FOX SEARCHLIGHT PICTURES, FILM4 i WAYPOINT ENTERTAINMENT przedstawiają

Film ELEMENT PICTURES / SCARLET FILMS

w reżyserii YORGOSA LANTHIMOSA

FAWORYTA

THE FAVOURITE

OLIVIA COLMAN

EMMA STONE

RACHEL WEISZ

NICHOLAS HOULTJOE ALWYNJAMES SMITH

MARK GATISS

JENNY RAINSFORD

REŻYSERIAYORGOS LANTHIMOS

SCENARIUSZDEBORAH DAVIS i

TONY McNAMARA

PRODUCENCICECI DEMPSEY, p.g.a.

ED GUINEY, p.g.a.

LEE MAGIDAY, p.g.a.

YORGOS LANTHIMOS, p.g.a.

PRODUCENCI WYKONAWCZYANDREW LOWE

DANIEL BATTSEK

ROSE GARNETT

JOSH ROSENBAUM

KEN KAO

TONY McNAMARA

DEBORAH DAVIS

ZDJĘCIAROBBIE RYAN BSC

KOSTIUMYSANDY POWELL

SCENOGRAFIAFIONA CROMBIE

MONTAŻYORGOS MAVROPSARIDIS

DŹWIĘKJOHNNIE BURN

PRODUCENT LINIOWYCÁIT COLLINS

CASTING DIXIE CHASSAY

FRYZURY & CHARAKTERYZACJANADIA STACEY

www.foxsearchlight.com/press

Barwny

Czas projekcji: 120 min.

O FILMIE

Jest początek XVIII wieku. Anglia toczy wojnę z Francją. Co nie znaczy, że wyścigi kaczek i wystawne uczty nie trwają w najlepsze. Na tronie zasiada chorowita królowa Anna (Olivia Colman), a krajem rządzi w jej imieniu bliska przyjaciółka, dama dworu Sarah Churchill (Rachel Weisz), która pielęgnuje jej słabe zdrowie i spełnia kaprysy. Nowa, urocza służąca, Abigail Masham (Emma Stone) zdobywa sympatię Sarah i dama dworu bierze ją pod swoje skrzydła. Abigail dostrzega w tym szansę na odzyskanie swojej arystokratycznej pozycji. Polityka wojenna zaczyna coraz bardziej absorbować Sarah, więc Abigail stopniowo zajmuje jej miejsce jako towarzyszka królowej. Rodząca się między nimi przyjaźń to dla młodej dziewczyny sposób na spełnienie ambicji i nie pozwoli nikomu – ani kobiecie, ani mężczyźnie, ani nawet królikowi – stanąć na swojej drodze.

Fox Searchlight Pictures, Film4 oraz Waypoint Entertainment przedstawiają produkcję Element Pictures/Scarlet Films, film Yorgosa Lanthimosa, FAWORYTA. W filmie wyreżyserowanym przez Yorgosa Lanthimosa, na podstawie scenariusza Deborah Davis i Tony'ego McNamara, grają Olivia Colman, Emma Stone i Rachel Weisz, a także Nicholas Hoult, Joe Alwyn i Mark Gatiss. Producentami są Ceci Dempsey ze Scarlet Films, Ed Guiney z Element Pictures, a także Yorgos Lanthimos i Lee Magiday. Producenci wykonawczy filmu to Andrew Lowe dla Element Pictures, Daniel Battsek i Rose Garnett dla Film4, Ken Kao i Josh Rosenbaum dla Waypoint Entertainment, Tony McNamara oraz Deborah Davis. W ekipie filmu znaleźli się ponadto operator Robbie Ryan, autorka kostiumów Sandy Powell, scenografka Fiona Crombie, montażysta Yorgos Mavropsaridis oraz Nadia Stacey, odpowiedzialna za fryzury i charakteryzację.

REALIZACJA

„Kręcąc film kostiumowy zawsze warto sprawdzić, jak odnosi się do współczesności, gdyż często okazuje się, że niewiele się zmieniło, poza strojami oraz faktem, iż teraz mamy elektryczność czy Internet. Wciąż pozostaje wiele podobieństw, jeśli chodzi o ludzkie zachowania w towarzystwie i walkę o władzę”.

--Yorgos Lanthimos

FAWORYTA rozgrywa się na tle wydarzeń inspirowanych faktami historycznymi, a mianowicie w odizolowanym świecie królowej Anny (Olivia Colman) – ostatniej (i ignorowanej przez historię) władczyni brytyjskiej z linii Stuartów. Choć powszechnie wiadomo, iż cierpiała na zapalenie stawów, była nieśmiała i lekceważona, za jej rządów Wielka Brytania stała się globalną potęgą. Za sprawą skomplikowanych relacji, łączących Annę z dwiema kobietami – wieloletnią przyjaciółką i doradcą politycznym, Lady Sarah (Rachel Weisz) oraz kuzynką Sarah, pokojówką Abigail, która nie ma grosza przy duszy i za wszelką cenę pragnie zdobyć pozycję społeczną – film zabiera nas w zwodniczy i emocjonujący świat klasycznych „intryg pałacowych”,

FAWORYTA Yorgosa Lanthimosa to pierwszy film kostiumowy reżysera, rozgrywający się w absurdalnie arystokratycznym światku XVIII wieku. To mroczna, lecz nie pozbawiona humoru historia trzech niezwykle władczych kobiet, walczących o miłość, przychylność i władzę, która ma zaskakująco aktualny charakter.

Lanthimos żongluje prawdą historyczną z dużą swobodą, zapewniając autentyczność i motywację wewnętrzną swoim bohaterom, dzięki czemu świat filmu jest bardzo żywy. Nawet jeśli odłożymy na bok spekulacje, i tak nie dowiemy się, jakie rozmowy i zdarzenia miały miejsce za zamkniętymi drzwiami komnat królowej Anny, nie mówiąc już o jej łożu.

Biorąc pod uwagę epicki charakter całej historii, FAWORYTA rozgrywa się w dość odizolowanym świecie, w zasadzie ograniczonym do murów królewskiego pałacu, gdzie walka o władzę, uwodzenie, obrzucanie się owocami, czy okazjonalny wyścig kaczek lub homarów, są na porządku dziennym światka, oderwanego od zewnętrznych realiów.

Chociaż fabuła rozgrywa się niczym buduarowa farsa o globalnych konsekwencjach, scenarzysta Tony McNamara, który ściśle współpracował z Lanthimosem nad oryginalnym materiałem Deborah Davis, twierdzi, iż ostatecznie jest to historia miłosna. „To opowieść o tym, jak skomplikowana potrafi być miłość oraz o tym, jak negatywnie może wpłynąć na twój charakter” mówi. „Nie bez powodu nazywamy to tragikomedią. Jest to historia ludzi, którzy się kochają, lecz tak wiele aspektów ich osobowości oraz ich osobistych ambicji nie pozwala tej miłości ocaleć”.

ŹRÓDŁO INTRYGI: NIETYPOWE RZĄDY KRÓLOWEJ ANNY

„Jak sprawy Królestwa?”

-- Lady Sarah

Chociaż Lanthimos zagłębia się w chaotyczną dynamikę i relacje międzyludzkie, fundamentem FAWORYTY jest zagadkowy okres panowania historycznej królowej Anny. „Najbardziej interesowały mnie te trzy postaci, ich zasięg władzy, kruche relacje oraz fakt, iż zachowanie garstki ludzi może wpłynąć na bieg wojny i losy kraju. Według mnie jest to także historia miłosna, chwilami zabawna, a chwilami dramatyczna, czy wręcz mroczna”, mówi Lanthimos.

Królowa Anna, jest być może najmniej znaną władczynią Anglii, chociażby dlatego, że nie pozostawiła po sobie potomków, mimo iż była w ciąży 17 razy. (Co więcej, gdyby Anna pozostawiła po sobie dziedzica tronu, Stany Zjednoczone mogłyby nie powstać, gdyż Jerzy III mógł nigdy nie zostać królem). Anna zasiadła na tronie na przełomie XVII i XVIII wieku, głównie z powodu braku innego protestanckiego następcy tronu w linii Stuartów. Została królową, gdy Anglia stanęła na krawędzi przełomowych zmian. Za jej panowania toczyła się wojna z Francją, uważana za pierwszą wojnę czasów współczesnych, a także nastąpiło zjednoczenie Anglii i Szkocji, będące początkiem Wielkiej Brytanii. Także za czasów królowania Anny rozpoczęła się szokująca, nowa era rozłamu kraju na frakcję wigów i torysów, którzy zajęli przeciwne krańce politycznej skali i toczyli ze sobą zażarte potyczki o władzę, w nowo powstałym dwupartyjnym systemie politycznym.

Anna z pozoru nie wydawała się władcą, zdolnym podołać wyzwaniom świata, wypełnionego ludźmi o rosnących ambicjach osobistych i politycznych, w jakim przyszło się jej poruszać. Cierpiała na chroniczną chorobę i była niezwykle potulna, a także daleka od wizerunku olśniewającej władczyni, z uwagi na problemy skórne i bóle stawów. To wszystko oraz jej skromne wykształcenie mogło sprawić, iż była łatwym celem dla manipulacji.

To oznaczało, iż Annę natychmiast otoczył tłumek osób, konkurujących o wpływy i szukających sposobu na zdobycie jej zaufania – a być może też serca.

Zaznajomieni z oryginalnym spojrzeniem Lanthimosa producenci zastanawiali się, jak podejdzie do królowej Anny i wielu płaszczyzn, na których toczyły się wokół niej zmagania o władzę. „Styl Yorgosa z jednej strony jest prosty i elegancki, a z drugiej złożony”, mówi producent Ceci Dempsey. „To enigmatyczny człowiek, z niezwykłym talentem do komunikowania się poprzez swoje filmy. Jego narracja nasycona jest subtelną magią, swoistą alchemią, za sprawą której jeszcze kilka dni po obejrzeniu jednego z filmów Yorgosa zadajemy sobie coraz to nowe pytania. Potrafi być mocno prowokacyjny w najlepszym tego słowa znaczeniu”.

Dwie kobiety, którym udało się dostać do najbliższego kręgu Anny, tworzą z nią triumwirat potężnych decydentek, niespotykanych w żadnym okresie historycznym, a już na pewno nie przed epoką Oświecenia.

Pierwsza z tych kobiet to Lady Sarah Churchill, słynąca z inteligencji i uroku księżna Marlborough, najbliższa przyjaciółka Anny od dzieciństwa, która po objęciu przez nią tronu została głównym doradcą politycznym i być może (według plotek krążących przez stuleci) także jej kochanką. Druga to Abigail Masham, spokrewniona z Anną, lecz skazana na ubóstwo z powodu bankructwa rodziny, która trafia na królewski dwór jako skromna pokojówka. Mimo to, Abigail jest katalizatorem spektakularnej, zaciętej potyczki z Sarah o pozycję nowej „faworyty” Anny, stając się dla królowej niezastąpioną towarzyszką, a jednocześnie przekonując ją, żeby zajęła stanowisko polityczne przeciwne niż to, rekomendowane przez Lady Sarah.

Tak brzmi opis historyczny. Lecz opowieść ta ożywa za sprawą psychologicznych i zmysłowych aspektów, jakich nie sposób oddać w książkach do historii. Wszystko zaczęło się od scenariusza Deborah Davis, nad którym producent Ceci Dempsey i jego wytwórnia Scarlet Films zaczęli pracować dwie dekady wcześniej. „Pierwsza wersja scenariusza trafiła na moje biurku niemal przypadkowo”, wspomina Dempsey. „To była fantastyczna opowieść o zdradzie z rzadko nadarzającą się okazją do pokazania błyskotliwych kobiet, które bynajmniej nie zachowywały się grzecznie. To, iż była oparta na prawdziwej historii czyniło ją jeszcze atrakcyjniejszą. Od tego czasu scenariusz przeszedł niezliczone metamorfozy, lecz sedno historii, czyli opowieść o trzech kobietach, które walcząc o przetrwanie posuną się do zdrady, pozostało niezmienione”.

Z historycznego punktu widzenia Davis mogła sobie pozwolić na rozmach, lecz czuła, iż powinna skupić się na wybranych relacjach międzyludzkich krótkiego, lecz burzliwego okresu panowania królowej Anny. „Skoncentrowałam się na kobiecym trio w komnacie sypialnej królowej Anny oraz przeniesieniu jej uczuć z Sarah na Abigail”, mówi Davis. Pragnąc dowiedzieć się więcej o tych trzech bohaterkach, Davis przeczesała całe tomy listów Sarah i Anny oraz Abigail i Harleya. Podczas gdy wspomnienia napisane przez Sarah, malują jej barwny obraz, „informacje na temat Abigail są wyrywkowe i pochodzą głównie od Sarah”, mówi Davis, dodając, „ciekawe detale znaleźliśmy w innych źródłach, z których Abigail wyłania się jako bezwzględna pokojówka, a jej kolejne kroki jasno pokazują jej ambicje”. Zagłębienie się w materiały na temat angielskiej arystokracji z tej epoki pozwoliło Davis lepiej poznać czasy, rzadko opisywane w opracowaniach historycznych. „Przez cały czas skupiałam się na tych trzech kobietach”, mówi Davis”. „Chciałam, żeby widzowie odkryli wycinek XVIII-wiecznej historii Anglii, podczas którego władzę dzierżyły kobiety, wpływając na zdarzenia rozgrywające się na brytyjskiej i europejskiej arenie politycznej”.

W roku 2009 do projektu dołączył wraz z Dempseyem producent Ed Guiney ze studia Element Pictures i poznał Yorgosa Lanthimosa, pochodzącego z Grecji reżysera, o którym było coraz głośniej za sprawą nominowanego do Oscara filmu KIEŁ, absurdalnie mrocznej i wstrząsającej historii o odludnej rodzinie, obciążającej dzieci strasznymi konsekwencjami swoich działań. Wytwórnia Film4 dołączyła do projektu w roku 2013, pracując nad nim z twórcami filmu oraz współfinansując film wraz z Fox Searchlight i Waypoint Entertainment.

Guiney wspomina, „Wszyscy uważaliśmy, że KIEŁ to niesamowite studium rodziny. Film pokazał zdolność Yorgosa do zagłębiania się w różne obszary naszego życia – rodziny, miłości, przyjaźni i nie tylko – poprzez przerysowane historie, istniejące w równoległych światach, a mimo to pokazujące sedno interakcji międzyludzkich”.

Z CZEGO USZYTY JEST DRAMAT KOSTIUMOWY

„Ludzie są zlepkiem różnych elementów i zawsze są zdolni do nieoczekiwanych posunięć. Wizja świata według Yorgosa pozwala przyjrzeć się człowiekowi z szerszej perspektywy, pokazując jednocześnie, że im bardziej się zagłębimy w ludzką naturę, tym bardziej skomplikowana, perwersyjna i dziwna się ona okazuje. Widzowie żywo na to reagują, gdyż widzą autentyczne ludzkie zachowania”.

--Tony McNamara, scenarzysta

Producent Ed Guiney mówi: „Wiedzieliśmy, że jeśli Yorgos podejmie się reżyserii brytyjskiego dramatu kostiumowego, przetworzy go w coś absolutnie wyjątkowego. To było ekscytujące. Yorgos to ktoś, kto nie tylko ma własną wizję, lecz potrafi ją też przekuć w coś odważnego, nietuzinkowego i inspirującego. Kiedy spotkasz człowieka z taką wyobraźnią, warto iść za nim gdziekolwiek chce cię zabrać”.

Kiedy w roku 2010 producenci pokazali Lanthimosowi wczesną wersję scenariusza do FAWORYTY, dostrzegł „w nim coś nadzwyczajnego i bardzo nietypowego”, mówi reżyser. „Intrygowała mnie idea zrealizowania filmu, w którym trzy główne role grają kobiety. Wtedy zdarzało się to bardzo rzadko”.

Jednak wcześniej Lanthimos wyreżyserował swój pierwszy film anglojęzyczny, LOBSTER, wyprodukowany przez Dempseya i Guineya. Film, w którym zagrali Colin Farrell i Rachel Weisz zdobył nagrodę Jury na Festiwalu Filmowym w Cannes w roku 2015, a także nominację w kategorii Najlepszy Scenariusz Oryginalny na 89. rozdaniu Nagród Akademii. Rok później Guiney wyprodukował drugi anglojęzyczny film Lanthimosa, ZABICIE ŚWIĘTEGO JELENIA, nagrodzony za najlepszy scenariusz na Festiwalu Filmowym w Cannes w roku 2017. Obydwa filmy powstawały we współpracy i przy współfinansowaniu Film4.

Przez cały ten czas Lanthimos wracał myślami do FAWORYTY, zaś pozostali szukali scenarzysty, którego głos zgrałby się z głosem reżysera. Idealnym wyborem okazała się australijski dramatopisarz i scenarzysta, Tony McNamara, który zdawał się mieć podobnie urzekający sposób analizowania osobliwości i dzikości codziennych ludzkich zachowań.

Guiney wyjaśnia, „Tony ma niezwykle oryginalne pióro oraz umiejętność przeskakiwania z poważnego dramatu, przez tragedię do komedii w jednej scenie. Myślę, że przypomina w tym Yorgosa, który jako filmowiec potrafi skompresować w jednej chwili wiele różnych emocjonalnych sprzeczności. Od razu doskonale zgrali się jako duet. Yorgosowi pozwoliło to uwolnić potencjał filmu, gdyż wiedział, że ma u boku scenarzystę, który będzie mu towarzyszył do samego końca”.

Dempsey dodaje, „Tony i Yorgos są podobni w swoim obrazoburczym podejściu, dowcipie, upodobaniu do elementów absurdalnych i mrocznych oraz czarnego humoru. Łączy ich też artystyczna dyscyplina, co było niezwykle ważne”.

McNamara mówi, iż do pracy przy filmie zachęcił go fakt, iż Lanthimos wyraźnie stwierdził, że nie zamierza nakręcić tradycyjnego filmu kostiumowego. Wręcz przeciwnie, chciał przełamać schemat tego gatunku. „Bardzo mnie cieszyła możliwość sprawdzenia, jak daleko można się posunąć? To była doskonała okazja, żeby zrobić coś zupełnie dla mnie nowego”.

Przedkładający wyrafinowane, instynktowne podejście nad historyczną drobiazgowość Lanthimos i McNamara ustalili wytyczne, na podstawie których należało przerobić scenariusz. „Rozmawialiśmy o tym, żeby uczynić postaci tak współczesnymi i skomplikowanymi, iż nie można od razu zorientować się w ich intencjach – lub by z pozoru wydawało się to możliwe, a za chwilę jednak nie”, mówi McNamara. „Zależało nam na pewnej świeżości, nonszalancji i humorze dialogów oraz akcji poszczególnych scen”.

Zastanawiając się nad strukturą scenariusza, duet dopracowywał wyłaniające się relacje między kobietami. „Od początku uznaliśmy, że nie będzie to historia jednej osoby”, wyjaśnia McNamara. „Chcieliśmy podążać śladami tego trójkąta, żeby przekonać się, jak te trzy przecinające się ze sobą ścieżki życiowe wpłyną na fabułę. Zależało nam, żeby żadna z tych trzech kobiet nie przedstawiała sobą głównego punktu widzenia w filmie”.

Jedną z zasad dramatu kostiumowego, z którą McNamara i Lanthimos zdecydowanie się pożegnali, były stateczne zachowania. „To była jedna z cech filmów kostiumowych, której nie lubiłem – uprzedzająca grzeczność”, mówi McNamara. „I chociaż wiedzieliśmy, że w tych czasach maniery były bardzo ważnym aspektem społecznym, chcieliśmy pokazać, że są one przykrywką dla zwyczajnego okrucieństwa. Społeczeństwo miało sztywną strukturę, a ty jasno określone miejsce, więc jedyne co ci pozostawało, to umiejętność wpływania na innych oraz zmiana pozycji poprzez zmianę własnych motywów i okoliczności życiowych. Dlatego ludzie wykazywali się czasem niewiarygodną bezwzględnością”. Pisząc scenariusz, McNamara sięgał po różne opisy tamtych czasów, przybliżające kontekst i wybrane koncepcje, lecz unikał zbytniego zakotwiczania fabuły w prawdzie historycznej. „Jako Australijczyk i Grek, nie byliśmy z Yorgosem przywiązani do historii Anglii, więc prawdopodobnie z większą swobodą wprowadzaliśmy zmiany”, sugeruje McNamara. „Zachowaliśmy autentyczność, jeśli chodzi o przełomowe wydarzenia i ogólne ramy tej historii, lecz interesowały nas głównie te trzy kobiety. Dlatego pozostawaliśmy wierni historii tylko, jeżeli spełniała nasze potrzeby, a jeżeli nie, odrzucaliśmy ją. To było dość przyjemne doświadczenie”.

W czasie tego procesu McNamara i Lanthimos spędzali razem mnóstwo czasu, podróżując do Włoch, gdzie chodzili na długie spacery, po czym siadali na wielogodzinne posiłki, podczas których dopracowywali dialogi do perfekcji. „Wszystko to pomogło mi zintegrować mój styl pisarski z reżyserską wizją Yorgosa”, wyjaśnia McNamara.

Po czterech latach ścisłej współpracy powstał finalny scenariusz, spełniający wszystkie oczekiwania, jakie producenci mieli powierzając reżyserię Lanthimosowi. Postaci były mocno niejednoznaczne, lecz to co najbardziej uderzyło Dempseya i Guineya, to niespotykana stanowczość i władczość trzech głównych bohaterek, przewijająca się przez tę historię, nie tylko dlatego, że w zasadzie rządziły Wielką Brytanią”.

„W filmie widzimy kobiety, zachowujące się tak, jak często zachowują się w prawdziwym życiu, choć rzadko trafia to na ekran”, mówi Guiney. „Całkowicie panują nad sytuacją, lecz zdarza się, że są kapryśne, zazdrosne, wściekłe i jak większości z nas, daleko im do doskonałości. Oglądamy to wszystko w pełnej krasie, ich wielowymiarowość, kruchość, wpływy. Kiedy umieścimy te same kobiety w swoistym szybkowarze, jakim jest kraj w stanie wojny, w epicentrum władzy, efekty będą dość oryginalne”.

„Ten film jest też bardziej cielesny, niż większość filmów z epoki, gdzie fizyczność zazwyczaj ogranicza się do dwóch pojedynkujących się mężczyzn”, dodaje Dempsey. „W FAWORYCIE kobiety strzelają do gołębi, jeżdżą konno, biegają po korytarzach, uwodzą mężczyzn w lasach i uprawiają seks”.

Takie postaci wymagały niezwykle autentycznych kreacji, a tym samym doskonale dobranej obsady.

OLIVIA COLMAN: KRÓLOWA ANNA

„Yorgos realizuje swoje pomysły z pełnym oddaniem, nie przejmując się oczekiwaniami innych, ani też typowymi koncepcjami, których się tradycyjnie trzymamy. Tego typu oryginalność jest dla aktora niezwykle pociągająca. Wydobywa z nas bardzo ciekawe kreacje, przełamując i kwestionując konwencje – a znakomity aktor uwielbia związane z tym wyzwania”

--Dixie Chassay, Casting Director

Chociaż Anna była przytłoczona smutkiem, chorobą i kompleksami, zyskała silną pozycję i ogromną władzę. W scenariuszu FAWORYTY miota się pomiędzy ekstremalną nonszalancją i tragizmem. Tylko jedna aktorka mogła, zdaniem Lanthimosa, oddać te szalone kontrasty i emocje: Olivia Colman.

Laureatka Złotego Globu, Colman („Nocny recepcjonista”), która pracowała już z reżyserem przy filmie LOBSTER, dobrze zna dworskie tematy. Grała Królową Matkę w filmie WEEKEND Z KRÓLEM, a obecnie wciela się w postać królowej Elżbiety II w nowym sezonie serialu „The Crown”. Jednak podjęcie się roli Anny w wersji z FAWORYTY było o wiele mroczniejszym i poważniejszym zadaniem.

„Zawsze wybieram aktorów o prezencji scenicznej, naturalnych zdolnościach, których kocha obiektyw, nawet jeśli nie wiemy do końca dlaczego. Po prostu od razu wiedziałem, że naszą królową musi być Olivia”, mówi Lanthimos.

Producenci także byli przekonani do tej decyzji. „Yorgos ma doskonałe wyczucie do obsady”, twierdzi Dempsey. „Olivia pokazała tę zmienną i intrygancką monarchinię jako prawdziwie ludzką, głodną uczucia i zaskakująco charyzmatyczną kobietę”.

McNamara zwraca uwagę, iż Anna jest fascynującą postacią do zagrania, po części dlatego, że „Nie jest tym, kim się wydaje. Chociaż początkowo wygląda na schorowaną, a nawet nierozgarniętą, zaczynamy dostrzegać, iż jest świadoma swojej władzy. Tyle, że korzysta z niej chaotycznie, przez co jest bardzo ciekawą bohaterką”.

Colman pokazuje Annę w dużym stopniu poprzez ciało królowej, przyziemnie niedoskonałe i żałosne, ale też spragnione bodźców i zmysłowe. Colman mówi, iż drogę do swojej wielowymiarowej postaci znalazła za sprawą silnego charakteru Anny, ukrytego pod pozorem słabości. Anna wie jak przetrwać, podobnie jak Sarah i Abigail. „Musiała być nieprawdopodobnie silna”, podkreśla Coleman. „Myślę, że chciała być postrzegana jako dobrotliwa królowa, lecz zabrakło jej pewności siebie, żeby to zrealizować. Nigdy nie uważałam jej za godną pożałowania, wręcz przeciwnie, jestem z niej dumna”.

Oparła się też na rozpaczliwej samotności kobiety, która nigdy nie ma pewności, komu można zaufać i która, choć trudno w to uwierzyć, przeżyła utratę 17 dzieci (kilka poronień, martwe noworodki, a jej najstarsze dziecko dożyło 11 lat). Lecz jej izolacja, którą wielkie, odbijające echo komnaty królewskiego pałacu tylko podkreślają, jedynie zaostrzała jej apetyt i pragnienia we wszelkich sferach życia.

„Jej otoczenie jest tak przesycone smutkiem, że musiała być strasznie samotna, gdyż z jej pozycją nigdy nie wiesz czy ludzie lubią cię naprawdę, czy tylko dlatego, że jesteś królową”, wyjaśnia Colman. „A z drugiej strony, Anna była dość infantylna, więc dobrze się bawiłam w tej roli. W duchu nie czuje się jak królowa, co przejawia się w jej wybuchach wściekłości i uporze. Dużą przyjemność sprawiało mi zrzędzenie i okładanie po twarzy chłopców pokojowych”.

Colman była zachwycona ponowną szansą pracy z Lanthimosem. „Yorgos jest absolutnie genialny i można mu całkowicie zaufać”, mówi aktorka. „Lecz ma tak nietypowy umysł, że nie sposób się w pełni rozluźnić, bo nigdy nie wiadomo, jaki będzie jego następny krok. Robi ujęcia pod innym kątem niż cała reszta, a efekt jest cudowny. Uwielbiam się uczyć, a z Yorgosem zawsze odbieram potężną lekcję”.

Częścią tej lekcji w FAWORYCIE było zanurzenie się seksualne pragnienia Anny oraz przeniesienie uczuć z Lady Sarah, w zasadzie rządzącej krajem w imieniu królowej, na nową faworytę, Abigail, która poruszyła Annę z zupełnie innych powodów.

„Myślę, iż Anna nie zdaje sobie sprawy, że Sarah jest jej prawdziwą miłością, kiedy jest zaabsorbowana Abigail”, mówi Colman. „Znają się z Sarah od dziecka i zawsze się nawzajem chroniły. Jednak podoba jej się, iż Abigail otacza ją taką atencją. Jest poruszona faktem, iż 'ta urocza, młoda osóbka na mnie patrzy'. Tragedia polega na tym, iż królowa bierze to za dobrą monetę... a tak nie jest”.

RACHEL WEISZ: LADY SARAH

„Lady Sarah ma wszystko: potężny intelekt, potężną seksualność, doskonałą kondycję fizyczną, a politycznie zarządza... cóż, sama powiedziałaby, że zarządza całym państwem. Według mnie była równie bystra i stanowcza jak współcześni przywódcy polityczni”.

--Rachel Weisz

De facto decydentem za panowania królowej Anny oraz osobą wspierającą ją w wielu sferach życia była jej prawa ręka, Lady Sarah Churchill, księżna Marlborough, która zdobyła bezprecedensowo wielkie wpływy, bardziej za sprawą własnych zdolności niż rodzinnych koligacji. Historycznie Sarah Jennings Churchill dała początek linii Spencerów i Churchillów, do której należał zarówno Winston Churchill jak i Księżna Diana [nazwisko panieńskie Spencer]. Była też uważana za jednego z najpotężniejszych graczy na ówczesnej scenie politycznej, kobietę kontrolującą królewski skarbiec i cieszącą się zaufaniem monarchini, która potrafiła ją też zaszantażować, jeśli uznała to za stosowne.

W rolę Sarah w filmie FAWORYTA wcieliła się zdobywczyni Oscara, Rachel Weisz, po raz drugi po filmie LOBSTER spotykająca się na planie z Lanthimosem.

Lady Sarah Churchill poznała królową w dzieciństwie, gdyż obie snuły się znudzone po królewskim dworze jako córki wpływowych mężczyzn. Ich przyjaźń rozwinęła się w relację zarówno symbiotyczną, jak też intymną. Historyczna Anna pisała do Sarah namiętne listy, z których pochodzą, między innymi, takie wyznania, „Mam nadzieję, iż spędzę chwilę lub dwie z moją ukochaną... w objęciach, o których marzę bardziej niż potrafię wyrazić”. Chociaż Sarah wyszła za mąż za Johna Churchilla, którego niedługo później królowa Anna obdarowała tytułem księcia Marlborough, kobiety pozostawały sobie bliskie jeszcze przez długi czas.

Kiedy Anna zasiadła na tronie, powierzyła Sarah kilka kluczowych stanowisk, w tym Mistress of the Robes (najwyższy tytuł, jaki w tamtych czasach mogła uzyskać kobieta) oraz Keeper of the Privy Purse. Sarah doskonale wykorzystała te możliwości. Została niezastąpionym doradcą Anny, której podpowiadała w kwestiach prawa, polityki i zawiłej strategii wojennej. Znana ze swojej błyskotliwej inteligencji, dzikiego temperamentu, bezwzględnej szczerości oraz często podkreślanej urody, Lady Sarah także przyciągała rzesze pochlebców oraz osób, szukających dojścia do władzy. Jej przyjaźń mogła przynieść ogromne korzyści polityczne, lecz lepiej było nie mieć w niej wroga.

„Rachel i Yorgos mieli do siebie dużo zaufania, jeszcze z czasów filmu LOBSTER”, mówi Dempsey. „I była to kolejna błyskotliwa decyzja, jeśli chodzi o dopasowanie do roli. Rachel wyposażyła Sarah zarówno we władczość, jak i seksapil. Pozwala jej być apodyktyczną, wręcz niesympatyczną – lecz gdy Sarah zostaje upokorzona i przeżywa bolesny upadek, przyjmuje porażkę z godnością. Współczujemy jej, nie czując litości, a taki rozwój postaci to prawdziwe wyzwanie”.

Według Weisz, tym filmem Lanthimos przełamuje typowe podejście do opowiadania historii, wprowadzając do niej niepokojące, szokujące i zaskakujące elementy. „Świat LOBSTERA był, rzecz jasna, całkowicie zmyślony, natomiast FAWORYTA jest osadzona w prawdzie historycznej, lecz jest to historia opowiedziana przez Yorgosa, która wydaje mi się zupełnie inna od moich wcześniejszych doświadczeń”, opisuje Weisz. „On zawsze kreuje światy oparte na swojej wrażliwości, których nie potrafiłby stworzyć nikt inny. Film jest utrzymany w tonie wyjątkowym dla Yorgosa – a sposób, w jaki go buduje jest, być może, najbardziej genialną i zagadkową cechą tego reżysera”.

Swoje podejście do pracy z Lanthimosem aktorka oparła na poprzednich doświadczeniach, „Wiedziałam, że najlepszym sposobem na przygotowanie się jest całkowite oddanie”, mówi.

Weisz była zafascynowana wszystkimi aspektami Sarah. Jednak pomimo swojej błyskotliwości, Sarah nie może zaprzeczyć, iż jej decyzje przywódcze mają jedno źródło: opartą na współuzależnieniu relację z królową Anną. „Królową i Sarah łączy bardzo skomplikowana więź, która cały czas się zmienia. Nie sposób zawrzeć jej w jednym zdaniu”, mówi Weisz. „Królowa potrzebuje Sarah, a Sarah według mnie rozkoszuje się myślą, iż jest królowej potrzebna. Ani polityka, ani taktyka wojenna, ani rządzenie krajem nie są mocnymi stronami Anny, natomiast wszystko to niezwykle interesuje Sarah. Są też jednak przyjaciółkami z dzieciństwa, które ze sobą sypiają. Według mnie ich związek porusza wszelkiego rodzaju wątki, związane z polityką seksualną, rozgrywkami o władzę, potrzebami emocjonalnymi, współzależnością emocjonalną, dominacją i uległością, a także bólem, opiekuńczością i uzdrawianiem ran”.

Pomimo, iż na dworze królowej Anny nie brakowało mężczyzn, konkurujących o wpływy, Lady Sarah miała niewielu rywali. Tym bardziej zaskoczył ją fakt, iż dziewczyna, jakiej powierzyła rolę pokojówki Anny – jej zubożała kuzynka Abigail, stanie się dla niej największym zagrożeniem na wszystkich możliwych płaszczyznach.

„Sarah całkowicie myli się co do Abigail”, mówi Weisz. „Uważa ją za słabą i kruchą, gdyż los się od niej odwrócił i jej własny ojciec przegrał ją w karty. Myślę, że Sarah początkowo troszczy się i współczuje Abigail. Chce ją chronić i uczyć, jak być silną kobietą. Okazuje się, że Abigail nie potrzebuje żadnej pomocy w tym względzie”.

To przywodzi na myśl bardziej współczesne odniesienie do emocjonalnych gierek pomiędzy dwiema kobietami. „Abigail przypomina mi Ewę z filmu WSZYSTKO O EWIE, młodszą aktorkę, która odbiera Bette Davis jej pozycję”, mówi Weisz, mając na myśli klasyk Josepha L. Mankiewicza o młodej gwiazdce z Broadwayu, niszczącej karierę swojej dawnej idolki.

Weisz podkreśla, iż to jej osobista analiza postaci, niekoniecznie pokrywająca się z wersją Lanthimosa, który nie rozwodzi się z aktorami nad motywacją ich bohaterów. „Yorgos daje bardzo wymijające wskazówki, które jednocześnie są bardzo proste. Zawsze towarzyszy im nutka tajemniczości”, konkluduje aktorka.

EMMA STONE: ABIGAIL HILL

„Nie chciałem mieć czarnego charakteru i ofiary. Tutaj czarny charakter i ofiara są płynne, przenosząc z jednej postaci na inną. To pozwala wczuć się w motywację każdej z nich, uniemożliwiając jednocześnie wydawanie jednoznacznych osądów, nawet jeśli posuwają się do strasznych rzeczy”.

--Yorgos Lanthimos

Od chwili, gdy wypada z powozu w błoto przed królewskim pałacem, Abigail narusza równowagę sił na dworze. Rzuca się do kolan Sarah i dostaje pozycję pomywaczki, lecz szybko przypochlebia się królowej i wślizguje do jej sypialni. Sarah zawsze dominowała nad delikatną monarchinią, tymczasem Abigail działa na nią kojąco i ostatecznie uczennica prześciga mistrzynię w walce o władzę.

Tak jak pozostałe kobiety w pierwszoplanowym trio, Abigail składa się z kontrastów – łączy w sobie chłodny, sprytny pragmatyzm, rezultat życia w ciężkich warunkach, z ogromnym urokiem. Wszystkie te aspekty wydobyła z postaci zdobywczyni Oscara, Emma Stone, w swoim pierwszym filmie z Lanthimosem, który przyglądał się, jak ujawnia kolejne odsłony swojej ekranowej kreacji.

Lanthimos mówi, „Od zawsze bardzo ceniłem Emmę i gdy tylko ją poznałem, przekonałem się, iż jest bardzo inteligentna, że odważnie wkracza w nieznane i że dokładnie przemyślała swoją postać. Przyglądanie się jej przy pracy było niesamowitym doświadczeniem. Wiedziałem, że sobie poradzi, lecz chyba nigdy nie miała okazji spróbować czegoś takiego. Wspaniale było być tego świadkiem”.

Stone intrygowało przede wszystkim to jak Abigail posługuje się zasadami awansu społecznego, by je potem łamać. „Bardzo podoba mi się ścieżka rozwoju Abigail. Jest w niej wielka pewność siebie i zdolność do przetrwania”, mówi Stone. „Przez cały czas słucha, jest czujna i wykorzystuje to, czego się nauczy”.

Innym aspektem, budzącym fascynację Stone, było trio kobiet, do którego dołączyła. „To wciąż rzadkość w filmie, że jego sedno stanowią trzy, cudownie napisane kobiety”, zwraca uwagę aktorka. „Każda z nich jest pełna niedoskonałości, komizmu i wieloznaczności, po prostu to uwielbiam. To odzwierciedla prawdziwe życie”.

Stone uważa, że Abigail udaje się zdobyć zaufanie królowej dlatego, iż wyczuwa jej potrzebę bycia kochaną taką jaka jest, a nie dla jej majestatu i władzy. „Myślę, że Anna jest dość tragiczną postacią. Nie uważam jej za godną pożałowania, jako że ma w sobie siłę, która ujawnia się, gdy zostaje przyparta do muru, lecz miała tragiczne życie”, mówi Stone. „Zawiodła się w miłości i jest tak schorowana, że serce się kraje – myślę, że Abigail naprawdę jej współczuje”.

Rola okazała się dla Stone zaskakująco trudna z fizycznego punktu widzenia. „Musiałam nauczyć się dygać, strzelać z XVIII-wiecznej broni i jeździć konno”, mówi. Do tego dochodzi królewski protokół. „W pałacu wszystko jest niezwykle oficjalne i ceremonialne. Uczenie się tych zasad było fascynujące. Abigail musi wychodzić z komnaty tyłem, gdyż nie wolno odwrócić się do królowej plecami. To są bardzo interesujące szczegóły”.

Podczas kolejnych etapów kreacji postaci, Stone znajdowała też satysfakcję w codziennej pracy z Lanthimosem. Aktorka podkreśla, iż nie jest on ponurym, niedostępnym artystą. „Yorgos jest wyjątkowo życzliwym człowiekiem. Nie ma powodu się go bać, po prostu ma niezwykle oryginalne pomysły, którym lepiej się poddać, przesadnie ich nie analizując. Czułam, że jestem w dobrych rękach”.

To stało się jasne dla każdego na planie, kto przyglądał się, jak Emma bezgranicznie oddaje się swojej roli. „Emma, po prostu wcieliła się w Abigail” mówi Dempsey. „Abigail jest katalizatorem, który daje początek całej historii. Z outsiderki zmienia się w bardzo groźną figurę polityczną i kochankę. To niezwykle wymagające zadanie dla aktorki, która na dodatek musi grać z brytyjskim akcentem - Emma jest w tej roli znakomita”.

Stone spędziła z Colman i Weisz trzy tygodnie przed rozpoczęciem produkcji, żeby nawiązać relacje i otworzyć się na tyle, na ile było to potrzebne przed obiektywem. Stone wspomina, „Poznałyśmy się i zaufałyśmy sobie przez te trzy tygodnie tak bardzo, że powstała między nami, a także między Yorgosem, dynamika, która sprawiła, że byliśmy gotowi na wszystko co się wydarzy, a to jest ważne w filmie takim jak ten”.

WIGOWIE KONTRA TORYSI: ROLE DRUGOPLANOWE

Rządy królowej Anny charakteryzowała nie tylko pierwsza, współczesna wojna światowa oraz powstanie Zjednoczonego Królestwa, lecz także narodziny partii politycznych, pełne bezwzględnych ataków osobistych i ideologicznych przepychanek. Na czele monarchii konstytucyjnej stała królowa, dzieląc się władzą z parlamentem wybranym spośród wigów i torysów, odpowiadających przed swoimi wyborcami. Wigowie, będący głównie przedstawicielami ziemskiej arystokracji, opowiadali się za wojną i początkowo też monarchią. Torysi – partia opozycyjna – chcieli zakończyć wojnę, wraz z jej rosnącymi kosztami i ofiarami w ludziach.

Obie partie były, rzecz jasna, złożone wyłącznie z mężczyzn. Natomiast w swojej wizji, Lanthimos stawia na pierwszym miejscu kobiety, podejmujące działania i mające kontrolę, na tle biernych mężczyzn, dosłownie i w przenośni strojących się w piórka twardych wojowników. „Chciałem umieścić te kobiety wśród zgrai mężczyzn, nie mających kierunku, ani pojęcia jak załatwiać ważne sprawy. Mężczyźni górowali liczebnie, lecz nie duchowo”, opisuje reżyser.

Liderem opozycji był Robert Harley, 1. hrabia Oxfordu i Mortimer, uważany za pierwszego w historii współczesnej mistrza „spinu”. Chociaż ostatecznie został głównym ministrem królowej Anny, w filmie Sarah skutecznie blokuje Harleyowi dostęp do monarchini. Los zaczyna sprzyjać mu dopiero, kiedy na dworze pojawia się Abigail i Harley ma szansę przedstawić argumenty, dowodzące, iż wojna to finansowa katastrofa.

W FAWORYCIE Harleya gra Nicholas Hoult, znany z ról w MAD MAX: NA DRODZE GNIEWU oraz X-MEN: APOCALYPSE. Od początku Houltowi bardzo podobał się fakt, iż jego postać, z rodzaju tych, które często są odsyłane na drugi plan historyczny, w filmie jest także postacią drugoplanową, gdyż jego wpływy u Anny zależą najpierw od Sarah, a potem od Abigail.

„To wspaniałe, że film skupia się na władzy i miłości pomiędzy tymi trzema kobietami – granymi przez Rachel, Emmę i Olivię. Co więcej, ich bohaterki, pod wieloma względami, a już na pewno jeśli chodzi o ubiór, są silniejsze od mężczyzn, biegających na ponad 7-centymetrowych obcasach, wystrojonych w legginsy i wielkie peruki”, zwraca uwagę Hoult.

Hoult podkreśla, iż Lanthimos nie zachęcał ich do wczytywania się w szczegóły ich historycznych postaci. „Byliśmy świadomi, iż zabieramy naszych bohaterów poza obszar, ograniczony faktami na ich temat”, mówi. Natomiast, jeśli chodzi o postępowanie swojego bohatera, Hoult opisuje Harleya jako „niezłego manipulanta”, który „by wkraść się w łaski królowej, musi wykorzystać sojusz z Abigail”.

Film jest wierny historii pod jednym względem, aczkolwiek podkoloryzowanym na potrzeby ekranu, a mianowicie słabości Harleya do ekstrawaganckich strojów. Fantazja Harleya w tym temacie zdumiała Houlta. „Nasza charakteryzatorka spytała mnie 'czy ktoś rozmawiał już z tobą o twoim wyglądzie w filmie?', a potem pokazała mi zdjęcia. Nie miałem pojęcia! Lecz dla mnie był to fantastyczny aspekt tej postaci”.

Spektakularne kostiumy czasem stanowiły wyzwanie dla obsady. Rachel Weisz mówi, „W pełnej charakteryzacji, peruce i na wysokich obcasach Nick Hoult wyglądał jak urzekający super model. Moja postać go zdecydowanie nie lubi i traktuje lodowato, lecz gdy patrzyłam na Nicka, po prostu się rozpływałam. Jest też niesamowicie zabawny i przepiękny”.

Politycznym rywalem Harleya i najpotężniejszym politykiem tamtych czasów był hrabia Sidney Godolphin, który pełnił funkcję First Lord of the Treasury za panowania królowej Anny. Chociaż oficjalnie był torysem, Godolphin został sojusznikiem lidera wigów Johna Churchilla, księcia Marlborough, szukając źródeł finansowania wojny Anglii z Francją. W filmie FAWORYTA gra go angielski aktor, James Smith, być może najlepiej znany ze współczesnej satyry politycznej ZAPĘTLENI.

Początkowo Smith zaczął zapamiętale zgłębiać swoją postać, odwiedzając nawet rodzinny dom Godolphina w Kornwalii. Niebawem jednak zdał sobie sprawę, że nie o to chodziło Lanthimosowi. „Pierwszego dnia prób odłożyłem cały mój research na bok, gdyż Yorgos pracuje inaczej”, wyjaśnia aktor.

Smith skupił się więc na wątkach, zawartych w scenariuszu. „Według mnie jest to bardzo ludzka opowieść o przyjaźni, która dość dramatycznie się kończy. Samuel Johnson powiedział kiedyś 'Warto pielęgnować przyjaźnie'. Pielęgnowanie przyjaźni nie zawsze jest łatwe, a przyjaźń Anny i Sarah zostaje wystawiona na próbę ognia”, mówi.

Chociaż Lanthimos ma nietypowe podejście, praca z nim była dla Smitha spełnieniem marzeń. „W Yorgosie lubię jego łagodność”, wyjaśnia. „Od pierwszego dnia mieliśmy poczucie, że wszyscy zostawili ego za drzwiami. Yorgos jest bardzo spokojny i cierpliwy, dzięki czemu nie zaczynasz w siebie wątpić. Jedziemy na jednym wozie, nie tylko aktorzy, ale też dział peruk, dźwiękowcy, operatorzy – każdy jest traktowany jako profesjonalista, który zna się na swojej pracy, przy czym Yorgos stara się wyciągnąć z nas coś więcej, coś czego o sobie nie wiedzieliśmy. To fascynujące”.

Politycznym sojusznikiem Godolphina i mężem Sarah jest John Churchill, książę Marlborough, żołnierz i mąż stanu, którego wpływy dosięgły pięciu kolejnych monarchów i który dowodził siłami angielskimi, holenderskimi i niemieckimi w wojnie z Francją. Tej roli podjął się Mark Gatiss, brytyjski aktor, komik, scenarzysta i pisarz, ceniony za pamiętne role w serialach „Doctor Who,” „Sherlock” oraz jako Tycho Nestoris w „Grze o tron” na HBO.

Gatissa, tak jak Smitha, przekonało do projektu nieortodoksyjne podejście Lanthimosa. „W niektórych przypadkach, trzeba było zapomnieć o rozwiązaniach, które człowiek stosował od lat”, opisuje pracę na planie. „Yorgos zawsze chciał, żebyśmy sięgali głębiej, by znaleźć coś nietypowego i współczesnego w tych postaciach, czego wcześniej nikt nie dostrzegł”.

Historyczny Churchill ożenił się z Sarah, gdy była jeszcze nastolatką, lecz późniejsza, osobliwie bliska relacja jego żony z królową okazała się niezwykle korzystna. Za panowania Anny, Churchill zdobył nie tylko wielką władzę, wraz z tytułem księcia nadanym mu przez monarchinię, lecz także ogromną fortunę. Gatissa szczególnie fascynowało ich małżeństwo. „W filmie naprawdę stanowią 'power couple'', zwraca uwagę. „W praktyce Sarah rządzi krajem i umiejętnie prowadzi dworską grę, kusząc możnych politycznymi korzyściami, podczas gdy John prowadzi wojnę. John akceptuje fakt, iż jego żona jest zdolniejszym politykiem i że to ona dominuje w relacji”.

Gatiss, który pracował z Weisz wcześniej, wiedział, iż aktorka „całkowicie odda się roli” i dodaje, „Jest do niej stworzona – gra bardzo zabawną, dowcipną kobietę, która jest jednocześnie absolutnie bezwzględna. Zdawała też sobie sprawę, jak ciężko musiało być Sarah, jakiej determinacji i niezwykłych talentów potrzebowała, by uniknąć wszystkich zastawianych na nią pułapek”.

Męskiej części obsady dopełnia obiecująca gwiazda Joe Alwyn jako Samuel Masham, który z chęcią godzi się, żeby Harley wyswatał go z Abigail, jednocześnie zapewniając sobie upragniony dostęp do władczyni. Małżeństwo jest równie korzystne dla Abigail, podnosząc jej pozycję społeczną i przybliżając do celu, jakim jest pozbawienie Lady Sarah pozycji faworyty królowej.

Jednak siłą napędową Mashama jest pożądanie. „U Mashama od razu pojawia się fizyczne pożądanie i zainteresowanie, a ponieważ ma ewidentnie wyższą pozycję, myśli, że to on będzie nosił spodnie w ich relacji. Jednak Abigail szybko odwraca sytuację”, mówi Alwyn. „Zbija go z tropu śmiałością i dowcipem. Ich żartobliwe przepychanki słowne budzą jego pożądanie i w każdej scenie walczą o dominację. Każda postać w tym filmie wykorzystuje inne, dla władzy, pozycji, wpływów lub seksu”.

Chociaż Alwyn nie pracuje zbyt długo na planach filmowych, od razu zauważył nietypowe podejście Lanthimosa. „Jeśli jesteś gotowy i otwarty na eksperymenty i zanurzenie się w jego szalonym umyśle, wszystko będzie dobrze”, podsumowuje.

Szukając odtwórców pomniejszych ról szefowa castingu, Dixie Chassay i jej zespół wyszli na ulice. „Yorgos lubi mieszać klasycznie wykształconych aktorów z amatorami. Uważa, że ich czysta spontaniczność bardzo się przydaje, gdyż jest nie do podrobienia”, wyjaśnia Chassay.

Dwie duże role - Pani Meg, granej przez Jennifer White i Sally, w wykonaniu Lilly-Rose Stevens oraz około 10 ról statystów - zagrali ludzie wzięci z ulicy. „Do każdej roli szukaliśmy ciekawych twarzy, opowiadających historię i emanujących energią”, mówi Chassay”.

BARWY, KAMERA, STYL

„Na tak ograniczonej przestrzeni, temperatura emocji wzrasta”

-- Ceci Dempsey, Producent

Królestwo i jego mieszkańcy są częścią świata, w którym śmiałe wybory palety kolorów, mimika twarzy, ujęcia kamery i wizualne kontrasty są równie ważne jak dialog.

Od początku, dopracowując scenariusz z Tonym McNamarą, Lanthimos wiedział, że chce wykorzystać architekturę pałacu niczym pokoje w buduarowej farsie, połączone chaotyczną siatką wzajemnych powiązań. „Sposób w jaki toczyło się w pałacu życie był bardzo istotny dla Yorgosa z wizualnego i narracyjnego punktu widzenia”, wyjaśnia McNamara. „Yorgosowi podobał się pomysł, że wszystkie pokoje były ze sobą połączone, a także stopniowa droga Abigail z dolnych pięter na górne”.

Rolę pałacu odegrał Hatfield House, jakobińska rezydencja w Hertfordshire, położona na terenach od XV wieku zajmowanych przez arystokrację. W obecnej postaci został zbudowany w 1611 roku przez Roberta Cecila, Naczelnego Ministra na dworze Jakuba Stuarta I, i wyposażony w majestatyczne schody, rozległe salony, a przede wszystkim ciągnące się na całe mile korytarze.

Dla Lanthimosa najważniejsze było, iż miał do dyspozycji olbrzymią, rozbrzmiewającą echem przestrzeń, w które człowiek może poczuć się mały, a wręcz zagubiony. „Od początku wyobrażałem sobie samotne postaci w wielkich wnętrzach”, przyznaje reżyser.

W tych przestronnych komnatach Lanthimos ściśle współpracował z operatorem, Robbiem Ryanem, odpowiedzialnym za zdjęcia do takich filmów, jak AMERICAN HONEY, TAJEMNICA FILOMENY i MEYEROWITZ STORIES. Kręcąc na 35-milimetrowej taśmie, która zapewnia bardzo cieple tony, Ryan realizował zdjęcia zarówno intymne, jak i dynamiczne, unosząc się nad postaciami oraz między nimi i nieustannie demaskując je pod zaskakującymi kątami i z nietypowej perspektywy.

Reżyser miał też od początku jasną wizję oświetlenia: nie chciał żadnego. „W kilku scenach na zewnątrz nocą musieliśmy użyć oświetlenia, żeby cokolwiek widzieć, lecz w pozostałych przypadkach kręciliśmy jak wszystkie moje filmy, czyli z naturalnym światłem”, mówi Lanthimos. „Na ekranie jest to, co było widać danego dnia, co ja traktuję jako element filmu. W słoneczne dni, scena była słoneczna, w pochmurne jest mroczniej. We wszystkich scenach nocnych korzystaliśmy ze światła świec. Lubię to także dlatego, że można skupić się na sednie filmu - na kreacjach i ruchach kamery, co jest według mnie najważniejsze”.

Obsadę intrygowało, iż Ryan i Lanthimos przykładają tak wielką wagę do ujęć pod nietypowymi kątami. Nicholas Hoult mówi, „Robbie Ryan jest fenomenalnym operatorem, a Yorgos zawsze szuka ciekawych ujęć. W filmie nie ma typowych rozwiązań i obydwaj bezustannie pracowali nad nowymi sposobami realizacji zdjęć. Myślę, że po części dlatego filmy Yorgosa wydają się inne, świeże, a czasem też niepokojące. W przypadku większości filmów widzowie wiedzą, czego się spodziewać, więc szybko przestają się skupiać. W przypadku Yorgosa tego nie wiesz”.

Epickie zadanie, jakim było stworzenie królewskiego pałacu, dorównującego wizji, która zrodziła się w głowie Lanthimosa, przypadło scenografce Fionie Crombie (MAKBET). Zaraz na początku zapewniono ją, że wszelkie anachronizmy w wystroju są mile widziane, jeśli wzbogacają narrację. „Od początku wiedziałam, że scenografia musi być wyjątkowa i nie trzeba się przejmować, czy jej elementy istniały faktycznie. W rezultacie powstała swoista mieszanka - niektóre rzeczy pochodzą z tego okresu historycznego, a inne poza niego wykraczają”, wyjaśnia.

„Gdy wkraczasz do otoczenia Anny, już 17 królików jest sygnałem, że zaczynamy mówić innym językiem i jesteśmy w świecie, który stanowi istną perełkę”, mówi Crombie. „Więc choć braliśmy pod uwagę styl wnętrz z epoki, byliśmy o wiele bardziej skoncentrowani na kształtach, strukturach i estetyce, która pasowała do postaci”.

Według jednej z głównych koncepcji, pałac miał przypominać plac zabaw dla osób, którym udało się dostać do wnętrza. „W filmie są sceny, w których ktoś jest obrzucany pomarańczami, wyścigi kaczek oraz mnóstwo przesady i zachowań w stylu 'robimy to, bo możemy', mówi Crombie.

Inną koncepcją, odzwierciedlającą sposób realizacji zdjęć, którą Crombie uwzględniała, była płynność. „Apartamenty królowej często się zmieniają, więc mieliśmy ustalone zasady, dotyczące umiejscowienia konkretnych mebli. Bardzo podoba mi się pomysł ze scenariusza, który mówi o tym, że królowa jest noszona w lektyce, w związku z czym przedmioty poruszają się w zależności od tego, gdzie ona jest. Nie przejmowałam się za bardzo tym, żeby wszystko było zrozumiałe. Na przykład, w Wielkiej Sali nagle odbywa się wyścig kaczek po 30 ławach. Nie musimy wiedzieć skąd te ławy się wzięły. Następnym razem, gdy jesteśmy w tej sali, trwa bal, a potem nagle obiad Abigail i znów coś innego. Wystrój mógł się zmienić w jednej chwili”.

Czarno-biała, marmurowa podłoga we wzór szachownicy w Wielkiej Sali rezydencji Hatfield pomogła Crombie stworzyć paletę scenograficzną do filmu z monochromatycznym tłem w odcieniach złota, szampana, ananasa i dębu. Pomysł podsunęła autorka kostiumów Sandy Powell. „Byliśmy zachwyceni tym, jak pięknie wyglądały kostiumy na tle ciepłych odcieni złota i drewna”, mówi Crombie.

Chociaż podłogi i ściany były pewną inspiracją, Crombie zmieniła Hatfield nie do poznania. „Urządzając komnatę Anny, zdjęliśmy ze ścian wiele cudownych obrazów, wynieśliśmy meble i zasłony, by wprowadzić nasz własny styl”.

Scenografka mówi dalej, „Oczywiście zachowaliśmy najwyższą ostrożność. Wszystko tam jest niezwykle cenne i starannie wykonane. Jednym z największych wyzwań były świece, gdyż jak nietrudno się domyślić, obowiązują tam ścisłe zasady w tym względzie. Musieliśmy więc używać mnóstwa podstawek, zapobiegających kapaniu wosku. Na szczęście obsługa Hatfield była bardzo pomocna i po długich negocjacjach udało nam się zrealizować większość rozwiązań, na których nam zależało”.

Innym wyzwaniem było „dzienne spa”, w którym wypoczywa królowa Anna. „Zbudowaliśmy ogromną wannę do kąpieli błotnych dla królowej, lecz samo wniesienie jej do budynku było wielkim wydarzeniem”, wspomina Crombie.

Przez cały czas Crombie koordynowała prace z Ryanem. „Scenografia w części miała za zadanie wspierać ruchy kamery, dając Robbiemu przestrzeń do wędrowania tam, gdzie chciał. Uważaliśmy, że puste miejsca są równie ważne jak przedmioty, więc nie przeładowywaliśmy pokoi meblami”.

W filmie użyto szerokich obiektywów i statywów umożliwiających obrót kamery o 360 stopni, co było dla Crombie szczególnie satysfakcjonujące, gdyż pokazywało pracę jej zespołu z nowej perspektywy. „Kiedy jakaś postać wchodziła do pomieszczenia, kamera omiatała je od podłogi do sufitu, pokazując wszystkie zakamarki, co było niesamowite”, mówi scenografka.

UPUDROWANI MĘŻCZYŹNI, SILNE KOBIETY: KOSTIUMY, WŁOSY I MAKIJAŻ

Kostiumy FAWORYTY są nierozerwalnie związane z całym projektem, łącząc się ze scenografią i zdjęciami, budując jej własny świat. Lanthimos pracował nad nimi z legendarną Sandy Powell, trzykrotną zdobywczynią Oscara (za MŁODĄ WIKTORIĘ, AVIATORA i ZAKOCHANEGO SZEKSPIRA) oraz jedenastokrotnie nominowaną do tej nagrody za kostiumy.

Powell sama skontaktowała się z Ceci Dempseyem po tym jak dowiedziała się o nadchodzącej produkcji przyjaciela. „Wiedziałam, że to będzie film historyczny, ale nieco przekraczający konwencję, i że w grę wchodzi element stylizacji, czyli wszystkie rzeczy, które kocham" – mówi Powell. Lanthimos również ją intrygował. „Znałem wcześniejsze prace Yorgosa i kiedy pomyślałem o tym, co Yorgos zrobi w filmie z epoki, wiedziałam, że będzie to zupełnie coś innego od wszystkiego, co sama robiłam" – dodaje.

Być może największym wyzwaniem dla Powell była rzadko spotykana trójka kobiet w rolach głównych, z których każda była nieskończenie skomplikowana. „Zdarza się to rzadko", podkreśla. „Rzadko się zdarza, że masz dwie kobiety, nie mówiąc już o trzech".

Lanthimos dał jej dużą swobodę twórczą. „Yorgos jest oszczędny w słowach" – opisuje Powell. „Nie rozwodzi się nad tym, czego chce. Ale dał mi kilka wskazówek i dostarczył materiały wizualne, które były inspiracją”.

Powell zauważa, że sam okres, przełom XVIII i XVIII wieku, jest dość niejasny w kinie, rzadko pokazywany, a już na pewno nie w tym tysiącleciu, co także ułatwiło pracę nad kostiumami. „Dało mi to możliwość przemyślenia kostiumów od zera, ponieważ nie mogłam wypożyczyć kostiumów już gotowych. Wszystko trzeba było zrobić. Z jednej strony było to trochę przytłaczające, ponieważ mieliśmy bardzo mało czasu. Z drugiej strony było też ekscytujące, ponieważ oznaczało, że jesteśmy w stanie wymyślić cały świat i na swój sposób wypełnić go kolorami i stylem”.

Kolor stał się kluczem do projektu. Podczas gdy Powell pozostała wierna 18-wiecznym sylwetkom, kolor stał się jej piaskownicą, w której bawiła się minimalistyczną paletą czystych kolorów i złota.

„Jest coś ekscytującego w ograniczaniu palety kolorów. Tak jak uwielbiam kolor, po raz pierwszy praktycznie wyeliminowałam go z filmu. W scenach pałacowych ograniczaliśmy kolory głównie do czerni i bieli, z pewnymi srebrnymi i szarymi odcieniami. Politycy, jak zaznaczono w scenariuszu, są określani przez ich kolory. Torysi ubierają się na czerwono, a wigowie na niebiesko. Ale ubrałam ich wszystkich na czarno i po prostu noszą kamizelki w kolorze niebieskim lub czerwonym. "

Kilka historycznych portretów królowej Anny było dostępnych, ale Powell odłożyła te obrazy w dużej mierze na bok. „Kostiumem, który skopiowałam z mojego researchu, są szaty królowej, które nosi, kiedy zwraca się do Parlamentu. Kształt i sylwetka, które widzisz w filmie, opierają się na tych dworskich portretach” – kontynuuje – „ale szczegóły są nadal całkowicie wymyślone i stylizowane”.

Kiedy królowa nie zwraca się do rządu, zrzuca swoje szaty. „Jest nieszczęśliwa, ma depresję, jest chora i jej stan pogarsza się. Dlatego nosi koszulę nocną przez większość filmu. Tak się zachowujesz, kiedy jesteś chora i przygnębiona – nie dbasz o stroje, a ona jest królową, więc nie musi robić niczego wbrew sobie" – mówi Powell.

Abigail ma najbardziej zmieniającą się garderobę filmu. Po przybyciu do pałacu w wyblakłej, oblepionej błotem sukni, zamienia ją na strój kuchenny. Następnie, mówi Powell, „w swojej misji, aby piąć się w górę, kończy jako pokojówka królowej, więc otrzymuje kolejną porcję ubrań i kiedy wychodzi za mąż za Mashama, jej ubrania stają się jeszcze lepsze. Naprawdę chciałam, żeby wtedy wyglądała bardzo strojnie”.

Jej paleta również się zmienia. „Przechodzi od szarości do czerni, potem do czerni i bieli, aż wreszcie do bieli. Jest taka koncepcja, że tylko bogaci ludzie nosili białe rzeczy, ponieważ byli jedynymi, których stać było na utrzymanie ich w czystości. Jeśli widzisz w filmie kogoś ubranego całkowicie na biało, najczęściej jest on bogaty” – zauważa Powell.

Tymczasem to męscy bohaterowie oddają się szykowności i regaliom, zwłaszcza Harley Nicholasa Houlta. „Harley jest lwem salonowym, kompletnie przesadzonym, ekstrawaganckim dandysem" – mówi Powell. „Jego strój jest podobny do garderoby wszystkich mężczyzn, ale dodałam jeszcze falbany, falbanki i dużo koronek. Wszystko jest wzmocnione i przesadzone. A ponieważ Nick ma metr osiemdziesiąt pięć centymetrów wzrostu, wznosi się na 7-centymetrowych obcasach ponad wszystkich, co tylko dodaje mu uroku".

Charakteryzatorka Nadia Stacey (THE SENSE OF AN ENDING) również trafiła na niezbadany grunt. „Nie jest to starannie przeanalizowany okres, ponieważ nie często się go przedstawia. Na dodatek Yorgos nieustannie mówił nam, żebyśmy zapomnieli o researchu, ponieważ nie obchodziło go, czy fryzura była już od trzech lat nieaktualna " – wyjaśnia Stacey. „Chciał, żeby całość wyglądała na dwór królowej Anny, lecz w naszej własnej, stylizowanej wersji."

Stacey szybko odkryła, że Lanthimos woli naturalny chaos życia. „Nie lubi doskonałych włosów, bez loków i regularnie tarmosił moje fryzury. Moja ekipa musiała się nauczyć, że jeśli aktorzy się pocili, a podświetlenie sprawiało, że włosy wyglądały na rozczochrane, to nie należało się spieszyć, żeby to naprawić. Kiedy peruki podczas pracy się przesuwały, a włosy zaczynały się czochrać, Yorgos mówił: „to dobrze, lubię to".

Podobnie jak Powell, Stacey używała historycznych sylwetek jako punktu wyjściowego, a następnie bawiła się paletą, teksturą i detalami. Aby odróżnić torysów od wigów, dała konserwatywnym wigom tradycyjne peruki w naturalnych kolorach włosów, podczas gdy przeciwnicy są w białych perukach ozdobionych lovelockami – kosmykami włosów przywiązanymi do peruk w wstążkach i mają twarze pokryte pudrem.

W XVIII wieku mężczyźni, szczególnie z wyższych warstw, często mieli wykwintnie blade twarze z rubinowymi ustami i uróżowane policzki. Stacy szczególnie dobrze się bawiła z mocno przerysowanym Harleyem. „Nick nie zdawał sobie sprawy, że będzie nosił tak wielką perukę i mocny makijaż, ale w pełni się na to zgodził. Rzecz w tym, że Nick wygląda pięknie w makijażu. Jest postacią absurdalną, lecz o cudownym wyglądzie” – mówi Stacey.

Stacy ozdobiła także twarz Harleya popularnymi wówczas mouches. „Mouches weszły w modę, ponieważ toksyczny, bazujący na ołowiu proszek pozostawił na twarzach ślady, które zmuszał ludzi do zakrycia powstających w jego wyniku blizn kolorowymi plamami, które stawały się coraz bardziej wyszukane – w kształcie serca, w kształcie księżyca, w kształcie gwiazdy" – tłumaczy. „Mouches był także tajnym językiem, sposobem flirtowania. Jedno nad okiem oznaczało, że szukasz nowego przyjaciela; na brodzie oznaczało pocałunek i nic więcej; na policzku oznaczało, że masz ochotę na przygodę. Więc naprawdę graliśmy tym z Harleyem”.

W przeciwieństwie do mężczyzn, twarze trzech głównych bohaterek są często prawie gładkie. „Nasze czołowe trio nie nosi prawie żadnego makijażu" – wyjaśnia Stacey. „Często byliśmy proszeni o usunięcie ich minimalnego makijażu”. Fryzury były wówczas również mniej ekstrawaganckie w przypadku kobiet. „To prawdopodobnie jedyny okres w historii, w którym mężczyźni byli znacznie bardziej strojni niż kobiety" – zauważa Stacey – „i myśmy to podkreślili”.

Wyzwaniem dla Stacey było przy pomocy fryzur pokazać awans Abigail i jednoczesny upadek Sarah. „Abigail chce zostać Sarah, więc na końcu ma fryzurę Sarah, jakby chciała powiedzieć: stałam się teraz sobą”. Kiedy wychodzi za mąż za Mashama, zaczyna nosić fryzurę, którą nazywaliśmy jej włosami ‘lady’, klasycznym upięciem z tamtego okresu. To jest prawdziwa Abigail. Odwrotnie jest z Sarah, która po wypadku zaczyna wyglądać coraz gorzej. Sarah staje się postacią niedoskonałą jeśli chodzi o wygląd”.

Wszyscy szefowie działów spędzali czas na planie, gdyż panowała na nim cudowna atmosfera. Ed Guiney mówi: „Yorgos potrafi stworzyć środowisko, w którym może ściśle współpracować z aktorami i kluczową ekipą przy minimalnej ingerencji i minimalnym zamieszaniu. Lubi spokojne, skupione środowisko pracy i wszyscy się w nim dobrze odnajdują”.

Mimo iż atmosfera na planie była elektryzująco twórcza, nikt nie wiedział, czego się spodziewać. Ze względu na swobodny sposób, w jaki Lanthimos reżyseruje, ostateczny wynik jest jeszcze bardziej nieprzewidywalny niż w przypadku większości planów filmowych. Po zakończeniu zdjęć praca nad filmem stała się jeszcze bardziej intensywna, gdy Lanthimos zaczął kształtować ostateczną wersję z montażystą Yorgosem Mavropsaridisem (ZABICIE ŚWIĘTEGO JELENIA).

Para współpracowała od samego początku kariery Lanthimosa i wypracowała własną, charakterystyczną metodologię odkrywania struktury. „Dzięki naszej wieloletniej kolaboracji opracowaliśmy bardzo precyzyjną metodę działania" – mówi Mavropsaridis. „Podczas naszej wspólnej pracy byłem świadkiem tworzenia filmowego języka Yorgosa i dobrze go znam. Każdy film ma określony język – od KINETTY do FAWORYTY – ale także taki, który jest wspólny dla całej jego twórczości. Chociaż FAWORYTA jest filmem o większym budżecie, a pewne standardowe procedury są już brane pod uwagę podczas postprodukcji, wciąż pracowaliśmy przy użyciu naszej własnej metody”.

Wiele z tej metody wykracza poza słowa, ponieważ obaj podejmują intensywne poszukiwania ostatecznej formy filmu. „Nasza pierwsza współpraca zaczęła się w trybie ‘wyciszenia’, ale od tego czasu ogromnie się rozwinęła, chociaż nadal wolimy nie dyskutować zbyt wiele", wyjaśnia Mavropsaridis. „W okresie zdjęciowym rozpoczynam eksplorację materiału, aby przedstawić mu interpretację, możliwość wielu opcji do zbadania zarówno pod względem historii, jak i sposobu opowiedzenia tej historii”.

Początek nigdy nie jest prosty, ale obaj wierzą w ten proces. „W pierwszym odruchu Yorgos jest zawsze załamany, lecz ratuje nas trzymanie się tej metody" – mówi Mavropsaridis. „Po pierwszym szoku zaczynamy rekonstruować narrację. Robimy notatki, a potem ja je dopracowuję w oparciu o moje wieloletnie doświadczenie w montażu".

I kontynuuje: „Yorgos dostarcza mi muzyki i nowych pomysłów, dopóki nie jesteśmy gotowi, by pokazać to rodzinie i znajomym - to kolejna procedura, która pomaga nam znaleźć drogę przez ten wszechświat możliwości. Po naszym pierwszym pokazie wracamy ponownie do pracy, dekonstruując to, co do tej pory zbudowaliśmy, eksperymentując z nowymi pomysłami i badając inne możliwości estetyczne i narracyjne”.

Mavropsaridis, który uczył się zawodu na klasycznym sprzęcie montażowym, Movioli, teraz pracuje na Avid Media Composer, który nazywa „przyjaznym dla Movioli”.

Zarówno Lanthimos, jak i Mavropsaridis wiedzą instynktownie, gdy film zbliża się do końcowego etapu. „Istnieje bardzo delikatna równowaga między formą a treścią” – mówi Mavropsaridis. „Proces polega na znalezieniu równowagi, tonu i preferencji stylistycznych, które najdokładniej przekazują jego intencje i są najbardziej prawdziwe w jego świecie. Obsługa tego języka jest głównym celem montażu. Po drodze znajdujemy pomysły, które są innowacyjne, inne, które porzucamy, ale zawsze myślimy o relacji z naszym wyobrażonym widzem”.

To połączenie jest kluczowe dla Mavropsaridisa, aż do ostatniego kadru filmu. „Jako montażysta jestem głęboko zainteresowany tym, jak widz będzie doświadczał filmu i co będzie do niego przemawiać. Jestem pewien, że interpretacje będą bardzo nieoczekiwane ", mówi.

Co do tego, czy ma jakieś ulubione momenty, Mavropsaridis mówi: „Wszystkie fragmenty filmu mają zarówno jasne strony, jak i wyzwania... w pewnym sensie wszystkie są moimi ulubionymi!"

Dempsey był zachwycony tym, w jaki sposób film znalazł równowagę pomiędzy trzema głównymi postaciami. „Niewiarygodnym wyczynem jest to, że Yorgos żongluje wszystkimi trzema z nich tak, że każda jest niesamowicie żywa”.

Guiney odkrył, że skupia się nie tyle na okresie panowania Stuartów (1603-1714), co na roku 2018. „Często wyobrażamy sobie, że nasi przywódcy są bardziej doskonałymi wersjami nas samych. A tymczasem są tak samo podatni na zazdrość, zepsucie i targani wątpliwościami. Myślę, że to, co widzisz w filmie, to trzy potężne kobiety, które zachowują się bardzo zdecydowanie, z wielkim uczuciem i pod wieloma względami z wielką uczciwością uczuć, nawet jeśli przesuwają je w stronę zachowań, które nie zawsze są dobre. I to wydaje mi się czymś, co możemy dziś zobaczyć w świecie”.

„Dla mnie nigdy nie było ważne, aby dokładnie pokazać określoną epokę, określony dwór, a nawet konkretny kraj. Interesowały mnie postacie i stanowisko, jakie zajmowały w społeczeństwie. Pozycja siły wybranych kilku, którzy wpływają na życie wielu innych ludzi. Inspirowaliśmy się prawdziwymi ludźmi i historiami, ale w dużej mierze przeformułowaliśmy je, aby stworzyć film, który – mam nadzieję – nawiązuje do podobnych zagadnień, z którymi wszyscy możemy się identyfikować lub rozpoznawać w naszym codziennym życiu " – podsumowuje Lanthimos.

TŁO HISTORYCZNE POSTACI POKAZANYCH W FILMIE

· Anna urodziła się w roku 1665 za panowania jej wuja, księcia Karola II. Jej ojciec, Jakub II Stuart został królem w roku 1685. Maria II Stuart, starsza siostra Anny oraz mąż Marii, Wilhelm III Orański, zasiedli na tronie w roku 1689. Maria zmarła w 1694, a Wilhelm królował do śmierci w roku 1702.

· Przez całe życie Anna cierpiała na wiele dolegliwości zdrowotnych. Kiedy miała trzy lata, wysłano ją do Francji na leczenie oczu. Gdy została królową w roku 1702, chorowała już na podagrę, która zmusiła ją do siedzącego trybu życia i stopniowo zrujnowała jej zdrowie.

· Gdy Anna przebywała na dworze, często kazała się nosić w lektyce lub jeździła na wózku.

· Życie Anny od dziecka obfitowało w tragedie. W latach 1669-1671 straciła trzy bliskie osoby, babkę (Henriettę Marię Francuską), ciotkę i matkę.

· Anna i Sarah Jennings poznały się w roku 1673, gdy Sarah w wieku 13 lat trafiła na dwór ojca Anny.

· Anna i Sarah zostały w młodości bliskimi przyjaciółkami; wymyśliły dla siebie „przezwiska”, Mrs. Morley (Anna) i Mrs. Freeman (Sarah), których używały dalej, gdy Anna została królową. Pisały też do siebie sentymentalne listy – kilka z nich znajduje się w zbiorach British Library.

· Sarah wyszła za mąż za starszego od niej o 10 lat Johna Churchilla w roku 1677.

· Na początku lat osiemdziesiątych XVII wieku ojciec Abigail Hill zmarł po ogłoszeniu bankructwa, zostawiając rodzinę w ubóstwie. Abigail została wysłana do pracy jak służąca Sir George, 4. Baroneta Rivers.

· Matka Abigail, Elizabeth Jennings, była ciotką Sarah. Sarah dowiedziała się o ciężkim losie kuzynki Abigail i zaoferowała jej pracę w swoim domu w St. Albans.

· Abigail ze strony ojca była kuzynką w drugiej linii Roberta Harleya, hrabiego Oxfordu.

· Anna wyszła za mąż za księcia Danii w roku 1683, a Sarah została mianowana Lady of the Bedchamber.

· W czasie małżeństwa Anna była w ciąży co najmniej 17 razy. Większość zakończyła się poronieniem lub urodzeniem martwego płodu (czasem były to bliźnięta) i tylko 5 dzieci urodziło się żywych. Wszystkie oprócz jednego zmarły niedługo po urodzeniu. Jedyne dziecko, które żyło dłużej, książę Gloucester William, urodzony w roku 1689, chorował przez większość dzieciństwa i zmarł w wieku 11 lat w roku 1700.

· Anna została królową w roku 1702, a Sarah od razu awansowała na Mistress of the Robes, Groom of the Stole oraz Keeper of the Privy Purse (najwyższe pozycje na królewskim dworze, które mogła piastować kobieta). John Churchill otrzymał tytuł książęcy, najwyższy dla arystokraty i został Generałem Armii. John i Sarah zostali księciem i księżną Marlborough.

· Bliska przyjaźń z królową Anną zapewniła Sarah pozycję jednej z najbardziej wpływowych kobiet tamtych czasów. Wiedza Sarah na temat polityki oraz zażyłość z monarchinią czyniły z niej potężnego przyjaciela i groźnego wroga. Najważniejsze osobistości często zwracały się do Sarah, licząc, iż wpłynie na Annę, a ta zgodzi się na ich prośbę. Sarah była znana z brutalnej szczerości wobec królowej Anny, nie uciekając się do pochlebstw.

· Królowa Anna podarowała księciu i księżnej Marlborough rozległy obszar królewskich ziem w Oxfordshire oraz pieniądze na budowę nowej, dużej rezydencji o nazwie Blenheim, na cześć zwycięstwa księcia w bitwie pod Blenheim w roku 1704.

· Kiedy Abigail sprawdziła się u niej na służbie, Sarah zatrudniła ją u Anny, najpierw jako służącą około roku 1700, a od 1702, gdy Anna została królową, jako jej osobistą pokojową.

· Kiedy książę dowodził armią w Wojnie o sukcesję hiszpańską, Sarah większość czasu poświęcała na doglądanie budowy pałacu Blenheim, przez co często była nieobecna na dworze.

· W roku 1707 Abigail Hill na prywatnej ceremonii i w obecności królowej poślubiła Samuela Mashama, dżentelmena z królewskiego dworu. Abigail została Lady Masham.

· Sarah dowiedziała się o ślubie Abigail wiele miesięcy później. Odkryła też, że była na nim obecna Anna, która dała Abigail posag w wysokości £2000 z królewskiej szkatuły. To było dla Sarah dowodem na dwulicowość Anny: jako Keeper of the Privy Purse, Sarah nie została powiadomiona o tym wydatku. Sarah dowiedziała się także, iż od pewnego czasu Abigail łączy z Anną bliska zażyłość.

· W roku 1710, na ich ostatnim spotkaniu Sarah zagroziła, iż ujawni namiętne listy, jakie Anna do niej pisała.

· Pod koniec roku 1710, Sarah została zwolniona ze swojego stanowiska na dworze i poproszona o zwrócenie złotego klucza – symbolu jej władzy na królewskim dworze. Jej miejsce zajęła Abigail Masham jako Keeper of the Privy Purse i piastowała to stanowisko do roku 1714. Królowa Anna nadała Abigail i Samuelowi tytuły arystokratyczne, wynosząc ich na pozycję Lorda i Lady Masham.

· Upokorzeni małżonkowie Marlborough wyjechali z Anglii w podróż po Europie. Po zwycięstwie w wojnie, książę był ulubieńcem na niemieckich dworach oraz w Świętym Cesarstwie Rzymskim, więc rodzina została przyjęta w tych miejscach z najwyższymi honorami.

· Lord Godolphin, który pełnił funkcję Lord High Treasurer od intronizacji Anny w roku 1702, został usunięty ze stanowiska w sierpniu 1710 i zastąpiony przez Roberta Harleya. Harley pełnił je do roku 1714.

· Sarah i Anna nigdy się nie pogodziły i nigdy się już nie spotkały.

· Królowa Anna zmarła w Pałacu Kensington w roku 1714.

· Po śmierci królowej w roku 1714 Abigail Masham straciła swoje wpływy i resztę życia spędziła w zapomnieniu. Zmarła w roku 1734 po długiej chorobie w skromnym domu Mashamów w Essex. Tytuł 'Barona Masham', nadany Samuelowi przez królową odziedziczył jego syn, lecz znikł on wraz ze śmiercią syna, który był bezdzietnym bankrutem.

· Sarah, księżna Marlborough, żyła na wygnaniu w Europie, po czym wróciła do Anglii, gdy Anna zmarła i od roku 1719 mieszkała w Blenheim. Przez całe życie pozostała kobietą wpływową w towarzystwie i polityce, a także bardzo bogatą. Zmarła w roku 1744 w wieku 84 lat. Potomkowie Marlborough nadal noszą tytuł książęcy, a Blenheim do dziś jest ich siedzibą rodową.

OBSADA

Sarah Churchill, księżna Marlborough(1660 – 1744)

Anna, królowa angielska

(1665 – 1714; rządy 1702 – 1714)

Abigail Masham, lady Masham

(1670 – 1734)

OLIVIA COLMAN (Królowa Anna) jest wielokrotnie nagradzaną aktorką. Będzie portretować królową Elżbietę II w trzecim i czwartym sezonie cieszącego się dużym uznaniem serialu Netflixa „The Crown".

Do jej filmów należy doceniony BAFTĄ TYRANOZAUR z 2011 roku w reżyserii Paddy'ego Considine’a, za który otrzymała Nagrodę Specjalną Jury w kategorii Kina Światowego za przełomową rolę na festiwalu Sundance oraz nagrodę dla najlepszej aktorki podczas British International Film Awards i Evening Standard British Film Awards. W 2015 roku zagrała w dystopijnej komedii romantycznej LOBSTER w reżyserii Yorgosa Lanthimosa. Film został nominowany do Złotej Palmy w Cannes i zdobył nagrodę Jury. Za swoją rolę Colman zdobyła nagrodę dla najlepszej aktorki drugoplanowej w konkursie British Independent Film Awards w 2015 r. oraz w tym samym roku otrzymała nominację w kategorii Najlepszy występ komediowy w konkursie Evening Standard British Film Awards. Inne jej filmy to MORDERSTWO W ORIENT EXPRESSIE w reżyserii Kennetha Branagha, ŻELAZNA DAMA w roli Carol Thatcher u boku Meryl Streep, film muzyczny LONDON ROAD, WEEKEND Z KRÓLEM z Billem Murrayem, a także LOCKE, DEMON SALSY oraz HOT FUZZ – OSTRE PSY.

W telewizji Olivia zdobyła Złoty Glob dla najlepszej aktorki drugoplanowej w 2017 roku za rolę Angeli Burr w serialu stacji BBC/AMC „Nocny recepcjonista", a w 2014 roku BAFTA dla najlepszej aktorki telewizyjnej za rolę DS Ellie Miller w przebojowym serialu ITV „Broadchurch", który pokazywany był przez trzy sezony. W 2013 r. Colman zdobyła podwójną nagrodę BAFTA, wygrywając w kategorii Female Performance za rolę w serialu komediowym „Jak się robi olimpiadę?", a także jako Aktorka drugoplanowa za rolę w filmie „Oskarżeni". Została również nominowana do BAFTY 2015 za rolę w serialu „Wielebny" BBC 2. Inne produkcje telewizyjne to: „Flowers" (Channel 4), „Fleabag" (BBC/Amazon), „Oskarżeni" (BBC), „Trzynasta opowieść" (BBC), „Mr. Sloane" (Sky Atlantic), „The Secrets" (BBC), „Podejrzenia pana Whichera: Morderstwo na Angel Lane" (ITV1), „Peep Show" (Channel 4), „Wygnanie" (BBC) i „Zielone skrzydło" (Channel 4).

Na scenie Colman niedawno ukończyła pracę nad Komarami Lucy Kirkwood w Teatrze Narodowym w reżyserii Rufusa Norrisa, za którą otrzymała nagrodę dla najlepszej aktorki w konkursie Whatsonstage Awards w 2018 roku.

Piękna i utalentowana zdobywczyni Oscara aktorka EMMA STONE (Abigail) jest dziś jedną z najbardziej pożądanych aktorek Hollywood. Stone pojawiła się w LA LA LAND Damiena Chazelle’a w 2016 roku. Następnie zdobyła Oscara dla najlepszej aktorki, Screen Actors Guild Award za „Wybitne osiągnięcia aktora w roli głównej ", Złoty Glob dla „Najlepszej aktorki”, Brytyjską Nagrodę Filmową dla Najlepszej Aktorki oraz tytuł Najlepszej aktorki na Festiwalu Filmowym w Wenecji. Została również uhonorowana razem z Ryanem Goslingiem, współwystępującym w filmie, tytułem „Najlepszych wykonawców roku" na festiwalu w Santa Barbara oraz Międzynarodową Nagrodą Filmową w Palm Springs „Vanguard Award" razem z Goslingiem i Chazelle. 

W 2018 roku Stone pojawi się w serialu „Wariat" Netflixa z udziałem Jonah Hill. Reżyserowany przez Cary'ego Fukunagę serial jest mroczną komedią o mężczyźnie, który żyje fantazją w swoich snach, ale w rzeczywistości przebywa a zakładzie zamkniętym. Zarówno Stone, jak i Hill grają pacjentów. Serial, który oparty jest na norweskim oryginale, to debiut telewizyjny Stone, jak również jej pierwsze przedsięwzięcie produkcyjne.

Stone pojawiła się ostatnio na dużym ekranie w WOJNIE PŁCI, w którym zagrała Billie Jean King obok Bobby’ego Riggsa granego przez Steve'a Carella. Film wyreżyserowany przez Jonathana Daytona i Valerie Faris opowiada historię, w której były tenisista Riggs mierzy się z King w głośnym meczu. Stone została nominowana do Złotego Globu jako „Najlepsza aktorka” za swój występ.

Kolejne filmy z udziałem Stone to m.in. uznany przez krytyków film wytwórni Fox Searchlight BIRDMAN, który zdobył nagrodę SAG za „Wybitne osiągnięcia obsady w filmie”, nagrodę Independent Spirit za „Najlepszy film” oraz Oscara dla najlepszego filmu. Kreację aktorki doceniono nominacją do Oscara w kategorii „Najlepsza aktorka drugoplanowa", a także nominacją do Złotego Globu, SAG i Independent Spirit. Pojawiła się także w NIERACJONALNYM MĘŻCZYŹNIE Woody'ego Allena, filmie Camerona Crowe’a WITAMY NA HAWAJACH, MAGIA W BLASKU KSIĘŻYCA Woody’ego Allena, w dwóch pierwszych częściach serii NIESAMOWITY SPIDER-MAN 2; nominowanym do Oscara filmie animowanym KRUDOWIE dla Dreamworks Animation, dramacie historycznym GANGSTER SQUAD. POGROMCY MAFII oraz ŁATWEJ DZIEWCZYNIE, która przyniosła jej nominację do Złotego Globu i nagrodę MTV Movie Award za „Najlepszy występ komediowy"; ponadto zobaczyć ja można także w nagradzanym dramacie SŁUŻĄCE, komedii romantycznej KOCHA, LUBI, SZANUJE, TO TYLKO SEKS; niezależnym dramacie PAPIEROWY BOHATER, filmie animowanym wytwórni Twentieth Century Fox MARMADUKE – PIES NA FALI, przebojowej komedii Columbia Picture ZOMBIELAND, romantycznej komedii Warner Brothers DUCHY MOICH BYŁYCH; przebojowej komedii Columbia Pictures/Happy Madison KRÓLICZEK, ROCKERZE Twentieth Century oraz komedii Judda Apatowa SUPERSAMIEC.

W 2014 roku Stone zadebiutowała na Broadwayu, grając kultową Sally Bowles w produkcji Kabaretu Roba Marshalla. The New York Times napisał: „Emma Stone nieodparcie zachwyca na Broadwayu. Jej Sally jest dzika, zażarta i rozdzierająca serce – ktoś, kogo raczej nie sposób zapomnieć. Jest bardzo dobrym powodem, aby ponownie zobaczyć Kabaret".

Laureatka Nagrody Akademii Filmowej RACHEL WEISZ (Lady Sarah), znana z portretowania kobiet o niesamowitym duchu i inteligencji, wciąż poszukuje ambitnych projektów i ról na ekranie i na scenie oraz jako producentka.

Weisz wyprodukowała i zagrała w NIEPOSŁUSZNYCH Sebastiana Lelio obok Rachel McAdams i Alessandro Nivola. Film, oparty na powieści Naomi Alderman, miał swoją premierę na festiwalu w Toronto w kwietniu 2018 roku. NIEPOSŁUSZNE to historia zakazanej miłości osadzona w zamkniętej wspólnocie ortodoksyjnej żydowskiej w północnym Londynie, do którego Ronit (Weisz), fotografka mieszkająca w Nowym Jorku, powraca by skonfrontować swoją trudną przeszłość po nagłej śmierci ojca, szanowanego rabina.

Weisz niedawno zagrała u boku Colina Firtha w filmie Jamesa Marsha NA GŁĘBOKĄ WODĘ, opartym na historii marynarza-amatora Donalda Crowhursta i jego samotnej próbie opłynięcia kuli ziemskiej.

W 2005 r. Weisz zdobyła nagrodę Screen Actors Guild, Złoty Glob i Oscara za rolę w filmie Fernando Meirellesa WIERNY OGRODNIK. W 2012 roku otrzymała nominację do Złotego Globu za rolę w GŁĘBOKIM BŁĘKITNYM MORZU Terence'a Daviesa. Jej występ zdobył także nagrody dla najlepszej aktorki przyznawanej przez New York Film Critics Circle oraz Toronto Film Critics Association.

W dorobku aktorka ma takie filmy jak: MOJA KUZYNKA RACHEL, KŁAMSTWO, NIEZNAJOMA, ŚWIATŁO MIĘDZY OCEANSAMI, MŁODOŚĆ, LOBSTER, AGORA, NIESAMOWICI BRACIA BLOOM, JAGODOWA MIŁOŚĆ, NOSTALGIA ANIOŁA, NA PEWNO, BYĆ MOŻE, NIEWYGODNA PRAWDA, DZIEDZICTWO BOURNE’A, OZ: WIELKI I POTĘŻNY, KSZTAŁT RZECZY, ŹRÓDŁO, ŁAWA PRZYSIĘGŁYCH, BYŁ SOBIE CHŁOPIEC, WRÓG U BRAM, CONSTANTINE, UKRYTE PRAGNIENIA, MUMIA i MUMIA POWRACA. Jest producentem wykonawczym RADIATORA, reżyserskiego debiutu Toma Browne’a.

W 2016 r. Weisz zagrała w off-broadwayowskiej produkcji The Public Theatre Plenty. W 2013 roku zagrała na Broadwayu w filmie Mike'a Nicholsa Betrayal. W 2010 roku Weisz zdobyła nagrodę im. Laurence Oliviera w kategorii „Najlepsza aktorka" za rolę Blanche DuBois w nowej inscenizacji Tramwaju zwanego pożądaniem Tennessee Williamsa.

NICHOLAS HOULT (Harley) niedawno zakończył zdjęcia do TOLKIENA dla Fox Searchlight w reżyserii fińskiego reżysera Dome Karukoskiego. Hoult portretuje słynnego pisarza J.R.R. Tolkiena i jego wczesne życie, które zainspirowało światy, jakie stworzył w Hobbicie i Władcy Pierścieni.

Wkrótce Hoult powróci do swojej roli Hanka aka Beast w kolejnej odsłonie X-MEN – MROCZNA PHOENIX. Hoult ostatnio wystąpił w roli J.D. Salingera w reżyserskim debiucie reżysera Danny'ego Stronga REBEL IN THE RYE. Film podąża za losami autora Buszującego w zbożu, który próbuje ustanowić swoją karierę w literackich kręgach Nowego Jorku, na początku lat czterdziestych. Ostatnio ponownie spotkał się z pisarzem/reżyserem Drakem Doremusem na planie NOWOŚCI dla Scott Free, która jest aktualnie pokazywana na platformie Netflix.

Hoult zagrał także w filmie Drake’a Doremusa PRZEBUDZENI, futurystycznym dramacie napisanym przez Nathana Parkera (MOON), wraz z Kristen Stewart, który był dystrybuowany przez A24, a także brytyjskim niezależnym filmie w reżyserii Owena Harrisa WYKOŃCZYĆ PRZYJACIÓŁ, opartym na powieści John Niven poświęconej fali morderstw w Londynie lat dziewięćdziesiątych.

Hoult wystąpił u boku Henry'ego Cavilla w „Sand Castle" dla Netflixa w reżyserii Fernando Coimbry, w którym portretuje amerykańskiego żołnierza podczas misji, który postanawia pomóc irackiej wiosce w czasach wojny.

Hoult zdobył entuzjastyczne recenzje za swój niezapomniany występ jako Nux w uznanym przez krytykę MAD MAX: NA DRODZE GNIEWU w reżyserii George'a Millera dla Warner Bros.

Do wcześniejszych osiągnięć Houlta zalicza się przebój kinowy i cieszący się dużym uznaniem WIECZNIE ŻYWY reżysera Jonathana Levine’a. Zagrał także w niezależnym dramacie science-fiction OSTATNIE POKOLENIE u boku Michaela Shannona i Elle Fanning w reżyserii Jake'a Paltrowa, który miał swoją premierę podczas Sundance Film Festival 2014. Hoult zagrał także u boku Colina Firtha w reżyserskim debiucie Toma Forda SAMOTNY MĘŻCZYZNA.

Brytyjski aktor JOE ALWYN (Masham) zadebiutował tytułową rolę w dramacie wojennym 2016 NAJDŁUŻSZY MARSZ BILLY’EGO LYNNA w reżyserii nagrodzonego Oscarem Anga Lee. Występując u boku Garretta Hedlunda, Vin Diesela, Steve'a Martina i Kristen Stewart, film opowiada losy 19-letniego Billy'ego Lynna, który wraca do domu po misji w Iraku. Alwyn otrzymał niedawno nagrodę Chopard Trophy „2018 Male Revelation of the Year", która przyznawana jest obiecującym aktorom na Festiwalu Filmowym w Cannes.

Joe ma przed sobą ekscytujący rok z wieloma wyczekiwanymi filmami, które mają wejść na ekrany w 2018. W OPERATION FINALE wystąpi w roli Klausa Eichmanna u boku Oscara Isaaca i Bena Kingsleya. Reżyserowany przez Chrisa Weitza i napisany przez Matthew Ortona, film rozgrywa się 15 lat po drugiej wojnie światowej, kiedy to zebrana zostaje grupa tajnych agentów, której celem jest wytropić Adolfa Eichmanna, niesławnego nazistowskiego architekta Holokaustu.

Kolejny film to BOY ERASED Joela Edgertona, który reżyseruje i występuje w filmie na podstawie książki Garrarda Conleya Boy Erased: A Memoir of Identity, Faith i Family. Film, z udziałem Russella Crowe'a, Nicole Kidman i Lucasa Hedgesa, opowiada o synu kaznodziei baptystów, który jest zmuszony uczestniczyć w programie konwersji gejowskiej wspieranym przez Kościół.

W MARY QUEEN OF SCOTS Joe występuje w roli Roberta Dudleya, doradcy i kochanka królowej Elżbiety. Film z udziałem Margot Robbie jako Elizabeth i Saoirse Ronan jako Mary, opowiada historyczną rywalizację rodzinną między dwiema kobietami, kiedy ta ostatnia usiłowała zdetronizować kuzyna na tronie angielskim. Reżyserem dramatu historycznego jest Jossie Rourke.

W roku 2017 Alwyn zagrał także w filmie BBC Films Ritesha Batra THE SENSE OF AN ENDING. Oparty na książce pod tym samym tytułem, napisanej przez Juliana Barnesa i zaadaptowanej na potrzeby ekranu przez Nicka Payne'a, film opowiada losy Tony’ego Webstera, którego prześladuje jego przeszłość i przedstawia mu tajemniczą spuściznę, która zmusza go do przemyślenia swojego obecnego życia. Alywn pojawił się u boku Jima Broadbenta, Charlotte Rampling, Emily Mortimer, Michelle Dockery, Billy Howle i Freyi Mavor.

Alwyn studiował literaturę angielską i dramat na Uniwersytecie w Bristolu, a następnie w Royal Central School of Speech and Drama. W 2015 roku został uznany jedną ze „Stars of Tomorrow” Screen International, dla międzynarodowych, wschodzących talentów.

JAMES SMITH (Godolphin) ukończył szkołę teatralną LAMDA, gdzie zdobył nagrodę Spotlight i Puchar Szekspira.

Wczesne doświadczenia teatralne skłoniły go do utworzenia własnej trupy teatralnej The Crucible Theatre w Sheffield w 1971 roku, czyniąc się pierwszym aktorem, który przemawiał z tej sceny. W 1973 roku Smith był ostatnim aktorem, który został wybrany przez Laurence'a Oliviera i dołączył do National Theatre w The Old Vic. W kolejnym sezonie występował pod okiem Petera Halla, a w 1975 został członkiem założycielem Shared Experience, przyczyniając się do pierwszego sukcesu An Arabian night. Ponownie dołączył do zespołu w 1977 roku, grając główne role w ogólnopolskiej trasie Samotni Charlesa Dickensa, której kulminacją był sezon w The Royal Court.

Kolejne prace teatralne doprowadziły go do sezonów w The Haymarket Leicester, The Orange Tree, The Bush, The Young Vic i The Royal Court. Był także członkiem The Royal Shakespeare Company, The Royal Exchange Theatre Manchester i ponownie powrócił do The National Theatre, ostatnio w 2003 roku w Mourning Becomes Electra.

Bogate portfolio projektów telewizyjnych obejmuje: „Ego Hugo", „Casualty", „Heartbeat", „Kavanagh QC", „Lovejoy", „The Bill", „Sprawy inspektora Morse’a", „Rosemary and Thyme" i serial „Milczący świadek". Jest prawdopodobnie najbardziej znany ze swojej roli starszego doradcy Glenna Cullena w „The Thick of It" oraz jako Clive w „Grandma’s House”. Grał także Trevora w „Boomers".

Filmy z udziałem aktora, to chociażby VERY LIKE A WHALE, KURATOR, MAGICIANS, ZAPĘTLENI i ŻELAZNA DAMA.

MARK GATISS (Lord Marlborough) ma za sobą długą i bogatą karierę jako scenarzysta i producent stojący za kamerą, a także jako cieszący się dużym uznaniem aktor i publikowany autor.

Gatiss szybko odniósł sukces w telewizji jako członek zespołu komediowego „Liga dżentelmenów", do której napisał scenariusz i w której pojawiał się na ekranie, wcielając się w różne postacie. W 2017 roku ogłoszono, że serial powróci na antenie BBC Two w ramach trzech odcinków specjalnych, które wyemitowano w grudniu 2017 roku.

Jako dziecko uwielbiał „Doktora Who" i pisał scenariusze do współczesnego remake’u od 2005 roku. Był także pisarzem i producentem wykonawczym „An Adventure in Space and Time", 90 minutowego odcinka opowiadającego o genezie serii, który stanowi część obchodów 50-lecia programu w 2013 roku. Wystąpił również wraz z Peterem Capaldim jako Kapitan w „Doctor Who Christmas Special Twice Upon a Time” z roku 2017.

Gatiss jest współtwórcą i producentem wykonawczym przebojowego serialu BBC „Sherlock", z udziałem Benedicta Cumberbatcha i Martina Freemana, który odniósł bezprecedensowy światowy sukces, w którym gra także brata Sherlocka, Mycrofta Holmesa. Produkcja zdobyła w sumie dziewięć nagród Emmy i dwanaście BAFTA za swoje cztery sezony.

Inne filmy napisane przez Gatissa dla telewizji to m.in. „Dobrej nocki" (2004-2005), miniserial opowiadający o duchach „Krzywy dom" (2008), którego był także producentem wykonawczym, dwa odcinki „Poirot" wg Agathy Christie, adaptacja HG Wellsa „The First Men in the Moon" (2010) i wszystkie trzy odcinki serialu dokumentalnego „A History of Horror" (2010), a także jego jednorazowa kontynuacja „Horror Europa" (2012).

W 2017 r. stworzył i wyreżyserował „Queers" – serię ośmiu monologów dla BBC Four z okazji 50. rocznicy ustawy o przestępstwach seksualnych z 1967