New York State Education Department

Office of Bilingual Education and World Languages

နယ းေယာက ျပညနယရြ အဂၤလြပဘာသာစကား သငယ ေနသ မ ား၏ မြဘမ ားအတ က လမးညႊန

BURMESE

ေလးစားအပပါေသာ မြဘ/အ ပထြနးသ ခင ား/ရင -

အဂၤလြပဘာသာစကားမ အပ အျခားဘာသာစကားမ ားအား အြမသ းစကားအျဖစ အသ းျပေနသည ေက ာငးသား/သ မ ား ပညာေရး တနးတ ညမ ရရြနြငရန ႏင ရငေဘာငတနး ထ းခၽ နနြငရန အတ က နယ းေယာက ျပညနယ ပညာေရး ႒ာန ရြ ဒ ြဘာသာစကား ပညာေရး ႏင ကမာၻ႔ဘာသာစကားမ ား ရ းမ ႀကြးပမးေဆာငရ ကလ က ရြသည။ အကယ၍ သငကေလး၏ အြမသ းဘာသာစကားမ အဂၤလြပစကားအျပင အျခားတခ ျဖစေနၿပး၊ ၄ငးမ အဂၤလြပစကားကြ ေလလာေနပါက၊ သြ ႔မဟ တ ေလလာသည လမးေၾကာငးေပၚ ေရာကရြေနပါက ၄ငးသည ဒြ ဘာသာအသ းျပသ ျဖစလာေနၿပ ျဖစသည။ ဂ ဏယ ပါသည! ဒ ြဘာသာ ကေလးငယမ ားတ င ထ းကသည အရညအေသ းမ ား ႏင အားသားခ ကမ ား ရြေနၿပး၊ ၄ငးတြ ႔အတ က ေရ႕ေလ ာက အခ ငအေရး မ ားစ ာ ရြေနေပသည။ နယ းေယာက ျပညနယ ပညာေရး ႒ာနသည ဒြ ဘာသာစကားကြ ႀကးစ ာတနဖြ းထား၍၊ သငကေလးငယအား ၄ငး၏ ဘာသာစကား အရညအေသ း အစ မးက န ျမငတကနြငရန အေကာငးဆ းေသာ အေနအထားကြ ႀကြးပမးေဖၚေဆာင ေပးေနပါသည။

အဂၤလြပဘာသာစကားအား ကၽ မးက ငနြငေရး အေထာကအပ လြ အပေနသည အဂၤလြပစကားမ အပ အျခားဘာသာစကား မ ားအား အြမသ းစကားအျဖစ အသ းျပေနေသာ ေက ာငးသား/သ မ ား အတ က ပညာေရး အစအစဥမ ားအေၾကာငးကြ ေလလာရန သငအားကၽ နပတြ ႔မ ဖြတေခၚအပသည။ ထြ ေက ာငးသား/သ မ ားကြ အဂၤလြပ ဘာသာစကား ေလလာေနသ မ ား(ELLမ ား) သြ ႔မဟ တ ဘာသာစကားစ ေလလာေနသ မ ား (MLLမ ား) ဟ ေခၚသည။ ထြ ေက ာငးသား/သ မ ားသည အဂၤလြပစကား စ မးရညမ ားသာ ဖ ႔ၿဖြးလာသညမကပ၊ ဒ ြဘာသာပညာတတမ ားျဖစကာ၊ အခ ြ႕မာ ဘာသာေပါငးစ တတေျမာကသည ကေလးမ ား ျဖစလာသည။

နယ းေယာကျပညနယသည ဘာသာစကားေပါငး ၂၀၀ေက ာ စ ေဝးရာ ေဒသျဖစၿပး၊ ကမာၻေပၚတ င ယဥေက းမ ႏင ဘာသာစကား မတ က ျပားဆ းေသာ ေနရာတြ ႔၌လညး တခ အပါအဝင ျဖစေပသည။ ဘာသာစကား တခ ထကပြ မြ ေျပာတတ ဆြ တတျခငးသညလညး ကၽ နပတြ ႔ ေက ာငးသား/သ မ ား၏ အရညအေသ းေကာငးမ ား အနက တခ ျဖစေပသည။ သြ ႔ပါ၍၊ ELLမ ား အတ က ပညာေရးအစအစဥမ ားသည အြမသ း သြ ႔မဟ တ ပငမဘာသာစကားကြ အရငးအျမစအျဖစ အသ းျပကာ ေက ာငးသား/သ မ ားအားလ း ပညာေရး ထ းခၽ နထကျမကေစရန ဥးတည ရညေမ ာအပေပသည။ ဤလမးညႊနစာအ ပတ င၊ ကေလးမ ားအား မညသြ ႔မညပ ELLမ ားအျဖစ သတမတပ ၊ ELLမ ားအတ က ရရြနြငသည အစအစဥမ ား၊ မညသညအခ ြနတ င ELL အစအစဥမ ားႏင ဝနေဆာငမမ ားမ ဖယခ ာနြငပ ၊ ႏင ေဒသခ ေက ာငးမ ားတ င ရရြနြငသည သတငးအခ ကအလကမ ား၊ သငေထာကက မ ား၊ အရငးအျမစမ ား အစရြသညတြ ႔ကြ သငရာေဖ ေတ ႔ရြ ေလလာနြငမည ျဖစေပသည။

ကေလးမ ား၏ လ မေရး၊ ယဥေက းမ၊ ႏင ပညာေရး လ ြအပခ ကမ ားကြ ျဖညဆညးေပးမည အေကာငးဆ းေသာ အစအစဥမ ားကြ ေရ းခ ယရာတ င မြဘမ ား ႏင မြသားစ မ ားသည အေရးပါသည အခနးက႑မ ပါဝငသညဟ ကၽ နပတြ ႔မ ယ ၾကညသည။ သငႏင အစဥမပ က ပ းေပါငးေဆာငရ ကရန ကၽ နပတြ ႔မ စြတအားထကသနစ ာ ရညေမ ာလ က ရြသည။

က နးမာ၊ ေပ ာရႊင၍ ေအာငျမငသည ပညာသငႏစ ျဖစေစေၾကာငး ဆ မ နေကာငး ေတာငးအပပါသည!

တညၾကညစ ာျဖင၊

Angelica Infante-Green

ဒ ြဘာသာစကား ပညာေရးႏင ကမာၻ႔ဘာသာစကားမ ားဆြ ငရာ တ ဘကေကာမစရငနာ ဒ ြဘာသာစကား ပညာေရးႏင ကမာၻ႔ဘာသာစကားမ ားရ း နယ းေယာက ျပညနယ ပညာေရး႒ာန

အဂၤလြပ ဘာသာစကား သငယ ေနသ မ ား(ELLs)ႏင ပတသကသည ေမးရြ းေမးစဥ ေမးခ နးမ ား စာ ၁အဓက အစအစဥမ ား စာ ၂

ဒ ြဘာသာစကား ပညာေရး

အသ ငေျပာငး ဒ ြဘာသာစကား ပညာေရး အစအစဥမ ား စာ ၂

တလမး (သြ ႔) ႏစလမးသ ား ႏစဘာသာ အစအစဥမ ား စာ ၂

အဂၤလြပစာအား ဘာသာစကား အသစအျဖစ သငယ ေရး အစအစဥမ ား စာ ၃

အဂၤလြပ ဘာသာစကား ေလလာသ မ ား ႏင ဘာသာစကားေပါငးစ ေလလာသ မ ား ႏငပတသကသည ယ တမးစကားမ ား စာ ၅

သငသြပါသလား? ဒ ြဘာသာစကား ႏင ဒ ြဘာသာစကား ပညာေရး ဆြ ငရာသြမတဖ ယရာမ ား စာ ၇

သငကေလး၏ ပညာေရးတ င ပါဝငျခငး စာ ၉ELLမ ား၏ မြဘမ ားအတ က အရငးအျမစမ ား စာ ၁၀

မာတြကာ

ကၽ နပ၏ ကေလးအား အဂၤလြပစကား သငယ သ (ELL)/ဘာသာစကားေပါငးစ သငယ သ (MLL) အျဖစ မညသြ ႔သတမတပါသနညး?

နယ းေယာက ျပညနယတ င ေက ာငးတကေရာကရန စာရငးအသစ ေပးသ ငးထားသည ေက ာငးသား/သ ႏင ႏစႏစေနာကပြ ငး စာရငး ျပနလည ေပးသ ငးသည ေက ာငးသား/သ မ ား အားလ းသည အြမသ းဘာသာစကားဆြ ငရာ သြလြ ဖ ယေမးခ နးမ ား(HLQ)ကြ ေျဖဆြ ရန လြ အပသည*။ ထြ HLQ ကြ စာရငးေပးသ ငးခ ြနတ င ေျဖဆြ ရမည ျဖစသည။

အလ တတမး ေတ ႕ဆ ေမးျမနးမမ ားပါဝငသည ဤေမးခ နးမ ားကြ အသ းျပ၍၊ အရညအခ ငးျပညမသည ဆရာ/မ သြ ႔မဟ တ တရားဝင ဝနထမးတဥးဥးမ အြမတ င မညသညဘာသာစကား အသ းျပသညကြ သြရြမတသားေပလြမမည။ အကယ၍ အြမတ င အဂၤလြပစာမအပ အျခား ဘာသာစကားတခ ခ အသ းျပေၾကာငးကြ ေမးခ နးမ ား ႏင ေတ ႕ဆ ေမးျမနးမတြ ႔မ တဆင သြရြပါက၊ သငကေလးသည နယ းေယာက ျပညနယ အဂၤလြပဘာသာစကား သငယ ေနသ မ ား ရာေဖ သတမတျခငး စာေမးပ (NYSITELL)

ဟ ေခၚေသာ အဂၤလြပစကား ကၽ မးက ငမစစ စာေမးပ ကြ ေျဖဆြ ရန လြ အပေပသည။

NYSITELL ရလဒမ ားအား အသ းျပ၍ သငကေလး၏ အဂၤလြပဘာသာစကား အဆင (စတငဝငေရာကျခငး၊ တြ းတကျခငး၊ က းေျပာငးျခငး၊ တြ းပ ားျခငး၊ ႏင ပြ ငနြငျခငး) ကြ စြစစမည ျဖစသည။ အကယ၍ သငကေလးသည စတငဝငေရာကျခငး (အေျခခ အစျပ)၊ တြ းတကျခငး (အေျခခ အလယအလတ)၊ က းေျပာငးျခငး (အလယအလတ)၊ သြ ႔မဟ တ တြ းပ ားျခငး (အဆငျမင) ရရြပါက ၄ငးအား ELL အျဖစ သတမတ လြမမည။ ELLမ ားသည ဒ ြဘာသာစကား ပညာေရး (BE) သြ ႔မဟ တ အဂၤလြပစကားအား ဘာသာစကားအသစအျဖစ သငယ ျခငး (ENL) ဝနေဆာငမမ ားအား ရယ ပြ ငခ င ရြေပသည။ အကယ၍ ေက ာငးသား/သ သည ပြ ငနြငျခငး (ကၽ မးက င) အဆငရရြပါက ၄ငးအား ELL အျဖစ မသတမတနြငေပ။

NYSITELL ရလဒမ ားသည ဆရာ/မမ ားအား ပြ မြ ေကာငးမ နစ ာ ျပငဆငနြငရန ႏင ၄ငးတြ ႔ ေက ာငးသား/သ မ ားကြ ဝနေဆာငမမ ား ေပးနြငရန ေထာကက သည။ ဆရာ/မမ ားမ ဤအခ ကအလကမ ားကြ အသ းျပကာ ေက ာငးသား/သ ၏ အဂၤလြပ ဘာသာစကား အေရး၊ အဖတ၊ အေျပာ အားသာခ က၊ လြ အပခ ကမ ားကြ ေဖၚညႊနးသည။ ထြ ရလဒမ ားသည ေက ာငးမ ားမ တပတလ င အဂၤလြပ စကားအား ဘာသာစကားအသစ(ENL)အျဖစ သငၾကားျခငး မြနစလြ အပခ ကမ ားအတ ကလညး လမးညႊနေပးနြငေပလြမမည။

ထြ စြစစသတမတျခငး လ ပငနးအား ပညာသငႏစ မစမအခ ြနတ င ျပလ ပရမည သြ ႔မဟ တ ေက ာငးသား/သ ေက ာငးအပႏ စာရငးေပးသ ငးၿပး ကနဥး ၁၀ရကအတ ငး ေဆာငရ ကရမည ျဖစသည။

အဆင အဂၤလြပ ဘာသာစကား တတေျမာကကၽ မးက ငမ အဆင ေဖၚညႊနးခ ကမ ား

စတငဝငေရာကျခငး (အေျခခ အစျပ)

ဤ စတငဝငေရာကျခငး အဆငတ င ရြေနေသာ ေက ာငးသား/သ သည ဆြ ငရာအတနး၏ ပညာေရး က႑ အစ အလင အတ က လြ အပသည အဂၤလြပဘာသာစကား ကၽ မးက ငတတေျမာကမကြ ဆ ပကြ ငပြ ငဆြ ငရန ဘာသာစကား ေလလာမဆြ ငရာ ေထာကပ မမ ား နင စနစတက တညေဆာကထားသည သငၾကားမ ပ စ မ ား အေပၚ မခြ ရန အမ ားအျပား လ ြအပလ ကရြသည။

တြ းတကျခငး (အေျခခ အလယအလတ)

ဤ တြ းတကျခငး အဆငတ င ရြေနသည ေက ာငးသား/သ သည အတနး၏ ပညာေရး က႑ အစ အလင အတ က လြ အပသည အဂၤလြပဘာသာစကား ကၽ မးက ငတတေျမာကမကြ ဆ ပကြ ငပြ ငဆြ ငရန ဘာသာစကား ေလလာမဆြ ငရာ ေထာကပ မမ ား နင စနစတက တညေဆာကထားသည သငၾကားမ ပ စ မ ား အေပၚ မခြ ရန အနညးငယ လ ြအပလ ကရြသည။

က းေျပာငးျခငး (အလယအလတ)

ဤ အသ ငက းေျပာငးျခငး အဆငတ င ရြေနသည ေက ာငးသား/သ သည အတနး၏ ပညာေရး က႑ အစ အလင အတ က လြ အပသည အဂၤလြပဘာသာစကား ကၽ မးက ငတတေျမာကမကြ ဆ ပကြ င ပြ ငဆြ ငရန ဘာသာစကား ေလလာမဆြ ငရာ ေထာကပ မမ ား နင စနစတက တညေဆာကထားသည သငၾကားမ ပ စ မ ား အေပၚ မခြ မမ အနညးငယ လ တလပလ ကရြသည။

တြ းပ ားျခငး(အဆငျမင)

ဤ အသ ငက းေျပာငးျခငး အဆငတ င ရြေနသည ေက ာငးသား/သ သည အတနး၏ ပညာေရး က႑ အစ အလင အတ က လြ အပသည အဂၤလြပဘာသာစကား ကၽ မးက ငတတေျမာကမကြ ဆ ပကြ င ပြ ငဆြ ငရန ဘာသာစကား ေလလာမဆြ ငရာ ေထာကပ မမ ား နင စနစတက တညေဆာကထားသည သငၾကားမ ပ စ မ ား အေပၚ မခြ မမ အမ ားအျပား လ တလပလ ကရြသည။

ပြ ငနြငျခငး (ကၽ မးက ငအဆင)

ဤ အသ ငက းေျပာငးျခငး အဆငတ င ရြေနသည ေက ာငးသား/သ သည အတနး၏ ပညာေရး က႑ အစ အလင အတ က လြ အပသည အဂၤလြပဘာသာစကား ကၽ မးက ငတတေျမာကမကြ ဆ ပကြ င ပြ ငဆြ ငၿပး ျဖစသည။ သ သြ ႔မဟ တ သ မသည ELL တဥး မဟ တေပ။

အဂၤလြပ ဘာသာစကား သငယ ေနသ မ ား (ELLs)/ဘာသာစကား ေပါငးစ သငယ ေနသ မ ား (MLLs) ႏင ပတသကသည ေမးရြ းေမးစဥ ေမးခ နးမ ား

၁ A Guide for Parents of English Language Learners in New York State

အဓြက အစအစဥမ ား

အဂၤလြပဘာသာစကား သငယ ေနသ မ ားအတ က မညသည အစအစဥမ ား ရရြနြ ငပါသနညး?

ျပညနယတ ငးရြ ေက ာငးခရြ ငမ ားအတ က ေအာကပါ အစအစဥ ႏစခ ကြ နယ းေယာက ျပညနယမ အတညျပ သတမတခ ထားေပးသည -

1. ဒ ြဘာသာစကား ပညာေရး အသ ငက းေျပာငးျခငး ဒ ြဘာသာစကား ပညာေရး (TBE) အစအစဥ

တလမး သြ ႔မဟ တ ႏစလမးသ ား ႏစဘာသာ အစအစဥ (OWDL/TWDL)

2. အဂၤလြပစကားကြ ဘာသာစကားအသစအျဖစ သငယ ျခငး (ENL) အစအစဥ (ယခင အဂၤလြပစကားအား ဒ တြယစကားသြ ႔မဟ တ ESL)

အစအစဥ ပ စ ႏစခ လ းသည ELLမ ား၏ ပညာေရး ေအာငျမငမကြ အေထာကအက ေပးသည၊ သြ ႔ေသာ အြမသ း သြ ႔မဟ တ မ လ ဘာသာစကားႏင သငၾကားမ အခ ြန ႏင အဂၤလြပဘာသာႏင သငၾကားမ အခ ြနမ ား ပ စ တခ စတ င က ာျခားသည။ မြသားစ မ ားမ ၄ငးတြ ႔ကေလးမ ားအား အသ ငက းေျပာငးျခငး ဒ ြဘာသာစကား ပညာေရး၊ တလမး သြ ႔မဟ တ ႏစလမးသ ား ႏစဘာသာ၊ သြ ႔မဟ တ အဂၤလြပစကားကြ ဘာသာစကား အသစအျဖစ သငယ ျခငး အစအစဥတြ ႔တ င အပႏ ထားရြရန ေရ းခ ယနြငသည။ အကယ၍ ထြ အစအစဥမ ား သငေဒသခ ေက ာငး၌ မရရြပါက၊ ရရြနြငသည ေက ာငးသြ ႔ ေျပာငးေရႊ႕ေပးရန ေတာငးခ နြငေပသည။ အသ ငက းေျပာငးျခငး ဒ ြဘာသာစကား ပညာေရး၊၊ တလမး သြ ႔မဟ တ ႏစလမးသ ား ႏစဘာသာ အစအစဥမ ားရြ ELLမ ားသည သတမတထားသည ENL သငၾကားမ ယ နစမ ားကြ ENL ပ စ မ ေက ာငးသားမ ား နညးတ ပမာဏ အညအမ ရရြရန အတညျပ ခ မတထားသည။ အနြမဆ းအျဖစ၊ ELLမ ားအားလ း ENL သငၾကားမ ရရြေရးအတ က အတညျပ သတမတ ထားရြသည။ ပြ မြ သြလြ ပါကhttp://www.p12.nysed.gov/biling/docs/Nowithdrawaloptionmemo.pdf သြ ႔ သ ားေရာက ၾကညရပါ။

ဒ ြဘာသာစကား ပညာေရး

အသ ငက းေျပာငးျခငး ဒ ြဘာသာစကား ပညာေရး

အသ ငက းေျပာငးျခငး ဒ ြဘာသာစကား ပညာေရး အစအစဥမ ားသည အြမသ း/မ လဘာသာစကားတ ေက ာငးသား/သ မ ားအား ၄ငးတြ ႔၏ အြမသ း/မ လဘာသာစကားမ ားျဖင ပညာေရးဘာသာရပမ ားကြ ဆကလကေလလာေနစဥအခ ြန၌ပင အဂၤလြပဘာသာ စကားျဖင ေရး၊ ဖတ၊ ေျပာ၊ နားလညနြငရန အခ ငအလမးမ ား ဖနတးေပးထားသည။ ေက ာငးသား/သ မ ား၏ အြမသ း/မ လဘာသာ စကားအား အသ းျပ၍ ပညာေရး က႑ေပါငးစ တြ းတကေရး က ညရာ၌ အသ းျပကာ၊ အဂၤလြပဘာသာစကား idkလညး ရရြလာေစမည ျဖစသည။ အစြအစဥ၏ ရညရ ယခ ကမာ ကၽ မးက ငပြ ငနြငမကြ ရရြၿပးသညႏင ထပေလာငးအက အညမလြ အပပ ဧကဘာသာစကား စာသငခနးသြ ႔ အသ ငက းေျပာငးနြငေစမည အခ ငအေရးကြ ေပးရန ျဖစေပသည။ TBE အစအစဥတ င အခ ြနၾကာျမငလာသညႏင အေလ ာက အဂၤလြပဘာသာစကား အေျချပသငၾကားမ မ ားလာမည ျဖစေသာလညး၊ ေက ာငးသား/သ မ ားမ ဒ ြဘာသာစကားအရ တြ းတကနြငရနအတ က အြမသ း/မ လဘာသာအေျချပ သငၾကားမ ႏင အေထာကအပ မ ား အၿမရြေနမည ျဖစသည။

တလမး သြ ႔မဟ တ ႏစလမးသ ား ႏစဘာသာ အစအစဥမ ား

ဤအစအစဥမ ားကြ ေဒသခ ႏင ေဒသခ မဟ တေသာ အဂၤလြပဘာသာစကား ေျပာဆြ သ မ ားအား ဒ ြဘာသာတတေျမာကရန (ဘာသာစကား ႏစမ ြးအား ကၽ မးက ငစ ာေျပာတတျခငး)၊ ဒ ြဘာသာစာတတေျမာကရန (ဘာသာစကား ႏစမ ြးျဖင ေရးတတ၊ ဖတတတျခငး)၊ ယဥေက းမ ဖလယ နားလညရန၊ ႏင ELL မဟ တသည အစအစဥမ ားတ င ပါဝငသည ေက ာငးသား/သ မ ားႏင တနးတ ပညာေရး ထ းခၽ နထကျမကရန အတ က ဖနးတးတညေဆာကထားသည။

တလမးသ ား ႏစဘာသာ အစအစဥတ င အြမသ း/မ လဘာသာစကား သြ ႔မဟ တ ေနာကေၾကာငးတ သည ေက ာငးသား/သ မ ား ပါဝငသည။ ဆရာ/မမ သငၾကားမကြ အဂၤလြပဘာသာ ႏင အြမသ း/ပစမတ* ဘာသာစကားႏင ပြ ႔ခ ေပးသည။

ႏစလမးသ ား ႏစဘာသာ အစအစဥတ င ေဒသခ အဂၤလြပဘာသာစကား ေျပာဆြ သ မ ား ႏင ELLမ ားပါဝငသည။ ဆရာ/မ သြ ႔မဟ တ ဆရာ/မမ ားသည သငၾကားခ ကမ ားကြ အဂၤလြပဘာသာ ႏငတက အြမသ း/မ လဘာသာစကား ႏငပါ ပြ ႔ခ သည။ ဤအစအစဥ၌ အမ ားအားျဖင ေက ာငးသား/သ မ ားတြ ႔သည ၄ငးတြ ႔အတ က ပြ ႔ခ ခ ကမ ား ထကဝကခန႔ကြ အြမသ း/မ လဘာသာစကားႏင သငယ ကာ၊ အျခားပြ ႔ခ ခ ကတြ ႔ကြ ၄ငးတြ ႔၏ ပစမတ ဘာသာစကားႏင သငယ ၾကသည။ ပ စ ေပၚမ တည၍ အဂၤလြပစကား ႏင အြမသ း/ပစမတ ဘာသာစကား ပြ ႔ခ ခ ကရာႏနးမ ား က ျပားျခားနားၾကသည။ ဥပမာအားျဖငဆြ ေသာ၊ ၉၀%-၁၀%ပ စ တ င ပြ ႔ခ ခ က ရာႏနးအမ ားစ ကြ အဂၤလြပမအပ ပစမတဘာသာစကား ႏင ပြ ႔ခ ကကာ၊ အခ ြနကာလအေလ ာက ၅၀%-၅၀%ေရာကသညအထြ ထပတြ း သငၾကားေပးသ ားသည။ ထြ အစအစဥမ ား၏ ပနးတြ ငမာ ေက ာငးသား/သ မ ား အဂၤလြပဘာသာ ႏင အြမသ း/ပစမတဘာသာစကား တြ ႔တ င တတေျမာက ကၽ မးက ငလာေစရနပင ျဖစေပသည။* ပစမတဘာသာစကားဆြ သညမာ သငယ တတေျမာက/ရရြထားသည ဒ တြယဘာသာစကားကြ ေခၚျခငးျဖစသည။

ELLမ ား/MLLမ ား ႏင ပတသကသည ေမးရြ းေမးစဥ ေမးခ နးမ ား (အဆက)

New York State Education Department Office of Bilingual Education and World Languages ၂

အကယ၍ ကၽ နပ၏ကေလးသည အြမသ းဘာသာစကားကြ မၾကာခဏ အသ းျပပါက ၄ငးမ အဂၤလြပစကား တတေျမာကနြ ငပါမညလား?

ဘာသာစကား ႏစမ ြးျဖင သငယ ခ ကေၾကာင ေက ာငးသား/သ မ ား စြတရပေထ းတတသညဟ သာမနအားျဖင စ ြးရြမတတၾကသည။ အႏစ ၃၀ေက ာခန႔ ျပလ ပလာသည သ ေတသနသည ထြ သြ ႔ ဘာသာစကားရပေထ းမ မျဖစတတေၾကာငး အဖနတလလ ေဖၚျပေန၏။ တကယတနးမာမ ၊ ေက ာငးသား၏ အြမသ း/မ လဘာသာစကားကြ အသ းျပျခငးသည ၄ငး၏ အဂၤလြပစာဖ ႔ၿဖြးမအတ က အလ ငျမနဆ း နညးလမးပင ျဖစေပသည။ ထပေလာငး၍၊ ဒ ြဘာသာစကား ေလလာသငယ သ မ ားတ င ေျပာငးေပ ာပ ေဖၚနြငသည ဥးေဏာကတစ ဖ ႔ ၿဖြးလာကာ၊ သငၾကားမကြ အားႀကးသည အေထာကအက ေပးေသာ ဥာဏစ မးပကားမ ား တြ းတကလာေပသည။ တလမး သြ ႔မဟ တ ႏစလမးသ ား ႏစဘာသာ အစအစဥမ ားတ င၊ သငၾကားပြ ႔ခ မ ဘာသာစကာမ ားကြ ခ ျခားထားသည ျဖစ၍၊ သတမတထားသည အခ ြန၊ ေန႔ရကတြ ႔တ င ဆြ ငရာဘာသာစကားႏင သငယ ရမည ျဖစသည။ မြဘမ ားမ ထြ အစအစဥမ ားသြ ႔ အလညအပတသ ားေရာကသည အခါ၊ ထြ ျပငဆငမတြ ႔မာ ရပေထ းမ မျဖစရ မ မက ေက ာငးသား/သ မ ား၏ ဒ ြဘာသာစကား တြ းတကမကြ အလ နေထာကက ေၾကာငး ေတ ႔ျမငၾကရေပသည။ အသက၁၀ အရ ယတ င တလမး သြ ႔မဟ တ ႏစလမးသ ား ႏစဘာသာ အစအစဥ၌ တကေရာကေနသည ကေလးမ ားသည ဧကဘာသာ အဂၤလြပစကားေျပာ ကေလးမ ား ႏင တနးတ ၊ သြ ႔မဟ တ သာလ နစ ာ စ မးေဆာငနြငေၾကာငး သ ေတသနမ ျပသလ ကရြသည။

ဒ ြဘာသာစကား အစအစဥတ င မညသြ ႔ေသာ သငခနးစာမ ား ႏင လပရားမမ ားကြ ေတ ႔ရြရန ကၽ နပမ ေမ ာလငနြ ငပါသနညး?

ေက ာငးသား/သ မ ားသည သငၾကားမမ ားကြ အဂၤလြပဘာသာစကား ႏငယဥတ ၍ အြမသ း/မ လဘာသာစကားျဖငပါ ရယ နြငမည ျဖစေသာလညး၊ သငရြ းညႊနးတမးမာမ ဒြ ဘာသာမဟ တသည အတနးမ ားႏင အတ တ ပင ျဖစသည။ ေက ာငးသား/သ မ ားမ စာတတေျမာကမ ႏငတက ၊ သခ ၤာ၊ သြပၸ ၊ ဝြဇ ာတ မ ား၊ ႏင လ မေရး ဘာသာရပဆြ ငရာ အသြပညာတြ ႔ကြ အစအစဥ ပ စ ေပၚ မ တည၍ ႏစဘာသာျဖင ေလလာဖ ႔ၿဖြးနြငေပမည။ ဒ ြဘာသာစကားေျပာ ႏင ဒ ြဘာသာစာတတ ကေလးသည အဂၤလြပဘာသာစကား ႏငအတ အြမသ း/မ လဘာသာစကားျဖငပါ နားေထာင၊ ေရး၊ ဖတ၊ ေျပာဆြ နြငေပသည။ ဘာသာစကားတခ မ အရညအေသ းမ ားသည အျခား ဘာသာစကားတခ ထ သြ ႔ က းေျပာငးသ ားၾကသည။ ေက ာငးသား/သ သည အြမသ း/မ လဘာသာစကား၌ စာတတအား ေကာငးပါက၊ ထြ သြ ႔ေသာ စ မးရညမ ားသည ဒ တြယ ဘာသာစကားထ သြ ႔ပါ က းေျပာငးသ ားတတၾကေပသည။

အဂၤလြပစာအား ဘာသာစကားအသစအျဖစ သငၾကားျခငး အစအစဥမ ား

ယခင အဂၤလြပစကားအား ဒ တြယဘာသာစကား အျဖစသငၾကားျခငးဟ ေခၚဆြ သည ဤအစအစဥတ င၊ အဂၤလြပဘာသာစကား သငၾကားရယ မကြ အေလးထား ေဆာငရ ကမည ျဖစသည။ ဤ ENL အစအစဥတ င ဘာသာေ ဒ ဝြဇ ာတ မ ား ႏင ဘာသာရပဆြ ငရာ သငၾကားခ ကမ ားကြ တြက သည ENL ပြ ႔ခ ခ က ဟာမ ားပါရြသည အဂၤလြပဘာသာစကားႏင သငၾကားေပမည။ အခ ြ႕ဘာသာရပ ဆြ ငရာ အတနးမ ားမာမ အရညအေသ းျမင ENL မ ားျဖစသည။ သာလ နနားလညနြငရန အတ က အြမသ း/မ လဘာသာစကား အသ းျပ အေထာကအပ ႏင သငေလ ာသည ELL သငၾကားမ အက အညမ ား ပါဝငသည ပငမ ေလလာမ ဧရြယာ ႏင အဂၤလြပ ဘာသာစကား ဖ ႔ၿဖြးေရး ပြ ႔ခ ခ ကမ ားကြ ေက ာငးသား/သ မ ားမ လကခ ရရြမည ျဖစေပသည။ အရညအေသ းျမင ENL အတနးမ ားကြ ENL ႏင ပငမ ေလလာမ ဧရြယာ၌ပါ လကမတရ ဆရာ/မမ သငၾကားမည သြ ႔မဟ တ ေလလာမ ဧရြယာ လကမတရ ဆရာ/မႏင ENL လကမတရ ဆရာ/မတြ ႔မ ပ းတ သငၾကားေပးသ ားမည။ တပငတြ င ENL အတနးတ ငမ ပငမ ေလလာမ ဧရြယာတ င ထ းခၽ န ေအာငျမငနြငရနအတ က၊ အဂၤလြပဘာသာစကားအား အျခား ဘာသာ စကားေျပာသ မ ားကြ သငၾကားေရး (ESOL) NYS-လကမတရ ဆရာ/မထ မ အဂၤလြပဘာသာစကား ဖ ႔ ၿဖြးမ ပြ ႔ခ ခ ကမ ားကြ ေက ာငးသား/သ မ ားမ ရရြမည။ ဤအစအစဥမာ အဂၤလြပဘာသာစကား အေျချပ၍သာ ေျပာဆြ နြငသည အြမသ း/မ လဘာသာစကား မတ ညေသာ ေနာကေၾကာငးမ ားမ လာသည ဒ ြဘာသာစကား အစအစဥတ င မပါဝငနြငသည ELL ေက ာငးသား/သ မ ားအတ က ဝနေဆာငမျဖစသည။

ဤအစအစဥေတ မာ မညသြ ႔ က ာျခားခ ကေတ ရြေနပါသနညး?

ႏစဘာသာအစအစဥမ ားတ င ဘာသာစကား ႏစမ ြးလ း အသ းျပကာ၊ ဒ ြဘာသာစာ တတေျမာကေရး ႏင ဒ ြဘာသာစကား တတေျမာကေရး တြ ႔ကြ ဥးတညသည။ အသ ငက းေျပာငးျခငး ဒြ ဘာသာစကား ပညာေရး၏ အႏြမရညရ ယခ ကမာ အြမသ း/မ လ ဘာသာစကားကြ အသ းျပ၍ အတနးအေလ ာက ပညာေရး အရညအေသ းမ ား ျမငတကလာၿပး အဂၤလြပဘာသာစကား သငယ မကြ ဖနတးေပးနြငေရးပင ျဖစသည။ ENL အတနးမ ား ႏင ပ စ မ ားတ င၊ သငၾကားပြ ႔ခ မမ ားသည အဓြကအားျဖင အဂၤလြပဘာသာ စကားႏင ျဖစ၍၊ အြမသ း/ပငမဘာသာစကား အေထာကအပ မ ားလညး ထားရြမည ျဖစသည။ ေရ႕စာမ ကႏာတ င ေဖၚျပထားသည အစအစဥ ပ စ မ ား ႏြငးယဥျပဇယားကြ ေက းဇ းျပ၍ ၾကညရပါ။

အဂၤလြပ ဘာသာစကား သငယ ေနသ မ ား (ELLs)ႏင ပတသကသည ေမးရြ းေမးစဥ ေမးခ နးမ ား (အဆက)

၃ A Guide for Parents of English Language Learners in New York State

အသ းျပ ဘာသာစကားမ ား

ေယဘ ယ အားျဖင အဂၤလြပ ၅၀% ႏင အြမသ း (သြ ႔) ပစမတစကား ၅၀% (သြ ႔) အြမသ း (သြ ႔) ပစမတစကား ၉၀% ႏင အဂၤလြပ ၁၀%၊ ထြ မတဆင ၅၀%-၅၀%သြ ႔ ေရာကသညအထြ တြ းျမင (အစအစဥ ပ စ ေပၚမ တည၍ ရာႏနးမ ား က ျပားသည။)

ပနးတြ ငမ ား အဂၤလြပ ႏင အြမသ း/ပစမတ ဘာသာတြ ႔တ င ဒ ြဘာသာ စာတတေရး ႏင စကားတတေရး

အသ းျပ ဘာသာစကားမ ား

အဂၤလြပစကား တြ းပ ားလာသညႏင အြမသ း/မ လစကား အသ းျပႏနးေလ ာက သ ားမည

ပနးတြ ငမ ား အဂၤလြပစကား သငယ ေနစဥ အြမသ း/မ လစကား အသ းျပ၍ ဘာသာရပပညာမ ား ေလလာေရး

အသ းျပ အဂၤလြပစကား အဓြကထား (အဂၤလြပစာ တတေျမာကေရးအတ က အြမသ း/မ လစကား ဘာသာစကားမ ား အေထာကအပ မ ား ထားရရြေပးမည)

ပနးတြ ငမ ား ELL မ ား အဂၤလြပဘာသာစကား ကၽ မးက ငမ ဖ ႔ၿဖြးေဖၚေဆာငရာ၌ ေထာကပ အားေပးေရး

ကၽ န ပကေလးအတ က အစအစဥမ ားကြ မညသြ ႔ ေလလာသြရြနြ ငပါသနညး?

နယ းေယာကျပညနယတ င၊ ေက ာငးမ ားသည ၄ငးတြ ႔ ေက ာငး သြ ႔မဟ တ ခရြ ငအတ ငး ရရြနြငသည ELL အစအစဥ အမ ြးမြ း အေၾကာငးကြ စာရငးအသစေပးသ ငး အပႏ သည ELLမ ား၏ မြဘ၊ အ ပထြနးသ မ ားအား အဖ ငမြတဆကပ က ငးပ၍ အသြေပးရန လြ အပေပသည။ ထြ အဖ ငမြတဆကတ င သငရြ းမ ား၊ စ ႏနးမ ား၊ ႏင ELL အစအစဥမ ားအေၾကာငးပါသည စာရ ကစာတမးမ ားကြ သငအြမသ း/မ လဘာသာစကားျဖင ရရြမညျဖစကာ၊ လြ အပပါက ထြ ELL ဝနေဆာငမမ ားအေၾကာငးကြ စကားျပန၏ အက အညျဖင ေမးျမနးခ င ရြေပလြမမည။ ထြ အဖ ငမြတဆကအၿပးတ င သငမ သငကေလးအတ က လြ အပသည ဆ းျဖတခ ကမ ား ခ နြငေလာကေအာင အခ ကအလကမ ား ရရြၿပးျဖစေၾကာငးကြ ELL မြဘအဖ ငမြတဆက လ ပငနးေဆာငတာစာရငးတ င အမတျခစ ေျဖဆြ ၍ ေသျခာေစရမည။ ထြ ႔အျပင၊ သငကေလးအား မညသည ဝနေဆာငမမ ား ရရြေစမညျဖစေၾကာငး ေနာကဆ း ဆ းျဖတခ ကခ မတရနအတ က ELL ေက ာငးသား အပႏ ထားရြေရး ေလ ာကလႊာပ စ ကြ သငမ လကခ ရရြေပမည။ ထြ အခ ကအလကတြ ႔ကြ လညး သင၏ အြမသ း/မ လဘာသာ စကားျဖင ရရြေစမည ျဖစသည။

ကၽ န ပကေလး မညသည အခ ြနတ င ELL အစအစဥမ ားမ ဖယခ ာနြ ငမညနညး?

ELLမ ားသည ELL အေနအထားမ ဖယခ ာနြငရန နညးလမး ေလးသ ယ ရြေပသည -

မ လ-၂တနး NYSESLAT စာေမးပ တ င ပြ ငနြင/ကၽ မးက င အဆင ေျဖဆြ ရရြျခငး

၃-၈တနး NYSESLAT စာေမးပ တ င တြ းပ ားျခငး/အဆငျမင အဆင ေျဖဆြ ရရြၿပး၊ ထြ ႏစအတ ငး NYS အဂၤလြပဘာသာ အေျချပ ဝြဇ ာတ မ ား(ELA) တ င အဆင ၃ (သြ ႔) ၄ငးႏင အထက ေျဖဆြ ရရြျခငး

၉-၁၂တနး NYSESLAT စာေမးပ တ င တြ းပ ားျခငး/အဆငျမင အဆင ေျဖဆြ ရရြၿပး၊ ထြ ႏစအတ ငး ျပညနယစစ စာေမးပ အဂၤလြပစာဘာသာတ င ၆၅မတ ႏင အထက ရရြျခငး

မသနမစ မး ELLမ ား

အဂၤလြပဘာသာ ကၽ မးက ငမကြ စြစစရန တမ ေျပာငးလထားသည နညးလမးကြ အသ းျပမည

ELLမ ားသည ELL အေနအထားမ ဖယခ ာနြငသညႏင၊ ၄ငးတြ ႔အား ယခင ELLမ ား ျဖစလာေပသည။ ယခင ELLမ ားသည၊ ယခင ELLမ ား

ရသငရထြ ကသည အေထာကအပ ဝနေဆာငမမ ားကြ ၂ႏစတြ ငသည ရယ ပြ ငခ င ရြေပသည။

အဂၤလြပစာအား ဘာသာစကားအသစအျဖစ သငယ ျခငး အစအစဥ

အသ ငက းေျပာငးျခငး ဒြ ဘာသာစကား ပညာေရး အစအစဥမ ားHome

နစဘာသာ အစအစဥမ ား

အဂၤလြပ ဘာသာစကား သငယ ေနသ မ ား (ELLs)ႏင ပတသကသည ေမးရြ းေမးစဥ ေမးခ နးမ ား (အဆက)

၄ New York State Education Department Office of Bilingual Education and World Languages

ယ တမး ၁။ ELL အမ ားစ သည အေမရြကန ျပညေထာငစ (US) အျပငဘကတ င ေမ းဖ ားၾကသည။အသက ၅မ၁၈ႏစအရ ယ အဂၤလြပစာ သငယ ေနသ (ELL)ေပါငး ၂၁၅,၀၀၀ခန႔ နယ းေယာက ျပညနယ ေက ာငးမ ားတ င ရြေနသည။ ၄ငးတြ ႔ အနက ၆၁.၅%သညသာ အေမရြကနနြငင ျပငပတ င ဖ ားျမငေၾကာငး၊၂၀၁၃-၂၀၁၄ NYS အခ ကအလက စ ေဆာငးေရး စနစ (SIRS)အရ သြရြရသည။

ယ တမး ၂။ လ နေလၿပးေသာ ကာလတ င၊ ေရႊ႕ေျပာငးေနထြ ငသ မ ားသည အဂၤလြပစာအား ဘာသာစကား အသစ (ENL) အျဖစ သငယ ျခငး ႏင ဒြ ဘာသာ အတနးမ ား မရြပ ေအာငျမငခၾကသည။ကာလေရႊ႕ေလ ာလာသညႏငအမ ၊ ဒ ြဘာသာစကား တတျခငးသည တနဖြ းရြလာသည။ ေက ာငးသား/သ မ ားမ လ ပငနးခ ငဝငရန ယခငထက ပြ သည ပညာေရး ေအာငျမငမမ ား လ ြအပလာေနသည။ NYS မ လကခ ရယ ခသည ELA ဟြ အေျချပ စ ႏနးမ ားသည ေက ာငးၿပးသ မ ား ကမာၻ႔ေစ းက ကတ င စ ခ ြနမရနအတ က ဘာသာစကား စ မးရညျမငမားမ လြ အပခ ကကြ သတမတခၿပး ျဖစသည။ ELLမ ားသည အြမသ း/မ လဘာသာစကားတ င အသြပညာမ ား ရရြခၿပး ျဖစသညအေလ ာက၊ ဆရာ/မမ ားမ ၄ငးတြ ႔ ရြရငးစ အသြပညာ အေပၚ အေျခခ ကာ ေကာလြပ တကေရာကေရး ျပငဆငရန ႏင အလ ပခ င ဝနနြငရန ELLမ ား၏ ပညာေရး စ မးရညတြ ႔ကြ ျမငတငေပးရမည။

ယ တမး ၃။ ELLမ ားသည လ မေရးရာ အဂၤလြပစကား ေျပာဆြ နြငသညႏင တၿပြငနက ပညာေရးတ င ထ းခၽ န ေအာငျမငနြငသည။ ELLမ ားသည လ မဆကဆ ေရး ဘာသာစကားကြ သ းႏစအတ ငး ရရြနြငေသာလညး ပညာေရး အတ က အဂၤလြပစကားကြ မ ကၽ မးက င ပြ ငနြငလာရန ခ ႏစႏစခန႔ အခ ြနယ ရသည။ အြမသ း/မ လဘာသာစကားပါ အသြပညာ ႏင စာတတေျမာကမ အဆငတြ ႔သည ေက ာငးသား/သ မ ား အဂၤလြပဘာသာျဖင ပညာေရးကြစၥတြ ႔ စ မးေဆာငနြငမကြ မ ားစ ာအက ြးျပသည။

ယ တမး ၄။ NYS အဂၤလြပဘာသာစကား သငယ ေနသ မ ား ရာေဇ သတမတျခငး စာေမးပ (NYSITELL)သြ ႔မဟ တ အဂၤလြပစာအား ဒ တြယဘာသာအျဖစ ထ းခၽ နျခငး စာေမးပ (NYSESLAT)၊ စသညတြ ႔ ေအာငျမငသညႏင ေက ာငးသား/သ သည ေက ာငး၌ထ းခၽ နေအာငျမငရန လ ေလာကသည အဂၤလြပစကား ရရြၿပ ျဖစသည။

အဂၤလြပစာ ကၽ မးက ငပြ ငနြငသ ေက ာငးသား/သ မ ားသညလညး အတနးတ ငး၌ သငၾကားပြ ႔ခ မ အေထာကအက မ ား လြ အပေနနြင ေပသည။ ေကာမစရငနာ၏ စဥမ ဥးမ ား အပြ င ၁၅၄အရ၊ ေက ာငးခရြ ငမ ားသည ELL အေနအထားမ ဖယခ ာၿပးသည ေက ာငးသား/သ မ ားအား ယခင ELL မ ားအတ က ဝနေဆာငမမ ားကြ ၂ႏစအထြ ေပးရန လြ အပသည။ ထြ ႔အျပင၊ELL မ ား မဟ တေတာသညေနာက ၂ႏစအတ ငး ELL စာေမးပ ေျဖဆြ ေရး အစအစဥမ ားကြ ဆကလကရရြေနနြငေပသည။

ယ တမး ၅။ ေက ာငးတ င ထ းခၽ နေအာငျမငရန ELLမ ားသည ယဥေက းမအားျဖင အျမနဆ း က းျပာငးရမည။“ရယ မအတ က ေပးဆပျခငး” ထက၊ ELLမ ားသည အတနးတ ငး ျဖစပ ကေနသညမ ားကြ ၄ငးတြ ႔ ယဥေက းမ အေတ ႔အႀက မ ား ႏင ခ ြနထြ းနြငကာ၊ ယဥေက းမအသစကြ သငယ ရာ၌ ၄ငးတြ ႔ သရ ပသကနကြ ထြနးသြမးရန လြ အပေပသည။ အျခားေက ာငးသား/သ မ ား နညးတ ၊ ေက ာငးသား/သ မ ား၏ ရြရငးစ အသြပညာအေပၚ အေျခခ ၍ ဆရာ/မမ ားမ တညေဆာကေပးရမည။ အတနးတ ငး မတ က ျပားေသာ ယဥေက းမမ ားကြ လကခ နားလညးျခငးျဖင ေက ာငးသားအားလ းအတ က ပညာေရး အရညအေသ း ျမငတကေပသည။

ယ တမး ၆။ အကယ၍ ကေလးမ ားအား အြမ၌ အဂၤလြပစကား ႏင မ လဘာသာစကားပါ ေျပာဆြ ပါက၊ ဘာသာစကား မတညၿငြမမ မ ား ျဖစလာၿပး၊ ၾကန႔ၾကာေစတတသည။မဟ တပါ၊ ထြ သြ ႔ မတညၿငြမမမ ား၊ ၾကန႔ၾကာမမ ား မျဖစေစပါ။ မြဘမ ားမ ကေလးမ ားအား ၄ငးတြ ႔ အကၽ မးက ငဆ း ဘာသာစကားႏင ေျပာဆြ ရန အလ နအေရးႀကးသည။ လ ႔ဥးေဏာကသည တၿပြငနက ဘာသာစကားမ ားစ ာ ေလလာနြငစ မး ရြေပသည။ ငယစဥအခါ၊ ဘာသာစကား ႏစမ ြးရရြျခငးသည ဥာဏစ မးပကားတြ ႔ကြ အားေကာငးေစသည။ ဒ ြဘာသာတတေျမာကျခငးျဖင ကမာၻ႔ေစ းက ကတ င ပညာေရး၊ စးပ ားေရး အခ ငအလမးမ ား သာလ နစ ာ ရြေနေပသည။

အဂၤလြပ ဘာသာစကား သငယ ေနသ မ ား ႏင ဘာသာစကား ေပါငးစ သငယ ေနသ မ ား (ELLs/MLLs) ႏင ပတသကသည ယ တမးစကားမ ား

၅ A Guide for Parents of English Language Learners in New York State

ယ တမး ၇။ ေက ာငးသား/သ မ ားအား ၄ငးတြ ႔ အြမသ း/မ လဘာသာစကားကြ ေက ာငး၌ေျပာဆြ ရန အားမေပးသင။ေက ာငးသား/သ မ ား၏ အြမသ း/မ လဘာသာစကားကြ အသ းျပရန အားေပးသည ေက ာငးမ ားတ င ေက ာငးသား/သ ပါဝငမ ပြ မြ မ ားျပားသညအတ က သငၾကားမ ပြ ျဖစေျမာကသည။ ေက ာငးသား/သ ၏ မြမြက ြယက ြယ ယ ၾကညခ ကလညး တကလာေစသည။

ယ တမး ၈။ အဂၤလြပဘာသာတ ငသာ ႏစျမပျခငးသည အဂၤလြပဘာသာစကားကြ တတေျမာကလ ယေစသည။ေက ာငးသား/သ ၏ အြမသ း/မ လ ဘာသာစကားျဖင သငၾကားမသည အဂၤလြပစာ ရရြမကြ ျဖစေပၚေစသည။ ကေလးမ ားသည အဂၤလြပစာ တတေျမာကရနအတ က ၄ငးတ ြ႔ ပထမဘာသာစကားတ င အေျခခြ ငလ ေကာငးမ နရန လြ အပသည။ ႏစဘာသာ အစအစဥမ ားသည ကေလး၏ အြမသ း/မ လဘာသာစကားကြ တညတ ေစၿပး၊ ဒ တြယဘာသာစကား ႏင ဘာသာရပ အသြပညာတြ ႔ တ ြးပ ားေရးတြ ႔အတ က သငၾကားပြ ႔ခ မမ ား ေပးအပေပသည။

ယ တမး ၉။ ELLမ ားအား ကနဥးအစမပင အဂၤလြပလြ ဖတတတနြငရန သငၾကားေပးသငသည။စာဖတမ စ မးရညသည ဘာသာစကားတခ မ အျခားတခ သြ ႔ က းေျပာငးနြငေၾကာငး သ ေတသနမ ေဖၚျပသည။ ၄ငးတြ ႔ အြမသ း/မ လဘာသာ

စကားတ င ပထမ ဖတတတခေသာ ေက ာငးသား/သ မ ားသည အဂၤလြပစာ ဖတရရာတ ငလညး ေအာငျမငေပလြမမည။

အဂၤလြပစာ ေလလာသငယ သ မ ားအေၾကာငး ယ တမးစကားမ ားအား ျငငးပယျခငး၊ နယ းေယာက ျပညနယ ဆရာမ ားည န႔ေပါငး သ ေတသန ႏင ပညာေရး ဝနေဆာငမမ ား၊ ၂၀၁၅ မ မျငမးကြ းကားသည။

အဂၤလြပ ဘာသာစကား သငယ ေနသ မ ား ႏင ဘာသာစကား ေပါငးစ သငယ ေနသ မ ား (ELLs/MLLs) ႏင ပတသကသည ယ တမးစကားမ ား (အဆက)

၆ New York State Education Department Office of Bilingual Education and World Languages

ေအာကပါတြ ႔သည ဒ ြဘာသာစကား ႏင ဒ ြဘာသာစကား ပညာေရးဆြ ငရာ အေရးႀကးသည သ ေတသန-အေျချပ အခ ကအလကမ ား ျဖစသည။ ဒြ ဘာသာတတေျမာကျခငးေၾကာင ဥာဏ၊ လ မေရးႏင အသကေမ းဝမးေၾကာငးမ အားသာခ ကမ ား မ ားစ ာ ရြသည -

ေလလာခ ကမ ားအရ၊ ဒ ြဘာသာတတေျမာကျခငးျဖင စမ ျခငး၊ ျပနာေျဖရငးျခငး၊ ဥာဏတာဝနမ ားစ ာ ထမးေဆာငျခငးစသည ဥးေဏာကပြ ငးဆြ ငရာ လ ပေဆာငနြငမမ ား တြ းတကလာေၾကာငး သြရြရသည။

ဒ ြဘာသာ ေက ာငးသား/သ မ ားသည ပတဝနးက ငကြ သတြမ နြငေၾကာငး ေတ ႔ရကာ၊ အာရ စ းစြ ကနြငစ မး ပြ ရြၾကသည။

ဒ ြဘာသာစကား ပညာေရးသည ယဥေက းမမ ားစ ာတြ ႔မ အေလအထမ ားကြ ထညသ ငးစဥးစားထားၿပး၊ ေက ာငးသား/သ အားလ း၏ လ မေရး ဖ ႔ ၿဖြးမကြ ေမ းျမေပးသည။

ဒ ြဘာသာ အစအစဥမ ားမ ေက ာငးသား/သ မ ားတ င သရ ပသကန ႏင ဘာသာစကားတြ ႔အေပၚ ျပငးစ ာေသာ ခ စားခ ကရြသည၊ ထြ ႔ေၾကာင ၄ငးတြ ႔၏ ယဥေက းမသည ကြ ယစားျပမေပးနြငကာ အေလးစားခ ရသည။

ဒ ြဘာသာတတေျမာကျခငးသည ေမ းဝမးေၾကာငးမအတ က အဖြ းတနသည။ တြ းပ ားလာသည ကမာၻ႔လ ႔အဖ ႔အစညးတ င၊ဘာသာစကားမ ားစ ာျဖင ေရးနြင၊ ေျပာနြငျခငးသည အလ ပေစ းက ကတ င လ နစ ာတနဖြ းရြလာခသည။

သငကေလးအား သငအြမသ း/မ လဘာသာစကားျဖင စာဖတျပေပးျခငးသည ဝမးေျမာကဖ ယျဖစ၍၊ အရာေရာကသညစာေပတတေျမာကမ အေလအထျဖစကာ၊ ၄ငး၏ ပညာေရး ဖ ႔ၿဖြးမအား ေကာငးစ ာအက ြးျပေပသည။

ေဆးပညာ၊ စြတေ ဒ၊ ပညာေရး၊ ႏင ဘာသာေ ဒတြ ႔ ပါဝငသည အေျချပထားသည သ ေတသန စ စညးခ ကအေပၚ သ းသပ၍ ကေလးသ ငယမ ားဆြ ငရာ အေမရြကန အကယဒမ*မ ဘာသာစကားေပါငးစ ေျပာသည ကေလးသ ငယမ ား ျဖစလာေရးကြ မ ားမၾကာမကာလကပင ေထာကခ အားေပးခၿပးျဖစသည။ ထြ သ ေတသန စာတမးတ င ဘာသာစကားေပါငးစ တတေျမာကေရးသည ကေလးငယတဥး၏ ဘဝတ င အာသာခ ကသာျဖစ၍၊ စြ းရြမဖ ယအေနျဖင အားမေပးျခငးမ ားကြ မျပသငေၾကာငး ပါရြသည။ ပြ မြ သြရြလြ ပါက http://pediatrics.aappublications.org/content/133/5/e1481.full တ ငသ ားေရာက ၾကညရပါ။

* ဧၿပလ ၂၈ရက၊ ၂၀၁၄ တ င အ နလြ ငး၌ ထ တေဝခသည။ ကေလးသ ငယဆြ ငရာ အတ ၁၃၃၊ အမတ ၅၊ ေမလ ၁ရက၊ ၂၀၁၄။

၇

သငသြပါသလား?ဒ ြဘာသာစကား ႏင ဒ ြဘာသာစကား ပညာေရး ဆြ ငရာ သြမတဖ ယရာမ ား

A Guide for Parents of English Language Learners in New York State

ယ တမး ၁။ ဘာသာစကား ႏစမ ြ းေၾကာင ကၽ နပ၏ကေလးသည စြတရပေထ းလြမမည။

တၿပြငနက ဘာသာစကား ႏစမ ြး သြ ႔မဟ တ ထြ ထကပြ မြ ၍ သငယ ျခငးျဖင ကေလးမ ားအား မရပေထ းေစပါ။ ဘာသာစကား

ႏစမ ြးလ းအား တနဖြ းထားသည ဝနးက ငတ င ႀကးျပငးသည ကေလးမ ားတ င ဥာဏ၊ လ မေရး ႏင ျဖစနြငေျခ စးပ ားေရး

ေကာငးက ြးမ ား ရြေနေပသည။

ဘာသာစကား တမ ြးထကပြ တတသည ကေလးမ ား၏ ဥးေဏာကအတ ငး ဘာသာရပ၊ မတဥာဏ၊ ႏင အာရ စ းစ ြကမ

အကန႔မ ားတ င တစရးမ ား ပြ မြ သြပသညးေနတတသည။

ထြ ႔အတ ဘာသာေပါငးစ ေျပာ ကေလးမ ားတ င (စမ ခန႔ခ မ၊ ျပငဆငမ၊ မတသားနြငမ၊ အသစအဆနးမ ားအား ကြ ငတ ယ

လ ပေဆာငနြငမ စသည) အေထ ေထ အ ပထြနးမမ ား ပြ ရြကာ၊ စာေပစ မးရညမ ားလညး ဥးစ ာ ရရြ ေနတတၾကသည။

ယ တမး ၂။ စကားမ ား ေပါငးေျပာသည ဒ ြဘာသာ ကေလးမ ားသည ဘာသာစကား စ မးရည အားနညးၾကသည။

“စကားမ ား ေပါငးေျပာတတသည” ဒ ြဘာသာကေလးမ ားသည စ မးရည မနြမက ပါ၊ ၄ငးတြ ႔တ င ရြေနသည ဘာသာစ မးရည

အားလ းကြ ထ တသ းေနျခငးသာ ျဖစသည။ ဘာသာစကား ဖ ႔ ၿဖြးမသည ႏစဘာသာလ းႏငဆြ ငသည စ မးအားျပည လ ပငနးစဥ

တရပပင ျဖစေပသည။ ELL မ ားတ ငရြသည အားအႀကးဆ းေသာ အရငးအျမစမာ ၄ငးတြ ႔၏ အြမသ း/မ လဘာသာစကား ျဖစ၍၊

၄ငးတြ ႔ အဂၤလြပစကား ရယ ရာတ င ထ ြအရငးအျမစကြ ထ တယ သ းစ နြငမ ပြ မြ ရြတတေပသည။

ယ တမး ၃။ အျခားဘာသာစကားတခ အျမေျပာေနပါက ကၽ နပ၏ ကေလးသည အဂၤလြပစာတတမည မဟ တေပ။

ဒ တြယဘာသာစကားကြ ပ ြးေထာငရာတ င ပထမဘာသာစကားကြ အသ းျပျခငးသည အေကာငးဆ း နညးလမးျဖစေၾကာငး

သ ေတသနအရ ေတ ႔ရြရသည။ ေက ာငးသား/သ မ ားသည ႏစဘာသာ တတေျမာကလာၿပး ၄ငးတြ ႔လြ အပသည

အေထာကအပ မ ားကြ ကၽ မးက င ဆရာ/မမ ားထ မ ရရြသညႏင၊ ၄ငးတြ ႔သည ဒ ြဘာသာအစအစဥမ ားတ င ထ းခၽ နလာသည။

ယ တမး ၄။ အဂၤလြပစာကြ သာ အသားေပးပါက ကၽ နပ၏ကေလးမ အဂၤလြပဘာသာစကားကြ ျမနျမနတတလြမမည။

၄ငးတြ ႔ အြမသ း/မ လဘာသာစကားျဖင သငၾကားခ ရေသာ ေက ာငးသား/သ မ ားသည အဂၤလြပစာ ပြ မြ တတလ ယေၾကာငး

သ ေတသနမ ေဖၚျပသည။ အြမသ း/မ လဘာသာစကားမ ရရြသည အသြပညာသညလညး အျခားဘာသာစကားသြ ႔

က းေျပာငးသ ားေလသည။ အမနဆြ ေသာ၊ ပထမဘာသာစကားတ င စာဖတရနြငျခငးသည အဂၤလြပဘာသာစကားျဖင

စာဖတနြငမ အဆငကြ ျမငတငေပးသည! (အမ ြးသား စာဖတျခငး တငဆကမ-ကေလးမ ားအား စာဖတသငျခငး၊ ၂၀၀၆

မတတမး)

“ဒ ြဘာသာစကားတတျခငးသည လ မ ားအား ပြ ေတာေစသည” New York Times သတငးစာမ ေဖၚျပသည အေလ ာက

ဒ ြဘာသာတတေျမာကျခငးတ င အက ြးမ ားစ ာ ရြေပသည။ (Why Bilinguals are Smarter, NYT, 2012)

စာမ ကႏာ ၂-၄တြ ႔တ င နယ းေယာကျပညနယမ ELL မ ားအတ က ေပးအပသည အစအစဥ ပ စ မ ား အေၾကာငး အေသးစြတ ရာေဖ

ေတ ႔ရြနြငသည။

သငသြပါသလား?ဒ ြဘာသာစကား ႏင ဒ ြဘာသာစကား ပညာေရး ဆြ ငရာ သြမတဖ ယရာမ ား (အဆက)

၈ New York State Education Department Office of Bilingual Education and World Languages

ကၽ နပတြ ႔အေနႏင မြဘမ ား/အ ပထြနးသ မ ား အေနျဖင ကၽ နပတြ ႔ ကေလးမ ားအား မညသြ ႔ ေထာကပ နြ ငသနညး?

သငကေလးအား ၄ငး၏ အြမသ း/မ လဘာသာစကားျဖင၊ (သြ ႔) အဂၤလြပဘာသာျဖင စာဖတျပပါ။ သငအြမသ းဘာသာျဖင

သငကေလးအား စာဖတျပျခငးသည ၄ငး၏ အဂၤလြပဘာသာ စာေပစ မးရညကြ ျမငေပးေၾကာငး သ ေတသနမ ေဖၚျပသည။

သငကေလးအား သင၏ အြမသ း/မ လဘာသာစကားျဖင ပ ျပငမ ား ေျပာျပပါ။ သငငယဘဝအေၾကာငး ေျပာျပပါ (သြ ႔) သင

မတမြေနသည လ နခေသာကာလက အေၾကာငးအရာမ ားကြ ြ ေျပာျပပါ။

သငသည သင အြမသ း/မ လဘာသာစကားကြ တနဖြ းထားေၾကာငး သငကေလးအား ျပသပါ။ ၄ငးမ အဂၤလြပစကားျဖင

ေျပာဆြ သညျဖစေစ၊ သငမ လဘာသာစကားျဖင ေျပာဆြ ပါ။

စာၾကညတြ ကကဒျပားလ ပထားၿပး၊ သငကေလးႏင အတ သ ားကာ အဂၤလြပစာအ ပမ ား၊ ရနြငပါက သငအြမသ း/မ လ

ဘာသာစကားျဖင စာအ ပမ ားကြ ငားရမးပါ။

ေက ာငးမ ခ ြနးဆြ သည မြဘ-ဆရာ အစညးအေဝးမ ားကြ မပ ကမက က တကေရာကပါ။

သငကေလး၏ ဆရာ/မႏင တဥးခ ငး ေတ ႔ရန ခ ြနးဆြ ၿပးလ င၊ သငကေလး ထ းခၽ နေအာငျမငနြငေရး ေထာကပ

က ညေပးနြငသည နညးလမးမ ားကြ ေလလာပါ။

သငကေလးႏင အြမစာမ ား လ ပရန ေန႔စဥ အခ ြနတခ သတမတကာ၊ ျဖစနြငပါက အေႏာကအယကမ ားကငးသည

၄ငးအြမစာလ ပနြငမည စြတၿငြမေနရာတခ ဖနတးေပးပါ။

မြသားစ ခရးစဥအျဖစ ျပတြ ကမ ားသြ ႔ သ ားလညပတပါ။ သငကေလးအတ က သငေလ ာမည ျပခနးမ ားကြ ျပတြ ကလမးညႊန

မ ျပသေပးလြမမည။ ထြ ႔အျပင၊ ျပတြ ကမ ား၌ စရြတနညး/အခမ အခ ြနပြ ပညာေပး အတနးမ ား ရြတတသည။

အေမရြကနျပညေထာငစ တ င မြဘမ ားသည ကေလးမ ား၏ ပညာေရးအတ က အေရးပါသည က႑၌ ပါဝငသည။

သငကေလး၏ ဆရာ/မအား သငမညသြ ႔မညပ ပါဝငနြငေၾကာငး ေမးျမနးပါ။

သင ရပြ ငခ ငမ ားကြ သြရြနားလညပါ။ နယ းေယာကျပညနယ အဂၤလြပဘာသာစကား သငယ ေလလာသ မ ား၏ မြဘမ ားအတ က ရပြ ငခ ငမ ား စာလႊာကြ ေလလာၾကညရပါ။

သငကေလး၏ ပညာေရးတ င ပါဝငျခငး

၉ A Guide for Parents of English Language Learners in New York State

Colorín Colorado အဂၤလြပ ဘာသာစကား သငယ ေနသ မ ား၏ မြဘမ ား နင ဆရာ/မမ ားအတ က အေမရြကန ဆရာမ ား အစညးအရ း(AFT)ႏင ပ းတ တကဆကသည ဒ ြဘာသာ အငတာနက စာမ ကႏာ။ အဂၤလြပ ဘာသာစကား သငယ ေနသ မ ားအား သငၾကားပြ ႔ခ မဆြ ငရာ အခ ကအလကမ ား ပါရြသည။http://www.colorincolorado.org/

Engage NY EngageNY.org အား နယ းေယာကျပညနယ ပညာေရး ႒ာန(NYSED)မ တညေထာင ထြနးသြမးထားၿပးလ င နယ းေယာကျပညနယ ျပညလ းကၽ တ စာေမးပ ျပနလညဖ ႔စညေရး ဘ တအဖ ႔၏ လ ပငနးစဥမ အေရးႀကး အခ ကမ ားကြ ေထာကပ ရန ရညညႊနးသည။ EngageNY.org

သည နယ းေယာကျပညနယ တဝမးရြ ဆရာ/မမ ားအား လကငငး သငၾကားမ ကြရြယာမ ား ေပးအပေရး ႏင ဆရာ/မမ ားမ ေက ာငးသားအားလ း ေကာလြပတကရန သြ ႔မဟ တ အလ ပခ ငဝငရန ျပငဆငေပးနြငေရး တြ ႔ကြ ေရ႕ရသည။https://www.engageny.org/

ဒ ြဘာသာစကား ပညာေရး အတ က အမ ြ းသား Clearinghouse: သငကေလးမ ႏစဘာသာျဖင ေလလာလ င (လကစ စာအ ပ)http://ncela.us/files/uploads/9/IfYourChildLearnsInTwoLangs_English.pdf

အမ ြ းသား PTA: ေက ာငးသား/သ ထ းခၽ နေအာငျမငေရးအတ က မြဘမ ား လမးညႊန http://www.pta.org/parents/content.cfm?ItemNumber=2583

NYC DOE: ELL မြသားစ အရငးအျမစhttp://schools.nyc.gov/Academics/ELL/FamilyResources/Activities+For+Parents.htm http://schools.nyc.gov/Academics/ELL/FamilyResources/default.htm

နယ းေယာကျပညနယ ပညာေရး႒ာန ဒ ြဘာသာစကား ပညာေရးႏင ကမာၻ႔ဘာသာစကားမ ားရ း http://www.p12.nysed.gov/biling/

နယ းေယာက ေရႊ႕ေျပာငးေနထြ ငသ မ ား အစညးအရ း ဝနေဆာငမ လမးညႊနေပါငးခ ပhttp://www.thenyic.org/sites/default/files/Low_Cost_Immigration_Service_Providers_Final_Draft_6.15.15_0.pdf

PBS ကေလးငယမ ားhttp://pbskids.org/

Reading Rockets: အဂၤလြပ ဘာသာစကား သငယ သ မ ား http://www.readingrockets.org/reading-topics/english-language-learners

Teachers First: ESL/ELL ေက ာငးသားမြဘမ ားအတ က အႀက ဥာဏမ ား ႏင အရငးအျမစမ ားhttp://www.teachersfirst.com/par-esl.cfm

အဂၤလြပ ဘာသာစကား သငယ သ မ ားအား ဘာသာရပဆြ ငရာ ဝြဇ ာတ မ ား သငၾကားျခငး -ေဒသခ ဘာသာအေျချပ ဝြဇ ာတ မ ားအတ က သငၾကားမ စ ႏနးမ ားhttp://www.p12.nysed.gov/biling/resource/NLA.html

US ပညာေရး႒ာနhttp://www.ed.gov/

USDOE ျပညေထာငစ ေက ာငးသား/သ ေထာကပ ေရး ဝငေပါကhttps://studentaid.ed.gov/sa/resources/parents

USDOE ကၽ န ပကေလးအား ေအာငျမငေအာင က ညျခငး - စပြနမြသားစ မ ားအတ က လကစ (အဂၤလြပ ႏင စပြနဘာသာ)http://www2.ed.gov/parents/academic/involve/2006toolkit/index.html

USDOE သငကေလးအား က ညျခငး စာစဥ (အဂၤလြပ ႏင စပြနဘာသာ)http://www2.ed.gov/parents/academic/help/hyc.html

ELL မြဘမ ားအတ က အရငးအျမစမ ား

၁၀New York State Education Department Office of Bilingual Education and World Languages

သတငးအခ ကအလက ႏင ျပညစ သည မြဘမ ားသည

၄ငးတြ ႔ ကေလးမ ားအတ က အေကာငးဆ းေသာ အခ ငအေရး ေတာငးဆြ သ မ ား ျဖစသည။

For questions and concerns about ELL ဆြ ငရာ ဝနေဆာငမမ ားအေၾကာငး သြလြ ပါက ေအာကပါသြ ႔ ဆကသ ယပါ -

nysparenthotline@nyu.edu

(၈၀၀) ၄၆၉-၈၂၂၄

ေမးျမနးလြ သညမ ား ရြပါက ေအာကပါသြ ႔ သ ားေရာကပါ -နယ းေယာကျပညနယ ပညာေရး႒ာန ဒ ြဘာသာစကား ပညာေရးႏင ကမာၻ႔ဘာသာစကားမ ားရ း (OBEWL)

http://www.p12.nysed.gov/biling/

Prepared by the New York State Education Department, Office of Bilingual Education & World Languages in collaboration with CUNY-New York State Initiative on Emergent Bilinguals (NYSIEB).

Special thanks to Dr. Carmina Makar and Dr. Dina López.