modül 3 – finansal tabloların sunuluşu

40
Modül 3 – Finansal Tabloların Sunuluşu IFRS Vakfı: IFRS ® for SMEs Eğitim Materyali

Upload: others

Post on 30-Oct-2021

18 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: Modül 3 – Finansal Tabloların Sunuluşu

Modül 3 – Finansal Tabloların Sunuluşu

IFRS Vakfı: IFRS® for SMEs Eğitim Materyali

Page 2: Modül 3 – Finansal Tabloların Sunuluşu

IFRS Foundation: Training Material for the IFRS® for SMEs

including the full text ofSection 3 Financial Statement Presentation

of the International Financial Reporting Standard (IFRS)for Small and Medium-sized Entities (SMEs)

issued by the International Accounting Standards Board on 9 July 2009

with extensive explanations, self-assessment questions and case study

IFRS Foundation®

30 Cannon StreetLondon EC4M 6XH

United Kingdom

Telephone: +44 (0)20 7246 6410Fax: +44 (0)20 7246 6411

Email:[email protected]

Publications Telephone: +44 (0)20 7332 2730Publications Fax: +44 (0)20 7332 2749

Publications Email: [email protected]: www.ifrs.org

Page 3: Modül 3 – Finansal Tabloların Sunuluşu

This training material has been prepared by IFRS Foundation education staff. It has not been approved by the International Accounting Standards Board (IASB). The training material is designed to assist those training others to implement and consistently apply the IFRS for SMEs. For more information about the IFRS education initiative visithttp://www.ifrs.org/Use+around+the+world/Education/Education.htm.

IFRS Foundation®

30 Cannon Street | London EC4M 6XH | United KingdomTelephone: +44 (0)20 7246 6410 | Fax: +44 (0)20 7246 6411Email: [email protected] Web: ww.ifrs.org

Copyright © 2010 IFRS Foundation®

Right of use

Although the IFRS Foundation encourages you to use this training material, as a whole or in part, for educational purposes, you must do so in accordance with the copyright terms below.

Please note that the use of this module of training material is not subject to the payment of a fee.

Copyright notice

All rights, including copyright, in the content of this module of training material are owned or controlled by the IFRS Foundation.

Unless you are reproducing the training module in whole or in part to be used in a stand-alone document, you must not use or reproduce, or allow anyone else to use or reproduce, any trade marks that appear on or in the training material. For the avoidance of any doubt, you must not use or reproduce any trade mark that appears on or in the training material if you are using all or part of the training materials to incorporate into your own documentation. These trade marks include, but are not limited to, the IFRS Foundation and IASB names and logos.

When you copy any extract, in whole or in part, from a module of the IFRS Foundation training material, you must ensure that your documentation includes a copyright acknowledgement that the IFRS Foundation is the source of your training material. You must ensure that any extract you are copying from the IFRS Foundation training material is reproduced accurately and is not used in a misleading context. Any other proposed use of the IFRS Foundation training materials will require a licence in writing.

Please address publication and copyright matters to:IFRS Foundation Publications Department30 Cannon Street London EC4M 6XH United KingdomTelephone: +44 (0)20 7332 2730 Fax: +44 (0)20 7332 2749Email: [email protected] Web: www.ifrs.org

The IFRS Foundation, the authors and the publishers do not accept responsibility for loss caused to any person who acts or refrains from acting in reliance on the material in this publication, whether such loss is caused by negligence or otherwise.

The Turkish translation of the Training Material for the IFRS® for SMEs contained in this publication has not been approved by a review committee appointed by the IFRS Foundation. The Turkish translation is copyright of the IFRS Foundation.

The IFRS Foundation logo, the IASB logo, the IFRS for SMEs logo, the ‘Hexagon Device’, ‘IFRS Foundation’, ‘eIFRS’,‘IAS’, ‘IASB’, ‘IASC Foundation’, ‘IASCF’, ‘IFRS for SMEs’, ‘IASs’, ‘IFRS’, ‘IFRSs’, ‘International Accounting Standards’and ‘International Financial Reporting Standards’ are Trade Marks of the IFRS Foundation.

Page 4: Modül 3 – Finansal Tabloların Sunuluşu

IFRS Vakfı: IFRS® for SME Eğitim Materyali

Uluslararası Muhasebe Standartları Kurulu’nun 9 Temmuz 2009 tarihinde yayımlamış olduğu

Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmeler (SMEs) için Uluslararası Finansal Raporlama Standardı (IFRS)’nın

Bölüm 3 Finansal Tabloların Sunuluşu’nun tam metni ile

genişletilmiş açıklamalar, değerlendirme soruları ve vaka çalışmaları içermektedir.

IFRS Foundation®

30 Cannon StreetLondon EC4M 6XH

İngiltere

Telefon: +44 (0)20 7246 6410Fax: +44 (0)20 7246 6411

E-posta:[email protected]

Yayınlar Dept. Telefon: +44 (0)20 7332 2730Yayınlar Dept. Fax: +44 (0)20 7332 2749

Yayınlar Dept. E-posta: [email protected]: www.ifrs.org

Page 5: Modül 3 – Finansal Tabloların Sunuluşu

Bu eğitim materyali IFRS Vakfı eğitim personeli tarafından hazırlanmıştır. Uluslararası Muhasebe Standartları Kurulu (IASB) tarafından onaylanmamıştır. Eğitim materyali, IFRS for SMEs’i devamlı olarak uygulayacak kullanıcılara eğitim verelere yardımcı olmak için tasarlanmıştır. IFRS eğitim girişimi hakkında daha fazla bilgi için aşağıdaki web sayfasını ziyaret ediniz:http://www.ifrs.org/Use+around+the+world/Education/Education.htm.

IFRS Foundation®

30 Cannon Street | London EC4M 6XH | İngiltereTelefon: +44 (0)20 7246 6410 | Faks: +44 (0)20 7246 6411E-posta: [email protected] Web: ww.ifrs.org

Telif Hakkı © IFRS Foundation®

Kullanım Hakkı

IFRS Vakfı bu eğitim materyalinin kısmen ya da tamamen kullanımını teşvik etse de, aşağıda verilen telif hakkı koşulları uyarınca kullanılması gerekmektedir.

Bu eğitim materyali modülünün kullanılması herhangi bir ücret ödemesine tabi değildir.

Telif hakkı bildirimi

Telif hakkı da dahil bu eğitim materyali modülü kapsamındaki tüm haklar IFRS Vakfına ait olup, yine IFRS Vakfı tarafından kontrol edilmektedir.

Eğitim modülü bağımsız bir belgede kullanılacak şekilde tamamen veya kısmen çoğaltılmadıkça, kullanılamaz veya çoğaltılamaz, üçüncü kişilerin kullanmasına veya çoğaltmasına, üzerindeki ve eğitim materyalindeki ticari markaların gösterilmesine izin verilemez. Şüpheye mahal vermemek için, eğitim materyallerinin tamamını veya bir kısmını kendi belgelerinizin bir parçası olarak kullanacaksanız üzerinde veya eğitim materyalinde yer alan herhangi bir ticari markayı kullanamaz ve çoğaltamazsınız. Bu ticari markalar IFRS Vakfı ve IASB adları ve logolarını kapsamakta olup bunlarla kısıtlı değildir.

IFRS Vakfı eğitim materyali modülünün tamamı ve bir kısmından alıntı yapmanız durumunda, belgelerinizin eğitim materyali modülünüzün kaynağının IFRS Vakfı olduğuna ilişkin bir telif hakkı onayı içermesini temin etmeniz gerekecektir. IFRS Vakfı eğitim materyalinden kopyalayacağınız herhangi bir alıntının doğru bir şekilde çoğaltıldığından ve yanıltıcı bir bağlamda kullanılmadığından emin olmanız gerekmektedir. IFRS Vakfı eğitim materyalleri için önerilecek herhangi bir diğer kullanım yazılı lisans gerektirmektedir.

Lütfen yayınlar ve telif hakkı ile ilgili konuları aşağıdaki adrese bildiriniz:IFRS Vakfı Yayın Departmanı 30 Cannon Street, Londra, EC4M 6XH, İngiltere Telefon: +44 (0)20 7332 2730 Faks: +44 (0)20 7332 7249E-posta: [email protected] Web: www.ifrs.org

Bu zarar ihmalden veya diğer nedenlerden kaynaklansın veya kaynaklanmasın, IFRS Vakfı, yazarlar ve yayıncılar bu yayında yer alan materyale dayalı olarak hareket eden veya hareket etmekten kaçınan herhangi bir şahsa yönelik zararlardan dolayı sorumluluk kabul etmez.

Bu yayında yer alan KOBİ’ler için IFRS® Eğitim Materyalinin Türkçe tercümesi IFRS Vakfı tarafından atanmış bir inceleme komitesi tarafından onaylanmıştır. Türkçe tercümesinin telif hakları IFRS Vakfına aittir.

IASB logosu/ IFRS Vakfı logosu/’Altıgen Aygıt’, IFRS Vakfı Eğitim logosu, IFRS vakfı, eIFRS, IAS, IASB, IFRS Vakfı Eğitimi, IASs, IFRIC, IFRS, IFRSs, International Accounting Standards- UIuslararası Muhasebe Standartları, International Financial Reporting Standards-UIuslararası Finansal Raporlama Standartları ve SIC IFRS Vakfının ticari markalarıdır.

Page 6: Modül 3 – Finansal Tabloların Sunuluşu

ivIASC Foundation: Training Material for the IFRS® for SMEs (version 2010-1) IASC Foundation: Training Material for the IFRS® for SMEs (version 2010-1)

İçindekiler

GİRİŞ Öğrenim çıktıları IFRS for SMEs Hükümlere giriş HÜKÜMLER VE ÖRNEKLER Bu bölümün kapsamı Gerçeğe uygun sunum IFRS for SMEs ile uyum İşletmenin sürekliliği Raporlamanın sıklığı Sunumun tutarlılığı Karşılaştırmalı bilgi Önemlilik ve toplulaştırma Tam bir finansal tablo seti Finansal tabloların niteliğine ilişkin bilgiler Bu standartta belirtilenler dışındaki bilgilerin sunumu ÖNEMLİ TAHMİNLER ve DİĞER DEĞERLENDİRMELER TAM SET IFRS’LER İLE KARŞILAŞTIRMA BİLGİNİZİ TEST EDİN BİLGİNİZİ UYGULAYIN Vaka çalışması Vaka çalışmasının cevabı

11223345713141719212223262829333334

Page 7: Modül 3 – Finansal Tabloların Sunuluşu

1

Modül 3 – Finansal Tabloların Sunuluşu

IASC Foundation: Training Material for the IFRS® for SMEs (version 2010-1) IASC Foundation: Training Material for the IFRS® for SMEs (version 2010-1)

Bu eğitim materyali, IASC Vakfının eğitim personeli tarafından hazırlanmış olup, Uluslararası Muhasebe Standartları Kurulu (IASB) tarafından onaylanmamıştır. Küçük ve orta büyüklükteki işletmelere (KOBİ) uygulanacak muhasebe hükümleri, IASB tarafından Temmuz 2009’da yayımlanan KOBİ’ler için Uluslararası Finansal Raporlama Standartlarında (IFRS) düzenlenmiştir.

GİRİŞBu modül, finansal tabloların sunumuna ilişkin genel hükümler üzerinde odaklanmaktadır. 4-8 inci modüller ise, finansal tabloları oluşturan her bir bileşenin sunumuna ilişkin hükümleri ele almaktadır. Bu modül, öğrencilere konuyu tanıtmakta, yayımlanan resmi metin konusunda rehberlik sağlamakta, örneklerin kullanılması aracılığıyla hükümlerin anlaşılmasını kolaylaştırmakta ve finansal tabloların sunumunda gerekli olan önemli değerlendirmeleri göstermektedir. Ayrıca bu modülde, öğrencinin hükümlere yönelik bilgisini test etmek için hazırlanan sorular ile IFRS for SMEs uyarınca finansal tabloların sunumuna yönelik yeteneğini geliştirmek için tasarlanan örnek olaylar yer almaktadır.

Öğrenim çıktılarıBu modülün başarılı bir şekilde tamamlanması üzerine, finansal tabloların sunumuna ilişkin olarak IFRS for SMEs’de yer alan genel hükümler öğrenilmiş olacaktır. Ayrıca söz konusu hükümlerin uygulamada kullanılışını gösteren örnek olayların tamamlanmasıyla, IFRS for SMEs uyarınca muhasebeleştirme ve finansal tabloların sunuluşu konusundaki yeterliliğiniz artacaktır. Bu modül, IFRS for SMEs kapsamında kullanıcılara, özellikle aşağıda yer alan hususlar açısından faydalı olmayı amaçlamaktadır:

tam set finansal tabloların bileşenlerini bilecek ve söz konusu bileşenlerin nasıl tanımlandığını ve •yayımlanan aynı dokümanda yer alan diğer bilgilerden nasıl ayrıştığını anlayabileceksiniz

bir işletmenin finansal durumunun, finansal performansının ve nakit akışlarının doğru şeklide •sunulması amacıyla finansal tabloların genel hükümlerini anlayabileceksiniz

bir işletmenin sürekliliğini devam ettirme kabiliyetinin nasıl değerlendirileceğini bileceksiniz•

işletmenin sürekliliği devam ettirme kabiliyetine yönelik olarak önemli şüphelere yol açan •önemli belirsizlikler olduğunda muhasebeleştirme ve finansal raporlama ile işletmenin sürekli olmadığı belirlendiğindeki hükümleri anlayabileceksiniz

sunumun tutarlılığı ile finansal tablolardaki karşılaştırmalı bilgiye ilişkin hükümleri •anlayabileceksiniz

önemliliğin ve sürekliliğin değerlendirilmesi de dahil, finansal tabloların sunumu için gereken •önemli değerlendirmelere ilişkin kavrayışı gösterebileceksiniz.

Page 8: Modül 3 – Finansal Tabloların Sunuluşu

2

Modül 3 – Finansal Tabloların Sunuluşu

IFRS for SMEsIFRS for SMEs’in, kamuya hesap verme yükümlülüğü bulunmayan işletmelerin genel amaçlı finansal tablolarına uygulanması amaçlanmaktadır (bakınız: Bölüm 1 Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmeler).

IFRS for SMEs, zorunlu hükümler ve söz konusu hükümlerle birlikte yayımlanan (zorunlu olmayan) diğer materyallerden oluşur.

Zorunlu olmayan materyaller aşağıdakilerden oluşmaktadır:

• IFRS for SMEs’e genel bir giriş yapan ve Standardın amacını, yapısını ve uygulama alanını açıklayan önsöz.

örnek finansal tablolar ile dipnot kontrol listesini içeren uygulama rehberi.•

IASB’nin • IFRS for SMEs’e ilişkin sonuçlara ulaşırken sergilediği temel yaklaşımı özetleyen Karar Gerekçeleri.

IFRS for SMEs• ’in yayımlanması konusunda muhalif görüş bildiren bir IASB üyesinin muhalif görüşü.

IFRS for SMEs’de Terimler Sözlüğü zorunlu hükümlerin bir parçasıdır.

IFRS for SMEs’de Bölüm 21 Karşılıklar, Koşullu Borçlar ve Koşullu Varlıklar, Bölüm 22 Borçlar ve Özkaynak ile Bölüm 23 Hasılat’ta ekler yer almaktadır. Söz konusu ekler zorunlu olmayan rehberlerdir.

Hükümlere girişKüçük ve orta büyüklükteki işletmelerin genel amaçlı finansal tablolarının amacı, kendi özel bilgi ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik olarak hazırlanmış raporlar talep edebilme imkânı bulunmayan geniş bir kullanıcı kitlesine, genel olarak bir işletmenin finansal durumu, faaliyet sonuçları ve nakit akışları hakkında ekonomik kararlar almalarında faydalı olacak bilgiler sağlamaktır. Bölüm 3’ün amacı, finansal tabloların sunuluşuna ilişkin genel hükümleri açıklamaktır.

Bölüm, tam set finansal tabloların bileşenlerini belirlemekte ve söz konusu bileşenlerin tanımlanması ve finansal tablolar gibi aynı dokümanda sunulabilecek diğer bilgilerden ayrılmasına ilişkin kriterleri tespit etmektedir. Ayrıca, tam bir finansal tablo setinin raporlanacağı minimum sıklığı belirlemektedir.

IFRS for SMEs’in (gerektiğinde ilave açıklamalar ile birlikte) uygulanmasının, işletmenin finansal durumun, finansal performansın ve nakit akışlarının doğru sunumunu sağlayacak finansal tablolarda yer alması ile sonuçlanacağının tahmin edilişini belirler. Buna ek olarak işletmenin IFRS for SMEs ile açık ve koşulsuz tablo uyumu sağlaması gerekmektedir.

İşletmenin sürekliliği devam ettirme kabiliyetinin periyodik olarak değerlendirilmesine ilişkin hükümleri belirtir ve işletmenin sürekliliği devam ettirme kabiliyetine ilişkin önemli belirsizliklerin açıklanmasını düzenler.

Önemliliğin değerlendirilmesinde rehberlik sağlamakta ve benzer kalemlerin toplulaştırılmasına, sunumun tutarlılığına ve karşılaştırmalı bilginin sunumuna ilişkin hükümleri belirlemektedir.

IASC Foundation: Training Material for the IFRS® for SMEs (version 2010-1)

Page 9: Modül 3 – Finansal Tabloların Sunuluşu

Modül 3 – Finansal Tabloların Sunuluşu

3

Modül 3 – Finansal Tabloların Sunuluşu

HÜKÜMLER VE ÖRNEKLER

IFRS for SMEs’in 3. Bölümü olan Finansal Tabloların Sunuluşu aşağıda düzenlenmiş ve gri olarak gösterilmiştir. IFRS for SMEs’e ilişkin Sözlükte tanımlanan terimler de hükümlerin bir parçası niteliğindedir. Söz konusu terimler, Bölüm 3’e ilişkin metnin ilk karşılaşıldığı yerinde koyu renk ile işaretlenmiştir. IASC Vakfı eğitim personeli tarafından hazırlanan notlar ve örnekler boyanmamıştır. IASCF Vakfı eğitim personeli tarafından eklenen diğer ek açıklamalar kalın italik olarak köşeli parantezlerin içerisinde yer almaktadır. Personel tarafından yapılan eklemeler IFRS for SMEs’in bir parçası niteliğinde değildir ve IASB tarafından onaylanmamıştır.

Bu bölümün kapsamı 3.1 Bu bölüm, finansal tabloların gerçeğe uygun sunumundan neyin anlaşılması

gerektiğini, IFRS for SMEs ile uyumun koşullarını ve tam bir finansal tablo setinin neyi ihtiva etmesi gerektiği konularını ele almaktadır.

Notlar Gerçeğe uygun sunum, işlemlerin, diğer olayların ve koşulların etkilerinin, varlık, borç, gelir

ve gider tanımlarına ve muhasebeleştirme koşullarına uygun olarak sunumudur.

Finansal tablolar, işletmenin finansal durumunun, finansal performansının ve nakit akışlarının planlanmış sunumudur.

Finansal durum işletmeye ait finansal durum tablosunda yer alan varlık, borç ve özkaynakların belirli bir tarih itibarıyla birbirleriyle olan ilişkilerini gösterir (bakınız Modül 4)

Varlık, geçmişte meydana gelen olaylar sonucunda ortaya çıkan ve hâlihazırda işletmenin kontrolünde olup gelecekte işletmeye ekonomik fayda sağlaması beklenen değerlerdir (bakınız Sözlük).

Borç, geçmişte meydana gelen olaylardan kaynaklanan ve ödenmesi/ifası durumunda, ekonomik fayda içeren değerlerin işletmeden çıkışına neden olacak olan mevcut yükümlülüklerdir (bakınız Sözlük).

Özkaynak, işletmeye ait tüm borçların işletme varlıklarından indirilmesi durumunda geriye kalan varlıklar üzerindeki paylardır (bakınız Sözlük).

Finansal performans bir işletmenin kapsamlı gelir tablosunda raporlanan gelir ve giderleri arasındaki ilişkidir (bakınız Modül 5).

Gelir, özkaynak yatırımcılarının katkılarıyla ilişkili olanlar hariç olmak üzere, işletmeye giren varlıklar veya işletmeye ait varlıkların değerlerinde meydana gelen artışlar ya da borçlarda oluşan azalışlar nedeniyle işletme özkaynaklarının artmasına sebep olan ve raporlama dönemi içerisinde gerçekleşen, ekonomik değerlerde yaşanan artışlardır (bakınız Sözlük).

IASC Foundation: Training Material for the IFRS® for SMEs (version 2010-1)

Page 10: Modül 3 – Finansal Tabloların Sunuluşu

4

Modül 3 – Finansal Tabloların Sunuluşu

Giderler, özkaynak yatırımcılarına yapılan dağıtımlarla ilişkili olanlar hariç olmak üzere, işletmeden çıkan varlıklar veya işletmeye ait varlıkların değerlerinde meydana gelen azalışlar ya da borçlarda oluşan artışlar nedeniyle işletme özkaynaklarının azalmasına sebep olan ve raporlama dönemi içerisinde gerçekleşen, ekonomik değerlerde yaşanan azalışlardır (bakınız Sözlük).

Bir raporlama döneminde özkaynak yatırımlarına katılım (veya dağıtım) özkaynak değişim tablosunda gösterilir (bakınız Modül 6).

Nakit akışları, nakit ve nakit benzerlerinin giriş ve çıkışlarıdır. Bir işletmenin bir raporlama dönemine ilişkin nakit ve nakit benzerlerindeki değişimine ilişkin bilgi nakit akış tablosunda sunulur (bakınız Modül 7).

Gerçeğe uygun sunum 3.2 Finansal tablolar, bir işletmenin finansal durumunu, faaliyet sonuçlarını ve nakit

akışlarını gerçeğe uygun şekilde sunmalıdır. Gerçeğe uygun sunum, işlemler ile diğer olay ve koşulların etkilerinin Bölüm 2 Kavramlar ve Genel İlkeler’de belirtilen varlık, borç, gelir ve gider tanımlarına ve muhasebeleştirme koşullarına uygun olarak sunulmasını gerektirir.

(a) IFRS for SMEs’nin, gerektiğinde yapılacak ek açıklamalarla birlikte, ilgili KOBİ işletmesinin finansal durumunu, faaliyet sonuçlarını ve nakit akışlarını gerçeğe uygun şekilde sunmasını sağladığı varsayılır.

(b) Paragraf 1.5’te belirtildiği üzere, bu Standardın kamuya hesap verme yükümlülüğü bulunan işletmeler tarafından uygulanması durumunda, bu Standart, ilgili finansal tabloların gerçeğe uygun bir sunum sağladığını kabul etmez.

(a)’da sözü edilen ek açıklamalar, bu Standartta yer alan düzenlemelerin, bazı işlemler ile diğer olay ve koşulların, işletmenin finansal durumu ve finansal performansı üzerindeki etkilerinin değerlendirilmesinde yetersiz kaldığı durumlarda gerekli olur.

Notlar Bazı durumlarda finansal tablo kullanıcılarının işletmenin finansal durumunun, faaliyet

sonuçlarının ve nakit akışlarınının gerçeğe uygun olarak sunulması için IFRS for SMEs’de zorunlu kılınan açıklamalardan daha fazlasını yapmaları gerekebilir. Örneğin, bir işletmenin satışlarının çoğunu tek bir müşteriye yapması veya belirli bir coğrafyada ya da endüstriyel sektörde bölümlere göre raporlamanın(1) olmaması durumunda gerçeğe uygun sunumun sağlanması için satışların yoğunluğunun açıklanması gerekmektedir. Söz konusu bilginin finansal tablo kullanıcılarının karar alma süreçlerini etkilemesini beklemek makul bir durumdur.

(1) IFRS for SMEs bölümlere göre raporlamayı ele almamaktadır (finansal tablolarda bölümlere ilişkin bilginin sunulması gerekmez)

IASC Foundation: Training Material for the IFRS® for SMEs (version 2010-1)

Page 11: Modül 3 – Finansal Tabloların Sunuluşu

Modül 3 – Finansal Tabloların Sunuluşu

5

Modül 3 – Finansal Tabloların Sunuluşu

IFRS for SMEs ile uyum 3.3 Finansal tabloları IFRS for SMEs ile uyumlu olan bir işletme, sözü edilen hususu açık

ve koşulsuz bir şekilde dipnotlarında belirtir. Finansal tabloların IFRS for SMEs ile uyumlu olduğunun belirtilebilmesi için, bu Standartta yer alan hükümlerin tamamına uyulması gerekir.

Örnek- uyum tablosuÖr 1 Bir işletme dönem sonu 31 Aralık 20X2 olan bir yıla ilişkin konsolide finansal tablolarını

IFRS for SMEs uyarınca hazırlamaktadır.

[Alıntıdır] Dipnot 2 Hazırlık ve muhasebe politikaları esasları

Konsolide finansal tablolar Uluslararası Muhasebe Standartları Kurulu tarafından yayımlanan Küçük ve Orta Büyüklükte İşletmeler için Finansal Raporlama Standartlarına göre hazırlanmaktadır.

Notlar IFRS for SMEs küçük ve orta ölçekli işletmelerin (KOBİ’ler) kullanımına yöneliktir.

KOBİ’ler;

(a) kamuya hesap verme yükümlülüğü bulunmayan ve

(b) dış kullanıcılar için genel amaçlı finansal tablo yayımlayan işletmelerdir. İşletme yönetiminde yer almayan işletme sahipleri, mevcut veya potansiyel borç verenler ve kredi derecelendirme kuruluşları, dış kullanıcılara örnek olarak gösterilebilir.

Bir işletmenin aşağıdaki hâllerde kamuya hesap verme yükümlülüğünün bulunduğu kabul edilir:

(a) borçlanma araçlarının veya özkaynağa dayalı finansal araçların kamuya açık bir piyasada (yerel ve bölgesel piyasalar da dâhil olmak üzere, yerli veya yabancı bir sermaye piyasasında veya tezgâh üstü piyasada) işlem görmesi veya bu tür bir piyasada işlem görmek üzere söz konusu araçların ihraç edilme aşamasında bulunulması ya da

(b) esas faaliyet konularından birinin, varlıkları güvenilir kişi sıfatıyla geniş bir kitle adına muhafaza etmek olması (bankalar, yatırım bankaları, yatırım fonları, kredi birlikleri, sigorta şirketleri, emeklilik şirketleri, bireysel emeklilik fonları, faktoring şirketleri, finansal kiralama şirketleri, aracı kuruluşlar ve benzeri finans kuruluşlarında olduğu gibi) (bakınız 1.1 – 1.3 Paragrafları).

IASC Foundation: Training Material for the IFRS® for SMEs (version 2010-1)

Page 12: Modül 3 – Finansal Tabloların Sunuluşu

6

Modül 3 – Finansal Tabloların Sunuluşu

Örnekler – uyum tablosunun uygun olması Ör 2 Kamuya hesap verme yükümlülüğü olmayan bir işletme finansal tablolarını IFRS for

SMEs çerçevesinde hazırlar.

İşletme dipnotlarda IFRS for SMEs için açık ve koşulsuz bir uyum tablosu hazırlar.

Ör 3 Kamuya hesap verme yükümlülüğü olmayan bir işletme finansal tablolarını faaliyet gösterdiği bölgenin yerel genel kabul görmüş muhasebe ilkelerine göre hazırlamaktadır. Yerel GKGMİ, IFRS for SMEs ile ismi hariç olmak üzere kelimesi kelimesine aynıdır.

İşletme dipnotlarda yerel GKGMİ, IFRS for SMEs ya da her ikisi için açık ve koşulsuz bir uyum tablosu hazırlayabilir.

Örnekler – uyum tablosunun uygun olmamasıÖr 4 Kamuya hesap verme yükümlülüğü olmayan bir işletme vergilendirilebilir gelirini (ve

vergi giderini) hesaplamak için finansal tablolarını faaliyet gösterdiği bölgenin vergilendirme hükümleri uyarınca hazırlamaktadır. Bölgenin vergilendirme hükümleri IFRS for SMEs’de yer alan hükümlerden farklılık göstermektedir.

İşletmenin finansal tabloları IFRS for SMEs ile uyumlu değildir. Bu yüzden finansal tablolarını IFRS for SMEs ile uyumlu olarak tanımlayamaz.

Ör 5 Kamuya hesap verme yükümlülüğü olan ve finansal tablolarını IFRS for SMEs ile uyumlu olarak hazırlayan işletme.

İşletmenin kamuya hesap verme yükümlülüğü vardır. Bu nedenle yasal düzenlemelerin kamuya hesap verme yükümlülüğü bulunan işletmeler açısından bu Standardın uygulanmasını zorunlu kıldığı veya buna izin verdiği durumlarda dâhi, söz konusu işletmelerin bu Standarda uygun olarak düzenledikleri finansal tablolar, ’ye uygun olarak düzenlenmiş kabul edilmez (bakınız 1.5 Paragrafı).

Ör 6 Kamuya hesap verme yükümlülüğü bulunmayan ve finansal tablolarını faaliyet gösterdikleri bölgenin yerel GKGMİ uyarınca düzenleyen işletmede yerel GKGMİ temel olarak IFRS for SMEs esasına dayanmaktadır. Bununla birlikte yerel GKGMİ’nin ve IFRS for SMEs’in hükümleri arasında bazı önemli farklılıklar bulunmaktadır.

İşletmenin finansal tabloları IFRS for SMEs ile uyumlu değildir. Bu nedenle, söz konusu işletme finansal tablolarını ile uyumlu olarak tanımlayamaz.

3.4 Bu Standardın Bölüm 2’de belirtilen finansal tabloların hedefleriyle çelişki yaratacak sonuçlar doğuracağının değerlendirildiği son derece ender olarak rastlanabilecek bazı durumlarda, ilgili yasal düzenlemeler izin verdiği sürece, paragraf 3.5’te belirtilen açıklamalarda bulunmak kaydıyla ilgili hükmün uygulanmasından kaçınılabilir.

IASC Foundation: Training Material for the IFRS® for SMEs (version 2010-1)

Page 13: Modül 3 – Finansal Tabloların Sunuluşu

Modül 3 – Finansal Tabloların Sunuluşu

7

Modül 3 – Finansal Tabloların Sunuluşu

3.5 Paragraf 3.4’te yer verilen düzenleme çerçevesinde bu Standartta yer alan herhangi bir hükmün uygulanmadığı durumlarda, aşağıdaki açıklamalarda bulunulur:

Yönetimin, ilgili finansal tabloların işletmenin finansal durumunu, faaliyet sonuçlarını (a) ve nakit akışlarını gerçeğe uygun olarak gösterdiğine karar verdiği,

Gerçeğe uygun bir sunuma ulaşmak amacıyla uygulanmamasına karar verilen (b) hüküm dışında, finansal tabloların IFRS for SMEs ile uyumlu olduğu,

IFRS for SMEs(c) ’in uygulanmayan hükmünün niteliği ve gerektirdiği uygulama ile söz konusu hükmün finansal tabloların Bölüm 2’de belirtilen hedefleriyle çelişki yaratacak düzeyde yanıltıcı sonuçlar vermesinin nedenleri ve yerine tercih edilen uygulama.

3.6 Bu Standardın önceki yıllarda uygulanmasından kaçınılan bir hükmünün cari dönem finansal tablolarında sunulan tutarları etkilediği durumlarda, 3.5 (c) paragrafındaki açıklamalar yapılır.

3.7 Son derece ender de olsa yönetimin bu Standartta yer alan bir hükmün uygulanmasının finansal tabloların Bölüm 2’de belirtilen hedefleriyle çelişki yaratacak sonuçlara neden olacağına karar verdiği, ancak ilgili yasal düzenlemelerin bu hükmün uygulanmasından kaçınmaya izin vermediği durumlarda, aşağıdaki açıklamalar yapılmak suretiyle söz konusu hükmün neden olacağı düşünülen yanlış yönlendirme mümkün olduğunca azaltılmaya çalışılır:

İlgili hükmün niteliği ve yönetimin söz konusu hükmün finansal tabloların Bölüm (a) 2’de belirtilen hedefleriyle çelişki yaratacak düzeyde yanıltıcı sonuçlar vereceğine yönelik değerlendirmesinin nedenleri ve

Raporlanan her bir dönem için, gerçeğe uygun sunum sağlanması amacıyla her (b) bir finansal tablo kaleminde yapılması gereken düzeltmeler.

İşletmenin sürekliliği 3.8 Bu Standardı uygulayan işletmelerin yönetim organlarının, finansal tabloların

düzenlenmesi sırasında, işletmelerinin faaliyetlerine sürekli olarak devam edebilme kabiliyetlerinin bulunup bulunmadığını değerlendirmeleri gerekir. Yönetimin şirketi tasfiye etme veya ticari faaliyetine son verme niyetinde olduğu ya da bunları yapmak dışında gerçekçi bir alternatifinin bulunmadığı durumlar haricinde, işletmenin sürekli olduğu kabul edilir. Yönetim, işletmenin sürekliliği varsayımının geçerliliğini değerlendirirken, raporlama tarihinden sonraki dönemlere ilişkin mümkün olan tüm bilgileri dikkate alır. Sözü edilen gelecek dönemler, bununla sınırla olmamak kaydıyla en azından on iki aylık süreyi kapsar.

IASC Foundation: Training Material for the IFRS® for SMEs (version 2010-1)

Page 14: Modül 3 – Finansal Tabloların Sunuluşu

8

Modül 3 – Finansal Tabloların Sunuluşu

Notlar İşletmenin sürekliliği varsayımı, sadece yönetimin şirketi tasfiye etme veya ticari faaliyetine

son verme niyetinde olduğu ya da bunları yapmak dışında gerçekçi bir alternatifinin bulunmadığı durumlarda işletme tarafından terk edilir. Bu nedenle, işletmenin sürekliliği varsayımı işletmenin finansal güçlükler yaşadığı durumlar için bile uygun olabilir. Fakat işletmenin sürekliliği devam ettirme kabiliyetine yönelik olarak önemli şüphelere yol açan olaylar ve koşullarla ilişkili önemli belirsizlikler olduğunda işletme söz konusu belirsizlikleri açıklamalıdır.

Bazı durumlarda işletmenin sürekliliğine ilişkin küçük bir belirsizlik olabilir. Örneğin (i) işletmenin sürekli olma ihtimali yüksektir (işletme sağlam, yüksek kârlı ve mali bakımdan güçlüdür ve iş kolu ve finansman açısından belirli risklerle karşı karşıya değildir) ya da (ii) işletmenin sürekli olmayacağı neredeyse kesindir (yönetim işletmeyi tasfiye etmeye veya faaliyetleri durdurmaya yönelik bir planı üstlenmiştir).

Yönetimin işletmeyi tasfiye etme ya da faaliyetleri durdurma niyetinin olmadığı diğer durumlarda işletmenin tasfiye ya da faaliyetleri durdurmaktan başka gerçekçi bir alternatifinin olup olmadığının belirlenmesi için önemli bir muhakemenin (örneğin; işletmenin sürekliliğini devam ettirme kabiliyetinin belirlenmesi) yapılması gerekebilir. Örneğin, finansal kriz dönemlerinde, tüm işletmelerin karşı karşıya kaldığı kullanılabilir kredi yetersizliği, aksi takdirde kârlı olabilecek olan işletmelerin sürekliliğini devam ettirme kabiliyetlerini etkileyecektir. Hazırlık esasları ne olursa olsun, işletmenin sürdürülebilirliğini devam ettirme kabiliyeti konusunda şüphe olması, işletmenin varlıkları üzerinde değer düşüklüğü testi yapılmasını ve külfetli hale gelen sözleşmeler için karşılık gerekip gerekmediğinin değerlendirilmesini gerektirir. Ayrıca, işletme sürekli değil ise varlıkların değeri, gerçeğe uygun değerinden satış maliyetlerinin düşülmesi ile elde edilen tutara düşürülmelidir çünkü artık varlığın kullanım değeri bulunmamaktadır.

İşletmenin sürekli olma özelliğini kabetmesi durumunda, finansal tabloları muhasebe düzeltmelerinin işletmenin artık sürekli olmadığını yansıtmasının gerekli olduğu kadarı dışında IFRS for SMEs uyarınca hazırlanır.

Örnek – süreklilik varsayımının uygun olmamasıÖr 7 Hükümet, 15 Aralık 20X2 tarihinde Ekonomik Yeniden Dağıtım Yasası (EYY)’nı

çıkarmıştır. A İşletmesi, faaliyetleri ve varlıkları hükümet tarafından kamulaştırılacak bir işletme olarak EYY’nin Ek A bölümünde yer almaktadır. Hükümet, söz konusu durumdan etkilenen işletmelerin varlıkları üzerindeki tasarruf haklarını yasaklamıştır. Kamulaştırma tutarı, kamulaştırılan maddi duran varlıkların gerçeğe uygun değeri üzerinden hesaplanmaktadır. Kamulaştırılan maddi olmayan duran varlıklar için herhangi bir tazminat ödenmeyecektir.

Yönetim, varlıkların kamulaştırılmasına kadar işletmeyi ticari üretimde tutmayı amaçlamaktadır. Bu durumda A işletmesinin ticareti sonlandırmak dışında gerçekçi bir alternatifi yoktur. Kamulaştırmanın raporlama döneminin bitiminden itibaren üç ay

IASC Foundation: Training Material for the IFRS® for SMEs (version 2010-1)

Page 15: Modül 3 – Finansal Tabloların Sunuluşu

Modül 3 – Finansal Tabloların Sunuluşu

9

Modül 3 – Finansal Tabloların Sunuluşu

içerisinde gerçekleşmesi beklenmektedir. Bu yüzden 31 Aralık 20X2 tarihinde sona eren raporlama dönemine ilişkin finansal tablolar süreklilik varsayımı dışında bir varsayımla hazırlanmıştır. Özellikle, belirli maddi duran varlıkların değeri, gerçeğe uygun değerden satış maliyetlerinin düşürülmesi ile elde edilen tutara düşürülmüş ve sözleşmeye dayalı ekonomik açıdan dezavantajlı taahhütler yükümlülük olarak muhasebeleştirilmiştir.

Aİşletmesininyönetimi,işletmenin31Aralık20X2tarihliyıllıkfinansaltablolarındayeralan,işletmeninsürekliliğiileilgilideğerlendirmeyinasılaçıklayacaktır?

Bu olaylar ışığında, aşağıdaki açıklamanın yapılması uygundur. A İşletmesinin 31 Aralık 20X2 tarihli finansal tablolarından alıntıdır: Dipnot1HazırlıkveMuhasebePolitikalarıEsasları Hazırlık Esasları Finansal tablolar işletmenin sürekliliği varsayımına göre hazırlanmamıştır çünkü hükümet

yeni yayımlanan Ekonomik Yeniden Dağıtım Yasası (Yasa) uyarınca işletmenin tüm varlıklarının kamulaştırılması planını açıklamıştır. Varlıkların kamulaştırılmasından sonra işletme tasfiye edilecektir. Kamulaştırmanın Nisan 20X3 tarihinden önce gerçekleşmesi beklenmektedir. Yasa, kamulaştırma bedelini, kamulaştırılan maddi duran varlıkların gerçeğe uygun değerine eşit olarak belirlemiştir. Yönetim, A İşletmesini kamulaştırma gerçekleşene ve işletme faaliyetlerine son verene kadar ticari üretimde tutmak istemektedir. Yakında gerçekleşecek bu tasfiyeyi yansıtmak amacıyla, işletmenin maddi duran varlıklarının değeri gerçeğe uygun değerine düşürülmüş, maddi olmayan duran varlıklarına ilişkin hesaplar kapatılmış ve sözleşmeye dayalı ekonomik açıdan dezavantajlı taahhütleri yükümlülük olarak muhasebeleştirilmiştir.

3.9 Yönetim, değerlendirmelerini yaptığı sırada işletme faaliyetlerinin sürekliliğine kuşku düşürecek önemli bazı belirsizlikler taşıyan bir takım olaylar veya koşullar bulunduğunun farkındaysa, sözü edilen belirsizlikleri açıklar. Finansal tabloların işletmenin sürekliliği varsayımına dayanarak hazırlanmadığı durumlarda, işletmenin sürekliliği varsayımının kullanılmadığı, söz konusu varsayım yerine hangi esasın kullanıldığı ve işletmenin sürekliliği varsayımına neden uyulmadığı hususlarında açıklama yapılır.

Örnek – önemli belirsizliklerÖr 8 B İşletmesi, yerel piyasada büyük bir tekstil üreticisidir. 1 Ocak 20X2 tarihinde yeni seçilmiş olan hükümet, ithal edilen tekstil ürünlerine

uygulan%50 oranındaki tarife de dahil olmak üzere, beklenmeyen bir şekilde tüm ithalat tarifelerini kaldırmıştır. Yeni hükümetin uyguladığı bu reform ve diğer ekonomik reformlar ülkenin para biriminin (PB(2)) diğer para birimleri karşısında önemli ölçüde artan değerine katkıda bulunmuştur. Kur artışı işletmenin ürünlerinin rekabet edebilirliğini ciddi bir şekilde düşürmüştür.

(2) Bu örnekte ve bu modülde yer alan tüm örneklerde parasal tutarlar “para birimi (PB)” olarak ifade edilmiştir.

IASC Foundation: Training Material for the IFRS® for SMEs (version 2010-1)

Page 16: Modül 3 – Finansal Tabloların Sunuluşu

10

Modül 3 – Finansal Tabloların Sunuluşu

20X2 yılı öncesinde B işletmesi kârlı idi. Fakat ucuz ithalat nedeniyle 31 Aralık 20X2 tarihinde sona eren yıl için 3.000 PB tutarında zarar raporlanmıştır. 31 Aralık 20X2 tarihinde B işletmesinin özkaynakları 1.000 PB tutarındadır. Yönetim, işletmenin faaliyetlerini 20X2’nin ikinci çeyreğinde yeniden yapılandırmıştır. Yeniden yapılandırma, ikinci ve üçüncü çeyrekteki zararların sırasıyla 500 PB ve 480 PB tutarlarına düşürülmesinde yardımcı olmuştur.

20X2 yılında, yerel tekstil endüstrisi ve işçi birliği hükümetin tarifeleri eski durumuna getirmesi için lobi çalışması yapmıştır. 15 Aralık 20X2 tarihinde hükümet, 20X3 yılında sınırlı tekstil ithalatı tarifelerini yeniden yayımlayacağını bildirmiştir. Fakat bu tarifelerin daha önceki hükümet tarafından konulmuş olan tarifeler kadar koruyucu olmayacağını vurgulamıştır.

Hükümet son ekonomik tahmininde, kısa dönemde döviz kurunun sabit olacağı, uzun dönemde ise yerel kurda kademe kademe zayıflama meydana geleceği öngörüsünde bulunmuştur.

B İşletmesinin yönetimi, 31 Aralık 20X2 tarihinde işletmenin sürekliliğini değerlendirmiştir. Yönetimin projeleri/tahiminleri tekstil ithalatı tarifesinin %10 olarak uygulanması durumunda B işletmesinin tekrar kârlı duruma dönüşeceği yönündedir.

Bİşletmesininyönetimi31Aralık20X2tarihliyıllıkfinansaltablolarındasüreklilikdeğerlendirmesiileilgilibilgiyinasılaçıklamalıdır?

Bu olaylar ışığında, aşağıdaki açıklamanın yapılması uygundur. B İşletmesinin 31 Aralık 20X2 tarihli finansal tablolarından alıntıdır: Dipnot 1 Hazırlık Esasları İşletme yönetiminin 31 Aralık 20X2 tarihli değerlendirmesi uyarınca finansal tablolar

işletmenin sürekliliği varsayımı altında hazırlanmıştır. Bununla birlikte yönetimin değerlendirmesi, hükümetin sınırlı tekstil ithalatı tarifelerini yeniden yayımlayacağı ve döviz kurunun sabit kalacağı varsayımıyla yapılmıştır. 15 Aralık 20X2 tarihinde hükümet, sınırlı ithalat tarifelerinin 20X3 yılında açıklanacağını duyurmuştur. Fakat söz konusu tarifenin 20X2 yılı öncesinde yürürlükte olan %50 oranındaki tarife kadar koruyucu olmayacağını vurgulamıştır. PB’nin güçlenmemesi kaydıyla, yönetim tüm tekstil ürünlerine uygulanacak %10 oranındaki tarifenin B işletmesini tekrar kârlı duruma dönüştüreceğini tahmin etmektedir.

31 Aralık 20X2 tarihinde B İşletmesinin 1.000 PB tutarında net varlığı bulunmaktadır. İthalat tarifelerinin uygulanmaması ve döviz kurunun değişmemesi durumunda, işletmenin yükümlülükleri varlıklarını 20X3 yılının üçüncü çeyreğinin sonu itibariyle aşacaktır.

Yönetim, bu etmenlerin değerlendirilmesine dayanarak B İşletmesinin sürekli olduğuna inanmaktadır.

IASC Foundation: Training Material for the IFRS® for SMEs (version 2010-1)

Page 17: Modül 3 – Finansal Tabloların Sunuluşu

Modül 3 – Finansal Tabloların Sunuluşu

11

Modül 3 – Finansal Tabloların Sunuluşu

Notlar- raporlama döneminden sonraki olaylar IFRS for SMEs, raporlama döneminden sonraki olayların, işletmenin sürekiliği varsayımının

uygun olmadığını belirtmedikçe bir işletmenin finansal tablolarının süreklilik varsayımına göre hazırlanmasını açıkça zorunlu kımaz.

Eğer IFRS for SMEs bir işlem, olay ya da koşulu özellikle ele almıyorsa, işletme yönetimi, ekonomik karar alıcıların ihtiyaçlarına uygun ve güvenilir bilginin (bakınız paragraf 10.4) sunulmasını sağlayan muhasebeleştirme politikasının geliştirilmesi ve uygulanması için muhakemede bulunmalıdır.

Zorunlu bir hüküm bulunmadığında, işletmenin tam set IFRS’ye bakmasına izin verilmiştir fakat söz konusu durum zorunlu kılınmamıştır (bakınız paragraf 10.6).

IAS 10 Raporlama Döneminden Sonraki Olaylar (tam set IFRS) Standardının 14 üncü Paragrafı; raporlama döneminden sonraki olayların işletmenin sürekliliği varsayımının uygun olmadığını belirtmesi durumunda, işletmenin tablolarını süreklilik varsayımına göre hazırlamamasını gerektirir. Bu hükmü oluştururken IASB, işletmenin sürekliliği varsayımının geçerliliğini yitirmesi halinde, etkinin geniş olması nedeniyle, işletmenin sürekliliği varsayımı çerçevesinde finansal tablolara alınan tutarların düzeltilmesi yerine, muhasebe esaslarında temel bir değişikliğe gidilmesi gerektiği sonucuna varmıştır (bakınız IAS 10 paragraf 15).

IFRS for SMEs’in 3.8 paragrafı, işletme yönetiminin finansal tabloları hazırlarken işletmenin sürekliliği devam ettirme kabiliyetini değerlendirmesini gerektirir. Ayrıca, bu değerlendirmenin yapılmasında yönetimin gelecek hakkında (raporlama tarihinden itibaren en az, fakat bununla sınırlı olmadan, 12 aylık bilgi) tüm bilgileri dikkate alması gerekir.

Ayrıca, raporlama döneminden sonraki olayların işletmenin sürekliliği varsayımının uygun olmadığını belirttiği durumda, bir işletmenin finansal tablolarını işletmenin sürekliliği esasına göre hazırlamak, genel amaçlı finansal tabloların amacı ile çatışmaktadır. Bu tür durumlarda (3.4 veya 3.7 paragrafları uyarınca) işletme finansal tablolarını süreklilik varsayımına göre hazırlamayacaktır.

İşletme bu tür durumlarda tam set IFRS’ye atıfta bulunarak ya da tek başına IFRS for SMEs’i uygulayarak finansal tablolarını süreklilik varsayımına göre hazırlamayacaktır.

Örnekler – raporlama döneminden sonraki olaylarÖr 9 C İşletmesi uzun zaman önce tek bir altın damarını çıkarmak amacı ile kurulmuştur.

31 Aralık 20X5 tarihinde işletmenin sağlıklı bir finansal durumu vardır ve madencilik faaliyetlerini yaklaşık olarak 20 yıl daha sürdürmeyi planlamaktadır (örneğin, altın damarının yaklaşık 20 yıl sonra tükenmesi beklenmektedir).

1 Ocak 20X6 tarihinde madenin çökmesine ve sel baskınına neden olan bir deprem sonucunda maden kalıcı olarak faaliyet gösteremez hale gelmiştir. Bu olayın bir sonucu olarak C İşletmesi 15 Şubat 20X6 tarihinde tasfiyeye gidecektir.

IASC Foundation: Training Material for the IFRS® for SMEs (version 2010-1)

Page 18: Modül 3 – Finansal Tabloların Sunuluşu

12

Modül 3 – Finansal Tabloların Sunuluşu

Yönetim, 31 Aralık 20X5 tarihinde sona eren yıllık dönem için C işletmesinin finansal tablolarını hazırlamaktadır.

Cİşletmesininyönetimi31Aralık20X5tarihindesonaerenyıllıkdönemiçinişletmeninsürekliliğinindeğerlendirilmesineilişkinbilgiyinasılaçıklamalıdır?

Bu olaylar ışığında, aşağıdaki açıklamanın yapılması uygundur.

B İşletmesinin 31 Aralık 20X5 tarihli finansal tablolarından alıntıdır:

Dipnot 1 Hazırlık Esasları

İşletmenin tek işi olan X Madeninin, bir deprem sonucu kalıcı olarak kapanması nedeniyle 15 Şubat 20X6 tarihinde işletme tasfiyeye gidecektir. Bu nedenle finansal tablolar işletmenin sürekliliği varsayımı ile hazırlanmamıştır. Maden varlığı hesabı kapatılmış ve diğer varlıkların değer düşüklüğüne uğramıştır. Tasfiyenin, 20X6 yılının Temmuz ayı sonuna kadar tamamlanması beklenmektedir.

Ör 10 D İşletmesi, küçük ve bölgesel deniz dibi taramalı elmas madeni işletmesidir.

10 Ocak 20X6 tarihinde yeni seçilen hükümet, 30 Haziran 20X6 tarihine kadar belirli bir kriteri karşılamayan tüm deniz dibi taramalı maden işletme lisanslarını iptal edeceğini açıklamıştır. D İşletmesi yeni lisans kriterinin tümünü karşılamamaktadır. D İşletmesinin hissedarları bölgenin nüfus demografisini temsil etmemektedir ve finansal kaynakları yeterli değildir (örneğin borç özkaynak oranı yeni hükümet tarafından belirlenen orandan daha yüksektir).

20X6 yılı Ocak ayının ortalarında D İşletmesi, bir rakip işletmenin (E İşletmesi) varlık ve yükümlülüklerinin, hisse bazlı ödeme çerçevesinde edinimi için görüşmeleri başlatmıştır. Görüşmelerin sonuçlanması durumunda edinim, büyümüş olan D İşletmesinin, hem D İşletmesinin hem de E İşletmesinin yerel deniz dibi taramalı elmaz madeni lisansını sürdürmesi için tüm koşulları sağlamasıyla sonuçlanacaktır.

20X5 yılının yıllık finansal tablolarının yayımlanması için onaylandığı dönemde D İşletmesi, E İşletmesi ile işletmenin ediniminde ilke olarak anlaşmaya varmıştır. D İşletmesinin yönetimi edinimin yüksek olasılıkla gerçekleşeceğini ve yerel deniz dibi taramalı elmas madeni lisanslarının devam edeceğini düşünmektedir.

Dİşletmesininyönetimi31Aralık20X5tarihindesonaerenyıllıkdönemiçin işletmeninsürekliliğinindeğerlendirilmesineilişkinbilgiyinasılaçıklamalıdır?

Bu olaylar ışığında, aşağıdaki açıklamanın yapılması uygundur.

B İşletmesinin 31 Aralık 20X5 tarihli finansal tablolarından alıntıdır:

Dipnot 1 Hazırlık Esasları

10 Ocak 20X6 tarihinde hükümet, 30 Haziran 20X6 tarihine kadar özel kriterleri karşılamayan

IASC Foundation: Training Material for the IFRS® for SMEs (version 2010-1)

Page 19: Modül 3 – Finansal Tabloların Sunuluşu

Modül 3 – Finansal Tabloların Sunuluşu

13

Modül 3 – Finansal Tabloların Sunuluşu

deniz dibi taramalı elmas madeni lisanlarını iptal edeceğini açıklamıştır. D İşletmesi, hâlihazırda yeni lisans kriterlerini karşılamamaktadır. Özellikle, D İşletmesinin hissedarları bölgenin nüfus demografisini temsil etmemektedir ve finansal kaynakları yeterli değildir (örneğin borç özkaynak oranı yeni hükümet tarafından belirlenen orandan daha yüksektir). Bununla birlikte D İşletmesi, rakip işletmenin (E İşletmesi) varlık ve yükümlülüklerinin, hisse bazlı ödeme çerçevesinde edinimi için görüşmeleri başlatmıştır. Görüşmelerin sonuçlanması durumunda, büyümüş olan D İşletmesi hükümetin yeni lisans krtierlerini karşılamış olacaktır.

Finansal tablolar süreklilik varsayımı altında hazırlanmıştır. Yönetim, edinimin yüksek olasılıkla gerçekleşeceğini ve yerel deniz dibi taramalı elmas madeni lisanslarının devam edeceğini düşünmektedir. İşletme faaliyetlerinin edinimi için prensipte anlaşmaya varılmıştır ve görüşmeler son aşamaya gelmiştir.

Raporlamanın sıklığı 3.10 Tam bir finansal tablo setinin (karşılaştırmalı tutarlarla birlikte – bakınız: paragraf 3.14)

yılda en az bir defa sunulması gerekir. Raporlama döneminin değişmesi sonucunda yıllık finansal tabloların bir yıldan daha uzun ya da daha kısa bir süre için sunulmaya başlandığı durumlarda, aşağıdaki açıklamalarda bulunulur:

(a) işletmenin raporlama döneminin değiştiği.

(b) daha uzun veya daha kısa bir dönem kullanılmasının nedeni.

(c) finansal tablolarda yer alan tutarların (dipnotlar da dâhil olmak üzere) tam anlamıyla karşılaştırılabilir olmadıkları.

Notlar Yıllık finansal tablolar genellikle her yıl aynı tarihte (örneğin 31 Aralık tarihinde) hazırlanırlar.

Fakat bu durum her zaman bu şekilde gerçekleşmeyebilir.

Bazı bölgelerde, işletmeler 52-53 haftalık yıllık raporlama dönemi seçebilirler (örneğin her yıl Aralık ayının son cumartesi gününde sona eren dönemler). Bu tür raporlama dönemleri, uygulamaya yönelik durumlara (fiziksel envanter sayımının işletmenin iş için açık olmadığı bir günde yapılmasını sağlamak gibi) hizmet edebilir.

Bazı bölgelerde bağlı ortaklık ana ortaklık ile aynı raporlama dönemine sahip olmak zorundadır. Bu tür durumlarda işletme, başka bir işletme tarafından iktisap edildiğinde, raporlama dönemini de ana ortaklıkla uyumlu olması için değiştirir.

IASC Foundation: Training Material for the IFRS® for SMEs (version 2010-1)

Page 20: Modül 3 – Finansal Tabloların Sunuluşu

14

Modül 3 – Finansal Tabloların Sunuluşu

Örnek 3.10 – raporlama dönemiÖr 11 20X8 yılında A işletmesi, B işletmesi tarafından iktisap edilmiştir. A İşletmesi raporlama

dönemini ana işletme ile aynı hale getirmek için, yıllık raporlama dönemi sonu tarihini 30 Kasım iken 31 Aralık olarak değiştirmiştir. Sonuç olarak, A işletmesinin 31 Aralık 20X8 tarihinde sona eren raporlama dönemi 13 aylıktır.

Bu olaylar ışığında, aşağıdaki açıklamanın yapılması uygundur.

B İşletmesinin 31 Aralık 20X5 tarihli finansal tablolarından alıntıdır:

Dipnot1Hazırlıkvemuhasebepolitikalarıesasları

Raporlama dönemi

20X8’de işletmenin raporlama dönemini ana işletmenin (B İşletmesi) raporlama dönemi ile uyumlu hale getirmek amacıyla raporlama dönemi sonunu 30 Kasım iken 31 Aralık olarak değiştirmiştir. 20X8 yılının raporlama dönemi için sunulan tutarlar 13 aylık dönemi kapsamaktadır. Karşılaştırmalı değerler 12 aylık dönem için geçerlidir. Sonuç olarak kapsamlı gelir, özkaynak değişim tablosu, nakit akış tablosu ve ilgili dipnotlar ile ilgili karşılaştırmalı tutarlar tam olarak karşılaştırılabilir değildir.

Sunumun tutarlılığı 3.11 Aşağıdaki durumlar haricinde, finansal tablo kalemlerinin sunumunda ve

sınıflandırılmasında izleyen dönemlerde herhangi bir değişiklik yapılmaz:

İşletme faaliyetlerinin niteliğinde önemli değişiklikler olmasının veya finansal (a) tabloların gözden geçirilmesinin ardından, farklı bir sunum veya sınıflandırmanın, Bölüm 10 Muhasebe Politikaları, Tahminler ve Hatalar’da belirtilen muhasebe politikalarının seçimi ve uygulanması kurallarıyla daha uyumlu bir sonuç doğuracağının açık bir biçimde görülmesi veya

(b) Bu Standardın sunumda bir değişiklik yapılmasını öngörmesi.

Notlar Bir işletme yalnızca, değiştirilmiş olan sunumun finansal tablo kullanıcılarına daha güvenilir

ve ihtiyaca uygun bilgi sağlaması ve gözden geçirilmiş yapının devam etme olasılığının yüksek olması durumunda, yani uzun dönemli karşılaştırılabilirlik düşmeyecekse, finansal tablolarının sunumunu değiştirir. Örneğin, belirli bir edinim veya devir ya da finansal tablo sunumunun gözden geçirilmesi finansal tabloların farklı bir şekilde sunulması ihtiyacını ortaya çıkarabilir.

IASC Foundation: Training Material for the IFRS® for SMEs (version 2010-1)

Page 21: Modül 3 – Finansal Tabloların Sunuluşu

Modül 3 – Finansal Tabloların Sunuluşu

15

Modül 3 – Finansal Tabloların Sunuluşu

3.12 Finansal tablo kalemlerinin sunumunda veya sınıflandırmasında değişiklik yapıldığında, yeniden sınıflandırmanın mümkün olmadığı durumlar haricinde, karşılaştırmalı tutarların da yeniden sınıflandırılması gerekir. Karşılaştırmalı tutarların yeniden sınıflandırılması durumunda aşağıdaki açıklamalar yapılır:

(a) yeniden sınıflandırma işleminin niteliği.

(b) yeniden sınıflandırılan kalem veya kalemler grubunun (sınıfın) tutarı.

(c) yeniden sınıflandırmanın nedenleri.

Notlar Bir varlığın kullanım amacının değişmesi sonucunda (örneğin, olağan iş akış sürecinde

satılmak üzere maddi duran varlıklardan stoklara bir transfer yapılması için varlık üzerinde geliştirmenin başlaması) bir varlığın sınıflandırılmasında değişiklik yapılması, 3.11 paragrafında ele alınan yeniden sınıflandırma değildir. Bu tür durumlarda, işletme karşılaştırmalı tutarları yeniden sınıflandırmaz; varlığın maddi duran varlık olması durumunda maddi duran varlık olarak sunulması ve muhasebeleştirilmesi gerekir.

Örnek- sınıflandırmada değişiklikÖr 12 Bir perakende giyim işletmesi, 20X8 yılında finansal tablolarının kapsamlı

olarak gözden geçirilmesinin ardından, kapsamlı gelir tablosunda giderlerinin sınıflandırılma yöntemini değiştirmiştir. Giderlerin analizinin sunumunu daha önce gider çeşitlerine göre yaparken artık fonksiyonlarına göre yapmayı tercih etmektedir.

Giderlerin Özeti 20X8

PB

20X7

PBMamul stoklarındaki değişim 1000 (400)

Kullanılan hammadde ve diğer tüketim malları 40.000 35.000

Çalışanlara sağlanan faydalar gideri

Yönetim kadrosu 10.000 9.000

Satış kadrosu 15.000 16.000

Amortisman giderleri

Yönetim binaları ve yerleşkeleri 8.000 8.000

Perakende satış mağazaları 12.000 12.000

Diğer giderler(a) 70% satış maliyeti ve 30% yönetim giderleri

15.000 13.000 (a)(a)

IASC Foundation: Training Material for the IFRS® for SMEs (version 2010-1)

Page 22: Modül 3 – Finansal Tabloların Sunuluşu

16

Modül 3 – Finansal Tabloların Sunuluşu

İşletme,sınıflandırmadakideğişikliğeilişkinbilgiyi31Aralık20X8tarihlifinansaltablolarındanasılaçıklamalıdır?

Bu olaylar temelinde, aşağıdaki açıklamanın yapılması uygundur.

İşletmenin kapsamlı gelir tablosundan alıntıdır

31 Aralık 20X8 tarihinde sona eren yıl

31 Aralık 20X7 tarihinde sona eren yıl

yeniden ifade edilmiş haliyle

PB PB

Hasılat X X

Satışların maliyeti (41.000)(a) (34.600)(b)

Brüt kâr X X

Dağıtım giderleri (37.500)(c) (37.100)(d)

Genel Yönetim giderleri (22.500)(e) (20.900)(f)

Vergi öncesi kâr X X

... Kapsamlı gelir tablosunun bir parçası olmayan hesaplamalar:

(a) ticari mal stoklarındaki değişim 1.000 PB + ticari mal alımı 40.000 PB = 41.000 PB

(b) ticari mal alımı 35.000 PB eksi ticari mal stokundaki değişim 400 = 34.600 PB

(c) çalışanlara sağlanan fayda gideri 15.000 PB + amortisman 12.000 PB + diğer giderlerin %70’i 15.000 PB = 37.500 PB

(d) çalışanlara sağlanan fayda gideri 16.000 PB + amortisman 12.000 PB + diğer giderlerin %70’i 13.000 PB = 37,100 PB

(e) çalışanlara sağlanan fayda gideri 10.000 PB + amortisman 8.000 PB + diğer giderlerin % 30’u 15.000 PB = 22.500 PB

(f) çalışanlara sağlanan fayda gideri 9.000 PB + amortisman 8.000 PB + diğer giderlerin % 30’u 13.000 PB = 20.900 PB

İşletmenin 31 Aralık 20X5 tarihli finansal tablolarından alıntıdır:

Dipnot1Hazırlıkvemuhasebepolitikalarıesasları

Sınıflandırma değişiklikleri

İşletme 20X8 yılında yılında finansal tablolarını kapsamlı olarak gözden geçirmesinin ardından, giderlerin analizinin sunumunu daha önce gider çeşitlerine göre yaparken artık fonksiyonlarına göre yapmayı tercih ederek kapsamlı gelir tablosunda giderlerinin sınıflandırılma yöntemini değiştirmiştir.

IASC Foundation: Training Material for the IFRS® for SMEs (version 2010-1)

Page 23: Modül 3 – Finansal Tabloların Sunuluşu

Modül 3 – Finansal Tabloların Sunuluşu

17

Modül 3 – Finansal Tabloların Sunuluşu

Fonksiyonlarına göre sınıflandırma, finansal tablo kullanıcılarına daha güvenilir ve ihtiyaca uygun bilgi sağlamaktadır. Fonksiyona göre sınıflandırma, perakende satış mağazalarının satış performansını sunmakta ve işletmenin yönetim ve satış fonksiyonları hakkında finansal bilgi sağlamaktadır.

3.13 Karşılaştırmalı tutarların yeniden sınıflandırılmasının mümkün olmadığı durumlarda, sözü edilen durumun nedenine ilişkin açıklama yapılır.

Notlar Yeniden sınıflandırmanın mümkün olmaması (bakınız paragraf 10.12), bir hükmün

uygulanması sırasında, işletmenin makul her çabayı sarf etmesine rağmen söz konusu hükmü uygulayamamasıdır. Örnek olarak, önceki yılın etkilerini belirlemek için gerekli verilerin mevcut olmaması ya da söz konusu verilerin geliştirilmesinin bazı varsayımları gerektirmesi ve bu varsayımların güvenilir olmayan bilgi sonucunu doğurabilme ihtimalinin olduğu bir durum verilebilir.

Karşılaştırmalı bilgi 3.14 Bu Standardın aksi bir uygulamayı gerektirdiği veya farklı bir uygulamaya izin verdiği

durumlar haricinde, cari dönem finansal tablolarında yer alan tutarların tamamının önceki döneme ilişkin tutarlarla birlikte karşılaştırmalı olarak raporlanması gerekir. Cari dönem finansal tablolarının anlaşılması açısından gerekli olduğu durumlarda, tanımlayıcı/açıklayıcı nitelikte bilgiler için de karşılaştırmalı bilgi verilir.

Notlar Karşılaştırmalı tabloların yeniden ifade edilmesinin zorunlu olduğu durumlara ilişkin örnekler

aşağıdaki durumları kapsar:

• geriye dönük uygulama gerektiren IFRS for SMEs’de değişiklik (bakınız 10.11(a) ve 10.12 paragrafları)

• muhasebe politikasında ihtiyari bir değişiklik (bakınız 10.11(c) ve 10.12 paragrafları)

• bir önceki dönem hatalarının düzeltilmesi (bakınız 10.21 ve 10.22 paragrafları)

İşletmenin, bir önceki dönemin finansal tablolarındaki bir hatayı fark etmesi durumunda, hata geriye dönük olarak yeniden sunum ile düzeltilir (örneğin karşılaştırmalı bilgi yenilenir). Geriye dönük yeniden sunum, faydalı bilgi (ihtiyaca daha uygun, daha güvenilir ve karşılaştırılabilirliği daha yüksek bilgi) sağlar.

IASC Foundation: Training Material for the IFRS® for SMEs (version 2010-1)

Page 24: Modül 3 – Finansal Tabloların Sunuluşu

18

Modül 3 – Finansal Tabloların Sunuluşu

Benzer bir şekilde bir muhasebe politikasındaki değişimin geriye dönük uygulanması da faydalı bilgi (ihtiyaca daha uygun, daha güvenilir ve karşılaştırılabilirliği daha yüksek bilgi) sağlar.

Muhasebe politikalarının geriye dönük olarak uygulanması ve önceki dönem hatalarının geriye dönük olarak tekrar sunulması, aşağıdaki nedenlerden dolayı faydalı bilgi sağlar:

• değişimin olduğu döneme ilişkin kâr veya zarar, muhasebe politikasındaki değişikliğin ya da önceki dönemlerle ilgili hataların etkilerini kapsamaz.

• önceki dönemlere ilişkin sunulan bilgi, mevcut döneme ilişkin bilgi ile aynı esasa göre hazırlanır ve bu nedenle karşılaştırılabilir niteliktedir ve gelir ve giderlere ilişkin trend analizi için en faydalı bilgiyi sağlar.

Karşılaştırmalı tutarların yeniden sınıflandırılmasına örnek olarak 3.12 paragrafına bakınız.

Aşağıdaki açıklama örnekleri, karşılaştırılabilir bilginin sağlanmasının zorunlu olmadığı duruma ilişkin örneklerdir:

• Yatırım amaçlı gayrimenkullerin dönem başı ve sonu defter değerlerinin mutabakatı (bakınız 16.10(e) paragrafı)

• Her bir maddi duran varlık sınıfının dönem başı ve sonu defter değerlerinin mutabakatı (bakınız 17.31(e) paragrafı)

• Her bir maddi olmayan duran varlık sınıfının dönem başı ve sonu defter değerlerinin mutabakatı (bakınız 18.27(e) paragrafı)

• Şerefiyenin dönem başı ve sonu defter değerlerinin mutabakatı (bakınız 19.26 paragrafı)

• tanımlanmış fayda planı yükümlülüğünün açılış ve kapanış bakiyelerinin mutabakatı (bakınız 28.41(e) paragrafı)

• plan varlıklarının (ve varlık olarak muhasebeleştirilen tüm tazminat haklarının) gerçeğe uygun değerinin açılış ve kapanış bakiyelerinin mutabakatı (bakınız 28.41(f) paragrafı)

Aşağıdakiler, daha sonraki dönemlere ilişkin finansal tablolarda tekrar sunulması gerekmeyen

açıklamalara örneklerdir:

• IFRS for SMEs’de bir değişiklik yapılması (bakınız 10.13 paragrafının son satırı)

• Muhasebe politikasında isteğe bağlı bir değişiklik (bakınız 10.14 paragrafının son satırı)

• Önceki dönemdeki hatanın düzeltilmesi (bakınız 10.23 paragrafının son satırı)

IASC Foundation: Training Material for the IFRS® for SMEs (version 2010-1)

Page 25: Modül 3 – Finansal Tabloların Sunuluşu

Modül 3 – Finansal Tabloların Sunuluşu

19

Modül 3 – Finansal Tabloların Sunuluşu

Önemlilik ve toplulaştırma 3.15 Benzer kalemlerden oluşan her bir önemli sınıf ayrı olarak sunulur. Nitelikleri veya

fonksiyonları itibarıyla farklılık arz eden kalemler, önemli olmadıkları durumlar haricinde, ayrı olarak sunulur.

Notlar Finansal tablolar çok sayıda işlemin yürütülmesinin ya da olayların yapılarına ya da

fonksiyonlarına göre belirli sınıflarda bir araya getirilmesinin sonucudur. Bir araya getirme ve sınıflandırma sürecinin son basamağı özetlenmiş ve sınıflandırılmış verinin (finansal tablodaki ilgili kalem) sunumudur. İlgili kalemin tek başına önemli olmaması durumunda, tablolardaki ya da dipnotlardaki diğer kalemlerle bir araya getirilir. Söz konusu finansal tablolarda ayrı olarak sunulacak kadar önemli olmayan bir kalem, dipnotlarda ayrı olarak sunulması gerekebilir.

3.16 Eksik veya yanlış sunulan kalemlerin, ayrı ayrı veya toplu olarak, finansal tablolarla ilgili ekonomik kararları etkilediği durumlarda, sözü edilen kalemlerin önemli olduğu kabul edilir. Önemlilik, eksik veya yanlış raporlamanın düzeyine ve niteliğine bağlı olup, işletmeye özgü koşullar içerisinde değerlendirilmelidir. İlgili kalemin düzeyinin veya niteliğinin ya da her ikisinin birden belirleyici faktör olması mümkündür.

Notlar Finansal tablo kullanıcılarının makul düzeyde iş, ekonomik faaliyetler ve muhasebe bilgisine

sahip olduğu ve bu bilgileri makul bir seviyede dikkatli olarak inceleme isteğinin olduğu varsayılır (bakınız 2.4 paragrafı). Bir kalemin verilmemesi ya da yanlış verilmesi finansal tabloları kullanarak ekonomik kararlar alacak olan kullanıcıların kararlarını etkileyebilecekse, kalemin verilmemesi ya da yanlış verilmesi önemlidir (bakınız 2.6 paragrafı).

Önemli tanımı, bilginin önemli olmaması durumunda işletmenin IFRS for SMEs’in gerektirdiği belirli açıklamaları yapma zorunluluğunun olmamasını ifade eder. Dahası, işletmenin muhasebe politikalarının uygulanmamasının önemsiz olduğu durumda söz konusu politikanın uygulanmasına gerek yoktur. (bakınız 10.3 paragrafı).

Örnekler – önemsiz kalemlerÖr 13 20X9 yılında, işletmenin 20X8 yılı finansal tablolarının yayımlanması için

onaylanmasından önce işletme, 31 Aralık 20X8 tarihinde sona eren yılın amortisman giderinin hesaplanmasında bir hata olduğunu farketmiştir. Yönetim hatayı (örneğin

IASC Foundation: Training Material for the IFRS® for SMEs (version 2010-1)

Page 26: Modül 3 – Finansal Tabloların Sunuluşu

20

Modül 3 – Finansal Tabloların Sunuluşu

işletmenin 31 Aralık 20X8 tarihinde sona eren yıllık dönem için 600,000 PB olan vergi öncesi kârı 150 PB az gösterilmiştir) göz ardı etmiştir.

Hata muhtemelen önemli değildir – bu büyüklükte bir hata kullanıcıların finansal tablolara dayanarak alacakları ekonomik kararları büyük olasılıkla etkilemeyecektir.

Ör 14 Olay, Örnek 13’teki olayın aynısıdır. Fakat bu örnekte hata 20X9 yılında, 20X8 finansal tablolarının yayımlanması için onaylanmasından sonra farkedilmiştir.

Önceki dönemdeki hata muhtemelen önemli değildir - önceki döneme ilişkin bu büyüklükte bir hata kullanıcıların finansal tablolara dayanarak alacakları ekonomik kararları büyük olasılıkla etkilemeyecektir.

Örnekler – önemli kalemlerÖr 15 Olay, Örnek 13’teki olayın aynısıdır. Fakat, bu örnekte hatanın düzeltilmiş olması

durumunda işletme, belirli bir uzun dönemli yükümlülüğüne ilişkin bir borçlanma anlaşmasını bozmuş olacaktır.

Hata önemlidir - kullanıcıların finansal tablolara dayanarak alacakları ekonomik kararları etkileyebilecek niteliktedir.

Ör 16 20X9 yılında, 20X8 yılı finansal tablolarının onaylanmasından önce, işletme çalışanların emeklilik planları ile ilgili tanımlanmış fayda yükümlülüklerinin hesaplanmasında sistematik bir hata olduğunu fark etmiştir. Konunun daha fazla araştırılması, tanımlanmış fayda planının başladığu 20X0 yılından itibaren hesaplamanın yanlış bir şekilde uygulandığını göstermektedir. Hatanın 20X8 yılı başında işletmenin dağıtılmamış kârları üzerindeki kümülatif etkisi, fazladan 600,000 PB’dir. İşletme 31 Aralık 20X7 tarihinde toplam 950,000 PB tutarında özkaynak raporlamıştır.

Hata önemlidir - kullanıcıların finansal tablolara dayanarak alacakları ekonomik kararları etkileyebilecek niteliktedir.

Ör 17 20X9 yılında, işletmenin 20X8 yılı finansal tablolarının onaylanmasından önce, işletme aleyhine toplu olarak bir dava açılmıştır. Dava, iddialara göre işletmenin tesisinin sebep olduğu çevre kirliliğinin bir topluluk üzerinde sebep olduğu sağlık problemlerini araştırmaktadır. Hukuk müşaviri yönetimi, davada yüzde 30 başarı ihtimalinin olduğu hususunda bilgilendirmiştir. Başarılı olması halinde mahkeme, topluluk lehine 1,000,000 PB ve 2,000,000 PB arasında bir tazminata karar verecektir.

İşletme 20X8 yılı finansal tablolarında, dava için herhangi bir yükümlülük muhasebeleştirmesi ya da bu durumla ilgili herhangi bir açıklama yapmamıştır.

31 Aralık 2008 tarihinde sona eren dönem için işletme 600,000 PB’lik kâr raporlamıştır.

Hata önemlidir - kullanıcıların finansal tablolara dayanarak alacakları ekonomik kararları etkileyebilecek niteliktedir.

IASC Foundation: Training Material for the IFRS® for SMEs (version 2010-1)

Page 27: Modül 3 – Finansal Tabloların Sunuluşu

Modül 3 – Finansal Tabloların Sunuluşu

21

Modül 3 – Finansal Tabloların Sunuluşu

Tam bir finansal tablo seti 3.17 Tam bir finansal tablo seti aşağıdakilerden oluşur:

(a) Raporlama tarihi itibarıyla düzenlenecek olan finansal durum tablosu.

(b) (i) kâr veya zararda muhasebeleştirilen kalemler (kapsamlı gelir tablosunda ara toplam olarak yer alacaktır) ile diğer kapsamlı geliri oluşturan kalemleri birlikte içeren, dönemin gelir ve gider kalemlerinin tamamının yer aldığı raporlama tarihi itibarıyla düzenlenecek olan tek bir kapsamlı gelir tablosu ya da

(ii) gelir tablosu ve kapsamlı gelir tablosu adlarıyla sunulan iki ayrı tablo. Bu tür bir sunumun tercih edilmesi durumunda, kapsamlı gelir tablosunun en üstünde kâr veya zarar tutarı yer alır. İzleyen satırlarda ise diğer kapsamlı geliri oluşturan kalemlere yer verilir.

(c) raporlama dönemine ilişkin özkaynak değişim tablosu. [Atıf: Bölüm 6]

(d) raporlama dönemine ilişkin nakit akış tablosu. [Atıf: Bölüm 7]

(e) önemli muhasebe politikalarını özetleyen ve diğer açıklayıcı bilgiler içeren dipnotlar. [Atıf: Bölüm 8]

3.18 Finansal tablolarda sunulan dönemlerde özkaynaklarda meydana gelen değişikliklerin sadece kâr veya zarar rakamlarından, temettü ödemelerinden, geçmiş dönem hatalarının düzeltilmesi işlemlerinden ve muhasebe politikasındaki değişikliklerden kaynaklandığı durumlarda, kapsamlı gelir tablosu ve özkaynak değişim tablosu ayrıca düzenlenmeksizin, gelir ve dağıtılmamış kârlar tablosu adıyla tek bir tablonun sunulması mümkündür (bakınız: paragraf 6.4).

3.19 Finansal tabloların kapsadığı dönemlerin hiçbirisinde diğer kapsamlı gelir kalemi bulunmadığı durumlarda, ayrı bir kapsamlı gelir tablosu düzenlenmesine gerek olmayıp sadece gelir tablosunun düzenlenmesi yeterlidir. Finansal tabloların kapsadığı dönemlerin hiçbirisinde diğer kapsamlı gelir kalemi bulunmadığı durumlarda, kapsamlı gelir tablosunun “en alt satır”ında “kâr veya zarar” yer alacak şekilde sunulması da mümkündür.

3.20 Paragraf 3.14’ün finansal tablolarda yer alan tutarların önceki döneme ilişkin tutarlarıyla birlikte sunulmasına yönelik hükmü çerçevesinde, tam bir finansal tablo setinde, paragraf 3.17’de belirtilen finansal tablo ve dipnotlarının her birinden en az iki tane bulunması gerekir.

3.21 Tam bir finansal tablo setini meydana getiren finansal tablolar arasında bir önemlilik sıralaması yapılmaz.

3.22 Yanıltıcı bir takım sonuçlara sebep olmadığı sürece, finansal tabloların bu Standartta yer alanlardan farklı şekilde adlandırılmaları da mümkündür.

IASC Foundation: Training Material for the IFRS® for SMEs (version 2010-1)

Page 28: Modül 3 – Finansal Tabloların Sunuluşu

22

Modül 3 – Finansal Tabloların Sunuluşu

Notlar Finansal durum tablosunun bilanço olarak adlandırılması bazı bölgelerde oldukça yaygındır.

Finansal tabloların niteliğine ilişkin bilgiler 3.23 Finansal tabloların her biri ve dipnotları, birlikte yayımlandıkları diğer dokümanlardaki

nilgilerden ayırt edilerek açıkça gösterilir. İlaveten, aşağıdaki hususlara finansal tablolarla birlikte belirgin şekilde yer verilir ve sunulan bilgilerin anlaşılması açısından gerekli olduğu durumlarda, söz konusu ifadeler tekrarlanır:

(a) raporlayan işletmenin ticaret ünvanı ve önceki raporlama döneminin sonundan bu yana ünvanında meydana gelen değişiklikler.

(b) finansal tabloların tek bir işletmeye mi yoksa bir işletmeler grubuna mı ait olduğu.

(c) raporlama döneminin sona erdiği tarih ve finansal tabloların kapsadığı dönem.

(d) finansal tablolarda kullanılan para birimi (Bölüm 30 Yabancı Para Çevrim İşlemleri’nde tanımlanmıştır).

(e) finansal tablolarda yer alan tutarlarda yuvarlama yapılmış ise, yuvarlamanın düzeyi.

Notlar Sunum para birimi, finansal tablolarda kullanılan para birimidir.

İşletmeler genellikle bilgiyi, sunum para biriminin bin veya milyon gibi birimleriyle sunarak finansal bilgiyi daha anlaşılabilir kılmaktadır. Bu durum işletmenin yuvarlama derecesini açıklaması ve önemli bilgiyi ihmal etmemesi durumunda kabul edilebilir niteliktedir.

3.23 Örnekleri – finansal tabloların niteliğine ilişkin bilgiler IFRS for SMEs 1. referansları XYZ Grubu (daha önceki adıyla XY Grubu) 3.23(a)

Konsolide finansal durum tablosu 3.23(b)

31 Aralık 20X2’de 31 Aralık 20X1’de 3.23(c)

‘000PB ‘000PB 3.23(d) ve (e)

IASC Foundation: Training Material for the IFRS® for SMEs (version 2010-1)

Page 29: Modül 3 – Finansal Tabloların Sunuluşu

Modül 3 – Finansal Tabloların Sunuluşu

23

Modül 3 – Finansal Tabloların Sunuluşu

3.24 Aşağıdaki hususlar dipnotlarda açıklanır:

(a) işletmenin ikametgâhı ve yasal statüsü, kurulduğu ülke ve kanuni merkezinin adresi (kanuni merkezden farklı olması durumunda, esas faaliyet yerinin/iş merkezinin adresi).

(b) işletmenin faaliyet gösterdiği alanlar ve esas faaliyetlerinin niteliği.

Örnek – diğer açıklamalarÖr 18 Grup A’nın 31 Aralık 20X8 tarihinde sona eren yıla ilişkin konsolide finansal tablo

dipnotlarından alınmıştır:

Dipnot 1 Genel bilgi

A Limited Şirketi (işletme) Y bölgesinde kurulmuş bir limited şirkettir. Kayıtlı işyerinin ve kanuni merkezinin adresi aşağıda yer almaktadır:

1. kat

30 Cold Sokağı

Ice Bay

Arctic

AB111YZ

A Şirketler Grubu; şirketin kendisinden ve tamamına sahip olduğu bağlı ortaklığı B Limited Şirketinden oluşmaktadır. Grubun başlıca faaliyetleri dondurma üretimi ve satışı ve mandıra gezilerine gelen turistlerin karşılanmasıdır.

Bu Standartta belirtilenler dışındaki bilgilerin sunumu 3.25 Bu Standart, küçük veya orta büyüklükteki işletmelerin bölümlere ilişkin finansal raporu,

hisse başına kazanç bilgisi veya ara dönem finansal raporu sunmalarına ilişkin herhangi bir hüküm içermemektedir. Bu hususlara yönelik açıklamalarda bulunan işletmelerin, söz konusu bilgilerin hazırlanma ve sunulma esaslarını belirtmeleri gerekir.

Notlar Finansal tablolarını IFRS for SMEs ile uyumlu olarak hazırlayan bir işletme bölümlere göre

bilgi ve hisse başına kazanca ilişkin bilgi sunmak zorunda değildir. Fakat bölümlere göre bilgiye veya hisse başına kazanca, ya da her ikisine ilişkin sunum yapmayı tercih eden işletme, bu durumu açıklamalı ve bilgiyi hazırlama ve sunma esasını tanımlamalıdır.

Bölümlere göre bilgi sunmayı tercih eden işletme, bölümlere göre raporları tam setin IFRS 8 Faaliyet Bölümleri Standardına göre hazırlayabilir (bu durum mecburi değildir). İşletme,

IASC Foundation: Training Material for the IFRS® for SMEs (version 2010-1)

Page 30: Modül 3 – Finansal Tabloların Sunuluşu

24

Modül 3 – Finansal Tabloların Sunuluşu

bölümlere göre bilgiyi başka bir esasa göre de hazırlayabilir ve sunabilir. Bölümlere göre raporlama yapılmasının tercih edilmesi halinde, bu durum açıklanmalı ve bilgiyi hazırlama ve sunma esası tanımlanmalıdır.

Benzer bir şekilde, hisse başına kazancı sunmayı tercih eden (sunumu gerekli değildir) bir işletme, hisse başına kazancı tam setin IAS 33 Hisse Başına Kazanç Standardı uyarınca hesaplayabilir ve sunabilir. İşletme, hisse başına kazanca ilişkin bilgiyi başka bir esasa göre de hazırlayabilir ve sunabilir. Hisse başına kazanca ilişkin sunumun tercih edilmesi halinde, bu durum açıklanmalı ve bilgiyi hazırlama ve sunma esası tanımlanmalıdır.

Tam set IFRS de de hangi işletmelerin ara dönem rapor yayımlaması gerektiği, ara raporların hangi sıklıkla yayımlanacağı ya da bir ara dönem raporunun yayımlanmasından ne kadar sonra diğerinin yayımlanacağı hakkında direktif vermez. Bu hususlar diğer taraflarca (örneğin hükümetler) belirlenir. Benzer şekilde, ara dönem finansal raporların hazırlanması ve sunumunun hükümlerine uygun olması gerekli değildir.

3.25 paragrafı uyarınca, ara dönem finansal rapor sunmayı tercih eden (ya da sunmak durumunda olan) işletme, bölümlere göre bilgiyi, IAS 34 Ara Dönem Finansal Raporlama Standardı uyarınca ya da başka bir esasa göre hazırlayabilir. Ara dönem finansal rapor hazırlanmasının tercih edilmesi durumunda, bu durum açıklanmalı ve bilginin hazırlamasının ve sunulmasının esası tanımlamalıdır.

Örnekler - hisse başına kazançÖr 19 Raporlarını IFRS for SMEs ile uyumlu olarak hazırladığını açıklayan bir işletme,

hisse başına kazancı IAS 33 HisseBaşınaKazanç Standardı uyarınca sunmayı tercih etmektedir. İşletme bu durumu açıklar ve yıllık finansal tablolarında hisse başına kazanca ilişkin bilgiyi hazırlama ve sunma esaslarını yeterince tanımlar.

Verilen bilgiler doğrultusunda işletme, IFRS for SMEs’in 3.25 paragrafındaki hükümlere uyum sağlamaktadır.

Ör 20 Raporlarını IFRS for SMEs ile uyumlu olarak hazırladığını açıklayan bir işletme, temel hisse başına kazanca ilişkin bilgiyi IAS 33 Hisse Başına Kazanç Standardı uyarınca sunmaktadır. Fakat işletme, IAS 33 hükümlerinin aksine sulandırılmış hisse başına kazanca ilişkin sunum yapmamaktadır. İşletme, yıllık raporlarında temel hisse başına kazanç bilgisini sunduğunu açıklamakta ve bu bilgiyi hazırlama ve sunma esaslarını tanımlamaktadır.

Verilen bilgiler doğrultusunda işletme, IFRS for SMEs’nin 3.25 paragrafındaki hükümlere uyum sağlamaktadır.

Ör 21 Raporlarını IFRS for SMEs ile uyumlu olarak hazırladığını açıklayan bir işletme, hisse başına kazanca ilişkin bilgiyi IAS 33 Hisse Başına Kazanç uyarınca sunmaktadır. Fakat

IASC Foundation: Training Material for the IFRS® for SMEs (version 2010-1)

Page 31: Modül 3 – Finansal Tabloların Sunuluşu

Modül 3 – Finansal Tabloların Sunuluşu

25

Modül 3 – Finansal Tabloların Sunuluşu

işletme bu durumu yıllık finansal raporlarında açıklamamaktadır. Ayrıca, hisse başına kazanca ilişkin bilgiyi hazırlama ve sunma esaslarını tanımlamamaktadır.

Bu olayda işletme, IFRS for SMEs’nin 3.25 paragrafındaki hükümlere uyum sağlamamaktadır. Hisse başına kazanca ilişkin bilginin hazırlama ve sunulma esaslarının tanımlanması zorunludur.

Ör 22 Raporlarını IFRS for SMEs ile uyumlu olarak hazırladığını açıklayan bir işletme, finansal tablolarında hisse başına kazanca ilişkin bilgi sunmaktadır. İşletme, hisse başına kazancı, ‘sürdürülebilir kazanç’ tutarını raporlama dönemimin sonu itibariyle ihraç edilmiş olan adi hisse senetlerinin sayısına bölerek hesaplamaktadır. İşletme ‘sürdürülebilir kazanç’ tutarını, döneme ilişkin net kârdan işletmenin gelecekteki sürdürülebilir kazancı açısından belirleyici olmadığı düşünülen belirli kalemlerin çıkarılması ile hesaplamaktadır. İşletme, yıllık finansal raporlarında hisse başına kazanca ilişkin bilgi sunduğunu ve bu bilginin hazırlanma ve sunulma esaslarını tamamıyla açıklamaktadır.

Bu olayda işletme, IFRS for SMEs’nin 3.25 paragrafındaki hükümlere uyum sağlamaktadır.

IASC Foundation: Training Material for the IFRS® for SMEs (version 2010-1)

Page 32: Modül 3 – Finansal Tabloların Sunuluşu

26

Modül 3 – Finansal Tabloların Sunuluşu

ÖNEMLİ TAHMİNLER VE DİĞER DEĞERLENDİRMELER

IFRS for SMEs hükümlerinin işlem ve olaylara uygulanması genellikle değerlendirme yapılmasını gerektirir. Önemli değerlendirmelere ilişkin bilgiler ve belirsizliğin tahmininin ana kaynakları, işletmenin finansal durumunun, performansının ve nakit akışlarının belirlenmesinde yarar sağlamaktadır.

Bu nedenle 8.6 paragrafı uyarınca bir işletme, muhasebe politikalarının uygulanma sürecinde, yönetimin finansal tablolarda kaydedilen miktarları önemli ölçüde etkileyen değerlendirmelerini açıklar.

Ayrıca, 8.7 paragrafı uyarınca işletme, geleceğe ilişkin kilit tahminlerle ilgili bilgileri ve bir sonraki finansal yılın varlık ve yükümlülüklerinin defter değerinde önemli uyarlamalara neden olabilecek olan raporlama tarihindeki tahminlere ilişkin belirsizliklerin ana kaynaklarını açıklar.

IFRS for SMEs’nin diğer bölümleri bazı değerlendirmeler ve tahminlere ilişkin belirsizliklerin açıklanmasını gerektirmektedir (örneğin 3.9 paragrafı işletme faaliyetlerinin sürekliliğine kuşku düşürecek önemli bazı belirsizlikler taşıyan bir takım olaylar veya koşulların bulunması durumunda açıklama yapılmasını gerektirir).

Birçok durumda finansal tabloların sunumunda çok az güçlükle karşılaşılır. Fakat bazı durumlarda önemli değerlendirmeler gereklidir (örneğin; bazı durumlarda önemliliğin ve işletmenin sürekliliğinin değerlendirilmesi, muhakeme yapılmasını gerektirebilir).

Önemliliğe ilişkin değerlendirmeler

Eksik veya yanlış sunulan kalemlerin, ayrı ayrı veya toplu olarak finansal tablolarla ilgili ekonomik kararları etkilediği durumlarda, sözü edilen kalemlerin önemli olduğu kabul edilir. Önemli tanımı, bilginin önemli olmaması durumunda işletmenin bu IFRS’nin gerektirdiği belirli açıklamaları yapma zorunluluğunun olmamasını ve işletmenin muhasebe politikalarının uygulanmamasının önemsiz olduğu durumda söz konusu politikanın uygulanmasına gerek olmamasını ifade eder. Önemliliğe ilişkin değerlendirmeler, finansal tablo kullanıcılarının makul düzeyde iş, ekonomik faaliyetler ve muhasebe bilgisine sahip olduğu ve bu bilgileri makul bir seviyede dikkatli olarak inceleme isteğinin olduğu bağlamında yapılır.

Önemlilik, eksik veya yanlış raporlamanın düzeyine ve niteliğine bağlı olup, işletmeye özgü koşullar içerisinde değerlendirilmelidir. İlgili kalemin düzeyinin veya niteliğinin ya da her ikisinin birden belirleyici faktör olması mümkündür.

IASC Foundation: Training Material for the IFRS® for SMEs (version 2010-1)

Page 33: Modül 3 – Finansal Tabloların Sunuluşu

Modül 3 – Finansal Tabloların Sunuluşu

27

Modül 3 – Finansal Tabloların Sunuluşu

İşletmenin sürekliliğine ilişkin değerlendirmeler

3.8 ve 3.9 paragraflarında düzenlendiği gibi, finansal tabloların hazırlanması esnasında yönetim, işletmenin sürekliliğini devam ettirme kabiliyeti olup olmadığına ilişkin bir değerlendirme yapmalıdır. Süreklilik varsayımı, finansal güçlükler yaşanan durumlar için de uygun olabilir. Yönetimin şirketi tasfiye etme veya ticari faaliyetine son verme niyetinde olduğu ya da bunları yapmak dışında gerçekçi bir alternatifinin bulunmadığı durumlar haricinde, işletmenin sürekli olduğu kabul edilir. Finansal güçlüklerle karşılaşıldığında sürekliliğin değerlendirilmesi zor olabilir. Yönetimin, sürdürülebilirliğin belirlenmesi için işletmenin gelecekteki kârlılığı, likiditesi, taahhütleri gibi çok sayıda etmeni göz önünde bulundurması gerekir.

İşletmenin sürekliliğinin olmadığı sonucuna varlırsa (yönetimin şirketi tasfiye etme veya ticari faaliyetine son verme niyeti varsa ya da bunları yapmak dışında gerçekçi bir alternatifi bulunmuyorsa) finansal tablolar süreklilik varsayımı altında hazırlanmaz. İşletmenin sürekliliğini devam ettirme kabiliyeti hakkında şüpheye düşülmesi durumunda (işletme finansal tablolarını süreklilik varsayımına göre hazırlıyorsa bile) bu belirsizliğe ilişkin açıklama yapılmalıdır.

IASC Foundation: Training Material for the IFRS® for SMEs (version 2010-1)

Page 34: Modül 3 – Finansal Tabloların Sunuluşu

28

Modül 3 – Finansal Tabloların Sunuluşu

TAM SET IFRS’LER İLE KARŞILAŞTIRMA

Aşağıda, 9 Temmuz 2009 tarihinde yayımlanan şekliyle, finansal tabloların, tam set IFRS (bakınız: IAS 1 Finansal Tabloların Sunuluşu) uyarınca sunulmasına ilişkin hükümler ile IFRS for SMEs (bakınız: Bölüm 3 Finansal Tabloların Sunuluşu) uyarınca sunulmasına ilişkin hükümler arasındaki temel farklılıklar yer almaktadır:

IAS 1 ve IFRS for SMEs’nin 3 üncü bölümü, finansal tabloların sunuluşu açısından aynı ilkelere dayanmaktadır. Fakat IFRS for SMEs’in daha basit bir dille tasarlanması ve kuralların nasıl uygulanacağı ile ilgili daha az rehberlik sağlaması nedeniyle IAS 1 ve Bölüm 3’ün uygulamasında farklılıklar ortaya çıkabilir. Bölüm 3 yalnızca genel sunum hususlarını ele almaktadır. IAS 1’in ele aldığı diğer konular IFRS for SMEs’in 4-6 ve 8 inci bölümlerinde düzenlenmiştir.

IFRS for SMEs uyarınca, işletmenin finansal tablolarının sunulduğu dönemlerde özkaynaklarında meydana gelen değişimin yalnızca kâr veya zarardan, temettü ödemelerinden, önceki dönem hatalarının düzeltilmesinden ve muhasebe politikası değişikliğinden kaynaklanması durumunda, işletme kapsamlı gelir tablosu ve özkaynak değişim tablosu yerine gelir ve dağıtılmamış kârlar tablosu adıyla tek bir tablo sunabilir. Bu sunum kolaylığı, tam set IFRS uyarınca raporlama yapan işletmeler için mevcut değildir.

Tam set IFRS uyarınca, işletmenin bir muhasebe politikasını geriye dönük olarak uygulaması veya finansal tablolarındaki kalemlerde geriye dönük olarak yeniden ifade etmesi ya da finansal tablolarında yer alan kalemleri yeniden sınıflandırması durumunda, yönetim, karşılaştırılabilen en erken dönemin başına ait finansal durum tablosu ekler (bakınız IAS 1 parargaf 10(f)).

IFRS for SMEs’de ise böyle bir hüküm bulunmamaktadır. (Örneğin bu tür durumlarda işletmenin, karşılaştırılabilen en erken dönemin başına ait finansal durum tablosunu sunmasına gerek yoktur).

Finansal tablolarını tam set IFRS’lere göre hazırlayan bir işletme, bölüm bilgilerini IFRS 8 Bölümlerine göre Raporlama standardına uygun olarak sunmalıdır. IFRS for SMEs uyarınca bölüm bilgilerinin finansal tablolarda sunulmasıgerekmemektedir.

Finansal tablolarını IFRS’lere uyumlu olarak hazırlayan bir işletme, IAS 33 Hisse Başına Kazanç Standardı uyarınca hisse başına kazanca ilişkin bilgi sunar. IFRS for SMEs finansal tablolarda hisse başına kazancın sunumunu gerekli kılmaz.

Faaliyet bölümlerine veya hisse başına kazanca veya her ikisine ilişkin bilgi sunmayı tercih eden işletme bu durumu açıklamalı ve bu bilgiyi hazırlama ve sunma ilkelerini tanımlamalıdır.

IASC Foundation: Training Material for the IFRS® for SMEs (version 2010-1) IASC Foundation: Training Material for the IFRS® for SMEs (version 2010-1)

Page 35: Modül 3 – Finansal Tabloların Sunuluşu

Modül 3 – Finansal Tabloların Sunuluşu

29

Modül 3 – Finansal Tabloların Sunuluşu

BİLGİNİZİ TEST EDİNAşağıda yer alan soruları cevaplandırarak IFRS for SMEs uyarınca finansal tabloların sunuluşuna ilişkin hükümlere dair bilginizi test ediniz

Testi tamamladığınızda, cevaplarınızı bu testin altında yer alan cevaplar ile kontrol ediniz.

Tüm tutarların önemli olduğunu varsayınız.

En doğru ifadenin yanındaki kutucuğu işaretleyiniz.

Soru 1Gerçeğe uygun sunum, işlemlerin, diğer olayların ve koşulların etkilerinin varlıkların, yükümlülüklerin, gelir ve giderlerin Bölüm 2’de düzenlenen tanımları ve muhasebeleştirme kriterleri uyarınca güvenilir bir şekilde sunulmasını gerektirmektedir. IFRS for SMEs uyarınca gerçeğe uygun sunumun aşağıdakilerden hangisinden kaynaklandığı kabul edilir?

kamuya hesap verme yükümlülüğü bulunan bir işletmenin (a) IFRS for SMEs’e uyumundan.

kamuya hesap verme yükümlülüğü bulunan ve gerektiğinde ek açıklamalar yapan bir (b) işletmenin IFRS for SMEs’e uyumundan.

kamuya hesap verme yükümlülüğü bulunmayan bir işletmenin ’ye uyumundan.(c)

kamuya hesap verme yükümlülüğü bulunmayan ve gerektiğinde ek açıklamalar (d) yapan bir işletmenin IFRS for SMEs’e uyumundan.

Soru 2Aşağıdaki durumlardan hangisinde kamuya hesap verme yükümlülüğü bulunmayan bir işletme finansal tablolarında IFRS for SMEs ile tam uyumlu olduğunu açıklayabilir?

finansal tablolarını, (a) IFRS for SMEs ile büyük ölçüde yakınsama sağlamış olan yerel GKGMİ uyarınca hazırlayan işletme.

finansal tablolarını, (b) IFRS for SMEs ile ismi haricinde kelimesi kelimesine aynı olan yerel GKGMİ uyarınca hazırlayan işletme.

finansal tablolarını (c) IFRS for SMEs uyarınca hazırlayan işletme.

(b) ve (c)’deki durumlarda.(d)

IASC Foundation: Training Material for the IFRS® for SMEs (version 2010-1) IASC Foundation: Training Material for the IFRS® for SMEs (version 2010-1)

Page 36: Modül 3 – Finansal Tabloların Sunuluşu

30

Modül 3 – Finansal Tabloların Sunuluşu

Soru 3Aşağıdaki durumlardan hangisinde kamuya hesap verme yükümlülüğü bulunmayan bir işletme IFRS for SMEs’e ilişkin açık ve koşulsuz bir uyum tablosu hazırlamalıdır?

işletmenin (a) IFRS for SMEs’in tüm hükümlerine uyum sağlaması durumunda.

işletmenin (b) IFRS for SMEs’in çok büyük çoğunluğuna uyum sağlaması durumunda.

işletmenin (c) IFRS for SMEs’i esas alan yerel GKGMİ’ye uyum sağlaması durumunda.

işletmenin tam set IFRS’ye uyum sağlaması durumunda.(d)

Soru 4Aşağıdaki durumlardan hangisinde işletme sürekli değildir?

yönetimin işletmeyi tasfiye etme niyeti olduğunda.(a)

yönetimin işletmenin faaliyetlerini durdurma niyeti olduğunda.(b)

yönetimin işletmenin faaliyetlerini durdurmaktan başka gerçekçi bir seçeneğinin olmadığı (c) durumda.

(a), (b) ve (c)’deki durumlar.(d)

Soru 5Finansal tablolarındaki kalemlerin sınıflandırması değiştiğinde işletme:

karşılaştırmalı tutarları yeniden sınıflandırmamalıdır.(a)

karşılaştırmalı tutarları yeniden sınıflandırmayı tercih edebilir.(b)

uygulanabilir olduğu sürece, karşılaştırmalı tutarları yeniden sınıflandırmalıdır. (c)

Soru 6Benzer olmayan yapı ve fonksiyona sahip kalemler:

finansal tablolarda her zaman ayrı olarak sunulmalıdır.(a)

finansal tablolarda ayrı olarak sunulmamalıdır (finansal tablolarda bir araya getirilmelidir).(b)

önemli olmaları durumunda finansal tablolarda ayrı olarak sunulmalıdır.(c)

IASC Foundation: Training Material for the IFRS® for SMEs (version 2010-1) IASC Foundation: Training Material for the IFRS® for SMEs (version 2010-1)

Page 37: Modül 3 – Finansal Tabloların Sunuluşu

Modül 3 – Finansal Tabloların Sunuluşu

31

Modül 3 – Finansal Tabloların Sunuluşu

Soru 7Önemlilik aşağıdakilerden hangisine bağlıdır?

eksik veya yanlışların niteliğine.(a)

eksik veya yanlışların boyutuna.(b)

çevredeki koşullarda değerlendirilen eksik veya yanlışların yapısı ve boyutuna.(c)

Soru 8İşletmenin finansal tablolarının sunulduğu dönem boyunca özkaynaklarındaki değişim sadece kâr veya zarardan, temettü ödemelerinden, önceki dönem hatalarının düzeltilmesinden ve muhasebe politikasındaki değişkliklerden kaynaklanıyorsa:

işletme gelir tablosunu sunar fakat özkaynak değişim tablosunu sunmaz.(a)

işletme kapsamlı gelir tablosunu sunar fakat özkaynak değişim tablosunu sunmaz.(b)

işletme gelir tablosunu ve özkaynak değişim tablosunu sunar.(c)

işletme kapsamlı gelir tablosunu ve özkaynak değişim tablosunu sunar.(d)

işletme sadece gelir ve dağıtılmayan kârlar tablosunu sunar.(e)

işletme (c), (d) ve (e) şıklarında yer alan tablolardan birini ya da daha fazlasını sunabilir.(f)

Soru 9İşletme aşağıdakilerden hangisi için karşılaştırmalı bilgi sunmalıdır?

önceki karşılaştırılabilir döneme ilişkin raporlanan tüm tutarlar için. (a)

önceki karşılaştırılabilir döneme ilişkin raporlanan tüm tutarlar ve açıklanan ve tanımlanan (b) tüm bilgiler için.

mevcut finansal tabloların anlaşılması için gerekli olduğunda önceki karşılaştırılabilir (c) döneme ilişkin raporlanan tüm tutarlar ve açıklanan ve tanımlanan tüm bilgiler.

önceki iki döneme ilişkin raporlanan tüm tutarlar.(d)

IASC Foundation: Training Material for the IFRS® for SMEs (version 2010-1) IASC Foundation: Training Material for the IFRS® for SMEs (version 2010-1)

Page 38: Modül 3 – Finansal Tabloların Sunuluşu

32

Modül 3 – Finansal Tabloların Sunuluşu

Soru 10İşletme:

nakit akış tablosunu diğer tablolardan daha dikkat çeken bir biçimde sunar.(a)

finansal durum tablosunu diğer tablolardan daha dikkat çeken bir biçimde sunar.(b)

kapsamlı gelir tablosunu diğer tablolardan daha dikkat çeken bir biçimde sunar.(c)

her bir finansal tabloyu eşit öncelikle sunar.(d)

Cevaplar

S1 (d) bakınız 3.2 paragrafı

S2 (d) bakınız 3.3 paragrafı

S3 (a) bakınız 3.3 paragrafı

S4 (d) bakınız 3.8 paragrafı

S5 (c) bakınız 3.11 ve 3.12 paragrafı

S6 (c) bakınız 3.15 paragrafı

S7 (c) bakınız 3.16 paragrafı

S8 (f) bakınız 3.17 ve 3.18 paragrafı

S9 (c) bakınız 3.14 paragrafı

S10 (d) bakınız 3.21 paragrafı

IASC Foundation: Training Material for the IFRS® for SMEs (version 2010-1) IASC Foundation: Training Material for the IFRS® for SMEs (version 2010-1)

Page 39: Modül 3 – Finansal Tabloların Sunuluşu

Modül 3 – Finansal Tabloların Sunuluşu

33

Modül 3 – Finansal Tabloların Sunuluşu

BİLGİNİZİ UYGULAYIN

Kapsamlı gelir tablosunun ve gelir tablosunun sunumuna ilişkin hükümlerle ilgili bilgilerinizi, IFRS for SMEs çerçevesinde aşağıdaki olay çalışmaları çözerek uygulayınız.

Olay çalışmaları tamamladığınızda, cevaplarınızı bu testin altında yer alan cevaplar ile kontrol ediniz.

Vaka çalışması

KOBİ C, KOBİ B’nin tamamen sahip olduğu bir bağlı ortaklıktır.

20X9 yılında KOBİ A, KOBİ B’nin çoğunluk hissesini edinmiştir. Raporlama dönemi sonlarını ana ortaklıkları ile uyumlu hale getirmek için KOBİ B ve KOBİ C, raporlama dönemi sonlarını Kasım’ın son günü iken Aralık’ın son günü olarak değiştirmişlerdir. Ayrıca, KOBİ B ve KOBİ C isimlerini de sırasıyla KOBİ AA ve KOBİ AAA olarak değiştirmişlerdir.

İşletmeler finansal tablolarını IFRS for SMEs uyarınca hazırlamaktadırlar.

A bölgesinin para birimi işletmelerin geçerli ve sunum para birimidir.

Bu gelişmeler ışığında KOBİ AA’nın 31 Aralık 20X9 tarihli konsolide finansal tablolarından bir bölüm hazırlayınız.

IASC Foundation: Training Material for the IFRS® for SMEs (version 2010-1) IASC Foundation: Training Material for the IFRS® for SMEs (version 2010-1)

Page 40: Modül 3 – Finansal Tabloların Sunuluşu

34

Modül 3 – Finansal Tabloların Sunuluşu

Vaka çalışmasının cevabı

KOBİ AA (daha önceki adıyla KOBİ B) Grubu31 Aralık 20X9 tarihinde sona eren 13 aylık döneme ilişkinkonsolide finansal tablo dipnotları

Dipnot 1 Hazırlama ve muhasebe politikası ilkeleri

Hazırlık esasları

Bu konsolide finansal tablolar, Uluslararası Muhasebe Standartları Kurulu (IASB) tarafından yayımlanan Küçük ve Orta Büyüklükte İşletmeler için IFRS ile uyumlu olarak hazırlanmıştır. Finansal tablolardaki tutarlar A Bölgesinin para birimi (PB) ile sunulmuştur.

İsim değişikliği

20X9 yılında grup, KOBİ A’nın kontrolü altına girmiştir. İsminin ana ortaklık ile uyumlu olması için grup ismini KOBİ AA grubu olarak değiştirmiştir. Bu isim değişikliği, KOBİ B’nin ve tamamen sahip olduğu bağlı ortaklık olan KOBİ C’nin isimlerini sırasıyla KOBİ AA ve KOBİ AAA olarak değiştirmelerinden kaynaklanmıştır.

Raporlama Dönemi

20X9 yılında grup, KOBİ A’nın kontrolü altına girmiştir. Grup, raporlama dönemi sonunun ana ortaklık ile uyumlu olması için raporlama döneminin sonunu Kasım’ın son günü iken Aralık’ın son günü olarak değiştirmiştir. Sonuç olarak grubun kapsamlı gelir tablosu, özkaynak değişim tablosu, nakit akış tablosu ve ilgili dipnotları 31 Aralık 20X9 tarihinde sona eren 13 aylık dönem için geçerlidir.Sunulan karşılaştırılmalı finansal tablolar 30 Kasım 20X8 tarihinde sona eren 12 aylık döneme aittir. Bu nedenle bu finansal tablolar tam olarak karşılaştıralabilir değildir.

Konsolidasyon ilkesi

Grup KOBİ AA (daha önceki adıyla KOBİ B) ve tamamen sahip olduğu KOBİ AAA’dan (daha önceki adıyla KOBİ C) oluşmaktadır. Bu konsolide finansal tablolar, tek bir ekonomik işletmenin tablosu gibi sunulmaktadırlar. Grup içi işlemlerin etkileri elimine edilmiştir.

IASC Foundation: Training Material for the IFRS® for SMEs (version 2010-1)