fö i ( M)D. D.

Difpotatio Academr-ca'Exp.ii-c.9-ns Notionem

Verb i

KATABPABETEIN.ColoU. II: i s*

Quam,Confent, Ampliff, Ordin. Fhilof.

til Regin Academin Upjalienfi tFRiESiDE,

MAG. JOHANNEFLÖDERO,

Gr. I it. Prof. Reg. & Ord.Publico examini fuhnittit

Stipendiarius Regins

PETRUS GRAPE?JVefirohotbnienfis.

In Auditor. Carol. Majori D. XXII, Decembr.Anni MDCCLXXIII.

Hor is, ante mtrulitm, confvetit*

UPSALIiE,Åpud Joh. Edman, Reg. Acad, Typogr.

m

S:am R:am M:tem'

MA&N/E F1DEI VIRO,Bi'0 egeseos- Her m0?andens is EFISC0 PO rVenerandi CoNsrsTORH PR/ESiDI,Gymnasii Sckoearumque EPH0RO,

Réverendksimo S. S. Theologite DOCTORI,

Domino OLAVO

M/ECENATI MAXLMO,

■såcrum.

Virö\Mä'xirne Teverendo atqlie Celeberrimö£ S. Theologie DOCTGRf,Ecckfije Schelleften/u PASTOR1,

Adjacentium F.ce-fefiarum PRjEPO-SI.T O",Scholas Triviales Pithenßs' INSPECTORT,

Acad. Reg. Scient. Holmen!.ÄC

Soc; pro Fide & Chridianismo MEMBRÖ,Dom. PETBö

HÖGSTRÖM,AVUNCULO OPTIMO.

Viro,Admodum Reverendo atque PrsclarifUmo

Dom. Mag. ERIC 0BRÜNN 10,

PASTORI Utriii'sque Eccleßa? TcvnenßsInf. Dtgniffimo?&

Väcini Diftriclus PR/£POSITÖ Vigilantiffimo,.PATRONO OPTIMO.

Jfn' piß meiitis tejjeram, eh plurima propenfiovis in fe volun'--tatis indiciettnunufcülutti hoc confecmt\ ßmiilque vitcinilongam nullittsque non jelicitatis gcmis ex atiimo optat

. KOMINUM VESTRÖRUMciiltor humillimösPeirus Grape.'

Viro5Admodum Keverendo a'que Clariffimo

Domino ISAACO GRAPE,Ec-cleßamm qua Dto in Torna fuperiori ßrviuntPASTORI

trierittjfimo, DigmffimoPARENTI INDULGENTISSMG,

Lux lam Su exopfåta tandem effuUit, qua, beneücla Tun, far'HtOptime! maxima & innumer a , quibus me a tenera oniafti stase,publice collaudandi opportuna datur occafio, Sed qmim verba non fup-petant, quibus fummam celebrem curam, quam mihi, bonis ortibus mo-

ribusque, 6c maxime (incero Vevi Numinis cultu dmbuendo, impendifti;hoc unicum dixifTe fufficiat-: quod mea Tui Ipfius prstuieris comrnodis,femperque falutis mes adeo fueris cupidus , ut nullis peperceris rebus,quac mihi ad vitain honefte traoseundam & (tudia excolenda neceffariaefbrent. Tot vero tantisque meritis quid rependam? Nihil certe habeopraeter venerobundam gratiffimamqHe meutern, Paternam benignitnremfempiterna memoria confervaturam, 6c quum fcisin Tr pictatis qunlenvcunque teftificationem ipfius in loco remunerationis ponere, munufculumhoccé quod Tibi fncratum volui» hilari fronte ut intuearis, etiam atque etiainrogo. Praeterea nihil mihi erit jucundiuSj nihil dulcius quam SutnrrwmNu tuen fupplicibus venerari piecibus, ut una cum dulciffima Matre vivasfelix, atque adeo facra, fidei Tuet demandata, in Gloriam Divinam,Ecclefiaeque emolumentum quam diutiffime procures, 6c fero exoricturdies, mihi , ceterisque Tuis , trifiiffima, pignoribus, qua, Te ParensOptime! fntis abreptom acerbo fimus luclu defider-aturi» Difcufla verotandem omnium curarum dolorumque caligine, Sol effulgeat gloricc, öcCoronam quae omuibus juftitiae Praeeonibus in coelia eft parata, Tibiimponat Gregis Sui Feflor Supremns, Hxc vota facere nunquani quoad«ixerit defijiet

PAKENTIS OPTIMI

"ptlius ohedientTißmssFetrus Grafs.

D. D.

§. vx

Nullo defuere tempore, qui, liset arnimi, «tdecet, fecerint divinicris fcripta originis, pa¬rtim tarnen magnifice exiftimaverint de pu.ritate flili, quo in prodendis oraculis ufi luntSpiritus San&i Miniftri. Quum enim,inqui-

unt, fuerint hi rudes literaram atque en gregaria curbain Poäorum adfciti numerum, non potuit non fermeillorum e(Te plebejus totoque diftans eoelo ab ifta cafli-tate äc elegantia, quae tantopere commendavit & illuftrereddidit Demoüheneum acvum. Et licet Idiotarum nu-

mero haud immerito exemtum velint Paulum, haud ta¬rnen multo mitiorem de ejus fcribendi charaåere feruntfententiam: adamare enim illum ajunt loquendi modos,qui ad peregrinarum lingvarum, quam ad Graecae, in-dolem propius accederc videantur; & multa prtetcrea ha¬bere peculiaria fibi & propria, quae inter Tarfenfes na-fcendi diutiusque converfandi fors ipfi adfricuiflet. E-nim vero, quae fuerit ifto tempore lingva vel Cilicumin genere, vel lpeciatim Tarfenfium, nemo nos docuiteorum, qui ex natali folo aliquid Paulum haufifle pere-

A gri.

*1 ~ CJ v ^2?

grinitatis adfeverarunt. Quod fi STRABÖNI sr) 6'deshabenda eft, adeo floruerunt Tariertes elegantiumdu-dio Jicerarum, ut vel ipfas Athpnas & Älcxandrtäm fu-perare vifi fint, Atque ideo, fi illis famflia-fem loquen-di icribendique rationem fedatus fit Paulus, non efiepofle videtur ejus ftilus barbarns ant incultu horrens. Atfi daretur, quod omnino dandum efie exiftimamus, Pau-linum fblum incedere nonnunquam habitu, qui diver-lds fit ab illo, quem alri amant fcriptores, non ideo ta¬rnen aequum eile putamus impuritatis notam ipfi impin-gere. Quotus enim quisque veterum auclorum eft,quifuos non habeat idiotismos, fibi peculiaria vocabtila di-ftin&umque ea OFdinandi & ilruendi modum? & nihilotarnen minus ilios admiramur & colimus. Cur erimusergo iniquiores illorum cenfores audtorum, qui divinanobis pandunt oracula? Sed vero, quod in fpecie perti-net ad illa vocabula, qüaj Cilicum idioma redolere di¬ck HIERONYMUS b), ea parebit cuivis, qui curatius y

quam quidem ille fecilTe videtur, veterum pluteos ex-cuflit, in media efie Hellade nata, neque adeo, fi ve¬rum fit, etiam ejus tempore illis Cilices ufos fuifie, ali-ter eos ac ceteros Gracos locutos fuifie. Refert autemHIERONYMUS in iftorum numerum verba Pauli ad Co.loflenfes C. II. V. 19* jjtyfieis Cfxcts kccT&ßqctßevsTM x. r. Å-Quo ergo jure illud vocabulum peregrinum dicatur eflecererdsque inulkatum gratis, & quam ipfi notionem tri»buere nos jubeat feries orationis, paucis oftenfum ibimus.

§. ILIn veterum agoniftica Graecorum nata videnturvo-

cabula, ßqoißsvs y ß^ocße7ov & ßqctßévetv. Qui enim con»ftituti eum in finem erant Luaorum Inlpeäores & ju-

dices»

a) L, Xlf^y b) Tom. III. Epiß. ?jr.

) 3 ( ®dices, ut re;r» totam guhernarent, certamina indicerentsc de vi£t>ria cognoicerent. & flatuerent, illos ßqccßsücvel ro^aßevrccc didos fuiile docet POLLUX c); reiche■yvjjiviv.cis^ inquit, eQi^ctdt ßq&ßevTccs ist ncy ßqocßeocs o IIA«-rcev Kctkéi. Nea didentit SVIDAS:: ßqußeis, inquit, ot evroie uyooat y/^vy.es. Quam notionem confiruaant SOPHO*CLIS verba ha:c de Orefle d)\

otöov y%q hdswqv^civ ßqaßfisApouoov JWAojv 7revrcte3Ä' oc vofAi&TCttt8t60v. iveyxwv xcivra txtuviyjcctokßi&ETO -

Id efl, ut AlMILIUS PÖRTUS interpretatur, ommumCertnminum, qua in qiiinquertio cmtinentur, quum Oreßesde more mimet upt abfolvißet, FiSlor accepit pramia, quaperLudorum praenncs procInmata fuerunt. Neque a Grascovocabulo in argumento fimili abhorrent Latin! fcriptores:ita enim de Nerone loquitur SVETONIUS e): Nec a-liter certamina Gymnica Gratia tota fpeSiaverat, quam Bra-bevtnrmn more in ßndio bitmi aßfidens. Unde conficituretiam Brabevtas ipfis interfuifle fpedacuüs, quo faeiüusde certantium cujusque virtute exifUmare Heinde pos-fent. Ab ifta fpeciaü notione translatum vocabulum hocufurpatur gencratim ad defignandum arbitrum quemcun-que & gubernatorem: quomodo Apollo adloquitur O-reftem apud EURlPIDEM j ):

EvSéviV t ekSoov rrjv AByivuIoov vrokiv .A ♦ £ ' C' 'alk7]v v7l0dyßs ccl/jicttos /urjtqoktcvüEvy.evloi rqiddcue. Oed Je da Jlxqs- ß^ocßefeYlctyoidiv h dgeiaatv evd.eße^drrjv1p*jpov $l0ld8o( m

A 2 Red-

c). Cnom. L. JH. c. 30. d) Elettr; v. 6$2. feq. e) L.FIi e. j3. f) Oreß. v. 16jo. feq.

^ a f tSSj) 4 V

Redde, inquit Apollo, rationem perpetratae ca?dis ma-tcrnaj,&Dii erunt arbitri judicii, h. e. ita moderabun-tur &gubernabunt iudicium, ut cauflam vincas in Are-opago. Atque in alio ejusdem fabulas loco dicit Ore-,(tes Pyladi g):

- - <T fi/MV T8 Cpova yev8 ßgußevsEfto curator mortis, i. e. difpenfa ea, qu$ ad nos ritefunerandos pertineant. Hane notionem imitatur verbum/3gccßeveiv'y quum enim fpeciatim fit praefidem agere cer-taminis, vi&orique prajrnium, diåurn ß^ußiiov, adfigna-re, ufurpatur tarnen fenfu aliquantum generaliori de illisomnibus, qui de litibus & controverfiis fententiam fe-runt. Hoc fenfu dicit PLUTARCHUS b ): helva sF

enre7v egycv iegooregov 8d? u/u/kkuv iréguv, ccyaovcc ®sm7F^s7rsiV [auA?\cv ((jboguv H&j ßfußeveiv tj rijv 7te^i r8S Kockå?

00QU18S S7rifji£?\eictv roov egoovroov y&j hlufyv, Heic efl t(p»m{civ ngj ßfußhen ugi?\kuv ygj uyoovcc, Jno arfiitrio guber-vare certamen Zf contentionem. Queis gemina funt hsecejusdem auctoris verba de Cicerone /): ^ryjylocv Je ue-

' <7 X • i ^ v , / 5 c / 'riovroov ctfjict aw uvrco noAAoov peyukoov Tt^ooros U7.TocvrooveivtiycgévSrj' ygf rus yqlcreis eSojfcs xu&uqojs yoy xukZs ßgu-ßevaut. h. e. quam maltos Zf infignes babuit Presturde com-petitores, primus omnium eft renunciatus, Zf juclicia quoquein ea integre ac innocenter åifpenfavit. Neque vero litestantummodo &certamina, fed res quoque aliaj quaecun-que dicuntur ab illis, quorum curationi committunturß(JußeveQuf. Sic ß(>ußeveiv ro hußsAicv dicitur a POLYBIOk) praetor, dum lenatum habet inflitutseque fuper nego-tio quocunque conlukationi & deliberationi prajeft. EtConlul apud eundem /) ßqußevei r*u $ox8vru rois 7rhLo<rtydum curam gerit condendi plebifciti, ex fufFragiis roa-

./ joris

g ) v. 1067. b) eqooTtx. p. 7)8. Ö CiciY. 86p*k) Ex-cerpt, Legat. CXX1X, /) L. FL c. 10.

• ) 5 ( 8joris popuii partis, quam obcauflam Philippi Regis de-creta & manäata vocantur ab ISOCRATF. reo ßqotßevl?fjtsvco. Quin etiam nullo addito cafu, quamvis is fortefubaudiatur, dicit idem POLYBIUS m), Hoftilium, conkRom. hoftium effbgere non potuide infidias b pr\ rvy/iris sßgctßsvas Tt^os ro ßehriov, nid fortuna rem melius re-gendo id deflexidet. Quod fi ergo ex frequentato a pro-fanis fcriptoribus ufu hujus verbi fpeSare velimus £en-fum di&i Paulini Col. III. 15. >7 bfr'vti rt ©«£ ßqußevhooh roCis Kce^locis vtuoov, facile conftabit non illum ede vul-gatum interprecem adfecutum, qui reddit, Pax Dei ex-Jultet in cordibus veflris: quamvis enim gaudium & ex-fultatio non immerito illis tribuatur, qui brabeo cohone-ftantur, id tamen alienum ed: ab hoc loco, neque idefenlus elici ex verbo hoc potefl, ut quod fit brabea dis-penfare, non accipere aut de illis lsetari. Quam etiamob rem non podumus non improbare ERASMI Meta-phrafin ; Fax Dei palmam fernt, CALMETI gallicam:qne la paix de jleju Chrifl triomphe dans vos coeurs. Pro-pius ad veritatera accedit LUTHERUS, quem fvecus de-inde fecutus dicit: Guds frid regere i Edor bjertan, Apo-ftolus enim deducit Colodénles in arenam, atque in ima-gine illorum, qui lub aufpicio& moderamine Ag<$pothe-tae vel Brabevtae, certamina ineunt, contüendos quafiexhibet illorum animos contrariis motibus agifatos: at¬que inter illos, pugnantes fecum, optat ut PaxDeiBra-beutae munere fungatur, h. e. modum datuat tumultuan-tibus adfe&ibus & tranquilla reddat omnia Deoque fub-je<Sta, haud ferme aliter ac Virgilianus ߧccßivrfc\ ni),

- - Procedere longius irasEt Jrtvire animis EnteUum baud-pn(Jus acerbisiSed finem impojuit pugnce - - -

A3 §. in.

w) /En.L. V. v, 4(1,

!§§? ) 6 (

§. Iii.Quod fi jara porro ex analoge fpeclare veMmus

notionem verbi compofiti xxrxß'■^etßevew^ dixe.nmus ideile Bfabeutte munus obire in fraudem ac damnum ali-cujus: ut enim preYpoficio kxtx extra compofitionemnotat contra, adverfus, quod , quum ex al is, qu<e pas-fim obvia funt, exemplis conflat, tum ex orationum ali-orumque fcriptorum titulis, Acyja*- Demoflhenis vmtx Met-,cl#, adverfus Midiam, kutcL 'Av^ctIomcs , r.xrx 'A^i^ok^x-t«<t; ita iflam quoque notionem dar verbo nonnunquamcui jungitur. Sic enim, quum jtwcgew fit jus dicere, eüxxrcc»$r/.ctgeiv fententiam ferre adverfus aliquem: ytvcovxen cogno-fcere, fentire, at v.xrxyivdcry.eiv fentire vel flatuere adverfus;aliquemj&ixitxv arbicrum efle^y,xtx^oc4txv arbitr ium exercerein alterius damnationem. Ad eundem modum, ft ßfaßemhefl certaminis arbitrum efle, erit vMTctßgxßevw id munus,obireadverfus aliquem,b.e. ita ut debitoBrabeo fraudetur.Atque hanc infi nodonem tr buerunr quoque veceres in«sterpretes: CHRYSOSTOMUS enim ita in hunc locumcommentaturycorxßqxßevijYiVxi e^iv crxv 7Txg Weg® /uev jfViKt] rj wag eri^ce: rJg- rc ßgxßetov. Et SVIDAS: to x\h8 xyx-Vi^cjj.h-üt ct'AXov se<po6X'8&oLt, heyei o 'Attozqåos vxTußgccßhedjXi.Ergo certaminufia a bitri tunc xuT*ß$4ßw9K, quum pro,-pofitum prsemium per fraudem aut donis aSiave eauOaille&i abjudicabant illi, qui optime in arena rem fuamegerat. Ad fpecialem iflam notionem' refpexit Svecusinterpres; ita enim reddit ifla verba: låter ingen taga E+der Ihnen ifrån. Neque iflam nos Metaphrafin impro-bandam efle exiftimamus.j licet haud forte ineptins avdfignificatum aiiquantum generaliorern, attendere polle vi-deamur. Uc enim, quod §. 2. oftenfum efl,, fimplex ß^x*ßiveiv praeter fpecialem iflam notionem, quam ex palas-ftra habet, generatim ufurpatur ad defignandam admi-

ni*

^ ) 7 (ni fira tionem & gubernationem quamctmque, ita v.arsc*ß^aßhetv convenienter analogiam, quam fu pra expofui-mus, genera tim ufurpari potle videtur de iilis 6mnibus>qui vei juris d'cun'di poteflatem vel munus quodcunquealiud aut negotium obeunt & exercent in fraudem &detrimentum alterius. Neque hafc notio nullis probaripotefl exemplis ex melioris notsc aucforibus. DEMO-STHENES in oratione contra Midiam copiofe oilendsf,,qua injuria Straten fuifiet ab illo adfe£lus, quibusqueinfidiofe flru£lis dolis circumventus: id quod deinde prc-baturos tefles inducit in hunc modum loquentes n)\lid rdvrrjv rrjv citriav e7Ti^dyeBc6 Hrqdrcovoc v 71o Medice v.a*rccßgceßsv&evra ;naqd Ttdvroc rd liy.aia driyoodévra.Queis confona funt haec EUSEBII o) verba de Paulo Sa¬nnotenfl: vvv i& v7te^ßaXXovra tjASrcv eÅqÅaxev - - xura-ß^ocßlvoov rås dhx8yev8s x&f vTFKrxyéyevos ßor}$yaetv yta&x.•fyevloyevos le rér8s ycy ydrriv Hapnéyevcs rrjv roov ev 7tqdy-yccaiv cvtojV eroiycrr\ra 7r^oY ro lilcvati V7rip cc7taXXay^s rdvkvcXjXévroov. Ipfe contextus docet y.ctrccßfctßeveiv efie heicdecipere: poliicendo enim opem fuam reis dhxsyevois,nec tarnen prasHando, accepta pecunia, dicitur PaulusYMTaß*cil3évxv. Et quidem ufu fuiffe hoc vocabulum ma«xime apud antiquiores frequentacum docet EUSTATHI-US ad lllum HOMERI locum pj,ubi fingit Briarei in-terventu ad irritum cecidifle infidias quas Neptunus, Juno& Minerva moliti fuerant fovi. cqct, inquit, tW dsiv cc\S^oo7:sis hal rtcKXdxis arcules 8% oyoiciy r\y8v éyovcnrixciyrd irctrfiy 8roos élé c yvSixos ßqidqeoos CpiXa (p^ovei rd t.ocrp j ocÅKcc Y.ccTCißqcißevet ccvrcv y ds Qcaaiv c t 7taXuic)y T8(pvatx.8 SeayS 7r$cSéyevcs rc llxatov. Briarevs hic Neptunumfingitur habuiile patrero: féd nihilominus tarnen ejus mö-

litio-

n) p. vt. 344. °) Ecclef, L. FIL c, 30. p) iL* v. qoo.

H J M §litionibös non favebat, fed a Jovis potius partibus f!:a-bat, eumque a patris infidiis vindicabat. Quod fic ir-ritum fecerit, quod pater macbinabatur, ideo dicitur il-lum KocTctßfxßevcrc&i) vetuflo, ut EUSTATHIUS dicst, vo-cabulo. Ut ergo non prorfus damnandam eile exiftime-mus illam explicationem, qua KccTcißgoißkueiv e/Te dir.iturpraemio privare, generaliorem tamen failendi & deci-piendi notionera ifli nos quidem hoc in loco tfibueremalumus: deceptionem enim fequitur praemii privatio,haut aliter ac effe&us naicitur e cauila. Quos tangit heicApoftolus, fi£la religione & fimulata fubmiffione aoiminitebantur abducere ColoflTenfes a Chriito; unde futu¬rum erat, ut ii ab illis fe finerent in devia abripi, ex-eiderent brabeo, quod illis repofitum eft in coelo, quiChriflo unice adhaerenf.

§. iv.Qua: fequunfur in hoc commate verba, fv

rcc7Teivo(p^o(rvvij ngt) fyviMelct ccyyéÅuv, in controverfiam &diiceptationem vocata ab interpretibus funt. Primo e-nim ambigitur quo referendum fit participium, &é'A<»v,ad anteeedentia ne verba an fequentia. Quum vero neu-trum fatis commode fieri poffe putaverint nonnulli,commenti funt aliquod (criptionis vitium. Clericuspulcherrimum fore fenium ait, fi una addita literula,pro SéAcov legatur SéAyoov; fxv\k)s v/au? Ketrußfußevero &?Å-yuv iy TctTrstvotyocrvvtj ngt) S^ay.elct ctyyéAcov, nemo vos de-eipiat allictens bumilitate cultu angelorum; fed fic tamendicit CLERICUS invitis le codicibus non velie in tex-tum intrudere novam Ie£tionem. At in corrigendo lo¬co, qui mendi fufpe£tus ed, aliquantum audacior eflHEUMANNUS r) nulluni enim fibi dubium efle ait,

quinf) Obs. ad N. T\ RAMMONDL r) Erklär, der Ep. ZuCof.

<ü ) 9 <quin Apoftolus fcripferit åK§m> quod dein, transpofitis Ifce-ris, mutatum ab ofcitantibus libiariis fit in SéAav. Et pro-fe-ilo, fi fas nobis foret pro lubitu refingere facrum textum,ncn i-nviti vel adoptareraus akerutram illarum lectionum,vel hinc extruderemus potitis vocera illam, non in ejuslocum iuffelta alsa: fed quum id nos nec pietas, necfansCrkices regula; facere finant, perquiramus oportet, ancommodum {enfum gignat iedtio, quam omnes com-siiendant Codices, quos unquam in hoc pulvere verladviri luflraverunt. Latinus Metaphraftes propriam fecutus

«y notionem, reddit; voleus: quod nimis videturdilutum, cdara fidiceremus refpexifle illum ad (uppredaverba, rsto ^ecrrsiv, quas ad fupplendam fententiam a,d-dunt grajca Scholia. Aliis qvidem verbis, £ed fenfu tarneneodein, atque ideo parum apte explicat ERASMUS r#Bshccv dedita opera. BEZA commodifiimum fore dicit ad-verbium nitro: quod neque nos exidimarnus non conve-nire notioni, quam iple tribuit verbo xctrxßgußevgtv, adquod participium hoc referendum omnino efie diftitattexplicat enini xocTccßgoißfveiv per reStoris partes fibi adver-fas allquem 'fumére* ut fönfus fiat: nemo advertus vos re-Ctoris partes fibi fnmat ukro, h. e, Iponce & nullius au-öoritate idas juflu-s muncris partes obire. Sed non ifhmexplicatkmsm srque comrncde admittere videtur ifla no-tio, quam probatiörum exemplis au&orura confirmatamverbo ifti nos vindicavimus: quisenim dixerit id voluifte.Apollo!um, neminem decipere oportuilTe Colofienfes,cui id mimens tributumnon efiet? Neque pneterea fatiscommodum fenfum adfequemur, nifi, pofkopoft ro xmtm*&%eißevg;v didinüionis figno-, referamus participium, Sl-

ad fequenda, Quscrituf ergo, quid fit Sehsiv iv rot-ftMotpgcawri *($) Skarnet ayylAav ? Loquendi forma info-lens videtur eile ne: tadle fe pure loquentium Graeco-cum au&oricate tuitura: at aliquid tarnen prsefidii inve-

B nist

II ) to ( £t\\et 111 verfione LXX. Illi enim pafilcn reddunt Flebr;

verbo SsAetv y fequente pra^pofitione iv. Nam ver¬ba Saulis ad Davidem i Sam* XVHE 22. qbOH *]3 JSnita reddunt dicli Metaphraftae: Sehet iv ad o ßocatAevs, Rexdeleciatur te, h. e. places Regi, Et Davidis verba 2 Sam.XV. 26. *73 TOån K5? itidern reddunt illi, éx fåiAwot. ivad. Hinc fubltantivum reddunt SSa^ux, ut Pfalm.I. 2. ccAAl b iv tm vcgcp to SeAyptx durx, in lege jlebovee eßleneplacitum ejus, vei, ieleSlatiir lege. Si ex hac Gra?cisMetaphrafiis lolemni loqnendi ratione explicare velirausPauli verba fiet hic fenfus: non illi vos decipiant, quifibi placent in humilitate, vel, del e£lan tur humilitate ScGultu angelorumvel, nemo vos fallat, atque a Chriftoabducat adfe&ata quadarn demifiione animi. Non enirnilli videntur mihi prorfus a veritate abludere, qui in l-ftum modum verba htecce interpretantur, quafi icriptumeilet! fJLV\oeis vgcts xccTttßgccßeveTco iv eSeAorotvretvo<p^oavvrjynemo vos deeipiat voluntaria humilitate, h. e. tall demis-fione mentis, qua; non vera fit &: ingenua, fed quamrpfe fibi fumat praque fe ferat: quomodo EPIPHANIUSvocat fi&am & fimulatam juftkiam i&eAe&mio<rvvtp, & Pau¬lus ipfe v. 23. hujus capitis adpellat cultum non verum at¬que aDeo preeceptum, Ted quem ipfi fibihomines fingunf,iSeAcS^ayJtccv, Neque fine omni ratione dixerimus adhanc eSeAoS^cr/Jtctv pertinere etiam rqv Sgtjaxetotv toov äy<-yeAoov, qua prodiderint falfi iftiDo&ores fuarn retatewoCpeo^srvvtjv: nam efie heic videfur figura, quam vocanc ev}tt»iuotv, iv tc&7T£ivo(p$c(Tvvt] S^axitcß ecyylAooVj pro iv taaret*vcCpqcavvv] ri? iv Sgtjaxe/a tmv ccyysAoov 5 quafi rndicaretur:fpecie humilitatis & rnodeftias introdocere illos voiuifi«angelorum cultum, di&itantes, fupra bumanam fbrtemefie, fuis precibüs Deum adire, nullo adhibito interpreteatque internuncio. In hunc utique modum philofopha-tur PLATO s} de Dtemonibus; inquit, to Satpoviev

s) in Symfios:. psra*

m ) i? c nftSTzt jrC e<Zi ngj SuffrS, egprfvivcv vyy\ hc&TtoqSfievo^ ®soTira Trag dvSgdisav, dvSgdr^is ra traga ©£&iq rav psv rasisrj&sts '<iOj Svalas , w de rctfs- Irnrä^is y&f dfioifods roov Sv*nav. Eandem forte lententiam, de angelorum mintfteno,jisque exhibendo religiolo cultu, foverunt ifti philofo-phi, a quorum nugis fibi cavere jubet ColoOenfes v.g-'*Infequentibus faltim temporibus in Phrygia 5c Piftdia in-valuifle eonflat rrjv w( dyyeKoov S^aaslav, quod proban-tia teftimonia ex THÉODORETO ahisque (criptoribuseongefta videas a CALMETO-, VETSTENIO & aliis,Malumus ergo nos quidem explicare Sgviay.slav dyyihoovper cultum exhibitum angelis, quam, quod HEU-MANNUM, Svecum Interpretern aliosque feeiile conftat,referre verba ifta ad defignandam fan&itatem, quts fpe*eiern habeat fandütatis angeliese. Nam undecunque vo-cabula, S^av.svsw 5c S^cksIcc deducantur, conlfat tarnenilla ufürpari ad modum, ritus 5c caerimonias defignan«das, quibus Numrna eolanturr ut quemadmodum Sgya-Ksla räv fiocifAovGov apud EUSEBIUM t) elf cultus exhibi-tus Gentilium Diis, ita Sgtjattela dyysKoov non aliud eilepofle videatur quam angelorum cultus, An vero a?queeoraraode ffias ifta adhiberi queat ad notandam fandhta-tem angelieam, in externa hominum vivendi ration®eonfpicuam, nos utique admodum dubitamus.

§ . v.Sequitur,ut nonnihii etiam difteramus de verbo^u--

ßo&rfaetv, quod in eodem hoc commate occurrens 3d fen-tentke hu jus inteiligentiam pertinet. Atto rS fyßalvw de-ducfum verbum illud notare lenfu proprio videtur, pe-dem inferre. Et quidem de boftrli incurfti & violeniairruptione illud non femel ulurpat Maccabaicje Hiftoriasauclor; L,. I. c. XIV. v. 31* dicit: ißüÄqSriao&v ci l%-

SfloSU»i i * " i i-j um ------ i m - (im -L

____ '

t) Hifl% Eccl, Z, FL e, 4ir

f ) !I ( #Sgo/ ocvtoüv epßursvcro&t hs ryv %oogKV dvrw. Et C. XV. V<40. K&j 7rx{i£yevr,$q KevßeßcoTos - - ugif vi^coro zußxTzvsiv hsT7]v 'letLW. Neque ab ifto ufu abhorruerunc Attici Scri«ptores: nam DEMOSTHKNI & ISAiO efl ipßxTsvsiv hs-rj?v KKrigovo/Aluv, & hs rv\v aalotv, ire in bonorum pofkilio-nem ob moram difioivendi, quod exemplis probavitBUD./EUS u\ A nativa Ifta & maxiroe frequenfata no«tione translatum occurrit ad animam; qus cunc dicituripßocrevew quum temere fe & auda&er ingeric in fcrutan-das res maxime abflrufas, longiusque ab ejus intelligen¬tia remotas. Hoc fenfh dicit cbarmides Socrati anud XE-NÖPHONTEM x): iyto håov vccl {.ict rev AttcAAcu, cre 7>cipciTÄJ y()<XfJLfA0t,Tl5Yl SV TS) UVrOü ßißXiCO CC/UpCTSgCl éfjfåoCTSVSTG Tiji.e.ego te ipfum vidi, ita me Apollo ainet, quo tempore apud Ute-vatorem eodem in lihro uterque aliquid queerebatis. Qni lo¬cus adprime facit ad illuftranda Pauli verba. ütrobi-que enim conftruitur verbum com accufativo, quucn a-lias, ubi invadendi fignificatum habet, vel dativo jun-gatur vel acculativo antecedente pr^poikione hs: Ne¬que prteterea male in Pauli di&um convemt Xenophon-tea illa notio. Qui enim fiäa quadam mentis humilita-.te Angelorum cukum commendabantf ilii dici viden-tur ifutßuTS'jeiv oz swgdxcifn, mentis acumine velle pe-netrare inea, qua? non viderant, quod de abfifufifiimis,quae ipfis man 3 ledare divinr non placuerat fapiemias,qualia lunt natura, officia St clafles Angelorum, fhtu*endi fibj facultatem temere vindicarent, hzn (pv-

ff.iÖJAMSt V7IQ Tö YCCS Tti-S GC&g'MS KVTM«

-I " ' 1 ■ ■' 1 " - ,L

#) Cowment, L. Gr. x) tvärni, e. IF. /. 27.

*