taittirÁya-brÀhmaÉa book 3, chapter 9 · वस॑व ाऽ ुगाय ण॒॒॒े॒ े...

36
TaittirÁya-BrÀhmaÉa, edited by Subramania Sarma, Chennai 2004-2005, page 1- www.sanskritweb.net/yajurveda TaittirÁya-BrÀhmaÉa Book 3, Chapter 9 Edited by Subramania Sarma, Chennai Final proofread version, 1st April 2005 [[3-9-1-1]] जाप॑ितरमधम॑सृजत। ॒े सो̎ऽाोऽपा ̎ ामत। तम॑ादिशिभरन ाय॑। तमा̎ोत। तमा॒ाऽा॑दिशिभरवा॑। यद॑ादिशन॑ आल ̎। यमव तैरा॒ा यज॑मा॒नोऽव॑। ॒े सवर वा एषा ॑ितमा। ॒॒ यद॑ादिशन॑ ाद॑श मासा॒ पतव॑ १॥ [[3-9-1-2]] सवरो ॒॒ ̎ऽादशः। यद॑ादिशन॑ आल ̎। सवरमव तैरा॒ा यज॑मा॒नोऽव॑। ेे ॒॒ अि ॒े ̎ऽाशन॑पाकरोित॑। ूु इत॑रष यप ̎ ादिशनोऽजा॑िमाय। नव॑ नवाल॑ सवीयाय॑। यदा॑रयैः ा॒पये ̎त। व॑ता िपतापौ। ा॑नः ामयः। ेु िवर ाम॑योामा॒ौ ा॑ताम॥ २॥ [[3-9-1-3]] ऋीका ̎ पषा॒ाः प॑िरमो॒िषण॑ आा॒िधनी॒॑ रा॒ अर॑याजा॑यरन।

Upload: others

Post on 09-Sep-2019

1 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: TaittirÁya-BrÀhmaÉa Book 3, Chapter 9 · वस॑व ाऽ ुगाय ण॒॒॒े॒ े छ सित॒ मिह॑ ॑नि। तजो॒े वा आ ̎म।्

TaittirÁya-BrÀhmaÉa, edited by Subramania Sarma, Chennai 2004-2005, page 1- www.sanskritweb.net/yajurveda

TaittirÁya-BrÀhmaÉa

Book 3, Chapter 9 Edited by Subramania Sarma, Chennai

Final proofread version, 1st April 2005

[[3-9-1-1]]

जापितरमधमसजत। सोऽाोऽपा ामत। तमादिशिभरन ाय। तमाोत। तमााऽादिशिभरवा। यदादिशन आल । यमव तराा यजमानोऽव। सवर वा एषा ितमा। यदादिशन । ादश मासा पतव ॥ १॥ [[3-9-1-2]]

सवरो ऽादशः। यदादिशन आल । सवरमव तराा यजमानोऽव। अि ऽाशनपाकरोित। इतरष यप ादिशनोऽजािमाय। नव नवाल सवीयाय। यदारयः स ापयत। वता िपतापौ। ानः ामयः। िवर ामयोामाौ ाताम॥ २॥ [[3-9-1-3]]

ऋीका पषााः पिरमोिषण आािधनीरा अरयाजायरन।

Page 2: TaittirÁya-BrÀhmaÉa Book 3, Chapter 9 · वस॑व ाऽ ुगाय ण॒॒॒े॒ े छ सित॒ मिह॑ ॑नि। तजो॒े वा आ ̎म।्

TaittirÁya-BrÀhmaÉa, edited by Subramania Sarma, Chennai 2004-2005, page 2- www.sanskritweb.net/yajurveda

तदाः। अपशवो वा एत। यदारयाः। यदारयः स ापयत। ि यजमा नमरय मत हरयः। अरयायतना ारयाः पशव इित। यशालभत। अनवा अ पशव ः। ययिकतानजत॥ ३॥ [[3-9-1-4]]

यवशस कयात। यशनालभत। तनव पशनव। ययिकतानजयवश साय। अवा अ पशवो भवि। न यवशस भवित। न यजमानमरय मत हरि। ाः सापयित। एत व पशव मो नाम। स िपतापाववतः। समानः ामि। समिक ामयोामाौ भवतः। नाका पषााः पिरमोिषण आािधनीरा अरयाजाय॥ ४॥ ऋतव ाटामजतीिण च॥ १॥ [[3-9-2-1]]

जापितरकामयतोभौ लोकाववीयित। स एतानभया शनपयत। ााारया । तानालभत।

Page 3: TaittirÁya-BrÀhmaÉa Book 3, Chapter 9 · वस॑व ाऽ ुगाय ण॒॒॒े॒ े छ सित॒ मिह॑ ॑नि। तजो॒े वा आ ̎म।्

TaittirÁya-BrÀhmaÉa, edited by Subramania Sarma, Chennai 2004-2005, page 3- www.sanskritweb.net/yajurveda

तव स उभौ लोकाववा । ारव पशिभिरम लोकमवा। आरयरमम। यााशनालभत। इममव तलकमव। यदारयान॥ १॥ [[3-9-2-2]]

अम तः। अनवो वा एत सवर इाः। य इत इतातमाािन सवर य इित । एतावा सवरः। यातमाािन। यदत चातमााः पशव आल । मव तः सवर यजमानोऽव। िव वा एष जया पशिभत। यः सवर य। सवरः सवग लोकः॥ २॥ [[3-9-2-3]]

सव ग त लोक नापराोित। जा व पशव एकादिशनी । यदत ऐकादिशनाः पशव आल । साादव जा पशजमानोऽव। जापितिवराजमसजत। सा साऽमध ािवशत। ता दिशिभरन ाय। तामाोत। तामाा दिश िभरवा। यिशन आल ॥ ३॥ [[3-9-2-4]]

Page 4: TaittirÁya-BrÀhmaÉa Book 3, Chapter 9 · वस॑व ाऽ ुगाय ण॒॒॒े॒ े छ सित॒ मिह॑ ॑नि। तजो॒े वा आ ̎म।्

TaittirÁya-BrÀhmaÉa, edited by Subramania Sarma, Chennai 2004-2005, page 4- www.sanskritweb.net/yajurveda

िवराजमव तराा यजमानोऽव। एकादश दशत आल। एकादशारा िप। भाः पशव । पशनवाव। वदवो वा अ । नानादवा पशवो भवि। अ सवाय। नानापा भवि। ताानापाः पशव । बपा भवि। तापाः पशव सम॥ ४॥ आरयालोको दिशन आल नानापाः पशवो च॥ २॥ [[3-9-3-1]]

अ व लोकाय ााः पशव आल। अमा आरयाः । यााशनालभत। इममव तलकमव। यदारयान। अम तः। उभया शनालभत। ााारया । उभयो लकयोरव। उभया शनालभत॥ १॥ [[3-9-3-2]]

ााारया । उभयाााव । उभया शनालभत। ााारया ।

Page 5: TaittirÁya-BrÀhmaÉa Book 3, Chapter 9 · वस॑व ाऽ ुगाय ण॒॒॒े॒ े छ सित॒ मिह॑ ॑नि। तजो॒े वा आ ̎म।्

TaittirÁya-BrÀhmaÉa, edited by Subramania Sarma, Chennai 2004-2005, page 5- www.sanskritweb.net/yajurveda

उभयषा पशनामव। ययो भवि। य इम लोकाः। एषा लोकानामा । वािदनो वदि। ताात॥ २॥ [[3-9-3-3]]

अिोक बहव कामा इित। यमानीो दवता ोऽऽ पशव आल । अिव तोक कामा धाित। तादिोक बहव कामा। याणा याणा सह वपा जहोित। ावतो व दवाः। ावत इम लोकाः। एषा लोकानामा । एषा लोकाना । पयिकतानारयानजिह साय॥ ३॥ अवा उभया शनालभत सादिह साय॥ ३॥ [[3-9-4-1]]

यि िमाह। असौ वा आिदो ः। आिदमवा यनि। अषिमाह। अिवा अषः। अिमवा यनि । चरिमाह। वायव चरन । वायमवा यनि। पिरतष इाह॥ १॥

Page 6: TaittirÁya-BrÀhmaÉa Book 3, Chapter 9 · वस॑व ाऽ ुगाय ण॒॒॒े॒ े छ सित॒ मिह॑ ॑नि। तजो॒े वा आ ̎म।्

TaittirÁya-BrÀhmaÉa, edited by Subramania Sarma, Chennai 2004-2005, page 6- www.sanskritweb.net/yajurveda

[[3-9-4-2]]

इम व लोकाः पिरतष । इमनवा लोकानि। रोच रोचना िदवीाह। नािण व रोचना िदिव। नायवा रोचयित। य कााह। कामानवा यनि। हरी िवपसाह। इम व हरी िवपसा। इम एवा यनि॥ २॥ [[3-9-4-3]]

शोणा ध नवाहसाह। अहोरा व नवाहसा। अहोरा एवा यनि। एता एवा दवता यनि । सवग लोक सम। कत कवकतव इित ज ितमित। यश एवन राा गमयित। जीमतव भवित तीकिमाह। यथा यजरवतत। य त पानः सिवतः पास इययजमान वाचयिभिज॥ ३॥ [[3-9-4-4]]

परा वा एत य एित। य पशपाकतोऽ वा एित। एत ोतरतन पथा पनरमावतयािस न इाह। वायव ोता । वायमवा परा धााव। यथा व हिवषो गहीत ित।

Page 7: TaittirÁya-BrÀhmaÉa Book 3, Chapter 9 · वस॑व ाऽ ुगाय ण॒॒॒े॒ े छ सित॒ मिह॑ ॑नि। तजो॒े वा आ ̎म।्

TaittirÁya-BrÀhmaÉa, edited by Subramania Sarma, Chennai 2004-2005, page 7- www.sanskritweb.net/yajurveda

एव वा एतद ित। यदोपाकत लोमािन शीय। यालष काचानावयि। लोमावा तभरि॥ ४॥ [[3-9-4-5]]

भभव सविरित ाजापािभरावयि। ाजापो वा अ । यवन दवतया समधयि। भिरित मिहषी। भव इित वावाता। सविरित पिरवी। एषा लोकानामिभिज। िहरयया काचा भवि। ोितव िहरयम। राममधः॥ ५॥ [[3-9-4-6]]

ोितवा रा च समीची दधाित। सह भवि। सहसिमतः सवग लोकः। सवग लोकािभिज। अप वा एताज इिय पशव ीः ामि। योऽमधन यजत। वसवाऽ गायण छसित मिहनि। तजो वा आ म। तजो गायी। तजसवा तजोऽव॥ ६॥ [[3-9-4-7]]

ाा ऽ भन छसित वावाता । तजो वा आ म।

Page 8: TaittirÁya-BrÀhmaÉa Book 3, Chapter 9 · वस॑व ाऽ ुगाय ण॒॒॒े॒ े छ सित॒ मिह॑ ॑नि। तजो॒े वा आ ̎म।्

TaittirÁya-BrÀhmaÉa, edited by Subramania Sarma, Chennai 2004-2005, page 8- www.sanskritweb.net/yajurveda

इिय िप। तजसवाा इियमव। आिदाा ऽ जागतन छसित पिरवी। तजो वा आ म। पशवो जगती। तजसवा पशनव। पयोऽि। िया वा एतपम॥ ७॥ [[3-9-4-8]]

ययः। ियमवािधित। नााज इिय पशव ीरपकामि। लाजी३ाची३शोममा ४ इितिरममायोपाहरि। जामवााद कवत। एतवा अमतद मि जापत इाह। जायामवाा दधत। यिद नाविज त। अिः पशरासीिदवापयत। अव हव िजित। आााजी मरमीाजी ौ प पिथवी सधिममनमयत। एषा लोकानामिभिज। सिमो अदर मतीनािमाियो भवि सपाय॥ ८॥ पिरतष इाहम एवा यनिभिज भरमधो प िजित ीिण च॥ ४॥ [[3-9-5-1]]

तजसा वा एष वचसन त। योऽमधन यज त। होता च ा च ो वदतः। तजसा चवन वचसन च समधयतः। दिणतो ा भवित।

Page 9: TaittirÁya-BrÀhmaÉa Book 3, Chapter 9 · वस॑व ाऽ ुगाय ण॒॒॒े॒ े छ सित॒ मिह॑ ॑नि। तजो॒े वा आ ̎म।्

TaittirÁya-BrÀhmaÉa, edited by Subramania Sarma, Chennai 2004-2005, page 9- www.sanskritweb.net/yajurveda

दिणत आयतनो व ा। बाहो व ा। वचसमवा दिणतो दधाित। तािणोऽध वच िसतरः॥ उरतो होता भवित॥ १॥ [[3-9-5-2]]

उरत आयतनो व होता । आयो व होता । तजो वा अिः। तज एवाो रतो दधाित। तारोऽधजितरः। यपमिभतो वदतः। यजमानदवो व यप । यजमानमव तजसा च वच सन च समधयतः। िकिदासीविचििराह। ौव वि पविचिः॥ २॥ [[3-9-5-3]]

िदवमव विमव। िक िदासीहय इाह। अो व बहय । अमवाव। िकिदासीिशिलाह। रािव िप शिला। रािमवाव। िकिदासीििलिलाह। ीव िपिलिला। अामवाव॥ ३॥ [[3-9-5-4]]

कः िदकाकी चरतीाह।

Page 10: TaittirÁya-BrÀhmaÉa Book 3, Chapter 9 · वस॑व ाऽ ुगाय ण॒॒॒े॒ े छ सित॒ मिह॑ ॑नि। तजो॒े वा आ ̎म।्

TaittirÁya-BrÀhmaÉa, edited by Subramania Sarma, Chennai 2004-2005, page 10- www.sanskritweb.net/yajurveda

असौ वा आिद एकाकी चरित। तज एवाव। क उ िायत पनिराह। चमा व जायत पन । आयरवाव। िकििम भषजिमाह। अिव िहम भषजम। वचसमवाव। िकिदावपन महिदाह॥ ४॥ [[3-9-5-5]]

अय व लोक आवपन महत। अिव लोक ितितित। पािम ा पर म त पिथा इाह। विदव परोऽ पिथाः। विदमवाव। पािम ा भवन नािभिमाह। यो व भवन नािभ । यमवाव। पािम ा वो अ रत इाह। सोमो व वो अ रत । सोमपीथमवाव। पािम वाचः परम ोमाह। व वाचः परम ोम। वचसमवाव॥ ५॥ होता भवित व वि पविचिरामवाव महिदाह सोमो व वो अ रतािर च॥ ५॥ [[3-9-6-1]]

अप वा एता ाणाः ामि। योऽमधन यजत।

Page 11: TaittirÁya-BrÀhmaÉa Book 3, Chapter 9 · वस॑व ाऽ ुगाय ण॒॒॒े॒ े छ सित॒ मिह॑ ॑नि। तजो॒े वा आ ̎म।्

TaittirÁya-BrÀhmaÉa, edited by Subramania Sarma, Chennai 2004-2005, page 11- www.sanskritweb.net/yajurveda

ाणाय ाहा ानाय ाहित समान आतीजहोित। ाणानवािधाित। नाााणा अपामि। अवी ावीाऽव। िय ा ियाणा म। विष माानाम। िनधीना ा िनिधपित हवामह वसो ममाह। अपवा तवत॥ १॥ [[3-9-6-2]]

अथो धववन म। अथो वा वत। िः पिरयि। य इम लोकाः। ए एवन लोको धवत। िः पन पिरयि। षप । षा ऋतव । ऋतिभरवन धवत। अप वा एत ाणाः ामि॥ २॥ [[3-9-6-3]]

य य धवन तत । नवक पिरयि। नव व पष ाणाः। ाणानवाधत। न ाणा अपामि। अ अािक इित पीमदानयित। अतवना म। सभग काीलवािसनीाह। तप एवनामपनयित।

Page 12: TaittirÁya-BrÀhmaÉa Book 3, Chapter 9 · वस॑व ाऽ ुगाय ण॒॒॒े॒ े छ सित॒ मिह॑ ॑नि। तजो॒े वा आ ̎म।्

TaittirÁya-BrÀhmaÉa, edited by Subramania Sarma, Chennai 2004-2005, page 12- www.sanskritweb.net/yajurveda

सवग लोक सोवाथािमाह॥ ३॥ [[3-9-6-4]]

सवगमवना लोक गमयित। आऽहमजािन गभधमा मजािस गभधिमाह। जा व पशवो गभ । जा मव पशना। दवा वा अमध पवमान। सवग लोक न ाजानन। तम ाजानात। यचीिभरिसपथायि। सवग लोक ा । गायी िगतीाह॥ ४॥ [[3-9-6-5]]

यथा यजरवतत। ः स ो भवि। अयो रजता हिरयः। अ व लोक पमय । अिर रजताः। िदवो हिरयः। िदशो वा अय । अवारिदशा रजताः। ऊा हिरयः। िदश एवा कयित। का ित का िवशाीाहािह साय॥ ५॥ वत ामवाथािमाह जगतीाह कयक च॥ ६॥ [[3-9-7-1]]

अप वा एताी रा ामित। योऽमधन यजत। ऊामनामयतािदाह।

Page 13: TaittirÁya-BrÀhmaÉa Book 3, Chapter 9 · वस॑व ाऽ ुगाय ण॒॒॒े॒ े छ सित॒ मिह॑ ॑नि। तजो॒े वा आ ̎म।्

TaittirÁya-BrÀhmaÉa, edited by Subramania Sarma, Chennai 2004-2005, page 13- www.sanskritweb.net/yajurveda

ीव राममधः। ियमवा राम मयित। वणभार िगरािववाह। रा व भारः। रामवा पयहित। अथाा ममधतािमाह। ीव रा म म॥ १॥ [[3-9-7-2]]

ियमवाव। शीत वात पनिवाह। मो व रा शीतो वा त। ममवाव। यिरणी यवमीाह। िव हिरणी। रा यव । िवश चवा रा च समीची दधाित। न प पशमत इाह। तााजा पश पित॥ २॥ [[3-9-7-3]]

शा यदयजारा न पोषाय धनायतीाह। ताशीप नािभिष। इय यका शकिकाह। िव शकिका। राममधः। िवश चवा रा च समीची दधाित। आहलिमित सपतीाह। ताााय िवश सपि। आहत गभ पस इाह। िव गभ॥ ३॥

Page 14: TaittirÁya-BrÀhmaÉa Book 3, Chapter 9 · वस॑व ाऽ ुगाय ण॒॒॒े॒ े छ सित॒ मिह॑ ॑नि। तजो॒े वा आ ̎म।्

TaittirÁya-BrÀhmaÉa, edited by Subramania Sarma, Chennai 2004-2005, page 14- www.sanskritweb.net/yajurveda

[[3-9-7-4]]

रा पस । रामव िवयाहि। ताा िवश घातकम। माता च त िपता च त इाह। इय व माता। असौ िपता। आामवन पिरददाित। अ व रोहत इाह। ीव वा म। ियमवाव॥ ४॥ [[3-9-7-5]]

सलामीित त िपता गभ मिमत सयिदाह। िव गभ। रा मिः। रामव िवयाहि। ताा िवश घातकम। अप वा एत ाणाः ामि। य यऽपत वदि। दिधाो अकािरषिमित सरिभ मतीमच वदि। ाणा व सरभय । ाणानवाधत। न ाणा अपामि। आपो िह ा मयोभव इिमा जय। आपो व सवा दवता । दवतािभरवाान पवय॥ ५॥ रा म पित गभो दधत चािर च॥ ७॥ [[3-9-8-1]]

जापितः जाः सा णाऽनािवशत।

Page 15: TaittirÁya-BrÀhmaÉa Book 3, Chapter 9 · वस॑व ाऽ ुगाय ण॒॒॒े॒ े छ सित॒ मिह॑ ॑नि। तजो॒े वा आ ̎म।्

TaittirÁya-BrÀhmaÉa, edited by Subramania Sarma, Chennai 2004-2005, page 15- www.sanskritweb.net/yajurveda

ता पन सभिवत नाशोत। सोऽवीत। ऋविदः। यो मतः पन सभरिदित। त दवा अमधनव समभरन। ततो व त आवन। योऽमधन यजत। जापितम व सभरोित। पषमालभत॥ १॥ [[3-9-8-2]]

वराजो व पषः। िवराजमवालभत। अथो अ व िवराट। अमवाव। अमालभत। ाजापो वा अ । जापितमवालभत। अथो ीवा एकशफम। ियमवाव। गामालभत॥ २॥ [[3-9-8-3]]

यो व गौः। यमवालभत। अथो अ व गौः। अमवाव। अजावी आलभत भ। अथो पिव भमा। पिमवाव। पयिकत पष चारया ोजिह साय।

Page 16: TaittirÁya-BrÀhmaÉa Book 3, Chapter 9 · वस॑व ाऽ ुगाय ण॒॒॒े॒ े छ सित॒ मिह॑ ॑नि। तजो॒े वा आ ̎म।्

TaittirÁya-BrÀhmaÉa, edited by Subramania Sarma, Chennai 2004-2005, page 16- www.sanskritweb.net/yajurveda

उभौ वा एतौ पश आलत। यावमो य परमः। तऽोभय य बाः। अभीा अिभीताः। अिभिजता अिभता भवि। नन दव पशवो य बाः। अभीा अिभीताः। अिभिजता अिभता िह सि। योऽमधन यजत। य उ चनमव वद॥ ३॥ लभत गामालभत परमो ऽौ च॥ ८॥ [[3-9-9-1]]

थमन वा एष ोमन राा। चतोमन कतनायानामरऽहन । एकिव श िताया ितितित। एकिव शािताया ऋतनारोहित। ऋतवो व पािन। ऋतव सवरः। ऋतव सवर िताय। दवता अारोहित। शरयः प भवद । अ ऽ वा एत पशव आल॥ १॥ [[3-9-9-2]]

उतव ााः। उतवारयाः। अहरव पण समधयित। अथो अ एवष बिलियत। तदाः। अपशवो वा एत।

Page 17: TaittirÁya-BrÀhmaÉa Book 3, Chapter 9 · वस॑व ाऽ ुगाय ण॒॒॒े॒ े छ सित॒ मिह॑ ॑नि। तजो॒े वा आ ̎म।्

TaittirÁya-BrÀhmaÉa, edited by Subramania Sarma, Chennai 2004-2005, page 17- www.sanskritweb.net/yajurveda

यदजावयारया। एत व सव पशव । या इित। गाशनमऽहालभत॥ २॥ [[3-9-9-3]]

तनवोभया शनव। ाजापा भवि। अनिभिजतािभिज। सौरीनव ता वशा अनबा भवि। अत एव वचसमव। सोमाय राऽनोवाहावनाहािवित िन पशनालभत। अहोरााणामिभिज। पशिभवा एष त। योऽमधन यजत। छगल काष िकिकदीिव िवदीगयिमित ााशनालभत। पशिभरवाान समधयित। ऋतिभवा एष त। योऽमधन यजत। िपशायो वासा इतपशनालभत। ऋतिभरवाान समधयित। आ वा एष पशो वत। योऽमधन यजत। पयिकता उजना ाय॥ ३॥ ल लभ त ााशनालभतऽौ च॥ ९॥ [[3-9-10-1]]

जापितरकामयत महानादः ािमित। स एतावमध मिहमानावपयत। तावगीत। ततो व स महानादोऽभवत।

Page 18: TaittirÁya-BrÀhmaÉa Book 3, Chapter 9 · वस॑व ाऽ ुगाय ण॒॒॒े॒ े छ सित॒ मिह॑ ॑नि। तजो॒े वा आ ̎म।्

TaittirÁya-BrÀhmaÉa, edited by Subramania Sarma, Chennai 2004-2005, page 18- www.sanskritweb.net/yajurveda

यः कामयत महानादः ािमित। स एतवमध मिहमानौ गीत। महानवाादो भवित। यजमानदवा व वपा। राजा मिहमा। यपा मिहोभयत पिरयजित। यजमानमव रानोभयत पिरगाित। परा ाहाकारा वा अ दवाः। उपिरााहाकारा अ। त वा एतऽ एव म उभयऽव । यपा मिहोभयत पिरयजित। तानवोभया ीणाित॥ १॥ पिरयजित ष॥ १०॥ [[3-9-11-1]]

वदवो वा अ । त याजाप कयात। या दवता अिपभागाः। ता भागधयन धयत। दवता ः समद दात। गा ाा मडकािभिरित। आमवदान का ितसायमातीजहोित। या एव दवता अिपभागाः। ता भागधयन समधयित। न दवता ः समद दधाित॥ १॥ [[3-9-11-2]]

चतदशताननवाकाहोनिर। यासाय ाहित प दशम। पदश वा अधमास रायः। अधमासशः सवर आ त।

Page 19: TaittirÁya-BrÀhmaÉa Book 3, Chapter 9 · वस॑व ाऽ ुगाय ण॒॒॒े॒ े छ सित॒ मिह॑ ॑नि। तजो॒े वा आ ̎म।्

TaittirÁya-BrÀhmaÉa, edited by Subramania Sarma, Chennai 2004-2005, page 19- www.sanskritweb.net/yajurveda

दवासराः सया आसन। तऽवय िकत । अ म वयमारमरामह। अथतानिभभवामित। त लोिहतमदहर। ततो दवा अभवन॥ २॥ [[3-9-11-3]]

पराऽसराः। यिको लोिहत जहोित ातािभभ। भवाना। पराऽ ातो भवित। गोमगकठन थमामाित जहोित। पशवो व गोमगः। ो ऽिः िकत। ादव पशनदधाित। अथो य षाऽऽितयत। न त ः पशनिभमत॥ ३॥ [[3-9-11-4]]

अशफन ितीयामाित जहोित। पशवो वा एकशफम। ो ऽिः िकत। ादव पशनदधाित। अथो यषाऽऽितयत । न त ः पशनिभमत। अययन कमडना ततीया म। आित जहोायाो व जाः। ो ऽिः िकत। ादव जा अदधाित। अथो यषाऽऽितयत ।

Page 20: TaittirÁya-BrÀhmaÉa Book 3, Chapter 9 · वस॑व ाऽ ुगाय ण॒॒॒े॒ े छ सित॒ मिह॑ ॑नि। तजो॒े वा आ ̎म।्

TaittirÁya-BrÀhmaÉa, edited by Subramania Sarma, Chennai 2004-2005, page 20- www.sanskritweb.net/yajurveda

न त ः जा अिभमत॥ ४॥ दधाभवत जा अदधाित च ॥ ११॥ [[3-9-12-1]]

अ वा आल मध उदामत। तदोमीयमभवत। यदोमीय जहोित। स मधमवनमालभत। आन जहोित। मधो वा आ म। मधो ऽोमीयम। मधनवािध दधाित। षिशत जहोित। षिशदरा बहती॥ १॥ [[3-9-12-2]]

बाहताः पशव । सा पशना माा । पशनव माया समधयित। ता ययसीवा कनीयसीवा जयात। पशाया धयत। षिशत जहोित। षिशदरा बहती। बाहताः पशव । सा पशना माा । पशनव मा या समधयित॥ २॥ [[3-9-12-3]]

अोमीय ा िपदा जहोित। िपा पषो िितः। तदन ितया समधयित। तदाः।

Page 21: TaittirÁya-BrÀhmaÉa Book 3, Chapter 9 · वस॑व ाऽ ुगाय ण॒॒॒े॒ े छ सित॒ मिह॑ ॑नि। तजो॒े वा आ ̎म।्

TaittirÁya-BrÀhmaÉa, edited by Subramania Sarma, Chennai 2004-2005, page 21- www.sanskritweb.net/yajurveda

अोमीय पव होता ३ िपदा ३ इित। अो वा अोमीय म। पषो िपदा । अोमीय ा िपदा जहोित। तािपातादमि। अथो िपव चतद ितापयित। िपदा ा। नाामरामाित जयात। यदामरामाित जयात। िताया वत। िपदा अतो ज होित िति॥ ३॥ बहधयित ापयित प च॥ १२॥ [[3-9-13-1]]

जापितरमधमसजत। सोऽाोऽपा ामत। त यतिभर त। त यतिभनािवत। तिमििभर त। तिमििभरिवत। तिदीनािमिम। यवरिमििभयजत। अमव तदिित। सािवियो भवि॥ १॥ [[3-9-13-2]]

इय व सिवता। यो वा अा नयित यो िनलयत। अा वाव त िवि। न वा इमा कनाः। ितयोऽतमहतीित।

Page 22: TaittirÁya-BrÀhmaÉa Book 3, Chapter 9 · वस॑व ाऽ ुगाय ण॒॒॒े॒ े छ सित॒ मिह॑ ॑नि। तजो॒े वा आ ̎म।्

TaittirÁya-BrÀhmaÉa, edited by Subramania Sarma, Chennai 2004-2005, page 22- www.sanskritweb.net/yajurveda

यािवियो भवि। सिवतसत एवनिमित। ईरो वा अ म परा परावत गो । यायधती जहोित। अ य ध ॥ २॥ [[3-9-13-3]]

यातिरििभयजत। अमव तदिित। यायधती जहोित। अव य ध । तााय जाः ा भवि। यातिरििभयजत। अमव तदिित। तािवा नष एित। यातिरििभयजत सायधती जहोित। अहोरााामवनमिित। अथो अहोरााामवा योगम कयित॥ ३॥ भवि धा एनमिक च॥ १३॥ [[3-9-14-1]]

अप वा एताी रा ामित। योऽमधन यजत। ाणौ वीणागािथनौ गायतः। िया वा एतपम। यीणा। ियमवािः। यदा ख व पष ियमत। वीणाऽ वात। तदाः। यभौ ा णौ गायताम॥ १॥

Page 23: TaittirÁya-BrÀhmaÉa Book 3, Chapter 9 · वस॑व ाऽ ुगाय ण॒॒॒े॒ े छ सित॒ मिह॑ ॑नि। तजो॒े वा आ ̎म।्

TaittirÁya-BrÀhmaÉa, edited by Subramania Sarma, Chennai 2004-2005, page 23- www.sanskritweb.net/yajurveda

[[3-9-14-2]]

शकाऽाीः ा त। न व ाण ी रमत इित। ाणो ऽो गाय त। राजो ऽः। व ा णः। राज । तथा हा णा च ण चोभयत ीः पिरगहीता भवित। तदाः। यभौ िदवा गायताम। अपााा ामत॥ २॥ [[3-9-14-3]]

न व ाण रा रमत इित। यदा ख व राजा कामयत। अथ ाण िजनाित। िदवा ाणो गायत। न राज । णो व पमह। राि । तथा हा णा च ण चोभयतो रा पिरगहीत भवित। इददा इयजथा इपच इित ाणो गाय त। इापत व ा ण॥ ३॥ [[3-9-14-4]]

इापतनवन स समधयित। इिजना इयथा इम साममहिित राज । य व राज। यनवन स समधयित। अा वा एततव इाः। योऽमधन यजत इित।

Page 24: TaittirÁya-BrÀhmaÉa Book 3, Chapter 9 · वस॑व ाऽ ुगाय ण॒॒॒े॒ े छ सित॒ मिह॑ ॑नि। तजो॒े वा आ ̎म।्

TaittirÁya-BrÀhmaÉa, edited by Subramania Sarma, Chennai 2004-2005, page 24- www.sanskritweb.net/yajurveda

ितो ऽो गायित ितोऽः। षप। षा ऋतव । ऋतनवा कयतः। ताा सायाम। अनोय च शत च ददाित। शताय पषः शतियः। आयविय ितितित॥ ४॥ गायता ामाण कयतािर च॥ १४॥ [[3-9-15-1]]

सवष वा एष लोकष मवोऽायाः। तो यदातीन जयात। लोक लोक एन मिवत। मव ाहा मव ाहिभपवमातीजहोित। लोकाोकादव ममवयजत। नन लोक लोक मिवित । यदम ाहाऽम ाहित जचीत। ब ममिम कवत। मव ाहका एवका जयात। एको वा अमिोक मः॥ १॥ [[3-9-15-2]]

अशनया मरव। तमवामिोकऽवयजत। णहा य ाहवभथ आित जहोित। णहामवावयजत॥ तदाः। यणहाऽपााऽथ। काऽिप ियत इित। अमवा अो णहाया इाः।

Page 25: TaittirÁya-BrÀhmaÉa Book 3, Chapter 9 · वस॑व ाऽ ुगाय ण॒॒॒े॒ े छ सित॒ मिह॑ ॑नि। तजो॒े वा आ ̎म।्

TaittirÁya-BrÀhmaÉa, edited by Subramania Sarma, Chennai 2004-2005, page 25- www.sanskritweb.net/yajurveda

णहा वाव मिरित। यणहाय ाहवभथ आित जहोित॥ २॥ [[3-9-15-3]]

ममवाा तपिया पिरपाण का। ण भषज करोित। एता ह व मिडभ औ दवः। णहाय ायिि िवदाकार। यो हाािप जाया ाण हि। सव त भषज करोित। जकाय ाहवभथ उमामाित जहोित। वणो व जकः। अत एव वणमवयजत। खलतिविध श िपा मधहोित। एत वण प। पणव वणमवयजत॥ ३॥ लोक मजहोित मध होित च॥ १५॥ [[3-9-16-1]]

वाणो वा अ । त दवतया धयित। याजाप करोित। नमो रा नमो वणायाह। वाणो वा अ । यवन दवतया समधयित। नमोऽाय नम जापतय इाह। ाजापो वा अ । यवन दवतया समधयित। नमोऽिधपतय इाह॥ १॥ [[3-9-16-2]]

धम वा अिधपितः।

Page 26: TaittirÁya-BrÀhmaÉa Book 3, Chapter 9 · वस॑व ाऽ ुगाय ण॒॒॒े॒ े छ सित॒ मिह॑ ॑नि। तजो॒े वा आ ̎म।्

TaittirÁya-BrÀhmaÉa, edited by Subramania Sarma, Chennai 2004-2005, page 26- www.sanskritweb.net/yajurveda

धममवाव। अिधपितरिधपित मा कविधपितरह जाना भयासिमाह। अिधपितमवन समानाना करोित॥ मा धिह मिय धहीाह। आिशषम वतामाशा। उपाकताय ाहपाकत जहोित। आलाय ाहित िनय जहोित। ताय ाहित त जहोित। एषा लोकानामिभिज॥ २॥ [[3-9-16-3]]

वा एष एो लोकवत। योऽमधन यजत। आयम ामािनम। ताशनालभत िति। यदायो भवित। अिः सवा दवता । दवता एवाव॥ वा अिः। िम । यद ाो भवित॥ ३॥ [[3-9-16-4]]

एवाव। यदािनो भवित। आिशषामव। यो भवि। य इम लोकाः। एव लोकष ितितित। अयऽ होमचऽाकपाल इित दशहिवषिमि िनवपित। दशारा िवराट।

Page 27: TaittirÁya-BrÀhmaÉa Book 3, Chapter 9 · वस॑व ाऽ ुगाय ण॒॒॒े॒ े छ सित॒ मिह॑ ॑नि। तजो॒े वा आ ̎म।्

TaittirÁya-BrÀhmaÉa, edited by Subramania Sarma, Chennai 2004-2005, page 27- www.sanskritweb.net/yajurveda

अ िवराट। िवराजवाामव। अम थम चतस इित याानवाा भवि सवाय॥ ४॥ अिधपतय इाहािभिजा ऐाो भवित एक च॥ १६॥ [[3-9-17-1]]

यमपतपित। आयमाकपाल िनवपत। सौ चम। सािवमाकपालम। यदायो भवित। अिः सवा दवता । दवतािभर वन िभषित। यौो भवित। सोमो वा ओषधीना राजा। या एवन िवित॥ १॥ [[3-9-17-2]]

तािभरवन िभषित। यािवो भवित। सिवतसत एवन िभषित। एतािभरवन दवतािभिभषित। अगदो हव भवित। पौ च िनव पत। यिद ोणः ात। पषा व ौय िभषक। स एवन िभषित। अोणो हव भवित॥ २॥ [[3-9-17-3]]

रौ च िनवपत। यिद महती दवताऽिभमत।

Page 28: TaittirÁya-BrÀhmaÉa Book 3, Chapter 9 · वस॑व ाऽ ुगाय ण॒॒॒े॒ े छ सित॒ मिह॑ ॑नि। तजो॒े वा आ ̎म।्

TaittirÁya-BrÀhmaÉa, edited by Subramania Sarma, Chennai 2004-2005, page 28- www.sanskritweb.net/yajurveda

एतवो वा अ । यवन दवतया िभषित। अगदो हव भवित। वा नर ादशकपाल िनवपगाखर यिद नाग त। इय वा अिव ानरः। इयमवनमिचा पिररोधमानयित। आ हव समहगित। यधीयात॥ ३॥ [[3-9-17-4]]

अयऽ होमचऽाकपालः। सौय पय । वाय आभागः। यजमानो वा अ। अहसा वा एष गहीतः। याो मधाय ोितोऽित। यदहोमच िनवपित। अहस एव तन मत। यजमानो वा अ। रतसा वा एष त॥ ४॥ [[3-9-17-5]]

याो मधाय ोितोऽित। सौय रत। यौय पयो भवित। रतसवन स समधयित। यजमानो वा अ। गभवा एष त। याो मधाय ोितोऽित। वाया गभा । याय आभागो भवित।

Page 29: TaittirÁya-BrÀhmaÉa Book 3, Chapter 9 · वस॑व ाऽ ुगाय ण॒॒॒े॒ े छ सित॒ मिह॑ ॑नि। तजो॒े वा आ ̎म।्

TaittirÁya-BrÀhmaÉa, edited by Subramania Sarma, Chennai 2004-2005, page 29- www.sanskritweb.net/yajurveda

गभरवन स समधयित। अथो यषाऽमध ायिितः ियत । इा वसीयावित॥ ५॥ िवोणो हव भवधीयायत गभरवन समधयित च॥ १७॥ [[3-9-18-1]]

तदाः। ादश ौदना ित िनवपत। ादशिभवििभयजतित। यिदििभयजत। उपनामक एन यः ा त। पापीया ा त। आािन वा एत छा िस। य ईजानः। तािन क एतावदाश पन यीतित। सवा व स ित य वागा त॥ १॥ [[3-9-18-2]]

साऽऽा भवित यातयाी। रीकतव िह भवता। सा न पन या ः। ादशव ौदना ित िनवपत। जापितवा ओ दनः। यः जापितः। उपनामक एन यो भवित। न पापीयावित। ादश भवि। ादश मासा सवरः। सवर एव ितितित॥ २॥ आत सवर एक च॥ १८॥ [[3-9-19-1]]

Page 30: TaittirÁya-BrÀhmaÉa Book 3, Chapter 9 · वस॑व ाऽ ुगाय ण॒॒॒े॒ े छ सित॒ मिह॑ ॑नि। तजो॒े वा आ ̎म।्

TaittirÁya-BrÀhmaÉa, edited by Subramania Sarma, Chennai 2004-2005, page 30- www.sanskritweb.net/yajurveda

एष व िवभनाम यः। सव ह व त िवभ भवित। यतन यन यज। एष व भनाम यः। सव ह व त भ भवित। यतन यन यज। एष वा ऊजााम यः। सव ह व तोजवित। य तन यन यज। एष व पयााम यः॥ १॥ [[3-9-19-2]]

सव ह व त पयवित। यतन यन यज। एष व िवधतो नाम यः। सव ह व त िवधत भवित। यतन यन यज। एष व ावो नाम यः । सव ह व त ाव भवित। यतन यन यज। एष व ितितो नाम यः। सव ह व त ितित भवित॥ २॥ [[3-9-19-5]]

यतन यन यज। एष व तजी नाम यः। सव ह व त तजि भवित। यत न यन यज। एष व वचसी नाम यः। आ ह व त ाणो वचसी जायत। यतन यन यज।

Page 31: TaittirÁya-BrÀhmaÉa Book 3, Chapter 9 · वस॑व ाऽ ुगाय ण॒॒॒े॒ े छ सित॒ मिह॑ ॑नि। तजो॒े वा आ ̎म।्

TaittirÁya-BrÀhmaÉa, edited by Subramania Sarma, Chennai 2004-2005, page 31- www.sanskritweb.net/yajurveda

एष वा अिताधी नाम यः। आ ह व त राजोऽिताधी जायत। यतन यन यज। एष व दीघ नाम यः। दीघायषो ह व त मना भवि। यतन यन यज। एष व ो नाम यः। कत ह व त जाो योगमः। यतन यन यज॥ ३॥ पयााम यः ितित भवित यतन यन यज ष ॥ १९॥ एष व िवभः भजायािधतो ाव ितितजी वचिताधी दीघः ो ादश॥ [[3-9-20-1]]

ताणा सपयि। यो व ताम। यनवन समधयि। यामन साा ोताऽनपितत। यमलोकमवन गमयित॥ ता च कधीवास चा सपयि। एत पशना पम। पणव पशनव। िहरयकिशप भवित। तजसोऽव॥ १॥ [[3-9-20-2]]

ो भवित। सवग लोकाना । अो भवित। जापतरा । अ व लोक प ताम।

Page 32: TaittirÁya-BrÀhmaÉa Book 3, Chapter 9 · वस॑व ाऽ ुगाय ण॒॒॒े॒ े छ सित॒ मिह॑ ॑नि। तजो॒े वा आ ̎म।्

TaittirÁya-BrÀhmaÉa, edited by Subramania Sarma, Chennai 2004-2005, page 32- www.sanskritweb.net/yajurveda

अिर कधीवासः। िदवो िहरयकिशप। आिद ः। जापतर । इममव लोक ताणा ोित। [[3-9-20-3]]

अिर कधीवासन। िदव िहरयकिशपना । आिद ण। अनव मन जापत साय सलोकतामाोित। एतासामव दवताना सायम। साि ता समानलोकतामाोित। योऽमधन यजत। य उ चनमव वद॥ ३॥ अवा आोौ च॥ २०॥ [[3-9-21-1]]

आिदाािरस सवग लोक ऽध। तऽिरस आिद । अममािदम त भत दिणामनयन। तऽवन। य नोऽन । स वयऽभिदित। ताद सवयायि। ता वरो दीयत। यजापितरालोऽो ऽभवत। तादो नाम॥ १॥ [[3-9-21-2]]

ययदरासी त। तादवा नाम।

Page 33: TaittirÁya-BrÀhmaÉa Book 3, Chapter 9 · वस॑व ाऽ ुगाय ण॒॒॒े॒ े छ सित॒ मिह॑ ॑नि। तजो॒े वा आ ̎म।्

TaittirÁya-BrÀhmaÉa, edited by Subramania Sarma, Chennai 2004-2005, page 33- www.sanskritweb.net/yajurveda

यो वाजा मजयत। तााजी नाम। यदसराणा लोकानाद। तादािदो नाम। अिवा अमध योिनरायतनम। सयऽयिनरायतनम। यदमध ऽौ िच उरविदमपवपित। योिनममवनमायतनव करोित॥ २॥ [[3-9-21-3]]

योिनमानायतनवावित। स एव वद। ाणापानौ वा एतौ दवाना म। यदकामधौ। ाणापानाववाव। ओजो बल वा एतौ दवाना म। यदकाम धौ। ओजो बलमवाव। अिवा अमध योिनरायतनम। सयऽयिनरायतनम। यदमध ऽौ िच उरविद िचनोित। तावकामधौ। अकामधाववाव। अथो अकामधयोरव ितितित॥ ३॥ नाम करोित सय ऽयिनरायतन चािर च॥ २१॥ [[3-9-22-1]]

जापित व दवाः िपतर म। पश भत मधायालभ। तमालोपावसन। ातया ह इित।

Page 34: TaittirÁya-BrÀhmaÉa Book 3, Chapter 9 · वस॑व ाऽ ुगाय ण॒॒॒े॒ े छ सित॒ मिह॑ ॑नि। तजो॒े वा आ ̎म।्

TaittirÁya-BrÀhmaÉa, edited by Subramania Sarma, Chennai 2004-2005, page 34- www.sanskritweb.net/yajurveda

एक वा एतवानामह । यवरः। ताद परा वर आलत। यजापित रालोऽोऽभवत। ताद। यो मधोऽभवत॥ १॥ [[3-9-22-2]]

तादमधः। वकोऽमाश भवित। य एव वद। य तजापितरालोऽोऽभवत। ताद जापतः पशनामनपतमः॥ आऽ पः ितपो जायत। य एव व द। सवािण भतािन सभालभत। समन दवाजस वचसाय भरि। योऽमधन यजत॥ २॥ [[3-9-22-3]]

य उ चनमव वद। एत तवा एता दवता म। पश भत मधायालभ। यमव। यन यमयज दवाः। काम य मकवत। तऽमतमकामय। तऽमतमगन। योऽमधन यजत। दवानामवायननित॥ ३॥ [[3-9-22-4]]

Page 35: TaittirÁya-BrÀhmaÉa Book 3, Chapter 9 · वस॑व ाऽ ुगाय ण॒॒॒े॒ े छ सित॒ मिह॑ ॑नि। तजो॒े वा आ ̎म।्

TaittirÁya-BrÀhmaÉa, edited by Subramania Sarma, Chennai 2004-2005, page 35- www.sanskritweb.net/yajurveda

ाजापनव यन यजत कामण। अपनमारमव गित। एत व पण परााजापमषभ तपर बपमाल भत। सव कामः। सवा । सव िज । सवमव तना ोित। सव जयित। योऽमधन यजत। य उ चनमव वद॥ ४॥ मधोऽभवजत एित वद॥ २२॥ [[3-9-23-1]]

यो वा अ म लोमनी वद। अव म लो मोमहोित। अहोरा वा अ म लोमनी। याय ातजहोित। अव म लोमोमहोित। एतदनकित ह व परा। अ म लोमोमित। यो वा अ म पद वद। अव म पद पद जहोित। दशपणमासौ वा अ म पद॥ १॥ [[3-9-23-2]]

यशपणमासौ यजत। अव म पद पद जहोित। एतदनकित ह व परा। अ म पद पद जित। यो वा अ म िववत न वद। अव म िववतन िववतन जहोित।

Page 36: TaittirÁya-BrÀhmaÉa Book 3, Chapter 9 · वस॑व ाऽ ुगाय ण॒॒॒े॒ े छ सित॒ मिह॑ ॑नि। तजो॒े वा आ ̎म।्

TaittirÁya-BrÀhmaÉa, edited by Subramania Sarma, Chennai 2004-2005, page 36- www.sanskritweb.net/yajurveda

असौ वा आिदोऽ । स आहवनीयमागित। तिवतत। यदिहो जहोित। अव म िववतन िववतन जहोित। एतदनकित ह व परा। अ म िववत न िववतन जित॥ २॥ पद अिहो जहोित ििण च॥ २३॥ जापितमादिशिभ जापितरकामयतो भाव यि तजसाऽप ाणा अप ीा जापितः णाऽण थमन जापितरकामयत महा दवो वा अ जापित यतिभरप ीा णौ सवष वाणो य तदारष व िवभाणािदाः जापित िपतर यो वा अ म लोमनी योिवशितः॥ २३॥ जापितरिोक उरतः ियमव जापितरकामयत म हाातः वा एष एो लोक सव ह व त पय उ चनमव वद चायशीितः॥ ८४॥