mat olohungkunos - world english bible · matɨyu olohungkunowopɨngolosomatɨyu...

164
1 Matɨyu Olo Hungkuno Wopɨngo loso Matɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. Olo Hungkuno Sɨmoꞌmjofoho. Jisas ahwomomneꞌno nto sɨmentiso sohonta soswo teti (30) nto uyakoloꞌmentisopolɨkeno olo iyoswo loso Jisasɨye inomokomoyo aho hufaꞌu hopiꞌnono sɨfe mtaꞌni hufaꞌuyo sohwa mtaꞌango kakoe yofe Matɨyu mtɨꞌmokumentisofoho. Oso Matɨyu huhwo sohwo yofe hufaꞌunjo hweho. Nomꞌne yofeso ole, Lifaiyoho. Matɨyu huhwo sohwo sɨmoꞌmo kako ango Koponeyam sopo aꞌamu mtaꞌni hamniyoho mayo syoho imojo hweho. Oso ango hopo sopo Jisas iꞌmofawento Matɨyumo ulɨmento, Kɨko ngkimo tɨnnɨngkape. Jisas ose ulahonɨngki Matɨyu aꞌamu mtaꞌni hamniyoho mayo syohoso nohoꞌnasyonto Jisasɨmo inɨngkamentisofoho. Tɨfi Matɨyu Jisasɨye inomokomoyo imoꞌnɨmentisofoho. (Oso hungkuno hiso Matɨyu sohe engo 9 honɨngkano weꞌe 9. Osopo weho.) Mak sohwoe iyoswoso sɨmoꞌmo mtɨꞌmokumentisofoho. TɨMatɨyuꞌnji Lukɨꞌnji mtɨꞌmokumentisiyefoho. Osoꞌno Makɨye hungkuno piꞌnɨngo fehohnjoso Matɨyuye hungkunomo weho. Sɨmoꞌmo aꞌamu toho wojo lɨmotofo sohwa ole lɨmentohofi Mesaiya ifaweneponoho. Ose lɨmentohofo soꞌno aꞌamu Jutaso nohontohumentanɨngkofi olo iyoswo loso Matɨyu Jisas sohwo olo Mesaiya oloho hweho. Kako nto ifawoꞌmaho. Ose ulɨmonto mtɨꞌmokumentisofoho. Olo iyoswo hiloso Matɨyu kako aꞌamu Juta Jisasɨmo inɨngkamentohofo somo ufoꞌmayoꞌne

Upload: lekhanh

Post on 09-Feb-2019

216 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

1

MatɨyuOlo Hungkuno Wopɨngo loso Matɨyu

Mtɨꞌmokumentisofoho.Olo Hungkuno Sɨmoꞌmjofoho.Jisas ahwomomneꞌno nto sɨmentiso sohonta soswo

teti (30) nto uyakoloꞌmentisopolɨkeno olo iyoswo losoJisasɨye inomokomoyo aho hufaꞌu hopiꞌnono sɨfemtaꞌni hufaꞌuyo sohwa mtaꞌango kakoe yofe Matɨyumtɨꞌmokumentisofoho. Oso Matɨyu huhwo sohwo yofehufaꞌunjo hweho. Nomꞌne yofeso ole, Lifaiyoho. Matɨyuhuhwo sohwo sɨmoꞌmo kako ango Koponeyam sopoaꞌamu mtaꞌni hamniyoho mayo syoho imojo hweho.Oso ango hopo sopo Jisas iꞌmofawento Matɨyumoulɨmento, Kɨko ngkimo tɨfi nnɨngkape. Jisas oseulahonɨngki Matɨyu aꞌamu mtaꞌni hamniyoho mayosyohoso nohoꞌnasyonto Jisasɨmo inɨngkamentisofoho.Tɨfi Matɨyu Jisasɨye inomokomoyo imoꞌnɨmentisofoho.(Oso hungkuno hiso Matɨyu sohe engo 9 honɨngkanoweꞌe 9. Osopo weho.)

Mak sohwoe iyoswoso sɨmoꞌmomtɨꞌmokumentisofoho. Tɨfi Matɨyuꞌnji Lukɨꞌnjimtɨꞌmokumentisiyefoho. Osoꞌno Makɨye hungkunopiꞌnɨngo fehohnjoso Matɨyuye hungkunomo weho.Sɨmoꞌmo aꞌamu toho wojo lɨmotofo sohwa olelɨmentohofi Mesaiya ifaweneponoho. Ose lɨmentohofosoꞌno aꞌamu Jutaso nohontohumentanɨngkofi olo iyoswoloso Matɨyu Jisas sohwo olo Mesaiya oloho hweho. Kakonto ifawoꞌmaho. Ose ulɨmonto mtɨꞌmokumentisofoho.

Olo iyoswo hiloso Matɨyu kako aꞌamu JutaJisasɨmo inɨngkamentohofo somo ufoꞌmayoꞌne

Page 2: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 1:1 2 Matɨyu 1:6mtɨꞌmokumentisofoho. Olo iyoswo mtɨꞌmokiyosoNgkɨlik hungkunomo mtɨꞌmokumentisofoho. Osoꞌno oloiyoswo Matɨyu mtɨꞌmokumentiso hiloso nakumo hunonafohotofoꞌnefoho. Oso huno nafohotofo hwapɨngo nesoolenoho. Nakwo atofo lɨhwasi huno syafɨsyiyoso Matɨyukako olo iyoswo loso tɨhwamneꞌno mtɨꞌmokumentisoto.Osoꞌno Matɨyu kako aꞌamu Jutaso atofo lɨkuji Jisasɨmoinɨngkafitnneꞌentomtɨꞌmokumentiso kalohi nakwo atofolɨhwasi Jisasɨmo unɨngkohwano.

Jisas Kɨlaisɨye hofiyakwosafe yofeso olenoho.(Luk 3:23-28)

1 Olo aꞌamu lohwa Jisas Kɨlaisɨye hofiyakwosafoho.Jisas kako hwe yofe engoꞌnjo Ntefit sohwoꞌnjiApɨlohamꞌnjiye temtitofo mtaꞌango hweho.

2 Apɨloham sohwo Aisakɨye kanɨngkwohweho.Aisak sohwo Jekoupɨye kanɨngkwohweho.Jekoup sohwo Jutaꞌnji homnɨngkwaꞌwehwosanjiye

kanɨngkwohweho.3 Juta sohwo kako Pelesɨꞌnji Selaꞌnjiye

kanɨngkwohweho. Sikoe konaꞌwohisi Temafoho.Peles sohwo Hesɨlounɨye kanɨngkwohweho.Hesɨloun sohwo Lamɨye kanɨngkwohweho.4 Lam sohwo Aminotapɨye kanɨngkwohweho.Aminotap sohwo Nasounɨye kanɨngkwohweho.Nasoun sohwo Salɨmounɨye kanɨngkwohweho.5 Salɨmoun sohwo Mpouasɨye kanɨngkwohweho.Mpouasɨye konaꞌwohisi Lehapɨyoho.Mpouas sohwo Oupetɨye kanɨngkwohweho. Oupetɨye

konaꞌwohisi Lutɨyoho.Oupet sohwo Jesiye kanɨngkwohweho.6 Jesi sohwo hwe yofe engoꞌnjo Ntefitɨye

kanɨngkwohweho.

Page 3: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 1:7 3 Matɨyu 1:16Ntefit sohwo Yulaiyafe ape nomanto Soulomoun

tɨpemaꞌmentisofoho.7 Soulomoun sohwo Leyapouamɨye kanɨngkwohweho.Leyapouam sohwo Apiyafe kanɨngkwohweho.Apiya sohwo Asafe kanɨngkwohweho.8 Asa sohwo Jehousofatɨye kanɨngkwohweho.Jehousofat sohwo Joulamɨye kanɨngkwohweho.Joulam sohwo Usiyafe kanɨngkwohweho.9 Usiya sohwo Joutamɨye kanɨngkwohweho.Joutam sohwo Ehasɨye kanɨngkwohweho.Ehas sohwo Hesekiyafe kanɨngkwohweho.10 Hesekiya sohwo Monaseye kanɨngkwohweho.Monase sohwo Emounɨye kanɨngkwohweho.Emoun sohwo Jousaiyafe kanɨngkwohweho.11 Jousaiya sohwo Jekounaiyaꞌnji

homnɨngkwaꞌwehwosanjiye kanɨngkwohweho.Hohosohonta aꞌamu Mpapilounntaꞌangoso aꞌamuIsɨlael somo impe intofontɨfi ango Mpapiloun neꞌnomotawoꞌmentohofofoho.

12 Mpapiloun neꞌno motawoꞌmentohofo sohontaJekounaiya sohwo Siyalɨtiyelɨye kanɨngkwohwoimoꞌnɨmentisofoho.

Siyalɨtiyel sohwo Selopapelɨye kanɨngkwohweho.13 Selepapel sohwo Apiyoutɨfe kanɨngkwohweho.Apiyout sohwo Elaiyakimɨye kanɨngkwohweho.Elaiyakim sohwo Esoufe kanɨngkwohweho.14 Esou sohwo Satoukɨye kanɨngkwohweho.Satouk sohwo Ekimɨye kanɨngkwohweho.Ekim sohwo Elaiyatɨye kanɨngkwohweho.15 Elaiyat sohwo Eleyasafe kanɨngkwohweho.Eleyasa sohwo Matanɨye kanɨngkwohweho.Matan sohwo Jekoupɨye kanɨngkwohweho.16 Jekoup sohwo Jousepɨye kanɨngkwohweho.

Page 4: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 1:17 4 Matɨyu 1:21Jousep sohwo Maliyafe hwe hweho.Maliya Jisasɨmo maꞌmentisofoho. Jisas huhwo so-

hwo hofɨko yofe Kɨlaisɨyoho mulɨmentohofofoho. Hwehuhwo sohumo Anɨtu uhwosopento nakwoe hwaho lo-pono uhwatɨmentisofoho.

17 Apɨloham kakoe imuso hofɨkoꞌmontohwa ahohufaꞌu hopiꞌnono nomꞌne sɨfe mtaꞌni osofosofahuꞌnomjimoꞌnɨmɨwahonɨngkofi Ntefit imoꞌnɨmentisofoho.Ntefitɨye imuso hofɨkoꞌmontohwa aho hufaꞌuhopiꞌnono nomꞌne sɨfe mtaꞌni osofosofahuꞌnomjimoꞌnɨmɨwahonɨngkofi aꞌamu Isɨlael somo angoMpapiloun neꞌno motawoꞌmentohofofoho. Osohontahofɨkoꞌmontohwa aho hufaꞌu hopiꞌnono nomꞌne sɨfemtaꞌni osofosofahuꞌno mjimoꞌnɨmɨwahonɨngkofi JisasKɨlais imoꞌnɨmentisofoho.

Maliya Jisas Kɨlaisɨmo aswo maꞌmentisofoho.(Luk 2:1-7)

18 Olo hungkuno Jisas Kɨlais imoꞌnɨmentisosoꞌnoyolohoso ole, Jousep Jisasɨye konaꞌwohiMaliya simokakoꞌne ape nto ufohotoꞌmentohofofoho. I osoꞌno JousepMaliyamo momaso sohonta Maliya sɨmeho AnɨtuyeTowahuno mtaꞌango imoꞌnɨmentisofoho. 19 Maliyafehwehwo Jousep kako hwe wopɨngoꞌnohino hweho.Jousep ole syafɨhuꞌmento, Maliya wonɨmango unonoho.Ose syafɨsyonto olo hungkuno hiloso hiyaso wawenosyafɨhuꞌmentisofoho. Osoꞌno ngko hungkuno apemayoꞌne wamtɨhupoꞌmo. 20 Oso hisoꞌno ko syafɨsyontowojo honɨngkanɨmentisoso aꞌamuAnɨtumtaꞌango sohwokakimouꞌmanto ulɨmento, Jousep, Ntefitɨye imu sohwosi,kɨko ape Maliya mayosoꞌno iyoho kinɨngkuhwoloho.Upaꞌnyo. Maliyafe sɨmehomo mehomi nto imoꞌnɨmaho.Oso hiso Anɨtuye Towahuno uyɨmaso hweho. 21 Maliyahwomu nomahwosoꞌno kɨko yofe ole muso, Jisasɨyoho.

Page 5: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 1:22 5 Matɨyu 2:1Yofe hwapɨngoso ole, olo hwe lohwo kako aꞌamufewonyoso wae yaofɨhwosi asomo utɨmayoꞌne hweho. Oseulɨmentisofoho.

22 Hohonta Anɨtu hwe Aisaiya sohumo hungkuno uya-honɨngki kako aꞌamumo ulɨmojo sohwo kako hungkunohiso mtɨꞌmokumentisofoho. Olo hiloso ne imoꞌnyosoꞌno Maliya mehomiꞌnji imoꞌnɨmentisofoho. 23 Olemtɨꞌmokumento,Upaꞌnɨmno. Ape sijo wopɨngosi hwehwo momasosi kako

sɨmeho imoꞌnɨngkuhwosi hwomu nomaniyoho.Hwomu huhwo sohwo ole mulɨfitnnefo Imanɨwel.

Yofe hwapɨngoso ole, Mpohwo Anɨtu nakwoꞌnji hu-mayoꞌnefoho.

24 Jousep oso wojo hiso honɨngkanonto nolɨkafontoaꞌamu Anɨtu mtaꞌango sohwoe hungkunomo halohopento kako Maliyamo maꞌmentisofoho. 25 I osoꞌnosiko afapo ko humanji afa saho mofosyawosofoho. Osehumamojiyofoho. Osoꞌno ose humamojiye sohontaMaliya kako hwomu maꞌmentisofoho. NomahonɨngkiJousep hwomu huhwo sohumo yofe Jisasɨyohomulɨmentisofoho.

2Aꞌamu huno engoꞌnjo Anɨtuye hungkungo mupaꞌnyo

mofehiꞌnyo siꞌmofapisoꞌmjo sohwa Jisasɨꞌmouhwonɨmentohofofoho.

1Hwe yofe engoꞌnjo Helout kako hwaho Jutiyamokosy-ohumamojo sohonta oso hwaho ango Mpetɨlehem sopoMaliya Jisasɨmo aswo maꞌmentisofoho. Hwangku so-honta aꞌamu temtitofo kengo mtaꞌango fihwa hofɨkohwaho mofehiꞌnyo sɨꞌmofapiso mtaꞌango sohwa hntok-waliyo uhwonontɨfi huno engo tɨpemaꞌmentohofo sohwaJelusalem siꞌmofapontɨfi aꞌamu sohwamo ulɨmentohofi,

Page 6: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 2:2 6 Matɨyu 2:82Mehomimilongo aꞌamu Jutafe hwe yofe engoꞌnjo hwahomokosyohumayoꞌne sohwo imoꞌnɨngkohoho. Oso huhwosohwo ntɨꞌmo humaho. Kakoe sɨkuno imoꞌnyoꞌne soꞌnohntokwaliyo mofehiꞌnyo sɨꞌmofapiso sohohntaꞌni ah-womo somo uhwonontani nakwo kakineꞌno hwomtameulohofoꞌne pɨhwono. 3 Ose ulahonɨngkofi hwe yofeengoꞌnjo Helout nupaꞌnonto yomo engo imentisofoho.Aꞌamu Jelusalem humamotofoso nupaꞌnontɨfi yomo engoimentohofofoho. 4 Hwe engo Helout kako aꞌamu yofeengoꞌnjo tajo ango syohoꞌnjo sohwanji aꞌamuhonɨngkanohungkuno lutɨhwamotofo sohwanjimo joho ulonto ulo-honɨmento, Kɨlais hwe Anɨtu uhwosopento nakwoe hwa-hopono uhwatɨmentiso sohuneꞌno nakwo aꞌamu Jutasoꞌnwi uhwontohumayo sohwo ango ntɨpo uꞌmofapm-montolo. 5 Ose ulahonɨngki ulɨmentohofi, Hwaho Jutiyaango Mpetɨlehemnoho. Aꞌamumo Anɨtu hungkuno uya-honɨngki lɨmotofo sohwa ole mtɨꞌmokumentohofi,6 U, Mpetɨlehem, sekwo ango weꞌe soku, sekwo hwaho

Jutiya sopo ango yofe weꞌe paꞌnyoꞌmaho.Oꞌo, hwe yofe engoꞌnjo nje aꞌamu Isɨlael somo mokosy-

ohumane sohwo sekwoe angopo imoꞌnonefoho.Hohonta ose mtɨꞌmokumentohofofoho.7 Osoꞌno Helout aꞌamu mofehiꞌnyo sɨꞌmofapiso

hohntaꞌango sohwamneꞌno joho hiyaso lutɨmantoHeloutɨꞌnji uhuꞌmokontɨfi Helout hwe huhwosohwamo hntokwaliyo hiso iꞌmofapmmentiso sɨkunosoꞌno ulohonɨmentisofoho. 8 Ulohonɨngkahonɨngkihofɨko Heloutɨmo hungkuno asomo ulahonɨngkofiHelout ulɨmento, Sekwo ango Mpetɨlehem soponowekuji hafɨhafe fɨtɨpmno. Sekwo notɨpemafɨkujihungkuno hiso ngkiyepono wapono. Ngko nupaꞌnɨꞌmokakineꞌno hwomtame ulohoꞌmneꞌno selohono. Oso

Page 7: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 2:9 7 Matɨyu 2:14hwasyo hungkuno hiso ulonto Mpetɨlehemneꞌnoluhwatɨmentisofoho.

9 Oseso hofɨko Heloutɨye hungkuno upaꞌnontɨfiumentohofofoho. Nowentanɨngkofi hntokwaliyosohofɨkoe angopo uhwonɨmentohofo hiso apaꞌnoiꞌmofaponto hofɨkimo sɨmoꞌmo upeehonɨngki hofɨkotɨfi inɨngkamentohofofoho. Oso hntokwaliyoso nowentoango hwomu wentanjo antɨfe sopo lɨmentisofoho.10 Hofɨko hntokwaliyo hiso uhwonontɨfi yomo yontɨfisɨmeho wopɨngo umoꞌnɨmentisofoho. 11 Sɨmehowopɨngo umoꞌnɨngkahonɨngki hofɨko ango homo somonoswontɨfi hwomu konaꞌwohi Maliyaꞌnji sikoꞌintaꞌimouhwonɨmentohofofoho. Nuhwonontɨfi hwomtameulohofontɨfi kakoe yofe hoꞌnomaꞌmentohofofoho.Hofɨkoe ipofo nofijontɨfi yoꞌmayo wonyoangkafohamniyoho engo mpe iyo soꞌno uyɨmentohofofoho.Sojo wonyoangkafo soꞌnji nomꞌneso hwamno paꞌnyoakino wopɨngoꞌne soꞌnji hwone mijo wonyohofiyoꞌnjiuyɨmentohofofoho. 12 Oso hohosohonta hofɨko wojohonɨngkanɨmentohofoso Anɨtu ulɨmento, SekwoHeloutɨyepono asomo nukutoho. Ose honɨngkanontɨfihofɨko honɨngkano nomꞌnemo ikitokwawentɨfi hofɨkoeangopono umentohofofoho.

Jousepɨꞌyaꞌu sikoe hwomuꞌnji hwaho Ijipmneꞌnohiyaso motamentisiyefoho.

13 Nohumpeehonɨngkofi Jousep huhwo kako wojohonɨngkanɨmentisoso aꞌamu ahwomo mtaꞌangoJousepɨmo uꞌmanto ulɨmento, Kɨko hwomuꞌnjikonaꞌwohiꞌnji nomahoji hwaho Ijipmneꞌno hiyasomotawe. Ijip sopo nohumentanɨngkiji nomꞌneango soponeꞌno hano iyo soꞌno hwangku hungkunoapaꞌno wakilɨmonnoho. Hwapɨngoso Helout jɨjehwomu sohumo wofonjahumonto tɨpeelofoho. 14 Ose

Page 8: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 2:15 8 Matɨyu 2:18ulahonɨngki Jousep oso sɨkwoꞌmiyo somo kakoMaliyaꞌnji kakoe hwomuꞌnji nomanto Ijipmneꞌnowomentohofofoho. 15 Jousep hwaho Ijip soponohumentanɨngki Helout poyo peꞌnɨmentisofoho.Oseso hungkuno hohontajo hwe fihumo Anɨtuuyahonɨngki lɨmojo sohwo mtɨꞌmokumentiso hiso neimoꞌnɨmentisofoho. Hungkuno ole,Nje hwomu Ijip nohumentanɨngki lutɨmaꞌmentohefoho.

Oso hohosohonta oso hungkunoso neimoꞌnɨmentisofoho.

Helout kakoe aꞌamu itokusoꞌnjo sohwamo hungkuno ula-honɨngki hwomu milongo piꞌnɨngo engoso fongkumeeoꞌ-mentohofofoho.

16 Aꞌamu mofehiꞌnyo sɨꞌmofapiso hohntaꞌnɨngo sohwaHeloutɨye hungkuno mehomi songo imoꞌnɨngkisoꞌenohongkimo ntohapmno, ose ulɨmentiso somo hwe huhwosohwa tɨfi minɨngkayoꞌnjo yahonɨngkofi Heloutnupaꞌnonto sɨmeho tohino umnɨmentisofoho. Sɨmehotohino umnɨmentiso soꞌno kako aꞌamu itokusoꞌnjosohwamo ango Mpetɨlehemꞌnji ango mofone soponeꞌnouhwojahonɨngki hofɨko hwomu hopiꞌnono soswo hufaꞌumuyakolofeꞌnjo sohwamo fongkumeeoꞌmentohofofoho.Hwapɨngoso hwe hntokwaliyo uhwonɨmentohofosohwa ole ulɨmentohofi, Hntokwaliyo hiso sɨmoꞌmoimoꞌnɨngkahonɨngki soswo hufaꞌu uyakoloꞌmentisosoꞌno ulɨmentohofofoho. 17 Helout oso wonyo hisoimentiso sohonta hungkuno hohontajo hwe Jelemaiyasohumo Anɨtu hungkuno uyahonɨngki lɨmojo sohwomtɨꞌmokumentisoso ne imoꞌnɨmentisofoho. 18Hungkunohiloso ole,Ango Lama Mpetɨlehem mofone sopo mampaho

hoꞌnɨmentisofoho.Mampaho hiloso humotaho weꞌe hoꞌnɨmentisoꞌmaho.

Page 9: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 2:19 9 Matɨyu 2:23Jekoupɨye ape Lesel kakoe imuso hofɨkoe mehomi so-

hwamneꞌno humotaho lalokwofo.Hofɨkoe sɨmeho wopɨngo apaꞌno mmoꞌnonehoho.Hofɨkoemehomi nɨhuꞌnahone poyo imoꞌnɨngkahonɨngki

humotaho neꞌno lalokwofo.Ose mtɨꞌmokumentisofoho.

Jousepɨꞌyaꞌu sikoe hwomuꞌnji hwaho Ijip ulɨkoꞌmantɨfiango Nasalet sopo asomo iꞌmofapmmentohofofoho.

19 Hwangku Helout poyo peꞌnɨngkahonɨngki aꞌamuAnɨtu mtaꞌango sohwo Jousep hwaho Ijip nohumen-tanɨngki iꞌmofaponto Jousepɨmo wojoꞌmo ulɨmento.20 Nolɨkafohoji kɨko hwomuꞌnji konaꞌwohiꞌnji nomahojihwaho Isɨlael soponeꞌno asomo fɨwanɨmno. Aꞌamuhopiꞌnono mehomi wofonjosyantɨfi imentohofo sohwapoyomoiꞌwonoho. 21Ose ulahonɨngki Jousep nolɨkafontohwomuꞌnji konaꞌwohiꞌnji nomanto hwaho Isɨlael soponeꞌno asomo womentohofofoho.

22 Jousepɨꞌmontohwa nowentɨfi upaꞌnɨmentohofosohwe Akelaus sohwo kanɨngkwohwo Heloutɨye yofe engonto maꞌmaho. Ose upaꞌnonto iyoho unɨngkahonɨngkiolo hwaho lopo mohumamonehono nolonto apaꞌnowojo honɨngkanɨmentisoso Anɨtu Jousepɨmo hungkunonomꞌne ulahonɨngki kako hwaho Ngkalilineꞌnoumentisofoho. 23 Kako hwaho hopo sopo ango Nasaletsopo humamentisofoho. Oso hisoꞌno hungkunohohontajo nomꞌne hwe sohumo Anɨtu hungkunouyahonɨngki lɨmojo sohwo mtɨꞌmokumentisoso neimoꞌnɨmentisofoho. Hungkuno hiso ole,Hwe Nasaletnntaꞌango hweho wolantɨfeho,

lɨmentisofoho.

Page 10: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 3:1 10 Matɨyu 3:73

Joun Aꞌamumo Mijo Kiyomaꞌmojo sohwo hungkuno lomaꞌ-mentisofoho.

(Mak 1:2-8; Luk 3:1-18; Joun 1:19-28)1 Oso hohosohonta Joun Aꞌamumo Mijo Kiyomaꞌmojo

sohwo iꞌmofaponto hwaho Jutiya aꞌamu mohumunyosopo nohumanto hungkuno lomaꞌmentisofohomohumunyo sopo. 2 Ole ulɨmento, Sekwoehonɨngkano wonyoso hohujo fikinjaopmno. Sɨmehofɨwoloꞌmokumno. Anɨtuye sɨkuno nakumoyokumpohnꞌnyo nemokosyohumayoꞌne mofoneponoho.Ose lutɨhwamentisofoho. 3 Hwe Aisaiya sohumo Anɨtuhungkuno uyahonɨngki lɨmojo sohwo Jounɨmneꞌno olohungkuno hohonta mtɨꞌmokumentisofoho. Hungkunohiso ole,Upaꞌnɨmno. Hwaho aꞌamumohumunyofiꞌmohwefihwoe

mampaho engo ole hoꞌnɨmento,Hwe Engo sohumneꞌno honɨngkano itoꞌno fesyohu-

mamno.Kakoe hano emoyoꞌne soꞌno honɨngkano hiso itoꞌno

mɨhwatɨmno.4 Jounɨye nemꞌno manjiꞌmofo hwaho fiꞌnyohwe yahu

kamel lohwa soꞌnji mtɨꞌmokumentisofoho. Yahu pahoahulohoso lohoꞌnɨmentisofoho. Kako kusɨmoꞌnji woso-payo tɨmemijoꞌntnnohini nɨmojo hweho. 5Hohosohontaaꞌamu pone engo Jelusalem mtaꞌango soꞌnji aꞌamuhwaho Jutiya mtaꞌango soꞌnji aꞌamu hopiꞌnonohino MijoJoutan tɨfo nesoponjo soꞌnji hofɨko Jounɨmo uꞌmaꞌ-mentohofofoho. 6 Aꞌamu hiso hofɨkoe wonyo yoloholɨjwaofahonɨngkofi Joun hofɨkimo Mijo Joutan sohumokiyomaꞌmentisofoho.

7 Aꞌamu Falisi piꞌnɨngo sohwanji aꞌamu Satɨyusisohwanji hofɨko mijo wokiyonemano lontɨfi

Page 11: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 3:8 11 Matɨyu 3:12nopahonɨngkofi Joun nuhwononto ulɨmento, Sekwohoma mehomi soku, tɨhwo selɨmasoto. Anɨtu aꞌamufewonyo honɨngkano somneꞌno tohino mɨkunɨmposouyo somneꞌno iꞌwaho fiyɨmno. Ose tɨhwo selahonɨngkinɨꞌmahofo kulo. 8 Sekwoe honɨngkano wonyo somneꞌnohohujo ukinjaofano lɨfijoꞌmanji eꞌwano wopɨngoꞌnohiniutɨhwaꞌnyopo fiyɨmno. 9 Sekwoe sɨmeho moꞌmo olesyafɨsyɨkutoho. Nakwo Apɨlohamɨye imu hnꞌnɨmooso tohino engo hiso moneꞌmanehoho. Osesonohnnɨngkutoho. Ngko hungkuno nehopiꞌnohinowaselɨmonneꞌno yohono. Olo sojo loso Anɨtu kakoApɨlohamɨye imuhwa wamtɨꞌmokumo losoꞌmanji kakohopoeno wamtɨꞌmokumontonoho. 10 Anɨtu kako iyomomɨngo lofoꞌne iwaꞌmɨngo ikafeꞌmo mokosyalohofoho.Iyo ipisayo wopɨngo mintoꞌnyoꞌnjo somo nolofehwositohomo wolofaeꞌmtonoho.

11Aꞌamuso hofɨkoe honɨngkanowonyomneꞌno sɨmehotango umnɨngkahonɨngki nɨhuꞌnahone hohujo ikinjaofosomo ngko sekumo mijoꞌnohini kiyosemawoꞌnɨngkohehwoꞌnyoho. I osoꞌno nje yofe weꞌe hwaho lopoweho. Hwetɨfinjo sohwo kakoe yofe engo yokintahopo nje yofemonɨyakolofonefoho. Kakoe yofe engo mɨkunɨmposo soꞌnongko sohwoꞌni kakimo momayo ulohofiyoꞌne hwoꞌny-oho. Hwangku oso hwe huhwo sohwo kako aꞌamusekumo Anɨtuye Towahuno Wopɨngo sohwoꞌnji tohoꞌnjiwokiyosemaꞌmontonoho. 12 Kako hwahomo mno ijiy-oꞌneso mokosyohumunyo hweho. Kako hwahomo mnoijɨhwosi neso ijomahwosi pahoso wae yaofɨhwosi woso-payo neso kakoe angomo wohoꞌnahumontonoho. Pahosotoho masɨmpeꞌnyo neꞌno sijɨwoꞌnɨngkiso somo wohoꞌ-naeꞌmontonoho.

Joun Jisasɨmo mijo kiyomaꞌmentisofoho.(Mak 1:9-11; Luk 3:21-22; Joun 1:29-34)

Page 12: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 3:13 12 Matɨyu 4:313 Oso hohosohonta Jisas hwaho Ngkalili ulɨkoꞌmanto

Mijo Joutan neꞌno nowento Joun mijo wokiyonɨmanolonto Jounɨmo uꞌmaꞌmentisofoho. 14 NuꞌmahonɨngkiJoun ulɨmento, Oꞌo, kɨko ngkimo mijo kiyonɨmayosohoponoho. Ngkiyepono pipineꞌno pohino. 15 Ose ula-honɨngki Jisas ulɨmento, Oꞌo, kɨkomijo kiyonɨmayo soꞌnonekwo ole yasoso Anɨtuye honɨngkano lakisiyo imen-tohofo somo imokiyoso hoponoho. Oseso Joun kakoehungkunomo tɨfi inɨngkawento mijo kiyomaꞌmentiso-foho.

16 Mijo kiyomahonɨngki Jisas mijomo kuntoꞌnoulɨkoꞌmanto sɨmentisofoho. Nosahonɨngki ahwomomtampo lohofahonɨngki uhwonɨmentisoso AnɨtuyeTowahuno yɨhufo ntolofiyo hopa imoꞌnonto Jisasɨmowekehumapmmentisofoho. 17 Mampaho ahwomomtaꞌni hoꞌnɨmento, Olo nje Hwomu hweho. Ngkosɨmeho wopɨngo mɨkunɨmposo uyɨwoꞌnɨngkohe hweho.Kakineꞌno yoꞌmayo wopɨngo iwoꞌnɨngkiso soꞌno njesɨmeho wopɨngo nɨmoꞌnantofoho.

4Seten Jisasɨmo yamofo ulohoꞌmentisofoho.(Mak 1:12-13; Luk 4:1-13)

1 Oso hohosohonta Anɨtuye Towahuno WopɨngoJisasɨmo hwaho aꞌamu mohumunyopono ipemo-tasɨmentisofoho. Osopo Seten Jisasɨmo honɨngkanowonyo imokiyoꞌne yamofo ulohoꞌmentisofoho. 2 Jisaskako Mpohumo jomo ulɨmo lonto wopayo manyoꞌnjonohumentanɨngki mofehiꞌnyo fouti (40) sɨkuno fouti (40)uyakolofahonɨngki Jisas mijoho engo umentisofoho.3 Jisas mijohoꞌno nohumentanɨngki Seten iꞌmofapontoulɨmento, Kɨko Anɨtuye Hwomu Nehwosɨꞌmanji olosojo piꞌnɨngo lomo hungkuno ulohojoꞌno wosopayo

Page 13: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 4:4 13 Matɨyu 4:10umoꞌnono. 4 Ose ulahonɨngki Jisas ulɨmento, Anɨtuyehungkuno ole nalɨwoꞌnɨngki,Aꞌamu wosopayoꞌnohini nɨngkuhwoso sohwo kako itoꞌno

mohumanohoho.Oꞌo, aꞌamu Anɨtuye hungkuno hopiꞌnonohinomneꞌno

syafɨsyɨwoꞌnɨngkohofoso oso hofɨkoehuyoꞌmango songo humayoꞌnefoho.

5 Ose ulahonɨngki Seten Jisasɨmo pone wopɨngoponeꞌno ipemotasonto Anɨtuye tajo ango engo antɨfeyokintahopo uhumajonto 6 ulɨmento, Kɨko AnɨtuyeHwomu hwosɨꞌmanji kɨko olopo ntaꞌni filɨkofamofo.Ose ulɨkwato lohofonto ulɨmento, Anɨtuye hungkunonalɨwoꞌnɨngki,Anɨtu kakoe aꞌamu ahwomomjo sohwamo kikimneꞌno

ulɨhwosoꞌnohofɨko jɨje ahomo kumakukuji jɨje sɨfemo sojo mentofo-

matnnehino.Tohino momatnnohino.

7 Seten ose ulahonɨngki Jisas ulɨmento, Nomꞌne ifali-faliyo mtɨꞌmokumentohofoso ole,Kɨko jɨje Hwe Engo Anɨtu sohumo yamofo nulohofoho-

toho.Kɨko jɨje hunomnohini inɨngkusoꞌmanji

ole syafɨsyɨkutoho. Anɨtuwonɨmokosyohumamtonoho. Osesyafɨsyɨkutoho.

8 Ose ulahonɨngki Seten Jisasɨmo hwofɨkiꞌnyo yokin-taho engo soponeꞌnoutɨmotasonto olo hwahohopiꞌnono-hino aꞌamu soꞌnji yoꞌmayo hwahoponjo yokumpohnꞌnyosoꞌntnno Jisasɨmo utɨhwamentisofoho. 9 Ose utɨhwantoulɨmento, Kɨko ngkineꞌno hwomtame ntohofohoji jɨjesɨmeho ntapisoso yoꞌmayo uhwonalokunoso wokijapm-monnoho. 10Ose ulahonɨngki Jisas ulɨmento, Kɨko iꞌwaho

Page 14: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 4:11 14 Matɨyu 4:17ntohofo. Kengopono fɨwano. Anɨtuye hungkuno olenalɨwoꞌnɨngki,Kɨko jɨje Hwe Engo Anɨtu kakineꞌnohini hwomtame ulo-

hofo.Kakineꞌnohini syoho ulohofiyo.

Ose ulɨmentisofoho.11 Ose ulahonɨngki Seten Jisasɨmo ulɨkoꞌmahonɨngki

aꞌamu ahwomo mtaꞌangoso nuꞌmantɨfi Jisasɨmo ufoꞌmaꞌ-mentohofofoho.

Jisas kakoe syoho hwaho Ngkalili ntaꞌni emaꞌmentisofoho.(Mak 1:14-15; Luk 4:14-15)

12 Aꞌamu fihwa hofɨko Jounɨmo impoꞌangomointofahumentohofo soꞌno Jisas kako nupaꞌnontokako hwaho Ngkalilineꞌno umentisofoho. 13 Kakoango Nasalet ulɨkoꞌmanto ango Koponeyam osopohumamentisofoho. Oso ango hopo sopo MijoNgkalili mitɨmomɨngoponoho. Aꞌamu SepɨyulanꞌnjiNapɨtalaiꞌnjiye imu sofe hwahoponoho. 14 Hwe Aisaiyasohumo Anɨtu hungkuno uyahonɨngki lɨmojo sohwohohonta ifalifaliyo mtɨꞌmokumentisoso hohosohonta neimoꞌnɨmentisofoho. Ole mtɨꞌmokumento,15Mijo Joutannongkihntaꞌnimijo ayomomɨngopohwaho

Sepɨyulanꞌnji Napɨtalaiꞌnji hiꞌnjoponoho.Aꞌamu temtitofo kengo Anɨtuye hungkuno

mupaꞌnɨmmotofo sofeponoho.16 Hofɨko sɨkwoꞌmjohoꞌmo humafijoso pomponaho engo

uhwonɨfitnnefoho.Aꞌamu sɨkwoꞌmjoho soꞌmo weꞌenepi nɨhuꞌnahone

wapeꞌnano lɨkuji yontanɨngkuji pomponahoengo wonyoangkafoso uꞌmofapmmontonoho.

Ose mtɨꞌmokumentisofoho.17 Oso hohosohonta Jisas kakoe hungkuno lomaꞌmen-

tisofoho. Ole ulɨmento, Sekwoe honɨngkano wonyo

Page 15: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 4:18 15 Matɨyu 4:24somtaꞌni fɨwoloꞌmokumno. Anɨtu nemokosyohumayosohwoe sɨkuno mofoneponoho.

Jisas aꞌamu inanɨku syohoꞌnjo sohwamo kakimo tɨfiinɨngkayoꞌne joho ulɨmentisofoho.

(Mak 1:16-20; Luk 5:1-11; Joun 1:35-51)18 Jisas Mijo Ayo Ngkalili momɨngo sopo nowento

hwe hufaꞌu inanɨku syohoꞌnjo sikoꞌnɨkwaꞌimouhwonɨmentisofoho. Sikoe yofeso SaimounꞌnjiEntɨluꞌnjoho. Saimounɨye yofe nomꞌneso Pitafoho. Sikoinanɨku hoꞌyo mijomo hoꞌnaofontanɨngki uꞌmaꞌmenti-sofoho. Inanɨku ifamiyoso sikoe hamniyoho syohofoho.19 Nuꞌmanto ulɨmento, Siko tɨfi nnɨngkapinyo. Sikoinanɨku mawoꞌnɨngkisiye paꞌnɨngoso Anɨtumneꞌnoaꞌamu mayoꞌne wolosetɨhwamo. 20 Ose ulahonɨngkisikoe inanɨku hoꞌyo komoꞌno nulɨkoꞌmanji Jisasɨꞌnjiumentohofofoho.

21 Nowentɨfi Sepetiye hwomu sohwaꞌu JemɨsɨꞌnjiJounꞌnjimo uhwonɨmentisoso siko hamnɨngkwohwoSepetiꞌnji yofayokinomo nohumantɨfi inanɨku hoꞌyoitoꞌno esyohumentanɨngki uhwononto joho ulahonɨngki22 siko homnɨngkwohwoꞌnji yofayokinoꞌnji komoꞌnoulɨkoꞌmanji Jisasɨꞌnji umentohofofoho.

Jisas Anɨtuye hungkuno aꞌamu somo lutɨhwantoaꞌamu mnokinoꞌnjo somo wopɨngo umokumentisofoho.

(Luk 6:17-19)23 Jisas hwaho Ngkalili hoꞌmo soꞌmeemo emoyonto

hwe moyaꞌmi somo hofɨkoe tajo ango somo Anɨtuyehungkuno soꞌnji Anɨtu wonyoangkafo nemokosyohu-mayo soꞌntnno lutɨhwamojofoho. Kako nolutɨhwantoaꞌamu mnokino kengo kengoꞌnjo aꞌapaho wonyo umoku-mojo somo wopɨngo umokumentisofoho. 24 Jisas olowonyoangkafo hiloso imentiso soꞌno hwaho Siliya hoꞌmo

Page 16: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 4:25 16 Matɨyu 5:5soꞌmeemo hoꞌnɨmentisofoho. Aꞌamu hiso nupaꞌnontɨfiaꞌamuyoꞌmayo tangoꞌnjomnokinoꞌnjo somo Jisasɨyeponoipemotapmmentohofofoho. Aꞌamu towahuno wonyoꞌnjosoꞌnji aꞌamu nopɨwasyontɨfi yomo yomo iwoꞌnɨngkohofosoꞌnji aꞌamu sɨfe aho peꞌnnyoꞌnjo soꞌnji hopiꞌnonohinosomo ipemotopahonɨngkofi Jisas wopɨngo umokumen-tisofoho. 25 Wopɨngo umokahonɨngki aꞌamu piꞌnɨngoengo Jisasɨmo inɨngkamentohofofoho. Aꞌamu Ngkalili,Ntekapolis, Jelusalem, Jutiya, Mijo Joutan nongkihn-taꞌango aꞌamu piꞌnɨngoso inɨngkamentohofofoho.

5Jisas hwofɨkiꞌnyopo aꞌamumo hungkuno

ulɨmentisofoho.1Aꞌamupiꞌnɨngo engo uhuꞌmokontanɨngkofi Jisas nuh-

wononto yafe weꞌe soꞌmo nosonto humamentisofoho.Osopo nohumentanɨngki inomokomoyo sohwa nuꞌma-honɨngkofi 2 Jisas kakoe hungkuno ole lutɨhwamento,Anɨtu aꞌamumo mokosyohumayoso olenoho.

Jisas kako aꞌamu sɨmonyo iyo somneꞌno hungkunouyɨmentisifoho.

(Luk 6:20-23)3 Aꞌamu fiso Anɨtuneꞌno huno engo muyoꞌnjoso hofɨko

Anɨtumneꞌno huno wopɨngo wotɨpemano lɨfijoꞌmanjihofɨko sɨmeho wopɨngo umoꞌnono. Anɨtu hofɨkimoumokosyohumayo hweho.

4 Aꞌamu sɨmeho tangoꞌnjo humalofoso sɨmehowopɨngo umoꞌnono Anɨtu kako oso aꞌamu somo sɨmehowopɨngo umokumontonoho.

5 Aꞌamu fiso hofɨkoe yofemo monje yahinontɨfiAnɨtuye yofe hoꞌnomalokwofoso sɨmeho wopɨngo

Page 17: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 5:6 17 Matɨyu 5:12umoꞌnono. Yoꞌmayo wopɨngo Anɨtu wosejapmmoulɨmentisoso hofɨkoꞌnefoho.

6 Aꞌamu wopayo mijoho peꞌnyoso wopayoꞌnohi umoꞌnyo hopaso aꞌamu Anɨtuye honɨngkanowopɨngomneꞌno hi umoꞌnosoꞌmanji oso hisomo Anɨtukakoe hungkuno hisofe sɨmehomo wopayo sɨmehohopaso uhnnɨmontonoho. Oseso hofɨkoe sɨmehowopɨngo umoꞌnono.

7 Aꞌamu fiso nomꞌne aꞌamu hofɨkimo wonyoulohofɨwoꞌnɨngkohofo somneꞌno hitoho ulofahonɨngkiwopɨngoꞌnohini ulohofɨwoꞌnɨngkohofoso sɨmehowopɨngo umoꞌnono. Osoꞌno Anɨtu hofɨkimo wopɨngoulohoꞌmontonoho.

8 Aꞌamu sɨfe aho tɨmo sɨmeho haloho angaꞌnohinoꞌn-joso hofɨko sɨmeho wopɨngo umoꞌnono. Oso aꞌamu hisoAnɨtumo uhwonantɨfeho.

9 Aꞌamu sɨmano hintotohinoꞌnjo somonɨhoholofɨwoꞌnɨngkohofoso sɨmeho pompenjiyoumoꞌnoneꞌentɨfi iwoꞌnɨngkohofoso sɨmeho wopɨngoumoꞌnono. Anɨtu ulɨmontonoho, Nje mehomi kuyoho.

10 Aꞌamu Anɨtuye hungkunomo inɨngkayoꞌno syohowopɨngo yontanɨngki aꞌamu nomꞌneso oso aꞌamu somosɨtofo ujo soꞌnji wonyo ulohofo soꞌno kako sɨmehowopɨngo umoꞌnono. Anɨtu umokosyohumamontonoho.

11 Sekwo aꞌamu soku ngkimo tɨfinnɨngkawowoꞌnɨngkohofo soꞌno aꞌamu nomꞌnesosekumo wonyo hungkunoꞌnji hwasyo hungkunoꞌnjisejo soꞌnji sefotofo selohofɨkujoꞌno sekwo sɨmehowopɨngo wasemoꞌnono. 12 Sekwo sɨmeho wopɨngosemoꞌnɨngkuhwosoꞌno sɨmonyo fiyɨmno. Sekwoeyahino wopɨngo olo hwaho lopo iwoꞌnɨngkohofoloꞌnji ngkimo tɨfi nnɨngkape loꞌnji mpe iyo paꞌnyosohoꞌyango ahwomomo weho. Oso sefotofɨwoꞌnɨngkohofo

Page 18: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 5:13 18 Matɨyu 5:17hopaso hofɨko hohonta aꞌamumo Anɨtu hungkunouyahonɨngki ulɨmotofo somo ufotoꞌmotofofoho. Osoaꞌamuhiso hofɨkoe yahinowopɨngo soꞌnompe iyohopasoahwomomo maꞌmentohofo hopaso sekwo womantɨfeho.

Anɨtuye aꞌamuneso saꞌnji pomponahoꞌnji paꞌnyofoho.(Mak 9:49-50; 4:21; Luk 14:34-35; 8:16; Joun 8:12)

13 Sekwo olo hwaho loponjo sa paꞌnyo kuyoho. Iosoꞌno sa fosyo mijoꞌnohino imoꞌnɨngkuhwosi kakoeyokumpohnꞌnyo nonto wonyo imoꞌnososo apaꞌno sahiso wopɨngo imoꞌnyoso pipi uyantanto. Awonoho.Nɨhuꞌnahone wonyo umoꞌnɨmotonoho. Aꞌamu sa hisomopijoso me-e miyonehoho.

14 Sekwo hwahoponjo pomponaho paꞌnyo kuyoho.Antɨme engo hwofɨkiꞌnyo soponjo molinyosooso hiyaeꞌmꞌmaho. Oꞌo, utɨhwaꞌnyoponoho.15 Aꞌamu sikiloho mongkujontɨfeso ahwonteꞌmokipitofahinyoꞌmaho. Oꞌo, hofɨko ijempohopohoꞌnahinyofoho. Oso aꞌamu ango somo humafijosomo pomponaho ulohofono. 16 Olo hiloso sekwohmmoꞌnɨmno. Sekwoe pomponahoso aꞌamufe tɨmopowolasyono. Aꞌamu hofɨko sekwoe honɨngkanowopɨngomo uhwonɨfijoso hofɨko Mpohwo Anɨtuahwomomo humaso sohwoe yofe wohoꞌnomantɨfeho.

Jisas Mousesɨye honɨngkano hungkunomneꞌnoulɨmentisofoho.

17 Sekwo ngkineꞌno huno ole seyɨhwoloho. NgkoMousesɨye honɨngkano hungkunoꞌnji aꞌamumo Anɨtuhungkuno uyahonɨngki lɨmotofo sohwafe hungkunontnneꞌno wae yaoꞌmneꞌnji pmmentohe hwoꞌnyoho. Oꞌongkineꞌno huno ose seyɨhwoloho. Ngko hungkunohiloso wae yaꞌmneꞌenji pmmentohe hwonɨꞌmaho. Oꞌo,ngko hungkuno hiloso ne utɨhwayoꞌne pmmentohefoho.

Page 19: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 5:18 19 Matɨyu 5:2218 Hungkuno nehopi waselɨmonneꞌno yohono. Aꞌamufiso oso honɨngkano hungkuno ifalifaliyo weꞌesomo wae meeofonehoho. Oꞌo, olo hwaho loꞌnjiahwomo loꞌnji moiꞌwo imoꞌnoso sohonta olo hungkunohopiꞌnonohino hiloso nowentanɨngkuhwosi hungkunohopiꞌnonohino ne imoꞌnonefoho. 19 Aꞌamu fihwoMousesɨye honɨngkano hungkunoꞌnji aꞌamumo Anɨtuhungkuno uyahonɨngki lɨmotofo sohwafe hungkunoꞌnjiangaꞌnohinoso mtɨhupesoso aꞌamu nomꞌne somooso honɨngkano mtɨhupe soꞌno lutɨhwasoꞌmanji osoaꞌamuso Anɨtuye angomo sɨꞌmofoso sohonta Anɨtuulonefoho. Jɨje yofe monje innyo hwosoho. Aꞌamu fisoAnɨtuye hungkuno hopiꞌnonohino loso inɨngkawesosoaꞌamu nomꞌne somo oso honɨngkano wopɨngomoinɨngkayoꞌne lutɨhwasoꞌmanji oso aꞌamuso Anɨtuyeangomo sɨꞌmofoso sohonta Anɨtu ulonefoho. Kɨko yofeengoꞌnjo hwosoho. Ose ulonefoho. 20 Sekwo upaꞌnɨmno.Sekwoe honɨngkano wopɨngoso aꞌamu Falisi sohwanjiaꞌamu Mousesɨye hungkuno lutɨhwayo syohoꞌnjosohwanjiye honɨngkano wopɨngomo muyakolofeꞌmanjisekwo Anɨtuye angopo kako yokumpohnꞌnyosemokosyohumayoꞌne muꞌmapitnnehofo. Oꞌo, mangomtaꞌnnohini lɨwoꞌnɨngkohofo soku honɨngkanowopɨngosomo humayoso hopoꞌmaho.

Hungkuno itoꞌno mɨhwajiyoꞌne hungkunofoho.(Mak 11:25; Luk 12:57-59)

21 Mousesɨye honɨngkano hungkuno ole nto up-aꞌnɨwoꞌnɨngkohofo, Aꞌamumo fonjasiyoꞌeno. Aꞌamunomꞌnehumo fonjasyoso sohwo kakoe hungkuno ikwolo-foneso woꞌnnyo hweho. 22 I oso hisoꞌno nje hungkunowaselɨmonneꞌno yohono. Aꞌamu fihwo kakoe aꞌamum-neꞌno sɨmeho tohino umnyoꞌeno. Aꞌamu sɨmeho to-

Page 20: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 5:23 20 Matɨyu 5:28hino umnoso sohwo kako tɨfi noꞌmo Anɨtuꞌnji hungkunoikwolofoneso woꞌnnyo hweho. Aꞌamu fihwo kakoeaꞌamu sohumneꞌno sɨtofo ujoꞌeno. Sɨtofo uloso sohwokako Anɨtuꞌnji hungkuno ikwolofoneso woꞌnnyo hweho.Aꞌamu fihwo nomꞌnehumo iloꞌnnyo hwosoho ujoꞌeno.Oꞌo, oso aꞌamuhuhwo sohwokako tɨkanomowenehweho.

23 Kɨko tajo ango somo noswohoji jɨje wonyo waeyaofoꞌne Anɨtumo jomo ulɨmo lohoji kɨko nomꞌne so-humneꞌno kikineꞌno sɨmano hintotohino umnoso soꞌnosyafɨsyohoji 24 u, kɨko tajo ango somo ulɨkoꞌmahoji osoaꞌamu huhwo sohwoepono komoꞌno uhuji hungkunoitoꞌnomɨhwajo. Hungkuno itoꞌnomɨhwajohosɨsi sɨmehopompengo inɨngkahosɨsi tajo ango somo asomo fusyo.Osopo Anɨtumo jɨje wonyo wae yaofoꞌne jomo uso.

25 Aꞌamu fihwo kikimneꞌno sɨmeho tohino umnososoꞌno kɨko komoꞌno sɨmeho wopɨngo hmninyo.Aꞌamu hungkunomo itoꞌno efisopɨhwajiyo soponokumotawenoho. Kako aꞌamu hungkunomoitoꞌno efisopɨhwajiyoꞌnjofepono kumotawesoꞌmanjiosopo aꞌamu hwapɨfe tɨfoꞌnjo sohwa nokitɨmafɨkujiimpoꞌangomo intofakohufitnnoho. 26 Ngko nehopiwaselɨmonneꞌno yohono. Kɨko impoꞌangoso kuntoꞌnoulɨkoꞌmaꞌmne hwosɨꞌmaho. Oꞌo, sɨmoꞌmo kɨko jɨjeyahino somneꞌno yoꞌmayo hamniyoho hopiꞌnonohinosowohoꞌnahumonnoho. Ose ulɨmentisofoho.

Aꞌmohufo iyoꞌne hungkuno ulɨmentisofoho.27 Hungkuno nomꞌne nto upaꞌnɨwoꞌnɨngkohofoso ole,

aꞌmohufo iyoꞌeno. 28 I oso hisoꞌno nje hungkunowaselɨmonneꞌno yohono. Hwe fihwo nomꞌne aꞌmu fisimouhwononto hufo womaꞌmo lonto aꞌmu simneꞌno kakoesɨmeho fefoyo uyahonɨngki oso hwe huhwo sohwo aꞌmusiꞌnji kakoe hunomo hufo nto iso hweho.

Page 21: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 5:29 21 Matɨyu 5:3329 Tɨmo aho angahohntaꞌangoso honɨngkano wonyo

kumokososo yoꞌmayo somo tɨmo uhwonɨngkohoji hunowonyo syafɨhujoꞌmanji oso hiso nɨhuꞌno yohotoho.Kɨko wonyo isoꞌnoꞌmanji tɨmo angaꞌno fitɨhwotofaofo.Tɨmo wopɨngo hufaꞌuꞌnjo sohwosi tɨkanomo uhnnoho.Oꞌo tɨmo angaꞌnohinoꞌnji honɨngkano wopɨngomofiso. 30 Jɨje aho angahohntaꞌni honɨngkano wonyokumokososo aho hiso hntofamo lohofohoji fohoꞌnaofo.Aho wopɨngo hufaꞌu hiꞌnjo hwosi tɨkanomo uhnnoho.Oꞌo, aho angaꞌnohinoꞌnji honɨngkano wopɨngomo fiso.

Jisas ape hoꞌnasiyoꞌne hungkuno ulɨmentisofoho.(Matɨyu 19:9; Mak 10:11-12; Luk 16:18)

31 Hungkuno nomꞌne nupaꞌnɨwoꞌnɨngkohofoso ole,Hwe fihwo kako kakoe ape wohoꞌnahumo lɨhwosi apehoꞌnasiyoꞌneso iyoswo mtɨꞌmokuhwosi uyono. 32 I osohisoꞌno nje hungkuno waselɨmonneꞌno yohono. Hwefihwo kakoe ape honɨngkano wonyommofeꞌnjo simo hoꞌ-nasyoso sohwo kakoe apefe honɨngkano wonyo umoku-montonoho. Hwapɨngoso ape hisi nomꞌne hwe so-humo umaꞌnososo Anɨtu kako tɨmo uhwonyoso hwehufaꞌuꞌnjiyoho. I nomꞌnihwo kako ape nomꞌnihwohoꞌnasyoso somo maso sohwo kako huhwo ape itoꞌnomayo honɨngkano somo mtɨhuposo soꞌno kako huhwohonɨngkano wonyoꞌnjo hweho.

Jisas kako hungkuno nehopi yokintahoponeꞌno lohonojosoꞌno lɨmentisofoho.

33 Hungkuno nomꞌne upaꞌnɨwoꞌnɨngkohofosoole, Hwasyo hungkuno nomꞌneꞌno yokintahopone-eso nolɨkutoho. Hwe fihwo ole lososo, Ngkonehopi hufaꞌu sɨhune hwamneꞌno lohono. Ngkoyoꞌmayo yoꞌmayo uyɨmo. Ose loso sohwo kakoitoꞌno uyono. Hwe Engo sohwo olo hisoꞌno

Page 22: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 5:34 22 Matɨyu 5:39nuhwonɨngkuhwosi itoꞌnohini wosyafɨhuꞌmontonoho.Ose nto upaꞌnɨwoꞌnɨngkohofofoho. 34 I oso hisoꞌnonje hungkuno waselɨmonneꞌno yohono. Sekwoehungkuno nehopi imoꞌnyoꞌne soꞌno hungkuno piꞌnɨngonolɨkutoho. Oꞌo, hungkuno neꞌnjoꞌnohino filɨmno.Sekwo aꞌamu yokintahoponjo sohwamneꞌno jɨjehungkuno nehopi imoꞌnyoꞌne nulɨkutoho. Nɨhuꞌnonɨjwoꞌeno. Oꞌo, yoꞌmayo ahwomomjo sohwamneꞌnonolɨkutoho. Ahwomoso Anɨtuye epohumayofoho.Osopo yoꞌmayoso mokosyohumawoꞌnɨngkisoponoho.35 Sekwo yoꞌmayo hwahoponjo somneꞌno sekwoehungkuno nehopi imoꞌnyoꞌne nolɨkutoho. Oꞌo, hwahosoAnɨtuye epohumayo sɨfe hoꞌnasiyoꞌnefoho. Olopoyoꞌmayoso mokosyohumawoꞌnɨngkisoponoho. SekwoJelusalemneꞌno sekwoe hungkuno nehopi imoꞌnyoꞌnenolɨkutoho. Oꞌo, Jelusalem sopo Anɨtuye angoponoho.36 Sekwo sekwoe mnokinomneꞌno sekwoe hungkunonehopi imoꞌnyoꞌne soꞌno nolɨkutoho. Oꞌo, sekwoe mijiyohalojo wofokafono. Sɨkwoꞌmno wofokafono, lisoso halojowofokaꞌmontolaho. Sɨkwoꞌmno wofokaꞌmontolaho.Awonoho. 37 Osoꞌno sekwo hungkuno neꞌnjoꞌnohinoulɨmno. Eno, esoꞌnji Awonoho, esoꞌnji osoꞌnohinoho.Hungkuno nomꞌneso hwe wonyo Seten mtaꞌangolinyofoho.

Jisas yahino wonyo aꞌamumo asomo ulohofoꞌenoulɨmentisofoho.

(Luk 6:29-30)38 Hungkuno nomꞌne nto upaꞌnɨwoꞌnɨngkohofoso ole,

Hwe fihwo jɨje tɨmomo wonyo kumokososo kɨko kakoetɨmo wonyo umojo. Hwe fihwo jɨje mango fonjoku-jakumofososo kɨko kakoe mangomo fonjokulɨpijaofo.39 I oso hisoꞌno nje hungkuno waselɨmonneꞌno yohono.Hwe fihwo kikimo wonyo kilohofososo kɨko kakimo

Page 23: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 5:40 23 Matɨyu 5:47ilojɨmofeꞌeno. Oꞌo, awonoho. Hwe fihwo kako jɨje manji-johopo kuposososo manjijoho fehohnjo utɨhwaho. Osopowakuposono. 40 Hwe fihwo kikineꞌno hungkuno hiꞌnjosohwo jɨje manjiꞌmofo womaꞌmo lososo osohumo jɨjemanjiꞌmofoꞌnji sɨfemanjiꞌmofo ntnneꞌno uyo. 41Hwe yofeengoꞌnjofihwokako sekwoꞌnji hanohoꞌyangoꞌnji tɨfo lopowemoyano selososo sekwo hano sawemo sopono fisɨmno.42Hwe fihwo ole seloso, Sekwo yoꞌmayoso ntapmno. Oseselososo sekwoe yoꞌmayoso uyɨmno. Hwe fihwo oleseloso, Sekwoe hoꞌyango yoꞌmayoso nokiso ntapmno. Oseselososo sekwo hohujo ikinjɨmofɨkutoho.

Jisas mango hwamneꞌno sɨmeho umoꞌnyoꞌne hungkunoulɨmentisofoho.

(Luk 6:27-28, 32-36)43 Hungkuno nomꞌne nto upaꞌnɨwoꞌnɨngkohofoso

ole, Aꞌamu sekwoꞌnjo mofone sopo humalofo somosɨmeho umoꞌnyoꞌne uyɨmno. I osoꞌno sekwo mangohwamo sɨmeho umoꞌnyoꞌne ukutoho. 44 I oso hisoꞌno njehungkuno waselɨmonneꞌno yohono. Sekwoe mangohwamo sɨmeho umoꞌnyoꞌne ufijoso aꞌamu wonyoselohofɨwoꞌnɨngkohofo somneꞌno Mpohumo jomoulɨmno. 45 Ose ifijo soꞌno sekwoe Mpohwo ahwomomohumaso sohwoe yahinomo unɨngkowantɨfeho. Anɨtukakoe mofehiꞌnyoso aꞌamu wopɨngoꞌnji wonyoꞌnjihumalofo somo ulono lonto uyɨwoꞌnɨngkiso hweho.Aꞌamu honɨngkano wopɨngoꞌnjo honɨngkano itoꞌnominɨngkayoꞌnjo somo ifoyo wosapijono lahonɨngkisyuwoꞌnɨngkohoho. 46 Sekwo aꞌamu sɨmeho umoꞌnyoꞌnesejapɨwoꞌnɨngkohofo osomneꞌnohini sɨmehoumoꞌnyoꞌne uyɨfijoso Anɨtu kako wopɨngo pehoꞌnowosejapmmontolo. Awonoho. Aꞌamu honɨngkanowonyoꞌnjoso ose iwoꞌnɨngkohofofoho. 47 Sekwo sekwoe

Page 24: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 5:48 24 Matɨyu 6:4aꞌamuꞌnohino somo wopɨngo uwoꞌnɨngkohofo soꞌnosekwoe honɨngkano nomꞌne somo uhwofilofoso pipilo.Awonoho. Aꞌamumo Mpohwo Anɨtumo minɨngkayoꞌnjohi ose iwoꞌnɨngkohofofoho. 48 I osoꞌno sekwoe MpohwoAnɨtu ahwomomo humaso sohwo paꞌnyo hmmoꞌnɨmno.Sekwo aꞌamu wopɨngoꞌnji wonyoꞌnjo somo wopɨngoulohofɨkujoꞌno Anɨtu kako humaso hopa fehumamno.

6Jisas aꞌamumo ufoꞌmayoꞌne hungkuno ulɨmentisofoho.

1 Sekwo olo yahino losoꞌno iꞌwaho fiyɨmno. Sekwoyahino wopɨngo wopɨngoso aꞌamu wonahonɨfe lɨkujiikutoho. Oꞌo, ose ifijoso sekwoe Mpohwo Anɨtu ah-womomo humaso sohwo sekumo oso hisoꞌno wopɨngomosejapeꞌnjo uyɨmontonoho.

2 Sekwo aꞌamu umofonyo iwoꞌnɨngkohofo somoyoꞌmayo uyano lɨfijoꞌmanji eꞌwano, hiyaso uyɨmno.Aꞌamu mangoꞌnohinoso wonahonɨfe lontɨfi Anɨtuyetajo angoꞌnjo sopo honɨngkano utɨhwaꞌnyopoiwoꞌnɨngkohofofoho. Hofɨko hwe moyaꞌmi nakwoeyofe wohoꞌnonemapɨfe lontɨfi iwoꞌnɨngkohofofoho.Upaꞌnɨmno. Oso aꞌamu hiso nomꞌne wopɨngoso Anɨtumtaꞌango momasofoho. Oꞌo, aꞌamu hwahoponjosohofɨkoe yofe hoꞌnomaꞌnyoso oso mpe hopaso ntomahofo. Hofɨkoe nomꞌne mpe iyo hopaso ahwomomomauyoho. 3 Sekwo aꞌamu nomꞌne somo ufoꞌmanolɨfijoꞌmanji eꞌwano noho ufoꞌmapmno. I osoꞌnoaꞌamu nomꞌneso sekwoe yofe nohoꞌnosemapitnnoho.Masehonɨfitnnehofo. 4 Oꞌo, hiyaso fiyɨmno.Yoꞌmayo wopɨngo hiyaso iwoꞌnɨngkohofo soꞌnoMpohwo Anɨtu kako nosehonɨngkuhwosi wopɨngowosejapmmontonoho.

Page 25: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 6:5 25 Matɨyu 6:11Jisas Mpohumo jomo ujoꞌne hungkuno ulɨmentisofoho.(Luk 11:2-4)

5 Sekwo Mpohumo jomo ulano lɨkuji sekwo aꞌamumangoꞌnohinosofe yahinomo inɨngkakutoho. Oꞌo,hofɨko aꞌamu wonepaꞌnɨfe lontɨfi Anɨtuye tajoangoꞌnjo honɨngkano momɨngo engo sopo lohofontɨfiulɨwoꞌnɨngkohofofoho. Upaꞌnɨmno. Oso hisoꞌnoaꞌamuso hofɨkoe yofe hoꞌnomayoso mpe paꞌnyoso ntomahofo. 6 I oseso kɨko sohwosi Anɨtumo jomo ulɨmolohoji kɨkoꞌnohini jɨje angomo swohoji ango hokuꞌyosopɨjwasyohoji jɨje Mpohumo jomo uso. Kako oso angohiyaso soꞌmo kɨkoꞌnji humaho. Jɨje Mpohwo osopokohonɨngkuhwosi yoꞌmayoso wokijapmmontonoho.

7 Kɨko Mpohumo jomo ulɨmo lohoji osohontahungkuno piꞌnɨngo engo lɨwoꞌnɨngkohofoso paꞌnyoujoꞌeno. Aꞌamu Anɨtu ne sohuneꞌno huno muyoꞌnjosohofɨkoe hwasyo anɨtu sohwamo hungkuno piꞌnɨngoengo ulɨwoꞌnɨngkohofofoho. Hofɨko huno ole, Nakwohungkuno piꞌnɨngo engo ulɨhwasi nakwoe anɨtu sohwokako nonepaꞌnɨngkuhwosi wonejapmmontonoho. 8 Osopaꞌnyo sekwo ikutoho. Oꞌo, yoꞌmayo umofonyo yohojosoꞌno Mpohwo kako huno nto uyohoho.

9 Sekwo Mpohumo ole ulɨmno.Nakwoe Mpohwo sohwosi, kɨko ahwomomo humahnno.Nakwo jɨje yofe wopɨngoꞌnohinoso neꞌno

nowentɨhwonefoho.10 Oso sɨkuno kɨko yoꞌmayo hopiꞌnono yokumpohnꞌnyo

nemokosyohumayoso komoꞌno umoꞌnono.Jɨje hungkunomo aꞌamu ahwomomjo soꞌnji yoꞌmayo

soꞌnji kinɨngkawowoꞌnɨngkohofo hopaso nakwoaꞌamu hwahoponjo hnꞌnwi ose wokinɨngkopano.

11 Olo sɨkuno lomneꞌno nakwoe wosopayo fonejape.

Page 26: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 6:12 26 Matɨyu 6:1812Nomꞌne aꞌamu nakumo wonyo nalohofɨwoꞌnɨngkohofo

sofe wonyo wae yaoꞌmalohwone hopaso nakwoewonyoso wae fenamofo.

13 Kɨko nakumo yamofo nalohofo somo nonehumajoho-toho.

Oꞌo, Hwe wonyo sohwoe yoꞌmayoso neꞌmahwosoꞌno yoꞌ-mayo wonyo somo uyakolofoꞌne fonejape.

[Enemokosyohumayo hwosoho. Yokumpohnꞌnyo nehwapɨngo hwosoho. Pomponaho ne somohumahnno hwosoho.

Neꞌnohino nowentɨhwonefoho. Hungkuno nehopeho.]14 Upaꞌnɨmno. Sekwo aꞌamu wonyo selohofo

sofe wonyoso nɨhuꞌnahone hohujo hohntaꞌnemehoꞌnafɨkujoꞌno sekwoe Mpohwo ahwomomo humasosohwo kako sekwoe wonyo hiso wae weesemoꞌmtonoho.15 I osoꞌno sekwo aꞌamu wonyo selohofosofe wonyosohohujo hohntaꞌnimomehoꞌnasiyoꞌmanji sekwoeMpohwoAnɨtu sohwokako sekwoewonyowaemeesemofonehoho.

Jisas wosopayo manyoꞌnjo humayo soꞌno hungkunoulɨmentisofoho.

16 Sekwo Mpohumo jomo ulano lɨkuji Mpohuneꞌnohuno angaꞌnohino soꞌno wopayo manyoꞌnjo nohumen-tanɨngkuji sekwo aꞌamu mangoꞌnohinoso sɨmano wonyoikinɨwoꞌnɨngkohofo hopa humafɨkutoho. Oꞌo, hofɨkoesɨmano wonyo ikinyoso aꞌamu wonahonɨfentɨfi aꞌamuwopɨngofoho wonalɨfe nolontɨfi iwoꞌnɨngkohofofoho.Mpohuneꞌmaho. Oꞌo, hofɨkoe yofeꞌnohini hoꞌnomayoꞌneiwoꞌnɨngkohofofoho. Osoꞌno hofɨkoe yofe nto hoꞌno-maꞌmentohofo soꞌno hofɨkoe mpe paꞌnyofoho. Mpepaꞌnyo nomꞌneso ahwomomo mauyoho. 17 Oꞌo, sekwoMpohuneꞌno wopayo manyoꞌnjo humafɨkuji sekwoe mi-jiyomo hwone mijo ehalohoꞌnɨngkuji sekwoe sɨmanomomijo fiyatɨkuꞌnɨmno. 18 Ose ikuji aꞌamu nomꞌneso kɨko

Page 27: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 6:19 27 Matɨyu 6:24manyoꞌnjo humentanɨngkijo soꞌno hofɨko huno muy-onehoho. Oꞌo, kɨko yoꞌmayo hiyasoꞌmo iwoꞌnɨngkinosojɨje Mpohwo aꞌamu muhwonyoꞌnjo sohwo kakoꞌnohinikohonɨngkuhwosi mpe hopa wokijapmmontonoho.

Jisas hoꞌyango huꞌmeesiyoꞌne hungkuno ulɨmentisofoho.(Luk 12:33-34)

19 Olo hwaho lopo sekwoe yoꞌmayo yoꞌmayo hoꞌyangowopɨngoso nohuꞌmeesyɨkutoho. Oꞌo, olo hwaho loponjonangkumeho syuhwosi hwaho ifulohofɨhwosi hoꞌyan-goso wonyo umoꞌnɨmontonoho. Oseso aꞌamu hu-foꞌnohino yɨwoꞌnɨngkohofoso tojo nowonampekuji hufouyantɨfeho. 20 Osoꞌno sekwoe hoꞌyango ahwomomo fo-huꞌmeehumno. Oso hopo sopo nangkumeho maswone-hoho. Hwaho mɨfulohofonehoho. Aꞌamu hufo mi-fitnnehofo. 21Ango jɨje hoꞌyango yoꞌmayo wopɨngo wojosopo jɨje sɨmeho hi oso hopo weho.

Jisas aꞌapahomjo pomponaho soꞌno hungkunoulɨmentisofoho.

(Luk 11:34-36)22 Sekwoe tɨmoso sekwoe huyoꞌmangofe pomponaho

paꞌnyofoho. Tɨmo angaꞌnohinoꞌmanji sekwo pompona-hopo humalofo. 23Tɨmo piꞌnɨngoꞌmanji sɨkwoꞌmjohoꞌmohumalofo. Sekwo pompohahopo humalofo soku yahinopiꞌnɨngo piꞌnɨngo mafɨkuji apaꞌno sɨkwoꞌmjohoꞌmo fos-yohumafɨkutoho. Ose ifijoꞌmanji jɨje hunomo nɨhuꞌnosɨkwoꞌmjoho engo mjaofoho.

Hwe fihwo kako hwe engo hufaꞌu sohwaꞌumo syoho mulo-hofiyoꞌnehoho.

(Luk 16:13)24 Hwe fihwo kako hwe engo hufaꞌu sohwaꞌumo

syoho ulohofiyoso hopoꞌmaho. Oꞌo, hwe engohufaꞌu sohwaꞌumo syoho ulohofiyo soꞌmanji syoho

Page 28: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 6:25 28 Matɨyu 6:28ulohofiyo sohwo kako hwe engo fihumo sɨmehowopɨngo uyɨhwosi nomꞌnihuneꞌno sɨmeho wonyouyɨmontonoho. U, angaꞌnohino sohwoe syoho somneꞌnohi umoꞌnɨngkuhwosoꞌno nomꞌnihumneꞌno ngkilahounɨmontonoho. Kɨko Anɨtuye syoho soꞌnji yoꞌmayohwahoponjo yahino soꞌnji oso hufaꞌuyo sohwaꞌumokemokosyohumahojoso kɨko syoho itoꞌno mihnnehino.

Jisas yoꞌmayoso hi umoꞌnyo soꞌno huno piꞌnɨngo engosyafɨsiyoꞌne hungkuno ulɨmentisofoho.

(Luk 12:22-31)25 Osoꞌno ngko ole selalokweno. Sekwo sekwoe fos-

yohumayo soꞌno huno piꞌnɨngo engo syafɨsyɨkuji olenolɨkutoho. Nakwo peho wosopayo wonantanto. Nakwomijo peho nanehwono. Sekwo sekwoe aꞌapahomneꞌnohuno piꞌnɨngo engo syafɨsyɨkuji ole nolɨkutoho. Ngkonje aꞌapahomo pehowekojisyahinɨmonnto. Nakwo songohumalohwoneso wopayoꞌnohini nyoꞌnetaho. Nakwo aꞌa-paho hiꞌnjoꞌnwi nemꞌno manjiꞌmofo iyoꞌneꞌnohinotaho.Awonoho. 26 Sekwo yɨhufo somo uhwonɨmno. Hofɨkowopuyo hulɨwoꞌnɨngkohofoꞌmaho. Hofɨko wopayo angosomo wopayo momehuꞌmeesyɨwoꞌnɨngkoho yohofofoho.Oꞌo, senɨngkwohwo Anɨtu ahwomomo humaso sohwokako hofɨkimo wosopayo yoꞌmayoso uyɨwoꞌnɨngkohoho.Sekwo Mpohwo Anɨtu yɨhufo sikinjo somneꞌno wonyohofiyomokosyohumaho. I aꞌamu sokumoMpohwowopɨngowosemokosyohumamtolaho. Ou, ikono. 27 Hwe fihwosekumtaꞌni kako huno piꞌnɨngo piꞌnɨngo syafɨsyɨhwosinje soswo sawemo umokinɨmneꞌno yohoho lososo neumoꞌnɨmontolo. Awonoho.

28 Oseso sekwo hwapɨfe nemꞌno manjiꞌmofoyoꞌmayo somneꞌno huno piꞌnɨngo engo pehoꞌnesyafɨsyɨwoꞌnɨngkohofo. Sekwo wokoso fofo soꞌno

Page 29: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 6:29 29 Matɨyu 6:34huno fɨsyafɨhupmno. Hofɨko yoꞌmayo syoho anefoho.Hofɨko ne yoꞌmayoso mojiyofɨwoꞌnɨngkiyohofo. 29 Iosoꞌno ole woselɨmonneꞌno yohono. Hohonta hweengo Soulomoun hamniyoho hwapɨngoꞌnjo sohwokako kakoe hwapɨfe wonyoangkofo yoꞌmayo wokosonaꞌnohino soꞌnji inonteso kako olo wokoso fofo weꞌesomo muyakolofonehoho. 30 Ou, oso wokoso fofosɨkuno fihumo syohopo lohofososo moꞌnɨngkanta aꞌamunolofekuji tohomo wolofefantɨfeho. I osoꞌno oso wokosofofo Anɨtu wonyoangkafo mtɨꞌmokuwoꞌnɨngkiso somouhwonontaneso wopɨngofoho lɨwoꞌnɨngkuhwono. Osesosekwo soku wokoso fofomo yakoloꞌnnyo hokumo Anɨtukako hofiyo wosemokosyohumamontonoho. SekwoAnɨtumo sɨmeho hiꞌntnnono weꞌeꞌnohinoso pehoꞌnouyalokwofo. 31 Osoꞌno sekwo huno piꞌnɨngo engosyafɨsyɨkutoho. Sekwo ole lɨkutoho, Nakwo wopayopeho wonantanto. Mijo peho nanehwono. Hwapɨfepeho yanehwono. Ose lɨkutoho. 32 Awonoho. Aꞌamukengo hopiꞌnohinoso hofɨko yoꞌmayo yoꞌmayo mayoꞌnehuno piꞌnɨngo piꞌnɨngo syafɨsyɨwoꞌnɨngkohofo. Iosoꞌno sekwoe Mpohwo Anɨtu ahwomomo humasosohwo kako yoꞌmayo soꞌno sekwo umofonyoyahonɨngkohofoso kako huno nto uyohoho. Kakowopɨngo wosemokosyohumamontonoho. 33 I sɨmoꞌmoAnɨtu semokosyohumayo soꞌnji kakoe honɨngkanowopɨngoꞌntnno huno fɨsyafɨsyɨwoꞌnɨngkuno. Osoꞌnosyafɨsyɨwoꞌnɨngkuji Anɨtu kako yoꞌmayo yoꞌmayoumofonyo ifijoso wosejapmmontono. 34 Osoꞌno yoꞌmayomoꞌnɨngkajo somneꞌno huno syafɨsiyeꞌeno. Sɨkunohuhwo huhwi yoꞌmayo tango iꞌmofapɨwoꞌnɨngkisofoho.Moꞌnɨngkajo sɨkuno sohwoe tangoso moꞌnɨngkaꞌnefoho.Olo sɨkuno lomo iꞌmofaposo tangoso olo sɨkunolomnefoho.

Page 30: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 7:1 30 Matɨyu 7:67

Jisas aꞌamu nomꞌne somo wonyo ulohofoꞌne hungkunoulɨmentisofoho.

(Luk 6:37-38, 41-42)1 Sekwo nomꞌne aꞌamufe hunomo yano ilofɨkuji wony-

ofoho nulɨkutoho. Ose ifijoꞌmanji Anɨtu huhwo sek-woe huno somneꞌno wonyofoho maselonehoho. 2 Sekwonomꞌne somo yoꞌmayo ulohofɨwoꞌnɨngkohofo soꞌno osopaꞌnyoso Anɨtu waselohoꞌmontonoho. Sekwo yoꞌmayoaꞌamumneꞌno yano uyɨwoꞌnɨngkohofo hopaso Anɨtukakoe yoꞌmayoso aku wosejapmmontonoho.

3 Kɨko jɨje hnnɨngkwaꞌwehwoe tɨmomjo hintalinyowojo somo pehoꞌno uhwonalokuno. I jɨje tɨmomjoiyo feejo engoso hofokiꞌnawojo soꞌno kɨko huno makiy-otaho. Kɨko jɨje tɨmomjo iyo feejo engoso hofok-iꞌnakuwojoso momehoꞌnamoꞌnyo sohwosi 4 kɨko jɨjehnnɨngkwaꞌwehumo ole poneꞌno ulalokuno. Ngko jɨjetɨmomo hintalinyo wojo weꞌeso wae weekumoꞌmneꞌnoyohono. Ose ulohoji pipi uyɨmonto. 5 Kɨko mangoꞌno-hino hwosoho. Sɨmoꞌmo kɨko jɨje tɨmomjo iyo feejoengoso hofokiꞌnakuwojoso wae kakiꞌno feemoꞌnyo. Oseyohoji kɨko tɨmo itoꞌno uhwonɨngkohoji hwangku jɨjehnnɨngkwaꞌwehwoe tɨmomjo hintalinyo weꞌeso wae fiyo.

6 Aꞌamu honɨngkano wonyoꞌnjo sɨwojo paꞌnyo somoAnɨtuye hungkuno wopɨngoso nolutɨhwafɨkutoho.Lutɨhwafijoꞌmanji hofɨko ikinjaofɨkuji woselantɨfeho.Sekwo sekwoe nɨjwo yoꞌmayo wopɨngoso hwahomohoꞌnahufijoꞌmanji yahu hwotoho hulɨmo lɨfɨfitnnoho.Oso paꞌnyo aꞌamu Anɨtuye hungkunomo hwotohofewoꞌnɨngkohofo somo Anɨtuye hungkuno nulɨkutoho.

Jisas Mpohumo jomo ujoꞌne hungkuno ulɨmentisofoho.(Luk 11:9-13)

Page 31: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 7:7 31 Matɨyu 7:137 Sekwo Mpohumo jomo neꞌno ulɨfijoso kako yoꞌmayo

wosejapmmontonoho. Sekwo yoꞌmayo soꞌno hafɨhafetɨpentanɨngkuji sekwo oso hiso uhwonantɨfeho.Sekwo hokuꞌyopo hwanɨngo fonjɨkujoꞌno Anɨtukako sekumo wosehwosampoꞌmontonoho. 8 Aꞌamuhopiꞌnonohinoso Anɨtumo yoꞌmayo soꞌno jomoulɨkujoꞌno Anɨtu uyɨmontonoho. Aꞌamu yoꞌmayosoꞌno hofɨko hafɨhafe tɨpɨfijoso wotɨpemantɨfeho.Aꞌamu hokuꞌyopo hwanɨngo fongkupijoso Anɨtu kakowosehwosampoꞌmontonoho.

9 Ou, sekwoe hwe fihwoe mehomi kanɨngkwohumowopayo ntape ulososo kanɨngkwohwo sojo uyɨmtolaho.Awonoho. 10Ou, hwomu fihwo kanɨngkwohumo inanɨkuntape ulososo kanɨngkwohwo homa wonyo umtolaho.Oꞌo awonoho. 11 Oseso sekwo honɨngkano wonyoꞌnjohuhwasi sekwoe mehomimo yoꞌmayo wopɨngoꞌnohiniuyɨwoꞌnɨngkohofo soꞌno sekwo huno ole waseyono.Sekwo sekwoe senɨngkwohwo Anɨtu ahwomomohumaso sohumo jomo ulɨkujoꞌno kako kakoe Towahunowopɨngoso yoꞌmayo hwahoponjomo yakoloꞌnnyosowosejapmmontonoho.

12 Aꞌamu nomꞌneso sekumo wopɨngo wonalohopɨfe se-moꞌnɨngkisoꞌmanji eꞌwa, sekwo sɨmoꞌmo oso yahino hisohofɨkimo ulohopmno. Sekwo oso hiso ifijoso Mousesɨyehonɨngkano hungkuno soꞌnji aꞌamumo Anɨtu hungkunouyahonɨngki lɨmotofo sohwanjiye hungkuno hwapɨngosomo unɨngkowantɨfeho.

Jisas ango songo neꞌno humayoꞌne hokuꞌyo weꞌe soꞌnoulɨmentisofoho.

(Luk 13:24)13 Sekwo soku hokuꞌyo weꞌe somo fohumno.

Aꞌamu tohino mayoꞌne honɨngkanoso engofoho. Osohonɨngkano engo homo somo aꞌamu piꞌnɨngo engoso

Page 32: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 7:14 32 Matɨyu 7:21tɨfi inɨngkowalokwofo. 14 Honɨngkano songo neꞌnohumayoꞌneso weꞌefoho. Hokuꞌyoso engoꞌmaho. Olohonɨngkano homo somo yafe engo paꞌnyo soꞌmosyoho engo woꞌnnyofoho. Aꞌamu angaꞌno angaꞌno osohonɨngkano somo wotɨpemantɨfeꞌno yalokwofoso tɨfiinɨngkowalokwofo. Oso hokuꞌyo weꞌe homo somo sekwofohumno.

Jisas aꞌamu hwasyo hungkunoꞌnjo somneꞌno hungkunolɨmentisofoho.

(Luk 6:43-44; 13:25-27)15 Sekwo Aꞌamu Anɨtuye hungkunoꞌnji hwasyo

hungkunoꞌnji mesyɨlutɨhwayo somneꞌno iꞌwaho itoꞌnofiyɨmno. Oso aꞌamu hiso hofɨkoe aꞌapaho sohohntaꞌniwopɨngofoho. I sɨmeho ajwomoꞌmo pisakinoꞌnjofoho.Oso aꞌamu hiso hofɨko sɨwojo paꞌnyofoho. Sekumowonyo wosemokantɨfeꞌno yalokwofo. 16 Yoꞌmayohonɨngkano imofɨwoꞌnɨngkohofoso sekwo uhwonɨfijosohofɨkoe hwapɨngoso huno waseyono. Kɨko iyohiyayo yongoꞌnjo nontɨmjoso ipisayo meꞌwampeꞌnjowamjɨmtaho. Awonoho. Solongkoyo sayo paꞌnyosokakoe iyo nontɨmo untoꞌnawoꞌmtonoho. Oso iyohiyayo ipisayo aneꞌnjo paꞌnyoso aꞌamu honɨngkanowonyoꞌnjo somtaꞌni hungkunowopɨngo upoꞌnantantaho.Awonoho. 17 Oso paꞌnyoso iyo wopɨngoso ipisayowopɨngo untoꞌnɨmontonoho. Iyo wonyoso ipisayowonyo untoꞌnɨmontonoho. 18 Iyo wopɨngosoipisayo wonyo untoꞌnɨmontoꞌmaho. Iyo wonyosoipisayo wopɨngo untoꞌnɨmontoꞌmaho. 19 Ou,iyo ipisayo wonyo intoꞌnyoso hofɨko nolofekujitohomo wolofefantɨfeho. 20 Osoꞌno aꞌamu hwasyohungkunoꞌnjosofe honɨngkanomo uhwonɨngkuji hofɨkoehwapɨngoso sekwo huno waseyono. Setenɨyefoho.21 Sekwo huno ole syafɨsyɨkutoho. Hwe moyaꞌmi

Page 33: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 7:22 33 Matɨyu 7:27hopiꞌnonohinoso hofɨko ngkimo ole ntɨwoꞌnɨngkohofi,Hwe Engofo, Hwe Engofo, ose ntɨwoꞌnɨngkohofosoAnɨtu mokosyohumaso ango sopo nohufitnnefoho.Ose syafɨsyɨkutoho. Nɨhuꞌno awonoho. Aꞌamufihwo kako nje Mpohwo ahwomomo humaso sohwoehungkunomo tɨfi inɨngkaweso sohwo kako Anɨtumokosyohumaso angoso notɨpɨhwononefoho. 22 OsoSɨkuno Engo hungkuno ikwolofoꞌne somo hwemoyaꞌmi piꞌnɨngo engoso ole ntɨfitnnefoho, Hwe Engosohwosi, nakwo aꞌamu somo jɨje hungkuno wopɨngolutɨhwawoꞌnɨngkuhwoneꞌnwoho. Aꞌamu towahunowonyo ehuhnnamoꞌnnyo somo jɨje yofe lontanesotowahuno wonyo somo wae yaofɨwoꞌnɨngkuhwonefoho.Nakwo jɨje yofe lontaneso yoꞌmayo wonyoangkafosoaꞌamumo utɨhwayoꞌne iwoꞌnɨngkuhwoneꞌnwoho.23 Ose ntɨfijoso ole ulɨmnefoho. Ngko sekumneꞌnohuno maniyohoyohoho. Oꞌo wonyo imotofo kuyoho.Ngkoꞌnjopo nohumafɨkutoho. Noho fohumpopmno.

Jisas ango mojo yahino hufaꞌuyo soꞌno ulɨmentisofoho.(Luk 6:47-49)

24 Aꞌamu fihwo olo nje hungkunolo nupaꞌnɨngkuhwositɨfi inɨngkaweso sohwo kako hwe huno wopɨngoꞌnjohweho. Oso hwe huhwo sohwo kako ango hwahowopɨngopo molinyo hweho. 25 Ango wopɨngoponomolahonɨngki ifoyo syonto mijo ifofayo yontotɨꞌmayo yokumpohnꞌnyo yonto oso ango homo somoifofo mojwohojwafefoho. Oꞌo, ango hiso hwahowopɨngopo molinyo soꞌno mopɨwasyonehoho. 26 Aꞌamunomꞌnihwo olo nje hungkunolo nupaꞌnɨngkuhwositɨfi monnɨngkaposo sohwo hwe hunoꞌmaso sohwoango wosohopo molinyo sohweho. Hwe huhwo sohwomijo tafepo kakoe ango nomolahonɨngki 27 ifoyo engo

Page 34: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 7:28 34 Matɨyu 8:4syonto mijo ifofayo yonto tɨꞌmayo ikwato lohofontoango nontɨmo jwohojwohoꞌnamo lohoꞌmentisosopɨwahuꞌmentisofoho. Oso ango nopɨwasyonto pomuyoengo hoꞌnɨmentisofoho. Nje hungkuno osohopeho.

28 Jisas ose ulahonɨngki aꞌamu nupaꞌnontɨfi kakoehungkuno soꞌno yomo imentohofofoho. 29 Hwapɨngosohofɨko aꞌamu honɨngkano hungkuno lutɨhwamotofosohwa oso paꞌnyo hwaꞌmaho. Oꞌo, Jisas sohwokako hungkuno hwapɨngo woꞌnnyo hweho. Oselɨmentohofofoho.

8Aꞌamu aꞌapaho uyo wonyoꞌnjo sohumo Jisas wopɨngo

umokumentisofoho.(Mak 1:40-44; Luk 5:12-14)

1 Jisas kako hwofɨkiꞌnyo sopo nulɨkoꞌmantowomentisoso aꞌamu piꞌnɨngo engo kakimo tɨfiinɨngkawomentohofofoho. 2 Osohonta hwe fihwoaꞌapaho uyo wonyoꞌnjo sohwo Jisasɨmo nuꞌmantohwomtame ulohofonto ulɨmento, Hwe Engofo,kɨko ngkimo wopɨngo wanɨmokumo lisoꞌmanji jɨjeyokumpohnꞌnyoso hoponoho. 3 Ose ulahonɨngki Jisaskako aho kisusyonto hwe sohumo ulɨmento, Ou, wopɨngowakumokumonneꞌno yohono. Kɨko wopɨngo hmmoꞌnyo.Ose ulahonɨngki hwe huhwo sohwo wopɨngo komoꞌnoimoꞌnɨmentisofoho. 4 Wopɨngo imoꞌnɨngkahonɨngkiJisas ulɨmento, Upaꞌnyo. Kɨko olo hilo soꞌno nomꞌneaꞌamu somo nulohotoho. Oꞌo, komoꞌno nuhuji aꞌamutajo ango syohoꞌnjo sohumo jɨje aꞌapaho wopɨngo losoutɨhwaho. Nokohonɨngkuhwosi kɨko hohonta Mousesyoꞌmayoso lɨmentiso hopaso Anɨtumo uyohojayo. Jɨjemnokino moiꞌwo imoꞌnyo soꞌno isamoyokafoho. Osohisoꞌno aꞌamuso uhwonɨngkuji jɨje aꞌapaho uyo wonyoso

Page 35: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 8:5 35 Matɨyu 8:10wopɨngo imoꞌnɨngkiso soꞌno huno wosyofisyantɨfeho.Jisas ose ulɨmentisofoho.

Jisas hwe yofe engoꞌnjo sohwoe syoho ulohofiyo sohumowopɨngo umokumentisofoho.

(Luk 7:1-10)5 Jisas hwaho Koponeyamneꞌno womentisoso oso hopo

sopo hwe fihwo yofe engoꞌnjo aꞌamu Loum sofe aꞌamuitokusoꞌnjo sohwamo mokosyohumayo sohwo Jisasɨmonuꞌmanto hungkuno yokumpohnꞌnyo ulɨmento, 6 HweEngofo, nje syoho ntohofiyo sohwo kako mnokino uya-honɨngki angoꞌmo fosyohumaho. Kakoe aꞌapaho songosongo miyoꞌnjo yonto tohino mɨkunɨmposo umnalofoho.7 Ose ulahonɨngki Jisas ulɨmento, Ngko nuꞌmo wopɨngoumokumo.

8Ose ulahonɨngki ulɨmento, Hwe Engofo, osoꞌneꞌmaho.Oꞌo, kɨko nje angomo ko swapihnneso ngko hwe wopɨngohwoꞌnnye angoꞌmaho. Oꞌo, kɨko hungkunoꞌnohinilisoso nje syoho ntohofiyo sohwo kako wopɨngoumoꞌnono. 9 Ihwoni. Ngko huhwoꞌni hwe engo sohwamoenjwaꞌmo humale soꞌno ngko hofɨkoe hungkunomotɨfi itoꞌno inɨngkawoꞌnɨngkohe hwoꞌnyoho. U, hofɨkongko huhwoꞌnɨmo nomꞌnihwa enjwaꞌmo humalofo.Oseso ngko hwe fihumo Mpano ulɨꞌmeꞌno kakowamtonoho. U, nomꞌne sohumo oyomo ulɨꞌmeꞌno kakowapmmontonoho. U, ngko nje syoho ntohofiyo fihumo,Olo syoho fiyo ulɨꞌmeꞌno kako syoho uyɨmontohono.Oseso kɨko hungkunoꞌnohini ulohojoꞌno ngko hunoniyohoho. Nje syoho ntohofiyo sohwo wopɨngoumoꞌnɨmontonoho. Ose ulɨmentisofoho.

10 Ose ulahonɨngki Jisas yomo yonto kakoeinomokomoyo sohwamo ulɨmento, Hungkunonehopiꞌnohini waselɨmonneꞌno yohono. Ngko aꞌamuIsɨlael sofe sɨmeho hiꞌntnnono ntapinyo yahinoso

Page 36: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 8:11 36 Matɨyu 8:16oso hwe huhwo sohwoe paꞌnyoso muhwonyoꞌnjohwoꞌnyoho. 11 Upaꞌnɨmno. Hwe moyaꞌmi hungkunokengo kengoꞌnjoso Anɨtu aꞌamumo esemokosyohumayosopo nosyukuji hofɨko sekwoe seyakwosa ApɨlohamɨyoAisakɨyo Jekoupɨyo oso hwanji nohumafɨkujoso wopayononɨfitnnefoho. 12 I, Aꞌamu Isɨlael Apɨlohamɨye imufehohnjo soku esemokosyohumayo sopo ntaꞌni Anɨtukako sekumo wae yasemofososo sekwo sɨkwoꞌmjohoꞌmofosyohumantokutnne kuyoho. Oso hopo sopofosyohumafɨkuji sekwo hulɨngkwajingo ifalohoꞌnɨngkujihumotaho engo lɨfitnne kuyoho.

13 Kakoe inomokomoyo sohwamo ose ulonto hwe yofeengoꞌnjo sohumo ulɨmento, Kɨko sɨmeho hiꞌntnnonongkimontape soꞌno yoꞌmayo soꞌno kumoꞌnɨngkisosowak-ilohoꞌmonnoho. Ose ulahonɨngki oso hohosohonta syohoulohofiyo sohwo wopɨngo imoꞌnɨmentisofoho.

Jisas Pitafe konemimo wopɨngo umokumentisofoho.(Mak 1:29-31; Luk 4:38-39)

14 Oseso Jisas Pitafe angomo noswonto uh-wonɨmentisoso Pitafe konemi aꞌapaho tohomtnnoꞌnjosisaho fosyowentanɨngki uhwononto 15 kakoe ahomonupmꞌmokahonɨngki aꞌmusi kakoe aꞌapaho tohomtnnoso moiꞌwo imoꞌnɨngkahonɨngki aꞌmusi kakonolɨkafonto aꞌamumne wopayo iloho humisyofoho.

Jisas aꞌamu piꞌnɨngo engo somo wopɨngo umokumen-tisofoho.

(Mak 1:32-34; Luk 4:40-41)16 Oso sɨkuno ne soꞌnji aꞌamuso hofɨko hwe moyaꞌmi

towahunowonyo ehuhnnamoꞌnnyo somo Jisas nohumen-tanjopo motapmmentohofofoho. NomotopahonɨngkofiJisas hungkuno lonteso towahuno wonyo somo wae yao-fonto aꞌamu mnokinoꞌnjo hopiꞌnonohino somo wopɨngo

Page 37: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 8:17 37 Matɨyu 8:23umokumentisofoho. 17 Oso hohosohonta oso hungkunoAnɨtu Aisaiya sohumo uyahonɨngki lutɨhwamojo sohwoehungkunoso ne imoꞌnɨmentisofoho. Hungkuno hilosoole,Kako nakwoe mnokino wonyoso wae enaoꞌmentisofoho.Nakwoe yoꞌmayo tangoso kako maꞌmentisofoho.

Oso hungkunoso Aisaiya hohonta lɨmentisofoho.Aꞌamu fihwo Jisasɨmo unɨngkamo lɨmentisofoho.(Luk 9:57-60)

18 Jisas kako aꞌamu piꞌnɨngo engo kakimo ifeehuꞌmoyɨmahonɨngkofi uhwononto kakoe inomokomoyo so-hwamo ulɨmento, Nakwo mijo lomo nongkihntaꞌn-neꞌno wowekehwano. 19 Ose ulahonɨngki hwe fi-hwo honɨngkano hungkuno lutɨhwayo syohoꞌnjo sohwoJisasɨmo uꞌmanto ulɨmento, Nje Lontɨhwayo sohwosi,kɨko ango ntɨꞌmno usoso ngko tɨfi wokinɨngkamonnoho.20 Ose ulahonɨngki Jisas ulɨmento, Sikisɨwojo sohwahofɨko hofɨkoe sokimo hiꞌnjo hwafoho. Yɨhufo sohwahofɨko hofɨkoe aifoso hiꞌnjo hwafoho. I osoꞌno ngkoAꞌamufe Hwomu sohwoꞌni ngko ango saho fosyaweꞌnesoane hwoꞌnyoho. 21Ose ulahonɨngki nomꞌne hwe Jisasɨmoinɨngkawowoꞌnɨngkiso sohwo Jisasɨmo ulɨmento, HweEngofo, ngko huhwoꞌni tɨfi wokinɨngkapmmonnoho. Iosoꞌno sɨmoꞌmo ngko nje mpohwo kakiꞌno piꞌnɨmomoijopijɨsyasiꞌmo pe-eso. Wopɨngotaho. 22 Ose ula-honɨngki Jisas ulɨmento, Awonoho. Aꞌamu ngkimo tɨfimonnɨngkapɨfijoso hofɨko ujopijisyahufe. Kɨko neꞌnonnɨngkape.

Jisas ifofo engo somo moiꞌwo hmmoꞌnyo ulɨmentisofoho.(Mak 4:36-41; Luk 8:22-25)

23 Ose ulonto Jisas yofayokinomo nokotosahonɨngkikakoe inomokomoyo sohwa tɨfi inɨngkamentohofofoho.

Page 38: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 8:24 38 Matɨyu 8:3024 Yofayokinoso mijopo nowentanɨngki mijo ayosohwofɨkiꞌnyo paꞌnyo imoꞌnonto yofayokinomoufehuꞌmokahumonto yahonɨngki Jisas kako sahohumofosyawentisofoho. 25 I inomokomoyo sohwahofɨko Jisasɨmo komoꞌno ulɨkafontɨfi ulɨmentohofi,Hwe Engofo, fonefoꞌmaho. Weꞌenepi nakwoe yofemoiꞌwoumoꞌnantaneꞌno yalokuhwono. 26 Ose ulahonɨngkofiJisas ulɨmento, Sekwo iyoho pehoꞌno senɨngkohoho.Sekwoe sɨmeho hiꞌntnnonoso weꞌeꞌnjo hwasoho.Ose ulonto nolɨkafonto ifofo soꞌnji mijo soꞌnjimohungkunoulahonɨngkimijo apaꞌno songo songomiyoꞌnjonɨhuꞌnahone lɨfawoꞌmentisofoho. 27 Inomokomoyosohwa ose uhwonontɨfi yomo yontɨfi hnnɨmentohofi,Olo hwe lohwo peho sohwolo. Ifofoꞌnji mijoꞌnjikakoe hungkunomo halohoꞌnohini yohoho. Osehnnɨmentohofofoho.

Jisas hwe hufaꞌu towahuno wonyo ehuhnnamoꞌnnyo so-hwaꞌumo wae yaoꞌmentisofoho.

(Mak 5:1-17; Luk 8:26-37)28 Jisas mijo ayo somo nongkihntaꞌni hwaho

Ngkatola sopo iꞌmofamentisofoho. Oso hohosohontahwe towahuno wonyo ehuhnnamoꞌnnyo sohwaꞌuuꞌmaꞌmentisiyefoho. Oso hwe sohwaꞌu hiko aꞌmopijohinosopo humohumantisiyo hwaꞌu pmmentisiyefoho.Oseso oso hwe sohwaꞌu towahuno nɨhuꞌno wonyoehuhnnamoꞌnnyo sohwaꞌu aꞌmopijohino honɨngkanosomo wopanjitɨkenontɨfi aꞌamuso iyoho unɨmojofoho.29 Osohonta siko Jisasɨmo joho mohmꞌno lonjiulɨmentisiyo, Kɨko Anɨtuye Hwomu Ne hwosoho.Kɨko nekumo peho welohoꞌmneꞌelo. Nekwoe sɨkunommoꞌnyofoho. Kɨko nekumo tohino wejapmmonneꞌnolapohino. Ose ulɨmentisiyefoho. 30 Hopo soponjoyahu piꞌnɨngo engoso kengo nompo humantɨfi mno

Page 39: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 8:31 39 Matɨyu 9:2humijohofofoho. 31 Oseso towahuno wonyo sohwaJisasɨmo ulɨmentohofi, Kɨko wae wenaoꞌmjiꞌmanjikɨko oso yahu piꞌnɨngo engo nongkwanjo nomponofonehwajo. Nakwo yahu somo wehuhnnaofano.

32 Ose ulahonɨngkofi Jisas ulɨmento, Eꞌwa, sekwompanɨmno. Ose ulahonɨngki towahuno wonyo hisooso hwe hufaꞌuyo sohwaꞌumo ulɨkoꞌmantɨfi yahu somoehuhnnaoꞌmentohofofoho. Ehuhnnaofahonɨngkofi yahuhiso hofɨko hano kunto kuntoꞌno wentɨfe iwoꞌman-gomo mtɨkuꞌnontɨfi mijo ayomo nɨhuꞌnahone mehu-loꞌmentisofoho. Nomehulofahonɨngki mijomo poyoimoꞌnɨmentohofofoho.

33 Oso yahu mokosyohumayo sohwa angoponokomoꞌno wentɨfi oso hungkuno hopiꞌnonohinosoulɨmentohofofoho. Hofɨko mpoyo hwe hufaꞌutowahuno wonyo ehuhnnamoꞌnnyo sohwaꞌumoyoꞌmayo uꞌmaꞌmentiso soꞌno humalohofofoho.34 Osohonta aꞌamu ango hopo soponjoso hofɨko Jisashumentanjopo noswoꞌnontɨfi Jisasɨmo nuhwonontɨfihungkuno ole ulɨmentohofi, Kɨko nakwoe hwaho loponofosyohumahofoho. Nomꞌne angopono fɨwano. Oseulɨmentohofofoho.

9Jisas hwe sɨfe aho peꞌnnyo sohumo wopɨngo umoku-

mentisofoho.(Mak 2:1-12; Luk 5:17-26)

1 Jisas yofayokinomo kotasonto ayo momɨngosomo kuꞌmokwawento kakoe ango hwapɨngo sopoiꞌmofamentisofoho. 2 Iꞌmofaohwahonɨngki aꞌamusohofɨko hwe nomꞌne sɨfe aho peꞌnnyo sohwokakoe ijempohopoꞌnohini saho fosyawowoꞌnɨngkisosohumo Jisasɨyepono itokwopmmentohofofoho.

Page 40: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 9:3 40 Matɨyu 9:8Itokwopahonɨngkofi Jisas kako uhwonɨmentisosohofɨko kakineꞌno sɨmeho hiꞌntnnono yokumpohnꞌnyouyohonɨngkofi uhwononto Jisas oso aꞌamu mnokinoꞌnjosohumo ulɨmento, Nje hwomu sohwosi, kɨko iyohokinɨngkuhwoloho. Ngko jɨje honɨngkano wonyoso waento yakumofohono.

3 Ose ulahonɨngki aꞌamu honɨngkano hungkunolutɨhwamotofo sohwa nohumantɨfi ole hnnɨmentohofi,Olo hwe lohwo sohwo kako Anɨtu paꞌnyo pojiyalofoho.

4 Ose hnnɨngkahonɨngkofi, hofɨkoe hunoso Jisaskako huno moiꞌwonoho. Osoꞌno Jisas ulɨmento,Sekwoe sɨmeho moꞌmo huno wonyoso pehoꞌnosyonɨfɨsyantokwofo. Ole losyonɨfɨsyantɨkwofo, ngko aꞌa-mufe wonyo wae meeofonehoho losyonɨfɨsyantɨkwofo.5-6 Anɨtu kako ngkimo aꞌamumo ufoꞌmayoꞌnenɨhwatɨmentiso sohwoꞌni olo hwaho lopo aꞌamufehonɨngkano wonyo wae yaofoꞌne yokumpohnꞌnyosohiꞌnjo hwoꞌnyoho. I osoꞌno aꞌamu fihwo jɨje honɨngkanowonyo wae weekumoꞌmo loso sohwoe hungkuno somone imoꞌnyo soꞌno sekwo sɨmeho moꞌmo muhwonɨfitnnekuyoho. Oso yokumpohnꞌnyo ngko seloheso hiꞌnjosohwoꞌni utɨhwaꞌnyopo setɨhwahmꞌmeꞌno hungkunonomꞌne kengoso hwe lohumo ulɨmonneꞌno yohono.Hofɨkimo ose ulonto kako hwe mnokinoꞌnjo sohumoulɨmento, kɨko nolɨkafohoji jɨje ijempohoso nomahojijɨje angopo neꞌno mpano. 7 Ose ulahonɨngki hwe huhwosohwo nolɨkafonto kakoe angomno umentisofoho.8 Nowahonɨngki hwe moyaꞌmiso nuhwonontɨfi iyohounɨngkahonɨngki hofɨko ole lɨmentohofi, Anɨtu kakoeyokumpohnꞌnyo engoso olo paꞌnyo loso hwe lohumouyohoho. Huno ose uyahonɨngki hofɨko Anɨtuye yofehoꞌnomaꞌmentohofofoho.

Page 41: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 9:9 41 Matɨyu 9:13Jisas Matɨyumo uhwosopoꞌmentisofoho.(Mak 2:13-17)

9 Oseso Jisas hano wento uhwonɨmentisoso hwe fihwohamniyoho mayo syohoꞌnjo sohwo kakoe ango somohumamentisofoho. Oso hwe huhwo sohwo kakoe yofeMatɨyu. Oso hwe huhwo sohumo Jisas nuhwonontoulɨmento, Kɨko ngkimo tɨfi nnɨngkape. Ose ulahonɨngkiMatɨyu nolɨkafonto tɨfi inɨngkamentisofoho.

10 Jisas Matɨyuye angomo nohumentanɨngki aꞌamunomꞌne hamniyoho mayo syohoꞌnjo honɨngkanowonyoꞌnjo sohwanji aꞌamu wonyo honɨngkanoꞌnjonomꞌne soꞌnji nohumentanɨngkofi hofɨko Jisasɨꞌnji kakoeinomokomoyo sohwanji wopayo nɨmentohofofoho.11 Nonontanɨngkofi aꞌamu Falisi fehohnjo sohwanuhwonontɨfi Jisasɨye inomokomoyo sohwamoulɨmentohofi, Sekwoe Hwe Engo lohwo kako aꞌamuhamniyoho mayo syohoꞌnjo lohwanji aꞌamu wonyohonɨngkanoꞌnjo loꞌnji wopayo pehoꞌno nalofoho.

12 Ose ulahonɨngkofi Jisas nupaꞌnonto pahnnɨmohungkuno ulɨmento upaꞌnɨmno. Aꞌamumnokino aneꞌnjowopɨngo humalofoso hofɨko aꞌamu uyohofahosiyoꞌnjosohumo muꞌmapitnnehofo. Oꞌo, aꞌamu mnokinoꞌnjosoꞌnohini uꞌmantɨfeho. 13 Oso paꞌnyoso ngko aꞌamuhonɨngkanowopɨngoꞌnjo hwonaꞌnyoho lɨwoꞌnɨngkohofosomneꞌno joho lutɨmayoꞌne pmmentohe hwonɨꞌmaho.Oꞌo, ngko aꞌamu honɨngkano wonyoꞌnjo somneꞌno pm-mentohe hwoꞌnyoho. Sekwo Anɨtuye hungkuno som-neꞌno huno waseyono. Hungkuno ole, Sekwo nomꞌnesomneꞌno hitoho ulofo soꞌno nɨmoꞌnɨngkohoho. Isekwo ngkineꞌno hwomtame ko ntohofontɨfi nomꞌneaꞌamu somneꞌno hitoho mulofeꞌnjoꞌmanji ngkilaho. Osohungkuno somneꞌno huno waseyono.

Page 42: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 9:14 42 Matɨyu 9:17Jisas kakoe yahino songoꞌnji hohontajo yahino soꞌntnneꞌno

ulɨmentisofoho.(Mak 2:18-22; Luk 5:33-39; Joun 3:29-30)

14 Oso hohosohonta Joun Aꞌamumo Mijo Kiyomaꞌmojosohwoe inomokomoyo sohwa Jisasɨmo uꞌmaꞌmentohofo-foho. Nuꞌmantɨfi ulɨmentohofi, Nakwoꞌnji aꞌamu Falisisohwanji wopayo manyoꞌnjo humayoso Anɨtumo jomoujoꞌne yahinoso inɨngkawowoꞌnɨngkuhwonefoho. I os-oꞌno jɨje inomokomoyo sohwa hofɨko wosopayo many-oꞌnjo humayo yahino somo minɨngkayoꞌnjo pehoꞌnoyalokwofo.

15 Ose ulohonɨngkahonɨngkofi Jisas pahnnɨmohungkuno ulɨmento, Hwe fihwo kako ape songo mayosohonta osohwo kakoe aꞌamuꞌnji nohumahwosi hofɨkosɨmeho tangoꞌnji wohumantɨfi taho. Awonoho. Hofɨkosɨmeho wopɨngoꞌnji wopayo engo wonantɨfeho. I osoꞌnohwangku oso hwe ape maso huhwo sohumo aꞌamunomꞌne sohwa hofɨko kakoe aꞌamumtaꞌni kompemafɨkujifonjasyɨkujoꞌno kakoe aꞌamu hiso kako ane humafɨkujososɨmeho tangoꞌnjo humafɨkuji wosopayo manyoꞌnjouyantɨfeho. Ose ulonto pahnnɨmo hungkuno nomꞌneulɨmento,

16 Hwe fihwo manjiꞌmofo tontamo imoꞌnnyo sohwokako hwapɨfe nomꞌne songo weꞌeso nomahwosi ton-tamo somo lojwohofojasi lohofɨhwosi yakɨfe uyɨmtolaho.Awonoho. Engo womnahotɨꞌmontonoho.

17 Ose ulonto pahnnɨmo hungkuno tɨfinjoso oleulɨmento, Ou, aꞌamufihwo kakomijo iloho uyɨmo lɨhwosite fisɨyo womaꞌmontolaho. Oꞌo, awonoho. Kako tefisɨyo mahwosi mijo ihmꞌmofɨhwosi iloho yososo mijowahumpoꞌmontonoho. Te fisɨyoso nɨhuꞌnahone wonyoumoꞌnɨmontonoho. U, hwe huhwo sohwo kako tesongoso mahwosi mijo ihmꞌmofɨhwosi iloho yososo mijo

Page 43: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 9:18 43 Matɨyu 9:24itoꞌno wolɨfawoꞌmontonoho. Ihwoni. Yahino hohontajosoꞌnji songo soꞌnji nemꞌno huꞌmɨngoso itoꞌnohinoꞌmaho.

Jisas hwe yofe engoꞌnjo sohwoe mumo songoulɨkaꞌmentisoso aꞌmu fisi kako Jisasɨye manjiꞌmofomopmꞌmokumentisosiꞌnji wopɨngo umokumentisofoho.

(Mak 5:22-43; Luk 8:41-56)18 Jisas oso hungkuno hiso ulontanɨngki hwe yofe

engoꞌnjo sohwo Jisasɨmo uꞌmanto hwomtame ulohofontoulɨmento, Nje mu olohonta nto peꞌnɨngkohoho. I osoꞌnokɨko nopohoji kakimo jɨje ahoso fɨkisyusyo. Kako apaꞌnosongo wolɨkafono. 19 Ose ulahonɨngki Jisas nolɨkafontokakoe inomokomoyo sohwanji hwe huhwo sohumo tɨfiinɨngkamentohofofoho.

20-21 Nowentanɨngkofi nomꞌne aꞌmusi Jisasɨmoinɨngkawomentisofoho. Aꞌmusi imoiho neꞌnoyontanɨngki soswo aho hufaꞌu hopiꞌnono sɨfe mtaꞌnihufaꞌu uyakoloꞌmojofoho. Oso aꞌmu hisi kakoJisasɨmneꞌno hnnɨmento, Ngko olo hwe lohwoemanjiꞌmofo somo aho kisahumeso ngko wopɨngoumoꞌnɨmonnoho. Ose hnnonto kako Jisasɨye hohujohohntaꞌni uꞌmanto kako Jisasɨye hwapɨfe tokwajo somoaho upmꞌmokumentisofoho. 22 NopmꞌmokahonɨngkiJisas ikinjamo lohofonto aꞌmu simo nuhwonontoulɨmento, Nje mufo, jɨje sɨmeho wopɨngo wakumoꞌnono.Kɨko ngkimo sɨmeho hiꞌntnnono ntapohino soꞌnowopɨngo nto imoꞌnɨngkino kiyoho. Ose ulahonɨngkioso hohosohonta aꞌmusi wopɨngo imoꞌnɨmentisofoho.

23 Oseso Jisas kako nowento hwe engo sohwoe angomoswonto uhwonɨmentisoso aꞌamu hofɨko te somo hm-pehmpe lontanɨngkofi aꞌamu wosofe hoꞌnowentanɨngkinuhwononto 24 Jisas ulɨmento, Sekwo mpanɨmno. Mu

Page 44: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 9:25 44 Matɨyu 9:32weꞌesi poyoꞌmaho. Kako saho fosyaweho. Ose ula-honɨngki hofɨko Jisasɨmneꞌno tɨkafo ujɨmentohofofoho.25 Tɨkafo ujɨmentohofoso Jisas hofɨkimo mempo hohn-taꞌni uhwajonto humentisofoho. Noswonto oso musopiye ahomo nomahonɨngki mu sopi lɨkaꞌmentisofoho.26 Lɨkaꞌmentiso soꞌno oso hungkuno hiso angoꞌmeemohoꞌnɨmmentisofoho.

Jisas hwe tɨmpiꞌnyo sohwaꞌumo wopɨngo umokumen-tisofoho.

27 Jisas oso ango hopo sopo nulɨkoꞌmantonowentanɨngki hwe tɨmpiꞌnyo sohwaꞌu Jisasɨmo tɨfiinɨngkawenji joho ole ulɨmentisi, Ntefitɨye Imu sohwosi,nekumneꞌno hitoho wakilofono. 28 Ose ulahonɨngkiJisas kako angomo swahonɨngki oso hwe tɨmpiꞌnyosohwaꞌu Jisasɨmo uꞌmahonɨngki Jisas ulɨmento, Ngkosikimo wopɨngo semokiyo soꞌno sɨmeho hiꞌntnnonolontapisiyo. Ose ulohonɨngkahonɨngki ulɨmentisi,Ou, Hwe Engofo, eno. 29 Ose ulahonɨngki Jisas sikoetɨmopo aho kisasyonto ulɨmento, Siko ngkimo sikoesɨmeho hiꞌntnnono ntapisiyoꞌmanji yoꞌmayo sikonosemoꞌnɨngkisoso woseꞌmano. 30Ose ulahonɨngki sikoetɨmo honɨmentisiyefoho. Oseso Jisas sikimo hungkunoyokumpohnꞌnyo ole ulɨmento, Upaꞌninyo. Wopɨngosemokohe soꞌno nomꞌne aꞌamu fihumo nulohosiloho.Ose ulɨmentisofoho. 31 I osoꞌno siko mempo hohntaꞌninoswonji yoꞌmayo Jisas imentiso soꞌno hwaho aeꞌmoaꞌamu somo ulɨmentisiyefoho.

Jisas hwe ilohoꞌnnyo sohumo wopɨngo umokumentiso-foho.

32 Oso hwe huhwo sohwaꞌu nosontanɨngki aꞌamunomꞌne sohwa hofɨko hwe ilohoꞌnnyo towahuno wonyoehuhnnamoꞌnnyo sohumo ipemotapontɨfi Jisasɨyepono

Page 45: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 9:33 45 Matɨyu 9:38umentohofofoho. Oso towahuno wonyo huhwo sohwohwe sohumo mampiꞌnyo mesyɨmokumentisofoho.33 Oseso Jisas oso hwe sohwoe towahuno wonyo waeyaofahonɨngki kako hungkuno lɨmentisofoho. Hungkunolahonɨngki hwe moyaꞌmi hofɨko yomo yontɨfi hunopiꞌnɨngo syafɨhuꞌmentohofi, Hohonta olo yahino losoaꞌamu Isɨlael hnꞌnɨmo mꞌmofapeꞌnjo imojofoho. 34 Oselahonɨngkofi aꞌamu Falisi sohwa ole lɨmentohofi,Towahuno wonyo hopiꞌnohino sohwafe hwe engosoSetenɨyoho. Oso humtaꞌni Jisas kako yokumpohnꞌnyonomanto towahuno wonyo homo somo wae yaofalofoho.Ose ulɨmentohofofoho.

Jisas kako hwe moyaꞌmimneꞌno hitoho uloꞌmentisofoho.35 Oseso Jisas angoꞌmeemo nowento aꞌamu sofe tajo

ango somo kakoe hungkuno Anɨtu aꞌamumo umokosy-ohumayo soꞌno lutɨhwanto aꞌamu wonyoꞌwonyo mnoki-noꞌnjo somo wopɨngo umokumentisofoho. 36 Jisashwe moyaꞌmi piꞌnɨngo engo somo uhwonɨmentisosoyoꞌmayo tango engoꞌnjo aꞌamu somo uꞌmahonɨngkiyokumpohnꞌnyo ufoꞌmaꞌnyoꞌneso anefoho. Yahu kak-woꞌyohwo ane paꞌnyofoho. Ose uhwononto kako hi-toho uloꞌmentisofoho. 37 Hitoho ulofahonɨngki Jisaskakoe inomokomoyo sohwamo pahnnɨmo hungkunoulɨmento, Wopayo syoho soponjo piꞌnɨngo engoso toyonto imaho. I oso hisoꞌno aꞌamu wopayo toyo mjiy-oꞌne syohoꞌnjo sohwa hopoenohino hwaꞌmaho. 38 Osesosekwo olo syoho loso mokosyohumawoꞌnɨngkiso kak-woꞌyohumo jomo ulɨkujoꞌno kako oso wopayo toyo homosomo mjiyoꞌne aꞌamumo lɨhwajiyoꞌne jomo ulɨmno. Oseulɨmentisofoho.

Page 46: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 10:1 46 Matɨyu 10:510

Jisasɨye inomokomoyo aho hopiꞌnono sɨfe mtaꞌni hu-faꞌuyo sohwafe yofefoho.

(Mak 3:13-19; Luk 6:12-16)1 Oseso Jisas kakoe inomokomoyo aho hopiꞌnonohino

sɨfe mtaꞌni hufaꞌu sohwamo joho ulahonɨngki hofɨkonuhuꞌmokahonɨngkofi Jisas kakoe yokumpohnꞌnyosoyano uyɨmentisofoho. Oso yokumpohnꞌnyosoaꞌapahomjo towahuno wonyo wae yaofoꞌne soꞌnji aꞌamumnokinoꞌnjo soꞌntnneꞌno wopɨngo umokiyoꞌne soꞌnjiuyɨmentisofoho

2 Oso inomokomoyo (apousel) aho hopiꞌnono sɨfemtaꞌni hufaꞌuyo sohwafe yofe olenoho. SɨmoꞌmjosoSaimounɨyoho. Saimoun huhwo kakoe nomꞌne yofeolenoho. Pitafoho. Nomꞌnihwo Entɨlu, SaimounPitafe konɨngkwaꞌwe hweho. Nomꞌne sohwaꞌuJemɨsɨꞌnji konɨngkwaꞌwehwo Jounɨyoho. Oso huhwosohwaꞌu Sepetiye hwomu hwaꞌuyoho. 3 Nomꞌnihwaꞌuole, Filipɨꞌnji Mpatoulomɨyuꞌnjoho. NomꞌnihwaꞌuToumasɨꞌnji hamniyoho mayo syohoꞌnjo sohwoMatɨyuꞌnjoho. Nomꞌne Tatiyosɨꞌnji Alɨfiyosɨye hwomuJemɨsɨꞌnjoho. 4 Nomꞌnihwaꞌu Saimoun Seloutɨꞌnji JutasIsɨkaliyoutɨꞌnjoho. Jutas huhwo sohwo Jisasɨmneꞌnotokoyoꞌofo yonto aꞌamu Jisasɨmo fonjasiyoꞌne sohwafeahomo uyɨmentisofoho.

Jisas kakoe inomokomoyo aho hopiꞌnonohino sɨfe mtaꞌnihufaꞌu sohwamo syoho uyɨmentisofoho.

(Mak 6:7-13; Luk 9:1-5)5 Jisas oso hwe aho hopiꞌnonohino sɨfe mtaꞌni hufaꞌu

huhwo sohwamo hungkuno ulonto uhwatɨmentisofoho.Hungkuno hiso olenoho. Sekwo aꞌamu temtitofo kengosofe ango soponeꞌno ango Someliya soponeꞌno nukutoho.

Page 47: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 10:6 47 Matɨyu 10:136 Oꞌo, aꞌamu Isɨlaelɨꞌnohino sofepono fɨwanɨmno.Aꞌamu Isɨlaelɨso hofɨko yahu isɨpeemofo paꞌnyohonɨngkanoꞌno tɨpeelokwofo. 7 Sekwo nukuji hungkunoole soꞌno ulɨmno. Anɨtu aꞌamumo yokumpohnꞌnyomokosyohumayo sɨkuno mofonepo nto imoꞌnɨmaho.Osoꞌno ulɨmno. 8 Sekwo aꞌamu mnokinoꞌnjo somowopɨngo umokukuji aꞌamu poyo peꞌnyo somo songoulɨkafɨkuji oso mnokino uyo wonyoꞌnjo (lepɨla)wopɨngo imoꞌnɨngkujoꞌno towahuno wonyoso waehmmopmno. Olo yokumpohnꞌnyo loso hamniyohoꞌnjomahofoꞌmaho. Oꞌo, ngko sejapohefoho. Osoꞌno sekwoolo yokumpohnꞌnyo loꞌnji yoꞌmayo uyɨfijoso hamniyohomomasoꞌnjo uyantɨfeho.

9 Sekwo hamniyoho kiꞌyoꞌnji nomokahoꞌnɨngkutoho.10 Sekwo yoꞌmayo hoꞌyo nomokahoꞌnɨngkutoho. Oꞌo,manjiꞌmofo nomꞌneso sɨfɨkwongo fosyo nomꞌnesoꞌnji mno hwanji nomokahoꞌnɨngkutoho. Awonoho.Aꞌamu syoho yoso sohwo kakoe wopayo nyosowotɨpemaꞌmontonoho.

11 Oseso sekwo ango engo fipo ufijoꞌmanji ou,ango weꞌe fipo ufijoꞌmanji osopo sekwo tɨmo itoꞌnouhwonɨngkuji oso ango hopo sopo hwe wopɨngoitoꞌnohinoso tɨhwo kofosyohumaho, uhwonɨfijoso osohwe wopɨngo sohwoe angomo fosyohumamno. Osoango hopo sopo neꞌno nohumafɨkuji wohumpeenolɨkujoso oso hwe huhwo sohwoꞌnji fosyawentɨfijosohwasi fohumpopmno. 12 Oseso oso ango homosomo hufijoso sekwo oso hwe moyaꞌmi angomjo somoole ulɨmno. Nakwoe aꞌamu soku Anɨtu wopɨngowaselohofono. 13 Ose ulahonɨngkuji hofɨko Anɨtuyehungkuno upoꞌnano lɨfijoꞌmanji hofɨkoe sɨmehosoitoꞌnohiniꞌmanji sekwo sɨmeho pompenjiyoso osoaꞌamu somo uyɨfijoso hungkuno sɨmoꞌmo nto ulɨfijoso

Page 48: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 10:14 48 Matɨyu 10:18nehopi umoꞌnɨmontonoho. I oso hisoꞌno hofɨko Anɨtuyehungkuno nakwolaho lɨfijoꞌmanji sekwoe hungkunowopɨngoso nomꞌne ango poneꞌno motawomno. 14 Hwefihwo kako kakoe angomno mipesemotayoꞌnjo yɨhwosiAnɨtuye hungkunomo haloho maseposoꞌnjo ifijoꞌmanjioso hopo sopo nulɨkoꞌmafɨkuji hopo soponjo hwahosemongkiꞌnososo hofɨko nosehontohumentanɨngkujioso hintalinyo hiso wae feemoꞌnɨmno. Oso homo somosehonɨfijoso huno ole uyɨmontonoho. Hungkuno halohomaposoꞌneso hungkuno tangoꞌnjo weho. 15 Upaꞌnɨmno.Nje aꞌamu sohwasi, ngko hungkuno waselɨmonneꞌnoyohono. Sɨkuno aeꞌuyo somo aꞌamuso yahino wonyosoꞌne hungkuno ikwolofoꞌne sohonta oso ango hufaꞌusopo Soutomꞌnji Ngkumoulaꞌnji aꞌamuso hofɨkoe yahinopisakinoꞌnjo somneꞌno tohino engo wotɨpemantɨfeho. Iosoꞌno aꞌamu sekumneꞌno hohujo ikinjasemofoso hofɨkoetohinoso Soutomꞌnji Ngkumoulaꞌnji aꞌamufe tohino somoyakoloꞌnnyofoho.

Yoꞌmayo tango iꞌmofape-eꞌne hungkunofoho.(Mak 13:9-13; Luk 21:12-17)

16 Upaꞌnɨmno. Ngko sekumo sehwojalokweso sekwoyahu osyuyo paꞌnyo hwasoho. Aꞌamu sikisɨwojo paꞌnyosowonyo wosemokantɨfeꞌno yalokwofo. Osoꞌno sekwoyoꞌmayo ifijo soꞌno huno itoꞌno syafɨsyɨkuji nomꞌnesomo wonyo mulohofeꞌnjo fiyɨmno. 17 Sekwo yoꞌmayoyoꞌmayo aꞌamu selohofoꞌne noselɨkujoꞌno huno itoꞌnofɨsyafɨhupmno. Kaunɨsolɨꞌnjopo ipesemotafitnnoho.Hofɨko tajo ango somo hwanɨngo sefongkupitnnoho.18Hofɨko ngkimo sɨmeho monje wenisyano lɨkuji hofɨkosekumo hwe yofe engoꞌnjo hwaho mokosyohumayosohwafepono upesemotowantɨfeho. Osoꞌno sekwo aꞌamuyofe engoꞌnjo sohwanji aꞌamu temtitofo kengo soꞌnjimo

Page 49: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 10:19 49 Matɨyu 10:25nje hungkuno wolutɨhwantɨfeho. 19 Hofɨko sekumohungkunoꞌno ipemotasewofijo sohonta sekwo iyohosenɨngkuhwaloho. Huno ole syafɨsyɨkutoho. Hofɨkohungkuno nalohonɨngkujoꞌno nakwo peho hungkunoulantanto. Ose syafɨsyɨkutoho. Oꞌo, ofaholohumo Anɨtuhungkuno nolɨfitnneso wolosetɨhwamtonoho. 20 Sekwoehungkunoꞌmaho. Oꞌo, sekwoe Mpohwoe Towahunosohwo sekwoe mango mtaꞌni hungkuno walɨmontonoho.

21 Hwangku sohonta aꞌamuso konɨngkwaꞌwehumohungkuno lɨwoꞌnɨngkohofo sopono ipemotakuji osopohungkuno lɨkuji nofonjahufitnnefoho. Hwe fihwokakoe mehomimneꞌno oso paꞌnyo ulohofonefoho.Mehomiso kanɨngkwohwoꞌyaꞌumneꞌno mangohwaimoꞌnɨngkuji fonjahufitnnefoho. 22 Oseso aꞌamuhopinono sekumneꞌno sɨmeho tohino mɨkunɨmposoumnonefoho. Hwapɨngoso nje yofeso sekumoweho. Osoꞌno aꞌamu fihwo yokumpohnꞌnyo neꞌnolohofontanɨngkuhwosi sɨkuno aeꞌuyo sohonta Anɨtukako oso hwe sohwo utɨmaꞌmontonoho. 23 Ango fipohofɨko fonjofepmnasemofɨkujoꞌno sekwo nomꞌne angopohiyaso fɨwanɨmno. Ngko nehopi waselɨmonneꞌnoyohono. Sekwo aꞌamu Isɨlael sofepono nowentanɨngkujisyoho moiꞌwo mmoꞌnyoꞌnjo yontanɨngkuhwosi AꞌamufeHwomu wapmmontonoho.

24Hwomusɨkule syoho iwoꞌnɨngkiso sohwokako aꞌamukakimo lutɨhwawoꞌnɨngkiso sohumouyakoloꞌmontolaho.Aꞌamu nomꞌne somo umokosyohumayoso kakoe syohoulohofiyoso kakimo muyakolofonehoho. 25 Yoꞌmayolutɨhwayo sohumo iꞌmofapososo oso paꞌnyo kakoe sɨkulesyoho iwoꞌnɨngkohofo sohwamoumoꞌnɨmontonoho. Yoꞌ-mayo hwe nomꞌne sohwamo umokosyohumayo sohumoiꞌmofapososo oso paꞌnyo kakoe syoho ulohofiyo so-hwamo umoꞌnɨmontonoho. Hofɨko ango kakwoꞌyohwo

Page 50: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 10:26 50 Matɨyu 10:31sohumo sitofo ole ulɨmentohofi, Jɨje yokumpohnꞌnyoSetenmtaꞌango hwosoho. Ose ulɨmentohofo soꞌno hofɨkokakoe mehomi sohwamo hungkuno wonyoso yakolo ulo-hofonefoho.

Aꞌamu kako Anɨtu ne sohuneꞌno iyoho unono.(Luk 12:2-7)

26 Oso hisoꞌno sekwo hofɨkineꞌno iyohosenɨngkuhwoloho. Yoꞌmayo hiyasoꞌmo wojoso hwangkuutɨhwaꞌnyopo uꞌmofapmmontonoho. Yoꞌmayo sekwohiyaso mokosyohumawoꞌnɨngkohofo hungkunohiyasoꞌmo lontɨfeso yahino wonyo hiyasoꞌmo yontɨfitɨfi noꞌmo utɨhwaꞌnyopo iꞌmofapɨhwosoꞌno aꞌamu tɨmouhwonantɨfeho. 27 Hungkuno hiyasoꞌmo selɨmalesosekwo mofehiꞌnyo lahonɨngkuhwosi filɨkuno. Hungkunohofiyoka upaꞌnɨngkohofoso sekwo utɨhwaꞌnyopomango engoꞌnji filɨkuno. 28 Aꞌamu jɨje aꞌapahomokufongkiyo soꞌno iyoho kinɨngkuhwoloho. Hofɨko jɨjeaꞌapahoꞌnohini wokufonjantɨfeho. Jɨje huyoꞌmangosomofonjakohufitnnehofo. Oꞌo, Anɨtuneꞌno iyohowakinono. Kako jɨje aꞌapahoꞌnji jɨje huyoꞌmangoꞌnjitɨkanomo mɨhwajososo hoponoho.

29 Yɨhufo weꞌe sohwaꞌumneꞌno aꞌamu hamniyohotouya angaꞌno mpe iwoꞌnɨngkohofofoho. I oso yɨhufohisoꞌno kako poyo peꞌnyo soꞌno sekwoe MpohwoAnɨtu kako huno uyohoho. Mpohwo kako yɨhufosoꞌno nopeꞌnɨngkuhwoloho lososo yɨhufo huhwosohwo mapeꞌnonehoho. 30 Sekwo soku, Anɨtu kakoyoꞌmayo hopiꞌnonohinoso hunoꞌnjo hweho. Kako jɨjemnokinomjo mijiyo kengaꞌno kengaꞌnohinoso Anɨtukako atofo nto lɨmentisofoho. 31 Osoꞌno sekwo poyosemokiyo sohwamneꞌno iyoho senɨngkuhwaloho. Oꞌo,oso yɨhufo nɨhuꞌnoweꞌe Anɨtu inɨngomamofeꞌnjo hofiyo

Page 51: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 10:32 51 Matɨyu 10:37mokosyohumawoꞌnɨngkiso somo sekwo yakoloꞌnnyokuyoho.

Jisasɨye yofe yoloho lɨjwaofoꞌne hungkunofoho.(Luk 12:8-9)

32 Aꞌamu fihwo kako aꞌamufe tɨmopo ngkineꞌnohungkuno lɨjwaofoso sohwo oso humneꞌno ngko njeMpohwo ahwomomo humaso sohwoe tɨmopo hungkunowolijwaoꞌmonnoho. 33 I osoꞌno aꞌamu fihwo kako aꞌamufetɨmo sopo ngkineꞌno hohujo ikinjanɨmofoso sohwooso humneꞌno ngko huhwoꞌni nje Mpohwo ahwomomohumaso sohwoe tɨmopo hohujo ikinjɨmoꞌmnefoho.

Jisas pmmentiso soꞌno ikujoho iꞌmofapmmentisofoho.(Luk 12:51-53; 14:26-27)

34 Ole losyonɨfɨsyantɨkwofo. Olo hwaho loponjoikujoho yoꞌmayo yahinoso moiꞌwo esojwaofoꞌne pm-mentiso hweho. Oꞌo, ngko ikujoho moiꞌwo imoꞌny-oꞌne pmmentohe hwonɨꞌmaho. Awonoho. Ngkoaꞌamu husilofoꞌne pmmentohefoho. 35 Ngko olo hwaholoponeꞌno pe-eso ikujoho ulɨkafoꞌne pmmentohefoho.Hwomu fihwo kako ngkimo nnɨngkapɨhwosoꞌno kakoekanɨngkwohwo ngkineꞌno ngkilaho walɨmontonoho. Imu fisi kako ngkimo nnɨngkapɨhwosoꞌno konaꞌwohingkilaho wantɨmontonoho. U, aꞌmu fisi kako ngkimononɨngkapɨhwosoꞌno kakoe hwomufe ape mangohwoumoꞌnɨmontonoho. 36Oso ango afa somjo soꞌnji oso hopaimoꞌnɨfitnnefoho.

37 Hwe fihwo kanɨngkwohwoꞌyaꞌumneꞌnoumoꞌnɨwoꞌnɨngkiso sohwo kako ngkineꞌno umoꞌnyosoyakoloꞌnnyo mumoꞌnyoꞌnjo yososo nje aꞌamunehwoꞌmaho. Hwe fihwo kakoe hwomuꞌnji mu sopintnneꞌno sɨmeho umoꞌnyoso yakoloꞌnnyo umoꞌnyosohwokakongkineꞌnomumoꞌnyoꞌnjo yososonje aꞌamune

Page 52: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 10:38 52 Matɨyu 10:42hwoꞌmaho. 38Hwe fihwo kako kikimo wokinɨngkapmmontoso sohwo kako nje yofeꞌno poyo imoꞌnyo soꞌno iyohounoso sohwo kako nje aꞌamu ne imoꞌnyoso hopoꞌmaho.39 Hwe fihwo olo hwaho lopo humahwosi kako kakoeyahino yokumpohnꞌnyo kesyohumaso sohwo kako songohumayoso motɨpɨhwonone hweho. Hwe nomꞌnehwongkimo tɨfi nnɨngkaponto kakoe yahino hoꞌnaofalokunjosohwo kako songo humayoꞌne notɨpemane hweho.

Anɨtu kakoe aꞌamu somo wopɨngo uyoꞌne hungkuno-foho.

(Mak 9:41)40 Aꞌamu wopɨngo selohofoso sohwo kako ngkimo

wopɨngo ose ntohofantofoho. Oso aꞌamu wopɨngo nto-hofantofonjo sohwo nje Mpohwo nɨhwatɨmentiso so-humo oso wopɨngo hiso oseꞌnohini uyalofoho. 41 Hwefihwo Anɨtu kakoe hungkunoꞌno uhwatɨmentiso sohwoaꞌamu nomꞌne oso hwe huhwo sohumo uhwonontosyafɨhuꞌmento, Olo hwe lohumo Anɨtumneꞌno wopɨngoulohoꞌmo loso sohwo kakoe angomo hwe huhwo so-humo wopɨngo umokosyohumasoso oso hwe huhwo so-hwo hwe Anɨtu uhwatɨmentiso hopa wopɨngo nomanehweho. Ou, hwe nomꞌne kako hwe wopɨngo sohumouhwononto hwe wopɨngo sohumo wopɨngo ulohoꞌmoloso sohwo wopɨngo sohwo paꞌnyoso kako wopɨngo no-manefoho. 42 Ou, hungkuno nomꞌne upaꞌnɨmno. Hwefihwo kako aꞌamu yofe engo ane paꞌnyoꞌnjo ngkimonnɨngkawowoꞌnɨngkiso sohwo nonɨwoyo sosayo uson-tanɨngkuhwoso osohumo uhwonɨngkuhwosi Jisasɨye aꞌa-mumo ufoꞌmaꞌmo loso sohwo pompenjiyomijo noswanyosoponjoso uyoso sohwo kako wopɨngo nomane hweho.Jisas ose ulɨmentisofoho.

Page 53: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 11:1 53 Matɨyu 11:711

Joun kako kakoe inomokomoyo sohwamo Jisasɨyepono uh-watɨmentisofoho.

(Luk 7:18-35)1 Jisas kakoe inomokomoyo aho hopiꞌnonohino sɨfe

mtaꞌni hufaꞌu sohwamo hungkuno moiꞌwo ulonto kakooso ango hopo sopo ulɨkoꞌmanto nowento antɨmepiꞌnɨngo mofone hopo soponjo hwe moyaꞌmimolutɨhwamentisofoho.

2 Joun impoꞌangomo nohumanto yoꞌmayoJisas imentiso soꞌno nupaꞌnonto Joun kakokakoe inomokomoyo sohwamo Jisasɨyeponolɨhwatɨmentisofoho. 3 Luhwojahonɨngki hofɨkoJisasɨmo ulɨmentohofi, Joun ole nalɨmaho, Hwe tɨfiwapmmontonoho hoꞌnɨmentiso sohwosilaho. I, nakwonomꞌnihuneꞌno wohontohumantantaho.

4 Ose ulahonɨngkofi Jisas ulɨmento, Sekwo nukuji yoꞌ-mayo uhwonɨngkohofo soꞌnji nupaꞌnɨngkohofo soꞌntnnoJounɨmo ulɨmno. 5 Uhwonɨmno. Aꞌamu tɨmpiꞌnyosotɨmo apaꞌno honalokwofo. Aꞌamu sɨfe wonyoꞌnjosoapaꞌno hano itoꞌno walokwofo. Aꞌamu aꞌapaho uyonɨhuꞌno wonyoꞌnjoso (lepɨla) hofɨkoe aꞌapahoso wopɨngoimoꞌnɨngkohoho. Aꞌamu haloho pɨkuꞌnnyoso apaꞌnoitoꞌno haloho upoꞌnalokwofo. Aꞌamu poyo peꞌnyosoapaꞌno songo lɨkofalokwofo. Aꞌamu yoꞌmayo soꞌno umo-fonyo iyoso Anɨtuye hungkuno wopɨngo upoꞌnalokwofo.6Aꞌamu ngkineꞌno hwahopontaꞌango hwolɨkeno Anɨtuyehwolɨkeno, ose mosyafɨsiyoꞌnjo yontɨfi hofɨko sɨmehohiꞌntnnono kengaꞌno ntopantokwofoso hofɨko sɨmonyouyɨfe. Sekwo nukuji oso hungkuno hiso Jounɨmo ulɨmno.

7 Ose ulahonɨngki Jounɨmo inomokomoyo sohwa nuh-wahonɨngkofi Jisas hwe moyaꞌmi somo Joun neꞌnohungkuno ole ulɨmento, Hohonta sekwo hwaho aꞌamu

Page 54: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 11:8 54 Matɨyu 11:13anepono hano umentohofo sohonta sekwo pehomo uh-wonano lontɨfi umentohofoto. Sekwo hwe mohufiyopaꞌnɨngo sohwo ifofo ilojaoꞌmentiso sohumo uhwonanolontɨfi umentohofotaho. Oꞌo, oseꞌmaho. 8 Sekwo pe-homo uhwonano lontɨfi umentohofo. Sekwo hwe fihwohwapɨfe yoꞌmayowonyoangafohuꞌmeesisyosouhwonanolontɨfi umentohofotaho. Oꞌo, aꞌamu hofɨko hwapɨfewopɨngo wopɨngoꞌnohini yalokwofoso hwe engo sohwoeangomo humalofo. 9 Oseso sekwo pehoꞌno umentohofo.Aꞌamumo Anɨtu hungkuno uyahonɨngki hungkuno najosohumo uhwonano lontɨfi imentohofotaho. Ou, osohi-foho. Upaꞌnɨmno. Oso hwe sekwo uhwonɨmentohofo so-hwo kako aꞌamu hopiꞌnonohinomo Anɨtu hungkuno uya-honɨngki nalɨwoꞌnɨngkohofo somo yakoloꞌnnyo hweho.10Oso hwe huhwo sohumneꞌno Anɨtuye hungkuno KakoeHwomumo ole nalohi,Upaꞌnyo. Ngko hwe fihumo nje hungkuno motaweꞌne

wolɨhwatɨmonnoho.Oso huhwo sohwo kako kikimo sɨmoꞌmo kupe-eꞌne

hweho.Kako jɨje honɨngkano itoꞌno esyohumayoꞌne hweho.

Ose nalohoho. 11 Ngko nehopi selohono. Joun aꞌa-mumo mijo kiyomaꞌmojo sohwo kako olo hwaho loponjoimoꞌnɨmentohofo somo yakolonoho. I oso hisoꞌno aꞌamuyofe ane paꞌnyoꞌnjo Anɨtu aꞌamumo yokumpohnꞌnyomokosyohumayo sopo humaso sohwo kako Jounɨmonuyakolofonefoho.

12 Joun Aꞌamumo Mijo Kiyomaꞌmojo sohwoe sɨkunosyoho emaꞌmentiso sohonta oso mtaꞌango olohontajoꞌnjiaꞌamu ahwomomo Anɨtu mokosyohumayo sopowohotoswano lontɨfi yohoto yohotofo yalokwofo.Aꞌamu yokumpohnꞌnyo ikujohoꞌnjoso oso hisoꞌnowomano lalokwofo. 13 Aꞌamumo Anɨtu hungkunouyahonɨngki lɨmotofo hopiꞌnonohino sohwanji

Page 55: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 11:14 55 Matɨyu 11:19Mouses kakoe honɨngkano hungkunoꞌnji Anɨtuahwomomo mokosyohumayo sopone soꞌno neꞌnolɨmɨwahonɨngkofi Joun imoꞌnonto oso hungkunohiso neꞌno lutɨhwamentisofoho. 14 Hohonta aꞌamumoAnɨtu hungkuno uyahonɨngki lɨmotofo sohwaole ulɨmentohofi, Hwe Ilaija paꞌnyo sohwo asomonoponefoho. Oso hungkuno somo sɨmeho wopɨngosemoꞌnosoꞌmanji ole upaꞌnɨmno. Joun sohwo kako Ilaijapaꞌnyo hweho. 15Aꞌamu halohoꞌnjo hwoꞌmanji upaꞌnono.

16 Aꞌamu olohonta humalofoso peho paꞌnyolɨmnehono. Hofɨko mehomi paꞌnyofoho. Kako oseulonto pahnnɨmo hungkuno Jounꞌnji kakineꞌntnnoulɨmentisofoho. Ole ulɨmento, Mehomiso hofɨkoangopo nohumantɨfi nomꞌne mehomi syohiꞌnyohutonɨwoꞌnɨngkohofo sohwanjineꞌno joho lalokwofo,17 Nakwo hmpehmpe yoka sɨmonyoꞌne

kulɨmokahonɨngkuhwoni sekwo sɨmonyo miyokuyoho.

Nakwo wosafe lahonɨngkuhwoni sekwo humotaho majo-foho.

18 Joun noponto wosopayo manyoꞌnjo humahohumanto ipisayo mijo (wain) manyo hweho. Osesohofɨko sitofo lɨmentohofi, Towahuno wonyo Jounɨmoehuhnnamoꞌnnyo hweho. Ose lɨmentohofofoho. 19OsesoAꞌamufe Hwomu hwoꞌni noponji ahuꞌmo wosopayoꞌnjiipisayo mijo pompenjiyo soꞌnji nɨwoꞌnɨngkohe soꞌnohofɨko ngkineꞌno ole lalokwofo. Ihwoni. Hwewopayo piꞌnɨngo engo nyoꞌnjo hweho. Ipisayo mijopompenjiyo piꞌnɨngo engo nyoꞌnjo hweho. Kakoaꞌamu hamniyoho mayo syohoꞌnjo sohwanji aꞌamuhonɨngkano wonyoꞌnjo soꞌnjiye aꞌamu hweho. Osengkineꞌno lɨwoꞌnɨngkohofɨhwashoho. I oso hisoꞌnoAnɨtuye hunoso neꞌnjofoho. Aꞌamu Anɨtuye yahinomo

Page 56: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 11:20 56 Matɨyu 11:23inɨngkawoꞌnɨngkohofoso huno ole uyonefoho. YoꞌmayoAnɨtu iwoꞌnɨngkisoso itoꞌnohinoho.

Aꞌamu Jisasɨmneꞌno sɨmeho mɨwaloꞌmokiyoꞌnjo sofehungkunofoho.

(Luk 10:13-15)20 Ango hopiꞌnonohino somo Jisas yoꞌmayo kengo

wonyoangkafoso aꞌamu miyɨwoꞌnɨngkiyohofosoimentisoso aꞌamu sɨmeho mɨwoloꞌmokiyoꞌnjosomneꞌno Jisas yoka ulɨmentisofoho. Hwapɨngosohofɨkoe honɨngkano wonyo somneꞌno hohujomikinjaofeꞌnjofoho. 21 Jisas ole ulɨmento, U, aꞌamuKoulasin sokunonji aꞌamu Mpetɨsaita sokunonji sekwoAnɨtuye tohino somneꞌno iꞌwaho itoꞌno fiyɨmno.Ngko sekwoe angopo yoꞌmayo wonyoangkafoso aꞌamumiyɨwoꞌnɨngkiyohofoso esetɨhwamentohe somo aꞌamuango Taiyaꞌnji ango Saitounꞌnji hohonta humamotofosohofɨko hofɨkoe yahino wonyo somneꞌno hulɨngkwajingoaꞌapahopo lohoꞌnɨngkuji hofɨkoe honɨngkano wonyosomo hohujo nto ikinjaofɨkutnnesohilo. I sekwo yoꞌmayowopɨngo ngko imalesomo ko uhwonontɨfi sekwoeyahino wonyo somneꞌno hohujo mikinjaoꞌmmalofokuyoho. 22 Osoꞌno ngko sekumo hungkuno selalokweno.Sɨkuno aeꞌuyo somo Anɨtu kako aꞌamufe honɨngkanowonyo somneꞌno yano ilofoso sohonta Taiyajo aꞌamusoꞌnji Saitounjo aꞌamu soꞌnji hofɨko Anɨtuye tohinoengo tɨpemapitnnefoho. I osoꞌno sekwoe tohinosoyakoloꞌnnyo kuyoho. 23 I, oso sɨkuno homo somo angoKoponeyamjo aꞌamu humawoꞌnɨngkohofo soku ngkosekumneꞌno pehofo selɨmnehono. Sekwo sekwoe yofeyokintahopo ko hoꞌnomaꞌnɨwoꞌnɨngkohofo soku, sekwotɨkanomo ufitnne kuyoho. U, aꞌamu fihwo yoꞌmayosekwoe angopo esetɨhwamale hopaso aꞌamu ango

Page 57: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 11:24 57 Matɨyu 11:28Soutom honɨngkano wonyoꞌnjo somo utɨhwantentesihofɨkoe honɨngkano wonyo somo hohujo ikinjaofɨkujihofɨkoe ango neꞌno nowentɨhwonesohilo. 24 U, ngkosekumo waselɨmonneꞌno yohono. Sɨkuno aeꞌuyo somoaꞌamufe yahino wonyo soꞌne hungkuno ikwolofoꞌnesohonta oso ango Soutommjo aꞌamuso hofɨkoe yahinopisakinoꞌnjo somneꞌno tohino engo wotɨpemantɨfeho. Iosoꞌno aꞌamu hohujo ikinjasemofoso hofɨkoe tohinosoSoutommjo aꞌamufe tohino somo yakoloꞌnnyofoho. Oseulɨmentisofoho.

Sekwo ngkiyepono usijoꞌno nɨꞌmapmno.(Luk 10:21-22)

25 Oso hohosohonta Jisas ole ulɨmento, U, Mpohwo,kɨko ahwomomjo yoꞌmayo soꞌnji hwahoponjo yoꞌmayosoꞌnji hwapɨngo hwosoho. Ngko ole soꞌno isamoyokakilalokweno. Yoꞌmayo iwoꞌnɨngkinoso kɨko aꞌamu hwa-hoponjo huno engo tɨpemaꞌmentohofo somtaꞌni hiyasohoꞌnahumentohinofoho. I aꞌamu hofɨko mehomimneꞌnosɨmeho kanɨngkwohwoꞌyaꞌumo uyɨwoꞌnɨngkohofo hopakijopontanɨngkofi kɨko ujo ehontojwahumahnnofoho.26 Ou, Mpohwo, kɨko ose imoꞌnoneꞌenji imentohinosoolohopeho. 27 Ose ulonto kakoe inomokomoyo sohwamoulɨmento, Nje Mpohwo kako yoꞌmayo hopiꞌnonohinosonje ahomo hoꞌnanɨhumentisofoho. Olo hwaho loponjoaꞌamu fihwo kako nje hwapɨngo soponeꞌno huno inyosotɨhwolo. Awonoho. Nje Mpohwo kakoꞌnohini huno uy-ohoho. U, Mpohwoe hwapɨngo soponeꞌno huno tɨhwolo.Oꞌo, ngko kakoe Hwomu hwoꞌnnohini huno niyohoho.U, ngko Mpohumo wasetɨhwamo ulɨwoꞌnɨngkohe aꞌa-muso hofɨko hiꞌnji ngkoꞌntnnohini huno nayohoho. Oseulɨmentisofoho.

28 Aꞌamu tango engoꞌnjo mokohoꞌnawentɨfi usijoꞌnowohumano lalokwofo soku sekwo ngkimo nɨꞌmapmno.

Page 58: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 11:29 58 Matɨyu 12:4Ngko usijoꞌno wosehumatɨꞌmo. 29 Nje hungkunomonnɨngkafijoso ngko wolosetɨhwahmꞌmo. Ngko aꞌamumowopɨngo ulohofɨwoꞌnɨngkohe hwoꞌnyoho. Nje yofemomohoꞌnomaꞌnɨwoꞌnɨngkiyohefoho. Oꞌo, ngko nje yofemonje yasyɨwoꞌnɨngkohefoho. Osoꞌno sekwo nje pom-penjiyo soꞌno wotɨpemantɨfi yalokwofoso wonyo pom-penjiyomo wohumantanoho. 30 Syoho sejapontnneso en-goꞌmaho. Oꞌo, nosefoꞌmawoꞌnɨngkohe hwoꞌnyoho. Tangomokohoꞌnyo soꞌno sejapmmeso tango engoꞌnjoꞌmaho.

12Sɨkuno iyoho humayo somo syoho miyoꞌne

hungkunofoho.(Mak 2:23-28; Luk 6:1-5)

1 Nomꞌne sohonta sɨkuno iyoho humayo Salolesomo Jisas kakoe inomokomoyo sohwanji syohoꞌmoemoyontɨfi inomokomoyo sohwa mijoho uyahonɨngkiipisayo mjanɨmentohofofoho. 2Nomjonɨngkahonɨngkofiaꞌamu Falisi sohwa nuhwonontɨfi Jisasɨmo ulɨmentohofi,Ihwoni, jɨje inomokomoyo sohwa olo sɨkuno iyohohumayo lomo wopayo mjanɨngkohofo soꞌno nakwoehonɨngkano hungkunoso mtɨhupehofo. 3 Oseulahonɨngkofi Jisas ulɨmento, Sekwo Ntefit imentisosoꞌno iyoswo mtɨꞌmokumentohofoso atofo majohwasilaho. Oso sɨkuno kakoe aꞌamu soꞌnji mijohoengo humamentohofo sohontaꞌneꞌno selohonɨngkono.4 Ntefit kako Anɨtumneꞌno hwapɨfe ango molinyosomo swonto wosopayo Anɨtuneꞌno hoꞌnahumotofosonɨmentohofofoho. Oso wosopayo hiso aꞌamu sikinjosomneꞌmaho. Oꞌo, aꞌamu Anɨtuye tajo ango syohoꞌnjosohwamneꞌnohinofoho. I osoꞌno Ntefit kako nontokakoe aꞌamu sohwamo nuyɨmentisofoho. Sekwo osohungkuno homo somo atofo majoꞌnjo imentohofo soꞌno

Page 59: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 12:5 59 Matɨyu 12:11sekwo nje inomokomoyo sohwamo oso hungkuno hisoulohonɨngkohofotaho. 5 Nomꞌne honɨngkano hungkunosomjo soꞌno huno maseyoꞌnjotaho. Hungkuno ole,aꞌamu Anɨtuye tajo ango syohoꞌnjo sohwa hofɨkoe syohosomneꞌno sɨkuno iyoho humayo somo honɨngkanohungkuno somomtɨhupewoꞌnɨngkohofoso wonyoꞌmaho.Oꞌo Anɨtuye syoho wopɨngofoho. Oso hungkunosoꞌno huno maseyoꞌnjotaho. 6 Ose ulonto pahnnɨmohungkuno kakineꞌno hnnɨmentisofoho. Nje hungkunowaselɨmonneꞌno yohono. Anɨtuye ango engo olo hwaholoponjo somo angaꞌnohinohwo yakolonoho. 7 Anɨtuyehungkunomo ole woꞌnnyoponoho.Sekwo nomꞌne somneꞌno hitoho ulofo soꞌno

nɨmoꞌnɨngkohoho.Sekwo yahu iloho yontɨfeso ntapɨwoꞌnɨngkohofo soꞌno

nomꞌne somneꞌno hitoho mulofeꞌnjoꞌmanji ngki-laho.

Oso hungkuno neso huno itoꞌno seyontentesiaꞌamu wonyo miyɨwoꞌnɨngkiyohofo somo tangomuyɨkutnnesohilo.

8Ngko Aꞌamufe Hwomu sohwoꞌni sɨkuno iyoho humay-oꞌne somo hwapɨngo hwoꞌnyoho. Osoꞌno ulɨmentisofo.

Sɨkuno iyoho humayo somo Jisas hwe aho wonyoꞌnjosohumo wopɨngo umokumentono.

(Mak 3:1-6; Luk 6:6-11)9-10 Oso syoho hopo sopo Jisas nulɨkoꞌmanto tajo ango

weꞌe somohwe aho songo songomiyo poyo hopawoꞌnnyosohwo humunyo sopo Jisas humentisofoho. Oso hoposopo aꞌamu Jisasɨmo hungkuno itoꞌno mɨhwajiyo angosomo ipemotowaneꞌentɨfi ole ulɨmentohofi, Sɨkuno iy-oho humayo somo aꞌamu mnokinoꞌnjo sohumo wopɨngoumokiyoso wopɨngotaho. 11 Ose ulahonɨngkofi Jisashofɨkimo ulɨmento, Sekwoe yahu sɨkuno iyoho humayo

Page 60: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 12:12 60 Matɨyu 12:20somo piꞌnɨmomousɨꞌmofawesoso asomowomantɨfetaho.12 Ou, womantɨfeho. Oseso sɨkuno iyoho humayosomo yoꞌmayo wopɨngo ulohofoso itoꞌnohinoho. Osoꞌnosekwo yahu sohumo ufoꞌmapijo soꞌno aꞌamumnokinoꞌnjowopɨngo umokufitnneꞌelaho. Ou, ikono. Aꞌamufoho.13 Ose ulonto hwe aho wonyoꞌnjo sohumo ulɨmento, Jɨjeahoso sɨhwaho fɨsɨpofo. Ose ulahonɨngki aho sɨhwohosɨpento aho wopɨngo imoꞌnonto nomꞌne aho fehohnjopaꞌnyo imoꞌnɨmentisofoho. 14 Aꞌamu Falisi sohwa nuh-wonontɨfi ango homo somo nulɨkoꞌmantɨfi Jisasɨmo fon-josyaneꞌentɨfi hungkuno lɨmentohofofoho.

Jisas Anɨtuye syoho ulohofiyo ne hweho.15 Jisas kakimo fonjosiyoꞌne huno uyahonɨngki ango

homo somo nulɨkoꞌmahonɨngki aꞌamu piꞌnɨngo engoJisasɨmo inɨngkowahonɨngkofi Jisas aꞌamu mnokinoꞌnjosomo wopɨngo umokumentisofoho. 16 Wopɨngoumokonto ulɨmento, Olo hilo soꞌno aꞌamumo nulɨkutoho.17 Osoꞌno hwe Aisaiya sohumo Anɨtu hungkunouyahonɨngki lɨmojo sohwoe hungkuno oso sɨkunosomo ne imoꞌnɨmentisofoho. Hungkuno hiloso olemtɨꞌmokumento,18 Olo hwe lohwo sohwo uhwosopoꞌmentoheso nje syoho

ntohofiyo ne hweho.Ngko sɨmeho wopɨngo uyɨwoꞌnɨngkohe hweho.Nje sɨmehokakineꞌnowopɨngonɨmoꞌnɨwoꞌnɨngkisofoho.Nje Towahuno kakimo uyɨꞌmeꞌno kako aꞌamu temtitofo

kengo somo honɨngkano itoꞌnohinoso uyonefoho.19 Kako yoka hungkuno mohmꞌno malonefoho.Kako honɨngkano engo somo hungkuno yokumpohnꞌnyo

malonefoho.20 Aꞌamu yokumpohnꞌnyo ane somo hwotoho mafene-

foho.

Page 61: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 12:21 61 Matɨyu 12:26Nje hungkuno aꞌamufe sɨmeho moꞌmo toho

weꞌe sijalofonjo paꞌnyoꞌnjoso toho hisomasɨmpilofasyonefoho.

Kako syoho mjɨmɨhwosi yahino wopɨngo neso uꞌmofap-mmontonoho.

21 Nomꞌne aꞌamu temtitofo kengo kengoso kakimosɨmeho hiꞌntnnono uyɨkuji kakineꞌno wohonto-humantɨfeho.

Oso hungkunoso Aisaiya mtɨꞌmokumentisofoho.Hofɨko Mpelɨsepul sohwo Jisasɨmo ufoꞌmalofoho

lɨmentohofofoho.(Mak 3:20-23; Luk 11:14-23; 12:10)

22 Hohosohonta aꞌamu hofɨko hwe nomꞌne towahunowonyo ehuhnnamoꞌnnyo sohumo Jisasɨyeponoipemotapmmentohofofoho. Oso hwe huhwo sohwohungkuno majoꞌnjo mampiꞌnyo hweho. Tɨmo tɨmpiꞌnyohweho. Jisas kako wopɨngo umokahonɨngki hungkunolonto tɨmo wopɨngo honɨmentisofoho. 23 Oso hisoꞌnoaꞌamu nuhwonontɨfi yomo yomo yontɨfi hnnɨmentohofi,Olo hwe lohwo Ntefitɨye Imu hwolɨkeno, tɨhwolɨkeno.Ose hnnɨmentohofofoho. 24 I osoꞌno aꞌamu Falisisohwa nupaꞌnontɨfi lɨmentohofi, Mpelɨsepul towahunohopiꞌnonohino somo mokosyohumayo sohwo kakoeyokumpohnꞌnyoso Jisasɨmo uyahonɨngki Jisas towahunowonyo somo wae yaofalofoho. Ose lɨmentohofofoho.

25 Aꞌamu Falisi sohwafe huno somo Jisas huno moiꞌwouyahonɨngki ole ulɨmento, Hwaho fiponjo aꞌamuhopiꞌnonohino humawoꞌnɨngkohofoso hofɨko hotitopijosohonta ikujoho fongkiꞌnɨngkuji hofɨkoe hwahowopɨngofosyohumayoꞌneso wonyo umoꞌnɨmontonoho. Angofipo aꞌamuso husilo lohofɨkuji ikujoho fongkiꞌnɨfijosooso angoso wonyo umoꞌnɨmontonoho. 26 Sekwo olentohofo, Seten kakoe yokumpohnꞌnyo kijopahonɨngki

Page 62: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 12:27 62 Matɨyu 12:32towahuno wonyo somo wae yaofɨwoꞌningkino hwosoho.Ose ntohofo. I oseꞌmanji Seten kakoe towahuno wonyosomo wae yamoꞌnyontentesi kakoe yokumpohnꞌnyopipi imoꞌnɨngkuhwonesohilo. 27 I Seten kako towahunowonyo wae yaofoꞌne ngkimo nɨfoꞌmantokusoꞌmanjisekwoe inomokomoyo towahuno wonyo waeyaofɨwoꞌnɨngkohofo somo tɨhwo ufoꞌmahwosoꞌnoweeofantɨfeto. Oꞌo sekwoe inomokomoyo huhwatowahuno wonyo somo wae yaofalokwofo soꞌno nakwohuno ole nayohoho, Sekwo ngkineꞌno hwasyo hungkunolalokwofo. 28 I oseso Anɨtuye Towahuno sohwo towahunowonyo wae yaofo soꞌno ngkimo nɨfoꞌmasoꞌmanji ososɨkuno Anɨtu wosemokosyohumamonto isoso ntoseꞌmahonɨngki sekwo hisoꞌno hohujo ikinjaofalokwofo.

29 Hwe fihwo hwe yokumpohnꞌnyo sohwoe angomohufo umo lɨhwosi swososo sɨmoꞌmo oso hweyokumpohnꞌnyo huhwo sohwi nano kilofasyɨhwosii kako oso ango homo somjo kakoe yoꞌmayosowomaꞌmontonoho.

30 Aꞌamu fihwo kako nje aꞌamu mmoꞌnyoꞌnjo yoso so-hwo kako nje mango hweho. Aꞌamu nje syoho somneꞌnonɨfoꞌmaso sohwo kako homo somo fonɨfonyo imokalo-foho.

31 Oseso ngko sekumo waselɨmonneꞌno yohono.Yoꞌmayo honɨngkano wonyo soꞌnji sitofo soꞌnji Anɨtukako wae yaofonefoho. I osoꞌno aꞌamu fihwo AnɨtuyeTowahuno Wopɨngo sohumo sitofo uloso sohwo osowonyoso Anɨtu wae meeofonefoho. 32 Aꞌamu fihwongkineꞌno sitofo ntososo kako oso wonyo hisoꞌnoAnɨtumo wae yaofoꞌne jomo ulososo Anɨtu kako waeweeoꞌmontonoho. I osoꞌno aꞌamu fihwo AnɨtuyeTowahuno sohumneꞌno sitofo uloso sohwo oso wonyohiso Anɨtu wae meeofonehoho. Oꞌo, wonyo hiso neꞌno

Page 63: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 12:33 63 Matɨyu 12:38wawoꞌmontonoho. Olohontajoꞌnji hwangkunjoꞌnjioseꞌnohinofoho. Yoꞌmayoso Anɨtuye Towahunoiwoꞌnɨngkiso soꞌno aꞌamu sitofo ole lososo Setenɨyefohoose lososo oso wonyo hiso Anɨtu wae meeofonefoho.

Iyo wonyoso ipisayo ne wonyo untoꞌnɨmontonoho.(Luk 6:43-45)

33 Ipisayo wonyoso iyo wonyo mtaꞌangofoho. Aꞌamuipisayo wopɨngo somo uhwonɨfijosoꞌmanji huno oleumontonoho. Olo iyo wopɨngofoho. Aꞌamu ipisayowonyo somo uhwonɨfijoso wolantɨfeho. Iyo wonyofoho.34 Sekwo homa mehomi soku sekwo hungkuno wopɨngopipi lɨfitnnehofo. Aꞌamufe hungkunoso yoꞌmayo sɨmehomoꞌmomnawojo somtaꞌangofoho. 35Hwewopɨngo sohwokakoe hunomo wopɨngoꞌnohino mnawojo soꞌno kakoehungkunoso wopɨngoꞌnohino hweho. Hwe wonyo so-hwo kakoe hunomo huno wonyo mnawojo soꞌno kakoehungkunoso wonyoꞌnohino hweho.

36Upaꞌnɨmno. Nje hungkunowaselɨmonneꞌno yohono.Hwangku sohonta sɨkuno hungkuno ikwolofoꞌne somoyoꞌmayo hungkuno sikinjo wonyo yoꞌmayo soꞌno Anɨtuselohononefoho. 37 Jɨje hungkuno wopɨngoꞌnohinosomneꞌno Anɨtu hwe wopɨngo hwosoho kilonefoho.Hungkunowopɨngo ane sohwosimo hwewonyo hwosohokilonefoho.

Aꞌamuso yoꞌmayo kengo wonyoangkafo soꞌno uhwonanolɨmentohofofoho.

(Mak 8:11-12; Luk 11:29-32)38 Oso hohosohonta aꞌamu honɨngkano hungkuno

lutɨhwamotofo sohwanji aꞌamu Falisi sohwanjiJisasɨmo ulɨmentohofi, Hwe Engofo, yoꞌmayo kengowonyoangkafo aꞌamu miyɨwoꞌningkiyohofo somouhwonano. Kɨko fonetɨhwaho.

Page 64: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 12:39 64 Matɨyu 12:4239 Ose ulahonɨngkofi Jisas ulɨmento, Aꞌamu

olohonta humalofo soku, honɨngkano wonyoimofɨwoꞌnɨngkohofoso yoꞌmayo wonyoangkafosonetɨhwayoꞌne jomo lɨwoꞌnɨngkohofofoho. Osoꞌnomosetɨhwamnehono. Oꞌo, ngko yoꞌmayo hwe Jounasohumo Anɨtu hungkuno uyahonɨngki lɨmojo sohumoiꞌmofapmmentiso osoꞌnohino wosetɨhwamonneꞌnoyohono. 40 Hohonta Jouna inanɨku mɨkunɨmpososohwoe sɨmehomo humentanɨngki sɨkuno hufaꞌu sɨhunememjaoꞌmentisofoho. Oso paꞌnyoso ngko AꞌamufeHwomu sohwoꞌni hwaho ajwomoꞌmo humentanɨꞌmosɨkuno hufaꞌu sɨhune womemjanɨmoꞌmontonoho.41 Anɨtu kako aꞌamufe wonyo somjo tohinoso yanoilofiyoꞌne sɨkuno somo aꞌamu ango Ninifontaꞌangosonolɨkafɨkuji sekwo olohonta humalofo sokumo oleselɨfitnnefoho. Sekwo sekwoe honɨngkano wonyosomneꞌno sɨmeho mɨwoloꞌmokiyoꞌnjo pehoꞌnoimentohofokulo. Ose selɨfitnnefoho. Hwapɨngoso aꞌamuNinifoso hofɨko oso hungkuno Jouna lɨjwaoꞌmentisosomo upaꞌnontɨfi hofɨkoe honɨngkano wonyo somneꞌnosɨmeho iwoloꞌmokumentohofofoho. I olo soꞌnoolohonta hwe fihwo Jounamo yakoloꞌnnyo sohwosekwoꞌnjo olopo ko humasoso sekwo sekwoe honɨngkanowonyomneꞌno sɨmeho mɨwoloꞌmokiyofoho. 42 Hwangkuaꞌamufe yahino wonyo somneꞌno Anɨtu kako yanoilofoꞌne sɨkuno somo iꞌmofapɨhwosoꞌno oso aꞌmuyofe engo hwaho mokosyohumayoꞌnesi kako hwahomongkihntaꞌni mokosyohumamojosi kako nolɨkafɨhwosisekwo olohonta humalofo sokumo ole selonefoho.Sekwo Anɨtumo minɨngkayoso pehoꞌnekulo. Oseselonefoho. Hwapɨngoso hohonta hwe yofe engoꞌnjoSoulomoun humamojo sohonta oso aꞌmusi kako hwahoikanopo mtaꞌangosi kako Soulomoun Anɨtuye hungkuno

Page 65: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 12:43 65 Matɨyu 12:47wolontɨhwano lonto kako sapmmentisofoho. I osoꞌnoolohonta hwe nomꞌne Soulomounɨmo yakoloꞌnnyosohwo sekwoꞌnji olopo ko humaso sohumo sekwo kakimominɨngkowalokuyohofo.

Towahuno wonyo asomo pe-eꞌne hungkunofoho.(Luk 11:24-26)

43 Towahuno wonyo kako aꞌamufe sɨmeho moꞌmohumamojo sohumo oso ango somtaꞌni ulɨkoꞌmahwosinomꞌne hwaho aꞌamu mohumunyopo usijoꞌnohumayoꞌne hafɨhafe wonyopi tɨpehwosi 44 kakoeango sɨmoꞌmjo somneꞌno asomo wapmmontonoho.Asomo nopɨhwosi aꞌamufe sɨmeho homo somotowahuno nomꞌne sohwo anepo uhwonɨngkuhwosisɨmeho hiso kihoꞌmaso, hintalinyo yoꞌmayo waento yososo wopɨngomo uhwonɨmontonoho. 45 Oseuhwonɨngkuhwosi kako nuhwosi nomꞌne towahunowonyo aho fehohnjo hopiꞌnono fehohnjo nomꞌne mtaꞌnihufaꞌuyoso hofɨko hofɨkoe wonyoso sɨmoꞌmjo sohwoeyakoloꞌnnyo somo kako utɨmahwosi kakoe ango homosomo humayoꞌne upemotawomontonoho. Oseso oso hwehuhwo sohwo sɨmoꞌmo kakoe wonyo humamojo sohwokako olohonta wonyo mɨkunɨmposo somo humaho.Oso paꞌnyo aꞌamu olohonta honɨngkano wonyomohumawoꞌnɨngkohofo somo uꞌmofapmmontonoho.

Jisasɨye konaꞌwohiꞌnji konɨngkwaꞌwehwosanjiyehungkunofoho.

(Mak 3:31-35; Luk 8:19-21)46 Jisas aꞌamu somo hungkuno ulontanɨngki

Jisasɨye konaꞌwohiꞌnji hamnɨngkwaꞌwehwosanjiiꞌmofapontɨfi yolohoꞌmo lohofapontɨfi Jisasɨꞌnjihungkuno wolantaneꞌyɨhwono ulɨmentohofofoho. [47 Ose ulahonɨngkofi hwe fihwo Jisasɨmo ulɨmento,

Page 66: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 12:48 66 Matɨyu 13:7Hnnaꞌwohiꞌnji hnnɨngkwaꞌwehwosanji hofɨko yolohoꞌmolohofontɨfi kɨkoꞌnji hungkuno wolantɨfeꞌno yalokwofo.]48 Ose ulahonɨngki Jisas ulɨmento, Nje naꞌu tɨhwolo.Nje nɨngkwahwosa tɨhwalo. Ose ulɨmentisofoho.49 Jisas ose ulonto kakoe inomokomoyo sohwamo ahoupiyofonto ulɨmento, Uhwonɨmno. Olo nje naꞌuja,nje nɨngkwahwosa, olohohwa humalofo. 50 Aꞌamu njeMpohwo ahwomomo humaso sohwoe hungkunomotɨfi inɨngkawoꞌnɨngkohofoso nje nɨngkwahwosanji, njenampohwosanji, naꞌujanjoho. Ose ulɨmentisofoho.

13Jisas ufongoyo fisosomokaoꞌmentiso soꞌne hungkuno

ulɨmentisofoho.(Mak 4:1-9; Luk 8:4-8)

1Oso hohosohonta Jisas angomo nulɨkoꞌmanto mempohohntaꞌni humentisofoho. Noswonto kako ayo momɨngosopo humamentisofoho. 2 Osopo nohumentanɨngkiaꞌamu piꞌnɨngo engo uhuꞌmakohonɨngkofi uhwonontoJisas yofayokinopo kotasonto osopo humamentisoso hwemoyaꞌmiso ayo momɨngo sopo lohoꞌmentohofofoho.3Oseso Jisas pahnnɨmohungkuno piꞌnɨngoso aꞌamu somoulɨmentisofoho.

Ole ulɨmento, Hwe fihwo kakoe syohopo ufongoyo fiso-somokaoꞌmentisofoho. 4 Fisosomokofahonɨngki ufon-goyo fehohnjoso honɨngkanopo pɨwesyahonɨngki yɨhufosohwa nopontɨfi manɨmentohofofoho. 5 U, ufongoyofehohnjoso hwaho sojoꞌnjo sopo pɨwahuꞌmentisofoho.Oso hwaho hiso engo moꞌmjoꞌmaho. Osoꞌno oso ufon-goeso komoꞌno fokaꞌmentisofoho. 6 Oseso mofehiꞌnyoulonto ufongoyo pmpongo hwahomoꞌmo munjilofeꞌnjoyonto yofoho imentisofoho. 7 U, ufongoyo fehohn-joso nantɨpe yongoꞌnjo sopo pɨwesyahonɨngki nantɨpe

Page 67: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 13:8 67 Matɨyu 13:14yongoꞌnjoso komoꞌno fokofɨkwato lohofonto ufongoyonontɨmo kingkuloꞌmentisofoho. 8 U, ufongoyo fehohnjohwaho afofoꞌnjopo pɨwahuꞌmentisoso ne wopɨngo in-toꞌnɨmentisofoho. Ipisayo fehohnjoso piꞌnɨngo engo (wanhantɨlet, 100), ipisayo nomꞌneso engo weꞌe (sikɨsɨti, 60),nomꞌne weꞌeꞌnohino (teti, 30), ose intoꞌnɨmentisofoho.9 Jisas ose ulonto ulɨmento, Aꞌamu halohoꞌnjo hwoꞌmanjihaloho upaꞌnono. Ose ulɨmentisofoho.

Jisas aꞌamu somo pahnnɨmo hungkunoꞌnohiniulɨmentisoso hwapɨngoso olenoho.

(Mak 4:10-12; Luk 8:9-10)10 Oseso Jisasɨye inomokomoyo sohwa Jisasɨmo

uꞌmantɨfi ulɨmentohofi, Yoloho mujoso pahnnɨmohungkunoꞌnohini pehoꞌno ulalokuno. 11 Oseulahonɨngkofi Jisas ulɨmento, Anɨtu kako yoꞌmayoahwomomjo soꞌno hiyaso woꞌmojoso sekwo sohwasimonto setɨhwamentisofoho. I olo aꞌamu lomneꞌno Anɨtuhuno muyoꞌnjo uyono ulɨmentisofoho. 12 U, hwefihwo ngkineꞌno huno engo syafɨsyoso sohumo ngkohuno nomꞌne wopɨngo piꞌnɨngo engo uyɨmnefoho. Ihwe nomꞌne sohwo ngkineꞌno huno mosyafɨsiyoꞌnjosohumo ngko huno nomꞌne wopɨngoso muyɨmnefoho.13 Osoꞌno pahnnɨmo hungkunoꞌnohini ulalokweno.Hofɨko yoꞌmayo somo uhwonontɨfeso hwapɨngosoyofe mɨhwofeꞌnjo iwoꞌnɨngkohofofoho. Yoꞌmayosoꞌno upaꞌnontɨfeso neso huno muyofoho. 14 HweAisaiya sohumo Anɨtu hungkuno uyahonɨngkilutɨhwamojo sohwo kako olo hungkunolo aꞌamulomneꞌno mtɨꞌmokumentisoso ne imoꞌnalofoho. Kakoole mtɨꞌmokumento,U, sekwo haloho upaꞌnɨfijoso sekwo oso hwapɨngo hiso

huno maseyonehoho.

Page 68: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 13:15 68 Matɨyu 13:20U, sekwo yoꞌmayo somo uhwonɨfijo kohi sekwo yofeso

mɨhwopitnnehofo.15 Oso aꞌamu hiso hofɨko huno anefoho.Hofɨkoe haloho pɨjwomokosyohumunɨmentohofofoho.Hofɨko tɨmo pijiyoꞌnnyofoho.Ose miyoꞌnjo yontɨfijontentesi itoꞌno nuh-

wonɨngkutnnesohilo.Hofɨko haloho mopɨjwomokosyohumunyoꞌnjo

yontɨfijontentesi nupaꞌnɨngkutnnesohilo.Oseso hofɨkoe huno itoꞌno uyɨhwonesohilo.Hofɨko ikinjaofɨkuji ngkiyepono pontɨfijontentesi ngko

wopɨngo umokuꞌmnesohilo.Aisaiya ose mtɨꞌmokumentisofoho.16 I sekwo soku, sekwo sɨmonyo fiyɨmno. Sekwoe

tɨmoso yoꞌmayomo yofe uhwofɨwoꞌnɨngkohofofoho.Sekwoe halohoso sefojɨwoꞌnɨngkisofoho. 17 Ngkonehopi waselɨmonneꞌno yohono. Hohonta aꞌamuAnɨtuye hungkuno lutɨhwamotofo sohwanji aꞌamunomꞌne honɨngkano wopɨngoꞌnohini sohwanji yoꞌmayosekwo uhwonɨwoꞌnɨngkohofo somo uhwonano lontɨfiyontɨfeso muhwonɨmmentohofofoho. Yoꞌmayo sekwoupaꞌnɨwoꞌnɨngkohofo soꞌno upoꞌnano lontɨfi yontifesomupaꞌnɨmmentohofofoho.

Jisas pahnnɨmo hungkuno fisosomokaoꞌmentiso soꞌnehwapɨngo lutɨhwamentisofoho.

(Mak 4:13-20; Luk 8:11-15)18 Sekwo pahnnɨmo hungkuno fisosomokaoꞌmentiso

soꞌno hwapɨngoso upaꞌnɨmno. 19 Aꞌamuso Anɨtu aꞌa-mumo mokosyohumayo soꞌno upaꞌnontɨfi huno muyosohofɨko ufongoyo honɨngkanopo pɨwasyonte paꞌnyofoho.Hwe wonyo Seten noponto aꞌamufe hunomjo Anɨtuhoꞌnasyonteso wae yaofɨwoꞌnɨngkohoho. 20 Ufongoyo

Page 69: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 13:21 69 Matɨyu 13:27hwaho sojo sopo pɨwasyonteso oso paꞌnyoso aꞌamu kakohungkunomo upaꞌnonto kako komoꞌno sɨmeho moꞌmomehoꞌnasyonto sɨmonyo iwoꞌnɨngkohoho. 21 I osoꞌnokakoe pmpongo anefoho. Oꞌo, kako weꞌenepi nolo-hofontanɨngki aꞌamu nomꞌneso Anɨtuye hungkunomohwotoho wahmmo lososo oso aꞌamu nolohofontanjohuhwo sohumo tango engo uyahonɨngki kakoe pm-pongo ane soꞌno pɨwasyɨwoꞌnɨngkohoho. 22 U, fe-hohnjo nantɨpe yongoꞌnjo sopo pɨwahiꞌnyoso ole, aꞌamuAnɨtuye hungkunomo upaꞌnonteso i, yoꞌmayo hwaho-ponjo somneꞌno huno syafɨsyonto hamniyoho engowom-aꞌmo lonto yahonɨngki oso hiso Anɨtuye hungkunomokingkulofɨwoꞌnɨngkohoho. Oso huhwo sohwo ne anehweho. 23 Ufongoyo hwaho wopɨngo sopo pɨwahiꞌnyosooso aꞌamu haloho pento huno itoꞌno unyosofoho. Osohuhwo sohwo ne intoꞌnɨwoꞌnɨngkohoho. Ne hiso ole, fisopiꞌnɨngo engo (wan hantɨlet, 100), fiso engo weꞌe (sikɨsɨti,60), fiso weꞌeꞌnohino (teti, 30). Ose ulɨmentisofoho.

Hoja yongoꞌnjo syohopo fokafoꞌne pahnnɨmo hungkuno-foho.

24 Jisas pahnnɨmo hungkuno nomꞌne ulɨmento,Anɨtu aꞌamumo mokosyohumayoso olo paꞌnyofoho.Aꞌamu fihwo kako uyo wopɨngoso syohopohoꞌnaofɨwoꞌnɨngkisofoho. 25 Oso hwe huhwo sohwokakoe aꞌamuꞌnji saho fosyowentanɨngkofi kakoemango sohwo noponto hoja wonyo yongoꞌnjosouyo wopɨngoꞌnjo sopo hoꞌnasyonto womentisofoho.26 Osoꞌno uyo wopɨngoso ne untoꞌnɨmo lontoyahonɨngki aꞌamuso uhwonɨmentohofoso hoja wonyoyongoꞌnjo nolohofontanɨngki uhwonɨmentohofofoho.27 Uhwonontɨfi syoho ulohofiyoso syoho kakwoepononowentɨfi ulɨmentohofi, Hwe engofo, kɨko uyo

Page 70: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 13:28 70 Matɨyu 13:33wopɨngoso jɨje syohopo fisosomokaoꞌmentohinofoho.I olo hoja wonyo yongoꞌnjo loso ntɨꞌmtaꞌangoto. Pipiyonto fokofalofoho.

28Ose ulahonɨngkofi ulɨmento, Mango fihwo olo hilosoimentisofoho. Ose ulahonɨngki syoho ulohofiyo sohwaulɨmentohofi, Oso hoja wonyoso nakwo wae yaofoꞌnelakumoꞌnɨngkohoho. 29 Ose ulohonɨngkahonɨngkofiulɨmento, Awonoho. Sekwo hoja wonyoso waeyaopɨfijoso uyo wopɨngo soꞌnji sokapitnnoho. 30 Oꞌo,waweno. Uyo wopɨngo soꞌnji hoja wonyo soꞌnjiwofokafiyo. Hwangku ne mayo sohonta ngko aꞌamusyoho hiloꞌnjo somo ulɨmo. Sekwo hoja wonyo kakiꞌnomɨhwofɨkupmno. Oso fosyo engoso toho nyoꞌnefoho. I,uyo wopɨngo neso nje angomo mehuꞌmeehumno. Oseulɨmentisofoho.

Iyoꞌne pahnnɨmo hungkunofoho.(Mak 4:30-32; Luk 13:18-19)

31-32 Ose ulonto pahnnɨmo hungkuno nomꞌneulɨmento, Anɨtu aꞌamumo mokosyohumayoso olopaꞌnyofoho. Iyo fiso kakoe yofe masɨtet. Kakoeneso nomꞌne iyo ipisayo paꞌnyoꞌmaho. Oꞌo, nɨhuꞌnoweꞌefoho. Hwe fihwo oso weꞌe hiso kakoe syohopohulahonɨngki engo imoꞌnonto nomꞌne iyo syoho soponjosomo yakolonoho. Engo imoꞌnɨngkahonɨngki yɨhufosonopontɨfi kakoe pamo sopo hofɨkoe aifo syontɨfi osopokehumawoꞌnɨngkohofofoho.

‘Yis’ ɨꞌne pahnnɨmo hungkunofoho.(Luk 13:20-21)

33 Ose ulonto Jisas pahnnɨmo hungkuno nomꞌneulɨmento, Anɨtu aꞌamumo mokosyohumayoso oso yispaꞌnyofoho. U, aꞌmu fisi kako wosopayo polowaꞌnji osowosopayo polowa homo somo engo imokiyoꞌne hwamno

Page 71: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 13:34 71 Matɨyu 13:39paꞌnyo kakoe yofe yis, osoꞌnji iwoloꞌmokososo oso polowahiso engo umoꞌnɨmontonoho.

Jisas pahnnɨmo hungkunoꞌnohini ulɨmentisofoho.(Mak 4:33-34)

34 Jisas yoꞌmayo yoꞌmayo soꞌno pahnnɨmohungkunoꞌnohini aꞌamu piꞌnɨngo engo somoulɨmentisofoho. Kako yolohoꞌnji ulɨmentisoꞌmaho.Oꞌo, kako pahnnɨmo hungkunoꞌnohino ulɨmentisofoho.35 Hwapɨngoso ole, hwe fihumo Anɨtu hungkunouyahonɨngki lutɨhwamojo sohwo hohontahungkuno mtɨꞌmokumentisoso oso hohosohonta neimoꞌnɨmentisofoho. Hungkuno ole,Ngko aꞌamu somo hungkuno ulɨmo lɨꞌmo pahnnɨmo

hungkuno ulɨmo.Yoꞌmayo hwaho songo imoꞌnɨmentiso mtaꞌango hiyaso

mokosyohumayo soꞌno ngko wolɨjwaoꞌmneꞌnoyohono.

Ose mtɨꞌmokumentisofoho.Hoja yongoꞌnjo fokafoꞌne pahnnɨmo hungkuno

hwapɨngofoho.36 Oseso Jisas aꞌamu piꞌnɨngo engo somo nulɨkoꞌmanto

angomno humentisofoho. Kakoe inomokomoyo so-hwa kakimo nuꞌmantɨfi ulɨmentohofi, Oso pahnnɨmohungkuno hoja yongoꞌnjo syohoponjo soꞌno yolohosofonaso. 37 Ose ulahonɨngkofi Jisas ulɨmento, Hwe kakouyo wopɨngo fisosomokaofo sohwo Aꞌamufe Hwomuhwoꞌnyoho. 38 Syohoso oso olo hwaho humalohwoneloponoho. Uyo wopɨngoso oso hwe moyaꞌmiso Anɨtuyeaꞌamu nefoho. Oso hoja wonyo yongoꞌnjo paꞌnyosoSetenɨye aꞌamufoho. 39 Oso hwe wonyo mango sohwohoja wonyo uyo mofɨwoꞌnɨngkiso sohwo Setenɨyoho.Sɨkuno wosopayo mayo sohonta olo hwaho loponjo

Page 72: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 13:40 72 Matɨyu 13:45sɨkuno moiꞌwo imoꞌnoso sohonta oso aꞌamu syoho ulo-hofiyo sohwa aꞌamu ahwomomjofoho. 40 U, hofɨko hojawonyoso nomɨhwofɨjɨkuji tohomo hoꞌnayopitnnefoho.Oso paꞌnyoso hwangku sɨkuno moiꞌwo imoꞌnoso so-honta imoꞌnonefoho. 41 Ou, Aꞌamufe Hwomu sohwoꞌninje ahwomomjo aꞌamu syoho ulohofiyo somo uhwoja-honɨꞌmo hofɨko olo hwaho loponjo aꞌamu nomꞌne somowonyo imokuwoꞌnɨngkohofo soꞌnji aꞌamu honɨngkanowonyoꞌnjo somo nomɨhuꞌmokukuji 42 toho engo nontɨmonohoꞌnaopitnnefoho. Aꞌamu wonyoso tohomo nohu-mafɨkuji tohino engo umnɨngkuhwosoꞌno humotahoengo lɨkuji hofɨkoe mango toho loꞌnɨfitnnefoho. 43 Osohohosohonta Anɨtuye aꞌamuso hofɨko Anɨtuꞌnjopo no-humafɨkuji mofehiꞌnyo liso hopa imoꞌnɨfitnnefoho. Jisasose ulonto ulɨmento, Aꞌamu halohoꞌnjo hwoꞌmanji kakoupaꞌnono. Ose ulɨmentisofoho.

Aꞌamu hamniyoho engo hwaho mtaꞌni tɨpemayoꞌnepahnnɨmo hungkunofoho.

44 Anɨtu aꞌamumo mokosyohumayoso olo paꞌnyofoho.Hwe fihwo nomꞌne sohwoe hwahopo nohumanto ham-niyoho ipofo yoꞌmayo wonyoangkafo hiꞌnjoso ijopi-jisyahumentohofoso uhwononto sɨmonyo yonto apaꞌnohiyaso ekojɨsyahumentisofoho. Ekojisyasyonto kakoehoꞌyango hwaho yoꞌmayoso nomꞌne somo uyahonɨngkioso hisoꞌno hamniyoho uyahonɨngkofi kako hamniyohohisoꞌnji oso hwaho hamniyoho ipofoꞌnjo sopono mpeimentisofoho.

Nɨkuyoho wopɨngo hwofiloꞌnnyoꞌne pahnnɨmohungkunofoho.

45 Hungkuno nomꞌne ole, Anɨtu aꞌamumomokosyohumayoso olo paꞌnyofoho. Hwe fihwo kakonɨkuyoho wopɨngoꞌne syoho imojo hweho. Kako

Page 73: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 13:46 73 Matɨyu 13:52nɨkuyoho wonyoangkafoꞌnohinoso wotɨpemaꞌmo lontoimojo hweho. 46Oso hwe huhwo sohwo nɨkuyoho nomꞌnesomo hwofiloꞌnnyo sohumo uhwononto mpe uyɨmolɨmentisofoho. Oseso kakoe hoꞌyango yoꞌmayoso nomꞌnesomo uyonto oso homo somtaꞌni hamniyoho nomantonɨkuyoho hwofiloꞌnnyo somo mpoꞌmentisofoho.

Inanɨku hoꞌyoꞌne pahnnɨmo hungkunofoho.47 Hungkuno nomꞌne ole, Anɨtu aꞌamumo

mokosyohumayoso olo paꞌnyofoho. Aꞌamu inanɨku hoꞌyomijo ayomo motaswontɨfeso yoꞌmayo yoꞌmayo inanɨkupasyɨwoꞌnɨngkohofofoho. 48 Hoꞌyo mangonepo yontoaꞌamuso hofɨko hojiyopono ifohusɨmpemotawentɨfiosopo nohumantɨfi hojiyopo ifaofontɨfi inanɨkuwopɨngoso ikuꞌyopo nomehoꞌnasyontɨfi inanɨkuwonyoso nɨhuꞌnahone wae yaofɨwoꞌnɨngkohofofoho.Ose ulonto ulɨmento, 49 Olo hwaho moiꞌwo imoꞌnososohonta oso hopa ifitnnefoho. Aꞌamu ahwomomjosonopɨkuji aꞌamu wonyoso aꞌamu wopɨngoꞌnjo lopohumalofo osomo wae yaopitnnefoho. 50 Hofɨkonomafɨkuji tohomo hoꞌnayopitnnefoho. Oso aꞌamuwonyoso tohomo nohumafɨkuji humotaho engo lɨkujitohino engo umnɨngkuhwosoꞌno hofɨkoe mango toholoꞌnefitnnefoho. Ose ulɨmentisofoho.

Hoꞌyango songoꞌnji yofohoꞌntnne hungkunofoho.51 Oso hungkuno moiꞌwo lonto inomokomoyo so-

hwamo ulohonɨmento, Yoꞌmayo hungkuno selohesohwapɨngoso huno itoꞌno laseyohoho. Ose ulahonɨngkiulɨmentohofi, Eno. Huno nayohoho. 52Ose ulahonɨngkofiulɨmento, Huno itoꞌno seisosoꞌno aꞌamu honɨngkanohungkuno lutɨhwawoꞌnɨngkiso sohwo kako nje inomoko-moyo imoꞌnosoꞌmanji oso hwe huhwo sohwo ango engokakwoꞌyohwo paꞌnyo hweho. Kako kakoe hoꞌyango

Page 74: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 13:53 74 Matɨyu 13:58ango mtaꞌni yoꞌmayo songoꞌnji yofohoꞌnji womotoswap-mmontonoho. Honɨngkano hungkunowopɨngo soꞌnji njehungkuno songo soꞌnji huno uyohoho.

Aꞌamu Nasaletɨso Jisasɨmo hohujo ik-injɨmoꞌmentohofofoho.

(Mak 6:1-6; Luk 4:16-30)53 Jisas oso pahnnɨmo hungkunosomoiꞌwo ulonto kako

oso ango sopo ulɨkoꞌmaꞌmentisofoho. 54 Nulɨkoꞌmantokako kakoe ango hwapɨngopono umentisofoho. Osoponowento hofɨkoe tajo angomo Anɨtuye hungkunolutɨhwahonɨngki aꞌamuso nupaꞌnontɨfi yomo yontɨfilɨmentohofi, Kakoe huno hwapɨngoꞌnjo loso kakoeyokumpohnꞌnyo yoꞌmayo wonyoangkafo aꞌamumiyɨwoꞌnɨngkiyohofo umokiyoꞌne loso ntɨꞌmtaꞌnimaꞌmasoto. 55 U, olo hwe lohwo sohwo kako angomolɨmojo sohwoe hwomuhwolaho. Kakoe konaꞌwohisiMaliyataho. Ou, Jemɨs, Jousep, Saimoun, Jutasoso homnɨngkwaꞌwehwo sohwaloho. 56 Ou, kakoenampohwosa nakwoꞌnji humalofo. I oso yoꞌmayohopiꞌnonohino loso ntɨꞌmtaꞌni maꞌmasoto. 57 Hofɨkoose lontɨfi kakineꞌno sɨmeho wonyo umoꞌnɨmentisofoho.I osoꞌno Jisas ulɨmento, Aꞌamumo Anɨtu hungkunouyahonɨngki lɨmojo sohwo ango kengo hopiꞌnonohinopokakoe yofe engo hoꞌnomawoꞌnɨngkohofofoho. I kakoeango neso yofe ane hweho. Ose ulɨmentisofoho.58 Oseso Jisas oso ango hopo sopo aꞌamumneꞌno yoꞌmayowonyoangkafo aꞌamu miyɨwoꞌnɨngkiyohofoso piꞌnɨngoimentisoꞌmaho. Oꞌo, hwapɨngoso hofɨko sɨmehohiꞌntnnono muyoꞌnefoho.

14Joun Aꞌamumo Mijo Kiyomaꞌmojo sohwo poyo

Page 75: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 14:1 75 Matɨyu 14:8imoꞌnɨmentisofoho.

(Mak 6:14-29; Luk 3:19-20; 9:7-9)1 Hohosohonta hwe yofe engoꞌnjo hwaho mokosyohu-

mayo Helout osohwo yoꞌmayo Jisas imentiso soꞌno up-aꞌnɨmentisofoho. 2 Nupaꞌnonto kakoe syoho ulohofiyosohwamo ulɨmento, Olo hwe lohwo sohwo Joun AꞌamumoMijo Kiyomaꞌmojo hweho. Kako poyo imoꞌnɨmentisosohwo apaꞌno songo lɨkaꞌmentisofoho. Osoꞌno yoꞌ-mayo wonyoangkafo aꞌamumiyɨwoꞌnɨngkiyohofoso kakoiwoꞌnɨngkiso soꞌne yokumpohnꞌnyo iꞌmofapmmentiso-foho. Ose ulɨmentisofoho.

3 Helout kako oso hunoso pehoꞌno syafɨhuꞌmentisoto.Hwapɨngoso Helout kako Jounɨmo impoꞌangomomuhumajonto ahwomo nano kilofahumentisofoho.Helout Jounɨmo impoꞌangomo pehoꞌne muhu-matɨꞌmentisoto. Hwapɨngoso kolaꞌwehwoe Filipɨyeape Heloutiyasɨmneꞌnefoho. 4 Hohonta Joun Heloutɨmoulɨmento, Kɨko olo ape mahino loso hopoꞌmaho. Oꞌo, osohonɨngkano pisakinoꞌnjofoho. Ose ulɨwoꞌnɨmentisofoho.5 Ose ulahonɨngki Helout Jounɨmo wofonjahumolonto yonteso kako aꞌamumneꞌno iyoho unɨmojohweho. Hwapɨngoso aꞌamuso Jounɨmneꞌno olesyafɨhuꞌmentohofi, Joun sohumo Anɨtu hungkunouyahonɨngki lutɨhwamojo hweho. Ose lɨmentohofofoho.

6 Sɨkuno nomꞌnehwi Helout konaꞌwohi aswomaꞌmentiso sɨkuno somneꞌno huno syafɨsiyoꞌne aꞌamupiꞌnɨngo engo soꞌnji Heloutɨꞌnji uhuꞌmokahonɨngkofiHeloutiyasɨye mu kako aꞌamu somneꞌno sɨmonyo ya-honɨngki Helout sɨmeho wopɨngo umoꞌnɨmentisofoho.7 Sɨmeho wopɨngo umoꞌnyo soꞌno kako aꞌmu simoulɨmento, Yokintahoponeꞌno wakilɨmo. Ou, kɨkongkimo yoꞌmayo soꞌno ntisoso wokijapmmonnoho. 8 Oseulahonɨngki aꞌmu simo konaꞌwohi huno uyɨmentisoso

Page 76: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 14:9 76 Matɨyu 14:17aꞌmu hisi Heloutɨmo ulɨmento, Kɨko Joun AꞌamumoMijo Kiyomaꞌmojo sohwoe mnokino noswanopoyɨwojwosyalokumpehoji ntape.

9 Ose ulahonɨngki Helout kakoe sɨmeho tango umen-tisofoho. I osoꞌno aꞌamu hopiꞌnonohino nje hungkunoyokintahopone soꞌno upaꞌnɨngkohofo soꞌno syafɨsyontoulɨmento, Oso aꞌmusi nto lisofoho. Noho fiyɨmno.10 Ose ulahonɨngki aꞌamu syoho ulohofiyo sohwa im-poꞌangomo noswontɨfi Jounɨye tɨꞌwango iwofitoꞌmen-tohofofoho. 11 Oseso Jounɨye mnokinoso noswanopoiwojwosyalokumpentɨfi aꞌmu sijo simo nuyahonɨngkofinomotawento konaꞌwohimo uyɨmentisofoho. 12 OsesoJoun kakoe inomokomoyo sohwa kakoe pijafoso no-mantɨfi ijopijisyasyontɨfi Jisasɨyepono nowentɨfi Jounneꞌno ulɨmentohofofoho.

Jisas aꞌamu ‘faif tausen’ (5000) sohwamo wopayo umentiso-foho.

(Mak 6:32-44; Luk 9:10-17; Joun 6:1-15)13 Jisas kako Jounɨye hungkunoso upaꞌnonto oso ango

hopo sopo nulɨkoꞌmanto yofayokino manto hwaho aꞌamuanepono kakoꞌnohinoumentisofoho. Aꞌamuso Jisas osopohumaho upaꞌnontɨfi hofɨkoe ango sopo nulɨkoꞌmantɨfiJisas womentiso somo hofɨko hwakano womentohofo-foho. 14 Jisas kakoe yofayokino ifohohosasyonto uh-wonɨmentisoso hwe moyaꞌmi piꞌnɨngo engo somo uh-wononto hitoho ulofahonɨngki hofɨkoe aꞌamu mnoki-noꞌnjo somo wopɨngo umokumentisofoho.

15Oso hohosohonta sɨkunoꞌnji kakoe inomokomoyo so-hwa nopontɨfi ulɨmentohofi, Olo hwaho hopo lopo sopoaꞌamu aneponoho. Mofehiꞌnyo moiꞌwonoho. Kɨko olohwe hwoyaꞌmi lomo fɨluhwajo. Hofɨko nukuji wosopayompe uyɨfe. 16 Ose ulahonɨngkofi Jisas ulɨmento, Pehoꞌnoufitnnehofo. Sekwo huhwasi wosopayo uyɨmno. 17 Ose

Page 77: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 14:18 77 Matɨyu 14:25ulahonɨngki ulɨmentohofi, Nakwo wopayo ane hwon-aꞌnyoho. Oꞌo, wopayo aho fehohnjo hopiꞌnonohinoꞌnjiinanɨku hufaꞌuꞌnji osoꞌnohinoweho. 18Ose ulahonɨngkofiulɨmento, Ngkiyepono wopayoso motapmno.

19 Ose ulonto aꞌamu somo ulɨmento, Sekwo hojalopo fosyohumamno. Ose ulonto oso wosopayo ahofehohnjo hopiꞌnohino soꞌnji inanɨku hufaꞌuꞌnji nomantokako ahwomomo tɨmo uhwontohumanto Anɨtumoisamoyoka ulɨmentisofoho. Isamoyoka nto ulonto kakowopayo hiso kutɨkujo lohofonto kakoe inomokomoyosohwamo nuyahonɨngki hofɨko aꞌamu somouyɨmentohofofoho. 20 Aꞌamu hopiꞌnonohinoso wopayohiso moiꞌwo nontɨfi sɨmeho uhnnɨngkahonɨngki hofɨkowosopayo nulɨfonaoꞌmentohofoso nuhuꞌmokontɨfisohwo hoꞌyo aho hopiꞌnono sɨfe mtaꞌni hufaꞌumohuꞌmemeehumentohofofoho. 21 Oso hwe osowosopayo nɨmentohofo sohwa faif tausen (5000) hwafoho.Moyaꞌmi mehomiso atofo majofoho.

Jisas kako mijopo hano umentisofoho.(Mak 6:45-52; Joun 6:15-21)

22 Jisas kakoe inomokomoyo sohwamo ulɨmento,Sekwo yofayokino nomafɨkuji oso hwaho nongkihntaꞌnisekwo sɨmoꞌmo mpanɨmno. Ose ulonto aꞌamu nomꞌnesomo hofɨkoe ango poneꞌno luhwatɨmentisofoho.23 Nolɨhwajonto ngkoꞌnohini humahmꞌmo Mpohumojomo ulɨmo lonto hwofɨkiꞌnyo weꞌe soponokotasɨmentisofoho. Sɨkunoꞌnji kakoꞌnohini hwofɨkiꞌnyosopo humamentisofoho. 24 Hohosohonta yofayokinomijo ajwo nompo nowahonɨngki ifofo yonto mijoengo ikwato lohofonto yofayokinomo ilokilojomjolohoꞌmmentisofoho. 25 Iyoho wolongkonɨmontoyahonjosoꞌnji Jisas mijo yokintahopo hano wentoinomokomoyo sohwamo uꞌmaꞌmentisofoho.

Page 78: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 14:26 78 Matɨyu 14:3526 Nowentanɨngki inomokomoyo sohwa nuhwonontɨfiiyoho unɨngkahonɨngki lɨmentohofi, Mewosofoho. Oselontɨfi iyoho yontɨfi youwo youwo lɨmentohofofoho.27 Oseso Jisas hofɨkimo komoꞌno joho ulɨmento, Sekwoyokumpohnꞌnyo hmmoꞌnɨmno. Ngkonoho. Sekwo iyohoikutoho.

28 Ose ulahonɨngki Pita ulɨmento, Hwe Engofo, KɨkoJisas kiꞌmanji ngkimo ole njo, Mijopo lɨkofaofohojingkiyepono fɨpe. Ose njo. 29 Ose ulahonɨngki Jisasulɨmento, Oyomo. Ose ulahonɨngki Pita yofayokinomonulɨkoꞌmanto mijo yokintahopo Jisasɨmo uꞌmaꞌmo lontoumentisofoho. 30 Nowento ifofo somo nuhwononto iy-oho unɨngkahonɨngki kako mijo womihuloꞌmto imenti-sofoho. Osoꞌno Pita Jisasɨmo joho ulɨmento, Hwe Engofo,nɨfoꞌmaho.

31 Ose ulahonɨngki Jisas komoꞌno Pitamo ahoumakonto ulɨmento, Pita, jɨje sɨmeho hiꞌntnnonohinosoweꞌeꞌnjo hwosoho. Kɨko ngko hopolɨkeno eso pehoꞌnohnnɨngkino. 32 Ose ulonto siko yofayokinomokotosahonɨngki ifofo moiꞌwo imoꞌnɨmentisofoho.33 Oseso aꞌamu yofayokinomo humohumantohofosohwa nuhwonontɨfi hwomtame ulohofontɨfiulɨmentohofi, Kɨko Anɨtuye Hwomu Ne hwosoho. Oseulɨmentohofofoho.

Jisas aꞌamu Ngkenesalet mnokinoꞌnjo somo wopɨngoumokumentisofoho.

(Mak 6:53-56)34 Hofɨko mijopo nowakentɨfi Ngkenesalet nongkih-

ntaꞌni ifohohosahumentohofofoho. 35 Oso aꞌamu hoposopontaꞌangoso hofɨko yofe uhwofontɨfi lɨmentohofi,Jisasɨyoho. Ose lontɨfi ango hofɨkoꞌnjo mofone so-ponjo aꞌamumnokinoꞌnjo somneꞌno johoulɨmentohofoso

Page 79: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 14:36 79 Matɨyu 15:6hofɨko aꞌamu mnokinoꞌnjo somo kakiyepono itokwapm-mentohofofoho. 36 Itokwapontɨfi Jisasɨmo ulɨmentohofi,Hwe Engofo, nakwo jɨje manjiꞌmofomo aho wokup-mꞌmokano. Ose ulontɨfi hofɨko kakoe manjiꞌmofomoaho upmꞌmokumentohofoso hofɨkoe mnokino moiꞌwoimoꞌnɨmentisofoho.

15Anɨtuye yahinoso yahino hohontajo somo

yakolonoho.(Mak 7:1-13)

1 Oso hohosohonta aꞌamu Falisi sohwanji aꞌamuhonɨngkano hungkuno lutɨhwamotofo sohwanjihofɨko Jelusalem ulɨkoꞌmantɨfi hofɨko Jisasɨyeponopmmentohofofoho. 2 Nuꞌmantɨfi ulɨmentohofi, Jɨjeinomokomoyo lohwa nakwoe neyakwosafe yahino somominɨngkayoꞌnjo pehoꞌno yalokwofo. Hofɨko wosopayowonantɨfeso hofɨko aho mijo itoꞌno miyatɨkuꞌnyofoho.

3 Ose ulahonɨngkofi Jisas ulɨmento, I sekwo sekwoeyahinomnohini inɨngkayoꞌne Anɨtuye hungkunomohwotoho pehoꞌno feelokwofo. 4 Anɨtu ole lɨmento, Kɨkojɨje mpohwo naꞌumo tɨfi finɨngkayo. U, aꞌamu fihwo kakohungkuno wonyo kanɨngkwohwo konaꞌwohimo ulosoosohwo kako poyo wapeꞌnono. Anɨtu ose lɨmentisofoho.5 I sekwo ole lɨwoꞌnɨngkohofo, Hwe fihwo kakohamniyoho hiꞌnjo sohwo kanɨngkwohwo konaꞌwohimoufoꞌmayo soꞌno, i kako sikimo ulɨmontonoho. Ngkohamniyoho yoꞌmayoso wosejapmmonji ko yohesongko ole nto lɨmalefoho. Ngko Anɨtumo uyɨmneꞌnoyohono. Ose lososo kako kanɨngkwohwo yaꞌumomufoꞌmanehoho. Ose lɨwoꞌnɨngkohofɨhwasoho. 6Osoꞌnosekwo oso yahino homo somo inɨngkawowoꞌnɨngkohofosoꞌno sekwo Anɨtuye hungkunomo hwotoho

Page 80: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 15:7 80 Matɨyu 15:14fewoꞌnɨngkohofɨhwasoho. 7 Sekwo aꞌamu mangoꞌnohinohwasoho. Hohonta hwe Aisaiya sekumneꞌno hungkunonehopi lɨmentisofoho. Ole nalɨmento,8 Olo aꞌamu loso hofɨko hofɨkoe mango mtaꞌni nje yofe

hoꞌnonɨmawoꞌnɨngkohofofoho.I, hofɨkoe sɨmehoso ngkimo mantapeꞌnjo

iwoꞌnɨngkohofofoho.9 Hofɨko aꞌamu hwahoponjo sofe hunoso nomantɨfi

Anɨtu mtaꞌangofoho lontɨfi aꞌamu somolutɨhwawoꞌnɨngkohofofoho.

Osoꞌno hofɨko ngkimo wonyopi jomontɨwoꞌnɨngkohofofoho.

Aisaiya ose lɨmentisofoho.Yoꞌmayo aꞌamufe honɨngkano wonyo imokiyoꞌne

hungkunofoho.(Mak 7:14-23)

10 Jisas hwe moyaꞌmimo ngkiyepono wapɨfento johoulɨmentisofoho. Nopahonɨngkofi ulɨmento, Sekwo itoꞌnonɨpaꞌnɨngkuji huno fɨsyafɨhupmno. 11Yoꞌmayo jɨje man-gomo johufaseꞌmofososo oso jɨje honɨngkanomo wonyoimoꞌnnyoꞌneꞌmaho. Oꞌo, yoꞌmayo jɨjemangomtaꞌni lisosooso jɨje honɨngkanomo wonyo imokiyoꞌnefoho. 12 Oseulahonɨngki kakoe inomokomoyo sohwa Jisasɨmo nuꞌ-mantɨfi ulɨmentohofi, Oso hungkuno lohinoso aꞌamu Fal-isi sohwa nupaꞌnontɨfi sɨmeho wonyo umoꞌnɨngkohoho.Oso hisoꞌno kɨko huno lakiyohoho.

13 Ose ulahonɨngkofi Jisas ulɨmento, Yoꞌmayo ipisayouyoꞌneso nje Mpohwo ahwomomo humaso sohwokako mahulinyoso siki fokafoso somo Mpohwo kakopmpongo hiꞌnji wae yaofonefoho. 14 Sekwo aꞌamu Falisisohwamneꞌno uhwontohumamno. Hofɨkoe syohofoho.Hofɨko tɨmpiꞌnyo hwafoho. Aꞌamu tɨmpiꞌnyo huhwo

Page 81: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 15:15 81 Matɨyu 15:23sohwa nomꞌne aꞌamu tɨmpiꞌnyo somo honɨngkanoiputɨhwawoꞌnɨngkohofɨhwafoho. Hwe tɨmpiꞌnyo sohwonomꞌne tɨmpiꞌnyo sohumo honɨngkano iputɨhwasosooso hwaꞌu piꞌnɨmomo wopɨwesyanjiyoho.

15 Ose ulahonɨngki Pita ulɨmento, Oso pahnnɨmohungkuno nto lohinoso yoloho fonaso. 16 Oseulahonɨngki Jisas ulɨmento, Sekwo hoku hunoane kulaho. 17 Ihwoni, yoꞌmayo hopiꞌnonomangomo josyohumawoꞌnɨngkiso oso hiso sɨmehomowowoꞌnɨngkohoho. Sɨmeho mtaꞌangoso monjenoswaponto iꞌango piꞌnɨmomo wowoꞌnɨngkohoho. 18 I,yoꞌmayo mango mtaꞌni swapɨwoꞌnɨngkisoso aꞌamufehuno mtaꞌni swapɨwoꞌnɨngkohoho. Oso hiso aꞌamufehonɨngkano wonyo imoꞌnɨwoꞌnɨngkohoho. 19 Yoꞌmayohuno mtaꞌni swaponteso ole, huno wonyo syafɨsiyo,aꞌamumo fonjasiyo, nomꞌne hwafe ape hufo iyo, apesikinjomo wonyo ulohofo, yoꞌmayoso hufo iyo, hwasyohungkunojo, sitofo hungkunojo, 20 oso yoꞌmayo hisoaꞌamufe honɨngkano wonyo imokiyoꞌnefoho. Ou, aꞌamufihwo kako kakoe ahomijomiyatɨkuꞌnyoꞌnjo ilohofɨhwosiwosopayo nososo oso hiso kakoe honɨngkano wonyommokonehoho. Ose ulɨmentisofoho.

Aꞌmu Kenanntaꞌangosi Jisasɨmo sɨmeho hiꞌntnnono ne-hopi uyɨmentisofoho.

(Mak 7:24-30)21Oseso Jisas oso ango hopo sopo nulɨkoꞌmanto nomꞌne

hwaho pone hufaꞌu Taiyaꞌnji Saitounꞌnji osopono umenti-sofoho. 22Aꞌmu temtitofo kengosi hwaho Kenanntaꞌangonoponto Jisasɨmo nuꞌmanto joho ulɨmento, U, Hwe En-gofo, kɨko Ntefitɨye imu hwosoho. Kɨko ngkineꞌno hitohowakilofono. Towahuno wonyo sohwo nje mumo humaho.Nɨhuꞌno wonyo ulohofalofoho. 23 Ose ulahonɨngki Jisas

Page 82: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 15:24 82 Matɨyu 15:30kako oso aꞌmu siye hungkunomo asomo mujoꞌnjo imen-tisofoho. Oseso kakoe inomokomoyo sohwa Jisasɨmonuꞌmantɨfi ulɨmentohofi, Olo aꞌmu losi kako joho lontolonto tɨfi kinɨngkopalofoho. Kɨko asomo filɨhwajo.

24 Ose ulahonɨngkofi Jisas ulɨmento, Aꞌamu Isɨlaelɨsohonɨngkanoꞌno tɨpeelokwofo. Oso aꞌamu somneꞌnoAnɨtu lonuhwojahonɨngki pmmentohe hwoꞌnyoho. Aꞌ-musi kako aꞌamu Isɨlael mtaꞌangiꞌmaho. Kako temtitofokengiyoho. 25 Ose ulahonɨngki aꞌmusi kako nopontoJisasɨꞌnjo ne lopo hwomtame ulohofonto ulɨmento, HweEngofo, kɨko ngkimo nɨfoꞌmaho. 26Ose ulahonɨngki Jisasaꞌamu Isɨlael soꞌntnno aꞌamu temtitofo kengo soꞌntnnopahnnɨmo hungkuno ulɨmento, U, nakwo mehomifewosopayo mehwasi sɨwojomo wohoꞌnɨmofantantaho.Oꞌo, awonoho. Oso wonyofoho. 27 Ose ulahonɨngkiaꞌmusi syafɨhuꞌmento, Ngko aꞌamu Isɨlaelɨnɨꞌmaho. Oꞌo,sɨwojo paꞌnyiꞌnyoho. Ose syafɨsyonto ulɨmento, HweEngofo, kɨko nehopi lohino. I sɨwojoso hofɨko ilɨfisohofekwoꞌyohwosa wosopayo nonontɨfi huꞌmumokwoja-honɨngkofi nɨwoꞌnɨngkohofofoho. 28 Ose ulahonɨngkiJisas ulɨmento, U, aꞌmu losiyo, jɨje sɨmeho hiꞌntnnohi-noso engoꞌnjo kiyoho. Kɨko pehoꞌno kumoꞌnoso oso kɨkowotɨpemaꞌmonnoho. Ose ulahonɨngki oso hohosohontaoso aꞌmu siye mu wopɨngo imoꞌnɨmentisofoho.

Jisas aꞌamu mnokinoꞌnjo somo wopɨngo umokumentiso-foho.

29 Jisas oso ango hopo sopo nulɨkoꞌmanto MijoAyo Ngkalili momɨngo mofone sopo nowentohwofɨkiꞌnyo weꞌe sopo nosonto osopo humamentisofoho.30 Nohumentanɨngki hwe hwoyaꞌmi piꞌnɨngosonuꞌmantɨfi aꞌamu sɨfe wonyoꞌnjo soꞌnji aꞌamutɨmpiꞌnyo soꞌnji yokino kokatoꞌnnyo soꞌnji aꞌamu

Page 83: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 15:31 83 Matɨyu 15:36mampiꞌnyo soꞌnji wonyoꞌwonyo mnokinoꞌnjo soꞌnjioso piꞌnɨngo engo somo Jisasɨye sɨfɨkiꞌnyoꞌmouhumatɨꞌmentohofofoho. UhumojahonɨngkofiJisas wopɨngo umokumentisofoho. 31 Osesoaꞌamuso uhwonɨmentohofoso aꞌamu mampiꞌnyosohungkuno nɨhuꞌno itoꞌno lahonɨngkofi aꞌamu yokinokokatoꞌnnyoꞌnjoso wopɨngo imoꞌnɨngkahonɨngkofi,aꞌamu sɨfe wonyoꞌnjoso hano uhwanɨngkofi aꞌamutɨmpiꞌnyoso tɨmo honɨngkahonɨngkofi osomouhwonontɨfi pisopisaho mjalɨmɨwentɨfi hofɨko IsɨlaelɨfeAnɨtu kakoe yofe hoꞌnoma lohoꞌmentohofofoho.

Jisas aꞌamu ‘foua tausen’ (4000) sohwamo wosopayouyɨmentisofoho.

(Mak 8:1-10)32 Jisas kakoe inomokomoyo sohwamo joho ulonto

ulɨmento, Ngko olo hwe hwoyaꞌmi lomneꞌno hitoho ntok-woho. Sɨkuno hufaꞌu sɨhune ngkoꞌnji humantohofo-foho. Hofɨko wosopayo anefoho. Mijohoꞌnohinofoho.Ngko lɨhwatɨmeꞌmanji u, hofɨko honɨngkanopo tɨmosɨkunoꞌno ikuji nopɨwahupitnnoho. 33 Ose ulahonɨngkikakoe inomokomoyo sohwa ulɨmentohofi, Olo hwaholopo aꞌamu mohumunyoponoho. Nakwo olo aꞌamupiꞌnɨngo engo somneꞌno wosopayo ntɨꞌmtaꞌni mane-hwono. 34 Ose ulahonɨngkofi Jisas ulɨmento, Sekwo wo-payo alale weho. Ose ulahonɨngki ulɨmentohofi, Nakwoewosopayoso aho fehohntaꞌni hopiꞌnono fehohntaꞌni hu-faꞌuyoho. Osoꞌnji inanɨkuweꞌeso angaꞌno angaꞌnohinoho.

35 Ose ulahonɨngkofi Jisas hwe moyaꞌmi somoulɨmento, Sekwo hwaho lopo fosyohumamno. 36 Oseulonto kako wopayo aho fehohnjo hopiꞌnono fehohntaꞌnihufaꞌuyo osoꞌnji inanɨkuꞌnji nomanto Anɨtumoisamoyoka ulonto wopayoso kutɨkujo lohofonto

Page 84: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 15:37 84 Matɨyu 16:4kakoe inomokomoyo sohwamo uyɨmentisofoho.Nomantɨfi oso hwe moyaꞌmi somo uyɨmentohofofoho.37 Aꞌamuso wopayo nontɨfi sɨmeho uhnnɨngkahonɨngkinulɨfeeꞌmentohofoso mɨhuꞌmokumentohofofoho.Nomɨhuꞌmokontɨfi hoꞌyo aho fehohnjo hopiꞌnonohinofehohntaꞌni hufaꞌu mehuꞌmemeehumentohofofoho.38 Hwe sohwa oso wosopayo nɨmentohofoso foua tausen(4000) hwafoho. Oseso moyaꞌmi mehomi soꞌno hofɨkoatofo malɨmentohofofoho. 39 Jisas oso hwe moyaꞌmisomo noluhwajonto yofayokinomo nokotasontɨfi hwahoMakatan nongkihntaꞌni wakoꞌmentohofofoho.

16Yoꞌmayo kengo wonyoangafo aꞌamu

miyɨwoꞌnɨngkiyohofo somo uhwonano lɨmentohofofoho.(Mak 8:11-13; Luk 12:54-56)

1 Aꞌamu Falisi sohwanji Satɨyusi sohwanjiJisasɨmo uꞌmantɨfi Jisasɨmo yamofo ulohofanolontɨfi ulɨmentohofi, Yoꞌmayo kengo wonyoangkafoaꞌamu miyɨwoꞌnɨngki yohofoso fonetɨhwaho.2 Ose ulahonɨngkofi Jisas ulɨmento, Mofehiꞌnyowonɨngkuꞌnɨmonto yahonɨngki ole lɨwoꞌnɨngkohofi,Ahwomo honɨjwo imoꞌnɨngkisoso moꞌnɨngkajefo umontonoho. Ose lɨwoꞌnɨngkohofofoho.3 Imɨngoꞌnji sekwo himo sɨkwoꞌmnoꞌnji ahwomohonɨyoꞌnohinomo uhwonontɨfi ole lɨwoꞌnɨngkohofi,Ifoyo wahuꞌmontonoho lɨwoꞌnɨngkohofofoho. Sekwoahwomomo uhwonontɨfi ifoyo yoꞌmayoso hunoseyɨwoꞌnɨngkisofoho. I osoꞌno yoꞌmayo olohontajoimoꞌnalokunjoso Anɨtu uhwosopoꞌmentiso sohwo sekuyepono uhwatɨmentiso sohumo uhwonontɨfeso yofemɨhwofeꞌnjo yalokwofo. 4 Aꞌamu olohonta humalofosoku honɨngkano wonyoꞌnjo kuyoho. Sekwo ngkineꞌno

Page 85: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 16:5 85 Matɨyu 16:12yoꞌmayo wonyoangkafo somo uhwonano ntontɨfilontantokwofo. Ose ko ntɨwoꞌnɨngkohofoso ngkooso hiso mutɨhwamonnehono. Oꞌo, Jouna hohontahumamojo sohwo ulohoꞌmentiso hopaso osoꞌnohiniwosetɨhwamonnoho. Ose ulonto Jisas hofɨkimonulɨkoꞌmanto umentisofoho.

Aꞌamu Falisi sohwanji Satɨyusi sohwanjiye saꞌnehungkunofoho.

(Mak 8:14-21)5 Jisasɨye inomokomoyo sohwa mijo nongkihntaꞌni

iꞌmofawentɨfi wopayo motayo soꞌno inɨngomoꞌmentohofo soꞌno uhwonɨngkahonɨngkofi 6 Jisaspahnnɨmo hungkuno ulɨmento, Upaꞌnɨmno. Sekwoaꞌamu Falisi sohwanji Satɨyusi sohwanjiye yahinosomneꞌno iꞌwaho fiyɨmno. Itoꞌno uhwontohumamno.7 Ose nupaꞌnontɨfi inomokomoyo sohwa olehnnɨmentohofi, Nakwo wopayo momotapeꞌnjo ihwonesoꞌno lohoho. 8 Ose hnnɨmentohofo soꞌno Jisashuno uyahonɨngki hofɨkimo ulohonɨmento, Wopayoumofonyo iyo soꞌno pehoꞌno hnnalokwofo. Sekwongkimo sɨmeho hiꞌntnnono mantapeꞌnjo pehoꞌnoiwoꞌnɨngkohofɨhwasilo. 9 Huno neꞌno maseyoholiyohoho. Ngko aꞌamu faif tausen (5000) sohwamneꞌnowopayo aho fehohnjo hopiꞌnonohino somo kutɨkujoulohohmmale soꞌno inɨngo laseyohoho. Sohwo hoꞌyoalale huꞌmeemmalofoto 10 I nomꞌne sɨkuno somo wopayoaho fehohnjo hopiꞌnono nomꞌne mtaꞌni hufaꞌuyoso hwefoua tausen (4000) sohwamnekofo. Osohonta hoꞌyo alalehuꞌmeemmalofoto. 11 Ngko wosopayo soꞌno masejoꞌnjoyalokwe soꞌno huno maseyoꞌnjo pehoꞌneto. Oꞌo, aꞌamuFalisi sohwanji Satɨyusi sohwanjiye wopayo sa somneꞌnoiꞌwaho fiyɨmno. 12 Ose ulahonɨngki inomokomoyosohwa hofɨko huno itoꞌno syafɨhuꞌmentohofofoho. Jisas

Page 86: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 16:13 86 Matɨyu 16:18wosopayo soꞌno hungkuno mujoꞌnjo imentisofoho. Oꞌo,aꞌamu Falisi sohwanji Satɨyusi sohwanjiye hungkunokokatoꞌnnyo lutɨhwawoꞌnɨngkohofo soꞌno iꞌwahofiyɨmno ulɨmentisofoho.

Pita Jisasɨmneꞌno ulɨmento, Kɨko Kɨlais Anɨtu kuh-wosopoꞌmentiso hwosoho.

(Mak 8:27-30; Luk 9:18-21; Joun 6:67-71)13 Jisas kako ango Sisaliya Filipai osopono wento

kakoe inomokomoyo sohwamo ulɨmento, Aꞌamusonohumantɨfi Aꞌamufe Hwomu sohuneꞌno pehofomjolɨmɨwalokwofo. 14 Ose ulohonɨngkahonɨngkiulɨmentohofi, Aꞌamu fehohnjo ole lalokwofo, JounAꞌamumo Mijo Kiyomaꞌmojo sohwolɨkeno. Aꞌamunomꞌne fehohnjo ole lalokwofo, Ilaijatɨkeno. Nomꞌnihwaole lalokwofi, Jelemaiyatɨkeno. Nomꞌne aꞌamumoAnɨtu hungkuno uyahonɨngki lɨmojo sohwolɨkeno.Ose mjolɨmɨwalokwofo. 15 Ose ulahonɨngkofiJisas ulɨmento, Sekwo sohwasi ngkineꞌno pehofontɨwoꞌnɨngkohofɨhwasilo.

16 Ose ulohonɨngkahonɨngki Saimoun Pita ulɨmento,Kɨko Kɨlais Anɨtu kuhwosopoꞌmentiso hwosoho. Anɨtusongo humaso sohwoe Hwomu Ne hwosoho.

17 Ose ulahonɨngki Jisas ulɨmento, Saimoun Jounɨyehwomu sohwosi, kɨko sɨmonyo uyɨmonnoho. Ou, olo hilosoꞌno aꞌamu hwahoponjo fihwo mokitɨhwaho yohoho.Oꞌo, awonoho. Olo hungkuno ntohino loso nje Mpo-hwo ahwomomo humaso sohwo kitɨhwahoho. 18 Osoꞌnowakilɨmo. Kɨko Pita * kiyoho. Oso engkwosaho huhwo so-hwoꞌni hopo sopo ngko nje ango wamolɨnnoho. Setenꞌnjiyoꞌmayo hwahoponjo yokumpohnꞌnyo soꞌnji ngko iyo* 16:18: Nakwoe hungkunoso oso yofe ole engkwosaho yokumpohnꞌnyopaꞌnyo hwosoho.

Page 87: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 16:19 87 Matɨyu 16:24kopmmoꞌmeehume somo milojaofonehoho. 19 Anɨtu aꞌa-mumo mokosyohumayo soꞌno hwosampe-eꞌneso woki-japmmonnoho. Yoꞌmayo hwaho lopo kɨko wonyofoholohoji nanomtitojoso i, oso hisoꞌno Anɨtu ahwomomontomtitokwoho. Yoꞌmayo hwaho lopo kɨko wopɨngofoho lo-hoji oso hisoꞌno Anɨtu kako ahwomomowopɨngofoho ntolohoho. 20Ose ulonto inomokomoyo sohwamo ulɨmento,Sekwo nomꞌne aꞌamu somo olo Kɨlais Anɨtu uhwosopoꞌ-mentiso lohweho ulɨkutoho. Ose ulɨmentisofoho.

Jisas kako poyo imoꞌnyo soꞌntnno tohino engomayo soꞌntnnehungkuno ulɨmentisofoho.

(Mak 8:31–9:1; Luk 9:22-27)21 Oso hohosohonta inomokomoyo sohwamo Jisas

kako poyo imoꞌnyo soꞌne yoloho ulomaꞌmentisofoho.Ole ulɨmento, Ngko Jelusalemneꞌno uhwahonɨꞌmo hweengo sohwanji aꞌamu tajo ango syohoꞌnjo sohwanjiaꞌamu honɨngkano hungkuno lutɨhwamotofo sohwanjingkimo tohino engo ntapɨkuji fonjanɨhufitnnefoho. I os-oꞌno sɨkuno hufaꞌu sɨhune memjanɨmofɨhwosoꞌno ngkoapaꞌno songo wolɨkaꞌmonnoho.

22 Ose ulahonɨngki Pita Jisasɨmo weꞌenepiipemotawento yoka ole ulomaꞌmento, Hwe Engofo,olo nalohino loso Anɨtu ihwoloho. Oꞌo, osohiso kikimomokuꞌmanehoho. 23 Ose ulahonɨngki Jisas ikinjontoPitamo ulɨmento, Pita, jɨje hungkunoso ngkilaho.Anɨtuyeꞌmaho. Oꞌo, Setenɨye hungkunofoho. KɨkoSeten sohwosi iꞌwaho ntohofo. Jɨje hungkunomo ngkohaloho mokupaꞌnɨmnehono. Kɨko nje hohujo loꞌmofilohoꞌnawofo.

24 Ose ulonto inomokomoyo nomꞌne sohwamoJisas ulɨmento, U, aꞌamu fisoku ngkimowonnɨngkopano lɨfijoꞌmanji sekwo sekwoe yoꞌmayohi semoꞌnɨwoꞌnɨngkiso soꞌnji sekwoe yofe soꞌnji monje

Page 88: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 16:25 88 Matɨyu 17:2yahinɨngkuji sekwo nje yofeꞌno poyo peꞌnyo soꞌno iyohomiyoꞌnjo ifijoso ngkimo mofone sopo tɨfi nnɨngkapmno.25 Aꞌamu fihwo kakoe songo humayoso yokumpohnꞌnyowomokosyohumamo lososo kakoe songo neꞌno humayosowopɨwahuꞌmtonoho. Osoꞌno aꞌamu fihwo ngkineꞌnohuno uyahonɨngkuhwosi kakoe humayoso pɨwasyososohwangku kakoe humayoso wotɨpemaꞌmontonoho.26Aꞌamu fihwo kako Anɨtumneꞌno hohujo ikinjaofɨhwosikako olo hwaho loponjo hoꞌyango hamniyoho yoꞌmayosoengo huꞌmeesyontoso sohwo kako tɨkanomo wesoꞌmanjioso hoꞌyango yoꞌmayoso pipi ufoꞌmaneto. Awonoho. I,kakoe songo humayoso ne aneꞌmanji kako pipi yoneꞌelo.Awonoho. Kako songo humayoꞌne neso mpe pipiuyɨmtolo. 27 Aꞌamufe Hwomu sohwo kanɨngkwohwoeyokumpohnꞌnyo soꞌnji aꞌamu ahwomomjo soꞌnjipososohonta aꞌamu olo hwaho lopo humalofosomo yoꞌmayo yahino iwoꞌnɨngkohofo soꞌno yanoulofiyonefoho. 28 Ose ulonto ole ulɨmento, Ngkohungkuno nehopi waselɨmonneꞌno yohono. Aꞌamuolo hwaho lopo nakwoꞌnji olohonta humalofo fehohnjosomapeꞌnontanɨngkuji Aꞌamufe Hwomu kako hwe yofeengoꞌnjo sohwo aꞌamu mokosyohumayoꞌne pososohontanuhwonɨfitnnefoho. Ose ulɨmentisofoho.

17Jisasɨye aꞌapahoso nomꞌne kengo imoꞌnɨmentisofoho.(Mak 9:2-13; Luk 9:28-36)

1 Sɨkuno aho fehohnjo hopiꞌnono fehohntaꞌneangaꞌno memjaofahonɨngki Jisas kako Pitaꞌnjisikoꞌnɨkwaꞌi Jemɨsɨꞌnji Jounja oso hwa nutɨmanto hofɨkohwofɨkiꞌnyo sawemo engo sopono kotasɨmentohofofoho.Hofɨkoꞌnohini humamentohofofoho. 2 Nohumantɨfi

Page 89: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 17:3 89 Matɨyu 17:9Jisasɨye aꞌapahoso nomꞌne ulohopisahonjoso uh-wonɨmentohofofoho. Kakoe sɨmoꞌmangoso mofehiꞌnyolawoꞌnnyo imoꞌnɨmentisofoho. Kakoe manjiꞌmofoyoꞌmayo hopiꞌnono nɨhuꞌno halojo imoꞌnɨmentisofoho.3 Ose uhwonontɨfi uhwonɨmentohofoso hwe hufaꞌuahwomo mtaꞌango sohwaꞌu Mousesɨꞌnji Ilaijaꞌnji sikonoponji Jisasɨꞌnji hungkuno hnnɨmentohofofoho.4 Pita kako huno piꞌnɨngo syofɨsikaofonto Jisasɨmoulɨmento, Hwe Engofo, nakwo olopo humentanisehonɨngkuhwoneso wopɨngofoho. U, ngko olopo angohufaꞌu sɨhune molɨmeso wopɨngotaho. Angaꞌno kɨkoꞌne,nomꞌne Mousesɨmne, nomꞌne Ilaijamnefoho.

5 Ose ulontanɨngki himo engo pomponaho paꞌnyosohofɨkimo ifeehuꞌmo kohumentisofoho. Oso himo homosomtaꞌni ole hoꞌnɨmento, Olohwo nje Hwomufoho. Ngkokakineꞌno hi nɨmoꞌnɨwoꞌnɨngkiso hweho. Kakoe yahinosoꞌno nje sɨmeho wopɨngo nɨmoꞌnɨngkohoho. Kakoehungkunomo sekwo haloho upaꞌnɨmno.

6 Ose hoꞌnɨngkahonɨngki Jisasɨye inomokomoyosohwa nupaꞌnontɨfi iyoho unɨngkahonɨngki hofɨkoesɨmano hwahomo mongkutoꞌmentohofofoho. 7 Osenohumentanɨngkofi Jisas hofɨkoꞌnjo tɨfone loponoponto aho umakumentisofoho. Numakontoulɨmento, Sekwo filɨkapmno. Iyoho ikutoho. 8 Oseulahonɨngki hofɨko tɨmo honontɨfi nomꞌne aꞌamumomuhwonyofoho. Oꞌo, hofɨko Jisas kakoꞌnohinihumentanɨngki uhwonɨmentohofofoho.

9 Hofɨko oso hwofɨkiꞌnyo hopo sopo nokotapontɨfiJisas hungkuno yokumpohnꞌnyo ulɨmento, Olo hilosonuhwonɨngkohofo losoꞌno nomꞌne aꞌamumo olohontanulɨkutoho. Oꞌo, hwangku Aꞌamufe Hwomu sohwopoyo imoꞌnɨngkuhwosi apaꞌno songo lɨkafoso sohonta ou,sekwo filutɨhwanɨngkuno.

Page 90: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 17:10 90 Matɨyu 17:1610 Ose ulahonɨngki kakoe inomokomoyo sohwa

ulɨmentohofi, Aꞌamu honɨngkano hungkunolutɨhwamotofo sohwa ole lɨwoꞌnɨngkohofi, Ilaija kakiꞌnowapmmontonoho. Tɨfi sohonta Kɨlais hwe Anɨtuuhwosopoꞌmentiso sohwo wapmmontonoho. Oso hisopehoꞌno lalokwofo.

11 Ose ulahonɨngkofi Jisas ulɨmento, Ou, hungkunonehopi lalokwofo. Ilaija kako nopɨhwosi yoꞌmayohopiꞌnono itoꞌno wesyohumamtonoho. 12 I, ngkowaselɨmonneꞌno yohono. Ilaija kako nto pmmentisofoho.Osohuneꞌno aꞌamuso yofe mɨhwofeꞌnjo yontɨfi hofɨkohofɨkoe hwahoponjo hunomnohini inɨngkawentɨfiyoꞌmayo wonyo ulohoꞌmentohofofoho. Oso paꞌnyohwangku Aꞌamufe Hwomu sohumo tohino engouyɨfitnnefoho. 13 Jisas ose ulahonɨngki kakoeinomokomoyo sohwa huno ole uyɨmentisofo kakoJoun Aꞌamumo Mijo Kiyomaꞌmojo sohwo Ilaija paꞌnyosohuneꞌno nalohoho. Ose syafɨhuꞌmentohofofoho.

Jisas hwomu towahuno wonyo ehuhnnamoꞌnnyo sohumowopɨngo umokumentisofoho.

(Mak 9:14-29; Luk 9:37-42)14 Oseso hwofɨkiꞌnyopo ntaꞌni nokotapontɨfi aꞌamu

piꞌnɨngo engoꞌnjo sopo ifɨwahonɨngkofi hwe fihwo kakoJisasɨmo nuꞌmanto hwomtame ulohofonto ulɨmento,Hwe Engofo, kɨko nje hwomumneꞌno hitoho wakilofono.Kako nopɨwasyonteso yomo yomo iwoꞌnɨngkiso hweho.15Kakoe aꞌapahoso nɨhuꞌno wonyofoho. Sɨkuno piꞌnɨngosomo kako tohomo hwafɨwoꞌnɨngkiso hweho. U, sɨkunofehohnjo kako mijomo hwafitohmꞌmofɨwoꞌnɨngkisohweho. 16 Ngko jɨje inomokomoyo sohwamo njehwomumouhwojahohweso. I, hofɨkowopɨngommokohoyohofo. Hofɨko hopoꞌmaho.

Page 91: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 17:17 91 Matɨyu 17:2217 Ose ulahonɨngki Jisas ulɨmento, Hwe moyaꞌmi olo-

honta humalofo soku, sekwo Anɨtu sɨmeho hiꞌntnnonomuyo kuyoho. Sekwoe honɨngkano itoꞌnohinoꞌmaho.Oso yahino hiso neꞌno wesoꞌmanji ngko sekwoꞌnji hu-mayoso sɨkuno alale womemjanɨmoꞌmontolɨkeno. Ngkosekwoe tango ngkimo nɨꞌmayoso sɨkuno alale womem-janɨmoꞌmontolɨkeno. Ngkoꞌnjo lopo hwomu huhwo so-hwo uhwojapmno. 18 Ose ulonto Jisas oso towahunowonyo sohumo yoka ulahonɨngki towahuno wonyo so-hwo oso hwomu sohumo ulɨkoꞌmaꞌmentisofoho. Hwomuhuhwo sohwo wopɨngo komoꞌno imoꞌnɨmentisofoho.

19 Oseso kakoe inomokomoyo sohwa Jisasɨyepono no-pontɨfi hofɨkoꞌnohini nohumantɨfi ulɨmentohofi, Pipilo.Nakwo oso towahuno wonyoso wae meeofesofo.

20 Ose ulahonɨngkofi Jisas ulɨmento, Ou, ngko nehopiwaselɨmonneꞌno yohono. Sekwo ngkimo sɨmehohiꞌntnnonohinoso montopantokuyohofo. Sekwongkimo nnɨngkape-eso nɨhuꞌno weꞌe patnnyo uyopaꞌnɨngoꞌmanji u, sekwo olo hwofɨkiꞌnyo lomo kɨkonolɨkafohoji fɨwano, ose ulɨkujoꞌno hwofɨkiꞌnyo sohwowamtonoho. Sekwoe sɨmeho hiꞌntnnonohinoso osopatnnyo uyo weꞌeso paꞌnyo hiꞌnjo hwasɨꞌmanji u, sekwoyoꞌmayo hopiꞌnonohinoso ikutnne hwasoho. 21 [I osohisoꞌno olo towahuno wonyo losoꞌno wae yaofoꞌnesohonɨngkano angaꞌnohino weho. Oso honɨngkanosoolenoho. Sekwo Mpohumo jomoꞌnohino ujoꞌmanjiwosopayo manyoꞌnjo humayo soꞌntnno ifijoso olotowahuno wonyo loso aꞌamumo ulɨkoꞌmayoꞌnefoho.]

Jisas kakoe poyo imoꞌnyo soꞌno apaꞌno ulɨmentisofoho.(Mak 9:30-32; Luk 9:43-45)

22 Jisas kakoe inomokomoyo sohwanji hwaho Ngkaliliiꞌmofawentɨfi Jisas ulɨmento, Ngko Aꞌamufe Hwomu so-hwoꞌnɨmo nje mango sohwafe ahomo hoꞌnanɨsyɨkujoꞌno

Page 92: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 17:23 92 Matɨyu 17:2723 hofɨko wofonjonɨsyantɨfeho. I oso huhwo sohwosɨkuno hufaꞌu sɨhune memjaofɨhwosoꞌno Anɨtu apaꞌnosongo ulɨkaꞌmontonoho. Ose ulahonɨngki inomokomoyosohwa sɨmeho tango engo uyɨmentisofoho.

Jisas tajo angomneꞌno hamniyoho hoꞌnaꞌmentisofoho.24 Jisas kakoe inomokomoyo sohwanji ango

Koponeyam iꞌmofɨwahonɨngkofi aꞌamu tajo angomneꞌnohamniyoho mawoꞌnɨngkohofo sohwa Pitamo nuꞌmantɨfiulɨmentohofi, Sekwoe hwe engo sohwo kako tajoangomneꞌno hamniyoho hoꞌnaofɨwoꞌnɨngkiso hwolaho.

25 Ose ulahonɨngkofi Pita ulɨmento, Ikofo.Ose ulonto Pita angomo noswahonɨngki Jisas Pitamo

kakiꞌno ulɨmento, Saimoun, kɨkohunopehoꞌno kiyohoho.Olo hwaho loponjo hwe yofe engoꞌnjo hwahomokosyohu-mayo sohwa hofɨko hamniyoho yoꞌmayoso tɨhumtaꞌnimawoꞌnɨngkohofoto. Hofɨkoꞌmontohwa mtaꞌnɨngotaho.Aꞌamu kengo sohwa mtaꞌangotaho.

26 Ose ulohonɨngkahonɨngki Pita ulɨmento, Aꞌamukengo sohwa mtaꞌango mawoꞌnɨngkohofofoho. Ose ula-honɨngki Jisas ulɨmento, I, oseꞌmanji hofɨkoꞌmontohwahamniyoho mohoꞌnaopitnnehofo. Osoꞌno ngko Anɨtuyehwomu sohwoꞌni pehoꞌno uyɨmonnto. 27 I oso hisoꞌnohofɨko nakumneꞌno huno wonyo nosyonafɨhupitnnoho.Kɨko mijo momɨngopono uhuji ingkuso finjasyo. Inanɨkusɨmoꞌmjo injwapojoso kakoe mangomo kɨko hamniyohotajo angomneꞌno hopaso wotɨpemaꞌmonnoho. Oso ham-niyohoso nomahoji nekumneꞌno tajo angomneꞌno fohoꞌ-namofo. Ose ulɨmentisofoho.

18Aꞌamu nomꞌne somo yakolo tɨhwolo.(Mak 9:33-37; Luk 9:46-48)

Page 93: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 18:1 93 Matɨyu 18:71 Hohosohonta Jisasɨye inomokomoyo sohwa kakimo

nuꞌmantɨfi ulɨmentohofi, Anɨtu aꞌamumo mokosyohu-mayo soꞌno nakwo sohwonaꞌni yofe engo hwofiloꞌnnyosotɨhwolo.

2 Ose ulohonɨngkahonɨngkofi Jisas mehomifihumneꞌno joho ulonto kakoꞌnjo lopo mɨhumajonto3 ulɨmento, Hungkuno nehopi waselɨmonneꞌnoyohono. Sekwo honɨngkano wonyo somneꞌno sɨmehomɨwoloꞌmokiyoꞌnjo ifijoso olo mehomi lohwo paꞌnyommoꞌnyꞌnjoꞌmanji sekwo Anɨtumo mohumafitnnefoho.4 Anɨtu aꞌamumo mokomosyohumayo soꞌno aꞌamu fihwongko yoꞌmɨngohwonɨꞌmaho loso oso humo Anɨtu oleulonefoho. Kɨko yofe engoꞌnjo hwosoho. Ose ulonefoho.5 Aꞌamu fihwo kako olo mehomi lopaꞌnyo sohumo njeyofe hoꞌnonɨmayoꞌne ufoꞌmaso sohwo kako ngkimonɨfoꞌmakwoho.

Yahino wonyoso aꞌamufe sɨmeho hiꞌntnnonohino somowonyo imokiyofoho.

(Mak 9:42-48; Luk 17:1-2)6Olomehomi ngkimo sɨmeho hiꞌntnnono ntapɨwoꞌnyo

sohumo aꞌamu huno wonyoꞌnjo fihwo ulososo,Jisasɨmo hohujo fikinjaofo. Honɨngkano wonyo lomotɨfi finɨngkayo. Ose uloso sohwo mehomi huhwosohwo honɨngkano wonyomo inɨngkayo soꞌno osohwe huno wonyoꞌnjo huhwo sohumo Anɨtu tohinomɨkunɨmposo uyonefoho. Osoꞌno oso hwe huhwosohwo wonyo hiso miyo sohonta sojo mɨkunɨmposoengo soꞌnji kakoe tɨꞌwangomo impe ifakojujɨkuji mijomohoꞌnaofontɨfitentesi wopɨngoꞌnesohilo.

7 Aꞌamu nomꞌne sohwoe honɨngkano wonyo umokiyosohumneꞌno hitoho ntokwoho. I oso yahino imoꞌnyosoaꞌamu huhwo sohwo tohino mɨkunɨmposo nomanehweho. Osoꞌno kakineꞌno hitoho ntofantofoho.

Page 94: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 18:8 94 Matɨyu 18:148 Jɨje sɨfe aho honɨngkano wonyo imokososo sɨfe aho

hiso nohwempehoji fohoꞌnamofo. Aꞌamu sɨfe aho an-gaꞌnohinoꞌnjo sohwo honɨngkano wopɨngo tɨpemayosowopɨngofoho. U, sɨfe aho hufaꞌuꞌnjo honɨngkanowonyo imokuhwosoꞌno nɨhuꞌnahone tɨkanomo wene-foho. 9 Jɨje tɨmo honɨngkano wonyo imokososo tɨmosofitɨhwotofaofo. Aꞌamu tɨmo angaꞌnohinoꞌnjo sohwohonɨngkano wopɨngo tɨpemayoso wopɨngofoho. U, tɨmohufaꞌuꞌnjo sohwo honɨngkano wonyo imokuhwosoꞌnonɨhuꞌnahone tɨkanomo wenefoho.

10 Olo mehomi lomneꞌno sekwo yoꞌmɨngohwasɨꞌmahoulɨkutoho. Oꞌo, sekwo upaꞌnɨmno. Aꞌamu ahwomomjosomehomi lomo itoꞌno mokosyohumawoꞌnɨngkohofofoho.Yoꞌmayoso mehomi lomo uꞌmaso soꞌno Mpohumoulɨwoꞌnɨngkohofofoho. [ 11Hwapɨngoso Aꞌamufe Hwomusohwoꞌni aꞌamuwonyo honɨngkanomo humentanɨngkujisomneꞌno utɨmayoꞌne pmmentohefoho.]

Yahu ‘sipsip’ angaꞌnohino isɨpeeofoꞌne pahnnɨmohungkunofoho.

(Luk 15:3-7)12 Huno pipi seyohoho. Hwe fihwo kako yahu sip-

sip wan hantɨletɨꞌnjo (100) sohwo yahu angaꞌnohino so-hwo isɨpeeofoso sohuneꞌno hafɨhafe motɨpemasoꞌnjoumontolaho. Awonoho. Oso yahu nainti nain (99) so-hwa hofɨko wopayo nontanɨngkuji kakwoꞌyohwo sohwonulɨkoꞌmahwosi yahu isɨpeeofo sohuneꞌno notɨpehwosiwotɨpemaꞌmontonoho. 13 Notɨpemahwosi kako yahuangaꞌnohino isɨpeeofo sohuneꞌno sɨmonyo umontonoho.Nomꞌne yahu nainti-nain (99) misɨpeefeꞌnjo soꞌno hunomosyafɨsyonehoho. 14 Oso paꞌnyo sekwoe Mpohwo ah-womomo humaso sohwo kako weꞌe lomneꞌno ole lalofi,Ngko mehomi lomneꞌno misɨpeefeꞌnjo yohono. Ose lalo-foho.

Page 95: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 18:15 95 Matɨyu 18:20Nomꞌne sohwo wonyo kilohofososoꞌno kɨko pipi ulohoꞌ-

monnto.15 Jɨje aꞌamu kikimo wonyo kilohofososo kɨko

kakimo uꞌmahoji sikoꞌnohini humahosɨsi kakoewonyoꞌno yoloho uso. Kako jɨje hungkunomonupaꞌnɨngkuhwosɨꞌmanji u, jɨje aꞌamu ne apaꞌnoumoꞌnɨmontonoho. 16 Kako Jɨje hungkunomo halohomaposoꞌnjoꞌmanji kɨkonomꞌne aꞌamuangaꞌnohinotɨkenohufaꞌulɨkeno oso hwa tɨpemahoji hwe wonyokilohofoso sohwoepono fɨwanɨmno. Osopo iꞌmofakujiaꞌamu hufaꞌulɨkeno hufaꞌu sɨhunetɨkeno oso hwawolɨjwaopɨfe. 17 Kako hofɨkoe hungkunomo halohomaposoꞌnjoꞌmanji eꞌwa, aꞌamu hopiꞌnonohino sekwoꞌnjiAnɨtumneꞌno uhuꞌmokuwoꞌnɨngkohofo sokumo ulɨmno.I aꞌamu hopiꞌnonohino sofe hungkunomo halohomaposoꞌnjoꞌmanji, eꞌwa kako aꞌamu kengo paꞌnyo hweho.Oso aꞌamu huhwo sohwo kengopo uhumajipijo osopowohumamontonoho.

18 Hungkuno nehopi waselɨmo. Yoꞌmayo olo hwaholopo sekwowonyofoho lɨkuji nanomtitojoso i, oso hisoꞌnoAnɨtu ahwomomo nto mtitokwoho. Yoꞌmayo olo hwaholopo sekwo wopɨngofoho lɨkuji oso hisoꞌno Anɨtu kakoahwomomo wopɨngofoho nto lohoho.

19Hungkuno nomꞌne waselɨmo. Olo hwaho lopo aꞌamuhufaꞌu hwaꞌu yoꞌmayo soꞌno sɨmeho afa inɨngkohosɨsiMpohumo oso hisoꞌno jomo ulisoso nje Mpohwo ah-womomo humaso sohwo wosejapmmontonoho. 20Aꞌamuhufaꞌu sohwaꞌu sɨhune sohwa hofɨko nje yofemneꞌnouhuꞌmokukuji nohumentanɨngkuji ngko hofɨkoꞌnjo aj-woꞌmo wohumamonnoho.

Aꞌamu yoꞌmayo soꞌno siki mayoso mohoꞌnasiyoꞌnepahnnɨmo hungkunofoho.

Page 96: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 18:21 96 Matɨyu 18:2821 Oso hohosohonta Pita Jisasɨmo uꞌmanto ulɨmento,

Hwe Engofo, nje aꞌamu sohwowonyo ntohofɨwoꞌnɨngkisosoꞌno ngko oso wonyo soꞌno wae alale uyɨmonnto. Wayoyaoꞌmneso aho fehohnjo hopiꞌnono nomꞌnemtaꞌni hufaꞌuoso hopolaho.

22 Ose Ulohonɨngkahonɨngki Jisas ulɨmento, Ngko ahofehohnjo hopiꞌnono nomꞌne mtaꞌni hufaꞌuyo makilohoy-ohono. Oꞌo, wae iyoso neꞌnohini sefenti (70) ne tɨpemayoaho hopiꞌnono nomꞌne hufaꞌuyo fiyohoho kilohono.

23 Osoꞌno Anɨtu aꞌamumo mokosyohumayo soꞌno kakoaꞌamufewonyowae yaofoꞌne yahinoso olenoho. Hwe yofeengoꞌnjo sohwo kakoe syoho ulohofiyo sohwa yoꞌmayosiki mawoꞌnɨngkohofo soꞌno hamniyoho hwangku hoꞌ-nasiyoꞌne hungkunomɨhwajiyoꞌne uyɨmo lɨmentisofoho.24 Osoꞌno kako syoho emanto syoho ulohofiyo angaꞌno-hino fihwo kakoe yoꞌmayo siki mawoꞌnɨngkiso sohwokakoe hamniyoho mohoꞌnaofeꞌnjoso olenoho. Ten miliyon(10,000,000) kinafoho. 25 Kakoe hamniyoho nɨhuꞌno anehweho. Osoꞌno hwe engo sohwo ulɨmento, Olo hwe lo-hwoꞌnji kakoe apeꞌnji mehomꞌnji yoꞌmayo hopiꞌnonohinosoꞌnji nomꞌne sohwa hofɨkoe siki syoho ulohofiyo soꞌnompe uyɨfe. Hamniyoho mpe ifijoso kako mohoꞌnaofeꞌne-foho. 26 Ose ulahonɨngki hwe huhwo sohwo kakoehwe engo sohwoe sɨfe kiꞌnyoꞌmo hwomtame ulohofontohumotaho lonto ulɨmento, Nje hwe engofo, weꞌenepinohontohumaho. Nohontohumahoji ngko hamniyohohopiꞌɨnono wokijapmmonnoho. 27 Ose ulahonɨngkihwe engo huhwo sohwo kakineꞌno hitoho ulofahonɨngkihamniyoho mohoꞌnasiyoꞌnjo imentiso soꞌno wae yaofa-honɨngki hwe sohwo yoꞌmayo siki mawoꞌnɨngkiso soꞌnohamniyoho nɨhuꞌnahone muyonehoho.

28 I osoꞌno syoho ulohofiyo sohwo noswolɨkofapontouhwonɨmentisoso kakoe syoho afaꞌnono iyo sohumo uh-

Page 97: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 18:29 97 Matɨyu 18:35wonɨmentisofoho. Osohwa kakintaꞌni yoꞌmayo siki maꞌn-nyoso wan hantɨlet (100) kina mohoꞌnasiyoꞌnjo sohumouhwononto tɨꞌwangomo aho pmpilɨꞌmokonto ulɨmento,Nje hamniyoho mohoꞌnanɨsyohinoso komoꞌno ntape.

29 Ose ulahonɨngki hwe syoho afaꞌnono iyo sohwohwomtame pɨwehumawento ulɨmento, Ngkineꞌno hi-toho kilofɨhwosoꞌno nohontohumaho. Jɨje hamniyohowokijapmmo. 30 Ose ulahonɨngki ngkilaho ulonto im-poꞌangomo intofahumentisofoho. Osopo intofasyontoulɨmento, Kɨko osopo nohumahoji nje hamniyoho ntapo-hojoꞌno ngko wakisɨhutoꞌmnoho. Ose ulɨmentisofoho.

31 Ose yahonɨngki syoho afaꞌnono nomꞌne sohwa yoꞌ-mayoso uhwonontɨfi sɨmeho tohino umnɨmentisofoho.Sɨmeho tohino umnɨngkahonɨngki hwe yofe engoꞌnjosohumo oso hisoꞌno ulɨmentohofofoho. 32 Ose nu-paꞌnonto syoho ulohofiyo huhwo sohuneꞌno joho ulontoulɨmento, Kɨko syoho ntohofiyo wonyo hwosoho. Oseulonto ulɨmento, Sɨmoꞌmo kɨko ngkimo humotaho son-tahonɨngkini hamniyoho hopiꞌnono montapeꞌnjo imen-tohino soꞌno ngko wae yakumoꞌmale hwosoho. 33 Ngkokikineꞌno hitoho ntofiso hopaso kɨko nomꞌne aꞌamusyoho afaꞌnono iyo sohumneꞌno hitoho makilofeꞌnjo pe-hoꞌneto. 34Ose ulonto sɨmeho tohino umnɨngkahonɨngkitohino engo uyɨwoꞌnɨngkohofo sohwafe ahomo hoꞌ-nahumentisofoho. Hoꞌnasyonto ulɨmento, Kɨko osopohumahoji nje hamniyoho hopiꞌnonohinoso ntapohojoꞌnowakisɨhutoꞌmonnoho. 35 Oso pahnnɨmo hungkunosoJisas nulonto ulɨmento, Sekwo nomꞌne sofe wonyo selo-hopijoso wae meefeꞌnjo ifijoꞌmanji u, oso paꞌnyo njeMpohwo waselohoꞌmontonoho. Ose ulɨmentisofoho.

Page 98: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 19:1 98 Matɨyu 19:919

Jisas kako ape hoꞌnasiyoꞌne hungkuno ulɨmentisofoho.(Mak 10:1-12; Luk 16:18)

1 Jisas oso hungkunoso hopiꞌnono losojwaofonto kakoNgkalili nulɨkoꞌmanto kako hwaho Jutiya Mijo Joutannongkihntaꞌni wakoꞌmentisofoho. 2Oso hopo sopo aꞌamupiꞌnɨngo engoso Jisasɨmo tɨfi inɨngkamotofofoho. Aꞌamumnokinoꞌnjo somo Jisas wopɨngo umokumentisofoho.

3 Oseso aꞌamu Falisi sohwa Jisasɨmo yamofo ulohofanolontɨfi nuꞌmantɨfi ole ulohonɨmentohofi, Honɨngkanohungkunoso ole woꞌnnyotaho. Hwe fihwo yoꞌmayowony-oꞌwonyo soꞌno kakoe ape wae yaofoso wopɨngotaho.

4 Ose ulohonɨngkahonɨngkofi Jisas ulɨmento,Sekwo Anɨtuye hungkuno olo soꞌno huno maseyoꞌnjoliyohoho. Anɨtuye yoꞌmayo hopiꞌnono mtɨꞌmokumentisosohonta kako hweꞌnji apeꞌnji mtɨꞌmokumentisofoho.5 Nomtɨꞌmokonto ole lɨmento, Olo hilo soꞌno fihwokanɨngkwohwo konaꞌwohimo ulɨkoꞌmahwosi kakoeapeꞌnji nemꞌno makotoku wolohoꞌnanjiyoho. Sikoꞌyaꞌuangaꞌnohino umoꞌnanjiyoho. 6 Oseso siko aꞌamuhufaꞌu umoꞌnanjiꞌmaho. Oꞌo, sikoe aꞌapahosoangaꞌnohino umoꞌnanjiyoho. Osoꞌno Anɨtu osiyaꞌumonto mekotɨjwahumasofoho. U, oloso nomtɨhuposoꞌeno.

7 Ose ulahonɨngki aꞌamu Falisi sohwa ulɨmentohofi,I osoꞌno Mouses kako olo hungkunolo pehoꞌnomtɨꞌmokumentisoto. Aꞌamu kako ape wohoꞌnahumolɨhwosi oso hisoꞌno iyoswomomtɨꞌmokuhwosi aꞌmu simouyahojɨhwosi wohoꞌnahumontonoho. Oso pipilo.

8 Ose ulohonɨngkahonɨngkofi Jisas ulɨmento, Aꞌamuyokumpohnꞌnyo imoꞌnɨmentohofo soꞌno Mousesolo hungkunolo mtɨꞌmokumentisofoho. I sɨmoꞌmoneꞌmo olo yahino loso mmoꞌnɨmmojofoho. 9 Ngko njehungkuno waselɨmonneꞌno yohono. Hwe fihwo kakoe

Page 99: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 19:10 99 Matɨyu 19:15ape honɨngkano wonyo mmofeꞌnjo simo hwehwo kakowae yaofɨhwosi nomꞌne ape masoso oso hwe sohwo kakoape itoꞌno mayo honɨngkano somo mtɨhupeso sohwokako ose yososo kako honɨngkano wonyoꞌnjo hweho.

10 Ose ulahonɨngki kakoe inomokomoyo sohwaulɨmentohofi, Hwe kakoe apeꞌnji fosyohumayo yahinosooseꞌmanji i, hwe songo ape momaso sohwo kako hwosijolohofoso wopɨngofoho.

11 Ose ulahonɨngkofi Jisas ulɨmento, Hwe moyaꞌmi olohungkuno hwosijo sohwafe honɨngkano somo inɨngkayosoꞌno fehohnjo hopoꞌmaho. Oꞌo, Anɨtu aꞌamu angaꞌnoangaꞌnohino somo kakoe yokumpohnꞌnyo uyososo osoaꞌamuso hofɨko olo hungkuno lomo unɨngkafe. 12 Ihwoni.Hwe angaꞌno angaꞌnohino sohwa hofɨko apemomapitnnehwafoho. Aꞌamu fehohnjo konaꞌwohi aswo maꞌnyo som-taꞌni ape mayosoꞌno hofɨkoe aꞌapaho itoꞌnohinoꞌmaho.Aꞌamu fehohnjo nomꞌne sohwamo ape momasoꞌnjo iy-oꞌne ipisayo sɨhu peetɨmotofofoho. Aꞌamu fehohnjoAnɨtuye syoho somneꞌno syafɨsyonte soꞌno hofɨko apemayo honɨngkano hano pitofahinɨwoꞌnɨngkohofofoho.Olo hungkuno losoꞌno hwe fihwo oloso uyɨmo loso sohwokako uyono.

Jisas mehomi weꞌe somo aho ulonjimokumentisofoho.(Mak 10:13-16; Luk 18:15-17)

13 Oso hohosohonta aꞌamu fehohnjo hofɨkoemehomi weꞌeso Jisas kako aho ulonjimokono lontɨfiJisasɨyepono mehomi somo uhwatɨmentohofofoho.Nuhwojahonɨngkofi kakoe inomokomoyo sohwa yokaulɨmentohofofoho. 14 Jisas ulɨmento, Sekwo mehomisomo nopɨjumofɨkutoho. Oꞌo, hofɨko ngkiyeponowapɨfe. Anɨtu aꞌamumo mokosyohumayoso mehomipaꞌnyomnoho. 15 Ose ulonto kako mehomi somo

Page 100: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 19:16 100 Matɨyu 19:21mnokinopo aho ulonjimokumentisofoho. Kakomoiꞌwo ulonjimokonto oso hopo sopo nilɨkoꞌmantoumentisofoho.

Hwe songo sohwo kako yoꞌmayo hoꞌyango piꞌnɨngoꞌnjohweho.

(Mak 10:17-31; Luk 18:18-30)16 Hwe fihwo Jisasɨmo uꞌmanto ulɨmento, Nje

Lontɨhwayo sohwosi, ngko songo neꞌno humayoꞌnesoyoꞌmayo wopɨngoso pipi iꞌmo maꞌmnehono.

17 Ose ulohonɨngkahonɨngki Jisas Ulɨmento, Kɨko yoꞌ-mayo wopɨngo soꞌno pehoꞌno ntohonɨngkino. Nɨhuꞌnoangaꞌnohino sohwo wopɨngo hweho. Mpohwo kakoꞌno-hinoho. U, kɨko songo neꞌno humayoꞌneso womaꞌmolohoji kɨko honɨngkano hungkuno hopiꞌnonohino somotɨfi finɨngkahwoho.

18 Ose ulahonɨngki ulɨmento, Honɨngkano hungkunontisoto. Ose ulahonɨngki Jisas ulɨmento, Hungkunoole, Kɨko nomꞌnihumo nofonjasiyoꞌeno. Kɨko apeitoꞌno mayoꞌne yahino somo nomtɨhuposoꞌeno. Yoꞌ-mayoso hufo iyoꞌeno. Nomꞌnehumo hwasyo hungkunoujoꞌeno. 19 Jɨje mpohwoꞌnji naꞌuꞌnjiye hungkunomo tɨfifinɨngkayo. Sikoe yofe fohoꞌnomaho. Kɨko kikineꞌnokuꞌmoꞌnɨwonɨngkiso hopa aꞌamu kɨkoꞌnjopo humalofosomneꞌno wakumoꞌnono.

20 Ose ulahoningki hwe huhwo sohwo ulɨmento, Osohungkunoso ngko inɨngkowalokweno. Nomꞌneso pehoimnehono.

21 Ose ulahonɨngki Jisas ulɨmento, Jɨje honɨngkanowopɨngo hwofiloꞌnnyo umoꞌnɨmo lohojɨꞌmanji jɨjehoꞌyango yoꞌmayo hopiꞌnonohinoso aꞌamu mpewakilohopɨfe. U, kɨko hamniyoho maho oso hisonomahoji aꞌamu yoꞌmayoso umofonyo iwoꞌnɨngkohofo

Page 101: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 19:22 101 Matɨyu 19:28somouyo. Kɨko ose isoso kɨko ahwomomjo hoꞌyangonesowomaꞌmonnoho. Ose yohoji kɨko ngkimo tɨfi nnɨngkape.

22 Ose ulahonɨngki oso hwe songo sohwonupaꞌnonto sɨmeho tango uyahonɨngki kakoe angoponoumentisofoho. Hwapɨngoso kakoe hoꞌyango yoꞌmayosopiꞌnɨngoꞌnjo aꞌamu somo muyɨmnehono lontoumentisofoho.

23 Nowahonɨngki Jisas kakoe inomokomoyo sohwamoulɨmento, Ngko hungkuno nehopi waselɨmonneꞌnoyohono. Aꞌamu hamniyoho yoꞌmayoso engoꞌnjoyokumpohnꞌnyo kemokosyohumaso sohwo kakoahwomomo Anɨtu umokosyohumayo soponeꞌnoijijoyonefoho. 24 Ngko apaꞌno waselɨmonneꞌno yohono.Yahu fihwo kako yongo imo paꞌnyo soꞌmo wahumolɨhwosi yososo wonyopi umontonoho. Oso paꞌnyoso hwehoꞌyango hamniyoho yoꞌmayoso aho yokumpohnꞌnyokemokosyohumantoso sohwo Anɨtumo enjwaꞌmowohumamo lɨhwosi yososo hopoꞌmaho. Oꞌo, kako yahusohwo yongo imo paꞌnyo soꞌmo wahumo lɨhwosi ijijowonyopi yoso hopaso oso hwe hoꞌyango engoꞌnjo sohwooseno yonefoho.

25 Ose ulahonɨngki kakoe inomokomoyo sohwa osohungkunoso nupaꞌnontɨfi yomo imentohofofoho. Hofɨkolɨmentohofi, Oseꞌmanji aꞌamu Anɨtuꞌnji ango wopɨngosopo songo neꞌno humayoꞌneso tɨhwo womaꞌmontolo.

26 Ose ulahonɨngkofi Jisas hofɨkimo tɨmo uhwonontoulɨmento, Aꞌamuso hopoꞌmaho. Oso hiso Anɨtu yososohoponoho.

27 Ose ulahonɨngki Pita ulɨmento, Ihwoni, nakwoyoꞌmayo hopiꞌnonohinoso hoꞌnasyontani kikimo tɨfikinɨngkopalokuhwono. Osoꞌno nakwo peho manehwono.

28 Ose ulahonɨngkofi Jisas ulɨmento, Ngko nehopiwaselɨmonneꞌno yohono. Hwangku yoꞌmayo songo

Page 102: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 19:29 102 Matɨyu 20:3iꞌmofaposo sohonta Aꞌamufe Hwomu sohwo kakoeyokumpohnꞌnyoꞌnji hwe engo sohwoe epohumayowonyoangkafo sopo nohumentanɨngkuhwosiou, sekwo oso hohosohonta sekwo ngkimo tɨfinnɨngkapɨwoꞌnɨngkohofo sohwasi sekwo hwe engosohwoe epohumayo aho hopiꞌnono sɨfe mtaꞌnihufaꞌuyo sopo nohumatɨkutnnefoho. 29 Hwemoyaꞌmi hopiꞌnonohinoso hofɨko hofɨkoe angohomnɨngkwaꞌwehwosanji hapiyosɨjanji mpohwonaꞌu mehomi hwaho yoꞌmayoso ngkineꞌno njehungkunomneꞌno ulɨkoꞌmapijoso i, oso aꞌamuoso hisoꞌno yoꞌmayo piꞌnɨngo engo wopɨngosomapitnnefoho. Osoꞌnji hofɨko songo neꞌno humayoꞌnesonotɨpemapitnnefoho. 30Hwe fihwo kako olo hwaho loponohumanto hwe engo hwoꞌnyoho syofɨsyalokusoso osohwe huhwo sohwo Anɨtuye ponemo soso sohwo kakohwe engoꞌmaho. Weꞌyo hweho. Hwe nomꞌnihwo kakoolo hwaho lopo nohumanto hwe engo hwoꞌnɨmaho.Weꞌyo hwoꞌnyoho syofɨsyalokuso sohwo oso hwe huhwosohwo kako Anɨtuye ponemo soso sohwo kako hwe engoimoꞌnone hweho.

20Ipisae Syohoꞌnjo sohwafe hungkunofoho.

1 Anɨtu aꞌamumo mokosyohumayo soꞌno pahnnɨmohungkunoso olenoho. Hwe ipisayo syoho kakwosohwo kako imɨngoꞌnji nowento aꞌamu kakoe ipisayosyoho ulohofiyoꞌne utɨmaꞌmentisofono. 2 Nowentoaꞌamu syoho ulohofiyo soꞌnji hungkuno lontɨfi sɨmehoafa inontɨfi olo sɨkuno lomneꞌno hamniyoho kinaangaꞌno angaꞌno nano mtitofontɨfi ipisayo syohohwapɨngo sohwo syoho ulohofiyo somo kakoe syohoponoluhwatɨmentisofoho. 3 Mofehiꞌnyoꞌnji ipisayo syoho

Page 103: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 20:4 103 Matɨyu 20:12hwapɨngo sohwo apaꞌno nowento aꞌamu uhuꞌmokiyosopo uhwonɨmentisoso aꞌamu fihwa syoho ane sohwasiki humolowentanɨngkofi uhwononto 4ulɨmento, Sekwosoku nje ipisayo syohopo syoho ntohofiyɨmno. Ngkohamniyoho itoꞌno wosejapmmonnoho. 5Ose ulahonɨngkihofɨko umentohofofoho. Ipisae syoho hwapɨngo sohwosyoho ulohofiyo somneꞌento uhwonamo lonto hinjopoumentiso sohwo apaꞌno akupoꞌnyoꞌnji umentisofoho.

6 Mofehiꞌnyo ukwoꞌmokumonto yahonjosoꞌnji ipisayosyoho hwapɨngo sohwo apaꞌno nowento aꞌamu siki hu-mentanɨngkofo somo uhwononto ulɨmento, Olo mofe-hiꞌnyo noposahonɨngki sekwo syoho miyo pehoꞌno hu-malofoho.

7 Ose ulahonɨngki ulɨmentohofi, Aꞌamu syoho mone-jape hnꞌnwi humalohwono. Ose ulahonɨngkofi ulɨmento,Sekwo hisoku nje ipisayo syohoꞌno fɨwanɨmno. Oseulɨmentisofoho.

8 Oseso mofehiꞌnyo moiꞌwo imoꞌnɨngkahonɨngki ip-isayo syoho hwapɨngo sohwo kakoe syohomo uhwonto-humayo sohumo ulɨmento, Syoho ntohofiyo somo johoulohoji tɨfinjo pohofo soꞌnji sɨmoꞌmjo pohofo soꞌnjimohamniyoho uyo.

9 Ose ulahonɨngki aꞌamu sɨkunoꞌnji pmmentohofosomo kina angaꞌno angaꞌno uyɨmentisofoho.10 Aꞌamu sɨmoꞌmjo pmmentohofoso ose uhwonontɨfiole hnnɨmentohofi, U, nakwo hamniyoho engowomantanoho. Ose hnnɨngkahonɨngkofi hofɨko huhwakina angaꞌno angaꞌno maꞌmentohofofoho. 11 Nomantɨfiipisayo syohohwapɨngo sohumoyokaulɨmentohofofoho.12 Ole ulɨmentohofi, Aꞌamu tɨfinjoso syoho weꞌenehwoyahonɨngkofi kɨko hamniyoho nakumo nejapohinohopaso uyohino. Nakwo imɨngoꞌnji ntaꞌnɨngo soꞌnwi

Page 104: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 20:13 104 Matɨyu 20:19syoho tangoꞌnjo yontanɨngkuhwoni mofehiꞌnyo weꞌenalɨmasoꞌnɨmaho.

13 Ose ulahonɨngkofi ipisayo syoho hwapɨngo sohwohwe angaꞌno ajwopo lohofontanjo sohumo ulɨmento,Nje aꞌamuhwe, ngko kikimo wonyo makilohofe hwoꞌny-oho. Kɨko ngkoꞌnji hamniyoho kina angaꞌno mayosoꞌnosɨmeho afa minyohwoyaꞌilaho. 14 Osoꞌno hamniyohomahoji mpano. Ngko hamniyoho kijapohe paꞌnyosoaꞌamu tɨfinjo somo uyoꞌmanji 15 nje syohofoho. Njehamniyoho soꞌnji yoꞌmayo imeso wopɨngotaho. Ngkohwapɨngo hwoꞌnyoho. Ngko aꞌamumo wopɨngo ulo-hofo soꞌno sɨmeho wonyo ntapɨwoꞌnɨngkino hwosilaho.Oso hungkunoso syoho hwapɨngo sohwo ulɨmentisofoho.16 Jisas ose ulonto ulɨmento, Aꞌamu tɨfinjo soꞌnji sɨmoꞌmjosoꞌnjimo Anɨtu afaꞌnohino uyɨmo lososo uyɨmontonoho.Jisas ose ulɨmentisofoho.

Jisas kako poyo imoꞌnɨngkuhwosi songo lɨkafone soꞌnoapaꞌno ulɨmentisofoho.

(Mak 10:32-34; Luk 18:31-33)17 Jisas Jelusalemneꞌno wasɨmo lonto kakoe

inomokomoyo aho hopiꞌnono sɨfe mtaꞌni hufaꞌu sohwahofɨkoꞌnohino nosontɨfi Jisas ulɨmento, 18 Upaꞌnɨmno.Olohonta nakwo Jelusalemneꞌno wosantaneꞌno yɨhwono.Osopo Aꞌamufe Hwomu sohumo aꞌamu yofe engoꞌnjotajo ango syohoꞌnjo sohwanji aꞌamu honɨngkanohungkuno lutɨhwamotofo sohwanji hofɨkoe ahomohofɨko hoꞌnasyɨkuji kakineꞌno hungkuno lɨkuji kakopoyo umoꞌnono lɨkuji nano wamtitofantɨfeho. 19 Osesohofɨko nomꞌne aꞌamu sohwamo uyahonɨngkuji hofɨkosɨtofo ulɨkuji sohwolontamoꞌnji hwanɨngo fonjɨkujiiyo hwajiyofokuꞌnnyo sopo wofonjintoꞌofosyantɨfeho.Sɨkuno hufaꞌu sɨhune memjaofɨhwosoꞌno kako apaꞌnolɨkafonefono. Ose ulɨmentisofoho.

Page 105: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 20:20 105 Matɨyu 20:25Jemɨsɨꞌnji Jounꞌnji siko yofe engo womantaeꞌno

yɨhwayo lɨmentisiyefoho.(Mak 10:35-45)

20 Oso hohosohonta Sepetiye apeꞌnji kakoe hwomusohwaꞌuꞌnji Jisasɨmo uꞌmantɨfi aꞌmusi hwomtame ulo-hofonto Jisasɨmo hungkuno angaꞌnohino soꞌno ulo-honɨmentisofoho. 21 Oseso Jisas ulɨmento, Pehoꞌno ku-moꞌnɨngkohoho. Ose ulahonɨngki ulɨmento, Hwangkusohonta kɨko yofe engo nomahoji aꞌamu hopiꞌnonohi-nomo mokosyohumuso sohonta kɨko nje hwomu so-hwaꞌumo ole ulohoho. Nje aho angahohntaꞌni njeaho hwonamonyo hohntaꞌni fosyohumunyo. Ngkoaꞌamu hopiꞌnonohinomo mokosyohumayo soꞌno sikononɨfoꞌmasyɨhnne hwahusoho. Ose ulohoho.

22 Ose ulahonɨngki Jisas ulɨmento, Oso hungkuno nto-hino neso kɨko huno makiyohoyohoho. Tohino ngkimonɨmnoso hopaso masɨsoso siko hopolaho. Nje aꞌapa-homo tohino ifeehuꞌmo yanisyoso hopaso sikoe aꞌapa-homo tohino ifeehuꞌmo yasesyososo siko hopolaho. Oseulahonɨngki ulɨmentisi, Nekwo hoponoho.

23 Ou, nehopeho. Tohino ngko maꞌmeso fehohnjosiko womanjiyoho. Tohino ngkimo ifeehuꞌmokonisyosopaꞌnyoso sikoe aꞌapahomo ifehuꞌmokasesyonefoho. I, osohisoꞌno ngkoꞌnji aꞌamumomokosyohumayo soꞌno nje ahoangahohntaꞌni nje aho hwonamonyo nohntaꞌni fosyohu-mayo soꞌno aꞌamu nomꞌne somo muhwosopoꞌmnehono.Oꞌo, oso hopo sopo nje Mpohwo kako aꞌamumneꞌno esy-ohumaho.

24 Ose ulɨmentisoso inomokomoyo nomꞌne sohwa nu-paꞌnontɨfi hofɨko Jemɨsɨꞌnji Jounꞌntnneꞌno sɨmeho to-hino umnɨmentisofoho. 25 I oso hisoꞌno Jisas kakoeinomokomoyo sohwamneꞌno ngkiyepono wapɨfento johoulonto ulɨmento, Olo soꞌno sekwo huno seyohoho. Olo

Page 106: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 20:26 106 Matɨyu 20:33hwaho lopo aꞌamu nomꞌne somo mokosyohumayosohofɨko hofɨkoe aꞌamu enjwaꞌmjo somo syoho tangoꞌnjouyontɨfeso aꞌamu enjwaꞌmjoso syoho hiso itoꞌno miy-oꞌnjo ifijoꞌmanji hwe mokosyohumayo sohwa ikujohowoposantɨfeho. 26 Sekwoe aꞌamu fihwo yofe engowomaꞌmo loso sohwo kako aꞌamufe syoho ulohofiyoumoꞌnono. 27 Sekwoe aꞌamu fihwo ngko nomꞌne somowomokosyohumamo loso sohwo kako nomꞌne somneꞌnosiki syoho ulohofiyo paꞌnyo umoꞌnono. 28 Oso paꞌnyoAꞌamufe Hwomu sohwo kako aꞌamu nomꞌneso kakimosyoho ufoꞌmayoꞌne pmmentisoꞌmaho. Oꞌo, hofɨkoesyoho ulohofiyoꞌne pmmentiso hweho. Kako aꞌamusɨkwoꞌmjohohosi humentanɨngkofo somo uhwonontoasomo utɨmayoꞌne kakoe honɨyo usohumaꞌmneꞌento pm-mentiso hweho.

Jisas aꞌamu tɨmpiꞌnyo sohwaꞌumo tɨmo wopɨngoumokumentisofoho.

(Mak 10:46-52; Luk 18:35-43)29 Jisas kakoe inomokomoyo sohwanji ango Jelikou

ulɨkoꞌmantɨfi pahonɨngkofi aꞌamu piꞌnɨngo engoJisasɨmo tɨfi inɨngkapmmentohofofoho.

30 Hwe tɨmpiꞌnyo hufaꞌu sohwaꞌu Jisas palofoho up-aꞌnonji honɨngkano momɨngopo nohumanji Jisasɨneꞌnojoho ole ulɨmentisi, Ntefitɨye Imu hwosoho. Kɨkonekumneꞌno hitoho wakilofono. 31 Ose ulahonɨngkiaꞌamuso yoka ulɨmentohofi, Siko mampiꞌnyo fosyohu-munyo, Ose ko ulahonɨngkofi oso huhwo sohwaꞌu johoengo ulɨmentisi, Hwe Engofo, Ntefitɨye Imu sohwosi,nekumneꞌno hitoho wakilofono.

32 Ose ulahonɨngki Jisas nolohofonto sikineꞌno johoulonto ulɨmento, Ngko sikimo pipi selohoꞌmnehono.33 Ose ulohonɨngkahonɨngki siko ulɨmentisi, HweEngofo, kɨko nekwoe tɨmo wopɨngo wemokonontayoꞌno

Page 107: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 20:34 107 Matɨyu 21:7kilalokuhwoyo. 34 Ose ulahonɨngki Jisas sikineꞌno hitohoulofahonɨngki sikoe tɨmopo aho kisosyahonɨngkitɨmoso komoꞌno itoꞌno hononji Jisasɨmo tɨfiinɨngkamentisiyefoho.

21Jisas hwe yofe engoꞌnjo paꞌnyo ango Jelusalemno humenti-

sofoho.(Mak 11:11; Luk 19:28-40; Joun 12:12-19)

1 Hofɨko Jelusalem mofone sopo iꞌmofapontɨfi angoMpetɨfase hwofɨkiꞌnyo Oulif osopo humamentohofo-foho. Osopo Jisas nohumanto kakoe inomokomoyosohwaꞌumo ole lɨhwatɨmento, 2 Siko oso ango weꞌenonjo lopo nuhusɨsi oso hopo sopo siko ahwomo yahutoungki hofɨko impe intofahumalofoso kakoe mu hiꞌnjiwotɨpemanjiyoho. Oso yahu sohwaꞌu ikwolofo mahosɨsingkiyepono motapinyo. 3 I hwe fihwo sikimo hungkunoselɨhwosoꞌnoꞌmanji ole ulinyo. Nakwoe Hwe Engo so-hwo kako olo yahu lohumneꞌno syoho weho. Ose ula-hosisyoꞌno kako komoꞌno uhwojapmmontonoho. Oselɨhwajɨmentisofoho.

4 Oso hiso imoꞌnɨngkahonɨngki oso aꞌamu sohumoAnɨtu hungkuno uyahonɨngki lɨmojo sohwoe hungkunone imoꞌnɨmentisofoho. Hungkunoso olenoho.5 Aꞌamu ango Saiyon sopo humalofo somo ole ulɨmno.Uhwonɨmno. Sekwoe Hwe Engo sekuyepono ntopohoho.Kako hwe yofe ane paꞌnyo ahwomo yahupo kehumaho.Oso yahu hiso hoꞌyango mokahoꞌnyoꞌnefoho.

6 Oseso inomokomoyo hufaꞌu sohwaꞌu nowenji yoꞌ-mayo Jisas ulɨmentiso hopa imentisiyefoho. 7 Sikoyahu konaꞌwohiꞌnji kakoe muꞌnji nomotaponji sikoemanjiꞌmofoso yahupo miyopeehumentisiye sopo Jisas

Page 108: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 21:8 108 Matɨyu 21:13kehumamentisofoho. 8 Hwe moyaꞌmi piꞌnɨngo en-goso hofɨko hofɨkoe hwapɨfe Jisas kako hano wenehonɨngkano sopo huꞌmeehumentohofofoho. Aꞌamu fe-hohnjo ipamo lopoꞌmemantɨfi Jisasɨye yofe hoꞌnomay-oꞌne honɨngkanopo huꞌmeehumentohofofoho. 9 Hwehwoyaꞌmi sɨmoꞌmjo soꞌnji tɨfinjo soꞌnji hofɨko joho olelɨmentohofiNtefitɨye Imu sohwoe yofe wohoꞌnomano.Kako wopɨngoꞌnohini hweho.Olo hwe lohumo nakwoe Hwe Engo Anɨtu sohwo nakwoe

hwahoponeꞌno uhwatɨmentiso hweho.Kakoe yofe wohoꞌnomano.Anɨtu ahwomomo humaso sohumo isamoyoka ulano.

Ose lɨmentohofofoho.10 Jisas Jelusalemno noswahonɨngki oso hopo soponjo

hwemoyaꞌmi hofɨko yomo yontɨfi ulɨmentohofi, Olo hwelohwo tɨhwolo. 11Ose ulohonɨngkahonɨngkofi hwe moy-aꞌmi Jisasɨꞌnji pmmentohofoso ulɨmentohofi, Olo JisasAnɨtuye hungkuno lɨwoꞌnɨngkiso hweho. Ango Nasalethwaho Ngkalilintaꞌango hweho. Ose ulɨmentohofofoho.

Jisas Anɨtuye tajo ango engo somo aꞌamu mpe yon-tanɨngkofi aꞌamu yoꞌmayo somo wae yaoꞌmentisofoho.

(Mak 11:15-19; Luk 19:45-48; Joun 2:13-22)12 Jisas Anɨtuye tajo ango engo somjo mempo ango

somo noswonto aꞌamu yoꞌmayo mpe yontanɨngkofosomo wae yaoꞌmentisofoho. Hofɨkoe ijempoho hamniy-oho iwoloꞌmokomayo yontɨfe hoꞌnasiyoꞌne soꞌnji aꞌamuyɨhufo mpe uyantɨfi epohumayo yɨwoꞌnɨngkohofosoJisas kakomehuꞌmeeꞌmentisofoho. 13Wayo yaofonto Jisasulɨmento, Aꞌamu Anɨtuye hungkuno mtɨꞌmokumento so-hwa ole mtɨꞌmokumentohofi, Olo nje ango somneꞌno olelɨfitnnefoho. Mpohumo jomo ujoꞌne angofoho. I osohisoꞌno nje ango loso sekwo aꞌamu hamniyoho hiyasoꞌmo

Page 109: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 21:14 109 Matɨyu 21:19hufo mawoꞌnɨngkohofo sohwafe ango hopa imokalok-wofo. Ose mtɨꞌmokumentohofofoho ulɨmentisofoho.

14 Jisas tajo angomo nohumentanɨngki aꞌamutɨmpiꞌnyo soꞌnji sɨfe wonyoꞌnjo soꞌnji kakimouꞌmaꞌmentohofofoho. Nuꞌmahonɨngkofi Jisaswopɨngo umokumentisofoho. 15 Oseso hwe yofeengoꞌnjo tajo ango syohoꞌnjo sohwanji aꞌamuhonɨngkano hungkuno lutɨhwayo syohoꞌnjo sohwanjihofɨko uhwonɨmentohofoso Jisas aꞌamu wopɨngoumokumentisoso uhwonontɨfi upaꞌnɨmentohofosomehomi tajo ango somo Jisasɨmneꞌno johoulɨmentohofi, Ntefitɨye Imu sohwoe yofe wohoꞌnomano.Ose lontanɨngkofi nupaꞌnontɨfi hofɨko sɨmanohintotohino umnɨmentisofoho. 16 Sɨmano hintotohinoumnɨngkahonɨngki Jisasɨmo ulɨmentohofi, Olohungkuno mehomi lohwa lalokwofo loso ntolupaꞌnɨngkino. Ose ulohonɨngkahonɨngkofi Jisasulɨmento, Ou, upoꞌnalokweno. Sekwo olo hungkunolosoꞌno huno maseyoꞌnjotaho. Hungkuno ole,Mehomi engo soꞌnji mehomi milongo soꞌnji jɨje yofe

wohoꞌnokumapɨfe.17 Ose ulonto, nuhwotɨꞌmofonto Jelusalem mtaꞌni

noswaponto angoMpetaniꞌno nowento osopo saho fosya-woꞌmentisofoho.

Ikwongo yofoho imentisofoho.(Mak 11:12-14, 20-24)

18 Imɨngoꞌnji Jisas Jelusalemno asomo sɨmentisoso mi-joho engo uyɨmentisofoho. 19Kako uhwonɨmentisoso ik-wongo honɨngkano lopo lohofontanɨngki uhwononto osohopo soponoumentisofoho. U, oso homo somo ikwonjayoanefoho. Swoꞌnohinofoho. Ose uhwononto Jisas iyo somoulɨmento, Kɨko ne apaꞌno mintoꞌnɨngkohotnnehino.Nɨhuꞌnahone hwosoho. Ose ulahonɨngki iyoso yofoho

Page 110: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 21:20 110 Matɨyu 21:25komoꞌno imentisofoho. 20 Kakoe inomokomoyo sohwaoso hiso nuhwonontɨfi hofɨko yomo imentohofofoho.Yomo yontɨfi lɨmentohofi, Oso iyo yofoho komoꞌno isosopipilo. 21 Ose ulahonɨngkofi Jisas ulɨmento, Ngko nehopiwaselɨmonneꞌno yohono. Sekwoe sɨmeho hiꞌntnnononehopi ufijoso u, sekwo sɨmeho hufaꞌu ane hwasɨꞌmanjisekwo ngko iyo lomo ulohe hopaso uyantɨfeho. Os-oꞌnohinɨꞌmaho. Oꞌo, sekwo sɨmeho hiꞌntnnono nehopiufijoꞌmanji sekwo olo hwofɨkiꞌnyo lohumo ole ulɨfijoso,Kɨko nolɨkafohoji oso mijo ayo mompo fɨlɨkofaofo. Oseulɨfijoso hwofɨkiꞌnyo sohwo wawontonoho. 22 U, sekwosɨmeho hiꞌntnnono nehopi uyɨkuji yoꞌmayo soꞌno Mpo-humo jomo ulɨfijoso womantɨfeho.

Jisasɨye yokumpohnꞌnyo hwapɨngo soꞌnoulohonɨmentohofofoho.

(Mak 11:27-33; Luk 20:1-8)23 Jisas tajo angomo asomo swonto aꞌamumo

lutɨhwentanɨngki aꞌamu yofe engoꞌnjo tajoango syohoꞌnjo sohwanji Isɨlaelɨfe hwe engosohwanji hofɨko nuꞌmantɨfi ulɨmentohofi, Kɨkoolo syoho iwoꞌnɨngkino loso tɨhwo kilɨmasoꞌnoiwoꞌnɨngkinoto. Yokumpohnꞌnyoso tɨhwokijapmmasoꞌnji iwoꞌnɨngkinoto.

24 Ose ulahonɨngkofi Jisas ulɨmento, Ngko huhwoꞌnyihungkuno angaꞌno waselohonɨmneꞌno yohono.Olo hungkuno hiloso sekwo asomo ntɨfijoꞌmanjieꞌwa, yoꞌmayo yalokwe soꞌno hwapɨngo waselɨmo.25 Joun aꞌamumo mijo kiyomaꞌmojo sohwo kakoeyokumpohnꞌnyo hwapɨngoso ntɨꞌmtaꞌangoto. Anɨtumtaꞌangotaho. Hwahoponjo aꞌamu mtaꞌangotaho. Oseulohonɨngkahonɨngki hofɨko ole hnnɨmentohofi, Jounkakoe yokumpohnꞌnyo Anɨtu mtaꞌni maꞌmentisofohoulasoꞌmanji ole wonalɨmontonoho. Oseꞌmanji sekwo

Page 111: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 21:26 111 Matɨyu 21:31Jounɨye hungkunomo sɨmeho hiꞌntnnono muyoꞌnjopehoꞌneto. 26 I, Joun kakoe yokumpohnꞌnyo hwahoponjoaꞌamu mtaꞌni maꞌmentisofoho ulasoꞌmanji hwe moyaꞌmipeho nalohopitnnehofo. Osoꞌno iyoho nenalofoho.Hwe moyaꞌmi hiso ole syafɨsyɨwoꞌnɨngkohofi, Anɨtukako Jounɨmo hungkuno uyahonɨngki nalɨmentisofoho.27 Ose hnnontɨfi Jisasɨmo ulɨmentohofi, Nakwo hunomonayohoyohoho. Ose ulahonɨngkofi Jisas hofɨkimoulɨmento, Oseꞌmanji ngko huhwoꞌni nje yokumpohnꞌnyoyoꞌmayo iwoꞌnɨngkohe hwapɨngo soꞌno maselɨmnehono.Ose ulɨmentisofoho.

Hwe fihwo hwomu hufaꞌuꞌnjo sohwoe pahnnɨmohungkunofoho.

28 Olo hungkuno selohe soꞌno sekwo huno pipi sey-ohoho. Hwe fihwo kako hwomu hufaꞌuꞌnjo hweho.Kako hwomu tisɨmaso sohumo ulɨmento, Nje hwom-ufo, olohonta nuhuji ipisayo syohomo syoho ntohofiyo.29 Ose ulahonɨngki kakoe hwomu sohwo ulɨmento, Ngk-ilaho. Ose ko ulonto hwangku kako huno esyafɨsyontosyoho ulohofimentisofoho. 30 Oseso kanɨngkwohwonomꞌne hwomu sohwoepono nowento oso hungkunotisɨmaso sohumo ulɨmentisoso apaꞌno, Ulahonɨngkihwomu sohwo ulɨmento, Ou, Mpohwo, ngko syoho wak-ilohofimo. Ose ko ulonto kako syoho somneꞌno ma-wommentisofoho. 31 Osoꞌno huno pipi seyohoho. Osohwomu sohwaꞌu kanɨngkwohwoe hungkuno somo tɨhwoinɨngkamentono.

Ose ulohonɨngkahonɨngki, Sɨmoꞌmjo sohwehoulɨmentohofofoho.

I, Jisas ulɨmento, Ngko hungkuno hisoꞌnoyolohoꞌnohini waselɨmonneꞌno yohono. Aꞌamuhonɨngkano wonyoꞌnjo hamniyoho mayo syohoꞌnjosohwanji moyaꞌmi hwaꞌnte sofa honɨngkano wonyo

Page 112: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 21:32 112 Matɨyu 21:35imofɨwoꞌnɨngkohofo sofanji hofɨko sɨmoꞌmo Anɨtuyehonɨngkano soꞌno nakwolaho lontɨfi olohonta sɨmehoyɨwoloꞌmokalokwofo. Osoꞌno Anɨtuye ango soponeꞌnosɨmoꞌmo sepopitnnefoho. 32Hwapɨngoso Joun aꞌamumomijo kiyomaꞌmojo sohwo sekuyepono pmmentisofoho.Kako honɨngkano wopɨngo imofo setɨhwamentisosoꞌno i, sekwo sɨmeho hiꞌntnnono muyo hwasoho. I,aꞌamu hamniyoho mayo syohoꞌnjo sohwanji moyaꞌmihonɨngkano wonyo imofɨwoꞌnɨngkohofo sofanjihofɨko Jounɨye hungkunomo sɨmeho hiꞌntinnonouyɨmentohofofoho. Sekwo oso hisoꞌno ko uhwonontɨfisekwo huno mɨkwesyafɨsiyoꞌnjo yontɨfi sɨmehohiꞌntnnono muyo hwasoho.

Aꞌamu wonyo ipisayo syoho mokosyohumawoꞌnɨngkohofosoꞌno pahnnɨmo hungkunofoho.

(Mak 12:1-12; Luk 20:9-19)33 Jisas ulɨmento, Sekwo pahnnɨmo hungkuno

nomꞌne upaꞌnɨmno. Hwe fihwo hwaho engoꞌnjo sohwokako ipisayo syoho hulonto tojo emontofasyontosyoho ajwomoꞌmo ipisayo mijoꞌne kompusyohomtɨꞌmokumentisofoho. Ose yonto ango yokin-tahopo ipisayo syoho somo uhwontohumayoꞌnemolɨmentisofoho. Ose imentisoso kako oso syohohomo somo mokosyohumayoꞌne kako aꞌamuhamniyoho syoho emawoꞌnɨngkohofo sohwafe ahomohoꞌnosyonto kako ango ikanopo nawento osoponeꞌno humamojofoho. 34 Hwangku ipisayo ne mayosohonta kakoe syoho ulohofiyo sohwamo kakoeipisayo fehohnjoꞌne kakoe ipisayo syoho poneꞌnouhwatɨmentisofoho. 35 Uhwojahonɨngki aꞌamuipisayo syoho mokosyohumayo sohwa kakwoꞌyohwoesyoho ulohofiyo sohwamo maꞌmentohofofoho.

Page 113: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 21:36 113 Matɨyu 21:42Angaꞌnohino sohumo hwanɨngo fonjontɨfi nomꞌnesohumo sojoꞌnji fongkuꞌmentohofofoho. 36 Oseulohofahonɨngkofi kakwoꞌyohwo nomꞌne syohoulohofiyo piꞌnɨngo sohwamo uhwatɨmentisofoho.Sɨmoꞌmjo uhwatɨmentiso sohwa piꞌnɨngoꞌmaho.Oso aꞌamu ipisayo syoho mokosyohumayo huhwosohwa syoho ulohofiyo sɨmoꞌmjo hopaso tɨfinjosohwamo wonyo ulohoꞌmentohofofoho. 37 Hwangkusohonta kakwoꞌyohwo kakoe hwomu sohumouhwatɨmentisofoho. Uhwajonto lɨmento, Hofɨko njehwomufe hungkunomo haloho upeentɨfeho. Oselɨmentisofoho. 38 I, aꞌamu ipisayo syohomokosyohumayosohwa kakoe hwomu huhwo sohumo uhwonutɨmantɨfiole hnnɨmentohofi, Olo aꞌamu lonwo sohwo kakohwangku sohonta kanɨngkwohwoe yoꞌmayoso nomanehweho. Komoꞌnohino nakwo kakimo poyo wofonjosyano.Oseso olo kakoe syoholo maneꞌeno. 39 Ose hnnontɨfihwomu sohumo nutɨmantɨfi mempo hohntaꞌni ipisayosyoho sopo swohoꞌnaofontɨfi osopo poyo nɨhuꞌnohonefonjahumentohofofoho. 40 Sekwo huno pipi seyohoho.Hwangku oso ipisayo syoho kakwoꞌyohwo sohwo kakonopɨhwosi aꞌamu syoho mokosyohumayo huhwamo pipiulohoꞌmontolo.

41 Ose ulohonɨngkahonɨngki aꞌamu sohwa Jisasɨmoulɨmentohofi, Kako nopɨhwosi aꞌamu huhwo sohwamonɨhuꞌno wonyo ulohofɨhwosi poyo umokumontonoho. Iose yososo kako kakoe ipisayo syohoso nomꞌne aꞌamumokosyohumayo sohwamoumontonoho. Osohwa sɨkunoipisayo ne mjiyo sohonta hofɨko kakwoꞌyohumo nesouyantɨfeho.

42 Ose ulahonɨngkofi Jisas ulɨmento, Anɨtuyehungkuno losoꞌno sekwo huno maseyoꞌnjotaho.Hungkuno ole,

Page 114: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 21:43 114 Matɨyu 21:46Olo sojo engkwosaho paꞌnyo aꞌamu ango

injuwoꞌnɨngkohofo sohwa wae yaoꞌmentohofoloso,

olohontajo engkwosaho loso angomo sosofitofoꞌnehwapɨngohwo imoꞌnɨngkohoho.

Nakwoe Hwe Engo sohwo ole lɨmentisosoimoꞌnɨmentisofoho.

Nakwo olo soꞌno uhwonontaneso wonyoangkafofoholalokuhwono.

Oso pahnnɨmo hungkunoso Anɨtu lɨmentisofoho.43 Oseso ngko sekumo waselɨmonnꞌno yohono.

Anɨtu kako aꞌamumo mokosyohumayo sopo sekwoeangoso sekumtaꞌni semahwosi nomꞌne aꞌamu newopɨngo itoꞌnohino somo umontonoho. Ose ulontopahnnɨmo hungkuno aꞌamu kakimneꞌno minɨngkayoꞌnjosomneꞌno ulɨmentisofoho. 44 [Olo engkwosaho losoꞌnoseloheso aꞌamu fihwo oso sojo engkwosaho paꞌnyohomo somo entofomahwosi pɨwasyososo oso aꞌamuhiso kakoe aꞌapaho kempi mtɨꞌmtɨꞌme lohofɨhwosiwahuꞌmehinawoꞌmontonoho. I, osoꞌno oso engkwosahohuhwo sohwo kako aꞌamu fihwoe aꞌapahopo pɨwasyososofonjomtɨhupeeofososo oso hwe huhwo sohwo kakoeaꞌapahoso hintalinyo piꞌnɨngo umoꞌnɨmontonoho.]

45 Aꞌamu yofe engoꞌnjo tajo ango syohoꞌnjo sohwanjiaꞌamu Falisi sohwanji Jisasɨye pahnnɨmo hungkunomoupaꞌnontɨfi hofɨkineꞌno hungkuno hiloso lɨmentiso soꞌnohuno umentisofoho. 46 Oseso hofɨko kakimo ahowokantɨfi ko imentohofoso hofɨko hwe moyaꞌmimneꞌnoiyoho unɨmentisofoho. Hwapɨngoso hwe moyaꞌmi olesyafisyɨwoꞌnɨmentohofi, Jisas sohwo Anɨtuye hungkunolɨmojo hweho. Ose lɨmentohofofoho.

Page 115: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 22:1 115 Matɨyu 22:822

Ape mantɨfi elɨjwanyoꞌne pahnnɨmo hungkunofoho.(Luk 14:16-24)

1 Jisas pahnnɨmo hungkuno apaꞌno aꞌamu somoulɨmento, 2 Anɨtu aꞌamumo mokosyohumayo soꞌnoolo paꞌnyofoho. Hwe yofe engoꞌnjo kakoe hwomuape mante elɨjwanɨwoꞌnɨngkohofo paꞌnyofoho.3 Sɨmoꞌmo kako aꞌamu piꞌnɨngo engo elɨjwanyowosopayo nɨfitnneꞌento uhwosopoꞌmentisofoho. Osohohosohonta wopayo elɨjwanyo sɨkuno somo kakoesyoho ulohofiyo sohwamo aꞌamu uhwosopoꞌmentisosohwa pɨfitnneꞌento utɨmayoꞌne lɨhwatɨmentisosohofɨko nakwolaho ulɨmentohofofoho. 4 Osoꞌno syohoulohofiyo nomꞌne sohwamo lɨhwajonto ulɨmento,Aꞌamu uhwosopoꞌmentohe somo ole ulɨmno. Wopayonto lɨkuꞌmaho. Nje yahuꞌnji tongoꞌnji fonjasyontɨfilɨkuꞌmaho. Sekwo oyonɨmno. Ose ulɨmno.

5 Ose ulahonɨngki nowahonɨngkofi aꞌamuuhwosopoꞌmentisoso hahnꞌnyo yontɨfi hofɨko hofɨkoepisyohoꞌmno humpoꞌmentohofofoho. Nomꞌnihwo kakoewopayo syohomno umentisofoho. Nomꞌnihwo kakoekwope syohomno umentisofoho. 6 Nomꞌneso hwe engosohwoe syoho ulohofiyo sohwamo wonyo ulohofontɨfifehohnjo sohwamo hwanɨngo fonjahonɨngkofi nomꞌnesohwamo fonjahumentohofofoho. 7 Oseso hwe engosohwo sɨmeho tohino umnɨngkahonɨngki kakoe aꞌamuitokusoꞌnjo sohwamo luhwatɨmento, Sekwo aꞌamunje syoho ntohofiyo sohwamo fonjahumalofo somonofonjasyɨkuji hofɨkoe ango toho fɨhmꞌmopmno. Oseluhwatɨmentisofoho. 8 Ose yahonɨngkofi hwe engosohwo kakoe syoho ulohofiyo sohwamo ulɨmento, Njewosopayo nto lɨkuꞌmaleno. I, aꞌamu uhwosopoꞌmentohe

Page 116: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 22:9 116 Matɨyu 22:15sohwafe yahino hopoꞌmaho. 9 Osoꞌno sekwohonɨngkanoꞌmeemo humpekuji aꞌamu nuhwonɨngkujinje wosopayoꞌne ulɨmno. Sekwo nakwoꞌnji wohwano.Ose ulɨmno. 10 Ose ulahonɨngki syoho ulohofiyo sohwahonɨngkanoꞌmeemo nohumpentɨfi aꞌamu hopiꞌnonowopɨngoꞌnji wonyoꞌnji uhwonɨmentohofo somolɨtɨmantɨfi utɨmotapmmentohofofoho. Osoꞌno hwe yofeengoꞌnjo sohwoe ango somo uhuꞌmokumentohofofoho.Ango hiso aꞌamu hopo imentisofoho.

11 Hwe moyaꞌmi angomo nohumentanɨngkofi hweyofe engoꞌnjo sohwo kako aꞌamu swahopohofo somo uh-wonɨmo lonto noswonto uhwonɨmentisoso hwe fihwokakomanjiꞌmofowonyoꞌnjo sohwonohumentanɨngki uh-wononto, 12 Ulɨmento, Nje aꞌamu sohwosi, olo sɨkunolomo nje hwomu ape masoloꞌno welɨjwonantaneꞌnoyalokuhwono. Osoꞌno kɨko manjiꞌmofo songo miy-oꞌnjo yonji pehoꞌno swaponji humahnno. Ose ula-honɨngki hwe huhwo sohwo mampinyo imentisofoho.13Oseso hwe engo sohwo kakoe syoho ulohofiyo sohwamoulɨmento, Olo hwe lohwo kakoe sɨfe aho nanomtitofɨkujimempo hohntaꞌni sɨkwoꞌmjoho soꞌmo fohoꞌnaopmno.Osopo aꞌamu humotaho engo lɨkuji hulɨngkwajingo ifalo-hoꞌnɨfitnnefoho. 14 Ose ulonto Jisas ulɨmento, Anɨtuaꞌamu piꞌnɨngo engo somneꞌno woswapɨfe lonto joho koulonteso i, aꞌamu angaꞌno angaꞌnohino somo uhwosopoꞌ-mentisofoho.

Aꞌamu sohwa hofɨko hamniyoho hwe yofeengoꞌnjo sohumneꞌno hoꞌnasiyoꞌne Jisasɨmoulohonɨmentohofofoho.

(Mak 12:13-17; Luk 20:20-26)15 Aꞌamu Falisi sohwa nuhuꞌmokontɨfi hungkuno

hnnɨmentohofi, Jisas nakumo hwasyo hungkunonaloneꞌno pipi ulohofanehwono. Hwasyo hungkuno

Page 117: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 22:16 117 Matɨyu 22:23nalɨhwosoꞌno impoꞌangomo untofosyano. Osoꞌnonohnnontɨfi 16 hofɨko hofɨkoe inomokomoyo fehohnjosohwanji Helout kakoe inomokomoyo fehohnjosohwanjimo luhwo jahonɨngkofi Jisasɨmo nuꞌmantɨfiulɨmentohofi, Nakwoe Lonetɨhwayo sohwosi, kɨkohungkuno nehopiꞌnohini lɨwoꞌnɨngkino soꞌno nakwohuno nayohoho. Kɨko Anɨtuye yahino soꞌno aꞌamusomo itoꞌnohini lutɨhwawoꞌnɨngkino hwosoho. Aꞌamukikineꞌno huno wonyo syakufɨsiyo soꞌno kɨko iyohomakinyofoho. 17 Osoꞌno kɨko olo hilo soꞌno jɨje hunomtaꞌango fonaso. Nakwo hwe yofe engoꞌnjo Sisa kakohwaho mokosyohumayo sohumneꞌno hamniyoho (takis)hoꞌnasiyoso wopɨngotaho.

18 Ose ulahonɨngkofi Jisas kako hofɨkoe yahino kakimoyamofo ulohofoꞌne soꞌno huno uyahonɨngki ulɨmento,Sekwo hwasyo hungkuno hwapɨngoꞌnjo hwasoho. Sekwongkimo yamofo pehoꞌno ntohofalokwofo. 19 Sekwongkimo hamniyoho angaꞌno ntɨhwamno. Ose ula-honɨngki hofɨko hamniyoho angaꞌno kakiyepono mo-tapontɨfi utɨhwamentohofofoho. 20 Oseso Jisas hamniy-oho somo uhwononto ulɨmento, Olo huyoꞌmango loꞌnjiyofe loꞌnji tɨhwoeto.

21 Ose ulahonɨngki ulɨmentohofi, Sisafefoho.Ose ulahonɨngkofi Jisas ulɨmento, Eꞌwano, Sisafe yoꞌ-

mayo soꞌmanji Sisamo uyimno. I Anɨtuye yoꞌmayo soꞌ-manji Anɨtumo uyɨmno. 22Ose ulahonɨngki nupaꞌnontɨfihofɨko yomo yontɨfi Jisasɨmo ulɨkoꞌmantɨfi umentohofo-foho.

Hofɨko Jisasɨmo aꞌamu nopeꞌnontɨfeso songo lɨkafosoꞌno ulohonɨmentohofofoho

(Mak 12:18-27; Luk 20:27-40)23 Oso sɨkuno homo somo aꞌamu Satɨyusi fehohnjo

Jisasɨmo uꞌmaꞌmentohofofoho. Oso aꞌamu huhwo

Page 118: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 22:24 118 Matɨyu 22:32sohwa ole lutɨhwawoꞌnɨngkohofi, Aꞌamu poyo peꞌnyosohwa hofɨko nɨhuꞌnahone peꞌnɨwoꞌnɨngkohofo.Apaꞌno songo molɨkafeꞌnefoho. 24 Oso aꞌamu SatɨyusiJisasɨmo ulɨmentohofi, Nakwoe Lonetɨhwayo sohwosi,Mouses ole lutɨhwamentono. Hwe fihwo mehomiane sohwo poyo peꞌnososo konɨngkwaꞌwehwo kakoeapemo womaꞌmontonoho. Oso hwe huhwo sohwokolaꞌwehwoe pijohinomneꞌno konɨngkwaꞌwehwomehomi wotɨpemaꞌmtonoho. Ose lutɨhwamentono.25 Oseso hwe aho fehohnjo hopiꞌnono nomꞌni mtaꞌnihufaꞌu sohwa humamotofofoho. Tisɨmaso sohwo apemaꞌmentisofoho. Nomanto mehomi motɨpemasoꞌnjopeꞌnɨmentisofoho. Nopeꞌnɨngkahonɨngkikonɨngkwaꞌwehwoe apeso maꞌmentisofoho. 26 Osesoakuꞌmu sohwo ose imentiso soꞌno oseꞌnohinimjɨmɨwentɨfi ae usaho sohwo peꞌnɨmentisofoho.27 Oso hwe hopiꞌnono peꞌnɨngkahonɨngkofi apehiso kako tɨfi peꞌnɨmentisofoho. 28 Eꞌwano. Olefonaso. Aꞌamu poyo peꞌnɨfijoso songo lɨkapijosohonta oso homnɨngkwaꞌwehwo sohwa olo apelosi tɨhwo womaꞌmontolo. Hwaho lopo hopiꞌnonomaꞌmentohofofoho.

29 Ose ulahonɨngkofi Jisas ulɨmento, Sekwo Anɨtuyehungkuno soꞌnji Anɨtuye yokumpohnꞌnyo soꞌntnneꞌnohuno maseyohoyohoho. Osoꞌno hwasyo hungkunontohofo. 30 Aꞌamu poyo peꞌnɨmentohofoso lɨkapijosohonta hwe moyaꞌmi ape momasoꞌnjo ifitnnefoho.Oꞌo, hofɨko aꞌamu ahwomomjo ape momasoꞌnjo paꞌnyoimoꞌnɨfitnnefoho.

31 I, aꞌamu poyo peꞌnyoso songo lɨkapitnne soꞌno Anɨtunalɨmentiso soꞌno huno maseyoꞌnjotaho. 32 Anɨtu olenalɨmento, Ngko Apɨlohamja Aisakɨja Jekoupɨjafe Anɨtuhwoꞌnyoho. Ose nalɨmentisofoho. Oso aꞌamu hiso

Page 119: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 22:33 119 Matɨyu 22:40ahwomomo songo humalofo. Anɨtu kako poyo peꞌnyosofe Anɨtu hwoꞌmaho. Oꞌo, kako aꞌamu songo humalofosofe Anɨtuyoho. 33 Olo hungkuno loso ulahonɨngki hwemoyaꞌmi hofɨko yomo imentohofofoho.

Anɨtuye hungkunomo inɨngkayoso nomꞌne hungkunosomo yakoloꞌnnyofoho.

(Mak 12:28-31; Luk 10:25-38)34 Olo hungkuno Jisas aꞌamu Satɨyusi sohwamo

ulahonɨngki hofɨko hungkuno nomꞌne majo. Mampiꞌnyohumamentohofofoho. Aꞌamu Falisi upaꞌnɨmentohofosoaꞌamu Satɨyusi mampiꞌnyo humamentohofosonupaꞌnontɨfi Jisasɨꞌnjopo uhuꞌmokumentohofofoho.35Hofɨkoꞌnjo ajwo lopo hwe fihwo honɨngkano hungkunolutɨhwayo syohoꞌnjo sohwo Jisasɨmo yamofo ulohoꞌmolonto ole ulohonɨmento, 36 Anɨtuye hungkunomoinɨngkayoso nomꞌne hungkuno somo yakoloꞌnnyosontisoto.

37Ose ulohonɨngkahonɨngki Jisas ulɨmento, Hungkunoole, Kɨko jɨje Hwe Engo Anɨtu sohuneꞌno sɨmeho uyohojijɨje sɨmeho hopiꞌnonohinoso kakimo uyo. Kɨko jɨje HweEngo sohuneꞌno jɨje sɨmeho uyohoji jɨje huyoꞌmangohopiꞌnonohinoso kakimo uyo. Kɨko jɨje Hwe Engo Anɨtusohuneꞌno jɨje sɨmehouyohoji jɨje hunohopiꞌnonohinosokakimo uyo. 38 Olo hungkuno loso inɨngkayosonomꞌne somo hwofiloꞌnnyofoho. 39 Hungkuno tɨfinjososɨmoꞌmjo paꞌnyofoho. Ole, kɨko hi kumoꞌnonto sɨmehokumoꞌnɨwoꞌnɨngkiso paꞌnyoso aꞌamu nomꞌnemneꞌnokɨkoꞌnjo mofone sopo humalofo somo uyo. 40 Osohungkuno sofaꞌu honɨngkano hungkuno soꞌnji aꞌamuAnɨtu hungkuno uyahonɨngki lutɨhwamotofo sohwafehungkuno soꞌnjimo hwapɨngo woꞌnyofoho.

Page 120: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 22:41 120 Matɨyu 22:46Jisas aꞌamu Falisi sohwamo Kɨlaisɨneꞌno

ulohonɨmentisofoho.(Mak 12:35-37; Luk 20:41-44)

41 Aꞌamu Falisi nuhuꞌmokontɨfi nohumentanɨngkofiJisas ulohonɨmento, 42 Sekwo Kɨlais Anɨtu uhwosopoꞌ-mentiso sohumneꞌno huno pipi seyohoho. Tɨhwoe imuhwolo. Ose ulohonɨngkahonɨngki hofɨko ulɨmentohofi,Ntefitɨye imu hweho.

43 Ose ulahonɨngkofi Jisas ulɨmento, I, Ntefit Kɨlaissohumneꞌno nje Hwe Engofo lɨmentiso sohonta olohungkuno hilo soꞌno Anɨtuye Towahuno Ntefitɨyehunomo pehoꞌno hoꞌnahumentono. Ntefit ole ulɨmento,44 Anɨtu kako nje Hwe Engo Kɨlais.Anɨtu nakwoe hwahopo lɨhwatɨmentiso sohumo ole

ulɨmento,Kɨko nje aho anga sohohntaꞌni fosyohumaho.Osopo kɨko nohumahoji ngko jɨje mango sohwamo jɨje

sɨfɨkiꞌnyoꞌmo enjwaꞌmo wokuhumatɨꞌmonnoho.45 Oso Hwe Engo huhwo sohuneꞌno Ntefit nje

imu hweho mulɨmmentono. Oꞌo, nje Hwe Engofoulɨmentisofoho. Osoꞌno oso hwe huhwo sohwo Ntefitɨyeimuꞌnohino hwolaho.

46 Ose ulohonɨngkahonɨngki hwe nomꞌne Jisasɨyehungkunomo asomo mujoꞌnjo imentisofoho. Oso sɨkunosomo oso aꞌamu Falisi sohwa Jisasɨmneꞌno iyoho un-omaꞌmentisofoho. Osoꞌno hofɨko Jisasɨmo hungkunonomꞌneꞌno mujoꞌnjo imentohofofoho.

23Aꞌamu honɨngkano hungkuno lutɨhwamotofo

sohwanji aꞌamu Falisi sohwanjiye yahino soꞌno Jisasulɨmentisofoho.

(Mak 12:38-39; Luk 11:43, 46; 20:45-46)

Page 121: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 23:1 121 Matɨyu 23:61 Hwangku sohonta Jisas kako hwe moyaꞌmi

soꞌnji kakoe inomokomoyo sohwanjimo hungkunolutɨhwamentisofoho. 2 Kako ole ulɨmento, Aꞌamuhonɨngkano hungkuno lutɨhwamotofo syohoꞌnjosohwanji aꞌamu Falisi sohwanji hofɨko hofɨkoeyofemnohini hoꞌnomaꞌnyoꞌne Mousesɨye hungkunoyoloho losetɨhwawoꞌnɨngkohofɨhwafoho. 3 Osoꞌno osohungkuno hofɨko losetɨhwawoꞌnɨngkohofoso sekwohaloho nopekuji tɨfi finɨngkamno. I osoꞌno yoꞌmayohungkuno hofɨkoe huno mtaꞌangoso hofɨkoe yoꞌmayoyahino hofɨko iwoꞌnɨngkohofoso sekwo ikutoho.Oso hungkuno lutɨhwawoꞌnɨngkohofo somo hofɨkokoko tɨfi minɨngkayoꞌnjo iwoꞌnɨngkohofofoho. 4 Oseulonto Jisas aꞌamu huhwo sohwafe hungkunomoinɨngkayoꞌne pahnnɨmo hungkuno ulɨmentisofoho.Aꞌamu huhwo sohwa yoꞌmayo honɨngkano hungkunohofɨkoe huno mtaꞌangoso hoꞌyango kiꞌyo tangoꞌnjopaꞌnyo imoꞌnyoso hofɨko esyohumantɨfi aꞌamufehohujopo intofasyɨwoꞌnɨngkohofofoho. I osoꞌnohofɨko aꞌamu hoꞌyango kiꞌyo tangoꞌnjo somoufoꞌmayoꞌneso ajoꞌmiyoponjo hoꞌyango weꞌemomokahoꞌnyoꞌnjo iwoꞌnɨngkohofofoho. Oꞌo,aneꞌnjo wowoꞌnɨngkohofofoho. Yolohoso ole, osohungkuno ko lutɨhwantɨfi hofɨko minɨngkayoꞌnjoiwoꞌnɨngkohofofoho. 5 Yoꞌmayo iwoꞌnɨngkohofosohofɨkoe yofe hoꞌnomayoꞌne aꞌamu wonahonɨfelontɨfi iwoꞌnɨngkohofofoho. Anɨtuye hungkunohoꞌyo weꞌe somo hoꞌnasyontɨfi yomohuꞌnyopo ahopoutɨhwaꞌnyopo intofasyɨwoꞌnɨngkohofofoho. Hofɨkoemanjiꞌmofo momɨngo lopo wokoso sawemo engomtɨꞌmokuwoꞌnɨngkohofofoho. 6 Aꞌamu elɨjwanyoꞌnesoꞌnji tajo angomjo soꞌnji nuhuꞌmokuwoꞌnɨngkohofosopo hofɨko epohumayo sɨmoꞌmjo wopɨngoꞌnohino

Page 122: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 23:7 122 Matɨyu 23:13soꞌno umoꞌnɨngkohoho. 7 Hofɨko antɨme engo ajwolopo aꞌamu piꞌnɨngo engo uhuꞌmokuwoꞌnɨngkohofosopo lohofontanɨngkofi aꞌamu hofɨkoe yofe hoꞌnomayosoꞌno umoꞌnɨngkohoho. U, hofɨko nakwoe lonetɨhwayohwosoho ujoꞌnjo soꞌno umoꞌnɨngkohoho.

8 Oseso aꞌamu sekumo ole selɨkutoho. Nakwoelonetɨhwayo hwosoho. Ose selɨkutoho. Oꞌo, Anɨtuangaꞌnohino sohwo sekwoe Hwe Losetɨhwayoꞌne hweho.Sekwo hopiꞌnono afaꞌnohino kuyoho. 9 Olo hwaholopo sekwo hwe nomꞌne sohuneꞌno ole lɨkutoho. Olohwe nakwoe hwe engo lohwo nakwoe mpohweho esonolɨkutoho. Oꞌo, angaꞌnohino sohwo ahwomomo hu-maso sohwo sekwoe Mpohweho. 10 U, aꞌamu hofɨkoole selɨkutoho. Nakwoe Hwe Engo hwasoho. Oseselɨkutoho. Awonoho. Sekwoehwe engo angaꞌnohinoꞌnjokuyoho. Oso huhwo sohwo Kɨlais Anɨtu uhwosopoꞌ-mentiso hweho. 11 Oseso sekwoe hwe engo neso kakosekwoe syoho selohofiyo paꞌnyo hweho. 12 U, aꞌamufihwo kako kakoe yofeꞌnohini hoꞌnomaꞌnɨwoꞌnontoso so-humo Anɨtu kako monje weehumontonoho. I, aꞌamufihwo kakoe yofe somo monje yahinɨngkuhwoso so-humo Anɨtu wopɨngo wonyoangkafo ulohofɨhwosi kakoeyofeso wohoꞌnɨmaꞌmontonoho.

Jisas aꞌamu mangoꞌnohino somneꞌno hungkunoulɨmentisofoho.

(Mak 12:40; Luk 11:39-42, 52; 20:47)13 Sekwo aꞌamu honɨngkano hungkuno lutɨhwayo

syohoꞌnjo sohwa hnnonji aꞌamu Falisi sohwanji sekwoyoꞌmayo tango seꞌmayo soꞌno iꞌwaho fiyɨmno. Sekwomangoꞌnohino hwasoho. Sekwo Anɨtu aꞌamumomokosy-ohumayo soponeꞌno aꞌamu sofe sɨmanopo honɨngkano

Page 123: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 23:14 123 Matɨyu 23:16pɨjwamo ulohofontɨfeso sekwo soku masyuyoꞌnjo hwa-soho. Hwe moyaꞌmi hofɨko woswantɨfi yahonɨngkofisekwo pɨjumofalokwofo.

14 [Sekwo aꞌamu honɨngkano hungkunolutɨhwamotofo sohwa hnnonji aꞌamu Falisi sohwanjisekwo yoꞌmayo tango seꞌmane soꞌno iꞌwaho fiyɨmno.Sekwo mangoꞌnohino hwasoho. Sekwo Anɨtumohungkuno sawemo engo jomo ulontɨfi sekwo apɨwojosofafe ango yoꞌmayo soꞌno wosemokosyohumanopoji ulontɨfi ango hiso sekwo nɨhuꞌnahoneemawoꞌnɨngkohofɨhwasoho. Oseso hwangku sekwotohino engo notɨpemapitnnefoho.]

15 Sekwo aꞌamu honɨngkano hungkuno lutɨhwamotofosohwa hnnonji aꞌamu Falisi sohwanji sekwo yoꞌmayotango seꞌmae soꞌno iꞌwaho fiyɨmno. Sekwomangoꞌnohino hwasoho. Sekwo mijopo hwahopoangoꞌmeemo emoyɨwoꞌnontɨfi aꞌamu tɨfi senɨngkayoꞌnetɨpewoꞌnɨngkohofofoho. Notɨpemantɨfi sekwoeinomokomoyo imokuwoꞌnɨngkohofɨhwasoho. Osesokako Setenɨye mehomi sekwo hopa imoꞌnonto kakoeyahino wonyoso sekumo yakolonoho.

16 Aꞌamu Falisi sohwa Anɨtumneꞌno huno itoꞌnomosyafɨsiyoꞌnjo yontɨfi yoꞌmayo wonyoꞌwonyoyahino yontɨfe soꞌno Jisas yoka ulɨmentisofoho.Sekwo tɨmpiꞌnyo sohwasi sekwo aꞌamu nomꞌne somohonɨngkano utɨhwano lɨwoꞌnɨngkohofɨhwasoho. Sekwoyoꞌmayo tango seꞌmae soꞌno iꞌwaho fiyɨmno. Olelutɨhwawoꞌnɨngkohofi, Hwe fihwo kakoe hungkunonehopi syafɨsiyoꞌneꞌento kako Anɨtuye tajo angoengo somne lohono loso sohwo, u, kakoe hungkunone mmoꞌnyo soꞌno sekwo ole lɨwoꞌnɨngkohofi, Kakoesyohofoho. Hungkuno anefoho. I, hwe fihwo kako sojowonyoangkafoso Anɨtuye tajo ango engo somowojo soꞌno

Page 124: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 23:17 124 Matɨyu 23:22nehopi lohono loso sohwo u, kakoe hungkuno nehopiumokono. Nehopi mmoꞌnyoꞌnjo yahonɨngki sekwo osohwe huhwo sohumo lintofasyɨwoꞌnɨngkohofɨhwasoho.17 Sekwo aꞌamu huno ane sohwasi tɨmpiꞌnyo paꞌnyohwasoho. Hungkuno yokumpohnꞌnyo yakoloꞌnnyosontisoto. Oso sojo wonyoangkafoso Anɨtuye angomowojoso yakoloꞌnnyotaho. U, Anɨtuye angoso sojowopɨngo imokiyoso yakoloꞌnnyo ntisoto. Anɨtuyeangokofo. 18Sekwo ole lutɨhwawoꞌnɨngkohofi, Hwefihwokakoe hungkuno soꞌno aꞌamu nehopi syafɨsiyoꞌneso olelososo. Oso ijempoho yoꞌmayo Anɨtumneꞌno hoꞌnasiyosoponeꞌno hungkuno nehopi lohono. Ose loso sohwoou, kakoe hungkuno ne mmoꞌnyoso kakoe syohofoho.Hungkuno anefoho. I, hwe fihwo kakoe hungkunosoꞌno aꞌamu nehopi syafɨsiyoꞌneso ole lososo, Osoyano iyoso Anɨtuye ijempoho hoꞌnasyɨwoꞌnɨngkohofosoꞌno hungkuno nehopi lohono. Ose loso sohwou, kakoe hungkuno nehopi umoꞌnono. Nehopimmoꞌnyoꞌnjo yahonɨngki sekwo oso hwe huhwo sohumolintofasyɨwoꞌnɨngkohofɨhwasoho. 19 Sekwo aꞌamu hunoane sohwasi tɨmpiꞌnyo paꞌnyo hwasoho. Hungkunoyokumpohnꞌnyo yakoloꞌnnyoso ntisoto. Aꞌamu osoyoꞌmayo Anɨtumo yano uyotaho. Oso ijempoho yoꞌmayoAnɨtumo yano uyo somo wopɨngo umokiyosotaho.Ntisoto. Anɨtuye ijempohokofo. 20Oseso hwe fihwo kakoAnɨtuye ijempoho soꞌno lohono loso sohwo kako yoꞌmayosoponjo hoꞌnasyɨwoꞌnɨngkohofo soꞌntnne lalofoho.21Oseso hwe fihwo kako Anɨtuye ango engo soꞌno lohonoloso sohwo kako Anɨtuye ango soꞌnji Anɨtu oso angosomo humaso soꞌntnne lalofoho. 22Oseso hwe fihwo kakoahwomomneꞌno lohono loso sohwo kako ahwomoꞌnjiAnɨtuye epohumayoꞌnji Anɨtu osopo humaso soꞌntnnelalofoho.

Page 125: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 23:23 125 Matɨyu 23:2623 Sekwo honɨngkano hungkuno lutɨhwamotofo

syohoꞌnjo sohwa hnnonji aꞌamu Falisi sohwanji, sekwotohino tɨpemapitnne soꞌno ngko hitoho ntokwoho.Sekwo mangoꞌnohino hwasoho. Sekwo hamniyohowosopayo kaꞌnyo, sopopayo, ampuꞌwe yoꞌmayomawoꞌnɨngkohofoso sekwo hotitofontɨfi aho hufaꞌuhopiꞌnono imoꞌnɨngkahonɨngki angaꞌno Anɨtumneꞌnoko hoꞌnasyantɨfeso sekwo oso honɨngkano hungkunoweꞌe somo itoꞌno inɨngkawowoꞌnɨngkohofɨhwasoho.I, honɨngkano hungkuno engoso aꞌamufe hungkunoitoꞌno mɨhwajiyoso, aꞌamumo hitoho ulofoso, Anɨtumosɨmeho hiꞌntnnono uyoso, oso hungkuno engowonyoangkafoso sekwo minɨngkayoꞌnjo hwotohofewoꞌnɨngkohofɨhwasoho. Oso yahino yoꞌmayo ahohopiꞌnonohino wojo soꞌno angaꞌnohino Anɨtumneꞌnohoꞌnasiyoso nohoꞌnafɨkutoho. I oso honɨngkanohungkuno engo soꞌntnneꞌno finɨngkamno. 24 Anɨtuyehungkuno weꞌe somo ko inɨngkawentɨfi Anɨtuyehungkuno engo somo hwotoho fewoꞌnɨngkohofosoꞌno sekwo aꞌamu tɨmpiꞌnyo paꞌnyo nomꞌne somohonɨngkano utɨhwawoꞌnɨngkohofɨhwasoho. Sekwomijo nyoꞌne somjo wopmpeso weꞌeso wae yontɨfisoku i, humpotofo engo sohwo sekwo wosopayo mijosopo kehumanteso muhwonyoꞌnjo yontɨfeso hiꞌnjinɨwoꞌnɨngkohofɨhwasoho.

25 Sekwo aꞌamu honɨngkano hungkuno lutɨhwamotofosyohoꞌnjo hnꞌnnonji aꞌamu Falisi sohwanji sekwo yoꞌ-mayo tango seꞌmane soꞌno iꞌwaho fiyɨmno. Sekwomangoꞌnohino hwasoho. Sekwoe noswanyo yoꞌmayosomo ko yajɨjwontɨfeso sekwo humayoso kihoꞌnjo hwa-soho. I ajwomoꞌmo hufo yahino osoꞌnji sekwoe aꞌa-pahomneꞌnohini syafɨsyontɨfeso weho. 26 Kɨko Falisitɨmpiꞌnyo sohwosi, noswanyo ajwomoꞌmo yoꞌmayo wo-

Page 126: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 23:27 126 Matɨyu 23:31joso kakiꞌno mijo yajɨjwohoji paho hohntaꞌni kihoꞌmasoumoꞌnɨmontonoho.

27 Sekwo aꞌamu honɨngkano hungkuno lutɨhwamotofosohwa hnnonji aꞌamu Falisi sohwanji sekwo yoꞌmayotango seꞌmae soꞌno iꞌwahofiyɨmno. Sekwomangoꞌnohinohwasoho. Sekwo aꞌamu poyo peꞌnɨngkahonɨngkofi hoꞌ-nasyɨwoꞌnɨngkohofo paꞌnyo hwasoho. Hwaho tojwa lopowokoso wonyoangkafoꞌnjoponoho. I, hwaho ajwomoꞌmopoyo peꞌnyo sohwafe yokinoꞌnji yoꞌmayo pisakinoꞌnjowoꞌnnyoponoho. 28 Oso paꞌnyo kuyoho. Sekwoe aꞌapahohohntaꞌni aꞌamu uhwonɨfijoso wopɨngo uhwonantɨfeho.I, sɨmeho ajwomoꞌmo hwasyo hungkunoꞌnji yoꞌmayowonyoso engo yamoꞌnnyoponoho.

Jisas aꞌamu honɨngkano hungkuno lutɨhwayosyohoꞌnjo sohwa tohino engo mapɨfitnne soꞌnoulɨmentisofoho.

(Luk 11:47-51)29 Sekwo aꞌamu honɨngkano hungkuno lutɨhwamotofo

sohwa hnnonji aꞌamu Falisi sohwanji sekwo yoꞌmayotohino mayoꞌne soꞌno iꞌwaho itoꞌno fiyɨmno. Sekwomangoꞌnohino hwasoho. Aꞌamumo Anɨtu hungkunouyahonɨngki lɨmotofo sohwamneꞌno oso hwamohuno syafɨsiyoꞌno hofɨkoe pijafo hoꞌnahumentohofosopo ango wopɨngo molɨwoꞌnɨngkohofɨhwasoho.Sekwo aꞌmopijohino sopo wokoso wopɨngohulɨwoꞌnɨngkohofɨhwasoho. 30 I osoꞌno olelɨwoꞌnɨngkohofɨhwasoho. Nakwo nanɨngkwohwosafesɨkuno somo humentontasi nakwo aꞌamumo Anɨtuhungkuno uyahonɨngki lɨmotofo sohwamo fonjasiyosoꞌne mufoꞌmehwanesohilo. 31 Sekwo oso lɨfitnnesoꞌno ole lonetɨhwalokwofo, Aꞌamumo Anɨtu hungkunouyahonɨngki lɨmotofo sohwamo fonjahumentohofosohwafe imuhwasoho. Oso sekwoe hwapɨngo soꞌno

Page 127: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 23:32 127 Matɨyu 23:37lonetɨhwalokwofo. 32 Osoꞌno yoꞌmayo seyakwosaemaꞌmentohofoso sekwo wesejwaofantɨfeho. 33 Sekwohoma mehomi hwasoho. Sekwo wonyo sohwafe mehomihwasoho. Sekwoe honɨngkano wonyo somneꞌno tohinomayo soꞌno sekwo hiyaso leꞌmofoso pipilo. Awonoho.Sekwo hiyaso maleꞌmopitnnehofo.

34 Oseso sekwo upaꞌnɨmno. Sekuyepono olohwamo uhwatɨmo. Aꞌamumo Anɨtu hungkunouyahonɨngki lɨwoꞌnɨngkohofo sohwanji aꞌamuhunoꞌnjo sohwanji Anɨtuye honɨngkano hungkunolutɨhwawoꞌnɨngkohofo sohwanji sekuyepono uhwatɨmo.Sekwoꞌnjopo nohumentanɨngkuji sekwo aꞌamufehohnjo sohwamo fonjasyɨkuji nomꞌne sohwamo iyohwojiyafɨkuꞌnnyo sopo fonjintoꞌofasyɨkuji nomꞌnesohwamo sekwoe ango uhuꞌmokiyo somo hwanɨngofonjɨkuji nomꞌne angopono wofonjofepmnaofantɨfeho.35 Ose ifijo soꞌno aꞌamu honɨngkano wonyo ane somosiki fonjahumentohofo soꞌno sekwo tohino engonomapitnnefoho. Aꞌamu Apelɨmo fonjahumentisosomtaꞌango neꞌno fonjahumɨwentɨfi fonjahumɨwentɨfiayoso Pelekaiyafe hwomu Sekolaiya oso humosekwo Anɨtuye tajo ango engo somo oso ijempohoyoꞌmayo Anɨtumneꞌno hoꞌnasyɨwoꞌnɨngkohofoꞌnjosopo fonjahumentohofofoho. 36 Ngko nehopiwaselɨmonneꞌno yohono. Oso aꞌamu hopiꞌnonohinosomo fonjahumentohofo sofe tohinoso sekwo olohontahumalofo sohwasi tohino hiloso nomapitnnefoho.

Jisas Jelusalemneꞌno humotaho lɨmentisofoho.(Luk 13:34-35)

37 U, nje aꞌamu Jelusalem humamopmmotofosokunonji olohonta humalofo sokunonji sekwoaꞌamumo Anɨtu hungkuno uyahonɨngki selɨmotofo

Page 128: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 23:38 128 Matɨyu 24:2sohwamo fonjasyontɨfi aꞌamu sekumo sefoꞌmayoꞌneAnɨtu uhwojɨwoꞌnɨngkiso sohwamo sojoꞌnjifonjɨwoꞌnɨngkohofo kuyoho. Sɨkuno piꞌnɨngo engo somongko sekumo ole hopa womasemokuꞌmonji imalefoho.Yɨhufoso hofɨkoe polonyo somo muhuꞌmokontɨfiefemokosyawowoꞌnɨngkohofo hopaso ngko sekumowosemokosyohumamonji ko imaleso sekwo nakwolaholɨmalofofoho. 38 Sekwo upaꞌnɨmo. Sekwoe angoJelusalem sopo Anɨtu kako nto ulɨkoꞌmaꞌmaho.39 Hungkuno nehopi waselɨmonneꞌno yohono.Olohonta sekwo ngkimo apaꞌno manohonyoꞌnjo neꞌnoyontanɨngkuji sɨkuno piꞌnɨngo woseyakoloꞌmontonoho.Tɨfi noꞌmo sekwo nakwo oso aꞌamu Anɨtu uhwatɨmentisosohumneꞌno yofe wohoꞌnomano lɨfijo sohonta sekwongkimo apaꞌno wonehonantɨfeho.

24Jisas Anɨtuye tajo ango engoso wonyo imoꞌnone soꞌno

ulɨmentisofoho.(Mak 13:1-2; Luk 21:5-6)

1 Jisas Anɨtuye tajo ango engo somonulɨkoꞌmahonɨngki kakoe inomokomoyo sohwakakimo nuꞌmantɨfi Jisasɨmo ango hiloso utɨhwanolontɨfi yahonɨngkofi 2 Jisas ulɨmento, Olo angohomo losomo sekwo lɨhwonalokwofo. Hungkunonehopi waselɨmonneꞌno yohono. Olo ango lomjo sojoangaꞌnohinoso nomꞌnepo kihnꞌnawesoso awonoho.Oꞌo, hofɨko olo ango wopɨngo losomo mtɨhupekujiwomehuꞌmmokwojantɨfeho.

Jisas yoꞌmayo tango engoꞌnjo iꞌmofapone soꞌnoulɨmentisofoho.

(Mak 13:3-13; Luk 21:7-19)

Page 129: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 24:3 129 Matɨyu 24:103 Jisas hwofɨkiꞌnyo Oulif sopo nohumentanɨngki kakoe

inomokomoyo sohwa nuꞌmantɨfi hofɨkoꞌnohini nohu-mantɨfi ulɨmentohofi, Oso hungkuno nalohinoso sɨkunontisomo iꞌmofaponeto. Kɨko asomo piso sohonta-laho. Sɨkuno moiꞌwo imoꞌnone soꞌnji sɨmoꞌmo pehoimoꞌnoneto. Nakwo oso sɨkuno soꞌno huno pipi nayoneto.

4 Ose ulohonɨngkahonɨngkofi Jisas ulɨmento,Itoꞌno uhwontohumamno. Aꞌamu sekumo hwasyohonɨngkanomo ipemotasewofitoho. 5 Hwangku aꞌamupiꞌnɨngo engo iꞌmofapɨkuji hofɨko nje yofe ntɨkujiole selɨfitnnefoho. Ngko Kɨlais hwoꞌnyoho. Anɨtunɨhwosopoꞌmentiso hwoꞌnyoho. Ose selɨfijoso aꞌamupiꞌnɨngo hofɨkoe hungkunomo inɨngkafitnnefoho.6 Sekwo ikujoho fongkiꞌnyoꞌne hungkuno upaꞌnɨngkujiiyoho senyoꞌeno. Ikujoho fongkiꞌnyoso iꞌmofaposososɨkuno moiꞌwo mmoꞌnyofoho. 7 Hwangku aꞌamutemtitofo kengo sohwanji temtitofo nomꞌne sohwanjihofɨko ikujoho fongkiꞌnɨfitnnefoho. I, aꞌamu hwahokengopontaꞌango sohwa nomꞌne hwaho kengoponjosohwanji ikujoho fongkiꞌnɨfitnnefoho. Ango kengokengo sopo mijoho engo iꞌmofapososo nomꞌne angokengo kengo sopo hwaho hwomɨhwo mjɨmɨwenefoho.8 Olo tango weꞌeso emayofoho. Tango mɨkunɨmpososotɨfi noꞌmo weho.

9 Osohonta aꞌamuso nosetɨmafɨkuji tohinonosejapɨkuji nofonjasehufitnnefoho. Hwe moyaꞌmihopiꞌnono sekumneꞌno sɨmeho tohino mɨkunɨmposoumnonefoho. Hwapɨngoso sekwo nje aꞌamusokuneꞌefoho. 10 Hohosohonta hwe moyaꞌmipiꞌnɨngo engo Anɨtumneꞌno sɨmeho hiꞌntnnonounyoso nohoꞌnaofɨkuji hofɨkoe aꞌamu somneꞌnohungkuno wonyoso tokoyoꞌofo ifitnnefoho. Hofɨko hihofɨkoe aꞌamumneꞌno mangohwa imoꞌnɨfitnnefoho.

Page 130: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 24:11 130 Matɨyu 24:1911 Osohonta aꞌamu piꞌnɨngo hwasyo hungkunoꞌnjolutɨhwafɨkuji aꞌamu honɨngkano hwasyomoipemotawofitnnefoho. 12 Yahino wonyo mɨkunɨmposoimoꞌnɨngkuhwosi aꞌamu nomꞌne somneꞌno hitohoulofoso nohoꞌnapitnnefoho. 13 I, aꞌamu fihwoyokumpohnꞌnyo neꞌno lohofontanɨngkuhwosi sɨkunoaeꞌuyo imoꞌnososo Anɨtu kako oso huhwo sohumoutɨmanefoho. 14 Anɨtu aꞌamumo mokosyohumayohungkuno wopɨngoso angoꞌmeemo lutɨhwafijoso aꞌamuhopiꞌnono nupaꞌnɨngkuji humentanɨngkuji sɨkunomoiꞌwo imoꞌnyoso iꞌmofaponefoho.

Hwahoponjo anɨtu hwasyo sohwoe huyoꞌmangowonyosohwo iꞌmofaponefoho.

(Mak 13:14-23; Luk 21:20-24)15 Hohosohonta sekwo hwahoponjo anɨtu hwasyo so-

hwoe huyoꞌmango nɨhuꞌno wonyo sohwo Anɨtuye tajoango engo Jelusalem sopo uhwonɨfitnnefoho. Nuh-wonɨngkuji yomo engo ikuji youwo youwo lɨfitnnefoho.Olo hilo soꞌno hohonta Ntaniyel hwe fihumo Anɨtuhungkuno uyahonɨngki lɨmojo sohwo lɨmentisofoho.Aꞌamu olo hungkuno loso atofo loso sohwo huno itoꞌnowosyafɨsyono. 16 Ose uhwonɨngkuji youwo lɨkuji aꞌamuhwaho Jutiya sopo humunyoso hofɨko hwofɨkiꞌnyoponohiyaso komoꞌnosɨfitnnefoho. 17 Hwe fihwo antɨfepohumaso sohwo kako hwahopo pɨwelɨkofaohwosi kakoehoꞌyango ango mtaꞌni moswomanehoho. 18 Aꞌamusyohoꞌmo lohofontoso sohwo kakoe angopo ntaꞌni ifewomamo lososo momawenefoho. Oꞌo, leꞌmoꞌnohini lo-hofonefoho. 19 Oso sɨkuno somo moyaꞌmi sɨmehoꞌnjosofanji mehomi weꞌe amno unyo sofantnneꞌno ngko hi-toho ntokwoho. Hwapɨngoso oso sɨkuno homo somoolo hwaho lopo tango mɨkunɨmposo iꞌmofapɨhwosi

Page 131: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 24:20 131 Matɨyu 24:26Anɨtuye sɨmeho tohinoso oso hwe moyaꞌmi somo uꞌ-manefoho. 20 Olo sɨkuno hiyaso leꞌmofoꞌne wojososɨkuno meeofoso soꞌnji iꞌmofaposoꞌmanji sekwo leꞌ-mofoso pipilo. Sɨkuno iyoho humayo soꞌnji iꞌmofa-posoꞌmanji leꞌmofoso pipilo. Osoꞌno sekwo Mpohumojomo ulɨkuno. Sɨkuno meeofosomo iyoho humayosomo imoꞌnɨngkuhwoloho. Osoꞌno Mpohumo jomoulɨkuno. 21 Oso sɨkuno somo tango mɨkunɨmposowoꞌnnyofoho. Hwaho songo imoꞌnɨmentiso sohontamjɨmoꞌnɨmɨwento olohonta tango oso paꞌnyosommoꞌny-ofoho. Hwangku tango apaꞌnohinoso oseꞌneꞌmaho. 22Ososɨkuno tohino mayo somo Anɨtu kako tɨfo mmokiyoꞌ-manji aꞌamu hopiꞌnono poyo nto imoꞌnɨfijoꞌnesohilo. I,osoꞌno Anɨtu kakoe aꞌamu uhwosopoꞌmentiso somneꞌnohuno syafɨsyɨhwosi sɨkuno oso tohino mayo soꞌno tɨfoimokonefoho.

23 Hohosohonta hwe fihwo ole noselonefoho.Uhwonɨmno. Kɨlais olopo humaho. Ou, Kɨlais osonompo humaho. Ose selɨkujoꞌno sekwo hofɨkoehungkunomo tɨfi inɨngkayoꞌeno. 24 Osohonta aꞌamufihwa ngko Kɨlais hwoꞌnyoho loso sohwanji aꞌamuAnɨtuye hungkuno hwasyo lutɨhwayo sohwanjiiꞌmofapɨkuji yoꞌmayo wonyoangkafoso yamofosekumo esetɨhwafitnnefoho. Aꞌamu Anɨtuyehungkunomo minɨngkayoꞌnjo hopiꞌnonohinoso osohisofe hungkunomo inɨngkafitnnefoho. I, Anɨtuye aꞌamuneso hungkuno hwasyomo unɨngkowantɨfitɨkeno lɨkujiyoꞌmayo wonyoangkafoso yamofo esetɨhwafitnnefoho.25Olo yoꞌmayo hilo soꞌno nto selohefoho. Osoꞌno yoꞌmayouhwonɨfijo soꞌno huno itoꞌno seyonefoho.

26 Oseso hofɨko sekumo ole selɨfitnnefoho.Uhwonɨmno. Kɨlais kako aꞌamu ane nompohumaso lohunonoho. Ose selɨkujoꞌneso sekwo

Page 132: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 24:27 132 Matɨyu 24:31muhwonafitnnehofo. Ou, hofɨko ole selɨfitnnefoho.Uhwonɨmno. Kɨlais kako olo ango lomo humaho.Ose selɨkujoꞌneso oso hungkuno somo sekwoinɨngkakutoho. 27 Emtaꞌmɨngo mofehiꞌnyo sapisomoꞌmtaꞌni yonteso mofehiꞌnyo nɨngkuꞌnɨngkiso soꞌmoposomjiyohosawowoꞌnɨngkiso hopaso Aꞌamufe Hwomusohwo oso paꞌnyo noponefoho.

28 Ose ulonto pahnnɨmo hungkuno ulɨmento, Aꞌamupoyo peꞌnyo sohwoe pijafo woꞌnnyo sopo yɨhufo ajiꞌ-mango oso hopo sopo nopɨkuji uhuꞌmokufitnnefoho.

Hwangku Aꞌamufe Hwomu sohwo noponefoho.(Mak 13:24-27; Luk 21:25-28)

29 Oso tango hiso moiꞌwo imoꞌnɨngkuhwosoꞌnomofehiꞌnyo nɨhuꞌno komoꞌno sɨkwoꞌmnoimoꞌnɨngkuhwosoꞌno hamno majoꞌnjo ihwosihntokwaliyo notɨhwoꞌmeeofonefoho. Yoꞌmayoahwomomjo hntokwaliyo yomo yomo yahonɨngkuhwosiuhwonɨfitnnefoho. 30 Aꞌamufe Hwomu sohwo ponesoꞌno ahwomomo yamofo iꞌmofapɨhwosoꞌno aꞌamuhwahoponjo humalofoso nuhwonɨngkuji humotaholɨfitnnefoho. Osohonta uhwonɨfijoso AꞌamufeHwomu sohwo kako himopo kakoe yokumpohnꞌnyoengoꞌnji pomponaho engoꞌnji pontanɨngkuhwosiuhwonɨfitnnefoho. 31 Hohosohonta kounohoyoka engo hoꞌnɨngkuhwosi Anɨtu kakoe aꞌamuahwomomjo somo uhwajɨhwosi angoꞌmeemjo aꞌamuuhwosopoꞌmentiso somo nuhuꞌmokonefoho. Hwaho aeefohotoꞌnawojoꞌmeemjo mɨhwofojonefoho.

Iyoswo uyonɨmofo somo uhwonɨngkuji huno olewaseyono jefo iyoꞌnefoho.

(Mak 13:28-31; Luk 21:29-33)

Page 133: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 24:32 133 Matɨyu 24:4232 Sekwo iyo mijisiyo somo uhwonɨmno. Uyonɨmofoso

uhwonɨngkuji jefo uyɨmonteꞌnefoho wolantɨfeho. 33 Osopaꞌnyo yoꞌmayo soꞌno seloheso uhwonɨngkuji huno olewaseyono. Kakoe sɨkunonto iꞌmofapohoho. Kakohokuꞌy-opo lohokwoho. Huno ose waseyono. 34 Hungkuno ne-hopi waselɨmonneꞌno yohono. Hwe moyaꞌmi olo hwaholopo neꞌno nohumentanɨngkuji yoꞌmayo hiso imoꞌnone-foho. 35 Olo ahwomoꞌnji hwahoꞌnji moiꞌwo imoꞌnososohonta nje hungkunoso moiꞌwo mmoꞌnyoꞌnjo. Neꞌnonowentɨhwonefoho.

Hwe fihwo oso mofehiꞌnyo soꞌnji sɨkuno soꞌnji hunomuy-ofoho.

(Mak 13:32-37; Luk 17:30, 34-36)36 Oso sɨkuno somneꞌno nakwo huno monayofoho.

Aꞌamu ahwomomjo sohwanji ngkoꞌnji huno monayofoho.Oꞌo, Mpohwo Anɨtu kakoꞌnohini huno uyalofoho.37 Oso aꞌamu hohonta Nɨwaꞌnji humamotofosokako yofayokinomo humentiso sohonta yoꞌmayoyahino imotofo paꞌnɨngoso sekwo yontanɨngkujiAꞌamufe Hwomu sohwo noponefoho. 38 Hohontamijo aꞌamu somo muhuloꞌmentiso sohonta hofɨkowopayoꞌnji mijoꞌnji nɨfitnneso ape mapitnnesomjɨmɨwentanɨngkofi Nɨwa kako yofayokinomohumentisofoho. 39 Aꞌamu hiso yoꞌmayo soꞌnohuno mosyafɨsiyoꞌnjo yontɨfi nohumentanɨngkofimijo muhulofahonɨngki peꞌnɨmentohofofoho. Osopaꞌnyoso aꞌamu huno mosyafɨsiyoꞌnjo yontanɨngkujiAꞌamufe Hwomu komoꞌno noponefoho. 40 Osohohosohonta hwehufaꞌu syohopo lohofontanɨngkohosɨsiAnɨtu angaꞌnohinohumo nutɨmahwosi nomꞌnehumonulɨkoꞌmanefoho. 41 Aꞌmu hufaꞌu faꞌu wopayo sɨhukolofontanɨngkohosɨsi Anɨtu nomꞌnimo utɨmahwosinomꞌnisi wohumamontonoho. 42 Osoꞌno sekwo

Page 134: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 24:43 134 Matɨyu 24:49itoꞌno fohontohumantokuno. Oso sɨkuno sekwoeHwe Engo sohuneꞌno itoꞌno fohontohumantokuno.Oso sɨkuno sekwoe Hwe Engo sohwo pone soꞌnosekwo huno maseyofoho. 43 Sekwo olo soꞌno hunofɨsyafɨhupmno. Hwe fihwo kakoe angomo humahwosiaꞌamu nomꞌneso kakoe hoꞌyango hufo iyoꞌneꞌentɨfisɨkuno somneꞌno huno uyɨhwosoꞌno kako tɨmowohontohumantonoho. Nohontohumentanɨngkuhwosiaꞌamu kakoe angomo maswonehoho. 44 Osoꞌno sekwosoku sɨkuno engolopohamo itoꞌno fesyohumantokuno.Ngko Aꞌamufe Hwomu sohwoꞌni sɨkuno sekwohuno mosyofɨsyomokosyohumentanɨngkujo somowopmmonnoho.

Syoho ulohofiyo wopɨngo sohwoꞌnji wonyo sohwoꞌnjiyepahnnɨmo hungkunofoho.

(Luk 12:42-46)45 Syoho ulohofiyo huno wopɨngoꞌjo sohwo

tɨhwolo. Olenoho. Oso hwe huhwo sohumokakoe hwe engo sohwo ulonteso, Kɨko nje aꞌamusyoho ntohofiyo somo uhwontohumaho. Ose lontouhwosopeehonɨngki kako aꞌamu somo mokosyohumantowopayo uyɨmojo hweho. 46 Tɨfi sohonta syoho ulohofiyowopɨngo sohwoe hwe engo asomo poso sohontakako syoho wopɨngo mokosyohumentanɨngkuhwosiuhwonɨngkuhwosi oso syoho ulohofiyo sohwo sɨmehowopɨngo umoꞌnɨmontonoho. 47 Ngko hungkuno nehopiwaselɨmonneꞌno yohono. Oso hwe engo huhwo sohwokako kakoe yoꞌmayohopiꞌnonohinoso olo syohoulohofiyohuhwo sohumo enjwaꞌmo wohoꞌnahumontonoho. 48 Iosoꞌno, oso syoho ulohofiyo huhwo sohwo kakoe huno olewosyafɨhuꞌmontonoho. Nje hwe engo sohwo kako asomokomoꞌno maponehoho. 49 Ose syafɨsyahonɨngkuhwosikakoe syoho ulohofiyo sohumo uhwontohumayo

Page 135: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 24:50 135 Matɨyu 25:7ikujoho fonjɨhwosi aꞌamu mijo yokumpohnꞌnyo nontɨfinonilohofɨwoꞌnɨngkohofo soꞌnji wopayoꞌnji mijoꞌnjiwanɨmontonoho. 50 Oso syoho ulohofiyo sohwo oseyosoꞌmanji kakoe hwe engo sohwo sɨkuno fihumosyoho ulohofiyo sohwo kako huno mosyofɨsiyoꞌnjoyoꞌmayo itoꞌnomesyohontohumentanɨngkuhwosi asomowapmmontonoho. 51 Poso sohonta syoho ulohofiyohuhwo sohumo tohino mɨkunɨmposo uyɨhwosi aꞌamuhwasyo hungkunoꞌnjo soꞌnji uhumajoso sopo hofɨkohulɨngkwajingo ifalohoꞌnɨngkuji humotaho engolɨfitnnefoho.

25Moyaꞌmi aho hopiꞌnohino sofamneꞌno pahnnɨmo

hungkunofoho.1 Jisas kako aꞌamu somo ole ulɨmento, Hohosohonta

Anɨtu aꞌamumo mokosyohumayo soꞌno olo paꞌnyofoho.Hwe fihwo kako ape womaꞌmo lonto pmmentisofoho.Moyaꞌmi aho hopiꞌnonohino sofa wopayo engo ny-oꞌneꞌentɨfi hofɨkoe sikiloho nomantɨfi hwe sohumo ufo-honɨtɨmano lontɨfi umentohofofoho. 2Oso moyaꞌmi ahohopiꞌnonohino hofo sofa aho fehohnjo huno anefafoho.Aho fehohnjo hunoꞌnjofafoho. 3 Oso moyaꞌmi hunoꞌ-maso sofa hofɨko sikilohoꞌnohini motawentɨfi mijoꞌnjimomotawommentohofofoho. 4 Moyaꞌmi hunoꞌnjo sofahofɨko sikiloho motawentɨfi mijo nomꞌne soꞌnji motawo-mentohofofoho. 5 Oso hwe ape mayoꞌne sohwo komoꞌnomapeꞌnjo yahonɨngki saho fosyawoꞌmentohofofoho.

6 Saho fosyowentanɨngkofi kuntoliyo sopo joho olehoꞌnɨmento, Hwe ape mayo sohwo nto pohoho. Sekwotohoꞌnji ufohonɨtɨmamno. 7 Ose hoꞌnɨngkahonɨngki

Page 136: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 25:8 136 Matɨyu 25:15moyaꞌmi hopiꞌnonohino sofa nolɨkafontɨfi hofɨkoe sik-iloho itoꞌno esyohumamentohofofoho. 8Moyaꞌmi hunoꞌ-maso sofa moyaꞌmi hunoꞌnjo sofamo ulɨmentohofi,Sekwo sikiloho mijo hmnonejapmno. Nakwoe sik-iloho sɨmpeꞌnalofoho. 9 Ose ulahonɨngkofi moyaꞌmihunoꞌnjo sofa ole ulɨmentohofi, Nakwoe sikilohoꞌnji sek-woeꞌnji mijo hopoꞌmaho. Oꞌo sekwo nowekuji hoꞌyangoango mtaꞌni sekwoꞌne mijo mpopmno. 10 Ose ula-honɨngkofi moyaꞌmi hunoꞌmaso sofa mijo mpeꞌno wen-tanɨngkofi oso hwe ape mayo sohwo nopahonɨngki moy-aꞌmi itoꞌno humesyohumantohofo sofanji angomo wo-payo engo wonano lontɨfi swontɨfi hokuꞌyo nɨhuꞌnahonepɨjwahumentisofoho.

11 Hwangku sohonta moyaꞌmi nomꞌne sofa iꞌmo-fapontɨfi ulɨmentohofi, Hwe Engofo, hano fonehwosam-pofo. 12 Ose ulahonɨngkofi hwe ape mayo sohwoulɨmento, Ngko sekuneꞌno huno maniyohoyohoho. Oseulɨmentisofoho. 13 Jisas ose ulonto ulɨmento, Sekwoitoꞌno fohontohumamno. Sekwo oso sɨkuno somneꞌnohuno maseyohoyohoho.

Syoho ulohofiyo sohwa hamniyoho mokosyohumayoꞌnepahnnɨmo hungkunofoho.

(Luk 19:11-27)14 Anɨtu aꞌamumo mokosyohumayo sohonta olo

paꞌnyofoho. Hwe fihwo hano emayoꞌne kakoe angoulɨkoꞌmaꞌmo lonto kakoe syoho ulohofiyo somo kakoehoꞌyango yoꞌmayoso mokosyohumayoꞌne umentisofoho.15 Hofɨkoe yahino soꞌno syafɨsyonto kakoe hamniyohoyano ulohmmentisofoho. Nomꞌnehumo faif tausen(5,000) kina uyɨmentisofoho. Nomꞌne sohumo tutausen (2,000) kina uyɨmentisofoho. Nomꞌnehumowan tausen (1,000) kina uyɨmentisofoho. Ose uyonto

Page 137: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 25:16 137 Matɨyu 25:23umentisofoho. 16 Oso syoho ulohofiyo faif tausen(5,000) kina maꞌmentiso sohwo komoꞌno nowento osohamniyoho soꞌnji syoho engo yonto faif tausen (5,000)kina nomꞌne maꞌmentisofoho. 17 Syoho ulohofiyonomꞌne tu tausen (2,000) kina maꞌmentiso sohwo kakoehamniyoho nomanto osoꞌnji syoho engo yonto nomꞌnetu tausen (2,000) kina maꞌmentisofoho. 18 I, osoꞌnooso hwe wan tausen (1,000) kina maꞌmentiso sohwokako hamniyoho nomanto piꞌnɨmomo ijopijijasyontokakoe hwe engo sohwoe hamniyoho hwahomo hiyasohoꞌnahumentisofoho.

19 Sɨkuno piꞌnɨngo engo memjaofahonɨngki oso syohoulohofiyo sofe hwe engo sohwo asomo noponto oso ham-niyoho umentiso soꞌno hungkuno ulɨmo lonto pmmen-tisofoho. 20 Syoho ulohofiyo faif tausen (5,000) kina maꞌ-mentiso sohwo nomꞌne faif tausen (5,000) kina soꞌnji mo-taponto ulɨmento, Hwe engofo, oso faif tausen (5,000) kinantapmmentohino soꞌnji ngko syoho engo yonji nomꞌnefaif tausen (5,000) kina maꞌmentohefoho. Osoꞌno tentausen (10,000) kina olopo weho. 21 Ose ulahonɨngki hweengo sohwo ulɨmento, Kɨko nje syoho ntohofiyowopɨngohwosoho. Kɨko syoho wopɨngo yonji syoho itoꞌnohinimokosyohumawoꞌnɨngkino hwosoho. Kɨko olo syohoweꞌe lomo wopɨngo mokosyohumawoꞌnɨngkino soꞌnongko nomꞌne syoho engo mokosyohumayoꞌne wokijapm-monnoho. Kɨko ngkoꞌnjopo nopohoji ngkoꞌnji sɨmonyouyaho.

22 Ose ulahonɨngki syoho ulohofiyo tu tausen (2,000)kina maꞌmentiso sohwo nomꞌne tu tausen (2000) kinasoꞌnji motaponto ulɨmento, Hwe engofo, oso tu tausen(2,000) kina ntapmmentohino soꞌnji ngko syoho engoyonji nomꞌne tu tausen (2,000) kina maꞌmentohefoho.Osoꞌno foua tausen (4,000) kina olopo weho. 23 Ose ula-

Page 138: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 25:24 138 Matɨyu 25:30honɨngki hwe engo sohwo ulɨmento, Kɨko nje syohontohofiyo wopɨngo hwosoho. Kɨko syoho wopɨngoyonji syoho itoꞌnohini mokosyohumawoꞌnɨngkino soꞌnongko nomꞌne syoho engo mokosyohumayoꞌne wokijapm-monnoho. Kɨko ngkoꞌnjopo nopohoji ngkoꞌnji sɨmonyouyaho.

24 Ose ulahonɨngki syoho ulohofiyo wan tausen (1,000)kina maꞌmentiso sohwo noponto ulɨmento, Hwe engofo,ngko huno moiꞌwonoho. Kɨko hwe yokumpohnꞌnyohwosoho. Nomꞌne sohwa syoho hulontɨfe somtaꞌni wo-payo mawoꞌnɨngkino hwosoho. Nomꞌne sohwa ufongoefisosomokaofontɨfeso kɨko neso nomehuꞌmeesyonji ma-woꞌnɨngkino hwosoho. 25Oso hisoꞌno huno niyahonɨngkiiyoho nnɨngkahonɨngki jɨje hamniyoho nomotawenjihwahomohiyasomokosyohumamentohefoho. Uhwonyo.Olo jɨje hiloso kakwosi maho.

26 Ose ulahonɨngki hwe engo sohwo ulɨmento, Kɨkonje syoho ntohofiyo wonyo hwosoho. Kɨko pisoꞌ-moꞌnyoꞌnjo hwosoho. Ngko nomꞌne sohwa syoho hu-lontɨfe soꞌnji nomꞌne sohwa fisosomokaofontɨfe som-taꞌni mawoꞌnɨngkohe soꞌno huno nto kiyohoho eso ntontohino. 27 I, osoꞌno nje hamniyohoso kako aꞌamuhamniyoho mokosyohumayo sohwafe angomo mohoꞌ-nanɨsiyoꞌnjo pehoꞌno imentohinoto. Hoꞌnosyontentesinopmꞌmo nje hamniyoho soꞌnji nomꞌne weꞌe soꞌnji nom-ahmꞌmnesohilo. 28Ose ulonto ulɨmento, Olo hwe lohwoewan tausen (1,000) kina nomafɨkuji oso hwe ten tausen(10,000) kina mokosyohumasoso sohumo umasyɨmno.29 Hwapɨngoso ole, aꞌamu yoꞌmayoso itoꞌno mokosyohu-mawoꞌnɨngkohofo somo ngko nomꞌne piꞌnɨngo engosouyɨmonnoho. Aꞌamu yoꞌmayoso itoꞌno momokosyohu-mayoꞌnjo yontoso sohumtaꞌni oso yoꞌmayo weꞌe kakomokosyohumasoso ngko womaꞌmonnoho. 30 Olo syoho

Page 139: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 25:31 139 Matɨyu 25:36ntohofiyo wonyo sohumo sɨkwoꞌmjoho hohntaꞌni mehoꞌ-naopmno. Osopo aꞌamu hulɨngkwajingo ifalohoꞌnɨngkujihumotaho engo lɨfitnnefoho.

Aꞌamufe Hwomu sohwo aꞌamu hopiꞌnonohino somo yanoilofonefoho.

31 Aꞌamufe Hwomu sohwo yofe engo hwofiloꞌnnyoꞌnjosohwo kakoe aꞌamu ahwomomjo soꞌnji poso sohontakako hwe engo sohwoe epohumayo wonyoangkafosopo humanefoho. 32 Osopo nohumahwosi aꞌamuhopiꞌnonohinoso uhuꞌmokahonɨngkuji kako hweyahu mokosyohumayo paꞌnyo sohwo aꞌamu somoyano ilofonefoho. Aꞌamu yahu sipsip paꞌnyo somokengopo uhwajɨhwosi aꞌamu yahu meme paꞌnyo somokengopo uhwajonefoho. 33 Yahu sipsip somo kakoeaho angahohntaꞌni uhumajɨhwosi yahu meme somokakoe aho hwonamonyo hohntaꞌni uhumajonefoho.34 Oso hohosohonta hwe yofe hwofiloꞌnnyoꞌnjosohwo aꞌamu aho angahohntaꞌni humalofo somo oleulonefoho. Nje Mpohwo yoꞌmayo wopɨngo sejapesoꞌno sehwosopoꞌmentiso soku, hohonta hwahosongo mtɨꞌmokumentiso sohonta olo ango yoꞌmayosoMpohwo sekumneꞌno yahumentisoso nopɨkujimapmno. 35 Hwapɨngoso ngko mijoho niyahonɨngkiwopayo ntapmmentohofofoho. Ngko mijoꞌnonɨmoꞌnɨngkahonɨngki mijo ntapmmentohofofoho.Ngko ango kengopo ntaꞌni pahonɨngko sekwongkimo sekwoe angomo ipenɨmotapontɨfi wopɨngonɨmokosyohumamentohofofoho. 36 Ngko hwapɨfeane nohumentanɨngko sekwo yoꞌmayoso ntapmmen-tohofofoho. Ngko mnokinoꞌnji nohumentanɨngkosekwo wopɨngo nɨmokosyohumamentohofofoho.

Page 140: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 25:37 140 Matɨyu 25:43Ngko impoꞌangomo nohumentanɨngko sekwonohonapmmentohofofoho.

37 Ose ulahonɨngkuhwosi aꞌamu wopɨngosoole ulɨfitnnefoho. Hwe Engofo, ntohontalo.Kɨko wosopayo mijoho kiyahonɨngki nakwowosopayo kijapmmentɨhwoneso, ntohontalo.Kɨko mijoꞌno kumoꞌnɨngkahonɨngki nakwo mijokijapmmentɨhwoneso. 38 Ntohontalo. Nakwoango kengopontaꞌango hwosimo kohonontaninakwoe angomneꞌno ipekumotamentɨhwoneso,kɨko hwapɨfe yoꞌmayoso ane nohumentanɨngkinintohonta kijapmmentɨhwoneto. 39 Ntohontalo.Kɨko mnokinoꞌnji impoꞌangomo humentanɨngkinosontohonta kohonɨmentɨhwoneto. Ose ulohonɨfitnnefoho.

40 Hwe yofe engoꞌnjo sohwo ulonefoho. Ngko nehopiwaselɨmonneꞌno yohono. Yoꞌmayoso nje aꞌamu yofe engoaneꞌnjo somneꞌno ulohoꞌmentohinoso ngkineꞌno imento-hinofoho.

41 Ose ulɨhwosi aꞌamu hwonamonyo hohntaꞌnɨngosomo ulonefoho. Sekwo wonyo soku, mpanɨmno. Anɨtusekumneꞌno sɨmano hintotohino umnalofoho. Sekwongkimontɨkoꞌmafɨkuji oso toho neꞌno sijalokunjosoMpo-hwo kako Setenꞌnji kakoe aꞌamu soꞌntnneꞌno hoꞌnahu-mentiso somo fɨwanɨmno. 42 Hwapɨngoso hohontangko mijoho niyahonɨngki wopayo montapeꞌnjo imen-tohofofoho. Mijoꞌno nɨmoꞌnɨngkahonɨngki mijo mon-tapeꞌnjo imentohofofoho. 43 Ngko ango kengopo ntaꞌnipahonɨngko sekwo ngkimo ango mantapeꞌnjo imento-hofofoho. Ngko hwapɨfe manjiꞌmofo ane nohumen-tanɨngko sekwo sekwoe yoꞌmayoso montapmmentoho-fofoho. Mnokinoꞌnjo nohumentanɨngko impoꞌangomonohumentanɨngko sekwo monohonayoꞌnjo imentohofo-foho.

Page 141: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 25:44 141 Matɨyu 26:244 Ose ulahonɨngkuhwosi ulɨfitnnefo, Hwe

engofo, Ntohontalo. Kɨko mijohoꞌnji mijoꞌtnnonokumoꞌnɨngkahonɨngki, kɨko nomꞌne angopo ntaꞌniponji, kɨko hwapɨfe ane hwosi, mnokinoꞌnjo hwosi,kɨko impoꞌangomo nohumentanɨngkini nakwo wopɨngomakilohofeꞌnjo ntohonta imentɨhwoneto.

45 Ose ulohonɨngkahonɨngkuji ole ulonefoho. Ngkonehopi waselɨmonneꞌno yohono. Nje aꞌamu yofe engoaneꞌnjo somneꞌno yoꞌmayosomulohofeꞌnjo imentohofosongkineꞌno mantohofeꞌnjo imentohofofoho. 46 Ose ula-honɨngkuhwosi aꞌamu hiso nukuji hofɨkoe wonyomneꞌnotohino engo neꞌno nomapitnnefoho. I aꞌamu wopɨngosohofɨko ango wopɨngo sopo iꞌmofahokuji engolopohamosongo neꞌno nohumantokutnnefoho.

26Hwe engo sohwa Jisasɨmo fonjosyaneꞌentɨfi hungkuno

nano mtitoꞌmentohofofoho.(Mak 14:1-2; Luk 22:1-2; Joun 11:45-53)

1 Jisas oso hungkuno hopiꞌnono moiꞌwo ulonto kakoeinomokomoyo sohwamo ulɨmento, 2 Sekwo huno moiꞌ-wonoho. Sɨkuno hufaꞌu memjaofɨhwosoꞌno Anɨtu KakoAꞌamu Isɨlael somo Uyakoloꞌmentiso somneꞌne SyafɨsiyoSɨkuno Engo * iꞌmofaposo sohonta Aꞌamufe Hwomu* 26:2: Oso sɨkuno sɨmoꞌmoso hwaho Ijip sopo aꞌamuahwomo mtaꞌangoso mehomi tisɨmaso somo poyoimokumentisofoho. Oseso aꞌamu Isɨlaelɨso yahu sipsiphonɨyoso hofɨko mitɨpitɨhwayoꞌnji hokuꞌmoponjoiyo fijɨhofakiꞌnnyoꞌnji osomo ulohoꞌmentohofofoho.Aꞌamu ahwomo mtaꞌangoso oso homo somo uhwonontouyakoloꞌmentisofoho. Oso sɨkuno somneꞌne Anɨtu KakoAꞌamu Isɨlael somo Uyakoloꞌmentiso somneꞌne SyafɨsiyoSɨkuno Engo lɨwoꞌnɨngkuhhwonefoho.

Page 142: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 26:3 142 Matɨyu 26:10sohumo iyo hwojiyafɨkuꞌnnyo somo wofonjintoꞌofos-yantɨfeho. Ose ulɨmentisofoho.

3 Hohosohonta hwe yofe engoꞌnjo tajo ango syohoꞌnjosohwanji aꞌamu Isɨlael sohwafe hwe engo sohwanji hweyofe hwofiloꞌnnyo tajo ango syohoꞌnjo Kaiyofas osohwoe ango somo uhuꞌmokumentohofofoho. 4 Osoponuhuꞌmokontɨfi Jisasɨmo hiyasoꞌmo aho kehwasi wo-fonjosyano lɨmentohofofoho. 5 Ole hnnɨmentohofi,Olo hiloso Anɨtu Aꞌamu Isɨlael somo Uyakoloꞌmentisosomneꞌne Syafɨsiyo Sɨkuno Engo osomo wopayo engonontanɨngkuji Jisasɨmo aho kehwasoꞌno nonahonɨngkujiaꞌamu hofɨko nakumo ikujoho nafongkupitnnoho. Osohisoꞌno Sɨkuno Engo homo somo nakwo Jisasɨmo ahomokanehwono. Ose hnnɨmentohofofoho.

Aꞌmusi Jisasɨye mnokinopo hwone mijo akinoꞌnjosousohumentisofoho.

(Mak 14:3-9; Joun 12:1-8)6 Jisas kako Saimounɨye ango Mpetani osopo hu-

mamentisofoho. Saimoun huhwo sohwo aꞌapaho uyowonyoꞌnjo hweho. 7 Osopo Jisas nohumentanɨngkiaꞌmu angaꞌnohinisi Jisasɨmo nuꞌmanto kako sojo ah-wonte hwone mijo akino wonyoangkafoꞌnjo hamniy-oho yokintahopoꞌnjoso nomotaponto Jisas epohumayosopo nohumentanɨngki kakoe mnokinopo mijoso uso-humentisofoho. 8 Ose yahonɨngki inomokomoyo so-hwa nuhwonontɨfi sɨmeho tohino umnɨngkahonɨngkihnnɨmentohofi, Olo aꞌmu losi mijo siki pehoꞌno sisy-ohoho. 9 Oso mijo wonyoangkafoso aꞌamu nakumtaꞌnimpe nalohofontɨfijontentesi nakwo hamniyoho engonomehwasi aꞌamu hoꞌyango umofonyo iwoꞌnɨngkohofosomo uyɨhwanesohilo.

10 Ose hnnɨngkahonɨngkofi Jisas hofɨkoe hungkunomohuno uyahonɨngki ulɨmento, Sekwo aꞌmu losimo

Page 143: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 26:11 143 Matɨyu 26:16sɨmeho tango pehoꞌno uyalokwofo. Kako ngkimowopɨngo ntohokwoho. 11 Aꞌamu umofonyoiwoꞌnɨngkohofoso sekwoꞌnji engolopohamo neꞌnohumawoꞌnɨngkohofofoho. I, osoꞌno ngko sekwoꞌnjihumaleso sɨkuno moiꞌwo weꞌenepi umoꞌnɨmontonoho.Osoꞌno aꞌamu ngkimo wopɨngo ntohofoꞌne sɨkunopiꞌnɨngo mauyoho. 12 Oso aꞌmusi kako nje aꞌapahopohwone mijo ehantohofisoso kako nakwoe yahinoaꞌamufe pijafo itoꞌno yasyɨwoꞌnɨngkuhwone hopasoehantohokwoho. 13 Hungkuno nehopi waselɨmo, Angoyawojoꞌmeemo nje hungkuno wopɨngo aꞌamu somoulɨfijo soꞌno olo aꞌmu losi ntohofiso soꞌnji ulɨfitnnefoho.Osoꞌno aꞌamu piꞌnɨngo engo olo aꞌmu losimneꞌnosyafɨhupitnnefoho.

Jutas hwe engo sohwamo Jisasɨmneꞌno ulɨmneꞌentohungkuno hoꞌnahumentisofoho.

(Mak 14:10-11; Luk 22:3-6)14 Jisasɨye inomokomoyo aho hopiꞌnono sɨfe mtaꞌni

hufaꞌu sohwa angaꞌnohino sohwo kakoe yofe JutasIsɨkaliyout. Oso hwe huhwo sohwo hwe yofe engoꞌnjotajo ango syohoꞌnjo sohwamo nuꞌmanto 15 ulɨmento,Ngko sekumo Jisas sejapmme soꞌno sekwo peho won-topantɨfito. Ose ulohonɨngkahonɨngki ulɨmentohofi,Nakwo hamniyoho sojo teti (30) wokijopantanoho. Oseulontɨfi hamniyoho uyɨmentohofofoho. 16 Oso hohoso-honta Jutas Jisasɨmo utɨhwamneꞌento honɨngkano imo-foꞌne syofɨsyomaꞌmentisofoho.

Jisas kakoe inomokomoyo sohwanji Anɨtu Aꞌamu Isɨlaelsomo Uyakoloꞌmentiso somneꞌne Syafɨsiyo Sɨkuno Engoosomneꞌno wosopayo nɨmentohofofoho.

(Mak 14:12-21; Luk 22:7-14, 21-23; Joun 13:21-30)

Page 144: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 26:17 144 Matɨyu 26:2417 Sɨkuno Engo uhwonɨmotofo sɨmoꞌmjo somo

aꞌamu Juta wopayo nomꞌne kengo nɨwoꞌnɨngkohofosoꞌno Jisasɨye inomokomoyo sohwa kakimonuꞌmantɨfi ulɨmentohofi, Anɨtu Aꞌamu Isɨlael somoUyakoloꞌmentiso somneꞌne Syafɨsiyo Sɨkuno Engoosomneꞌno wopayo naneso ntɨꞌmo esyohumanehwono.18 Ose ulohonɨngkahonɨngkofi Jisas ulɨmento,Sekwo antɨme engo somo nukuji hwe fihumonuꞌmafɨkuji ulɨmno. Nakwoe hwe engo hungkunomesyolonetɨhwawoꞌnɨngkiso sohwo ole nalohoho.Nje sɨkuno mofoneponoho. Ngko nje inomokomoyosohwanji Sɨkuno Engo somneꞌno wosopayo jɨjeangomo wonontaneꞌno yɨhwono. 19 Ose ulahonɨngkiinomokomoyo sohwa Jisasɨye hungkunomoinɨngkawentɨfi Sɨkuno Engo soꞌno wosopayo itoꞌnoesyohumamentohofofoho.

20 Sɨkunoꞌnji Jisas kakoe inomokomoyo sohwanjinohumantɨfi Jisas ulɨmento, 21 Hungkuno nehopiwaselɨmo. Hwe fihwo kako olo ango lomosekwoꞌnji humaso sohwo kako mango sohwafeahomo wohoꞌnanɨhumonte hweho. Tokoyoꞌofowantohoꞌmtonoho. 22 Ose ulahonɨngki inomokomoyosohwafe sɨmeho tango uyahonɨngki aꞌamu angaꞌnoangaꞌnohino sohwa Jisasɨmo ulɨmentohofi, Hwe Engofo,ngkolaho. 23 Ose ulohonɨngkahonɨngkofi Jisas ulɨmento,Hwe fihwo ngkoꞌnji wopayo noswanomo yomaso sohwokako ngkineꞌno aꞌamumo tokoyoꞌofo uyɨmte hweho.24 Aꞌamu Anɨtuye hungkuno lutɨhwamotofo sohwaiyoswomo mtɨꞌmokumentohofo paꞌnyoso AꞌamufeHwomu sohwo poyo umoꞌnɨmontonoho. I osoꞌnooso hwe ngkineꞌno nje mango sohwamo tokoyoꞌofontohofone sohuneꞌno hitoho ntokwoho. Tohino engosonomane hweho. Konaꞌwohi aswo momasoꞌnjo yontentesi

Page 145: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 26:25 145 Matɨyu 26:31wopɨngoꞌnesohilo. 25 Ose ulahonɨngki Jutas oso hweJisasɨmo tokoyoꞌofo imentiso sohwo Jisasɨmo ulɨmento,Hwe Engofo, ngkolaho. Ose ulohonɨngkahonɨngkiulɨmento, Kɨko nto lohino. Ose ulɨmentisofoho.

Jisas kakoe inomokomoyo sohwanji wopayoꞌnji mijoꞌnjiaeꞌuyo nɨmentohofofoho.

(Mak 14:22-26; Luk 22:15-20; 1 Koulin 11:23-25)26 Hofɨko wopayo nontanɨngkofi Jisas wopayo

nomanto Anɨtumo isamoyoka ulonto kutɨkujo lohofontoinomokomoyo sohwamo uyonto ulɨmento, Oloso njeaꞌapahofoho. Sekwo nomafɨkuji hmnɨmno. 27Ose ulontokako noswanyo ipisayo mijoꞌnji nomanto Anɨtumoisamoyoka ulonto hofɨkimo uyonto ulɨmento, Olomijo loso sekwo hopiꞌnonohino sohwasi hmnaopmno.28 Olo nje honɨyo loso aꞌamu piꞌnɨngo sofe wonyo waeyasemofoꞌne usohumahono. Honɨyo loso Anɨtuꞌnjisekwoꞌnji makotɨkuꞌnyoꞌne usɨhumahono. Nje honɨyolosomo Anɨtu uhwonɨngkuhwosi sekwo Anɨtuꞌnjimakotɨkuꞌnyoso ne imoꞌnyoꞌnefoho. 29 Hungkunowaselɨmo. Nomꞌne sɨkuno somo olo ipisayo mijo apaꞌnomanɨmnehono. Manyoꞌnjo nohumentanɨꞌmo sɨkunomemjaofɨhwosoꞌno ngko sekwoꞌnji nje Mpohwoe angoaꞌamumo mokosyohumayo sopo mijo songo nonanefoho.

30 Ose ulahonɨngki hofɨko ta angaꞌnolontɨfi noswapontɨfi hwofɨkiꞌnyo Oulifɨneꞌnokotasɨmentohofofoho.

Jisas kako Pita Jisasɨmneꞌno hwasyo hungkuno aꞌamusomo ulone soꞌno ulɨmentisofoho.

(Mak 14:27-31; Luk 22:31-34; Joun 13:36-38)31 Jisas ulɨmento, Olo sɨkwoꞌmiyo lomo sekwo

ngkimo nɨhwajɨkuji hiyaso wahumpeentɨfeho.Anɨtuye hungkuno mtɨꞌmokumentohofo sohwa ole

Page 146: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 26:32 146 Matɨyu 26:39mtɨꞌmokumentohofi, Aꞌamu yahu mokosyohumayosohumo fonjasyɨkujoꞌno yahu sohwa hiyasowahumpeentɨfeho. 32 I, osoꞌno songo lɨkahmꞌmoNgkalilineꞌno sɨmoꞌmo sepoꞌmnefoho. 33 Oseulahonɨngki Pita ulɨmento, Nomꞌne sohwa hofɨkoko kuhwotɨꞌmopijoso ngko makuhwotɨꞌmoꞌmnehono.34 Ose ulahonɨngki Jisas ulɨmento, Ngko hungkunonehopi wakilɨmonneꞌno yohono. Olo sɨkwoꞌmiyo lomoyɨhufo tosɨka yoka malontanɨngkuhwoso sohontakɨko ngkineꞌno hwasyo hungkuno hufaꞌu sɨhune oleulɨmonnoho. Ngko Jisasɨmneꞌno hunomaniyohoyohoho.Ose ulohojoꞌno yɨhufo sohwo yoka walɨmontonoho.35Ose ulahonɨngki Pita ulɨmento, Ngko kikimneꞌno hunomaniyohoyohoho eso mulɨmnehono. Oꞌo, ngko kɨkoꞌnjiko fonjanɨsiyoꞌmanji oso hungkunoso mulɨmnehono.Ose ulahonɨngki inomokomoyo hopiꞌnonohino sohwaoso hopa ulɨmentohofofoho.

Jisas Ngketɨsemani sopo humanto Mpohuneꞌno jomoulɨmentisofoho.

(Mak 14:32-42; Luk 22:39-46)36 Jisas kakoe inomokomoyo sohwanji Ngketɨsemani

iyo uyo syoho sopono umentohofofoho. Osoponohumanto kakoe inomokomoyo sohwamo ulɨmento,Sekwo olopo fosyohumamno. Ngko oso nomponouꞌmo Mpohumo jomo ulɨmo. 37 Ose ulonto kakoPitaꞌnji Sepetiye hwomu sohwaꞌuꞌnji utɨmantoumentohofofoho. Nowentɨfi Jisas sɨmeho tangomɨkunɨmposo umentisofoho. 38 Osoꞌno ulɨmento,Nje sɨmeho tango mɨkunɨmposoꞌnjo hwoꞌnyoho.Tango hiloso poyo wanɨmokumtolɨkeno. Ngkoꞌnjopofosyohumafɨkuji ngkimo nohontohumamno. 39 Oseulonto weꞌenehwo nowento sɨmano hwaho hohntaꞌniipitofawento Anɨtumo ulɨmento, U, nje Mpohwo, olo

Page 147: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 26:40 147 Matɨyu 26:47tohino loso nonɨꞌmahwosi woniyakolofono. I oso hisoꞌnonje hunomo nnɨngkahutoho. Oꞌo, jɨje hunomnohinohmnɨngkayo.

40 Ose ulonto kakoe inomokomoyo sohwafeponoumentisofoho. Kako nuꞌmanto uhwonɨmentisosokakoe inomokomoyo sohwa saho nofosyowentanɨngkofiuhwononto Pitamo ulɨmento, Kɨko ngkimomonohontohumayo pehoꞌneto. 41 Sekwo ngkineꞌnonohontohumafɨkuji Mpohumo jomo ulɨmno. Setensekumo yamofo selohofonoho. Sekwo wopɨngoꞌnohiniuyano ko lɨfijoso sekwoe yokumpohnꞌnyo hopoꞌmaho.

42 Ose ulonto Jisas apaꞌno weꞌenehwo nowentoulɨmento, Nje Mpohwo, olo tohino loso ngkimomanɨmnonehoho nnɨngkohoho. I, osoꞌno njehunomo minɨngkomnehono. Oꞌo, jɨje hunomnohiniunɨngkapmmonnoho. 43 Ose ulonto asomo pontouhwonɨmentisoso inomokomoyo sohwa tɨmosaho unɨngkahonɨngki saho fosyowentanɨngkofiuhwonɨmentisofoho. 44 Ose uhwononto apaꞌnonulɨkoꞌmanto Mpohumo jomo sɨmoꞌmjo ulɨmentisohopaso apaꞌno nowento ulɨmentisofoho. 45 Ose ulontokakoe inomokomoyo sohwanjo sopo noponto ulɨmento,Sekwo saho neꞌno lofosyawotofo. Upaꞌnɨmno. Nje sɨkunonto iꞌmofapmmaho. Aꞌamufe Hwomu sohumneꞌno aꞌamuwonyo sohwamo tokoyoꞌofo nto imasofoho. 46 Sekwofilɨkapmno. Wohwano. Uhwonɨmno. Oso hwe ngkineꞌnotokoyoꞌofo ntohoꞌmaso sohwo nto pohoho.

Jutas Jisasɨmo aꞌamu wonyo sohwamouyɨmentisofoho.

(Mak 14:43-50; Luk 22:47-53; Joun 18:3-12)47 Jisas oso hungkuno ulontanɨngki Jutas Jisasɨye

inomokomoyo aho hopiꞌnono sɨfe mtaꞌni hufaꞌu

Page 148: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 26:48 148 Matɨyu 26:55sohwo iꞌmofapmmentisofoho. Aꞌamu yofe engoꞌnjotajo ango syohoꞌnjo sohwanji aꞌamu Isɨlael hweengo sohwanji aꞌamu piꞌnɨngo engo itokusoꞌnjohosɨmnoꞌnjo sohwamo lutɨhwahonɨngkofi Jutas kakoJisasɨyepono ipemotasɨmentisofoho. 48 Jutas oso aꞌamusohwamo yaofo itɨhwayoꞌne ole ulɨmento, Hwe sohumonuꞌmahmꞌmo hinjoho huꞌnɨmeso oso hwe huhwosohwo Jisasɨyoho. Osohumo sekwo aho fɨkopmno.Ose nto ulɨmentisofoho. 49 Osoꞌno Jutas Jisasɨmokomoꞌno nuꞌmanto ulɨmento, Nje Hwe Engofo. Oseulonto hinjoho huꞌnɨmentisofoho. 50 Ose yahonɨngkiJisas ulɨmento, Kɨko umonji pohino sohwosi komoꞌnofiyo. Ose ulahonɨngki hofɨko Jisasɨmo uꞌmantɨfi ahoyokumpohnꞌnyo koꞌmentohofofoho.

51 Hwe fihwo Jisasɨꞌnji humamentiso sohwo kakoehwakuhwajo nomanto hwe yofe engoꞌnjo tajo angosyohoꞌnjo sohwoe syoho ulohofiyo sohumo haloholokuꞌmentisofoho. 52 Ose yahonɨngki Jisas ulɨmento,Jɨje hwakuhwajo asomo fohoꞌnasyo. Aꞌamu fihwokako hwakuhwajoꞌnji nomꞌne sohwamo lofososo osohwe huhwo sohumo hwakuhwajoꞌnji wolofosyantɨfeho.53 Kɨko huno makiyoho liyohoho. Ngko nje Mpohumojomo ulɨꞌmeꞌno kako ahwomomjo aꞌamu piꞌnɨngo engonɨfoꞌmayoꞌne nɨhwajɨhwonesohilo. 54 I oso hisoꞌno ngkoose iꞌmeꞌno aꞌamu Anɨtuye hungkuno nje poyo imoꞌnyosoꞌno mtɨꞌmokumentohofo oso hungkunoso ne pipiimoꞌnɨngkuhwonesohilo. Oꞌo, nje poyo imoꞌnyoso osopaꞌnyo umoꞌnɨmontonoho. Ose ulɨmentisofoho.

55 Oso hohosohonta Jisas aꞌamu itokusoꞌnjo somoulɨmento, Sekwo aꞌamu hufo iwoꞌnɨngkiso sohuneꞌnoaho wokano lontɨfi hwakuhwajoꞌnji itokusoꞌnjilomotopalokwofo. Sɨkuno engolopohamo ngko Anɨtuyetajo ango engo somo humanji aꞌamu somo Anɨtuye

Page 149: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 26:56 149 Matɨyu 26:62hungkuno lutɨhwahonɨngko sekwo ngkimo osopomanɨkosoꞌnjo iwoꞌnɨngkohofɨhwasoho. 56 I osoꞌnoaꞌamumo Anɨtu hungkuno uyahonɨngki lutɨhwamotofosohwafe hungkuno ne imoꞌnyoꞌne soꞌno yoꞌmayoimoꞌnɨngkohoho. Ose ulahonɨngki inomokomoyo sohwaJisasɨmo ulɨkoꞌmantɨfi hiyaso humpoꞌmentohofofoho.

Aꞌamu ‘kaunɨsol’ syohoꞌnjo sohwafe poneꞌnonowentɨfi Jisasɨmneꞌno hungkuno lɨmentohofofoho.

(Mak 14:53-65; Luk 22:54-55, 63-71; Joun 18:13-14, 19-24)57 Oso aꞌamu sohwa Jisasɨmo aho kentɨfi hwe yofe

engoꞌnjo tajo ango syohoꞌnjo Kaiyofas oso hwoeangomneꞌno kemotamentohofofoho. Aꞌamu honɨngkanohungkuno lutɨhwamotofo sohwanji aꞌamu Isɨlaelɨfehwe engo sohwanji osopo uhuꞌmokumentohofofoho.58 Pita Jisasɨmo ko inɨngkawomentisoso kakimomufantohiꞌnyofoho. Oꞌo, kako poꞌmtopoꞌmtisyohumulohoꞌmɨwesofoho. Kako Kaiyofasɨye tojo somonoswonto aꞌamu uhwontohumayo sohwanjo sopoyoꞌmayo imoꞌnyo soꞌno uhwontohumamo lontohumamentisofoho.

59 Aꞌamu tajo ango syohoꞌnjo sohwanji aꞌamukaunɨsol syohoꞌnjo sohwanji hofɨko aꞌamuJisasɨmneꞌno hwasyo hungkuno ujɨsoꞌne Jisasɨmofonjosyaneꞌentɨfi wotɨpemantɨfi imentohofofoho.60 Aꞌamu piꞌnɨngo hwasyo hungkunoꞌnjo sohwa koiꞌmofopahonɨngkofi nofonjosyaneꞌentɨfi hungkunosowonyopi tɨpmmentohofofoho. Hwangku aeꞌuyo sohwaꞌuiꞌmofaponji 61 ulɨmentisiyo, Olo hwe lohwo ole lɨmasohweho. Anɨtuye ango engoso ngko wae yahmꞌmo songomolɨmeso sɨkuno hufaꞌu sɨhunememjaofɨhwosoꞌno angomoiꞌwo umoꞌnɨmontonoho. Ose lɨmaso hweho.

62 Ose ulahonɨngki hwe yofe engoꞌnjo tajo angosyohoꞌnjo sohwo nolɨkofalohofonto Jisasɨmo ulɨmento,

Page 150: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 26:63 150 Matɨyu 26:69Kɨko hungkuno asomo mujoꞌnjo pehoꞌno yalokuno. Pip-ilo. Olo hungkuno kikimo kilalokusiyo losofo. 63 Oseulahonɨngki Jisas mampiꞌnyo humentanɨngki hwe yofeengoꞌnjo sohwo ulɨmento, Anɨtu songo neꞌno humayosohwo jɨje hungkuno kupoꞌnalofoho. Kɨko hungkunonehopiꞌnohini fonaso. Kɨko Kɨlais, Anɨtu kuhwosopoꞌ-mentiso Anɨtuye Hwomu Ne hwosilaho.

64 Ose ulohonɨngkahonɨngki Jisas ulɨmento, Kɨko ne-hopi ntohino. I wakilɨmonneꞌno yohono. Hwangkusohonta sekwo Aꞌamufe Hwomu sohwo Anɨtu YoꞌmayoYokumpohnꞌnyo Hwapɨngo sohwoe aho anga sohohn-taꞌni humentanɨngkuhwosi uhwonɨfitnnefoho. Kakohimo ahwomo mtaꞌango sopo nohumahwosi pɨhwosoꞌnouhwonɨfitnnefoho.

65 Jisas ose ulahonɨngki oso hwe tajo ango syohoꞌnjosohwo sɨmano hintotohino umnɨmentiso soꞌnokakoe manjiꞌmofo weꞌene sɨsɨmpento ulɨmento,Kako Anɨtuneꞌno sitofo ulohoho. Nakwo nomꞌneaꞌamu Jisasɨmneꞌno hungkuno joꞌneso joho pehoꞌnoulanehwono. Oꞌo, sekwo kakoe hungkuno somo ntoupaꞌnɨngkohofo. 66 Sekwo huno pipi seyohoho. Oseulohonɨngkahonɨngki ulɨmentohofi, Kako wonyo imasohweho. Kako poyo umoꞌnono.

67 Ose ulontɨfi Jisasɨye sɨmoꞌmangopo me mijouyatɨꞌmofontɨfi fongkuꞌmentohofofoho. Aꞌamu fehohnjonufonjontɨfi 68 Ulɨmentohofi, Kɨko Kɨlais sohwosi Anɨtuhungkuno kijopahonɨngki lɨwoꞌnɨngkino hwosi, tɨhwokufonjohoho. Noho fonaso. Sitofo ose ulɨmentohofofoho.

Pita Jisasɨmneꞌno hwasyo hungkuno, Ngko hunomaniyohoyohoho ulɨmentisofoho.

(Mak 14:66-72; Luk 22:56-62; Joun 18:15-18, 25-27)69 Pita angkuhwafo ponjo tojo somo nohumentanɨngki

hwe yofe engoꞌnjo sohwoe syoho ulohofiyosi nuꞌmanto

Page 151: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 26:70 151 Matɨyu 26:75ulɨmento, Kɨko huhwosi Jisas hwaho Ngkalili mtaꞌangosohwoꞌnji humawoꞌnɨngkino hwosoho. 70 Oseulahonɨngki aꞌamu hopiꞌnono nuhwonɨngkahonɨngkofiPita ulɨmento, Awonoho. Olo hungkuno ntohino losoꞌnongko huno maniyohoyohoho. 71 Ose ulonto kakonoswonto kontolompoꞌango somo nohumentanɨngkinomꞌne aꞌmu syoho ulohofiyosi Pitamo uhwonontohwe sohwamo ulɨmento, Olo hwe lohwo Jisas angoNasaletnntaꞌango sohwoꞌnji humawoꞌnɨngkiso hweho.72 Ose ulahonɨngki Pita apaꞌno yofe hiyaso yontoulɨmento, Nehopi yokintahopono lohono. Ngko oso hwesohumo huno maniyohoyohoho. Ose ulɨmentisofoho.73 Weꞌenepi aꞌamu fehohnjo lɨkofohumamentohofoosohwa Pitamo nuꞌmantɨfi ulɨmentohofi, Nehopikilɨhwono. Kɨko hofɨkoꞌnjo mtaꞌango hwosoho. Jɨjemampahoso Ngkalilintaꞌango paꞌnɨngo hoꞌnɨngkohoho.74 Ose ulahonɨngkofi Pita hungkuno yokumpohnꞌnyoulɨmento, Ngko hwasyo hungkuno selɨꞌmeso Anɨtutohino wontapono. Oso hwe sohumo ngko hunomaniyohoyohoho. Nɨhuꞌno nehopi lohono. Oseulɨmentisoso tosɨka yoka lɨmentisofoho. 75 Yokalahonɨngki nupaꞌnonto Pita hungkuno Jisas ulɨmentisosoꞌno huno syafɨhuꞌmentisofoho. Hungkuno oleulɨmento, Yɨhufo tosɨka yoka molontanɨngkuhwososohonta kɨko ngkineꞌno mango hufaꞌu sɨhuneole walɨmonnoho. Ngko Jisasɨmneꞌno hunomaniyohoyohoho. Ose ulohojoꞌno yɨhufo sohwo yokawalɨmontonoho. Pita kako huno ose syafɨsyontomempono swonto kakoe yahino wonyo soꞌno sɨmehotango mɨkunɨmposo uyahonɨngki humotaho engo neꞌnolɨmentisofoho.

Page 152: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 27:1 152 Matɨyu 27:727

Aꞌamu Pailotɨyepono Jisasɨmo ipemotawomentohofo-foho.

(Mak 15:1; Luk 23:1-2; Joun 18:28-32)1 Imɨngo ne soꞌnji aꞌamu tajo ango syohoꞌnjo so-

hwanji aꞌamu Juta sofe hwe engo sohwanji Jisasɨmo fon-josyaneꞌentɨfi hungkuno lɨmentohofofoho. 2 Jisasɨmoaho kentɨfi ahwomo nano kilofontɨfi hwe engo hwahomokosyohumayo Pailot oso hwoepono ipemotawomento-hofofoho.

Jutas poyo peꞌnɨmentisofoho.(Apousel sohwafe Syoho 1:18-19)

3 Jutas kako Jisasɨmo tokoyoꞌofo ulohoꞌmentiso sohwouhwonɨmentisoso hofɨko Jisasɨmo tohino uyantɨfi ya-honɨngkofi uhwononto kako sɨmeho tango uyahonɨngkihuno ole syafɨhuꞌmento, Wonyo imalefoho. Ngko osohamniyoho sojo teti (30) maꞌmaleso asomo uyɨmo. Oseulonto kako aꞌamu tajo ango syohoꞌnjo sohwanji aꞌamuJuta sofe hwe engo sohwanjimo uyonto 4 ulɨmento,Ngko wonyo imalefoho. Ngko hwe wonyo ane so-humo setɨhwamale sohwo wapeꞌnɨmontonoho. Ose ula-honɨngki ulɨmentohofi, Nakwoeꞌmaho. Jɨjeꞌnohinofoho.5Ose ulahonɨngkofi Jutas oso hamniyohoso Anɨtuye angoengo somo noswohoꞌnofawento nowento nano hmmenti-sofoho.

6 Hwe yofe engoꞌnjo tajo ango syohoꞌnjo sohwa ham-niyoho hiso nomantɨfi hnnɨmentohofi, Olo hamniy-oho hiloso aꞌamumo fonjasiyoꞌne mpeꞌnefoho. Nakwoolo hamniyoho loꞌnji tajo angomjo hamniyoho nemꞌnohoꞌnasiyoso wopɨngoꞌmaho. 7 Ose lontɨfi hungkunonomꞌne ole kotɨkuꞌmentohofi, Nakwo aꞌamu hwon-toho mtɨꞌmokuwoꞌnɨngkohofo sohwa mtaꞌni olo ham-niyoho losoꞌnji hwaho mpe uyano. Hwaho hiloso

Page 153: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 27:8 153 Matɨyu 27:14aꞌamu kengo mtaꞌni nopɨkuji poyo peꞌnɨngkujoꞌno pi-jafo hoꞌnasiyoꞌnefoho. Ose kotɨjwontɨfi imentohofo-foho. 8 Osoꞌno hwaho hopo sopo hwaho honɨyolɨfawojoponoho lɨwoꞌnɨngkohofofoho. Oso yofe hisoolohonta weho. 9 Oso hohosohonta hwe Jelemaiya so-humo Anɨtu hungkuno uyahonɨngki lutɨhwamojo so-hwoe hungkuno ne imoꞌnɨmentisofoho. Hungkuno ole,Aꞌamu Isɨlaelɨso oso hamniyohoso kakineꞌno mpe uyano

lontɨfi imentohofofoho oso hamniyoho hiso no-mantɨfi

10 aꞌamuhwontohomtɨꞌmokuwoꞌnɨngkiso sohwoe hwahompe imentohofofoho.

Oso hwe engo ntɨmentiso paꞌnyofoho.Oso hungkunoso hohonta Jelemaiya ose lɨmentisofoho.Pailot Jisasɨmo hungkuno ulohonɨmentisofoho.(Mak 10:2-5; Luk 23:2-5; Joun 18:29-38)

11 Hwe yofe engoꞌnjo hwaho mokosyohumayo so-hwoꞌnjo sopo Jisas lohoꞌmentisofoho. Oso hwe engohuhwo sohwo Jisasɨmo ulohonɨmento, Kɨko aꞌamu JutafeHwe Engo sohwosilaho. Ose ulahonɨngki Jisas ulɨmento,Hungkuno hiso kɨko nehopi lohino. 12Hwe yofe engoꞌnjotajo ango syohoꞌnjo sohwanji Juta sohwafe hwe engosohwanji hofɨko Jisasɨmneꞌno hungkuno ulahonɨngkofiJisas hungkuno asomo mujoꞌnjo imentisofoho. 13 OsesoPailot Jisasɨmo ulɨmento, Oso hungkuno kikineꞌno nto-hofoso kɨko mupaꞌnyotaho. 14Ose ulohonɨngkahonɨngkiJisas hungkuno mujoꞌnjo yahonɨngki Pailot yomo yontohuno piꞌnɨngo engo syafɨhuꞌmentisofoho.

Pailot Jisasɨmneꞌno iyomo fonjintoꞌofahumnoulɨmentisofoho.

(Mak 15:6-15; Luk 23:13-25; Joun 18:39–19:16)

Page 154: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 27:15 154 Matɨyu 27:2215 Oso Sɨkuno Engo wopayo iloho yanɨmotofo

sɨkuno somo soswo huhwo huhwi hwe engo hwahomokosyohumayo sohwo kako hwe impoꞌangomjofihumo isɨhutofɨhwajɨmojo hweho. Aꞌamusohwa oso hwe impoꞌangomjo sohuneꞌno yofehwe engo sohumo ulɨwoꞌnɨngkahonɨngkofi osohwe huhwo sohumo isɨhutofɨhwajɨmojo hweho.16 Oso hohosohonta hwe wonyo Mpolapas kakoimpoꞌangomo humohumantisofoho. 17 Hwemoyaꞌmi nuhuꞌmokahonɨngkofi Pailot ulɨmento,Ngko sekuyepono tɨhumo isɨhutofɨhwajɨmnehono.Ngko Mpolapas isɨhutofɨhwajɨmnehono. NgkoJisas aꞌamu Kɨlaisɨyoho ulɨwoꞌnɨngkohofo sohumoisɨhutofɨhwajɨmnehono. Ose ulohonɨmentisofoho.18 Pailot olo soꞌno huno moiꞌwonoho. Aꞌamupiꞌnɨngo engoso Jisasɨmo inɨngkamotofo soꞌno aꞌamuJuta sofe hwe engo sohwa sɨmano hintotohinoumnɨmentisofoho. Osoꞌno kakiyepono hungkuno hisoipemotapmmentohofofoho.

19 Pailot kako hungkuno joꞌne ango sopo humen-tanɨngki kakoe ape hungkuno ole lɨhwatɨmento, Kɨkooso hwe wopɨngo sohumo kɨko wonyo ulohofoho-toho. Ngko sɨkwoꞌmiyomo oso hwe sohuneꞌno wojouhwonɨngkoheso ngko sɨmeho tango nisofoho. Oselɨhwatɨmentisofoho.

20 Hwe yofe engoꞌnjo tajo ango syohoꞌnjo sohwanjiJuta sofe hwe yofe engoꞌnjo sohwanji hofɨko hwe moy-aꞌmi somo ulɨmentohofi, Sekwo Mpolapasɨmneꞌno jomoulɨmno. Jisas kako poyo umoꞌnono. Ose humulo-hofofoho. 21 Hwe yofe engoꞌnjo sohwo aꞌamu somoulohonɨmento, Olo hwe lohwaꞌu osopo humasiyo losotɨhumo usɨhutoꞌmnehono. Ose ulahonɨngki hofɨkoulɨmentohofi, Mpolapasɨmo usɨhutofo. 22 Ose ula-

Page 155: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 27:23 155 Matɨyu 27:29honɨngkofi Pailot ulɨmento, Ngko Jisas aꞌamu Kɨlaishwosoho ulɨwoꞌnɨngkohofo sohumo pipi imnehono. Oseulahonɨngki aꞌamuso ulɨmentohofi, Iyopo fonjintoꞌo-fasyo. 23 Ose ulahonɨngkofi Pailot ulɨmento, Pehoꞌneto.Olo hwe lohwo peho wonyo imaso hwolo. Ose ula-honɨngki aꞌamuso mohmꞌno ulɨwoꞌnɨmentohofi, Iyopofonjintoꞌofasyo. Iyopo fonjintoꞌofasyo.

24 Ose lontanɨngkofi Pailot huno umento,kakoe hungkunoso hopa mmoꞌnɨngkahonɨngkiikujoho uꞌmofapmmonto yahonɨngki Pailot kakoaꞌamu wanohonɨfento mijo nomanto aꞌamusouhwontohumentanɨngkofi kakoe ahomo mijoyatɨkuꞌnonto ulɨmento, Olo hwe lohumo fonjasiyoꞌnesonje hunoꞌmaho. Oꞌo, sekwo hwapɨngo kuyoho. Osoꞌnonje aho mijo yatɨkuꞌnɨngkohono. 25 Ose ulahonɨngkiaꞌamusoulɨmentohofi, Olo hwe lohumopoyo fonjasiyoꞌnetohino nakumo neꞌmasoso nakwoe mehomi ntnneꞌnowoneꞌmaꞌmontonoho. 26 Ose ulahonɨngkofi PailotMpolapasɨmo isɨhutofɨhwajonto kakoe hwe itokusoꞌnjosohwamo ulɨmento, Jisasɨmo impeꞌnji fonjɨkuji iyopofonjintoꞌofahumno.

Aꞌamu itokusoꞌnjo sohwa Jisasɨmneꞌno sitofolɨmentohofofoho.

(Mak 15:16-20; Joun 19:2-3)27 Oseso Pailotɨye aꞌamu itokusoꞌnjo sohwa hwe yofe

engoꞌnjo sohwafe angomo ipemotaswontɨfi osopo hweitokusoꞌnjo hopiꞌnonohino sohwa Jisasɨmo uꞌmaꞌmento-hofofoho. 28 Hofɨko kakoe manjiꞌmofo yajontɨfi hofɨkomanjiꞌmofo nomꞌne honɨyoꞌnohinoso ulohoꞌmentohofo-foho. Oso manjiꞌmofo honɨyoꞌnohinoso aꞌamu yofeengo hwaho mokosyohumayo sohwafe manjiꞌmofofoho.29 Ose yontɨfi hofɨko impe yongoꞌnjo nomantɨfi nopopo-jontɨfi hnnɨmentohofi, Olo hwe yofe engoꞌnjo hwaho

Page 156: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 27:30 156 Matɨyu 27:36mokosyohumayo sohwoe mnokino manjiꞌmofo paꞌny-ofoho. Ose lontɨfi Jisasɨye mnokinopo monjiꞌmofahu-mentohofofoho. Hofɨko foꞌme nomantɨfi kakoe aho an-gahohntaꞌni umanjontɨfi ulɨmentohofi, Olo foꞌme losohwe engo hwaho mokosyohumayo sohwoe paꞌnɨngo so-hwosiye ahomo kumanjɨhwono. Ose lontɨfi kakoꞌn-jopo hwomtame poji ulohofontɨfi sitofo ulɨmentohofi,Ou Hwe Engo sohwosi, kɨko aꞌamu Juta somo mokosy-ohumawoꞌnɨngkino sohwosilaho. 30 Ose ulontɨfi kakoesɨmoꞌmango sopo memijo uyatɨꞌmofontɨfi oso foꞌmeahomo umangkuꞌmentohofoso nomantɨfi mnokinopofongkuꞌmentohofofoho. 31 Hofɨko sitofo moiꞌwo ulontɨfioso manjiꞌmofo honɨyoꞌnohinoso yojasyontɨfi kakoemanjiꞌmofo ulohoꞌmentohofofoho. Ose yontɨfi kakimofonjintoꞌofasiyoꞌne sopono ipemotasɨmentohofofoho.

Hofɨko Jisasɨmo iyopo fonjintoꞌofahumentohofofoho.(Mak 15:21-32; Luk 23:26-43; Joun 19:17-27)

32 Ipemotasontɨfi hwe fihwo Sailinintaꞌango kakoeyofe Saimoun osohumo nuꞌmantɨfi kwokwe umofontɨfikako Jisasɨye iyo hwojiyafɨkuꞌnnyo intofoꞌneꞌentɨfiulɨmentohofofoho.

33 Kako intofahonɨngki hofɨko hwaho Ngkoulɨkotasɨꞌmoꞌmentohofofoho. Oso hwaho hopo sopone yofehiso hwapɨngo olenoho. Mnokino yokino huyoꞌmangopaꞌnyo ponoho. 34 Osopo nohumantɨfi hofɨko ipisayomijoꞌnji nomꞌne molasin tohino mumnyoꞌnjo soꞌne soꞌnjiiwoloꞌmokontɨfi Jisasɨmo uyahonɨngkofi kako yamofoimentisoso manɨmentisofoho. 35 Oseso hofɨko Jisasɨmoiyopo fonjintoꞌofasyontɨfi kakoe manjiꞌmofo yoꞌmayosotɨhwo womaꞌmontolɨkeno lontɨfi syohiꞌnyo imentoho-fofoho. Hwe sohwa syohiꞌnyo hiso yakolo ulohofontɨfiyoꞌmayoso huꞌmemaꞌmentohofofoho. 36 Ose yontɨfi

Page 157: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 27:37 157 Matɨyu 27:44osopo nohumantɨfi Jisasɨmo uhwontohumamentohofo-foho. 37 Kakoe iyo hwojiyafɨkuꞌnnyo yokintaho so-pono olo hungkunolo kakineꞌno mtɨꞌmokumentohofi,OLOHWELOHWO JISASƗYOHO. AꞌAMU JUTAFEHWEENGOHWEHO. Ose mtɨꞌmokontɨfi iyoswo hofojahumentohofo-foho.

38 Jisasɨꞌnjopo hwe hufaꞌu hufoꞌnji ikujohoꞌnjiimojiyo sohwaꞌumo fonjintoꞌofahumentohofofoho.Nomꞌnihwo Jisasɨye aho angahohntaꞌni, nomꞌnihwoaho hwonamonyo hohntaꞌni fonjintoꞌofahumen-tohofofoho. 39 Hwe moyaꞌmiso nopohotawentɨfimnokɨngkwaꞌnɨngkwaꞌnnyo yontɨfi sitofo ulɨmentohofi,40 Kɨko ole lɨwoꞌnɨngkini, Anɨtuye tajo ango engosongko wae yaohmꞌmo apaꞌno songo molɨmeso sɨkunohufaꞌu sɨhune memjaofɨhwosoꞌno ango moiꞌwoumoꞌnɨmontonoho. Ose lɨwoꞌnɨngkino hwosoho. KɨkoAnɨtuye Hwomu Ne hwosɨꞌmanji kɨko foꞌmaꞌnyo. Iyopontaꞌni fɨkotape. 41Hwe yofe engoꞌnjo tajo ango syohoꞌnjosohwanji aꞌamu honɨngkano hungkuno lutɨhwamotofosohwanji aꞌamu Jutafe hwe engo sohwanji oso paꞌnyositofo ulɨmentohofofoho. 42 Ole ulɨmentohofi, Kakoaꞌamu nomꞌnemo ufoꞌmawoꞌnɨngkiso sohwo kakimomufoꞌmaꞌnonehoho. Kako Isɨlael sofe hwe engo hwolaho.Kako iyopo ntaꞌni kotapɨhwosoꞌno uhwonɨngkuhwasinakwo sɨmeho hiꞌntnnono uyano. 43 Kako Anɨtumosɨmeho hiꞌntnnono uyonto ole lɨmento, Ngko AnɨtuyeHwomu hwoꞌnyoho. Ose lɨmentiso hweho. Anɨtukakineꞌno umoꞌnɨngkuhwosoꞌnoꞌmanji kako olohontaufoꞌmano. Ose ulɨmentohofofoho. 44 Oso hwe wonyoJisasɨꞌnjopo fonjintoꞌofahumentohofo huhwaꞌu Jisasɨmositofo ulɨmentisiyefoho.

Jisas poyo imoꞌnɨmentisofoho.(Mak 15:33-41; Luk 23:44-49; Joun 19:28-30)

Page 158: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 27:45 158 Matɨyu 27:5445 Hinjo ajwo kuntoliyopo oso sɨkuno mjaofonto

mofehiꞌnyomo hoholo yasyonto akupoꞌnyoꞌnji tɨli (3)kɨlouk osoꞌnji apaꞌno longkonɨngkahonɨngki mofehiꞌnyolɨmentisofoho. 46 Sɨkuno wammonto yahonɨngki Jisasjoho mohmꞌno lɨmento, Eli Eli lema sapakɨtani. Osohungkuno hiso neso ole, Nje Mpohwo Anɨtu, pe-hoꞌno nɨsɨkwojantokuno. 47 Ose lahonɨngki aꞌamukakoꞌnjopo humamentohofoso upaꞌnontɨfi huno muya-honɨngki lɨmentohofi, Olo hwe lohwo kako Ilaija oso-humo Anɨtu hungkuno uyahonɨngki lɨmojo sohumneꞌnojoho lalofoho. 48 Ose ulahonɨngkofi hofɨkoꞌnjopo aꞌamuhumunyo sohwo komoꞌno Jisasɨmo uꞌmanto hwapɨfeweꞌe mijo yokumpohnꞌnyo mangkinyoꞌnjo yomanto osohiso tokemo yamjonto Jisas wanononto uyɨmentisofoho.49 I oso hisoꞌno nomꞌneso ole ulɨmentohofi, Hofahiyo.Nakwo uhwontohumano. Ilaija nopɨhwosi ufoꞌmaꞌm-tolɨkeno. Ose ulɨmentohofofoho. 50 Jisas apaꞌno johomohmꞌno lonto kakoe huyoꞌmango uhwajonto poyopeꞌnɨmentisofoho.

51 Oso hohosohonta Anɨtuye tajo ango engosomjo hwapɨfe engo oso ajwoponjo ango weꞌeAnɨtu humayoꞌnefoho lɨmotofo sopo hokuꞌyopopmpilɨpeehinyoso yokintahopo ntaꞌni tomontesɨsɨmpo lohofonto hofaꞌu imoꞌnɨmentisofoho. Hwahohwomɨhwo yonto sojo engoso tɨhwoꞌmentisofoho.52 Oso hwaho aꞌmopijafo hoꞌnahinyo sopo hwahohwosampo lohofahonɨngki Anɨtuye aꞌamu piꞌnɨngopeꞌnɨmentohofoso songo lɨkaꞌmentohofofoho.53 Nolɨkafontɨfi sɨkuno nomꞌnemo Jisas peꞌnonto songolɨkaꞌmentiso somo hofɨko ango Jelusalem wopɨngosomo noswahonɨngkofi aꞌamu piꞌnɨngo engo oso aꞌamusomo uhwonɨmentohofofoho. 54 Hwe aꞌamu itokusoꞌnjosohwamo mokosyohumayo sohwo kakoe aꞌamuꞌnji

Page 159: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 27:55 159 Matɨyu 27:61nohumantɨfi Jisasɨmo uhwontohumantɨfi hwomɨhwoyoꞌmayo soꞌnji imoꞌnɨngkahonɨngki uhwonontɨfi iyohounɨmentisofoho. Ole ulɨmentohofi, Olo hwe lohwoAnɨtuye Hwomu Ne hweho. Ose lɨmentohofofoho.

55 Moyaꞌmi piꞌnɨngo engo NgkalilintaꞌangoJisasɨmo tɨfi inɨngkamotofo sofa Jisasɨmo ufoꞌmanolontɨfi Ngkalili ulɨkoꞌmantɨfi Jisasɨꞌnji Jelusalemnopmmentohofofoho. Osofa nohumantɨfi Jisasɨmouhwonɨhwojamentohofofoho. 56 Aꞌmu hofɨkoꞌnjolopontaꞌangosi Maliya Makɨtola ntaꞌangiyoho. Aꞌmunomꞌnesi kakoe yofe Maliya Jemɨsɨꞌnji Jousepɨꞌnjiyekonaꞌwohiyoho. Aꞌmu nomꞌnesi Sepetiye hwomusohwaꞌuye konaꞌwohiyoho.

Jisasɨye pijafoso sokimomo hoꞌnahumentohofofoho.(Mak 15:42-47; Luk 23:50-55; Joun 19:38-42)

57 Sɨkunoꞌnji hwe hamniyoho engoꞌnjoAlimateyantaꞌango sohwo iꞌmofapmmentisofoho. Kakoeyofe Jousepɨyoho. Kako Jisasɨmo inɨngkamojo hweho.58 Kako hwe engo Pailot osohumo uꞌmanto, Jisasɨyepijafo mayoꞌne ulohonɨmentisofoho. Ose ulahonɨngkiPailot ulɨmento, Jisasɨye pijafoso olo hwe lohumouyɨmno. 59 Ose ulahonɨngki Jousep pijafoso nomantohwapɨfe songo halojo somo ifohumpento 60 kakoesokimo songomo hoꞌnahumentisofoho. Oso sokimosokako sojo engo somo imo engo ilɨꞌmentisofoho. Osopohoꞌnasyonto sojo engo yɨwoloꞌmo yɨwoloꞌmo lohofontosokimo hokuꞌyo somo pɨjwahumentisofoho. 61 MaliyaMakɨtolantaꞌangosɨꞌnji nomꞌne Maliyasɨꞌnji sokimomomɨngo sopo humanji humɨhwontohumantisiyofoho.

Aꞌamu itokusoꞌnjo sohwa Jisasɨye sokimoꞌnjo mofonesopo humohumantohofofoho.

Page 160: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 27:62 160 Matɨyu 28:262 Moꞌnɨngka honta sɨkuno iyoho humayoꞌne yoꞌmayo

itoꞌno esyohumayo sohwi nuyokolofahonɨngki hweyofe engoꞌnjo tajo ango syohoꞌnjo sohwanji aꞌamu Falisisohwanji Pailotɨmo uꞌmaꞌmentohofofoho. 63 Nuꞌmantɨfiulɨmentohofi, Hwe engo oso hwe hwasyo hungkunoꞌnjosohwo songo humamentiso sohonta ole lɨmento,Sɨkuno hufaꞌu sɨhune memjaofɨhwosoꞌno ngko songonolɨkaꞌmnefoho lɨmentisoso huno nayohoho. 64 Osohisoꞌno kɨko jɨje aꞌamu sohwamo ole uso, Jisasɨye pijafosomo sekwo pɨkupɨjo esyontanɨngkujoso sɨkuno hufaꞌusɨhune womemjaofono. Ose uso. Kakoe inomokomoyosohwanukuji kakoe pijafoso hufo ikuji hwemoyaꞌmi somohwasyo ole ulɨfitnnoho, Jisas songo nto lɨkoꞌmaho. Osohwasyo hungkunoso hwasyo hungkuno sɨmoꞌmjo somonuyakolofonoho. 65 Ose ulahonɨngkofi Pailot ulɨmento,Sekwo sekwoe aꞌamu uhwontohumayoꞌne sohwamouhwajɨfijoso hofɨko sokimo somo yokumpohnꞌnyowopɨjwosyafe. 66 Ose ulahonɨngki hofɨko nowentɨfipɨjwahumentohofofoho. Oso hiso hano pitofasiyosoꞌno sohe hoꞌnahumentohofofoho. Oseso hofɨkoaꞌamu itokusoꞌnjo sohwa sokimo homo somouhwontohumayoꞌne uhwatɨmentohofofoho.

28Jisas songo lɨkaꞌmentisofoho.(Mak 16:1-10; Luk 24:1-10; Joun 20:1-18)

1 Sɨkuno iyoho humayosomoiꞌwo imoꞌnɨngkahonɨngkiSante imɨngoꞌnji mofehiꞌnyo wosɨꞌmofapmmonto ya-honjo soꞌnji Maliya Makɨtolantaꞌangosi Maliya nomꞌne-siꞌnji siko Jisas hoꞌnahumalofo sopo uhwonaho lonji pm-mentisiyefoho. 2 Oso hohosohonta hwaho hwomɨhwoyahonɨngki aꞌamu ahwomomjo sohwo nulɨkoꞌmanto no-ponto sojomo iwoloꞌmo iwoloꞌmɨngo lohofonto sojo

Page 161: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 28:3 161 Matɨyu 28:11nomehoꞌnaofonto sojo yokintahopo humamentisofoho.3 Aꞌamu ahwomomjo sohwoe sɨmano emtaꞌmɨngo yontepaꞌnyo kakoe manjiꞌmofoso nɨhuꞌno halojoꞌnohinofoho.4 Aꞌamu itokusoꞌnjo sohwa osohumo uhwonontɨfi yomoyontɨfi iyoho unɨngkahonɨngki poyo hopa woꞌmentoho-fofoho.

5 I osoꞌno aꞌamu ahwomomjo sohwo aꞌmu sofaꞌumoulɨmento, Siko iyoho senɨngkuhwoloho. Ngko hunoole niyohi, Siko Jisas aꞌamu iyopo fonjintoꞌofahumalofosohuneꞌno tɨpeelokusiyo. Ose ulonto ulɨmento, 6 Kakoolopo mohumuyoho. Hohonta kako lɨmentiso hopa ntolɨkaꞌmaho. Oyoninyo. Hofɨko Jisasɨmo nohoꞌnahumalofolopo uhwoninyo. 7 Siko komoꞌno uhusɨsi kakoe inomoko-moyo sohwamo hwe poyo imoꞌnɨmaso sohwo piꞌnɨmomtaꞌni nto lɨkaꞌmaho. Ose ulinyo. Kako Ngkalilineꞌnosɨmoꞌmo nto sepoꞌmaho. Sekwo osopo nosokuji uh-wonɨmno. Hungkuno seloheso inɨngo seyoꞌeno.

8 Ose ulahonɨngki aꞌmu sofaꞌu iyoho unɨmentisososiko sɨmeho wopɨngo umoꞌnɨngkahonɨngki piꞌnɨmomonulɨkoꞌmanji komoꞌno nowenji kakoe inomokomoyosohwamo olo hungkuno loso ulohonanji umentisiyefoho.9 Nowentanɨngki Jisas honɨngkanopo uswoꞌnontoulɨmento, Nje nampohwo faꞌuyo. Ose ulahonɨngkitɨfonepo nowenji Jisasɨye sɨfe hwompahomo ahoupmꞌmokonji Jisasɨmo hwomtame ulohoꞌmentisiyefoho.10 Jisas ulɨmento, Siko iyoho senɨngkuhwoloho. Sikonuhusɨsi nje nɨngkwahwosamo ulinyo. Hofɨko hwahoNgkalili nosokuji osopo wanohonɨfe. Ose ulinyoulɨmentisofoho.

Aꞌamu itokusoꞌnjo sohwafe hungkunofoho.11 Oso aꞌmu sofaꞌu nowentanɨngki aꞌamu fehohnjo

itokusoꞌnjo sokimo somo uhwontohumayo sohwa hofɨkoangopo iꞌmofawentɨfi aꞌamu yofe engoꞌnjo tajo ango

Page 162: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 28:12 162 Matɨyu 28:19syohoꞌnjo sohwamo yoꞌmayo imoꞌnɨmentiso soꞌnoulɨmentohofofoho. 12 Ose ulahonɨngkofi aꞌamu huhwosohwanji aꞌamu Jutafe hwe engo sohwanji uhuꞌmokontɨfiyoꞌmayo yaneꞌentɨfi hungkuno mtitoꞌmentohofofoho.Hofɨko hamniyoho engo aꞌamu itokusoꞌnjo sohwamouyontɨfi ulɨmentohofi, 13 Sekwo aꞌamu somo ole ulɨmno.Kakoe inomokomoyo sohwa hofɨko sɨkwoꞌmiyomonopontɨfi nakwo saho fosyowentanɨngkuhwonikakoe pijafoso hufo maꞌmalofofoho. Ose ulɨmno.14 Hwe engo hwaho mokosyohumayo sohwo olosoꞌno upaꞌnɨngkuhwosɨꞌmanji nakwo kakimo afofoumokantanoho. Kako sekumo yoka masejoꞌnjouyɨmontonoho. 15 Ose ulahonɨngkofi aꞌamu itokusoꞌnjosohwa hamniyoho nomantɨfi hofɨkoe hungkunomoinɨngkamentohofofoho. Olo hungkuno Jisasɨyepijafoso hufo mayo loso aꞌamu Jutafe angoꞌmeemohoꞌnɨngkowahonɨngki neꞌno lontɨfeso olohonta oseweho.

Jisasɨye inomokomoyo sohwa Jisasɨmouhwonɨmentohofofoho.

(Mak 16:14-18; Luk 24:36-49; Joun 20:19-23)16 Inomokomoyo aho hopiꞌnono sɨfe mtaꞌni

angaꞌnohino sohwa oso hwofɨkiꞌnyo hwaho Ngkalilisopo Jisas nto ulɨmentiso sopono sɨmentohofofoho.17 Hofɨko Jisasɨmo uhwonontɨfi hwomtameulohoꞌmentohofofoho. I osoꞌno aꞌamu angaꞌno angaꞌnoJisasɨtɨkeno nomꞌne hwolɨkeno lontɨfi huno piꞌnɨngosyafɨhuꞌmentohofofoho. 18 Jisas hofɨkimo tɨfonepouꞌmanto ulɨmento, Anɨtu yoꞌmayo yokumpohnꞌnyoahwomoꞌnji hwahoꞌntnneꞌno mokosyohumayoꞌnentapisofoho. 19 Osoꞌno sekwo nowekuji hwahohopiꞌnono angoꞌmeemjo aꞌamu somo nje hungkunolutɨhwafɨkujoꞌno nje inomokomoyo umoꞌnɨfe. Sekwo

Page 163: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

Matɨyu 28:20 163 Matɨyu 28:20hofɨkimo mijo kiyomayoso Mpohwoe yofeꞌnji kakoehwomufe yofeꞌnji kakoe Towahunofe yofeꞌnji lɨkujifɨkiyomapmno. 20 Ngko hungkuno hopiꞌnonosejapontnneso aꞌamuso hungkuno hiloso inɨngkape-eꞌne filutɨhwamno. Upaꞌnɨmno. Ngko sekwoꞌnjiengolopohamo nohumentanɨꞌmo sɨkuno moiꞌwoimoꞌnɨngkuhwosoꞌno neꞌno humentɨhwanefoho.

Page 164: Mat OloHungkunoS - World English Bible · Matɨyu OloHungkunoWopɨngolosoMatɨyu Mtɨꞌmokumentisofoho. ... kakoꞌneapentoufohotoꞌmentohofofoho.IosoꞌnoJousep Maliyamo momaso

164Mpohwoe Hungkuno Songofoho

The New Testament and Genesis in the Safeyoka(Ampeeli-Wojokeso) language of Papua New Guinea

Buk Stat na Nupela Testamen long tokples Safeyoka long Niuginicopyright © 1988 Wycliffe Bible Translators, Inc.Language: Ampeeli-Wojokeso (Safeyoka)Translation by: Wycliffe Bible TranslatorsThis translation is made available to you under the terms of the Creative CommonsAttribution-Noncommercial-No Derivatives license 4.0.Youmay share and redistribute this Bible translation or extracts from it in any format,provided that:

You include the above copyright and source information.You do not sell this work for a profit.You do not change any of the words or punctuation of the Scriptures.

Pictures includedwith Scriptures and other documents on this site are licensed just forusewith those Scriptures and documents. For other uses, please contact the respectivecopyright owners.2011-12-15UpdateseBible.org

PDF generated using Haiola and XeLaTeX on 17 Nov 2018 from source files dated 29Nov 2017f526da1e-a607-571c-ba86-56367d7583f3