original article received: 2015/11/18 accepted:2016/01/04 ...tbj.ssu.ac.ir/article-1-1786-fa.pdf ·...

10

J TOLOO E BEHDASHT, School of Public Health, Yazd Shahid Sadoughi Univ Med Sci

ORIGINAL ARTICLE

Received: 2015/11/18 Accepted:2016/01/04

Predictive Factors Related to the Waste Collection Behavior in Kerman City based on the

Health Belief Model

Seyed Saeed Mazloomy Mahmoodabad(Ph.D.)1, Ehsan Movahed)M.Sc.(

2,Mahboobeh Ameri(M.Sc.s)

3, Rabea

Agh Atabay(Ph.D.s)4,Somayeh Alizadeh(Ph.D.s)

4, Mohamad Saeed Jadgal(Ph.D. s)

4, Moradali Zarepour (Ph.D.

s)5, Seyede Nafiseh Hashemian)M.Sc.)

6

1.Professor, Social Determinants of Health Research Center, School of Public Health, Shahid Sadoughi University of

Medical Sciences, Yazd, Iran

2.Corresponding Author: M.Sc. of Health Education, Manoojan Health Center, Jiroft University of Medical Sciences,

Jiroft, Iran .Email:[email protected] Tel: 09133908319

3. M.Sc. Student of Human Ecology, Kerman Health Center, Kerman University of Medical Sciences, Kerman, Iran

4.Ph.D. student of Health Education and Promotion, School of public Health, Shahid Sadoughi University of Medical

Sciences,Yazd, Iran.

5.PhD. student of Health Education and Promotion, Urmia Health center, Urmia University of Medical Sciences,

Urmia , Iran.

6.M.Sc. of Educational Research, Shahid Bahonar University,Kerman, Iran.

Abstract Introduction: Collection, secretion, and burial of waste products by scientific and economic methods are from the main

problems with regard to hygiene and environment. Evaluation of the current situation and the ways that individuals,

families, and industrial managers deal with this issue are basic steps towards applying the right methods in this regard.

This study was carried out to predict the effective factors on the waste collection behavior in Kerman using the health

belie model.

Methods: This cross-sectional descriptive survey was conducted in Kerman city in 2015. The stratified random

sampling method was conducted and 400 general practitioners were selected. A researcher-made questionnaire based

on the Health Belief Model was applied. The validity and reliability of this questionnaire were confirmed. Data

collected using descriptive statistics, Spearman correlation coefficient, and the Kruskal-Wallis test were analyzed by

SPSS version 16.

Results: The results showed that the mean age of participants was 28.12 ± 1.06 years. The benefits, severity, and

perceived sensitivity had the highest means, respectively. No significant relationship was found among individuals'

education, awareness, and perceived sensitivity. Considering the variables of perceived barriers, benefits, and severity,

the significant level was less than 0.05. Two-thirds of the participations introduced "home" as the best place to conduct

the desired behavior.

Conclusion: Perceived benefits, severity, and sensitivity were identified as the best predictors of waste collection

behavior. So, in order to improve the behavior, we recommend planning based on the health belief model with an

emphasis on the reduction of barriers and increase of the perceived benefits and severity.

Keywords: Health Belief Model, waste collection, Behavior

Conflict of interest: The authors declared that there is no Conflict interest

This Paper Should be Cited as: Author : Seyed Saeed Mazloomy Mahmoodab ad, Ehsan Movahed, Mahboobeh Ameri, Rabea

Agh Atabay,Somayeh Alizadeh, Saeed Jadgal, Moradali Zarepour, Seyede Nafiseh Hashemian.

Predictive Factors Related to the Waste Collection Behavior in Kerman City based on

………..…Tolooebehdasht Journal.2018;17(5): 10-22.[Persian]

Dow

nloa

ded

from

tbj.s

su.a

c.ir

at 2

:01

IRS

T o

n F

riday

Feb

ruar

y 26

th 2

021

[ D

OI:

10.1

8502

/tbj.v

17i5

.310

]

http://tbj.ssu.ac.ir/article-1-1786-fa.html

http://dx.doi.org/10.18502/tbj.v17i5.310

11

وىبضاى ؾیس ؾقیس هؾلهی هحوزآثبز

1397 قوبض پجن ،آشض زی فسن،ؾبل علؿ ثساقت یعز هببه فلوی پػكی ز

مقدمه

مدل اعتقاد رفتار جمع آوری زباله در ضهرکرمان با بهره گیری از عوامل مؤثر بر ینیب صیپ

یبهداضت، 4، سمیه علیساده4،رابعه آق اتابای3، محبوبه عامری2موحد احسان، 1سید سعید مظلومی محمود آباد:نویسندگان

6، سیده نفیسه هاضمیان5، مراد علی زارعی پور 4سعید جدگال محمد،

.اؾتبز هطوع تحمیمبت فاهل اجتوبفی هثط ثط ؾالهت، زاكىس ثساقت،زاكگب فلم پعقىی ذسهبت ثساقتی زضهبی قیس 1

نسلی یعز،یعز، ایطاى.

،جیطفت ،هطوع ثساقت قطؾتبى هجبى، زاكگب فلم پعقىی جیطفت ، ثساقت آهظـ: وبضقبؼ اضقس هؿئل یؿس .2

:[email protected] Emailتلفي توبؼ: . ایطاى

. زاكجی وبضقبؾی اضقس اولغی اؿبی، هطوع ثساقت قطؾتبى وطهبى، زاكگب فلم پعقىی وطهبى، وطهبى، ایطاى3

زاكگب فلم پعقىی ذسهبت ثساقتی زضهبی ثساقت، زاكىس ؾالهت، اضتمبء ثساقت آهظـ زوتطی زاكجی .4

.ایطاى یعز، ، قیس نسلی یعز

اضهی، اضهی، پعقىی فلم زاكگب هطوع ثساقت قطؾتبى اضهی، ؾالهت، اضتمبء ثساقت آهظـ زوتطی زاكجی .5

ایطاى.

.آهظقی، زاكگب قیس ثبط ،وطهبى، ایطاى. وبضقبؼ اضقس تحمیمبت 6

طلوع بهداشت

دو ماهنامه علمی پژوهشی

دانشكده بهداشت يزد

سال هفدهم

پنجم شماره

1397 آذر و دی

71شماره مسلسل:

27/08/1394تبضید نل:

19/10/1394تبضید پصیطـ:

چکیده

: جوـ آضی، زفـ زفي هاز ظایس ث عطیك فلوی التهبزی اظ فوس تطیي هكىالت ثساقتی ظیؿت مقدمه

هحیغی ثكط هی ثبقس. قبذت ضقیت هجز چگگی ثطذضز افطاز جبهق، ذباز ب هسیطاى هطاوع نقتی

هی ثبقس. پػف حبضط ثب سف گبهی اؾبؾی زض جت افوبل قی بی زضؾت جوـ آضی، زفـ زفي هاز ظائس

نضت پصیطفت یاظ هسل افتمبز ثساقت یطیظثبل زض قطوطهبى ثب ثط گ یفاهل هؤثط ثط ضفتبض جوـ آضپیف ثیی

اؾت.

فط اظ 400اجبم قس. زض ایي هغبلق 1394ایي هغبلق تنیفی همغقی زض قط وطهبى زض ؾبل : روش بررسی

ؾبذت هحمك پطؾكبه ای اؾتفبز، هضز اثعاض .و گیطی عجم ای هتؿبی اتربة قسسجبهق سف ث ضـ

اعالفبت جوـ آضی قس و ضایی پبیبیی آى هضز تبییس لطاض گطفت. ثط اؾبؼ هسل افتمبز ثساقتی ثزذز ایفب

ی طیوبضگثوطؾىبل الیؽ ثب آظهىی ضطیت وجؿتگی اؾپیطهي فیتن آهبضبی قبذم اظثب اؾتفبز

. گطفت لطاض لیتحل هضز تجعی 16SPSSافعاضطم

ؾبل ثطآضز قس. هبفـ، 12/28± 06/1تبیج ایي هغبلق كبى زاز و هیبگیي ؾی افطاز هضز ثطضؾییافته ها:

تحهیالت ،آگبی قست حؿبؾیت زضن قس ث تطتیت ثبالتطیي هیبگیي ضا ث ذز اذتهبل زازس. ثیي

حؿبؾیت زضن قس افطاز اضتجبط هقی زاضی جز ساقت ثطای هتغیط بی قست هبفـ هاـ زضن قس

ثسؾت آهس. زؾم افطاز، هعل ضا ثقاى ثتطیي هىبى اجبم ضفتبض هضز ؾط هقطفی 05/0ؾغح هقب زاضی ووتط اظ

وز ثزس.

وس اجبم ضفتبض جوـ ییگ فیفبوتضبی پ يیزضن قس ثقاى ثتط تیحؿبؾهبفـ، قست نتیجه گیری:

، لصا ثطبه ضیعی ثط اؾبؼ هسل افتمبز ثساقتی ثب تبویس ثط وبف هاـ افعایف هبفـ ظثبل قبذت قسس یآض

قست زضن قس ث هؾض ثجز ضفتبض تنی هی گطزز.

اقتی، جوـ آضی ظثبل، ضفتبضالگی افتمبز ثسواشهای کلیدی:

Dow

nloa

ded

from

tbj.s

su.a

c.ir

at 2

:01

IRS

T o

n F

riday

Feb

ruar

y 26

th 2

021

[ D

OI:

10.1

8502

/tbj.v

17i5

.310

]



12

یهسل افتمبز ثساقتضفتبض جوـ آضی ظثبل زض قطوطهبى ثب ثط گیطی اظ فاهل هؤثط ثط ییث فیپ

1397 فسن،قوبض پجن،آشض زیؾبل علؿ ثساقت یعز هببه فلوی پػكی ز

مقدمه

هحیظ ؾبلن جوقیت ؾبلن اظ پیف ظهی بی تؾق پبیساض

هضؿ هیظثبل یثساقت هبؾت جوـ آض يیتبه ؿتس

ض ث ضقس اؾت یزض قطب عیحبل چبلف ثطاگ يیهن زض ف

فیثب افعا. (1) قبذم هبؾت اظ زلت وبضآهس اؾت هی

یظسگ یاؾتبساضزب فیالتهبز افعا ـیضقس ؾط ت،یجوق

یزض ظسگ یهبثـ اؿب تیطیهس تیزاكوساى هتج او

. تغییطات ایجبز قس زض قی ظسگی الگی (2)قس اس

یاتكبض گبظبههطف هجت افعایف ضظ افعى ظثبل ب

ظثبل ب زض رتيیض. ثبثطایي زض قط ب گطزیس اؾت یگلرب ا

هجت وبف طخ جوـ ،یجوـ آض یع فیب افعا بثبىیذ

تسیس ؾالهتی جبهق ضا آلزگی هحیظ ظیؿت ظثبل یآض

هن اؾت یظثبل ث لسض یثحث جوـ آض. (3) ث وطا زاضز

75 یبفتیث اساف ثبظ 2020لهس زاضز تب ؾبل سایو زلت فلض

قس لیتجس ىجبضی بفتیب ث ثبظ ی قطزاض بثسیزضنس زؾت

وىبضاى زض هغبلق ذز ثب فاى زفـ ظثبل Jiang. (3) اس

بی قطی زض چیي كبى زازس اوثط ؾبوبى زض حوبیت اظ

ؾیبؾت بی وبف ظثبل جوـ آضی هبؾت ثولـ ، هبیل

زض هغبلق ای تؾظ ضحوبی . (4)ث وىبضی ثب زلت ثزس

% 1/9وىبضاى ، فلل فسم وىبضی افطاز زض جوـ آضی ظثبل ضا

% اظ یبهسى هبقیي 2/7تحیل سازى ظثبل ث هبقیي حول ظثبل،

% فسم اعالؿ اظ هیعاى عی بی هطثط ث 20ث زضة هعل،

% ثسلیل فسم جوـ 2/38% ساقتي ظثبل، 6/3جوـ آضی ظثبل،

% 8/21آضی ظثبل ث نضت هؾن ویكگی زض عی ؾبل ،

وـ آضی ظثبل فاى ثسلیل ساقتي ضؾیس هرهل عی ج

وىبضاى زض ؾبل Kate Parizeauزض هغبلق .(5)وطزس

ظثبل، یب یظثبل هبسوبف ع تیطیهسهن سیفاث 2015

ظی حفبؽت اظ هح ،یگؿتطز تط، فسالت اجتوبف یثبظز التهبز

وىبضـ عضا تؾظ پػكی . زض(6) اقبض وطزس ؿتیظ

فقبلیت زضولىت، ظائس هاز هسیطیت تحت فاى ولىت زض

حل ضا وس هی ثطضؾی ضا جبهس ظائس هسیطیت هاز بی

آب وس. یبفت بی هی فاى هؿبیل اظ ی ثركی ثطا بیی

هبؾت، تجیعات تؿیالت فمساى و وس فاى هی

ظائس، هسیطیت هاز تلیس طخ حس اظ ووتط ثطآضز ظیطؾبذتبض،

ضقیف اتمبل آضی جوـ و هؿئل بوبفی، فی هبضت

ثب تج ث اویت جوـ .(7)ثبقس هی قطی جبهس ظائس هاز

آضی ظثبل اظ جج بی ظیؿت هحیغی ثساقتی پطزاذت ث

ایي هضؿ ثسى هطزم اهطی هحبل اؾت اظ اضوبى اؾبؾی آى

آگبی هكبضوت هطزهی اؾت، ظیطا تلیسوسگبى انلی ظثبل

قطساى ؿتس و زض نضت زاقتي آگبی الظم زض ذهل

هؿبئل هطثط ث ظثبل آلزگی بی آى اهىبى اؾتفبز هجسز

اظ هاز فطان وطزى ظهی بی تكیمی الظم هی تاس

هثطتطیي مف ضا زض ایي ضاثغ ایفب وبیس زؾتیبثی ث تؾق

ى و هطزم، اهىبى پصیط پبیساض یع فمظ اظ عطیك زضگیط وطز

یؿت اؾت و ؾالهت اؿبى ظسف، حفؼ هحیظ .(8)اؾت

هسل افتمبز ثساقتی ثط ایي .(9)ؾبیط جبساضاى زض گط آى اؾت

فطو اؾتاض اؾت و هیعاى اجبم ضفتبضبی ثساقتی اظ لجیل

ضفتبضبی جوـ آضی ظثبل ضیك زض ثبضبی ثساقتی افطاز زاضز

. (10،11)ؾوت ضفتبضبی ؾالهتی ؾق هی زس افطاز ضا ث

قبؾبیی ایى وسام ثبض ثساقتی مف ثیكتطی زض اتربش

ضفتبضبی جوـ آضی ظثبل زاضز ثؿیبض اضظقوس اؾت، آگبی اظ

ایي هؿئل، هطثیبى آهظـ ثساقت، وبضهساى ثساقت هحیظ ضا

Dow

nloa

ded

from

tbj.s

su.a

c.ir

at 2

:01

IRS

T o

n F

riday

Feb

ruar

y 26

th 2

021

[ D

OI:

10.1

8502

/tbj.v

17i5

.310

]



13



لبزض هی ؾبظز و زض اجطای آهظـ ثساقت ث هطزم آهظـ

. عجك ایي هسل، افطاز ظهبی ظثبل ب (12)وبضآهستطی زاقت ثبقس

ضا جوـ آضی هی وبیس و هقتمس ثبقس فالت بقی اظ فسم

جوـ آضی ظثبل جسی ذغطبن اؾت ث فال ثب زضن

هعایبی اجبم فول، اگیع ای ثطای اجبم آى زاقت ثبقس. اظ

ضفتبض جوـ آضی ظثبل تكیك عطفی ؾبیط اعطافیبى یع ی ضا ث

. اظ هسل افتمبز ثساقتی زض ظهی بی ظیبزی اؾتفبز (13)وبیس

. لصا ثب تج یبفت بی هجز زض ظهی تلیس (14،15)قس اؾت

ظیبز ظثبل زض ایطاى، ظیط ؾبذت بی بهبؾت زض ظهی جوـ

آضی ظثبل، تج ثیكتط ؾیبؾت گصاضاى ث جوـ آضی

یبفت ظثبل اضتمبء آگبی هطزم زض ظهی عی بی جوـ ثبظ

آضی ثبظیبفت ظثبل آلزگی هحیظ ظیؿت ن چیي فسم

جز پػكی زض ظهی ؾجف ؾبظ بی هسل افتمبز ثساقتی

پیف ثییسف ثب حبضط پػفثط ضفتبضبی جوـ آضی ظثبل

ظثبل زض قطوطهبى ثب ثط یفاهل هؤثط ثط ضفتبض جوـ آض

نضت گطفت. یاظ هسل افتمبز ثساقت یطیگ

روش بررسی

تحلیلی اظ ؿ همغقی و زض -ایي پػف، هغبلق ای تنیفی

زض چبض هغم قط وطهبى) ثب تج ث تمؿین 1394تبثؿتبى

: ثلاض جوضی 2: ثب لسضت ، هغم 1ثسی قطزاضی( ، هغم

: 4: ذضقیس ثلاض جبز، هغم 3ه قت، هغم عاض ی

چبضضا ثبظضگبی زاكگب آظاز اجبم گطفت اؾت. جت

تىویل پطؾكبه ب ، ثب هطاجق ث پبضن بی هجز زض ط

هغم ، افطازی و توبیلی ث قطوت زض هغبلق ساقتس ظیط

ایي ؾبل ثزس اظ هغبلق حصف قسس، حجن و 13ؾي

و گیطی ثهضت عجم ای فط ثطآضز گطزیس. 400هغبلق

. اثعاض گطزآضی اعالفبت، پطؾكبه ای ثز هتؿبی اجبم قس

( ث عض ولی ثطای پطؾكبه CVRهحتایی آى ) ضاییو

12اؾتمالل ثطلطاضی اضتجبط زض پػف حبضط ثب تج ث ؾط

ث زؾت آهس و پؽ اظ 79/0تي اظ وبضقبؾبى هطثع اثتسا

حصف تقسازی اظ ؾاالت غیطضطضی بهبؾت ثط اؾبؼ

و كبى زس هبؾت ثزى افعایف یبفت 91/0جسل الق ث

هحتای ؾاالت ثبلیوبس ی پطؾكبه ؿجت ث هضؿ تحمیك

زض پػف حبضط ثطای اعویبى اظ لبثلیت افتوبز ثز.

ضـ آلفبی وطجبخ گطفت قس، ثسیي پطؾكبه پبیبیی ث

هغم 4فط اظ افطاز ؾبوي زض 30نضت و اثتسا پطؾكبه ث

قط وطهبى و اظ لحبػ هكرهبت زهگطافیگ هكبث جوقیت

ث 77/0زاز قس، و پبیبیی ث ایي ضـ هضز ثطضؾی ثزس،

ثرف 2. پطؾكبه هضز اؾتفبز زض ایي پػف زض زؾت آهس

ی قس. ثرف ال هطثط ث هكرهبت فطزی هی ثبقس و عطاح

گعی ای و ث ط پبؾد 5ؾئال ثهضت لیىطت 13زض لبلت

تقلك هی گیطز عطاحی قس. ثرف زم یع هطتجظ ثب 5تب 1وط

ؾبظ بی الگی افتمبز ثساقتی اؾت و زض لبلت

ؾال(، 7) تـت )حؿبؾیـس اؾـی قـئال عطاحـؾ 40

ؾال( ، ضاوبی فول 5ؾال(، هاـ)6ؾال(،هبفـ)6قست)

ؾال( ثهضت 3ؾال(، ضاوبی فول زاذلی) 5ذبضجی)

تقلك هی گیطز 5تب 1گعی ای و ث ط پبؾد وط 5لیىطت

ضا قبهل 5تب وبهال هافمن 1هحسز اهتیبظ زی وبهال هربلفن

ؾئال( و اظ ؿ 8هی قز ذزوبضاهسی زضن قس )

4تب 1تبیی ثسیي نضت و ث ط پبؾد وط 4همیبؼ لیىطت

پؽ اظ اذص ضضبیت آگبب زض پبیبى یع ثطای تقلك هی گیطز.

اظ افطاز تبویس ثط هحطهب ثزى ، اعالفبت اظ عطیك پطؾكبه

ی فیتن آهبضقبذم بی اظثب اؾتفبز جوـ آضی زاز ب

وطا وطؾىبل الیؽ ث آظهىضطیت وجؿتگی اؾپیطهي

هضز 16SPSSاض افع طمی طیوبضگ ثآظهى تقمیجی هطثع ثب

Dow

nloa

ded

from

tbj.s

su.a

c.ir

at 2

:01

IRS

T o

n F

riday

Feb

ruar

y 26

th 2

021

[ D

OI:

10.1

8502

/tbj.v

17i5

.310

]



14



توبم ىبت هغبلق زض ایي .گطفت لطاض لیتحل تجعی

ی ـاذالل س ـو ثب طزیس ـگ بیت ـضف الظم یـاذالل

IR.KMU.REC.1394.503 طفت.گهضز تأییس لطاض

یافته ها

كبى هی زس ثیكتطیي تقساز 1وبى عض و جسل

%(، ثط حؿت 8/57گیبى ثط حؿت جؿیت هتقلك ث هطزاى) پبؾد

%(، ثط حؿت قغل 2/39ؾبل) 30تب 21ؾي هتقلك ث ضز ی ؾی

یالت ـحهـعاى تـؿت هیــ%(، ثط ح2/33ل آظاز)ـلك ث هكبغـهتق

%( ثط حؿت هغم هؿىی هتقلك ث 5/29هتقلك ث لیؿبؽ)

. %( ثزس2/30هغم یه )

%( ثط حؿت هغم هؿىی هتقلك ث 5/29هتقلك ث لیؿبؽ)

اؾتفبز اظ آظهى ولوگطف . %( ثزس2/30هغم یه )

اؾویطف كبى زاز اوثط هتغیطبی پػف تظیـ غیططهبل

ثبثطایي ثطای ثطضؾی ؾال بی پػف اظ ،(>05/0pزاقتس )

.بی غیطپبضاهتطیه اؾتفبز قس اؾت آظهى

قس لیتقس بضی احطاف هق يیبگیكبى زاز ه 2جسل یب بفتی

زضن قس، قست زضن تیحؿبؾ ،یآگب یطبیهتغ ی

تـیث تطت ســ زضن قـها س ـقس، هبفـ زضن ق

(38/0±76/3)، (44/0±14/4)، (56/0±36/4)، (52/0±55/4 )

ؾغح هقب زاضی آگبی حؿبؾیت زضن ،( ثز87/0±53/2)

ثطای هتغیط بی قست هبفـ 05/0قس افطاز ثیكتط اظ

ثسؾت 05/0هاـ زضن قس ؾغح هقب زاضی ووتط اظ

(.3آهس)جسل

فطاای آظهزی ب ث تفىیه یػگیبی زهگطافیه ـیتظ :1جسل

هكرهبت

زه گطافیه

جؿیت

ؾي

قغل

ؾغح تحهیالت

هغم هؿىی

ظى

زضنس فطاای

169 2/42 %

هطز

20ووتط اظ

231

109

8/57 %

2/27 %

% 2/39 157 30تب 21

% 8/18 75 40تب 31

41ثبالی

وبضهس

59

113

8/14 %

2/28 %

% 2/33 133 آظاز

%5/11 46 ذب زاض

ثیىبض

ظیطزیپلن

108

50

27%

5/12 %

% 8/27 111 زیپلن

% 5/17 70 فق زیپلن

% 5/29 118 لیؿبؽ

فق لیؿبؽ

یه

51

121

8/12%

2/30 %

% 25 100 ز

% 5/22 90 ؾ % 2/22 89 چبض

Dow

nloa

ded

from

tbj.s

su.a

c.ir

at 2

:01

IRS

T o

n F

riday

Feb

ruar

y 26

th 2

021

[ D

OI:

10.1

8502

/tbj.v

17i5

.310

]



15



ی تنیفی هتغیطبی انلی پػفب قبذم: 2جسل

حؿبؾیت، قست ، هبفـ هاـ زضن قسی آگبی، ؿیهمبآظهى وطؾىبل الیؽ ثطای :3 جسل

تحهیلیؾغح هرتلف زض افطاز ثط حؿت ______________________________________________________________________________

ؾغح هقب زاضی dfهتغیط ؾغح تحهیالت تقساز هیبگیي ضتج آهبض هطثـ وبی 51/176 50ظیطزیپلن

79/198 111آگبی زیپلن 06/0 4 98/2 23/211 70 فق زیپلن 69/203 118لیؿبؽ 46/501 15 فق لیؿبؽ ثبالتط

82/182 50ظیطزیپلن 12/189 111 حؿبؾیت زضن قس زیپلن

3/0 4 82/4 54/199 70فق زیپلن 40/210 118ؽ لیؿب 05/555 15 فق لیؿبؽ ثبالتط

12/150 50ظیط زیپلن 52/590 555 زیپلن

004/0 4 44/15 32/212 70قست زضن قس فق زیپلن 25/221 118لیؿبؽ

91/207 51فق لیؿبؽ ثبالتط 58/151 50ظیط زیپلن

37/191 111هبفـ زضن قس زیپلن 005/0 4 82/14 68/214 70فق زیپلن 24/219 118لیؿبؽ

51/205 51فق لیؿبؽ ثبالتط 11/250 50ظیط زیپلن 36/205 111زیپلن هاـ زضن قس 01/0 4 58/12 86/192 70فق زیپلن

14/187 118لیؿبؽ 66/182 51فق لؿیبؽ ثبالتط

______________________________________________________________________________

ط ث ز ای پبؾد زسگبى ث ثرف هطث "ضاوبی فول ذبضجی زاذلی"ضنس فطا

احطاف هقیبض هیبگیي تقساز هتغیطب

38/0 76/3 400 آگبی

44/0 14/4 400 حؿبؾیت زضن قس

56/0 36/4 400 قست زضن قس

52/0 55/4 400 زضن قسهبفـ

87/0 53/2 400 هاـ زضن قس

Dow

nloa

ded

from

tbj.s

su.a

c.ir

at 2

:01

IRS

T o

n F

riday

Feb

ruar

y 26

th 2

021

[ D

OI:

10.1

8502

/tbj.v

17i5

.310

]



16



، زض ذهل ضاوبی فول ذبضجی 4هغبثك یبفت بی جسل

وبضقبؼ "اوثط ذباز ب اظ زضظهی جوـ آضی نحیح ظثبل

ذباز "%(، اظ 37ث هیعاى ون ذیلی ون ) "ثساقت

ث هیعاى "وتبة هجل "%( ، اظ 2/38ث هیعاى هتؾظ )"آقبیبى

ث هیعاى ظیبز "ضازی تلیعیى "%( ، اظ 8/35ون ذیلی ون )

ث هیعاى ون ذیلی ون "ؾبیط هبثـ"%( اظ 7/40 ذیلی ظیبز)

%( اعالفبت وؿت هی وطزس. زض ذهل ضاوبی 5/44)

زض ثیكتط ذباز ب، ن فول زاذلی فلت جوـ آضی ظثبل

تطؼ اظ جز فالت بقی اظ فسم جوـ آضی "ثربعط

ث%( ن 73) "احؿبؼ هؿئلیت "%( ، ن ثربعط 3/50)"ظثبل

%( ثز اؾت.2/55) "تج ث وعي "ذبعط

، زضظهی فول زفـ ظثبل، اگط هىبى 5هغبثك یبفت بی جسل

%(، آى ضا ویك 71ذباز ب )هضز ؾط هعل افطاز ثبقس، اوثط

اجبم هی زس، اگط هىبى هضز ؾط ذیبثبى ثبقس، اوثط ذباز

%(، آى ضا گبی البت اجبم هی زس، اگط هىبى هضز 50ب )

%(، آى ضا گبی 6/35ؾط ضزذب ثبقس یع اوثط ذباز ب )

بقس، البت اجبم هی زس، ن چیي اگط هىبى هضز ؾط جبز ث

%(، آى ضا یع گبی البت اجبم هی زس 2/33اوثط ذباز ب )

لی اگط هىبى هضز ؾط هحل وبض افطاز ثبقس، اوثط ذباز ب

%(، زفـ ظثبل ضا ویك اجبم هی زس.48)

ی زاذل یفول ذبضج یاوبپبؾد افطاز ث ؾال هغطح قس زض لؿوت ض ی: زضنس فطاا4جسل

___________________________________________________________________________

ظیبز ذیلی ظیبز هتؾظ ون ذیلی ون هتغیط

%2/27 % 8/35% 37 وبضقبؼ ثساقت پعقه

%1/35 %5/32 %3/30 ذباز آقبیبى

%2/29 % 35% 8/35 وتبة هجل

%7/40 % 39 % 3/20ضاوبی فول ذبضجی ضازی تلیعیى

%20 % 5/35 % 5/44هاضز زیگط

%3/50 % 2/28 %5/21وـ آضی ظثبل تطؼ اظ جز فالت بقی اظ فسم ج

%73 % 5/22 % 5/4ضاوبی فول زاذلی احؿبؼ هؿئلیت

%2/55 % 8/34 % 10تج ث وعي

__________________________________________________________________________________

ط ث ای پبؾد زسگبى ث ثرف هطث "چه لیؿت فولىطز"زضنس فطا

Dow

nloa

ded

from

tbj.s

su.a

c.ir

at 2

:01

IRS

T o

n F

riday

Feb

ruar

y 26

th 2

021

[ D

OI:

10.1

8502

/tbj.v

17i5

.310

]



17



فطاای پبؾد افطاز ث ؾال هغطح قس زض لؿوت چه لیؿت فولىطز : زضنس5 جسل

طگع یچ وسام هىبى/ ظهبى زفـ ظثبل عی یه هب ویك گبی البت

%2/4% 2/6% 6/18% 71هعل

%2/14% 8/14 % 50% 21 ذیبثبى

%20% 2/28% 6/35% 2/16ضزذب

%20% 8/30 % 2/33% 13 جبز

% 5/18% 3/14% 2/19% 48هحل وبض

بحث و نتیجه گیری

یفاهل هؤثط ثط ضفتبض جوـ آض پیف ثییهغبلق ثب سف يیا

نضت یاظ هسل افتمبز ثساقت یطیظثبل زض قطوطهبى ثب ثط گ

زض جوـ آضی ظثبل كبى زاز و آگبی زض هضز جیتب گطفت.

فبضلهغبلق جیاهط ثب تب يیا واؾت ثز فیضققط وطهبى

وىبضاى زض كیپ ذطز( هافك اهب ثب هغبلق 16)وىبضاى

ی ب قط هاز ظائس جبهس تیطیهسآگبی گطـ افطاز اظ یظه

زض هغبلق ذطزپیك آگبی افطاز زض حس هتؾظ (17)وؿ ثز

ثز. تفبت فطگ هحیظ جغطافیبیی اظ زالیل اذتالف زض

تبیج هی ثبقس. لصا اعالؿ ضؾبی اضتمبء آگبی افطاز زض ظهی

ل اظ اویت ثؿیبض ثبالیی ثطذضزاض اؾت.جوـ آضی ظثب

ؾــبظ ــبی هــسل افتمــبز يیاظ ثــتبیج هغبلق حبضط كبى زاز

يیزضن قس ثقاى ثتط تیحؿبؾ قست هبفـ ، یثساقــت

جوـ آضی ظثبل وس اجبم ضفتبض ییگ فیپ فبوتضبی

ثب هبفـ كتطیثپػف، افطاز هضز هغبلق ط چ يیا ثزـس . زض

آگب قس هبفـ ثیكتطی ثسؾت یاجبم ضفتبضبی ذز هطالجت

جوـ آضی ظثبل زض آب افعایف هی یبثس. زض ضفتـبضآضس،

ثطضؾی اجبم قس زض جبى ایطاى، هغبلق ای و ثطاؾبؼ هسل

افتمبز ثساقتی ضفتبض جوـ آضی ظثبل ضا ثطضؾی وز ثبقس

ثطضؾی ذسایؿی وىبضاى زض ذهل زیس كس اهب زض

فاهل هثط ثط احتیبط وبضوبى زض وتطل ففت فال ثط هبفـ

فاى یىی اظ حؿبؾیت زضن قس ذزوبض آهسی یع ث

اذتالف ؾي (18)فاهل پیف ثیی وس ضفتبض قبذت قس ثز

ثیي افطاز زض ز هغبلق اظ زالیل تفبت زض تبیج هی ثبقس.

تیزضن قس )حؿبؾ سیبی هغبلق حبضط، تس بفتیعجك

ییكگیضا پ جوـ آضی ظثبلضفتبض عیزضن قس( قست

زضن ـسیتس فیاؾـت وـ ثـب افـعا یثساى هقـ يیا وـس یهـ

ب ثب بفتی يی. ابثسی یه فیافعا عی ضفتبض جوـ آضی ظثبل قـس ،

اؾت ییثس. (19 ،20)زاقت یذــا نزیگط هغبلقبت جیتب

ثطبهـ زضزضن قس تیث قست حؿبؾ تج وـ

هسیطیت هبؾت ضفبضبی جوـ جـت یهساذلـ ای آهظقـ

اهب زض اضظقوسی ذاس ثز. جیثرف تب سیآضی ظثبل

ثب افعایف گطـ حؿبؾیت افطاز ؿجت ث ػاز یهغبلق پبظو

.(21)هحیغی، فولىطز آب تغییطی ىطز ثزضفتبضبی ظیؿت

هیعاى آگبی حؿبؾیت زضن قس ی افطاز تحمیك حبضط ثط

( یقی طچ <05/0pحؿت هیعاى تحهیالتكبى، هتفبت جز )

تحهیالت افطاز ثیكتط قز آگبی حؿبؾیت زضن قس افطاز

ثب و زض ذهل ضفتبض جوـ آضی ظثبل تغییطی وی وس

Dow

nloa

ded

from

tbj.s

su.a

c.ir

at 2

:01

IRS

T o

n F

riday

Feb

ruar

y 26

th 2

021

[ D

OI:

10.1

8502

/tbj.v

17i5

.310

]



18



، اهب ثب هغبلق ذطز (22)ورا ىیبفت بی ؾبثت وىبضاى

زض هغبلق ذطز پیك آگبی زض (17)پیك وىبضاى بوؿ ثز

ذهل هاز ظائس قطی زض قط ثسضفجبؼ ثز و تفبت

هحیظ جغطافیبیی اظ زالیل اذتالف زض تبیج هی ثبقس. لصا جت

ی افطاز زض توبم ؾغح حؿبؼ وزى افطاز، اثتسا ثبیس آگب

تحهیلی ضا ثبال ثطز ضوي ایى ثب افعایف هكبضوت افضبء جبهق

زض ذهل هكىل هی تاى افطاز ضا ؿجت ث هضؿ حؿبؼ

قست، هبفـ هاـ تط وز. یبفت بی هغبلق هب كبى زاز و

ثط حؿت هیعاى تحهیالت، ثب یىسیگط تفبت زضن قس

، یه (23)بی فتحی وىبضاىهقبزاضی زاقت. یبفت

و افطاز ، تبیج فق ضا تبییس هی وبیس ثغضی(24)ؾبزات

لیؿبؽ اظ هیبگیي وط ثبالتطی ؿجت ث ؾبیط گط ب ی

.ثطذضزاض ثزس تحهیلی

ثب ثطایي ثب تج ث پبییي ثزى هیعاى آگبی افطاز زض ظهی ضفتبض

جوـ آضی ظثبل فسم ضفتبض هبؾت ضطضی اؾت زض جت

افعایف آگبی اضای زلیك اعالفبتی زض ایي ظهی ثب اؾتفبز اظ

هسل افتمبز ثساقتی گبم ثطزاقت قز زض ایي ضا ث مف

ی ث فاى اثعاضی هبؾت جت پعقه پطؾل ثساقتی زضهب

آهظـ افطاز زض ذهل ضفتبض جوـ آضی ظثبل لیب تبویس هی

زضنس اظ افطاز هضز هغبلق اظ عطیك 69زض ایي هغبلق گطزز.

ضؾب بی اضتجبط جوقی جت ضفتبض جوـ آضی ظثبل ضاوبیی

زضنس( 27قس ثزس مف پطؾل ثساقتی زضهبی پعقه)

، ن ذای زاقت (25)ثز و ثب هغبلق بهساض وىبضاىووتط

زضنس( هن تطیي 63اهب ثب هغبلق تبثكیبى و زض آى پعقه )

زضنس 2زضنس( ضازی تلیعیى ) 24پطؾل ثساقتی زضهب ی )

. ثب تج ث ون ضگ ثزى (26)زض هطحل ثقس ن ذای ساقت

ی زض ضاوبیی افطاز هضز مف پعقه پطؾل ثساقتی زض هب

ؾیؿتن ثطای هؿئل كساضی ضؾس ایي هی ؾط هغبلق ث

تط فقبل هؾض ث ضیعی ثطبه یبظهس ثبقس زضهبی ثساقتی

پعقىبى ثبقس، اظ عطفی ثب تج ثساقتی زضهبی پطؾل وطزى

ث مف ضؾب بی اضتجبط جوقی زض ایي پػف هی تاى اظ

افتمبز ثساقتی و ثطای عطاحی ثطبه بی آهظقی انل هسل

تلیس پیبم بی تطغیت وس اظ عطیك ضؾب ب هفیس اؾت

ووه گطفت تب ثتاى زضنس ثیكتطی اظ افطاز ضا زض جت سف

هضز ؾط ضاوبیی وطز. احؿبؼ هؿئلیت ثتطیي ضاوبی فول

جوـ آضی زاذلی ثز و افطاز ضا اظ زضى تحطیه ث ضفتبض

ظثبل هی وز ضوي ایى تج ث وعي یع ثیكتط اظ حس

هتؾظ گعاضـ قس ثز، لصا ثب تج ث جز حؽ هؿئلیت

ثبال زض افطاز هن زاؿتي هؿئل هی تاى ثب هكبضوت زذبلت

افطاز زض ظهی ثطبه ضیعی اجطا، الساهبت هفیسی ضا زض ایي

ؾط هی ضؾس جبهق هضز ؾط پصیطای ط ظهی اجبم زاز ث

گ هساذل زض ذهل ضفتبضبی ثساقتی اظ جول جوـ

آضی ظثبل ثب تج ث حؽ هؿئلیت ثبال هی ثبقس. اوثط افطاز

زضنس( اظ فولىطز بهغلة زض ظهی ی 5/77هضز ثطضؾی)

ضفتبض جوـ آضی ظثبل ثطذضزاض ثزس و ثب تبیج بهساض

ن ذای زاقت. زض (27)، ذجؿت هجبضوی (25)ىوىبضا

ثرف فولىطز، افطاز زض هعل ؾپؽ زض هحل وبض ثتط ثیكتط

ضفتبض جوـ آضی ظثبل ضا اجبم هی زس، عجك ثطضؾی ثقول

آهس زض ثرف آگبی ثیكتط افطاز جز ثیوبضی ، ثی تقفي،

ز ثزس چط بهبؾت هغم ضا فلت جوـ آضی ظثبل شوط وط

لصا الظم اؾت الساهبت هفیسی زض ذهل اضتمبء آگبی اظ

هعایبی حبنل اظ ضفتبض جوـ آضی ظثبل زض هىبى بی

Dow

nloa

ded

from

tbj.s

su.a

c.ir

at 2

:01

IRS

T o

n F

riday

Feb

ruar

y 26

th 2

021

[ D

OI:

10.1

8502

/tbj.v

17i5

.310

]



19



زیگط)جبز، ذیبثبى، ضزذب( فایس حبنل اظ ظیجبیی ذیبثبى،

ضزذب جبز قط ضا ث افطاز یبزآض قس. اظ هحسزیت بی

لك ثزى پبضن ب هطاوع پػف هی تاى ث ووجز لت ، ق

ثساقتی زضهبی، همغقی ثزى، تقساز ث ؿجت ون قطوت

وسگبى اقبض وطز و هی تاى تقوین پصیطی یبفت ب ضا تحت

تبثیط لطاض زس. ن چیي، ث زلیل اوتفب ث زاز بی حبنل اظ

پطؾكبه ب، هوىي اؾت ثؿیبضی اظ افطاز قطوت وس ؾطات

ضا اثطاظ ىس. القی ذز

ثب تج ث ىبت شوط قس، پیكبز هی قز جت ثبال ضفتي

اضظـ تبیج حبنل، هغبلقبت هكبثی ثط ضی و بی

هتفبت ثب حجن ثبالتطی نضت گیطز. ن چیي هی تاى هغبلق

ضا ث نضت ویفی ثب اؾتفبز اظ ههبحج بی ؾبذتبضهس اجبم

زاز.

و آگبی افطاز زض ذهل جوـ آضی ظثبل تبیج كبى زاز

ضقیف ثز اضتمبء آگبی افطاز هؿتلعم اؾتفبز اظ ضازی

تلیعیى ث فاى هن تطیي ضاوبی فول ذبضجی اضؾبل

يیچ نثطقض جز افطزی آگب زض زضهبگب هی ثبقس.

فبوتضبی يیزضن قس ثقاى ثتط تیهبفـ ، قست حؿبؾ

اظ ظثبل قبذت قسس. یوس اجبم ضفتبض جوـ آض ییگ فیپ

ایي ض عطاحی هساذالت آهظقی زض آیس ثبیس ثط ؾبظ بی

هبفـ، حؿبؾیت ، قست زضن قس تبویس وس

تعارض منافع

همبل جز ساضز. ؿسگبىی يیث یتضبز هبفق چی

قدردانی و تطکر

480/94ث قوبض: تحمیمبتی عطح اظ ثطگطفت حبضط ی هغبلق

فلم هقبت تحمیمبت فبضی زاكگب 21/10/94هضخ

تحمیمبت هقبت اظ ثسیؾیل ثبقس. هی وطهبى پعقىی

اظ هبلی، حوبیت جت ث زاكگب فلم پعقىی وطهبى فبضی

جبة آلبی زوتط هؾلهی ث جت ضاوبیی هكبض زض

جث فبهطی وبضقبؼ ثساقت هح ذبن اجطای عطح اظ

، هؿبفست زض اجطای عطح زلت نجط ثربعطهساضؼ

.گطزز هی لسضزای تكىط نویوب

References

1- Un-Habitat. Solid waste management in the world's cities: water and sanitation in the world's

cities:UN-Habitat. 2010: 1-28.

2-Kazuva E, Zhang J, Tong Z, Si A, Na L. The DPSIR Model for Environmental Risk Assessment

of Municipal Solid Waste in Dar es Salaam City, Tanzania. International journal of environmental

research and public health. 2018;15(8):1692.

3-Maimoun MA, Reinhart DR, Madani K. An environmental-economic assessment of residential

curbside collection programs in Central Florida. Waste Management. 2016;54:27-38.

4-Jiang Y, Kang My, Liu Z, Zhou Yf. Urban garbage disposal and management in China. Journal of

Environmental Sciences.2003;15(4):531-40.

Dow

nloa

ded

from

tbj.s

su.a

c.ir

at 2

:01

IRS

T o

n F

riday

Feb

ruar

y 26

th 2

021

[ D

OI:

10.1

8502

/tbj.v

17i5

.310

]



20



5-Rahmani M, Rrahmani H, Aghayee H. The report reviews the experience and performance of

noncooperation number of households with garbage collection Village Partnership Mahmoudi feyz.

2010;21:14-19. [Persian]

6-Parizeau K, von Massow M, Martin R. Household-level dynamics of food waste production and

related beliefs, attitudes, and behaviours in Guelph, Ontario. Waste Management. 2015; 207: 17-35

7-Hazra T, Goel S. Solid waste management in Kolkata, India: Practices and challenges. Waste

management. 2009;29(1):470-8.

8-Stephen S, Susan C. Economic Commission for Eroupe Environment and Human Settlements

Divition, Aarhus Conventions. United Nations(Economic Commission For Europe Geneva).

2000;New York and Geneva;2000.

9-Aliyri L, Abaszade M, Mirzayee H. The effect of economic capital and satisfaction of the utilities

on the participation of citizens in the separation and collection of household waste. Sociological

studies.2010;2(7):57-74.

10-Strecher VJ, Champion VL, Rosenstock IM. The health belief model and health behavior. 1997.

11-Newell M, Modeste N, Marshak HH, Wilson C. Health beliefs and the prevention of

hypertension in a black population living in London. Ethnicity & disease. 2009;19(1):35.

12-Azadbakht M, Garmaroodi G, Taheri Tanjani P, Sahaf R, Shojaeizade D, Gheisvandi E. Health

Promoting Self-Care Behaviors and Its Related Factors in Elderly: Application of Health Belief

Model. Journal of Education And Community Health. 2014;1(2):20-9. [Persian]

13-Shamsi M, Bayati A. A survey of the prevalence of self-medication and the factors affecting it in

pregnant mothers referring to health centers in Arak city.2009. [Persian]

14-Shamsi M, Sharifirad G, Kachoyee A, Hassanzadeh A. The effect of educational program

walking based on health belief model on control sugar in woman by type 2 diabetics. Iranian

Journal of Endocrinology and Metabolism. 2009;11(5):490-597. [Persian]

15-Sharifi-rad G, Hazavei MM, Hasan-zadeh A, Danesh-amouz A. The effect of health education

based on health belief model on preventive actions of smoking in grade one, middle school

students. Arak Medical University Journal. 2007;10(1):79-86.[Persian]

16-Fereydoun F. The impact of municipality's specialized training programs on the determination of

dry waste disposal in the municipality of area 17[master's degree in environmental management].

environment College. 2009. [Persian]

Dow

nloa

ded

from

tbj.s

su.a

c.ir

at 2

:01

IRS

T o

n F

riday

Feb

ruar

y 26

th 2

021

[ D

OI:

10.1

8502

/tbj.v

17i5

.310

]



21



17-Khorpisheh Z, Mokhtari M, Madani A, Dindarloo K, Ghafari H, Alipour V. The awareness,

attitude and function of the citizens of Bandar Abbas in the field of solid urban waste management.

The 16th National Conference on Environmental Health in Iran:2013 Oct. Tabtiz University of

Medical Sciences. [Persian]

18-Khodaveisi M, Mohamadkhani M, Amini R, Karami M. Factors Predicting the Standard

Precautions for Infection Control among Pre-hospital Emergency Staff of Hamadan Based on the

Health Belief Model. Journal of Education and Community Health. 2017; 4(3): 12-18. [Persian]

19-Vazini H, Barati M. Predicting Factors Related to Self-care Behaviors among Type 2 Diabetic

Patients based on Health Belief Model. Journal of Torbat Heydarieh University of Medical

Sciences.2013; 1(4):16-25. [Persian]

20-Sharifabad MM, Tonekaboni NR. Perceived severity and susceptibility of diabetes

complications and its relation to self-care behaviors among diabetic patients. Armaghane Danesh

Bimonthly Journal. 2007;12(3):59-68.[Persian]

21-Pazokinejad Z, Salehi S. The Analysis of Social Factors Affecting the Attitude and the

Environmental Performance of Students. Applied Sociology. 2014; 25(55):71-88. [Persian]

22-Shahnazi H, Sabooteh S, Sharifirad G, Mirkarimi K, Hassanzadeh A. The impact of education

intervention on the Health Belief Model constructs regarding anxiety of nulliparous pregnant

women. Journal of education and health promotion.2015;4-27. [Persian]

23-Shekhi MF, Shamsi M, Khorsandi M, Heaidari M. Predictors accident structures in mothers with

children under 5 years old in city of Khorramabad based on Health Belief Model. Safety Promotion

and Injury Prevention. 2015;3(3):199-206. [Persian]

24-Niksadat N, Solhi M, Shojaezadeh D, Gohari MR. Investigating the effect of education based on

health belief model on improving the preventive behaviors of self-medication in the women under

the supervision of health institutions of zone 3 of Tehran. Razi Journal of Medical Sciences.

2013;20(113):48-59. [Persian]

25-Namdar A, Bigizadeh S, Naghizadeh MM. Measuring Health Belief Model components in

adopting preventive behaviors of cervical cancer. Journal of Fasa University of Medical Sciences.

2012;2(1):34-44. [Persian]

Dow

nloa

ded

from

tbj.s

su.a

c.ir

at 2

:01

IRS

T o

n F

riday

Feb

ruar

y 26

th 2

021

[ D

OI:

10.1

8502

/tbj.v

17i5

.310

]



22



26-Tabeshian A, Firozeh F. The effect of health education on performing Pap smear test for

prevention of cervix cancer in teachers of Isfahan city. Medical Science Journal of Islamic Azad

Univesity-Tehran Medical Branch. 2009;19(1):35-40. [Persian]

27- Mobaraki A , Mahmoudi F, Mohebi Z. Knowledge, attitude and practice about Pap smear test in

women working hospitals Yasuj city. Journal of Nursing and Midwifery School Gorgan. 2008; 5(2):

29-35. [Persian]

Dow

nloa

ded

from

tbj.s

su.a

c.ir

at 2

:01

IRS

T o

n F

riday

Feb

ruar

y 26

th 2

021

[ D

OI:

10.1

8502

/tbj.v

17i5

.310

]



original article received: 2015/11/18 accepted:2016/01/04 ...tbj.ssu.ac.ir/article-1-1786-fa.pdf ·...

Documents