Stories in Apma language

This book contains stories for children to read and enjoy, written in the Apma language of Central Pentecost.

This book can be used in different ways:

• Teachers can read the stories to their pupils.

• Children can read the stories for enjoyment.

• Children can read and discuss the stories.

• Children can dramatise the stories.

This book can also be used to encourage children in our schools to collect their own custom stories and use them as part of their learning.

Jimmy Bule Tik

Contents

Nuju aji ah te vaade kaa ........................................................... 4 

Mwateete nuuru Bwihil Wii ....................................................... 5 

Aji nii tesangwul ........................................................................ 7 

Jihiidak ...................................................................................... 8 

Kabakaba nuuru aji havin ........................................................ 9 

Aji nuuru nujun nii .................................................................. 10 

Aji havin nuuru melen ............................................................ 12 

Halan goah mal mwe gani mwateete ..................................... 14 

Aji nii ah maa tekaji nii .......................................................... 16 

Aji ah tebwet .......................................................................... 17 

Ngos ah te kankan ................................................................. 18 

Tei nuhu ba aji mwapma i tabwasiski ................................... 20 

Tei nuhu ba mirit te kankan ................................................... 22 

Tei nuhu ba bus mwe gani temwa ......................................... 24 

Aji nuuru danjun bi nujuru bwaleh ........................................ 26 

Wakaji .................................................................................... 27 

Gavak naa goah mamjin walil tedi ........................................ 28 

Aga temuu .............................................................................. 30 

Bwihil nuuru temwa ............................................................... 32 

4

Nuju aji ah te vaade kaa Tei lego ba aji nuuru mabin ratru di le imwaru. Ratru dini karu bwet kulkul. Nuju aji ah mwe sadok ne mamaplel i kaa non jibin.

Te sadok ngamwa ne mamaplel ba baade kaa ah. Nuju aji ah nuuru jibin ramru dongvi kaa ah. Ramru dongvi bi ne dongvi ba te bulong, mwo dopmanaa lelen jibin ah mwe gakat bi mwo soro mabin nuhu ne mwa van dini. Nuju aji nong mwisip le teh bi mwe rewa non aga sisi. Mwisip le teh, bi ban.

Jibin mwahuu dopmi nuhu nema samulma ba tebu, nuju aji ah ban bi ban al mwaun teh. Nuju aji ah mwe rewa agan mwe sak ut, bi mwesak mwidi le buju bega li vini nan aji nii. Aji nii ah rat leli kaa lok bwet, bi ran soro nuju aji havin

nuhu nema van ne daste run lok bwet ah.

Nuju aji havin nong mwo dowo halan, aji havin ah te dasi sera ruka bi mul le lim. Ban bep mini teman nii, bi ra bep nuhu:

"Ko van ne daka va le lim."

Nuju aji ah ban mwe daka va le lim bi mwe gamui nujun aji ah.

Evana Matan

5

Mwateete nuuru Bwihil Wii Tei lego ba Mwateete nuuru Bwihil Wii ramru vep nuhu: “Ramaru ulu leiliru.”

Mwateete bep mini Bwihil Wii nuhu: “Tamru gosikte nodaru uluru.”

Bi Bwihil Wii bep nuhu: “Te kabis.”

Ramru goo ngamwa nong ba ramru butdihi uluru te meme, tedap, temee. Naanong ba ramru sip mwatwen silengsal bi Mwateete bep mini Bwihil Wii nuhu:

“Kik kon ul baawora ilik.”

Bwihil Wii mwa ulu leilin Mwateete bi bep nuhu:

“Tenok naanong. Ko sip ne kita topmim.”

Mwateete mwisip mwi gita topmin le sileng, mwegam sip nong ba tei te kabis tokol. Bep mini Bwihill Wii nuhu:

“Naanong ba nama ulu nom naanong.”

Bi Bwihil Wii mwe sadok tavan bi Mwateete mwa ulul leilin. Te ulu ba tei temee sera bi tedap van walelen, bi mwedeng. Bep mini Mwateete nuhu:

“Naanong ba kot kodoo i nan. Ani kik ba ko nesri tan uu kam leut, ani nana nam gani is vaso bi ji.”

Bi mwegak ban le waka dini Mwateete.

Naanong ba kom gita Mwateete mwasri tan uu kan leut ba Bwihil Wii mwe gani is bi ji lekoo.

Jerolyn Mabon

6

Kingsly Tabi

7

Aji nii tesangwul Tei va bwaleh bi aji tesangwul rat di. Rat di ngamwa ba go bep nuhu: “Ta ban ne daste lekoo nada.”

Ra bep nuhu: “Ioh”.

Ra ban roworop li hal bi ram saago wan beda, rat van bis, bi ram dasi lekoo naa. Rat dasi ah tei bwarabwarak, bi ram ruwu bilaa beda.

Ra mul ba tedok nei lego ba ra mwapma ne kitdiro bilaa beda juubung ras.

Tei le vak go ba ram gida goah mwiling wan, tei tebwih ngamwa.

Tei lego ra mwapma ba tethe raba te, bi ra bep nuhu:

“Aji ah ne sak ne saini bi mwaiah ba tei bilan nae.”

Go ah kau mwesak ba mwe sasa i buin ba tebu. Karuan mwesak ba tebu. Kajilan, kavetan, kaliman, telapwalehan, telaviruan, telapjilan, telapetan ram sak sera ne leli apma ah goah baawo te leli ba tebu. Tesangwulan tesak ah teiah, bi ram dabuu lin.

Ra ban bi ram raangi bi ram gani, bi tenok.

Tandia Matan

8

Jihiidak Tei lego ba aji nii tei nii tesangwul rat di netwo halan bilaa biri beta. Ra mwali bilaa beta bi ra ban ne ruwu lekoo naa.

Tei majuubung nan ba ra bep rama van ne git mwetani bilaa beta. Rat kam ban ne git mwetani ba temat sera, tei bilan Jihiidak nante tesak.

Rat velavelak li beta ah tesak bwaleh. Jihiidak bep tei bilan ba kiisan nii ra bep tei bilaa.

Jihiidak bep nuhu: “Aji ah mwan sap rotvi ran beta ba tei bilan.”

Ram sak ne lel dopmi sera ba tebu, ratba sap behe ran nga. Jihiidak tesak bi mwesap rotvi ran beta nong, bi mut.

Ra bep mini Jihiidak nuhu: “Kon sipma tavan ba kaam das bamte kik!”

Rat kit mwesak bep nuhu: “Karu gita wulawulakan nokon buju beta nong.”

Bi mworop ban butdihi havin bi mwesak le bwelan kap havin nong bi mwe gamui naa bwelan kap.

Tei mulngan toptakaran naanong.

Ezra Bule

9

Kabakaba nuuru aji havin Tei va bwaleh aji havin nuuru teman ratru di. Tei lego teman bep nema sip le teh ne vil. Bi bep mini nujun nuhu: “Ko sadok naa le lim ah, nama sip si ne vil.”

Ba bwaree te dinge ne rongroonga i apma ah teman te vep mini nujun. Teman mwe gavin non bu bi non wadang bi mwisip le teh. Tesip ngamwa ne di ba bwaree mwe sama le lim, ba aji havin ah te sadok ne viji non seesee, bi mwe sama ne reva ban le bwarang.

Tehu ba teman mwe sama, te gamu sama ba nujun te bulong te le lim. Bi mwo soro sera halga nan bwihil nii ba ratba vanbis nga bi mwo soro Kabakaba medan bi Kabakaba ban medan.

Te gamu van le bwarang ba bwaree te bulong, tei te gamui aji havin nge te sadok ne reha lok bwet.

Kabakaba bep mini aji nuhu: “Tamru mul”.

Ba aji havin barik bi mwa bweha li kaen jukun Kabakaba i lok bwet. Kabakaba mwatkai bi ramru mulma ben teman.

Hosea Bule

10

Aji nuuru nujun nii Tei va bwaleh aji nii nujun rat di. Bi ra bep rama leli lekoo naa.

Tei juubung aji ah bep mini nii nujun nii nuhu: “Naanong ba tama van ne dasi lekoo nada nong.”

Bi ram ruju noo wadang bi ram gavin noo bu bi ra ban. Rat van ne dibis lekoo bi temaa mwalngi nii ban le utnee bi ram dasi lekoo naa bi ram ruwu bilaa bwet. Rat rup sera bi ra mulma.

Te van ah bilaa bwet tesak ba bo mwe gani bwet bilan aji nii ah.

Tei juubung, temaa ban lekoo naa, tekam ban ba bo te kani bilaa bwet te, bi ban ne vep mini nujun nii nuhu: “Karu van ne leli koron lekoo nada.”

11

Ba nujun nii ratba rongo dalen nga bi teman aji nii ah ba mwe leli koron lekoo nan nge nihken.

Bujun go goni ah ratba rongo dalen nga tugoah bo tei kam dok ne van lekoo ah ba te gam dok nge ne gani bilan nujun nii nge go rat varikan ne leli koron lekoo naa.

Vihni nan nuhu soosooriakan te kapmwa.

Vivian Mabon

Edison

Tabi Surun

12

Aji havin nuuru melen Tei lego ba aji havin nuuru nujun ramru wutdihi birin melen, bi aji bep mini nujun nuhu: “Koli, nama sak ne ruwu lekoo.”

Ba nuju aji ah bep nuhu te kabis.

Tei le ren go ba aji havin ah mwesak mwe aldiro nuhu melen ah mwesak io tebu.

Tehuu ba mwi gita ah mwesak bi bep bamla mini nuhu: “Biladaru melen ba mwesak ah.”

Tei ut reverep bi mwe supmul le imwan.

Tei majuubung nan ba mwesak mwadak. Tekam kit ba bilan melen te sak bwerak, bwerak kau lengleng.

Bi mwerap mwisip bep mini nujun nuhu: “Tamru sak ne vehe kadaru melen goah temses te.”

Bi ramru rop mwesak.

Nujun tekam kit ba mwi gita bwara melen bi mwe sasa. Dajin mwa behe bi mwamlil mwisip li rep. Bi ramru rop bi ne rop bi ne rop ba rapmaru wutdihi nga.

Ramru wutdihi Bus bi ramru bep mini nuhu: “Ko neililngi goah ko veeji gemaru.”

Ba Bus bep te kabis.

Ram rop ba ram sip ne wutdihi Bo bi ra bep mini nuhu: “Ko neililngi goah ko veeji gema.”

Ba Bo bep te kabis.

13

Nok non toptakaran bep nuhu ram sip ba bo but valin bi mwaawoo lolok. Bi nii sera ram di dalji bi aji havin bavatla nii. Nujuk aju bahtani mwapma mwasee. Bi ram gani sera.

Tenok.

Jerolyn Mabon

“Kul beebeetsik kawu le biri vini nada ah Pentikos” – Shemizen Bule

14

Halan goah mal mwe gani mwateete Tei va bwaleh mwateete nii nujun nii rat di le imwaa. Dajin mwateete bep mini nujun nii nuhu:

“Nama van si lekoo ne gosige te kada leut. Tugoah aji mwanepma ne didingi ketap ba kanba sangvi te ketap an.”

Bi dajin ban.

Rat di ngamwa ba aji mwi didingi ketap tei bwara bwaree. Nujunuju mwateete ra bep nuhu: “Kaanba sangvi te ketap an.”

Ba bwaree bep nuhu: “Nana nae ah dajimi, karu sangvi ketap.”

Bi ram sangvi ketap, rat kam git bwara bwaree nge. Bi bwaree mwesak le imwan bi mwe gani nujunuju mwateete nii tei nujunuju kalim te gamu nii kajil nge rat mwas. Bi ram rop ban le waka.

15

Ba bwaree mworop jukun nujunuju mwateete nii. Ra ban bi ra bep mini malkes tehuu ba tei te bulong dok nong ba malkes bep nuhu: “Karu sama.” Bi ram sak ben.

Ba bwaree mwapma bi bep mini malkes nuhu: “Kotba kita te nujunuju mwateete nga?”

Ba malkes bep tebu.

Ba bwaree bep: “Kon vep tebu ba nan gani kik.”

Malkes bep: “Nuuru nae ah.”

Bi bwaree mwe gani nujunuju karu bi nuju bwaleh mworop selal. Bi ban bi vep mini mal nuhu tehuu tebulong doknong ba mal bep nuhu: “Ko sama”. Bi mwe sak ben.

Ba bwaree mwapma bi bep mini mal nuhu: “Kotba kita te nuju mwateete nga?”

Ba mal bep tebu.

Ba bwaree bep: “Kon vep tebu ba nan gani kik.”

Ba mal bep: “Ale, tamru bwal”. Bi ramru bwal bi mal mwe dasi bamte bwaree.

Nuju mwateete bep: “Nama gele kik naa i apma nong?”

Ba mal bep nuhu: “Te gabis nge”.

Niaha mal mwe gani mwateete ba gel nan nong.

Edison Tabi Surun

16

Aji nii ah maa tekaji nii Aji nii rat di li Vini Taba ba maa te kaji nii. Tei lego bi aji karu ramru vep nuhu ramaru sak ne lepte karu leut. Ramru wohni nooru aga sisi le teh bi ramru wah i ni dahkuru sileng le aji havin nuuru.

Ramru wutdihi karu meses le sileng bi ramru wat rotvi bi ramru gani.

Imwan aji bi ramru sak lelim ba buju tebwet tedi nge le imwan bi bep nuhu: “Kotrupma ibeh?”

Ba ramru vep nuhu: “Katru sama li Vini Taba.”

Tebwet mu uhleli nuhu: “Kamru vep nuhu?”

Ba ramru vep nehu: “Katru sama ah maa mwe gaji gema bi kam dongvi kama hinak.”

Tebwet bep nuhu: “Karu sak le gili te kamru dam.”

Aji nuuru karu ramru vep nuhu: “Kotviah nong.”

Bi ramru sak ne gili karu dam.

Ratru di ngamwa nong ne gili dam ba walun bep nuhu: “Kik kon veeji goah nana nam di nge.”

Ba karu bep nuhu: “Dah. Tanbamru supmul nga, ram gamru sadok ben tebwet”.

Bi tenok.

Gloria Matan

17

Aji ah tebwet

Tei va bwaleh ba aji tebwet te sadok li rep. Te dok ne sibini run kan leut va le teh.

Ba aji havin nuuru ramru kita run kan leut bi ramru vep nuhu: “Tamru sak ne gita aji niah bohni run kan leut va le teh.”

Bi ramru sak, rat kamru sak ba tei bwera tebwet nge.

Bi tebwet bep nuhu: “Nan gam lak i gimru.”

Bi mwegam lak i aji havin nuuru nong.

Tebwet mat bi aji havin nuuru ram gamru di le imwan tebwet ah.

Jebelina Matanlala

18

Ngos ah te kankan “Tamru sip li Vini Taba le jingjing,” Biringe bep mini Wuwuri.

Bi tei juubung ba ramru vep mini dajiru nuhu: “Kamru sip li Vini Taba.”

Ba dajiru bep nuhu “Ioh, ani karu gilte muruk ba kamgaru sip le jinging.”

Bi Wuwuri nuuru Biringe ramru gili murun, bi ramru vilingi non kaba, kan leut bi man sileng. Ratru leli sera bi ramru soni dajiru mwisip bi ramru soni bwela jukuu tesangwul van muu.

Ratru leli sera bi ramru sip Bwatnapni bi ramru li nooru aga sisi bi ramru vilis mwisip li Vini Taba. Ratru sip bis, bi ramru wel le jingjing.

Ratru wel sera bi ramru vilis mwe samulma. Ratru sama bis Bwatnapni, bi ramru soni nooru aga sisi li mwal. Bi ramrutku bilaru bo mwesak Lebusoso.

Dajiru te rongo bi mwe gaanok uu nuuru. Ba rat gamru rong ba Ngos mwalnga bwela jukuu bwaleh ah tei bwela telapjilan naanong.

19

Bi ramru vep nuhu: “Ngos mwe gani dajidaru de.”

Bi ramru rop mwe sama Lebukutan ba ngos bep mini nuuru nuhu: “Kam soni gosgoso i modaa ah?”

Bi ramru vep mini Ngos ah nuhu: “Tam rahte kada lok bwet.”

Ba Biringe nuuru Wuwuri ramru vep nuhu: “Ba idan mwan raha?”

Ba Ngos bep nuhu: “Mwanei nana.”

Tugoah te raha lok bwet bi esen kaba mwees. Wuwuri nuuru Biringe ramru vep mini Ngos nuhu: “Kamaru dongvi nom kut.”

Ba ramru woji sera ilin nokon wakaras. Ratru woji sera bi ramru li nooru bwelakih bi ramru vena Ngos i ni.

Ba Ngos bep mini nuuru nuhu: “Karu veeji nana?”

Ba ramru vep nuhu: “Kik nae ah kom hural nee gani aji nii.”

Ratru vena ngamwa ba mat. Bi ramru das bwera bi bujun mwesak Livinkabinngos.

Angelica Mabon

20

Tei nuhu ba aji mwapma i tabwasiski

Tei va bwaleh ba aji tedi nuuru mabin.

Ratru di ngamwa ba mabin bep mini jibin nuhu: “Nama van si li vini go, bubu.”

Ba jibin bep nuhu: “Ioh.”

Mabin bep nuhu: “Bubu, aju mwan bapma tean ne weta bilak giri li malek.”

Tugoah mabin tevan ba aji go mwapma bi bep nuhu: “Bubu, nama weta bilak girih.”

Ba jibin bep nuhu: “Ko weta.”

Jibin te gamu vep nuhu tei mabin ah te weta girih.

21

Mabin te gamu mulma ba mwi gita malen bilan girih, bi lelen mwe gakat, bi bep mini jibin nuhu: “Na ban si.”

Tevan ne di banahee bi mwe leli nuhu: “Bilangga girih ee girih vala ben taru dooni naa io kom salesale.”

Tedi ngamwa bi ban surak le tan bi mwe gamui tabwasiski ah mwodok le tan.

Tei mulngan naanong.

Lariza Mabon

22

Tei nuhu ba mirit te kankan Tei va bwaleh ba aji nii rat leli lekoo naa bi ra bohni koron. Rat wohni sera koron bi ram ruwu bilaa bwet. Entorah bilaa bwet tethe raba ba apma mwapma mwe gani. Ratba ililngi te apma nga niah te kani bilaa bwet. Tei ras nae ba apma mwe gani bilaa bwet.

Tei na bung go ba aji ban mwe saak boovani nuhu nene gita apma niaha te kani bilaa bwet. Te gamu rong ba bwera apma mwapma te gamu git ba tei bwera mirit. Mwapma bi mwisip lekoo mwe gani bilaa bwet. Te kan sera bi bawop bi ban. Aji ah mwe dahkuru malen, ban bi mwesak le melang.

Mworop ban bi bep mini datngin nii nuhu: “Nat kita apma teah mwegani bilada bwet.”

23

Ra mwapma bi ram gili mirit bi ra butdihi go ba dep nuhu ni tenga nong. Ram gili go ba bep nuhu ni tenga nong. Ram gili go ba bep nuhu naanong. Bi ram ih bamte bi ram selkani mul li vini naa.

Rat van ne lingi kamel bi ra bep nuhu: “Aji bwaleh nee di ben.”

Bi go ram livi kaba bi karu ramru ban lekoo ne livi kaa leut.

Entorah ran van sera ba mirit bep ini aji nong nuhu: “Ra mulma bi ram bela kapa, ba entorah esen nees ba ko ban wop, goah naa gani nii.”

Ra tepma bi bep mini kinsan ba kinsan bep nuhu: “Mweget, mirit temat de.”

Tei han go ah Tenwadilon, bi han go ah Wewenggurere. Rat val sera kaba kamel, bi kinsan ban wop niah Temandilon bi

Wewenggurere mwidi randa kamel, bi ketap niah karu bon garu bi mirit mwe gan sera nii.

Florina Matansuwe

24

Tei nuhu ba bus mwe gani temwa Tei va bwaleh ba Bus, Temwa, Kuli bi Kap ram dowo halaa nuhu rama van le biri vini ah Solomon.

Ra ban ne das bwara bwarus lolok bi ram lingi mwaun i agaa bi ram gani mwaun. Ram sip mwatwen teh bi ram dobosoni mwisip le teh. Bi ram gala li agaa bi ra ban.

Rat van ngamwa nong ba Bus bep nuhu: “Tam kitkit le sasaan.”

Bi ra bep nuhu: “O ba kik ko sasa baawo.”

Bi mwe sasa, ba te sasa sera, ba Kuli mwegam sasa sera, ba mwegam bi Kap.

Kap mwe sasa ba tei viuk lengleng. Ba Temwa bep nuhu: “Kaute kik nei nana de.”

25

Ba kap bep nuhu: “Bwelwel nae ba na ban udah dalek te gabis nong.”

Temwa bep dopmi ba tebu bi lelen mwe gakat bi mwegat duru agaa. Bi teh mwe sama le agaa bi mwoson goro i geren.

Ik te leleh mwapma ba mwi gita geren Temwa bi ban mwe gaji bi mwe reva bi agaa muu.

Bi ram leleh mwe sama ut. Temwa teba ililngi te lelehan nga bi but le dalingan Kuli.

Ram sama bis ut bi ra mwahuu Temwa ba tebu. Rat kam git ba but vaut le dalingan Kuli.

Bus lelen mwe gakat bi mwo goro bi ban mwegat bamte bi mat.

Bi nae ah mwerani ba Bus mwe gani Temwa.

Jatzlyn Matan

26

Aji nuuru danjun bi nujuru bwaleh Tei va bwaleh, aji nuuru danjun bi nujuru ah dalmwa ram di.

Ram di ngamwa ba aji ah bep mini danjun nuhu: “Ko van ne goo te bikin kada apma.”

Tevep sera bi danjun mwi sip le teh. Tesip bi mwo gosige wasis li mwal ba tepma wutdihi te bwaleh nga bi mwe samulma.

Te samulma ngamwa li hal ba te wutdihi bwara mekubu mwatbo nge li hal, bi mwe selkani mekubu nong, bi mwe leli mwisis nokon susun.

Nujun te kamu sip le teh ba dajin mwelel mekubu mini man sis bi mwe samulma ne vep mini teman.

Dajin te samulma le lim bi mwelel kaa logo ah bwetbwet. Mwidi ngamwa ne reha nong ba hoan mwali bwara tela bi mwahi danjun i ni.

Bi naanong koo kita wanten bwetbwet koo kam kita danan aji havin mwidi lelen.

Shemisen Bule

27

Wakaji

Tei jujuubung bwaleh, wakaji mwisip le sileng ne lehvi non las.

Te samulma ba non las te kapmwa ngamwa bi mwisip mwadak le sileng.

Te samulma ba te kabis te, bi mwi gita ru alngi bi mwesak mwe sadok lin.

Te kamutkoh ba mwaiah mwisip ne hak duru non las.

Bi bep nuhu: “Kul kul mweeto lasee mwendawaka!”

Jerusalyn Matan Sawan

28

Gavak naa goah mamjin walil tedi Tei lego ba nuju aji havin bep mini dajin nuhu: “Ko sadok le lim ani nana nama dongvi bikin kadaru bwet si.”

Bi dajin bep nuhu “dah”, bi mu ruju non wadang bi non bu bi mwe saini rep mwesak le buju wale.

Tekam sak ba butdihi dulun teltel, bi mwo songngi vale non wadang te weeweelip bi mu ruju mu supmul ben dajin, bi ramru guk i ni bi ramru gani mini karu bwet.

Tei juubung go ba nuju aji havin ah mwesak mwadak mwo songngi dulu le non wadang bi mu ruju mu supmul ben dajin bi ramru gani mini karu dam.

Tekam bi le tina bi ut bwarek ba ramru gani beta mini kapjin bi ramru van nemjuu.

Ratrumjuu ngamwa ba nuju aji ah mwo rongo dalen apma ah mwelel nuhu “u-u-u-u-u”.

29

Bi bep mini dajin nuhu: “Ko tehuu nana.”

Ba dajin bep nuhu: “Tebu, ko mul nemjuu”.

Ratrumjuu ngamwa ba dalen apma ah mwegau bi ramru dumre, rat kamru git le bwanga ut bi ramru gita teltel mwe daji nuuru. Bi ramru wut vawop le bwanga ut bi ramru rop.

Ba teltel mworop jukuu bep nuhu: “Idan tevep nuhu kamaru las i duluk?”

Mwogoro nuuru mwesak li vini, ramru sak ne mebe, ratru mebe sera bi ramru rop mwadak mwisip le waka. Ba teltel tedi mwa si saasaari nuuru bi mwogoro nuuru mwisip mwadwen teh.

Bi nuju aji havin ah nuuru dajin ramru sak netbo surak le bwelan walil be teltel mworop sela naago bep nuhu aji nii raba van ne gani bi mworop ban le waka.

Nae ah mwe gamui mwerani ba apma mwidi le bwelan walil te keni topmin bujun aji havin nuuru dajin.

Ferlyn Mabonlala

30

Aga temuu Tei va bwaleh bi Kuli bi Temwa bi Bus ram di. Ba rat di li biri nuju vini mwatwen teh.

Rat di ngamwa ba Bus bep nuhu: “Tam lelte noda aga i bwela kul.”

Ba Temwa bep nuhu: “Ohoo, tam leli i bwarus.”

Nii sera, ra bep nuhu “dah”, bi Bus mwesaak were li bwarus bi mwe livi va tavan, bi ram das bwera lolok. Rat das sera bi ram selkani mwisip le teh.

Rat sip sera ne livi bi Bus bep mini Kuli nuhu: “Ko wut baawo.”

Ba kuli mwegam bep mini Temwa nuhu: “Nee i kik ko wut baawo.”

Ba tehuu ba Bus but, bi Kuli but jukun bi ramru sip ne sak; ratru sip ne sak ba Temwa but, tewut bi aga muu.

31

Bi nii sera ra bweha balken teh. Rat weha bwalken teh bi Bus nuuru kuli ramru leleh bamul mwe sama li on.

Temwa mwidi bus dok van teh, ba tekam kit ba mwi gita Evi, bi bep nuhu: “Ko sak si ne ling bamula nana.”

Ba Evi bep: “Ko sak le jukuk.”

Te sak bi Evi mwesak mwe lingi li on. Temwa teka sak ba at karu ih rat ru di nge ne dit le ut i ni. Bi mwesak bep nuhu: “Ka ba ru di an ne dit le ut nande ah.”

Bi ta mul te Lemada. Te vep tapmak bi ra mul bi ram di naa ne dowo ah rat muu.

Bi tenok.

Melanie Matan

32

Bwihil nuuru temwa Tei va bwaleh ba Bwihil nuuru Temwa ramru vep ramaru van li vini go. Ramru leli nooru aga i bwarus. Ramru das bwera bi ramru dobosoni mwisip le teh. Bi ramru sak li nooru aga nong. Bi ramru van le teh.

Ratru van ngamwa nong ba maa mwe gaji Temwa bi baawo mwe gani nooru aga nong.

Bwihil bep mini Temwa nuhu: “Kom gap?”

Ba temwa bep: “Tebu, natba lelte apma nga.”

Ratru van ngamwa nong ba teh baawo mwesak le agaru.

Bi bwihil bep nuhu: “Itan tevep koma gaji nodoru aga? Kik ba kot baililngi nga ne leleh. Nana nan gak mul li vini.”

Bwihil mwegak mul li vini, bi Temwa mwi gita vet lolok nan teh bi ban mwesak lin.

33

Tedi ngamwa ba Kuit mwapma, bi bep nuhu: “Kom gap?”.

Ba Temwa bep nuhu: “Ko beeji nana si.”

Kuit bep: “Te kabis, ko sak li bwataavak.”

Temwa mwesak li bwataavan Kuit bi kuit mwe leleh ban ut.

Ratru van ngamwa li hal ba Temwa mwodok neman, ba Kuit bep: “Ko mahni apmah?”

Temwa bep: “Nam rong mwe gabis igo bwel nae na mul bis ut.”

Temwa mwodok mwesak mwegan sera ilin bujun Kuit nong. Bi kuit mwe gamui bwahkebwes.

Ratru vanbis ut bi Temwa mwesak bis ut bi bep mini Kuit nuhu: “Nat dok ne mahni kik igo ilim tenok.”

Kuit lelen te kakat i Temwa, ba bat leli apmah igo Temwa ba tedi ut.

Mwe gamui mwerani ba Kuit ba ilin tebulong.

Hazel Mabon

Florina Matansuwe

Acknowledgements

This book would not have come into existence without the contribution of these people...

Mr Bruce Tabi, our custom, culture and arts teacher in the school. Thank you for organising the students to write these stories in Apma language.

Mr Andrew Gray (Tabisini), a teacher at Ranwadi College who is researching Pentecost’s languages. Your ideas and work will be remembered through this book in our school. Kobivah!

Thanks also to Ranwadi Churches of Christ College for providing facilities to help with the production of this book.

Last of all, to the teachers and students of Year 7 and 8 and Torle School this year, 2008, for co-operating to write the stories that are included in this book.

Thank you!

Mr Keith Tari, Headteacher

Morrinda Mabon