real live real story 26

41
5/18/2018 RealLiveRealStory26-slidepdf.com http://slidepdf.com/reader/full/real-live-real-story-26 1/41 1

Upload: kmwai

Post on 04-Nov-2015

224 views

Category:

Documents


0 download

DESCRIPTION

Real Life

TRANSCRIPT

  • 1

  • the real lives, real stories2

    Contents

    udk,fhudk,fudk,f ememcdkif;yg 1

    avSum;xpfrsm;&mZ0if

    {&m0wD&JUatmifaZmf 2armifudkudk(tr&yl&)

    vlom;ESifh&Sifoefjcif;

    xdktcg taz&ifawG yl aeawmhonf 14udkrdk;opf

    &GmomBuD;rSm tl;uGufeif;cJhol 22jrLyg;&f

    ajrjzLawmifhrS MunfqHawmifhodkY 42cufaZmf

    i,folrdkY 52armifudkudk(tr&yl&)

    wdrfrzHk;aom tcsdefrsm;udk a&wGufonf 68&JrGefaxm

    *sufypDrsm;ESifh c&D;oGm;jcif; 78cufaZmf

    vlom;onfom 88&JrGefaxm

    wm;a&mhuwfay:rS udk,fawGUjzpf&yfrsm;-2 96aejcnf(wm;a&mh)

    106 q,fvfrGefig;&JU a&qefcufaZmf

    116 a&Ttif;om;cifarmif0if;armifudkudk(tr&yl&)

    vli,fESifhpD;yGm;a&;

    126 vSvSyy wufwuf

  • 3"mwfyHk - a*sydkif ({&m0wD)

  • the real lives, real stories4

    {&m0wD*sme,f\ t,f'DwmcsKyfatmifaZmfukdAkdvfatmifausmfvrf;&Sd {&m0wD*sme,fwdkufwGif uRefawmfawGUqkHpum;ajymcJhonf/

    atmifaZmfonf CPJ (owif;orm;rsm; tumtuG,fay;a&;aumfrwD)u ay;cJhaom 2014 InternationalPress Freedom Award ukd 2014? Ekd0ifbm 25 ue,l;a,mufNrdKU? The Grand BalLroom cef;rwGifwufa&mufvufcHcJhzl;aMumif; uRefawmf odxm;onf/tzdESdyfcH&rIrsm;? tcuftcJrsm;? tE&m,frsm;atmufwGifowif;ukd ZGJowd&Sd&S djzifh pGefYpm;&J0HhpGm o,faqmifay;olrsm;tm; CPJ u owif;vGwfvyfcGifhqk ay;avh&Sdonf/

    xkd EkdifiHwumowif;vGwfvyfcGifhqk &&SdpOfu{&m0wDt,f'DwmcsKyfatmifaZmfonf ]]'Dqku uRefawmhftwGuf r[kwfygbl;/ wu,fawmh 'Dqk[m owif;vGwfvyfcGifhukd umuG,fzdkY ,kHMunfMuwJh owif;orm;awGeJYowif;vGwfvyfcGifhukd umuG,faeolawGtwGuf jzpfw,fvdkY cH,lw,f}} [k ajymqdkcJhzl;onfukd uRefawmf rSwfrdae\/

    1/

    atmifaZmfukd 1968 rSm arG;onf/ zcifonf

    {&m0wD&JYatmifaZmfarmifudkudk(tr&yl&)armifudkudk(tr&yl&)armifudkudk(tr&yl&)armifudkudk(tr&yl&)armifudkudk(tr&yl&)

    avSum;xpfrsm;&mZ0if

  • 5wpfaxmifhwpfnykHjyifrsm;ukd ausmif;pmrusufbJ ckd;zwfvdkhrdbqlwm cH&w,f/ '*kefwm&mqdkwm

    *sDwDtdkifausmif;rS ausmif;q&mjzpf\/ atmifaZmfonfi,f&G,fpOfu tif;pdefrSm ausmif;wufcJh\/ olYtbdk;ESifhtbGm;u pmzwf0goemygonf/ rdbrsm;uvnf;pmzwfonf/ olYtdrfrSm pmtkyfrsm;&Sd\/ olYOD;av;tdrfokdYoGm;vnfjyefawmhvnf; pmtkyfrsm; &Sdjyef\/ olYtaz\ rdwfaqGwpfOD;tdrfokdY oGm;vnfjyef\/ bmomjyefpmtkyfrsm;? a&'D,kd? r*Zif;rsm;/ Ir0? pEm/

    ]]wpfaxmifhwpfnykHjyifrsm;ukd ausmif;pmrusufbJ cdk;zwfvdkY rdbqlwm cH&w,f/ '*kefwm&mqdkwm b,fvdkpma&;q&mqdkwm rodao;yJ '*kefwm&m0wKwdkaygif;csKyfukd zwfaerdNyD/ aemifawmh '*kefwm&m0wKwdkaygif;csKyfukd t&om&Sd&Sd jyefzwfrdygw,f}}

    olY\ {&m0wDkH;cef;xJrSm atmifaZmfuuRefawmfhukd ajymjy\/

    2/

    atmfaZmfonf &Spfwef;? ukd;wef;? q,fwef;rSm tif;pdefu pmaytkyfpkESifh wGJrdawmh\/ xkdtkyfpkukdtif;pdeftkyfpk[kac:onf/ tptp/ uAsmq&m? pma&;q&m? a0zefa&;q&m? bmomjyefq&m/ tif;pdeftkyfpkrSm tpkHyg0ifonf/ olwdkYonf 0rf;wD;rSm xkdifMu\/

    ]]q&m&Srf;a&m? q&m*srf;a&mayghAsm/ q&m&Srf;u tpkd;&ukd a0zef&mrSm ykdjyif;xefw,f/ q&m*srf;(wifrdk;)u odrfarGUEl;nHhw,f}}

    armifvif;,kef (&Srf;jynf)ukd q&m&Srf;[kolwdkYu ac:Muonf/ armifvif;,kef (&Srf;jynf) uolwdkYtzGJUrSm t*Fvdyfpm bmomjyefenf; oifMum;ay;\/

    ]]q&m&Srf;u [DwmcsDtdwfBuD; qGJvdkY? aq;jyif;vdyfBuD;cJNyD; a&mufa&mufvmwm/ tdwfzGifhvdkufawmhvnf; bmrSrygbl;As/ [m;[m;}}

    atmifaZmfonf &,farmvdkuf\/1988? ta&;awmfykHtNyD;rSmuwnf;u

    EkdifiHjcm;okdY xGufajy; wdrf;a&SmifcJh&onf/ 2012 rSm

    ukd,fhwdkif;jynfxJokdY jyefvnf0ifcGifh&vm\/ olonftif;pdefykH&dyfxJrSm toufESpfq,fyif rjynfhwwfao;aom vli,fav;wpfa,muf/

    atmifaZmfonf uAsmq&marmfcdkifrmESifhtwlNrdKUxJokdYvkdufonf/ cs,f&DrSm pmrlykdYvQifvnf; vdkuf\/ Ir0rSmpmrlykdYvQifvnf; vkduf\/

    tbGm;uay;aom rkefYzdk;rsm;ukd pkxm;NyD;yef;qdk;wef;u pmtkyfta[mif;ukd 0,fzwf\/

    ]]tif;pdefpmayorm;awGeJY taygif;rsm;vmawmh uRefawmfhazazeJYararuawmif rBudKufcsifawmhbl;}}

    xkdtcsdefu cs,f&DrSm ukdatmifjynfhukdifonf/uAsmq&marmifcdkifrmu cs,f&Dr*Zif;rSm 0ifxGufrIrsm;onf/

    wpfcgwpf&H ol rarQmfvifhaom tjyKtrlrsKd;ukdvnf; armifcdkifrmu vkyfwwf\/ tkPfOD;wGift&ufykef;qdkif\ wHcg;ukdykwf qdkif&SifukdEId;um t&uf0ifaomufwmrsKd;/ atmifaZmfonf tHhMo&\/ okdYaomfatmfaZmfuawmh uAsmq&mESifh vdkufNrJvdkufonf/ukdMunfEkdifu pmtkyfta[mif;qdkif zGifhxm;onf/at;aq;onf/ aemifwGif atmifaZmfonf olYtdrfrSmukd,fykdifpmMunfhwdkufuav; zGifhvdkuf\/ pma&;q&mrsm;ukd zdwfMum;auR;arG;vdkufao;\/ pmtkyfrsm;ESifhtwl &Sdae&jcif;ukd ol*kPf,lonf/ ol wuf

  • the real lives, real stories6

    vli,fb0rSm uRefawmfwdkhwpfawGpdwfawGt&rf;qdk;aewwfw,f/ acwfBuD;ukdMunfUNyD;

    olYtcef;xJrSm ol*pfwmwD;aepOf q&m&Srf;BuD;u kwfw&ufwHcg;acgufNyD; 0ifvmwmrsKd;vnf;BuHK&\/

    ]]a[haumifzkd;aZmf ighukd bwfpfum;c ay;prf;uGm}}

    ]]q&m&Srf;&JU tdwfBuD;xJrSm}}]]bmrSrygbl;uGm}}]][m; [m; [m;}}zdk;aZmf aysmfonf/atmifaZmfaysmfonf/q&m&Srf;ESifhvnf; aysmfonf/ q&m*srf;ESifh

    vnf; aysmfonf/ armifckdifrmESifhvnf; aysmfonf/]]atmifcsdrfh&JU *E0ifrr zwf&awmh uRefawmf

    odyfBudKufoGm;w,f}}atmifaZmfu ajymonf/]]abmif;bD0wfrdk;wdrfukd q&marmifomEkd;

    &JU vufa&;eJY zwf&jyefw,f/ q&mpkd;jrifhvwfqDu&wm}}

    atmifaZmfonf pmtkyfawGzwf&if;? uAsmawGzwf&if; q,fwef;yxrESpfrSm usonf/ rdbuodyfrauseyf/ pmorm;rsm;ESifh cGmapcsifonf/ okdYaomfolonf uAsmq&mESifh rcGJrcGmbJ aemifESpfwGifq,fwef;atmifcJh\/

    ol\ uAsmwpfyk'fp ESpfyk'frpESifh cHpm;rIpmpkvnf; r*Zif;rSm azmfjycH&onf/

    4/

    tif;pdefu olwdkYxkdifaom vufzuf&nfqdkifrSm tywfpOf pmaypum;0kdif;&Sdonf/ tif;pdefrSomr[kwf/ &efukefNrdKU\ pma&;q&mawmfawmfrsm;rsm;onftif;pdeftkyfpkxHokdY a&mufa&mufvmMu\/

    ]]q&m rif;vSGefYMuL;vnf; tif;pdefpmaypum;0kdif;ukd vmw,f/ q&mu ydefydefao;ao;/ aq;vdyfuvnf; aomufw,fAs}}

    olu ajym\/xkdtcsdefu cdkifxl;? cif0rf;? cifarmifwdk;\

    oDcsif;rsm;ukd atmifaZmfu oDqdkonf/]]pdrf;jropf&GufwdkY a

  • 7tazqkH;cgeD; tazrodatmif uRefawmf&,lvdkufonfh tarG

    rdbtarGqdkonfrSm rdbjzpfolay;urf;rS om;orD;jzpfol cHpm;cGifh&SdrSef; uRefawmf em;vnfoabmaygufaomfvnf; tazqkH;cgeD;rSmawmhtazrodapvdkufbJ tazhxHrS wdwfwqdwf uRefawmf&,lvdkufonfh t&mwpfck&Sdygonf/

    uRefawmfwdkYrSm arG;csif;nDtpfudk 3 a,muf&Sd&m usefonfhnDi,fESpfOD; &&SdcJhonf? r&&SdcJhonfudkawmh 'DaeYonfhwdkif pum;rMuHKojzifh aphikrMunfhrdcJh/

    tartygt0if rdom;pk0ifawG rnfolrQrodatmif aoqkH;cgeD;tazhxHrS wdwfwqdwf uRefawmf t&,lvdkufonfhtarGaMumifh uRefawmfhb0vrf;aMumif;uawmh tBuD;tus,f ajymif;vJoGm;onfrSm taotcsmyifjzpfawmhonf/

    1/

    aocsmjyef pOf;pm;Munfhawmh rdom;pkb0rSm tazESifh uRefawmfwdkYnDtpfudkawG twlwlae&csdefu tvGefenf;yg;cJhygonf/

    tazqHk;yg;onfhtcsdefwGif tazu 55 ESpf? uRefawmfu 24 ESpfom&Sdao;onf/ uRefawmfhtxif? odwwfonfht&G,frSp tazhb0wpfavQmufvHk;rdom;pkpHkvifpGmjzifh twlae&csdef tvGefqHk; 7ESpf 8ESpfcefYom &Sdrnfxifygonf/

    udkrd k;opfudkrd k;opfudkrd k;opfudkrd k;opfudkrd k;opf

    xdktcg taz&ifawG ylaeawmUonf

    vlom;ESifh&Sifoefjcif;

  • the real lives, real stories8

  • 9aq;kHrSjyefvmvQif tarUtdrfrIudpawGudkq&m0ef&ifUrBuD;eJh ravsmfnDatmif

    tazu q&m0efqdkawmh tpdk;&0efxrf;yDyD NrdKUtESHY? e,ftESHY ajymif;ae&csdefrSm uRefawmfwdkY nDtpfudktBuD; 2a,mufu tbdk;tbGm;awG&Sd&mjrefrmjynftv,fydkif; ajrvwfNrdKUuav;wpfNrdKUrSmyif uav;b0udk ukefvGefcJh&onf/

    rlvwef;tvGef yrwef;a&mufonfhtcsdefrSm taz &efukefNrdKUudkajymif;& uRefawmfwdkYvnf; &efukefa&mufvmNyD; rdom;pkpkHpkHvifvifESifhtwlae&onfh tcsdefav;udkawmh rSwfrSwf&& &SdcJhygonf/

    odyfrMumvdkufyg/ aemuf 1 ESpfrSm tazu rav;&Sm;EdkifiHudk ajymif;NyD;wm0efxrf;aqmifzdkY jzpfvmjyefonf/ tqkH;rSmawmh 5 ESpfMumawmhrS tazwdkY&efukefjyefa&mufvmNyD; rdom;pktwl aeMu&awmhonf/

    (trSefawmh tJonfumvonf 1980ckESpf0ef;usifjzpfNyD; taz rqHk;yg;cif 7 ESpf cefYtvdk jzpfonf)

    2/

    tazESifhtwlae&onfh umvwdkav;awGtwGif;rSm tazhudk owdjyKrdwmav;awG &Sdonf/

    tazonf taeat;NyD; pum;enf;oljzpfonf/ aysmfaysmfaewwfoljzpfNyD; tptaemufvnf; oefonf/ t&uf? aq;vdyfvkH;0raomufonfhtjyifaq;kHrSjyefvmvQif tarhtdrfrIudpawGudk q&m0ef&ifhrBuD;eJY ravsmfnDatmif0dkif;0ef;ulnD vkyfaqmifay;wwfol wpfOD;vnf; jzpfjyefonf/

    tazonfavmbvnf;tawmf enf;yg;onf[kqdkEdkifNyD; taygif;toif;qdkvnf; tazhrSm tenf;tusOf;om &Sdonf/ rdwfaqGoli,fcsif;ac:vdkYtjyifxGuf aeYv,fpmpm;wm wpfoufvHk;rSm rSwfrSwf&& wpfcgyJ uRefawmfawGUzl;onf/

    wu,fawmh tazESifh uRefawmfwdkY eD;eD;uyfuyf aejzpfonfhtcsdefrSmtazqHk;cgeD; aemufqHk; 6v twGif;rSmyJ jzpfonf/

  • the real lives, real stories10

    aq;kHay:rSae um;&Sd&modkh ndK;i,fpGmjzifU ajcwpfvSrf;csif;aES;auG;pGm avQmufvSrf;vmonfU taz\ykH&dyfudk

    3/

    tazEdkifiHjcm;rSjyefa&mufNyD; 2ESpfavmuf &efukefaq;kHBuD;rSm wm0efusNyD;onfhaemuf arhaq;q&m0efBuD;&mxl;jzifh awmifBuD; rdcifESifhuav;aq;kHudkajymif;&jyefonf/ wu,fawmh 'gonf tazb0wpfyg;rajymif;rD vlYb0rSmajymif;&onfh aemufqkH;tajymif;ta&TUyif jzpfonf/

    1986 ckESpf 9 vydkif;umvrsm;rSmawmh tazodyfaeraumif;&efukefudk aq;ppfzdkY qif;vmcJhonf/ tjyifyef; tjrift& oGm;oGm;vmvmqdkawmhom;awGjzpfonfh uRefawmfwdkYuvnf; trIrJh? trSwfrJhESifh omrefaexdkifraumif;jzpfwmavmufyJ xifcJhrdMuonf/

    aeY&uftwdtus rrSwfrdawmhayr,fh 1986 ckESpf? 'DZifbmvtwGif;rSmjzpfrnf xifonf/ tJonfaeYu tazhtoGiftjyif ykHo@efudkawmh xJxJ0if0ifuRefawmf rSwfrdaeao;onf/

    tJ'DaeYonf tazhaq;ppfcsuf tajz&onfhaeYvnf; jzpfonf/aq;ppfcsuf tajzpm&Gufuav;udkifNyD; aq;kHay:rSae um;&Sd&modkY ndK;i,fpGmjzifhajcwpdvSrf;csif; aES;auG;pGm avQmufvSrf;vmonfh taz\ykH&dyfudk uRefawmf'DaeYtxd jrifa,mifrdaeygao;onf/

    (trSefawmh taz,lvmonfhpm&Gufonf aq;ppfcsuf tajzrSef;aemufydkif;usrS qufpyfawG;,ljcif;om jzpfonf/ tJonftcsdefu bmrQtazrajymyg)

    4/

    tazudk,fwdkif q&m0efwpfOD;jzpf olYa&m*g twdrfteufudk olydkrdkem;vnfayvdrfhrnf/ wpfnaecif;rSmawmh tdrfomxJu twGJul xGufvmaomtazonf om; 3 a,mufudk olYtem;vmzdkYac:vdkufNyD; olYa&m*gtaMumif;,lMuHK;r&pGmjzifh &Sif;jyygawmhonf/

  • 11

    tazu olYrSmjzpfaewm tonf;uifqm wJh.../

    azazhrSmrS 'Da&m*gBuD; vmjzpf&w,fvdkYuGm ...azazhrSmrS 'Da&m*gBuD; vmjzpf&w,fvdkYuGm wJh.../

    (ae&mwGif pum;vHk;tydktvdkr&Sdyg? taz ,lMuHK;r& ajymcJhorQudktjynfht0 uRefawmf rSwfrdaeygao;onf)

    onfhaemufwGifawmh tarhudk olYa&m*gtaMumif;rajym&ef? nDtpfudkwpfawG vdrfvdrfrmrmaeMu&efESifh taz 6 vavmufom ae&awmhrnf,lqaMumif; ajymygonf/

    tazu oltouf&Sifae&rnfhumvudk cefYrSef;onfhtcgrSm uRefawmfwdkY tvGefaMuuGJpGmjzifh cHpm;Mu&onf/

    (wu,fawmh tazonf ol cefYrSef;onfxuf apmpD;pGm qkH;yg;oGm;ygonf)

    aq;vdyft&uf raomufwwfol uRefawmfwdkY tazhrSmrS tonf;uifqma0'em vma&mufpGJuyf&&Smonf/

    uRefawmfwdk Yvnf; tazhaemufqkH;tcsdefumvrsm;rSm teD;uyfajcqkyfvufe,f jyKpkMuonf/ wpfn tazhtem;rSm tvSnfhusapmifh tdyfMupOfwa&;tEkd; uRefawmfhab;rSm tdyfaeonfhtazhudk rawGU& ysmysmovJx&Smonfhtcg {nfhcef; Murf;jyifay:rSm aqmufwnf&mr&bJ ab;wapmif;acGacGav;tdyfaeonfh q&m0ef&ifhrBuD;tazhudk awGUvdkuf&onf/

    (jrifuGif;onf uRefawmfhtmkHwGif ESpfaygif;rsm;pGm xifxif&Sm;&Sm;pGJxifaeNyD; aemifwpfcsdef b0c&D;jzwfoef;rIudk IjrifokH;oyf&mwGif uRefawmfhtawG;tjrifrsm;udk ajymif;vJoGm;apygonf)

    ]azaz... bmvkyfaewmvJ? x...x... tdyf&mxJoGm;tdyf&atmifazaz}

    uRefawmfhpum;oHtqkH;rSm tazh&JUwkd;nif;wJhavoHESifh wkefYjyefvdkufrI

    tazu oltouf&Sifae&rnfUumvudk cefhrSef;onfUtcgrSmuRefawmfwdkh tvGefaMuuGJpGmjzifU cHpm;Mu&onf

  • the real lives, real stories12

    onf uRefawmfhb0vrf;aMumif;wpfckvHk;udk ajymif;vJoGm;apr,fvdkYawmhtJ'Dtcsdefu rxifrSwfcJhyg/

    azaz... &ifawG ylvdkYyguGmazaz... &ifawG ylvdkYyguGmazaz... &ifawG ylvdkYyguGm...wJh.../

    (ae&mwGifvnf; pum;vHk;tydktvdkr&Sdyg? taz ylavmifpGmeJYajymcJhorQudk uRefawmf rSwfrdaeygao;onf)

    5/

    ylrSmaygh taz... &ifawGylrSmaygh/ tazrS &ifryl&if...b,foYl&ifawG ylOD;rSmvJ/

    (tazrMum;atmif uRefawmfh&ifxJuae cyfwdk;wdk; nnf;wGm; jzpfvdkufonf)

    tazhae&mu 0ifcHpm;Munfhawmh aozdkYtwGuf tazonf tqifoifhrjzpfao;ol jzpfonf/ wpfenf;tm;jzifh tazonf aozdkYtwGuf BudKwifrjyifqifcJholwpfOD;vnf; jzpfonf/ igraoEdkifao;ygbl;[k rdrdudk,frdrd rSwf,lcJh[efwlonfh tazonf rxifrSwfbJ aojcif;w&m;udk rMumrD&ifqdkif&awmhrnf/

    xdktcg taz&ifawG ylaeawmhonf/

    6/

    tazonf rdkd;zvmAk'bmom0if ppfppfjzpfonf/ rdkd;zvm Ak'bmom0ifyDyD bmoma&;tay:rSm tav;teuf cH,lrIr&SdcJh/ xJxJ0if0ifvdkufpm;rIESifh tm;xkwfrIvnf; tm;enf;onf[kqdkEdkifonf/ 'geESifhoDvt&mwGiftrsm;oliSmenf;wlomjzpfonfh tazonf trSefwu,f a0'em\ trSwfrxifwdkufcdkufrIudk ezl;awGU'l;awGU teD;uyf MuHKawGUvdkuf&onfhtcg t&m&m aemufusoGm;avNyD/

    tazUae&mu 0ifcHpm;MunfUawmU aozdkhtwGuftazonf tqifoifU rjzpfao;ol jzpfonf

  • 13

    xdktcg taz&ifawG ylaeawmhonf/

    7/

    tazhaemufqkH;tcsdefrSm uRefawmfu tmtdkifwD aemufqHk;ESpfom&Sdao;onf/ nDti,fqHk;uvnf; ausmif;rNyD;ao;bJ wuodkvfwufqJjzpfonf/ ZeD;jzpfolu vifudkbk&m;? om;udkocifvdk oabmxm;oljzpfNyD;tdrfrIudpwm0efrSvGJvdkY usefonfhta&;udpudk bmqdkbmrQ em;rvnfonfhtdrf&Sifr kd;kd;at;at;BuD;wpfa,mufom jzpfonf/ tdrfrSmu rdom;pkpD;yGm;a&;rSmvnf; bmrQr&Sd/ bmrQr&Sdonfh pD;yGm;a&;udk bmrSem;rvnfonfhZeD;ESifh bGJUr&Muao;onfh om;awGMum;xJrSm tazxm;cJh&awmhrnf/

    xdktcg taz&ifawG ylvkdYrqHk;NyD/

    8/

    rsuf0g;xifxif MuHKawGUvdkuf&onfh taz\ b0aemufqkH;tcsdefrsm;udkumvtwefMumonftxd uRefawmf pGJpGJxifxif jrifa,mifaeNyD; uRefawmfh&ifxJrSm jzpfwnfvdkrIwpfck cdkifjrJpGm tjrpfwG,fvmavawmhonf/

    uRefawmfhb0\ aemufqHk;tcsdefrsm;udk tazhuJhokdY tqHk;rowfvkdjcif;bJjzpfonf/

    Ak'bmomudk;uG,f,HkMunfrIt& aoqkH;jcif;ykHpHudk a&G;cs,fydkifcGifhr&Sdaomfvnf; uRefawmfhtazuJhodkY raoqkH;vdkonfrSmawmh uRefawmfh&ifxJwGifcdkifrmpGmwG,fNidoGm;avNyD/

    tazhb0\ aemufqHk;tcsdef jzwfausmfrIrsm;onf oluJhodkY b0udktqkH;rowfzdkY uRefawmfhudk t&m&mBudKwifjyifqifrI jyKvkyf&ef tazurSmMum;ovdk &,lcHpm;rdvdkufonf/

    bmrQr&SdonfU pD;yGm;a&;udk bmrSem;rvnfonfUZeD;ESifUbGJYr&Muao;onfU om;awGMum;xJrSm tazxm;cJh&awmUrnf

  • the real lives, real stories14

    (tazhaMumifh uRefawmf\ b0jzpfwnf&SifoefrItay: IjrifokH;oyfykHajymif;vJoGm;NyD; &SifoefaexdkifvnfywfrIykHpH (life style mechanism) udkvnf;tajccHvdktyfcsuf (need base) udkom tajcjyKaexdkifonfhykHpHodkY wjznf;jznf;wa&GUa&GU uRefawmfa&TU,lcJhonf)

    taz\ aemufqHk;tcsdefwGif tazrodapbJ uRefawmf t&,lvdkufonfh todw&m;onf 'Db0c&D;twGufomru uRefawmfhoHo&mc&D;twGuftvGeftzdk;rjzwfEdkifonfh tazhqDu tarGomjzpfayawmhonf/

    (aus;Zl;yg taz... tazaumif;&mrGef&mb0a&mufNyD; a&muf&mb0wdkif;rSm a&m*ga0'emqdk;pGJuyfjcif;rS uif;a0;ygap)

    (zcifjzpfol arhaq;q&m0efBuD; a'gufwmOD;cspfcspf uG,fvGefrI28ESpfjynfh trSwfw&)

    taz\ aemufqHk;tcsdefwGif tazrodapbJuRefawmf t&,lvdkufonfU todw&m;onf

  • 15

    tydkif;(u)-oGm;a&mufjcif;

    ]][dkrSm? [dkrSm qdkif;bkwfawGYNyD/ b,fbufudk csdK;&rSm}}uRefrudk vdkufydkYolu um;q&mudk ajymaom toHaMumifh

    idkufjrnf;awG;awmae&mrS ab;bDudk rsufpd zGifhMunfhrdonf/ &GmomBuD;pdwfusef;rma&;aq;HkodkY vrf;Tefxm;aom qdkif;bkwf jymwmwmudkvSrf;jrif&onf/ racsmarGUaomvrf;Murf;ay:wGif um;onf wdyfdyfa&GUaeonf/ wpfcgrQ ra&mufzl;aomae&mudk oGm;ae&NyD/ pGefYpm;rItopftwGuf &ifonf w'dwf'dwfckef\/

    uRefrudk vdkufydkYay;aom OD;av;u }orD;? nnf; avhvmcsifwJhvlawG aewJhae&mudk a&mufawmhr,faemf/ a&SUem;qdka&mufNyD}[kacsmhacsmharmharmhajymonf/ uRefr pdwf0ifwpm; vdkufvmonfhtay:pdwfcsvufcs &Sd[efvnf; &Sdonf/ ol pdwfcsvufcs&SdonfhtwGufvnf; uRefru pdwfcsvufcs&Sd&onf/ aq;HkwufcGifh r&rnfudkuRefr aMumufonf/ ][kwfuJh? OD;u aq;HktkyfBuD;udk ajymNyD;om;r[kwfvm;/ orD;u avhvma&;vmr,f qdkwmudkav} [k pum;udktoHcyfjrL;jrL;jzpfatmif ajym&onf/ ]at;aygh? 'gaygh/aq;HktkyfBuD;u OD;eJYoli,fcsif;awGyJ[mudk/ 'gayrJh oluawmhvmrawG Ytm;bl;/ ol Yvufatmufu q&m0efawG orD;ud kenf;enf;yg;yg; ar;NyD;&if orD; at;aq;avhvmvdkY&NyD} [k ajym\/]olwdkYu? olwdkYu bmawGar;rSmvJ OD;odvm;} [k toHudk cyfav;av; cyfqdkif;qdkif;jyK ajym&jyefonf/ ]taxGtxl;awmh &Sdr,f

    jrLyg;&fjrLyg;&fjrLyg;&fjrLyg;&fjrLyg;&f

    vlom;ESifh&Sifoefjcif;

    &GmomBuD;rSm tl;uGufeif;cJUol

  • the real lives, real stories16

  • 17

    rxifygbl;/ nnf; pdwfxJ&SdwmawG? awG;rdwmawGudkom trSeftwdkif;ajymjyvdkuf} [k olu jyefajymonf/

    aq;Hk ay:wDudkatmuf um;xdk;&yfvdkufaomtcg uRefr\ ESvHk;onf w'def;'def;ckef\/ pGefYpm;pl;prf;vdkpdwfeJY? r[kwfwmvkyf&awmhrnfh aMumuf&GHUpdwfonf ESvHk;tdrfwGif a&m,SufvSnfhvnfaeonf/uRefrudk,fuRefr tm;jyefwif;vdkufonf/ uRefrvkyfrnfhtvkyfonf tjcm;oludk taxGtxl; xdcdkufepfemapaomtvkyf[k uRefr rxif/ uRefr vkyfrnf[k&nfrSef;xm;aomtvkyfudk rjzpfrae vkyf&rnf/jzpfatmifvkyfrnf[k tm;rmef wif;vdkufonf/

    uRefrudk vdkufydkYay;aomOD;av;u um;wHcg;udk zGifhay;vsuf qif;&efajymonf/ vufxJrSAvmpmtkyfeJY abmyifudk uspfuspfygatmif qkyfudkifxm;rdonf/ vufz0g;wGif acR;wdkY pdkYvmaomaMumifhcRJusdusdjzpfaeonf/

    aq;Hkvmjyaeolrsm;tMum;wGif uRefrvnf; a&mxdkifvdkufonf/ vdkufydkYay;olu vlempm&if; oGm;oGif;onf/ uRefr emrnfudk ac: q&m0efMunfhrnfhtcsdefudk xdkifapmifhaerdonf/

    apmifhaeolrsm;wGif vlemESifh vlem&Sif ododomomcGJjcm; &ouJhodkY cGJr&avmufatmif rodomolrsm;udkvnf; awGYae&onf/ wcsdKUu [dkavQmuf'DavQmuf a,muf,ufcwfaeonf/ wcsdKUu ililBuD;ai;onf/ wcsdKUu acgif;idkufpdkufjzifh wpfckckudk awG;aeovdk cyfaqG;aqG; &Sd\/ vrf;avQmufoifumpuav;wpfa,mufvdk ajcaxmufudk rcdkifhwcdkifvkyf&SyfwdkufavQmufaeaom vlemrsm;udkvnf; jrif&onf/wcsdKUvlemrsm;\yg;pyfrS yGpdyGpda&&Gwfaeonf/ wcsdKYu atmf[pf qlnHaeonf/ wcsdKUu av;vHxdkif;rIdif;aeonf/ vufudk um;pwD,m&ifudk udkifouJhodkY[efvkyfum yg;pyfum wbl;bl;atmfvsuf rsufpdrSdwfum;armif;aeoludkvnf; awGY&onf/ olwdkYudk,frSatmufodk;odk;eHapmfapmfteHYrsm; &aeonf/ onfae&m

    wGif uRefrtwGuf pdwf0ifpm;p&mawGcsnf;/vHkcsnf c&rf;a&mif0wf 0efxrf;rsm;u

    tajctae odyfrqdk;aom vlemrsm;udk aq;HkwufcGifhrjyKbJ aq;ay;NyD;om jyefvTwfaMumif; vlem&Sifwpfa,mufudk &Sif;jyaeMuonf/

    xdktoHrsm;udk Mum;&aomtcg uRefrpdwfxJxdwfceJjzpfoGm;onf/

    BudK;pm;xGufvmcJhaom onfc&D;\ &v'fudk omrmefrQ jzifhtcsnf;tESD;rjzpfvdk/

    uRefr aq;HkwufcGifh &rSjzpfrnf/ uRefremrnfac:rnfhtcsdefudk apmifh&if; uRefrbmom MuHpnfaeonf/ awG;aeonf/ dk;dk; rawG;bJ ililBuD;awG;onf/ pdwfvIyf&Sm;aeovdk awG;onf/ onfae&modkYxGufrvmcifu oHk;nrQ tdyfa&;ysufcHNyD; zwfxm;cJhaom pdwfusef;rma&;ESifh ywfoufonfhpmrsm;udkawG;onf/ uRefrzdkY a&m*gemrnfwpfckudk aocsmatmif rdrdbmom twnfjyKonf/ xdka&m*g\vuPmrsm;udk jyefpOf;pm;Munfhonf/

    c&rf;0wfaq;Hk0efxrf;rsm;u olwdkYbmompum;ajymaeMuonf/ wpfcgwpfcg uRefrwdkYbufodkYvSnfhMunfhNyD; ]q&m0ef a&mufwmaemufusvdkYaemf/pdwf&Snf&SnfeJom apmifhMuawmh}[k ajymonf/wcsdKUvlem&Sifrsm;u tvSnfha0;ao;vQif xrif;oGm;pm;csifaMumif; ajymMuonf/

    uRefru rsufvHk;udk usD;Munfh aMumifMunfhMunfhvdkufonf/ uRefr\ oli,ftdrfrsm;onfjyL;oa,mifa,mifjzpfvsuf vnfxGufaeayvdrfhrnf/nyfrxm;aomvufonf;rsm;wGif aMu;wdkY cdkatmif;ae\/ xdkvufacsmif;rsm;jzifh ravQmfonfrSm MumNyDjzpfaom qHyifnif;odk;odk;udk xyfyGoGm;atmif xdk;zGypfonf/ uRefryHku *PSmrjidrfonfhyHk jzpfaevdrfhrnf/pdwfawG a,muf,ufcwf ajy;vTm;vSnfhvnfaejcif;udk uRefrrsuf0ef;rsm;wGif jrifEdkifrnf/ uRefronfae&mrSxum tjyifbufodkY vrf;xGufavQmufvdkufonf/

    aq;Hk ay:wDudkatmuf um;xdk;&yfvdkufaomtcg uRefr\ ESvHk;onfw'def;'def;ckef\/ pGefhpm; pl;prf;vdkpdwfeJh? r[kwfwmvkyf&awmUrnfU

  • the real lives, real stories18

    aES;aES;av;av;avQmufvdkuf? 'a&maomyg; oGm;vdkuf/ awGYonfholrsm;tem;odkY oGm;umbmjzpfaewmvJ? ol bmjzpfvdkY 'Dudka&mufvmwmvJ[k pl;pl;prf;prf;ar;vdkufao;onf/ NyD;awmh [dk[dkonfonfudk usD;uef;awmif;arSmuf Munfhypfonf/xdkifaeMuaomae&modkY wpfcgoGm;NyD; uRefrudkvdkufydkYonfh OD;av;xHrS ydkufqHtaMuG oGm;awmif;onf/ AdkufqmvdkY[k ajymonf/

    aq;Hk0ifayguf tem;wGif taMumfESifhiSufaysmoD;rsm; a&mif;aeaom ukvm;rwpfOD; &Sdonf/taMumf0,fonf/ NyD;awmh olYab;rSm zifcsxdkifNyD;pm;onf/ 'DrSm aps;a&mif;wm MumNyDvm;[k ar;onf/olu MumvSNyD[k ayghayghyg;yg;ajzonf/ av;axmifhuefbufrS vma&mif;onf[k qdk\/ om;orD;awGtm;vHk;BuD;ukefMuNyD/ oluawmh olYwpf0rf;wpfcg;udkolYbmomajz&Sif;onf[k ajymonf/ tr,ftdkonftouf 60 0ef;usif &Sdvdrfhrnf/

    xdkpOf aq;Hka&SUodkY um;wpfpD; xdk;qdkufvmonf/ um;ay:rS qJqdkaeaomvlwpfa,mufudk wGJqif;vmMuonf/ xdkolu kef;uefaeonf/ atmf[pfaeonf/ ol\ tar? tpfrjzpf[efwlaom rdef;rBuD;ESpfa,mufu pdwfqif;&JaeMuaom rsufESmay;rsm;jzifhpdwfysufaeMu[efudk aqmifonf/ zsmvdyfudk ydkufxm;aom q,fESpft&G,frdef;uav;i,fu tawmfav;&Sufae[ef&Sdonf/

    azBuD;uvnf;[k cyfav;av; nnf;aomtoHudk 0dk;w0g;Mum;&ojzifh vlem\orD; jzpf&rnf[kawG;vdkufonf/ taMumfonfrBuD;u rxl;qef;av[efjzifh wpfcsufom a0hMunfhonf/ uRefrutao;pdwf vdkufMunfhaerdonf/

    onfvdk jrifuGif;rsdK;udk qmavmifaomaMumifh onfae&modkY t&JpGefYvmcJhonf r[kwfygvm;/

    ]]t&ufaMumif aMumifaewmav}}taMumfonfBuD;\ pum;udk uRefru

    pdwf0ifwpm;jzifh [kwfvm;[k ajymaomtcg olu

    wefaqmifwdkifyGJNyD;pESifh oBuFefyGJNyD;p tcsdefrsm;wGift&ufaMumifh cHpm;&aom pdwfa&m*gonftrsm;pka&mufvmwwfMuonf[k ajym\/ uRefr acgif;ndwf&if;u taMumfonfBuD;xHrS iSufaysmoD;wpfvHk;xyf0,fpm;onf/ iSufaysmcGHudk orHwvif;tay:'Dtwdkif;ypfcsvdkufvQif aumif;rvm;[k awG;vdkufrdao;onf/ pdwfa&m*g&Sdolwpfa,mufonf pnfurf;udk em;vnfygrnfvm;/ uRefr rodyg/ odkYaomftjcm;aomvlemrsm; cvkwfwdkuf? acsmfvJrnfpdk;aomaMumifhtrIdufyHk;rSm oGm;ypfvdkufygonf/

    xdkYaemuf q&m0efu ac:rnfh tvSnfhudkapmifhaeaom vlemrsm;? vlem&Sifrsm;ESifhtwl a&maESmxdkifonf/ uRefrudk vdkufydkYonfhOD;av;eJY cyfa0;a0;rSm wrifxdkifum tcef;eH&HrS pmaMumif;wGif acwfrD[k ra&;bJ acwfrSD[k rSm;a&;xm;onfudk pl;pl;pdkufpdkufMunfhum ]OD;? [dkrSm pmvHk;aygif; rSm;aew,f/ awGYvm;/ tpdk;&XmeawGrSmu tp jrefrmpmrSm;ae&if orD;wdkY EdkifiH&JU pmaytqifhtwef;udk b,fvdkjrSifhwifvdkY&ygawmhrvJ} [k atmfBuD;[pfus,f ajymypfonf/ OD;av;u ]at;yg/ [kwfwmaygh/ nnf;EdkA,fvfqk &NyD;rS wdkYEdkifiH&JU pmaytqifhtwef;ydkjrifhvmrSm} [k a&vdkufig;vdkufajymonf/

    olu uRefr yg;pyfu wzGzGajymaeaomEdkA,fvfqk Zmwfvrf;udk xkwfEkwfajymNyD; uRefrudkESpfodrfhaejcif;jzpfonf/ uRefrpdwfxJrS oabmwusNyHK;rdaomfvnf; vufawGY rSm [kwfw,f? [kwfw,f[kqdkum w[D;[D; &,fypfvdkufonf/ c&rf;0wf0efxrf;rsm;ESifh tcef;xJ0ifoGm;aom tjym0wfolemjyKwpfa,mufu uRefrudk pdwf0ifwpm;MunfhoGm;ojzifholwdkY\ todtrSwfjyKrIudk cHvdkuf&aMumif; odae&onf/

    pdwfxJrSm auseyf\/ uRefr\EdkA,fvfqkZmwfvrf;u tvkyfjzpfavmufonf/ xdkifae&mrSxum [dk[dkonfonf avQmufMunfh&ef xGufvmcJhjyefonf/

    pdwfa&m*g&Sdolwpfa,mufonf pnfurf;udk em;vnfygrnfvm;/ uRefr rodyg/ odkhaomf tjcm;aomvlemrsm;

  • 19

    taqmuftODtwGif;bufodkY tenf;i,fvSrf;NyD; b,fbufudk csdK;vdkufaomtcg pdwfa&m*gonf trsdK;om;rsm;udkxm;aom trsdK;om;aqmifrsm;udk vSrf;jrif&onf/ vlaeaqmifrsm;jzifh 0ef;ywfxm;aom tv,fuGufvyfwGif wcsdKUu avQmufoGm;aeMuonf/ xdkae&modkY0if&aom pBuoHyef;wHcg;tem;odkY uRefr oGm;Munfhonf/

    vlemwpfa,mufudk oHyef;wHcg;ESifhwGJvsufoHBudK;jzifh vufxdwfvdkcwfxm;onfudk jrif&\/ol\ vGwfaeaom vufwpfzufu yHkpHyef;uefxJrSxrif;ESifh[if;udk pm;aeonf/ xrif;rsm;u tjctaeodyfraumif;vSaomfvnf; Muufom;wHk;url aumif;rGefpGm El;eyfav[ef &Sdonf/ wcsdKUvlemrsm;utcsif;csif; yGpdyGpd ajymaeMuonf/

    oDcsif;tus,fBuD;qdkaom vlwpfa,mufuoHyef;wHcg;tem; wdk;uyfonfxuf uyfvmNyD;uRefrqDodkY vufxkwfum vSrf;aeojzifh aemufodkY,dkYum a&Smifvdkuf&onf/ olu uRefrudk pm;rwwf?0g;rwwfMunfhNyD; ]tjyma&mifav;eJY cspfaomrr&,f} [k oDcsif;atmfqdkavaomtcg xdkae&mrS&ifwkef yef;wkefjzifh tajy;wpfydkif; xGufvm cJh&onf/

    wcsdKYvlemrsm;onf oem;p&maumif;NyD;wcsdKYu aMumufp&maumif;onf[k uRefr xifonf/wcsdKUuawmh em;vnf& cufrnfhyHkyif/

    q&m0eftac:udk apmifhaeMuaom vlrsm;tMum;odkY a&mufaomtcg uRefrtvSnfh a&mufaeNyDjzpfonf/ uRefrudk vdkufydkYaom OD;av;onf vlem&Sifjzpfojzifh q&m0efeJYY t&ifqHk;awGU&\/ q&m0efuOD;av;xHrS uRefr\ a&m*g &mZ0ifudk t&ifqHk;ar;jref;ygvdrfhrnf/ OD;av;uvnf; ol odxm;aomuRefrtaMumif; tukefvHk;udk >cif;csufr&Sd ajymvdrfhrnf/

    uRefronf OD;av;\wlrrsm;ESif htwlaexdkifoljzpfNyD; vGefcJhonfh wpfvavmufrSpumnbuf rtdyfaMumif;/ wjznf;jznf;eJY pum;ajymyHk

    qdkyHkrsm; yHkrSefr[kwfawmhaMumif;/ wpfcgwpfcgai;idkifaewwfNyD; wpfcgwpfcg pum;tvGefrsm;aMumif;/ wpfa,mufwnf; yGpdyGpdajymwwfumvrf;xJodkY avQmufoGm;NyD; awGYonfhvludk tifwmAsL;vkyfwwfaMumif;/ awGY&mae&mwGif pmvHk;aygif;owfyHkrsm; jyifay;aewwfNyD; trSefodkY jyifonfhtcguvnf;&S dovdk trSefudk trSm;jzpfatmif jyKjyifonfhtcgrsm;vnf; &SdaMumif;/rdrdudk,frdrd pmayqdkif&mEdkA,fvfqk&rnfh0wKBuD;udk a&;xm;ol[k ajymajymaeaMumif;/

    OD;av;u xdkodkY ajymjy &ap&efvnf;uRefru OD;av;a&SUwGif xdkyHkpH aexdkifjyKrljycJhNyD;jzpfonf/ &GmomBuD;udk a&mufzdkYtwGuf uRefrudkxdkOD;av;udk,fwdkifu aemufxyf 0wKwpftkyfa&;om;&ef pdwfa&m*gonfwdkY\ "avhpdkufudkavhvmzdkY vdkonf/ vdkufydkYay;rnf[k ac:cJh&aMumif;vnf; q&m0efudk ajymayvdrfhrnf/ uRefrum; pma&;q&ml; l;aeoltjzpf pdwfusef;rma&;aq;Hkodk Ya&muf&oljzpfonf/

    OD;av;ESifh pum;ajymaeaomq&m0efonfuRefrudk wpfcsufwpfcsuf vSrf;Munfhonf/ uRefronf rsufvHk;oli,ftdrfudk yHkrSefr[kwfcsifa,mifaqmif&if; &ifwxdwfxdwf jzpfaerdonf/ r[kwfwmvkyfae&aom aMumuf&GHUpdwfESifh udk,fvkyfcsifonfudkjzpfatmifvkyf&rnfqdkaom ZGJqefqef acgif;rmpdwfMum;wGif uRefrpdwfonf yifyef;aeonf/ aq;HkwufcGifh& r&udk uRefrESifhpum;rajymMunfhbJ qHk;jzwfvdkufvQif odyfaumif;rnf[k awG;aerdao;onf/q&m0efudk rsufESmcsif;qdkif&rSm uRefr aMumufygonf/

    q&m0efESifh pum;ajymaomtcg uRrf;usifwwfajrmufaomq&m0efu uRefr\ pdwftajctaetrSefudkodNyD; uRefrudk [efaqmifvdrfnmol[lvlMum;xJ t&SufcGJ qGJxkwfavrvm;[k pOf;pm;rdNyD;uRefr xdwfvefYvmonf/ xdkifaeaomae&mrS jyefxGufajy;csifpdwf aygufvmonf/ xdkYaMumifh uRefr\

    uRefronf rsufvHk;oli,ftdrfudkyHkrSefr[kwfcsifa,mifaqmif&if;

  • the real lives, real stories20

    oGifjyifonf trSefwu,fpdwfa0'emcHpm; &oluJhodkYjzpfaernfxifonf/

    cPMumawmh uRefrudk olemjyKq&mrwpfa,mufu vmac:onf/ olu uRefrudk q&m0efa&SUoGif;onf/ q&m0efu ]orD; xdkif? bmawGjzpfaevJ ajymjyygOD;}[k csdKcsdKomom ar;\/ uRefru]aeaumif;ygw,f? nbufrtdyfwmaMumifh 'Daq;HkrSmem;em;aeaeae&if; uRefr 0goemygwJh vlawG&JUpdkufudk avhvmwmrsdK; vkyfvdkY&r,fvdkY 'DbufuOD;av;u ac:cJhvdkY vdkufvmwmyg} [k ajzvdkufonf/

    q&m0efru ]tdyfraysmfwm MumNyDvm;}[k ar;onf/ ]wpfveD;yg; xifwmyJ} [k uRefrajz\/

    ]]bmvdkY tdyfraysmfwmvJ}}]]tdyfr&vdkY}}]]orD;tdyfr&bl;qdkwm toHawG Mum;ae

    &vdkYvm;}}]][kwfw,f? [kwfw,f}}]]b,fvdktoHrsdK;vJ/ rif;vkyfEdkifw,f? rif;

    awmf w,f qdkwmrsdK;vm;/ 'grSr[kwf toHk;rusbl;/rif;u vlnHhyJqdkwJh toHawGvm;}}

    q&m0efr\ tar;onf ESyfaMumif;ay;onfh tar;rsdK; jzpfojzifh uRefr aysmfoGm;onf/uRefraysmfonfh taysmfudk q&m0efu jrifrnfxifygonf/ olYpdwfxJwGif uRefronf uRefr cHpm;ae&aoma0'emudk wul;wupOf;pm;aep&m rvdkawmhbJq&m0efodatmif today;Edkifojzifh aysmfoGm;aomtaysmf[k ,lqrnf xifygonf/

    ]]uRefru EdkA,fvfqk &awmhrSmav/jrefrmjynfrSm a':atmifqef;pkMunfNyD;&if EdkA,fvfqk&r,fholu uRefryJ q&mr}}

    uRefrtoHu tpGrf;ukef &TifjrL;wufMuGaeoH/ uRefrrsufvHk;\ oli,ftdrfonf wpfae&mwnf;rSm ililBuD;pl;pdkufvdkuf? wa&GYa&GU vnfvdkuf/

    rsufawmifzsm;udk ykwfcwfykwfcwf upm;aerdao;onf/

    pum;udk qufajymonf/]]uRefrpmtkyfu EdkA,fvfqk qefumwifxJ

    0ifoGm;NyD q&mr/ rMumcif tajzay:awmhrSmyg/0rf;omvGef;vdkY tdyfr&wm/ uRefrEdkifiH&JU pmay tqifhtwef;udk uRefr jrifhwifEdkifcJhNyD/ wm0efausEdkifawmhr,f q&mr? uRefr rawmfbl;vm;}}

    q&m0efru acgif;wndwfndwfjzifh NyHK;em;axmifonf/ ]"rwm vmwma&m rSef&JUvm;} [kxyfar;onf/ uRefru rSefaMumif;ajym\/ t&uf?bD,maomufwwfvm;[k ar;onf/ uAsmq&moli,fcsif;rsm;ESifhqHkvQifawmh bD,mwpfcGuf? ESpfcGufaomufavh&Sdonf[k uRefr ajzonf/ ]aemufraomufeJYawmhaemf? tdyfvdk Yr&wJhtxJrSm tJ'gaomufwmvnf; ygw,f} [k olu ajymonf/&nf;pm; &Sd? r&Sd xyfar;jyefonf/ uRefru t&ifu&Sdzl;aMumif; jyefajymvdkuf\/ tck uGJoGm;wmig;vavmufMumNyD[k ajymvdkufonf/ q&m0efruuRefrajymorQudk aq;rSwfwrf;wGif a&;rSwfaeonf/

    ]]&nf;pm;eJY jywfwkef;u awmfawmfcHpm;cJh&ovm; orD;? ajymjyygOD;}}

    q&m0efru MuifemvdkufavsmpGm ar;vmonf/

    ]]cHpm;&w,f q&mr/ 'gayrJh oleJY vrf;cGJNyD;awmh pmawG ydka&;csifvmw,f/ 'gaMumifhBudK;pm;a&;vdkufwm tckvdk EdkA,fvfqk &wJhtxdyJ}}

    ]][kwfvm;? orD;u EdkA,fvfqk &aeNyDvm;}}

    ]]twnfr&ao;ygbl;av? tprf; &wmtprf;/ EdkA,fvfqk qefumwifxJudk a&mufNyDqdkawmaocsm oavmufyJav}} [k uRefr jyefajzvdkufonf/

    q&m0efru uRefrudk NyHK;Munfhaeonf/NyD;awmh ar;cGef;awG trsm;BuD; ar;onf/

    uRefruvnf; uaygufwduaygufcsm jzpfaeatmif

    q&m0efr\ tar;onf ESyfaMumif;ay;onfU tar;rsdK;jzpfojzifhuRefr aysmfoGm;onf/ uRefraysmfonfU taysmfudk q&m0efu

  • 21

    tpGrf;ukefBudK;pm; jyefajzonf/ ajzae&if;u]q&mr? orD; 'DrSm vlemawGudk b,fawmh awGY&awmhrvJ? orD;awGYcsif? avhvmcsifwJh vlemawGav} [kjzwfajymypfonf/ }avhvm&awmhrSmyg? orD;uolwdkYeJYawmh a&mNyD;ae& vdrfhr,faemf/ 'grS teD;uyfavhvmvdkY&rSm} [k q&mru jyefajymonf/

    uRefr aysmfoGm;onf/ onftwdkif;qdkvQifonfrSmaq;Hkwuf&zdkY aocsmoavmuf &SdNyD[kawG;vdkufonf/ uRefr rodaom 0ef;usifopfrSmuRefr pdwf0ifwpm; &Sdaerdvdrfhrnf/ q&m0efruuRefrudk wpfae&mrSm oGm;xdkifNyD;apmifhzdkY ajymumuRefrudk vdkufydk YonfhOD;av;eJY ESpfa,mufwnf;ajymqdkMuonf/

    aordefYcscH&awmhrnfhw&m;cHvdk uRefrpdwfawG vIyf&Sm;aeonf/ aq;Hkwufp&mrvdkbJaomufaq;bJ ay;vdkufNyD; tdrfjyefvTwfrnfudk uRefrpdk;drfaeonf/ aq;HkwGif aq;HkwufvlemtjzpfvufcHvdkufNyDqdkrSom uRefr &ifxJrqE jynfh0rnf/

    q&m0ef\ cGifhjyKvufcHcsufaMumifh aq;HkrSmaecGifh&awmhrnfqdkaomtcg uRefr aysmfaerdonf/vlemrsm;udk vufcHawGYqHkaom yifrtaqmuftODrStrsdK;orD;vlemrsm;udkxm;&m taqmif (4) odkYoGm;&mpBuudk jzwfvsuf c&rf;a&mif0wf 0efxrf;wpfOD;uOD;aqmifac:oGm;onf/ uRefronf &ifwckefckef?aysmfaysmf&Tif&Tif? ayghayghyg;yg; jzpfae\/ uRefr\OD;wnf&mudk a&mufawmhrnf/ uRefr\ qE jynfh0awmhrnf/

    taqmif (4)\ t0if0a&mufaomtcgq&m0eftcef;? olemjyKtcef;rsm; &Sdaeao;onfudkawGY&jyefonf/ ckwifodkY ra&mufrD olwdkYESifh xyfawGY&OD;rnfavvm;/ ajym&OD;rnfvm;/ tqifajyyghrvm;/ pdk;drfpdwfonf &ifxJrS jyefxGufvmjyef\/teDa&mif0wfq&mrwpfa,mufESifh xyfawGY&onf/uRefrudk vdkufydkYonfh c&rf;a&mif0wfqDrS uRefr\vlemrSwfwrf;udk ,lum taotcsmvSefMunfhonf/

    NyD;awmhrS uRefrudk aocsmMunfhonf/]]pma&;zdkYtwGuf 'DudkvmNyD; avhvmwmqdk?

    [kwfvm;}}]][kwfw,f q&mr}}uRefr trSeftwdkif; rqdkif;rwG ajzvdkufjcif;

    jzpfonf/uRefronf EdkA,fvfqk&Edkifaom pmayrsm;

    a&;om;aeonfh pma&;q&mr/ jrefrmEd kifiH\pmaytqifhtwef;udk urmuodatmif jyKvkyf&efwm0eft&SdqHk;vlom;/ t&nftcsif;&Sdaom pmayrsm;udka&;om;Edkif&eftwGuf vlYpdkuf? vlY obm0? vlYpdwfudktao;pdwfavhvm&rnf[k cH,lxm;ol/ xdkYaMumifhpdwfusef;rma&;aq;HkwGif pdwfa0'emonfrsm;udkteD;uyfaoaocsmcsm avhvm&efvmcJhol[k uRefrESifhyxrawGYonfh q&m0efrudk ajymxm;onfjzpf&muRefr\ EIwfxGufpum;rsm;onf xdkaq;rSwfwrf;wGifa&;om;xm;NyD; jzpfaeayvdrfhrnf/

    teD0wfolemjyKq&mronf uRefrudk bmrQaxGaxGxl;xl; xyfrar;/ c&rf;a&mif0wf tpfrwpfa,mufudkac:um vdkufydkYzdkY ajymonf/ uRefrudkvdkufydkYonfhOD;av;udkrl ac:xm;ao;onf/ uRefr\t0wftpm;tdwfudkvnf; uRefrESifh wpfygwnf; xnfhray;vdkufao;ay/ vdktyfonfrsm;udk NyD;rS vmydkYay;rnf[k ajym\/

    OD;av;u]]orD;? nnf; 'DrSm pdwfat;vufat;eJY

    at;at; aq;aq;aecJhaemf/ pma&;zdkY avhvmolqdkawmhorD;udk Aircon ygwJhtcef;rSmxm;rSm? xrif;udkvnf;taumif;qHk;qdkifuae csdKifheJYydkYay;zdkY ydkufqH &Sif;xm;cJhr,f/ reufpmqdk&ifvnf; &S,fpm;&r,f/ bmrS ryleJY?udk,fpma&;zdkYtaMumif;om acgif;xJxnfhxm;/ q&mrawGu aq;wdkuf&ifawmh aomuf&r,faemf/ 'grStdyfaysmfrSm/ tdyfaysmfrS acgif;ydkMunfNyD; pmawG rsm;rsm;a&;EdkifrSm/

    uJ uJ? 0ifawmh orD;/ vdktyfwmawGudk

    uRefronf EdkA,fvfqk&Edkifaom pmayrsm;a&;om;aeonfUpma&;q&mr/ jrefrmEdkifiH\ pmaytqifUtwef;udk urmuodatmif

  • the real lives, real stories22

    q&mr awGu vmydkYay;vdrfhr,f}} [k w&Snfwvsm;rSmonf/

    OD;av;\ pdwfESvHk;aumif;rGefrI? uRefrtay: Muifemem;vnfrIaMumifh uRefr tm;wHkYtm;emyifjzpf&onf/

    OD;av;udk uRefru ]vdkufydkYay;vdkY aus;Zl;wifygw,f} [k dkdkusdK;usdK;av; ajymvdkufonf/

    xdkOD;av;ESifhwuG aq;HkrS q&m0efrsm;?q&mrrsm;tay: vdrfnm[efaqmifcJhrdonfhtwGufrdrdudk,frdrd vdyfjymrvHkaom cHpm;rIudk cHpm;ae&onf/wpfqufwnf;rSmvnf; uRefr pdwfa&m*gtajccHtqifhavmufawmh &Sdaevdrf hrnf[k rdrdbmomoHo,jzpfvmonf/ vlemaygif;rsm;pGmESifh qufqHzl;aom q&m0efrsm;? q&mrrsm;u uRefrudk wu,fhvlemwpfa,mufvdk jrifaejcif;rSm uRefru [efaqmifaumif;vGef; rjzpfEdkif/ uRefrudk,fEIdufu Bi-po-lar ac: pdwfuspdwf

  • 23

    a':jzLjzL0if;uRefr\ trnfrSm jzLjzL0if; ac: cifjzLjzpfygonf/pkd;vGifvGifESifh uRefronf tv,fwef;ausmif;om;

    ausmif;olb0u pwif cifrif&if;ESD;cJhMu\/ uRefru ausmufukef;ol/ pkd;vGifvGifu &efuif;om;/

    olu tvu 2? &efuif;? pdefaZ;AD;,m;rSm ausmif;wufcJh\/ uRefru txu 2? &efuif;? pdefrdkufu,frSm ausmif;wufcJhonf/

    uRefroli,fcsif;\ tdrfrSm olESifh tNrJqkH&onf/ uRefru &efuif;u oli,fcsif;tdrfodkY oGm;vnfvQif pkd;vGifvGifuxkdtdrfrSm tNrJa&mufESifhae\/ *pfwmwpfvkH;ESifh uRefrukd apmifharQmfaeovm; rodyg/

    ]]ig *pfwmwD;jy&rvm;? oDcsif;qdkjy&rvm;}}ol tNrJar;onf/uRefrwdk Yuvnf; i,f&G,folawG r[kwfvm;/

    a,musfm;av; oli,fcsif;onf *pfwm wD;wwfonf/ oDcsif;qdkwwfonf/ xkdYtwGuf uRefrwdkY aysmf&Tifonf/

    &efuif;qdkonfrSm tifrwef aysmfp&maumif;\/&efuif;ukd rarhEkdifzG,f&m cspfp&m"avhrsm; &efuif;rSm&Sd\/

    armifukdukd(tr&yl&)armifukdukd(tr&yl&)armifukdukd(tr&yl&)armifukdukd(tr&yl&)armifukdukd(tr&yl&)

    i,folrdkh

    vlom;ESifh&Sifoefjcif;

    "mwfyHk - ausmfxGef;Edkif(ION)tazmftoif;zGJY NyD;aomtcg oDcsif;rsm;ESifhvGrf;ygonf/ tdyfraysmf pdwfaMuEGrf;aomtcg

  • the real lives, real stories24

    exclusive

  • 25

    uRefrwdkh tdrfaxmifusprSm olu av;bD;um;av;ukd armif;onf/olhrdbrsm;uvnf; olhukd cspfMuygonf/ av;bD;um;a&mif;NyD;

    naewGif ykdufvkH;BuD;ay:rSm a,musfm;av;rsm;uxkdifNyD; oDcsif;qdkaewwfMu\/ *pfwmwD;aewwfMu\/

    uRefrwdkY rdef;uav;rsm;u vrf;avQmufMuonf/ Am'Hyifatmufu ckH0kdif;ay:rSm pkd;vGifvGifuxkdifNyD; *pfwmwD;vsuf oDcsif;qdkae\/ olonfwpfcg wpf&H vrf;ab;tkwfckHav;ay:rSm xkdifNyD;*pfwmwD; ae\/

    i,f&G,folawG r[kwfvm;/pdwftvdkukd vdkufumi,folrdkY rodwwfcJhyg/q,fausmfoufumvonf uRefrtwGuf

    vGrf;p&m jzpfaeygonf/ q,fausmfoufESifh &efuif;aygif;pyfvkdufawmh vSyaom tvGrf;oDcsif;av;jzpfoGm; onf/

    i,fi,f&G,f&G,frSmyif pdwftvdkukdvdkufumcspfoljzpfcJhMuygonf/

    tcspfukd OD;pm;ay;cJhonf/q,fwef;ajzNyD;wmESifh pkd;vGifvGifcdk;onfh

    aemufokdY uRefru aumufaumufygatmif vdkufawmhonf/ q,fwef;awmh atmifcJhygonf/ olu tm&fpDwl;rSm yxr ocsFmar*sm,lonf/ aemufawmh rvdkufEkdif lyaA'ajymif;,lonf/ okdYaomf oljyifyajzjzpfoGm;onf/ aemuf ausmif;xGufonf/ uRefruawmhpmay;pm,l ,ljzpfonf/

    ukdifZmESifholu tm&fpDwl;rSm cifrifcJhMujcif;jzpf\/ ukdifZmuvnf; &efuif;rSm aeonf/ ukdifZm?zdk;&Srf;? Axl;cspf? atmifckdifarmf/ olYtzGJUawG jzpfoGm;onf/ &efuif;om;rsm; jzpfMu\/

    uRefrESifh pkd;vGifvGifonf tdrfaxmifuswmapmonf/ uav;vnf; apmapm,ljzpfonf/ uRefrwdkYu &efuif;ESpfxyfwdkufrsm;bufrSm tdrfcGJaeMuonf/ olYrdbrsm;u q,fhESpfvkH;wef;bufrSm aeonf/abmvkH;uGif; jcm;xm;\/

    uRefrwdkYu ESpfxyfwdkufbuf trSwf 127?

    tcef; 7 rSm aeonf/pkd;vGifvGifu ZGJaumif;onf/ *pfwmwD;ae

    onf/ oDcsif;a&;aeonf/ ol\vdktyfcsufukd jznfhaewwf\/ uRefrwdkY tdrfaxmifusprSm olu av;bD;um;av;ukd armif;onf/ olYrdbrsm;uvnf; olYukdcspfMuygonf/ av;bD;um;a&mif;NyD; pD;&D;xkwfay;&ef olYtarukd oluylqmwwf\/ (ol\ av;bD;um;jzifh t&ufykH;rsm;ukd wifwifNyD; armif;cJh\)

    pdkk;vGifvGifu jzpfvdkpdwf tm;BuD;onf/ol atmifjrif&rnf[k olukd,fwdkif ,kHMunf

    rI &Sdae\/ av;bD;um;ukd armif;ae&aomfvnf; olu*DwtEkynmbufrSm atmifjrifrI &csifae\/

    pkdif;xD;qdkifoDcsif;? cif0rf;ESifh cifarmifwdk;oDcsif;? cdkifxl;oDcsif;? pmom;t"dym,f&Sdaom oDcsif;rsm;ukd olBudKuf\/ uRefrvnf; xkdYtwlyif/ cif0rf;\ ESif;qDjzL&JU ta0;uvlwpfa,muf pD;&D;xGufcsdefrSm olu ESif;qDjzLtaMumif; wzGzGajym\/ cif0rf;ukdolawmfawmfBudKuf\/

    uRefronf 17 ESpft&G,f om;ukd arG;zGm;cJhNyD;NyD/

    pkd;vGifvGifa&;aom ]&mZl;urr}oDcsif;ukdukdifZmqdkonf/ atmifjrifonf/ pdk;vGifvGifonfoDcsif;a&;q&mtjzpf todtrSwf jyKcH&NyD/

    na&mufvQif pkd;vGifvGifwdkY oli,fcsif;wpfpku *pfwmESifh xGufoGm;Mu\/ eHeufokH;em&DokdYr[kwf av;em&Dxdk;rS oljyefvm\/

    rmvmaqmifa&SUrSm? tif;vsm;aqmifa&SUrSmolwdkY oDcsif;qdkMuonf/

    taqmifa&SUu tkwfckHav;onf olwdkYavhusifh&mpif jzpf\/ olwdkYzefwD;aom *Dwukd tprf;oyfcH&m ae&mjzpfonf/

    uRefruvnf; pdk;vGifvGifukd atmifjrifaomaw;a&;? ausmfMum;aom aw;oH&Sif jzpfrnf[k,kHMunfaerdonf/ uRefru nykdif;rSm puLtdwfrsm;ukdaumfuyfNyD; 0ifaiG&Sm\/

  • the real lives, real stories26

    'kwd,ukd,f0efukd zsufcs&aumif;rvm;[k olhukd uRefrwdkifyifjzpf\/ olu ]orD;av;jzpf&if b,fUES,fvkyfrvJ}[k

    xkdacwfu ykdufqHukd taotvJ &SmazG&efrvdktyfyg/ awmfwefkH0ifaiGESifhyif rdom;pkavmufionf/

    uRefrwdkYESpfa,mufonf pmtkyfawG zwf&mrSmvnf; 0goemwlMu\/

    uRefru Nidrf;ausmf\0wKukd BudKufonf/wuokdvfbkef;Ekdif0wKukd BudKufonf/ taxmufawmfvSatmif\ bmomjyef0wKrsm;ukd tNrJzwfonf/

    pdk;vGifvGifvnf; bmomjyef0wKrsm;ukdBudKuf\/ jrefrmumvay: tcspfvkH;csif;0wKrsm;ukdolzwfwm rawGU&yg/ a&TOa'gif;\ wpfoufwmrSwfwrf;pmtkyfukd olzwfonf/ jroef;wifh bmomjyefaom avl;okefokef 0wKBuD;ukd olzwfonf/ yg&*l\pdw&avcg0wKukd olzwfonf/ xkdYaemufwGifawmheEmodef;ZH\pmtkyfrsm;ukd olzwfvm\/ boef;("rdu) \ pmtkyfukd olzwfonf/ xifvif;\wpfuRef;pH \ tjyefvrf;wdkY pnf;tjyifuvlwdkYolzwfonf/ tdrfrSm pmtkyfrsm;pGm&Sd\/ cifESif;,k?*sme,fausmfrrav; pmtkyfrsm; &Sdonf/ uRefrararupmtkyfESifhywfouf aom tvkyfukd vkyf\/

    ol\ yxrpD;&D;? rif;xufomwJhvlukdxkwfpOfu olYtaru pdefvufaumufwpf&H &Sd&mrSmwpfzufukda&mif;NyD; pkd;vGifvGifqEukd jznfhqnf;cJh\/ rif;xufomwJhvlrSm vlrodcJhyg/ xkdtcsdefuom;uav;rSm ESpfESpft&G,f/

    &efuif;wefaqmifwdkifyGJrSm uRefrcifyGef; pkd;vGifvGifonf pifjrifhay:wufNyD; oDcsif;qdk\/ olY'l;awGwkefaeonf/ uRefrrSm wxdwfxdwfjzpfae\/ olonf ajymif;zl;kd;rsm;pGmjzifh tm;ay;jcif;ukd cHvdkuf&\/ &efuif; wDwDpD (q&mtwwfoifausmif;) ukdifZmyGJrSm oDcsif;wufqdkonf/ ]]qif;awmh qif;awmh?bmaumifvJuGm? bmoDcsif;awG qdkaewmvJuG}}

    uRefra,musfm; pdk;vGifvGifrSm atmfwmaigufwmcH&onf/ okdYaomf ol ZGJravQmhcJhyg/atmifjrif&rnf[k ol ,kHMunfaeqJyif jzpfygonf/

    usIH;rnf[k ol b,faomtcgrS rawG;yg/

    cspfvlrdkuf pD;&D;acG &Daum'if;vkyfpOfrSmuRefru ol\ 'kwd,ukd,f0efukd aqmifxm;&\/

    ratmifjrifcif? rwnfNidrfcif? uoDpOfumvjzpf\/ 'kwd,ukd,f0efukd zsufcs&aumif;rvm;[k olYukd uRefr wdkifyifjzpf\/ olu ]]orD;av;jzpf&ifb,fhES,fvkyfrvJ}}[k ajym\/

    olu orD;av; vdkcsifonf/om;uav;armifa'0ukd uRefrarG;zGm;NyD;cJh

    NyDr[kwfvm;/ olorD;av;vdkcsifonfrSm obm0usygonf/ olYtaruvnf; ajrrav;vdkcsifonf/

    uRefr ukd,f0ef aqmifxm;onf/aygufwl;vnf; uRefryif ayguf&onf/

    oHacsmif;kdufvnf; uRefryif jzpfonf/ ajrmif;azmfvnf; uRefryif jzpf\/

    pkd;vGifvGifuawmh *pfwm wD;aeonf/oDcsif;qdkaeonf/

    uRefru ol\ pdwful;pdwfoef;rsm;? ol\psmef0ifpm;rIrsm;ukd rzsufqD;vdkyg/ okdYaomf uRefrrSmyifyef;onf/ aeYrSmvnf; v,fpkduf&Sif;kH;rSm 0efxrf;tvkyfvkyfao;\/ nrSm puLtdwf aumfuyf&\/

    ol\ 'kwd,pD;&D; ]cspfvlrdkuf}rSm xGufxGufcsif; ratmifjrifcJhyg/ uRefr tawmfav; pdwf"mwfusae\/

    vufzuf&nfqdkifawGuvnf; pkd;vGifvGif\ cspfvlrdkufukd rzGifhMuao;/

    cspfvlrdkufcspfvdkYrdkufcJhw,fxkdrQaumif;aom oDcsif;ukd vltrsm;u

  • 27

    wm;a&mUuwfay:rS udk,fawGYtjzpfrSefrsm; - 2aejcnf (wm;a&mU)aejcnf (wm;a&mU)aejcnf (wm;a&mU)aejcnf (wm;a&mU)aejcnf (wm;a&mU)

  • the real lives, real stories28

    uRefrtESpfoufqkH;? wefzdk;txm;&qkH; t&mwpfckukd ajymygqdk&if Tarot (wm;a&mh) uwfawGygyJ/b,foGm;oGm; ukd,feJYruGm tNrJ,loGm;wwfwJh wm;a&mhuwfawG[m puLum;csyfawGayrJh uRefrtwGufawmhtouf&SdwJh rsuf0ef;wpfpkHygyJ/ tjriftmkHtm;enf;aewJhvlwpfa,muftwGuf yg0grsufrSefav; wpfvuf vdktyfovdk uRefr&JU tm;enf;aeao;wJh tjrifpGrf;tm;awGukdwm;a&mhrsufrSefav;eJY MunfhrSom rIef0g;aewJht&mrsm;ukdMunfvifpGm jrif&wmrdkYyg/ wm;a&mhuwfawGu uRefr&JUrsufrSefav;awGygyJ/

    vlwpfa,muf uRefrudk ajymcJhzl;wJh pum;av;yg/ ]]Freedom qdkwm bmvJ abmifusOf;usOf;av;rMunfhygeJY/ vGwfvyfpGmawG;ac:yg/ a&S;kd; rpGJygeJYvm;/wm;a&mhu'fjym;awG ajymwdkif;omrSefae&if [m;[m;[m;}}avSmifajymifpGm ajymcJhwJh olY&JUpum;awGu olY&JU FreedomygyJ/

    wm;a&mhuwfawG[m olYtwGuf? r,kHMunfaomvlrsm;twGuf oknwpfvkH;ygyJ/ tEkwfvuPmygwJh oknwpfvkH;aygh/ uRefrtwGuf wm;a&mhuawmh taygif;vuPmygwJh oknwpfvkH;yg/ wm;a&mhaA'if[m wduswJhudef;*Pef;? ykHaoowfrSwfcsufawG r&Sdygbl;/ odyfukdFreedom jzpfygw,f/ rdrd&JUpdwfpGrf;tm;&Sd&if &SdoavmufvGwfvyfpGm awG;ac:tajz&SmEkdifygw,f/ wm;a&mhrSm ,Mwmr&Sdygbl;/ uHomvQif t"duyg/ uHtm;aumif;ae&if aumif;oavmuf tusKd;&SdEkdifNyD; uHtm;enf;ae&ifvnf; ukokdvf

    vlom;ESifh&Sifoefjcif;

    uRefrpdwfxJ 0rf;omrdygw,f/jrwfpGmbk&m;&JY ouFef;ukd 0wfxm;wJU

  • 29

    tcef;xJa&mufwmeJh t0wftpm; tdwfawGcs? tcef;wHcg;awGzGifhvSnfUywfMunfU&if; [kdw,ftwGif;tjyifrSm &SdaeMuaom

    jyKvkyfNyD; tcsdefumvukd apmifhaekHtjyif bmrSrwwfEkdifygbl;/

    rdrd uHaumif;zdkY jrwfpGmbk&m;ukd b,f&uf?b,ftcsdef? b,fyef;? b,ftGefY? b,ftokwf? b,ftoD;? bm xrif; bmvkyfygqdkwJh tvSL'geukd acgif;pOfwyf vSL'gef;wJh a&S;kd;pGJawG vkyfzdkYrvdktyfygbl;/uHaumif; csif&if 'gejyKyg? oDvapmifhyg? arwmbm0emyGm;yg/ tcsdef&ufawG rvdkygbl;/ pdwfapwem&Sd&if csufjcif; ukokdvfaumif;rI jyKvkyfyg/

    rdrdapwemaZm xufoef&if xufoefoavmuf csufcsif; okdYr[kwf 7 &uf? 7 vtwGif;tusKd;ay;vdrhfr,fvkdY bkef;awmf BuD;jrwfvSygaomAk'jrwfpGmbk&m;u a[mMum;cJhygw,f/ Akduft&rf;qmaewJh vlwpfa,muftwGuf xrif;jzpfjzpf? aygifrkefYjzpfjzpf a&G;cs,faep&m rvdkygbl;/ ta&;BuD;wm olAkdufjynfhatmif pm;vdkufzdkYygyJ/

    uavmNrdKUu rjrif&aom e*g;rsm;

    aEG&moDausmif;ydwf&ufrSm uRefrwdkYrdom;pkuavmNrdKUav;ukd tvnfa&mufjzpfcJhygw,f/ tvnfqdkayrJh cifyGef;jzpfol OD;iSufaysmaMumftwGufuawmhtvkyfeJY um;kdufzdkYyg/ uavmNrdKUav;u awmifawGtxyfxyfeJY at;csrf;wdwfqdwfpGm om,mvSywJh NrdKUwpfNrdKUyg/ uRefrwdkYcPwm wnf;cdkzdkY uavmNrdKUay:u WINNER HOTEL ukd a&mufcJhygw,f/ [kdw,ftcef;xJa&mufwmeJY t0wftpm; tdwfawGcs? tcef;wHcg;awGzGifh vSnfhywfMunfh&if; [kdw,ftwGif;tjyifrSm &SdaeMuaom jriftyfrjriftyf yk*dKvf taygif;ukd uRefrarwmykdYygw,f/

    uRefrwdkYu {nfhonfrkd Y tdrf&SifawGukdarwmjzifh EIwfqufwmyg/ avmurSm olYae&meJYolqdkif&mykdif&mawGqdkwm &SdESifhaeNyD;om;rdkYyg/ arwmonftaumif;qkH; rdwfaqG zGJUenf;ygyJ/

    yifyef;vmorQ cPwm tem;,l tyef;ajz

    aecsdef [kdw,fa&SUukd Iwifum;a&mufvmygNyD/ tckkdufr,fh Zmwfum;u 'gkdufwmaeykdif&JU ]]&GmaysmufBuD;}} ADG'D,kdZmwfum;yg/ rif;om;u pnfNzdK;?rif;orD;0kdif;pkcdkifodef;? rpkd;rdk;Munf? OD;aZmf0if;Ekdif?OD;iSuf? aZmfaZmfatmif? eEausmfpGm? tpnfeJY wjcm;ZmwfykdYrsm;pGm ygygw,f/ pa&mufwJhaeYrdkY uRefrwdkYom;trdawG Iwifukd vdkufroGm;bl;/ [kdw,frSmoufomovdk tem;,laecJhygw,f/ OD;iSufuawmhtvkyfeJYrdkY rem;&ygbl;/

    t0wftdwf,lNyD; vdkufoGm;&wmaygh/ uRefrwdkYtcef;&JU a&SUrsufESmcsif;qkdifrSm 'gkdufwmaeykdifwdkYrdom;pkaeygw,f/ uRefrwdkY acgif;&if;bufrSm um;vrf;rBuD;&Sdw,f/ um;vrf;&JU ab;bufrSm bkef;BuD;ausmif;eJY qdkifcef;awG&Sdw,f/ uRefrwdkYaeYwdkif; tm;ay;&r,fh xrif;qdkifwpfqdkif &Sdygw,f/ qdkifemrnfu]]OD;okarmif}}wJh/ vuf&mt&rf;aumif;wJh xrif;qdkifav;yg/ qdkifykdif&Sifu t&rf;oabmaumif;ovdkqdkif0ef xrf;awGuvnf; apwemykd tvdkufod ysLiSmvGef;Muolrsm;rdkY 'Dxrif;qdkifav;ukd uRefr oabmusrdygw,f/

    npmpm;NyD;vdkY tem;,lcsdefrSm uRefr bk&m;0wfjyKzdkYvkyfygw,f/ uRefroGm;av&m tNrJygwwfwmaemufwpfck&Sdygao;w,f/ 'guawmh y|mef;usrf;pmtkyfyg/ aeYwdkif;ylaZmfaeMurdkY tckvnf; ,lvmjzpfygw,f/ pmtkyfu t&G,fBuD;w,f/ txlu wpfvufrausmfausmf xlvdkY o,f&wm tenf;i,f 0efBuD;ayrJh&atmif ,lvmjzpfygw,f/ ckwifaygifav;ay:aomufawmfa&wpfcGuf wifNyD; jrwfpGmbk&m;ukd pdwfeJY &nfrSef;NyD; a&awmfuyf y|mef;&Gwfygw,f/ uavmNrdKU&Sd NrdKUapmifhewf? awmapmifhewf? awmifapmifhewfeJYjriftyfrjriftyf yk*dKvfawGtm;vkH;ukd arwmykdY trQa0um uavmNrdKUav;&JU yxrqkH;ncsrf;av;ukd at;csrf;pGm ukefqkH;cJhygw,f/

    eHeuftmkHvif; aerif;BuD;eJYtwl Ekd;xvmcJhcsdef ESif;azG;azG;av;awG at;pufwJhavEkav;awGukd

  • the real lives, real stories30

    tay:rsufESmMuufrSm uyfaeMuwmjrif&awmh OD;iSufukd atmfac:rdw,f/tdyfaewJh OD;iSufuxvmNyD; vdyfjymawGukdjrifawmh

    SLIduf&if; tcef;a&SUu 0&efwmav;rSm ajcpkH&yfNyD;acgif;armhMunfhrdcsdef tr,fav; vdyfjymawG? vdyfjymawG trsm; BuD;ukd awGUvdkuf&w,f/ vdyfjymtjzLa&mif?vdyfjym trnf;a&mifawG taumif 50? 60 avmuf&Sdr,f/ wpfvufrt&G,f enf;enf;ao;wJh t&G,f&SdwJhvdyfjym awGeJY vufwpf0g;pmausmfausmf qifvdyfjymtjzLa&mifeJY tnKda&mif ESpfaumifvnf;ygw,f/ tay:rsufESmMuuf rSm uyfaeMuwmjrif&awmh OD;iSufukdatmfac:rdw,f/ tdyfaewJh OD;iSufuxvmNyD; vdyfjymawGukdjrifawmh ]tpuwnf;u &Sdaewm aerSmyg?aeygap olYbmom ol}wJh/ uRefru raeYu vkH;0r&Sdbl;/]tckreufrSawGUwm? raeYu om;ESpfa,muf aqmhaewm 'Dtay:rSm bmrSr&Sdbl;vdkYajymawmh OD;iSufuaemufawmhjyefoGm;rSmaygh xm;vdkufyg}wJh/ uRefruawmh tonf;,m;w,f/ vdyfjymawG trsm;BuD;jrif&wm pdwfxJwpfrsKd;BuD;yJ/

    uRefrwdkYom;trd Iwifum;eJY kdufuGif;ae&mudk vdkufvmcJhygw,f/ trdk;rygwJh Iwifum;ay:rwfwwf&yfolu&yf xkdifoluxkdif pum;awGajymoDcsif;awGqdkum aysmfaysmfyg;yg; oGm;Muwmaygh/uRefruawmh ab;ywfywfvnf awmifawG? csKdifhBuD;awG t&rf;eufvdkY odyfrMunfh&JwmeJY xkdifae&if; vufxJ0wf&Gwfpmtkyfukdif y&dwf&GwfaeawmhwmygyJ/ uRefrwdkYoGm;aewm a&,m;&Gmav;qDukdyg/ awmvrf;awGuMurf;w,f/ awmifBuD;awGukdywfNyD; azmufxm;awmhvrf;usOf;av;xJ auGU0kdufNyD; oGm;&wm? ab;rSm tumr&Sdbl;/ acsmufBuD;awGyJ&Sdwmqdkawmh pdwfuenf;enf;awmh vefYrdwmaygh/

    awmapmifhewf? awmifapmifhewfawGukdomuRefr arwmykdYaerdygw,f/ a&,m;&GmqdkayrJh &GmxJrSmr[kwfygbl;/ &GmuaequfoGm;&wJh awmBuD;xJrSmyg/t0ifrSm bkef;BuD;ausmif;wpfausmif;&Sdw,f/ rNyD;ao;wJhapwD wpfqlvnf;&Sdw,f/ uRefrwdkYtm;vkH; bkef;BuD;ausmif;xJ 0ifoGm;awmh oufawmfi,fi,f q&mawmfwpfyg;ukd zl;awGU&w,f/ rif;om;pnfNzdK; tar

    tefwDoDu q&mawmfukd EIwfquf pum;ajymumtvSL0wKaiG vSL'gef;cJhygw,f/

    uRefrwdkYtm;vkH; q&mawmfukd EIwfqufuefawmhNyD; OD;iSufwdkYIwif&Sd&m ae&mukd avQmufvmcJhygw,f/ OD;iSufwdkYtzGJU um;kdufzdkY qufwifjyifqifaeMuw,f/

    aMu;qif;wk jrwfpGmbk&m; kyfyGm;awmfwpfqlukdvnf; vSrf;jrif&w,f/ bk&m;kyfwktay:ukdwkdifav;acsmif;a'gufeJY axmifxm;NyD; a[mif;EGrf;aewJhtrdk;wpfck umxm;w,f/ kyfwk&JUab;em;av;rSma&wHcGefvkd awmifay:u usvmwJh a&awGpD;0ifaewJhacsmif;ao;ao;av;wpfck &Sdw,f/ a&uef&JUtv,frSm bk&m;kyfwkukd uGyfyspfay:wifNyD; wnfxm;wmyg/

    'DvdkawmeufBuD;xJrSm bmvdkYrsm; bk&m;BuD;ukd wnfxm;MuwmvJqdkwm odcsifayrJh b,folYukdrSar;rMunfhrdcJhygbl;/ um;kdufzdkYtwGuf a[mif;EGrf;aewJh trdk;BuD;ukd NzdKcsvdkufw,f/ csufjcif;qdkovdkavawGwdkufvmygw,f/ avjyif;wdkufwmu awmfvnfoHBuD;eJY aMumufzdkYaumif;w,f/

    uRefr owd&rdwmeJY rif;om;pnfNzdK;tarukd]]tefwDa& avjyif;wdkufwm bk&m;trkd;zsufvdkufvdkYrBudKufwmjzpfr,f? trdk;udk jyefaqmufay;yghr,fvdkYajymNyD; awmif;yefvdkufygvdkY}} ajymrdw,f/ tefwDoDu vuftkyfav;csD bk&m;wNyD; awmapmifhewf?awmifapmifhewfawGukd awmif;yefvdkufwm avjyif;wdkufwJh t&SdefavsmhNyD; NidrfoufoGm;w,f/ uRefrukdtefwDoDu b,fvkdodwmvJvdkY vmar;w,f/

    uRefru pdwfuxifvdkYyg tefwDoDvdkYajzawmh uRefrukd tHhMoNyD;Munfhaew,f/ uRefrwdkY bk&m;ukd uefawmhMuw,f/ uRefrpdwfxJ 0rf;enf;ovdkjzpfrdw,f/ a&uefem;&yfaewJh om;tBuD;u uRefrukd]]arar om;wpfukd,fvkH; MuufoD;xaew,f? csrf;vnf; t&rf;csrf;w,f}}ajymvkdY om;udktaEG;xnfay;0wfNyD; ta0;uaeyJ bk&m;ukdMunfhaerdw,f/

  • 31

    uAsmq&matmifcsdrfhukd '*kHNrdKUopfajrmufykdif;u olYaetdrfwGif? olwdkYvrf;xdyfu oleHeufwdkif; xkdifaeus vufzuf&nfqdkifwGif uRefawmf oGm;a&mufawGUqkHcJhonf/ pae okH;Budrf awGUqkHcJhygonf/ olYb0rSm toHzrf;pufESifh toHzrf;jcif;ukd yxrqkH;awGUBuHHK&onf[k oluajym\/

    olYuAsmukd uRefawmfonf wefzkd;xm;vsuf tNrJzwfonf/ ol\uAsmq&mb0ukdvnf; uRefawmfonf tNrJtav;jyKrd\/ ol\ uAsmq&mb0rSm xufoefaysmf&Tif&wmawG? 'kuBuHKawGU&ykHawGukd episode wpfuGufESpfuGufrQ uRefawmf odcsifonf/

    ]]tBuD;tus,f 'kua&muf&wm? tBuD;tus,f BudK;pm;&wmrajymawmhygbl;? rajymcsifawmhygbl;}}

    olu ajymonf/]]ajym&ifawmh tBuD;BuD;aygh/ rajym&ifawmh bmrSr[kwfbl;aygh}}olu ajymonf/yufvufukvm;xdkifay:rSm ol xkdifaeonf/ cyfapmapmu 8^or

    rSwfwdkifxdyfu vufzuf&nfqdkifrSm olESifhtwl vufzuf&nfaomufcJhMu\/olu OD;xkyfaqmif;vdkY/

    ]]igu aiGUaiGUav;yg/ ayghqdrfhaomufvdkY}}uRefawmfonf olYtoHukd Mum;&onf/ olYtoHukd uRefawmftNrJ

    em;pGifhxm;yg\/ ol xkdifaeonf/ yufvufukvm;xkdifay:rSm/ olYtdrfrSm/olYNrdKUrSm/ aiGUaiGUav;/ tufuGJ[ef/ olYtoH/ okdYaomf twGif;rSm? taemufrSmMunfvifaom toHwpfoH &Sdaeonf/

    ]]igwdkYtEkynmu aiGawG r&bl;}}

    atmifcsdrfUarmifukdukd(tr&yl&)armifukdukd(tr&yl&)armifukdukd(tr&yl&)armifukdukd(tr&yl&)armifukdukd(tr&yl&)

    tEkynm

  • the real lives, real stories32

  • 33

    uAsm\taemufrSm Munfvifaom toHwpfoH/uRefawmfwdkh tNrJMum;aeonf/ tawmifyHwpfpkHjzifh

    vrif;onf aiGr&cJhyg/Mu,fyGifhonf aiGr&cJhyg/tvif;a&mifukd,fwdkifu aiGr&cJhyg/prf;a&at;ukd,fwdkifu aiGr&cJhyg/opfyifxufrSm opfcGyef;jzLjzLav;onf wG,f

    uyfvsuf yGifhae\/ opfcGyef;ukd,fwdkifu aiGr&cJhyg/okdYaomf uRefawmfwdkYu cspfcJhonf/vrif;? Mu,fyGifh? tvif;a&mif? prf;a&at;?

    opfcGyef;jzLjzL/ uRefawmfwdkY cspfcJhonf/ol\ uAsm/ uRefawmfwdkY cspfcJhonf/ uAsm

    \ taemufrSm Munfvifaom toHwpfoH/ uRefawmfwdkYtNrJMum;aeonf/ tawmifyHwpfpkHjzifh tcsdefra&G; ysHoef;Ekdifatmif olYuAsmukd uRefawmf zwfonf/

    atmifcsdrfh uAsm/uRefawmf zwfonf/cifcifysKda&? ydawmufyef;awG yGifhayghatmifcsdrfhuAsm/ uRefawmfzwfonf/pdefvdkvufaewJh ZDZ0gyef;rsm; arT;cJhvdkYtJhonfvdk/ atmifcs drf huAsm/ uRefawmf

    zwfyg\/

    igwdkY rarhMuzdkYigwdkY rarhMuzdkYigwdkY b,farhvdkYjzpfrvJigwdkY rarhMuzkdYatmifcsdrfhuAsm/ uRefawmf zwfyg\/

    olYuAsma&;ouf ESpf 40/ uRefawmfonfolY b0ukd azmfjyEkdifvdkYvm;/ pae okH;vD/ pae okH;cg/uRefawmfESifhol ayghayghyg;yg;rQom pum;ajymcJhMuonf/a&S;a[mif;aESmif;jzpfrsm;? vufzuf&nfqdkifrsm;? taygif;toif;rsm;? oli,fcsif;rsm;/

    taemufrSm Munfvifaom toHwpfoH&Sdaeonf/ twGif;rSm trSefw&m; toHwpfoH &Sdaeonf/

    av;eufaomb0ukd ayghayghyg;yg; vGwffvGwfvyfvyf wifjywwf&ef vdktyfaom acwftcgokdY a&mufaeNyD/

    rMum;&MumwJh rmrmat;oDcsif;rsm;igwdkY Mum;&NyDatmifcsdrfhuAsm/ uRefawmf zwfygonf/rdk;&Gmaew,f/ opf&Gufpdrf;pdrf;/ rwlcJhwmawG

    wlcJhw,f/ wa0ga0g uw&mvrf;acsmacsmatmifcsdrfhuAsm/ uRefawmf zwfyg\/ b0xJ

    rS b0ukdacsmif;NyD; avmuxJrS avmuukdacsmif;NyD;urmxJrS urmukdacsmif;NyD;? 0g,rpkdufNyD;? tm;pkdufNyD; olYtvkyfol vkyfcJhygonf/

    tJ'D atmifcsdrfhuAsm/ uRefawmf zwfygonf/

    1973 okdYr[kwf 1974/uRefawmf pD;yGm;a&;wuokdvfrSm pD;yGm;a&;

    em;rvnfaom ausmif;om;b0/ 0if;rif;axG;ay;cJhaom ]aeYpGJausmf 'kdif,m&D pmrsufESmrsm;}? xkdYaemuf]opf&Guf taorsm;ay:rS &ufpufaom *Dw}/

    vufa&;riful; uAsmpmtkyfESpftkyfxJrSm atmifcsdrfhuAsmukd uRefawmf pwifzwfzl;onf/ xkduwnf;uatmifcsdrfhuAsmukd uRefawmf odcJhonf/

    xkdYaemufrSmrS 1971? 1972 rdk;a0uAsmrsm;ukdwuokdvfpmMunfhwdkuftay:xyfokdY uRefawmf wufwuf zwfonf/

    &efukefNrdKU pD;yGm;a&;wuokdvf y&0kPfxJrSmacwfay:tEkynmukd uRefawmf pwifawGUzl;onf/ wuokdvfrsm; pmMunfhwdkuftay:xyfrSm uRefawmfonf uAsmukd tl;trl;zwfrdonf/

    ukudKyGifh0g0grsm; a

  • the real lives, real stories34

    xkdrdk;a0r*Zif;rsm;wGif atmifcsdrfhuAsmukd uRefawmfjyefzwf&onf/ uAsm\ taemufrSm xl;qef;aom

    &nfqdkifrSm? pD;yGm;a&;wuokdvf yifrtaqmufttkH\pmoifcef;rSm 0if;rif;axG;tyfxm;cJhaom ]opf&Guftaorsm;ay:rS &ufpufaom *Dw} tkyfa& 30 ukdoli,fcsif;rsm;xH uRefawmfa&mif;onf/

    csdef;pma&mufrSm aMumufrdw,folr\ a&SUjyemem&DuAsmrsm;ukd wuokdvfrsm; pmMunfhwdkuf

    tay:xyfrSm rdk;a0r*Zif; aygif;csKyfBuD;rsm;xJuzwfonf/ c&D;rqkH;ao;yg/

    em&Datmifcsdrfhonf tonf;pGJ uAsmq&m jzpfoGm;

    \/1975/ uRefawmf\ aemufqkH; pmoifESpfNyD;

    qkH;cJhNyD/ rnfokdYyifjzpfap atmifcJhNyD/uRefawmfhNrdKUuav;rSm pmtkyftiSm;qdkif tao;

    av; zGifhxm;onf/ rdk;a0r*Zif;ukd ukdatmifarmfwdkY?ukdoef;tkef;wdkY ukdifonf/ xkdrdk;a0r*Zif;rsm;wGifatmifcsdrfhuAsmukd uRefawmf jyefzwf&onf/ uAsm\taemufrSm xl;qef;aom arSmf&Sdaeonf/ toHwpfoH&Sdaeonf/

    tpDtpOfrJh tpD&ifcHpmuRefawmf zwfonf/oDcsif;awGeJY naeuRefawmf zwfonf/tJ'DreufuTefYTefYodef;uav;[mcPav;yg ukdukd&,fqdkNyD;wJhaemuf"mwfobm0&JU aumufauGUrIukd em;rvnf&Smckrsm; b,fvdkae&SmygvdrfhoDcsif;awGeJY naexJrS uAsmpmom;/ uRefawmf

    tNrJ tvGwf&aeygonf/cufwmuvufywfem&Dr&Sd? jyu'defr&Sd'gaMumifh b,faeYb,ftcsdef&,fvdkY ajymcGifhr&Sd

    xGef;ndxm;ygw,ftarSmifacwfxJwGif tEkynm vif;cJhonf/

    uAsm/ oDcsif;/ uRefawmfwdkY &ifxJwGif ykd 0if;ycJh\/opf&Gufrsm; ykdpdrf;aom rdk;Owkvdkyif tarSmifacwfxJrSm

    uAsmESifh oDcsif;onf ykdrdkpdrf;pkdae\/uRefawmfwdkY rSwfrSwf&& &SdcJhonf/uRefawmfwdkY xdxdrdrd jzpfcJhonf/uRefawmfwdkY pdrf;pkdcJhonf/uRefawmfwdkY 0if;rSnfhcJhonf/uRefawmfwdkYonf ysHoef;EkdifcJh\/ykZGefawmif anmifwef;qdyfrSm]ydawmufyef;} qdkufygNyDvm;/rdrdtcspfukd apmifha&SmufcJhjcif;twGufiSufuav;&,f aus;Zl;wifygw,f/1978? rwfvxkwf? rdk;a0r*Zif;xJrS oDcsif;

    awGeJYnae uAsmpmom;rsm;jzifh uRefawmfwdkY\ b0onfvSyaom jyZmwfwpfyk'f jzpfcJh&onf/

    0if;rif;axG;onf rIdif;&mjynfhta&;jzifh tif;pdefaxmifxJ ra&mufrDav;u taemf&xmvrf;ab; vufzuf&nfqdkif\ xdyfqkH;pm;yGJ0kdif;rSm atmifcsdrfhESifh rdwfqufay;cJhonf/

    1988? ql;avvrf;u a&Tvrif;wGif cspfyef;yGifhawG a0pnfrSmvm; pmtkyftwGuf rkwfokHukd ykHrsm;tyfpOf atmifcsdrfhESifh jyefqkHawGU&onf/

    c&pfESpf 2000 0ef;usifumvrsm;/ bD,mwpfcGuf ESpfcGuf/ wpfBudrf? ESpfBudrf? okH;Budrf/ atmifcsdrfhESifh ESpfa,mufwnf; qkHcGifh&onf/ rSwfrdorQrSmum;rSwfwdkifrSm trSwfwrJh qkHjzpf&mu bD,mqdkifokdYa&mufoGm;wwf\/

    xkdYaemuf Akdvfatmifausmfvrf;u vufzuf&nfqdkifrSm ESpfawmfawmfMumrS jyefqkH&onf/ vrf; 40xdyf AkdvfcsKyfvrf;ay:u vufzuf&nfqdkifrSm xyfqkH

  • 35

    olonf ausmif;oifynma&;ukd t,kHtMunfBuD;pGmr&Sdwwfyg/ ausmif;rwufjzpfaom &ufrsm;u

    &onf/ 2012? rEav;u K oD[\ aus;Zl;aMumifhq&mpHvrf;u rpwm*pfwmrSm atmifcsdrfhESifh rdk;BuD;csKyfxdatmif twlqkH&onf/ K oD[ &efukefokdY a&mufvmwdkif; atmifcsdrfhESifh tcsdefMumMum aomufcGifh&onf/ol oDcsif;qdkonf/ ol aysmf&Tifonf/ ol vIdufvSJonf/azmfa0;ukd trSwfw& &SdvSaMumif; ol vIdufvSJpGmajymjyonf/ a&Tref;wifarmif\ atmifygapoDcsif;ukd olonf rwfwyf&yfNyD; atmf[pfoDqdkonf/ xdkYaemuf wpfae&mwGif pkdif;xD;qdkifoDcsif;ukd tm;vkH;twl0kdif;oDqdkMuonf/ ukdausmf&Jvnf; yg0ifonf/ atmifcsdrfh\vlYtjzpfonf xkdrQ cspfp&maumif;aMumif; uRefawmfykdrdkodem;vnfrdonf/

    avmuewfwGif usif;yaom ]]csrf;ESifhcsdrfh}}\yef;csDjyyGJrSm olYukd t0wftpm; opfopfvGifvGifESifh &Tifvef;pGm awGU&onf/

    ,ck 2015? Zefe0g&D/paeokH;vD olESifh pum;ajymcJhonf/&Daumf'gxJrS olYtoHukd? q&maZmf*sD\ NrdKUjzpf

    aom zsmykHNrdKUu aiGusm;rif;wnf;cdkcef;rSm uRefawmfem;axmifonf/

    uRefawmf wpfcgrS ra&mufzl;aom zsmykHNrdKUjzpfygonf/ uAsmq&m atmifcsdrfh\ toHukd aZmf*sD\NrdKUrSm zGifh em;axmifjcif;/ zsmykHokdY ra&mufrDrSm '*kefwm&m\ usKdufvwfNrdKUukd uRefawmfonf um;ay:rSai;armcJh\/ uAsmq&matmifcsdrfh\ toHrsm;jzifh '*kefwm&m\NrdKU? aZmf*sD\NrdKUukd uRefawmf jzwfoef;cJhjcif;/

    aZmf*sDpmMunfhwdkufrSm atmifcsdrfh\ vli,fwpfa,muftaMumif; uAsmpmtkyfukd &SmrawGUEkdifojzifhuRefawmfonf &efukefa&TNrdKUawmfokdY jyefcJhygonf/ &efukefNrdKUu uRefawmfhtcef;xJrSm atmifcsdrfhuAsm tpkHtvif&Sdaeonf r[kwfvm;/

    igwdkY[m tNrJcspfa&;qdkcJhovdkigwdkY[m tNrJtjiif;y,fcHcJh&ovdkatmifcsdrfhuAsm/ uRefawmf zwfonf/

    cifcifysKda&ig apmifhcJhw,f/yvufazmif;tus,fBuD;eJY igwdkYNrdKU&JUvrf;r&SdawmhNyD/ukudKyif tBuD;BuD;awGr&SdawmhNyD/acsmif;Munfhaygufuav; wpfayguf&SdwJhtxyfcdk;av; r&SdawmhNyD/cifcifysKda&ig apmifhcJhw,f/atmifcsdrfhuAsm/ uRefawmf zwfonf/

    1948? ar 1 wGif &efukefNrdKU olYukd arG;zGm;onf/ zciftrnf OD;bat;/ rddciftrnf a':oef;/olYemrnf&if;rSm ausmfoef;/

    ]]aecJhwJh ausmif;awGu rsm;w,f/ a&T*kHwdkif?ausmufajrmif;? ewfacsmif;ygw,f/ wpfESpfpD aecJhwmvnf; &Sdw,f/ wpfESpfwnf;rSm ESpfausmif;ajymif;wmvnf; &Sdw,f/ jyemawmh r&Sdbl;/ wcsKdUausmif;awGu xlaxmifcgpqdkawmh ausmif;om;tiftm; vdkw,f/ausmif;om;twGuf tcGifhta&; vGwfvyfwmrsm;w,f}}

    olu ajymonf/olonf ausmif;oifynma&;ukd t,kHtMunf

    BuD;pGm r&Sdwwfyg/ ausmif;rwufjzpfaom &ufrsm;uykdrsm;jym;vmonf/ ausmif;u q&m? q&mrrsm;uvnf; wif;usyfvSonf r[kwf/ tjypf jrifvSonfr[kwf/ olonf ausmif;ysufrsm;vmaomtcg ausmif;tkyfcsKyfa&; tBuD;tuJykdif;ESifh xdyfwdkuf&ifqdkif&wmrsKd;awmh &Sd\/

    olu pdwfxJrSm rxm;/ ausmif;pnf;urf;onf olY[mESifhol/ olYpdwftvdkt& aexkdifrIonfolY[mESifhol/ olonf rnfonfh bmom&yfukd wdrf;Gwfrdoenf;/ olonf ausmif;pmrSm tnHhcsnf;r[kwfonfh

  • the real lives, real stories36

    tazu a&mifh&Jw,f? NcdK;NcHw,f/ kH;oGm;&if ig;rl;yJ,loGm;w,f/ bmrS ZdrfrcHbl;/ taruawmh

    tjyif pmawmfonfhtxJrSm &Sdonf/okdYaomf ausmif;pmbufrSm tmkHr&/]]b,folYrS q&mrwifcsifwJh pdwfu tvdkvdk

    jzpfaewm}}olu ajymonf/ol bmjzpfcsifaeoenf;/]]i,fwkef;u yef;csDq&m jzpfcsifwm}}olu ajym\/olonf rdrdukd,ftwGif;xJukd ,kHMunfwwfol

    jzpf\/]]ukd,fhbmukd,f vkyfvdkY&w,fyJ xifaewm/

    'gukdjyzdkY qkyfqkyfukdifukdif r&Sdbl;}}olu ajymonf/ol pmzwftvGefjrefonf/pmvkH;awGukd ol zwfcsifonf/vlBuD;rsm;ESifh bwfpfum;pD;NyD; NrdKUxJokdY oGm;

    onf/ vrf;ab;qdkif;bkwfrsm;ukd ol tukefatmfzwfoGm;\/

    olY tpfrBuD;u pufcsKyfonf/oDcsif;wat;at;qdkvsuf pufukd wGifwGif

    csKyfonf/ol pmtkyfzwfwwfrSef;ukd olYtpfrBuD;u od

    onf/ umwGef;pmtkyfrsm; 0,fay;onf/ kyfjypmtkyfrsm; 0,fay;onf/ ykHjyifpmtkyfrsm; 0,fay;onf/

    olonf pmukd tirf;r& zwf\/ jrif;aygufuav; jrufEkukd avG;ovdk ol pmzwfonf/

    ]]tpfrBuD;emrnfu rvSjrifhwJh/ rdbukd ulnDwJhtaeeJY i,fi,frSmyJ ausmif;xGufNyD; pufcsKyfwm/csKyfxnfawGukd NrdKUxJuaps;ukd oGif;&if; pmtkyfawG0,f0,fvmwm/ Munfat;&JU ]rD} ukd awmfawmfi,fi,fav;rSm zwfNyD;aeNyD}}

    olu ajymonf/

    pufcsKyf&if; oDcsif;qdkwwfaom tpfr/ yltdkufaom aEG&moDwGif aq;jyif;vdyfwpfvdyfESifh NidrfNyD;xkdifaewwfaom taz/

    uGrf;,mqdkifrsm; rxGef;um;ao;aom acwfrdkY*GwvpfrSm uGrf;oD;vkyfief; acwfrpm;ao;yg/

    tdrftrSwf 41/ ESpfxyftdrf/tdyfrufxJrSmawmh t&dyfvdk uyfygvmwwf

    aom olYrdom;pk\ tdrf/ tdrfrSm rdbtykdif jzpfonf/tazu &mxl;r&Sdaom 0efxrf;wpfOD;vnf;

    jzpf\/ t*Fvdyfpmawmh aumif;onf/]]tazu a&mifh&Jw,f? NcdK;NcHw,f/ kH;oGm;

    &if ig;rl;yJ ,loGm;w,f/ tazu bmrS ZdrfrcHbl;/tar uawmh wpfcgwpf&H ajymufusm; tvkyfvkyfw,f}}

    olu ajym\/olY i,fb0rSm jrif;yGJacwf &Sdao;onf/ &efukef

    qdyfurf;ta&muf &Spfaomif;rQom usoifhaom t*Fvefjrif;rsm;\ [DoHukd olMum;&wwf\/ jrif;rsm; tanmif;ajyatmif wajzmif;ajzmif; kdufykwfay;oHukd ol Mum;&onf/ jrif;tpmauR;olrsm;? jrif;tarG;nyfay;&olrsm;?jrif;cGmtopf wyfqifay;olrsm;? jrif;aZmif;xJu t*Fvefjrif;rsm;\tvSukd olMunfhIEkdifovdk olYywf0ef;usif\awmxJrSm olvSnfhvnfupm;Ekdifonf/

    ]]a>rawGuvnf; trsKd;rsKd;yJ/ iSufawGuvnf; pkHaewmyJ}}

    vufzuf&nfukd olBudKufoGm;NyD/ aq;vdyfukdyxrawmh ckd;aomufonf/ aemufawmh ajAmifaomufonf/

    ol ausmif;aepOfb0? A[ef;wpf0dkuf ig;xyfBuD;? ajcmufxyfBuD; awmrsm;? awmifukef;rsm;ukd olcspfonf/ olonf i,fi,fuwnf;uyif wpfa,mufwnf; aexkdif&jcif;ukd ckHrif\/

    rkefYpm;qif;csdefwGif ausmif;\ taemufbufawmpyfokdY oloGm;\/ aq;vdyfwpfvdyfESifh pdwful;wdrfwdkufa&mifpkHESifh awmtpyfrSm olxkdifonf/

    xkd awmtpyfrSm

  • 37

  • the real lives, real stories38

  • 39

  • the real lives, real stories40

  • 41