mein liebster sport · possis legere, possis dictare, possis loqui, possis audire; quorum nihil ne...
TRANSCRIPT
Mein liebster Sport
Jesper
Epistula moralis 15, 1-6*
5
10
15
20
SenecaLuciliosuosalutem.
Mosantiquisfuit(usqueadmeamservatusaetatem)
primisepistulaeverbisadicere:
„Sivales,beneest,egovaleo“.
Rectenosdicimus:
„Siphilosopharis,beneest“.
Valereenimhocdemumest.
Sinehōcaegerestanimus;
corpusquoque,etiamsimagnashabetvires,
nonaliterquamfuriosiautfreneticivalidumest.
Ergohancpraecipuevaletudinemcura,
deindeetillamsecundam!
Quaenonmagnotibiconstabit,
sivoluerisbenevalere.
Stultaestenim,miLucili,etminimeconvenienslitteratoviro
occupatioexercendilacertos
etdilatandicervicem
aclaterafirmandi.
Cumtibifelicitersaginacesseritettoricreverint,
necviresumquamopimibovisnecpondusaequabis.
Adicenunc,
quodmaiorecorporissarcināanimuseliditur
etminusagilisest.
Ergänze: salutem dicit antiqui hier: die Vorfahren Ordne: usque ad meam aetatem servatus
valere gesund sein
philosophari philosophieren
demum hier: erst aeger, ra, rum krank
Ergänze: quam corpus furiosi aut frenetici furiosus der Wahnsinnige freneticus der Geisteskranke validus gesund praecipue (Adv.) hauptsächlich valetudo, inis Gesundheit et hier: auch
magno constare m. Dat. viel kosten für
conveniens m. Dat. passend für litteratus gebildet
occupatio, onis m. Gen. Beschäftigung mit lacertus Arm
dilatare breiter machen cervix, icis Nacken latera n Pl. Körper firmare stark machen sagina Mästung cedere hier: gelingen torus Muskel opimus gut gefüttert pondus, eris n Gewicht aequare erreichen
sarcina Last elidere quetschen agilis, e beweglich
25
30
35
40
45
50
Itaquequantumpotes,
circumscribecorpustuum
etanimolocumlaxa!
Multasequunturincommodahuicdeditoscurae:
Primumexercitationes,
quarumlaborspiritumexhaurit
etinhabilemintentioniacstudiisacrioribusreddit.
Deindecopiaciborumsubtilitasimpeditur.
Acceduntpessimaenotaemancipiainmagisteriumrecepta,
hominesinteroleumetvinumoccupati;
quibusadvotumdiesactusest,
sibenedesudaverunt,
siinlocumeius,quodeffluxit,
multumpotionis[...]regesserunt.[...]
Suntexercitationesetfacilesetbreves,
quaecorpusetsinemoralassentettemporiparcant[...]:
cursus
etcumaliquoponderemanusmotae
etsaltus
velille,quicorpusinaltumlevat,
velille,quiinlongummittit[...].
Quoslibetexhiselige!
Quidquidfacies,
citorediacorporeadanimum!
Illumnoctibusacdiebusexerce!
Laboremodicoaliturille.
Hancexercitationemnonfrigus,nonaestusimpediet,
nesenectusquidem.
Idbonumcura,
quodvetustatefitmelius!
Nequeegoteiubeo
semperimminerelibroautpugillaribus:
circumscribere beschränken
laxare ausdehnen
incommodum Nachteil dediti Leute, die sich hingeben Ergänze: Primum sunt exercitationes, ... exercitatio, onis Übung
exhaurire ermüden inhabilis, e untauglich intentio, onis Aufmerksamkeit subtilitas, atis Scharfsinn
pessimae notae mancipia n. Pl. Sklaven der übelsten Sorte in magisterium recipere als Trainer anstellen oleum (Salb)Öl occupatus inter beschäftigt mit
ad votum nach Wunsch
desudare (aus)schwitzen effluere (Perf.: effluxi) ausfließen potio, onis Alkohol regerere (Perf.: regessi) nachfüllen exercitatio, onis Übung
lassare lockern pondus, eris Gewicht saltus, us m Sprung
altum Höhe levare heben Ergänze: qui corpus in longum mittit longum Weite quilibet, quaelibet, quodlibet irgendeiner eligere auswählen
cito (Adv.) schnell
modicus maßvoll frigus, oris n Kälte senectus, utis f Alter
vestustas, atis f das Älter-Werden
imminere m. Dat. sich neigen über pugillares Pl. Schreibtafeln
55
60
Dandumestaliquodintervallumanimo,
itatamen,utnonresolvatur,sedremittatur.
Gestatioetcorpusconcutitetstudiononofficit:
Possislegere,possisdictare,
possisloqui,possisaudire;
quorumnihilneambulatioquidemvetatfieri.[...]
Vale!
aliqui, aliqua, aliquod irgendein intervallum Pause resolvere entkräften remitti sich erholen gestatio, onis das Getragen-Werden concutere durchschütteln officere im Weg stehen dictare diktieren quorum nihil nichts davon vetare verbieten ambulatio, onis Spaziergang