muc vol. 2 jan-march, 2015

18
CONFERENCE THU KIZAKNA vol. 2 JANUARY-MARCH, 2015 Maranatha .... I Cor. 16:22 Myanmar Union Conference of Seventh-day Adventists Headquaters, Kalaymyo Ph: 073-21462 Limited within the Church Min ___________________________ Khua ___________________________

Upload: zomisda

Post on 21-Dec-2015

50 views

Category:

Documents


5 download

DESCRIPTION

ZomiSDA News

TRANSCRIPT

Page 1: MUC Vol. 2 Jan-March, 2015

Conference Thu Kizakna Conference Thu Kizakna

CONFERENCETHU KIZAKNA

vol. 2 JANUARY-MARCH, 2015

Maranatha .... I Cor. 16:22

Myanm

ar Union C

onference of Seventh-day Adventists

Headquaters, K

alaymyo

Ph: 073-21462

Limited within the Church

Min ___________________________

Khua ___________________________

Page 2: MUC Vol. 2 Jan-March, 2015

Conference Thu Kizakna Conference Thu Kizakna

Editorial BoardPr. Kham Khen Pau President, MUCSia Khen Do Pau Secretary, MUCSia Gin Khen Kham Treasurer, MUCDr. Gin Lian Mung Principal, MMCCSia Nang Za Mung Principal, ALASSia Thang Za Pau

EditorSia Nang Za MungSia Kam Khan MungSia Thang Za Pau

Field ReportersPr. Hmunling Circle Leader, KalayPr. Zam Kho Gin Circle Leader, TamuPr. Thang Khan Pau Circle Leader, TedimPr. Langh Khan Suan Circle Leader, Tonzang

ConsultantsPr. Kham Khen PauPr. D. NangnoSia Kham Sian Kim

32

Page 3: MUC Vol. 2 Jan-March, 2015

Conference Thu Kizakna Conference Thu Kizakna

ZON-OLNA

No. Thulu Laimai

1. BIAKNA NASEP NADING TRUST FUND .... .... .... 1

2. BIAKBUUK LEH A LIMCIING THUTE .... .... .... .... 5

3. SHALOM .... .... .... .... 8

4. TUNI KHANG NO, ZINGCIANG MAKAI .... .... .... 12

5. NASEP HOIH CIMTAK KEI NI .... .... .... .... 16

6. TUUCING HOIH .... .... .... .... .... .... 21

7. THU TUAMTUAM .... .... .... .... .... .... .... 24

8. SDA THUTHAK TUAMTUAMTE (ZOMI VERSION) .... 28

31

Page 4: MUC Vol. 2 Jan-March, 2015

Conference Thu Kizakna Conference Thu Kizakna1 30

BIAKNA NASEP NADING TRUST FUND

By: Pr Daniel NangnoPinlong Church Pastor

1990 hun laite-in Yangon Union zumah Nu Nangbu, Kachinmihau khat ahi i pawlpi nupi, in ama khua Myitkyina ah effort bawlnading sum hong aap zelzel hi. Effort bawl khat tul 50, tul 150 cih banghong ap thei hi. Tua teh a effort kuan ding a deih pian pen Pr. K hi theiden pian hi. Amasa-in bel Pr. S kipaisak hi. Kachin pen biakna kinte hinapi uh sum a hanciamte hi uh ahih manin mi ngah hak hi. Lawhcinglua cih om thei pha lo hi. Effort bawlte zong a eusiam lamah lawh cin’ asiam pawl hi pian den uh hi. Avaam phiupheu a zol pingpeng peuh-inhong ciah zaw den uh hi. Pai le uh zong innkuan in pai uhhi. Sum pianu in bel bangmah gen se lo hi. A hi zongin Union ah report a kician atun’ loh ciangin kikupna hong om thei hi. Tua bek hi lo-in UMM uliantein thei kha lo uh ahih ciangin dotna hong omom thei hi. UMM te gamsungah a kisep ding leh zaksak kisam hi cih thu hi. Mun dangah tuabang mah hi.

Tua bang hong om ciangin pau nuam ta kei phial lehang pauhong kisam hi. Effort sum pen Trust Fund ci-a Union khut sung a honglut masa hi phot a, tua pan Union in a zang ding sehin a kizang pan ahihi. Tua pen pawlpi in inkuan khat hi cihna hi. Ei tum tekin sum i neihmanin a kisem zeelzuul mawk hilo cihna hi. Sum bel ei a hi mah, azang ding eimah i hi a mi i cial ding zongin i zumpi i pawlpi in hongtheihpih kisam masa hi. Tua ciangin a kizang a hihi. I sepna report zongsum bei cihte, a ki report teekteek a hihi. Theih sakna hi. Eima sumeima zat a hih hangin hong kitheihpih leh hoih hi. Sazian bel hong kisitlo hi. A bawl nuam dang khat peuh hong om leh a kiginna dingin mi’beisak zah thei leh hoih hi. Amah zong ngap hun hong om kha thei dinghi. Kihanciam nuam tek hi. Kihansuah ding kisam hi. Nu Nangbu bellungkim tak kei. A sum patau lo napi a sepna kidawk khollo leh a seemte

mai hi. Tukum sang honzawh na dingin US $ 3 million kisam hi. 2015January kha kipat lamin MVA Board of Trustees, Ohio Conference Ex-ecutive Committee in Emergency Meeting bawl uh aa sang honzawh nading huhngetna online pan donation bawl ding thuphah uh hi: Feb. 10cin in $ 1.5 million phah uh hi, acian lai $ 1.5 million pen March 10 nidingin phah uh hi. Zandeuh February 10 cin ni in, lamet na banglo in, $3 million pan phah masak 1.5 million hi a, a tua ni in, $17,069 bek ngahmawk uh hi. Atom in ah, leiba liangin sang hong sawm nawnlo uh hitamai hi.

Acing zaw in nasim nop leh:Sources: http://www.ohioadventist.org/article/3/updates;http://www.adventistreview.org/…/story2288-nad-education-le…;https://www.youtube.com/watch?v=KBYEzGUQ8oM

Page 5: MUC Vol. 2 Jan-March, 2015

Conference Thu Kizakna Conference Thu Kizakna29 2

in nuam a sak lel ciangin a ma lunggulh cing sa pha lo hi. Mi thupi a hihmanin pau sam kei na in tua baan sum hong ap ngam nawnlo hi.

Gospel i pai a, effort i bawl zongin kitheih pih, kiseppih, kithanopsuahpih kisam mahmah hi. Tua ciang mahin Pasian in hong lawhcingsak hi. Ei sum a hih man a kuamah dot kullo, kikuppih kullo ci kha keini. Kitheihpih-in thu kingetsak lehang i daupai zaw hi. Pinlong Effortdaupai hi ci-in i ciamteh hi. Nuamhuai hi. Hanciam lailai ding hi hang.

Leitung thupiangte a hong kigen, i muh, i zaak, thuthang tampiteTopa a hong nai ding kihilna hi cih i theih ciangin, tua kihilnate a kinawhsemsem dinga ei zong i sep hong kul ta hi. Vai dang ahong meng dingdeih kei ni. Sih leh hin vai tawh a nungta hi ta hang.

Kawlgam in Democracy vai tawh hong kalsuan pih ta ding ahihmanin Gospel nasep hong haksa thei kha ding hi. Thu ngai ding mihong tawm ding hi. Company hong tam leh khangno tampi hong huaiding uh hi. Kamsangnu in tua company te ah i lut loh ding hong hilh hi.MMCC ah tuate thu kisin hi. Khangnote in thei ta uh hi. Thei ta le uh ahun hong tun ciangin sum kideih tek ahih manin Pasian’ thu kan nadinghun kipia manlo ding ci hi. Tua kipawlnate in haaltum dingin “Tahumlomheen-in hong lomheen ding hi” ci hi. Biakinn sungah i tu zongin ihandphone hong ging den dinga biakinn sungah kilawm sam lo ahihteh pusuah den hong kul ding hi.

I sum zongte thu nget saksak ni. Sum hong khak khak zo le uha ei zong eu se lo-in Pasian zahtak kihtaakna leh eimah thumaan mi hihding i lunggulhna tawh hong sum khakte uh Pasian’ thu tangkona inzang nuam hang. Myitkyina effort kuante i bat loh ding hanciam ni.

Thu i theih ding tam mahmah in kankan ni in a hoih lamin zangtoto ni.

I. PAWLPI VANTE LEH SUMTE ZAT DAN THEIH DINGPawlpi i phuhnak leh van leh sum a kinei hi pah hi. Tuate i kep

dan leh i zat dan i theih ding kisam hi. Pawlpi in pumkhat, innkuan khatahih manin aituam van leh sum kinei lo hi. I neihkhawm hi. Pawlpi sungah

Topa Zeisu in zong ministry ah Healing and preaching tawh na tampimah hong sem aa, mitampi in phattuam pih mah mah hi.

Thulakna: Adventist News http://www.adventistreview.org/…/story2285-250-elderly-thai…

3. Adventist Nupa 2,000 in Kiteenna (Kiciamna) Thaksuak SaknaBawl uh

February 7, 2015 ni in Jamaica Union Conference in Kum 5 tehkhatvei ta abawl det uh Marriage Conference| Northern Caribbean Uni-versity, Mandeville, Jamaica gam ah bawl uh hi. Adventist Nupa 2,000bang kihel thei uh hi.

Hih bangin abawl na uh ahang ahih leh pen: Jamaica gamahnupa kikhen atam hang zong khat ahi hi. 2010 kum 100 ah 11 bangnupa kikhen om uh aa, 2013 ciangin 100 ah 13 in nupa kikhen kahto hici in, Statistical Institute of Jamaica te'n gen uh hi.

Marriage Conference nei zel zel leng cih tha ih kipia nuam hi.Nupa kalsung hong nop leh ih lungsim sung, ih innkuan sung, ihpawlsung, ih veng sung, ih khua sung, ihgam sung, leh ih leitung sung mahmah ahong nuam ding na himawk ei.

Thulak na: Adventist Review http://www.adventistreview.org/…/story2286-2,000-adventist-…

4. Mount Vernon Academy Sangvai Thupiang Ohio ConferenceAdventist Education na bang cih muh aa leh? Muntuam, gam tuam tuamah, Nu leh Pa tampi tak in atate uh SDA sangah kha kim zolo uh hi. SDAkhangno te tampi tak in Adventist Education ah ki nahvawh zo lo uh hi.Sangsum tampi man ahihman hi. Zan leh tuni mah mah in, 1893 kum inEllen G. White' hanthot na tawh a akipankhia ahi SDA sang omlak ahBoarding High School akumtam pen ahi Mount Vernon Academy in, tu-a sangkum ah leibat tam haulua ahihman in kihong zo nawnlo ding hita

Page 6: MUC Vol. 2 Jan-March, 2015

Conference Thu Kizakna Conference Thu Kizakna3 28

i panmun tuamtuam om hi. 1. SS lam panmun 2. AY lam panmun 3.Dorcas lam panmun cih bangin kinei hi. Tua panmun tawh kisai vanleh sum zong i sehna ciang khat om hi. A hi zongin, “ Ko’ aa hi, ko’ deihbangbang a zat ding hi” cih dan a kizang lo hi. Pawlpi sunga panmun hibek a pawl tuam hi lo hi. Sum i don ciangin i vekpi’ sum tua munte ah luttek hi. A nei tangtuam ut ding piang thei lo hi.

Pawlpi Board in zat dan ding khensatna a neih banga zat dingahih i. Ahi zongin bangin zang ding, koi ah zang ding, cihte pen panmuntuamtuamte in a kisapna bang pulaak ding uh a, Board in ngaihsut pihding hi. Board zong a tua panmun lente vive mah hi a, a tuam hi lohi.Tua panmunte khat peuh in a kisam a pulaak pen Board in — pawlpiin— a hoih pen ding a hih nak leh thapia-in khensatna kinei hi. A hoihtuak kei leh zong kikuppihin hih tuak hih tuak lo cih kingaihsun hi.

Panmun tuamtuam a ding sum leh van a kineih hangin tua panmunin sum leh vante a kep a let ding i bulpi in geelna nei lo hi. Pawlpi sum-keem vankemte in a kep ding ahihi.1. Pastor in Pastor a hih manin ama innah kem lo hi.2. Elder in Elder ahih manin ama innah kemlo hi.3. Sumkeem, vancing in ama nasep panmun ahih hangin ama inn ahkeem lo hi.4. Lai-at leh sep dang dang a semte in zong amau inn tekah ana zatdingte uh kem lo hi. Pawlpi in tua bang kep nading koih na ding MUNbawl ding a tua ah sengh ding uh hi. Zat nop hun ciangin Board ah thuzasak ding uh a,a) Pastor pa khat bek in piakhia lo hi. b) Elder pa khat bekin piakhia lo hi.Mimal khat puehpeuh in ama thu-in pia khia lo hi. Board tutkhopna ah akikhensat khit ciangin SUM keem leh vancingte in pia khia pan bek hi.Sittelin kipia a, sittelin kisang kik hi.

I vante a kizatna ah kuamah in ama aa bangin bawlin a ut lehmawk zat sak dan, a ut leh a sapla, cih bang kizang lo hi. A cianphaanneng cik khat zong kideih lo hi. Panmun leente a kilaih ciangin aciaptehna laibute uh zong a aap teek ahi hi. Laibu kimu zolo cih bang

SDA Thuthak Tuamtuamte (Zomi Version)

By: Pau L. Dal

1. Mihing a tullom in SDA Pawlpi hong zom uhEast-Central Africa Division Tanzania khuapi Dares Salaam

khuapi sung mun 100 val ah kaal thum sung January 10 pan 31 sungtengLungdam' na thu taangko na kinei in, mihing a tullom in SDA pawlpihong zom uh aa, nung Sabbath February 7, 2015 ni in mihing 2,309 inIndian Ocean ah tui kiphumna hong nei thei uh hi. Haleluijah. Amen.

Ih Kawlgam sungah ee???

Thulakna: http://news.adventist.org/…/adventists-shake-africa-for-c../..

2. Piteek, Puteek 250 val tungah akhong aa Mit lamtawh kisai Velna/Etna Nei uh

February 2, 2015 in Thailand aa eipawl sangpi khat ahi Asia-PacificInternational University, Muak Lek ah ni 5 sung mitlam tawh kisaiakhonkhong zato kilakna/kibawl na kinei hi. Hih hun sungin piteek, puteek250 val bangin kivelna, kibawlna nei thei uh hi. Hih nasep pen ahih leh1995 pan in akipat khiat uh hi aa, tu in mihing 158,000 val bawlkhin uhaa, mi 40,000 val bangin ki-atna nei zo uh ahi hi.

Ei SDA te'n kiim leh paam ah kihong kawi kawi zato no no te tawhnasep na kumsim in kinei zeel zeel hi. Tua te' lak ah sisan hopna, halam, mitlam cih bang atuam tuam kinei zel hi. April, 2014 lai in ah Oak-land leh San Francisco ah nithum sung amawk na in kibawl na om aa,mihing 3,000 val in kilakna nei uh hi. Zatui man sum bei pen $5.2 millionkiim bei hi. GC Session madeuh, April 2015 ciangin zong ih pawlsungpan siavuan siam akipumpiak mihing 1,200 pen 1,500 kikal te in Cina teetna San Antonio, Texas ah nithum sangin atamzaw nei ding uh hi.

Page 7: MUC Vol. 2 Jan-March, 2015

Conference Thu Kizakna Conference Thu Kizakna27 4

om thei lo hi. A seem lui in a sem thak dingte’ khut sungah ap hen la ivante kepna ah kikem leh muh loh cih bang om lo hi.

Panmun i teel ciangin mi muanhuai ding i et siam ding kisam hi.Tua hi kei leh i sum, i vante hong thel thang ding hi. Pamun len nuamluate muanhuai khollo zaw hi. A hong kimuan leh zong lah thuman tak asem dinga saan ding hi leuleu hi. Pasian it in zahtaak lehang kibuai lohi. Topa in thupha tawh hong vukcip ta hen. ( I Sa. 11:9 , Heb 8:11)

II. VOTE tawh thukhendan zong en niGamdangah pawlpi dangte in SDA pawlpi Committee/Board

pawlpi hong ci uh kici hi. Cih nopna ah, mimal in a ut bangin mawk seplo cihna hi. Effort/ Gospel/ sep khat peuhpeuh i lawp leh ei’ thu-in mawksep lo cihna hi. Mipi’ aw, mipi’ thukimpih hi phot leh hih dan hong nuamhi. Sum nei tang, vaihawm zo tang ci a sep pah dante kizang khollozaw hi. Ei’ mindawk na ding geelna, sepnate kitam deih khollo zaw hi.VOTE laak dan-1. Unanimous/ landslide Vote = Vekpi thukimna Vote2. Two-third Vote = mipi seh thum suah sehnih thukimna Vote3. Majority Vote = Mipi a lang sang a a tamzaw thukimna Vote4. Drawn Vote = Vote kikim

Hih pen ah khensat theih hong hi lo a hih manin Chairperson ina deih zawk a om leh ama Vote khia leh zo hi. Vote in zo-a a kikhensatkhit ciangin a thukimlote zong pau nawnlo, phunnawnlo, nuak lo, sempah ding ahi hi.

4. $ 3 Million Pia DingRussia gammi computer guta siam mahmah ahi Evgeniy

Bogachev a man khia zo a om leh $3 million pia ding ci-in February25/2015 ni-in tangko khia uh hi. Amah pen a nunung pen a kimuhnaRussia gam hi-in tua zawh a tun a banna kithei ta lo hi. US kumpi te'ncomputer gutate matna ding a khap na lak uh ah sum a tam pen ci uh hi.Source: Tu lai leitung thuthang tuamtuam updates Feb/25/2015

5. Jerusalem ah Tapidaw biakinn mei tawh kihalJerusalem biakinnpi mun siangtho a kicih na ah Tapidaw biakinn khatpen Feb 25 ni zanin mei tawh kihal a Jew minamte hi dingin muangmawhuh hi. Greek Orthodox biakinn hi a thuneite in gam hong buaisak nuamtehi ci a, hi bang thupiangte a dingin mun omlo ci hi. A si leh a liam om loin meikang zong nasia lo-in kigen hi. Ni lai nitak lam West Bank a penArab langpan Hebrew te kiphin na-in kigen hi.Source: Siyin News

Page 8: MUC Vol. 2 Jan-March, 2015

Conference Thu Kizakna Conference Thu Kizakna5 26

BIAKBUUK LEH A LIMCIING THUTE

By: Tg. NaulalSakollam

Pasian in Adam leh Eve ong mawh khit phet a kipanin, gupkhiatnageelna pen tuuno tawh biakpiakna a piaksakna tawh ong lakkhia pahhi. Tua thu in, mawhna ii tha man leh mawhnei lo Pasian’ Tuuno amaumawhna taang a ong sih nading ong lakkhia pah hi.

Israel te kum 400 sung, milim bia Egypt gamah salin a omnapanun, Pasian in Gupkhiatna vai hawmna pen a tel theih nadingun “alim gol” (big picture) in hilh kik ding kisam sa ahih manin, amau thukhun,Pasian’ thukhun in amaute mawhnate a sianthokik theih nang leh Pasian’lim leh mel i sutkik theih nangin ong lakkhiakik hi.

Tua manin Pasian in “Ciamsa Gam” (promised land) ah ong paipih pah lo-in, tua gam tawh a kilehngat Sinai mual lam ong zuatpih phothi (1 Kings 8:27). Tua thu Biakbuuk thu ii deihna tawh a thuk zaw-intawm khat en suk ni.

Biakbuuk i cih in a huamin mun thupi mahmah 3 nei hi: Biakbuukhuang, Siangtho Mun, Siangtho pen Mun. Tua mun thum teng in,Gupkhiatna step thum ahi — JUSTIFICATION (dik hi cih theihna),SANCTIFICATION ( siangtho hi cihna) leh GLORIFICATION (Thupisakna, Minphatna)— tua 3 teng in Zeisu ii nasep ahi: ei taang a ongkipiakkhiatna, siampi hong sepsakna leh tawpna thukhenna cih tawhnam 3 ciatin ong kilangh toto hi.

Kongkhak ( The Door)Amasa penpenin Biakbuuk lut theih nadingin Kongkhak khat

bekbek mah om hi. Topa Zeisu kammal: “Kei, kongpi ka hi hi, Kei mahtawn in apai tuu khempeuh Hotkhiatna ngah ding hi.”(John 10:9). Zeisukiang pan bek mahin Gupkhiatna kingah hi(Sawltak 4:12). Pasian kiangtun theihna ding lampi khat bek, Zeisu ahi hi.

8. Kawlgam SDA (Mission) Makaipite Nasep kikhawl sakKawlgam SDA (Mission) Makaipi hi, 1. Pr. Memory Tun, President2. Pr. Min Lwin, Secretary 3. Pr. Nang Do Dal, Treasurer te Divisionpanin a nasep uh kikhawlcip sak ngiat hi.Source: ZAC Internet

B. Leitung thu tuamtuam:1. ISIS Tualthat Makaipipa kithei khia taTulaitak leitungah hiamngam nasem minthang Islamic State (IS) mithatpawlte in Middle East sung le adiakin Iraq gamah Khristian kici peuhmahakgawh bangin ngawntan ziahziah uh hi. Tua IS mithat te sungah makaipikhat ahi maitang kituam a thasang zeza Mr. Jihadi John ( amintaktakMohamed Emwazi) pen February 26/ 2015 ni-in UK thukante in amelle a min kiciantakin theikhia ta uh hi.Source: Zomi News

2. Biakinn Sang BelGuiness World Records, leitungbup asang bel biakinn pen Germanygamah Protestant Cathedral of Ulm biakinn ci’n kiciamteh hi. 1377 kuminbawl kipan a 1890 ciang man pan a, pi 528 sang hi.Source: Siyin News

3. Cyclone Huihpi leh GuahpiAustralia gam Queensland leh a tung lamteng cyclone huihpi leh guahpikituahin 20/Feb /2015 ni-in nasiatakin nawk ahih manin inn le lo tampisia a pawlkhat te lauhuai lua mahmah ahih manin kumpi thunei tenmundangah nawnkhia uh hi. Mi bangzah si a bangzah mang cihte atelcianin kithei nailo hi.Source: Tu lai leitung thuthang tuamtuam updates Feb 20, 2015

Page 9: MUC Vol. 2 Jan-March, 2015

Conference Thu Kizakna Conference Thu Kizakna25 6

Meihal Biakna tau (The Altar of Burnt Offering)Biakbuuk huang sungah lut khit ciangin i tuah masak penpen

hi. Tua meihal biakna tau pen sing tawh kibawl hi-in, sumngo tawhkituam hi. Tua sumngo om keileh mei a kihal ciangin sing pen kangtummang pak ding hi. Tua ahih manin Zeisu hehpihna suang lo-in ei hihzawhna bek i suan leh Hell meikuang sungah a kangtum ding ihi hi.

Tui koihna Kuang (The Laver)Hih in, meihalna tau leh Siangtho mun kikal ah omin, Siampi te’

khut le khe sil nading a tui kikoihna kuang ahi hi. Pasian in Israel miteEgypt gam saltanna panin Paisan pawi Tuuno a upna uh( meihal biaknatawh limla) in San tuipi-ah (Tui koihna Kuang lim la) ah ong tuiphum hi.Pasian in Amah um in i kituiphum ciangin ei' hoihna hang tawh hilo-inong sang hi. Zeisu gumpa a i san ciangin i mawhnate pulaak in, mawh-maina i nget ciangin Zeisu’ sisan in i mawhna hong tuamsak hi. Tuaciangin tui a kiphum ihi hi.

Siangtho Mun (The Holy Place)Biakbuuk sung i lut ciangin, Mun a kituak masa bel hi a, Siangtho

pen mun zah nih in lian (gol) zaw hi. Kawmte pen sing tawh kibawl in atungah Kham (gold) kizem ahih manin, tua sunga lut Siampi khempeuhtua khamn in leng ahih manin mau leh amau mun khempeuh ah (limlangh) kul lo-in kimu hi. Tua in Pasian’ mit in mun khempeuh mu hi cihlahna ahi hi. Siangtho Mun sung a van nam 3 te khat khit khat en suk ni.

Kham tawh kibawl Meikhuam (The Golden Lamp Stand)Siangtho Mun i lut ciangin a khanglam (South) lei taw lamah

kham tawh kibawl meivak sagih om hi (Pai. 25:31-40). Tua meite penkhuaimeivak mawkmawk hilo-in, Tanluan thau (olive oil) tawh a kidimsak den meivak hi. Siampite in, tua mei vak pen kaal khat simin thun kikpahpah ahih manin tatsatlo-in tua meivakte taang den hi. Zeisu’ kammal:“Kei mah in leitung khuavak ka hi hi” (John 8:12). Tua bek hilo-in,

2. Mg ThanHlaing (Rakhine)leh Lia Cing San Niang (Phunom) te in a7 veina Session hun sungin 17/3/2015 Tuesday nitak in pumkhat suahnanei uh hi. Pr. Kai Za Dal in letthatna nei hi. Hih mopawi nihte hanginMUC gambup in i lungdampih ciat hi.

5. A 7 veina M.U.C BIENNIAL CONSTITUENCY MEETING nuamtakin kizoA 7 veina BIENNIAL CONSTITUENCY MEETING pen MMCC Campusah 16-17,2015 ni-in ki nei a a nuai a bangin makaipi ding teelna kinei hi.Pr Kham Khen Pau PresidentPr Kai Za Dal Vice PresidentSia Khen Do Pau SecretarySia Gin Khen Kham TreasurerDr Gin Lian Mung Sabbath School DeptSia Kam Khan Mung Education DirectorSia Kham Sian Kim Youth DirectorSource: A 7 veina Biennial Constituency Meeting

6. Ordination Ngah Mi 3 te:14/3/2015 Sabbath ni-in Pr. D. Nangno leh Pr. Thang Khan Dal te in 1.Siapi Kai Za Dal 2. Sia Thang Khan Pau leh 3. Sia Langh Khan Suante Siampi za (Ordination ) piakna nei hi.M.U.C gambup in i lungdampihmahmah hi.

7. MMCCollege panin Lukhunelkai piakna Nei:A 8 veina MMCCollege panin 1.Tg Pau Suan Piang 2. Lia Nem SianDim 3. Lia Cing Sian Nem 4. Lia Ning Nuam Vung, 5. Lia Cing SianNiang 6. Lia Vung Sian Muang 7. Lia Esther Thian Nei Zik Tluang tein kum 4 sung a sangkahnate panin gualzawhna hong ngah thei alukhunelkai hong sang thei uh ahih manin i gambup in i angtan pih hi.Topa in khangnote thupha hong piaksak hen.

Page 10: MUC Vol. 2 Jan-March, 2015

Conference Thu Kizakna Conference Thu Kizakna7 24

“Note pen leitung mite-a’ dingin khuavak na hi uh hi” na ci lai hi. Tanluanthau tawh kivak mei in, Khasiangtho in a tha lawpsak, a khanlawhsakpawlpi limla ahi hi.

Ompih na Anlum koih na Sabuai (The table of Showbread)Siangtho Mun sung i lut ciang a leilulam (North) a om moh lum

koihna sabuai hi. Tua sabuai (table) tungah silngo kisawh lo moh lum12 kikoih hi (Siam. 24:5-9). Tua moh lumte in, “Nuntakna anlum”(Breadof Life) ahi Zeisu limla hi (John 6:35). Tua moh lum 12 te in Pasian’ mite'nuntakna an a hawmkhia Israel minam 12 te leh Zeisu nungzui 12 tegenna hi-in, tua bek tham lo Laisiangtho a genna zong ahi hi.(Matt. 4:4).

Paknam tui Halna tau (The Altar of Incense)Hih paknamtui halna tau pen Siangtho Mun leh Siangtho pen

mun kikaal, a kideina-ah om hi. Paknamtui siampite in a hal ciangin tuaa khu in Siangtho Mun kizeelin namtuisak hi. Tua in, thu um mite’ mawh-maina ding a a thungetna uh lim ciing hi a, Khasiangtho in Pasian’ mai-ah amaute’ thungetna na namtuisak, na khumsak hi (Pai. 30:8).

Hih Siangtho Mun sung a Anlum in- Pasian’ kammal nuntakna,Paknamtui in thu um mite’ thungetna, leh meivak in leitung a' dinginkhuavak hihna leh Pasian’ teci panna cih bangin ong lakkhia dimdiam hi.

Aban Siangtho pen Mun — zop lai ding .....

THU TUAMTUAM

A. Pawlpi sung thu tuamtuam1. Zampi ah 31/1/2015 Sabbath ni-in Topa thupha piak Music van apna kinei hi. 1/2/2015 Sunday ni lungdamkohna bawngpi khat go-in pawlpiin an ne khawm hi. Pawlpi a dingin van zat ding leh a piakhia-te:1. Keyboard 650 apia : TaaKham (USA)2. Sound box 1 apia: Pa Kap Lian (Zampi)3. Sound box 1 Zampi pawlpi4. Amplifier 1 Zampi pawlpi5. Mic 2 Zampi pawlpiThupuak: Pa Dal ( Zampi)

2. A (1) veina Kalay Circle Khawk Chanthagyi ahA (1) veina Kalay Circle Khawk pawi Chanthagyi pawlpi ah 30-31/Feb/2015 ni-in kibawl hi. Kham leh zang panin Mawtaw, Saikel leh khe tawhpawi siim kipai zihziah a, zin bekbek 300 val bang kipha hi. Pr. DanielNangno in biakinn kong honna nei hi. Pa Song Zam te nupa in a kiteenzawh kum 46 cinna leh SDA a suah zawh kum 46 cinna Jubilee la inbawng khat go hi. Thu puak: Editor

3. A (15) veina Tedim Circle Ngente Khawk Thalmual ahA (15) veina Tedim Circle Ngente Khawk pawi Thalmual ah 20-22/Feb/2015 ni-in nuam takin kibawl hi. Zin 100 val kipha hi. A pai mite in nuamkisa ciatin tha kingah mahmah a, Kha an, taksa an kikham ciat hi.Thupuak: Editor

4. Pumkhat Suahna Nei:1. Tg Pau Muan Thang (Tuikhal) leh Lia Cing San Nuam(Pyidawtha)te in Tuikhal khua ah 4/3/2015 ni-in pumkhat suahna nei uh hi. Pr. DNangno in letthat hi.

Page 11: MUC Vol. 2 Jan-March, 2015

Conference Thu Kizakna Conference Thu Kizakna23 8

SHALOMBy: Sia KimnoYouth Director

Khatvei khuasung kavak leh ka lungsim hong lawngkha thupiangkhat ka mu hi. Inn min dingin “Shalom” ci uh a, tua inn kiim tengah mitampi kikaikhawmin a mel uh ka et ciangin dahmel, laumel, lungkiatmel, lametbei melin om uh hi. Lung himawhin a piang thu ka kianga omtangvalno khat ka dot ciangin vankham semin palik te-in man ahih lamhong gen hi. Ka lungsim sungah ka ngaihsun a, tu laitak inn neite in ainn min uh “Shalom” mah a ci nuam lai tam cih ka ngaihsun kha hi.

Jacob in a innkuan sungpan buaina hong piansak tak ciangintampi linglawngna hong omsak hi. Ama lungsim gim banah a innkuansung kilemlohna hong omin, pa ta kikal, sanggam kikal leh nupa kikalbuaina lianpi hong om hi. Pasian mai mahmah-ah zong kisuantaaknanasiatakin hong om dongin buaina lian mahmah hi. Buaina huhau-in,galtai,beidong leh lametbeina tawh galtaina, lampi-ah zan giakin athungetna lianpi pen in “ Pasian in kei hong ompih a, hih ka paina lampiah kei hong kem a, nek ding an leh silh ding puan hong piak a, lungnuamtakin ka pa innah ka ciahkik leh Topa pen keima Pasian hi ding a,(Piancilna 28:20-22) Jacob lunggulhpi pente in Pasian ompihna, nekleh dawn, silh leh teen, lauhuaina pan kihut nading leh nu leh pa u lehnau tawh kilem na hi a, tua teng khit teh lungnopna om thei pan dingcih ahi hi.

Tua Jacob lungnopna ding a gen kammal pen Hebia kam in"Shalom" cih kammal na kizang hi. “Shalom” cih kammal sungah pumpicidamna, nek leh dawn, silh leh teen, ngaihsutna cidamna leh lungsimcidamna, kim le paam tawh kizopzia leh khalam nunzia (Topa tawhnunzia) kicin na tua teng ki hel kim ahihi. Mihing khat ii nuntakna sungahzong tua teng lakah khat om kei leh lungnopna kicing a om thei dinghilo ahi hi. Pasian mahmah in zong mihing khat a hih leh tua teng mah abulpi dingin hong koihsak ahihi.

. Theihna kikim lo-a, kidong-kihilh ding hi hang.

. Ukna kibang lo-a, kithupisimsak ding hi hang.

. Talen kibang lo-a, pawlpi a ding vive hi.

. I kin kibanglo-a, ma pang khawm ding hihang.

. I thanemna kibang lo-a, kihuhin tha kipia ding hi hang.

. Sep kum ki banglo-a, kiko lo-in kihilh ding hihang.

. I ngiim kibang lo-a, Khazih ah kituntuah ding hi.

. I buaina kibanglo-a, pawlpi a ding vive hi.

. I geel kibanglo-a, inntek sep tek ding hi hang.

. Muhna kibanglo-te i kitelpih ding kisam hi.

. Piakzawh kibanglo-a, i thupha san zui hi.

. Pahtak kibanglo-a, kipahtawisak siam ding hihang.

. Tuucingpa, tuute' nungah pai lo-a, tuute mai-ah pai hi.

. Pastor cih pen tuucing hi a, pawlpi kem cihna hi.

. Pawlpi kem sia hoih a, pawlpi' kep sia hoih lo hi.

. Tagah kem hoih a, tagah’ kep hoih lo hi.

. Mihaute tokhom kipia-a, mi zawng pa ki-en lo hi.

. Mizawng pa a hai kisa-a, a zawng khempeuh hai kim lo hi.

. Pilna in mong nei lo a, hauhna in mong nei lo hi.

. A haute a thuman ding kisa-a, mizawngpa a zuau ding kisa hi.

Hih a tung a thu khempeuh pen ei mimal khat ciat i dinmunhong kiphawksak, hong theisak thu ahih manin akuamah ciah i biakPasian in ei leh ei kiphawkna, kipuahphatna-in hong neisak ciat ta hen.Amen!

Page 12: MUC Vol. 2 Jan-March, 2015

Conference Thu Kizakna Conference Thu Kizakna9 22

Piancilna 41 sung en lehang Pharoah kumpipa in mailamthupiang ding tawh kisai a mangmatna a kikhiatna kitel cianin a theihloh manin a lungsim patau (Lungkham) in om hi. Tua lungsim patauhnakammalte-ah lungsim (ngaihsutna) pen Hebia lai-in “ruah” in gen alungimna pen “pa-am” kammal zang hi. Tua lungsim vangihna tawhkisai-in Joseph kumpipa kiang a genna-ah Pasian in nang lungnopnahong pia ding hi cih a kammal zatna -ah “Shalom” kammal na zang hi.Cihnopna-ah Shalom cih kammal in lungnoploh , lungsimgimna, lungpatauh leh ngaihsutna tuamtuamte ah lungcidamna cih te ah zong akhiatna a kihel ahihi.

Hih “Shalom” cih kammal sungah kim leh paam tawh kilem,lauhuaina omlo cihte ah zong a khiatna a kihel ahi hi. Siampilaibu 26: 6ah, “Keimah in gam sungah nopsakna (Shalom) hong pia-in notelungnuam takin na lum ding uh a, bangmah in note hong lausak lo dinghi. Keimah in gam sung panin ganhing gilote ka hawlkhia ding a, galkidona in na gam uh hong nawk lo ding” Gamsung nopsakna-ah an lehtui kicinna, cidamna, hoihna, gal leh sa patau linglawnna, ki-ukna, amanna leh biakna lamah kipiakkhiat zawhnate a om kul a hihi. Tua ahihmanin Shalom cih kammal sungah kim leh paam kizopna man zongthugil takin a om ahi hi. Piancilna 1:31 sungah, “Pasian in a bawlsatekhempeuh en a, hoih sa mahmah hi.” Hih “hoih” cih kammal in a kigelhnaah Shalom tawh a khiatna kibang ahi, “tob mood” kammal na kizang hi.

Hih “tob mood” ii pulak thu in puatham hoihna sangin piansakna-te khempeuh ii khat leh khat a kikhaikim diamdiam, kipanpihnate-ahkhiatna a nei zaw ahi hi. Piansakna khempeuhte in khat leh khat tungkinga-in nuntak khopna pianzia hoih a gennuam zaw ahi hi. Mihingtebang en lehang Pasian in khat leh khat a kihuh dingin a bawl a hih mahbangin tua tungtawnin huhtheihna, kipanpih theihna nuntak khoptheihnate ah hoihna a gen nuam zaw ahi hi.

Pumpi cidamna ding zong en lehang, Laisiangtho lui, a diakdiak-in amasa bu nga sungah mihing nuntakna-ah cidamna zong “Shalom”khiatna sung kihel hi. Lungnop theihna bulpi lianpen khat in cidamna

ding hi. Tuuhonte a taisan, kimanna a neilo tuucingpa in , gimna nathuakna nicia! A ban leh a mit taklam namsau in sat tan hen! A banzawcip hen la, amit taklam taw bikbek ta hen!” hong ci hi.

Jeremiah 23:2 “Note in ka tuu honte thehthangin na nawh manguh a, amaute don lo-in na khoi kei uh hi. Na gamtatnasate uh hangindan kong thuaksak ding hi.” Topa in ci hi.

Jeremiah 23:1 “Ka lonona muna tuute susia-a, a thehthangtuucingte in gimna thuakta hen! Topa in ci khia hi.

MIPITE. Makaite gensia, hawmthawh napi hang thu i ngetsak ngei kei hi.. A hoihlohna ciamtehtehin, a hoihna lah i manghilh sak hi.. Bil nih nei a- kamkhat neihpen zak zahzah genkhiat-loh na ding hi.. Pawlpi sung a- pawl dang vakvak, Tuuno lak-a ngiano vak bang.. Pawlpi siate sam lo-a pawldang siasap Aisan na bang hi.. Pawldang phat a, pawlsung gensia makai ut hi.. Pawlpi khat nei khin, pawl dang a kikhopkhop pasal neisa lawmngai kik bang.. Makai hawmthawh, en sem leng zong bawlung suih leh king kineih bang.. Mi gensiatna’n na kam zang ken. Eve bangin puk lawh niteh.. Pawlpi khelkhel picinna sa, a sawtsawt teh lawki suak kik.. A nak ot peuh apiangthak sa, humpi sahang nak ot ei ve.. Khristian nuntak kam bek hi kei, nuntakna tawh lahna hi.. Zan khat hunzat phat pah ngeingai a zingteh gensia.. Lungdam thugen kici napi mi buai sak den.. Pawlpi mite it theilote Kha Siangtho nei i ci thei diam?. Nipi kikhawm kikhop khit teh nasem a etlawm diam?. Annek sial a pm;aumif; cih den avmuD te tawh bang kilamdang.. Pulpit tung pan thugen siam lua biakinn kheng leh ki lamdanglo.. I pau dante ka ngaihngaih cianga pau theilo-te en huai sa zawng.. I kam in Pasian Pasian ci, i khut in banglo teng sem den.. A theisa a suak omlo-a kan ding hi hang.

Page 13: MUC Vol. 2 Jan-March, 2015

Conference Thu Kizakna Conference Thu Kizakna21 10

zong kihel ahihi. Tua ahih man, Moses’ laigelh bu nga (Piancilna-Thuhilhkikna) sungah Shalom i khiatna in,

1. Pumpi kitangsapnate ah lungnopna2. Lauhuaina tawh kipelhna3. Khalam khamuanna (Pasian tawh kizopna)4. Kim leh paam tawh a hoih kizop theihna5. Ngaihsutna pha neihnate ahi hi.Hih nam nga-te lak panin khat pelemna a om khak leh Shalom

deihna kicing zolo hi. Tua hih manin “Nang sungah lungnopna om hen”cih kammal, “Shalom la kem,” (peace to you) in nang tungah a tunganam nga teng om ta hen cih khiatna nei ahi hi. (Piancilna 43:23 KJV)

Isaiah 9 sung a hong pai ding kumpi pianzia a genna ah, kilemnakumpi-in na ki-at a, Hebia lai- in, “sar-shalom” ci-in na kigelh hi. Kumpipa min hi lo-in kumpipa ukzia pulak nuam zaw ahi hi. Topa Zeisu Kumpigamah “Shalom” nasepna kicingsak ding a, hong pai ahi hi. Cihnopnaah Zeisu kumpi gam ah “Shalom” kicingin om ding cihna ahi hi. Zeisuleitungah a mihing hihna, Pasian hihna leh leitung sihna hong thuaknain Shalom ki-ukna a hong phutna hang ahi hi. Leitung a nuntak hunsung tengin zong a sepna a bawlna khempeuhah mimal, mipawl a hizongin Shalom kicingsakna vive ahi hi. Tua ahih manin Zeisu vantunggam nopna in a tung a thunga teng tawphah ahi hi.

Pasian vantung ki-ukna sungah a om ei Christian-te (SDA) in inuntakzia khempeuhah hih a tung a thu nga tengtawh i kidim det a kulahi hi. Khat veivei kha nuntak zia ci-in biakna kinlua-in pumpi taksakisapna, kim leh paam kizopnate ahi ding zah sang a uang zaw in i omciangin “Shalom” cih Pasian ukna sungpan i kihepkhiat hun tamveipiomin ka um hi. A thupi thu nga tengah khat bek uang zat luat cianginShalom cih kam akhiatna taktak a buaisak zaw ihi kha thei hi. Tu laitakleitung bup ii lau pen gal gilote ahi ISIS leh a dang Muslim uangpai lua-te in amau biakna a khengval lua-in thukhun a neih uh ciang Pasiandeih tawh kilehngat in leitung a tamzawte in lipkhap uh hi.

TUUCING HOIH

By: Pr. Langh SuanTonzang Circle Leader

John 10:11 Keimah, tuucing hoihpa ka hi hi. Tuucing hoihpa ina tuute ading a nuntakna a pia hi.

John 10:14 Keimah, tuucing hoihpa ka hi hi. Ka tuute ka thei-a,ka tuute in zong kei hong thei uh hi. Tua hi-a ka tuute a ding ka nuntaknaka kham hi. Tuu honkhat omin tuucingpa khat a om ding hi.

Ezekiel 34:12 Tuucingpa khat in a kithehthang ama tuute a cinbangin ka tuute ka cing ding hi. Meiipi lak, khuamial lakah a ki thehthanghun uh ciangin a maute omna munmunah ka hukhia ding hi.

Ezekiel 34:23 Amaute a uk ding tuucing khat ka nasempa Davidka koih ding a amah in amaute avak ding hi. Amah in amaute vakinamaute a cingpa hi ding hi.

Isaiah 40:11 Tuunote a ang sungah khawmin amaute dawmmahmahin pua ding a, ano neite damdam in a masuan hiathiat ding hi.

Piancilna 33: 13 Jacob in Esau kiangah, “ Ka tuunote leh kabawngpi nongek nei laite kong kem ding hi. Ni khat kinawh hawl lualeh ganhing khempeuh si ding hi” ci hi.

Hebia 13:20 A lian tuucing pa i Topa Zeisu misi pan a a thosakPasian in na ci hi.

A KICIAL TUUCINGJohn 10:12 A kicial tuucing pen tuu neipa hi lo hi. Tua a hih

ciangin keivom pai amuh ciangin a tuute nusia-in a taimangsan hi. Tuaciangin keivom in tuute mana, tuuhonte a kithehthangsak hi, tua mipa akicial ahih manin a tuute don lo-a, a taimangsan ahihi.

Zec 11: 15-17 Tua ciangin Topa in kei kiangah, “Tuucing haipavante lakik in. Banghang hiam? cih leh keimah in a gam sunga amangtea donlo, tuuno te a zonglo, aliamte a khoilo, a damte a vak lo a hihhang a tuu khecinte tolkhia-in a limcite sa ane tuucing khat ka khangsak

Page 14: MUC Vol. 2 Jan-March, 2015

Conference Thu Kizakna Conference Thu Kizakna11 20

Shalom kici kammal in ei ngah ding lungnopna bek a gen nuamhi lo-in i piakkhiat Shalom zong a kikhai kim tuak ding a kisam ahi hi.Pasian tungah lametna tawh anungta mi hi hanga ahi zongin Pasianong lametna bang, Ama deihna i piakkhiat kik ding phamawh a sa loteChristian-te ihi hi. En thupha sang peuh leng midangte in a san lohhangin phamawh a sa lo Christian-te ihi hi. I innkuan tek kithupi seh,innkuan dangte zong thu-in i ngaihsun kei hi. I pawlpi khangto peuh leha dangdangte a bei mang zongin phamawh kei i ci hi.

I minam khangto peuh leh namdangte abei mang zonginphamawh kei i ci hi. Angsung khualna hangin leitungah mi a mak lominkithat ziahziah uh hi. Topa Zeisu kammal “Topa Pasian na lungsimkhempeuh, na pilna khempeuh ,na hatna khempeuh tawh na it in, nangpumpi na it mah bangin na vengte na it in,” (Mate 22:37,39). I ngahShalom mah bangin tua Shalom mah teek i hopkhiat ding a phamawh akul ahi hi. Tua lo-in Pasian ukna sungah eite a kihel kha lo ihi hi.Banghang hiam cih leh vantung ki-uknate leh piansakna khempeuhteah Shalom tung kingah vive a hihi. Topa Zeisu in gupkhiatna hong piaa, tua gupkhiatna mah teek a kua cih deidan om lo a hawmsawn dinginvaipuak hong pia ahihi. (Mate 28:19). Tua ahih manin “Shalom” cihthu-ah mimal khat kihelna pan kipan, kikhangsak toto ding thu dik ahihi. Hih thu hangin, Pasian in hih “Shalom” pen mimal khat tek ii lungtangpan zungkha-in pungphasak nuam ahi hi. (Ezekiel 11: 19)Etkak laibute:1. SDA Theology of Health2. Clarke Bible Commentary, Vol. 14, Isa- Mal., S.v. “Isaiah 9.”3. Dictionary of Old Testament Pentateuch

loh laitakin nek ding an nong pia uh hi, hong ci ding hi (Matt. 25: 36).9. Sumtang tawh huhna: Sum mahmah tawh huhna lah hi, thatangtawh nasep silbawl huhnate, sihgalna, sihdelhna, siatvatna cihte zonghuam hi.10. Puansilhpiakkhiat: Jesuh in guaktangin ka om laitakin silh dingpuan nong guan uh hi, ci hi (Matt. 25:36).

Taksa pumpi cidam nading an le tui kisam hi. Tua bang mahin iupnate a nungta upna, a cidam upna ahih nading, a tunga i gen thute, inek ding an le tui hong suak hi (Lk. 4:4).

Mi khat le khat i kivak, i siam kibang lo hi. Tua ding mahin Pasianin hong bawl hi. Pasian’ hong piak letsong a tuam ciat hi. Khat teitei ahkihel theih nading, Topa Pasian in lampi hong bawlsak hi. Tangthakuannate ah a peng om thei hi. Ahi zongin Pasian nasepna ah kuamaha peng om lo hi. Kei peng ing, na cih leh, lauhuai mahmah hi. Mikim sepding om a, Pasian kihelna neu cih om lo hi. Naupang khat bek tungah ibawlte Topa tungah a bawl ihihlam phawk a, lawp takin i sep ding kisammahmah hi.

Inn lam nading mun kihah photin, tua khit ciang inn kilam hi.Khaici tuh nading mun kihah phot hi. Tua bang mahin Effort cihte i neihnadingin munhah (Nipi kaal sung mimal nasepnate) hong thupi mahmahhi. Thuneu-in a ngaihsun kha a om zongin thuneu hi het lo hi.

Mihing nuntak hun sung sawt het lo hi. Mihing nasep theih huntawm mahmah hi. I sep theih hun, manpha takin zang siam ciat dinginTopa in hong makaih ta hen.

Page 15: MUC Vol. 2 Jan-March, 2015

Conference Thu Kizakna Conference Thu Kizakna19 12

TUNI KHANGNO, ZINGCIANG MAKAI

By: Lia Cing Sian NemMMC College Final year

Thuhilhkikna 28:13-14- Naupang hun, Khangno hun, Khangham hun le Teek hun-Khangno pen Greek -neuteros- thak, ngek, dawngK- Kikhel hun, kithawi hun, kisin hun, kisaktheih hunH- Hoih hun, hat hunA- A ki le abil a kikim hun, a kithamuan hunN- Noptat nop hun, Nuak hat hun, Nuih hat hunG- Gual ngaih hun, gual en hun, gual dem hunN- Ngaihna thupi sak hun, ngiimna tupna neih ding hunO- Om muang theilo, om khong theilo, ol tat theih loh hun1. Y - Young O - Obey U - Unity T - Trust H - Humility1. Khangno hun pen a nuampen hun ahi hi._ Naupangte in lametna tawh a ngaklah uh hunnuam_ Piteek puteekte in khenglahi a nung leh hei veuveu uh hunnuam khat2. Khangno hun pen thupi mahmah hi._ Leitung bucingsak, etlawmsak, nopci sak,_A khangkhangin Pasian in ei khangnote tawh nasem khawm den_ Pasian in zang nuam den_ Khangno tawmna mun khat peuhpeuh pen nopci thei lo_Ngasa tawmna ngakhuk, paak tawmna paakhuan bangin etlawm lo,lunglenhuai_ Ama hun a zat siam kei leh kisia ding_ Ama hun a zat siam leh a mailam nuntakna a ding lametna dim hi._Tem hiam tawh kibang

lehang, ut keng a ci, tam lo ding hi. Banglo nengteng gengenin, kitot,kisel cihte om lo zaw deuh ding hi. Quarter khat khit khat Sabbath schoollesson bu kibawl a, mimal in neih ding kimlai, inn khat ah bu khat nangawna neilo i om laimawk hi. Laibu lei ngeilo mi kim khat in lesson bu tammana sak uh hang, laibu lei zelzelte in tamman lo ahihlam tel mahmah uh hi.Lesson bu man ding i kidon hangin, a taktakin, a khawnkhong pialpialmah hong suak hi.3. Mi Kikhoppih: Pawlpi mi hong kikhawm lote banah, pawlpi mi lotezong zot kul hi. I zot mateng, hong kikhawm ning, hongci ding mi omkhol lo hi. Mi kiangah kikhawm leng, amau zong ei kiangah hong kikhawmnuam ding uh hi.4. Natvehna: A cidam tektek ding tawh kibang napi, kidam het lo ciathi. A na, kitam tektek hi. Pawl sung pawl pua, meltheih, a nat i theih nakleh, natveh thupi hi. Ei hong i nat ciang, hong kiveh leh, kinuam hi. Natnong veh ci-in, a heh kuamah om lo ding hi. Natvehna piak ding i neihkei leh zong, thungetsakna zong vehna lian mahmah khat hi. Kilungdam mahmah hi. Topa Jesuh in, “ka cinat laitakin nong veh, nong khoihi” cihna na ngah ding hi (Matt. 25: 36).5. Thungetpihna: Hih in Nilai kikhop/thunget kikhop ciangin thungetkipulaakte ngetpihnate hi lo-in, a tuam vilvel thungetsakna hi zaw hi.Lai Siangtho sinpihna, Pasian thu khuppna nei ta kei leng, thu va ngetsakziau cih zong muibun mahmah hi. I thugen za nuam lo napi, thungetdeih mi om hi.6. Laihawmna: Mi kim khat in laihawm ding bang nei i hiam ci uh hi.Laibu dang hawm ding na neih kei leh zong Lesson bu, ConferenceThukizakna cihte hawmkhia thei hi teh!7. Zindona: Mi kim khat in khualmite hoih takin zindo hi. Ahi zonginvantungmite zindo ahihlam kiphawk kha lo hi (Heb. 13:2). Hospitalitycih kammal in, zinte bek hi lo, i inn ah hong hawh mi khat, lengla zonghuam kha hi.8. Anvakna: Nektheih khat, tuivot, tuilum khat peuhpeuh i piakte a kipanniangtui nading ci-in kipiakte zong huam hi. Topa Jesuh in nek ding ka neih

Page 16: MUC Vol. 2 Jan-March, 2015

Conference Thu Kizakna Conference Thu Kizakna13 18

_ Zang siam kei lehang eimah leh midangte a ding siatna namkim sihnadong a piangsak thei hun hi a, zangsiam leng eimah leh midangtephattuamna ding na hoih tampi sep theih hun_ I zat zia tungtawnin mailam nuntakna a vom a kang ding a huampi inkisehkhol, kimu khol thei pah hi._ Sunkim nisa tawh kibang_ Kihoih mahmah, kihat mahmah, kimanlang mahmah napi tua hun penden mahteh beikik pah hi.3. Khangnote pen lamka bomah a din laitak uh ahi hi._ Tua lamka in siatna leh hoihna, sihna le nuntakna lampi nih kipatnalamka_ Ei' teel ding_ Lampi na teel zia tawh kizui-in zingciang na nuntakna hong piang ding_ Tuni a na teel na tot lampi pen zingciang na zop loh a phamawh_ Tot ding lampi na teel kholh kei leh zingciang in mi nautang, mi mawk-mawk, sawltak lel khat i suak ding_Teel siam leh zingciangin makai, ulian na suak ding_ Tuni-in lamka bom a ding na hih lamtak mangngilh ken._Tu a na khensatna, na teel lampi na tot lampi in zingciangin siatna,guallelhna, hong tun ding lampi ahi hiam? hoihna, liatna lampi hong tutding lampi ahi zaw hiam? ci-in nang le nang kihopih in la, lungngaizelzel in._ Zingciang makai a suak dingin gina takin thaman piakna tawh kithawi in._ Laitan a niampen degree khat teitei ngah sawm in la, makai khat kasuak teitei ding hi ci i tupna le ngiimna kician khat nei in. Thungen in.Pasian tungah ap pah in. Muang ngam pah in. Kisinin nuntakna ahkithawi kholkhol in.4. Bang teng tawh bang danin kithawi ding?Gam khat peuh minam khat peuh pawlpi khat peuh i mailam nuntakziading pen tuni a khangnote nuntak zia, kithawi zia en lehang bangtanhuam khat kimu khol thei hi.

tua bang mahin sempah uh hi.Mimal nasepte pen, innphuan panin gammial nasepna kici thei

hi. Numei, pasal, khangno, u ham mikim sep theih vive hi-in, i sep theihbangbang citakin i sep nak leh, kamsang, sawltakte’ nasep sangin neuzaw tuan lo nasep ahi hi.

MUC zum ah Nipi kaal sung mimal nasep hong kipuakte ka ettak ciang, i sep bangin ciamteh lo i hiam, thangah huai nai lo hi. Kuul asa lo, kisam a sa lo zong ki om hi. Cinate cisa tehna, pumpi gihna tehnaa om mah bangin, hih Nipi kaal sung mimal nasepnate in upna thu ah ilawpna tehna, kitheihna hong lak hi. Upna thu ah nuamsa, lawp nadingkahlei tawh kibang a, a lawp mite ii sep loh phamawh thu hi kawikawi hi.Sabbath School le kaal sung mimal nasepnate thuneu-in ngaihsun keini. Mimal upna kip nading, pawlpi pun nading hi. Upna thasanna hi. Tualo-in upna kip lo ding hi. Upna kip lo-in Kha Siangtho guah nunungkingah lo ding hi. An ne lo, tui dawn lo-in om leng, pumpi taksa zawngkhalding hi. Upna thasan kei leng, upna zawngkhal semsemin, leitung natetawh nuamsa-in, siatna lam a manawh mite ihi kha ding hi.

Topa Jesuh in a gah thei lo theikung phuk tan un, ci-in thupia hi.Lo nei pa in, a kimkotah eklei ka sung ding hi. Ni kum ciang a gah keiveve leh i puk ding hi, ci-in dawng hi (Lk. 13: 6- 9). A gah hoih losingkung khempeuh puk nading singphungah hei kikoih khin hi (Lk. 3: 9)

Kaal Sung Mimal Nasepna Tawh Kisai Ensuk Dih Ni:1. Pasian’ thu Kuppihna: Kaal khat, kha khat, quarter khat, ahih keileh, kum khat sungin Pasian’ thu kuppihna ka nei hiam? I neihnai keileh, bang hangin neilo, cih kidot huai hi. Nasep kinlua, hun ngah mahmahlo maw? Kikuppihzia ding thei lo maw? Ahih kei leh, kulsa se lo maimaw? Kei nasep hi kei i ci hiam? Ahih kei leh, hamsat ngaihsut lua khai hiam? Lampai kawm, nasep kawmkawm mahin septheih hi lo hiam?2. Lesson sinpihna: Ei mahmah in sim phot kul hi. Lesson bu neih lohpha mawh hi. Laisim thei lo, khua mun thei nawn lo, cihte in lunggulhding uh hi. Tualote kiangah zong, lesson hong sim ning, na ngai in, ci

Page 17: MUC Vol. 2 Jan-March, 2015

Conference Thu Kizakna Conference Thu Kizakna17 14

Milian, ulian, kumpi cihte pen Pasian tel (Late 75:7)_ Zaliatna , uliatna cihte Pasian vaihawm hi a, ahi zongin mihing lampankithawi kholh ding, kisin kholh ding thu pawlkhat om hi._Tupna le ngiimna na neih tawh kicinglo,_Na tangtun nadingin thu pawlkhat nasep, na zuih loh phamawh hi.Tua te pawl khat en ni..a) Tupna kician khat nei inMailam kum tampi a ding geelkholhna tawh tupna nei in. Tua na dinmunna et leh tupna sang na nei ngam kei ding hi. Tua na muh, na theih khakna pahtak ulian khat peuh ii nuntakna ciing inla kisin pah in. Pasian lehmipi a dingin hamphatna ahih ding kisam hi. Aituam phattuamna dinghilo ding hi. Na tupna, na ngiimna pen lai ah gelh inla nisimin pulakkhiaden inla, Pasian ap in.b) Na lungsim sang khan in.Kiniamkhiat lah hilo napi hang in kei bel zawnglua ing, hai lua ing, miban zo keng, kici nuamse hi hang. Mizawng kici lenglah zadah mahmahhi hang. Tua pen kiniamkhiatna hi lo a, lungsim ginatlohna hi zaw hi. Apilsa a makai, hi lo a, a picing sa a makai suak tam lo hi.Tu a kumpi atamzaw mi tualniam ahi uh a, Pasian in a teel ciangin a khuanung hauh,pilte na hi zaw uh hi. A ginalo a zawng, a tagahte mah Pasian in avangliatna a lah nadingin na teel zaw thei hamtang hi. US President a16 na Abraham Lincoln zong zawnglua kisa singluang inn paninkhangkhia hi a, 1860 kumin kumpi suak hi. Bill Clinton zong a nu gilsungah kha thum a phak lai-in a pa in sihsan a, tagah lubawk khat ahihi. Kumpi suak veve hi. Hihte Pasian geelna hi. Nang le nang ki-en neuken la tu a makaite bangin kei zong hi zo ning hi thei ning ci-in ki-um in,kimuang in. Na lunggulh leh kipankhia ngam photphot in. Na khialh lehmaizum kei in. Kei zong Pasian in hong thukimpih leh ka hi zo ding hi ci-in na lungsim sangkhan in.c) Citak inPasianin Ama vangliatna a lahkhiat nadingin leitung mun khempeuh enkawikawi-in mi citak zong hi . Khangtangthu nihna 16:9

sap laitak, kei mah zong om ding hing,” cih limcing khol hi gige hi. Sab-bath School minsap lap ding thupi hi. Nang om gegu, na min hongkisam kei leh, na heh ding mah tawh kibangin, na min kisap a lap lo nahih leh, na heh ding hi a, na lap ding thupi hi.

Leitungah laibu nam tuamtuam om hi. Sitnite bek teltheih dinglaibu, siavuante bek tel ding laibu, engineerte bek ii tel ding cih banginkibawl laibu om hi. Ahi zongin Sabbath School lesson-bute ahih leh,naupangte aa ding, khangnote aa ding, u hamte aa ding le mittawte simtheih ding cih a bu tuamin kibawl hi bek a, laitan nei lote aa ding atuam, laitan neite aa ding a sensang zaw cih bangin kibawl lo ahihmanin, laitan bangmah nei ta kei leh, Sabbath School manmanin a simden mi khat ii theihna pen leitung level mah hi. SDA kici khempeuh ii zatlesson, aman zong simkha hi mawk hi. Leitung thu mahmahin zongthuneu hi lo hi. Tua hi-in i Sabbath School lesson, a bu mahmah in zongbangzahin manpha hiam?

Tua banah Sabbath School in pawlpi mite tawh Pasian biakpiakkhopna, kim le paamte tungah thupha bawl, nasepna, le leitung huamaPasian nasepna ahi hi, cih mangngilh kei ni. Nungzuite tungah Khrih’vaikhak mah bangin (Matt. 28: 18- 20), thu-um mi khempeuh nungzui mihi ding cih pen Sabbath School’ mungtuppi ahi hi. Thupi lua mahmahahih manin, Ellen G. White in zong Counsel on Sabbath School Works,ci-in laimai 186 a pha laibu khat gelhkhia hi.

Sabbath School aa thusin dingte a gelh mi khat ahih hangin, mikhat ii upna le ngaihsutna hi mawkmawk lo hi. Bang hang hiam cihleh,SDA pawlpi’ sanzia le upna thute a pulaak khia ding ahih manin, com-mittee in puahpha, behlap, hepkhiat, cih bangin kibawl ahi hi.

Nipi Kaal Mimal Nasepna:Sabbath School tawh kisai-in Nipi kaal sung mimal nasepna ci-

in ciaptehna zong i nei hi. Tua nasepte in Pastor hi ta kei leng, mimalkhat ciat’ septheih vive hi. SDA pawlpi mi tamna, pawlpi mi punna munteah bangci bangin nasem uh hiam cihleh, mimal nasep thupi ngaihsutin,

Page 18: MUC Vol. 2 Jan-March, 2015

Conference Thu Kizakna Conference Thu Kizakna15 16

NASEP HOIH CIMTAK KEI NI

By: Sia MungpiSabbath School Department

MUC, Kalay

Eite in i tawpsan kei nak leh a hun tun ciangin a gah at ding ihihmanin na hoih sep cimtak kei ni. (Gal. 6:9).

Thulu tawh kisai-in Sabbath School le Nipi kaal mimal nasepnatepicing zaw-in mapan theih zawk nading hih lai tawh mimal khat ciat ikihanthawn hi.

Sabbath School:Sabbath School cih kammal a thei lo SDA thu-um omin ka um

kei hi. Sabbath School cih pen i upnate kipin, Pawlpi’ thumungpite theihtelnadingin sumpiak kullo a manpha mahmah Lai Siangtho thusinna(sangkahna) ahi hi. Sabbath School hong kipatmasakna en lehang,Sabbath School lesson masa penpen James White in 1852 kumin gelhhi. Nasep kawmkawm mahin Sabbath School lesson ding gelh hi. Anasepna ah a lukhu pen laigelh nading sabuai-in zangin, suun annekkawmkawm mahin, a gelh ahi hi. Tua zawh kum khat khit ciang, tu huna i neih bangin, James White mah makai-in Sabbath School thusinnamasa penpen Roschester, New York ah 1853 kumin kipan khia a, 1854kum ciangin John Byington in Buck’s Bridge khua-ah panin, 1855 kumtakteh Battle Creek ah M.G. Kellogg in pankhia leuleu hi. Tua banginmun tuamtuam ah kinei kawikawi a, tu ciang dong, Sabbath School azomsuak ihi hi. Sabbath School kipat zawh kum 25 a cin, 1878 kuminSabbath School sumpi don kipan uh hi.

Sabbath School ah minkhumin min mah kisam tangtang hi hang.Tuiphumsate bek kikhum, min kisam hi lo hi. Pawlmi lo khat hong kikhopleh, na min hong khum nung, hong kikhawm in, ci-in hawt ding kisam hi.Min kisap pen pawl khat, pum khat ihihna hong phawk phasak hi. Sab-bath in vantung’ tawldamna lim hi banah, i lasak “vantungah min hong

Cihtakna in haksatna mual le guam tampi phu zo hi. Mawsi citak ahihmanin Pasian in makaipi dingin teel hi. Zingciang in makai na suah noptakpi leh tu a na khangno lai-in citak ding, thuakzawhna neih ding kisinpah in. Nasepna peuhah citak in, ciampeel ngei kei-in. Pasian in a citakmite mu gige hi. Hun khat ciangin lamto veve hi.d) Lawmhoih nei inI lawmte’n i lungsim tampi hong uk hi. Na lawmte nang a dingin dalnakawmpi, palkhak theih suangtum bang suak thei hi. Khamtheih guihtheihin i ngimna hong tunpih lo hi. Nusia in. Pasian it nu le pa zahtak, mi adeihsak, mi thanuam, pumpi kikem zote bek lawmin nei in. Tua hi kei lena tupna na tangtun zo kei ding hi.5. Na pumpi kideek in. I ngiimna i tun nading pumpi kideekna zong thupi mahmah hi. Kikemin. Zu, zawlthu le sum le paai tawh na tupna ngiimna lamsam sak ken.Daniel le a lawmte bangin na pumpi a siangtho-in kem in.Tuni khangno zingciang makai dingin na kithawi takpi leh hong leh kaihding mihing, thu le la, na tampi hong piang se ding hi. Tuate kizo sakken. Tuate' tungah tuang in. Na tupna hong khaktan thei ding mihing,thusia lasia, gamtat hoihlo, khamtheih guihtheih kici peuhmah ahih theihlaisiah pelh in. Tuate ze-etna hi a, na zawh ding ahi hi. Hih thute phawk in.1. Pasian in mailam hun pen khangnote khut sungah ap den hi.2. Pasian in Ama’ mai a mu khangnote tawh nasem khawm nuam den hi.3. I gam, i pawlpi , i khuale tui makai dingin Pasian in a citak khangnotezang ding ahih leh, ei hong mukha ding hiam?4. Zingciang makai ahi dingin kithawisa-in om khin ta ing, Pasian aw kagam leh ka mite phattuam nadingin kei hong zang in ci-in na ki-apngam hiam? Na ki-ap nuam hiam? Na ki-ap ngam keileh mi nautang nasuak ding a, makai na suak zo kei ding hi.Pilna sinna tawh na khangno lai-in kithawi in.