probleemblad 2012 #4, okt-dec

52
PROBLEEMBLAD Jaargang 70 Nr. 4 oktober - december 2012 NEDERLANDSE BOND VAN SCHAAKPROBLEEMVRIENDEN

Upload: habete

Post on 30-Nov-2015

85 views

Category:

Documents


18 download

DESCRIPTION

chess problem

TRANSCRIPT

Page 1: Probleemblad 2012 #4, Okt-Dec

PROBLEEMBLAD

Jaargang 70 Nr. 4oktober - december 2012

NEDERLANDSE BOND VAN SCHAAKPROBLEEMVRIENDEN

Page 2: Probleemblad 2012 #4, Okt-Dec

118 Probleemblad 70e jaargang nr. 4 - september-december 2012

Zaterdag 26 januari 2013 – 3rd Tata Steel Chess and Studies DayDe vierde Tata Steel Chess and Studies Day wordt op zaterdag 26 januari 2013 vanaf 10.00 uur gehouden in hotel Zeeduin in Wijk aan Zee, als onderdeel van het Tata Steel Chess Tournament, in samenwerking met ARVES. Van 11.00 tot 14.00 uur is er een internationale open oploswedstrijd van originele studies, met een prijzenpot van € 750 en boekprijzen. Speciale prijzen zijn er voor nieuw-komers en jonge oplossers. Hoofdscheidsrechter is Luc Palmans. U kunt zich tot uiterlijk 20 januari 2013 opgeven bij de organisator Yochanan Afek ([email protected]). De inschrijving kost € 15 (jongeren onder 20 jaar € 10, grootmeesters en internationale meesters gratis). Het aantal plaatsen is beperkt!

Zondag 27 januari 2013 – 9th International Solving Contest (ISC)Op de laatste dag van het Tata Steel Chess Tournament kan in Wijk aan Zee ook worden deelgenomen aan de 9e International Solving Contest. Bij dit evenement wordt in alle deelnemende landen op dezelfde tijd (zondag 27 januari 2013, 11.00 uur) dezelfde oploswedstrijd gehouden, met een afdeling voor gevorderden (oplosrating > 1700) en een voor minder ervaren oplossers en jeugd. Er zijn twee ronden van zes problemen elk (#2, #3, #n, studies, H# en Z#). Internationaal is Axel Steinbrink de centrale controller, in Nederland is Hans Uitenbroek de organisator en Peter Bakker de hoofdscheidsrechter. Aanmelden bij Hans Uitenbroek tot uiterlijk 23 januari 2013 [email protected].

Vrijdag 22 maart t/m zondag 24 maart 2013 - 19e NunspeetweekendHet 19e Nunspeet-problemistenweekend zal in 2013 weer worden gehouden in het inmiddels vertrouwde hotel Dennenhoeve, Elspeterweg 14, 8071 PA Nunspeet, tel. (0341)260106. Het hotel ligt op loopafstand van het treinstation. De kosten op basis van volpension bedragen € 142,50 per persoon (één overnachting met lunch en diner € 78,50). Een extra overnachting met ontbijt kost € 50 per persoon, een extra diner (bijv. op zondagavond om gezamenlijk het weekend af te sluiten) € 23,50. Een lunch kost € 15,00. Wenst u op vrijdagavond geen gebruik te maken van het diner, dan krijgt u een korting van € 23,50. Aankomst vanaf vrijdagmiddag 14.00 uur, vertrek zondagmiddag 17.00 uur of na het gezamenlijk diner.Op zater dag 23 maart is er ’s morgens van 10.00 tot 13.15 uur het Open Nederlands Oploskampioenschap en wordt ’s middags de voorjaarsvergader ing gehouden (zie elders in dit nummer).Aanmelden voor het verblijf in het hotel zo spoedig mogelijk (onder vermelding van één- of twee-persoonskamer) bij Johan de Boer, Rivierenstraat 41, 2652 CX Berkel en Rodenrijs, tel. (010)4563955 – [email protected]

In 2013 the Nunspeet weekend of the Dutch Chess Problemists Society will take place at Hotel Den-nenhoeve, Elspeterweg 14, 8071 PA Nunspeet, from Friday 22nd until Sunday 24th March. The hotel is situated in the vicinity of the Nunspeet railway station. The Dutch Open Solving Championship will be held on Saturday 23rd March from 10.00 until 13.15 hrs. In the afternoon the Society’s an-nual spring meeting will be held. Our foreign members, as well as any other interested problemists are kindly invited to participate. Price rate for the weekend: full board € 142,50 per person for two nights (€ 78,50 for one night). An extra night in the hotel costs € 50 (B&B) per person, an optional dinner (e.g. on Sunday to conclude the weekend together) € 23,50. No dinner on friday means € 23,50 discount; lunch only costs € 15,00.Bookings (single or double room) as soon as possible with Johan de Boer, Rivierenstraat 41, 2652 CX Berkel en Rodenrijs, tel. 0031 10 456 3955 – [email protected]

Vrijdag 5 t/m maandag 8 april 2013 – BCPS Residential WeekendDetails in het volgende nummer.

AgendA

Page 3: Probleemblad 2012 #4, Okt-Dec

Probleemblad 70e jaargang nr. 4 - september-december 2012 119

In Memoriam

Jan van Woerden

21 juli 1939 – 20 oktober 2012

Op 73-jarige leeftijd is in Ede Jan van Woerden overleden. Hij was een bijzondere persoonlijkheid, wat gedeeltelijk werd veroorzaakt door de schizofrenie waaraan hij bijna zijn gehele leven leed. De medicijnen die hij daarvoor kreeg waren er waarschijnlijk ook de oorzaak van dat hij een aantal jaren geleden een vorm van Parkinson kreeg. Daardoor kon hij steeds minder, en uiteindelijk vrijwel niets meer. Hij was daarom de laatste jaren ook geen lid meer van onze bond.Gedurende zijn leven was hij zeer geïnteresseerd in muziek, gedichten en schaken. Behalve een goed partijschaker was hij ook veel jaren een actief lid van onze bond. Veelvuldig bezocht hij onze bijeenkomsten.

Als componist heeft hij geen grootse problemen gemaakt, maar wel een aantal leuke. Leuk om op te lossen en leuk om te bekijken. In de database van WinChloe zitten 118 problemen van hem. Hiernaast eentje die laat zien dat de spreker op de crematie die zei dat hij zelfs wel eens een eervolle vermelding gekregen had, te bescheiden was.Jan was altijd zeer attent bij bijzondere gelegenheden zoals verjaardagen. Dan stuurde hij een gelukwens, vrijwel altijd met een probleempje dat aan de jarige was opgedragen.Het is moeilijk te beseffen dat wij hem niet meer terug zullen zien.

Henk le Grand

Oplossing: 1.Dd4? [2.Dc5/Tc5#] cxd6 2.Dc4#, 1... lxd6!; 1.Dxf2? [2.Dc5#] lxd6, cxd6 2.Dxg2#, Dc2#, 1... lg1!; 1.Dg5? [2.Dc5#] lxd6, cxd6 2.Db5#, Dc1#, 1... le5!; 1.Dd8! [2.Dxc7#] lxd6, cxd6, kxd6 2.Da8#, Dc8#, Df6#.

Jan van Woerden- opgedragen aan A. Koldijk -4e Prijs Probleemblad 2002

#2 vvv (5+9)

) ) ) 23d 5 ) ) $________$

JuryrApport / Preisbericht FAiries probleemblAd 2011Jury / Preisrichter: Franz Pachl

Nach 1999 wurde mir zum zweiten Mal die Ehre zuteil, die Märchenschachaufgaben von Probleemblad zu beurteilen. Es nahmen 60 Aufgaben am Turnier teil. Wie schon damals gab es ein breites Spektrum hinsichtlich der verschiedenen Bedingungen, Forderungen und Figuren. Mit 48 Aufgaben ergab sich beim Hilfsspiel ein deutliches Übergewicht. Die Durchschnittsqualität war erwartungsgemäß sehr gut und versüßte mir die aufwändige Arbeit beim Studieren der Schachaufgaben. Demzufolge lag die Messlatte für die Aufnahme in diesen Bericht relativ hoch und ich war in der glücklichen Lage, viele Preise vergeben zu können. Originalität kombiniert mit harmonischem und analogem Lösungsverlauf waren die besten Voraussetzungen, um noch mal mit Diagramm abgedruckt zu werden. Auf 23 Aufgaben traf das nach meinem Ermessen zu. Die Spitzenprobleme sind bemerkenswerte Schachprobleme auf höchstem Niveau und zeigen die unerschöpfliche Vielfalt auf dem Gebiet des Märchenschachs.

Schreiten wir zur Galerie:

Page 4: Probleemblad 2012 #4, Okt-Dec

120 Probleemblad 70e jaargang nr. 4 - september-december 2012

1. Preis: F839 Petko Petkov

a) 1... tc4[=T] 2.Pf6[=p] ixc4-c1 3.Dxf6-h7+ lxg6-g7#; b) 1... ic4[=I] 2.Pc5[=p] lxc4-b2 3.Dxc5-a4+ txb4-b5#; c) 1... lc4[=L] 2.Pd6[=p] txc4-e2 3.Dxd6-b5+ ixa5-c6#.

Es ist schier unglaublich, mit welcher Leichtigkeit und Eleganz Petko seine phantastischen Einfälle umsetzt. Wie die drei Protagonisten td4, ld3 und ie3 im zyklischen Wechsel Batterien aufbauen und dabei jeweils einer auf c4 umgefärbt wird, damit der Batteriehinterstein diesen schlagen kann, um per Take&Make in Stellung zu gehen, ist schon sensationell. Das tolle Zusammenspiel des Pe4 mit der Df8 setzt dem Ganzen die Krone auf. Ein phänomenales Meisterwerk der Superklasse, das unangefochten an der Spitze dieses Jahrgangs steht und zeigt, wie genial die Kombination von Anti-Andernachschach und Take& Make ist.

2. Preis: F878 Klaus Wenda

1.a8=W! (1.a8=A?) wc2-d2 2.Wa8-d6 wd2-c2 3.a7 wc2-d2 4.a8=Z! (4.a8=A?) wd2-c2 5.Za8-b7 wc2-d2 6.Dc2 ke1 7.Pd3+ ke2 8.Pe4 fxe4 9.Wb5-d8+ lxd7#.1.a8=A? 2.Aa8-d6 ... 6.Dc2 pat!; 4.a8=A? 5.Aa8-b7 ... 9.Wb5-d8+ lxd7 10.Ab7xd7!

Ein tiefgründiges und sicher schwierig zu lösendes Selbstmatt. Lassen wir die wie in einem spannenden Kriminalfilm inszenierte Dramaturgie noch einmal Revue passieren. Damit Schwarz mit seinem Doppelturmhüpfer nur zwischen d2 und c2 pendeln kann, muss ihm der Weg von d2 nach b8 verbaut und ein Bock auf d6 für die vorausschauende Deckung von d7 platziert werden, daher die Einleitung 1.a8=W! 2.Wd6. Jetzt kann Weiß in aller Ruhe seinen Bauern a6 in einen Doppelläuferhüpfer umwandeln und b7 blocken, gleichzeitig behält er f3 im Auge, um das Springeropfer 8.Pe4 zu ermöglichen. Danach muss die Doppelläuferhüpferbatterie über c6 und d3 installiert und dafür gesorgt werden, dass der schwarze wd2 am Ende über c2 und b7 das Feld b8 kontrolliert, was mit dem Manöver 6.Dc2 7.Pd3+ geschieht. Jetzt opfert sich der Pg5 auf e4 und Schwarz kann diesen Springer nur mit dem bf5 nehmen, weil f3 vom Zb7 kontrolliert wird. Anschließend ist die Linie des lg4 geöffnet und die Doppelläuferhüpferbatterie mit Abzug des Wb5 und gleichzeitigem Block auf d8 kann abgefeuert werden. Zusätzliche Feinheiten sind die Fehlversuche 1.a8=A? und 4.a8=A?, welche am schwarzen Patt und Deckung des Mattfeldes d7 scheitern. Große Problemkunst vom Denker aus Wien.

Petko Petkov- in memory of my father

Andon Petkov -1e Prijs Probleemblad 2011

HZ#2½ (7+8)Take&MakeAnti-Andernachschachi = nachtruiter / Nightriderb) Pa5 → g8c) Bb4 → f6

23d ) )9 01 ) 5T 5T ' $________$

Klaus Wenda2e Prijs Probleemblad 2011

Z#9 (13+6)A = dubbelsprinkhaan / double GrasshopperZ = dubbele loperhopper / double BishopperW w = dubbele torenhopper / double Rookhopper

) ¤uv ) 9 )) 9 23d $________$

Petko Petkov- in memory of my mother

Danka Petkova -3e Prijs Probleemblad 2011

HZ#2½ (7+7)2 oplossingen / 2 solutionsTake&MakeAnti-AndernachschachF f = dubbelsprinkhaan / double Grasshopper

5 ) )w 01 w 23D ) 5T 01 $________$

Page 5: Probleemblad 2012 #4, Okt-Dec

Probleemblad 70e jaargang nr. 4 - september-december 2012 121

3. Preis: F840 Petko Petkov

1... tg2[=T] 2.Txg5-e7 dd3[=D]! (2... dd2[=D]?) 3.Fa8[=f]+ kxf4-a5#; 1... lh4[=L] 2.Lxf2-h2 dd2[=D]! (2... dd3[=D]?) 3.Fa7[=f]+ kxe6-a6#.

Auch hier sehen wir eine wunderbare Verschmelzung von Anti-Andernachschach und Take&Make. Das Programm läuft wunderbar analog und harmonisch ab mit reziprokem Funktionswechsel von tf2/lg5, um zwei Batterien mit den Doppelgrashüpfern als Abzugsstein zu installieren. Die dualvermeidende Umfärbung der sD, damit der sK das Abzugsschach nur durch Schlag eines Doppelgrashüpfers mit Take&Make-Transport auf die a-Linie mit Matt des weißen Königs durch Doppelschach parieren kann, ist ein weiteres Indiz für den Einfallsreichtum des Autors. Großartig.

4. Preis: F835 Imre Kirchner

1.h8=P 2.gxf8=P 3.Pe6 4.exd8=P[lf8] 5.Pxb7 6.bxc7[dd8] 7.cxd8=P 8.Pxc6[bc7] 9.d8=P 10.Kxd4[bd7] 11.Phf7+ pe5=.

Es ist schon erstaunlich, dass das Patt nur durch eine 5-fache Springerumwandlung zu erreichen ist. Ein prachtvolles Problem, bei dem Circe und Madrasi nicht zu kurz kommen und die Zugreihenfolge durch Besetzen und Räumen der schwarzen Repulsfelder fein begründet ist.

5. Preis: F856 Manfred Rittirsch

a) 1.dxh2-f3 gxh8-a8=D 2.dxc1-h1=p Dxf3-g2= (1.dxh2-f3 gxh8-a8=L? 3.pxf2-f3/f4); b) 1.dxf5-f6 gxh8-f8=T 2.dxc1-b1=l Txf6-b2= (1... gxh8-f8=D? 3.axb2-f6; 2.dxc1-a1=p? 3.axb2-b1).

Durch Take&Make raffiniert begründete gemischtfarbige AUW, wobei mir die Auswahl weiße Dame/weißer Turm in b) etwas subtiler erscheint als die Wahl zwischen weißer Dame/weißer Läufer in a). In beiden Lösungen verbietet sich der Schlag in die Fessselungslinie wegen der Make-Pflicht. Man könnte zwar ganz leicht eine Zweispänner-Version erreichen, aber ich finde die Zwillingsbildung mit Versetzen des weißen Turms ziemlich reizvoll. Da hat Manfred im Take&Make-Stollen tief geschürft.

6. Preis: F871 C.J. Feather

1.ig6 hxg6-h8=D 2.te5 Dxe5-h5#; 1.tg6 hxg6-g8=D 2.sh8 Dxh8-h5#; 1.sg6 hxg6-e8=D 2.ib8 Dxb8-h5#.

Herrlicher schwarzer Figurenzyklus und drei Rundläufe des Bh5, mit sparsamsten Mitteln aufs Brett gezaubert. Im zyklischen Wechsel opfern sich Nachtreiter, Turm und Grashüpfer dem Bh5 und der umgewandelten weißen Dame, während Take&Make dafür sorgt, dass er das Umwandlungsfeld erreicht und im Mattzug im neuen Kleid nach h5 zurückkehren kann. Ein perfektes Minimal.

Imre Kirchner4e Prijs Probleemblad 2011

SerieZ=11 (9+12)Circe + Madrasi

5T 23D) ))01 9 ))) $________$

Manfred Rittirsch5e Prijs Probleemblad 2011

H=2 b) Td4 → d5 (11+7)Take & Make

5T01 )D ) 5 ) ) )) 9 5 $________$

C.J. Feather6e Prijs Probleemblad 2011

H#2 3.1;1.1 (2+8)Take&Makei = nachtruiter / Nightriders = sprinkhaan / Grasshopper

) T ) $________$

Page 6: Probleemblad 2012 #4, Okt-Dec

122 Probleemblad 70e jaargang nr. 4 - september-december 2012

7. Preis: F870 Pierre Tritten

1.kxd5-f4 Txb5-a4 2.cxd6-f5 Lxb4-b8#; 1.kxd6-e8 Lxb4-a4 2.cxd5-e7 Txb5-b8#.

Das mit Abstand beste der fünf Take&Make-Hilfsmatts von Pierre zeigt harmonische und mit reichlich Take&Make-Effekten gespickte Lösungen. Die Batteriematts mit Transport des Hintersteins nach a4 sind spektakulär und für den Löser sicher eine große Überraschung. Ich hätte es vorgezogen, wenn der Autor ohne Doppelschachmatts ausgekommen wäre, z.B. könnte man sich gefesselte schwarze Steine auf d7 und e4 vorstellen, aber ich glaube, das war hier aus Korrektheitsgründen nicht machbar.

8. Preis: F860 Gerard Smits

1.tc5 Sa1-c3 2.bxc3 Sa7-a4#; 1.td5 Se7-e5 2.fxe5 Sb7xg7#; 1.the5 Sa7-c5 2.bxc5 Se7-a7#; 1.pe3 Sb7-d5 2.cxd5 Sh3-d7#; 1.sa5-c3 Sh3-e3 2.fxe3 Sa1-g1#.

Fünffacher zyklischer Zilahi mit aktivem Opfer der weißen Grashüpfer und schwarzen Blocks, um die Matt gebenden weißen Grashüpfer zu entlasten. Dieser Task wirkt vielleicht wegen der Grashüpfer etwas spröde, ist aber eine große Konstruktionsleistung. Die von Chris Feather vorgeschlagene Version gefällt mir auch besser, aber das ist natürlich Geschmackssache.

1. ehrende Erwähnung: F838 Mario Parrinello

a) 1... pb4 2.La1 pa2 3.Pxh8+ pc3#; b) 1... pb6 2.Txb7 pa8 3.Pxh7+ pc7#.

Originelle Kombination von Heuschrecken mit Isardam. Die Strategie ist Isardam-spezifisch mit attraktiven schnittpunktüberschreitenden Rückzügen von Turm und Läufer, deren Linien im Mattzug vom schwarzen Springer auf c3 und c7 mit Unterbrechung der potentiellen Lähmungslinien h3-b3 und h2-b8 verstellt werden.

2. ehrende Erwähnung: F845 Unto Heinonen

1.tf2 Lb2 2.dxg3[(>d8=5] 5xb6[(>d1=!]#;1.txb6[(>h8=9] 9g8 2.da4 9xg3[(>a1=%]#.

Herrliche neutrale Allumwandlung und reziprokes Schlagen der neutralen Bauern. Obwohl die beiden Lösungen nicht völlig analog verlaufen, wirkt das alles sehr harmonisch und leichtfüßig.

Pierre Tritten7e Prijs Probleemblad 2011

H#2 2.1;1.1 (6+10)Take&Make

) ) 9 D01 5T ) ) 9 $________$

Gerard Smits8e Prijs Probleemblad 2011

H#2 5.1;1.1 (8+14)Ss = sprinkhaan / Grasshopper

&)sqsq &)sq) )) &) T )01T) sq ) &)sq $________$

Mario Parrinello1e EV Probleemblad 2011

HZ#2½ Isardam (6+14)Aa = Locustb) Pg6 → f8

¤uv 01T ) ) )uv 01 ¤ $________$

Unto Heinonen2e EV Probleemblad 2011

H#2 2.1;1.1 (3+4+2n)Couscous-Circeb6, g3 = neutral Pawns

) 5T 9 23D ) 01 $________$

Page 7: Probleemblad 2012 #4, Okt-Dec

Probleemblad 70e jaargang nr. 4 - september-december 2012 123

3. ehrende Erwähnung: F854 Michel Caillaud

1.f3! (ZZ) 1... h1=d 2.a8=D+ dxa8 3.Txa8=, 1... h1=t 2.a8=T th~ 3.Ta8xt=, 1... h1=l 2.a8=L lg2 3.Lxg2=, 1... h1=p 2.a8=P pg3 3.fxg3=, 2... pf2 3.Kxf2=.

Babson im direkten Patt. Der Schlüsselzug ist zwar zurechtstellend für die Läufervariante und die Springervariante ist um einiges subtiler als die drei anderen, aber dies wird durch die unglaublich sparsame und lockere Konstruktion kompensiert.

4. ehrende Erwähnung: F831 Hans Uitenbroek

a) 1.Te1 de3 2.Lb4 de8+ 3.Kd6+ kc5#; b) 1.La3 db4 2.Te3 df8+ 3.Ke6+ ke5#.

Dieses Hilfsselbstmatt glänzt durch seine tolle Harmonie und Einheitlichkeit zwischen den beiden Phasen und schöne Patrouilleschacheffekte.

5. ehrende Erwähnung: F846 Gerard Smits

1.df2 Pf3 2.gxf3 Ic8-e7#; 1.df3 Id5-f4 2.exf4 Pf5#; 1.df4 Ic8-f2 2.exf2 Id5-f1#.

Bei diesem zyklischen Zilahi geht es um die Felder f2, f3 und f4, die von den beiden Nachtreitern und dem Springer beherrscht werden. Um den Mattstein zu entlasten, blockt die schwarze Dame, deren Linie anschließend von einem schwarzen Bauern nach aktivem Opfer geschlossen wird. Eine kleine Unsauberkeit ist die zusätzliche Linienöffnung für den weißen Mattstein in der 3. Lösung.

6. ehrende Erwähnung: F862 C.J. Feather

1... Kb1 2.lxh5 Te6 3.ag4-c8 Td6#;1... Kd1 2.lxf5 Td6 3.ae4-c8 Te6#.

Amüsanter Stepptanz des weißen Turms auf d6 und e6, um für beide Parteien den Bock zu spielen. Ein geometrisches Kunstwerk mit schönen dualvermeidenden Entfesselungen und Liquidation der Nonstop-Equihopper zwecks Schachvermeidung.

Michel Caillaud3e EV Probleemblad 2011

=3 (7+3)Mars-Circe

) ) 5 01 5 ) ) $________$

Hans Uitenbroek4e EV Probleemblad 2011

HZ#3 (8+6)Patrouille / Patrol chessb) tg8 → g7

T ) ) ) ) 23D $________$

Gerard Smits5e EV Probleemblad 2011

H#2 3.1;1;1 (4+15)Ii = nachtruiter / Nightrider

23D ) ) 9) 9 ') 01 T5T $________$

C.J. Feather6e EV Probleemblad 2011

H#2½ 0.2;1.1;1.1 (4+10)Aa = Equileaper (non-stop Equihopper)

9 )5T uvuv T 01 $________$

Page 8: Probleemblad 2012 #4, Okt-Dec

124 Probleemblad 70e jaargang nr. 4 - september-december 2012

7. ehrende Erwähnung: F873 Lev Grolman & Georgy Evseev1.lxb8 Uh2-g4+ 2.lg3 Ug4-f6#; 1.lxg2 Uh2-f6+ 2.le4 Uf6-e8#; 1.txd2 Uh2-e8+ 2.td8 Ue8-g4#.Zyklischer Zilahi mit Doppelschachmatts. Ein schwarzer Stein schlägt auf seinem Weg in die Anti-batterielinie den nicht benötigten chinesischen Stein. Diese Antibatterielinie wird vom weißen Nao geräumt, der eine neue Antibatterie erzeugt, wodurch ein Doppelschach entsteht. Allerdings ist die Motivation für das Schlagen der chinesischen Figuren wenig gehaltvoll, sie stehen dem schwarzen Stein auf seinem Weg in die Antibatterielinie zufällig im Weg.

8. ehrende Erwähnung: F877 Hubert Gockel1... lxg5+A 2.9g3 txf6B 3.9g2 pf7C 4.Lxg2 l~ / p~ / t~ #; 1... txf6+B 2.9d6 pf7C 3.9c6 lxg5A 4.Lxc6 l~ / p~ / t~ #; 1... pf7+C 2.9d7 lxg5A 3.9b7 txf6B 4.Lxb7 l~ / p~ / t~ #.Schwarzer Zügezyklus ABC/BCA/CAB mit Opfer des neutralen Turms.

Lob: F836 Tibor Érsek1.pxb6[p>b8] 2.txg6[t>a8] 3.pxd3[p>g8] 4.kxh2[k>e8] 5.lxe4[l>c8] 6.txf4[t>h8] 7.lxc3[l>f8] 8.dxa5[d>d8] Lh6=.Als ich die Lösung nachgespielt hatte konnte ich mir ein Lachen nicht verkneifen. Das drollige Pattbild mit den 8 schwarzen Steinen in der Grundposition verdient ein Lob.

Lev GrolmanGeorgy Evseev

7e EV Probleemblad 2011

H#2 3.1;1.1 (6+12)W = PaoU = Nao

* 23D 5T ) ) ?gT?g $________$

Hubert Gockel8e EV Probleemblad 2011

HZ#3½ (9+8+1n)3 oplossingen / 3 solutionsElliuortap / Lortap 9d3 = neutraal / neutral

9 T ) 01 )) ) ) $________$

Tibor ÉrsekBV Probleemblad 2011

SerieH=8 (14+10)Anti-Circe + Madrasi

T) )9) 23D 5T) ) ) d9 $________$

Diyan KostadinovBV Probleemblad 2011

SerieH#5 (6+9)d6 = KoBul King Bishopa7 = KoBul Kingb) Bd7 → c7

@01 @ ))) ) ) $________$

Pierre TrittenBV Probleemblad 2011

H#2 3.1;1.1 (5+8)Take & Make

9 5T 5 01 ) 9 T$________$

Dirk BorstGuus Rol

Koen VersmissenPeter van den HeuvelBV Probleemblad 2011

H#2 2.1;1.1 (5+10)Andernachschach

T ) 5T D ) ) 9 ) $________$

Page 9: Probleemblad 2012 #4, Okt-Dec

Probleemblad 70e jaargang nr. 4 - september-december 2012 125

Lob: F849 Diyan Kostadinova) 1.d1=p 2.pxb2[d6=KK] 3.pa4 4.pb6 5.pc8+ dxc8=P[a7=Kp]# b) 1.d1=d 2.dxe2[d6=KK] 3.dg4 4.dc8 5.db8 cxb8=D[a7=Kd]#Transformation des weißen KoBul-Königsläufers in einen normalen König, der in der Mattposition den Schlag des Mattsteins durch den schwarzen KoBul-König wegen Selbstschach verhindert und die Felder c6/d7 kontrolliert. Ein spezifisches Lehrbeispiel zu dieser relativ neuen Märchenfigur.

Lob: F858 Pierre Tritten1.th2 Pxe4-e3 2.kxd5-h1 Tc1#; 1.e3 Pxa4-c3 2.kxc3-a4 Lxh1-d1#; 1.lb7 Lxe6-e5+ 2.kxc5-c8Pxa4-b6#.Sparsamer zyklischer Zilahi, den ich bei etwas mehr Analogie weiter vorne eingereiht hätte.

Lob: F859 Dirk Borst, Guus Rol, Koen Versmissen & Peter van den Heuvel1.dxb1[=D] Db5+ 2.lxb5[=L] Te5#; 1.dxe8[=D] Dc6+ 2.txc6[=T] Le4#.Die umgefärbte schwarze Dame muss sich opfern, damit la6 und td6 zu Deckungszwecken umge-färbt werden können. Paradox und schön.

Ramaswami GanapathiBV Probleemblad 2011

H#2 (2+3)Take&Make + PWCb) Pf4 = Tf4

) 5T 9 $________$

Joost de HeerBV Probleemblad 2011

Serie#5 (6+6)Circei = nachtruiter / Nightrider

D) 9 $________$

Geoff FosterBV Probleemblad 2011

SerieH#12 (2+1)Take&MakeCirce Parrain

$________$

Lob: F872 Ramaswani Ganapathia) 1.exf4-d5[Pe5] Pc4 2.dxc4-a5[Pd5] Pc3#; b) 1.exf4-f6[Te5] Tg5 2.fxg5-b5[Tf6] Ta6#.Dem Lösekommentar von Chris Feather ist nichts hinzuzufügen: Ein feines, sehr ökonomisches Bei-spiel der idealen Kombination von PWC und Take&Make. Ein perfektes Problem.

Lob: F880 Joost de Heer1.fxg8=I[lc8] 2.bxc8=I 3.dxe8=I[dd8] 4.exd8=I 5.h8=I#.Amüsante 5-fache Nachtreiterumwandlung.

Lob: F882 von Geoff Foster1.kg3 2.kf2 3.kxe2-e4 4.kd5[+Bd3] 5.kd4 6.kxd3-d4 7.kc5[+Bc4] 8.kxc4-c5 9.kb6[+Bb5]10.kxb5-b6 11.ka7[+Ba6]12.kxa6-a7 Le3[+Bc8=D]#.Clevere Kombination von Circe Parrain und Take&Make, ein zauberhafter Dreisteiner.

Ludwigshafen, Mai 2012 Franz Pachl

Many thanks to Franz Pachl for his prompt and well-motivated report, which remains open for the usual three-month period. Please address any claims to the fairy editor: Dirk Borst, Diamantlaan 262,9743 BM Groningen, the Netherlands – [email protected]

Page 10: Probleemblad 2012 #4, Okt-Dec

126 Probleemblad 70e jaargang nr. 4 - september-december 2012

JuryrApport / Preisbericht tweezetten probleemblAd 2011Jury / Preisrichter: Wieland Bruch

Am Jahresturnier 2011 nahmen 36 Aufgaben von 28 Autoren teil. Zwar gab es genügend gute und interessante Beiträge, doch waren darunter leider nur sehr wenige, die sich für die Spitzenplätze auf-drängten, zumal einige ambitionierte Aufgaben wegen Vorwegnahme ausgeschieden werden mussten: 12512v Ouellet Hier ist mir der Zusatz ‘nach N.G.G. van Dijk’ unverständlich, gibt es doch zwei

überlegene Vorgänger vom Autor selbst(!): Ch. Ouellet, The Problemist 1986, 3. E.E. und Ch. Ouellet, Probleemblad 1989, 5. Preis (s. Anhang A).

12532 Novitski Dieses Patentschema zum doppelten Urania-Thema ist gleich mehrfach und besser vorweggenommen, zuerst gezeigt von St. Dittrich, Urania-80 TT, 1980, 2. Preis (FIDE-Album 1980-82, Nr. 34).

12533 Robert Der gesamte Themenkomplex aus Suschkow, Pseudo-le Grand und Ruchlis ist auch in dieser Form (mit einem Blockpaar auf dem Fluchtfeld im Satz) schon mehrfach gezeigt worden. Mehr als die in diesem Zusammenhang übliche Deckung der satzmattlosen K-Flucht in V und L stört mich hier die unschöne Widerlegung mit Figurenschlag.

Weitere Aufgaben kamen wegen verschiedener Mängel für eine Auszeichnung letztlich nicht in Frage:12507 Handloser Die Zwillingsform überzeugt mich hier nicht; so wird der Le Grand aus a) in b)

lediglich wiederholt. Außerdem gibt es in a) die irritierende Mattwiederholung 1... dxd6/dxd4 2.T4e5#.

12511 Mosiashvili Mit 27 Steinen(!) allzu aufwändig und außerdem illegale Position.12514 Riva Mit einfachsten Mitteln inszenierter, dennoch interessanter 3x2-Zagoruiko, aber Lb7

wird nur für den Satz gebraucht und auch Pa8 wirkt unglücklich.12528 H. le Grand Trotz sehr aufdringlicher Zwillingsbildung verbleiben in beiden Teilaufgaben

weiße Nachtwächter.12530 Simadhinata Sehr schade um diese feine Idee, aber eine ‘Verführung’ wie 1.Lf1? txf1! dürfte

wohl kaum jemand akzeptieren. Außerdem gibt es in dieser Phase noch den Dual mit Themamatts 1... pb1 2.Ld3/Dd5#.

12550 Förster Interessanter Le Grand mit Matts aus 2 indirekten Batterien, aber mit zu vielen konstruktiven Mängeln (angegriffene wD, Nachtwächter Lf2).

Dennoch verblieben eine Reihe guter und interessanter Aufgaben, aus denen der klare Turniersieger noch deutlich herausragt.

1. Preis: 12548 Fadil Abdurahmanović & Marjan Kovačević

1.De6? [2.Pc6#] 1... txd5, kd4, lf7 2.Pxf3#, T3a4#, Dg4#, 1... da1!;1.Pxf3! [2.Pc3#] 1... txd5, kxf3, kf5, td4 2.De6#, Pf4#, Pe7#, De6#.

Es gibt bisher wohl nur eine einzige Aufgabe, in der die Vereinigung von gewöhnlicher Schiffmann-Parade und Königs-Schiffmann innerhalb einer Phase gelang (D. Papack, The Problemist, Mai 2003), und das auch nur dank einer zweiten weißen Dame, die durch einen Umwandlungsschlüssel entsteht. In diesem speziellen Fall scheint die Verteilung der beiden anspruchsvollen Paraden-Typen auf zwei Phasen doch aussichtsreicher zu sein, wie dieses prächtige Werk bestätigt. Auf die Schiffmann-Parade der Verführung1... txd5 gibt es einen Salazar-Mattwechsel mit einfacher schwar-zer Selbstfesselung in der Lösung. Ihre Spannung bezieht die Auf-gabe aus dem Spiel mit wechselnden Fluchtfeldern, wobei die zus-atzliche Fluchtfeldgabe in der Lösung für eine echte Steigerung des Effekts gegenüber der Verführung sorgt – ganz wie es sein soll!

Fadil AbdurahmanovićMarjan Kovačević

1e Prijs Probleemblad 2011

#2 v (10+7)

23d ) 5 9 015 T ) D $________$

Page 11: Probleemblad 2012 #4, Okt-Dec

Probleemblad 70e jaargang nr. 4 - september-december 2012 127

2. Preis: 12513 Rodolfo Riva

1.Le3? [2.Dd4#] 1... pc2, c5, lc5, pf3, dxf6 2.Ld3#, Lb7#, Te6#, exf3#, Pf6#, aber 1... le5!;1.e3! [2.Dd4#] 1... pc2, c5, lc5, pf3, dxf6 2.d3#, Db7#, De5#, Dxb1#, Pxg3#.

Ein 5-facher Mattwechsel ist heutzutage an sich nichts Besonderes mehr und muss sich an früheren Spitzenleistungen auf diesem Gebiet (z.B. von Goldschmeding oder Velimirović) messen lassen. Die vorliegende Aufgabe ist nicht nur perfekt gebaut, sondern erhält durch die paarweisen Züge nach e3, b7 und d3 auch einen durchaus originellen Anstrich.

1. ehrende Erwähnung: 12553 Živko Janevksi

1.Ld2? [2.Lxc3#] 1... cxd2, le1, td5 2.Td3#, Le3#, Dxd5#, 1... tc5!;1.Pe5? [2.Dd5#] 1... kxe5, txe5 2.Dd5#, Ta4#, 1... pc7!;1.Pd6? [2.Dxc3#] 1... ke5, tc5 2.Dd5#, De4#, 1... le1!;1.Pd2! [2.Dxc3#] 1... cxd2, ke5, ke3, tc5 2.Lb2#, Pxf3#, De4#, De4#.

Der hervorragende Schlüssel, begründet als fortgesetzter Angriff gegenüber 1.Pd6? 1... le1!, gibt nicht nur unmittelbar zwei Fluchtfelder, sondern dazu noch infolge der Verstellung des Lc1 das ‘Fern-Fluchtfeld’ f4, was den sehenswerten Mattwechsel 1... ke5 2.Pxf3#! (2.Dd5?) zur Folge hat. Eine sehr unterhaltsame und zudem ganz leichthändig konstruierte Aufgabe!

2. ehrende Erwähnung: 12569 Vasyl Djatsjuk

1.Kb5? [2.Td6/Le6#] 1... tc5+, txc6 2.Txc5#, Le4#, aber 1... th6!;1.Lf6! [2.Le4#] 1... tc5, txc6 2.Td6#, Le6#, 1... kxc6, dxg5 2.Ld7#, Dxc4#.

Die schwierige Kombination Motschalkin, sparsam und originell aufgebaut, allerdings auch mit satzmattloser K-Flucht, die durch die etwas plumpe Annäherung 1.Kb5? verhindert wird.

3. ehrende Erwähnung: 12508 Chris Handloser

1.Pd4? [2.Pdc6#] 1... pd5, pg4 2.Pf3#, f4#, 1... pf5!;1.Pf4! [2.Pbc6#) 1... pd5, pf5 2.d4#, Pbd3#, 1...d5 2.Dc7#.

Diese klassisch anmutende, rundum sympathische Aufgabe zeigt aus der zunächst noch maskierten Halbfesselung heraus 4 verschiedene Matts mit gefesseltem be4. Da ist eigentlich nur zu bedauern, dass kein zweiter Mattwechsel möglich war.

Živko Janevki1e EV Probleemblad 2011

#2 vvv (8+10)

9 )d ) 9 T5 01 5 ) $________$

Vasyl Djatsjuk2e EV Probleemblad 2011

#2 v (9+6)

T) 5 )T d23D $________$

Rodolfo Riva2e Prijs Probleemblad 2011

#2 v (10+7)

9 5 23D ) 23d ) 9 $________$

Chris Handloser3e EV Probleemblad 2011

#2 v (10+8)

5 ) 23d 01 9 ) 9 )) 5 $________$

Page 12: Probleemblad 2012 #4, Okt-Dec

128 Probleemblad 70e jaargang nr. 4 - september-december 2012

4. ehrende Erwähnung: 12535 David Shire

1.Pf6? [2.De4#] 1... e5 2.Dd5#, bzw. 1.Pg3? [2.De4#] 1... e5 2.Pf5#, aber jeweils 1... dxe1!;1.Pd2!? [2.Pf3#] 1... dc3, lc5 2.De4#, Dxc5#, aber 1... dd1!;1.Pg5! [2.Pxf3#] 1... dc3, lc5 2.Lxc3#, De4#, 1... ke5, dd1 2.Pxe6#, Lc3#.

Schöne und sparsame Inszenierung eines fortgesetzten Angriffs mit Drohwechsel und zweimaliger Drohrückkehr samt Paradenwechsel, angereichtert durch das Bikos-Thema und zweifachen Mattwechsel.

5. ehrende Erwähnung: 12573 Ladislav Salai jr. & Emil Klemanič

1.Pxh6? [2.Lf3#] 1... pxf5!; 1.exf4? [2.Df3#] 1... d3!; 1.De2? [2.f3#] 1... dxe3!;1.bxc5! [2.Dxd4#] 1... pxf5, d3, dxe3 2.Lf3#, Df3#, f3#, 1... pxe3/fxe3 2.f3#, 1... pc6/ta4, dxc5 2.Pxd6#, Te5#.

Schon die Premiere eines dreifachen Dombrovskis gab es in Probleemblad zu bestaunen (H. le Grand & P. le Grand, Probleemblad V-VI/1958, 1. Lob). Beiden Aufgaben (und vielen weiteren zwischenzeitlich erschienenen Versionen) ist die Technik gemeinsam, in den Verführungen drei bereits im Satz vorliegende Blockvarianten zu zerstören. Dass die drei Themamatts auf ein und dasselbe Feld führen, ist eine originelle Nuance. Weniger gefällt mir der ‘schwarze Trial’ 1... dxe3/pxe3/fxe3 2.f3#.

Spezielle ehrende Erwähnung: 12517 Andreas Witt

1.Dxc3? [2.Pxf4#] 1... dxe5 2.Dxe5#, aber 1... fxg4!;1.Txf5? [2.Pxf4#] 1... dxf5, dg5, g5 2.Pe7#, e7#, Pxf6#, 1... dxe5!;1.Dd1? [2.Df3#] 1... dxe5/fxg4 2.Pxf4#, aber 1... dxf7!;1.Lb8? [2.Pxf4#] 1... dxe5, fxg4, lc7, dxg5 2.Pe7#, exf6#, Da8#, e7#, aber 1... pd4!;1.De1! [2.Pxf4#] 1... dxe5, fxg4 2.Dxe5#, De4#, 1... dxg5, pxe1 2.e7#, Td4#.

Diese zweifellos hochinteressante Aufgabe hat mir am meisten Kopfzerbrechen bereitet. Einerseits bedeutet die Kombination eines Zagoruiko mit dem Luukkonen-Thema und der seltenen Dombrovskis-Spezialform (bei der das einzige thematische Drohmatt [2.Pxf4#] dennoch die üblichen zwei Widerlegungen auf den Plan ruft) eine schwierige und ambitionierte Thematik, die wir hier zudem mit recht kontrastreichen Wechseln gemeistert sehen. Andererseits gibt es in mehreren Phasen fast zwangsläufig weiße Statisten, wobei ausgerechnet in der Lösung mit Tg5 und Pg8 gleich zwei weiße Figuren ohne aktive Funktion bleiben, wodurch die Konstruktion etwas unglücklich wirkt. Dennoch soll ausdrücklich der Mut zu dieser kühnen Konzeption gewürdigt werden.

5 Lobe erkenne ich zu ohne Rangfolge:

David Shire4e EV Probleemblad 2011

#2 vvv (7+9)

9 01 d 01 ) 23D $________$

Ladislav SalaiEmil Klemanič

5e EV Probleemblad 2011

#2 vvv (9+11)

9 T ) )) ) )) ) ) )01 d $________$

Andreas WittSpec. EV Probleemblad 2011

#2 vvvv (14+10)

)T 23D )5 ) )) 23d $________$

Page 13: Probleemblad 2012 #4, Okt-Dec

Probleemblad 70e jaargang nr. 4 - september-december 2012 129

Lob: 12509 Živko Janevski

1... pd3, kd3 2.Pf6#, Dh7#; 1.P4~? [2.Pf6#] 1... pd3!; 1.Pf5!? [2.Pf6#] 1... pd3 2.Pg3#, aber 1... kd3!; 1.Pxe2!? ... pd3 2.Pg3#, aber 1... kd3!;1.Pb3! [2.Pf6#] 1... pd3, kd3, pxe3 2.Pxd2#, Dh7#, Txe3#.

Fortgesetzter Angriff mit Dreiphasen-Mattwechsel und Dombrovskis-Paradox in der Leitvariante 1... pd3 – nicht neu, aber durch den besonderen Schlüsseleffekt der Öffnung zweier maskierter Linien (d7–d3 und a1–f6) sehenswert. Für lb1 habe ich keine Notwendigkeit erkennen können, er kann wohl ohne Schaden entfernt werden.

Lob: 12516 David Shire

1... tc7 2.Lxd5#; 1.Pa6? [2.Db1#] 1... pd2/tc7!; 1.Pc6? [2.Db1#] 1... pe3, pg3 2.Tf4#, Pg5#, aber 1... pd2!; 1.Pa2? [2.Db1/Pc3#] 1... tc7!; 1.Pc2!? [2.Tf4#] 1... tg4 2.Pxf2#, aber 1... txf5!;1.Pxd5!! [2.Pc3#] 1... txf5, tc7, kxd5 2.Db1#, Tf4#, Dxb7#.

Da keiner der 3 Primärangriffe beide möglichen schwarzen Paraden gleichzeitig ausschalten kann, muss Weiß zu fortgesetztem Drohwechsel greifen. Nach dem guten fluchtfeldgebenden Opferschlüssel kehren die beiden zuvor erfolglosen Drohungen 2.Db1/Tf4# als Variantenmatts unter Dualvermeidung zurück. Schade nur, dass für den Ph3 in der Lösung nichts mehr zu tun bleibt. Im Übrigen steht das Stück etwas im Schatten der sparsameren Aufgabe B) von T. Tikkanen, die zudem einen glasklaren Hannelius enthält, der bei Shire durch die Doppeldrohung nach 1.Pa2? etwas verwässert wird und möglicherweise auch gar nicht beabsichtigt war. Die sicher versehentliche Doppelveröffentlichung des Autors wenig später (in Die Schwalbe, Februar 2011) eliminiert jedenfalls diese Verführung ganz durch Hinzufügen eines Ba2, was mir jedoch unnötig erscheint.

Lob: 12534 Valery Sjansjin

1... te7+ 2.dxe7#; 1.Pb2? [2.Pb3/Pe4#] 1... te7+ 2.Pe4#, aber 1... c5!; 1.Pe5? [2.Pb3/Pe4#] 1... txa2!; 1.Pb3? [2.Pb2/Pe5#] 1... te7+ 2.Pe5#, aber 1... lh7!;1.Pe4! [2.Pb2/Pe5#] 1... ta3 2.Dxg8#.

Ein solcher Wechsel von vier Erstzügen und zwei Drohpaaren mutet modern an, ist aber schon überraschend früh von A. Ellerman (Arbejder-Skak, III/1949) mit einer lateralen BB-Halbbatterie auf der 2. Reihe gezeigt worden und ab den 60er Jahren mit gleicher Technik vielfach wiederholt worden. Neu ist bei Sjansjin offenbar die Nutzung einer SS-Halbbatterie mit fluchtfeldgebenden Erstzügen, wodurch die S-Drohungen jeweils auf die zwei das Fluchtfeld deckenden Züge reduziert werden. Die Darstellung wirkt jedoch für meinen Geschmack etwas trocken, gerade auch im Vergleich mit der sehr geschmackvollen Aufgabe C) von R. Paslack, die für die gleiche Buchstabenthematik einen ungewöhnlichen Mechanismus einsetzt.

Valeri SjansjinBV Probleemblad 2011

#2 *vvv (10+6)

23d 5T ) T ) 9 $________$

Živko JanevskiBV Probleemblad 2011

#2 *v... (10+11)

d ) ) 9) ) 9 ) $________$

David ShireBV Probleemblad 2011

#2 *vv (10+11)

T 23d ) 01 9 ) )T) D$________$

Page 14: Probleemblad 2012 #4, Okt-Dec

130 Probleemblad 70e jaargang nr. 4 - september-december 2012

Lob: 12554 Rainer Paslack

1.L~? [2.Pe7#] 1... dxa3!; 1.Lc5? p~ 2.P2f4#, aber 1... pb4!; 1.Lb4? pc5!;1.Lf6! [2.Pe7#] 1... dxa3, p~, lxa3 2.c4#, P2f4#, Pxe3#.

Hübsche Verbindung von Thema F mit fortgesetztem Angriff und fortgesetzter Verteidigung. Es gibt jedoch zumindest schon zwei frühere Darstellungen dieser Themenverbindung – von A. Ellerman (s. Anhang D) und H. Ahues (SSZ III/1977), die zusätzlich sogar noch Mattwechsel auf die Primärwiderlegung zu bieten haben.

Lob: 12572 Givi Mosiashvili

1... lxf6, cxd4, kxd6 2.Td5#, Te6#, b8=D/L#; 1.b8=D/L? [2.Pc6/Pd7#] 1... dd3 2.Dxf4#, aber 1... lxd6!; 1.Dd2? [2.Pc6#]1... lxd6, cxd4, pd3/pd5/pe6 2.Pd7#, Dxd4#, Te6#, aber 1.. pb4!;1.Dh6! [2.Pd7#] 1... lxd6, lxf6, pg6, kxd6 2.Pc6#, Dxf6#, Te6#, b8=D/L# (1... pe6 2.Te6/Td5# Dual).

Ein altbekanntes Le-Grand-Schema, das zuerst von S. Schedej gezeigt wurde (s. Anhang E), erweitert der Autor hier um einen Doppeldrohungs-Dombrovskis (der allerdings durch die etwas behelfsmäßig wirkende Verführung 1.b8=D/L? 1... lxd6! in meinen Augen kaum Wert hat) und zwei zusätzliche Mattwechsel auf 1... lxf6, cxd4, was zyklische Paraden über 3 Phasen ergibt. Dafür gehen zwei natürliche Mattwechsel (auf 1... le8 bzw.1... pd5 in Schedejs Fassung) verloren und zu allem Überfluss kam noch ein Minor-Dual auf 1... pe6 hinzu.

Rainer PaslackBV Probleemblad 2011

#2 v... (11+7)

) ) ) )) D $________$

Givi MosiashviliBV Probleemblad 2011

#2 *vv (10+8)

01 5 9 ) 01 9 9 23d D $________$

A Charles Ouellet5e Prijs Probleemblad 1989

#2 vv (12+11)

23D 5T 9 ) 5 ) 01 23d $________$B Tapani TikkanenSchweiz. Schachzeitung 1970

#2 vv (10+9)

) 23d ) 9 9 T) ) $________$

Mein Dank gilt dem 2#-Redakteur Piet le Grand für sein Vertrauen, meine Gratulation allen erfolgreichen Autoren!

Frankfurt (Oder), Oktober 2011 W. Bruch

Anhang:A) 1.c7? [2.Dxe5#] 1...d6 2.Pe6#, 1... lh2!; 1.Lf7? [2.Tc4#]

1...d5 2.Pe6#, 1... pe3!; 1.Td8! [2.Pe6#] 1... d6, d5 2.Dxe5#, Tc4#.

B) 1.Ph3? [2.Df7#] 1... txe3!; 1.Pf7!? [2.Dxd6#, nicht 2.Df7?) 1... txb3!; 1.Pxe4! [2.Pf6#, nicht 2.Df7/Dd6?) 1... txe3, txb3, kxe4 2.Dxd6#, Df7#, Pc3#.

C) 1.c3? [2.Ld1/Dd1#] 1... db7 2.Dd1#, 1... dh5!; 1.c4? [2.Ld1/Dd1#] 1... db7 2.Ld1#, 1... dh3!; 1.Dd1? [2.c3/c4#] 1... db7 2.c3#, 1... dh1!; 1.Ld1! [2.c3/c4#] 1... db7, dh5 2.c4#, De8#.

D) 1... c3 2.Txc3#; 1.Tc~? [2.La7#] 1... c3!; 1.Tcd5? 1... c3, pd~ 2.T5d3#, Lf4#, 1... pf5!; 1.Tf5? 1... c3, pd~ 2.T2d3#, Lf4#, 1... pb7!; 1.Tc7? 1... pd~!; 1.Tc8! [2.La7#] 1...c3, pd~ 2.Txc3#, Lf4# (1... pxe4 2.Lf4/Dxe4#).

E) a) 1.Dc1? [2.Pb5#] 1... lxc5, le8, pd5 2.Pc6#, Pe2#, Txd5# 1... pc7!; 1.Dg5! [2.Pc6#] 1... lxc5, le8, pd5 2.Pb5#, Pf3#, Tc4#; b) 1.Dg5? 1... pe7!; 1.Dc1!

Page 15: Probleemblad 2012 #4, Okt-Dec

Probleemblad 70e jaargang nr. 4 - september-december 2012 131

C Rainer PaslackRochade Europa 2000

#2 vvv (8+7)

5 D ) ) 23d $________$

D Arnoldo Ellerman3e EV Szachy 1949

#2 *vvv (12+10)

d 9 ))5 T 01 ) )5 9 $________$

E Sergej Schedej2e Prijs Schachmaty v SSSR 1970

#2 v (8+7)b) pa8 → g8

9 5 9 ) 01 9 ) 01 23d $________$

Many thanks to Wieland Bruch for his prompt and well-motivated report, which remains open for the usual three-month period. Please address any claims to the editor: Piet le Grand, Spiegelstraat 87, 7552 MZ Hengelo, the Netherlands – [email protected]

Open Oplostoernooi Kobe 2012

#2 #2 #3 #3 + + #6 #4 H#3 H#5 Z#3 Z#7 Tijd Punten

1 Ofer Comay ISR 5 5 3,5 5 2 5 5 5 5 5 5 0 180 50,5

2 Martinas Limontas LTU 5 5 5 5 4 5 5 5 5 - 5 - 179 49

3Marjan Kovačević SRB 5 5 3,5 5 4 5 5 5 5 - 5 0 180 47,5

Kacper Piorun POL 5 5 4,5 5 5 5 5 5 3 - 5 - 180 47,5

5 Aleksandr Feoktistov RUS 5 5 4 5 2 5 5 5 5 - 5 0 180 46

24 Hans Uitenbroek NED 5 5 4 4 1 5 0 0 3 - 5 - 180 32

28 Peter van den Heuvel NED 5 5 5 0 1 5 0 - 3 - 5 - 180 29

31 Andy Ooms BEL 5 5 3,5 - 1 5 0 - 3 - 5 - 180 27,5

48 Marcel Van Herck BEL 5 5 - 0 2 5 0 - - - 2,5 - 180 19,5

Van 15 tot 22 september 2012 vond in Kobe het congres van de WFCC plaats, voor het eerst in Japan.Er waren minder deelnemers dan normaal. Dit kwam door de duurdere reis, en ook door de economische omstandigheden in Europa en andere delen van de wereld. Nederland werd vertegenwoordigd door Hans Uitenbroek en ondergetekende, uit België waren Marcel Van Herck en Andy Ooms aanwezig.Er zijn altijd twee officiële oploswedstrijden, een Open Toernooi en het World Chess Solving Championship (WCSC).

Het Open Toernooi vond plaats op maandag. In drie uur moesten 12 problemen worden opgelost, van elke soort (#2, #3, studies, #n, H#, Z#) twee stuks. Wedstrijdleider Steinbrink had pittige problemen geselecteerd. Winnaar werd Ofer Comay uit Israël met 50,5 punten. Hij was de enige die het helpmat in 5 oploste, terwijl het lange zelfmat zelfs door niemand opgelost bleek te kunnen worden! De overige tien problemen zorgden voor de differentiatie in de resultaten. Martinas Limontas uit Litouwen werd sterk tweede, Marjan Kovačević (Servië) en Kacper Piorun (Polen) gedeeld derde. Wereldkampioen Piotr Murdzia eindigde slechts op een gedeelde achtste plaats, samen met oud-wereldkampioen Michael Pfannkuche.

Het wereldkAmpioenscHAp oplossen (wcsc) 2012 Peter van den Heuvel

Page 16: Probleemblad 2012 #4, Okt-Dec

132 Probleemblad 70e jaargang nr. 4 - september-december 2012

De Nederlanders eindigden in de middenmoot van het toernooi. Hans werd 24e met 32 punten, ikzelf 28e met 29 punten. De Belgen eindigden iets lager: plaats 31 was voor Andy (27,5 punt), plaats 48 voor Marcel (19,5 punt). Er waren 65 deelnemers.

Het WCSC vond plaats op dinsdag en woensdag, met op beide dagen 3 ronden. In elke ronde moesten drie problemen van dezelfde soort opgelost worden, in de volgorde tweezetten, driezetten, studies, helpmats, meerzetten en zelfmats. Een landenteam bestaat uit twee of drie oplossers, waarbij in elke ronde de landscore wordt bepaald door de beste twee individuele scores op te tellen. Van zowel Nederland als België waren dus net genoeg deelnemers aanwezig om als land mee te kunnen doen. Beide landen waren echter gehandicapt doordat hun sterkste oplosser (Dolf Wissmann en Eddy Van Beers) niet naar Japan was afgereisd. Ook veel andere landen waren niet met hun sterkste team komen opdagen. In totaal deden 52 oplossers mee.De tweezetten waren gemakkelijk, bijna iedereen scoorde maximaal. De driezetten waren een stuk lastiger. Hans scoorde goed met 13 punten, terwijl ik teleurstelde met slechts 1 punt. Bij de studies ging het omgekeerd: 12 punten voor mij en slechts 2 voor Hans. Opvallend daarbij was dat nieuweling Vachier-Lagrave (een partijschaakgrootmeester uit Frankrijk) al na 41 minuten zijn studieoplossingen inleverde en alles goed bleek te hebben, terwijl vrijwel alle anderen de volle tijd van 1 uur 40 minuten nodig hadden!Na de eerste dag stond Kacper Piorun uit Polen aan kop met de maximale score. Ook stond Polen bovenaan in het landenklassement. Nederland stond op dat moment 7e.

De tweede dag verliep minder goed voor de Nederlanders en Belgen. Bij de helpmats scoorden Hans en ik beiden een magere 8 punten. De meerzetronde bleek nog lastiger: Zelf scoorde ik helemaal niets, Hans slechts 1,5 punt. Een schrale troost was dat er slechts twee oplossers waren die van nevenstaande vierzet alle 5 varianten goed hadden vermeld. De zelfmatronde ten slotte ging als vanouds: de twee- en driezet konden worden opgelost, maar de meerzet bleek té moeilijk, zelfs voor iedereen. Ik bleek bovendien nog een variantje in de driezet te hebben gemist.

Wereldkampioenschap Oplossen 2012 – individueel klassement

#2 #3 studies H# #n Z# Tijd Totaal

pt tijd pt tijd pt tijd pt tijd pt tijd pt tijd 360 90

1 Piotr Murdzia POL 15 14 15 60 10 88 13 50 14 72 10 50 334 77

2 Arno Zude GER 15 11 15 60 13 100 8 50 15 80 10 50 351 76

3 Kacper Piorun POL 15 18 15 50 15 100 15 40 10 80 5 50 338 75

4 Anatoly Mukoseev RUS 15 20 15 60 12 95 10,5 50 11,5 80 10 50 355 74

5 Vladimir Podinic SRB 15 20 15 56 14 81 10,5 50 9 80 10 50 337 73,5

6 Ofer Comay ISR 15 12 15 60 9 100 10,5 50 11 80 10 50 352 70,5

7 Michel Caillaud FRA 15 14 15 59 3 100 15 50 9,5 80 10 50 353 67,5

8 Misratdin Iskandarov AZE 15 17 14 56 10 56 10 50 5 80 10 50 309 64

9 Boris Tummes GER 15 20 6,5 60 7 100 12,5 50 11 80 10 50 360 62

10 Andrej Selivanov RUS 15 18 9 60 7 100 10,5 50 7 80 10 50 358 58,5

23 Hans Uitenbroek NED 15 17 13 60 2 100 8 50 1,5 80 10 50 357 49,5

25 Andy Ooms BEL 15 20 8 60 8 100 13 50 0 80 4 50 360 48

29 Peter van den Heuvel NED 15 13 1 60 12 100 8 50 0 80 9 50 353 45

39 Marcel Van Herck BEL 15 20 0 60 3 100 8 50 0 80 10 50 360 36

Page 17: Probleemblad 2012 #4, Okt-Dec

Probleemblad 70e jaargang nr. 4 - september-december 2012 133

In de einduitslag werd Hans 23e en ik 29e, en eindige Nederland in het landenklassement als 11e.Ook de Belgen hadden het moeilijk: Andy eindigde 25e en Marcel 39e, terwijl België als land op de 14e plaats eindigde. Beide teams bleken een stuk zwakker als hun sterkste oplosser er niet bij is!Piorun verloor in de laatste ronde zijn eerste plaats door het zelfmat in twee te missen, waardoor zijn landgenoot Murdzia opnieuw kampioen werd. Ook de Duitser Zude ging Piorun voorbij. Maar het Poolse team won wel afgetekend het landenklassement, op enige afstand gevolgd door Duitsland dat een sterke tweede dag had. Rusland werd derde, zonder Evseev die wel aanwezig was maar niet oploste.Opvallend was verder dat Vachier-Lagrave op de tweede dag van het WCSC al was vertrokken. Hij was in Kobe voor een vriendschapsmatch schaken en shogi (Japans schaak). Dat laatste spel is erg populair in Japan, gewoon schaken is voor de Japanners eigenlijk een fairy-vorm van shogi. Op de eerste dag en in het Open toernooi had Vachier-Lagrave een zeer sterke indruk achtergelaten.

Wereldkampioenschap Oplossen 2012 - landenklassement

#2 #3 studies H# #n Z# Tot.tijd

Totaalpuntenpt tijd pt tijd pt tijd pt tijd pt tijd pt tijd

1 Polen (Mista, Murdzia, Piorun) 30 32 30 110 28 200 28 90 24 152 15 100 684 155

2 Duitsland (Pfannkuche, Tummes, Zude) 30 27 21,5 120 20 200 24 100 29 154 20 100 701 144,5

3 Rusland (Feoktistov, Mukoseev, Selivanov) 30 35 28 120 19 195 21 100 18,5 160 20 100 710 136,5

4 Servië (Kovacevic, Podinic) 30 34 30 115 17 181 15,5 100 19,5 160 19 100 690 131

5 Frankrijk (Caillaud,Gilbert, Vachier-Lagrave) 30 31 20 119 20 141 22,5 100 14,5 160 10 100 651 117

11 Nederland (vd Heuvel, Uitenbroek) 30 30 14 120 14 200 16 100 1,5 160 19 100 710 94,5

14 België (Ooms, Van Herck) 30 40 8 120 11 200 21 100 0 160 14 100 720 84

Vladimir Sitsjev1e Prijs Odessa Festival 1985

#4 (8+11)

5T )9 ) 5T 23d 01 $________$

1.Pe3! dr. 2.Dxc2+ en 2.Pgf51... ta3 2.Pef5 td3 3.Db4+ (1 pt) 2... ta4 3.Lf4 (1 pt)1... txa2 2.Dd5+ kxe3 3.Pf5+ (1 pt) 1... e6 2.Pd5 exd5 3.Dxc2+ (1 pt)1... b4 2.Pxc2 e5 3.Lxe5 (1 pt)

Gelukkig waren Andy en ik in de Tsume-Shogi-oploswedstrijd succesvoller.

Page 18: Probleemblad 2012 #4, Okt-Dec

134 Probleemblad 70e jaargang nr. 4 - september-december 2012

Tijdens het WFCC-congres in Kobe werden grootmeester- en meestertitels toegekend. In de categorieën voor oplossers kon alleen een nieuwe internationaal meester (Martynas Limontas uit Litouwen) worden gefêteerd, geen nieuwe grootmeesters of FIDE-meesters. Maar voor componisten waren er dit keer veel toekenningen. Ze vinden plaats op grond van het aantal problemen dat in de FIDE-albums is opgenomen; voor Grootmeester in de schaakcompositie bijvoorbeeld moeten 70 problemen of 42 studies de albums hebben gehaald. Michal Dragoun (Tsjechië), Valeri Gurov (Rusland), Peter Gvozdjak (Slowakije), Christopher Jones (Groot-Brittannië), Mario Parrinello (Italië) en Ivan Soroka (Oekraïne) behaalden deze titel. Ook drie overledenen (de Oekraïner Jevgeni Bogdanov en de Tsjechen Miroslav Havel en Artur Mandler) viel deze eer te beurt, beide Tsjechen alsnog op grond van heel vroeger behaalde resultaten. De titel Internationaal meester in de schaakcompositie (met 25 proble-men of 15 studies in de albums) werd 19 maal toegekend, terwijl die van FIDE-meester in de schaakcompositie (12 problemen of 8 studies) door 16 man werd behaald. In deze laatste groep zaten ook onze oud-voorzitter Piet le Grand en eindspelspecialist Harold van der Heijden. Onze felicitaties!

1 Hans Uitenbroek1e Prijs Sake Ty Kobe 2012

H#1 2 oplossingen (7+12)Double-Step Chess

T) ) )9 ) ) $________$

piet le grAnd en HArold vAn der HeiJden Fide-meester Gerard Smits

Natuurlijk vonden er in Kobe ook compositietoernooien plaats. Elk jaar zien weer nieuwe fairy varianten het levenslicht, vaak met wisselend succes. Dit keer hadden de Japanners voor hun Sake-tournooi Double-Step Chess bedacht. De partij die aan zet is doet twee zetten achter elkaar met hetzelfde stuk, waarbij alleen het tweede deel een slagzet mag zijn. Een koning staat schaak als de tegenpartij in het tweede deel van zijn zet de koning dreigt te slaan. In dat geval moet de partij die aan zet is het schaak in het eerste deel van zijn zet opheffen. De eigen koning mag niet in schaak worden gezet, ook niet in het eerste deel van een zet. Rokeren in het eerste deel van een zet is toegestaan; het tweede deel moet dan met de koning óf de toren worden uitgevoerd. Als een pion twee-op speelt in de eerste helft van een zet mag de tegenpartij in het tweede deel van zijn zet en-passant slaan.In het toernooi werden helpmats in één gevraagd. Eigenlijk is dat een gewoon helpmat in twee waarbij de tweede zwarte en de eerste witte zet verwisseld zijn, met inachtneming van bovenstaande extra voorwaarden. Hans Uitenbroek eindigde knap bovenaan met (1). In het diagram staan de beide koningen niet schaak, want Ld1 en pf6 moeten eerst een eerste deel van een zet uitvoeren voor ze de koning zouden kunnen slaan. Lc5 en Ld1 dekken in één dubbelzet alle vluchtmogelijkheden van de zwarte koning. De zwarte paarden vormen een halfpin op de L-vormige lijn g6-e6-e2. Als een van beide wegspeelt, raakt de ander gepend. Maar ook komt daarbij de witte koning schaak te staan vanaf d7 of f7, zodat Zwart het schaak in het tweede deel van zijn zet weer moet opheffen: 1.pd4/pf5 b8=D/Dxd6# (1... b8=P/Pc6+? 2.pd4/pxc6!) en 1.pe4/pg5 b8=P/Pc6# (1... b8=D/Dxd6+? 2.pe4/pxd6!). Opmerkelijk

nieuwsGerard Smits

Page 19: Probleemblad 2012 #4, Okt-Dec

Probleemblad 70e jaargang nr. 4 - september-december 2012 135

2 Peter van den Heuvel2e BV Champagne Ty Kobe 2012

Bewijspartij in 20,0 (14+14)

9 5T))) ) ) 5T )))) 9$________$

is dat in de eerste oplossing de dame matzet via e5, en pf5 niet tussenbeide kan komen in een dubbelzet. “A magnificent problem”, aldus Jury Tadashi Wakashima.Peter van den Heuvel behaalde met (2) een 2e BV in het Champagne-toernooi, waarbij retro-problemen werden gevraagd op het thema ‘de lange reis’ (dat zal wel in het vliegtuig bedacht zijn). De beide koningen zijn bij Peter bijzonder reislustig: 1.a4 a5 2.Ta3 ta6 3.Tg3 th6 4.c3 th3 5.Db3 h5 6.De6 fxe6 7.Kd1 kf7 8.Kc2 kf6 9.Kd3 ke5 10.Ke3 kd5 11.Kf4 kc4 12.Kg5 kb3 13.Kg6 kc2 14.Kf7 de8+ 15.Kxe8 kd1 16.Kd8 ke1 17.Kxc8 kxf1 18.Kd8 ke1 19.Ke8 kd1 20.Kf7 kc2. Jury was Michel Caillaud.

correcties & meldingen

- zie ook www.probleemblad.nl -

PB 2010-1, pag. 22, F768 Gerard Smits verbetert zijn probleem met nevenstaand diagram, dat drie stukken minder telt en in elke oplossing nu een verleiding heeft: 1.dg1 Pd2(Pe5?) 2.t6xc4 Pxc4#; 1.dg2 Td2(Tb3?) 2.txd3 Txd3#; 1.dg3 Ab6(Aa6?) 2.pxf6+ Axf6#.

PB 2011-4, 12582 In Probleemblad 2012-2 verscheen bij de oplossing al een verbeterde versie, en nu heeft componist Marker nog verder gewerkt aan zijn zeszet (zie diagram). De oplossing is grotendeels gelijk gebleven. Nieuw is de mooie variant 1.Tf7! th4 2.Pf6+ ke5 3.P8d7+ kf5/kf4 4.Pe4+ kg4 5.Pe5+ kh5 6.Txh7#.

PB 2012-3, pag. 108, H1031 Componist Stefan Parzuch accepteert de verbetering die door Horst Böttger is voorgesteld en ziet hem als coauteur. De nieuwe versie (H1031v van Parzuch & Böttger) neemt nu aan het jaartoernooi deel.

PB 2012-3, pag.109, H1039 Te sterke bezuinigingen doorvoeren blijkt ook in de schaakproblematiek ongeziene schadelijke effecten te hebben! Componist Pitkänen meldt dat de meer economische versie van zijn H1039, zoals voorgesteld door Böttger en Kirillov, niet correct is omdat de rochade in één van de oplossingen nu illegaal is geworden. Ook Christopher Jones en Michal Dragoun meldden dit.

F768v Gerard SmitsProbleemblad 2010-1

H#2 3.1;1.1 (7+11)Patrouille / PatrolAa = Leeuw / Lion

T¤uv ) ) 5T 5 23D 01 $________$

12582vv Juri MarkerProbleemblad 2011-4

#6 (9+13)

9 5 01 5 01 ) T ) T D9 $________$

Henk HAgedoorn-oploswedstriJd 2012 Luc Palmans

Op zaterdag 10 november 2012 vierde de schaakvereniging Charlois Europoort uit Rotterdam-Zuid haar 75e verjaardag. Bij deze gelegenheid was ze ook de gastheer van de probleemvrienden, die er konden meedoen aan de 23e Henk Hagedoorn-Oploswedstrijd en de najaarsvergadering van de bond konden bijwonen.

Page 20: Probleemblad 2012 #4, Okt-Dec

136 Probleemblad 70e jaargang nr. 4 - september-december 2012

Het werd een gevulde dag. Begonnen werd met de Hagedoorn Memorial in de ochtend en de vroege namiddag. Na gedane arbeid werd de ruimte omgetoverd voor een simultaanvoorstelling van grootmeester Paul Motwani tegen de leden van Charlois. Motwani’s score 15-0 doet het ergste veronderstellen, maar na afloop gaf hij toe dat hem dit toch meer moeite had gekost dan je op grond van zijn score zou denken.Ondertussen werkten de probleemvrienden hun najaarsvergadering af. Daarna volgden enkele lezingen. Hans Uitenbroek feliciteerde Piet le Grand met zijn kersverse compositietitel van FIDE-meester en liet een probleem van de nieuwe titelhouder zien. Henk le Grand en Gerard Smits toonden vervolgens een aantal interessante, goede of obscure problemen uit de lopende WCCT.Besloten werd met de prijsuitreiking van de Hagedoorn Memorial, waarna nog vele aanwezigen bleven hangen voor het avonddiner van de feestvierende vereniging. Anderen keerden ‘moe en voldaan’ huiswaarts.

De 23e Hagedoorn Memorial gold ook dit jaar als een rating-evenement: twee sessies van anderhalf uur met zes problemen in elke sessie. De eerste ronde bleek een harde noot om te kraken. Vooral nevenstaande vierzet was voor iedereen een maatje te groot in dit korte tijdsbestek. Misschien dat de lezer in zijn luie zetel er wel uit geraakt?De ervaren wedstrijdleider Brian Stephenson zei me ooit: “You always make mistakes”. Bij het samenstellen van een oploswedstrijd controleer je alles elfendertig keer, een batterij computers ratelen dag en nacht, als een volleerde profiler kruip je in het hoofd van de potentiële deelnemers en probeer je hun vreemde gedachtekronkels tijdens het oplossen te imiteren, en de verdeling van de punten wordt minutieus uitgekiend.Fouten, Mr. Stephenson? Ik maak geen fouten!Toen na een klein half uurtje Dolf Wissmann opstond om zich een kopje koffie in te schenken, fluisterde hij me op nonchalante toon toe: “Het is toch een winststudie en geen remise?” Ik kreeg net geen driedubbele hartaanval. Paniekerig controleerde ik de documenten. En inderdaad, enkele dagen voordien had ik nog één van de studies vervangen en verschoven naar de andere sessie. En daarbij was ik vergeten de + en = tekens aan te passen. Dom, dom, dom...

Voor Dolf was het misschien een magere troost als revanche, want het oplossen zelf lukte hem helemaal niet en hij scoorde in de eerste ronde slechts een schamele 12 op 30. Topscorer Hans Uitenbroek behaalde 25 punten. Andy Ooms en Johan de Boer bekleedden een mooie tweede plaatsmet 22 punten, en topfavoriet Eddy Van Beers was met 20 punten al snel aangewezen op de achter-volging.

Het oplossen verliep vlotter in de tweede sessie, maar de drie varianten van nevenstaande helpmat-driezet vond niet iedereen.En het lange zelfmat was alleen spek voor de bek van grootmees-ters Wissmann en Van Beers, hoewel Marcel Van Herck er zeer dichtbij was.Eddy Van Beers was topscorer met 26 punten in de tweede ronde, maar Hans Uitenbroek wist zijn voorsprong te consolideren en won daarmee voor de vierde keer deze wedstrijd. Van Beers werd nog vlot tweede, en Ooms eindigde uitstekend derde. Joost Michielsen was een van de weinigen die een tweezet miste, maar dat weerhield hem er niet van om vierde te worden. Marcel Van Herck maakte het Belgische succes compleet met een mooie vijfde plaats.

Jacob J. Ebben1e Pr. Westminster Gazette 1927

#4 (9+9)

01 9 ) ) ) ) 9 $________$

Jozef Vilemversie C.J. Feather

1e Prijs Schach-Echo 1974

H#3 3.1;1.1;1.1 (6+9)

D015T ) 01) ) $________$

Page 21: Probleemblad 2012 #4, Okt-Dec

Probleemblad 70e jaargang nr. 4 - september-december 2012 137

In de B-groep waren de deelnemers voornamelijk clubleden van Charlois. Zij moesten 8 problemen (5 tweezetten, een driezet, een vierzet en een studie, allemaal met weinig stukken) in anderhalf uur oplossen. Arjan Kouwenhoven was de enige die een perfecte score bereikte, maar het duo Eduard Smits en Rens ter Veen volgde hem op drie schamele puntjes. De enthousiaste Rens is ondertussen een trouwe naam in dergelijke wedstrijden, en na afloop demonstreerde hij aan het publiek nog een lichte tweezet die hij veertig jaar geleden gecomponeerd had.

Henk Hagedoorn-Oploswedstrijd 2012, B-groep

1 2 3 4 5 6 7 8 Tijd Punten

1 Arjan Kouwenhoven NED 5 5 5 5 5 5 5 5 90 40

2Eduard Smits NED 5 5 5 5 5 5 5 2 90 37

Rens ter Veen NED 5 5 5 5 5 5 5 2 90 37

4Tjork Tinga NED 5 5 5 5 5 0 0 0 90 25

Herman van Malde NED 5 5 5 5 0 0 5 0 90 25

6 Ruud Kok NED 5 5 5 0 5 0 0 0 90 20

Henk Hagedoorn Oploswedstrijd 2012, A-groep

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 Tijd Punten

1 Hans Uitenbroek NED 5 5 0 5 4 4 5 5 4 4 4 0 180 49

2 Eddy Van Beers BEL 5 5 - 5 0 5 5 5 5 1 5 5 180 46

3 Andy Ooms BEL 5 5 - 2 5 5 5 5 5 1 4 0 180 42

4 Joost Michielsen NED 5 2 - - 5 2 0 5 5 5 5 0 180 36

5 Marcel Van Herck BEL 5 0 0 5 - 4 5 5 5 5 - 0 180 34

6 Dolf Wissmann NED 5 0 - 2 - 5 5 5 5 1 - 5 180 33

7 Johan de Boer NED 5 5 - 2 5 5 5 5 - - - - 180 32

8 Wouter van Rijn NED 5 0 - 2 - 1 5 5 5 2 4 0 180 29

9 Dirk Borst NED 5 0 - 3 5 5 5 0 0 1 - 0 180 24

10Koen Versmissen NED 0 0 0 5 5 4 5 - - - - - 180 19

Paul Dekker NED 5 0 - 2 - 0 5 5 1 1 - 0 180 19

12 Alfred Gaasbeek NED 0 - - - 2,5 - 5 3,5 0 0 0 0 180 11

De winnaar van de A-groep, Hans Uitenbroek, geflankeerd

door Eddy Van Beers (l)en Andy Ooms (r).Op de achtergrond

wedstrijdleider Luc Palmans.

Page 22: Probleemblad 2012 #4, Okt-Dec

138 Probleemblad 70e jaargang nr. 4 - september-december 2012

JAArtoernooien / informal tourneys probleemblAd 2013Aan de jaartoernooien 2013 van Probleemblad wordt deelgenomen door alle in de rubriek ‘Originele problemen’ en elders in Probleemblad 2013 als origineel gepubliceerde schaakproble men. Voor studies en retro’s zijn de toernooien tweejaarlijks. Eerder gepubliceerde problemen kunnen niet meedingen. Kon een correctie van een origineel niet in het juryverslag worden betrokken, dan dingt het desbetreffende probleem automatisch mee in het volgende jaartoernooi. Prijzen en eervolle vermeldingen worden gehonoreerd met diploma’s.

All original chess problems published during 2013 in the ‘Originele problemen’ section and else-where in Probleemblad participate in the 2013 informal tourneys. For studies and retro’s the tourney span is two years. Non-originals cannot participate. Any corrected original which could not be considered for the award, automatically participates the following year. Prizes and honourable mentions are awarded in the form of certificates.

De jury voor 2013 bestaat uit: / The judges for 2013 are:

Tweezetten (#2): Christopher Reeves Helpmats (H#2): Mario ParrinelloDriezetten (#3): Mikhail Marandjuk Helpmats (H#n): Christopher JonesMeerzetten (#n): Dieter Werner Zelf- en reflexmats: Andrej SelivanovStudies (+/=) 2013/2014: NN Fairies: Gerard SmitsRetro’s 2013/2014: NN

Deelnemers ontvangen bewijsnummers van de publicatie, de oplosbespreking en het juryrapport.Composers will receive copies of publication and solution, as well as a copy of the award.

De belangrijkste punten uit de najaarsvergadering van de Nederlandse Bond van Schaakprobleem-vrienden gehouden op 10 november 2012 in Rotterdam.– De leden Roelof van der Berg uit Franeker, Jan van Woerden uit Wageningen en Jeanne Koldijk,

de weduwe van erelid Albert Koldijk, die in de afgelopen maanden zijn overleden, worden met een kort ogenblik van stilte herdacht.

– De notulen van de voorjaarsvergadering van 24 maart 2012 in Nunspeet worden goedgekeurd.– De begroting voor 2013 wordt vastgesteld.– Het huidige bestuur mag blijven zitten.– De nieuwe kascommissie bestaat uit Koen Versmissen en Bas de Haas.– Eddy van Beers is de oploskampioen over 2011.– Alfons Jaakke wordt als oplosoom opgevolgd door Johan Beije.– De vergadering vindt dat Johan Beije prima werk heeft verricht met de opzet van een nieuwe website.– Enkele leden zullen proberen om meer publiciteit voor onze bond te genereren. Zo zal Henk Prins

nagaan of er iets op de jeugdschaaksite gezet kan worden en wil Bas de Haas kijken of er iets met schaakproblemen in de opleidingen van de KNSN aan de orde kan komen.

– Het Nunspeet-weekend in 2013 vindt plaats van 22 t/m 24 maart (zie ook pag.161). Koen Versmissen zal als coördinator ervan optreden.

verslAg nAJAArsvergAdering 2012 Johan de Boer

Oplossing Ebben: 1.Pc4 dreigt 2.Lg5 [3.Pd2] ke4 3.Tg3+, 2... hxg5 3.Th2+; 1... pc2 2.Lxh6 ke4 3.Tf2+; 1... pf6 2.Pe5+ ke4 3.Tg5+; 1... ke4 2.Tg3+ kxf5 3.Tg6.Oplossing Vilem: 1.fxe4 Pe3 2.lg4 Ld8 3.df5 Pg2#; 1.fxg4 Ld6 2.dxe4 Lf8 3.lf5 Lh6#; 1.dxg4 Ka6 2.ld5 La5 3.lxe4 Ld2#.

Page 23: Probleemblad 2012 #4, Okt-Dec

Probleemblad 70e jaargang nr. 4 - september-december 2012 139

tweezetten Jury 2012: Michael LiptonPiet le Grand, Spiegelstraat 87, 7552 MZ Hengelo, the Netherlands - [email protected]

originele problemen

Oplossingen tweezetten 2012-2 (april-juni) Piet le Grand

Componisten wordt verzocht hun originele composities te sturen naar de redac teuren: Piet le Grand, Gerard Smits, Joost de Heer, Hans Uitenbroek, Dirk Borst of Marcel Van Herck.Oplossingen kan men sturen naar de redacteur van de rubriek Oplosladder: A.W.G. Jaakke, Boomgaardweg 45, 1326 CT Almere - [email protected] vóór 15 februari 2013. Composers are requested to send their original compositions to the section editors: Piet le Grand, Gerard Smits, Joost de Heer, Hans Uitenbroek, Dirk Borst or Marcel Van Herck.Please send your solutions to: A.W.G. Jaakke, Boomgaardweg 45, NL - 1326 CT Almere, the Nether-lands - [email protected] before February 15th, 2013.

12641 Alain BienabeFrankrijk

#2 vvv (12+6)

5 ) )TT) )d 9 ) $________$

12642 Alessandro FasanoItalië

#2 v (12+9)

9 23D ) d9) ) ) ) 5 9 01 $________$

12643 Alessandro FasanoItalië

#2 vv (12+9)b) ld8 → a5

) 9 ) ) 01 ) )9 5 ) 5T 23d T$________$

12644 Zoran GavrilovskiMacedonië

#2 *v (8+9)

D01 9 ) 5 )T 01 5T 23d $________$

12645 Chris HandloserZwitserland

#2 v (9+10)

d 01) ) 9D )TT5 ) 5 9 $________$

12646 Chris HandloserZwitserland

#2 vv (10+11)

T)) T ) 9 )9 ) 01 $________$

Bij de problemenNo new composers this time. All these originals have been computer-tested.

Comments from J.A. Coello Alonso (JACA), Henk le Grand (HlG), Bas de Haas (BEdH), Romuald Lazowski (RL) and Wilfried Seehofer (WS).

12605 Piet le Grand 1... pf5, pd5 2.Pf2#, Pc5#; 1.Lf2? [2.Pg3#] pf5 2.Pxc3#, 1... h1=p!; 1.Lc5! [2.Pxc3#] pd5 2.Pg3#. Pseudo-Le Grand. Wegspelen van de loper geeft in principe twee dreigingen. Maar met 1.Lc5 en 1.Lf2 ontstaat door interferentie een vluchtveld, zodat er maar één dreiging overblijft. Dus Sushkovthema. Twee matveranderingen. Elegante verwisseling van

Page 24: Probleemblad 2012 #4, Okt-Dec

140 Probleemblad 70e jaargang nr. 4 - september-december 2012

dreiging en variantenmat (BEdH). Mijn broer laat weer eens zien dat hij heel goed weet wat nog origineel is (HlG).

12606 Handloser 1.Lc4? [2.Pe3A#] dg2 2.De3C#, 1... lg5!; 1.Le4? [2.Pg3B#] dg2 2.De3C#, 1... lb6!; 1.f4! [2.De3C#] pc4, e4, exf4, txh2 2.Pe3A#, Pg3B#, Dd4#, Dxh2/Pxh2#. Doordat Zwart een eigen gepend stuk interfereert kan Wit dat stuk ongestraft ontpennen. Goethartthema. De verleidingen falen door ontpenning van het niet door Wit afgesloten lijnstuk. Die thematische Spiele sind sehr schön gelungen, der Dual in der Nebenvariante stört nur wenig (WS).

12607 Janevski 1... pxd6+, pxe5, pxb2 2.Dxd6#, Dc3#, Lxb2#; 1.Dg7! [2.Dxg4#] pxd6, pxe5, pxb2 2.exd6#, Dxe5#, e6#. Drie matveranderingen,

12608 Janevski 1... th5 2.Phxf4#; 1.Pe4? [2.Pc5#] ke3 2.Pef2#, 1... th5!; 1.Tc7? [2.Tc3#] ke3 2.Df3#, 1... b4!; 1.Tc8? [2.Tc3#] b4, pe2 2.Lc4#, Dxc2#, 1... pc6!; 1.Db1? [2.Txd4#] lf2 2.Dxf1#. 1... f3!; 1.Pe6! [2.Pc5#] ke3/th5, ke4 2.Pexf4#, Pc5#. Matveranderingen. Goede sleutel. Bueno clave biampliativo (JACA).

12609 Mosiashvili 1.Txf2? [2.Dd7/c6#] lxe4 2.Td2#, 1... db8!; 1.Tg3? [2.Dd7/c6#] lxe4 2.Td3#, 1... db8!; 1.Ld4? [2.Pf6#] lxe4, kxe4, dd8 2.Dd7#, Txf2#, Db7#, 1... dc6!; 1.Le5! [2.Pf6#] lxe4, kxe4, dd8, dc6 2.c6#, Tg3#, Db7#, Dc4#.

12610 Paslack 1.Lf1/Le2? [2.De6#] pce3/pd4, pge3/pf6+, ta6, ld6 2.D(x)d4#, D(x)f6#, Td5#, Dxd6#, 1... lxg7!; 1.Le4? [2.De6#] pge3/pf6+, pd4, ta6, ld6/lxg7 2.D(x)f6#, Dxd4#, Td5#, D(x)d6#, 1... pce3!; 1.Lf5? [2.De6#] pce3/pd4, pf6+, ta6, ld6 2.D(x)d4#, Dxf6#, Td5#, D(x)d6#, 1... pge3!; 1.Lg6! [2.De6#] pce3/pd4, pge3/pf6+, ta6, ld6/lxg7 2.D(x)d4#, D(x)f6#, Td5#, D(x)d6#. “Thema F (2. Sonderform) der weissen Linienkombination: In den beiden Themaverführungen verstellt Weiss im Voraus w. Deckungslinien, die erst im Mattzug aufgebaut werden sollen, was Schwarz für die Widerlegung nutzen kann, indem er eine bereits existierende Deckungslinie verstellt. Ausserdem fortgesetzter Angriff” (componist).

12611 Paslack 1.Dg3? [2.De5A#] pe~a, pc2 2.Pf5B#, Dxd3#, 1... pxc4b!; 1.Pc3! [2.Dxe3#] pe~a, pxc4b, dc2/dxc1, le4 2.De5A#, Pf5B#, Pcb5#, Txe4#. “Sekundär-Dombrovskis in Doppelsetzung” (componist). Het zij zo. Interesante estrategia (JACA).

12612 Permjakov a) 1.Dc3! (tempo) txe4, txf5, txf3, txg4 2.fxe4#, f4#, Dxf3#, fxg4#; b) 1.Dg5! (tempo) txe4, txf5, txf3, txg4 2.Pxe4#, Lxf5#, Lxf3#, Dxg4#. Vier matveranderingen na een torenkruis. Drie aardige matveranderingen (BEdH).

12613 Tsjepizjni 1.Lc5? [2.De3A#] pf5a!; 1.Pg5? [2.De4B#] d5b!; 1.Te6! [2.Dd5#] pf5a, d5b, dxe6, c6, pc6, lf2 2.De4B#, De3A#, exd8=D/T#, Td6#, Lxb5#, Pxf2#. Hanneliusthema met ontpenning van de witte dame. Het interessantste probleem, al is er wel heel wat materiaal nodig (HlG). Good try problem with changes (RL).

12647 Zoran GavrilovskiMacedonië

#3 (12+7)

) 9 d9 )) 9T019$________$

12648 Valeri Kirillov Felix Rossomacho

Rusland

#3 vvv (11+9)

01 9 9 )5 ) T$________$

12649 Leonid MakaronezIsraël

#3 (9+11)

9 d ) ) ) D ) 9 $________$

drie- en meerzetten Jury 2012: #3 Michael Keller; #n Jean MoricePiet le Grand, Spiegelstraat 87, 7552 MZ Hengelo, the Netherlands - [email protected]

Page 25: Probleemblad 2012 #4, Okt-Dec

Probleemblad 70e jaargang nr. 4 - september-december 2012 141

Oplossingen drie- en meerzetten 2012-2 (april-juni) Piet le Grand

12650 Juri MarkerDuitsland

#4 (7+10)

) ) ) 9 9 23d T $________$

12651 Loek van ReyNederland

#4 (4+1)

01 23d $________$

12652 Loek van ReyNederland

#6 (4+1)

5 9 01 01 $________$

12653 Baldur KozdonDuitsland

#7 vv (7+12)

T D ) )T) ) ) 95 01 $________$

12654 Olivier SchmittDuitsland

#7 (11+13)

9 5T 23D 9 55T 01 01 ) ) $________$

12655 Gerard SmitsNederland

#7 v (6+11)

5 )) 01 ) ) ) T ) $________$

12656 Baldur KozdonDuitsland

#10 (5+2)

01 5 D $________$

12657 Jorma PitkänenFinland

#15 (9+11)

9 ) ) ) )01) 23d ) ) $________$

12658 Olivier SchmittDuitsland

#16 (9+14)

5T)5 ) )5TD9 ) $________$

Bij de problemenNo new composers this time. All these originals have been computer-tested.

Comments from J.A. Coello Alonso (JACA), Fernand Joseph (FJ), Romuald Lazowski (RL), Ton van Oosterhout (ACJMvO) and Wilfried Seehofer (WS).

12614 Henk le Grand 1.Dh3! [2.d3+ cxd3 3.Dxd3#] 1... pg4 2.Df3+ kf5 3.Ph3#, 1... e5 2.Ph5+ pg4 3.Df3# 2... kd5 3.Pxf6#, 1... dxc5 2.Pxe6+ pg4 3.Df3# 2... kd5 3.Pc7#. Zwart verdedigt met de opening van een lijn. Wit profiteert van exact diezelfde lijnopening. Het resultaat bestaat uit penmats. Una estrategia muy interesante (JACA). Guter Schlüssel, vielseitiger Einsatz des Siers-Batterie (WS).

Page 26: Probleemblad 2012 #4, Okt-Dec

142 Probleemblad 70e jaargang nr. 4 - september-december 2012

12615 Piet le Grand 1.Pd8! [2.Pf7#] 1... txd5 2.Te2+ dxe2 3.d4#, 1... pcxd5 2.f4+ ke4 3.Pc3#, 1... pbxd5 2.Ld7 [3.Pf7/Pc6#], 1... tf4 2.d6+ pbd5 3.Txd5#. De vraag die ik mij stelde was of het mogelijk is een driezet met halfpin te maken waarin Wit uiteindelijk mat geeft op de plaats waar eerst het halfgepende zwarte stuk stond. Het is mij niet gelukt om een mooie uitwerking te produceren met geheel analoog spel in de themavarianten. Als het niet goedschiks gaat, dan maar kwaadschiks. Bezoekers van de voorjaarsvergadering in Nunspeet herinneren zich dit probleem wellicht uit mijn voordracht met de titel “Wit zet mat op het veld dat Zwart verlaten heeft”. Ik wijs er op dat dit probleem niet voldoet aan de voorwaarden van het Umnov thema, want daarbij moet Wit onmiddellijk het veld betreden dat Zwart verlaat. Bello juego de semiclavadas y autoclavadas engras (JACA). Dreifacher Schlag des Schwarzen auf d5 mit feiner Differenz durch Weiss (WS).

12616 Rudenko & Tsjepizjni 1.Te2! [2.Dd1+ ka2 3.b3#] 1... de6 2.Pc2 3.Pd4#, 1... dd5 2.Tc2 3.Tc3#, 1... dc4 2.Pe4 3.Pd2#, 1... pf2 2.Te3+ pd3 3.Txd3#. De gepende zwarte dame geeft obstructies. Prachtig (ACJMvO).

12617 Van Rey 1.Df8! ke4 2.Df7 ke5 3.Dg6 kf4 4.Pd3+ kf3 5.Dg2#, 1... ke6 2.Pc6 kd5 3.P2d4 kc4 4.Df5 kc3 5.Dc2# 2... kd7 3.P2d4 kc7 4.Db8+ kd7 5.Dd8#. Mooie pionloze miniatuur met goede varianten, maar de sleutel vind ik minder fraai (FJ). Neat aristocratic miniature (RL). Ein Problem im alten Stil mit wunderschönen Matbildern (WS).

12618 Pitkänen 1.Pe8! txf8 2.Pxf8 g6 3.Kg3 kxh5 4.Pg7+ kh6 5.Pge6 kh5 6.Pg5 kh6 7.Pfe6 kh5 8.Kxh3 kh6 9.Pf7+ kh5 10.Pg7#. Samenwerking van de witte paarden. Good logical problem (RL). Die Springermanöver sind nett anzusehen, aber der Auftakt ist doch recht grob (WS).

12619 Schmitt 1.La5? bxa5!; 1.Lc3? f3!; 1.d8=D! [2.Dd5+ lc4 3.Dxc4#] lxd8 2.Lc3 kc4 3.Le1+ kb3 4.Tc3+ kb4 5.Tc6+ kb3 6.Pd2+ kb4 7.Pc4+ kb3 8.Pa5+ bxa5 9.Tc3+ kb4 10.Tc1+ kb3 11.Lxa5 12.Tc3#; 1... pxd8 2.Pxa3 dxe4 3.Tc3+ kb4 4.Td3+ kc5 5.f8=D+ le7 6.Dxe7 kc6 7.Dd7/De8+ kc5 8.Dxb5 1... dxe4 2.La5 bxa5 3.Dd1+ kb4 4.Dd2/De1+ 1... c6 2.La5. Merkwaardig, dit is nu al het derde probleem van Olivier dat ik niet opgelost krijg! Weken aan gewerkt, maar opeens is mijn geduld op (ACJMvO). Ganz hervorragend, das Glanzstück der Serie. J’aime bien les problèmes de mon ami Olivier (WS).

Bij de studiesSlechts 3 nieuwe diagrammen deze keer omdat u nog veel oplossingen van vorig jaar te goed hebt. Deze rubriek is dan ook nog grotendeels het werk van mijn voorganger Martin van Essen. E303 is een betere versie van E268, een reeds eerder gepubliceerde studie. In E304 valt het nog wel mee de verst opgerukte vrijpion onschadelijk te maken, maar met de tweede pion krijgt Wit het aanzienlijk moeilij-ker. Met het materiaal van E305 zijn reeds tientallen studies gemaakt, maar de overgrote meerderheid daarvan wordt ontsierd door duals. Ook een f-pion helpt Zwart meestal niet veel. Die loopt zich maar

E303 Roger MissiaenBelgië

Winst / Win (4+4)

) 01 $________$

E304 Gerhard JostenDuitsland

Remise / Draw (3+4)

9 9 ) 01 5T 01 $________$

E305 Marcel Van HerckBelgië

#16 vvvv (2+4)

) 9 $________$

eindspelstudies Jury 2011-2012: N.N.Marcel Van Herck, Brialmontlei 66, B-2018 Antwerpen, Belgium - [email protected]

Page 27: Probleemblad 2012 #4, Okt-Dec

Probleemblad 70e jaargang nr. 4 - september-december 2012 143

te pletter tegen de witte koning en levert vaak net dat ene tempo dat pat vermijdt (bijvoorbeeld E295 is remise zonder pion f7). Hier leidt slechts één weg tot mat en er zijn talrijke verleidingen.

Oplossingen van de studies graag rechtstreeks naar Marcel Van Herck vóór 15 februari 2013.

Only 3 diagrams this time because there are still many solutions of last year to be published. Most of this column is the work of my predecessor Martin van Essen. E303 is an improved version of E268 which was published in 2010. In E304, keeping the most advanced pawn under control is not too dif-ficult, but the second one will be a tougher nut to crack. E305: lots of studies exist with this material, but the vast majority of them is marred by duals. And mostly an f-pawn is not much of a help for Black. It just bumps against the white king and often provides the last tempo to avoid stalemate (for instance E295 is a draw without pawn f7). Here we have a unique road to mate and several tries.

Please send your solutions directly to Marcel Van Herck before February 15th, 2013.

E288 Jasik (=3571.33c3h8h6d7g7e8b2g3g8e1b7d2f5d3e6f3) 1.Tg6 Zwart mag geen tijd krijgen voor … e5, zoals blijkt uit de naspelenswaardige variant (A).1... dxg6! 2.fxg6 f2! Zwart haalt een nieuwe dame. In B) worden enkele alternatieven besproken. 3.Pxd3 f1=d Wit staat nu een volle dame achter. Natuurlijk gaat er wat gebeuren, maar Wit lijkt net tekort te komen. Er zit echter iets magnifieks in de stelling: 4.Kc2+! Het enige juiste veld. 4… e5 5.b8=D! txb8 6.Lxe5+! lxe5 7.Th7+! lxh7 8.g7+! En hoe Zwart nu ook reageert… Laat dit even inwerken. Wie had dit zien aankomen op basis van de beginstelling?

A) 1.Txg3? e5 2.Kxd3 da6+ 3.Kc2 (anders mat in 1!) 3… dc6+ 4.Lc3 dxd7 5.Lxe5+ txe5 6.Txg8+ kh7! Schitterend. Zwart wil Wit niet met schaak laten promoveren. Haalt Wit nu een dame, dan volgt: 7.b8=D tc5+ 8.Kd1 (anders 8… tb5+) 8… da4+ 9.Pc2 dxc2+ 10.Ke1 dc1+ en dit gaat mis voor Wit. Dus hier 7.Th8+ kg7! 8.Tg8+ kf7! 9.Tf8+ ke7 10.f6+ ke6 11.b8=D Dat moet nu wel. 11… tc5+ 12.Kd1 da4+ en Zwart wint, zoals we hebben gezien. B) 2… lxe1?

is desastreus want nu is de toren (over)belast met het dekken van zowel e5 als b8: 3.Kxd3+ e5 4.Lxe5+ txe5 5.b8=D+. Ook na 2… le5+? 3.Kxd3 lxb2 4.Pxf3 gaat Wit uiteindelijk zelfs met de winst aan de haal!

E289 Afek (+0500.01f2e8b7h5a8d2) Zwart aan zet ziet zich geconfronteerd met een matdreiging op h8 en kan dus geen dame halen. 1… 0-0-0! 2.Tb1! (A) 2… d1p+! Met slechts 6 stukken twee-derde van een Valladao-task! Een nieuwe dame zou via een schaak op c5 onmiddellijk verloren gaan. 3.Ke1! Wit combineert nu de jacht op het paard met een mataanval. Dat lukt niet met (B). 3… pe3 4.Tc1+ kd7! (C) 5.Ke2 pg4 (D) 6.Td1+ kc7 7.Th7+ kc8 8.Tc1+ kb8 9.Tb1+ kc8 10.Tbb7! De auteur besluit hier met de constatering dat Wit wint. Niet iedereen is de heldere geest gegeven dit ogenblikkelijk te doorzien, enige uitleg is op zijn plaats. Het materiaal in deze eindspelstudie is zodanig dat eindspel-tablebases het geheel vervatten. Tot nu toe heeft Wit steeds de enige zetten gedaan die de winst vasthielden. Hoewel Wit in de huidig bereikte stelling mat dreigt, kan Zwart dit gemakkelijk pareren. De winst is nog niet triviaal. Echter, vanaf hier kan Wit zelfs bij het hardnekkigste of interessantste tegenspel van Zwart kiezen uit meerdere voortzettingen. Dat staat haaks op het idee van een eindspelstudie, dat immers een unieke oplossing verlangt. De auteur moet de presentatie van de hoofdlijn hier dus wel beëindigen. Een voorbeeld van hoe het spel verder kan gaan is wel wenselijk. Afek geeft inderdaad een ‘for instance’: 10… te8+ 11.Kd3 (MvE: 11.Kf3 wint ook, zij het langzamer) 11… pf6 12.Thc7+ kd8 13.Tf7 kc8 14.Ta7 kb8 15.Tfb7+ kc8 16.Tc7+ (De auteur geeft hier Tb1, maar volgens de Nalimov tablebase web-interface op www.k4it.de is dat remise) 16… kb8 17.Tab7+ ka8 18.Tg7 – een zet van moeilijk te doorgronden precisie. In het vervolg heeft Wit nog flink wat accurate zetten nodig om een tastbare vooruitgang (paardwinst) te boeken. Daarbij mag Wit er niet zomaar op rekenen dat de dominante opstelling van

Oplossingen eindspelstudies 2011-3 (juli-september) Marcel Van Herck

Page 28: Probleemblad 2012 #4, Okt-Dec

144 Probleemblad 70e jaargang nr. 4 - september-december 2012

J.BehtingRigasche Rundschau 1908

Winst / Win (3+5)

01 ) ) 01 T$________$

zijn torens hem altijd winst garandeert: veel stellingen zijn remise, maar het is moeilijk uit te maken welke precies. Voor de volledigheid hierbij de rest. Unieke winstzetten krijgen een uitroepteken.

18… th8 19.Taf7 te8 19.Tg6! kb8 20.Kc4 th4+ 21.Kc5 te4 22.Kd5 te2 23.Tc6! (Een beetje gissen, maar vermoedelijk om te verhinderen dat het paard via c7 de bescherming van de koning kan gaan genieten) 23… te1 24.Tc5 te2 25.Tc1 th2 (25… td2+ 26.Ke6! td6 27.Td7 te4 28.Txd2 +-) 26.Tf8 te2 27.Tc4! (27.Tf7 is de enige andere zet die de winst niet verpatst, maar daarmee boekt Wit ook geen vooruitgang) 27… kb7 28.Tf7+! kb6 (28… kb8 29.Kc6 kc8 30.Ta7! te6+ 31.Kd5+! kb8 32.Kxe6 kxa7 33.Ke7 tg7 34.Tc5! +-) 29.Tc6+ ka5 30.Ta7+ kb5 31.Tb7+! ka5 32.Te6 td2+ 33.Kc6 tc2+ 34.Kd7! tg7 35.Te5+ ka6 36.Tbb5 (dreigt mat met de torens op a5 en b5) 36… td2+ 37.Kc6 tc2+ 38.Tbc5 ta2 39.Kc7 ta1 40.Tc6+ ka7 41.Kc8 ka8 (er dreigde paardwinst) 42.Tb5 te8 43.Tb7 gevolgd door Te7 +- Eindelijk!

A) Verleidelijk is 2.Thh7 (dreigt mat op c7) 2… td3! 3.Ta7 kb8 4.Thb7+ kc8 5.Te7 kb8 6.Tad7 d1=t+! remise! B) 3.Kf3 tf8+ = of 3.Kg3 td3+! = . C) 4… kb7 5.Tb5+ ka6 6.Tb3+-. D) 5… te8 6.Kf3! +- Het paard is gedomineerd en moet verloren gaan. 6… kd6, om het paard veld d5 te verschaffen, laat de toren ongedekt, zodat 7.Te1 het paard pent en verovert.

E290 Akobia (+0042.02d5c3c7b1a5f2c2d3) Deze studie bevat fraai en verrassend spel: 1.Le5+! Niet voldoende is de variant die in (A) wordt besproken. 1… kd2 2.Pb3+ ke2 3.Pxd3! kxd3 4.Pc1+ ke3 Een eindspel om je vingers bij af te likken. Wit moet met loper en paard mat zetten, maar het paard moet de zwarte loper en de pion in bedwang houden. Vanwege het korte bereik van het paard moet de koning in de zone van h1 gevangen blijven. 5.Lc3? is al fout vanwege 5… kf4=. Dus: 5.Kd6!! (B) kf3! 6.Ke7!! In de eerste plaats moet Wit contact met veld e6 houden, voor het geval de zwarte koning naar e4 speelt. 6.Kd7? en 6.Kd5? zijn echter niet goed want de zwarte koning kan naar g4 en g5. 6… ke3 7.Kf6 ke4 8.Ke6 ke3 9.Kf5 kd2 10.Lb2 en hier besluit de auteur met ‘+-’. Het interessantste deel met het spel met wederzijdse zetdwangen hebben we inderdaad gehad, maar we willen toch graag de afloop zien: 10… ke3 11.Lc3 kf312.Ld2 kg3 De zwarte koning wordt voortdurend teruggedrongen. 13.Lg5 kf3 14.Lf4 kg2 15.Kg4 kf2 16.Ld2 kg2 17.Le1 kf1 18.Lh4 kg2 19.Lg3 kg1 20.Kf3 kf1 21.Lf4 kg1 (21… ke1 22.Kg2! kd1 23.Kf2! en Zwart moet zijn loper en c-pion opgeven) 22.Kg3 kf1 23.Le3 ke1 24.Kg2! en Wit wint in maximaal twee zetten de loper. Of 22… kh1 23.Le3 la2 (de enige legale zet) 24.Pxa2 c1=d 25.Lxc1 en het pat is opgeheven. Wit wint. Fraai!

A) 1.Pe4+ kb4 2.Pc6+ ka3 (2… kb3? 3.Pc5+! +-) 3.Ld6+ kb2 (3… kb3? 4.Pc5+ kc3 5.Le5+ +-) 4.Le5+ ka3 (4… kc1? 5.Pb4 kd1 6.Pf2+ kd2 7.Lf4+ ke2 8.Pfxd3 +-) 5.Ld6+ kb2 6.Le5+ ka3 =. B) 5.Ke6? ke4! Wederzijdse zetdwang, Wit aan zet. 6.Lg7 kf4! (6… ke3!?

7.Kf5! kd2 8.Lb2 +-) 7.Lf6 kg4! (7… ke4 8.Le5! +-) 8.Ke5 kh5! 9.Kf5 kh6 10.Lb2 kh7! (10… kh5!? 11.Lg7! +-) 11.Kg5 kg8 12.Kg6 kf8 =. Dit werk deed mij sterk denken aan onderstaande studie. Ook hier drijft Wit de zwarte koning in de hoek, maar dan volstaat het niet hem pat te zetten om het overgebleven materiaal van Zwart te veroveren, hij moet onmiddellijk mat gezet worden! Om dat te bereiken moeten loper en paard eerst even de rollen omkeren: 1.Kf6 c2 2.Ke7 kd3 (2... kc3 3.Kd7 kd3 4.Kc6 kd4 [4... ke2 5.Lg2] 5.Kd6) 3.Ke6 kc3 4.Kd7 kb4 5.Kc6 ka5 6.Lc4 kb4 7.Le2 ka5 8.Lb5 kb4 9.Kb6 kc3 10.Kc5 kb3 11.Lc6 kc3 12.Ld5 kd3 13.Lf3 kc3 14.Le2 kb3 15.Lb5 kc3 16.Lc4 kb2 17.Kb4 kc2 18.Lb5 kb2 19.La4 ka2 20.Ld1 kb2 21.Lb3 ka1 22.Kc3 kb1 23.Ld5 ka1 24.Lc4 kb1 25.Pd2+ kc1 26.Lf1 kd1 27.Pf3 kc1 28.Pd4 kb1 29.Pb5 ka1 30.Pa3 ka2 31.Pc4 kb1 32.Kd2 ka1 33.Kc1 ka2 34.Kc2 ka1 35.Kb3 kb1 36.Pb2 kc1 37.Kc3 kb1 38.Pd3 ka1 39.Kb4 ka2 40.Ka4 ka1 41.Ka3 kb1 42.Kb3 ka1 43.Pc1 kb1 44.Pa2 ka1 45.Ka3 kb1 46.Ld3+ ka1 47.Pc1 f1=d 48.Pb3#.

Page 29: Probleemblad 2012 #4, Okt-Dec

Probleemblad 70e jaargang nr. 4 - september-december 2012 145

E291 Hlebec (+0400.55e1a6b5a2b2b6c3d5g2a3a7c4c5d6) 1.b7 ta1+ 2.Kd2 (na 2.Ke2? kan Zwart op pat spelen: 2... te1+! 3.Kxe1 a2 4.b8=D a1=d+ 5.Kf2 de1+ 6.Kf3 de3+ enz.) 2... td1+ 3.Kc2 tc1+ (3... a2 4.b8=D tc1+ 5.Kd2 td1+ 6.Ke3+-) 4.Kxc1 a2 5.Ta5+! (vermijdt de patval) kxa5 6.b4+ ka6 7.Kb2 en wint het pionneneindspel.

E292 Arestov (+0013.22h8h3b1e5d3h5c5d7) This study is based on a mutual zugzwang. After the thematical try 1.h6? pf7 2.Kg7 pxh6 3.Kxh6 kh4 White cannot win: 4.Kg7 (nice trap) kg3! (4… kg4? 5.Kg6! or 4… kg5? 5.Kf7 kf5 6.d4!) 5.Kf6 kf4 6.Lc2 (6.Ke7 or 6.La2 then 6… ke3 and kd4 ) 6... ke3 7.Ke5 kd2 8.Lb1 kc3 (Δkb2=). Therefore: 1.Kg7 pg4 (after 1… pf3 2.h6 pg5 3.Kg6 kg4 4.La2 Black will soon be in zugzwang) 2.Kg6 kh4 (2… kg3 3.Kg5 d5 4.La2 c4 5.Lc4) 3.h6 ph6 4.Kh6 ( now it is Black to move) 4... kh3 5.Kh5 kg3 6.Kg5 kf3 7.Kf5 ke3 8.Ke5 d6+ 9.Kd5 zz, with an easy win. Unfortunately there is a dual: 3.Lc2 (this is also possible on the first two moves) pe5 4.Kf6! (4.Kf5 is a waste of time: 4... pc6! and White must go back with 5.Kg6)

4... pg4 5.Kf5 d5 6.Ld1! winning.E293 Afek (+3111.00c7a7f1b3a4a2) Erg geschikt voor oplostoernooien. 1.Tb7+ en nu zijn er twee

varianten: (A) en de tekst. 1… ka6 2.Lb5+! dxb5 3.Pb4+! ka5 4.Pc6+ ka4 5.Ta7+ kb3 6.Pd4+ +-

A) 1… ka8 2.Tb4! dreigt 3.Lc6+ en ontneemt de zwarte dame veld f4. Het is opmerkelijk hoe weinig grip de zwarte dame op de open witte koning heeft. 2… df7+ 3.Ld7 dxa2 4.Lc6+ ka7 5.Tb7+ ka6 6.Lb5+ ka5 7.Ta7+ +-.

E294 Vandecasteele (+4010.01a4b1b6h4d4b3) In de stelling in PB 2011-3 stond de witte koning abusievelijk op a3, daarom het correcte diagram alsnog hierbij afgedrukt. 1.Ka3!! Het voor de hand liggende alternatief wordt prachtig weerlegd, zie beslist (A). 1… de7+ 2.Kxb3 (nu wel!) 2… kc1 3.Dc6+ kd2 4.Dc2+ ke1 5.Df2+ kd1 6.Df1+ de1 (B) 7.Dd3+ dd2 8.Db1+ dc1 Belangwekkend is hier (C). 9.De4! Een fraaie stille zet! 9… dd2 10.Lc3 df2 Zwart moet e1 blijven dekken. 11.Dg4+ Hier is de zettenreeks niet meer strikt uniek (11.Dd3+ wint ook), maar wel het snelst en bovendien vermakelijk: 11… kc1 12.Dg5+ kb1 13.Dg6+ kc1 14.Dh6+ kd1 15.Dh5+ kc1 16.Dh1+ en mat!

A) 1.Kxb3? en nu niet 1… dh3+? wegens 2.Le3! dit houdt de zwarte koning in de hoek. Indien gewenst kan de koning-dame-batterij later nog vuren. Zwart speelt daarentegen 1… dh6!!, een fantastische patwending. De witte dame moet spelen, maar in de meeste gevallen redt Zwart zich met dh3+ omdat Wit de loper niet langer kan tussenplaatsen. Na 2.Dc5 de6+ redt Zwart zich ook en na 2.Da7 heeft Zwart onder andere het mooie 2… de3+ op zijn keuzepalet liggen. B) 6… kd2 7.Lc3+ ke3 8.De1+ +-. C) 8… ke2 9.De4+ kf1 10.Df3+ ke1 11.Lc3 +-.

E295 Vandecasteele (+0001.03f1h1c5e6f7h3) Een ‘White minimal’ (dat wil zeggen: behalve de koning heeft Wit maar één stuk). Wit wil de zwarte koning natuurlijk in de hoek mat zetten. Zwart zal onder andere zijn e-pion gebruiken om te proberen de witte koning weg te lokken. Het paard moet naar e5. De route via d3 is echter ongeschikt vanwege 1… f6! Dus: 1.Pd7! kh2 2.Kf2 kh1 3.Pe5 – om op g4 schaak te geven zodra de zwarte koning op h2 verschijnt. 3.Pf6? was echter ongeschikt wegens 3… e5! De tekstzet blokkeert de pion. 3… kh2 4.Pg4+ kh1 5.Kf1 f5 6.Pe5 kh2 7.Kf2 kh1 8.Pf3 e5 (Zwart moet deze pion geven) 9.Pxe5 kh2 Wit heeft nu meerdere wegen naar Rome. Bijvoorbeeld 10.Pd3 kh1 11.Pf4 kh2 12.Pe2 kh1 13.Kg3! (een aardige finesse)

13… f4+ 14.Kf3! kh2 15.Kf2 kh1 16.Pd4 kh2 17.Pf3+ kh1 18.Kf1 h2 19.Pd4 f3 20.Pf5 f2 21.Pg3 mat. En dan nu het kritische commentaar van de nieuwe redacteur. Roger Missiaen publiceerde exact dezelfde stelling al in 1996 in het vrij snel ter ziele gegane Vlaamse tijdschrift Doorbraak. Ook een nagenoeg identieke versie van Missiaen verscheen reeds in 1987 in Schakend Nederland.

E294 Ignace VandecasteeleProbleemblad 2011-3

Winst / Win (3+3)

23d 23D $________$

Page 30: Probleemblad 2012 #4, Okt-Dec

146 Probleemblad 70e jaargang nr. 4 - september-december 2012

Nog een andere versie is nummer 110 in het boek Flemish Miniatures. De componist vermeldt 8... e5 daar helemaal niet, waarschijnlijk omdat hij gezien had dat Wit daarna op meer dan één

manier kan winnen. De manoeuvre Pd3-f4-e2 gevolgd door een koningsdriehoekje is best wel aardig, maar niet meer dan een hinderlijke dual. In dit soort stellingen gaat het erom Zwart te dwingen tot h2 en dan mat te geven op g3. De logische voortzetting is dan ook 10.Pf3 wat precies even snel tot mat leidt.

E296 Vandecasteele (+0400.10 e4g4f7d6g6) Een opmerkelijke manoeuvre in deze maljutka of ultraminiatuur: 1.g7 te6+ 2.Kd5! tg6 [MVH: deze stelling vond ik terug in Harold van der Heijdens database. (36992 M. Kleiman, Chess Life & Review 1968). De manoeuvre is dus niet origineel. Grigoriev had hetzelfde idee zelfs nog dertig jaar eerder vertoond (nr. 18035 in HHdbIV). Een andere poging van A.Herberg (19856) blijkt incorrect.] Zwart dreigt met de koning de pion te benaderen en hem op te peuzelen. 3.Tf1! De enige zet! Wit moet voldoende ‘schaakafstand’ houden tot de zwarte koning. Zwart kan natuurlijk de pion niet nemen. 3… kh3 De enige zet om te vermijden dat Wit de torens ruilt en dame haalt. 4.Th1+ kg2 5.Th7! kf3 6.Ke5 kg4 7.Th1! kf3 8.Tf1+ ke3 9.Tf7! Weer terug! De witte koning geeft dadelijk op f5 de toren een zetje zodat hij de zesde rij kan oversteken en de pion ter dame helpen escorteren.

R404 Andrew BuchananVerenigde Staten

Bewijspartij in 7,5 (15+15)Circe

T923D 5T) )) ) d ))5 9$________$

R405 Bernd GräfrathDuitsland

Bewijspartij in 9,5 (12+12)Slagschaak / Losing chess

5T23D5T)) )))5d01 $________$

R406 Silvio BaierDuitsland

Bewijspartij in 22,5 (14+12)

T23D 5T ) 23d ) 9 ) 01 5) ) ) 9 $________$

Bij de problemenHeeft R404 één of twee oplossingen? In R405 moeten zowel Wit als Zwart oppassen om onwelkome slagzetten te voorkomen. Silvio Baier combineert twee promotiethema’s.

Does R404 have one or two solutions? Both White and Black must be careful to avoid unwanted cap-tures in R405. Silvio Baier combines two promotion themes in R406.

Circe: Een geslagen stuk (de koning uitgezonderd) herrijst op het veld waarop het bij aanvang van een partij zou hebben gestaan. Is dit veld bezet, dan verdwijnt het geslagen stuk. Toren, loper en paard behouden de veldkleur van het veld waarop ze geslagen werden. Pionnen herrijzen in de kolom waarin zij op het moment van slaan stonden.Slagschaak: Slagzetten zijn gedwongen. Koningen hebben geen koninklijke eigenschap, en kunnen geslagen worden. Er kan tot koning gepromoveerd worden.

Circe: When captured, a unit (not a king) is reborn on its game-array square. Rook, bishop and knight are reborn on the square that has the same colour as the square of capture, pawns on the file of the capture.

retroʼs Jury 2011: N.N.Joost de Heer, Beneluxlaan 110, 6164 EV Geleen, the Netherlands - [email protected]

Page 31: Probleemblad 2012 #4, Okt-Dec

Probleemblad 70e jaargang nr. 4 - september-december 2012 147

Z475 Sergej BorodavkinOekraïne

Z#4 *vvv (10+8)

5 ) d ) 01 9 ))01 23D$________$

Z476 Sergej Borodavkin Oleg Sjaligin

Oekraïne

Z#4 *v (10+6)

) 9 01 01d ) 5 $________$

Z477 Sven-Hendrik LoßinDuitsland

Z#4 (11+11)

T9 23D ) 5T01 01 ) ) 5 9 ) $________$

zelF- en reFlexmAts Jury 2012: Miodrag MladenovićHans Uitenbroek, Esdoorndreef 29, 3137 BJ Vlaardingen, the Netherlands - [email protected]

Losing chess: Captures are obligatory. Kings are not royal, and can be captured. Pawns can promote to king.

R405 en R406 zijn computergetest / R405 and R406 have been computer-tested.

Comments from Eddy Van Beers (EVB), Wolfgang Dittmann (WD),Romuald Lazowski (RL) and Piet le Grand (PlG).

R398 Weeth & Wenda –1.Ta1xlb1 kc8-d8 (want b1=l is illegaal vanwege teveel zwarte slagzetten om alle pionnen op hun plaats te krijgen) –2.Ta7xda5 td8-f8 –3.Ka3-a2 tb2-b3 –4.Tb7-a7 da7-a5 –5.Ka2-a3 tb3-b2 –6.Kb2-a2 ta3-b3 –7.Ka2-b2 tb3-a3 –8.Kb2-a2 ta3-b3 –9.Ka2-b2 da8-a7 (anders een drievoudige stellingsherhaling) –10.Lf7-g8 en 1.d7#.

Er zijn een aantal verkeerde manieren om de stellingsherhaling te starten: I) –5.Kb3-a3? ta2-b2 –6.Ka3-b3 tb2-a2 –7.Kb3-a3 ta2-b2 en nu is –8.Ka3-b3? illegaal omdat

Zwart gedwongen is tb2-a2 terug te nemen wat in een drievoudige stellingsherhaling resulteert; II) –5.Kb3-a3? ta2-b2 –6.Ka3-b3 tb2-a2 –7.Kb3-a4? ta2-b2 –8.Ka4-b3 tb2-a2 –9.Kb3-a4?

illegaal omdat Zwart weer gedwongen is tb2-a2 terug te nemen met hetzelfde resultaat. De ‘zonder voorwaartse verdediging’-clausule is noodzakelijk omdat Zwart anders de voorwaartse

verdediging –4.da7-a5 & 1.te8# heeft. Das scheinbar normale Remispendel ʻK gegen Tʼ erhält seinen Reiz dadurch, dass der wK den sT in den Verführungen geradezu umkreisen könnte. Außerordentlich schwierig ist der vorbereitende Entschlag einer sD im 2. Zug, die zunächst im 4. Zug nach a7 und am Ende durch das Remispendel nach a8 gelenkt wird (WD).

R399 Faybish 1.a4 e5 2.a5 lb4 3.a6 bxa6 4.Ta5 lb7 5.Tb5 le4 6.Tb7 c6 7.Tc7 ke7 8.Tc8 da5 9.Txg8 g6 10.Tg7 tc8 11.Tg8 tc7 12.Tc8 tb7 13.Tc7 tb5 14.Tb7 ke8 15.Tb6 axb6.

De witte toren slingert zich een weg door de zwarte stand heen. Mooie achtervolging door de torens (EVB). Interesting rook play (RL). Prachtig hoe de witte toren een weg vindt door de zwarte stelling (PlG).

R400 Donati 1.h4 pa6 2.h5 pc5 3.h6 a6 4.hxg7 h5 5.Th3 h4 6.Te3 h3 7.g3 h2 8.Lg2 th3 9.Lc6 bxc6 10.a4 lb7 11.Taa3 db8 12.Tad3 lc8 13.c3 db4 14.Db3 dh4 15.De6 dh8 16.gxh8=D fxe6 17.Df6 th8. De zwarte toren maakt ruim baan voor de zwarte dame. The spectacular move is 8... th3 which creates space for 15... dh8 (PlG).

Oplossingen retro’s 2012-2 (april-juni) Joost de Heer

Page 32: Probleemblad 2012 #4, Okt-Dec

148 Probleemblad 70e jaargang nr. 4 - september-december 2012

Comments from Fernand Joseph (FJ), Romuald Lazowski (RL), Sven-Hendrik Loßin (SHL),Eddy Van Beers (EVB), Wilfried Seehofer (WS) and Wolfgang Will (WW).

Z460 Pankratjev *1... tb2 2.Db4+ txb4 3.cxb4+ lxb4#; 1.c4! [2.Pxd3+A txd3+ 3.Db4+B lxb4#] 1... tb2 2.Db4+B txb4 3.La7+C tb6#, 1... dd7 2.La7+C dxa7 3.Db6+D dxb6#, 1... pd5 2.Db6+D pxb6 3.Pxd3+A txd3#. Mooie witte cyclus (EVB). Der Autor hat nahezu zeitgleich einen weiteren Zyklus in einem s#3 in der Schwalbe gezeigt. Auch dort wird wie hier das gut ausgearbeitete Motiv über einen schwachen Schlüssel erkauft (SHL). Goede constructie met mooie varianten (FJ).

Z461 Pitkänen 1.Dh3? h1=t!; 1.De2? h1=d!; 1.Df4! [tempo] 1... h1=d 2.Dh6+ dxh6 3.Pf4+ dxf4#, 1... h1=t 2.Ph4+ txh4 3.Dg4+ txg4#. Functieverwisseling tussen paard en dame van Wit. Die schwarze Umwandlung ist natürlich alles andere als überraschend, da Weiß auf zusätzliche schwarze Kraft angewiesen ist. Zudem ist klar, dass Läufer- und Springerumwandlung nach Damenzügen kurzzügig abgehandelt werden. Und so beschränkt sich der ganze Inhalt darauf, eine Antwort auf 1... h1=d zu finden, das im Satz leider ohne Antwort bleibt, ohne die Satzvariante nach 1... h1=t zu zerstören. Mager (SHL). Goed idee, maar jammer dat 1... h1=l en 1... h1=p te kort zijn om een AUW op te bouwen. Is dat nog te verhelpen? (FJ). Vanuit de beginstand zou je een volledige i.p.v. een halve AUW verwachten (EVB).

Oplossingen zelf- en reflexmats 2012-2 (april-juni) Hans Uitenbroek

Bij de problemenWelcome to composer Oleg Sjaligin. All originals have been computer-tested except Z479 and Z472c. Z472c is a correction, because the original version had an illegal position as pointed out by Rodolfo Riva. The same goes for Z462 of which a correction is published alongside the solution.

Het interessantste probeem lijkt mij Z479 met twee voorplannen, waarbij deze plannen niet direct maar na dametrappetjes in de oplossing pas werken. Nog een dametrappetje ziet u in Z478. Veel spel en oplosplezier in Z475, Z476 en Z477. Z480 is een gemakkelijke vierling en dat heeft u als oplosser ook wel eens verdiend. Z472c is een correctie, omdat de originele versie een illegale stand heeft. Ook een illegale stand heeft Z462, waarvan u in de oplosbespreking een correctie vindt. Rodolfo Riva gaf beide ‘illegalen’ aan.

Z472c Ivan SorokaOekraïne

Z#20 (13+11)

T ) ) 23d ) )5) ) T $________$

Z478 Leonid Makaronets Leonid Ljubasjevski

Israel

Z#8 (7+14)

9 ) )) 5T D5T) ) 01)d $________$

Z479 Frank RichterDuitsland

Z#16 vv (8+12)

23D )T d 9 01 ) 5T$________$

Z480 Nils Adrian BakkeNoorwegen

R#3 b) Te1 → g1 (6+3)c) = b) + bf5 → g5d) = c) + Dh8 → f6

23d 5T 01 01 5 $________$

Page 33: Probleemblad 2012 #4, Okt-Dec

Probleemblad 70e jaargang nr. 4 - september-december 2012 149

Z462 Smits *1... fxe4 2.Dxf6+ kxd5 3.Dd4+ txd4#, 1... pxe4 2.f4+ kxd5 3.bxc4+ dxc4#/lxc4#, 1... exd5 2.Dxf6+ kxe4 3.Dd4+ txd4#; 1.Lc6! [2.Pg6+ fxg6 3.Dc7+ pxc7#], 1... fxe4 2.f4+ exf3 e.p. 3.Dxg3+ tcf4#, 1... pxe4 2.Dxf6+ pxf6 3.f4+ txf4#. “Reciprocal change of continuations (componist)”. Reziproker Wechsel vom Satz zum Spiel im Selbstmatt Dreier. Das ist eine sehr gute konstruktive Leistung, vielleicht im s#3 sogar noch originell, die ihren Preis hat: der Schlüssel ist schwach, damit korrespondierend bleiben die viel stärkeren Sätze, vor allem

1... t~+, ohne Antwort (SHL). Interessante Linienöffnungen auf beiden Seiten (WS). In het schijnspel is knap te merken dat Ld5 niets hoefde te vrezen. Na 1... fxe4 en 1... pxe4 verwisselt Wit van zet in de oplossing(FJ). Good set play (RL). Mooi, maar de sleutel ligt voor de hand omdat op een T-schaak niets

klaar ligt (EVB). Rodolfo Riva toonde echter aan dat de stand illegaal is. De

auteur corrigeert door de zwarte pion op g3 te vervangen door een witte pion op g2 (zie diagram).

Z463 Koziura & Kopyl *1... fxe5 2.Lb3 f6 3.Lc5 bxc5 4.Pxc5 pb6#; 1.Kd5! fxe5 2.Lc4 f6 3.Ld6 cxd6 4.Pxd6 pc7#. “King’s magnet: Three white pieces move in both setplay and solution to squares adjacent to the white King (composers)”. Schijnspel en oplossing sluiten perfect op elkaar aan met twee andere paardmats (FJ). Mooie gelijkenis tussen schijnspel en oplossing (EVB). Dieses um ein Feld diagonal verschobene Echo zwischen Satz und Spiel war schnell gelöst und hinterließ einen ordentlichen Eindruck (SHL). Bemerkenswert, dass der wK auf verschiedenen Feldern matt wird (WS).

Z464 Gamnitzer 1.Dh7! [2.Lf4+ kxd4 3.Dxh8+ kc4 4.Ld6+ kb3 5.Tb5+ kc2 6.Dh7+ kc3 7.Dd3+ pxd3#] 1... bxa6 2.Da7 [3.Dxa6 ~ 4.Dd3+ pxd3#] 2... tb1 3.d5+ tb6 4.De7+ te6 5.Te5+ txe5 6.Dg5+ txg5 7.Lg1+ txg1#. Verdedigingen met het zwarte paard leiden tot korte mats 2... pf7/pg6 3.Dxa6 pe5/pf4 4.dxe5/Txf4 ~ 5.Dd3+ pxd3# alsmede 1... pg6 2.Dh6+ pf4 3.Te5+ kxd4 4.Dxf4+ kc3 5.Dd2+ kb3 6.Te3+ pd3# en 1... pf7 2.Dxf7 ~ 3.Lf4+ kxd4 4.Dd5+ kc3 5.Le5+ kc2 6.Dd3+ pxd3#. “The selfmate shows, with only 17 pieces, something rather unexpected: The complete ‘zweckrein arranged’ Perilenkung of the black Rook a1 with the final mate by this Rook on the other side of the chessboard” (composer). Prachtig hoe de zwarte toren van a1 naar g1 geleid wordt ondanks de witte onbeweeglijke koning op e1 (FJ). Großartig: siebenzügige Drohung uns siebenzügige Lösung, bei der der Sturm auf der anderen Seite zur Mattfigur wird (WW). Selbstverständlich das Glanzstück der Serie! Dass der sT auf g1 mattsetzt, ist geradezu unglaublich! Auch die extrem ökonomische Ausgangsstellung der meisterlichen Konstruktion sei hervorgehoben (WS). Wieder ein schier unlösbares Stück, auch wenn ich den richtigen Schlüssel auf dem Zettel hatte. Die vollzügige Drohung wird durch 1... bxa6 pariert. Daraufhin wird der schwarze Turm komplett aus seiner Batterie herausgelockt und parkt auf der anderen Seite wieder ein. Das Motiv hat der Autor bereits neulich in Schach Aktiv gezeigt und auch hier hinterlässt es einen prachtvollen Eindruck. Mich würde interessieren, wie man solche Stücke komponiert und löst. Ein kleiner Wehrmutstropfen sind die nichtthematischen Varianten

1... pg6/pf7, auf die man als Autor der Klarheit halber lieber verzichtet, hier aber nicht vermeidbar sind, die aber glücklicherweise immerhin gerade noch so eben kurzzügig abgehandelt werden können (SHL). Excellent key (RL).

Als tip van de componist wordt de site www.internetsolutions.at/chess aangeraden waar u alle problemen van deze componist kunt bekijken en (mocht u daar zin in hebben) oplossen. Ook twee andere componisten uit Opper-Oostenrijk staan met hun werk op deze site: Gerald Sladek en Werner Schmoll.

Z462c Gerard SmitsProbleemblad 2012-2

Z#3 * (12+14)

23d ) 5T 01)T 9 ) 9) 23D $________$

Page 34: Probleemblad 2012 #4, Okt-Dec

150 Probleemblad 70e jaargang nr. 4 - september-december 2012

HelpmAts Jury 2012: H#2 Zoran Gavrilovski, H#n Christer JonssonGerard Smits, De Handboog 14, 5283 WR Boxtel, the Netherlands - [email protected]

H1065 Emil Klemanič Ladislav Packa

Slowakije

H#1½ 0.6;1.1 (10+10)

01 ) ) T) ) )) 5T $________$

H1086 Dmitrij GrintsjenkoOekraïne

H#2 (2+11)b) Kb8 → h7 d) Kb8 → h2c) Kb8 → c6 e) Kb8 → b2

01 01 T5T ) )d $________$

H1087 Valery GurovRusland

H#2 2.1;1.1 (12+14)b) Pc7 → b8

5T )9 ) 01 ) 523D )01 )5T9 $________$

H1088 Vladimir KočiTsjechië

H#2 2.1;1.1 (6+12)

9 23D 9 T ) ) 01 ) 01 T $________$

H1089 Stefan ParzuchPolen

H#2 2.1;1.1 (5+7)

95 )23d 01 $________$

H1090 Ladislav Salai jr. Michal Dragoun

Tsjechië

H#2 4.1;1.1 (10+9)

5 ) ) T ) 9 T ) $________$

H1091 Vincenzo TinebraItalië

H#2 3.1;1.1 (8+10)

T 5T901 ) 9 9 D $________$

H1092 Viktor TsjepizjniRusland

H#2 2.1;1.1 (7+7)

9 TD 5d 5 ) ) 01 $________$

H1093 Henk WeeninkNederland

H#2 5.1;1.1 (10+9)

T d 9 ) ) 5T 23D 9 $________$

Z465 Dietrich 1.g5! ke3 2.g6 kf2 3.Lf7 ke3 4.Te1+ kf2 5.Db1 kf3 6.Df5+ tf4 7.g7 txf5 8.Lh5+ txh5#. Direct 1.Lf7 ke3 etc. gaat niet, omdat na 5.g5 txf5 8.Lh5+ txh5?, de pion op g5 in de weg staat. Daarom speelt Wit de pion eerst twee zetten omhoog, waar de pion de loper in de weg staat. De pion moet daarom de benodigde tempozet uitvoeren. Grappig dat de g-pion tot de 7de rij klimt om toch niet te promoveren (FJ).

Page 35: Probleemblad 2012 #4, Okt-Dec

Probleemblad 70e jaargang nr. 4 - september-december 2012 151

H1094 Menachem WitztumIsraël

H#2 b) Lf1 = Tf1 (6+6)

23D ) ) $________$

H1095 Menachem WitztumIsraël

H#2 2.1;1.1 (7+15)

)) )T T) D ) 99 $________$

H1096 Eligiusz ZimmerPolen

H#2 2.1;1.1 (4+13)b) Be2 ↔ bg3

01 ) 5T )9 ) 23D5 $________$

H1097 Valery GurovRusland

H#2½ 0.2;1.1;1.1 (7+12)

) T 9 9 ) 5T ) D$________$

H1098 Valery Kirillov Rolf Wiehagen

Rusland / Duitsland

H#2½ nulpositie (4+9)a) + Ta3 b) + Le8

01 9 ) T D )T $________$

H1099 Waldemar TuraPolen

H#2½* 1.1;1.1 & 0.1;1.1;1.1 (3+7)

T5Td D 01 $________$

H1100 Christopher JonesGroot-Brittannië

H#3 b) Bb5 → d5 (5+9)

) )5 D01 01 $________$

H1101 Vladimir KočiTsjechië

H#3 2.1;1.1;1.1 (3+10)

) 23D ) T 9 5T $________$

H1102 Vasil KrizjanovskiOekraïne

H#3 b) pb5 → b2 (7+11)c) pa4 → b3

) 23D ) 01 ) ) ) ) 5 T$________$

H1103 Viktor TsjepizjniRusland

H#3 b) Be3 → f4 (7+14)

5T 9 ) ) ) 9 )T) 9 D $________$

H1104 Henk WeeninkNederland

H#3 b) pc7 → d6 (5+9)

9 01 ) 23DT5 01 $________$

H1105 János CsákHongarije

H#5 2.1;1.1... (7+8)

) ) 01) ) ) ) ) 01 $________$

Page 36: Probleemblad 2012 #4, Okt-Dec

152 Probleemblad 70e jaargang nr. 4 - september-december 2012

Bij de problemenWelcome to composers Ladislav Salai jr. from the Czech Republic and Vincenzo Tinebra from Italy! All these original helpmates have been computer-tested.In this issue you will find the correct diagram of H1065, as well as some outstanding compositions. And I am glad to be able to announce our judges for 2013: Mario Parrinello and Christopher Jones!

H1065 heb ik opnieuw opgenomen om de auteurs in ieder geval een nette afdruk van hun compositie te geven. Verder zult u enkele topstukken aantreffen in deze aflevering, geniet ervan! Ik prijs me gelukkig voor 2013 als jury Mario Parrinello en Christopher Jones te kunnen aankondigen – beiden zijn dit jaar grootmeester geworden!

Comments from Ger Blaauw (GHB), Piet le Grand (PlG), Romuald Lazowski (RL), Hans Nieuwhart (HN), Wilfried Seehofer (WS) and Henk Weenink (HW).

H1047 Ahmels 1... Txb7 2.kxg2 Tb1#; 1.tb1 Tb7 2.kxg2 Txb1#; 1.th7 Tg8 2.th8 gxh3#. Lustiges Versteckspiel des sT auf h8! (WS). Eén oplossing gelijk aan schijnspel is niet fraai. Simpele doch leuke andere oplossing (GHB). Interesting Construction (RL). Ja, hierbij staat geen witte koning. Dit houdt tevens in dat de stelling niet kan zijn ontstaan vanuit de beginstelling, dus eenvoudigweg illegaal is (HW). Ik heb het daar natuurlijk met de componist over gehad toen hij zijn probleem inzond. “It does not play any role AND need extra pieces to protect resp. reduces the trials of the black rook. Therefore I declared it without the white king. It does not matter if any judge has a problem with that, mainly the solver likes it. My opinion here is similar to that of dancing: The judges mainly judge sportive criteria but not outfit, make-up or the impression to the people. But for me it is also important to look like a natural pair and the idea/characteristic is shown in an understandable way. So, for me it is not a problem if the judge dislikes the absence of the white king, but it maximizes the number of trials of the black rook” (componist). Het argument van de extra stukken lijkt me niet sterk, want de wK kan gemakkelijk een plaatsje vinden op de a-lijn. Maar voor de rest kan ik hem begrijpen. Waarom moet een helpmatstelling gerelateerd zijn aan het partijschaak, terwijl het karakter van het spel er juist tegengesteld aan is? Goede vraag.

H1048 Ahmels a) 1.db4(ld6?) cxb4 2.ld6 f4#; b) 1.de4+(le6?) fxe4 2.le6 c4#. De zwarte loper mag de dame niet in de weg lopen. Funktionswechsel der wBB, anschaulich dargestellt (WS). Hoe open je de torenlijn, en zet je de zwarte D en L buiten spel? (GHB).

H1049 Carf 1.pdb3 d3 2.pd2 d4#; 1.pb7 Tc7 2.pd6 Tc5#. Er zijn vele twins die lastiger zijn! (GHB). Keine Harmonie zwischen den Lösungen erkennbar (WS).

H1050 Koči 1.pxd2 Tc6+ 2.kg5 Tg6#; 1.pxc5 f3 2.ke5 Lc3#. Ganz überraschender Zilahi! (WS). Het offeren van wit materiaal blijft aantrekkelijk (PlG). Paard ruimt stuk zodat zK naar matveld kan gaan, maar het witte spel heeft geen samenhang in beide oplossingen. In a) 2x een torenzet, maar in b) een loper- en pionzet. Met enige aanpassingen is het mogelijk om in beide oplossingen de zetten te laten doen door het niet geslagen stuk. Verplaats f2 naar f3, pb3 naar e4 en een extra pa4. Dan blijft a) hetzelfde, en b) wordt 1.pxc5 Lh6 2.ke5 Lg7# (HN). Een kwestie van smaak, denk ik, het kost wel een stuk meer.

H1051 Nikolić 1.pd7+ Tc5 2.kxc5 Dxe7#; 1.pc3 Td5+ 2.kxd5 Dd3#. Lastig te doorgronden. Fraaie harmonie tussen beide oplossingen, m.i. een prijs waardig (GHB). Liniensperren durch die sSS, Turmopfer und Fesselungsmatts, aber sehr materialaufwändig! (WS).

H1052 Onkoud 1.kxd3 Kxf6 2.kd2 Dd7#; 1.kxb4 Kxg6 2.ka3 De7#. “Échange de fonction du couple Td3/Lb4 (capture par le Roi noir/ clouage du lc3). Anti-dual du Roi blanc sur capture du couple pf6/pg6. Mats modèles et par clouage de la Dh7” (componist). Moeilijk te vinden (GHB). Een klassieke Onkoud, fraai (HW). Gute Analogie. Die sD hat nur die Aufgabe, a4 zu decken und das ist etwas schade (WS).

Oplossingen helpmats 2012-2 (april-juni) Gerard Smits

Page 37: Probleemblad 2012 #4, Okt-Dec

Probleemblad 70e jaargang nr. 4 - september-december 2012 153

H1053 Pankratjev a) 1.lxc5 e4 2.lb4 c7#; b) 1.txc4 c7 2.tb4 e4#; c) 1.le7 Lf5 2.kf7 Le6#; d) 1.tg2 Tf5 2.kxh3 Th5#. Samen komen de wT en wL er wel uit (GHB). Bij het eerste paar een witte zetverwisseling, bij het tweede paar dubbelschaaks. Bij beide paren dezelfde zwarte stukken actief. Het eerste paar heeft mijn voorkeur; het geheel is zeer inventief (HW).

H1054 Milošeski 1... Dc8 2.dc7 Ld1 3.dxc2 Dxc2#; 1... Dh8 2.dg7 Ka3 3.dxb2+ Dxb2#. Elegante Lösungen, aber auch viel Material zur NL-Verhinderung (WS). Thema: beleefdheid. Gaat u maar voor mevrouw, en dat tweemaal (GHB).

H1055 Milewski 1.pd2 Pca4 2.ke4 Pc4 3.pf5 Pxc3#; 1.df6 e4+ 2.ke5 e3 3.pf7 Pxc4#. Nice chameleon problem (RL). Na ruim 10 jaar een knappe verbetering van het probleem (GHB).

H1056 Pankratjev & Gersjinski 1.kc4 Lc1 2.db3 Le3 3.b4 Tc5#; 1.kb6 Ta8 2.ta6 Tc8 3.da5 Lc5#. Leuke tweeling (GHB). Liebliche Mustermatts ohne strategischen Tiefgang (WS).

H1057 Pankratjev & Gersjinski 1.pg5 Ld4 2.ke4 Le5+ 3.ke3 Lxf4#; 1.pe7 Td4+ 2.ke5 Td5+ 3.ke4 Te5#. Feine Liniensperrungen jeweils im ersten Zuge, doppelter Grimshaw auf d4 (WS). Tweemaal anticiperende interferentie door paard c6 resp. h3 (GHB). Interesting focal effects (RL).

H1058 Milošeski 1... Dg1 2.lf7 gxf7 3.fxg1=l f8=D 4.lgb6 Df1#. “Black and white Phoenix” (componist). Per abuis stond onder het diagram 0.2;1.1;1.1;1.1 vermeld, excuses daarvoor! Eén fraaie oplossing die direct te zien is. De andere niet gevonden (GHB). Loper geven om Dame te krijgen en andersom, mooi (HW). Phönix-Thema mit unglaublichem Damenopfer im ersten Zuge (WS).

H1059 Frolkin & Tkatsjenko a) 1.kb5 Ld5 2.c2 Kb2 3.pc6 Kxb3 4.ta5 Lc4#; b) Met Zwart aan zet en de zK in schaak kan de laatste witte zet alleen f3-f4 zijn geweest. Dan heeft de wK dus schaak gestaan, zodat de laatste zwarte zet ook eenduidig is: g5-g4. Met de pionnen op f3 en g5 gaat 1.c2 Kb2 2.g4 Ka3 3.lf4 Ka4 4.ld6 f4#. Misschien een probleem voor de retro-afdeling, maar “as the retro part is quite straightforward, the authors believe that problems like this one are most appropriate for the helpmates section” (componisten). Eine ungewöhnliche Zwillingsbildung, die ich noch nie gesehen habe (WS). Om b) te verkrijgen pion f4 naar f3 en pion g4 naar g5, dat zijn wel 2 mutaties, maar het kan ook worden gezien als een retrootje (HW).

H1060 Koči 1.dxc4 e6 2.kb2 e7 3.kxc3 e8=D 4.kd4 De5#; 1.a2 Pa5 2.kb2 Pxb3 3.ka3 Pa5 4.pb3 Pe4#. Misschien te mager met twee totaal verschillende oplossingen. Het mat wordt gegeven op het beginveld en dat is het (HW). Keine Übereinstimmungen zwischen den Lösungen gefunden! (WS). Ook hier maar één oplossing gevonden (GHB).

H1061 Hernádi a) 1.tf5 exf5 2.d1=l fxg6 3.e1=t g7 4.g8=D 5.f1=p Dxg2#; b) 1.dd5 exd5 2.e1=l dxc6 3.f1=t c7 4.kf2 cxb8=D 5.g1=p Dh2#. “2 AUW and echo” (componist). Knap gerealiseerd. Eine Echomattstellung, die man niemals vermutet hätte, hinterlässt einen starken Eindruck! (WS). Tichomír: Applaus, fantastisch! (HW). Aardig hoe de zwarte promoties verschuiven (PlG). Pleasant promotion problem (RL). Twee fraaie oplossingen (GHB).

H1062 Mihajlovski 1.kf8 Lf6 2.tg5 Lxd4 3.ke7 Lf2 4.dg7 Lh4 5.kf5 Lxg5#; 1.h4 Lxh4 2.th2 Le7 3.th7 Lf8+ 4.kf6 Lh6 5.tg7 Lg5#. Een eenzame loper, wederom excellent. Zlatko, ik denk wel eens, je staat ermee op en je gaat ermee naar bed (HW). Zwei Läuferrundläufe, das war sicher schwer, korrekt zu bekommen (WS). Loper-rondloop. Maar dat is niets nieuws (PlG).

H1063 Dowd & Degenkolbe 1.e3 fxe3 2.f4 e4 3.f3 exd5 4.f2 d6 5.f1=t d7 6.txf7 d8=D#; 1.d4 f3 2.d3 fxe4 3.d2 e5 4.d1=t e6 5.td8 Pe5 6.te8 Pg6#. “We showed this to Rolf Wiehagen who keeps a collection of Excelsiors and near-Excelsiors, and he noted this would be the first combination of Excelsior and ‘near-near’ Excelsior in his collection” (componisten). Niet moeilijk, wel mooi; in beide oplossingen dezelfde minorpromotie op verschillende velden (HW). Die Lösung mit dem Springer(muster)matt auf g6 hat mir sehr gefallen (WS). Een leuk tweetal (GHB).

H1064 Mihajlovski 1.th1 Lxh2 2.dg1+ Lg3!(Kf4?) 3.th8 Kf4 4.ta8(kKb8?) Ke5 5.kb8 Kd6 6.da7 Kd7#. Verrassend is dat de zD eerst naar g1 moet. Unglaubliche Hinterstellung des sT! Eine große Leistung des h#-Spezialisten (WS). Razend lastig, mede door de ‘vreemde’ sleutelzet Th1! (GHB). Geen echt idee, maar het gepruts rechts onder sprak mij wel aan (PlG). Ook dit helpmat was weer genieten (HW).

Page 38: Probleemblad 2012 #4, Okt-Dec

154 Probleemblad 70e jaargang nr. 4 - september-december 2012

F925 Linden LyonsAustralië

#2 (10+10)Ss = sprinkhaan / Grasshopper

&) &)sq 5 01 01 ) 5T 9 ) 9&)sq $________$

F926 Rodolfo RivaItalië

#2 v (11+10)Ss = sprinkhaan / Grasshopperi = nachtruiter / Nightrider

sq &) 9) ) &) 01 &)sq &)sq &) 9 9 23dsq01 $________$

F927 Hubert GockelDuitsland

#2 (15+14)Annan / Southern chess

T9)d)T ) 59) ) 01 01 23D ) $________$

F928 Sven Trommler Franz Pachl

Duitsland

#2 vv (9+13)Anti-Circe

23d 9 01 ) )T 901) )9 $________$

F929 Pierre Tritten C.J. Feather

Frankrijk / Groot-Brittannië

H#2 2.1;1.1 (4+4)A = Locust

¤uv 5T uv $________$

F930 Lev Grolman Vladislav Nefyodov

Rusland

H#2 2.1;1.1 (4+3+5n)Madrasineutraal: c7 d3 d6 e3 f4

9 9 5 5 01 $________$

F931 Will am Shakes P.R.UK Ruïne

H#2*** 3.1;1.1 (5+5)s = sprinkhaan / GrasshopperI = nachtruiter / Nightrider

&)5T 01 9 01 ' $________$

F932 Viktor SyzonenkoOekraïne

H#2 2.1;1.1 (7+9)S = sprinkhaan / GrasshopperI = nachtruiter / Nightridera = Lion

¤ ) 9sq9 01 ) 01 &)sq' 9 $________$

F933 Gerard SmitsNederland

H#2 3.1;1.1 (8+10)s = sprinkhaan / GrasshopperI = nachtruiter / Nightrider

&) 01 ) ' ) 01 $________$

FAiries Jury 2012: Manfred RittirschDirk Borst, Diamantlaan 262, 9743 BM Groningen, the Netherlands, - [email protected]

Bij de problemenWelcome to composers Lyons, Kohring and Nefyodov! The strange name above F931 is a pseudonym used by the composer of F932. Furthermore, it gives me great pleasure to announce our 2013 judge: Gerard Smits. All these originals have been computer-tested, except F938 and F939.

Page 39: Probleemblad 2012 #4, Okt-Dec

Probleemblad 70e jaargang nr. 4 - september-december 2012 155

F934 Hans UitenbroekNederland

H#2 2.1;1.1 (7+6)□ = Kameleon / Chameleon

# # 901) 01 # $________$

F935 Václav KotĕšovecTsjechië

H#6½ 0.3;1.1... (3+2)U = nachtruiterhopper / Nightriderhopper

23D g ?g 01 $________$

F936 Gerard BoumaNederland

H#7 Circe (3+1)A = Equihopper

uv uv $________$

F937 Hans UitenbroekNederland

HZ#3 (8+10)2 oplossingen / 2 solutions

9 ) 23D 9 01 5T 01 )9 5T 9 5 $________$

F938 Johannes J. Burbach†Nederland

H=11 (1+10)Spiegel-Circe / Mirror Circea = Equihopper

) ) ) ))) $________$

F939 Marcel TribowskiDuitsland

Z#15 (13+13)Anti-Circe

T D)) ) 5 9 )) T $________$

F940 Peter HarrisZuid-Afrika

Serie#15 (1+1)SentinellesDubbele / double Ultra-maximummer

01 $________$

F941 Pierre Tritten Jacques Rotenberg

Frankrijk / Israël

SerieH#5 (7+7)2 oplossingen / 2 solutions

01 ) ) d D 01 5T $________$

F942 C.J. Feather Rolf Kohring

Groot-Brittannië / Duitsland

SerieH#19* (3+4)ABC / Alphabetical chess

) ) 01 $________$

My folder is quite full, so I can present 18 originals this time. The complicated problems from Germany (F927, F928 and F939) are worth your (solving-)trouble! Among the 5 Dutch compositions is a fine helpstalemate by Hans Burbach, who died in 2003. It was sent to me by his good friend Gerard Bouma. F931 has a threefold setplay. And a hint for those who want to try their hand at F940: the wK performs a switchback!

Page 40: Probleemblad 2012 #4, Okt-Dec

156 Probleemblad 70e jaargang nr. 4 - september-december 2012

Comments from Eddy Van Beers (EVB), C.J. Feather (CJF), Bas de Haas (BEdH),Fernand Joseph (FJ), Romuald Lazowski (RL) Wilfried Seehofer (WS) and Wolfgang Will (WW).

F895 Bouma 1.Kd4! (tempo) 1... kd3 2.Kc3#, 1... kf3 2.Ke3#, 1... kf5 2.Ke5#, 1... kd5 2.Kc5#. “De thematische sleutel geeft twee vluchtvelden (d3 & d5), waarna de stervluchtende koning door zijn collega gestalkt wordt. Durbar- en Hartongthema” (componist). Zwarte koningsster wordt beantwoord met witte koningsster, heel knappe vondst (FJ). In een balletdecor van witte pionnen voeren de beide koningen een charmante pas-de-deux op (BEdH). Stervlucht wordt beantwoord met identieke K-zet. Mooi (EVB). The key is obvious but starflight against starflight is surely worth seeing! Since Patrol lends itself nicely to this idea, I am a little afraid that someone may have shown it before – I hope not (CJF).

F896 Lörinc 1.Ih4-d6! (dr. 2.Df5+ kh4 3.Dg6#, 2... kh6 3.Id6-f7#) 1... kf6 2.Ig1-d7+ kg5 3.Id6-f7#, 1... kh6 2.Id6-f7+ kh5 3.Ig1-d7#, 1... kh5 2.Ig1-d7+ kh6/kg5 3.Id6-f7#,

1... pe5 2.Dh4+ kg6 3.Ig1-e2#, 1... ad8-g4 2.Df5+ kh4 3.De5#, 2... kh6 3.Id6-f7#. “Bohemian in the fairy style. Extensively taken, there are 6 different model mates in the problem, mostly specific to nightriders, even after critical key. The Moose can be questioned, but in fact it has multiple functions: it guards e5, preventing a dual to Ie2#, provides an additional variation with an unexpected battery model mate, simultaneously avoiding 1... g4 2.If3+? kh5 3.Dh7+ by 3... ah6! I have searched a long time for a better way to avoid 2.Dh4+ kg6 3.Ie5# and the moose is the most economical way as well as most constructive in terms of added play” (componist). De zwarte koning wordt gevangen in een matnet van dame en nachtruiters; de eland bewaakt e5 waardoor duals vermeden worden (BEdH). I was expecting some thematic moose defences to g4 and h5 (or 1... ae5 given by the key to be a defence) but it seems that the role of the Moose is rather peripheral – does it really just stop one dual? Pretty mates, but there is probably also some pattern which escapes me – I am not good at spotting such things in directmates! I should probably stick to help-play (CJF). Te weinig activiteit van de toch wel anders zo sterke eland.... (FJ).

F897 Tritten a) 1.lf2 Pxf2-e3[lf6] 2.kxe3-d1[Pf3] Pxf6-c3[lc1]#; b) 1.lf6 Pxf6-c3[lf2] 2.kxc3-a4[Pc2] Pxf2-c5[la5]#. “Interchange of white moves; echo model mates” (componist). An enjoyable problem. Initial fears of symmetry around the 4th rank are soon dispelled and the familiar echoes occur on adjacent board edges but quite far apart thanks to T&M. The setting is very neat; more intensively strategic h# themes will surely prove very tricky to set in the very dynamic combination of these two conditions. Supercirce is hard enough, but T&M as well? – I’d call it composing masochism! (CJF).

F898 De Haas a) 1.te5[+Be3] Td1[+bd3] 2.tc5[+Be5] Tc1#; b) 1.pd1[+Be3] Td6[+bd3] 2.pc3 Tc6[+bd6]#. Nice fairy miniature (RL). Very tidy (one cannot really say ‘economical’ in a genre where new units are added all the time!), but rather too simple: the point of the moves to c5(a) & c3(b) is now well known (also in PWC, incidentally) and really needs a more sophisticated setting. However there are always readers who have not seen sentinels before and for them this is surely an ideal introduction (CJF).

Oplossingen fairies 2012-2 (april-juni) Dirk Borst

Vanwege het grote aanbod 18 originelen ditmaal. De complexe gevallen uit Duitsland (F927, F928 en F939) zullen uw oplosmoeite ruimschoots vergoeden. Onder de vijf composities van Nederlandse bodem ook een fraai helppat van de in 2003 overleden Hans Burbach dat ik ontving van diens goede vriend Gerard Bouma, waarvoor hartelijk dank. Tot mijn grote genoegen heeft de componist van F933 zich bereid verklaard om volgend jaar als jury op te treden! Let bij F931 op het drievoudige schijnspel. Voor wie zich aan F940 wil wagen deze tip: de wK maakt een switchback!

Page 41: Probleemblad 2012 #4, Okt-Dec

Probleemblad 70e jaargang nr. 4 - september-december 2012 157

F899 Feather 1.kxc4 d4-d8=D 2.tc3 Dd5#; 1.kxd4 e4xa8=D 2.kc5 Dd5#; 1.kxe4 c4-c8=D 2.kf4 Dg4#. “Cyclic Zilahi” (componist). Schön, dass eine Damenumwandlung diagonal erfolgt. Der Mattzug Dd5 wiederholt sich allerdings einmal (WS).

F900 Vysotska 1.pf5 0f7-e7+ 2.sc7-f7 0e7-e1 3.0e1-d1 0d5xd1#; 1.pe4 0d5-c5+ 2.sc7-c4 0c5-f5 3.0f5-f1 0f7xf1#. “Play of specific Chinese neutral battery with two front pieces: 0d5 and 0f7. Umnov theme by black Grasshopper. A specific transformation of the initial Chinese battery using the black Grasshopper (with one Pao as front piece). Blocking of black Grasshopper after the key moves. Reciprocal Zilahi in play of neutral Paos combined with Cannibal theme” (componiste). Clever reduction of the half battery! (WS). Wederzijds ‘kannibalisme’ als matzet van de twee neutrale pao’s, lijkt me moeilijk te construeren in deze geslaagde analogie (FJ). A surprising Zilahi; and a remarkably lucid demonstration of the properties of two kinds of hopping pieces, of the paradoxes achievable with the use of neutrals, and of fairy irreversibility. This was easily the most satisfying of the problems which I solved (CJF). Good analogy (RL).

F901 Heinonen 1.c5 Wb2-f2 2.se5xb5[Wb8]+ Wb8-g8 3.cxb4[Wb8]+ Wf2xf8#; 1.pc4 Wb5-f5 2.se4xb4[Wb8]+ Wb8-g8 3.pxb2[Wb8]+ Wf5xf8#; 1.pc3 Wb4-f4 2.se5xb2[Wb8]+ Wb8-g8 3.pxb5[Wb8]+ Wf4xf8#. “White’s Rookhoppers are captured cyclically AB-BC-CA and they exchange places cyclically in three solutions” (componist). Function change of the fairy pieces, amazing! (WS). Geweldige harmonie: steeds komt een van de torenhoppers op de f-lijn terwijl de twee andere om beurt geslagen worden en herrijzen op b8 om de f-torenhopper het te laten afmaken op f8 (FJ). A remarkably ingenious cyclic arrangement, however the similarity of the mates and the fact that the two Knights and the c-Pawn each play only in one line make it seem quite mechanical. I am puzzled by the tf1: this square must obviously be occupied, but surely a Bishop would do? (CJF).

F902 Grushko 1... %c2+ 2.dxc2[(>c7] c8=5[+%c3] 3.kd2 5c5 4.kxc3[k>e8] 5f8[+%f6]#; 1... %xd3[%>b1] 2.f2[+(d2] %xd2[%>g1] 3.f1=5[+%d1] 5d3 4.kxd1[k>e8] 5d8[+%d6]#. Ortho-diagonale echo. An unexpected echo, but it otherwise lacks clarity and coherence, as so often with the parrain condition. A computer-expert friend tells me that this kind of problem can be composed by a program working backwards from the mating position... (CJF).

F903 Harris a) 1.Kf6[+bg5] kg8 2.Ke7[+bf6] 5h6 3.5h8[+bh6]+ kxh8[k>e8, 5e1]#; b) 1.5h7 5c2[+Bh7] 2.5c7[+bc2] c1=t 3.h8=T+ ta1#. Een complexe combinatie van voorwaarden die geen commentaar opleverde. In b) wordt Super-Circe helemaal niet gebruikt, behalve om de dual 2... c1=d te voorkomen; met Super-Circe heeft Zwart in dat geval 3.h8=T+ dxc7[d>d8, 5a1]!

F904 Grushko 1... kc5 2.Kc4 kb4 3.Se6 pe5+ 4.Kb5 pc6+ 5.Ka4 pe7 6.Se8 ka3 7.Se6 pd5 8.Sc4 pc3#; 1... ke5 2.Ke4 kf4 3.Se6 pd6+ 4.Kf3 kg3 5.Sc6 pe4+ 6.Kg2 kf2 7.Kf1 kg1 8.Sf3 pg3#. Echo. Twee dezelfde matbeelden maar naar de andere zijde van het bord, zeer luchtig (FJ).

F905 Érsek 1.bxa8=L[L>f1] dxe1=d[d>d8] 2.Kxd5[K>e1] cxb1=t[t>a8] 3.dxc8=P[P>b1]ta1 4.Dd2+ dxd2[d>d8]=. “Mixed AUW” (componist). The expected Allumwandlung in an unusual stipulation with a surprising double-pin stalemate. A notable achievement though it might have made a snappier impression if it had been a move shorter. The best feature is that the two pins are set up completely during the solution (CJF). Vier verschillende promoties liggen voor de hand, maar het duurde toch lang eer ik het pat zag (EVB). AUW with good use of Anti-Circe (WS). Prachtige AUW in zijn geheel met mooie eindzet (FJ).

F906 Ravi Shankar 1.Kc7 2.Kd6 3.Ke6 4.Kf5 5.Kg6 6.Kh7 7.Kg8 8.h7 9.h8=T 10.Th3 11.Tc3 12.Kg7 13.Kf6 14.Ke5! (14.Ke6? 15.Tc8#) 15.Kd6 16.Kc7 17.Kc8 18.Tc7 da8#. Mooie heen- en weerwandeling van de wK waar hij het valstrikje 14.Ke6? moet vermijden (FJ). A very economical sequence in which the reflex condition helps to ensure soundness, but little more. Although this scheme cannot be directly transferred into serieshelpmate form, the thematic effects (shielding from check, promotion & switchback) are all very familiar from the early days

Page 42: Probleemblad 2012 #4, Okt-Dec

158 Probleemblad 70e jaargang nr. 4 - september-december 2012

of the serieshelpmate (CJF). Ohne Überraschungen, das Mattbild und die Unterver-wandlung waren von vorn-herein klar (WS).

Over dit probleem schrijft de componist: “I got the idea when I was looking at this Dawson problem (diagram). Later, I found a reflexmate possibility in the Dawson problem itself”. Zie het rechterdiagram.

Oplossing Dawson: 1.ka2 7.ke1 8.f1=t 9.tf2 10.ke2 16.ka1 17.ta2 Pb3#. Oplossing Ravi Shankar: 1.Kh7 4.Kf5! (4.Kf6? 5.c8=D#) 5.Ke5 8.Kd8 9.c8=T 10.Tc7 11.Kd7

14.Kf5! (14.Kf6? 15.Tc8#) 15.Kg5 18.Kh8 19.Th7 pg6#.F907 Gandev 1.d5xa8=T 2.c4xg8=P 3.c3-c8=L 4.Lh3 5.c2-c8=D 6.d2-d8=L 7.f4xb8=X 8.f3-f8=D 9.Dxa3 10.f2-f8=P 11.Kf2 12.e2-e8=T kg1=. Dubbele AUW + promotie tot Alfilruiter.

Da wollte ich schon ungelöst abhaken. Selten, daß sich eine Aufgabe von Gandev lösen läßt. Aber dank des hilfreichen Hinweises von M. Rittirsch habe ich es dann doch probiert. Und es lohnt sich. Wenn die Darstellungsabsicht erkannt ist, geht es noch um die Reihenfolge (WW).

Deze seriezetter bleek een inspiratie voor andere componisten: Joost de Heer vond een schema dat zelfs nog een 2e promotie tot Alfilruiter bevat (niet per computer getest) en Unto Heinonen maakte een ander soort ‘super-AUW’ met 8 verschillende promoties.

Oplossing De Heer: 1.d5xa8=X 2.c4xg8=P 3.c3-

c8=L 4.La6 5.c2-c8=D 6.d2-d8=L 7.f4xb8=X 8.f3-f8=D 9.Dxa3 10.f2-f8=P 11.Kf2 12.e2-e8=T 13.Te2 14.b2xh8=T kg1 dubbelpat. Oplossing Heinonen:

*1... Sxh1 2.kc6 e8=U= en 1.te1 Sxe1 2.kc6 e8=U=; 1.td1 e8=Z 2.td4 Zxd4=; 1.tc1 e8=O 2.tc5 Oxc5=; 1.tb1 e8=L 2.tb5 Lxb5=; 1.ta1 e8=D 2.ta4 Dxa4=; 1.th3 e8=S 2.te3 Sxe3=; 1.th4 e8=T 2.txe4 Txe4=; 1.th6 e8=P 2.td6+ Pxd6= (C+).

F908 Harris 1.b8=T 2.Tb6 3.Tb8[+Bb6] 4.Tb7 5.c8=L 6.e8=P 7.Pc7 8.Pa8[+Bc7] 9.f8=D#. Een AUW die ik zelf slechts met grote moeite heb kunnen vinden. Bizar hoe de toren zichzelf inperkt waardoor de volgende pion mag spelen. Met 4 pionnen op de zevende rij ligt een AUW voor de hand, maar toch lastig om op te lossen (EVB). Good fairy problem with promotions (RL).

F909 Meinking & Tüngler a) 1.lc5+ Pxc5 2.td3+ Pcxd3 3.de7+ Kxa2 4.de6+ Pxe6 5.tf4 Pdxf4=; b) 1.td3+ Pxd3 2.lc5+ Pdxc5 3.tf3+ Ka4 4.tf4+ Pxf4 5.de6 Pcxe6=. “S/S-Platzwechsel with reversed rotation” (componist). Der Paradenserienzüger ist eine ganz tolle Erfindung! (WS).

bij F906 T.R. DawsonFairy Chess Review 1947

SerieH#17 (2+2)

9 ) 01 01 $________$

bij F906 S.N. Ravi Shankar- after T.R. Dawson -

SerieR#18 (2+2)

01 01 ) 9 $________$

Joost de Heer- naar K. Gandev -

SerieZ= =14 (11+15)Madrasi Rex Inclusivx = alfilruiter / AlfilriderV = superpion / Superpawn

B±B B±B T 9 ±B 01 TB±B 23D $________$

Unto Heinonen- dedicated to K. Gandev -

H=2* 8.1;1.1 (11+2)S = sprinkhaan / GrasshopperU = kameel / Camel b6 (1,3)O = zebra f7 (2,3)Z = giraffe f8 (1,4)A = equihopper g2F = non-stop equihopper e2

&)sq 01 ²³ &)sq ) ?g ) sq wuv T$________$

Page 43: Probleemblad 2012 #4, Okt-Dec

Probleemblad 70e jaargang nr. 4 - september-december 2012 159

ABC: De velden zijn geordend in de volgorde a1, a2...a8, b1...b8, c1 enzovoort tot h8. De speler aan zet moet (indien mogelijk) een zet doen met het stuk dat het laagst in deze orde staat. Is een legale zet met dat stuk onmogelijk, dan moet hij met het op één na laagste stuk spelen, enzovoort. In F942 moet Zwart dus beginnen met 1.a4 2.a3 enz. Mat en schaak werken normaal.Annan (Southern chess): Een stuk (inclusief koning) dat direct vóór een ander eigen stuk staat (bij Wit één rij hoger; bij Zwart één rij lager), kan uitsluitend spelen zoals dat andere stuk. In F927 speelt Ka3 dus momenteel als paard en tb7 als loper. Dit ‘doorgeven van de kracht’ gebeurt alleen naar het eerstvolgende stuk; indien er op a4 ook nog een witte loper stond, dan zou die spelen als een koning.Anti-Circe: Het stuk (koning incluis) dat een slagzet uitvoert herrijst (volgens Circeregels) op zijn beginveld. De slagzet is illegaal wanneer het herrijzingsveld door een ander stuk bezet is. Bij slaan door een pion met promotie moet het herrijzingsveld van het promotiestuk leeg zijn. Het geslagen stuk verdwijnt van het bord. Normaal gesproken (soms aangeduid als ‘type Calvet’) is slaan op het eigen herrijzingsveld toegestaan.Circe: Een geslagen stuk (de koning uitgezonderd) herrijst op het veld waarop het bij aanvang van een partij zou hebben gestaan. Is dit veld bezet, dan verdwijnt het geslagen stuk. Toren, loper en paard behouden de veldkleur van het veld waarop ze geslagen werden. Pionnen herrijzen in de kolom waarin zij op het moment van slaan stonden. Fairystukken herrijzen op het promotieveld van de kolom waar ze stonden (witte fairystukken op de 8e rij, zwarte op de 1e rij).Dubbele Maximummer Ultra: Zwart én Wit mogen uitsluitend steeds hun geometrisch langste zet doen. Deze plicht heeft voorrang boven het pareren van schaak, maar er is pas sprake van schaak als het slaan van de koning de langste zet zou zijn, vandaar dat de koningen in F940 elkaar niet bedreigen: een diagonale koningszet is langer dan een orthogonale.Equihopper: Speelt in een rechte lijn over een (wit of zwart) bokstuk. Het veld van vertrek en het veld van aankomst liggen op gelijke afstand van het bokstuk. Behalve het bokstuk mogen er geen stukken staan tussen vertrek- en aankomstveld. Over damelijnen kan de equihopper geïnterfereerd worden. Voorbeeld: aa2 in F938 kan (over c5) naar e8 spelen.Kameleon: Na het beëindigen van zijn zet verandert de kameleon iedere keer in een ander stuk van dezelfde kleur, volgens de cyclus P→L→T→D→P enz.Leeuw: Speelt als een sprinkhaan, maar landt willekeurig ver achter het bokstuk (mits de lijn verder vrij is).Locust: Speelt uitsluitend om te slaan, over damelijnen naar het eerste veld achter een vijandelijk stuk (het slagobject). Het veld van aankomst moet leeg zijn en het vijandelijk stuk verdwijnt van het bord.Madrasi: Een stuk (behalve de koning) dat wordt geobserveerd door een gelijksoortig vijandelijk (of neutraal) stuk, is verlamd. Een verlamd stuk verliest zijn mogelijkheid om te zetten, te slaan en schaak te geven, maar kan wel zelf een ander stuk verlammen. Bij orthodoxe stukken is de verlamming dus in principe altijd wederzijds, maar dat geldt niet voor wederzijdse observatie van een neutraal stuk en een niet-neutraal stuk: na de zet 1.lb4 in F930 zou Wit níet, maar Zwart wél met !d6 kunnen spelen.Nachtruiter: Beweegt als een paard dat in een rechte lijn één of meerdere paardzetten achter elkaar doet. Een Nachtruiter op a1 kan (op een verder leeg bord) spelen naar b3, c5, d7, c2, e3 en g4. Nachtruiterhopper: Speelt als een sprinkhaan over een bokstuk, maar alleen op nachtruiterlijnen.Neutrale stukken: Deze kunnen zowel door Wit als door Zwart worden gespeeld én geslagen.Neutrale koning: Hiermee kan zowel door Wit als door Zwart worden gespeeld. Als Wit deze koning dreigt te slaan staat Zwart schaak (of mat, als Zwart het schaak niet kan opheffen) en vice versa. Sentinelles: Een stuk (niet een pion) dat een zet uitvoert laat een pion van de eigen kleur achter op het uitgangsveld. Dit geldt niet voor een zet vanaf de 1e of 8e rij en ook niet wanneer er al acht pionnen van de eigen kleur op het bord staan.Serie#15 (F940): Wit doet 15 zetten achter elkaar, waarna Zwart mat staat. Zwart speelt in het geheel niet!Spiegel-Circe: Een geslagen stuk herrijst op het veld waarop (volgens de normale Circeregels) een gelijksoortig stuk van de andere kleur zou herrijzen. In F938 kan bijv. 1... Kxd6[bd2].Sprinkhaan: Speelt over damelijnen naar het eerste veld achter een bokstuk.

Page 44: Probleemblad 2012 #4, Okt-Dec

160 Probleemblad 70e jaargang nr. 4 - september-december 2012

Alphabetical Chess: The squares are considered in the order a1, a2...a8, b1...b8, c1 and so on to h8. The player whose turn it is may move only his unit standing on the square which comes earliest in this order. In F942 Black must start 1.a4 2.a3 etc. However, check and mate are normal.Annan chess (Southern chess): A unit (incl. king) one square in front of a friendly unit moves in the manner of the rear unit, not as itself. For White, affected units are on the same file and one rank higher, for Black they are one rank lower. This means that in F927, Ka3 moves (temporarily) as a knight, and tb7 as a bishop. Transference of powers is only to the next unit: with three friendlyunits adjacent in a file, the 3rd moves as the 2nd, the 2nd moves as the 1st, while the 1st remains unaffected.Anti-Circe: Each piece (incl. kings), on making a capture, is reborn on its Circe rebirth square, which (for the capture to be legal) must not be occupied by another piece. Promotion with capture is legal provided the rebirth-square of the promoted unit is unoccupied. The captured unit disappears. Normally, a capture on the rebirth square is allowed (this is sometimes called ‘Anti-Circe Calvet’).Chameleon: On completing a move a Chameleon changes into another piece each time, in the sequence P→L→T→D→P etc.Circe: When captured, a unit (not a king) is reborn on its game-array square. Rook, bishop and knight are reborn on the square that has the same colour as the square of capture, pawns on the file of the capture. Fairy pieces are reborn on the promotion square on the capture-file.Double Ultra-Maximummer: Both White and Black must always play their geometrically longest move, distances being measured from the centre of each square. This obligation takes precedence over parrying a check, but a check itself is only effective if the actual capture of the king would be a longest move. This explains why the kings in F940 do not attack each other.Equihopper: Moves along any straight line over another unit of either colour to a square situated such that the hurdle stands at the mid-point between the Equihopper’s departure and arrival squares, provided the line is otherwise free. For example: the aa2 in F938 can play to e8, using c5 as ahurdle. Grasshopper: Moves along queen-lines over another unit of either colour to the square immediately beyond that unit. A capture may be made on arrival, but the hurdle is not affected.Lion: Moves along queen-lines over another unit to any square beyond the hurdle, provided the line is otherwise free.Locust: Moves on queen-lines but only by capturing an enemy unit, arriving on the square immediately beyond that unit, which must be vacant (rather like a Grasshopper which captures the hurdle). Madrasi: A unit (not a king) which is being observed by a similar enemy (or neutral) unit, is paralysed and loses all powers, except that of paralysing. In the case of 2 orthodox units, observation (and thus paralysis) is always reciprocal; with neutral pieces it may occur one-sided: after 1.lb4 in F930 White cannot move the neutral !d6, but Black can!Mirror Circe: Captures are as in Circe, but the captured unit is reborn as if it were of the opposite colour. E.g. in F938 1... Kxd6[bd2] is possible.Neutrals: May be moved and captured by either side.Neutral King: May be moved and attacked by either side. If White attacks it, Black is in check, and vice versa. A side is mated if it cannot parry the other side’s attack on the neutral king.Nightrider: A rider along a straight line on squares lying a knight’s move away from each other (e.g. from a1 to b3, c5, d7, c2, e3 or g4).Nightriderhopper: Moves like a Grasshopper over a hurdle, but only on Nightrider-lines. Sentinelles: On moving, a piece (not a pawn) leaves behind a pawn of its own colour on its departure square. The rule does not apply to moves from the 1st or 8th rank; nor does it apply if there are 8 pawns of that colour already on the board.Serie#15 (F940): White makes 15 consecutive moves, mating Black. Black does not move at all.

Page 45: Probleemblad 2012 #4, Okt-Dec

Probleemblad 70e jaargang nr. 4 - september-december 2012 161

nieuwsDolf Wissmann, D.Boutstraat 53b, 8932 CP Leeuwarden, the Netherlands - [email protected]

1 Gerard Smits8e BV The Problemist 2010

H#3 2.1;1.1;1.1 (6+16)

9 5 ) )) T ) 5T )) 23D9 $________$

2 Henk Weenink1e BV die Schwalbe 2010

H#3* 2.1;1.1... (9+9)

) 01 ) ) 5 ) ) $________$

3 Bas de Haas3e EV TT StrateGems 2012

#2 v (3+4)

9 d 01 $________$

GROOT-BRITTANNIË – Voor een mat van de loper in (1) speelt Zwart de stukken van de diagonaal d3-h7 en daarbij is het natuurlijk zaak dat voorkomen wordt dat die uiteindelijk terug kunnen keren: 1.lh1 Txd8 2.tg2 Txd6 3.pg4 Lxh7#. In de andere fase leidt eenzelfde tactiek tot de harmonische tegenhanger met mat op de rechte lijn: 1.ta4 Lxh7 2.lb4 Lxg6 3.c5 Txd8#.

DUITSLAND – De impressie in PB 4-2010 van een compositietoernooi in Orbit gaf al aan dat bij helpmat met als thema-eis dat Wit in de beginstand mat in één moet kunnen geven, de mogelijkheden voor de componist zijn beperkt. Henk Weenink had echter in dat toernooi succes met twee composities en scoort met nog een bewerking nu ook in Die Schwalbe (2). Het schijnspel is 1... Lxg7# maar dat gaat uiteraard niet door, de oplossingen zijn 1.lxh8 Kc5 2.ke5 Tg1 3.lf6 Te1# en 1.fxg3 Lxg7+ 2.kg5 Ld4 3.kf4 Le3#.

USA – In StrateGems behaalde Bas de Haas, net als vorig jaar (PB 4-2011, blz. 198), een EV in een thematoernooi voor tweezetminiaturen. Zwart materiaal bestaand uit koning, loper, paard en pion en minstens één zet van alle vier als onderdeel van het variantenspel waren in dit toernooi nog extra eisen. In (3) staat het mat na 1.Dc5? (2.Ta1#) ka4 2.Db4#, maar 1… ka6! is afdoende. Goed is 1.Db7! (ZZ) wat, zonder duals, gevolgd wordt door: 2.Da6#, 2.Ta1#, 2.Dxa7# of 2.Dxb5#.

Het Nunspeetweekend zal worden gehouden van 22 t/m 24 maart 2013 in hotel Dennenhoeve te Nunspeet, met de gebruikelijke activiteiten zoals compositietoer nooien, het Open Nederlands Oploskampioen schap en de Voorjaars vergadering (voor details over het hotel zie de rubriek Agenda).

Op zaterdag 23 maart wordt van 10.00 tot 13.15 uur de wedstrijd om het Open Nederlands Oplos-kampioenschap van schaakproblemen 2012 (ONOK) gehouden in twee ronden van 1½ uur met een korte pauze daartussen. De hoogst eindigende Neder lander in dit toernooi verwerft de titel Nederlands oplos kampioen. Wie mee wil doen wordt verzocht 10 minuten voor aanvang van de wedstrijd in hotel Dennenhoeve aanwezig te zijn.

Het bestuur van de Nederlandse Bond van Schaakprobleemvrienden nodigt alle leden en belangstel-lenden uit voor de Voorjaarsvergadering op zaterdag 23 maart 2013 om 14:30 uur. De agenda is als volgt: 1. Opening; 2. Ingekomen stukken en mededelingen; 3. Notulen najaars vergadering van 10 november 2012; 4. Jaarverslag secretaris; 5. Jaarverslag penningmeester; 6. Verslag kas commissie; 7. Uitreiking diploma’s; 8. Wat verder ter tafel komt; 9. Rondvraag; 10. Sluiting. Aansluitend volgt de prijsuitreiking van het ONOK en zijn er lezingen.

nunspeetweekend

Page 46: Probleemblad 2012 #4, Okt-Dec

162 Probleemblad 70e jaargang nr. 4 - september-december 2012

LADDERSTANDEN 2012 nr. 2 (april - juni 2012)

#2 #3 + #n H# Z# + R# Retro’s Fairies Studies Totaal 2012

één ladder = 150 250 300 200 150 250 150maxima 2012-2 21 21 73 36 18 68 475Alewijnse 21 2 66 9 0 218 58 1 249 3 0 50 184Van Beers 18 4 84 19 5 100 73 5 89 30 5 32 12 4 117 63 6 76 5 54 435Bishoff 17 25 28 29Blaauw 58 60 33 52 185 55 5 55 172 105De Boer, J. 19 29 82 13 28 178 73 30 220 24 24 187 12 29 73 36 28 15 6 22 368De Boer, S. 18 0 142 0 19 43Bouwes 16 40 94 9 36 174 13 10 292 6 0 88 0 7 90Coello Alonso 21 13 148 21 14 231 99Dekker 18 56 138 9 55 190 29 53 155 1 125 5 99 2 182 1 26 139Elsinga 21 31 38 9 27 101 52 30 105 23 48 22 58 4 25 82 6 46 232Gaasbeek 21 33 130 73 22 0 181Le Grand, H. 16 36 84 26Le Grand, P. 70 66 4 57 48 12 66 47 56 111 0 13 166Grudulis 14 9 2 21 10 89 73 10 43 36 8 184 12 7 141 30 9 196 1 13 381Jess 18 2 112 9 1 35 21 1 161 0 9 127Joseph 18 10 33 21 18 68 73 15 164 36 14 119 6 10 96 35 17 88 21 76 379Van der Laan 21 31 113 13 32 171 54 31 288 2 20 0 114 2 1 211 2 0 210Lazowski 21 7 127 21 9 72 73 8 206 36 7 85 18 7 29 62 10 7 10 40 468Nicula 18 5 63 13 6 9 70 5 161 24 3 67 6 0 133 40 5 88 0 77 171Nieuwhart 21 12 133 17 8 55 70 16 214 36 9 14 12 14 23 51 12 226 346Ooms 10 1 119 1 64 46 2 139 1 9 0 133 1 64 0 26 183Van Oosterhout 18 32 31 17 32 108 73 12 237 16 37 236Seehofer 4 2 44 18 2 177 69 2 225 36 3 159 36 2 156 373Stephenson 21 1 29 6 0 66 16 0 180 24 0 63 0 4 110Ter Veen 18 41 28 30Verolme 21 55 62 17 8 183 95Walther 21 0 140 21 1 12 70 1 107 33 1 61 0 6 0 5 306Weenink 73 4 62 0 60 151Wessels 16 69 12 9 68 211 41 67 8 132Will 36 7 66 0 12 68 7 231 189Wissmann 18 36 33 13 36 109 70 36 208 24 34 77 12 37 4 36 35 202 17 88 275Ykema 2 18 112 17 164 73 21 101 12 15 137 6 16 85 4 16 90 1 2 233

Het einde van het jaar 2012 komt al weer in zicht, beste oplossers, en dan breekt het nieuwe jaar 2013 aan waarin ik mijn taak als redacteur van deze rubriek definitief zal neerleggen. De Ladder en de oplossingen van het jaar 2012 zal ik nog geheel afhandelen (de nummers 1 en 2 van het jaar 2013 dus), maar dan is ook echt over en uit. Reeds nu dank ik u allen voor het in mij gestelde vertrouwen gedurende zeven voorbije jaren en voor de gegroeide relaties tussen u als gewaardeerde oplossers en mij als uw gedienstige oplosoom. Ik wens u in 2013 heel veel oplosplezier, zo mogelijk in goede gezondheid, en als een klein afscheidsgeschenk treft u in dit nummer een artikel van mij aan over alle oploskampioenen tot nu toe. Ik heb getracht het tot iets meer te maken dan alleen een dorre lijst van namen!

oploslAdderAlfons Jaakke, Boomgaardweg 45, 1326 CT Almere, the Netherlands - [email protected]

Page 47: Probleemblad 2012 #4, Okt-Dec

Probleemblad 70e jaargang nr. 4 - september-december 2012 163

Het loopt tegen het einde van het jaar, beste lezers, en ook tegen het einde van mijn loopbaan als oplosoom. Daarom lijkt het mij een aardig idee om als afscheidscadeau een goed gedocumenteerde lijst van de oploskampioenen te publiceren. Zoals in ruime kring bekend is, heeft mr. J. J. Burbach een lijstje van kampioenen opgesteld, te vinden in PB 1962 sept.-okt. p285-286, en Frank Visbeen een lijst in het Jubileumboek 1931-1981 p16. Behalve deze twee beroemde zegsmannen stonden mij als bronnen uiteraard ook de Jaarboeken, de Notulen en de Jaargangen van ons Probleemblad ter beschikking, met uitzondering van de (oorlogs)nummers 1-19 die ik jammer genoeg niet bezit (zie over deze nummers de gedetailleerde artikelen van Frank Visbeen in PB 1993 sept.-okt. p97-99, en nov.-dec. p121-123).

In 1931 werd onze Vereniging opgericht met als naam: Nederlandsche Bond van Probleemvrienden. Een voorstel van de heer J. Maas om de naam toe te spitsen tot Schaakprobleemvrienden werd verworpen om reden van “de eenmaal verworven bekendheid” (Jaarboek 1931 p3). Vreemd bleef dit uiteraard wel omdat er behalve verkeers- en levensproblemen ook nog dam-, go- en bridgeproblemen zijn. En wanneer ik mij bekend maak als probleemvriend zou men kunnen denken dat ik een troubleshooter ben... Goede kennissen weten natuurlijk van mijn voorliefde voor het schaakspel in het algemeen en voor het eindspel en de probleemkunst in het bijzonder. Specificatie van de term probleemvrienden zou dus wel gewenst zijn maar de historie heeft nu eenmaal haar eigen wetmatigheden. Aldus zou het nog tot 1979 duren eer de naamsverandering Nederlandse Bond van Schaakprobleemvrienden werd doorgevoerd (PB 1979 jan.-febr. p1).

de oploskAmpioenen vAn probleemblAd Alfons Jaakke

toren op veld g1 en de economische beginstelling. Wat de Studies betreft, we zijn heel blij dat Marcel Van Herck deze vastgelopen rubriek weer op gang wil helpen, en wij wensen hem daarbij veel succes. De puntentelling hiervan laat ik voor het oplosjaar 2012 nog maar buiten beschouwing. Die moet maar weer opnieuw beginnen met het eerste nummer van 2013.

Tot slot volgen hier de ladderbestijgingen: Ger Blaauw (60x helpmat + diploma); Johan de Boer (28x fairies); Alfred Gaasbeek (22x helpmat); Piet le Grand (66x helpmat); Juris Grudulis (9x tweezet en 10x helpmat + diploma); Romuald Lazowski (10x fairies + diploma); Dinu-Ioan Nicula (6x drie- en meerzetten); Hans Nieuwhart (9x zelfmat); Thomas Walther (1x drie- en meerzetten); Henk Weenink (4x helpmat); Mr. Wessels (69x tweezet en 67x helpmat); en Dolf Wissmann ten slotte (37x retro’s).

Oplossingen uit dit nummer gaarne inzenden vóór 15 februari 2013.

Wat de oplossingen van het nummer april-juni betreft, bij de tweezetten waren er toch weer opvallende missers. In 12608 met zijn vele verleidingen strandt 1.Tc7? op 1... b4! En in 12611 faalt 1.Dg3? met de dreiging 2.De5# op 1... pxc4! De driezetten waren zware kost. Fraai vond men de matbeelden van 12617, en Coello Alonso noemt Loek van Rey dan ook “de geniale auteur en specialist van dit soort aristocratische problemen”. In het Spaans klinkt dat als volgt: “Otra miniatura aristocrática del genial autor gran especialista en este tipo de problemas”. Niet minder bewondering oogstte 12619 van Olivier Schmitt. Wilfried Seehofer merkt op: “J’aime bien les problèmes de mon ami Olivier”, en Ton van Oosterhout laat weten dat dit nu al het derde probleem van Olivier is dat hij niet opgelost krijgt! Een vaste kern van oplossers was weer in staat alle helpmats tot een goed einde te brengen, en stak zijn bewondering voor H1061 van Tichomír Hernádi, en voor de werkstukken van Zlatko Mihajlovski (H1062 en H1064) niet onder stoelen of banken. Bij de fairies wist alleen Wolfgang Will alle noten te kraken; datzelfde gold voor Romuald Lazowski bij de retrogrades, waarbij de nummers R399 en R400 opvielen vanwege de mooie torenmanoeuvres. Ook de zelfmatspecialisten kwamen volop aan hun trekken met zes mooie problemen; bijzondere waardering was er voor Z464 van Camillo Gamnitzer met de verrassende sleutelzet 1.Dh7, de ongelooflijke matzet van de zwarte

Page 48: Probleemblad 2012 #4, Okt-Dec

164 Probleemblad 70e jaargang nr. 4 - september-december 2012

Belangrijk is ook te vermelden dat de Bond geen eigen orgaan bezat maar dat daarvoor “de probleemrubriek van het Tijdschrift van den Nederlandschen Schaakbond” werd ingeschakeld conform Artikel 15 van het Reglement (Jaarboek 1931 p15). In Artikel 1 worden de doelstellingen geformuleerd, en lid e luidt: het houden van oplossingswedstrijden (Jaarboek 1931 p12). Die wedstrijden bestonden blijkens de Jaarboeken uit een Oplossingswedstrijd, de Elck Wat Wils Wedstrijd (EWWW) en de Weenink Herdenkings Oplossings Wedstrijd (WHOW). In juni 1943 werd op bevel van de Duitse bezetter het Tijdschrift van de Ned. Schaakbond opgeheven en omgezet in een soort mededelingenblad. Per 1 januari 1944 kwam ook een einde aan de Probleembond. Ze werd gedwongen ondergebracht bij de Schaakbond, – “van hoger hand opgelegd” heet dat in het Jaarboek 1943/1944! – en nummer 3 van het Mededelingenblad verscheen nu onder de titel: Probleemblad van de Nederlandse Schaakbond, een naam die de dubbele inhoud moest dekken. Formeel bezien mag je hier spreken van het eerste nummer van ‘ons’ Probleemblad! Ik hoef dit verder niet uit te werken omdat Frank Visbeen dit allemaal nauwkeurig beschreven heeft in zijn artikel Probleemblad, 50 min 13 jaar (Jubileumboek 1931-1981 p11-21), ook al zou het hier en daar zeker aanvulling verdienen.

Welnu, het begrip ‘kampioen oplossen’ kom ik voor het eerst tegen in het Jaarboek 1945 p3. Letterlijk staat daar te lezen: “De kampioenstitel in het oplossen won: B.S. Witte.” Onduidelijk blijft wat er nu precies door de heer Witte is opgelost. Aangezien de Weenink Herdenkings Oploswedstrijd niet werd uitgeschreven, moet deze titel betrekking hebben gehad op de Oploswedstrijd 1944 en de Elk Wat Wils Wedstrijd 1944 en 1945, zoals die op dezelfde bladzijde staan aangegeven. Pas in PB 1947 april p99 wordt het ons expliciet medegedeeld: Kampioen-oplosser 1947 “Deze titel zal worden toegekend aan den oplosser, die uit de Oploswedstrijd 1947, de Elck Wat Wils Wedstrijd 1947 en de Weenink Herdenkings Oplos Wedstrijd 1947 het grootste aantal punten behaalt.” Met alle respect voor Mr. Burbach, ik ben het dus niet eens met zijn conclusie dat de kampioenstitel pas in 1947 officieel werd uitgeroepen, ten gevolge waarvan hij pas vanaf 1947 met zijn lijst begint. In 1947 werd slechts duidelijk onder woorden gebracht waarop de kampioenstitel betrekking had. Dat is dan ook de reden waarom Visbeen zijn lijst begint met het jaar 1944-45. Nu zou men verwachten dat deze kampioenstitel van jaar tot jaar zou worden bijgehouden en zowel in de Jaarboeken als in de jaargangen van Probleemblad zou worden bekend gemaakt. Maar van 1951 tot 1957 en van 1959 en 1960 ontbreken alle mededelingen daarover! Ik heb in al die jaargangen er geen enkel bericht over kunnen vinden. We moeten tot 1962 wachten wanneer in PB 1962 jan.-febr. p225 het volgende bericht verschijnt: “De oploskampioen 1961 zal binnenkort worden bekend gemaakt; dan zal tevens een overzicht worden gegeven van alle jaarlijkse oploskampioenen tot dusver, d.i. gedurende de afgelopen 15 jaar.” Een half jaar later lezen we dan onder de kop Oploskampioenschap 1961 het volgende artikel (PB 1962 sept.-okt. p285-286): “De titel werd dit jaar voor het eerst behaald door een buitenlands lid, onze trouwe oplosser en probleemvriend Karl-Dieter Schulz te Wahn in Duitsland.” … “Nu door onze bond voor de vijftiende maal de titel ‘oploskampioen’ is toegekend leek het mij aardig om u eens een overzichtje te geven van alle kampioenoplossers, die er vanaf het begin, in 1947, toen deze eretitel is ingesteld, zijn geweest. In zoverre is deze opzet niet geslaagd dat het mij niet is mogen gelukken, zelfs niet na raadpleging van diverse bestuurs- en oud-bestuursleden en het bondsarchief, om de kampioen over het jaar 1953 te achterhalen; laat ik hem daarom maar N.N. noemen en u toch het lijstje geven: 1947 B.S. Witte; 1948 J.F. Kremer; 1949 B.S. Witte; 1950 B.S. Witte; 1951 J.F. Kremer; 1952 B.S. Witte; 1953 N.N.; 1954 M.E. Nordlohne; 1955 B.S. Witte; 1956 B.S. Witte; 1957 H.J. Molanus; 1958 H.J. Molanus; 1959 W. Chr. Goris; 1960 J.J.P.A. Seilberger; 1961 K.D. Schulz. Uit dit overzichtje blijkt onmiddellijk dat de heer B.S. Witte die de titel niet minder dan zes maal wist te bemachtigen, als de kampioen der kampioenen over deze periode dient te worden beschouwd! J.J.B.”

Achter de initialen J.J.B. schuilt uiteraard de naam van mr. Johannes Jakob Burbach. Toen hij in 1962 deze lijst van kampioenen (1947-1962) wereldkundig maakte, verzuimde hij jammer genoeg de bronnen te vermelden waaruit hij zijn kennis putte, en ik ben er vrijwel zeker van dat Frank

Page 49: Probleemblad 2012 #4, Okt-Dec

Probleemblad 70e jaargang nr. 4 - september-december 2012 165

Visbeen dat lijstje gewoonweg kopieerde. Zelf heb ik nog de jaargangen van 1950 tot 1960 met een stofkam nageplozen maar ik ben niet op gegevens gestuit die nieuw licht werpen op die jaren in het algemeen noch op het oplosjaar 1953 in het bijzonder. Ladders en ladderpunten werden blijkbaar niet steeds goed bijgehouden, en in 1955 horen we dan ook een kritisch geluid vanuit het Bestuur: “Het Bestuur krijgt wel eens het verwijt te horen dat onze Bond een bond van componisten is. Maar ja, als de oplossers niet actief zijn op het gebied dat zij bestrijken, blijven zij o.i. in gebreke!” (PB 1955 p47). Spreekt op deze strenge toon de voorzitter A.M. Koldijk ons toe, of misschien secretaris F.W. Nanning?

Hier volgt dan de lijst met oploskampioenen van 1944 tot heden, met vermelding van de bronnen.

Oploskampioenen Probleemblad vanaf 1944Jaar Kampioen Bron Jaar Kampioen Bron1944/45 B.S. Witte JB 1945 p3 1979 B.S. Witte PB 1980 p371946 B.S. Witte JB 1946 p4/PB 1947 p89 1980 B.S. Witte PB 1981 p431947 B.S. Witte JB 1947 p4/PB 1948 p134 1981 Chr. Vlagsma PB 1982 p371948 J.F. Kremer PB 1949 p4 1982 B.S. Witte PB 1983 p491949 B.S. Witte PB 1950 p116 1983 Dolf Wissmann PB 1984 p491950 B.S. Witte JB 1951 p4/PB 1951 p164 1984 Dolf Wissmann PB 1985 p491951 J.F. Kremer PB 1952 p247 1985 Dolf Wissmann PB 1986 p491952 B.S. Witte Lijst Burbach JubB 1981 1986 Dolf Wissmann PB 1987 p1291953 N.N. Lijst Burbach JubB 1981 1987 Dolf Wissmann PB 1988 p721954 M.E. Nordlohne Lijst Burbach JubB 1981 1988 Dolf Wissmann PB 1989 p611955 B.S. Witte Lijst Burbach JubB 1981 1989 Dolf Wissmann PB 1990 p531956 B.S. Witte Lijst Burbach JubB 1981 1990 Dolf Wissmann PB 1991 p701957 H.J. Molanus Lijst Burbach JubB 1981 1991 Peter van den Heuvel PB 1992 p671958 H.J. Molanus Lijst Burbach JubB 1981 1992 Dolf Wissmann PB 1993 p491959 W.Chr. Goris Lijst Burbach JubB 1981 1993 Dolf Wissmann PB 1994 p611960 J.J.P.A. Seilberger Lijst Burbach JubB 1981 1994 Dolf Wissmann PB 1995 p501961 K.D. Schulz Lijst Burbach JubB 1981 1995 Gerrit Jan Elsinga PB 1996 p721962 Frank Visbeen PB 1963 p48 1996 Dolf Wissmann PB 1997 p531963 P.J.G. Mulder PB 1964 p140 1997 Johan de Boer PB 1998 p491964 Paul Dekker PB 1965 p201 1998 Dolf Wissmann PB 1999 p661965 P. Dekker en F. Visbeen PB 1967 p32 1999 Dolf Wissmann PB 2000 p811966 Frank Visbeen PB 1967 p37 2000 Dolf Wissmann PB 2001 p861967 Paul Wiereyn PB 1968 p44 2001 Fernand Joseph PB 2002 p661968 Frank Visbeen PB 1969 p49 2002 Romuald Lazowski PB 2003 p991969 Paul Wiereyn PB 1970 p50 2003 Dolf Wissmann PB 2004 p841970 C. Rijke PB 1971 p41 2004 Romuald Lazowski PB 2005 p651971 Frank Visbeen PB 1972 p64 2005 Romuald Lazowski PB 2006 p631972 B.S. Witte PB 1973 p55 2006 Eddy Van Beers PB 2007 p631973 Frank Visbeen PB 1974 p43 2007 Eddy Van Beers PB 2008 p721974 V. Veders PB 1975 p43 2008 Eddy Van Beers PB 2009 p681975 B.S. Witte PB 1976 p42 2009 Eddy Van Beers PB 2010 p751976 V. Veders PB 1977 p41 2010 Eddy Van Beers PB 2011 p821977 V. Veders PB 1978 p37 2011 Eddy Van Beers PB 2012 p761978 V. Veders PB 1979 p33 JB = jaarboek; PB = Probleemblad; JubB = jubileumboek

Onder hen heeft Dolf Wissmann de meeste titels in de wacht gesleept, namelijk zestien; de heer Witte, ook niet mis, dertien. Ook Frank Visbeen en Eddy Van Beers mogen met ere genoemd worden (beiden zes titels).

Page 50: Probleemblad 2012 #4, Okt-Dec

166 Probleemblad 70e jaargang nr. 4 - september-december 2012

Ik kan me voorstellen dat er oplossers zijn die naar een versie gezocht hebben waarin deze affaire niet optreedt. Dan moet de loper weer naar a3. Op e7 moet dan een pion staan om 1… ld8+ te verhinderen, en op c4 moet een zwarte pion bijgeplaatst worden tegen de dual 1… d3 2.Dc3/Lxb2. Nu is de vraag of die stand nog vanuit de beginstand bereikt kan worden, want een goede oplossing moet wel legaal zijn. Analyse leert echter dat dit niet het geval is. Een manier om op een legale stelling uit te komen is door een van de zwarte pionnen wit te maken. Dat kost dan wel een puntje want voor een zwarte pion tellen we één punt en voor een witte pion twee. Op d7 kan een pion wit gemaakt worden, of op e2 (economische versie 2).

reconstructieHenk le Grand, Heimanslaan 5, 6705 AD Wageningen, the Netherlands - [email protected]

Tjonge, tjonge, wat heeft het me veel inspanning gekost om de oplossingen van de opgaven 290 en 291 te verwerken. Vooral opgave 291 met zijn al of niet legale stellingen, was tijdverslindend. Maar het was ook boeiend om te zien hoe precies sommige definities luiden of moeten luiden.

Opgave 290In het oorspronkelijke probleem blijkt bh7 gewoon weg te kunnen. De componist heeft niet alleen op dat punt slordig gewerkt, maar ook tg7 is onnodig duur.Het diagram rechts laat zien hoe het ook zonder kan. Voor de reconstructie is dit echter geen goede stelling omdat in de opgave vereist werd dat er na 1… dc2/b1 op d6 geslagen wordt.

Opgave 291Hieronder naast het oorspronkelijke probleem de meest economische stelling, waarin de zwarte dame is weggewerkt. Hiermee is echter iets bijzonders aan de hand. In de opgave stond 1… l6~ 2.Txf5#, maar in economische versie 1 gaat na 1… l6~ nog steeds de dreiging door! Alleen na 1… lxe7 moet 2.Txf5# volgen. Dat willekeurig spelen van de loper is dus uiterst betrekkelijk. Aangezien men de regel moet aanhouden dat in de opgave alleen die voortzettingen zijn gegeven die de dreiging, indien aanwezig, pareren, kan men stellen dat economische versie 1 niet aan de opgave voldoet omdat het willekeurig zetten niet plaatsvindt.

291 Jacobus J. EbbenElk Wat Wils 1942

#2 1.Pxd6 (11+13)

501) )T 5 T01 )) 9 923D 23d $________$

economische versie 1

2# 1.Pxd6 (9+13)

5 01 )T 5T01 )) 9 9 23d $________$

economische versie 2

#2 1.Pxd6 (11+13)

5 01) )T 5T01 )) 9 9 23d $________$

290 Godfrey HeathcotePittsburgh Gazette-Times 1912

#2 1.Pc1 (13+7)

9 5T ) ) d) 01 01 D )) $________$

versie

#2 1.Pc1 (13+6)

9 ) ) d) 01 01 D )) $________$

Page 51: Probleemblad 2012 #4, Okt-Dec

Probleemblad 70e jaargang nr. 4 - september-december 2012 167

Om de stelling legaal te maken zou men ook pion c6 kunnen verwijderen. Dan is de variant 1… tc5 echter een schaakzet en dat is volgens de opgave niet toegestaan. Ook kan men zich nog afvragen waarom pion d6 op het bord staat. Als die weg is wordt de stelling ook legaal. Er is echter gegeven dat er bij de sleutelzet geslagen wordt. Ik heb besloten zowel de meest economische stand als een aangepaste stand correct te rekenen.Als in de opgave in plaats van 1… l6~ 2.Txf5# gestaan had: 1… lxe7 2.Txf5#, dan was het duidelijk geweest dat de economische stand de oplossing was. Ik verwijt mezelf niet dat ik dat niet gedaan heb, want in het oorspronkelijke probleem treedt deze situatie niet op.

Joost de Heer voltooide zijn eerste ladderbestijging. Proficiat!Als nieuwe deelnemer heten we Imanol Zurutuza welkom.

Opgave 294Geef de meest economische stand van de tweezet met de volgende volledige oplossing.Find the most economical setting for the twomover with the following complete solution.1.Lf2 [2.Pb6#] 1… thd4 2.Th5#, 1… ped4 2.Te5#, 1… tdd4 2.Dg5#, 1… ld4 2.Dc4#,1… pbd4 2.Lc4#.

Opgave 295Geef de meest economische stand van de tweezet met de volgende volledige oplossing.Find the most economical setting for the twomover with the following complete solution.1.b5 [2.De5#] 1… td4 2.Tb6#, 1… ld4 2.Td5#, 1… pd4 2.Dc5#, 1… tf5 2.Pxe4#, 1… lf5 2.f8=D/L#, 1… pf5 2.Txg6#, 1… txc3 2.Td5#, 1… td5 2.Txd5#.

LADDERSTANDEN na reconstructie 290 en 291

A B C D A B C D A B C DAlonso 14 0 48 28 P. le Grand 20 4 69 39 Mihalco – 2 5 0S.de Boer 20 3 88 30 Grudulis 20 1 54 30 Nicula 35 2 54 35Bouwes 9 3 9 19 De Heer 20 1 3 30 Nieuwhart 19 1 47 38Breu 20 5 126 40 Heinonen 20 4 180 40 Petite 10 6 178 23Croes – 0 60 0 Hernitz 10 2 134 19 Prahl 19 6 65 34Dekker – 4 52 10 Joseph 19 0 150 39 Verduin 15 4 150 30Garofalo 17 4 60 27 Majoros – 0 160 19 Zurutuza 13 0 13 13

A: behaalde punten deze aflevering (max. = 20) B: aantal ladderbestijgingen (één ladder = 200 punten)C: puntentotaal huidige ladderbestijging D: jaarscore 2012 (max. = 40)

De waarde van de stukken voor de telling van de reconstructiepunten is als volgt.The value of the pieces for the counting of the reconstruction points is as follows.D = 10; T = 7; L = 4; P = 4; B = 2; d = 8; t = 5; l = 3; p = 3; b = 1.

De stelling met het minste aantal reconstructiepunten is de meest economische stelling. In geval van verschillende stellingen met hetzelfde aantal reconstructiepunten wordt de stelling met het minste aantal stukken als de meest economische beschouwd.The position with the least number of reconstruction points is the most economical position. In case of different positions with the same number of reconstruction points, the position with the least number of pieces is regarded as the most economical.

Inzendingen vóór 15 februari 2013.Please send your solutions to the editor before February 15th, 2012.

Page 52: Probleemblad 2012 #4, Okt-Dec

168 Probleemblad 70e jaargang nr. 4 - september-december 2012

coloFon

© Nederlandse Bond van Schaakprobleemvrienden (gevestigd te ‘s-Gravenhage), 3-maandelijks, ISSN 0165 - 6082 Omslagontwerp / Cover design: Remmert Borst. Website: www.probleemblad.nl printed by -be- à aix-la-chapelleHoofdredacteur / General editor Gerard SmitS, De Handboog 14, 5283 WR Boxtel, [email protected] / Final editors Gerard SmitS, Henk Weenink, [email protected] / President HanS Uitenbroek, Esdoorndreef 29, 3137 BJ Vlaardingen, tel. 010 4656371, [email protected] / Secretary (for changes of address) JoHan de boer, Rivierenstraat 41, 2652 CX Berkel en Rodenrijs, tel. 010 4563955, [email protected] / Treasurer marcel Van Herck, Brialmontlei 66, B-2018 Antwerpen, België, [email protected] / Subscription Leden KNSB € 33; incl. SchaakMagazine € 48; idem jeugdleden € 24 / € 39. Losse nummers € 9. Betaling op ING rekeningnummer 431021 t.n.v. Nederlandse Bond van Schaakprobleemvrienden. Foreign members € 35; idem incl. SchaakMagazine € 50. Single copies € 9. Nederlandse Bond van Schaakprobleemvrienden, Brialmontlei 66, B-2018 Antwerpen, Belgium IBAN-number: NL63 INGB 0000 4310 21, BIC-code: INGBNL2A ING N.V. Foreign Operations, PO Box 1800, 1000 BV Amsterdam, The Netherlands, or by international money order addressed to the treasurer, or by PayPal to [email protected] Opzegging lidmaatschap vóór 31 december bij de secretaris.Abonnementen StrateGems Een jaarabonnement (luchtpost) kost € 35,– / $ 40,–. Betaling op ING rekeningnummer 431021 t.n.v. Nederlandse Bond van Schaakprobleemvrienden onder vermelding van StrateGems en jaar/jaren van abonnement.

inHoudsopgAve

Agenda ........................................................................................................................................... 118In Memoriam Jan van Woerden, Henk le Grand ........................................................................... 119Juryrapport / Preisbericht Fairies Probleemblad 2011, Franz Pachl .............................................. 119Juryrapport / Preisbericht Tweezetten Probleemblad 2011, Wieland Bruch ................................... 126Het Wereldkampioenschap Oplossen (WCSC) 2012, Peter van den Heuvel ................................ 131Piet le Grand en Harold van der Heijden FIDE-meester, Gerard Smits ........................................ 134Nieuws, Gerard Smits .................................................................................................................... 134Correcties en meldingen ................................................................................................................ 135Henk Hagedoorn-Oploswedstrijd 2012, Luc Palmans .................................................................. 135Verslag Najaarsvergadering 2012, Johan de Boer ......................................................................... 138Jaartoernooien / Informal Tourneys Probleemblad 2013 ............................................................... 138Originele Problemen en Oplossingen ............................................................................................ 139 Tweezetten ................................................................................................................................. 139 Drie- en Meerzetten ................................................................................................................... 140 Eindspelstudies .......................................................................................................................... 142 Retro’s ....................................................................................................................................... 146 Zelf- en Reflexmats ................................................................................................................... 147 Helpmats .................................................................................................................................... 150 Fairies ........................................................................................................................................ 154Nieuws, Dolf Wissmann ................................................................................................................. 161Nunspeetweekend .......................................................................................................................... 161Oplosladder, Alfons Jaakke ............................................................................................................ 162De Oploskampioenen van Probleemblad, Alfons Jaakke .............................................................. 163Reconstructie, Henk le Grand ........................................................................................................ 166