povred e - vzsbeograd.edu.rs€¦ · § vulnus punctum-ubodna rana § vulnus scissum-sekotina §...
TRANSCRIPT
![Page 1: POVRED E - vzsbeograd.edu.rs€¦ · § Vulnus punctum-ubodna rana § Vulnus scissum-sekotina § Vulnus contusum-nagnječena rana § Vulnus laceratum-rezderotina § Vulnus lacerocontusum-razderno-](https://reader036.vdocument.in/reader036/viewer/2022062608/608931bd0eb25b45eb4abb01/html5/thumbnails/1.jpg)
POVREDE
Oštećenje organizma nastalo dejstvom spoljnje sile
Povreda kože i sluzokože-RANA-VULNUS
Fizička sila (mehaničke, termičke, električne, nuklearne)
Hemijska sila
Biološka sila (ujedi životinja, mikroorganizmi, paraziti )
![Page 2: POVRED E - vzsbeograd.edu.rs€¦ · § Vulnus punctum-ubodna rana § Vulnus scissum-sekotina § Vulnus contusum-nagnječena rana § Vulnus laceratum-rezderotina § Vulnus lacerocontusum-razderno-](https://reader036.vdocument.in/reader036/viewer/2022062608/608931bd0eb25b45eb4abb01/html5/thumbnails/2.jpg)
POVREDE
Izolovane (jedan etiološki činilac povredjuje jedan organ) Multiple ( jedan etiološki činilac povredjuje dva ili više organa ili
sistema) Kombinovane (više etioloških činilaca povredjuje jedan organ ) Udružena (više etioloških činilaca povredjuje više organa ili
sistema)
![Page 3: POVRED E - vzsbeograd.edu.rs€¦ · § Vulnus punctum-ubodna rana § Vulnus scissum-sekotina § Vulnus contusum-nagnječena rana § Vulnus laceratum-rezderotina § Vulnus lacerocontusum-razderno-](https://reader036.vdocument.in/reader036/viewer/2022062608/608931bd0eb25b45eb4abb01/html5/thumbnails/3.jpg)
MEHANIČKE povrede
§ Sila kompresije, pritisak
§ Sila fleksije, savijanje
§ Sila trakcije, vučenje
§ Sila elongacije, rastezanje
§ Sila rotacije, okretanje
§ Sila torzije, uvrtanje
§ Sila disrupcije, kidanje
![Page 4: POVRED E - vzsbeograd.edu.rs€¦ · § Vulnus punctum-ubodna rana § Vulnus scissum-sekotina § Vulnus contusum-nagnječena rana § Vulnus laceratum-rezderotina § Vulnus lacerocontusum-razderno-](https://reader036.vdocument.in/reader036/viewer/2022062608/608931bd0eb25b45eb4abb01/html5/thumbnails/4.jpg)
MEHANIČKE povrede
§ Commotio-potres
§ Contusio-nagnječenje
§ Distensio-istegnuće
§ Distorsio-uganuće(elongacione,laceracione,rupturacione)
§ Luxatio-iščašenje
§ Fractura-prelom
§ Conquasatio-smrskavanje
§ Traumatska amputacija
![Page 5: POVRED E - vzsbeograd.edu.rs€¦ · § Vulnus punctum-ubodna rana § Vulnus scissum-sekotina § Vulnus contusum-nagnječena rana § Vulnus laceratum-rezderotina § Vulnus lacerocontusum-razderno-](https://reader036.vdocument.in/reader036/viewer/2022062608/608931bd0eb25b45eb4abb01/html5/thumbnails/5.jpg)
MEHANIČKE povrede
Nepenetrantne
Penetrantne
Perforantne
![Page 6: POVRED E - vzsbeograd.edu.rs€¦ · § Vulnus punctum-ubodna rana § Vulnus scissum-sekotina § Vulnus contusum-nagnječena rana § Vulnus laceratum-rezderotina § Vulnus lacerocontusum-razderno-](https://reader036.vdocument.in/reader036/viewer/2022062608/608931bd0eb25b45eb4abb01/html5/thumbnails/6.jpg)
TERMIČKE povrede
opekotina predstavlja ostećenje kože i lokalnog tkiva uzrokovano dejstvom patogene količine toplote,
elektriciteta, hemikalija ili različitih vrsta zračenja
Klasifikacija opekotina
§ Etiologija§ Dubina § Opečena površina§ Lokalizacija§ Težini opekotinske bolesti
![Page 7: POVRED E - vzsbeograd.edu.rs€¦ · § Vulnus punctum-ubodna rana § Vulnus scissum-sekotina § Vulnus contusum-nagnječena rana § Vulnus laceratum-rezderotina § Vulnus lacerocontusum-razderno-](https://reader036.vdocument.in/reader036/viewer/2022062608/608931bd0eb25b45eb4abb01/html5/thumbnails/7.jpg)
TERMIČKE povrede
§ Termičke - combustio, ambustio
§ Hemijske – causoma
§ Električne - electrocutio, fulguratio
§ Radijacione – radiodermatitis, sclerosa
Klasifikacija prema etiologiji
![Page 8: POVRED E - vzsbeograd.edu.rs€¦ · § Vulnus punctum-ubodna rana § Vulnus scissum-sekotina § Vulnus contusum-nagnječena rana § Vulnus laceratum-rezderotina § Vulnus lacerocontusum-razderno-](https://reader036.vdocument.in/reader036/viewer/2022062608/608931bd0eb25b45eb4abb01/html5/thumbnails/8.jpg)
TERMIČKE povrede
Klasifikacija prema dubini
Gradus I oštećenje epiderma bez oštećenja germinativnog sloja
Primer UV svetlost
Izgled kože Suva, crvena, edematozna, moguća pojava sitnih vezikula ispunjenih bistrom tečnošću
Senzacija Prisutna bolna osetljivost
Kapilarni refilling Prisutan
Vreme spontanog zarastanja
Do 7 dana
Stvaranje ožiljka Nema
![Page 9: POVRED E - vzsbeograd.edu.rs€¦ · § Vulnus punctum-ubodna rana § Vulnus scissum-sekotina § Vulnus contusum-nagnječena rana § Vulnus laceratum-rezderotina § Vulnus lacerocontusum-razderno-](https://reader036.vdocument.in/reader036/viewer/2022062608/608931bd0eb25b45eb4abb01/html5/thumbnails/9.jpg)
TERMIČKE povrede
Gradus II a Oštećenje epiderma i dela derma koji prominira u epiderm, subepidermalna ekstravazacija tešnosti (bule)
Primer Vrela voda
Izgled kože Jarko crvena, vlažna, prisustvo bula
Senzacija Izrazita bolna osetljivost
Kapilarni refilling Prisutan
Vreme spontanog zarastanja
Oko 14 dana
Stvaranje ožiljka Moguća hipo ili hiperpigmentacija kože
![Page 10: POVRED E - vzsbeograd.edu.rs€¦ · § Vulnus punctum-ubodna rana § Vulnus scissum-sekotina § Vulnus contusum-nagnječena rana § Vulnus laceratum-rezderotina § Vulnus lacerocontusum-razderno-](https://reader036.vdocument.in/reader036/viewer/2022062608/608931bd0eb25b45eb4abb01/html5/thumbnails/10.jpg)
TERMIČKE povrede
Gradus II b Oštećenje epiderma i derma do retikularnog nivoa, očuvane adnexa
Primer Ključala voda (prolivanje), plamen, vrelo ulje
Izgled kože Tamno crvena, vlažna sa plažama sivo-beličastih naslaga
Senzacija Smanjena bolna osetljivost
Kapilarni refilling Odsutan
Vreme spontanog zarastanja Preko 21 dan - hirurško lečenje
Stvaranje ožiljka Visok rizik stvaranja hipertorfičnog ožiljka
![Page 11: POVRED E - vzsbeograd.edu.rs€¦ · § Vulnus punctum-ubodna rana § Vulnus scissum-sekotina § Vulnus contusum-nagnječena rana § Vulnus laceratum-rezderotina § Vulnus lacerocontusum-razderno-](https://reader036.vdocument.in/reader036/viewer/2022062608/608931bd0eb25b45eb4abb01/html5/thumbnails/11.jpg)
TERMIČKE povrede
Gradus III Koagulaciona nekroza svih slojeva kože, uništena adnexa, trombozirani KS
Primer Ključala voda (imerzija), ulje, plamen, hemijske supstance, visokovoltažni elektricitet
Izgled kože Marmorizovana, pergamentna, sivo-braon-žuta krusta (eshara) ispod nivoa okolnog tkiva
Senzacija Bolno neosetljiva, neosetljiva na dodir osim na duboki pritisak
Kapilarni refilling Odsutan
Vreme spontanog zarstanja Nema, osim za opekotine <1-2 cm - hirurško lečenje
![Page 12: POVRED E - vzsbeograd.edu.rs€¦ · § Vulnus punctum-ubodna rana § Vulnus scissum-sekotina § Vulnus contusum-nagnječena rana § Vulnus laceratum-rezderotina § Vulnus lacerocontusum-razderno-](https://reader036.vdocument.in/reader036/viewer/2022062608/608931bd0eb25b45eb4abb01/html5/thumbnails/12.jpg)
TERMIČKE povrede
Procena opečene površine
1.“Pravilo devetke”(Wallace )2. Lund & Brower karte3. Pravilo “dlana”4. Određivanje sa milimetarskom hartijom
![Page 13: POVRED E - vzsbeograd.edu.rs€¦ · § Vulnus punctum-ubodna rana § Vulnus scissum-sekotina § Vulnus contusum-nagnječena rana § Vulnus laceratum-rezderotina § Vulnus lacerocontusum-razderno-](https://reader036.vdocument.in/reader036/viewer/2022062608/608931bd0eb25b45eb4abb01/html5/thumbnails/13.jpg)
Lake opekotine Srednje teške opekotine
Teške opekotine
I stepen II stepena 10−20% UPT kod odraslih
II stepena > 20% UPT kod odraslih
II stepena < 10% UPT kod odraslihII stepena 5−10% UPT kod dece i starih
II stepena > 10% UPT kod dece i starih
II stepena < 5% UPT kod dece i starihIII stepena 2−5% UPT
III stepena > 5% UPT + opekotine funkcionalnih regija, električne opekotine, hemijske opekotine,
radijacione opekotine, inhalaciona povreda, udružene povrede,
opekotina kod osobe sa povećanim rizikom (hronične bolesti)
III stepena < 2% UPT neurogene regije-
![Page 14: POVRED E - vzsbeograd.edu.rs€¦ · § Vulnus punctum-ubodna rana § Vulnus scissum-sekotina § Vulnus contusum-nagnječena rana § Vulnus laceratum-rezderotina § Vulnus lacerocontusum-razderno-](https://reader036.vdocument.in/reader036/viewer/2022062608/608931bd0eb25b45eb4abb01/html5/thumbnails/14.jpg)
LEČENJE opekotina
§ Prva pomoć
§ Opšta medicinska pomoć
§ Specijalizovano potporno i hirurško lečenje - AT zaštita, antibiotici, analgetici - Borba protiv šoka - Borba protiv respiratorne opekotine - Obrada opečenih površina - Borba protiv infekcije
§ - AT i HT kože § Korigovanje kontraktura i ožiljaka
![Page 15: POVRED E - vzsbeograd.edu.rs€¦ · § Vulnus punctum-ubodna rana § Vulnus scissum-sekotina § Vulnus contusum-nagnječena rana § Vulnus laceratum-rezderotina § Vulnus lacerocontusum-razderno-](https://reader036.vdocument.in/reader036/viewer/2022062608/608931bd0eb25b45eb4abb01/html5/thumbnails/15.jpg)
RANAOtvorene povrede - rane (VULNUS)
KLASIFIKACIJA
Prema vrsti mehaničke sile
§ Excoriatio- ogrebotina § Vulnus punctum-ubodna rana
§ Vulnus scissum-sekotina § Vulnus contusum-nagnječena rana § Vulnus laceratum-rezderotina§ Vulnus lacerocontusum- razderno- nagnječena § Vulnus conquassatum-smrskotina § Vulnus sclopetarium, strelna rana § Vulnus explosivum Vulnus morsum, ugrizna rana
![Page 16: POVRED E - vzsbeograd.edu.rs€¦ · § Vulnus punctum-ubodna rana § Vulnus scissum-sekotina § Vulnus contusum-nagnječena rana § Vulnus laceratum-rezderotina § Vulnus lacerocontusum-razderno-](https://reader036.vdocument.in/reader036/viewer/2022062608/608931bd0eb25b45eb4abb01/html5/thumbnails/16.jpg)
RANA
U odnosu na vreme proteklo od traume
§ Akutne rane: sveže do 8 sati, stare preko 8 sati
§ Hronične rane
![Page 17: POVRED E - vzsbeograd.edu.rs€¦ · § Vulnus punctum-ubodna rana § Vulnus scissum-sekotina § Vulnus contusum-nagnječena rana § Vulnus laceratum-rezderotina § Vulnus lacerocontusum-razderno-](https://reader036.vdocument.in/reader036/viewer/2022062608/608931bd0eb25b45eb4abb01/html5/thumbnails/17.jpg)
RANA
Sanatio vulneris
§ Sanatio per primam intentionem
§ Sanatio per secundam intentionem
§ Sanatio per tertiam intentionem
![Page 18: POVRED E - vzsbeograd.edu.rs€¦ · § Vulnus punctum-ubodna rana § Vulnus scissum-sekotina § Vulnus contusum-nagnječena rana § Vulnus laceratum-rezderotina § Vulnus lacerocontusum-razderno-](https://reader036.vdocument.in/reader036/viewer/2022062608/608931bd0eb25b45eb4abb01/html5/thumbnails/18.jpg)
RANA
Sanatio vulneris
§ Primarna obrada – primarni šav
§ Primarni odloženi šav
§ Sekundarni šav
§ Obrada inficiranih rana