Projekt

Lenda: Kimi Punoi: Anja Cami

Sanie Lici 11B

Tema: Ndikimi I hidrokarbureve ne jeten e njeriut

Burime te reja energjie alternative

Objektivat:C’jane Hidrokarburet dhe si ndahen ato.

Te njihemi me ndikimin e hidrokarbureve ne jeten e perditshme te njeriut.

Te njihemi me burime te reja te energjise alternative.

HIDROKARBURET

• Hidrokarburet bëjnë pjesë në grupin e kimise organike, dhe janë komponime të përbëra prej dy komponentave kryesorë karbonit dhe hidrogjenit. Hidrokarburet janë burime të rëndësishme në ushqimin e njeriut sipërbërje e frutave, karotes në përbërjen e vajit të bimëve të larta, po ashtu gjenden edhe në përbërjen e naftës, gazi nëntokësor. Hidrokarburet janë të ndara në hidrokarbure aciklike dhe hidrokrbure ciklike.

Hidrokarburet Aciklike

• Hidrokarburet e ngopura ndryshe quhen Alkanët dhe kanë karakteristikë lidhjen njëfishe ( C-C ) të cilat gjatë emërtimit marrin prapashtesën AN dhe kanë formulë të përgjithshme CnH₂n+₂.

• Hidrokarburet e pangopura ndahen në Alkenët dhe Alkinët. 1. Alkenët si karakteristikë e kanë lidhjen

dyfishe (C=C) dhe gjatë emërtimit marrin papashtesën EN dhe kanë formulë të përgjithshme CnH₂n. 

2. Alkinët kanë karakteristikë lidhjen trefishe (C≡C) gjate emërtimit marrin prapashtesën IN kanë formulë të përgjithshme CnH₂n-₂.

Hidrokarburet Ciklike

• Hidrokarburet Ciklike ndryshe quhen aromatike ndahen në dy grupe: Cikloalkan dhe Cikloalken

1. Cikloalkanet emërtohen nëse emrit të alkanit i shtohet parashtesa CIKLO d.m.th. Ciklo+Alkan=Cikloalkan psh. (ciklopropan C₃H₆) dhe kanë formulë të përgjithshme CnH₂n ku n≥3.

2. Cikloalkenët emërtohen nëse emrit të alkenit i shtohet parashtesa CIKLO d.m.th. Ciklo+Alken=Cikloalken psh. (ciklopenten C₅H₈) dhe kanë formulë të përgjithshme CnH₂n-₂ ku n≥3.

Përdorimi I Hidrokarbureve

• Hidrokarburet janë një nga burimet më të rëndësishme energjitike të tokës. Në formën e tyre të ngurtë, hidrokarburet marrin formën e asfaltit. 

• Hidrokarburet jane teper te rendesishme per mjetet motorrike. Hidrokarburet jane nafta me nenproduktet e saj. Ato vijne si rrjedhoje e shperberjes se fosileve.

• Diegia e karburanteve

Diegia e karburanteve• Hidrokarburet aktualisht janë burimi kryesor i botës së energjisë

elektrike dhe ngrohjes burimeve (si për shembull në shtëpi për ngrohje) për shkak të energjisë së prodhuar duke djegur. Diegia e hidrokarbureve është përdorur për të ngrohur ujë. Një parim i ngjashëm është përdorur për të krijuar energji elektrike në termocentralet. Metani liron vetëm një dioksid karboni (CO2) për dy Molekulat e ujit (H2O).

• Veti karakteristike të hidrokarbureve janë që ata prodhojnë avull, dioksid karboni dhe nxehtësi gjatë djegies dhe se duhet oksigjen që djegia të ndodhë. Hidrokarburi më i thjeshtë, metani, digjet kështu:

• CH4 + 2 O2 → 2 H2O + CO2 + Energji

• Një tjetër shembull është propani:• C3H8 + 5 O2 → 4 H2O + 3 CO2 + Energji

• Djegia e hidrokarbureve është një shembull i një reaksioni kimik ekzotermik.

Metodat e përfitimit të energjisë

Vazhdimsia e hulumtimeve për metodat e përfitimit të energjisë nga burimet e tjera, p.sh:

1. Nga energjia potenciale e ujit, duket e akumuluar ujin nga lumenjtë, ndërtohet hidrocentrale për prodhimin e energjisë elektrike. Energjia potenciale e ujit i vë në përdorim turbina, kjo energji shëndrrohet në energji mekanike. Turbina vë në lëvizje gjeneratorët të cilët energjinë mekanike e shëndrrojnë në energji elektrike.

2. Nga energjia solare mund të shfrytëzohet ngrohja e banesave, për centrale elektrike etj.

3. Energjia e erës shëndrrohet në energji mekanike, elektrike etj.4. Kohëve të fundit, një burim alternativ i energjisë

është Hidrogjeni. Gjatë djegies së hidrogjenit në prani të oksigjenit lirohet një energji me sasi të madhe.

Burimet alternative të energjise

• Energjia shfaqet në forma të ndryshme. Ajo mund të bartet nga një trup në tjetrin ose nga një sistem në tjetrin, duke u transformuar. Format e energjisë janë të shumë llojshme. Energjia përdoret për nevoja të ndryshme. Shfrytzimi i energjisë bëhet më i dobishëm duke i shfrytëzuar teknologjinë e re. Në kohën e fundit vazhdojnë hulumtimin e metodave të reja për shfrytëzimin e burimeve alternative të energjisë. Me termin burimi alternativ i energjisë nënkuptohen energjia e cila nuk përfitohet nga lëdet e djegshme fosilore.

Burimet kryesore të energjisë alternative janë:

• Energjia solare• Energjia e erës• Hidro energjia• Energjia

gjeotermike• Biomasa

Energjia Solare

• Energjia diellore qe hyn ne toke prej diellit ne nje minute, mund te plotesoje nevojat e energjise elektrike te njerezimit per nje vit. 

• Toka merr 174 petawatts (PW) rrezatim diellor (insolancë hyrëse)

• Teknologjitë diellore janë karakterizuar gjerësisht si pasive apo aktive në varësi të mënyrës që ata kapin,kthyejnë dhe shpërndajnë rrezet e diellit.

Krijuar nga Andre Broessel.

Energjia e eres

Era garanton energji pa demtuar ambientin dhe me

nje kosto te pranueshme.Të gjitha impiantet kanë të njëjtën dizajn :

• Një bosht horizontal • Turbinë ere që ka një rotor • Tre brisqe të bashkangjitur në një dhomë

të motorit • Në krye me një kullë të gjatë me tuba.

Hidro Energjia

• Kur uji I avulluar kthehet ne shi ose debore dhe rrjedh poshte neper lumenj energjia e rij mund te perdoret ne hidrocentralet. Hidrocentralet ose energjia e ujit eshte energji qe prodhohet nga fuqia e tij. Uji ne renie qe rrjedh neper turbine, ne gjenerator kthehet ne energji elektrike.

Energjia Gjeotermike

• Jo te gjitha burimet e riperteritshme te energjise vijne nga dielli. Energjia Gjeotermike e kap nxehtesine e brendshme te Tokes per nje shumellojshmeri perdorimesh,perfshire prodhimin e energjise elektrike, si dhe ngrohjen dheftohjen e hapesirave. Eshte energjia termike e gjeneruar dhe e ruajturne Toke.

• Percakton temperaturen e materies• Temperaturat mund te arrijne mbi 5000 Grade

Celcius.

Biomasa

• Se bashku me shiun dhe boren, rrezet e diellit bejne qe bimet te rriten. Lenda organike qe perben ato bime njihet si biomasa. Biomasa mund te perdoret per ngrohje, per te prodhuar energji elektrike, karburante per transport ose kimikate.Perdorimi I biomases percilindo nga keto qellime quhet energji e biomases.

Konkluzionet

• Hidrokarburet bëjnë pjesë në grupin e kimise organike, dhe janë komponime të përbëra prej dy komponentave kryesorë karbonit dhe hidrogjenit.

• Hidrokarburet per organizmin e njeriut kane ndikim pozitiv ashtu edhe negativ.

• Hidrokarburet kane shume ane negative pasi ato sjellin shume ndotje edhe ne natyre. Psh: nafta, e cila eshte nje nga ndotesit me kryesore.

• Burimet kryesore te energjise alternative jane: Energjia Solare, Energjia e Eres, Hidro Energjia, Energjia Gjeotermike, Biomasa.

Faleminderit per vemendjen tuaj!