rg s r ramthar chanchinbu special issue 2017 ramthar 4 ww ramthar chanchinbu special issue w. m i z...

52
October 2017 Ramthar 1 Ramthar Chanchinbu Special Issue www.mizoramsynod.org

Upload: phamliem

Post on 25-Mar-2018

218 views

Category:

Documents


2 download

TRANSCRIPT

October 2017 Ramthar 1

Ramthar Chanchinbu Special Issueww

w.m

izor

am

syno

d.o

rg

October 2017 Ramthar 2

Ramthar Chanchinbu Special Issueww

w.m

izor

am

syno

d.o

rg

October 2017 Ramthar 3

Ramthar Chanchinbu Special Issueww

w.m

izor

am

syno

d.o

rgRAMTHAR RAWNGBÀWLNA HI

Pathian hruainaina leh enkawlna azárah SynodRamthar Chanchinbu pawhin kum 34 lai chuangkaiin,October thla hian kum 33 a lo pumhlûm ta a. Kan LalpaIsua Krista a tisa put lai nia a kum zât lai tluang taka arawng a bàwl thei hi Pathian hruaina a ni a, làwmthu i sawi ang u. SynodRamthar chhiartu zawng zawngte Pathian hmingin he a pian thla Octoberpual hian Editorial Board member-ten chibai kan bûk a che u.

Synod Ramthar hi a chhuah tirh (1984) chuan copy 3,000 chhuta ni a; tûnah chuan a lêt 10 zeta pungin copy 32,900 lai a lo tling ta a. Tûnhmaa Chanchin bu la lo Kohhran eng emaw zâtin kan ngenna te mintihhlawhtlinsak a, latu kan pung zêl a, la thar zawng zawngte chungahlàwmthu kan sawi a; la la lote pawhin an lâk zêl kan duhsakin kan beiseibawk a. A man pawh pêk nghâl zêl theih a ni.

Ringthar kan neih dàn Chanchin bu-ah tihlan \hin a ni a. Heihian Ramthar rawngbàwlnaah Kohhranhote phùrna min siamsak ngeiang tih kan beisei. Tuh rah seng hian mi a tihlim \hin. Kumin 2017, Janu-ary-August thla chhúng khán ringthar 5229 lai kan neih belh a; chutihlaiin, ramthar rawngbàwlnaa thawktu 2670 lai kan nei ta bawk.

Hetih mék lai hian Synod Financial Year (April 2016-March 2017)chhúngin Ramthar Budget hi ` 1,43,40,640/-in kan phâk lo va, thawktuchàwmna phei chu ` 2,37,72,928/- laiin kan phâk lo a ni. Hemi awmziachu - ‘Missionary hi tirh belh tawh lo ila, kan tirh sa pawh hi eng emawzât chu i ko kîr ang u,’ kan tihna a ni. Inenfiah a \ûl tak zet a ni.

India rama Hindu kulmûkhoten kum 2021-ah chuan India rampum pui hi Hindu ramah siam an tum tih an sawi. India ram chauh ni lo,khawvêl ram pum pui hi Kan Lalpa leh a Krista lalna ram a lo nih theihnatùra thawktute hian theihtâwp chhuahin, \awng\aina nèn \an i la sauhsauh ang u.

Thawk thuai la, nite an kiam mék e,An êng a reh thuai ang;Hun khirh tak chu a lo thleng mék e,Kan thawk thei tawh lo vang.

Editor

October 2017 Ramthar 4

Ramthar Chanchinbu Special Issueww

w.m

izor

am

syno

d.o

rgPRESBYTERIAN CHURCH OF INDIA

MIZORAM SYNOD

THUCHAH

Ramthar Chanchinbu-in Pathian hruaina leh enkawltute\hahnemngaihna leh inpêkna avànga tluanga taka kum 33-na hial a lo thlengta hi thinlung takin ka làwmpui a. Kum lo kal leh zêl tùrah pawh tluang taka achhiartute tána hlâwk tak malsàwmna ni zêl tùrin duhsakna sang ber ka hlàn e.

Ramthar Chanchinbu hi a chhuah tirh a\ang khan KohhranhoteRamthar rawngbàwlna kawnga min tipumkhattu, hmasâwnna kawnga minhruaitu leh nasa zâwka thawk tùra min tiharhtu, kan rawngbàwlna chipchiaramin hriattírttu, Pathian hmanraw \angkai leh pawimawh tak a ni. Kan Kohhrantán leh a lo chhiartu apiangte tán a hluin, chhiar a manhla \hin hle a; ramtharathawktute leh an rawngbàwlna kawnga awmze nei taka min \awng\aitír \hintua ni. He Ramthar Chanchinbu avàng hian Mission Field hrang hranga thawktutepawhin chanchin kimchang kan inhre tawnin, infuih tawnna \angkai tak lehhma lâk zêl dàn tùr kan inhriat pawh tawnna \angkai tak a ni \hin.

Kan Kohhran hi a lo din tirh a\anga ramthar rawngbàwlna, thlaraubo veina leh chhanchhuah duhna kawnga \hahnemngai leh inpe a ni a, thlaraubote chhandamna tùr a nih dawn phawt chuan mahni ei ai leh neih ang chhunpawh ui lova pe \hin a ni. Chu hna chu tûn thleng hian hna pui ber pakhataneiin hma kan la sawn zêl a; missionary tùra inpe kan \halai rual lâk sèn lohkan la nei zêl te, rawngbàwlna atána thilpêka hma kan la sawn zêl te hi aropuiin, a làwmawm tak zet a ni. Hetiang taka Kohhranho kan la tuia, hmakan la sawn zêl leh missionary atána inpe an la pung zêl hi a chhan pakhatchiang tak chu, he Ramthar Chanchinbu thawh rah lo lang chhuak hi tih lohrual a ni lo. Chuvàngin, hun lo kal zêlah pawh tuna la la (subscribe) lochhúngkuate pawhin la thar zêl ila, nasa zâwkin ramthar rawngbàwlnaah hmasawn ila, chu chu chhúngkua, ram leh hnam kan dam zêlna tùr a ni ang.

Ramthar Chanchinbu hian hma sawn zêl se tih hi ka duhsakna leh\awng\aina a ni a, a buatsaihtute leh a chhiartu zawng zawngte Pathianinmalsàwm rawh se.

Rev. LalzuithangaModerator

October 2017 Ramthar 5

Ramthar Chanchinbu Special Issueww

w.m

izor

am

syno

d.o

rgPRESBYTERIAN CHURCH OF INDIA

MIZORAM SYNOD

THUCHAH

Kan Ramthar Chanchinbu \angkai tak chu tluang taka kalin kuminOctober thla hian kum 33 a lo tling ta reng a ni tih ka hriatin làwmawm ka ti. Akum 33-na pual (Special Issue) thuchah ziak tùra min sàwm avàng pawhin kalâwm hle.

Kan hriat angin kan Ramthar Chanchinbu hian Mizoram pawna hmunhrang hranga thawktute tlawh kualin kil tin a fang vêl a. Mission BoardHeadquarters leh tírtu (sending church) nèna inhriat tawn \ûl awmte min hrilhin,kil tin hi min dawh zawm \ha hle. Hetiang Chanchinbu \angkai tak minbuatsaihsaktu Editorial Board chungah làwmthu ka sawi a. He hna \angkaitak hi \ha taka thawk zêl tùrin duhsakna ka hlàn nghâl a ni.

Kan Ramthar Chanchinbu ngun taka lo chhiar \hintute leh thu \hatak tak rawn ziak \hintute chungah pawh làwmthu ka sawi a. Kan Chanchinbua lo hlawhtlin zêl theih nana \an la zêl tùr pawhin chhiartu zawng zawngte kasáwm nghâl a. Thu ngaihnawm tak tak chhiar tùr min hlui zêl theih nán Editorleh a thawhpuite pawh duhsakna ka hlàn nghâl e.

Rev. B. SangthangaExecutive Secretary

i/c Mission

October 2017 Ramthar 6

Ramthar Chanchinbu Special Issueww

w.m

izor

am

syno

d.o

rgPRESBYTERIAN CHURCH OF INDIA

MIZORAM SYNOD

THUCHAH

Mizoram Presbyterian Church Synod Chanchinbu hrang hrang zíngapakhat Ramthar Chanchinbu-in kum 33 a lo tling ve ta reng mai. EditorialBoard member te, Agent te, article leh sermon thawhtu te, leh chhiartu zawngzawng te chungah làwmthu ka sawi a, Pathian hmingin chibai ka bûk bawkche u a ni.

A bul a\anga tûn thlenga \hahnemngai taka enkawltute an fakawmtak zet a ni. Lehkhabu anga lehkha chhutna khawla chhut chhuah a nih bâkahtûnlai thiamna leh hmanraw changkâng (Smart Phone leh Computer) hmangachhiar theih tùr leh awlsam taka thawn chhuah theiha buatsaih a ni nghâlbawk a. PDF file-ah dahin Internet hmangin e-mail-ah vawi khat han hmehzeuhin khawvêl pum puiah a darh nghal chuai chuai ta mai. Hei hi a buaipuitutethiamna leh thawhrîmna vàng a ni.

Tûn hma chuan ramthar lam chanchin rêng rêng hi Kristian Tlangaubu-ah chhuah \hin a ni a. Ramthar Chanchinbu a lo pian a\ang chuan hechanchinbu-ah hian kimchang zâwkin ramthar lam rawngbàwlna chanchinkan hmu thei ta a, a làwmawm hle a ni.

Ramthar Chanchinbu hi a chhiartu zawng zawng tán malsàwmna nizêl se, tiin duhsakna ka hlàn e.

Rev. Dr. C. ChawnghminglianaEditor, Kristian Tlangau

Campaign neih min phalsak angin Ramthar Campaignthawh khatna hi September 2-3, 2017 khán Presbytery 15-ah neih a ni a. Chûng Presbytery te chu Aizawl Bethel,Aizawl Chhim, Champhai North & South, Aizawl West I,Aizawl West II, Aizawl Chhimthlang, Aizawl Hmar, AizawlEast, Aizawl Central, Ramlai, Chhimphei, Teirei,Chhimchhak, Chhawrpial te a ni.

[Phêk 5-na “K E I M A H N I” (Chhunzawmna)...]

October 2017 Ramthar 7

Ramthar Chanchinbu Special Issueww

w.m

izor

am

syno

d.o

rgK E I M A H N I

† TUARPUINA: Tv. Ricky Ramdintluanga (25) Vaivakawn,Pu C. Vanlalhruaia, Headmaster, Thaidawr (HMN) fapachuan August 25, 2017 khán Lungphuchawl avànginchatuan ram min pansan.

Pu Ramdinthanga (58), Aizawl Chawnpui Veng, PiRoengpuii Colney, Nurse, Nayang (Arunachal ‘E’) pa chuanAugust 29, 2017 khán chuap \ha lo avàngin chatuan rammin pansan.

Pi Lalhnawl (71), Tlungvel Venghlun, Pu LaltlankimaChhangte, Evangelist, Kalapani (HM S) nu chuan September12, 2017 khán Cancer avànginchatuan ram min pansan.

Pi Lallawmi (91), East Lungdar, Rev. Thangzauva,Ramhlun South (Ramthar Chanchinbu Editor) nu pawhinAugust 13, 2017 khán chatuan ram min pansan bawk.

Synod Mission Board-in lusún chhúngte a tuarpuitak zet a ni. Pathianin awmpuiin thlamuan rawh se.† RAMTHAR NI-AH FEH CHHUAK: Ramthar Ni (August ni31)-ah SMB Pisapuia thawktuten Kohhran hrang hrangahthuchah sawiin an feh chhuak, hetiangin: DawrpuiKohhranah - Rev. B. Sangthanga; Dawrpui VengtharKohhran - Rev. K. Lalrinmawia;Tuikhuahtlang Kohhranah- T.Upa Lalbiakenga Fanai; E. Lungdar Kohhranah - Pu C.Kapthanga, Pu J.K. Lalengzauva leh Pu Lalvenkima Ralte.† MISSION CHUNGCHÂNG SAWI HONAAH BS: Rev. K.Lalrinmawia, Board Secretary chu Christian Conference ofAsia (CCA) leh National Council of Churches in India (NCCI)buatsaih Missional Conversation hmangin Ranchi-ah Au-gust 23-25, 2017 khán a kal.† INTERSERVE INDIA HOTU ZÍNGAH ES: Interserve India-in Rev. B. Sangthanga, Executive Secretary, i/c Mission,Governing Board member atán an dilna, Synod Officers’Meeting-in a remtih angin, Rev. B. Sangthanga chuInterserve India chuan Interserve Governing Board mem-ber atán a ruat a, a term hi August 2017 a\anga August2020 (kum 3 chhúng) a ni ang.† RAM PUM HUAP RAMTHAR CAMPAIGN THAWH KHATNA:SEC 263:37 of June 7-10, 2016-in ram pum huap Ramthar

[Phêk 4-naah chhunzawm...]

October 2017 Ramthar 8

Ramthar Chanchinbu Special Issueww

w.m

izor

am

syno

d.o

rgSERMON

CHANCHIN |HA MI TIN TÁNChhiar tùr: Luka 2:10; 1 Tim. 2:4

Ramthar Chanchinbu-in kum 33 a tling ta. KanLalpa Isua khawvêla a awm chen chu a lo ni ta reng mai.He kum 33-na champhaphâk-ah hian RamtharChanchinbu chhiartu zawng zawngte kan Lalpa Isuahmingin chibai ka bûk a che u. Pathian thuchah longaithla zui ila.

“Chanchin |ha” hi kanhriat sa a ni a, \awng danghmanga sawi fiahna tepawh luhchilh ngai lovahruat ila. Rom-ho hunahchuan an lalber-in fapa aneih thu puan khaChanchin |ha, chanchinlàwmawm a ni a. Hun a lokal hretah phei chuan lalchhúngkaw chanchinzawng zawng tih theih chu‘Chanchin |ha’ an lo ti tahial a. An lalber te lahpathian anga inchhal a,pathian anga biak phût anawm nawk bawk a.Chuvàngin, an lalberchhúngkaw chanchinlàwmawm lam rêng rêngchu ‘Chanchin |ha’ an ti tavek a ni.

Chutiang khawvêlahchuan Lal Isua chu Judairamah, Juda chhúngkualeh Juda khawtlángah a lopiang a. Pa Pathian mi tirhleh hriakthih, Pathian miruat ngei chuan simna thusawiin mitthi te hial akaitho ta mai a. Sual simtengaihdamna thu lehchatuan nunna thuchah atlangau-pui a. Judasakhaw hruaituten ngai-thei lovin kraws-ah ankhenbehtír a, phum a niha\anga ni 3 (hmânlai Mizokum chhiar kan tih anga nichhiar) ni-ah thlan a\angahnehna puan sinin a tholeh a. Amah ringtute tánchatuan nunna kawng arawn hawng a. Chu ngei

Rev. K. LalrinmawiaSecretary, SMB

October 2017 Ramthar 9

Ramthar Chanchinbu Special Issueww

w.m

izor

am

syno

d.o

rgchu ‘Chanchin |ha’ a ni.Chumi a\ang chuan LalIsua kha ‘Chanchin |ha’ ani a, a chhandamna hna-thawh, mi sualte tán kraws-a khai kàna a awm thu te, athiha a thawhleh thu te,Amah ring apianginchatuana nunna an neih thute chu ‘Chanchin |ha’ a ni.

1. “Mi tin” chu tutenge?: Beràmpute hnênachu Chanchin |ha thlenthu rawn puang hmasatuVàntirhkoh chuan “mi tinta tùr” a ti a. Beràmputepumbilh tùr a ni lo va, Juda-ho chauhvin an pumbilh tùra ni hek lo. Mi ngoho ta tùrchauh a ni lo va, mi hànghlang ta bil tùr pawh a nihek lo. Mi hausate chauhchan tùr a ni lo va, mi retheichauh tán a ni bawk heklo. Mi tin ta tùr a ni.

“Mi tin” tih hi mi zawngzawng huap a nih thusawina a ni a. Mi zawngzawng zíngah chuan Mizotepawh kan tel a. Sâp te, Mihàng te leh Vai kan tihtezawng zawng hi a huap vek.Sal leh bâwih an bâng lo va,chhiahhlawh leh a pu anâwl hek lo. Mi hausa leh

rethei an bâng lo va,piangsual leh mi hrisêlthlauh thlâk an awm lo. Mifing ber leh rilru lama rualban lo pawh a huam kimvek. Mi zawng zawnghuapzo Chanchin |ha a nia; a ring apiang chhandam-in an awm ang.

2. Tûnlai India ramboruak: Hindutva Move-ment chungcháng mithenkhat hriat bel viautawh hi mi nawlpuiin kan lahre vak lo mai thei e. Kumin(2017) April 18-21 chhúngkhán Kolkata-a South EastAsia CWM Program-ah Fr.Monodeep-an (CSI) Hindut-va Movement chung-chánga sawi a. India ram hi Hinduchauh awmna rama siam antum a. He rilru puttírtubulpui chu kum 1923-aV.D. Savarkar-a lehkhabu“My Struggles” kha a ni, ati. Chutah chuan Savarkar-a chuan ‘ram hmangaihtuchu tu nge’ tih zawhnasiamin a chhannaahkhawvêl mihring hi hlawmpali-ah a chhuah a;hetiangin:

1) Mi, India rama piangleh India hi ram

October 2017 Ramthar 10

Ramthar Chanchinbu Special Issueww

w.m

izor

am

syno

d.o

rgthianghlima ngaitu – Ramhmangaihtu a ni.

2) India rama piangkher lo chung pawha Indiahi ram thianghlima ngaitu– India a hmangaih.

3) India-a piang chungaram thianghlima ngai lo(Hindu/Sikh/Buddhist/Jain ni lo)

4) India-a piang lo, ramthianghlimah pawh ngaichuang lo.

Heta no. 1 & 2-na hianIndia an hmangaih a; no. 4chuan hmangaih lo mah sean hnawk lo. No. 3 hoerawh chu India khua lehtui ni si, ram hla taka ramthianghlim nei tlat an nihavàngin India an hmangaihlo va; an hnawk ber a ti. Chuchiah chu HindutvaMovement-in thuthlung puiberah an neih ta a.Chuvàng chuan ‘Muslimleh Kristian te hi kum 2021hnu lamah chuan Indiaramah an awm ve tawh tùra ni lo,’ an ti ta hial a ni.

Mahse, hêng Hindufirfiakho ngei pawh hi “mi

tin” zíngah an tel tih hi kanhriat a ngai. Chanchin |hachu anni ho tán pawh hiana ni a, an dampui tùrChanchin |ha dang a awmhauh lo. Paulan Timotheahnêna “ani chuan mi zawngzawng chhandama awmahleh thutak hriaah a duh ani,” (1 Tim 2:4) a tihte zíngami tho an ni e.

3. Hrilhtu an mamawh:India ramah hian mihring1,02,86,10,328 an awm a(kum 2015), chung zínga2,40,80,016 chauh chukristian an ni (a takahchuan hei ai hian an tamzâwk mai thei e). Hestatistics ang hi chuan LalIsua la hre lo100,45,30,312 an awmtihna a ni. Khawvêl pumahphei chuan an va tam tehlulêm! Chanchin |ha la hre lozawng zawngte hianhrilhtu, hriattírtu anmamawh a ni.

Hêng mi zozaite hianLal Isua ring lova mual anliam chuan “I thawh lohavàngin tam tak an boral e,”tih hla tui taka làmpui mupmup chung hian kan fihlimngût dawn em ni? August

October 2017 Ramthar 11

Ramthar Chanchinbu Special Issueww

w.m

izor

am

syno

d.o

rg12, 2017-a JharkhandState-a Anti-ConversionBill an pass te pawh khântinzâwn a nei ngei ang.Chanchin |ha hi “mi tin ta”a ni tih hre chung hian aneitu tùrte hrilh lovin kanawm a nuam meuh em? Aneitu tùrte zínga michatuan boralna kawnga ankal mék lai hian Kelkanghlimthla-ah kan thámrâlngawt tùr a ni dawn em ni?Hrilhtu an mamawh a, hrilhtùrin i sum báwm i hawnzau belh hlek dawn lo’m ni?

Hêng Setana saltángtehian chhantu an mamawhasin.

“Saltáng chhuah darvawtute khum tùrin,

Nunna lallukhum chu andah;

Mi thianghlimte chawi-mawina làwmman chu,

Kan chanah Lalpan a dahta,”

ti-a hlim taka fak hla sa theitùrin Lalpan malsàwm cherawh se, Amen.

THUPEK ROPUI LEH SMB THIL TUM

Lal Isuan ‘Thupêk Ropui’ min pe a (Mt 28:18-20). He Thupêkah hiantih tùr pathum a awm a, chûngte chu: 1. Hnam tina mi zirtíra siam. 2. Paleh Fapa leh Thlarau Thianghlim hminga baptis. 3. Thu min pêk zawngzawng pawm tùra zirtír.

Synod Mission Board chuan Lal Isua Thupêk Ropuia innghat hian thiltum pathum a nei a, chûngte chu: 1. Krista hnêna mite hruai (Evangelism).[‘Hnam tina mi zirtírahte siam ula’] 2. Kohhran phun (Church Planting).[‘Pa leh Fapa leh Thlarau Thianghlim hmingah chuan baptis ula’] 3.Kohhran enkawl (Pastoral Ministry). [‘Thu ka pêk zawng zawng che u pawmtùrin zirtír rawh u’].

Ringthar siam te, Kohhrana siam te leh enkawl zui te chu SMB chuanhna puiah a neih a. Ringthar Kohhran chu Mahni intodelh, Mahnia inrèlbàwlthei leh Mahnia Chanchin Tha hril thei tura buatsaih tumin a bei a ni.

He hna thawh nán hian Direct Evangelism leh Indirect Evangelismhmangin, thiamna leh theihna hrang hrang nei, missionary-ten hmun hranghrangah rawng an báwl mék a ni.

Hêng missionary-te châwm leh enkawl hna hi a hmun\hu, Kohhranmipuiten lâwm tak leh phûr takin an thawk bawk a ni.

October 2017 Ramthar 12

Ramthar Chanchinbu Special Issueww

w.m

izor

am

syno

d.o

rgKHAWVÊL MAMAWH ISUA

Tûnlai khawvêl hian eng nge a mamawh ber tiinzawhna siam ila, kan chhan dàn a thuhmun vek seng lovang. Mi \henkhatte chuan lalna leh thuneihna te, inleh lo \ha te, hausakna te, làrna te leh hmingthanna tehi mamawh ngawih ngawihin kan inhria a. Ram mipuitehian hmasâwnna te, changkanna te leh rorèlna dik temamawh hlein kan inhre bawk a. Hêng zawng zawng aiakan mamawh zâwk chu Lal Isua a ni tih hi hre vek tawhmah ila sawi nawn a nuam a, a \ûlin a pawimawh bawka, kawng hrang hrangin i lo thlir ang u.

1. Mamawh zawngatuihâlna khawvêl: Edenbawhchhiatna a\ang khánvawiin thleng hianmihringte hi mamawhzawngin kan tuihâl huamhuam a. Mite chuan anmamawh hmu tawhin kanhria a, mahni chauh himamawh la hmu ve lo niinkan inhre \heuh a nih hi.Zawlnei Amosa chuanmihringten mamawh kanzawnna lamah \halaitemeuh pawh tuihâla thidangtùrin a lo hrilhlâwk tawh a(Amos 8:11ff). Tûnlai

khawvêlah pawh hian engvàngin nge zu leh drugskan ruiha, sex lamah kantuihâl viau? Chutah chuankan mamawh a awm emawkan tih vàng a ni. Kan \halaitam takte chu zu leh drugschâka tuihâlin an thidangta mék a nih hi.

Sum leh paia kanduhàm viau chhan te, lalnaleh thuneihna changtu nihkan duh chhante hi chutahchuan kan hlimna leh kanmamawh awma kan hriatvàng a ni ber. Khawvêl

Rev. VanlalzuataChawlhhmun, Aizawl

October 2017 Ramthar 13

Ramthar Chanchinbu Special Issueww

w.m

izor

am

syno

d.o

rgthilah kan mamawh a awmemaw tiin Pathian pawh behman lo khawpin kanhmanhlel a, Pathian hi kanbe duh lo a ni lo va, kan behman ngâng lo a ni zâwk.Amah aia min awm tleituleh min tihlim theitu hiawmin kan hre tlat a, chuchu kan inzawn siak a ni.

2. Khawvêlah kanmamawh a awm lo:Khawvêl thila mamawhzawngtute zíngah hian “Kamamawh ka hmu ta,” ti theihi tu mah an la awm lo va,thing hmuna mautuaikhawrh tum angin an lahlawhchham vek zâwk a ni.Mi pakhat chu, “Eng nge imamawh ber?” tiin an zâwta, “Pawisa chhiar sen lohka mamawh a, hman chawptlém nei tel bawk ila,” a tie, an ti a. He pa hian amamawh tak zâwk chupawisa a ni lo va, a duhâmnathinlung tihdam hmasak amamawh zâwk a ni.

King Midas-a pawhkhân a khawih apiangrangkachakah chang se tihhi a mamawh ber niin a hriaa. A fanu a khawih a,rangkachakah a chang ta

mai a. Fanu rangkachakneih chu a lo duh hauh lomai a, a lungngaihnatizualtu a lo ni ta a nih kha.Khawvêla mi hausa berpawhin a duh khawp a lanei chuang hauh lo va,pawisa dil mah la, “Ka neilo,” a ti mai ang. Mihring hikan neih saah tu mah kanlungawi zo lo va, kan la neihloh kan neih hunalungawiah kan khêk a. Kanneih loh chu han nei mahila, kan la neih lohvah bawkkan lungawi tumna chu ainsâwn zêl a, Duhkima kanni a, Neihkima erawh chukan thih thlengin kan ni theilo. Tangka sum hi Pathianinindaih tùrin a siam lo hrimhrim niin a lang.

Khawvêla tuihâla thitam ber chu lawng mite anni an ti a, a mak hle mai.Tui chungah an awm a, tuithianghlim an in zawhchuan tuipui tui ál an in lothei lo va. Tuipui tui álchuan an hrawkah tuihâlnaa siam zual a, tui in rengchungin tuihâlin lawngchhuatah an thi tawp tawp\hin, an ti. Chutiang bawkchuan, “Khawvêl ka lathlahlel,” tia Pathian tána

October 2017 Ramthar 14

Ramthar Chanchinbu Special Issueww

w.m

izor

am

syno

d.o

rgnung duh lote hi khawvêladuh tâwk ngah zo lova thivek tùr an ni. A châknachawpa boral mék khawvêlahhian nang leh keia mamawhchhànna kim hi a awm lo va,a awm lo tak zet a ni.

Khawvêlah hian ma-mawh kim awm sela,Solomona khân a hmu vengei ang. Tangkarua chulungtê ang maiin a ngai hiala, nupui sâng khat a nei a,a mit îtzawng apiang a hlahlo va, nuam zawng zawng apumhmawm vek a ni mai e.Nimahsela, ama ziak ngeiThuhriltu Bu hi han chhiarila, “Eng mah lo mai mai” tihhi eng vàngin nge athunawnah a hman?Pathian a hawisan vàng ani a, finna te, hausakna te,lalna leh thuneihna te,nupui ngah te leh nawmchennate hi Pathian tel lochuan Zûntei \ahna hla angmaiin a tàwpa lungngaihnamin thlentu a ni. Lal Isuangei pawh khán, “Tu pawhhe tui in apiang an tuihâl lehang,” tiin min hrilh (Joh 4:13).

3. Lal Isua kan lamamawh dawn : Kanthupui, “Khawvêl mamawh

Isua” tih hi tûnah hian kanei lo a ni mai thei a; kan eiduh hun a la awm ngeidawn. Eng hunah maw?Natna khuma thi ngei tùrakan inrin ni-ah meuh chuankan \hat laia kan tuipui ber\hin sum leh pai chanchinte, party politics te, ruihhlochanchinte hi kan natnakhum bulah sawi mawlhmawlh sela kan ngaithlaning tawh khawp ang.Chutih hunah chuan kanngaihthlâk duh ngai loh,Lal Isua chhandamnaChanchin |ha chu kanngaithla ning tawh lo vanga, Pathian kan mamawhziakan hre chiang tawh hleang. Kan thih dawndárkárah chuan chhúng-ten, “Eng nge i mamawhber?” tiin min zâwt sela,“Motor thar ka mamawh ani,” kan ti tawh lo vang;thihna lui chu a mala kanzawh ngam loh avàngin minhruaitu atán Lal Isua kanmamawh ngawih ngawihtawh ang.

Dam \hat laia Kristatána nung duh lote hiankan thih dawn meuh chuanKrista tána thih kan duhleh si a; mahse, nun hi

October 2017 Ramthar 15

Ramthar Chanchinbu Special Issueww

w.m

izor

am

syno

d.o

rgKrista a nih chauh lohchuan thih pawh hlâwknaa ni thei si lo (cf. Phil 1:21).Marilyn Monroe-i (Film Starhmél\ha) khân BillyGrahama hnênah, “ InPathian hi ka mamawh love,” a ti a; a làr vànglai takinkum 36 mi chauh niin kum1962-ah khán a mu hlumta a nih kha. Dam chhúnghi a rei lo tih kan hria a,thih hnuah chatuanlàwmna leh chatuanhremna kan hmabâk tihkan hre bawk a.

He khawvêl hi a chenachen tham a ni lo va, sualrawngbàwl nán chuan auiawmin a rei lo lutuk deuha ni. Pathian pawh hiankhawvêl hi chen tùrin minpe lo va, hman \angkaiatána min pêk a ni zâwk.Amah tâwk tùra kaninbuatsaihna (dressingroom) mai a ni a, inpeih sarenga nun a pawimawh.Chuvàngin mi tinte tán tûnhi hun làwmawm a ni a, tûnhi chhandamna ni a ni e.

4. Tlai palh ahlauhawm : A hun laiaPathian kan mamawhziahaidera thih dawn \êpa

mamawh leh si mi tam takan awm tawh a, anchanchin sawi zui ila. Bible-a mi hausa â khân a damlaiin Pathian leh a duhzáwng a ngaihthah tlat a, athih huna a chan tùr angaihtuah lo va. Athlarauvin hremhmun athlen chiah khán Pathian amamawhzia hriain apiangthar hnuhnawh a.Vàna mite chu tui far khatlek a dil a, a dil tlém tehrêng nèn an phal lo zui lehnghal a. Vàn lam chhànnachu, “Nang chuan i dam laikhán thil \ha i chang a,...nang zawng i ná a nihkha,” tih a ni ta (Lk 16:25).

Napoleon Bonaparte-athi tùr khân, “A hun hmainka thi dawn ta a, ka taksahi vual chaw atán ka pedawn a, chu chu ka chatuanchanvo a ni tawh ang,” a tia. Pathian mi fel Joban, “Katlantu chu a nung tih ka hresi a, ...ka vun hi tihchhiataa awm hnuin ka tisainPathian a la hmu ang,”(Joba 19:25) a tih nèn chuana inang lo kher mai le.

Charles Darwin-a thitùr khân Pathian a

October 2017 Ramthar 16

Ramthar Chanchinbu Special Issueww

w.m

izor

am

syno

d.o

rgmamawhzia hriain Pathianthuhriltu Lady Hope-i khaa ko chul mai bawk.Chutiang bawkin, Frenchmi thiam Voltaire-a khaPathian awm ring lo mi a nia, nimahsela a thi tùr khân,“Pawi ka tih ber chuPathian a lo awm hi a ni,” ati leh si a ni àwm e.

Juda Iskariota khânLal Isua aiin sum leh pai athlang zâwk a. Nimahselathisen man kha a tel ngamleh si lo va, “Mi thiam thisenka mantír kha thil ka lotisual a ni,” tiin puithiamtehnênah va pêk lêt leh a tuma, annin, “Chu chu kan táneng nge pawi ang? Nangini tih tihin ti rawh,” an lo titawh si a (Mt 27:4). Atàwpah chuan a ríl zawngzawng chhuak vek khawpina puak keh ta a (Tirh 1:18).

Keini pawh hi Lal Isuana thisenin min lei tawh a,kan man hi a to êm avànginmin leitu a zahawm hle.Thisen man ak rengchungin sual rawng kanbáwl ngam dawn em ni?Thihna lui kan zawhdawnah meuh chuan kaninchhirin bán a pèl ang a;

mahse, mahni thlan khúrlaihah ipik takin chatuaninkan rûm vawng vawng tawhsi ang le.

5. Pathian mamawhlote chanvo tùr: Hrem-hmun hi Pathian mamawhlotute leh a hmangaihnahnartute chatuan hmun ani. Lal Isua thisen zah lovahralhtute sâwt tawh si lovachatuana an inchhirnahmun chu a ni. Khawvêlahkan awm chhúngin mi sualber pawh Lal Isuan minngaidam duh a, uire te, tualthat te, Amah anchhia lawhhial tawhte pawh an simchuan sualna nei lo angina pawm duh a.

A hmangaihna maklutuk hi mihringten kan hrethiam lo a ni. Chutiangchiah chuan a hmangaihnahnartute hremna rapthlâk-zia pawh hi hriat thiamtheih a ni lo. Hremhmunchu inhuatna hmun a ni a,anchhia hlir inlawh bawrhbawrhna hmun a ni ang.Keimahni duh thu ngeia lûtvek kan nih avàngin mahnihi kan inhaw ber bawk ang.Natna tuara rûm vawngvawng vek kan nih dawn

October 2017 Ramthar 17

Ramthar Chanchinbu Special Issueww

w.m

izor

am

syno

d.o

rgavàngin tu mah kaninkawm hlim thei lo vang a,kan dam laia thinlung takazai ngai lote pawhhremhmunah chuan, “A naêm mai, a na êm mai,” tiinthinlung hnún pui kehsawmin kan zai chatuantawh ang.

Lallukhum pawh vàna\angin rawn thlâk thlamah sela, a khumtu lu anat miau si chuan tu mahinan khum peih lo vang. Intentawnna hmun a ni ang a,kan inluak khum bawrhbawrh dawn a ni. Mi chhiarsen loh awm mah ila, mahnichauhva awm ang maiinkan khua a har ngawihngawih si ang. |hut a nuamlo vang a, din a nuam bawklo vang a, bungbut ahrehawm hlei hlei ang a,awm dàn hnuhnung apiang

kha a nuam lo zêl dawn a.Awm ngaihna rêng rêng aawm lo vang a, awm lohtheih a ni si lo vang.

Khawvêlin Isua amamawh a, Isua ring lotechanvo hi a rapthlâk bawksi a. Chuvàngin Chanchin|ha hi kan hril thuai thuaia pawimawh hle mai.Chanchin |ha dik tak chua dawngtu apiangten a lahre ve lote hrilh an châk\hin a, hril darh hna ngaipawimawh lova thlarauvainthûk siakte hi chuanChanchin |ha suak deuhkan dawng a ni duh hle.Setana huat ber pawh hiChanchin |ha hril a ni a;chuvàngin, Setana huatthama kan Lalpa rawng hikan bàwl dawn chuanChanchin |ha kan hril tùra ni ang.

[Kan sàwmna ngai pawimawha Sermon \ha tak min ziahsak avànginRev. Vanlalzuata chungah làwmthu kan sawi e. - Editorial Board]

† |AWNG|AINA: Pathian chu tih tùr hrilh suh; tih tùr ahrilh che apiang ti mai tùrin inbuatsaih zâwk ang che.

† Pathianin a Khawngaihnaa a hliahkhuh lohna tùrahche a tír ngai lo vang che.

October 2017 Ramthar 18

Ramthar Chanchinbu Special Issueww

w.m

izor

am

syno

d.o

rgCAMBODIA PASTOR TE - MIZORAMAH

Cambodia SMB Staff Committee chuan phûr takinCambodia rama Kohhran hruaitute hi Mizoram Kohhranzir tùra a kal theih dàn tùr kawng dap \ha kan ti a. SMBSecretary, Rev. K. Lalrinmawia Cambodia-a a lo zin laiina hovin Staff Committee kan nei a, a pawimawh leh a\ûlna te kan lo thlen a. BEC chuan ngun takin angaihtuah zui a – ‘mi pahnih (2) kal man tumsak ila, mahniintuma lo kal thei tùr mi dang an awm chuan India ramaan chàm chhúnga an thlenna leh ei leh in chu SMB-intumsak ila,’ tiin a rél a. Mak tak maiin Cambodia ramKohhran hruaitute zíngah Mizoram Kohhran zir tùramahni sum seng pawha zin duh an lo awm nual mai a,mi pasarih kal tùrin ruahmanna kan siam ta a.

Cambodia rama Indianembassy-a 1st Secretaryhna chelh mék hi Zohnahthlâk a ni a; ani hi kanruahmanna te hrilhin ramdanga zin phalna (Visa) díldàn tùr chungchángah kanberáwn a. Ani chuan,“Kohhran leh Kristianhming ni lovin, tourist visadíl tawp sela, a harsa lovang,” tiin min lo hrilh a(Ani hian kawng engkimamin puih a inhuam a, minpui nual hman bawk a;mahse, a insawn ta thuai a).

Mizoram kal tùr zíngami, Cambodia-a kanfellowship pakhat zâwkenkawltu Pastor Dareth-achu a enchhinna ni pahfâwmin phûr takin Visakan han dìltír ta a. ThaiAirlines-ah a chuan mantláwm (promotion air ticket)a lo awm chiah mai bawk a.Tifuh inti êm êm mai hianpromotion ticket chu kantifel hmak mai bawk a.

Nimahsela, PastorDareth-a passport-a

Rev. Sairengpuia SailoCambodia

October 2017 Ramthar 19

Ramthar Chanchinbu Special Issueww

w.m

izor

am

syno

d.o

rghnathawh (occupation) tih-ah khán Pastor tih a inziahvàng a ni mai, zawhna chihrang hrang a lo zâwtchiam mai a. Ani lah a \awngbuai tawlh tawlh mai si a. Apassport a va lam lehchuan Visa awzáwng a loinbel ta lo, mang a va hanang duh tak êm! FirstSecretary ka va bia a, kainsúm zo lo. A hotu lal zâwk(consular) ka be ve leh tabawk. ‘Naktûkah lo kal \haleh sela, kan lo pe ang,’ atih avàngin a va kal leh a;Visa an lo pêk erawh chuankan zin tum hun a huamphâk lo tlat mai le! Kan zinhun tùr han tawlh hmatùrin ticket kan tifel tawhsi, a buai zo ta!

Mizorama kal tùr, kan\hiante hian Visa hmu theilo ta se, Air Ticket hi a mantláwm chi kan lâk avànginkìr leh pawh ni ila, sumhmuh theih chu a hming lekmai a ni dawn a. Ticket mankha a kal tùrtenhmanhmawh thilah ‘min lopêksak phawt mai rawh,’an tih avàngin Mission sumleh kohhran sum aremcháng apiang kan lo penawk nawk a. Visa hmu ta

lo se, ticket man hi dìl thoan ngai dawn si a, a va hanharsa dawn êm! A mi mal takpawhin ka inngaihtuah bíngchúk chúk a; thawk-tutenkum kha leh chen fimkhurtaka a ram mi Pastor-tenèna inkungkaih-na kan losiam kha thawk leh khatahnuai chhiat rup a ni maidawn te hian ka hria a. Sumkan lo hman ngawt te chukan mual-phona hnár a nidawn ta chiah mai hian kahre bawk a. Ka zàn mu te hithlan huh vek hian ka\hangharh hlawl hlawl \hin.Mut leh mai rual a ni lo; ka\hingthi a, ka \awng\aimawlh mawlh \hin. PhnomPenh khawpui tâwt leh lumêm êmah hian vawi tam takmittui súr nguai nguaiinBike ka khalh fo mai, ka hlimthei hlawl lo a ni ber mai.

Rilru tihah zual tùrinIndia kal tùr Tourist Visaman chu $ 42 (` 2,700 vêl)ni \hin kha $ 102 (` 6,500vêl)-ah a rawn sang chhophut mai a. A tam ber khamahni intuma lo zin tùr anni leh nghal si a. Visa anhmu thei lo a nih chuan Airticket man bâkah Visa manIndia pawisa ̀ 6,500 hu zet

October 2017 Ramthar 20

Ramthar Chanchinbu Special Issueww

w.m

izor

am

syno

d.o

rgkha an chawi tho tho a ngaidawn si a. Mizorama KhmerPastor zinpui tùra rua-hmanna kan lo siam kha ainchhirawm \an ta hle mai.

Mi dang parukte Visadíl leh dàn tùr leh eng tikahnge an díl ang tih te chuanrilru a kap lian hle a. Ahlawma kan dìl huk chuanKristian vek an ni si a, anphalsak loh mai kan hlaubawk si. Hêtiang a nihavàng hian mi pathum hiana hrangin han díl leh phawtse, kan han ti a. Mahse,Cambodian Kristian Pastor,Mizorama kal tùr kha chuan rinhlelhawm sa nasa maisi a, Visa an lo pe mai duhta lo va. “In zin dawn hnaiJune thlaah interview tùrinrawn kal chauh rawh u,” anlo ti ta mai a.

‘Hetiang a nih rau rauchuan kan zin chhan tùrzawng zawng pawh sawivekin hlawm hnihahinsiamin i díl phawt maiang u, ’ kan ti ta a.‘Conference leh kohhranprogram vànga zin tùr an nilo va, Mizote leh ankohhran zir chian duhvànga kal tùr an ni mai a.

Mizo Kristiante tlawh anphal ta tlat lo a nih chuana rem lovah kan ngai tawhmai ang,’ kan ti a.

Hlawm dang, mipathumte chuan harsa takchungin Visa an hmu tahlawl mai a. A hlawmhnihna tùrin Visa dìlinterview an koh rih lohbâkah, a hmasa bera Visadíl pawh khân a Visa hmuhsa cancel-a, a dang pe lehtùrin a díl ve leh ta bawk a.Mi pali-in an díl a. SMBSecretary, Rev. K.Lalrinmawian Indianembassy (Phnom Penh)-ahLetter of undertaking(Mizoram tlawha zin duh anawm a, an chàm chhúngchu mawh lo phûr vek tùraintiamna) mi mal lehkha,zahawm leh \ha tak maiindocument fel tak thil telin arawn ziak a. Tichuan, Visachu hun teptèr tawh takahan han díl tláng ta a.

Hlawm hnihna, mi pali-in an va dìl leh hian lehkha(document) neih harsa takmai an lo dìl belh a. Anzínga mi pakhatin Delhilama a zin \uma referenceatána a hman, Delhi Pastor

October 2017 Ramthar 21

Ramthar Chanchinbu Special Issueww

w.m

izor

am

syno

d.o

rghnên a\angin ChurchRegistration an phût ta tlatmai. Amah tlawh tùr pawhan ni lo va, a KohhranRegistration Letter rawnpêk ngawt ngaihna a awmlo. Chhuanlam an zawngmai niin kan hre tawh a,beisei a bo leh ta tak zet mai.

Pathian hi thilmak ti\hin Pathian a ni a, thilmaka ti a nih loh chuan Visahmuhna chance a awm talo. Hemi lai báwr hi chuan\awng\ai pawhin \hing\hitmai a tâwk tawh lo; kanbawkkhupin kan let tawptawp ta mai, a manganthlâktak zet a ni. Eng documentmah keng lo chuanEmbassy-ah chuan Passportlam tùr chuan an va kal lehta râwih a; Isua chauh lochu hmachhuan tùr kannei lo. An document phûtber chu an nei thei lo tihan va hrilh a; chuti chungpawha Visa pe hrâm tùrinan ngen zui a.

‘Minute eng emawchen min nghahtír hnuahIndian Visa inbelin kanpassport chu min rawn pekîr ta a ni’ an ti! An hmuhveleh min rawn bia a,

phone-ah chuan zah pawhdáwn lovin, ring takin‘Lalpa chu fakin awm rawhse!’ tiin kan au tawn a ni.An vaiin, mi pasarih,\awng\ainaah pawh ka dìltel \hat ngam tawh loh,Pastor díl hmasa ber thlengkhán Visa an hmu ta vekmai. Lalpa hi a va \ha êm!India kan kal ni tùr ni hnihchiah a awm tawh tihah,United Pastor Fellowship(UPF) Monthly Meeting-ahIndia-a zin ve tùr Pastorpakhat chuan a passportmin entír a, WashingMachine-ah a passport chua lo su tel niin! Passportchu a chhe vak lo; mahse,India Visa chiah mai kha a\hen lai a reh tlat mai!

Ka han hmu chiah chu,‘Setana hi a va \ang rei peihve le, a va inrawlh rei peihve áw! Mahse, Lalpanhnehna a chang leh ang,’ kati rilru a. Amah lah chuanhrehawm a ti êm êm mai sia, “‘Lalpa, min ngaidamrawh,’ tiin nizànah ka\awng\ai a, ka mu hauh lo,”a ti a, a meng berh chapmai lah tak a. IndianEmbassy kan va beráwn a,Visa a thar hlak díl leh tùrin

October 2017 Ramthar 22

Ramthar Chanchinbu Special Issueww

w.m

izor

am

syno

d.o

rgan lo ti a; pawisa pawhchawi leh vek a ngai dawna ni. Nimahsela, Mizo hnamleh Kohhran danglam takmai zira kal tùr Pastor-techu nasa taka Pathianbuan ve tùr leh mahniinsengso takzeta inhlan vetùrin Lalpan a lo phût a lonia! A hun takah Lalpa ache leh a - kan kal hma niinchawpchilh takin Visa tharan rawn pe leh ta, Lalpachu fakin awm leh rawh se!

Visa díl hmasa berinVisa a dìl \an ni a\anga anzavaia Visa an hmuh kim nihian hun rei tak a awh a.Hemi chhúng hian kanmangang êm êm a,tihhrehawmin kan awm takzet a ni. Nimahsela, Deut8:3-a a sawi angin kannunna, kan rawngbàwltheihna, kan hlawhtlintheihna, engkim kan tih vetheihna chu Lalpa chauh hia ni tih kan hriat theihnatùr hian Lalpa hian a \ûlchuan min titláwm a, mintihrehawm a, kan \àm te alo phal mai a lo ni; a chhanhi a ropui lutuk!

Kan Pathian hi thusawi\hin mai ni lovin thilmak ti

\hin Pathian leh hnathawk\hin Pathian a ni.Thuthlung Hluia Zawlneitehnêna inpuang \hin, zirtírawm khâwmho páwltu,Paula hnêna thusawia,‘Makedonia ramah lo kai la,min pui rawh’, ‘kakhawngaihna I tan a tâwke’, titu Pathian kha a \awngthei ta lo a ni lo, a bán hihnathawk thei lo tùrintihtawiin a awm ta a ni lo(Isaia 59:1).

Hna a la thawk reng a,thilmak a la ti fo va,vawiinah hian thu a la sawireng a, mi tam takin Lalpaâw an hria a, pàwlna tharan la dawng asin! Lalparawngbáwltute hian Lalpaâw kan hriat hnuhnun berhi a rei tawh viau em? Kannuna Pathian thiltihmak lothleng hnuhnung ber khaa rei tawh em? Lalpa âw lahre ngai hauh lo rawng-báwltu nih phei chu a vahan rapthlâk dawn êm! Tûnhi Lalpa nèna inbiak pawhhun a ni e. Mi biak pawhsa ringa nung mai tùr kanni lo; kan hnênah ngei hiansawi duh a nei a,rawngbàwl dàn tùr minkawh hmuh a duh e. Lalpa

October 2017 Ramthar 23

Ramthar Chanchinbu Special Issueww

w.m

izor

am

syno

d.o

rgkamchâng ngaiin, a thu-sawi i ngaithla \hin ang u.

CAMBODIA PASTOR,MIZO SYNOD ZIR TÙRAMIZORAM LO ZINTENENG NGE AN SAWI?

Pastor Meng AunHour-a: Mizo Synod a\angaka zir chhuah tam takzíngah min hneh êm êm\henkhatte chu: Kohhranhoinhmangaihna nun leh anhmél te, ram dang \an-puina beisei miah lovamahnia an thawh khâwmte, hmangaih taka thilpêkmin hlan te, mi dang \anpuian peihna te leh an inzahtawnna te kha a ni.Pathian \ihna thûk tak annei tih ka hmu bawk a, anPathian biak dàn a\angintih tak zetna leh Pathian\ihna ka hmu.

Pastor Vanlong-a:Kohhran hruaitute mindawnsawn dàn khân kathinlung a hneh a, anKohhran inrelbàwlna fel takkha entawn tlâk ka ti.Kohhranten thilpêk duhnathinlung an nei kha ropuika ti. Kohhranzia leh Synod

kalphung kha a nghet a, a\ha ka ti

Pastor Sineoun-a:Mizo Kohhrante hnêna\angin thil \ha zir tùr tamtak ka chhar a, KohhrantePathian rinna leh Pathianan \ihna zia kha ropui kati. An thinlung a\anga phaltaka sàwma pakhat an pêkkha a ropui. Buhfai\hàmrawngbàwlna khân nasatakin min khawih bawk.|halai leh Kohhranhmeichhe rawngbàwlnakhân ka thinlung a hnehêm êm bawk. Zíng \awng\aiinkhâwm an nei kha a ropuika ti. An hnam mil takinPathian an fak thei bîk a,an vànnei. A tàwp berahchuan ka awmna Provinceleh Mizoram state hi aboruakah leh a ram leilungawm dànah a in-ang êm êma, ka tlangnélin Mizoram kangaina hle.

Pastor Dareth-a:Kohhrante min lodawnsawn dàn kha aropuiin làwmawm ka ti.Pathian biak inkhâwm laiaa reh \hup mai kha azahawm ka ti a, an

October 2017 Ramthar 24

Ramthar Chanchinbu Special Issueww

w.m

izor

am

syno

d.o

rginkhâwmin Pathian anhnaih bîk êm êmin ka hria.Pathian biak inkhâwmprogram an ruahman fel êmêm a, hun an vawng dik êmêm kha a ropui ka ti.Rinnaa Buhfai\hàm ankalpui dàn kha ropui ka ti.Kohhran inrelbàwlna lehsumvawn dàn fel tak an neikha a entawn tlâk.Kohhrana mi hrang hrang,hmeichhia, \halai, naupangten rawngbàwlna an nei vekkha a ropui ka ti.

Pastor Thavy-a: Kárkhat chhúng Mizo Kohhranhmu theia ka awm hiPathian chungah ka làwmêm êm a ni. Mizo kohhrantehi ram pîlrîl leh tlangchhêngchhe takah awmmah sela Pathianin nasatakin mal a sàwm a, anvànnei êm êm a ni.Kohhrante thawhlàwmlama an thilphal dàn lehPathian an hmangaih dànropui tak hi a zir tlâk êmêm a ni. Kohhraninkhâwmah hun an vawngdik êm êm a, Pathian an \ihhle bawk. Biak In chhúngreh \hupin Pathian an biakha a ropui. Mahni intum

chawp Kohhran, mahniamission kalpui kohhran lehpáwn lam a\anga \anpuinamamawh lo kohhran an nikhan thinlung a hneh.

Pastor LavHouen-a:Inhmangaih leh inngainaêm êm, Mizo hnam hmutheia ka awm hi ka hlim êmêm a ni. Pathian biakinkhâwm laiin a reh \hupa, Pathian lamah an rilru ansáwr bing a, Mizote chuanPathian hi hnai takah an biaa ni. Pathian an \ih êm êma, zíngah \awng\ai inkhâwman nei ziah te kha a ropuiêm êm a ni. Buhfai\hàmrawngbàwlna khân a bîktakin ka thinlung a khawihzual hle a ni. Kohhraninrelbàwlna a fel ka ti a,Pathianin Mizote malsàwmzel rawh se.

Pastor Petros-a:Pathian Ni-a inkhâwmkalpui dàn a ropui ka ti a,Inkhâwmten Pathian anhnaih êm êm a ni. Mahniinchâwm kohhran an nikha a ropui. Mizokohhrante tih dàn lehkalphung hi mi zawngzawng tán zir tlâk a ni.

October 2017 Ramthar 25

Ramthar Chanchinbu Special Issueww

w.m

izor

am

syno

d.o

rgKATHMANDU HEALING CRUSADE

REPORT TAWI

A hun : Ni17.08.2017 (7AM-10AM)A hmun : Lalitpur Church, Bagdol, Kathmandu

Ni 16.08.2017-a Nepal Mission Field Committeeneih tùrah kan hotu, Committee min rawn neihpui tùrzingah Dr. Robert S. Halliday, Co-Ordinator SMB Office,a rawn tel ve dawn tih kan lo hria a. Ani hi a hma a\anginrêngin Kohhran mi damlo leh harsatna tawkte an awmchang pawhin Telephone hmangtein kan pun fo \hin a.Tichuan, anin inhawng takin min lo \awng\aisak thin a ni.

Hetia ani a lo tel theihtùr thu kan hriat rual khánlo hman \angkai danngaihtuah a ni a. Amahpawh dawr niin, remchánglo siam tùra thu min ràwna. Tichuan, ni 17.08.2017zíngah Lalitpur Biak Inah amamawh apiangte tánaDamna Inkhâwm buatsaihni se, a duh apiang pan se,tiin ruahmanna kan siam a.Tualchhúng Kohhran mileh thawktuten a \ûl angang an lo buaipui ta a ni.

Kathmandu khawchhúnga Kohhran mite hiinhlat tak taka awm kan ni

a, a \hen chu 16-20 Km-ahla a awm te kan ni a ni.Tihdam Inkhâwm kan neihni17.08.2017 zing a\anginruah a súr a, pantu pawhkan awm awm lo mang ekan tih laiin Kohhran mitehmun hla tak tak a\anga lokal khâwmin Biak In khat\hapin hun kan hmang a.

Inkhâwm hi Rev.Lalrintluanga Ngente, FieldSecretary-in kaihruaiin,Sermon tawi leh Damna\awng\aisakna Pu Robert-an a nei a, a \awng\ai laihian Missionary-ten damnachanga lo ding chhuak

K. LaldawnglianaO/A, Kathmandu

October 2017 Ramthar 26

Ramthar Chanchinbu Special Issueww

w.m

izor

am

syno

d.o

rgapiangte taksaah vuanin\awng\aisakna neih chhun-zawm nghâl a ni a,\henkhat mittui tla zawihzawih chunga lo dingchhuak te, mak tih hméltaka lo ding chhuak te,hmél hlim tak maia damnachang avànga lo dingchhuakte hmél han hmuhchuan rilru a hneh hle.Damlo lo kal hrawk nâ,kawng nâ, ke nâ, leh damlotam takin damna an changa, Pathian inpuanna aropui hle.

Inkhâwm ban hnuahSunday School Hall-ahDamlo a khawih chhunzawmnghal a, damlo, harsatnanei mi 100 chuang laikhawih niin, hêng mite hiandamna an puang a. Damnapuangte tán Missionary-techu an lo \awng\ai zêl a,hun hlimawm tak hman ani. He tihdam Inkhâwmahhian Ringlo (Hindu) rawninkhâwm pawh an awm a,hêng mite pawh hian taksadamna te changin hun reilo têah Thlarau damnachangin Kohhran pawh anrawn belh ngei kan ringinkan \awng\aina a ni.

Kan Programme achêpin, inthlahrung takchunga hun ruahman a nihavàngin hriattirna pawh ahranpain siam a ni lo va,thawktuten a remchángangin mahni lawinakohhranah kan puang a nimai a, heti chung hianKohhranten kan hlutin, athâwm hria lo kal chak taktak lo kal ve thei ta lo pawh mieng emaw zat an awm a ni.

He tihdam Inkhâwmhun rei lo te kan neiha\anga rilrua lo lang lian tachu - Kathmandu Khawpuihuapin Healing Crusadelian tham tak buatsaihtheih a châkawm hle. Nepalihnamte hi Tihdamrawngbàwlna lam tuipui takhnam an ni a, Chanchin thahrilhna kawngah pawhhmanraw \angkai tak a ningeiin a rinawm a ni.

Hêng damna changHindu sakhua la vuanmékte pawhin Isua kebulah an lo tluk luh ve ngeitheih nán leh Nepal-ahLalpan a ram a zauh belhzel nán Kohhranhoten minlo \awng\aipui zel dawn nia.

October 2017 Ramthar 27

Ramthar Chanchinbu Special Issueww

w.m

izor

am

syno

d.o

rgWALES RAMA RAWNGBÁWLTU KAWMNA

Kan Synod tirha Wales rama missionary hnathawkmék, Rev. Dr H. Sangkhuma te nupa leh an fapa pakhatchu chawlh hmangin July – August chhûng khán an rawnchhuak a. Synod Mission Board Office-a an rawn leng lûtchu remchánga lain kan lo kawm a. Hun \ha tak kan neithei hi a làwmawm hle. Amaherawhchu, a nupui Pi C.Lalrintluangi dam lohna avàngin an chawlh hun pawhhmang tluan lovin an hawn a \ûl a, pawi kan ti hle. PiTluangi tán pawh i \awng\ai zêl ang u.

RT: Eng tin chiah nge Walesrama rawngbáwl tùr hian iluh le? Eng mawhphurhnaber nge i chelh?

SK: Pathianin kawng ahawn dàn hi mak ka la tireng. Kum 1997-a CWMmeeting, Kingston, Jamaicaka tel \umin MissionSecretary, Union of WelshIndependents a rawn tel vea. Mizo Synod hma lâk dàn,harhna thlen \hin dàn lehmissionary buatsaih dàn lehtirh chhuah dàn ka reporta\angin anmahni pui tùramin duh thu a sawi ta maia. CWM-ah dilin Mission

Enabler hna chu kum 1998a\angin ka thawk ta a. Atìrah min hringtu kohhranpawh ni lova thawh khahriatthiam a har deuh renga. Mahse, Rev. D. A. Jonesleh Rev. Dr C. Vanlalhruaiate hma lâknain kawng a loinhawng ta a ni. PCW-a kathawh zuina atán pawhkawng hawngtu an ni ta zêla. Kum 4 ka thawh hnuahPCW hian an zínga thawktùrin kan Synod an rawn dila, min phalsak angin vawiinthleng hian ka thawk ta ani. A chángin Bialtu pastorhna thawkin, kohhran 4 kaenkawl a. A chángin Mission

Ramthar Chanchinbu (RT) Rev. Dr. H. Sangkhuma (SK)

October 2017 Ramthar 28

Ramthar Chanchinbu Special Issueww

w.m

izor

am

syno

d.o

rglama ziaktu hna chelhin,Sâp \awng hmang thawktuzawng zawnga mawhphurhnaka chelh tawh bawk.

Tûnah hian Presbytery2 tán Mission Enabler hnaka thawk mék a. EvangelicalAlliance Wales lehChurches together in Wales(Cytun) hma thar lâk mék,Ethnic minority and blackcommunities in Wales tán,Support Network Coordi-nator hna part time-in kathawk mék bawk. Hei pheihi chuan Wales Sorkar,vàntlang leh politics inthlunzawmnaa kohhran tel venaa keng tel a, mawhphurhnalian tak, ka chelh tùra kangaih phak loh a ni.

RT: Tûna Presbyterianchurch of Wales dinhmuntlangpui min hrilh thei em?

SK: Kohhran puitling lehkal phung nghet tak nei anni a, tûn hma angin memberte tam tawh lo mah se antih takzia leh rinawmziachu entawn tlâk tak a ni.Entír nán, kohhranmember-te hi Pathianniinkhâwm, Bible zir leh\awng\ai inkhâwmahte an

kal kim deuh vek \hin. Hênginhmuh khâwmna hranghrangah hian membertinten chanvo pawimawh anchelh deuh vek. Thilpêk andawn angin an inhmang\angkai thiam hle bawk.

RT: ‘Pastor/minister anawm tawh mang lo’ an tih hia dik em? Eng nge a chhan?

SK: Dik e. thawk lai tamzâwk hi kum 60 chung lamdeuh vek an ni. Kum 30hnuai lam 4 kan nei a,nemngheh mai tùr 2 lehzirlai 3 kan nei mék. Pastortùra zirtír leh rawih hitualchhûng kohhranthuneihna a ni tlat a, Synodleh Assembly lamin thu annei thei lo. Remcháng antih angin an inruai a ni ber.Kan synod kalphung nènchuan inang lo tak a ni.

RT: Chuti a nih chuan engtin nge kohhran chu a kalzêl ang le?

SK: Zawhna pawimawh taka ni. Ngaihtuahna thar a lopiang ta a, tûna kan Upatea\anga a ti thei awmte hiSakramen buatsaih theitùrin kanzirtír ta a. Upa

October 2017 Ramthar 29

Ramthar Chanchinbu Special Issueww

w.m

izor

am

syno

d.o

rgthlan tharte phei chumumal zâwka Kohhraninrelbàwlna, Bible chan-chin, Sermon dàn lehCounselling te zirtír vekhnuah chauh nemnghehan ni tawh. Sâp \awnghmangte zirtírtu ka ni nghenghe a, kan Synodinkaihhruaina kha kahmang \angkai hle bawk.SMTC Programme DirectorRev Vansawman an kalpuidàn thar min hrilh nual a,ka lâwm hle. Lay traininglam hmangin Upatedinhmun tihchángtlundeuh deuh hi kan thupuita hle a ni. Tichuan,nemngheh Upaten rawng-bàwlna tam zâwk kalpuiin,pastor thawk lai leh pastorpension tawhte inpuihtawnnain kohhran chu a kalzêl ang kan ti ta a ni ber e.

RT: |halai, tleirawl lehnaupang lam hi in nei manglo em ni?

SK: Sâp \awng hmangkohhran hian kan ngah vaklo. Welsh \awng hmangkohhran chuan an la ngahkhawp asin. Kan ramaSunday school \ha tak kanneih ang hian nei lo mah

se anmahni pualin class annei hrang ve \hin. A chángchuan Youth Centre-ahconference te an neihpuibawk \hin.

An ram dàn a\anga thlirchuan tam viau leh kawnghrang hranga inhman hiphurrit lian tak a ni theibawk. |halai hruaitute lehSunday school zirtírtute hisorkar-ah in-register vek angai. An inhmuh khâwmnahmun pawh a him em? Chêtsual leh rîkrum thil lothleng se, a huaihawttutentraining an neih sa vek angai. Thil \ha tia an inngaihlaiin Lung Ina tàn theihnaleh court case neih theihnaa tam êm êm a ni.

RT: Missionary rilru an lapu reng em?

SK: Ram chhûng lehanmahni inveina hi an neilian thar hle. Missionworker kan tih ang chihrang hrang hi mi 40 vêlkan nei a. A tam zâwk hiWelsh \awng hmang \halaian ni. Hêng thawktute hianzirna in hrang hrangaChanchin |ha hril te,community centre, youth

October 2017 Ramthar 30

Ramthar Chanchinbu Special Issueww

w.m

izor

am

syno

d.o

rgclub hmanga retreat lehconference neihpui te,airport, shopping centre,university leh prison-achaplain hnathawh te ahuam. Taiwan-ah missionarynula an la nei reng a, shortterm missionary-in Africaleh Asia ramah an la intirhcháng a awm bawk. Kankohhran a\ang hian zir tùra tam tih an hria a,Missionary Training Collegelam nèn hian indawr pawpse a \ha hlein ka ring.

Kohhran mal leh\hianzahoten anmahnisensova hun rei lotê ramdanga rawngbáwla chhuah(tent making ministry) anuar hle bawk. Entír nán,tûn \umah hian kan fapanaupang ber Lallawmsiama(Skanska company, Sou-thern Rail, Paddington,London-a Quantity Surveyorhnathawk mék) kan rawnhruai a. A \hian nulatlangval 6, slum sportsproject, Chennai-a mirethei zínga rawngbáwlmékte chu kár hnih lai azuk pui ve nghe nghe.

Mission rilru thûk takpua rawngbàwl mék,

thawhpui atána \ha tak takan piang ve reng bawk.Synod Revival Committehma lâkna - OperationNehemia ang deuh hi StreetPastor-te rawngbàwl méknanèn a inang thui hle.Rawngbàwl ho dàn kawngawm thei se ka duhpui hle.

RT: Hma lam thlira kohhranrilru sûkthlêk lam min hrilhthei em?

SK: Sâp ram kohhran mal(denomination) tin hi aninzirtírnaa ding nghet tlatleh tûnlai mimir rilrusûkthlêk ang mila kal thiamtâwk rih lo leh member-tepawh upa lam an nih avànghian an chak lo telh telh niina lang. Chutih lain kohhranmal hming pu si lova Kristianintel khâwm khu an pungnasa ta khawp mai. A tamzâwk khu chhûngkuaa\anga Kristian inzirtírnapawh dawng lo, Evangelicalunion, College/Universitya\anga piangtharte leh anhnathawhnaa Kristian\hiante a\anga piangthartean ni.

Hêng mite hian Biak Inhlui pui puia, tar tlémte

October 2017 Ramthar 31

Ramthar Chanchinbu Special Issueww

w.m

izor

am

syno

d.o

rgzínga rawngbàwl chu anthiam lo va, cinema hall teleh community centre te anhawh a, zalen takin Pathianan be \hin. Vàntlang leh\halai lam pawh an hip chakhle. Welsh \awng hmang\halaite pawh an chak hlebawk.

Hei hi harhna chi khatniin ka hria. Sâp ram hikristian leh Krista Lalnaram a lo nih leh hi an thupuiber a ni.

Hêng kohhran/kristianpáwl pahnih anga langte hian thawh ho theih dàn tùrkawng zawngin theihtawpinka fuih tawn fo \hin. An chaklohna leh chak lûtuknatepaih ngama an thawh hotheih phawt chuan Sâpramah hian kohhran hmélthar a lo piang thuaiin karing tlat. A lo thlen ngeitheih nán min lo\awng\aipui zêl ang che u.

RT: Kan kohhran tánthuchah duh i nei em?

SK: Tualchhûng a\angaSynod thlenga inrelbàwlna\ha tak nei, missionary rilrupu leh chu lama \hahnem

ngai leh luang chhuak rengkohhran, harhna thlenfona kohhran kan ni hi ava ropui êm! ThlarauThianghlim hruainainchhunzawm zêl ni se tih hika \awng\aina a ni.

Kan inenfiah fona tùrerawh a awm thei ang.Kohhran kan lo pun zêl lehBiak In \ha pui pui kan sakzêl lai hian kan mi leh satehi kan inngaihsak tâwk em?Kan member tam zâwkinkhâwm ngai ta lote hi engvàng nge? Khawiah nge anawm tak? Chûng mite hruaikîr leh tùr zawng chuan\hahnem ngaiin kawng tharkan dap a \ûl ang. Kanmember la ni reng si,mahse an rilru sûkthlêkchu Pathian awm ring lo,rawngbáwltute engah mahangai lo, sakhuana lam rêngrêng ngaihsak tawh lopawh tam tak an awm ang.Kohhrana inhmang tak si,mahse ni tin hna lehnungchanga rinawm si lotam takte avànga inkhâwmtui lo pawh an awm ang.

Khawvêl hmasâwnnaina ken tel, ei zawnna avàngaPathiannia inkhâwm hman

October 2017 Ramthar 32

Ramthar Chanchinbu Special Issueww

w.m

izor

am

syno

d.o

rg

NURSE/HEALTH WORKER-TE RAWNGBÀWLNA

Ramthar Chanchinbu enkawltute a\anginMissionary Nurse-te rawngbàwlna chungcháng ziak tùrasàwmna duhawm tak ka dawng hi ka lâwm hle mai. Nia,Home Mission North leh South-ah hian kum 16 lai (2000-2015) Nurse te rawngbàwlna a takin ka lo hmu ve tawha. Chuta kan hmuh leh tawnte a\ang chuan Nurse/Health Worker-te rawngbàwlna chungcháng kan sawidawn a ni.

Kan Nurse-in damdawia la: Va\huampui kanawmlai khán Va\huampui-ah eng phone mah a hmantheih loh va. Kan Nurse

Lungleia damdawi laa kal lohaw hun tùr pawh kan hrethei ta lo reng a. Lungleia\angin Lawngtlaiah rawnriak pheiin, Lawngtlai

lote pawh an lo pung zêl anga, chûng mite remchan hunena inkhâwm hun ruahmante pawh a la \ûl ang. Zàntin deuh thawa kaninkhâwm te pawh hiennawn a \ûl tawh lo maw?

In lama chhûngkawinkawm tam pawimawhziate hi i inzirtír thar ang u.Mahni chhûngkaw member-te ngaihsak hman lék lova

kan chhuak tam lutuk hiansual tam tak a hring a ni.Mi mal tin inngaihsakna,in\anpui duhna leh insiampuitlin duhna thinlung thari pu ang u.

Chu chu kohhranropuina, khawtlang nunthianghlimna leh mawina,leh ram chángkanna lehhmasâwnna a lo ni zêldawn a ni.

H.C. LaldinmawiaSilonijan, Karbi Anglong

October 2017 Ramthar 33

Ramthar Chanchinbu Special Issueww

w.m

izor

am

syno

d.o

rga\anga Va\huampui lampana a rawn chhukna chukawng a chhe bawk a, nitlâk dawnah Saibawh arawn thleng chauh mai a.

Hetih hunlai hi damlokan tam zual lai tak a ninghe nghe a, zàn khat lekkhaw kára han riah lehpawh kha uiawm a ti a ni.Tichuan, thim dawn aruai-ah Saibawh a\angin amahchauhin Va\huampui bantumin ke-in a rawn kal ta.Zàn rei lam tawh takahkawnglai (BT Construction)ho bûk, Chikhur lui kamahchau takin a lût ta hlawlmai. Mipa rual awm khâwmtih takah, a \hen an lokamnam deuh bawk nènCamp-a a lût chu an lochhaih deuh a ni àwm e.Mahse, a hnu rei vak lovahchuan an pu ber hnênah anhruai ta zâwk a. An pu ber(Manager) hi mi fel tak,Mission Compound rawnbel tlat \hin a nih avànginchutia kan Nurse hmel anhmu thut chu mak a ti hlenghe nghe.

Tichuan, chutih laiakan veng (Va\huampui) lirthleng thei awm chhun

Tractor lian chi ngei maichuan Va\huampui daithleng an rawn dah ta a.Eng êm thleng lovinPathianin a rawn hruaithleng leh a; amah lahchuan “A hlauhawm tih kahre hleinem, zai chunginhlim takin asin ka rawn kal,a rêng rêngin damloho khaka ngaihtuah alawm,” a tithên mai bawk si.

Va\huampui leh achhehvêlah hian Mizohnahthlâk hrang hrangbâkah, Chakma, Tongtongia,Bru, Vai chi hrang hrangkan chêng a ni a. Hna chihrang hrang thawk, miinanglo tak tak kan awmkhâwm \hin a ni. Saibawhleh Va\huampui inkárpawh hi nula mahni chauha zàna haw nán chuan ahim lo tak zet a ni. Zànanula la naupang tak, amahchuahva a kal nán chuan ahim tâwk lo hle; mahse,thih hlau lo MissionaryNurse chuan ‘hlauhawm’a hmu ve tlat lo.

Léi bung \êp \hui thu:Kan Nurse-in accidentavànga léi bung \êp a \huithu hi a ngaihnawm hle.

October 2017 Ramthar 34

Ramthar Chanchinbu Special Issueww

w.m

izor

am

syno

d.o

rgMotor accident-a hliamzínga pakhat chu “A na(serious) khawp mai, a káa\angin thi a chhuak renga, a biak theih loh,” tiinMissionary Nurse chu anrawn ko va.

Hliam chu Nurse chuana han en chiang a, a káa\angin thi a lo chhuaknasa mai a lo ni a. Biakinengtin mah a chháng theibawk si lo. Nurse-in a káchu a han en chian nâkchuan a léi a lo bung \êpchu niin. Khawih nat deuhpalha tla mai thei hi a lo nireng a. Lo \awng thei chiziazáng a ni lo. Nurse tánchuan a luhaithlâk ta ngeimai. Lei chu engtia tih tùrnge ni ta ang? Pawt thla lawlaw ila, tih ngawt chi lah nihek lo. Tih tùr chiang sachu - a lei a hloh tùr a ni lotih hi a ni.

Mahse, engtia lei chatchu zawm tùr nge ni ta angle? |hui a ngai, zawm a ngaitih chu hriat sa. Mahse,hliam khan a ka a áng rengthei dawn lo. A \hui chhúnga rei dawn, thi a chhuakreng bawk nèn. A léi awmnachu a chêp lutuk, duh

angin Nurse tán a chêttheih loh. La chhuak ilapawnah zawm phawt tehang tih chi lah ni bawk silo. A va han buaithlâk tehlulêm! A rang thei ang bera\hui vat loh chuan a léi chua bung dawn tih lah chiangsa a ni.

Chutah le, \awng\ainanèn kan nurse chuan léizawm hna chu Pathianrinchhan tak meuhmeuhvin a tih a ngai a ni.Léi hi thil ném leh dimdâwingai tak mai a ni a, \hui pehpalh awl tak tùr hi a ni nghenghe a. A huaisenna zawngzawng sáwm khâwmin\awng\aina nèn a bei ta a.Harsa takin a chilh zo theita. Nachhâwkna lehdamdawi \ûl ang ang a pêkzawh chuan a rang thei angbera damdawi in pan tùrinvai liam a ni ta. Engtin takchuan awm ang maw?

Thla khat hnu-ah \umkhat chu kan Nurse Aizawlkal chu a léi \huisakpa nènchuan an inhmu ta hlauhmai. Kan Nurse phei chuana lo hre tawh lo va. Mahse,chupa chuan a léi \huizawmsaktu chu a lo hre

October 2017 Ramthar 35

Ramthar Chanchinbu Special Issueww

w.m

izor

am

syno

d.o

rgchiang ngang mai.Missionary Nurse chu lochelh dingin, “Léi izawmsaka kha ka nia,” tiina inhmelhriattír ta a. A awmtâk zêl dàn kan Nurse-in anzawh chuan chu pa chuan,“Damdawi inah pawh minkhawih nawn tawh lo;Doctor-in a inzawm \halutuk min ti a. Hei, ka damtawh,” a lo ti a nih chu!

Hetiang hian hmanruaeng mah nei lêm lo hianMissionary Nurse-te hianhliam nasa tak tak pawh anlo enkawl dam mai \hin.Mihring tak chuan azàmawm \hin ngawt ang.Mahse, Pathianin a hruaiinmal a sàwm \hin a, an vathawhnaa mite tánthlamuanpuiawm lehinnghahna tlâk an ni rêng\hin a ni. Hliam nasa lehrâpthlâk pui pui an enkawldam mai han hmuh hian,“He Missionary Nurse hianDoctor thiam ber, Isua athawhpui a nih hi,” tih hika rilru-ah a awm \hin.

Operation mak takmai chu: |um khat chuvànduaithlâk takin nu upave tawh tak hian a ram

kalnaah tawlhthlu-in maubul hriam leh zum a \hutpalh hlauh mai a.

Kan Nurse chu kanthawhna khua leh achhehvêl khaw 10 chuangaMedical Officer lian lehthiam kan neihchhun nimiau hek, an va ko ta ngeia. A chêt sual dàn leh thilawm dàn an han hrilhchuan, kan Nurse chuanthil serious tak a chhúnglamah a awm thei tih a hrenghal. Mahse, ni danga aken \hin ang bâk thil ropuitehchiam ken chhuah tùrawm chuang hek lo;nachhâwkna, drip khainafamkim, injection-na, etc.chu a ipte hman thiamahchuan a han khung khâwmleh ta poh a.

A huphurh ve ngangmai; mahse, tihlan chi a nilo. Hetih hun lai hianBungtlang ‘S’ piah lamahchuan amah chauh chudamdawi lam thiampangngai awmchhun a nitlat. Phone tala Doctor rawntùr pawhin eng phone maha tlang bawk si lo. A va hanmal ngawih ngawih êm, chu‘Missionary Nurse’ chu!

October 2017 Ramthar 36

Ramthar Chanchinbu Special Issueww

w.m

izor

am

syno

d.o

rgAmah lah chu mi zawngzawng mit fûkna a ni si.Damlo chhúngte lah chuanbeiseina lian tak nèn anrawn nghâk ràn tawh maisi. Pheichheh a va han zângdawn lo êm! Mahse, kalchhuah ngei a ngai, hliamchu a en ngei a ngai si.

Vànduaina tâwkte inahchuan lûtin, pindana damlomu chu an en a. Ahlauhthàwn ang ngeiin thila buaithlâk ta tlat mai. Amau bul \hut chu a lo lianngang a ni teh chék angchu, a chhúng a khawihpawi nasa hle. Chu bâkaha êkna dáwt (pipe) a khawihtel tlat.

Pindan a\ang chuanmipui a chhuah thawltírphawt a. Nurse pui tùr mipahnih/khat bâk chu anchhuak ta vek. Chutah,Missionary Nurse chuanuluk takin Pathian hnêna\awng\ai mawlh mawlhchungin hliam chu a zirchiang a. |hui viau a ngaidawn tih a hre ta.

Mahse, engtia \hui \antùr nge ni ang? A êkna dáwtleh thil dang dang \hui

pawlh palh theih a ni tlat.|hui pin loh tùr thui pinpalh hlauh phei chuan thilpawi lehzual a thleng theibawk si. Hetiang hliamnasa leh kilkhâwr phei chuHospital-ah pawh uluk êmêma tih ngai chi a nih hmèl.Chu pawh Doctor thiambîkte zai chi a ni ngei ang.

Missionary Nursechuan hetiang hianthutlûkna a siam ta:Pathian Engkimtitheihnêna nasa taka \awng\aiphawt a, a thiam ang angazai (Operation neih) a ni.Tichuan, kan Nurse chuanPathian rinchhan tak meuhmeuhvin a zai ta a nih chu.

|hui belhbawm tùr niaa hriat zawng zawng a \huibelhbawm phawt a. Êkchhuahna nia a hriat chu aawmna tùr lamah a \huizawm leh a. An awmna lamnia a hriat \heuhvah chuana vuah khâwm ta a. Tlémathlêr nasa zual \hui khâwmhleih theih lohho chu apaih \hen bawk a. Paih lohtùr a paih palh ang tih te, a\hen thil renawm tak a paihtam palh ang tih te pawh ahlauhawm tho mai. Mahse,

October 2017 Ramthar 37

Ramthar Chanchinbu Special Issueww

w.m

izor

am

syno

d.o

rgthiam ang anga tih chawt angai.Tichuan, a lehpektawn leh châkawm lofahran Operation chu tihzawh a ni ta.

Mahse, chu Operationchu a hlawhtling ngei angem? A tûk lawkah a zungthei lo mai ang em aw? Anih loh vek leh a e chhuakthei lo mai ang em? A zaituNurse ngei pawh chu angaih a \ha chiah maw? Midang chuan eng mah kanhrethiam lo bawk a, kanngaih a \ha letling phianmai. Kan Nurse, thil awmdàn engkim hrechiangtuerawh a rilru a hah a ni.Mahse, engkim zawh a nitawh si. Nurse tána um zuidàn \ha ber chu \awng\aimawlh mawlh kha a ni tawptawh mai. Amah a \awng\aimawlh mawlh a, athawhpuite \awng\aipuitùrin min sáwm bawk a.Biak Inah a thawh rengbawk a.

Tichuan, \awng\ainachhángtu Pathian chuan aMissionary Nurse mangang\awng\ai chu a lo chhángtak meuh mai. Chu nupawh chu a lo dam chho ta

zêl a, a inthiar thei a, azung thei bawk a. A hliamchu \ha êm êm maiin a lodam ta mai a nih chu. A vamakin, a va ropui êm!

Nurse/Health Worker-te rawngbàwlna hi a va hlutak êm!: Pathian leh aKohhran hovin a tirhchhuah Missionary Nurse/Health Worker-te avànghian mi tam takin nu lehpa an la neih phah a, nuleh pa tam takin an fate ansùn loh phah bawk asin.Hmun kilkhâwr takah,damdawi dawr mumal awmlohnaah pawh kan Nurse/HW-te hian damdawi anzuar deuh zêl a. A mantláwm thei ang berabithliahin, a mi chêngtemamawh damdawi \ha taktak, rintlâk leh chhawrnahawm tak kawl hrâm antum \hin. Hmangaih tak lehtaima taka an rawngbàwlnahi Pathianin mal a sàwmnasa hle a ni. Kanrawngbàwlsakate tán athlamuanthlâk a; thawktudangte tán hlei hlei hian anhlu a ni. Kan Nurse-teavàngin kan damloh chángpawhin rawngbáwl leh theitùrin kan dam leh mai \hin.

October 2017 Ramthar 38

Ramthar Chanchinbu Special Issueww

w.m

izor

am

syno

d.o

rgAn hnathawhin mite

thinlung a hneh a,Chanchin |ha hri lnahmanraw \angkai tak a ni.Damna an chan avàngaLal Isua lo rin phah mieng emaw zât an awmbawk. “Nangnin mi thlanglo, keiman ka thlangzâwk a che u,’ a tih miauavàngin a thlante chuLalpan a kalsan ngai lo.An tih theih loh tùra langpawh an thei zêl, zàmnatùr hmunah an zâm lo va,chî-aina tùrah pawhngaihtuahna f im takLalpan a pe \hin a lo ni.An damdawi lâkte pawh\awng\aina tam tak paltlang tawh (Pathian hnênathilpêk) hmanga lei a nihavàngin a thawk \ha bîktlatin a hriat \hin a ni. Anrawngbàwlna hi a va hlutak êm!

Tlángkâwmna: Kanhmuh leh hriat ve tlémazáwng kan sawi mai a nia; \um khata sawi sen ruala ni lo. Thilmak hi a thlengfo \hin a ni. Hmuh ve lohchuan âwih a har mai \hin;mahse, a hmute erawhchuan ‘A va mak ve aw!’kan ti kan ti mai \hin a ni.

Home Mission-ahchauh ni lovin, hmun dangakan Nurse/Health Worker-ten an thil tawn ropui taktak pawh tam tak a awmngei ang a. Home Mission-ah ngei pawh ka hriat lohtam tak a awm ngei bawkang. Chûngte chu kanNurse leh Health Workerten an la rawn ziak zêl tùrahngai ila.

Missionary-ten hri \halo deuh kan vei pakhat chukan rawngbàwlna chanchin(experience) kan sawi \haduh vak lo hi a ni àwm e.‘Kan thil tawn kan sawichuan miin chapo min tiang’, ‘Keia experience ve hia nêp êm mai, mi danginnêp an ti ang’, ‘Mahni inpholangah miten min ngai ang’kan ti pawh a ni mai thei.Chutiang te avàng chuanPathianin thil ropui tak takmin tihsak tam tak hi sawilohvin a thámrâl fo \hinrêng a ni. Sawi chhuahatána \ha êm êm, mi dangtán pawha malsàwmna,chona leh chakna pe theithil tam tak a thámrâl fo\hin, a va uiawm \hin êm!Hetia kan ngawih bopui fohian kei chu min tihsaktu

October 2017 Ramthar 39

Ramthar Chanchinbu Special Issueww

w.m

izor

am

syno

d.o

rgPathian hi a lâwm vakpawhin ka ring lo ve.

Hawh u, Missionary-tehian kan rawngbàwlnachanchin ngaihnawm taktak leh, Pathian hnathawhkeimahni kal tlanga tihaawmte hi i sawi uar ang u.Min tírtu Kohhranho tánhetiang hi a ngaihnawm ania. Setana mualpho nán

Lalpa thil tih hi tî tî-ah i neifo teh ang u khai. Min tírtuKohhranho kan chàwmlêtna pawh a ni thei bawkasin. Keini, a sawi tùr bertekan ngawih tlat chuanengtin nge Lalpa thiltihte himiten an hriat anga, amahan chawimawi theih ang?

Lalpan ropuina changrawh se.

DIBRUGARH BIAL LAMAH AW

Assam Mission Field chhúngah hian Pastor bialpathum a awm a. Chûng zínga pakhat Upper Assam-ami chu Dibrugarh Pastor Bial a ni. Pastor \huthmun,Dibrugarh Assamese Fellowship leh Bial chhúngMissionary Outreach \angkawp chuan ‘Healing Crusade-cum-Outreach’ (Tihdam rawngbàwlna leh Feh chhuahprogramme) a buatsaih a. He huna Pathian hnathawh lolang leh vawiin thlenga lo lang mék zêl hi Zoram Kohhrannu leh pate leh hmun hrang hranga rawngbàwlpuitehriat atân kan han tár lang ve dawn a ni.

Dibrugarh AssameseFellowship Committeechuan Kohhran mitemamawh thlirin leh kan

chhehvêla kan rawngbàwl-saka te dinhmun enintihdam rawngbàwlna lamhawia programme siam \ha

K. Vanlalhriata,Evangelist

October 2017 Ramthar 40

Ramthar Chanchinbu Special Issueww

w.m

izor

am

syno

d.o

rgtiin hun remcháng a melhreng a. Kawng a zawn méklaiin, Mission lam pawhinfeh chhuah (outreach)programme a ruahman méka ni tih hriat a ni a.Remcháng takin, Missionoutreach leh kanFellowship \angkawpchuan ni hnih chhúng (ni15-16 July, 2017) atánprogramme hi siam ni setiin a rel thlu rup mai a.

Buaipui tùr tam takkárah Fellowship-in sumleh pai nei tâwk lo nèn, rilrubuai takin kan awm reng a,He hun min hmanpui tùrinrawngbáwltu, Pathian mihman tak Upa C.Lalrintluanga, SynodRevival Speaker chu biak ani a. Amaherawhchu,Mizoram páwn a nihavàngin leh budget awm lohlai lo nih bawk avàngin ankal lam haw lam senso tùrpawh kan Fellowship tánchuan thil huphurhawm ani a. Chutih lai chuan,Committee Member, miharsa ve tak takte chuanhe rawngbàwlna atána aninhuamzia sawiin, sum lehpai lamah theihtâwpa an\an tùr thute an sawi ta mai

a. ‘Speaker bâkah mipahnihte kal lam haw lamsenso chu Fellowship hiani tumsak ang u,’ tiin thu tihtlûk a ni ta a ni.

‘Healing Crusade’ atánathil \ûl ang ang teinbuatsaihin, hmun(station) danga thawktutepawh an lo thleng khâwma. Rawngbáwltu tùr,Speaker leh a \hiante (anvaiin mi 8) pawhin tluangtakin Dibrugarh an lothleng ta rup mai a. Pathianhnêna kan programme tehlanin, ni 15 July (Inrinni)chuan bul kan han \an taa. Kan beisei ngam hauhloh leh kan rin phâk bâklam a\angin he programme-a lo kal an \hahnem a,Lalpa hnêna làwmthu sawichung zêlin hun kan hmanga. Hming ziak an pung zêla, ni hnih chhúng atánchauhva programme siamkha \awng\aisak tùr leh annatna khawihsak tùr mi zachuang fe mai an lo pungkhâwm ta si a.

Kan sum neih ve lah azo titih dêr mai tawh si, a lokalhote chhun thingpui senfahran hlui tùr pawhin kan

October 2017 Ramthar 41

Ramthar Chanchinbu Special Issueww

w.m

izor

am

syno

d.o

rgbuai ru ta khawp mai a. Ani hnihna tlai lamah kanPastor hova kan han inrawnkhâwm chuan tihdamrawngbàwlna hi kalpuizêla, a hun pawh sei kanduh vek a. Mahse, ‘Engtinnge ni ang, sum leh pai lamhi?’ hi tih chu kaninzawhna kan chhàn maitheih loh a ni ta.

He hun hi Lalpa rawnhun, a kuta tlûk luh hundik tak a ni. “Mihring lama\ang chuan duh mah ilatihngaihna a awm lo ve.Hawh u, Lalpa lam i hawiang u,” tiin rilru leh tih takzetin lungchhiat avàngamittui nèn Lalpa auvinthawktute kan \awng\ai ta a.

Tlai ngai lo, kanPathian chuan a hun takahrem rawn ruatin, kan\awng\ai zawh chuanthawktu lam a\ang tein ‘Heprogramme atán hian hetizât hian ka lo \ang ve ange’ tihte chu kan thu dawna ni ta. Lalpa chu fakinawm rawh se! “Amaprogramme a ni a, amahrinchhanin kár khatchhúng he programme hi ichhunzawm ang u,” tiin kan

rél a; mipui lam pawhhriattír nghâl an ni a. Nihnih chhúng atán chauhvaprogramme siam si khánkár hnih dáwn kan hmangta a ni. Lalpan mitethinlungah hna thawkin hehun chhúng atána kanmamawh apiang chu ringtuleh ringlo pawh, a lo kalapiangten ei leh in tùrbâkah sumfai te an rawnhlan zêl a, thlamuang takinprogramme pawh kanhmang zo thei ta a ni.

He tihdam rawngbàwlnahunah hian Speaker-in\hahnem ngai takin a \ûlapiangte a \awng\aisak a,khawih ngai awm apiangteTeam Member-ten khawlum hnuaiah an khawihbawk a. Rim chi hranghrang kárah natna chihrang hrang neite chukuah chunga an \awng\ais-ak leh tenna rilru pu hauhlova an khawihte han hmuhchuan ‘Lalpa hi a lo varopui em!’ tih bâk sawi lehchuan tùr hi a awm lo a ni.

Programme hi ringlo milo kalten an hlâwkpui mahzâwk niin a lang. Hetihdam rawngbàwlna neih

October 2017 Ramthar 42

Ramthar Chanchinbu Special Issueww

w.m

izor

am

syno

d.o

rgchhúng hian ringlo mi 153bâkah ringtu (Mizo tiamin)284-te chu \awng\aisak anniin, an natnate khawihsakan ni a. Mi tam takin damnaan chang a; mi \henkhatchu Counseling Class pawhneihpui an ni bawk.

Assam Mission Field-ahhian Tihdam rawngbàwlnalam programme hi kan neikhát viau va, DibrugarhPastor Bial chhúngah pheihi chuan kan nei ngai lo tihtheih a ni àwm e. Miten a

ropui an ti a, mak an tibawk. Dibrugarh-a thawktuawmte tán hnathawh tùrtam tak min siamsak a, hetihdam rawngbàwlnahmang hian Lalpan rammin zauhsak mék a ni.Tûnah hian Baptisma changtùra beisei, chhúngkua engemaw zât kan nei mék a,Counselling Class te pawhneihpui mék an ni.

Assam ramah Pathianram a lo zauh zêl theih nánmin lo \awng\aipui zêl tùrinkan insáwm a ni.

MISSIONARY-TE MAMAWH

Rev. Vanlalbela

Rev. Lalsawma kha làm leh làm loh chungchángan zâwt a, ani chuan, “Lám leh lám lo an inang lo,” a ti e,an ti a. Missionary-a kal chhuakte leh kal chhuak lotepawh hi kan in-ang lo.

Ramthar vei êm êm,\awng\ai inkhâwma thawhpeih tak leh sawi peih taktezíngah an vei êm êmna hmuna

thawk, Missionary-te an lohawna, lo ngaihven chuanglo leh chaw lo eipui tum hauhsi lo a awm theih, an ti.

October 2017 Ramthar 43

Ramthar Chanchinbu Special Issueww

w.m

izor

am

syno

d.o

rgMissionary-te \awng-

\aipui dàn \ha tak chu, ‘Angaihna hriatna thlarau’ andawn theih nána \awng-\aipuia ni. Kei pawh missionary-aka kal tirh-in tih ngaihna hrelovin ka awm tawh.

Missionary-te hiMissionary tùra danglambîka siam an ni bîk lo. Anchak loh ang ang leh an nihang anga Pathian rin-chhana kal ve mai an ni a, i\awng\aina rinchhanarawngbáwl an ni tih hrereng rawh.

Missionary-teah hianbeisei kan nei sang viau\hin a. In kohhrana pulpitvawi khat pawh la lawnchhin lote kha an ni tih hrereng la, an tána i \awng\aidàn kha an hlawhtlin dawnleh dawn loh teh nán lohmang \hin zâwk ang che.

Nau hnute hne lai nei Nuchuan a naute chu chaw leha mamawh tùr a ei kêp a ngai\hin. Ni tina chaw pêkchhuah tùr an neih theihnána Missionary-te mamawhchu thlarau lam chaw a ni. I\awng\aina hi thlarau lamchaw an dawnna hnár a ni e.

Missionary-ten rawng-bàwlna hlawhtling an neihtheih nána an mamawh berchu Thlarau Thianghlimthuamna a ni. Chu Thlarauthuamna an dawn theihnána kan \anpui theihnasáng ber chu an tána kan\awng\aisak \hin hi a ni.

Missionary-ten Pathiantih lova an mamawh berpakhat chu ngaihsaktu ani. Hah taka hna kan thawhlaia, ‘I hah em?’ tia minzâwttu an awm ringawtpawhin kan hah minchhâwk huai thei. Rîm takleh hah taka rawngbâwlmék, kan missionay-tetána damdawi hlu tak chungaihsaktu neih hi a ni.

Missionary-te hi Pastor-te ang bawka kawppuimamawh an ni a; kawppuitùr ngaihven ngam lokhawpa tih\haih leh vehveh chin loh a \ha.

Missionary-ten ring-thar kan beisei ang an neilo deuhva kan hriatin,mission tána kan sum senral nèna khaikhina, rilrutihnat phah theih a ni \hina. Chu lam ngaihtuah ai

October 2017 Ramthar 44

Ramthar Chanchinbu Special Issueww

w.m

izor

am

syno

d.o

rgchuan ‘a aia tam sen a langai a ni’ tih ngaihtuahzâwk \hin la, Lalpa a lâwmzâwk ang.

Missionary-te rawngbáwltùra an ke pên tin chawikangtu chu i thilpêk kha ani a, Chanchin |ha hrila anau chhuak zawng zawng hii thilpêk thangkhâwk a nitih hre reng rawh.

Mission Field tlawha ikal hunin, missionary-te iaiang zia zángin an aia veizâwk anga inlantír tumsuh. A vei zâwk chu i kalnahmunah khán ni tin rîmtaka rawngbàwlin an awma; nang chu i inchhúng lumlam pana haw leh mai lothei lova inngai i ni tih hrereng rawh.

‘Ramthim ka vei lo,’ tiaiak iak \hin Kristian chuanPathian a\anga dawn belhngai a la nei a, a nih tùrang a la ni lo a ni. Isuazirtírte pawhin an dawn tùran han dawn meuh chuan,“Keini zawng thil kan hmuhleh kan hriatte kha sawilovin kan awm thei lo,” anti mai. Paula chuan,“Chanchin |ha hril suh ila,

ka chung a pik dawn si,” ati hial zâwk asin.

Ramthim vei lo Kristianchuan a Chanchin |ha chihum a la theh \iah ve ngailoh vàng a ni tih a pawm a\ûl ang. An\am chî theh tùrchu i kutah a la awm a, atlâkna tùr lei a thlen hmachuan buaipui ngaihna leh\ûlna engtin nge i neihtheih ang? A chinna tùrleiah han theh la, a lo \iahphawt chuan i nun a tihlimanga, i hung anga, a dîptuhnim i thlo vanga, tui i pelo ang em ni?

Missionary-te danglambîkna siamtu chu rawngbáwltùra an inpêkna hi a ni.Missionary tùra inpea ahmun thleng zíngahMissionary hna thawk tùrainpêk leh zêl a ngai tihtheihnghilh palh a awmtheih. Isua meuh pawhin alo kal chhan ber Kraws ahmachhawn dáwn khán,“... a theih chuan he no hianmi pel lúl rawh se,” tih hialngai a hmachhawn kha;mahse, “I thu ni se,” tia ainpêkna chuan khawvêl atidam ta a nih kha. Inpe zêlthei lote hnû a tàwp \hin a,

October 2017 Ramthar 45

Ramthar Chanchinbu Special Issueww

w.m

izor

am

syno

d.o

rginpe zêl \hinten vànkawngkhar an su hawng \hin.

Missionary zíngahmahni inkalsana, intiruaknasa ngam apiang anhlawhtling \hin. TaksaaMission Field-a awm si,mahni duh záwng leh châkzáwng, kan hna atánahnawksak tih hriat rengpawh kalsan leh ngam silote hian an awmna hmuntùr an hai a ni. Krista pawhkhân mahni làwmna azawng si lo.

Missionary chuan achakna leh a theihnarinchhanin rawng a báwltùr a ni lo. Bible leh Pathianthiltihtheihna rinchhanzâwk rawh se. Mahniinrinchhan an zâm \hin a,an beidawng \hin; Lalpa leha chakna rinchhan an phûr\hin a, beiseina nung nènrawng an bàwl \hin.

Chanchin |ha chu luianga luan tír tùr a ni. Tuichu luang tùra siam a nihavàngin tui luang chuansut tlang rual loh lungpuileh tlang lianpui pawh a sua ni thei; mahse, lêt leh atum ngai lo va, luan theihna

awm piangah luan a tum zêlzâwk \hin. Harsatna lehkawng dâltu lo awm \hinmah se, Chanchin |ha hikhawvêl zawng zawnga hriltùra thupêk, lei leh vàn Lalberin a pêk a ni. A luan zêltheih dàn tùr kawng zawnzêl tùr a ni a, a tàwp hlentùr a ni lo.

Chanchin |ha hi mi tinta tùr leh an damna tùrawmchhun a ni a; a ei tutùrten duh lovin châk lomah se, eitír hrâm theih annih chuan an dampui tho\hin. Chuvàngin, an ei theihdàn tùr zawn hrâm hrâmtùr a ni. A ei châk lo hleihlei hian an ngeih phian\hin, “Pawm tùrin zirtírrawh u,” tih a nih kha. ‘Anduh lo alâwm,’ ti mai lovin,an pawm theih dàn tùrzawn hrâm hrâm tùr a ni.

Chanchin |ha hriltuchuan a hriat lohpui leh atawn loh pui hril tum suhse. Kan dampui ngeichanchin lo chu mi âwihkhawpin sawi a har \hin ngaie. Mahni ngein kan dampuichanchin sawi tùr chuan, mizawng zawng hi mi dang aiinkan \ha zâwk vek a ni.

October 2017 Ramthar 46

Ramthar Chanchinbu Special Issueww

w.m

izor

am

syno

d.o

rgPU R. S. LALTHANPUIA (65) KAN CHAN TA!

Pu R.S. Lalthanpuia hi Pu Hualrohnuna leh PiNgurlawmi te fa pangana niin, ni 08 October, 1952 khánLunglengah a piang a. An unau an rual hle a, farnupanga leh unau mipa pali a nei.

Kum 1968-ah 1st Assam Rifle-ah a \ang a,chhúngkaw lam harsatna avàngin kum 1988 khán (apension hun hmain) a báng a. Kum 1978-ah Pi LalramengiSailo nèn Kohhran Dàn Thianghlimin Darlungah an inneia, fapa pahnih leh fanu pathum an nei a ni.

Pu Thanpuia hi a naupan lai a\anga nu leh patethu âwih thei tak, tleirawl sual pawh nei lo a ni a.Rawngbàwlna lama tui tak a ni a; sipaiah te lo \ang tawha ni a, Hindi thiam tak a ni bawk. Synod-in kum 1997khán Masihi Sangati (khatih laia Non-Mizo) Evangelistatán a la a, Chhingchhip Pastor Bialah kum 1997-2004thleng Tirhkoh hna thawkin a awm a. Kum 2005 a\angaa thih ni thlengin Electric Veng Pastor Bialah herawngbàwl hna hi a thawk a ni.

A rawngbàwl chhúng hian \hahnem a ngai theiêm êm a. Chhingchhip Biala a awm lai phei chuan PioneerCamp-ah te riahchilhin rawng a báwl \hin. Electric VengBiala a awm hnu pawhin \hahnemngai takin a thawkchhunzawm a; Pathianni zing apiangin Ralleng tuikhurleh Theihai tuikhura hnam dang inbualhote hnênahaurinna hmangin Pathian thu a hril \hin a ni.

Electric Veng Pastor Bial vawngtu Rev.Lalrinmawia thukhawchang hian Pu Thanpuia dinhmuna sawi chiang thawkhat hle:

“Pu R.S. Lalthanpuia hi rawngbàwlnaa mi inpezo tak a nihna hi a ropuina a ni a. A chhúngte ai pawhhian a rawngbàwlna hi a ngai pawimawh zâwk tih theiha ni. A mizia hrim hrim hi mi inngaitláwm, lansarh tumngai lo a ni a; a kova tla erawh chu hlenchhuah a tumtlat \hin.

October 2017 Ramthar 47

Ramthar Chanchinbu Special Issueww

w.m

izor

am

syno

d.o

rgMihring miziaah pawh mi taima tak a ni a. Awm

mai mai thiam lo, mi tlawh chhuah pawh peih êm êm ani a, hei hi rawngbàwlnaah pawh a \angkai phah hle.Mi dang thawhpui a thiam a, Pastor leh Upate zai a ngaithiam êm êm hi a rawngbàwlna hlawhtlinna a nih phahhial ang.

“A miziaa bet tlat, \hian siam a thiamin, rual pàwla thiam hle a. Hei hi Evangelist hna thawh nán a hmang\angkai êm êm a ni. Chanchin |ha atána hun hman zawhvek a duhna hian a nun pumpui a keng ni berin a lang.

“Hetiang rawngbáwltuin min kalsan ta hi ElectricVeng Pastor Bial chuan kan uiin kan sún tak zet a ni”.

Amah hi mi thilphal tak leh \hian kawm thiam taka ni a; mi harhvâng tak leh mi invawng tak a ni bawk. Apum lam a sawisel ve zeuh zeuh tih loh chu natna sawiêm êm a nei ngai lêm lo. Kum 2010 a\angin thisen sánga nei a; mahse, buaipui ngai leh a rawngbàwlna tibahlahkhawp a ni ngai lo.

Kumin July tàwp lam khan hritláng áwmná navak lovin a tlâkbuak a. Ni 4.08.2017-ah Dr. Ramdinpuiaa inentír a, damdawi te a lo chawh a, lâwm takin a hawa. Ni 8.08.2017 zíngah pawh dam taka thovin a leng kuala. Chhùnah a tupa sikul luhna Monthly Fee pein a kal a,dam takin a haw leh a. Hemi hnua \hutthlengseia a muzál chu a lu na a ti êm êm a, Aizawl Civil Hospital Casualty-ah kalpui a ni a. Investigation te tih a nih hnu-ah Doctor-ten thluaka thisen zám chat a ni tih an hmu chhuak a.ICU-a dah \ûl an ti a, Civil Hospital-ah ICU a remchanmai loh avàngin Synod Hospital, Durtlangah tlanchhohpui a ni a. Theihtâwp chhuaha enkawl a nichungin, ni 8 August, 2017 tlai lam dár 6:10 khán KristaPasal\ha rinawm tak chuan a làwmman te hmu tùrinchatuan atán min lo hawsan ta a ni.

Amah thlahna hi Electric Vengthlang KohhranHall-ah neih a ni a. Ni 9.08.2017 khán Synod MissionBoard Secretary, Rev. K. Lalrinmawian vuiinKohhranhoten ui takin an thlah liam ta a ni.

October 2017 Ramthar 48

Ramthar Chanchinbu Special Issueww

w.m

izor

am

syno

d.o

rgKUM 2017 CHHÚNGA RAMTHAR THILPÊK PETUTE

1. Tlangnuam Kohhran 40,000Tuisakachak Biak In hmun lei nan leh Biak In sak nan (Tripura)

2. Dr. Roluahpui, Champhai Vengthlang 6,000Elephant Kohhran |ing\ang lei nán (Aru. ‘W’)

3. Keifang Police Veng Kohhran 40,000New Khojoysuri Biak In sak nán (HMS)

4. Luangmual Biak Kohhran Hmeichhia Typewriter 1Synod Mission Field-a thawktute hman atán

5. Tuikhuahtlang Kohhran 1,00,000Saizawh West Biak In sak nán (HMS)

6. Tuikhuahtlang Kohhran 1,50,000Damak Biak In sak nán (Nepal)

7. Serchhip Bial Kohhran Hmeichhia 10,000Langsomepi Kohhran Maicham siam nán (Karbi Anglong)

8. Khatla East Kohhran 1,00,000Rongsopi Kohhran BIal In sak nán (Karbi Anglong)

9. Kei\um Bial Kohhran Hmeichhia 5,000Tavara Kohhran Biak In sak nán (Nepal)

10. Chawnpui Kohhran 2,00,000Dulapcherra Biak In sak nán (Barak Area)

11. Dawrpui Kohhran (Pathianni tûk khat sa ei ai) 63,170Dharan Biala Direct Evangelism rawngbàwl nán (Nepal)

12. Lawngtlai Bial Kohhran Hmeichhia 10,000Dulukchheri Biak In sak nán (Tripura)

13. Biate Bial Kohhran Hmeichhia 5,000Hamren Biak In sak nán (Karbi Anglong)

14. Chawnpui Kohhran 1,00,000Dulapcherra Biak In sak nán (Barak Area)

15. Electric Veng Bial K|P 30,000Chitunglangso Biak In sak nán (Karbi Anglong)

16. Ramthar Veng Bial K|P 10,000Buknuam Compound-a tui pump khawl lei nán (HMS)

17. Ramthar Veng Bial K|P 20,000Devasora ‘S’-a thawktu quarters furniture lei nán (HMS)

18. Bethlehem Venglai Kohhran Hmeichhia 10,000Teyong Biak In sak nán (Arunachal ‘N’)

October 2017 Ramthar 49

Ramthar Chanchinbu Special Issueww

w.m

izor

am

syno

d.o

rg19. Chhiahtlang Kawn Veng Bial Kohhran Hmeichhia 5,000

Synod Ramthar Field-a a \ul apianga hman atán20. Khatla North Kohhran 1,00,000

Remi Kohhran Biak In sak nán (Arunachal ‘N’)21. Chhinga Vengthlang Kohhran 50,000

Sikari Biak In sak nán (Arunachal ‘W’)22. Chhinga Vengthlang Kohhran 47,000

Mrs. Venila Pathak GNM zirlai kum khat fee (Delhi)23. Pu E. Thangkhuma te chhúngkua, Dam Veng (Aizawl) 1,00,000

Haragenai Biak In sak nán (Barak Area)24. Pu E. Thangkhuma te chhúngkua, Dam Veng (Aizawl) 1,00,000

Sandighat Biak In sak nán (Barak Area)25. W. Phaileng Dinthar Kohhran Pavalai Pawl 13,000

Koriapani Biak In sak nán (Arunachal ‘E’)26. Khatla North Kohhran 50,000

Bahir Jonai Biak In sak nán (Arunachal ‘N’)27. Bawngkawn East Kohhran Hmeichhia 10,000

Teyong Biak In sak nán (Arunachal ‘N’)28. Zotlang Kohhran, Aizawl 50,000

Lakla Biak In chung siam nán (Arunachal ‘E’)29. Zotlang Kohhran, Aizawl 60,000

Patharkandi-a Crusade nán (Barak Area)30. Zotlang Kohhran, Aizawl 30,000

Mathurapur Biak In zauh nán (Calcutta)31. Armed Veng South Kohhran 50,000

Medili Compound fencing nán (Barak Area)32. Chaltlang Kohhran Ramthar Committee 2,00,000

Kairajori Biak In sak nán (Jharkhand)33. Hmunhmel\ha Kohhran 25,000

Baye Biak In sak nán (Arunachal ‘N’)34. Armed Veng Kohhran 50,000

Khagaria-a Bathroom siam nán (Patna)35. Armed Veng Kohhran 50,000

Lungwaih Biak In ceiling siam nán (Aunachal ‘E’)36. Armed Veng Kohhran 15,000

Lairenkhun Quarters repair nán leh wiring tih nán (Barak Area)37. Zarkawt Kohhran Hmeichhia 50,000

October 2017 Ramthar 50

Ramthar Chanchinbu Special Issueww

w.m

izor

am

syno

d.o

rgRongchingrum P/S Biak In sak nán (Patna)

38. Champhai Vengthlang Kohhran 25,000Beye Biak In sak nán (Arunachal ‘N’)

39. Chhinga Veng Kohhran 35,000Getching Biak In sak nán (Arunachal ‘N’)

40. Chhinga Veng Kohhran 40,000Teyong Biak In sak nán (Arunachal ‘N’)

41. Ramhlun Vengthlang Kohhran 30,000Zion Biak In sak nán (Karbi Anglong)

42. Ramhlun Vengthlang Kohhran 35,000Rongpirbi Biak In sak nán (Karbi Anglong)

43. Pu L.T. Zodinliana te chhúngkua, Laipuitlang 50,000Old Khamlang Biak In \hutthleng siam nán (Arunachal ‘E’)

44. Dawrpui Kohhran 54,740Hnahva B/C-a Direct Evangelism rawngbàwl nán (HM ‘N’)

45. Pu F.V.L. Ringa te chhúngkua, Saron Veng 50,000Debring Biak In sak nán (Arunachal ‘N’)

46. Khawbung Vengpui Kohhran Ramthar Committee 10,000Tharvekidi Biak In sak nán (Karbi Anglong)

47. Saron Veng Kohhran 10,000Simenchapori Kohhran JPM thleng \anpui nán (Arunachal ‘W’)

48. Lunglei Ramthar Kohhran 10,000Simenchapori Kohhran JPM thleng \anpui nán (Arunachal ‘N’)

49. Chaltlang Kohhran 30,000Boleng Bial Zaipawl Music Video siam nán (Arunachal ‘N’)

50. Bawngkawn Kohhran 70,000Langsothedong Biak In sak nán (Karbi Anglong)

51. Serchhip Vengchung Bial Kohhran Hmeichhia 5,000Ramthar Field-a Biak In sak nán

52. Champhai Vengthlang Kohhran 90,000Langkhanphong Biak In sak nán (Barak Area)

53. Upa C. Lalbiakthanga te chhúngkua, Saron Veng 3,00,000Manikbond Khawpui Veng Biak In sak nán (Barak Area)

54. College Veng Kohhran, Aizawl 50,000Buknuam Water Reservoir siam nán (HM South)

55. Kristian |halai Pawl, Tuikual Branch 10,000Lalchhora-a thawktu qtrs. & sikul thli tihchhiat \anpui nán (Barak Area)

[Thla lehah chhunzawm tùr...]

October 2017 Ramthar 51

Ramthar Chanchinbu Special Issueww

w.m

izor

am

syno

d.o

rg

October 2017 Ramthar 52

Ramthar Chanchinbu Special Issueww

w.m

izor

am

syno

d.o

rg