samenbouw van machines - prebes · mcbride •mcbride ieper : household // personal care...

Samenbouw van machines

Pieter Verzyck

Assistant HSE Co-ordinator

Katho - Dag v/d Veiligheid

27 / 02 / 2013

Inhoud

• Bedrijfsvoorstelling

• Kennismaking met Machinerichtlijn 2006/42/EC

• Link tussen machinerichtlijn en samenbouw

• Risicobeoordeling

• Praktische aandachtspunten

McBride

• McBride Ieper : Household // Personal Care

• Producent en distributeur van vloeibare huishoudelijke reinigingsproducten en producten voor de persoonlijke hygiëne in de sector van Private Label. – HH producten = afwasmiddel, allesreiniger, ruitenreiniger, badkamerreiniger, javel, schuurcrème, etc.

– PC producten = douchecrème, shampoo, handreinigers, desinfecterende gels, etc.

• Enkele cijfers : – Personeel : 650 (FTE)

– Opp 16.000 m²

– Omzet 155.000.000 € / jr

– Volume 250.000 ton / jr

– 300.000.000 flessen verkocht / jr (+- 90% intern)

– Portfolio : +- 700 formulaties

– Referenties : veelvoud van het aantal formulaties

1 Barrow

2 Burnley

3 Middleton

4 Bradford

5 Hull

6 Rosporden

7 Moyaux

8 Etain

9 Ieper Household

10 Ieper Personal care

11 Estaimpuis

12 Foetz

13 Strzelce

14 Sallent

15 Bergamo (x2)

17 Dermacol (Brno)

18 McBride Zhongshan China

19 Fortune Laboratories Malaysia

20 New Lane Cosmetics Vietnam

20 factories in 11 countries

1 2

3

14

4 5

6

7 9 10

13 11

12

15

8

20

19

18

17

McBride factory locations

Onze klanten …

Productieflow

Productieflow +- 80 volle vrachten per dag

Capaciteit 16.000 palleten

22 MIX reactoren

45 FIL productielijnen

40 blaasmachines (PET / PE)

49 grondstoftanks + 2 grondstofmagazijnen met vaten en IBCs

Capaciteit 15.000 palleten

Intro filmpje

Machinerichtlijn 2006/42/EC

• Machinerichtlijn 2006/42/EC

– EU Richtlijn, sinds 1995 (01/01)

– Grondslag van de Europese wetgeving betreffende de veiligheid van machines

– Term “machine” = breed toepassingsveld :

• Machines (inclusief samenstel van machines)

• Verwisselbare uitrustingsstukken

• Veiligheidscomponenten

• Hijs- en hefgereedschappen

• Kettingen, kabels en banden

• Verwijderbare mechanische overbrengingssystemen

• Niet-voltooide machines

– Bijlagen : Essentiële veiligheids- en gezondheidseisen

Alle machines op de markt gebracht vanaf 01/01/95

MOETEN verplicht voldoen aan de MRL eisen !!!

Machinerichtlijn 2006/42/EC Machinerichtlijn 2006/42/EC

• Verplichtingen machinefabrikant / constructeur : – Veilige machine ONTWERPEN, en PRODUCEREN, conform eisen (bvb. machines = bijlage I)

– EG-VERKLARING VAN OVEREENSTEMMING (VVO) opmaken, en afleveren aan de klant

– CE-MARKERING opmaken, en afleveren aan de klant

– NL GEBRUIKSAANWIJZING / MONTAGEHANDLEIDING opmaken, en afleveren aan de klant

– TECHNISCH CONSTRUCTIEDOSSIER (TCD) opmaken

Normen

• MRL 2006/42/EC = “high level” doelstellingen en vereisten

“High level” = Weinig praktische, en technische info

Veelal verwijzing naar geharmoniseerde EN normen

• Norm = geen wettelijk karakter, “goede praktijk”

• De wereld van de EN normen = COMMERCIËLE JUNGLE (+- 700 EN normen)

bvb. veiligheidsvereisten voor roltrappen, … , beproevingsmethoden voor de evaluatie van trillingsemissies, …

• Enkele belangrijke normen :

EU wetgeving Technische norm

LS richtlijn 2006/95/EC EN IEC 60204-1

EMC richtlijn 2004/108/EC EN 61000-6-2:2005 ; EN 61000-6-4:2001

MRL richtlijn 2006/42/EC EN ISO 12100:2010

ATEX richtlijn 94/9/EC EN-IEC 60079



– Ook een bierglas draag een CE markering … ?!?

Bierglas met maatstreepje (bvb 20cl) => Valt onder de richtlijn van Weeginstrumenten.

Kortom : Product met CE markering voldoet aan de veiligheidsvereisten van één of meerdere van de 22 CE-richtlijnen.



– Maw bier drinken is veilig … ? Hangt af van de omstandigheden …


• McBride

= GEEN ontwerper of producent van individuele machine

• Activiteit = aankopen van (zelfstandig functionerende) CE machines

+ intern samenstellen tot één productielijn (geheel)

Machinerichtlijn 2006/42/EC waar van toepassing ??? – CE + CE + ... + CE + CE ≠ CE

McBride moet de vereisten uit de MRL 2006/42/EC naleven als producent van de SAMENBOUW van productielijn

Productielijn - FILLING

Flessenrichter Filler + Capper Etiketteerder

Kartonplooimachine Inpakker Flessensorteerder

Auto. palletiseerder

Flessensorteerder

Flessenbak

met

transportband

SAMENBOUW ? JA !

Machinerichtlijn 2006/42/EC • Vereisten bij samenbouw :

– Aan de hand van een RISICOBEOORDELING zich ervan vergewissen dat het samenstel in overeenstemming is met de toepasselijke essentiële gezondheids- en veiligheidseisen, volgens MRL bijlage I, MET SPECIALE AANDACHT VOOR DE NIEUWE RISICOZONES (RAAKVLAKKEN) EN DE COMPATIBILITEIT / CONSISTENTIE VAN DE VEILIGHEIDS- EN BESTURINGSFUNCTIES VAN DE DEELMACHINES .

– Opstellen van een GEBRUIKSAANWIJZING / INSTRUCTIEKAART voor de productielijn

– Opstellen van een TECHNISCH CONSTRUCTIEDOSSIER (TCD) voor de productielijn

– Opstellen van een EG-VERKLARING VAN OVEREENSTEMMING (VOV) voor de productielijn

– Aanbrengen van een CE-MARKERING op de productielijn, volgens MRL bijlage III

Risicobeoordeling

Risicobeoordeling = CENTRALE rol bij MACHINEVEILIGHEID

Leg verantwoordelijkheid niet bij gebruikers !

• Enkele weetjes :

• 55% van alle ongevallen is contact met bewegende machinedelen

• Omstandigheden:

• 46% gedurende normale bedrijfsvoering

• 54% gedurende abnormale omstandigheden (blokkages), onderhoud, omstellen, reinigen, etc.

• Gevolgen :

• 70% gekwetste bovenste ledematen (vingers, hand), waarvan 34% amputatie

• Oorzaken : • 35% afscherming ontbreekt

• 30 afscherming is onvoldoende

• 5% afscherming omzeild (!)

• 11% afscherming is verwijderd of buiten werking gesteld (!)

• 5% afscherming defect

• Overige 14% • Bron : SZW, 1998 - 2004

Risicobeoordeling

Design

Opleiding /

Procedures

Onderhoud

Risicobeoordeling

• Compatibiliteit / consistentie van de veiligheids- en besturingsfuncties van de deelmachines

Adhv voorbeeld (Noodstop)

• Risicozones thv overgangen Adhv praktische voorbeelden :

Vaste afschermingen, mobiele afschermingen, blokkeerinrichtingen, lichtschermen, noodstoppen, veiligheid aan overgangen

show desktop.scf

Risicobeoordeling

• Eigen interpretatie, geen wettelijk minimum of beschrijving !

Gids : EN ISO 11161

• Compatibiliteit / consistentie van KRITISCHE veiligheids- en besturingsfuncties van de deelmachines

– Start / Stop

– Blokkeerinrichtingen (deurcontacten, etc.)

– Lichtschermen

– Noodstop

– Modusschakelaar

show desktop.scf

Compatibiliteit / consistentie van de veiligheids- en besturingsfuncties van de deelmachines

• Analyse gebeurt in de design fase van de samenbouw

Kost 1x tijd / energie / geld = bespaart veelvoud (tijd / energie / geld / …

accidenten)

• Analyse per machineblok volgens de goede praktijk EN ISO 11161

• Rekening houden met normale bedrijfsmodus (inclusief omstellen, afstellen, reinigen, onderhoud, herstellen), maar abnormale omstandigheden (defecten)

• Teamwerk : Engineering / productie / veiligheidsdienst


• PRINCIPE :

• 1° / Opdelen van productielijn in machineblokken

• 2° / Risicoanalyse per machineblok


• VOORBEELD : Noodstop bij samenstel

Vaste afscherming

• Collectieve beschermingsmiddel

• Functie = personen voldoende afschermen van gevaarlijke zones



Vaste afscherming

• Hoogte van de afscherming ifv afstand gevarenzone

Hoe dichter gevarenzone, hoe hoger afscherming

Min. hoogte = 140 cm, en grondopening <= 20cm

• Afscherming moet gemonteerd worden met niet-eenvoudig verwijderbare bevestigingsmiddelen (zeskantbouten, inbusbouten, etc.)

Bron : sick

Openingen in vaste afscherming

• Openingen >= 50 cm moeten bewaakt worden met actieve detectie


Openingen in vaste afscherming



Overgangen:

• Bewegende machinedelen zijn bereikbaar met hand thv in- en uitvoerzijdes

Afschermen door plaatsen van tunnels

Afstand tunnel ifv diameter v/d opening


Mobiele afscherming met positiebewaking van veiligheidsdeuren

• Twee types

• A. Mechanische contactschakelaars

• Mechanische veiligheidsschakelaar met verbreekcontacten

= veiligheidsschakelaar op het vaste deel van de veiligheidsinrichting gemonteerd, de actuator (pins) op de deur

=> MANIPULEERBAAR. Denk aan de autogordel.

• Scharnierschakelaars

= Positiebewaking van scharnier, bij openingshoek van 3,5° ...4° worden contacten verbroken

=> MOEILIJKER TE MANIPULEREN


• Mobiele afscherming met positiebewaking van veiligheidsdeuren

• B. Contactloze schakelaars

• Inductief

• Magnetisch

• Maatregelen tegen omzeilen, verwijderen, manipuleren:

bvb. uitboren van de inbusschroeoven, afdichten van de binnenzeskant via kunststofkogel.

• Positiebewaking zonder vergrendeling (directe toegang) en met vergrendeling (vertraagde toegang).

Types : mechanisch (veer) ; elektrisch, pneumatisch, magnetisch

+ Geen last van trillingen

+ Hoge belasting (openen/sluiten)

+ Onderhoudsvrij

+ Omzeilen uitgesloten

- Nauwkeurige montage / afstelling


• Positiebewaking ZONDER vergrendeling


• Positiebewaking MET vergrendeling


• Noodstoppen:

• Functie = stopt de machine ingeval van nood door manuele activatie

• Drie types noodstoptoestellen :

• Drukknopschakelaar => Meest voorkomend

• Trekkoordschakelaar met gesloten verbreekcontacten

• => bvb. lange transportbanden

• Voetschakelaar zonder mechanische afscherming => bvb draaibank

foto foto


• Noodstoppen:

• Noodstop moet alle machines binnen een machineblok stilleggen. Eventueel ook alle voor- en nageschakelde machines of machineblokken die een gevaar kunnen vormen.

• Cat 0 = Ongecontroleerde stop met onmiddellijke onderbreking van de energievoorzieningen van de betrokken aandrijfmechanismen

• Cat 1 = Gecontroleerde stop met onderbreking van de energievoorzieningen van de betrokken aandrijfmechanismen na volledige stilstand

• Te plaatsen bij risicozones (bvb overgangen, in nabijheid van zones waar reiniging, onderhoud,

smeren, … )

• Ontgrendeling via een draaibeweging of met een sleutel

Auto opstart machine. Pas na RESET op machine !

• Besturingsbereik van de noodstop is duidelijk herkenbaar.

• Mag geen extra risico’s te weeg brengen

bvb. opslag restenergie (accumulatoren), blokkeerventielen, etc.


• Uniformiteit van de bedieningstoetsen:

• Label elke drukknop

• Hou het overzichtelijk, en logisch

• Bij voorkeur volgens norm EN IEC 60204-1

• Start = WIT (of groen)

• Stop = Zwart (of rood)

• Reset = Blauw

Uniformiteit bedieningstoetsen

• De opening ter hoogte van verwijderde drukknoppen moet steeds afgedekt worden


• Toestemmingsschakelaar (tiptoetsschakelaars) :

• Gebruikt als veiligheidsvoorzieningen van een machine geheel of gedeeltelijk overbrugd moet worden in speciale modes :

bvb. onderhoud, omstellen, afstellen, reinigen, etc.

• Tippen = bij vertraagde snelheid, bij verlaagde krachten,

beperkte mogelijkheden, etc.

• Bediening – 3 standen bediening

• Geen bediening : Knop in neutrale positie (stand 1)

• Tipbediening : Knop licht indrukken (stand 2)

• Noodstop : stevig indrukken (stand 3).

Tips voor de toekomst …

• Verplicht elke fabrikant in aankoopsvoorwaarden om minstens volgende wettelijke info af te leveren bij aankoop van een machine : – Verklaring van Overeenkomst (VOV, of ook wel CE attest genaamd)

– Handleiding in NL, met restrisico’s

– CE kentekenplaat op machine

• Omzeil nooit bewust veiligheden (bvb. deurschakelaars, etc.). Bij een accident met permanente / dodelijke gevolgen kan je strafrechtelijk (mede)aansprakelijk gesteld worden.

The End …

Bedankt voor jullie aandacht !

samenbouw van machines - prebes · mcbride •mcbride ieper : household // personal care...

Documents