paper 3 (class xii)
TRANSCRIPT
-
8/8/2019 Paper 3 (Class XII)
1/16
OHTCFYB PMHLXMJHO WYFQTMCMJ XFKMJM
WYMDQHDB WMWBY$ 4
DNMTT%SHH
LBJBYMN HJTQYRDQHFJT=* Qcb ]rbtqhfj wmwby dfjthtqt f` q|f wmyqt #ifqc dfjqmhj fjnx ernqhwnb dcfhdb }rbtqhfj( `fy =77
emyot* Qcbyb |hnn ib `fry tbdqhfjt hj Wmyq%H #bmdc dfjqmhjhjl 97 }rbtqhfjt( `fry tbdqhfjt hj Wmyq%HH#bmdc dfjqmhjhjl =7 }rbtqhfjt(* Mjt|by mjx QCYBB f` qcb fry tbdqhfjt hj Wmyq%H mja mjx Q\F f`qcb fry tbdqhfjt hj Wmyq%HH*
9* Qcb }rbtqhfj wmwby DFAB ht wyhjqba fj qcb yhlcq cmja qfw dfyjby fj qcht tcbbq f` qcht iffonbq*
4* Qcb dfewfthqhfj f` qcb }rbtqhfj wmwby ht lhpbj hj qcb qminb ibnf| ;
T Jf* Trikbdq Wmyq%H Wmyq%HH
=Emqcbemqhdt 97 }rbtqhfjt % = emyo bmdc =7 }rbtqhfjt % 9 emyo bmdc
9Wcxthdt 97 }rbtqhfjt % = emyo bmdc =7 }rbtqhfjt % 9 emyo bmdc
4Dcbehtqyx 97 }rbtqhfjt % = emyo bmdc =7 }rbtqhfjt % 9 emyo bmdc
1Ihfnflx 97 }rbtqhfjt % = emyo bmdc =7 }rbtqhfjt % 9 emyo bmdc
1* Qcb mjt|by wmwby ht emdchjb ybmaminb* Af jfq fylbq qf ebjqhfj xfry wmwby dfab mja Yfnn Jreibyjbmqnx mja dnbmynx hj qcb inmjo twmdb wyfphaba hj qcb Fikbdqhpb Ybtwfjtb Tcbbq #FYT(&Mjt|byTcbbq*
2* @fy bmdc }rbtqhfj. hjahdmqb xfry mjt|by ix hnnhjl qcb dfyybtwfjahjl fpmn |hqc m CI wbjdhn fjnx*
0* @fy bmdc }rbtqhfj qcbyb |hnn ib `fry dcfhdbt lhpbj mja fjnx fjb f` qcbe ht qcb dfyybdq mjt|by* @hnn fjnx
fjb fpmn wby }rbtqhfj* H` xfr emyo efyb qcmj fjb fpmn. hq |hnn ib dfjthabyba mt mj hjdfyybdq mjt|by*
-
8/8/2019 Paper 3 (Class XII)
2/16
Wyb%`frjamqhfj Dmybby Dmyb Wyflymeebt #WDDW( Ahphthfj =
WMYQ%H #= Emyo(EMQCBEMQHDT
=* Trwwftb qcb tb}rbjdb m=. m9. m4 ****** ht mj myhqcebqhd wyflybtthfj f` ahtqhjdq jreibyt trdc qcmq qcbtb}rbjdb m
=. m
9. m
1.m
3****** ht m lbfebqyhd wyflybtthfj* Qcb dfeefj ymqhf f` qcb lbfebqyhd wyflybtthfj ht ;
#M( 9 #I( 1 #D( m=
#A( jfq abqbyehjminb
9* Qcb wfthqpb hjqblby o fy |chdc #=7=(o9o-ht m emshere ht ;
#M( 8 #I( =7 #D( == #A( =7=
4* Nbq w#s( 5 m7/ m
=s / *******/ m
jsj ib m {byf wfnxjfehmn |hqc hjqblby dfb``hdhbjqt* H` w# 049 ( 5 7. qcb
temnnbtq wftthinb pmnrb f` j ht ;
#M( 3 #I( 0 #D( 1 #A( 9
1* Qcybb wnmxbyt wnmx m qfqmn f` 8 lmebt* Hj bmdc lmeb. fjb wbytfj |hjt mja qcb fqcby q|f nftb ? qcb |hjjby
lbqt 9 wfhjqt mja qcb nftbyt lbq = bmdc* Qcb jreiby f` |mxt hj |chdc qcbx dmj wnmx mnn qcb 8 lmebt mja
`hjhtc bmdc |hqc m {byf tdfyb ht ;
#M( 31 #I( =037 #D(
-
8/8/2019 Paper 3 (Class XII)
3/16
Wyb%`frjamqhfj Dmybby Dmyb Wyflymeebt #WDDW( Ahphthfj 9
==* Ab`hjb m `rjdqhfj ` ; Y Y lhpbj ix ;
`#s( 5
7s`fy.imss
7s`fy.s
sthj
9
9
Trwwftb #s( ah``bybjqhminb fj Y* Qcbj.#M( m 57. i 5 7 #I( m 5 =. i 5 7 #D( m 5 7. i 5 = #A( m 5 =. i 5 =
=9* Qcb tcfyqbtq ahtqmjdb `yfe #7. 4( qf qcb wmymifnm x9 5 1s ht ;
#M( 9 #I( 9 #D( 2 #A( 2
=4* Qbj qyrdot. jreibyba = qf =7. myb dmyyxhjl wmdobqt f` trlmy* Bmdc wmdobq |bhlct bhqcby 888 let fy =777let mja bmdc qyrdo dmyyhbt fjnx qcb wmdobqt b}rmn |bhlcqt* Qcb dfeihjba |bhlcq f` = wmdobq tbnbdqba`yfe qcb hytq qyrdo. 9 wmdobqt yfe qcb tbdfja. 1 wmdobq yfe qcb qchya. mja tf fj mja 98 wmdobqt yfe qcbqbjqc qyrdo ht=7993
jaa
=#I(
eaa
=5
jaa
=
#D( ea
a
=:
jaa
=#A( jf ybnmqhfjtchw dmj ib abqbyehjba
97* Qcb jreiby f` ybnmqhfj Y yfe mj e%bnbebjq tbq M qf mj j%bnbebjq tbq I tmqht`xhjl qcb dfjahqhfj ;#m. i
=( Y. #m. i
9( Y i
=5 i
9`fy m M. i
=. i
9 ht ;
#M( je
#I( 9e / j
9e
9j
#D( ej #A( #j / =(e
-
8/8/2019 Paper 3 (Class XII)
4/16
Wyb%`frjamqhfj Dmybby Dmyb Wyflymeebt #WDDW( Ahphthfj 4
WCXTHDT
9=* Qcb ybnmqhfj Dw D
p5 Y#D
w. D
p; Efnmy twbdh`hd cbmqt mq dfjtqmjq wybttryb. pfnreb( ht bsmdqnx qyrb fy ;
#M( mj habmn efjf%mqfehd lmt #I( mjx habmn lmt. |cbqcby efjf%ahm wfnx mqfhed#D( mjx ybmn lmt mifpb hqt dyhqhdmn qbewbymqryb #A( mnn ybmn lmtbt
99* Qcb efnbdrnbt f` mhy hj qcb yffe qcmq xfr myb thqqhjl myb mnn bswbyhbjbhjl qcb `fydb f` lymphqx qbjahjl qf
iyhjl qcbe af|j* Qcb efnbdrnbt myb mntf yb}rbjqnx mja ymjafenx rjabylfhjl dfnnhthfjt. |chdc qbja qffwwftb qcb b``bdq f` `mnn rjaby lymphqx* Qcb abjthqx f` mhy ht jbmynx rjh`fye qcyfrlcfrq qcb yffe ibdmrtb#M( qcb emtt f` qcb efnbdrnbt ht pbyx temnn#I( qcb lymphqmqhfjmn wfqbjqhmn bjbylx elc ht trdc nbttby qcmj qcb mpbymlb qcbyemn bjbylx oQ*#D( qcb lymphqmqhfjmn wfqbjqhmn bjylx elc ht ertc lybmqby qcb qcb mpbymlb qcbyemn bjbylx oQ*#A( elc ht jbmynx f` qcb tmeb emljhqrab mt oQ. |chdc ybtrnqt hj qcb dmjdbnnmqhfj f` qcb q|f fwwfthjl`mdqfyt*
94* M wmymnnbn wnmqb dmwmdhqfy ht dcmylba rnnx ix rthjl m imqqbyx* Qcbj |hqcfrq ahtdfjjbdqhjl qcb imqqbyx. qcbwnmqbt myb efpba ryqcby mwmyq* Qcbj.#M( qcb dcmylb fj qcb dmwmdhqfy hjdybmtbt#I( qcb pfnqmlb ah``bybjdb ibq|bbj qcb wnmqbt abdybmtbt#D( qcb dmwmdhqmjdb hjdybmtbt
#A( qcb bnbdqyftqmqhd bjbylx tqfyba hj qcb dmwmdhqfy abdybmtbt
91* Qcb hpb thabt f` m yblrnmy wbjqmlfj myb ybwybtbjqba ix pbdqfyt=M
.
9M
.4M
.
1M
mja2M
. hj dxdnhd fyaby
mt tcf|j* Dfyybtwfjahjl pbyqhdbt myb ybwybtbjqba ix=I
.
9I
.4I
.
1I
mja2I
aym|j yfe qcb dbjqyb f`
qcb wbjqmlfj*
M=M9
M4
M
M2
I=
I9
I4
I1
I2
Qcbj9I
/
4I
/1I
/
2I
5
#M(=M
#I( =M
#D(
=I
#A( =I
92* @fry ebnmnnhd wnmqbt bmdc f` try`mdb mybm #f` fjb thab( M. myb wnmdba mq m ahtqmjdb a mwmyq yfe bmdc fqcby*Qcb q|f frqby wnmqbt myb dfjjbdqba qf m wfhjq W mja qcb q|f hjjby wnmqbt qf mjfqcby wfhjq ] mt tcf|j hj`hlryb*
W ]
Qcbj qcb dmwdhqmjdb f` qcb txtqbe ht
#M(a9
M7 #I(
a
M7 #D(
a
M9 7 #A(
a
M4 7
90* M wyflybtthpb |mpb qympbnnhjl hj wfthqpb s%ahybdqhfj lhpbj ix x 5 m dft #os q( ebbqt m abjtby try`mdb mqs 5 7. q 5 7* Qcb yb`nbdqba |mpb ht qcbj lhpbj ix#M( x 5 m thj#os ms( #I( x 5 m dft#os / ms( #D( x 5 m thj #q os( #A( x 5 m dft #os q(
9
-
8/8/2019 Paper 3 (Class XII)
5/16
Wyb%`frjamqhfj Dmybby Dmyb Wyflymeebt #WDDW( Ahphthfj 1
93* Mj habmn ahmqfehd lmt ht cbmqba mq dfjtqmjq wybttryb* Qcb ymqhf f` qcb |fyo afjb qf qcb cbmq trwwnhba ht
#M(2
4#I(
2
9#D(
I mja M D > I M #A( D > M > I mja I M > M D
33* Q|f wfhjqt myb ymjafenx dcftbt fj qcb dhydre`bybjdb f` m dhydnb f` ymahrt y* Qcb wyfimihnhqx qcmq qcbahtqmjdb ibq|bbj qcb q|f wfhjqt ht mq nbmtq y ht b}rmn qf
#M(9 #I( thj y #D(
9 #A(
49
38* Dfjthaby mn jmqrymn jreibyt |cftb abdhemn bswmjthfj cmt fjnx qcbj bpbj ahlhqt 7. 9. 1. 0. 3* Trwwftbqcbtb myb myymjlba hj hjdybmthjl fyaby* H` m
jabjfqbt qcb j%qc jreiby hj qcht tb}rbjdb. qcbj
nhej
nfl mj
nflj b}rmnt ;
#M( 7 #I( nfl2=7 #D( nfl
9=7 #A( 9
87* Qcb tre f` mnn mitfnrqb pmnrbt f` qcb ah``bybjdbt f` qcb jreibyt =. 9. 4*******. j. qmobj q|f mq m qheb.
h*b*
jhk
kh b}rmnt ;
#M( =j4 #I( j4 #D( =j4 #A( 9j4
-
8/8/2019 Paper 3 (Class XII)
12/16
Wyb%`frjamqhfj Dmybby Dmyb Wyflymeebt #WDDW( Ahphthfj ==
WCXTHDT
8=* M twcbyhdmn dmphqx f` ymahrt y ht dmypba frq f` m rjh`fye tfnha twcbyb f` ymahrt Y mt tcf|j hj qcb hlryb*
Yy
Qcb ahtqmjdb f` qcb dbjqby f` emtt f` qcb ybtrnqhjl ifax yfe qcmq f` qcb tfnha twcbyb ht lhpbj ix
#M(9
yY #I(
9
yY #D( 7 #A(
99
4
yYyY
y
89* M wnmjf%dfjpbs nbtt emab f` emqbyhmn f` yb`ymdqhpb hjabs |hqc ymahrt f` drypmqryb Y ht thnpbyba fj qcbdrypba thab* Cf| my m|mx yfe qcb nbjt%ehyyfy ertq xfr wnmdb m wfhjq fikbdq tf qcmq qcb hemlb dfhjdhabt
|hqc qcb fikbdq 6
#M(
Y#I( Y #D(
=
Y
#A(Y
84* j efnbt f` m pmj aby \mtnt lmt fibxhjl qcb b}rmqhfj f` tqmqb
9
9
P
mjW #P ji( 5 jYQ. |cbyb m mja i myb
lmt abwbjabjq dfjtqmjqt. ht emab qf rjabylf m dxdnhd wyfdbtt qcmq ht abwhdqba ix m ybdqmjlnb hj qcb WP
ahmlyme mt tcf|j hj qcb `hlryb* \cmq ht qcb cbmq mitfyiba ix qcb lmt hj fjb dxdnb6
W
W=
W9
P9P= P
#M( j#W= W
9( #P
9 P
=( #I( #W
= W
9( #P
9 P
=(
#D(
99
9
99=
9
=P
mjW
P
mjW #P
= P
9( #A(
99
9
99=
9
=P
mjW
P
mjW #P
9 P
=(
81* @fy |cmq pmnrb f` qcb ybthtqfy S |hnn qcb b}rhpmnbjq ybthtqmjdb f` qcb q|f dhydrhqt tcf|j ib qcb tmeb 6
s0s 0s 0s
Y Y Y Y
0s 0s 0s
Y Y Y Y
s0s
Y
#M( Y #I( 0Y #D( 9Y #A(9
=2 Y
-
8/8/2019 Paper 3 (Class XII)
13/16
Wyb%`frjamqhfj Dmybby Dmyb Wyflymeebt #WDDW( Ahphthfj =9
82* M tfnha rjh`fye twcbyb cmphjl m emtt E. ymahrt Y. mja efebjq f` hjbyqhm f`2
9EY9 yfnnt af|j m wnmjb
hjdnhjba mq mj mjlnb qf qcb cfyh{fjqmn tqmyqhjl yfe ybtq* Qcb dfb``hdhbjq f` tqmqhd yhdqhfj ibq|bbj qcbtwcbyb mja wnmjb ht * Qcbj.#M( qcb twcbyb |hnn mn|mxt yfnn |hqcfrq tnhwwhjl#I( qcb twcbyb |hnn mn|mxt tnhab
#D( qcb twcbyb |hnn yfnn |hqcfrq tnhwwhjl fjnx h` thj 9
-
8/8/2019 Paper 3 (Class XII)
14/16
Wyb%`frjamqhfj Dmybby Dmyb Wyflymeebt #WDDW( Ahphthfj =4
=77* Dfjthaby = ol f` nh}rha |mqby rjabylfhjl dcmjlb hj wcmtb qf |mqby pmwfry mq =77D* Mq =77D. qcb
pmwfry wybttryb =*7= =72 Je9 mja qcb nmqbjq cbmq f` pmwfyh{mqhfj ht 99*0 =72 K ol=* Qcb abjthqx f`
nh}rha |mqby ht =74 ol e4 mja qcmq f` pmwfry ht3*=
=ol e4* Qcb dcmjlb hj hjqbyjmn bjbylx hj qcht wcmtb
dcmjlb ht jbmynx*
#M( =*3 =72 K ol= #I( 97*3 =72 K ol= #D( 99*0 =72 K ol= #A( ==*4 =72 K ol=
DCBEHTQYX
=7=* H` qcb wC f` m ehsqryb f` =7 en f` 7*= E JC1FC mja =7 en f` = E JC
1Dn tfnrqhfj ht 3. qcb wO
ipmnrb f`
JC1FC ht qcbj dnftbtq qf
#M( 4 #I( 2 #D( < #A( 8
=79* M dxnhjaby f` dffohjl lmt hj m cfrtbcfna dfjqmhjt ==*0 ol f` irqmjb*Qcb qcbyefdcbehdmn ybmdqhfj fy
qcb dfeirtqhfj f` irqmjb ht
9D1C=7#l( / =4F9#l( 3DF9#l( / =7C9F#(? C 5
9023 OK&efn* H` qcb cfrtbcfna jbbat=2777 OK f`bjbylx wby amx. qcb dffohjl lmt dxnhjaby |hnn nmtq fy mifrq
#M( 01 amxt #I( 12 amxt #D( 97 amxt #A( 42 amxt
=74* Qcb maahqhfj f` 7*014 l f` m dfewfrja qf 27 en f` ibj{bjb #abjthqx 5 7*3
-
8/8/2019 Paper 3 (Class XII)
15/16
Wyb%`frjamqhfj Dmybby Dmyb Wyflymeebt #WDDW( Ahphthfj =1
=73*
FC
Iy hj DT9 9
SJmFC
Eb%HX
Hj qcb mifpb tb}rbjdb f` ybmdqhfjt. qcb emkfy wyfardqt S mja X myb
#M( S 5
FC
IyX 5
FEb
Iy#I( S 5
FC
IyX 5
FCFC
#D( S 5
FC
Iy
X 5
FEb
Iy
#A( S 5
FC
Iy
X 5
FC
FC
=78* 941Qc87
lbqt dfjpbyqba qf 970Wi39
qcyfrlc m tbyhbt f` ymahfmdqhpb abdmx wyfdbttbt* Qcb jreiby f` mnwcm mja
ibqm wmyqhdnbt nftq hj qcht qymjt`fyemqhfj ybtwbdqhpbnx. myb
#M( 0 mja 0 #I( 0 mja < #D( 1 mja 9 #A( < mja 0
==7* Hj qcb fnnf|hjl qymjt`fyemqhfj
F FC
FEb FEb
F
Eb
Ybmlbjq =
Ybmlbjq 9
DF C9
ybmlbjqt = mja 9 myb ;
#M( C9TF
1? mnomnhjb OEjF
1#I( MnDn
4? n
9 JmFC
#D( C4WF
1? DCDn
4OFC #A( OFC?DCDn
4 OFC
IHFNFLX
===* Qcb efab f` mdqhfj f` wbjhdhnnhj ht mt fnnf|t ;
#M( Hq hjchihqt phymn ybwnhdmqhfj #I( Hq bjcmjdbt heerjhqx
#D( Hq hjchihqt imdqbyhmn dbnn |mnn txjqcbtht #A( Hq hjchihqt qymjtdyhwqhfj
==9* \chdc f` qcb `fnnf|hjl tqmqbebjqt ht qyrb `fy ebhftht 6
#M( Fjb yfrja f` dcyfeftfeb arwnhdmqhfj mja fjb yfrja f` dbnn ahphthfj
#I( Fjb yfrja f` dcyfeftfeb arwnhdmqhfj mja q|f yfrjat f` dbnn ahphthfj
#D( Q|f yfrjat f` dcyfeftfeb arwnhdmqhfj mja fjb yfrja f` dbnn ahphthfj
#A( Q|f yfrjat f` dcyfeftfeb arwnhdmqhfj mja q|f yfrjat f` dbnn ahphthfj
-
8/8/2019 Paper 3 (Class XII)
16/16
Wyb%`frjamqhfj Dmybby Dmyb Wyflymeebt #WDDW( Ahphthfj =2
==4* Hjtqbma f` 4. h` 9 imtbt dfab fy mj mehjf mdha. qcb ablbjbymdx f` dfafjt dfahjl fy qcb tmeb mehjf mdha
|frna cmpb ;
#M( hjdybmtba #I( abdybmtba
#D( ybemhjba qcb tmeb #A( ibbj rjdbyqmhj
==1* Lyblfy Ebjabn tcf|ba qcmq rjhq `mdqfyt bshtq hj wmhyt mja bschihq mt afehjmjq%ybdbtthpb ybnmqhfjtchw*
Qcbtb rjhq mdqfyt. hj efabyj qbyehjfnflx. myb dmnnba ;
#M( lbjbt #I( mnnbnbt #D( Hfdh #A( abqbyehjmjqt
==2* B*dfnh cmt fwqhemn lyf|c qbewbymqryb f` 4