sint-truiden: irish franciscan documents (continued)

Sint-Truiden: Irish Franciscan Documents (Continued)Author(s): Brendan JenningsSource: Archivium Hibernicum, Vol. 26 (1963), pp. 1-39Published by: Catholic Historical Society of IrelandStable URL: http://www.jstor.org/stable/25487363 .

Accessed: 15/06/2014 07:54

Your use of the JSTOR archive indicates your acceptance of the Terms & Conditions of Use, available at .http://www.jstor.org/page/info/about/policies/terms.jsp

.JSTOR is a not-for-profit service that helps scholars, researchers, and students discover, use, and build upon a wide range ofcontent in a trusted digital archive. We use information technology and tools to increase productivity and facilitate new formsof scholarship. For more information about JSTOR, please contact [email protected].

.

Catholic Historical Society of Ireland is collaborating with JSTOR to digitize, preserve and extend access toArchivium Hibernicum.

http://www.jstor.org

This content downloaded from 195.34.79.253 on Sun, 15 Jun 2014 07:54:52 AMAll use subject to JSTOR Terms and Conditions

http://www.jstor.org/action/showPublisher?publisherCode=chsi

http://www.jstor.org/stable/25487363?origin=JSTOR-pdf

http://www.jstor.org/page/info/about/policies/terms.jsp


SINT-TRUIDEN: IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS

Edited by Rev. Brendan Jennings, O.F.M.

(Continued from Archivium Hibernicum, vols, xxiv, xxv)

71. The Marquis of Clanricarde to Fr. Peter Marchant. Loughreagh, 10 February 1651.

Reverendissime pater. Non possumus non agnoscere paternitatis vestrae pietatem, zelum, et affectum in patriam nostram et religionem suam. Misit nuper ad nos reverendum patrem Raymundum Caronum ut Ordinem suum in hoc regno reformaret, maxime in iis quibus pacem communem regni deturbarunt aliqui. Nos commissarium vestrum qua

potuimus humanitate recepimus, cujus similiter zelum in religionem, regem et patriam amplexati sumus, sicut et modo amplectimur. Permisit tamen Deus regnum hoc ejusque potentiam nuper deprimi, atque adeo veteres discordias contra supremum regni senatum renovari, in quibus, proh dolor, aliqui patres vestri facto et verbo partes publice gerunt. Varias super his et aliis dedimus hactenus querelas, absque tamen fructu; imo deteriores probamus; vidimus enim nuper, in ultimo eorum capitulo,

omnes illos patres qui regni gubernio adhaeserunt ab officiis excludi, eosque qui inter nos juxta merita et conditiones magis aestimantur,

pessumdari; delegatum vestrum variis informationibus Romae et alibi dominantibus ubique illis qui maxime conturbarunt et conturbant. Non

possumus certe ista non sentire, rogamusque pro affectu nostro in Ordinem seraphicum ut ilia tarn cito reformentur, ne forte cogamur vim vi aliter repellere. Expediret nempe mitti regno et regi fidelem virum et

religiosum, qui et in regno resideret, et inquietas factiones reformaret, idque ita provisum ut non facile Romae prodatur vel inauditus deponatur.

Haec paternitati vestrae pro affectu in Ordinem commendamus, patribus Ordinis vestri cornmunicanda, ut et quaerelis nostris satisfaciant et

affectum nostrum conservent. Datum in castro de Logreagh, 10 Februarii 1650 stylo veteri. Reverendissimae paternitati ad obsequium, Clanricarde.

72. The Marquis of Clanricarde to the provincial assembly of the Franciscans. Galway, 1 April 1651.

Reverendissimi patres, patres admodum reverendi. Inter angustias maximas extremaque pericula quibus lamentabili modo Hiberniae

regnum jactatur, inviti interpellamus paternitatem vestram reverendis

simam, capitulumque illud vestrum generate plurimum certe nobis

venerandum, quaerentes horribilia et exponentes enormia de patribus fratribusque vestris per Hiberniam constitutis. Enimvero horret animus



2 SINT-TRUIDEN:

dicere, nee piae aures patiuntur audire, quam nefanda toto hoc ultimo

triennio, quam tumultuosa fuerit plurimorum patrum in Hibernia, praesertim vero superiorum vestri instituti, dicta, facta, et pro rostris seditiose declamata in hoc improbo regno; quibus et regnum et religio

Catholica, et nos omnes, non tantum periclitati, sed et paene extincti

sumus; omnem authoritatem, omne regimen turbarunt, gentem totam in

partes diviserunt; rebelles contra nos et regnum animarunt; quasi nihil aliud molliri vellentes quam seditiones, scandala, et patriae destruc

tionem, et ex quibus sunt nominatim patres King et Dallaghan. Haec ita notoria sunt, ut jam ante biennium commoti fuerint et supremorum regni confoederatorum Catholicorum senatus, et consilia regni generalia, per litteras ad pontificem maximum, et eminentissimum Ordinis protec torem, ad ministrum generalem, ac reverendissimum patrem Petrum

Marchant, conquaeri, et simul opportunum tantis malis remedium

implorare. Interea vero dum responsum expectassent, ecce pater Thomas

Mackiernan, hujus provinciae minister, cum suo deffinitorio, viris tur

bantibus, omnem contra nos movent seditionis lapidem, rebelles contra nos ubique incitant foventque, et capitulum quod intermedium vocant, ex viris regiae authoritati ac gubernio sese opponentibus conflatum, celebrant, idque in hostium territorio, in quo et patres omnes regni gubernio obedientes, quantumvis alioquin bene meritos, ab officiis

amoverunt, aliosque suae factionis regimini et regno infideles substi

terunt; ejusmodi erant et quos reverendissimo vicario generali tanquam commissarios praesentarunt, ut tandem publica potestas coacta fuerit dictum patrem Thomam, ministrum, pro seditione et inobedientia arrestare, contra deffinitorium edictum facere citissime executioni mandandum nisi

Raymundus Caronus missus hie in provinciam commissarius et con

troversiarum judex impedivisset. Sed ecce dum per illius ad nos mis sionem justitiam et pacem expectaremus, in novos tumultus et scandala incidimus. Dictus enim pater Thomas cum suo deffinitorio, nobis et civili gubernio antea contrarii, mox similiter sese reverendissimo com

missario Belgico ejusque delegato opposuerunt, missis undequaque informationibus falsissimis, quasi patroni essent haereticorum et illus trissimo domino Nuntio contrarii. Unde Kilkenniae quorundam patrum insidiis commota fuit plebs ad sacrilegum facinus et detestabile dicti

delegati homicidium, quod manus Dei misericorditer impedivit. His tamen omnibus non obstantibus, vidimus et cum dolore admirabamur

superiores Ordinis generates dicti patris Thomae suggestiones, infor

mationes, et partes suscepisse, cassando scilicet commissiones omnes

reverendissimi patris comrnissarii Belgici, delegatumque ejus inauditum

amovendo, novum in provinciam commissarium, et manifestam partem a parte praesentatam, substituendo, nulla nobis interim vel quaerelis nostris satisfactione facta, nulla per illos vel delegatum quieti nostrae

provisione exhibita; unde deteriora probavimus, iterum nimirum factiones

renovari, fratres omnes qui vel nobis vel gubernio adhaeserunt ubique supprimi, alios in clero, populo, plebe, ad altaria, ad rostra, ad circos,



IRISH FRANCISCAN DOCUMENTS 3

suspendi, imo nee auditos nee citatos excommunicari, neque hac fratrum traductione contenti, quin universos Hyberniae Catholicos, optimates, praelatos, nobiles quoscumque, ipsorum impietati non faventes, tanquam haereticos vel haereticorum patronos denigrent, urbem et orbem con

vitiis, dicteriis falsis, rumoribus, ac infamibus libellis replentes, nemini

parcentes, neque regi neque magistratui, sed in coelum ponentes os suum

dum lingua eorum transiret in terra; et tamen his et talibus creditur

ubique inter exteros, quasi pro fide, pro religione certantes habentur. Pudet haec referre, et magis non reformari. Pudet certe pauperes seraphicos in petram scandali et lapidem offensionis converti, rebellionis et seditionis

magistros fieri; nee paucis videtur certe jam periisse antiqua ilia simplicitas, justitia, et reformatio; quisquis enim reformare illos tentaverit, patronus haereticorum declarabitur, partialis, injustus, suspectae fidei, et contra fidem Romanam, reque inaudita deponetur.

Reverendissime pater, patresque admodum reverendi, tandem tandem obtineat justitia, vincat disciplina, praevaleat Veritas, obstruantur ora

loquentium iniqua, non dominetur amplius iniquitas, reformentur hie

vestri, non sint ex tot ordinibus soli qui nos conturbent, reddantur quae sunt Caesaris Caesari, et quae sunt Dei Deo. Mittite quern missuri estis, virum timentem Deum, prelatum ad dignitates non aspirantem, regi et

regno fidelem, qui et cum potestate provinciam dividendi tempore opportuno in regno resideat, et huic commotui finem det, restituatque omnia, pacem, religionem, justitiam, et disciplinam, quatenus in posterum cuncta fiant pacifice, et manus servorum non polluantur. Quod si votorum tarn justorum memoria debita non habeatur, nee apponatur malis

opportunum extemplo remedium, cogemur certe nos defendere, oppressos et innocentes in protectionem regiam nostramque ac regni suscipere, infidos ac seditiosos intra eosdem denuntiantes, ac ut par est prosequentes.

Vestrum ad haec, reverendissime pater patresque admodum reverendi, optatum responsum pro ardenti nostro desiderio, scilicet videndi religionis vestrae in hoc regno reformationem et profectum, quam primum expecta bimus. Interea orationum vestrarum suffragia pro hujus regni afflicta conditione nobisque ipsis enixe precamur, manus universi coetus tarn reverendi devote osculantes. Galviae, calendas Aprilis stylo veteri, reverende pater patresque admodum reverendi, paternitatum vestrarum

studiosissimus, Clanricarde.

73. Fr. Valentine Browne, O.F.M., to Fr. Daniel a Dongo, O.F.M., 6 April 1651.

Reverendissime pater, patresque admodum reverendi. Etsi viderimus violenta judicia et justitiam subverti in provincia, non desperamus tamen de remedio; excelso enim excelsior est alius, et super hos eminentiores sunt alii, etsi hi, male a parte informati, cum ipsis ad complementum oppressionis concurrere videbantur, non despondemus adhuc animo quin, veritate detecta, restituantur omnia, ut religio, charitas, justitia, et dis



4 SINT-TRUIDEN:

ciplina postulant. Quidquid fret, nihil contristabit; tantum bonum commune Ordinis et provinciae obtineat, et Veritas praevaleat, et concordia cum praeteritorum omnium oblivione restituatur, omnes in pristinum statum redeuntes, et cessent deinceps oppressiones, exactiones, et coac

tiones. Ita speramus in Domino et in vestra benignitate et prudentia; nee vobis potestatem auferre possunt qui vim nobis per summam injuriam inferebant. Vindictam tamen non petimus, sed misericordiam omnibus, et opprimentibus, ut deinceps tamen opprimere pro voluntate nee possint nee valeant. Judicium justum faciet Deus, cui causam nostram revelavimus.

Reverendissime pater, obedivimus violentis judiciis reverendi patris nostri provincialis, prolatis absque omni ordine juris post appellationem ad praelatos generates, licet ipse et in prima instantia, absque omni

processu in Ordine, tradidit judicandos extra Ordinem, et acquievimus judicio, licet copia processus et tempus ad respondendum nobis negaretur; imo copia ipsius sententiae, quamvis promissa, negata fuit.

Obedivimus etiam commissionibus reverendissimi patris commissarii

generalis super provincias Germanicas et Britannicas, quas omnes et

gravissimas censuras excommunicationis, suspensionis ab officio, et

privationis actuum legittimorum, contempserint admodum reverendus

pater provincialis et diffinitores, ante omnem exceptionem aut recusa

tionem; nee sane ulla legittima exceptio poterat contra dictas com missiones objici, ut ex tenore earum legenti constabit; nihil enim per tres illas commissiones postulabatur quam quod pertinebat ad regulae observantiam et Recollectionem, vel ad conformitatem cum statu regni in iis quae non erant contra Deum aut ecclesiam, et ut controversiae omnes amicabiliter componerentur, vel etiam juridice, adhibitis a partibus assessoribus, si opus esset, vel vestitae transmitterentur ad ipsum com

missarium generalem. Quid contra hoc rationabiliter objici posset non facile est ostendere.

Gravissimae querelae status et comitiorum generalium ac patrum contra patrem provincialem et diffinitores, ut constat ex litteris eorum

datis ad reverendissimos ministrum generalem et commissarium Belgicum; et quia erant suspecti comitiis generalibus, erat ipsis, sicut aliorum

Ordinum praelatis, inhibitum ullam celebrare congregationem donee se

purgarent de variis criminibus perduellionis; etiam alii praelati obedierint,

ipsi contempserunt, et capitulum intermedium in loco suspecto cele

brabant, et omnes fratres obedientes praelatis generalibus et conformes statui regni (in iis quae non erant contra Deum aut ecclesiam) intollerabili audacia officiis privarunt nondum expleto triennio, pro sua voluntate

aliis, minus idoneis et minus sufficientibus, ac minus gratis benefactoribus ac fratribus, substitutis.

Cum sic contemnarent statum regni et praelatum generalem, certi

quidquid facerent Romae praevalerent, et quos velint ipsi haberent

judices, contra omnem nequitiam praetendentes privilegium provinciae datum, ut unum ex quattuor a se praesentatis haberent commissarium, visitatorem, et judicem, et licet injustum videbatur ut una pars, altera




inaudita, haberet quern voluerit (etiam partem) judicem, quorundam tamen favore, posita falsa informatione et importunis precibus, obtinu erunt ut unus ex quattuor ab ipsis praesentatis (qui omnes erant in eadem damnatione cum ipsis) esset commissarius, certe in tali extra

ordinario casu, quum contra ipsos erant tot gravissimae querelae, nullum

privilegium videtur ipsis suffragan posse, nee capitulum generate unquam intendebat in casu querelae contra ipsos dare ipsis praetensum privi legium; et privilegium illud, quodcumque fuit, ostendere nolebant com

missario delegato, et erat tantum diffinitorii generalis, quod ultra illorum

tempus nolentes cum gravi praejudicio obligare non poterat; nee obest tarn longi temporis praescriptio aut consuetudo, quia casus tanti grava

minis et querelae toto eo tempore non occurebat; nee ulla temporis consuetudo, nee privilegium, contra expressas determinationes Summorum

Pontificum poterat favere resistentiae contra commissarios missos a

praelatis generalibus. Nee recusandus erat commissarius missus ut suspectus, ut patet ex

decreto Pauli V apud Portel, prima parte, casu 21; et ipse in capitulo apud Kilconel, porrecto desuper libello, petebat ut probarent quos contra ipsum spargebant rumores et articulos, juxta statuta. Sed nulla

probatio exhibita, nulla facta inquisitio, sed omnia via facti ad libitum

partis declarata sunt; et esto tale aliquod privilegium ipsis patrocinari posset, nihil tamen petebatur nisi ut agnoscerent autoritatem com

missarii generalis et ipsius delegati, salvis in omnibus privilegiis et

universis juribus, favoribus, ac gratiis factis provinciae. Haec cum ita essent, et cum omne diffinitorium, et discreti fere omnes,

essent quasi creaturae patris provincialis, qui in eum finem privavit omnes guardianos sibi non, ut suspicabatur, obsequentes, ut in capitulo haberet provinciali quos volebat diffinitores et guardianos, ut de facto

habuit; pro concordia tamen et pace nostra et provinciae, ad accludendam viam litigiis et scandalis, submisimus; pro reverentia etiam erga suam

reverendissimam paternitatem submisimus nos delegato vestro, reverendo admodum patri Eugenio Fildeo, provinciae patri, licet esset ipse contra nos pars, et ut pars se in omnibus contra nos gessit, permittens omnia voluntati patris provincialis, nostri manifesti adversarii, qui ipsum in omnibus conventibus comitabatur a die acceptae commissionis, contra

morem hactenus acceptam, usque ad diem capituli, in quo socius com

missarii erat electus in provincialem, licet magis idonei non defuerunt, adeo ut inter ipsos conventum fuerit visum ita omnia fieri, ut eventus

probavit; talis certe exiit sermo inter fratres die electionis, omnes guardia nos et vocales quos suspicabat sibi non favere, excludebat, aliis de novo

pro suo arbitratu admissis ad suffragia ferenda. Ante diem electionis, omnes nos quotquot praesentes eramus cogebant

per censuras et alias poenas et quas non minabantur, ut subscriberemus

cuidam instrumento a provinciali proposito, in quo continebatur quod

injuste, temere, et inobedienter obedivimus reverendo admodum patri commissario, delegato reverendissimi commissarii; quod cum renuimus



6 SINT-TRUIDEN:

facere, ego custodiae datus, omni colloquio et charta stricte prohibitis, et suspensus a celebratione etiam in festo patroni et aliis festis. Per minas censurarum et poenarum carceris, et spolio habitus, obtinuerunt ut alii

patres ad redimendam injustam vexationem subscriberent, cum non esset spes ulla remedii. Ad sic procedendum praetendebat pater com

missarius decretum quasi diffinitorii, dicens se non posse mutare decretum

diffinitorii, cum tamen nihil tale erat; utpote erat decretum illorum

postquam ab illis legitime fuerat appellatum et postquam ipsi inciderant in excommunicationem, suspensionem officiorum, et privationem actuum

legitimorum, pro inde ipsi non erant diffinitores, neque consequenter eorum decretum erat decretum diffinitorii; et qualecumque demum

erat, circa illud erat omnis controversia in provincia, et circa obedientiam datam aut negatam commissioni commissarii generalis. Sed pater com missarius noluit audire, et contra instructiones nos non auditos, nulla controversia examinata, condemnavit ad subscribendum isti infami

instrumento, cui nunquam si liberum aut integrum esset, subscriberemus;

subscripsimus tamen cum non esset res fidei, metu istarum censurarum

et poenarum, metu cadente certe in virum constantem si quis alius.

Insuper, hostium incursus in dies timebatur, quibus forte praeda relin

quendi eramus ab iis qui tarn crudeliter contra omnem charitatem et fraternitatem tractaverunt nos, et ante quos sanguis quasi nihil erat, ut

patet ex instrumento ab aliquibus ipsorum subscripto, et ex rebus et factis aliorum, nisi alii magis reservati mallent magis non manus suas

sed manus Philistiim super David. In his ergo angustiis, e duobus rebus existimavimus eligendum minus malum, coacti sic subscribere quam

perpetuis litigiis nos involvere, sine spe remedii saltern pro longo temporis tractu, preferens unum diem cum quiete super milia in litibus, quae charitatem et fraternitatem in se et in aliis impediunt.

Haec, reverendissime pater, patresque admodum reverendi, fusius

scripsi, praeter intentum, sed series rei et gravitas remedium tempestivum postulans, invitum protraxit prolixius; orans ut tot malis religiose occurrere et opportune, ut non dominentur amplius pro arbitrio qui sic

opprimebant quos volebant, et exaltabant quos volebant; et omnia fiant ex aequalitate et pro meritis et sufficientia, et non pro affectu, ut aliis non sit tribulatio, aliis remissio; ut magis idonei, et magis grati benefactoribus, et magis proficui conventibus promoveantur; ut Recol lectioni faveatur, nam hactenus persequutio ingravescebat in eos potis simum qui nomen Recollectioni dederunt; fiatque omnium restitutio in

integrum, et praeteritorum plena amnistia; et mittatur qui haec omnia ad optatum effectum deducat; qui gloriam Dei, honorem et pacem

provinciae tantum prae oculis habeat; qui ad dignitates non aspirat. Jam ad episcopatum commendantur qui tarn insolenter contra fratres suos innocuos processerunt; quod quantum omni ordini et honestati

contraveniat, omnes clamant. Haec sunt omnium nostrum vota, et pia responsa et salutaria remedia a vestra reverendissima paternitate et

capitulo expectamus, quos Deus optimus diutissime incolumes servet, ut




ex toto corde semper orabimus. Hac 6 Aprilis 1651. Vestrarum pater nitatum humillimus filius, fr Valentinus Brune, hujus provinciae pater. 6 Aprilis 1651.

Aliqui sine scrupulo intercipiunt nostras litteras ad praelatos generates, neque provincialis dabit licentiam alicui eundi ad ipsos, unde nee per sonaliter nee per litteras possumus comparere, ut conceditur in Regula; quare haec prolixius narravimus alias.

Reverendissimo patri nostro fratri Danieii a Dungo, vicario general i totius Ordinis Seraphici, ac reverendis admodum patribus diffinitoribus

generalibus in capitulo Romano congregatis. Dorso, in a different hand: Romam, ministro generali et diffinitoribus

generalibus.1

74. Fr. Valentine Browne, O.F.M., to Fr. Peter Manero, O.F.M., Galwaw

12 April 1651.

Aprilis 1651. Gallviae. Reverendissime pater noster. Vestras litteras ad

patres hujus Provinciae superiores et subditos vidi a paucis diebus, et

clam; nee enim ante aut aliter videre licuit, ita abscondita a nobis omnia servabantur ut liberius contra nos agerent qui gratis nos impugnabant; puduit eos etiam de informatione facta suae reverendissimae paternitati qua per calumnias per summam injuriam et impudentiam obtinuerunt censuras (quas reverendus pater Provincialis et diffinitores ob notoriam inobedientiam incurrebant) etiam summo pontifici reservatas cassari et annullari tacitis aut tacite confirmatis censuris quas illi sic ennodati contra innoxios et obedientes, in quantum etiam obedientes et non

auditos et post appellationem, fulminarunt, et omnia in capitulo acta erant quasi hujusmodi censurae suum robur haberent et aliae legittime incursae nullius essent roboris. Reverendissime pater, ita vestra authoritate instructi tanta potentia et tanto vigore procedebant qui pusilli gregis deberent esse forma; ita sic ducebantur, ut nee principes gentium tarn atrociter procederent contra manifeste delinquentes ac criminosos, ac

illi contra fratres suos certe innocentes et qui parati erant dare omnem

satisfactionem et culpam agnoscere ubi non erat. Sed nihil eorum zelo facere satis posset nisi subscriberemus infami cuidam instrumento con

tinenti quod temere, inobedienter, et injuste obedivimus commissioni reverendissimi commissarii generalis Belgici et ejus delegato, licet nihil

excipi rationabiliter possit, ut ostendetur, credo, in capitulo generali, et

spero quod praevalebit Veritas, quae quo magis oppugnatur et tegitur, eo magis confirmatur et clarior et lucidior evadet, et omnes oppositiones cedent in ejus majorem gloriam et defensionem.

Nisi isti instrumento, cui nunquam si integrum esset, subscriberemus, omnia minabantur usque ad carceres et spoliationem habitus, unde

coacti timore certe censurarum et poenarum, metu certe cadente in

minus constantes, subscripsimus inviti et dolentes, cum non esset alia 1 There is a duplicate of this letter in the same section of the archives at Sint Truiden,

but written in a different hand.



8 SINT-TRUIDEN:

solutio facti quam potentia faciendum et redemptio injustae poenae ex

parte patientium. Nee satis erat illis sic fecisse intra domesticos parietes, nisi etiam factum illud suum violentum, quod latere debuit, ut a com

missario visitatore mandatum stricte omnibus erat, nisi vulgarent contra secreti jura, et in perpetuam rei male gestae infamiam, in vulgarem linguam transferrent; ita fecerunt et ita promiserunt quibusdam de clero et populo facere.

Nee satis ita procedere nisi ex omnibus officiis et actis legittimis privari, suffectis in eorum locis et officiis aliis minus idoneis et minus

gratis fratribus et benefactoribus, et quasi omnia legittime et religiose essent facta, impleverunt urbem et orbem falsis rumoribus, quasi fratres essent contra sedem apostolicam, et essent fautores haereticorum, quibus certe nee ave libenter dicerent, et videat Reverendissimus an dicendi contra sedem apostolicam in controversia gravissima (quae si nulla esset appellatio deservanda esset sanctae sedi) liceret appellare ad summum pontificem, vel quod appellatio legittima habeat suos effectus

suspensionis et devolutionis, praesertim in casu excommunicationis contra primarios regni proceres supremum senatum, contra episcopos theologos, et religiosos magnae sufficientiae et intemeratae conscientiae, contra majorem partem regni et confederatorum, et in causa in qua non solet ecclesia procedere ad excommunicationem, contenta protestatione, praesertim cum iniquitas illius causae ob quam excommunicatio ful

minanda erat nunquam probari potuit; an forte dicendi sunt contra sedem apostolicam qui vel semel dicerent obediendum esse magistratui et principibus in rebus licitis vel certe non illicitis, juramenta et fidem

publicam esse religiose servanda, perjuria, perfidiam, perduellionem, seditionem, esse vitanda ut intrinsece mala et indispensabilia; nullam sententiam positivam humanam, etiam justam, contra materiam fidei,

praesertim, obligare cum tot periculis perturbationis reipublicae, et cum omnium clade, praesertim illam quae non erat recepta a majori parte reipublicae. Si haec sunt contra sedem apostolicam, qui ergo erit pro sede apostolica? An inobedientia erga principes? An infidelitas? perjuria, perfidia? Sed quid magis quam hoc posset conciliare odium et invidiam Sanctae Sedi? Quid magis scandalosum, aut a fide Catholica aversum, aut impeditivum conversionis haereticorum et infidelium? Quidve magis sterneret viam ad parricidia, regicidia, et ad respublicas omnes tarn

temporales quam spirituales evertendas, et prorsus destruendas? Certe, reverendissime pater, ex iis patribus quos informatores vesti dicebant esse contra Sedem Apostolicam, septem ex iis in odium illius sedis et Catholicae religionis gladio haereticorum gloriose non sine opinione sanctitatis occubuere, alii in carceribus mortui, alii adhuc in carceribus

detinentur, et omnes parati eandem sortem per Dei gratiam subire. Haec, reverendissime pater, placuit, plenius scribere ut sciat religiosos hujus provinciae esse semper usque ad mortem subditos et subjectos pedibus sanctae Romanae ecclesiae; nee cuiquam facile credat contrarium dicenti nisi partibus auditis et veritate inspecta.




Superest tamen ut humiliter obsecremus suam reverendissimam pater nitatem ut conetur omnia in pristinum statum restitui, officia pro meritis et sufficientia restitui; praeteritorum oblivionem, vindictam non petimus, et ut omnia ad mutuam pacem, charitatem, et concordiam fiant; si

tempora permittent, ut provincia dividatur, et recollectio foveatur, et mittatur aliquis gravis et doctus religiosus, strenuus et non aspirans, qui omnia restauret. Haec sunt vota et pia desideria ac suspiria fratrum

quorum nomine haec scribo. Faciat, si placet, sua reverendissima pater nitas quod in oculis suis magis expedire judicabit ad gloriam Dei et fratrum quietem et consolationem; quam diutissime incolumem servet

Deus optimus maximus ita semper ex toto corde precabor vestrae reverendissimae paternitatis filius, fr Valentinus Browne, provinciae pater.

Rogamus, reverendissime, ut ex hac longa et fatali contentione firmior fiat deinceps pax, et certior regula ut praelatis non resistatur, ut non

simus in bivio et ambigui haerentes an provinciali, an praelato generali, obedire magis oportet, tollantur omnes praetextus, quid cuique debitum clare determinetur. Ita speramus et optamus.

Rmo patri fratri Petro Manero, vice commissario generali familiae, hae dentur in capitulo generali. Romam.

Dorso: Litterae ad ministrum generalem de Hibernis contentionibus. 12 Aprilis 1651.

75. Fr. Raymund Carorfs report on his visitation. Undated. [1650],

Relatio brevis et exacta actorum reverendi admodum patris fratris

Raymundi Caroni fratrum Minorum strictioris observantiae per Hiber niam commissarii, et reverendi patris Thomae McKiernan ministri

provincialis, ab initio ad finem. 1?. Reverendissimus praelatus generalis, auditis variis et gravissimis

quaerelis, turn a pluribus patribus gravibus provinciae, turn ab ipso regni supremo concilio et generalibus comitiis confederatorum Catholi

corum, misit in provinciam reverendum admodum patrem fratrem

Raymundum Caronum, sacrae theologiae lectorem in universitate

Lovaniensi, ut provinciae commissarium et judicem, insuper ut merum executorem suarum praescriptionum; mandando reverendo patri pro vinciali, et omnibus aliis patribus et fratribus, in virtute sanctae obedien tiae et sub poena excommunicationis ipso facto (seu ipso momento suae

inobedientiae, ut statuta Ordinis loquuntur) ac privationis officiorum et

actuum omnium legitimorum, ut dicto suo commissario obediant, cum

clausula non obstantibus quibuscumque appelationibus vel oppositionibus, alias, inquit, recurrendum erit ab brachium saeculare contra inobedientes si opus fuerit.

2?. Pater ergo commissarius, post ingressum suum in regno Hiberniae, misit per diversas vias copias suarum patentum patri provinciali, et cum

salvo conductu, instanter rogando ut quamprimum Kilkenniam se



10 SINT-TRUIDEN:

conferret, ubi simul tractarent de variis et gravissimis querelis contra

ipsum, aliosque quosdam patres, maxime definitores, turn ab Ordine

ipso, turn a supremo regni statu depositas. 3?. Pater provincialis respondit ex Connacia se venire non posse ante

finem aestatis, propter instantes visitationes suas in Connacia, et con ventum patrum Galviae celebrandum, et ad quern invitavit patrem commissarium. Dum ergo pater commissarius vellet se itineri Galviensi

accingere, ecce variae deferuntur litterae ad regni statum, quod pro vincialis contra expressam prohibitionem commissariorum Athloniensium, intrasset Conaciam, ibique seditiones clandestinas moveret. Hoc audito, excellentissimus prorex decretum paravit, mittendum excellentissimo domino de Clan Ricard, arrestandi provincialem, quo super inhibitum fuit patri commissario ilium in Conacia accedere. Verum pater com

missarius sese interposuit et decretum illud impedivit, misitque secundo salvum conductum et stricta mandata provinciali quatenus Kilkenniam se quamprimum conferat, promisitque et omnem libertatem et com

positionem cum Ordine et statu, si obediret; et fuse exposuit illi omnia

pericula ipsius et provinciae, si resisteret. 5?. Tandem provincialis intra tempus ei praescriptum Kilkenniam

venit, ubi pater commissarius exposuit illi varias et gravissimas quaerelas contra ipsum et quosdam alios patres depositas, et inter caetera, ipsos accusari a statu regni et excellentissimo domino prorege de variis seditioni

bus, et impiis conatibus regno et regi summe nocivis, adeoque mox et de festino urgere satisfactionem, regni securitatem, multorum patrum amotionem; alioquin oportere ipsum statum via facti contra illos pro securitate regni procedere. Protestatus est insuper excellentissimus dominus prorex, ut nisi quamprimum intellexisset de adventu patris commissarii, edictum ejus mox publicandum contra eos quos libello suo

accusabat, tanquam regi, regno, et paci subditorum infestos; et certe ilia

ipsa septimana qua pater commissarius regnum intraverat hoc decretum erat publicandum, nisi illius adventus impedivisset.

6?. His tamen omnibus periculis non obstantibus, obtulit pater com

missarius patri provinciali spem bonam, scilicet, se posse inire viam cum statu regni et excellentissimo domino prorege quo provincialem et alios

patres tantis criminibus accusatos reconciliaret et Ordini et statui, modo

pater provincialis se submitteret, et patentes seu mandata reverendissimi

praelati generalis (ut tenebatur) acceptaret; eique insuper obtulit quod vellet omnia et singula ipsius jura et honores manutenere, ipsum sui

ipsius exequutorem constituere, si aliquando juxta alligata et probata evinceretur, nihil velle contra ilium vel alium in causis arduis sine assessoribus definire, et tandem omni conatu laborare ut omnes con

troversiae oblivioni communi sepelirentur, et patri provinciali aliisque accusatis tota officii sui libertas a statu regni admitteretur.

7?. Quibus omnibus non obstantibus (imo variis mirantibus quanta suavitate procederet pater commissarius cum homine intra et extra

Ordinem de tantis quaerelis accusato) protestatus est palam et publice




se non velle commissario vel mandatis praelati generalis obedire, donee a patribus deffinitoribus et corpore unanimiter provinciae acceptaretur, et interim se nolle commissario plus obedire quam uni fratri laico. Et hie (proh dolor) ipso facto seu momento incidit in excommunicationem,

juxta statuta Ordinis, c. 6, par. 9, et decretum reverendissimi praelati generalis. Sic ergo ligatus excommunicatione hac, et timens illius denuncia

tionem, quatuor proposuit exceptiones dilatorias.

Exceptio la talis fuit. Recuso commissarium delegatum donee illius commissio innotescat patribus definitoribus seu corpori provinciae. Sed haec exceptio nulla fuit, ob sequentes rationes: 1?. Quia in nostro Ordine

nunquam visum est, ex ullo jure vel consuetudine, ut commissarii missi a

praelatis generalibus tenerentur suas commissiones ostendere alteri quam

provinciali; quibus sic ostensis, praelatus etiam generalis expresse voluit ut pater commissarius suas commissiones seu functiones incoharet, ut

patet instructione la, 2a, et 3a. 2?. Quia patres definitores erant partes, intra ex extra Ordinem accusati, adeoque judex non tenebatur potius

per vota illorum transire ut acceptaretur, quam per vota aliorum patrum accusantium, cum partes sint aeque privilegiatae respectu judicis. 3?.

Quia si judex admitteret congregationem particularem patrum definitorum, deberet admittere congregationem aliam alterius partis, protestantis alias et publice contra judicem velle excipere ut suspectum. Hujusmodi autem tot congregationes particulares nee conventuum paupertas admisit, nee

Status expectare voluit; nee fuit voluntas praelati generalis, sed tantum ut unam generalem congregationem celebraremus. Insuper status regni protestati sunt contra hujusmodi dilatationes, declarantes se velle, et

urgere de praesenti, securitatem regni, et amotionem illorum patrum quos libellis suis accusabant, alias se velle via facti contra illos procedere, et regni periculis obviare, imo et conventus nostros confiscare, quod et

patri commissario ab initio significarunt, et in congregatione nostra Kilkenniensi publice protestati sunt. 4?. Quia in vicinis conventibus (ad quos provinciali non erat accessus) ortae sunt lites publicae, et quae per talem dilationem in ruinam Ordinis crescerent, nisi patris commissarii authoritas mox acciperetur absque recursu ad temporis dilationem, et

expectationem patrum definitorum in congregatione particulari, locis distantibus celebranda; voluit enim pater provincialis expectare unam

praeviam et particularem congregationem Athloniae, ubi patres definitores ex omni angulo Hyberniae per 40 vel 50 milliaria contra omnem pro vinciae consuetudinem convocarentur, tantum ut commissiones reveren

dissimi viderent, quibus resistere non possent, deinde ad suos conventus

reverterentur, reversuri iterum post mensem ad aliam congregationem communem. Quid autem hoc innuere posset quam patres provinciae fatigare, et tantis itinerum miseriis exponere, dilationes regno periculosas (ut status concepit) causare, potestatem praelati generalis illudere (ut

juxta formam ante vulgatam) per viam Nuncii apostolici alius com

missarius ex partibus ultramarinis expectari possit, qui scilicet praeten sionibus provincialis magis faveret, et provinciae miserias inde augeat.



12 SINT-TRUIDEN:

5?. Quaeritur cur provincialis acceperit mandata nuncii apostolici, cujus authoritas ordinaria ad fratres non extenditur, nee ulla unquam specialis ejus commissio fuerit a provinciali petita, vel patribus deffinitoribus

ostensa, et non receperit, ne quidem cum clausula salvo jure provinciae, mandata sui legitimi praelati generalis, cujus authoritas in provinciam vel aequalis est vel certe longe major. Et certe si receptio mandatorum

praelati generalis (cujus authoritas in provinciam Hyberniae confirmata est per summum pontificem) dependeat a deffinitorio ut obligent, eodem

modo dependebunt et mandata summi pontificis; quod hactenus est inauditum. 6?. Quaeritur quo jure potuit provincialis independenter ab omni deffinitorii consensu mittere suos commissarios proprios per pro vinciam (sicut hactenus fecit) aut mandare toti provinciae per sanctam

obedientiam, et sub privatione officiorum, ut non obediret mandatis

praelati generalis, aut illius commissarii, propter scilicet exceptionem solius patris provincialis; et tamen praelatus generalis habens ex officio

plenitudinem potestatis in utroque foro, nihil possit mandare, neminem

obligare, nisi dependenter a deffinitorio. Deinde qua theologia aestiment se fratres excusatos obediendo mandatis provincialis contra expressa

mandata generalis, cum omnium theologorum sententia sit, potius obediendum esse mandato superioris, v.g., provincialis, quam inferioris, videlicet guardiani, donee certe constet de invaliditate mandati majoris. Haec ad primam exceptionem.

2a exceptio provincialis fuit quod altegaret praelatum generalem sibi

scripsisse non esse obediendum commissario delegato, donee assessores illi prius assignarentur. Verum haec exceptio fuit notorie falsa, quia verbo et scripto saepius rogatus fuit provincialis ut tales litteras ostenderet, saltern per copias, nee unquam voluit. Deinde pater commissarius

declaravit, sicut et nunc declarat, nihil tale in illis contineri, et insuper ostendit litteras ultimas, et posteriores praelati generalis, quibus assessores

statuit pro judiciis ferendis et terminandis, et nunc pro agnitione et

receptione judicis, et ita manifesta ratio dictat. Assessores enim sunt consiliarii judicis, ut judicia recte formentur, et non ut judex ipse agnoscatur.

3a exceptio; Quod allegat judicem esse partialem, favorabilem et familiarem adversariis suis. Sed haec exceptio est nulla, quia pater commissarius semper ab initio protestatus fuit, in conventibus omnibus

per per quos transivit, omnes partes esse sibi aeque gratas, aeque invitatas; se neminem velle specialiter vocare, neminem rejicere; quod si aliqui postea vel ex aemulatione, invidia, indignatione alterius partis se sub trahere velint, diciturne judex propterea partialis ? Certe Dominus Deus

qui omnes homines aeque invitat ut veniant, non dicetur partialis, licet non omnes aeque venire velint. 2?. Si hujusmodi exceptio partialitatis vel familiaritatis semel in provincia nostra admittatur contra judicem vel commissarium, certe, stante hoc rerum statu, nullus unquam com

missarius vel judex admittetur sine exceptione unius vel alterius partis; nee ipsius provincialis admittentur sententiae sine exceptionibus vel




appellationibus, cum certum sit ilium uni parti magis favere quam alteri; et sic provincia continuis movebitur litibus donee ipso gladio omnia definiantur. Viderit ergo pater provincialis qua conscientia turbaverit totam provinciam sua inobedientia et resistentia contra patrem com

missarium, ex hujusmodi vanae familiaritatis opinione, quae etsi vera

esset, longe inferior est scandalis et inobedientiis datis. Deinde protestatur coram Deo pater commissarius se nihil de consensu vel consilio hujus vel illius partis egisse vel acturum, sed tantum de consilio assessorum,

juxta instructionem praelati generalis in causis inter partes controversis, nee ilium reddi magis suspectum provinciali et suis quam alteri parti, ut testis est tota congregatio ultima Kilkeniensis. Et certa nulla suspicio impedit processum judicis visitatoris quando procedit ad correctionem

morum tantum, et per poenas ordinarias, ut declarat sacra congregatio

cardinalium in Tridentino, sessione 24a de reformatione, capite 10. 4a exceptio. Quia commissarius datus fuit et missus ad instantiam

adversariorum. Sed haec exceptio est manifeste falsa. Nullus enim petiit hunc commissarium in particulari, sed aliquem mitti, ut patet ex patenti bus praelati generalis; imo ab anno et amplius praelatus generalis urgebat hunc commissarium ut veniret, nisi ipse commissarius resistitisset huic suae missioni, praevidens statum controversum provinciae, donee tandem

per obedientiam coactus fuit voluntatem resignare, ne scilicet provinciae periret in ore minantis gladii. Et certe si ulla exceptio valeret, potius argueret praelatum generalem mittentem quam commissarium missum. Hae sunt rationes particulares propter quas pater commissarius neglexit praedictas exceptiones, quibus sequentes addit ex jure canonico, demon strando praedictas omnes exceptiones esse ipso jure nullas,

1?. Quia, ut patet ex patentibus praelati generalis, commissarius dele

gatus erat tantum merus et verus executor praescriptionum et mandatorum

praelati generalis; sed contra merum executorem etiam suspectum nunquam admittitur appellatio, ut expresse statuit Innocentius III, constitutione Novit, de appellationibus. Igitur nee recusatio vel exceptio juxta constitutionem super, 12, de appellationibus, et constitutionem

Pastoralibus, de Officiis et potestate judicis delegati, ubi merus executor tenetur exequi sententiam injuste latam; et ita omnes omnino juristae docent, cum glossatore in constitutionem Novit supra, scilicet, merum

scilicet executorem non posse recusari nisi mandata excedat, aut litterae executoriales forte allegarentur falsificatae. Jura enim recusationis

loquuntur de judice suspecto, non de mero exequutore, qualem se pater commissarius hactenus contra inobedientes ostendit; nee ilia jura exten

duntur etiam ad judices Regulares procedentes ad correctionem morum

tantum, ut patet constitutione Cum speciali, de officiis et potestate judicis delegati.

2?. Praelatus generalis in suis patentibus statuit, ut non obstantibus

quibuscumque appellationibus et oppositionibus, exequutioni efficaciter mandarentur omnia ea quae ipse mandat et praescribit; ergo nulla

oppositio exequutori objecta impedit exequutionem, ut bene in hoc casu



14 SINT-TRUIDEN:

tradit noster Hieronymus Rodriguez, titulo de appellationibus, n.17 et

sequentibus, citans plurimos juxta constitutionem ex parte, et con

stitution Super eo 15, de officiis et potestate judicis delegati. Unde

praelatos regulares posse procedere in correctione et reformatione morum

et visitationibus, non obstante quacumque appeliatione vel consuetudine

contraria, exemptione, vel inhibitione, et quaerela subditorum, nisi formam juris in corrigendo excedant. Statuit Tridentinum, sessione 24, de Reformatione, capitulo 10, et canones C. Ad nostrum, 3 De Appel lationibus, et C. Reprehensibilis 26 ibidem. Sed patentes et mandata

praelati generalis sunt praecise ad reformationem et correctionem morum, seu ad emendationem subditorum, ut ex patentibus ipsis patet, nee ulla

juris forma fuit in corrigendo violata, imo necdum incohata. Ergo. 4?. Quia pater provincialis non tantum restitit commissario delegato

ut judici, sed etiam ut commissario visitatori et executori, mandans ut

nullo modo agnoscatur; propter quod incurrit excommunicationem etiam summo pontifici reservatam, cum poenis adjunctis, ut patet bulla

Quoniam nostro Gregorii XIII, et in statutis Ordinis capitulo 7, par. \59 n. 5, ubi ipso facto excommunicantur excommunicatione reservata summo pontifici, ita ut extra articulum mortis absolvi non possit qui quacunque causa vel colore opponit, resistit, vel non recipit com

missarium visitatorem; et talis etiam perpetuo privatur officiis Ordinis, et inhabilis ad ilia et quaecunque alia exercenda redditur, cum privatione omnis vocis tarn activae quam passivae, ipso facto.

5?. Quia nulla exceptio dilatoria debet cum periculo regni et pro vinciae admitti, ut patet. In casu autem status regni minabatur publice in libellis accusativis contra provincialem et alios, se velle via facti contra illos procedere, imo et conventus Ordinis alienare vel confiscare, nisi

quamprimum tales amoverentur, et securitati regni absque dilationibus satisfacerent. Quo non obstante provincialis noluit patrem commissarium admittere antequam praelatus generalis denuo consuleretur, vel arbitri

sederent, cum certum sit ex mille non posse duos arbitros inveniri contra

quos altera pars non possit excipere ut suspectos, stante hac regni divisione. Et sic omnia dilationibus et exceptionibus differentur, cum

Ordinis et regni periculo, contra expressissimas excellentissimi domini

proregis et status regni protestationes. Propter has et plures alias rationes, stilo prolixiori reservatas, pater

commissarius processit tanquam merus exequutor ad denunciationem excommunicationis prioris quam provincialis contraxit ipso facto, qua denunciatione facta, provincialis ipso facto omni suo officio et jurisdictione privatus cecidit. His ergo sic transactis, pater provincialis declaratus excommunicatus fugit ex civitate Kilkenniensi, relinquens post se libellum famosum quo et in patrem commissarium et regni statum invehitur. In

quo libello 1?, protestatur commissarium noluisse expectare praeviam congregationem patrum definitorum ante congregationem communem.

Agnoscit pater commissarius propter rationes supra positas exceptione prima.




2?. In dicto libello exponit plura falsissima et repugnantia. 1?, se obtulisse patri commissario ut sua et patris commissarii authoritate citaret praedictos patres definitores. 2?, ad locum quern commissarius vellet 3?, commissarium hoc noluisse, sed velle admitti statim ut judicem absolutum. Quae omnia sunt falsa. 1? enim provincialis nullam agnovit authoritatem citandi in commissario antequam definitores ilium prius reciperent. 2?. Locum congregationis determinavit Athloniam; Kil kenniam enim non agnovit esse locum tutum nisi iis qui relicto Deo serviunt Mamonae, ut manu sua scriptum reliquit. 3?. falsum est patrem

commissarium petiisse se admitti judicem absolutum vel respectivum, sed tantum instabat ut patentes reverendissimi coram provinciali in communitate Kilkenniensi legerentur et susciperentur.

3?. In dicto libello dicit praelatum generalem statuisse assessores esse

commissario assignandos pro judiciis ferendis; in exceptionibus vero dicit illos statui ut judex ipse agnoscatur, quod est divagari ab actu

primo ad secundum.

4?, dicit in isto libello commissarium esse partialem, et ab adversariis suis corruptum, adeoque se contra ilium excepisse. Respondet com

missarius exceptionem partialitatis esse supra purgatam, exceptione 3a.

Quoad corruptionem, se ex nunc paratum toti suo cedere si ulla talis

corruptio probetur; nihil enim hactenus tentavit pater commissarius

quam potestatem praelati generalis et suam defendere, ad quern actum non erat opus alteri us corruptione.

5?. Accusat commissarium quod post exceptionem factam non admisit

arbitros, prout jura statuunt, sed potius mox provincialem excommunicavit et deposuit. Respondet commissarius se non egisse judicem contra

provincialem, sed merum executorem, adeoque nee posse nee debere arbitros admisisse secundum ulla jura, nee se excommunicasse pro vincialem, sed tantum denunciasse ilium fuisse inobedientem mandatis

praelati generalis, adeoque ipso facto excommunicatum. 6?. In praedicto libello offert ad evitanda scandala velle se suae

authoritati cedere, ea conditione ut commissarius cedat suae, et interim

(inquit) eligatur vicarius provinciae donee vel praelatus generalis, vel

archiepiscopi, vel alii extra Ordinem praelati, litem dirimant. Respondet commissarius 1?. Provincialem aerem hie verberare, cum nullam habeat authoritatem cui cedat post excommunicationem. 2?. Esse tantum dilationem temporis remittere litem ad praelatum generalem; praevidit enim Generalis hujusmodi lites et resistentias, et hinc tot mandata et censuras et poenas duplicavit contra inobedientes, idque non obstantibus

quibuscumque appellationibus vel oppositionibus, et contra illos recur

rendum esse ad brachium saeculare, si opus. Quid enim aliud potuit fecisse ut rebellionem extingueret? 3?. Dicit lites Ordinis non esse extra Ordinem diremendas juxta leges Ordinis. Proponatur casus, si placeat, praelatis extra Ordinem tanquam theologis, et per patrem commissarium licebit. De facto enim sic propositus fuit quinque episcopis et diversorum

Ordinum praelatis et theologis, qui omnes contra provincialem censuram



16 SINT-TRUIDEN:

tulerunt publice, sicut et tulissent omnes ecclesiae theologi qui utriusque rationes ponderarent.

Tandem provincialis in dicto suo libello concludit sic. Etsi com missarius praedictus suis exceptionibus non consentiat, mox edictum esse publicandum in quo praecepit per obedientiam toti provinciae ne ullus commissario obediat; quern commissarium religiose intitulat

fautorem haereticorum, apostatarum patronum, immunitatis ecclesiae

destructorem, suspectum in causis fidei, ecclesiae, et religionis. Hie judicet mundus libelli famosi instrumentum et desperatam hanc irreligionis censuram, contra quam protestatur commissarius statutorum Ordinis

beneficia, capite 6, par. 13, numero 2, et par. 14, numero 3 et 4, et coram

judice supplicat beneficium capitis 6, par. 4, et par. 16, numero 4, ubi statuitur diffamatores alicujus fratris non convicti in judicio, ipso facto actibus legitimis privari, et ut publicos et malignos diffamatores, falsarios, conspiratores, et perturbatores pacis, carceribus esse mancipandos. Pro

testatur etiam beneficium constitutionum apostolicarum, declarando omnes qui hujusmodi libello retinent vel invenerint, teneri sub mortali illos comburere, ut statuit Pius V, bulla Romani pontificis, et authorem esse inhabilem ad omnia officia ordinis, ut statuit idem Pius, bulla

Sanctissimus, anno 1566. Unde respondet pater commissarius ad prae dictas censuras per ordinem, se nescire quod hie intelligat provincialis per haereticos, nisi forte statum regni Catholicum, cum quibus solis inter saeculares egit pater commissarius; nee quos intelligat per apostatas, nisi duos patres ad praelatos generates destinatos pro negotiis Ordinis et provinciae, et qui suas obedientiales ab iisdem praelatis generalibus habent, sub excommunicatione ipso facto ne quis de illorum ingressu vel ex regno egressu cognoscere praesumat. Quantum vero ad immunitatem ecclesiasticam violatam, respondet pater commissarius se hactenus nihil vidisse in quo haec immunitas violaretur nisi nuper Kilkenniae, quo

quidam inobedientes fratres contra ipsum mulierculas et de plebe quosdam incitarunt, qui muris et foribus monasterii confractis, commissarium

aliosque patres et fratres lignis, fustibus, et armis petebant, propter quod sententiam patibuli tulerunt personae aliquot, mox exequendam, nisi

pater commissarius illas liberasset; qua libertate non obstante, illus trissimus et reverendissimus Ossoriensis illas excommunicavit publice, et publicis poenitentiis per ecclesias Kilkennienses punivit. Aliam immunitatem ecclesiasticam violari non vidit hactenus pater commissarius, neque hanc vidisset nisi provincialis inobedientiae causam praebuisset.

Neque provinciali sat videtur patrem commissarium censuris tantis

impetere, nisi insimul et primam regni sedem, ubi status, episcopi, et omnium ordinum praelati, sedent, denigrasset his verbis patri Brenano

scripto relictis: In nullo conveniendum cum Carono quo obligaremur ad conventum aliquem Kilkenniae habendum; vere enim non est locus tutus controversiis componendis hoc tempore, nisi tantum iis qui relicto Deo serviunt Mamonae. Haec ille, qui tamen alio suo libello scribit se obtulisse commissario ut conventum celebret loco quo vellet. Sic enim utraque




ludit manu, ut toto populo Hiberniae et ignaris suadeat quidquid velit, et inobedientiam suam sub innocentiae specie, figmentis, et censuris, coloret; cujusmodi velaminibus varios religiosos, maxime sibi combinatos

patres deflmitores et laicos, corrumperet, ut commissarium nunquam visum vel auditum condemnarent, eique in relatione provincialis resis

terent, et exceptiones suas opponerent, quae sunt sequentes: la. Eo quod provincialem aliosque superiores locales deposuerit.

Respondet pater commissarius, imposturam esse, quia commissarius ut merus executor tantum denunciavit inobedientes ipso facto excom

municatos, qua denunciatione facta, officiis exciderunt, secundum jura et patentes reverendissimi praelati generalis.

2a. Eo quod religiosos aliquos curaverit carceribus mancipari. Falsa et nota impostura est, ut liquido probari potest; adeoque supplicat beneficium statutorum, ut supra.

3a. Eo quod a parte adversa electus, vocatus, ejusque expensis in

regnum venerit. Manifesta et falsa impostura est quoad singulas clausulas, ut probari potest.

4a Eo quod provincialem convenire non velit nisi in loco non tuto.

Falsa impostura est. Pater enim commissarius providit illi et deffinitorio salvos conductus (licet opus non esset seclusa illorum imaginatione) promisitque insuper illis plenam cum statu reconciliationem, ideoque illos Kilkenniam citavit, ut ubi primos superabundabat delictum et

inquietudo, ibi gratia, pax, et compositio cum statu prius firmaretur,

juxta instructionem praelati generalis; nee status ipse reconciliationem alibi admitterent, ut palam sunt protestati.

5a. Eo quod commissarius se fecit partialem parti adversae, et acta

capituli intermedii cassaverit. Respondetur. Esse falsam imposturam. Partialitas enim supra purgata est exceptione 3a. Nee ulla acta capituli cassavit pater commisarius, ut notorium est, sed inobedientium censuras

declaravit.

6a. Eo quod commissario familiares sunt quidam apostatae provinciae et generali inobedientes. Falsa impostura est, quia nullos tales apostatas vel inobedientes vidit commissarius, neque de illis (si qui sunt) audivit. Haec sunt tarn clara ut si patres deffmitores vel unam exceptionem probant veram, paratus sit ex nunc pater commissarius toti suo juri cedere.

7a. Eo quod pater commissarius ex salario partis adversae vivat, atque ad nutum magisterii civilis adeo se adstrinxit, ut merito ejus

muneribus corruptus videatur. Respondet pater commissarius, totam esse imposturam, et sibi et supremo senatui injuriosum. De salario enim tali nihil unquam novit vel audivit, nisi forte salarium vocetur si quis ex supremo senatu vel praesentet illi in hac temporum penuria solitam inter omnes gentes curtesiam, spatio 14 dierum quibus ab initio Kil

kenniae residebat. Respondeo 2?. Dictam exceptionem minus sapere qua inuritur supremus magistratus de corruptela, aut pater commissarius

allegatur corruptus aut illis adstrictus, cum hactenus pater commissarius



18 SINT-TRUIDEN:

nullum actum in favorem magistratus exercuit, nisi ubi status exposuit securitatem regni exigere aliquorum patrum mutationem ad tempus; nee hos ipsos mutavit pater commissarius ante illorum inobedientiam et excommunicationem.

Argumenta communia contra reverendum patrem commissarium,

illorumque solutiones.

lum. Quod reverendus pater commissarius contravenerit statutis

generalibus Ordinis capite 6 par. 10, ubi statuitur quod nullae graves correctiones, praesertim praelatis et patribus gravioribus, inferantur a

visitatoribus provinciarum nee a praelatis generalibus, sine consensu

partis discretorum provinciae. Pater autem commissarius sine ullo tali consensu excommunicavit patrem provincialem, illumque ab officio

deposuit

Respondetur 1?. Patrem commissarium non excomunicasse ilium, nee

deposuisse, sed declarasse patrem provincialem, publice et contumaciter inobedientem et resistentem mandatis reverendissimi praelati generalis, fuisse ipso facto excommunicatum; qua excommunicatione sic declarata, cecidit officio donee submitteret.

Respondetur 2?. Excommunicationem hanc ipso facto inflictam inobedientibus et rebellibus, non esse correctionem; correctio enim est

punitio aliqua externa seu poenitentia, ut carceratio, inclusio, etc. Excom municato autem non est poenitentia aliqua, sed censura et poena. Nee fuit inflicta a patre commissario delegato, sed a commissario generali, cujus mandata et ordinationes pater commissarius habeat tantum exequi.

Respondetur 3?. Illud statutum non loqui in causa rebellionis contra

praelatos, nee esse invalidans, sed consilii; nee loqui quando discreti sunt aequae partes cum provinciali; tunc enim frustra consulerentur.

Et viderit provincialis an non id habeat ipse dicere in causa reverendi

provinciae patris fratris Valentini Broun, et patris Georgii Dillon, quos sine discretorum provinciae consensu suspendit et punivit.

2um. Quod pater commissarius antequam patentes suas ostendisset

patri provinciali, privaret patrem guardianum Waterfordiensem suo

officio.

Respondet, esse falsum. Aliquot enim diebus antea pater commissarius

recepit litteras provincialis agnoscentis se patentes recepisse, et venit

Waterfordiam, ubi guardianum loci, publice inobedientem, patentibus patris reverendissimi declaravit excommunicatum, adeoque ab officio

suspensum; quo facto pater guardianus altera die se humiliter submisit et publice culpam agnovit; quod utinam et fecisset provincialis.

3um. Quod pater commissarius contra statuta capite 7, par. 15, numero 6, mutavit acta capituli intermedii, impediendo confessarios

monialium Waterfordiensium, P. Patricium Dormer et patrem Joannem

Flatsbury, ne curam suam accederent.

Respondetur. Statuta tantum prohibere ne commissarius mutet aliquid in provincia quod totam provinciam concernat, id est, statutum aliquod




provinciate, non autem quin mutet actum particularem capituli intermedii, ex justa causa.

Respondetur 2?. Patrem commissarium non mutasse ullum actum

capituli circa praedictos confessarios, sed tantum suspendisse ex rationa bili causa. 1? enim declaravit publice pater commissarius, in conventu

Rospontensi, ubi tunc pater Joannes Flatsbury residebat, se non velle

ipsum impedire quin suae curae incumberet. Quantum ad alterum con fessarium ibidem residentem, pater commissarius non mutavit acta

capituli intermedii (de cujus validitate disputatur) sed tantum ad tempus executionem curae circa moniales impedivit, propter has rationes:

1?. Quia ipsae moniales, scripto desuper porrecto, protestatae sunt se non posse claustraliter vivere si ille admitteretur confessarius, homo continuo infirmus, et servitiis temporalibus illarum his temporibus inidoneus, amoto altero illarum confessario cujus industria principalius

vixerunt.

2?. Quia et patres discreti conventus nostri Waterfordiensis scripto protestati sunt se non posse ilium de novo confessarium ex penuria temporis alere, nisi aliis praeexistentibus confessariis provideretur; quod factum non fuit per patrem provincialem.

3?. Quia status regni conquerebatur priores confessarios, videlicet

patrem Thomam Babe et P. Joannem Sarsfield, aliosque varios, privari suis officiis per provincialem et patres definitores, ex eo tantum quod statum regni defenderent in controversiis nuper conscientiae in regno

motis, seque non velle ilium ex hoc capite puniri a patre provinciali. Propter haec omnia pater commissarius suspendit hanc mutationem, et

reliquit P. Joannem Sarsfield in loco et possessione qua ilium invenit, donee patrem provincialem de statu circumstantiarum consuleret, et rem

pacifice componerent. Cum autem pater provincialis resisteret patris commissarii et reverendissimi generalis mandatis, pater commissarius

delegatus reliquit eundem confessarium statu quo prius, donee patres provinciae tunc citatos super his et variis aliis quaestionibus consuleret, quorum consilium erat in publica congregatione Kilkenniensi, ut illi

patres statu quo prius manerent; confessarium vero Kilkenniensem

propter excommunicationem et inobedientiam amovit. Galviensem non

amovit, sed sororibus ibi alium ad tempus substituit provisionaliter, eo

quod per aliquot septimanas non confiterentur ordinario propter ejus juventutem, et contra statuta institutionem etc.; idque post provincialis excommunicationem.

4um. Quod commissarius generalis Belgii non potuit misisse in pro vinciam Hiberniae alium commissarium visitatorem quam unum ex iis

qui a provinciae presentarentur, juxta privilegium deffinitorii generalis Romani provinciae concessum.

Respondetur 1?. Hoc privilegium non excusare patrem provincialem quin saltern teneatur verum et merum executorem praescriptionum acceptare.

Respondetur 2?. Illud privilegium deffinitorii generalis cum ipso



20 SINT-TRUIDEN:

deffinitorio expirasse, cum acta deffinitorii non sint perpetua, nee vim

legis habent, juxta caput 8, par. 10 statutorum.

Respondetur 3?. Deffinitorium non potuisse exemptionem dare contra

concilium Tridentinum, sessione 24, De Reformatione, capite 10, cujus haec sunt verba: *Nec in his ubi de visitatione agitur exemptio, inhibitio,

appellatio, seu querela, etiam ad sedem apostolicam interposita, execu

tionem eorum quae ab his (scilicet praelatis majoribus) mandata, decreta, aut judicata fuerint, quoquo modo impediant aut suspendant\

Respondetur 4?. Deffinitorium generate non potuisse statuta Ordinis, vel constitutionem pontificiam, tollere vel mutare, ut expresse statuit Leo X, Urbanus IV, et Alexander IV, apud Hieronimum Rodriguez, infra. Et ita expresse docet ipse Hieronimus Rodriguez resolutione 90 de

legibus, numero 32 et 36 et 39, citans digestam 25, quaestione 2, et caput

Quod super de major., et Clementem Ne Romani, de electione. Et ita

dare statuit Clemens VIII bulla Injuncti, anno 1603, scilicet legem Ordinis conditam contra constitutionem pontificiam esse nullam; et ita decisum fuit in Rota Romana, anno 1642, 7 Aprilis, C. Consuetudo, distinctione 1, et aliis adductis a Barbosa aliisque, 93, numero 3; et habet alia decisio 189, p. 5, in novissimis. Constitutio autem pontificia, et quidem in statutis nostris recepta, est ut ministri generates possent quemcumque fratrem Ordinis mittere in visitatorem provinciarum, ut

patet bulla Quoniam nostro Gregorii XIII. Ergo deffinitorium generate non potuit hanc potestatem ministrorum generalium vel mutare; atqui, commissarius generalis nationis Belgicae potest in suis provinciis omnia ilia facere circa visitatores quae jure communi pertinent ad ministros

generates, ut patet ex statutis generalibus Ordinis, capite 7, par. 20, numero 5, confirmatis ab Urbano VIII. Ergo huic potestati non derogat ullum privilegium deffinitorii generalis.

Respondetur 5?. Illud privilegium deffinitorii generalis fuisse concessum et petitum ex hoc motivo, scilicet cum praelati generates non possent ordinarie mittere visitatorem in provinciam Hiberniae, propter viarum distantiam et pericula. Hinc unum esse ordinarie assumendum ex illis 4or quos provincia ipsa praesentaret praelato generali. Nunquam autem intendebat deffinitorium praelatum generalem non posse aliquem extra

ordinarium visitatorem alium mittere, ubi necessitas provinciae, regni, vel boni communis hoc exigeret. Provincia enim Hiberniae erat tota in

partes et factiones divisa, discretorium contra deffinitorium, in punctis essentialibus regulae, varii provinciae patres et fratres oppressi, pro vincialis et deffinitores accusati, et a variis patribus Ordinis et a statu

regni supremo, de seditionibus et rebellionibus publicis. Hinc com missarius generalis noluit expectare deffinitorii putationem, quia certum est putatum a deffinitorio suspectum iri, et statui regni et partibus alterius partis, ut nunquam permitteretur suas functiones exequi sine

exceptionibus et summis periculis, ut notorium est de 4r jam a deffinitorio

praesentatis, ex quibus principales intenti sunt de rebellione accusati. Deinde illud privilegium intelligi de visitatore ordinario provinciae, et




non de extraordinario, patet, quia certum est ipsum commissarium posse

provinciam Hiberniae per se visitare si velit venire extraordinarie, licet

privilegium dicat provinciam esse visitandam per unum ex 4r praesentatis. 5um. Quod saltern consuetudine provinciae jam praescriptum est a

30 annis ut ex solis praesentatis a provincia unus eligatur visitator. Sed commissarius huic consuetudini, quae vim legis obtinuit, non potuit contravenire.

Respondetur 1?, cum nostro Hieronimo Rodriguez, resolutione 34, numero 1, verbo Consuetudo, oportere prius probare hanc consuetudinem fuisse animo obligandi introductam, et 40 annis praescriptam, cum sit contra leges Ordinis et pontificis.

Respondetur 2?. Consuetudinem fundatam in privilegio illo definitorii

generalis intelligi debere eo tantum sensu quo intelligitur ipsum privi legium, scilicet de visitatore ordinario, et non de extraordinario. Si enim consuetudo ilia ligasset ita manus commissarii generalis, ut nullo casu

admitteretur visitator provinciae nisi unus ex quatuor praesentatis, tunc

consuetudo esset in ruinam provinciae aliquando, ut patet in casu

praesenti provinciae, nee etiam ipse commissarius posset unquam

provinciam per se visitare si vellet, cum consuetudo sit de uno ex prae sentatis semper.

Respondetur 3?. Nee illam consuetudinem nee illud deffinitorii generalis hodie habere vim ullam obligandi manus praelati generalis, quia Urbanus

VIII bulla Ad eximios, anno 1633, ubi statuta Ordinis confirmat, praecipit in virtute sanctae obedientiae omnibus et singulis patribus nostris et

fratribus ut ilia statuta inviolabiliter observent, decernens irritum et inane quiquid contra ilia fiat,1 non obstantibus quibuscumque con stitutionibus apostolicis vel statutis Ordinis, vel consuetudinibus in

contrarium; quae clausula derogat omni consuetudini praeteritae et

futurae, ut clare docet noster Hieronimus Rodriguez, voce Consuetudo, numero 4. Praedicta autem statuta fuerunt in capitulo generali Toletano

approbata et recepta communi consensu ministrorum provincialium nationis Belgicae et annexarum Hiberniae, Angliae, Scotiae, ut patet ex

proemio statutorum. Atqui in his statutis habetur ut commissarius

generalis nationis Belgicae habeat potestatem illimitatam mittendi visitatores ad suas provincias, et omnia facere quae potest minister

generalis jure communi. Ergo, cum generalis possit quemcumque fratrem ordinis mittere ad provincias ut visitet, juxta bullam Gregorii XIII in statutis receptam, idque poterit et commissarius generalis. Si dixeris haec statuta vel bullam Urbani VIII non fuisse recepta in provincia Hiberniae, respondetur 1?, esse falsum, ut patet ex proemio statutorum, ut supra. Respondetur 2?, provinciam teneri omnes constitutiones et mandata apostolica recipere nisi probet emanasse ex mala informatione, ut saepe decisum fuit in Rota Romana, maxime anno 1639, 11 Aprilis, et pro hac sententia citat Diana, 7, parte 1, resolutione 28 triginta doctores.

Unde Amicus, tomo 5, sectione 5, dicit oppositam sententiam non esse 1 In text fiunt.



22 SINT-TRUIDEN:

amplius probabilem. Et hie advertant 1?, fratres Minores qui specialem obedientiam vovebant Romano pontifici et suis superioribus in omnibus

quae non sunt contra animam suam et regulam nostram, ne ab hac

obedientia declinent ratione illius consuetudinis vel privilegii. Advertant 2? praedictas leges et constitutiones pontificias non desiisse per non usum vel praescriptionem contrariam, ignorante pontifice, ut expresse decisum fuit in diversis Rotis Romanis, et omnium pene juristarum et universitatum sententiis, et stylo ipsius curiae, ut latius tradit Diana, 6

parte, tractatu 5, resolutione 13. Certum autem est summum pontificem nihil scire de praescriptione et non usu provinciae Hiberniae quoad praedictam bullam Urbani VIII. Ergo.

6um. Quod potestas commissarii generalis expiravit morte generalis, adeoque non potuit misisse visitatorem. Respondetur, non expirasse.

Non enim duravit ad beneplacitum ministri generalis, sed beneficio legis Ordinis, non tantum ad triennium ab institutione vel confirmatione, sed etiam usque ad novam alterius commissarii institutionem, ut patet ex

statutis, capite 7, par. 20. Et mirum est, si authoritas commissarii generalis expiraverit, quomodo patres deffinitores ad ilium nuper supplicaverint pro commissario visitatore eis mittendo.

7um. Quod commissarius delegatus missus independenter a deffinitorio constituit novos praesides et confessarios monialium in ultima con

gregatione Kilkenniensi, et sententiam tulit absolutionis aliquorum patrum a poenis eis inflictis per provincialem.

Respondetur 1?. Causam esse quod guardiani et confessarii aliquorum conventuum fuerint inobedientes patentibus reverendissimi, adeoque ipso facto excommunicati. 2?. Quod illi insuper fuerint accusati ab excellentis simo domino prorege et statu regni de seditionibus. Unde status petiit quamprimum illorum amotionem pro securitate regni, alioquin se velle via facti illos amovere. Hinc pater commissarius eos amovit, et praesides de consilio congregationis substituit, donee submitterent, et pericula regni transirent, aut se apud statum purgassent. Respondetur 3?. Com

missarium saepe citasse provincialem ut compararet et allegatis respon deat; cum autem comparare omino contumaciter nollet, tunc pater commissarius liberavit partem adversam a poenis et censuris provisiona liter, ut nisi post 10 dies provincialis compararet, juxta citationem ultimam ei factam, procederet contra ilium per sententiam definitivam, ne tot et tanti patres venerabiles continuis gravaminibus et cum scandalo totius

populi mortificarentur. 8um. Quod commissarius provinciae, judex et merus executor, sint

quasi synonima et moraliter eadem. Ergo cum legitima exceptio vel recusatio admittatur contra judicem, similiter et contra commissarium et merum executorem.

Respondetur. Antecedens esse falsum, qui^ in iis in quibus quis est merus executor, non est judex, vel commissarius provinciae, ut per se

patet. Sunt enim tria disparatissima officia, sicut sunt officia guardiani et praedicatoris in religioso, militis et agriculturae in saeculari. Et certe




commissarius generalis ideo statuit ilium ut merum executorem, ut ab illo non possit fieri ulla exceptio vel appellatio. Haec sunt quae objicieban tur receptioni commissarii, et quae ex dictis clare soluta leguntur.

Finis hujus processus quern reverendissimo praelato et commissario nostro generali patri fratri Petro Marchant proponit fr Raymundus Caron, commissarius ejus delegatus etc., manu propria.1

76. Fr. Raymond Caron s statement of his own case. [1650].

Casus. Quaeritur utrum reverendissimus commissarius generalis nationis Belgicae et annexarum valide potuerit mittere suum com

missarium visitatorem in provinciam Hiberniae, non obstante privilegio deffinitorii generalis vel consuetudine 37 annorum provinciae in con

trarium, scilicet de non mittendo alium quam unum ex quattuor prae

sentatis a provincia. Conclusio la. Missio dicti commissarii visitatoris contra illud privi

legium provinciae fuit valida et obligans. Probatur 1? ex duabus decisioni bus seu litteris reverendissimi Gonzagae, totius ordinis Minorum ministri

generalis, quarum una incipit Cum in tantarum, sub data Romae, 3

Augusti 1581, altera incipit Fr Franciscus Gonzaga, eodem anno; quas duas epistolas refert ad longum Manipulus seu Ocular ia frat rum Minorum, p. 10, fol. 352, authore Juone Magistri, in quibus litteris hie noster casus

expresse deciditur, dum se conventus Parisiensis opposuit2 reverendo

patri Joanni Portesio, commissario visitatori misso a reverendissimo

Gonzaga, idque sub praetextu cujusdam privilegii antiqui de non mittendo commissario ad ilium conventum nisi ex una trium provinciarum. Sed reverendissimus generalis variis eos argument's confutat.

1?. Ex bulla Gregorii XIII, quia licet generali mittere visitatorem quern voluerit ex omni parte ordinis.

2?. Quod patres trium provinciarum fuerint qui insolentias conventus Parisiensis favebant, unde, inquit pater Gonzaga, nullus certe com

missarius ex dictis provinces modo mittendus erat qui non esset suspectus judex in multis quae commissarium mitti exigebant.

3?. Quod conventus Parisiensis esset immediate subjectus generali ministro; sic subjicitur provincia Hiberniae commissario generali.

4?. Quod fratres ex regula teneantur obedire suis ministris; unde dictos fratres inobedientes vocat rebelles, insolentes, viperas in matrem

insurgentes, confusiones spumantes, qui, inquit, causas multas allegare conati sunt suae rebellionis, at vera unicaque causa est quod nolunt ab

aliquo visitari qui eos noscat et castigare valeat. Et hinc, 1?. Invalidavit generalis omnia illorum acta a tempore quo com

missario se opposuerunt.

2. Mandavit guardianum electum ab illis deponi.

1 The last paragraph is in Caron's own hand. 2 In text, se repeated after opposuit.



24 SINT-TRUIDEN:

3. Authoritate propria instituit guardianum novum, fratrem Petrum

Burgundum. Haec ac plura alia in praedictis litteris reperies, quae clare intentum

convincunt. Tandem reverendissimus generalis supplicavit brachium

saeculare, quod et obtinuit ab Henrico II, rege Franciae, et sic conventus

submissionem coegit. Si dixeris praedictum privilegium conventus

Parisiensis, de non admittendo ullo commissario quam uno ex tribus

provinciis, non habere vim contra ministrum generalem, bene tamen haberet contra commissarium generalem, et ita provincia Hiberniae in casu praesenti contra commissarium generalem. Contra: commissarius

generalis Belgii habet, ex statutis ordinis et ex bulla pontificia Urbani VIII Ad eximios, et ab ipso generali et a toto capitulo, plenitudinem potestatis faciendi ilia omnia circa visitatorem et visitationes suarum

provinciarum quae potest facere generalis jure communi in toto ordine, ut patet ex potestate illi commissa in statutis Toletanis, capite 7, par. 20.

Ergo, sicut generalis potest mittere quemcumque commissarium non

obstante praedicto privilegio, idem potest commissarius generalis per transfusionem ejusdem potestatis Generalis in ipsum, de communi consensu totius Ordinis.

Patet conclusio 2? quia privilegium provinciae Hiberniae in casu est concessum non per capitulum generate sed per definitorium generate, seu

congregationem intermediam, ut patet ex anno 1612 quo fuit concessum.

Sed certum est acta definitorii generalis cum ipso definitorio expirare, cum nullius deffinitorii acta vel privilegia sint perpetua, vel habentia vim

legis, ut patet ex statutis, capite 8, par. 10, 9?. Probatur 3? conclusio. Definitorium generate non poterat concedere

ulli provinciae privilegium vel exemptionem contra concilium Tridentinum,

cujus haec sunt verba, sessione 24, De Reformatione, capite 10: Nee in his ubi de visitatione agitur exemptio, inhibitio, appellatio, seu querela, etiam ad sedem apostolicam interposita, executionem eorum quae ab his {scilicet ab episcopis vel praelatis majoribus) mandata, creata, aut judicata fuerint quoquo modo impediant aut suspendant. Ergo, vi hujus decreti habetur, deffinitorium generate non posse impedire executionem commissionis

missae a reverendissimo commissario generali ad visitandum. Probatur 4?. Quia definitorium generate (imo nee capitulum) poterat1

legem vel privilegium condere contra bullam apostolicam, ut declaravit Clemens VIII, bulla Muniti, anno 1603, scilicet, legem Ordinis conditam contra constitutionem pontificiam esse nullam; et ita decisum fuit in Rota Romana anno 1642, 7 Aprilis, ex variis juribus adductis a Barbosa,

allegatione 3, numero 3. Idem habet alia decisio 189, parte 5, In novissimis, et pro hac sententia citat Hieronimum Roderiguez, resolutione 90, de

legibus numero 32, 36, et 39, decreta Leonis X, Urbani IV, et Alexandri

IV; et probat ex capite Quod super de majori, et Clementina Romana De Electione, ubi patet potestatem inferiorum non posse tollere vel

*. This is the reading of the manuscript, but the sense seems to require a negative with the verb poterat.




mutare legem superioris, maxime pontificis; et ipsa ratio naturalis hoc dictat. Sed lex superioris, imo summi pontificis, et quidem in statutis totius Ordinis recepta, ut ministri generates possent quemcumque fratrem

Ordinis mittere in visitatorem provinciarum, ut patet ex bulla Quoniam nostro Gregorii XIII. Ergo, deffinitorium generate non potuit hanc

potestatem ministri generalis tollere, vel mutare, aut limitare. Atqui, commissarii generates nationis Belgicae possunt in suis provinciis omnia ilia facere circa visitatorem quae juri communi pertinent ad ministros, ut

supra. Ergo.

Probatur 5?. Nee generalis nee deffinitorium generate poterat ligare potestatem sequentis generalis vel capituli generalis; sed subsequens generalis, scilicet Joannes a Campania et totum capitulum generate Tolletanum, approbante summo pontifice Urbano VIII, concesserunt commissario Belgii eandem potestatem plenam in suis provinciis quam habent ministri generates in totum Ordinem. Ergo, illam habent de facto

potestatem, non obstante quocumque decreto dicti deffinitorii generalis. Probatur 6?. Quia illud privilegium deffinitorii generalis fuit concessum

ex hoc motivo, cum scilicet praelati majores non poterant ordinarie mittere visitatores suos in provinciam Hiberniae ob pericula viarum et

distantias; hinc, unum esse assumendum ordinarie ex iis quatuor quos

provincia ipsa praesentaret. Nunquam tamen intendebat, nee intendere

potuit, ita manus praelati generalis ligare ut non possit alium visitatorem extraordinarium mittere, ubi necessitas provinciae, regni, vel boni com

munis id exigeret; alias, certe intenderet destructionem boni communis;

quod nequi dicit, cum omnis lex bono communi nociva, vel rationi

contraria, ipso facto sit nulla, ut docet Rodriguez, quaestione 68, articulo

4, ex S. Augustino et variis canonistis. Sic in casu contigit. Provincia enim Hiberniae erat in partes et factiones divisa, discretorium contra defini

torium, in divisione provinciae et punctis essentialibus regulae, varii

patres et fratres oppressi, provincialis et definitorium accusati, et a variis

patribus provinciae, et statu regni, de variis et arduis excessibus. Hinc commissarius generalis noluit expectare hac vice praesentationem, quia certum est praesentatum a deffinitorio suspectum iri, et patribus alterius

partis et statui regni, ut nunquam permittatur suas functiones exequi. Ita in simili definivit Pr Gonzaga sic dicens: Nullus certe commissarius ex

dictis provinciis modo mittendus erat qui non esset suspectus judex. Deinde illud privilegium intelligi de visitatore ordinario, non extraordinario,

patet, quia certum est ipsum commissarium generalem, si personaliter compararet posse provinciam per se visitare, licet illud privilegium habeat visitatorem debere esse unum ex quattuor a provincia praesentatis.

Probatur 7?. Quia etsi illud privilegium deffinitorii fuisset ab initio

validum, illi tamen jam sufficienter derogatur per sequentem generalem, et capitulum generate, et bullam Gregorii XIII antecedentem, et Urban i

VIII subsequentem, in quibus habetur clausula non obstantibus quibus cumque privilegiis et consuetudinibus etc.

Conclusio 2a. Missio dicti visitatoris valet et provinciam obligat, non



26 SINT-TRUIDEN:

obstante consuetudine provinciae per 37 annos de commissario aliquo ex quattuor praesentatis mittendo.

Probatur 1?. Quia consuetudo fundata in praedicto privilegio intelligi debet eo tantum sensu quo ipsum privilegium intelligitur, scilicet, de visitatore ordinario, et non extraordinario; alias consuetudo obligaret aliquando in damnum boni communis. Si enim ligasset manus praelati generalis, ut nullo casu admitteretur commissarius nisi unus ex quattuor praesentatis, eodem modo esset in ruinam provinciae quo ipsum privi legium, ut supra. Similiter nee ipse commissarius generalis posset per se

provinciam visitare propter consuetudinem oppositam. Sicut enim consuetudinis est habere unum ex quattuor praesentatis, sic est con

suetudinis quod nee commissarius nee ipse generalis, nee etiam papa, visitent, cum consuetudo fundatur in privilegio quod nullus omnino

visitet, nisi unus ex quattuor deputatis; adeoque si consuetudo valeat, debet omnes praeter quattuor praesentatos excludere. Deinde, ut con

suetudo obliget, oportet prius probare illam fuisse animo obligandi introductam et 40 annis currentem, cum sit contra leges Ordinis et

pontificis, ut docet noster Hieronimus Rodriguez, resolutione 34, numero

9, voce consuetudo. Imo consuetudo legi vel potestati majori contraria debet ab ipsa potestate cognosci, et admitti, tanquam eximens a lege vel

potestate, secundum omnes; alias, legi vel potestati non derogat. Videatur

ergo an praedicta omnia currant in casu praesentis consuetudinis.

Probatur 2?. Quia Gregorius XIII, bulla Quoniam nostro, derogat omnibus consuetudinibus contrariis, quin scilicet generalis mittat quem cumque voluerit ex ordine commissarium. Deinde Urbanus VIII, bulla Ad Eximios, anno 1633, mandat sub praecepto obedientiae omnibus nostris fratribus ut statuta Tolletana nostra inviolabiliter observent, decernens irritum et inane quidquid contra ilia fit, idque non obstantibus

quibuscumque consuetudinibus in contrarium; quae clausula derogat omni consuetudini contrariae, praeteritae vel futurae, ut clare docet noster Hieronimus Rodriguez, voce consuetudo, numero 4, et Roderiguez, tomo 4, quaestione 9, articulo 5, Covar et alii ibidem; atqui haec statuta habent ut commissarius Belgii possit illimitate facere omnia ilia circa visitatores in suis provinciis quae potest generalis in toto Ordine. Ergo, sicut generalis potest mittere quemcumque visitatorem, ut supra ex bulla

Gregorii XIII, non obstante quacunque consuetudine, ita et com

missarius generalis. Si dixeris haec statuta non fuisse recepta in provincia Hiberniae, respondetur 1?. Omnes provincias nostras teneri ex regula obedire praedicto mandato summi pontificis. Respondetur 2?. Praedicta statuta fuisse in capitulo generali Toletano approbata et recepta communi consensu omnium provincialium nationis Belgicae et annexarum, scilicet

Hiberniae, Angliae, et Scotiae, ut patet ex proemio dictorum statutorum.

Respondetur 3?. Eodem modo posse objici jus canonicum approbatum a summo pontifice per totam ecclesiam non fuerit receptum in provincia Hiberniae ullo actu capituli, adeoque non obligare ullos, cum non magis fuerit receptum (imo minus) ab ordine (vel provincia) quam dicta statuta




fuerint. Deinde, provinciam teneri ad omnes consuetudines et mandata

apostolica recipienda, nisi probentur emanasse ex mala informatione, infra patebit conclusione 3.

Probatur 3?. Quia contra obedientiam superiorum nulla currit prae scriptio vel consuetudo, ex capite Non licet, 12, de praescriptionc; et docet

glossa ibidem; in casu autem, consuetudo haec est contra mandata non tantum ordinis sed et summi pontificis. Ergo. Praeterea, nulla consuetudo

impedit executionem visitatorum quos praelati superiores mittunt, maxime ad reformationem morum, ut patet capite 13, Irrefragabile, de

effectu et potentia judicis delegati, et ex Tridentino, sessione 24, De

Reformatione, capite 10. Sed commissarius visitator semper mittitur ad reformationem. Ergo. Deinde, quaero si quid totum discretorium pro vinciae controverteret cum definitorio in causis gravibus, utrum possit commissarius generalis visitatorem extraneum mittere? Si non, certe non

erit provisum provinciae quin definitorium per fas et nefas omnia disponat et regat ad libitum, cum nullus commissarius possit mitti nisi ad nutum definitorii. Quod quam periculosum esse provinciae per se notum est, et hinc statuta ordinis habent et volunt commissarium esse ex aliena

provincia, ad evitandas factiones et pericula quae ex commissariis propriis possint evenire. Cum ergo certum sit commissarium posse in tali casu commissarium extraordinarium mittere, sequitur privilegium vel con

suetudinem provinciae intelligi non quocumque casu, sed de ordinario

commissario, non de extraordinario.

Probatur 4?. Nulla consuetudo provinciae plus obligat quam obliget ipsa lex per provinciam lata, secundum omnes. Sed lex provinciae contra

praedictas bullas et apostolicas non obligaret. Potestas enim minor non

derogat majori. Ergo. Deinde quaero utrum electio canonica ministri

provincialis facta in capitulo valeret contra aliquam provinciae con

suetudinem, de eligendo scilicet provincialem alternatim ex quattuor provinciis; si valeret, ut omnes habent fateri, idque ideo quia lex vel consuetudo provinciae non potest invalidare electionem approbatam per canones, ergo, nee poterit provinciae consuetudo invalidare missionem commissarii approbatum per totum capitulum generate Ordinis, et per bullas apostolicas de quibus supra.

Conclusio 3. Fratres Minores omnesque provinciae Ordinis tenentur constitutiones et mandata omnia apostolica recipere, nisi probent ilia vel illas emanasse ex falsa informatione; quod nunquam in casu potest de lege vel mandato in toto ordine recepto. Ita expresse decisum fuit in Rota Romana anno 1639, 11 Aprilis, et iterum anno 1641, 2a Maii; et tenent 30 doctores apud Diananum, 1 parte, tractatu 1, resolutione 28, docentes non esse in manu subditorum non acceptare leges vel mandata

pontificia. Unde Amienus, tomo 5, sectione 5, docet contrariam senten tiam non esse amplius probabilem; et ratio est quia potestas obligandi in pontifice est a jure divino, Mathaeo xvi, ibi: "Quodcumque ligaveris super terram ett". Et Lucae x, "Qw/ vos audit, me audit". Et Haebraeos

xiii, "Obedite praepositis vestris". Ubi non dicitur Obedite si vultis. Ergo,



28 SINT-TRUIDEN:

provincia Hiberniae tenetur recipere praedictam bullam Urbani VIII mandantis omnibus fratribus per obedientiam ut accomodent se statutis

Toletanis, non obstantibus quibuscumque privilegiis et consuetudinibus ett. Et hinc advertant 1?. Fratres Minores, qui specialem obedientiam vovebant Romano pontifici et suis superioribus in omnibus quae non sunt contra animam suam et regulam nostram, ne ab hac obedientia declinent sub praetextu privilegii ullius incerti; 2?. Advertant praedictas leges vel mandata pontificis non amittere vim ratione ullius consuetudinis vel praescriptionis introductae ignorante pontifice, ut expresse decisum fuit in Rota Romana anno 1551, 23 Octobris, decisione 204, numero 3,

paragrapho 3, et anno 1610, 12 Februarii, coram illustrissimo Cavalerio, et tandem anno 1625, 24 Januarii; et ita docet glossa in capitis fine De

Consuetudine, abbas Felinus, Jason, Covar, S. Thomas, Archidiaconus, Joannes Andreas, Franciscus Antoninus, quos citat Montesinus, parte 2, tomo 2, dispositione 23, Castellinus et alii. Et hanc esse sententiam doctorum Complutensium et Salmanticensium testatur Diana, 6 parte, tractatu 5, responsione 13; et hinc Rota Romana, anno 1639, 11 Aprilis, in una Majoricensi, decidit non dari praescriptionem contra bullas

apostolicas; pro qua sententia citat abbatem Felinum, Covar, cardinalem

Cavallum, Praepositum, Archidiaconum, Franciscum Navarrensem, Suaresium, Fredericum, Vitalem, Sotum, Gabriel, et plures alias

decisiones, numero 2 et 3, numero 1 coram Cavello, et aliam anno 1617

decisionem, 542, numero 3, parte 4, coram Piravano. Certum autem est summum pontificem nihil scire de consuetudine vel praescriptione, si

quae sit, provinciae Hiberniae contra praedictas bullas Gregorii XIII et Urbani VIII. Ergo.

Denique advertant patres esse casum bullae Coenae apud Urbanum

VIII, impedire praelatos quominus sua jurisdictione utantur secundum canones et consuetudines pontificias.

Conclusio 4. Falsum est potestatem commissarii generalis Belgici de facto expirasse; imo, provincia Hiberniae tenetur ilium agnoscere in suum commissarium de facto. Ratio. Quia commissarius Belgicus habet a Clemente VII et Urbano VIII et a toto capitulo generali, potestatem non tantum triennalem, sed continuam, donee alius ei succedat, ut patet ex statutis, capite 7, paragrapho 20, numero 7. Cum ergo constet pro vinciae Hiberniae ilium semel fuisse suum commissarium, neque de successore eis constet, ergo tenebuntur ilium agnoscere in ilia potestate quam ab ordine et summis pontificibus, et non ab inferioribus accepit, donee de successore constet. Deinde notorium est toti Ordini praedictum commissarium fuisse continuatum in ultima congregatione generali ante obitum generalis, idque debebat innotescere provinciae Hiberniae per suos vocales quos in congregatione generali habuit. Deinde mirum est

quomodo illi qui nuper ad commissarium generalem supplicaverunt pro commissario visitatore, jam videntes commissarium missum, disputent et dubitent de illius authoritate.

Haec ergo sunt quae significare breviter duxi provinciae patribus et




fratribus, ut viam humilitatis et obedientiae nostrae non deserat quispiam ex vana aliquorum suggestione, vel informatione falsa, quibus conscientiae nostrae satisfit, ne ordo, honor, provincia, et tota religio nostra et hier archia pereat et subvertatur.

77. Fr. Raymund Car on and the provincial assembly at Kilconnel. 17

August 1650.

Acta et declarationes fratris Raymundi Caroni, reverendissimi com missarii generalis fr. Petri Marchant missi in hanc provinciam Hiberniae fratrum Minorum strictioris observantiae delegati, exhibitae in con

gregatione fratrum Minorum strictioris observantiae de Kilconel anno 1650 die 17 Augusti.

In primis supponit superius dictus delegatus reverendissimum delegatum generalem nationis Germanicae, Belgicae, et annexarum, habere ordina

riam, immediatam, cum plenitudine potestatis in utroque foro juris dictionem in provinciam Hiberniae, sicut et in alias suas provincias,

mittendi scilicet visitatores et alia omnia faciendi quae ad ministrum

generalem pertinent jure communi, eandemque potestatem semel ei concessam in eo residere non tantum ad triennium sed et interim con

tinuo, donee alius substitutus fuerit per generalem ministrum; quae omnia in concesso habet totus Ordo juxta statuta generalia, capite 7,

par. 20, in capitulo Toletano, communi omnium provinciarum maxime

Germaniae, Belgii, Hiberniae, et assensu et consensu recognita et appro bata, et provinciis nostris accomodata, deinde a sanctissimo domino nostro Urbano octavo approbata, et cum stricto obedientiae praecepto, ut omnes patres et fratres ilia inviolabiliter observent, non obstantibus

quibuscumque statutis, ordinationibus, et consuetudinibus in contrarium;

adeoque si ullam potestatem in dicto commissario agnoverimus (prout provincia Hiberniae nuper et post elapsum triennium in moderno

agnovit) ilia erit potestas quam ab Ordine habet, scilicet ordinaria et

immediata, et non alia fictitia quam nusquam ab Ordine accepit. Supponit 2, potestatem hanc commissiarialem esse ipsam potestatem

ministri generalis transfusam seu commissam alteri, adeoque qui uni

resistit, resistit et alteri sub eadem poena.

Supponit 3, reverendissimum commissarium Belgicum semel electum

accipere ipso facto firmitatem suae jurisdictionis non tantum a reveren

dissimo generali ministro, sed etiam per legem communem totius Ordinis authoritate pontificia confirmatam; adeoque non poterit generalis ilium intra triennium amovere, nee jurisdictionem ejus ordinariam ejusque functionem impedire vel limitare, aut ilium quovis modo probare, imo nee illius officio se ullatenus juxta leges Ordinis et concilii Tridentini

immiscere, nisi per viam appellationis vel accusationis, audita et con

victa parte; de quibus nihil hactenus provinciae constabat. His suppositis, declarat 1? dictus delegatus reverendissimum nostrum

commissarium generalem fratrem Petrum Marchant destinasse se in



30 SINT-TRUIDEN:

provinciam Hiberniae fratrum Minorum strictioris observantiae cum

quadruplici potestate: 1?. Ut merum executorem aliquarum praescriptionum et mandatorum,

et cum clausula ut omnes illi teneantur obedire, non obstante quacumque

appellatione in oppositum. 2?. Ut provinciae reformatorem, qui scilicet juxta bullas pontificias,

et praescriptiones illis praefixas, recollectionem strictam in certis con

ventibus stabiliret, aliosque abusus provinciae tolleret. 3?. Ut judicem talem, qui scilicet sub clausula hac distinctiva con

troversias provinciae vel legittime et juridice definiret, vel mutuo consensu

partium componeret, vel in ipsum reverendissimum commissarium

generalem vestitas remitteret; cum mandato stricto obedientiae iniuncto

omnibus, tarn provinciali quam omnibus patribus et fratribus, nee non

sub poena excommunicationis ipso facto, ac privationis officiorum

respective et actuum legittimorum, ut dicto suo commissario juxta

triplices has commissiones obedirent cum effectu; alioquin delegatum debere ad brachium saeculare recurrere (quam clausulam addit propter

gravissimas regni quaerelas contra aliquos patres nostri ordinis, quae nisi reformarentur cito, regnum et provincia periclitantur).

4. Declarat dictus delegatus se destinatum fuisse in provinciam visitatorem extraordinarium, qui scilicet circumstantiis attentis, et prout ei opportunum magis videretur, ad officium procederet, et juxta bullam

Gregorii 13 in statutis Ordinis receptain, munus visitatoris compleret; vi cujus bullae possunt ministri generates, adeoque commissarius Belgicus, cujus eadem est potestas, (ut supra) mittere visitatores provinciarum quern voluerint et quotiescumque, idque sub censuris, privationibus, et

poenis ipso facto inflictis et expressis, et summo pontifici reservatis, contra inobedientes, cum clausula non obstantibus quibuscumque statutis,

privilegiis, consuetudinibus, vel aliis quibus cunque in contrahis. 5?. Declarat, omnibus praedictis non obstantibus, reverendum patrem

fratrem Thomam Mckiernan, provinciae ministrum electum, sub prae textu aliquarum exceptionum (imo et ante omnem exceptionem) publice restitisse dicto commissario delegato, non tantum ut judici modo dicto, et sub clausula disjunctiva misso, sed etiam contra manifesta jura se

opposuisse eidem ut mero etiam executori, et provinciae reformatori;

idque non obstantibus mandatis, censuris, et poenis ipso facto per reverendissimum commissarium generalem in oppositum latis.

6?. Declarat dictum patrem Thomam eidem delegato se opposuisse ut visitatori extraordinario, authoritate generali misso, contra exprcssam bullam Gregorii 13 ejusque censuras et poenas ipso facto inflictas, non obstantibus quibuscunque privilegiis, statutis, et consuetudinibus in

contrarium; quas poenas, censuras, et clausulas innovabat postea Urbanus 8. Quibus non obstantibus dictus pater Thomas mandavit omnibus provinciae patribus et fratribus, sub obedientia et privatione officiorum, ne dictum commissarium delegatum ejusve commissiones ullo modo agnoscerent, donee per corpus provinciae unanimiter prius




admitteretur, nullo desuper ostenso jure vel privilegio canonico, licet

aliqualiter per commissarium delegatum hujusmodi peterentur. 7?. Declarat insuper dictum patrem Thomam eo devenisse, ut nullo

modo dictum visitatorem admitteret, etiam intra quatuor ultimos menses,

allegando esse voluntatem patrum provinciae, et mandando omnibus

provinciae superioribus (idque, ut ait, de consilio patrum provinciae et

definitorum) ut dictum commissarium delegatum includerent si quovis modo tentasset in conventibus ullam commissionem ostendere.

8?. Declarat praeterea dictum patrem Thomam per publicum instru mentum supplicasse et rogasse omnes episcopos et vicarios generates regni, quatenus ab altari, pulpito, et mendicatione, expellerent omnes

patres et fratres adhaerentes commissario generali, ejusve delegato. 9?. Declarat dictus delegatus se juxta instructiones sibi datas, et habito

assensu et consilio et amplius patrum in congregatione Kilkeniensi, propter expressam contumaciam excomunicasse et excommunicatum

denunciasse dictum patrem Thomam. Similiter et declarasse ilium officio et actibus legittimis privatum esse, adjuncto mandato obedientiae, et

poena excommunicationis ipso facto incurrenda, cum privatione officii et actuum legittimorum, ne ullus pater aut frater ei obediret, donee humilitatis suae argumentum ostenderet, quod tamen hactenus non

praestitit. 10?. Declarat, his non obstantibus, patres definitores et alios quosdam

de quibus infra, dicto patri Thomae adhaesisse, omnem authoritatem et commissionem dicti delegati rejicientes; quapropter dictus delegatus, de consilio dictae congregationis Kilkeniensis, et juxta instructiones sibi

datas, illos omnes et singulos excommunicavit, et excommunicatos esse

declaravit; similiter et officio et actibus legittimis privatos. 11?. Declarat has omnes censuras et poenas latas, denunciatas, et

declaratas ab una parte, sicut et exceptiones patris Thomae ab altera

parte, remissas fuisse ad reverendissimum commissarium generalem fratrem Petrum Marchant, quibus utrimque receptis, dictas censuras et

poenas de novo ratificavit et innovavit, declarando exceptiones partis adversae fuisse futiles et inanes; et hinc dictus delegatus declarat se hac in parte non posse cognoscere, nee convenire, vel conveni, neque rem

posse decidi, nisi audito reverendissimo commissario generali, qui partes hie agit.

Quae omnia et singula in ilium finem declarat et exponit ut patres hujus congregationis de Kilconel consulant valori sui capituli et electionis; nihilominus promittit eis omnem operam suam ut debita pax Ordinis introducatur et stabiliatur, si modo debito et indifferenter procedere velint.

Nomina illorum patrum qui se mandatis, poenis, et commissionibus reverendissimi commissarii generalis ejusque delegati opposuerunt.

Pr Thomas McKiernan, provincialis. Pr Bernardus Connius, provinciae pater. Pr Franciscus Ferrallus, definitor. Pr Joannes Mologhan, definitor. Pr Petrus Tiernan, definitor. Pr Bonaventura Connius, definitor. Pr



32 SINT-TRUIDEN:

Antonius Docharty, custos. Pr Patricius Brenanus. Pr Jacobus Synot. Pr Bonaventura Melaghlin. Pr Thomas Geoghegan. Pr Josephus Saul.

Aliae inhabilitates allegatae per dictum delegatum contra patrem Thomam McKiernan, patres definitores, aliosque infra specificatos, juxta statuta Ordinis et decreta pontificia:

Imprimis, cum statutum generate, capite 6, par. de revelantibus secreta, numero 2, sic habeat: 'Qui contra fratrem suum propalaverit peccatum

aliquod infamatorium de quo non sit convictus in judicio, sit ipso facto ut publicus et malignus infamator actis legittimis privatus'. Hinc dictus

pater delegatus hujus statuti beneficium urget, et exponit patrem Thomam

McKiernan, aliosque de quibus infra, propalasse peccata infamatoria et

aperta mendacia de praedicto delegato, de quibus nee fuit in judicio convictus, neque unquam convinci poterat. Unde protestatur 1? dictos

patres secundum statuta privatos esse ipso facto actibus legittimis ut

publicos et malignos infamatores. 2?. Ut honorem suum et innocentiam coram provincia et contra malignantes defendat, petit dicta infamatoria, de quibus licet non fuerit convictus in judicio ullo, nee ad ullum vocatus,

jam in plena hac congregatione patrum probari, vel authores declarari

reos, et juxta legem naturae ad satisfactionem honoris laesi obligatos, alioquin eos quorum interest, nisi satisfactionem debitam administrent, aut petitam articulorum canonicam probationem, ad divinum tribunal citat Articuli autem difamationis sunt sequentes, et in promptu ut ostendantur:

1?. Dictus pater Thomas, scripto suo per provinciam evulgato, vocat dictum patrem Raymundum patronum apostatarum. 2?, Fautorem haereticorum. 3?. Immunitatis ecclesiasticae destructorem. 4?, Suspectum in causis fidei et religionis. 5?. Fautorem libellariorum contra statuta et

decreta pontificia in qua (inquit) notorie peccavit. 6?. Habere tantum

prae oculis placere tantum hominibus et magistratui civili. 7?, Con

temptorem juris canonici et statutorum ordinis. 8?. Divulgantem se nunc missum a ministro generali, nunc a summo pontifice, unde simplices decepit. 9?. Excommunicatum excommunicatione latae sententiae. 10?. Recurrentem quotidie extra Ordinem ad favores saecularium pro officiis obeundis. 11?. Perturbatorem provinciae et omnium scandalorum audi torem. 12?. Insidiatorem. 13?. Quod nuper Kilkeniae petierit controversias

Ordinis per magistratum saecularem examinari (licet in eadem epistola contrarium affirmet). 14?. Quod noluerit assessores admittere juxta tenorem commissionis suae. 15?. Quod voluerit admitti judex absolutus et absque mora, contra formam commissionis suae.

Praeterea dictus pater Thomas, Pr Bernardus Connius, provinciae pater, Pr Franciscus Ferrall, Pr Joannes Mollaghlin, Pr Petrus Tiernan, Pr Bonaventura Conneus, Pr Antonius Docharty, sequentia divulgarunt per provinciam contra famam et honorem dicti patris delegati: 1. Litteris datis 22 Junii anni 1649 divulgarunt dictum patrem delegatum mancipasse patres et fratres carceribus publicis (additque Pr Thomas ilium traxisse fratres ad carceres stipatos militibus Protestantibus). 2. Quod plura egit




contra immunitatem ecclesiasticam. 3. Quod ex salario ejusdem partis vivat, 4. Quod ad nutum magistratus civilis se astringat. 5. Quod merito illius favoribus et muneribus corruptus videatur. 6. Quod apostatas habeat a secretis.

Contra Malachiam Corcoran, dicti patris Thomae secretarium: Hie

epistola data ad partes extramarinas scribit. 1?. Quod dictus pater Raymundus curaverit patrem Patricium Brenanum suosque fratres Kilkeniae arrestari et publicis carceribus mancipari, contra immunitatem ecclesiae. 2?. Quod videatur adhaerere concilio supremo contra illus trissimum dominum Nuncium, et contra ecclesiam Hiberniae.

De his omnibus et singulis praedictis petit dictus pater Raymundus beneficium statutorum. Deinde petit canonicam probationem coram

arbitris mox eligendis, paratus ad singula respondere in hac praesenti patrum congregatione, et protestans omnia et singula esse imposturas,

mendacia, et calumnias, adeoque contra praedictos tanquam omnes

libellarios protestatur, supplicans beneficium constitutionis Clementis 8 contra authores,

Abusus dicti patris Thomae Makiernan ex quibus provincia factionibus et scandalis divisa est.

1. Decretum episcoporum factum in villa Cluanmacnois ex com

promisso utriusque partis, scilicet patris Raymundi et patris Thomae,

aperte et cum scandalo violavit dictus Pr Thomas, ex quo et in conventu Montisfernandi et in conventu Kilkeniensi tanta hactenus scandala

publica et confusiones oriebantur. 2. Noluit dictus pater Thomas Kilkeniam venire, aut res Ordinis ibi

in congregatione patrum tractare, licet ab episcopis residentibus amice

invitaretur, et insuper salvum conductum reciperet; allegans locum ilium non esse tutum pro controversiis componendis nisi iis qui relicto Deo serviunt Mamonae, Similiter noluit convenire Casseliae vel Limerici, cum tamen ipse postea sponte, a nemine vocatus, obtulerit Kilkeniam venire ut se cum magistratu civili purgaret, modo salvus conductus ei

mitteretur.

3. Ab initio hujus controversiae agnovit reverendissimum patrem Marchant provinciae superiorem legittimum, petiitque lites tunc ortas ad ipsum remitti decidendas, et exceptiones quas pater delegatus noluit

acceptare tanquam frivolas (ut postea per sententiam sunt declaratae); postea tamen totum ordinem invertit, absolute negando omnem illius in

provinciam jurisdictionem, eo quod delegatus esset, cujus triennium

expiravit, adeoque se non velle ei obedire plusquam uni fratri laico, qua doctrina magnam provinciae partem corrupit.

4. Mandavit contra regulam omnibus provinciae superioribus certam summam pecuniae contribuere, et definitoribus solvi, et si necesse esset, vasa sacra vendere.

5. Scienter fovit libellarios, qui scilicet, supresso nomine authorum, contra patrem Raymundum infamias et mendacia spargunt; cum tamen

ipse quadam sua epistola dictum patrem Raymundum arguat tanquam



34 SINT-TRUIDEN:

contravenientem statutis pontificiis et conciliorum decretis, ideo scilicet

quod tales libellarios foveret, de quibus tamen protestatur pater Ray mundus se nullos tales libellarios unquam scivisse.

6, Publica infamia notavit omnes patres congregationis Kilkeniensis, aliasque varias communitates, et provinciae religiosissimos patres, divulgando per provinciam neminem recepisse mandata reverendissimi

patris Marchant, vel illius delegati, praeter apostatas, cum tamen omnes ilia vel actu receperunt vel actu declararunt ilia obligare, maxime quae

merum executorem et visitatorem concernerent; cujus sententiae erat

reverendus admodum pater Josephus Everard, Pr Bonaventura de la

Hoid, Pr Thadeus Gorman, cum ceteris praecipuis guardianis Momoniae. 7. Spargebat per Momoniam, missis undequaque libellis, quod

reverendissimus commissarius Belgicus non habeat potestatem mittendi

visitatores, eo quod non sit praelatus sed merus delegatus, ad triennium tantum durans, et subjectus commissario familiae; quae omnia sunt

falsissima et rebellionis incitamenta, et ex quibus sequitur omnes hactenus

provinciates esse invalide confirmatos, adeoque omnes professiones fratrum et acta provincialia esse invalida, cum haec non supponuht authoritatem in actu primo valjdam, nee error communis vitium hoc

purgare posset; unde pater delegatus petit instanter haec principia actu

publico capitulari purgari. Haec e pluribus sunt pauca quibus dictus Pr Thomas post ingressum

patris commissarii delegati in regnum provinciam deturbavit, praeter ea et plurima quibus toto tempore sui officii, in continua lite tarn intra

quam extra Ordinem provinciam scandalis et tumultibus exposuit, ita ut intra ordinem de viginti et amplius articulis gravissimis coram com

missario delegato accusaretur, et extra ordinem per supremum regni senatum de variis criminibus enormibus, etiam laesae majestatis et regni destructionis, pro quibus ad tempus cum scandalo publico arrestabatur in manu saeculari; deinde tanquam incorrigibilis sententiam rebellionis

publicam tulit, et novae arrestae decretum, ita ut omnium oculos in se

converteret, aliis praelatis diversorum Ordinum interim intactis, qui prudenter et pacifice se gesserunt.

Haec sunt quae modo praesentat dictus pater delegatus huic capitulari congregationi de Kilconel, anno 1650 die 17 Augusti, paratus ut supra, fr Raymundus Caronus qui supra.

Praedictae declarationes fuerunt ut supra nobis praesentibus coram

definitorio hie lectae, et in manus commissarii Fildei traditae. Ita attesta mur fr Valentinus Brown, provinciae pater et sacrae theologiae lector

jubilatus. fr Antonius Gearnon, praedicator et guardianus. Haec declaratio fuit lecta die 17 Augusti anno 1650 in pleno consessu

patrum provinciae, definitorum, et aliorum quorundam guardianorum; postea legabatur libellus quidam responsorius dicti patris Thomae,

mendaciis et calumniis refertus contra P. Raymundum. Deinde insur

gebant contra P. Raymundum quidem ex patribus cum suis censuris

gravissimis. Deinde oriebatur quaestio de privilegio provinciae. Deinde




de litteris reverendissimi patris commissarii familiae, quibus mandabatur P. Raymundo ut ex regno se conferret. Denique quidam objiciebant ei

quod excellentissimo Nuncio Apostolico se opposuerit. Quibus omnibus

transactis, dictus pater Raymundus sequentem libellum porrexit reverendo admodum patri commissario visitatori die sequenti:

Reverende admodum pater commissarie. Cum intelligam mean famam

graviter et me inscio laedi in pleno discretorio provinciae, significando me notasse quendam gravem patrem nota mendacii, rogo ut significetur

iisdem patribus causa, scilicet ilium patrem prius notasse me labe sus

pectae fidei, quod scilicet si quern unquam converterem, fuisse ad haeresim, idque in pleno patrum consessu dictum. Ego certe non volui in materia fidei silere quin vim vi repellerem.

Deinde peto humiliter ostensionem privilegii provinciae in suo originali, de non recipiendo scilicet ullo visitatore quam uno ex praesentatis a

provincia. Peto similiter me ad discretorium admitti, ut justitiam causae meae et

reverendissimi patris commissarii generalis exponam, ne inscii in fama nostra prodamur; aut libellum quern in hac causa paternitati vestrae heri porrexi ibi publice legi.

Peto etiam propter Deum ut per strictum mandatum praecipiatur omnibus patribus et fratribus ut ubicumque invenerint libellos contra

me famosos, aut libellum quae intitulatur Prima principia, scriptum et

divulgatum per patrem Thomam Makiernan, qui derogat autoritati reverendissimi commissarii Belgici, destruant et comburant, aut jam probent illorum libellorum contenta; et satisfaciam.

Deinde peto libellum responsorium reverendi patris Thomae Makiernan, tectum in definitorio 17 hujus mensis, mihi communicari ut respondeam. Peto etiam copiam litterarum reverendissimi commissarii familiae, quibus inter alia, ut intelligo, omnia acta mea etiam per reverendissimum com

missarium Belgicum confirmata, annullantur, idque inauditis partibus; et mihi mandatur ut Lovanium me conferam; et ne mihi in inobedientiam

imputetur, peto modum iniri quo viaticum procuretur per illos vel alios

qui litteras sciunt, et cetera suis informationibus procurarunt; et libenter me Lovanium conferam. Ita supplicat in conventu de Kilconel, hac die

18 Augusti 1650, reverendae admodum paternitatis vestrae confrater, fr Raymundus Caronus.

Deinde subjunctum fuit sic: Hie protestor coram Deo et mundo me toto tempore officii mei nihil

directe vel indirecte egisse contra illustrissimum dominum apostolicum vel ejus acta; aut jam prodeat ullus qui contrarium probet, et satisfaciam; nee me alio capite privasse aut censurasse ullos quam propter inobedien tiam praestitam reverendissimo nostro commissario Belgico contra

expressas leges Ordinis. fr Raymundus qui supra. Deinde dictus Pr Raymundus subjunxit eadem die declarationes

sequentes: Declarationes patris fratris Raymundi Caroni, reverendissimi com



36 SINT-TRUIDEN:

missarii generalis fratris Petri Marchant nuper in provincia Hiberniae commissarii delegati, exhibitae in plena hac congregatione de Kilconel hac 18 Augusti 1650.

Declarat imprimis, juxta commissiones et instructiones reverendissimi commissarii generalis, se determinasse tres conventus recollectionis in

provincia nostra Hiberniae, scilicet Kilkeniensem, Wexfordiensem, et

Galviensem; deinde elegisse et substituisse juxta easdem instructiones in

custodem ejusdem recollectionis, seu patrum qui recollectionem strictam

assumpserunt, 1? loco reverendum admodum patrem fratrem Petrum

Darceum, vel in ejus defectu 2? loco reverendum admodum patrem fratrem Valentinum Browne, provinciae nostrae patrem et sacrae theolo

giae lectorem jubilatum, protestans hanc substitutionem esse necessariam

pro provinciae unione et reformatione, sive in bello sive in pace, et

declarans eundem patrem fratrem Valentinum de praesenti debitum et

legittimum recollectionis custodem, ita ut omnes patres et fratres recol

lectioni adscript!, ei ut suo legittimo superiori obedire teneantur. Declarat secundo, sicut et antea declaravit, se officiis et actibus

legittimis privasse quosdam superiores hujus provinciae, idque propter apertam inobedientiam et contumaciam exhibitam mandatis et patentibus reverendissimi commissarii generalis, aliosque in locum et officium illorum substituisse et de novo confirmasse, juxta ultimas litteras reveren

dissimi commissarii generalis, cum omnibus privilegiis, suffrages, de jure vel consuetudine eis competentibus vel assignandis authoritate generali vel provinciali. Patres autem officiis privati sunt sequentes: 1?, P. Patricius

Brenanus, Pr Anthonius Purcel, Pr Jacobus Synot, Pr Bonaventura

Molaghlin; quibus suffecit respective et per ordinem eundem, patrem Petrum Valesium, patrem Joannem Everard, patrem Joannem Esmond, et in illius obitu patrem Franciscum Stafford, patrem Haymond Stafford.

Deinde constituit patrem Bonaventuram de Burgo praesidem de Ballimoth

(quae omnia contigerant ante novas commissiones reverendissimi vicarii

generalis receptas). 3. Declarat sibi factam fuisse gravem injuriam die 17 Augusti per

patrem fratrem Franciscum Ferrallum, idque in materia religionis, pro qua petit satisfactionem et beneficium statutorum.

4. Cum heri orta fuerit quaestio utrum ego me submitterem judicio novi commissarii in iis injuriis mihi illatis, et de quibus P. Thomam

Makiernan, definitores, aliosque libello tunc porrecto accusavi, dico me salvo jure reverendissimi nostri commissarii generalis, velle ipsius vel

cujuscunque judicio stare in defensionem innocentiae meae, contra calumnias mihi illatas, et in dicto libello specificatas. Unde peto mihi

justitiam administrari secundum leges Ordinis et ante electionem in

eohatam; alioquin contra dictos patres tanquam vocales idoneos protestor, fr Raymundus Caronus.

Praedictis omnibus non obstantibus, et nulla facta satisfactione verbo vel scripto patri Raymundo, nulla probatione habita super infamiis illi

illatis, imo nee ulla inquisitione desuper facta, negata insuper illi inspec




tione libellorum vel objectionum adversae partis, similiter et provinciae privileges, contra expressam etiam protestationem dicti patris Raymundi de valore capituli, et neglecta omni censura et poena ipso facto per reverendissimum commissarium generalem inflicta et per inobedientes

contracta, patres processerunt ad electionem novi provincialis, cete

rorumque officialium; in qua elctione exclusi sunt, et quidem partibus inauditis, duo guardiani, scilicet guardianus Galviensis et guardianus

Montifernensis, ex illo solo capite quod contra mandata patris Thomae Makiernan obediverunt patentibus reverendissimi nostri commissarii

generalis. Similiter et exclusi sunt omnes illi praesides quos dictus pater Raymundus loco inobedientium substituit; arrestatus etiam reverendus

pater frater Valentinus Browne, secundus provinciae pater et sacrae

theologiae lector jubilatus, ipso nee audito nee convicto; admissis illis omnibus ad electionem qui manifeste mandatis reverendissimi com

missarii generalis restiterant, ejusque censuras contraxerant. Deinde et

omnia acta et decreta dicti patris Raymundi tempore suae commissionis lata vel emanata, et jam per reverendissimum commissarium generalem confirmata, sive quoad sacram reformationem ejusve custodem, censuras,

poenas, vel institutiones, contempta sunt, et partibus inauditis annullata

per visitatorem. Deinde initur concilium in discretorio et deffinitorio quid de reverendo patre Raymundo aliisve adhaerentibus reverendissimo

patri commissario agendum sit. Alii volebant illos incarcerari; tandem

post varias opiniones, conclusio principalis erat patrem Raymundum ejiciendum esse regno, et Galviam comitantibus aliquibus fratribus

mittendum, ita ut non liceret ei vel unum amicorum prius invisere; alios vero patres suspendendos esse a divinis, imo habitu privandos, donee omnes culpas agnoscerent in hoc quod reverendissimo commissario

generali potius obediverint quam patri Thomae Makiernan ejusque definitorio se conformarent. Patres ergo videntes sibi nullam misericordiae

spem imminere, omnes vias Romanas sibi occludi, illustrissimum dominum

Nuncium, reverendissimos patres generates, scilicet vicarium generalem et vice-commissarium familiae, sibi et commissario generali, inauditis

partibus, contrariari, commissiones omnes datas et dandas per com

missarium generalem destrui, acta omnia illius ejusque delegati, partibus inauditis, annulari, totam poene provinciam in hanc partem vel ex

inclinatione vel ex timore trahi, regnum totum periclitari, ipsos inauditos vocibus in capitulo privari, reverendum patrem Valentinum Browne inauditum arrestari, omnia vi concludi, poenas gravissimas sibi imminere, imo plurimos in vita ipsa timere, nee posse tuto patriam transire, hinc communi consilio submiserunt, et (licet aliquorum conscientiis reclaman tibus et ad Jesum Christum appellantibus) culpas ad redimendas vexationes

agnoverunt, et ita capitulo valedixerunt. Haec scribo ex ipso capitulo provinciali hac 20 Augusti 1650. Praedictae declarationes die 17 Augusti anno 1650 in capitulo de

Kilconell, similiter et litterae ad reverendum patrem Fildeum cum

sequentibus declarationibus die 18 ejusdem mensis datae, fuerunt publice



38 SINT-TRUIDEN:

lectae et in manus dicti patris Fildei tunc commissarii traditae; quibus non obstantibus negiectae fuerunt et contemptae, prout in relatione

priori continetur. Ita attestamur tunc capitulo praesentes, sicut et alii

plusquam viginti nunc absentes testari possunt. fr Valentinus Browne,

provinciae pater et sacrae theologiae lector jubilatus. fr Bonaventura a

Sancta Cruce olim provinciae diffinitor. fr. Antonius Gearnon, nuper

guardianus. fr Bonaventura de Burgo, praedicator et confessor.

78. Fr. James de Ridderc, commissary general, to Fr. Raymond Caron.

Malines, 23 March 1655.

Fr Jacobus de Riddere ordinis S. Francisci regularis et strictioris observantiae super provincias Germaniae superioris, Belgii, Hiberniae, Scotiae, Datiae, cum plenitudine potestatis in utroque foro commissarius

generalis, venerando admodum patri fratri Raymundo Carono, pro vinciae nostrae Hiberniae sacrae theologiae lectori jubilato, salutem et

pacem in Domino sempiternam. Cum gravissimae ad me latae sunt

querelae a reverendo admodum patre ministro provinciali provinciae nostrae Sti Joseph in comitatu Flandriae et suo definitorio, Gandavi 23 Februarii hoc anno 1655 congregato, quod sex moniales ordinis Sanctae Clarae, quae se dicunt provinciae nostrae Hiberniae, ex Hispaniis ubi refugerant, absque ullis litteris vel facultate generalium praelatorum aut aliorum superiorum qui in Hispaniis sunt, venientes, privata sua

auctoritate, absque etiam ulla superiorum licentia, in portu Duynkerkano requisieris, illas susceperis, illarum curam gesseris, per Flandriae comita tum duxeris, intentione illis domicilium regulare acquirendi Casleti, aut

alibi, non sine gravi suspicione quod illas evocaveris ex Hispania; quae omnia (ut dictum definitorium referebat) in gravissimum onus provinciae praedictae redundant, ut singularius suis litteris explicabant; quapropter

supplicabant ut ab illo onere provincia exoneraretur, ut imminentes difficultates ac forte confusiones, ut par est pro ratione officii nostri,

praeveniremus. Nos itaque attendentes primo quod (ut exponitur) dictae moniales ex Hispaniis, ubi reverendissimus pater generalis actu esse

dignoscitur, et in absentia suum habet commissarium, absque ullis litteris obedientialibus vel facultatibus, sine etiam testimonialibus quorum cumque superiorum venerint; secundo, quod absque scitu, consensu, vel alio concursu reverendi admodum patris ministri provinciae Sti Joseph in dictam provinciam, praetextu domicilium illis ibidem acquirendi, a te

privata tua auctoritate, nemine legitimorum superiorum consulto, intro

ductae fuerint: cum ex statutis Barchinonensibus capite 3 paragrapho 8, nullus domicilium in quacumque provincia per modum conventus

acquirere possit sine licentia speciali in scriptis obtenta ministri vel

commissarii generalis, et provincialis assensu cum discretis provinciae in

qua tale domicilium construendum est; et in statutis postremis Toleti

revisis, eodem capite et numero 5, provinciis similiter relinquatur ut

circa incommoda sive damna sibi de aliorum conventuum nova aedifica




tione imminentia, possint et valeant omnibus remediis opportunis uti etc.: Nos, inquam, attendentes ad supradicta omnia et rationes a defini torio provinciae Sti Joseph nobis exhibitas, dictis monialibus sex pro vinciae Hiberniae, ex Hispania absque obedientalibus superiorum generalium litteris, ut praefertur, convenientibus, per sanctam obedientiam inhibemus ne in dicta provincia domicilium sibi accipiant, ut sibi etiam

per modum domicilii commorentur; et quia nuper tibi praecepimus ut illas extra nostrae commissionis territorium, ob ruinas bellorum, meliori

quo occureret modo educeres, tibi ex nunc pariter per sanctam obedien tiam injungimus ut hoc ipsum statim absque ulla tergiversatione executioni mandes; et quia illarum cura a nobis, saltern in spiritualibus, expetisti, permittimus ut in hac transmigratione illis adsis, et in aliqua Catholica regione ubi susceptae ex charitate fuerint, illis provideas, ad hoc tibi, quantum in nobis est, necessariam vel opportunam auctoritatem communicantes. Datum Mechliniae, in conventu nostro Fratrum Mino

rum, sub nostro chirographo officiique sigillo majori, mensis Martii die

23, anno Domini 1655. Signatum erat: fr Jacobus de Riddere, com

missarius generalis. Locus sigilli.

(Concluded)

