the albanian london 5th of march 2012

8/2/2019 The Albanian London 5th of March 2012

1/24

NR. 5/9 www.thealbanian.co.uk [email protected]

Tel: 02082169527LONDON 5 MARS

E.U. FURNITURE LTDOfron mundesi fantastike per biznes me Kinen dhe Vietnamin

Ne kemi zyrat tona ne keto vende dhe ofrojme mundesi per hap-jen e bizneseve te reja qe nga tregeti mallerash, konfeksione,

elekronike etj. Na kontaktoni dhe ne ju ndihmojmeE.U. FURNITURE LTD.

Unit 2, The Cromwell Centre,24-30 Minerva Road London NW10 6HJ

Tel: 0208 961 8765

PASAPORTA BIOMETRIKEPR SHQIPTART

N BRITANIN E MADHE

GRUAJASHQIPTARE

SIPAS FLORABROVINS...

EKSKLUZIVE

KONFERENCA E GRUASSHQIPTARE MBARKOMBTARE

N LONDR, SHNON SUKSES

faqe 5

INTEGRIMI

EUROPIAN DHEROLI I MEDIASfaqe 9

SPECIALE faqe 6-7

NGA FIONA MCILWHAM


2/24

Aktualitet www.facebook.com/thealbanian.co.uk fa

DREJTOR: PETRIT KUANAKryeredaktor: BASHKIM METALIA

REDAKSIAAkil Koci, Daut Dauti,

Pranvera Smith,Brixhilda Ndini,Blerim Ciroka, Majlind Goge,

Claire Fletcher,Flori Slatina,

Kastriot Dervishi,Enkeleid Omi,Artan Zeneli,Jeni Myftari,

Agim Shabani,Anila Hoxha,Shefit Domi,

Web-design Shefdomi.comwww.thealbanian.co.uk

[email protected]

Tel/fax:02082169527

THE ALBANIAN

Ka vetm pak dit q kaardhur n krye t am-

basads shqiptare nLondr si Charg DAffairesdhe sht gjendur pran hallevet mrgimtarve t ktushm.

Kur akoma nuk e ka

marr firmn e presidentit Topi pr t qen Ambasador iJashtzakonshm dhe fuqiplot iRepubliks s Shqipris , z.MalBerisha, ka ndrmarr iniciativne madhe pr pajisjen me pas-aporta biometrike t t gjithshtetasve shqiptar q jetojn nBritani. Me nj projekt pilotZ.Berisha krkon q t bind zyr-tart n Tiran se numri i shqip-tarve q jetojn n Britani dheq krkojn t pajisen me pas-aporta biometrike sht vrtet imadh dhe se duhet domosdosh-mrisht hapja e nj zyre edhe

ktu n Londr pr hapjen zyrs pr pajisje me pasaporta bio-metrike.

Pr kt ambasada nLondr ka lshuar nj njoftim, kuu krkon ndihmn e t gjithmrgimtarve q dshirojn t

pajisen me pasaporta biometrike,q thjesht t drgojn nj emailn adresn e hapur pr kt ql-lim.

Ky sht lajmi m i

gzueshm pr shqiptart e k-tushm, nse do t kihet parasyshshpenzimet e mdha q duhet t

bj nj shqiptar pr tu pajisurme pasaport biometrike nShqipri, bileta vajtje-ardhje, sh-

penzimet e qndrimit, koha epritjes etj etj.Duket se kjo maraton do tmarr fund nprmjet ktij pro-

jekti, ku besohet se studimi i fiz-ibilitetit ekonomik do t rezultoj

pozitiv.Pr t gjith shqiptart e

Britanis krkohet q vetm tdrgojn nj email me krkesn

e tyre [email protected] posht mund t lexoni njof-

timin e ambasads shqiptare nLondr

NJOFTIMAmbasada e Repub-liks s Shqipris nLondr njofton tgjith bashkatdhetartshqiptar me banim nBritanin e Madhe dhen Republikn e Ir-lands, t cilt i plot-sojn kushtet pr tupajisur me PashaportaBiometrike t ShtetitShqiptar q t paraqesin krkesn etyre via on line nadresn elektronike tmposhtme:

[email protected]

Ky do t jet nj testnumerik. Si i till nukkrkon dhnien e iden-

titetit. Varsisht nga kynumr do vendosetHapja e Zyrs sLshimit t Pashapor-tave nga QeveriaShqiptare dhe Kompa-nia Aleat. Kjo do tvlej edhe pr studimine fizibilitetit ekonomik.Afati i aplikimit on-line fillon me datn 8

Mars 2012 dhe zgjatderi me datn 8 Prill.Inkurajojm tr ap-

likuesit t njoftojnmiqt e tyre nprrrjetet sociale Face-book, Titer dhe n atot komunikimit tprditshm elektronik

q t njoftojn nsedshirojn nj gj ttill.Ambasada e Repub-liks s Shqipris nBritanin e Madheinkurajon do shtetasshqiptar q dshiron t pajiset me PasaportBiometrike Shqiptareta bj kt brenda

ktij afati.Ambasada ShqiptareLondr

PASAPORTA BIOMETRIKEPR SHQIPTART N BRITANIN E MADHE

MAL BERISHAI NGARKUARI ME PUNE

I REPUBLIKES SE SHQIPERISENE BRTIANINE E MADHE


3/24


4/24

aktualitet www.facebook.com/thealbanian.co.uk faqe 4

Prezantuesja e BBC-s, JillDando, sht vrar nga njserb vrass me pages, pas

kritikave ndaj regjimit brutal tSllobodan Millosheviit.

Vrasja e ndodhur n vitin

1999 rikthehet n qendr t v-mendjes pas deklaratave t serbesBranka Prpa, gruaja e Slavko Cu-ruvija, prezantues i njohur nBeograd pr qndrimet e tij kritikendaj regjimit t Millosheviit, q uvra me nj plumb n kok n prillt 1999-s, dy jav para vrasjes sprezantueses s BBC-s.Branka Prpa shprehet se t dy vras-jet kan ndodhur n rrethana t ng-jashme dhe n nj distanc kohoret shkurtr.

Sipas saj, apeli i gazetaresDando n emr t refugjatve koso-var t lufts e bri at shnjestrt regjimit t Millosheviit.

Historianja serbe thot se

n vitin 1999, nj numr i madhnjerzish u cilsuan nga regjimi siarmiq politik dhe u kthyen nshnjestra t vrassve me pages.Po t shikosh kohn dhe rrethanate vrasjeve kupton se ato jan kryern t njjtin kontekst, evidentonvejusha Branka Prpa ngjashmritmes dy krimeve.

Faktikisht, si prezantuesjae BBC-s, edhe Slavko Curuvijaishin gazetar t profilit t lart dhe jan ekzekutuar n t njjtn

mnyr: me plumb nkok teksa ktheheshinn shtpi.

Jill Dando uvra n 11 prill 1999,

pak metra larg shtpiss saj n Londr. Prvrasjen e saj u akuzuaBarry George, komshiui Jill, nj vetmitar i ob-sesionuar pas armve.Ai u dnua me burgimt prjetshm n vitin2001, por Apeli e sh-palli t pafajshm dhe eriktheu n liri 7 vjet mpas.

Gazmira Ndoja

GAZETARJA E BBC-S U VRA SE U DOLIN MBROJTJE REFUGJATVE KOSOVAR

T LUFTS N 1999-N

BEJME TRANSPORT MALLRASH LONDER-SHQIPERIDHE SHQIPERI-LONDERTRANSPORT I SHPEJTE

DHE KORREKTTEL:0782115197

TEL:00355695826749

Kngtarja shqiptare, Rita Ora, sht ftuar

nga grupi britanik, ColdPlay, n turneun e

tyre t radhs n Evrop

Rita Ora do ta paraqes muzikn e saj para

nj publiku t gjer, pasi q ajo sht ftuarnga grupi britanik ColdPlay, q t performoj

n koncertet e tyre q do ti zhvillojn n

shum shtete t Evrops.

Miqsia e mir e shefit t kngtares

shqiptare, Jaz-Z, me udhheqsin e

grupit, Chris Martin, ka br q Rita Ora

t siguroj nj vend n grupin e kng-tarve t rinj q do t performojn n

koncertet e ColdPlay.

RITA ORA N TURNE

ME COLDPLAY


5/24


INTERVISTOIBASHKIM METALIA

Konferenca e Gruasshqiptare mbarkombtare,e para n llojin e vet q uzhvillua n Londr, hapi nj dritaret re shprese dhe integruese t gruasshqiptare. Fal Albanian Women

Network drejtuar nga znj. LidaRragami, q hodhi themelet reale tnj debati t qensishm mbi gruanshqiptare, jo vetm n trojetshqiptare por dhe n Diaspor, u be mundur q femra shqiptare q je-tojn dhe punojn n disa vende tEvrops , Shqipria dhe Kosova tmblidhen dhe t diskutojn sfidatdhe problemet q prballin gruanshqiptare.

Prfaqsuese nga forumedhe shoqata t ndryshme nga ktovende evropiane dhe Britania , de-putet t parlamentit t Kosovs ,politikan dhe prfaqsues t am-basadave shqiptare n Londr,pjestare nga komuniteti shqiptar nBritani , u mblodhn pr t disku-tuar n kt Konferenc pr gruanshqiptare.

Menjher mbas mbylljesmaraton tre ditore t ksaj konfer-ence arritm q ti marrim nj opin-ion legjends s gjall, forcs sfemrs shqiptare, mjekes, poli-tikanes dhe padyshim nj nn ,bashkshorte t devotshmeshqiptare; Zonjs Flora Brovina.

Zonja Brovina, dhe sfidatnpr t cilat numrojn nj kalvart gjat t jets s saj gjat regjimitdiskriminues dhe pervers serb, arritiq ti bj ball ksaj nomenklatureme forcn dhe guximin e nj femreintelektuale shqiptare.

Zonja Brovina cila sht domethniae pjesmarrjes suaj n kt Kon-ferenc t gruas shqiptare nLondr?

Jam e knaqur q vi n emr t Parla-mentit t Kosovs, dhe me ftes t or-ganizatorve, n nj takim ku marrin

pjes grat nga t gjitha trojet shqip-folse, vendet tona dhe diaspora nEvrop. Sigurisht si deputete e parla-mentit t Kosovs kisha nevoj tadgjoj zrin e grave gjithandej q tkuptoj m mir , jo vetm pr temat qu diskutuan n kt takim, por dhe nkontaktet e drejtprdrejta , problemetq pr t cilat po flasim dhe q u fol nKonferenc.

Kjo njohje sht reciprokesepse edhe kto gra duke qndruar prnj koh t gjat kan nevoj t marrininformacione t drejtprdrejta,konkretisht nga deputetet dhe t rinji-hemi pr nj teme q sht shum erndsishme edhe pr zhvillimin tonkombtar dhe shtetror e q sht

pozita e gruas dhe avancimi i saj ndo lmi.

Cili sht roli i gruas shqiptare nvendimmarrje?

Tanim jemi br nj vettdije ezgjuar. Po japim nj kontribut dhe njz, q po dgjohet do dit e mshum, i gruas, jo vetm n politik

por edhe n vendimmarrje dhe n ud-hheqje, n nivelet m t larta nKosov. Duke ia filluar nga pjesmar-rja prej nj t katrtat e deputetve t

Parlamentit t Kosovs q jan femra,pastaj duke qen ato prezent n punne Parlamentit, t komisioneve parla-mentare ku bhet puna kryesore dheshum profesioniste n nxjerrjen e lig-

jeve dhe duke kontribuar me njohjet e politikave q i kan msuar gjatshkollimit n nxjerrjen e ligjeve adeku-ate dhe ligjeve q na afrojn dhe t pr-

shtatshme me ligjet e BashkimitEvropian.E dyta grat n Qeverin e

Kosovs sot kan pozicione udhhe-qse dhe vendimmarrse sa asnjhernuk kan pasur deri m tani . Kemi dyzvendskryeministre dhe dy ministret rndsishme n sektort jo gji-nor, si dhe nj presidente femr q

po l nj pozit mjaft pozitive .Natyrisht ka shum pr tu

br , p.sh n n Kosov nuk kemiasnj Kryetare komune dhe faji sht i

partive politike , kemi shum nevojpr reforma n kuadrin e partive poli-tike dhe pozicione m konkrete nvendimmarrje dhe udhheqje n partit

politike.Kur thua se sht faji i

forcave politike mendon se ndikonsuperioriteti maskilist dhe inferior-iteti femror?

Do t thoja se qndrojn t dyja , porsigurisht nj shoqri e dal nga luftadhe nj shoqri n tranzicion mbi-zotrojn kto forca maskuline, jovetm n Kosov po kudo dhe n Bal-lkan.

Mos vall ndikon dhe tradita?

Tradita jon pr udi jo. Tradita jon epranon gruan t zonjn , por sa ajo e kashansin. Megjithat sht nj shoqrim e ashpr sepse po shihet , n tgjitha vendet e rajonit. Kto problemei kan t gjitha kto vende. Ne shpeshtakohemi npr takimet ndrparla-mentare t rajonit dhe i diskutojmkto shtje bashkrisht dhe nuk kandallim mes njri-tjetrit. PrkundraziKosova sht nj shtet lider pr sa i

prket avancimit t pozits t gruas nrajon dhe m tej.Ke marr pjes n takime dhe kon-ferenca, n vende t ndryshmeevropiane, si kjo q u zhvillua nLondr, sa mendon se femrashqiptare ka luajtur rolin e saj pr

tu integruar n shoqrin ku jeton ?

Kam marr pjes dhe e vlersoj shum

kt takim sepse ka qen nj takim iprgatitur dhe nuk ka qen nj takimkortezie pr tu par dhe pr tu prqa-fuar , por pr t kmbyer prvojat dhe

praktikat e puns, dhe pr t zhvilluardebate q ndoshta n arqe t tjera nukmund t paramendohet .Kto takime t tilla kam dshir tndodhin n Kosov dhe vende t tjeradhe t dgjohet zri yn ndryshe.Mirpo kam dshir q n kto takimet marrin pjes edhe komunitete ttjera ku shqiptart jetojn. Bie fjala nkt konference mungonin anglezt, qta kuptojn mirfilli q bashkatdhetarettona jo vetm ato q jetojn n Londr

por dhe ato q vijn nga shtetet e tjeraevropiane jan nj vetditje e zgjuardhe kontribuojn n avancimin efamiljes, komunitetit por dhe t gjin-is.Sa kan ndikuar qeverit shqiptaredhe a mendon se duhet t bhet mtepr pr gruan n emigracion?

N Kosov i kemi shum-

fishuar ministrit pr bashkpunim me jasht , si Ministria e Jashtme ,Zvendskryeministrin q merret meshtje t jashtme, Ministrin e Dias-

pors. Me diasporn duhen t merrenedhe ministrit tjera si jan Ministriae Arsimit ajo e shtjeve sociale dheekonomike.

Megjithat kur puna ndahetn disa persona nuk mund t bhet nj

plan global pr veprim dhe ky sht njproblem, aq m tepr kur komunitetin kto shtete nuk sht i kombinuarnga t gjitha territoret tona , ngaKosova, Shqipria, Presheva dhe Bu-

janovci, Maqedonia dhe m gjer.Prandaj them se duhet nj plan globaln bashkpunim me diasporn pr ta

ndihmuar q t mos asimilohet , tshkollohen si duhen dhe ti shfrytzo-jm kapacitetet e ksaj diaspore dhe josi po ndodh deri tani , domethnkemi vjel ndihm pr Kosovn dheShqiprin q emigrantt drgojn , sindihma financiare tek familjet e tyreose n forma t tjera . Ne duhet tiuofrojm mundsit e investimeve dhemundsi t tjera q ata e tregojn meafinitetin e tyre dhe sidomos gruajaktu mund t bj shum.

Nj aspekt tjetr social shqetsuespr shqiptart n Britani q sa vjene rritet sht dhe divorci , si mendonise cilat jan shkaqet q ojn n njvendim t till ?

Edhe n Kosov sht shtuar numri idivorceve disa parametra q jan neg-ative pr shoqrin ton por q e kan

nj baz ose q jan nj hara i zhvil-limit t shoqris. Nuk them vetm przhvillimet ekonomike , por dhe vetdi-

jesimit dhe ndrtimit t infrastrukturspr ti dal ball dhuns n familje dhevetdijesimit t gruas dhe antarve ttjer t familjes pr t drejtat e veta. Nfakt nuk e kam ditur se ka t dhna ttilla , duke ditur se familjet jan tmbrojtura nga tradita por them sedhuna n familje sht nj fenomen.Shoqrit e avancuara demokratike,sikurse dhe n Kosov, kan ndrtuarnj infrastruktur n mbrojtje t vik-tims, prandaj dhe sjell dhe divorce,mendoj un.

E konsideruar si nj model

i forcs s femrs shqiptare , farmendon se duhet t bj m teprgruaja shqiptare n prballimin esfidave globaliste?

N kt konferenc , nuk e di sesa unnvizua ajo q thash , por papunsia egrave n prgjithsi si n Kosov apodhe Shqipri dhe t gjitha territorettona, do t thot munges e Liris.Sepse baza e liris sht pavarsiaekonomike. Kjo sht e lidhur ngushtme shkalln e arsimimit , sepse nj per-son i paarsimuar mjaftueshm me njshkoll fillore apo shkoll t mesmesht m vshtir t gjej pun t pak-tn n Kosov se sa nj tjetr meshkoll t lart. Grat e punsuara dhe

t arsimuara n Kosov jan nivele tlarta n barazi me burrat , sepse nukmund t flitet pr analfabetizm dhediskriminim n baza shkollimi, pasinuk ka.

Por abstenimi n shkollim tlart n Kosov sht m i madhndoshta pr shkak t humbjes s per-spektivs dhe martesave , shtjeve tsiguris dhe nj mori arsyesh t tjera.Pra temat e shkollimit dhe punsimit

jan temat q duhen diskutuar mtepr, q ia sigurojn lirin dhe nj

baz m t mir ekonomike dhpavarsi m t mir ekonomike familjes. Kur familja ka nj bazekonomike, rrjedhimisht ka dheshoqria.

far do tu thoshit lexuesve shqip-tar n Britani?

Un e di rolin e diaspors edhe psejetoj n Kosov , e di rolin tek secilitve e ve dhe s bashku dhe ndikimete tyre tek shtetet respektive q ato kan

br q ti dalin ball atdheut jo vetmme arm n dor por dhe duke sakri-fikuar nga t mirat dhe mundi shumv-

jear q t ndihmojn familjen e vetdhe Kosovn n prgjithsi, qoft mehapjen e shkollave paralele, qoft dhenevojave t tjera . Kjo duhet eviden-tuar si sakrific pr pavarsin , pran-daj ata e kan gjithnj hisen e vet

prve mallit q kemi ne pr ktanjerz sepse jan tant. Ata e kan

hisen e vet n pavarsin e Kosovs,ata e meritojn gjithnj , hapsirn ekontributit. Natyrisht un pres q nesrata t prfitojn nga kjo hapsir.

GRUAJA SHQIPTARE SIPASFLORA BROVINS...

.... papunsia e grave n prgjithsi si nKosov apo dhe Shqipri dhe t gjitha terri-toret tona, do t thot munges e Liris. Sepse

baza e Liris sht pavarsia ekonomike


6/24


THE ALBANIAN

Pr her t par n Londr umbajt Konferenca e GruasShqiptare Mbarkombtare fal

puns dhe prkushtimit t jashtza-konshm t s palodhurs Znj. LidaRragami.

Qllijmet e Konferencs ishin:

Nxitja dhe fuqizimi i bashkpunimit mbarkombtar pzhvillim ekonomik, paqe, prosperitetdhe integrim t vndeve tona amtaren familjen Evropiane Mobilizimi i dhe fuqizimi iDiaspors Shqiptare pr kontribim nzhvillimin ekonomik t gjith trevaveShqiptare n Ballkan Ruajtja e Gjuhs dhe pa-suris kulturore Shqiptare n Diaspor Fuqizimi i Gruas Shqiptarn kt nism madhore pr t qnforc e madhe lvizse pr zhvillimekonomik, paqe dhe prosperitet

N Konference morn pjes Am-basadori i Shqiptarve, i Drguari me pun i Republiks s Shqipris n

Mbretrin e bashkuar, z. Mal Berishas bashku me bashkshorten e tij Znj.Donika Berisha; Ambasadori i Repub-liks Kosovs n Mbretrin eBashkuar, Z. Muhamet Hamiti; pr-faqsues t Qeveris s Republiks sKosovs, zv. Kryeministrja EditaTahiri; Parlamentarja e Republiks sKosovs Dr. Flora Brovina; Z. AvniDervishi, Kshilltar i lart politik prBashkpunim Ndrkombtar prZv/Kryeministrin e Kosovs Z. Behg-

jet Pacolli; Z. Lulzim Dragusha,Kshilltar i Ministrit t Diaspors nRepublikn e Kosovs, Z. IbrahimMakolli; Dr. Mirela Oktrova, Drejtore-sh e Televizionit Shqiptar (TVSH),

prfaqsues t Pushteteve Lokale tKosovs dhe Shqipris.

Pjesmarrsit n Konferencerdhen nga t gjitha trevat Shqiptare nBallkandhe nga e gjith DiasporaShsqiptare.Puna e Konferencs u hap me 2 Marsne dark, me takimin Rrjet Biznesi,ku u krijua mundsia e shkmbimit tideve t ndryshme n grupe apo me 1-1, u krijua mundsia e krijimit trrjeteve m t gjra njohjesh mes pjes-marrsve nga shtete t ndryshme dheatyre q jetojn n Angli.

Me 3 Mars isht dita pro-gramit t ngjeshur t Konferencs, kuu mbushn sallat e hotelit ku u mbajtKonferenca me Shqiptar nga an emban bota duke krijuar nje miniaturet bukur dhe lartsuar Shqiptare, dhe

nuk ishte vetm konferenca e GruasShqiptare, por platforma e

bashkepunimit gjithprfshirs kom-btar Shqiptar.

Konferenca u hap memirseardhjen e ngroht nga Znj. LidaRragami, Presidente dhe Themeluese eAlbanian Women Network (Organi-zata e Gruas Shqiptare) dhe organiza-torja e ktij aktiviteti. Pastaj u pasuame prezantimin e Znj. Rragami metemn: Krijimi dhe Fuqizimi iBashkpunimit Mbarkombtar przhvillim ekonomik dhe pr integrim nfamiljen Evropiane Elementt e do-mosdoshm t suksesit dhe reko-mandimet prkatse.

Znj. Rragami e hapi prezan-timin e saj me nj prmbledhje tgjndjes s ekonomis Globale, situatasot dhe pozicioni q z Shqipria dheKosova n kt sfid. Ajo u perqn-

drua n faktin q ndonse po bhen in-vestime nga bota n Shqipri dheKosov, prsri nuk jan n nivelin q

duhej t ishin duke patur parasyshpozicionin gjeografik, potencialin tur-istik dhe pasurit natyrore t vendevetona.Znj. Rragami theksoi dhe analizoi fak-tort kryesor t zhvillimit ekonomikdhe t rritjes s mundsive investuesesi jan: Bashkpunimi mbarkomb-tar, Diaspora Shqiptare, Fuqizimi iGruas dhe pjes e pandar puna e Qev-eris s Shqipris dhe Kosovs.Ajo theksoi se pa nj bashkpunimmbarkombtar me frymn e shn-dosh, pa nj platform globale nuk ka

bashkpunim t sukseshm. Ajo thek-soi se bashkpunimi duhet t jet n tgjitha sferat e jets shoqrore dheekonomike.

Znj. Rragami lanoi dheprezantoi kt platform globale, q do jet pika dhe ura lidhse mes gjithShqiptarve kudo q ndodhen, do jethub dhe mjeti mundsues pr

bashkpunim, fuqizim rrjeti per zhvil-lim ekonomik dhe investime: Shqip-tart pr Ndryshim dhe Integrim(Albanian for Change and Integration

ACI), tashm e ligjruar nMbretrin e Bashkuar dhe ne proest hapjes s nn-degve n Diaspor(mbi 10 shtete prfhsir ktu t gjithatrevat Shqiptare n Ballkan). Kjo plat-form do mbuloj hallkat shoqroredhe ekonomike t bashkpunimit dhedo jet pika lidhse globale pr gjithShqiptart pr t nxitur zhvilliminekonimik, shkmbim idesh dhe pro-

jektesh, pr t mundsuar replikimin emodeleve t sukseshme dhe pozitiven vendet e tjera, pa dallim kufinjshapo largsish gjeografike.

Zj. Rragami u ndal gjat nDiasporn Shqitare, duke theksuar seajo sht nj ndr elementt ky t suk-sesit t shvillimit ekonomik dhe pros-

peritetit t Shqipris, Kosovs dhegjitha trevave t tjera Shqiptare n Bal-lkan. Ajo theksoi se Diaspora sht ndy kategori: brezi i lindur dhe rritur ntrojet Shqiptare dhe brezi i ri (femijt e

brezit t par). Brezi i dyt i Diasporssht ai q krkon investimin ton qt ruajm gjuhn dhe atdhedashurin,

pasi ata do jen investitor t fuqishmn Ballkan pas 5-10 vite, dhe t ruhen

si qnsi kombtar, ndonse n dias-por.Prsri n pjesn e Dias-

pors, Znj. Rragami theksoi se e vet-mja mnyr q t ket nj

bashkpunim sa m efektiv dhe frytd-hns mes Diaspors dhe Dikasterevet Diaspors n Shqipri dhe Kosovsht q t ket tryeza t rumbullakta

bisedimesh dhe pune mes Diaspors qdo prfaqsohet nga Kshilli i Dias-

pors, (pjes e ACI - Shqiptart pr Ndryshim dhe Integrim). Ajo u bnthirrje intelektualve Shqiptar qduan t prfshihen dhe te kontribuojn,t jen pjes e ktij Kshilli, i cili doket prfaqsues nga do shtet. Pr mshum detaje mund t kontaktoni mee-mail n [email protected]. Rragami theksoi vakumin mo-mental q ekziston mes DiasporsShqiptare dhe Shteteve tona amtare,

dhe vuri n dukje trekndshin emundsimit t urs lidhse: Kshillit tDiaspors (pjese e ACI), Dikastereve

t Diaspors (Ministria e Diaspors nKosov dhe Drejtoria e Diaspors nMinistrin e Jashtme n Shqipri) dheAmbasadave tona n vendet prkatse.Ajo doli me nj plan pune konkret meafat kohor dhe prgjegjsi t qart-suara, pr t vn n vij dhe pr t im-

plementuar modelin e puns.Duke qn akoma te pjesa e

Diaspors, Znj. Rragami doli prsrime pika konkrete pune me afat kohordhe pergjegjsi prkatse pr GjuhnShqipe n diaspor, ku prgjegjsit

bien mbi Dikasteret e Diaspors, Min-istrite e Arsimit, Ambasadave tona dheDiaspors. Ajo theksoi krijimin e mod-elit n Angli me AmbasadorinShqiptare Z. Mal Berisha, dhe pastajreplikimin e tij n vnde t tjera.

Si element ky i zhvillimitekonomik dhe prosperitetit, Znj.Rragami theksoi Fuqizimin e GruasShqiptare. Si pjes e ktij procesi ajo

bri t ditur publikisht q do mbahen 9Konferenca t gruas, por tashm nBallkan. Kto Konferenca do jen si

pjes e Samitit Global t gruas dhe do prfundojn me 1 Gusht 2012. KtoKonferenca kan pr qllim fuqizimine Gruas, familjes dhe rezultatet e k-tyre Konferencave do drgohen nKombet e Bashkuara me 1 Shtator2012, si pjes e informacionit Global

pr gruan, pr tju dhn ktyre insti-tucioneve q t krijojn projektekonkrete dhe t ndrhyjn aty ku duhetme shum pun pr t sjell paqe,

prosperitet, rritje mundsish dhe rua-jtje t t drejtave njerzore. Pikat ku dobhen kto Konferenca jan: Shqipri(Tropoj, Tiran, Sarand), Kosov(Mitrovic dhe Prishtin), Maqedoni(Tetov), Mal i Zi (Ulqin), Serbi (Pre-shev) dhe nj n trevat ame (zona esakt pr tu prcaktuar). T gjitha Kon-ferencat n trevat Shqiptare do bhenn bashkpunim me grat Shqiptare q

jetojn n kto vende. Pr m shuminformacion, ju lutemi kontaktoni [email protected].

Znj. Rragami e mbylliprezantimin e saj m nj prmbledhjet planit t puns, prgjegjsit dheafat kohor pr t gjith ata q do ken

prgjegjsit pr t krijuar modelet e

suksesit, implementimin dhe rep-likimin e tyre. Ajo ju drejtua psemar-rsve me nj pyetje: Pse po e bjgjith kt pune dhe kush sht pasgjith ktij organizimi mbarkomb-tar?, dhe tha keto fjal mbyllse: E

bj pr fmijt e mi, pr fmijt tuaj.Historia jon Kombtare sht mijravjeare, secili nga ne jeton maximuminj jet 100-vjeare.

Ku largohemi nga kjo jetnuk marrim dot me vete as pasurin evn, as parat e vna. POR, nse nuk

bashkepunojme pr zhvillim dhe pros-peritet, ather nga kjo jet do marrimme vete shansin dhe mundsin qfmijt tan t ken nj jet m t mirse ne dhe do ua largojm dshirn emadhe t jetojn apo t kthehen nvendet tona Amtare n Ballkan. Unnuk pranoj kt prgjegjsi morale,dhe nuk duhet t bjm gabimet q

jan br nga disa nga udhheqsittan t mparshm, mime t cilat

vazhdojm ti paguajm ne si Komb!Prezantimi i dyt u b nga

Ambasadori i Shqiptarve n

Mbretrin e Bashkuar, i ngarkuari mepun Z. Mal Berisha, ku prshndeti

pjesmarrsit, organizatort e Konfer-encs, Lida dhe Luan Rragamin dhefoli rreth rndsis s ruajtjes s

KONFERENCA E GRUAS SHQIPTARE MBARKOMBTARE

N LONDR, SHNON SUKSES


7/24


Gjuhs Shqipe. Ai solli nj shmbullkonkret, ku vlerat dhe kulturaShqiptare jan tashm pjes edhe e re-

portereve muzikore n sallat m pres-tigjoze t artit muzikor n Londr, kunj kompozitore e muziks kalsikehapte dhe mbyllte kolazhin e saj me

pjes nga Moxart dhe Stint e Vivaldit,por n zemrn e kolazhit kishte StintShqiptare, muzike klasike me motiveShqiptare dhe si u shpreh Z. Berisha,n at sall prestigjoze, muzika foliShqip.

Z. Berisha, foli gjithashtu pr rndsin e bashkepunimit przhvillim ekonomik, rolin e Gruas dhe

prkrahjen q Ambasada Shqiptare dojap n kt nism madhore. Ai vlere-soi Konferencen si nj veprimtarishum t rndsishme n valn eKremtimit t 100 vjetorit t pavarsiss Shqipris.

Fjalimi i Z. Berisha u pasuanga Ambasadori i Republiks sKosovs Z. Muhamet Hamiti, ku pr-shendeti pjesmarrsit dhe aktivitetin.Zv. Kryeministrja e Republiks sKosovs Dr. Edita Tahiri foli gjersisht

pr rolin e Gruas Shqiptare nShekullin e 21-t, sukseset dhe sfidat

dhe u ndal me konkretisht n rolin eGrave n pushtet, t cilat, theksoi ajo,sapo marrin detyrn harrojn q duhett mbshtesin t grat e tjera pr t

patur po t njjtin sukses. ZVKMpropozoi gjithashtu q 8 Konferencavet Gruas q do bheshin n Ballkan tishtohej dhe nj zon nga amria,

propozim i cili rriti numrin e Konfer-encave n trevat Shqiptare n Ballkann 9-t.

Dr. Flora Brovina, parla-mentarja e Republiks s Kosovs,

bri nj fjalim motivues pr ecurin efemrs Shqiptare n nj Kosov Shtet,sukseset, arritjet, vshtirsit dhe sfi-dat. Ajo u shpreh q Znj. Rragami nakrojoi n mes t Londrs nj Shqipri

t vogl dhe ku m mir duhej t ndod-hte kjo sesa n tokn Angleze ku para99 vitesh u vendos t ndahej Kosovadhe trevat e tjera Shqiptare ngaKosova.Para s t mbyllej seanca e par e Kon-ferencs, q do pasohej nga dreka dheseanca e dyte e prezantimeve, u sh-

prndan cmime pr disa gra q shihensi figura dhe modeli i femrs Shqiptaren jetn Shoqrore, prefesion, art, poli-tik etj.

U nderua me mim Dr. FloraBrovina, si femra Shqiptare heroindhe model e njohur gjat lufts sKosovs, pr sakrificat prsonale dhefamiljare, mbijetimin dhe tashme

pishtare e Demokracis n nj Kosovt lir, si dhe nj shkrimtare e talentuar.ZVKM Dr. Edita Tahiri u nderua memim pr rolin e gruas n politik.Zonja e nderuar Vitore Stefa Leka,

Nn Lokja e Kosovs, Nn Tereza eTriestes, Shkrimtare dhe poete, ajo qmbijetoi prsekutimin e egr Komunistn Shqipri, por q ka tolerancn hu-mane dhe kombtare pr paqe dhe

prosperitet, ajo q kshillon t moskthehet koka prapa, por vetm prpara.Zonja e nderuar dhe kngtarja e tal-entuar Alida Hisku u nderua memimin e Artit pr arritjet e saj nfushn e muziks, duke qn fituese eshum mimeve vite me radhe n fes-tivalet e kngs n Shqipri n vitet70-80, deri sa karriera e saj u ndam dysh nga sigurimi i shtetit dhe Par-

tia Komuniste pr idet e saj, dukeln dy fmij t vegjl, ku me i vogliishte vetm 7-muajsh. Ndonse u goditnga jeta n burgjet komuniste, ku dhu-

nimet dgjoheshin dhe mbyteshin nga betoni i qelive, ajo mbijetoi dhe jovetm kaq, vazhdoi karriern e sajdhe ishte ajo q mbshteti luftn eKosovs m ndihma ushqimesh dherroba, duke drguar 5 aeroplana mendihma, vlera e t cilave shkonte mbigjysm milioni Eurosh. Alida, e emo-cionuar, prshndeti t gjith pjesmar-rsit dhe Znj. Rragami dhe vlersoidhnien e mimit duk thn q kjo

ishte nj dit e veant dhe e paharruarpr t.mim ju dha dhe Am-

basadorit t Paqes Globale Z. CanTahiri, pr punn e palodhur q ka br

pr kt aktivitet, duke angazhuarkngtart, kameramane etj. Z. Tahirisht i njohur pr punn e tij human-itare q bn n Gjermani n mbshtetjet vlerave dhe kulturs Kombtare.Dr. Flora Brovina solli dhurat prLida Rragamin n emr t grave nKuvend t Republiks s Kosovs.Aferdita Xheladini solli nj dhurat prLida Rragamin n emr t ShoqatsNn Tereza dhe Shoqats KulturoreNermin Vlora Falaschi nga Heidel-

bergh, Gjermani.Mesuesit e palodhur t

gjuhs Shqip n Angli u mirnjohnpr punn e tyre t shkelqyer dhe te palodhur me medalje, konkretisht:Zyra Elezi, Mirjeta dhe Ismet Pali,

Nexhmije Ahmeti, Anila Zeqiri, SaniePali, Silva Daci, Luan dhe LidaRragami.Koha e dreks ju dha mundsi pjes-marrsve t bisedonin, krijonin njohjedhe rrjete m t mdha shoqrore dhe

bashkpunimi, si nj ndr qllimetkryesore t konferencs.

Seanca e dyt e Konferencsu pasua me prezantime mjaft mo-tivuese, dhe u hap nga Z. AvniDervishi, Kshilltar i lart politik iZVKM Z. Behgjet Pacolli. Z. Dervishitrajtoi temen Fuqizimi i Gruas Si

munden grate te pershpejtojne procesine integrimit? Fuqizimi i Gruas n Poli-tik A sjell zhvillime t qn-drueshme?. Ai foli gjr dhe me

statistika rreth fuqizimit t gruas dherolit t saj qeveriss, si dhe fuqizimine saj si hallk e rndsishme e inte-grimit t vendeve tona n familjenEvropiane.

Dr. Mirela Oktrova, Drej-toreshe e televizionit Shqiptar TVSH,trajtoi temn: Risk, sfid apo shans

profili mediatik i gruas shqiptare nperspektivn e objektivave gjinor tmijvjearit (Analiz dhe perspek-

tiva), duke i br nj analiz t holl-sishme zhvillimit t Shoqris dheGruas n epoka t ndryshme.

Znj. Leonora Visoka Weller bri nj prezantim motivues dukekapur temn Tranzicioni i FemrsShqiptare n 20 vitet e fundit dheimazhi i saj n bot. far do t thott jesh Grua Shqitpare n shekullin e21-te. Leonora ishte objektive ndiskutimin e saj dhe realiste prgjendjen e gruas sot, pozicionin e sajdhe far pritt t bht me shum ngaqeverit pr t mbshtetur zhvillimin esaj, prfshir ketu grat q marrin

pozita qeveritare, t cilat duhet t bejnm shum pr t ndihmuar gruan.

Znj. Vitore Stefa Leka i pr-shendeti pjesmarsit dhe foli rreth

rndsis s bashkpunimitmbarkombtar pr zhvillim dhe rolitt gruas n kt nism. Ajo u ndal mekonretisht pr t kujtuar grat Shqip-tar t rna n luftn e kosovs, prlirimin e vendit, liri t ciln brezat eardhshm gzojn.Z. Luan Rragami trajtoi temn Roli i

burrit dhe shoqris n prkrahjen prprparimin e femrs Shqiptare. Tabutdhe pengesat kryesore. Rekomandimet

pr t mbshtetur ndryshimet n rolindhe poziten e gruas Shqiptare przhvillim ekonomik dhe shoqror.Prezantimi i tij u prit me shum interes,

pasi ai po fliste nga opozita e gruas,duke theksuar faktin q mentaliteti ynshoqror, n prgjithsi, e ndrydh fem-

rn dhe ecurin e saj. Ai theksoi sefemra duhet t ndrgjegjsohet pr tdrejtat e saj, por dhe pr t drejtat q

burri mund t ket mbi t, pr t mos

lejuar violencn dhe abuzimin, i cilimund t jet verbal apo fizik. Ai thek-soi se elsi i suksesit t femrs qn-dron n forcn e saj mendore,ndergjegjsimin dhe guximin e saj prt ndryshuar ato q pengojn pr-

parimin.Znj. Teuta Halili ngriti zrin

e gruas me aftsi t kufizuara, tabut eshoqrsi, ndryshimet q duhen brdhe punn e saj t madhe n kt drej-

tim.Znj. Remzie Duli dhe Adelina Toplica,secila trajtuan temen fuqizimit tfamiljes, nns, Komunitetit dhe nxit-

jes s atdhedashuris.Znj. Dava Gjoka prshendeti pjesmar-rsit dhe aktivitetin, duke prcjell mo-tivimin q Konferenca i dha, t kolegete saj n Itali.Pas Seancave t prezantimeve, Kon-ferenca vazhdoi me tre seminareedukuese: (1) Arti i udhheqjes dhendertimi i profilit personal nga ShonaRowan; (2) Gruaja dhe Fuqia Medi-atike, nga Dr. Mirela Oktrova; (3) Si tfillojm njbiznes dhe t ndrtojmrrjete njohje pr sukses, nga SueTonks.

Gjat gjith dits s Konfer-

encs, isht nj sall e dedikuar pr Ek-spozitn e Krijuesve Shqiptar, disa

pr t prmendur: foto nga lufta eKosovs (150), nga Dr. Mirela Ok-trova; Piktura nga femijet Shqiptare trritur n Angli Enriko dhe Stela Gjeta;Libra nga autor t ndryshm si Z. MalBerisha, Fatmir Terziu, Vitore StefaLeka, Alida Hisku, Mardena Kel-mendi; Koleksion muzikor nga t tal-entuarat Alida Hisku dhe AlmaHyska-Civeja.

Konferenca e dits u mbylln dark me nj koncert madhshtordhe argtues live deri n mesnat mekngtaret e njohura dhe t talentuaraAlida Hisku, Alma Hyska dhe Benita

Pula ku ndezen salln dhe u shoqruanme valle dhe kercime energjike t pjes-marrsve nn tingujt e zerave t tyre tembl.

Ne dark u dhan tufa melule pr pjesmarrsen nga SlloveniaGanimete Shala; pjesmarrsen nga Ka-menica, Gjilani- Besa Hoxha; dy asisi-tentet n konferenc: Hatixhe Lamnicadhe Silva Daci; Aferdita Xheladini

pjesmarrse nga Gjermania; dhe LiriMustafa si pjesmarrse nga Italia dhe

prezantuese e Koncertit t darks.Dita e tret e aktivitetit filloi

me vizita turistike n Londr dhe pas-

dite, Ambasada Shqiptare organizoi njepritje t shklqer pr t gjith pjesmar-rsit me nj koktej. I ngarkuari me

pun z. Mal Berisha prshndemysafirt dhe shprehu nderin dhe k-naqsin q kisht prezencn e shqip-tarve nga treva t ndryshme, duketheksuar se Konferenca e GruasShqiptare ishte aktiviteti m i rnd-sishm q ka br q nga caktimi i tijn detyrn e tij t re.

Dr. Flora Brovina falenderoiZ. Berisha pr ftesn dhe i uroi pun tmbare dhe suksese n detyrn e tij tre. Falenderoi Znj. Lida Rragami prKonferencn dhe suksesin e saj.Znj. Lida Rragami falenderoi t zotin eshtpis Z. Berisha pr ftesn dhe prit-

jen e mir, qe po krijonte nje mbyllje t

shkelqyer pr nj Konferenc madhormbarkombtare 3-Ditore.

Ajo u shpreh, q si qllim iKonferencs ka qn nxitja eBashkpunimit mbarkombtar n tgjitha sferat, dhe Konferenca,

prvecse planit t detajuar t punsdhe temave mjaft t mprehta, ka kri-

juar hapsira bashkpunimi. Dhe vetKonferenca ka shrbyer si nj model

pr bashkpunim, e cila doli me suk-ses dhe tregoi rezultatet pozitive t

para.Ajo theksoi se vetem duke

bashkepunuar, duke qn t sinkro-nizuar dhe t ko-ordinuar, duke qnn unitet pr zhvillim ekonomik, do ar-rijm t bjm Shqiprin dhe

Kosovn modelin pozitiv Ekonomikn Ballkan, Evrop dhe Bot.


8/24

aktualitet /www.facebook.com/thealbanian.co.uk faqe 8

NGA SAMI ISLAMI

N jra nga fushat q, gjithsesi,ndikon n ndrgjegjsimingjuhsor t profileve t

ndryshme shoqrore, padyshim janmediat. Me media secili nga ne sht

n kontakt gjat gjith dits; si me atot shkruara, gazetat ditore ose peri-odike, revistat , poashtu edhe me me-diat elektronike, televizioni, radioja,interneti etj. T gjitha ngjarjet q ndod-hin n vend a n bot, si dhe t gjithaaktivitetet e tjera nga fusha e kulturs,shkencs, sportit etj. transmetohen telexuesi apo dgjuesi kryesishtnprmes gjuhs. S kndejmi pra,kur jemi te gjuha, mund t bhet

pyetja, sa jemi kritik pr at se si po eflasim, apo po e shkruajm at? Kjoshtje n rend t par i v n

prgjegjsi njerzit q direkt apo indi-rekt merren me gjuh. Nuk mjafon qme gjuh t merren vetm gjuhtart,si ndoshta mund t mendoj ndokush.

Gjuha sht e t gjithve, apo jo?Duke e pasur parasysh,mungesn e nj ndrgjegjsimi jo tmjaftueshm gjuhsor t ksaj kate-gorie intelektualsh, gabime t tilla nmediat tona, po dalin pr dit e mshum. Ksaj radhe, mendoj, se ia vlent preken vetm disa probleme t ksajnatyre. T shkojm me radh!

Shpesh na ka rn ti dgjojm, apo tishohim t shkruara konstruktet, si: Njqift bashkshortor e adaptoi nj fmij.

N jetimore presin pr tu adaptuaredhe shum fmij t tjer etj. A e dijnata ( n rend t par gazetart, por edhet tjert, si lektort, redaktort etj.)domethnien e ksaj fjale? A konsul-tohet mjaft fjalori (edhe pse edhe prFjalorin e Gjuhs Shqipe ka far tthuhet, sigurisht edhe pr mungesat etij)? Megjithat le t shohim se thotai?

Fjalori i Gjuhs Shqipe,Tiran, 2006, f. 26 jep kt shpjegim:ADAPT/OJ, kal. -OVA, -UAR , pr-dorim librar PRSHTAT. Pra, prsh-tat nj dhom pr ta br klas, ose

prshtat nj tekst pr nj nivel arsimit caktuar etj. etj.Nga kjo del qart se fjala q do t

duhej t prdorej pr t shprehur kup-timin q e prmendm m lart nuksht ADAPTOJ, por sht ADOP-TOJ. Nga lat. ADOPTARE q do tthot marr nj fmij t huaj dhe e

bj si timin (n lidhje me kt shih: B.

Klaiq, Fjalor i Madh i Fjalve dhe i Sh-prehjeve t Huaja, Zagreb 1974, f.14).S kndejmi shembujt q i morm nshqyrtim do t duhej t dilnin kshtu:

Nj qift bashkshortor adoptoi njfmij. Dhe : N jetimore presin prtu adoptuar edhe shum fmij ttjer, por jo: N jetimore presin prtu adaptuar edhe shum fmij ttjer etj.

Nuk jan raste t rralla kurmund t haset n prdorim t gabuaredhe fjala BIRSOJ (folje),BIRSIM (emr), I, E BIRSUAR(mbiemr), n kuptimin e adoptimit.Po ktu sht nj problem tjetr, sefjala (folja) BIRSOJ po prdoret

gabimisht edhe ather kur ka t bjme fmijn e gjinis femrore. Dihetse fjala BIRSOJ vjen nga fjala BIR (i biri) q normalisht i referohet nj

fmije t gjinis mashkullore. NFjalorin e Gjuhs Shqipe , 2002, fjalaBIRSOJ prdoret edhe kur shtfjala pr adoptimin si t nj djali,

poashtu edhe apo t nj vajze! P.sh.Nj qift e birsoi nj djal, por edheNj qift e birsoi nj vajz! Pra nsebirsoj prdoret kur adoptohet njfemij i gjinis mashkullore, kur kemi

t bjm me fmij t gjinis femroreduhet t prdoret fjala bijsoj (pranga bij). S kndejmi mund t kon-statohet se konstrukti i drejt do tduhej t ishte Qifti e BIJSOI njvajz. Por jo e BIRSOI njvajz!. Fjaln BIJSOJ do ta gjejmn Fjalorin e Gjuhs Shqipe (botim ivitit 2006, f.91), por jo edhe n botimete m hershme. N fjalor gjejm ktshpjegim: Bijsoj, e bj bij n shpirt ,

bijoj.

Nj shtje tjetr q,ndoshta, vlen t shqyrtohet ktu shtedhe ngatrrimi kuptimor (semantik) ifjalve dshmor dhe martir ( ngagreqishtja martyros flijues, dshmoretj. , B Klaiq, f.815) . Duke mos editur, ndoshta, se kto dy fjal jansinonime , shpesh ngatrrohen. M karn ti dgjoj n RTK, n RTV 21, e

gjetiu kto dy fjal n konstrukte si:Varrezat e dshmorve dhe t mar-tirve i vizitoi nj delegacion shtetror.

N varrezat e dshmorve dhe mar-tirve do t mbahet nj prkujtim rasti.Ose edhe m paradoksale: Sot u prku-

jtuan 5 dshmor dhe katr martir! etj.Dihet mirfilli, se, ashtu si i kemifjalt (sinonimet) djal- un, vajz-

goc, fmij-kalama etj , poashtu kemiedhe sinonimet dshmor dhe mar-tir. Dhe kur jemi ktu, sht e natyr-shme se shembujt q i morm nshqyrtim do t duhej t prdoreshin menjren apo tjetrn fjal, ose edhe me tdyjat por pa lidhzat e, edhe, dhe. Sevet prdorimi i ktyre lidhsave delsikur kto dy fjal jan t ndryshmekuptimisht e jo sinonime. Krejt nrregull do t ishte sikur n mes t k-tyre fjalve t prdoreshin lidhzatveuese ose , a, apo. N kto raste kup-timi i fjalis mbetet i njejt por i sh-

prehur me nj nj sinonim tjetr. P.sh:Varrezat e dshmorve (ose t mar-tirve) i vizitoi nj delegacion shtetror. N varrezat e dshmorve (ose mar-tirve) do t mbahet nj prkujtimrasti, etj. Nse fjalia q sapo e cituamdo t mund t merrej si e e rregullt,ather formulime t rregullta do t

mund t quheshin edhe konstruktet:Disa djem dhe una po luanin noborr! , ose Pes vajza e dy goca je-tojn n t njejtin pallat! etj.

Nj tjetr fjal q na bie shpesh ta dgjojm , ose ta shohim tshkruar sht edhe emri viktim-a.Edhe kjo fjal shpesh po prdoret me

kuptim t gabuar. Krejt sht n rregullnse kjo fjal prdoret n konstruktet tilla, si: Kto ishin viktima ttrmetit (nse dikush humb jetn apolndohet nga kjo fatkeqsi natyrore),ose Duhet t prkujtohen viktimat elufts, etj. Por kur ndesh konstruktet,si: Kto ishin viktima t pafajshme! Nluftn e Kosovs pati shum viktima t

pafajshme! etj. (RTK) kjo nuk shkon.Konstruktet e tilla jan gabim pr arsyese vet fjala viktim prmban kupti-min e pafajsis. Viktim t fa-

jshme nuk ka. T gjitha viktimat jant pafajshme.

Edhe n fjalor e gjejm ktshpjegim:VIKTIM-A Ai q vdes aq lndohet gjat nj aksidenti afatkeqsie natyrore , nga dikush, nganj luft etj. viktimat e trmetit, 2 vik-tim e agresionit. 2. ai q pson pa t

drejt nga nj veprim i gabuar , ngadikush q e mashtron, nga nj qndrimi caktuar etj. viktim e vetvetes, vik-tim e nj mirbesimi; viktim edashuris (Fjalori i Gjuhs Shqipe,Tiran, 2006, f. 1188). Pra nse themiviktim e pafajshme, sht krejt nj-soj sikur t themi Uj i lagsht(!) (ujinuk mund t jet i that, apo jo?!) apo

akull i ftoht(poashtu as akulli nukmund t jet i ngroht!) etj.

Dhe krejt n fund vlen t prmendet se tani von, n n disamedia tona, si n Top Channel, TVSH,etj, pr fjaln thashetheme-t, po pr-doret nj trajt tjetr thashethemnaj-a.Kjo fjal ,si formim krejt artificial,mendoj, se sht e panevojshme. shtinteresant se n Fjalorin e GjuhsShqipe , Tiran , 2006 (pra botimi ifundit) kjo fjal del nformnthashethemanj-a, e jothashethemnaj-a, si po dgjohet nmedia. Ky mosstabilitet , ndoshta,dshmon qart se kjo fjal vshtir postabilizohet. Kjo divergjenc t bn tmendosh se kjo fjal e re (edhe kshtusi sht) a sht gabim n mediathashemnaj-a apo n fjalorthashethemanj-a?

GJUHA E MEDIAVE DHE DISASHKARJE KUPTIMORE

Kur jemi te gjuha, mund t bhet pyetja, sa jemi kritik pr at se

si po e flasim, apo po e shkruajm at? Kjo shtje n rend tpar i v n prgjegjsi njerzit q direkt apo indirekt merren megjuh. Nuk mjafon q me gjuh t merren vetm gjuhtart, si ndoshtamund t mendoj ndokush. Gjuha sht e t gjithve, apo jo?


9/24


Nga Mehmet ELEZI

Shkollat e para shqipe jan hapur n Shkodre rrethin rreth 400 vjet m par dheshkolla e lart t paktn 134 vjet m par.

Shkodra ka pasur observatorin e par astronomikn Ballkan. Gjat qindvjearve Shkodra ka qennj metropol i qytetrimit shqiptar e madje bal-lkanik. Pr disa dhjetvjear shteti komunist e

pati zyrtarizuar nj tez t uditshme, sipas scils e para shkoll shqipe n trojet shqiptare

sht hapur vetm n vitin 1887 n Kor. N ku-jtim t ksaj ngjarjeje 7 marsi qe shpallur si ditakombtare e msuesit.

Shkolla e Kors bashk me poezin eNaim Frashrit q i thot ta paim pr jet huaka at rndsi q ka, por t dhnat historike jant tjera, krejt t tjera. Shkollat shqipe n viset ve-riore t Atdheut kan gjalluar t paktn qysh prejkatrqind vjetsh. At Donat Kurti n nj studim t

botuar te Hylli i Drits m 1935 flet pr t parnshkoll shqipe n vitin 1638. Si t parat shkollapr sa dijm na ai prmend tri: shkolla ePdhans (lexo: Pllans), e Blinishtit e e Shko-drs. Pr t parn thot se sht hapur m 1638.

Ndrsa studiuesi amerikan Edvin Zhak (EdwinJacques) n librin e tij t njohur Historia e pop-ullit shqiptar nga lashtsia deri n ditt e sotme(The Albanians: An Ethnic History from Pre-His-toric Times to the Present) i on shkollat e parashqipe pak m prpara n koh, n vitin 1632.

Shkolla e par, e dokumentuar, ngjuhn shqipe u hap n Vel t Mirdits m1632, shkruan ai. Por kjo nuk ishte e vetmja.Sipas tij Nj tjetr shkoll mjaft e hershme ishtehapur n Kurbin m 1632. Prve shkrimit eleximit aty msohej gramatika shqipe dhe pr-doreshin librat e Bardhit, Budit e Bogdanit. His-toriani E. Zhak shton se edhe t tjera u hapn nPllan, nj fshat afr lumit Mat, m 1638, nTroshan, m 1639, dhe n vet qytetin e Shkodrsm 1698. Autori prmend disa prej msuesve qshrbyen n kto shkolla. Trheqin vemendjenmbiemrat e tyre: Shqiptari (Gjon), Shkodrani(Filip), dhe nj i tret Dhrmiu (Dhimitr), q mesa duket sht prej nj krahine jugore t vendit,

prej Dhrmiut.M pas u eln shum shkolla t tjera.

Derisa m 1878, pra nj dhjetvjear para shkol-ls s par shqipe(!) t propagands s dik-taturs, n qytetet veriore shqiptare e deri nDurrs, si nnvizon studiuesi amerikan, kishte21 shkolla t tjera fillore shqipe, q zhvilloninveprimtarin e tyre. Ai sqaron se secila prej k-tyre shkollave kishte rreth tridhjet nxns,

prve asaj t Prizrenit, e cila kishte tetdhjet.Pr arsye t njohura historike kto shkolla fillim-isht u hapn n rrethin: n Shkodr dhe n

prgjithsi n qytete pushtuesi kishte kontroll tfort, t prqndruar, dhe kjo e vshtirsonte derin pamundsi hapjen e nj shkolle shqipe.

Shkollat ishin fetare, katolike. Kjo pr-mas ishte e kuptueshme pr kohn, nuk mund tishte ndryshe. Katolicizmi prfaqsonte fen e

par t shqiptarve. N ato kushte sidomos, kurnprmjet trysnive me e ndrrue fen pushtuesi

synonte deri asimilimin, mund t thuhet se ka-tolicizmi ishte pjes qensore e identitetit shqip-tar. Katolicizmi prfaqsonte kulturn dheqytetrimin perndimor. E. Zhak citon nj klerikfraneskan shqiptar t quajtur Leonardo, i cili,lidhur me thelbin e ktyre shkollave, pohon: Ne

jemi m shum misionar t qytetrimit se sa tfes.

N kt hulli sht edhe Kuvendi i Ar-brit, i mbajtur m 14-15 janar 1703, t dieln edyt t Epifanis, n Kishn e Shn Kollit nMrkinj t Lezhs. Si dihet ai u organizua menismn e nn kujdesin e drejtprdrejt t nj papet madh, Klementi XI, Albani. Studiuesit kanvn n dukje se nn veshjen fetare t ktij ku-vendi t organizuar prej nj pape me gjak shqip-tar fshihej edhe synimi i madh me e mbajt gjallshqiptarizmn, n kushtet e pushtimit osman.

Edhe fakti q dokumentet e ktij Ku-vendi historik u botuan njhersh n latinishtedhe n shqip, treqind vjet m par, dshmonqartsisht kt synim, ashtu si dshmon se

njerzit q shkruanin shqip nuk ishin t pakt, praas shkollat ku ata kishin msuar e msonin shqip.Sivjet ishte treqindvjetori i Kuvendit t Arbritdhe shteti n Tiran bri gjumin e madh, bashkme institucionet e veta akademike, prfshi m trndsishmin institucion shkencor t vendit,Akademin e Shkencave t Republiks sShqipris. Vijimsi e t njjtit qndrim shprfil-ls q u mbajt edhe pr Nnn Terez, n vitin eLumnimit t saj. Po t mos kish br zhurmshtypi, edhe aq sa u b me kt rast pr Shenj-toren e madhe, e q ishte shum shum pak, edheaq nuk do t ishte br.

Por le t kthehemi prap te shkollat.Asnj botim zyrtar nuk i prmend ato. Tekstetmsimore n shum vshtrime vazhdojn metezat e vjetra. Ndodh pr munges prgjegjsie t

institucioneve shtetrore, pr padije, pr ateizm,apo sepse jan gjurmt e fryms kundrkom-btare t diktaturs, e cila e vinte inernacional-izmin e ideologjin mbi interesat kombtare? At gjitha kto kan gisht s bashku n kt mbas-dore?

Prhapsimi i nj mashtrimi t till his-torik e ligsisht t shmtuar pr qytetrimin evendit tnd, duke e uar hapjen e t pars shkollshqipe gati treqind vjet m von se sa sht evrteta e dokumentuar prej studiuesve, pr mtepr n mes t nj Europe ku lulzojn univer-sitete mijvjeare, sht me t vrtet dika

prbindshore. Esht nj ndr shrbimet m tkqia q i bhet lenies (kombit) shqiptare dhe

padyshim nj investim pr llogari t qarqeveparake etnonacionaliste ballkanike. T gjith dik-tatort e rroposin popullin e vet, por jo edheqytetrimin e trashguar, kulturn e gjuhn e t ij.

Ajo q ka ndodhur e pjesrisht po ndodh edhe sotShqipri, sht e pakundshoqe n llojin e vet.

Me sa duket ishte quajtur politikisht m

e dobishme q, pr inat t Shkodrs e t Veriutkundrkomunist, pr urrejtje ndaj katolicizmit eqytetrimin perndimor, le t fundohej edhetrashgimia kulturore e qytetrimi europian ikombit.

Me fjal t tjera, jo nusja q kruhej memullixhin, por plaka shtrig klithi: pr inat tsime r tim bir e shtifsha n dh!Historiani amerikan Edvin Zhak n veprn e nalt-

prmendur shton se m 1877 n qytetin e Shko-drs kishte edhe nj qendr me ndikim prarsimin e lart, Kolegja e Shn Franesk Savierit,q pajiste me arsim teknik e tregtar rreth 400 stu-dent.

Kjo shkoll e lart ishte edhe njqendr shkencore pr krejt Ballkanin, jo vetm

pr Shqiprin. Sipas ktij autori, nj risi shken-

core n Kolegjin e Shn Savierit ishte Observa-tori Metereologjik, i themeluar aty m 1888, si ipari observator astronomik n Ballkan. Ky ob-servator, thekson Zhak, i vazhdoi shrbimet e tijt vlefshme deri m 1946, kur u konfiskua ngaregjimi komunist. Shkodra kshtu dshmohetedhe nj her si nj qendr me pesh e qytetrimit

perndimor jo vetm n shkall shqiptare, poredhe m gjr, n shkall rajonale.

E vrteta duhet m n fund t thuhet:datat e themelimit t shkolls s par t lart nShqipri nuk lidhen me institutet q i shpalli meshum zhurm pushtetit komunist e q vazhdo-

jn edhe sot me u njoh si data zyrtare t fillimitt shkolls s lart. Shkolla e par e lart shqipedaton t paktn vitin 1877, kur dokumentohetKolegji i Shn Franesk Savierit, q pajiste menjohuri tregtare e teknike 400 student. Doku-mentohet kjo dat, por nuk dihet: mund t ket

qen hapur edhe m par.N studimin q e prmenda m lart At

Donat Kurti jep edhe nj t dhn t mrekul-

lueshme pr marrdhniet e vendit ton me atrevolucion teknologjik q e tronditi botn kultur-ore me fuqin e jashtzakonshme shtytse q udha botimeve dhe kulturs n trsi: pr lidhjetme shtypshkronjn. Ai thekson se shtypshkronjakishte hyr n Obot fill mbas t gjetunit,domethn fill pas shpikjes s saj nga Guten-

bergu. Shtypshkronja e Obotit, shkruan At Kurti,njihet m 1493. Kjo do t thot se ajo ishte futurn Shqipri vetm 38 vjet pasi Gutenbergu i dhavendit t vet dhe bots prodhimin m t famshmt krijess s tij: Bibln e shtypur n shtypshkro-njn e vet.

Tridhjet e tet vjet pr at koh jan sitridhjet e tet dit sot, ndoshta m pak. Ai pr-mend edhe shtypshkronjn tjetr t Shkodrs, qnjihet m 1563, por nuk prjashtohet q edhe kjo

t jet m e hershme.Shtypshkronja, si dihet, vlersohet sinj prej shpikjeve m t mdha t gjith kohve.Studiues t ndryshm e vendosin Gutenbergun,autorin e ksaj shpikjeje, ndr njqind njerzit mme ndikim n historin e njerzimit. Madjeamerikani Majkll Hart (Michael H. Hart), e ren-dit t tetin sipas ktij kriteri. Futja kaq e vrull-shme, e menjhershme, e ksaj teknologjiedshmon se n Shkodr e rrethina lidhjet mePerndimin ishin t drejtprdrejta; dshmon seaty kishte nj jet intelektuale t dendur, plot en-ergji, aty shkruhej, krijohej, botohej, prhapejkultur.

Cilt libra jan botuar n ato vite tmugta? Mjerisht gjat zhvillimeve t mvon-shme dramatike n trojet shqiptare ato jan zh-dukur. Por gjithsesi mund t shpresohet se dikado t ket mbetur e herdokur do t zbulohet.

Arkivat e Vatikanit e ato t Stambollit kan endeshum galeri t paprekura prej nesh.

(Ribotim)

SHKOLLA E PAR

ISHTE N SHKODR


10/24

BEJME MBUSHJE DHE RIMBUSHJETE KARTAVE DIGITALB DHE TRING1 MUJORE 3 MUJORE 1 VJEARE

DISPUNOJME DEKODER TE DIGITALB DHE TE GJITHELLOJET E APARATURAVE TE TJERA

UNIT 5PAGE GREEN ROAD

LONDON N15 4PG TEL.02088011538, Mob: 07983570355OSE NE FAQEN TONE TE INTERNETIT

www.fmsat.co.ukBEJME GJITHASHTU INSTALIMIN, RIPARIMIN DHE

RREGULLIMIN TEKNIK TE APARATEVE TUAJA

F&M SATELITE SHOP

ME NJE EKSPERIENCE SHUMEVJEAREJU OFRON MIME SHUME TE LIRA

FMSATUK ben ulje cmimesh Dekoder 95Digitalb abonim 1 vit 135, Digitalb+SSport

1vit 235,Digitalb+SSport+HD 1vit 260

JEPUNIMSHUMTA

FRMVETUAJ

PRKTOPASHKDRGONIPARADUKEPRDOR

URMIMETTONA

TLIRADHESH

RBIMINESHPEJT

N10MINUTA

*

*N varsi t kohshrbimit t operatorve lokal. Prve tarifave t transferimit t aplikueshme pr nj transaksion, mund t zbatohet nj kurs i kmbimit t monedhs q vendoset nga MoneyGram ose agjentt e saj. T gjith agjentt e msiprm jan agjent t MoneyGram International Limited n ofrimin

A Class Motors

Na kontaktoniAgim Halili

tel;02084530008mob;07932024665

[email protected]

34c Park Royal RoadPark Royal

London, NW107LNJU MIRPRESIM

Mos harroni!Nese thoni se keni shkuar nga Gazeta

The Albanian prfitoni; *10% ZBRITJE

Me eksperienc 12vjeare n AngliBjm Servisimin,riparimin e t gjithallojeve dhe modelevet automjeteve

si sherbime tjera-Skanimin e problemeveelekronikesi dhe rregullimin etyre,-Goma-Regjistrimin e gomave-Saldime,-Modifikime,-e shum shrbimet tjera

BEJM GJITHASHTUEDHE KONTROLLIN

TEKNIK (MOT)Garazhi yn sht

i liensuar pr lshimine ertifikats s emotis


11/24

english faqe 23intervista www.facebook.com/thealbanian.co.uk faqe 11

NGA FIONA MCILWHAM

Ky lloj diskutimi sht jashtza-konisht i rndsishm. Medialuan nj rol vendimtar jo

vetm n raportim, por edhe i jepform politikave dhe zhvillimeve nEvrop. Procesi i integrimit tShqipris si edhe debati rreth tij,meriton, dhe do t krkoj, angazhimine plot t mediave n mnyr q t ketsukses.

N Shqipri, t gjitha partit jan -ose thon se jan - t prkushtuar pr

progresin e Shqipris n BE. Dheshqiptart e thjesht - mbi tetedhjete

per qind (80%) e tyre - jan pro hyrjesn Bashkimin Europian. Kjo deshiresht shum pozitive dhe prputhetme ambicjet strategjike t BE-s pr tintegruar Shqiprin dhe rajonin. Prakemi nje kombinim perfekt. Emegjithat, progresi i Shqipris, si edim, nuk ka qen aq i qet dhe i sh-

pejt. Shqipria ka marr dy Jo prstatusin kandidat dhe hapjen e negoci-

atave. Pr dallim, Serbia ku sipassondazheve entuziazmi eshte me i ulet

tridhjete e gjashte per qind (36%) po vepron, po arrin rezultate dhe kaecur prpara.Media ka nj rol vendimtar pr t anal-izuar dhe ngushtuar kt hendek

pr t eksploruar se far punon dhefar jo, dhe pse. sht jetike q mediat mos raportoj vetem titujt evendimeve, apo t prsris ose t am-

plifikoj reagimet politike, por t anal-izoj, shpjegoj dhe informoj. Mediaka nj rol t rndsishm n shp-

jegimin e ans teknike, interpretimin ekrkesave t BE-s, dhe investigimin e

prgjigjes politike dhe progresit.'sht m e rndsishmja, mediaduhet t shikoj prtej politiks, t jap

pikpamje t ndryshme, dhe hapsirpr debat t pavarur dhe t udhhequrnga ekspertt.Zgjerimi i BE-se sht nj mundsistrategjike e jashtzakonshme prShqiprin, pr kt rajon dhe pr BE-

n. sht nj shans pr t rritur sigur-in dhe begatin ton t prbashkt.Kjo realizohet vetem nse ne mirato-

jm sisteme dhe standarte t pr-bashkta. Procesi i Antaresimit shtprojektuar pr t arritur pikrisht kt.

Esht nj projekt kompleks, teknik dhegjith-prfshirs. Integrimi Europiansht nj projekt kombtar - nuk mundt bhet prgjysm ose sa pr t fituarvota. Funksionon m mir vetem nset gjitha institucionet dhe faktort

perkushtohen dhe bjn presion prprparim dhe reform; kur axhendasht e brendshme dhe kur reformanuk bhet pr ti br qefin BE-s, por

pr t prmirsuar jetn e shqiptarvet zakonshm. Media n Shqipri kanj rol themelor q publiku ta kuptojm mir kt proces dhe q t arrijnj angazhim sa m t gjer.Ky debat sht pjes e ksaj axhende.Po angazhon disa nga zrat m trndsishm dhe jep disa knd-vshtrime t reja. Un dua t prg-zoj Institutin e Medias dhe t gjith

kontribuesit q kan dorzuar eset.Un jam e knaqur q Britania eMadhe pati mundsi t mbshtes

projektin financiarisht. Shpresoj seky sht fillimi i dikaje m t madhedhe m t qndrueshme.

*Fjala e ambasadores britanike FionaMcIlwham mbajtur dje n tryezn errumbullakt organizuar nga InstitutiShqiptar i Medias.

INTEGRIMI EUROPIAN

DHE ROLI I MEDIAS


12/24


13/24

Transporti falas kudo q t jeni n Londr


14/24

forum www.facebook.com/thealbanian.co.uk faqe 14

Si e ndjet veten kur shkruat poez-it tuaja t para, n far moshe ikeni krijuar ato dhe a mund t kuj-toni disa prej tyre?Qysh n mosh t vogl, kam qen idhn pas leximit t librave, si t au-torve shqiptar, ashtu dhe t autorvet huaj. Leximi sistematik, kultura evendit ku linda dhe u rrita, edukimi pa-triotik i familjes, kontakti me njerz tmsuar dhe sidomos me krijues t sfer-ave t ndryshme, etj, m ushqyenfrymzimin letrar dhe muzikor. Natyr-isht, nxitsit e par n krijimtarin timet kahershme kan qen prindrit e mie sidomos xhaxhai, Xhemali dhe hallaSanie, ndr msuesit e par t fshatit,me t cilt ia vlen t krenohem. Poredhe shkolla bnte nj pun t mir menxnsit me prirje. Kshtu, mund t

prmend msuesit e mi t athershm,si: Rexhep Hoxha, Zeqir Prapa, etj.

Ndrsa redaktor dhe botuest vjershave t mia t para n Ush-timn e maleve kan qen dy ish-gazetart e talentuar t ksaj gazete,redaktor t kulturs, q t dy bashkf-shatar t mi, Kamber Farruku dheHysni Bruci.M von m ka ndihmuar edheshkrimtari dibran Xhafer Martini. Kur

isha n shkolln e mesme artistike nTiran, me ndihmn e Dritro Agollitmunda t botoj n gazetn Dritavjershn time t par, pastaj dhe ciklee ndonj tregim n disa revista e gazetat tjera letrare t kohs. Disa nga kri-

jimet e para t botuara n organet qen-drore kan qen: Nj fjal eLasgushit, Ma prmend fshatiemrin, Njatjetani e tjer, tregimet:Imazhi I prishur, Dashuri n

bjeshk, e ndonj tjetr.Qysh n fillim krijimi i

poezive m kan shkaktuar knaqsi tveant estetike. Un vazhdoj tshkruaj poezi t drejtprdrejt dhe ttrthort, konkrete dhe abstrakte.Shkruaj kshtu pr t knaqur gjith

kategorit e lexuesve t mi, t cilt,tashm, nuk jan t pakt. Anoj ngapoezia me rim. Anglezt thon: No torime its a crime - poezia pa rim shtnj krim.Si e shpjegoni, q juve keni lvruarprozn e gjat, poezin e poemn,nj dukuri kjo shum e rrall tekkrijuesit e letrave?Kam nisur t shkruaj proz t shkurtrdhe t gjat, pothuaj njhersh me

poezin. Here pas here matesha ti pr-cillja pr botim, por se dija as vete se

pse frenohesha. Qysh ather mendojase dhe ata q botonin proz nuk thonindika m shum. Shkrimtart m tmire t sotm, thot Gete, nuk jan ataq thon gjra t reja, por t tjer, tcilt gjrat e njohura i paraqesin nmnyr t till si t mos jen thnkurr m par. Ndrsa Franc Kafka tekTrail thot se, ka shum shkrimtart preferuar, por shum pak vepra qsi hiqen mendsh. Po t kisha parasyshkt thnie, edhe un duhet t kisha bo-tuar proz t gjat qysh kur isha, se

paku, njzet vje.Sepse romanet Vetvrasja e

shpirtit dhe Bjeshkt e dashurismund t them se i kam pas gati t pr-funduara qysh ather. Sa pr poemat,do thosha, se nuk kan ndonj difer-enc me poezin. Bile n Angli, poe-mat pothuajse njehsohen me poezit.Ai q shkruan vjersha, mund t shkruajedhe poema. Tjetr gj se dikushguxon e dikush jo. Megjithat, sht e

vrtet se n kto njzet vjetet e funditpoemat n letrsin shqipe, pothuajse,kan munguar.

Keni shkruar edhe disa libra

pr fmij, n proz e n vargje, t cilatjan pritur shum mir nga lexuesit evegjl. Ku e keni gjetur frymzimindhe a do ta vazhdoni krijimtarin nkt fush?sht e vrtet q kam shkruar disalibra pr fmij. Me kan frymzuarautort e huajt dhe shqiptar. Un edhesot nuk ndihem as poet e as shkrimtar

prpara emrave t mdhenj si nletrsin pr fmij ashtu dhe n at

pr t rritur. Jam thjesht nj mik i li-brave t tyre. Libri im i par pr fmijdhe adoleshent ka qen Lejlekt elumit tim q vjen fill pas libritNgado syt e vajzs, libr me poezi

pr t rritur, botuar n vitin 1993 ngashtpia botuese Enciklopedike.Lejlekt e lumit tim kam ndrmendta ribotoj se shpejti bashk me nj librtjetr me fabula Grindja e skeleteve

pasi nuk m kan knaqur paraqitjet etyre t jashtme. Natyrisht, do ti pa-suroj edhe n prmbajtje, edhe nilustrimet figurative. Ribotimi, thoteKadare, vjen nga liria e vete veprs prtu shprfaqur n mnyrn sa m dinji-toze.

Edhe librat pr fmij nukme jan pritur keq. Lejlekt e lumittim ka qen m I mirprituri, ndoshtaka ndikuar edhe parathnia shum emir e Odhise Grillos. Edhe Njzetlumenj rrjedhin n klasn time botuarnga Dituria m 2007, sht priturmir nga lexuesit e vegjl dhe pothua-

jse sht shitur krejt tirazhi, po kshtu

dhe poemat fabulike, etj. Do vazhdojt shkruaj letrsi pr fmij, pasi ktlloj letrsie e lexojn edhe t rriturit.

Si autori me nj krijimtari tashm tshumt, a mund t na shpjegoni ra-portin n mes reales e imagjinaresn krijimet tuaja n t gjitha zhan-ret?Ksaj pyetjeje se kam aq t lehte tI

prgjigjem shkurt, pasi sht nj pyetjee vshtire dhe krkon koh dhe faqe ttra gazete.

Pr realen dhe imagjinaren jan shkruar mijra ese, studime dhekrkime. Un mund t them se edhefantazit m t guximshme, madje dheato q mund t shihen si jashttoksore

e kane nj baz, sado t padukshme,dhe ajo sht realja.N krijimtarin time, si n proz dhen poezi, mund t hasesh sa rill

(kupto:realitet) aq edhe fikshen (fan-tazi). Arti, dihet, ssht vetm

pasqyrim, por edhe rikrijim. Jo vetmshkrimtart, artistt, shkenctart, poredhe boksiert duhet t ken m shum

fantazi sesa, forc fizike. Pr ktmbase thoshte Muhamet Ali, kush skaimagjinat, nuk ka as krah. Por kri-

juesit me t mir nuk duhet, mendoj, tmjaftohen vetm me fantazin dhe tal-entin e lindur. T dyja kta t fundit,zbehen, veniten e vdesin, nse nuk kevullnet t hekurt n punn tnde, nsenuk studion dhe prvetson kulturn e

profesionit e, sidomos, nse nuk lexonsistematikisht. Ndaj rron aforizmifrancez: kur lexova shum, kuptovase skisha ditur asgj.N nj artikull t kohve t fundit jushkruani: Treva e Muhurrit edhepara kohs s Dines (Hoxha)- thek-soi profesor Zihni Sakoka qene trevame figurative e Dibrs pse jo edhe e

gjith Shqipris. A mund ti shpjegoni lexuesit se prse u shprehkshtu Profesor Sako?

Kt gj e kam thn n pr-cjelljen q I kam br romanit tim ttret Gurkshtjella, i cili u publikuavetm nj muaj m pare nga shtpia

botuese Toena.Si e them edhe n shkrimin

e gazets Rruga e Arbrit,, profesorZihniun vetm at rast e kam takuar ngjith jetn time. Ai tha ato fjal q

prsritni ju. Por ato fjal u than nkafene. Si e kam theksuar dhe n pr-cjellje, mua sm bn aq shum pr-shtypje fjalt q nnvizoni ju, sesa atofjal t tij pr Dine Hoxhn, kur, si edi edhe ti po aq sa dhe un. Dinja ishtenj armik i shpallur me germa tmdha nga partia n pushtet. Kshtu qun, si e them dhe n shkrim, u nd-

jeva keq, pasi pata frik se mos kisha t

bja me ndonj provokim.

Megjithat, pr merakuntnd dhe t lexuesit, mund t themse treva e Muhurrit, sht po aqfigurative sa dhe trevat e tjera tDibrs. Tjetr gj pastaj se midistyre ka edhe t prbashkta, edheveanti, t cilat, gjithsesi, gjykoj senuk mund t bhen t ditura nkt bisede t shkurtr.Koht e fundit keni dal parapublikut me nj album mekng, me tekst te shkruar,kom-pozua dhe t knduar nga ju

vet, edhe kjo shum e rrall.Vetvetiu lind pyetja. Kjo ishte njshprthim i astit, nj dhunti, aponj mjeshtri q e keni patur para set shtegtoni n Angli?

Po. sht e vrtet q kamdal koht e fundit prpara publikutedhe me nj CD, prndryshe, me njdisk apo nj album me kng popul-lore qytetare. Mua n jetn time t de-ritanishme, gjithmon, m kaninteresuar letrsia, muzika dhe sporti.Qysh i vogl kam pas luajtur mir fut-

boll dhe vjershn e par, uditrisht, ekam shkruar pr sportistin. Kur siadola t bhem futbollist, (kupto: ifederuar me ndonj skuadr) iu vuramuziks dhe me pas ose njhersh,letrsis.

Kto dy t fundit, mbeten, sime thn, dy pasionet e mia, t cilat,koh pas kohe, jam rrekur ti shaloj,

paka sesa ia kam dale mbante. Kamknduar dhe jam i incizuar n Radio

Tirana dhe Radio Kuksi me disakng q n moshn pesmbdhjetvjeare, si: Cila je ti q shkon bregutt Drinit kng e Rexhep Hoxhs,Kam gjet nj shami kng e HilmiKolgjegjs, etj.

Pastaj fitova me konkurs tdrejtn e studimit n shkolln e mesmeartistike n Tiran. Dhe m n fund,kreva studimet pr gjuh letrsi n UT.Kam knduar me ansamblet e t gjithashkollave q kam kryer. Dhe qyshhert kam pas kompozuar kng folk-lorike dhe popullore kur isha msuesmuzike n Qaf-Murre, Selisht, Kas-triot, Sin e sidomos kur punoja nPeshkopi.

N rastin e fundit me ka pas

ndihmuar shum kompozitori i shquar,njhersh, mik i vjetr imi, PrparimTomini. Edhe kur jetoja n Burrelkam pas bashkpunime me nj tjetr

kompozitor t shquar Naim Gjoshin.

M pastaj me Afrim Alin, EsatRukn, Fatmir Lekn, Shefqet Mern,etj. Por, nse kam sadopak talent si nletrsi dhe n muzik, at e kam ttrashguar prej dy prindrve t mi t

paharrueshm. N vitin 1995 paraqita nj

kng t muziks s leht n festivalinkombtar t kngs n televizion, kup-tohet me tekst dhe muzike t shkruarnga ana ime. Knga, e cila mu kthye,titullohej T pata thn.Mjeshtri Shptim Sarai, ather mtha se ka nevoj pr pak shtrirje,

pavarsisht se nuk hyri n festivaksaj radhe, kjo sdo t thot se knganuk do t kndohet.

N Londr, n vitet 1999-2001 kreva nj kualifikim n muzik, icili mendoj se m ka hapur mjaft hori-zont se si mund t kompozohen dhekndohen kngt, sidomos ato popul-lore dhe qytetare. Kshtu edhe pse kamgati pothuaj dy qind knge tndryshme, nuk jam dhe aq i knaqur.Ashtu si ne letrsi edhe n fushn emuziks dhe t kngs mendoj se jammjaft ambicioz.

Sidoqoft, m gzon faktiq, si albumi prej dhjet kngsh edhetre vidio-klipet e prgatitura ngashtpia diskografike Elrodi Music TV,

jan pritur mir nga masa e gjer edgjuesve, por edhe nga specialistdhe profesionist shum t njohur tmuziks shqiptare.Sa pr at qe ju thoni se edhe kjo sht

nj gj e rrall, un, q t jem i sin-qert, nuk mendoj kshtu.Dhe s fundi cilat jan planet kri-

juese n t ardhmen, mos ndoshta dot provoni edhe tregimin?Planet krijuese pr t ardhmen, si rreg-ull, nuk parathuhen. Por ja disa prejtyre: kam pothuajse gati pr botim treromane t tjer: Shpresa, Zri imalit t Shnmris dhe Fakinfe-mer, dy vllime me tregime; disa librame poezi si pr t rritur dhe pr fmij,dy drama, Kushrinjt e kqij dhePr t qen njri, nj roman tjetr nvargje: Metamorfoz si dhe dy librat prkthyer nga anglishtja n shqip:Sonetet e Shekspirit dhe Poezi ngashum kultura t bots.

Faleminderit!Pai gjithmon suksese!Bisedoi: SELMAN MZIU

Rruga e Arbrit

NAIM BERISHA: N KRIJIMTARINTIME KA REALITET DHE FANTAZI


15/24

Red Driving SchoolInstruktori Shqiptar

Artan Jakupine sherbimin tuaj

Menyra me e lehte per temarre patenten

angleze

Mesimi i pare 15 ora

Mesimet e tjera 20Per 10 ore 190Ju ndihmojne nese deshironi

te beheni instruktor

Kontaktoni Artanin

07769628835

Prepaid MasterCard

The New Lycamoney Prepaid MasterCard

No credit checks, Instant approval, Use today

CONTROL YOUR BUDGETManage your money and get free textalerts whenever you use your Lycamoneycard

NO STRESSOnly spend what you have, nounexpected bills at the end of the month

SAFESafer than carrying cash, chip & pinsecure

ON-LINEIdeal for spending on-line

4.99

Send money home for FREE

For more information please visit www.lycamoney.co.uk

or call us on 020 7132 1100

To get your card visit www.lycamoney.co.uk or findyour nearest outlet

The Lycamoney Card is issued by Transact Network Limited pursuant to licence by

MasterCard International. MasterCard and the MasterCard Brand Mark are registered

trademarks of MasterCard International Incorporated. Sending money requires the upgraded

Lycamoney Silver Card and at least one companion card. Local laws in India mean that you

may not send companion cards to India for purposes of sending money.

your nearget your car

est outletyour near . ycamonv s t www

.co.u or ney

your near

may not send companion cards to India for purposes of sending money

ycamoney Silver Card and at



ycamoney Card is iThe L

or call us on 020 7132 1100

e n ormaor mor

est outlet

may not send companion cards to India for purposes of sending money

ycamoney Silver Card and at least one companion card. Local laws in India mean that you



ansact Network Limitesued by T

your near

or call us on 020 7132 1100

.on pease vs www

.may not send companion cards to India for purposes of sending money

ycamoney Silver Card and at least one companion card. Local laws in India mean that you



ransact Network Limited pursuant to licence by

or call us on 020 7132 1100

.co.uycamoney.


16/24

histori www.facebook.com/thealbanian.co.uk faqe 16


17/24

histori www.facebook.com/thealbanian.co.uk faqe 17


18/24

koha e lire www.facebook.com/thealbanian.co.uk faqe 18

Shpesh ndodh q njeriu, per shkak testresit, nuk sht i vetdijshm pr sas-in e ushqimit qe ha dhe as ka shtduke ngrn.

SHMANGNI KRIPN

Sasia e rritur e krips s konsumuarbllokon gjndrat q prodhojn adrena-lin, e cila ju ofron energji shtes dheua shton disponimin. Do t jeni nervoz,

t lodhur dhe prsri shum shpejt turitur.

SHMANGNI SHEQERIN

Marrja e tepruar e sheqerit shkaktonrnien e prqendrimit, rrahjet e shpej-tuara t zemrs, harresn, madje edhevshtirsi me shikimin por edhe agre-sivitet. Nse mblsirat i hani nmbrmje vshtir do t flini, ndrsa tmos prmendim edhe q do thumbisni dshirn pr seks pasi q in-

jeksioni i forcs do t veproj shumshkurt. Do t zhduket ende pa arritur teshtrati. Konsumimi afatgjat i sasiveshkakton tendosjen e pankreasit dhesjell deri te diabeti.

USHQIMET DJEGS

Ushqimet q e prshpejtojn orga-nizmin, sikur xhenxhefili apo speci,

jan t mira, por nse merren me mas.Assesi nse jeni n ndikimin e stresit.

Pas marrjes s ushqimit djegs orga-nizmi fiton energji t re dhe at e

przien me stresin me ka edhe e rritm shum. Prve ksaj, ushqimi

djegs ua humb gjumin, kshtuq mos gaboni ta hani nmbrmje para fjetjes. Kafja Pijae zez sht burim i stimu-luesve, kafeins (nxit krijimin ehormonit t stresit, kontribuonn mbledhjen e yndyrs rreth

belit, dmton zemrn dhetrurin), teobrominit dhe teofil-init (ju kthjellin, dhe kta mundt shkaktojn probleme me gju-min).Pijet e gazuara

Kombinimi i kafeins dhesheqerit dhe i ngjyrave artifi-ciale paraqet grumbullimin estresit n shishe! Disa decili-

tra t pijes s ftoht, e cila dotju freskoj pr shkurtazi, do t bj q sheqeri t vrapojnpr gjak, do t ndalet n

pankreas, barku do t shoko-het nga ftohja, ndrsa ju pr shumshkurt do t jeni hiperaktiv.

ALKOOLI

Secila pirje e alkoolit gjat kohs stollovis n pun sht e dmshme pasiq ai nn ndikimin e insulins shndr-rohet n yndyr dhe akumulohet nmli. Sherri i tij mlia nuk mund tkryej funksionin e filtrimit, ndrsa

pikrisht kt e bn kur punon jashtorarit, kur jeni nn stres. Toksinatmbeten n trup dhe prqendrohennpr organet prreth. Sa m shum qka gota me ver pas darks, kjo shtfatale.

MISHI I KUQ

Prbrsit e mishi t viit dhe mishravet ngjashm rrisin nivelin e norepine-frins, q jan t lidhur me rritjen eankthit dhe stresit.

Ushqimet q jan tdmshme pr shndetin

Sa shum gjra mund t shkakto-

jn dhimbje koke. Afatet. Grind- jet. Shefat e bezdisshm.

Bllokimet n trafik. Madje edhe gjrate mira mund tju japin dhimbje nkok. N prgjithsi kokdhimbjet janreagimet e trupit tuaj ndaj stresit fizikapo emocional. Ai stres mund ti bjmuskujt n kokn dhe qafn tuaj t

kontraktojn dhe kshtu krijojnkokdhimbje tensionuese.

Apo mund ti bj ent egjakut t ngushtohen dhe pastaj t zg-

jerohen pr t prodhuar migrena apokokdhimbje vaskulare. Dhe nse si-nuset tuaj jan t mbushur apo t in-fektuar, shpesh rezultojn mekokdhimbje shprthyese. Pavarsishtsikletit, shumica e kokdhimbjeve jant prkohshme dhe reagojn mjaft mirndaj tretmanve q i bni vet dhe imbani n dollapin e ushqimeve

RRNJA E XHENXHEFILITSI AJ

Xhenxhefili mund t veproj kundr

migrens duke penguar sintezn eprostaglandinit. Pr shum xhenxhefilindihmon t ndalen t przierat q sh-

pesh shoqrojn migrenat. Bni nj ajduke zier e vluar leht tri copa memas ereku t rrnjs s xhenxhefilitn dy filxhan uj, t mbuluar, pr 30minuta.

VAJ T TRUMZS DHEROZMARINS PR FRKIM T

KOKS

Pr t qetsuar dhimbjen e koks, qitnidisa pika t vajit esencial t trumzsapo rozmarins n duar dhe drejt n

ball. Bni masazh t leht lkurs suajdhe pastaj qndroni t qet pr disa

minuta. N nj studim t vitit 2010,hulumtuesit kan zbuluar q vajrat erozmarins dhe trumzs prmbajn

carvacrol, nj substanc q vepron siagjent COX-II, ngjashm si veprojnilaet antiinflamatore pa steroide, sisht ibuprofeni.

AJI KAMOMIL

Pak pushim n agjendn tuaj t ng-jeshur mund ta qetsoj pak tensioninq shkakton shum kokdhimbje. ajii kamomilit ka prbrs q ndihmojnt lehtsojn dhimbjen dhe tju relak-

sojn. Prgatiteni ajin duke prdorurnj qese kamomil n nj filxhan me ujsapo t vluar. Lreni t lshoj mbu-luar pr 10 minuta. mblsojeni me

mjalt, nse keni qejf. Ndani disa min-uta ta derdhni ngadal ajin e nxehtderisa qndroni n nj vend t qet.

VAJI I PEPERMINTITDHE I LIVANDS PR LARJE

T KMBVE

Disa mjek t medicins popullore be-sojn q larja e kmbve sht mjet ifuqishm shrues pr kokdhimbjet.Uji i ngroht e trheq gjakun n km-

bt tuaja, duke e lehtsuar presionin nent e gjakut t koks. Duke shtuardisa pika t vajrave t pepermintit dhelivands, aroma siguron nj lehtsim

qetsues.

MAGNEZI

Hulumtuesit e kokdhimbjevethon q ata q vuajn nga mi-grena duhet ta mbajn kt min-eral esencial n arkn e tyremedicinale. Duket q personatq vuajn nga migrena kannivele t ulta t magnezit ntrurin e tyre gjat sulmeve dhemunden po ashtu t kenmunges t prgjithshme tmagnezit. N fakt dystudime klinike me placebo,kan treguar q marrja e shte-save t magnezit mund t ndaldhimbjen e koks. Ekspertt

rekomandojn marrjen e 400miligramve t magnezit t ke-latuar n dit, oksidit t mag-nezit, apo magnezit t liruarngadal, ku t gjitha mund tigjeni n farmaci. Kujdes: mag-nezi mund t shkaktoj diarre

tek disa njerz.

VITAMINA B2

N nj studim, marrja e 40miligramve t ksaj vitamine, e njo-hur si riboflavin, do dit pr tremuaj, ka zvogluar migrenat n 59 prqind t vullnetarve, n krahasim mevetm 15 pr qind tek vullnetart tcilt kan marr placebo.

Ekstrakti i rapuhs (Petasites hybridus)Nj barishte e quajtur rapuha ka dsh-muar veten aq efektive pr lehtsimine migrens q mjekt e specializuar nkurimin e migrens shpesh e rekoman-dojn.

T paktn tri studime jankryer me Petadolex, nj ekstrakt i ra-

puhs pr t cilin nuk ka nevoj pr re-cet nga mjeku, dhe n do studim,barishtja n mnyr t konsiderueshmeka reduktuar sulmet e migrens kursht krahasuar me placebon. Doza erekomanduar sht 75 miligram ndit pr nj muaj, pastaj 50 miligramdy her n dit.

Shtat shrues t kokdhimbjesq duhen mbajtur afr

Shkenctart amerikanthon se konsumimi m i sh-pesht i hudhrs on deri te

dobsimi i proceseve t cilat jant lidhura me zhvillimin e kancerit.Hulumtimet nga Ohio State Univer-

sity kan pohuar se konsumimi ishtuar i hudhrs n organizm lid-

het me gjasa m t pakta prshndrrimin e nitrateve nga disa

llojeve t ushqimit dhe nga uji ikontaminuar n lidhje kimike tcilat mund t sjellin zhvillimin e

kancerit.Revista shkencore Ana-

lytical Biochemistry ka shkruar se

efekti pozitiv i hudhrs n paran-dalimin e ktyre proceseve mund

t shihet edhe duke testuar urinn

Hudhra parandalon kancerin


19/24

english faqe 23koha e lire /www.facebook.com/thealbanian.co.uk faqe 19

Horizontalisht1 Emer mashkulli, mbi bazen

e turqishtes.6 Grumbull i madh.

11 Jo hyj.14 Neurologji.

15 Aktorja, Besa.16 Emer i huaj femre.

17 Kengetar yni.

19 Armiku i Budes.20 Shkopi qe ia kalojne atletet

njeri-tjetrit gjate nje garevrapimi (Sh.Shq.).

21 K.F. italian.23 Ish-futbollisti gjerman,

Valter.24 Kengetarja e njohur, Foks.

25 Dhanorja e peremrit"dikush".

29 Prove. 30 Kampionia.31 Legjendat. 33 I afermi.36 Regjisorja, Grabocka.37 Takim i nivelit te larte.

38 Emnak i Amires. 39 Regjisorii njohur, rrahmani.

40 Ai qe interpreton ne film.41 Sheshi. 42 Bujtine.

44 Burimet e ndricimit.45 Emer i huaj femre.

47 Autoritet. 48 Venia e notave.49 Gjendje shqetsimi e me

kokarje. 54 Adut.55 Marrje e tipareve italiane.

57 Dafine. 58 Emri i Ataturkut.59 Ira, meria. 60 Organizate ter-

roriste baske.61 Morale.

62 Liber hartash.

1 Vendes. 2 Hall.3 Lloj motociklete e Suzukit.4 Kengetari, Vladi. 5 Kshilltarjaligjore e ngarkuar pr kryerjen edisa veprimeve juridike. 6 Llojkemishe. 8 Rend namazi ne xhami.9 Territoret ku sundojne imamet.10 Vazhdimet. 11 Pergenjeshtrimet.

12 Emer mashkulli ilir.13 K.F. nga Prizreni. 18 SpecialTertiary Admissions Test.22 ... Vegas. 24 Figure mitikegreke. 25 Gamile. 26 Emri turk perPejen. 27 Vizatimi qesharak.28 Ajo qe lidh brigjet e nje lumi.31 Ama e bletes. 32 International

Maritime Organization.34 Lloj lende plasese. 35 Pasuri epatundshme. 37 Latohet. 38 Perzg-jedhesi i kombetares shqiptare,Han. 40 Q i mungon gjallria(fig.). 41 Shtet fqinj i Turqise.43 Qytet ne Nigeri. 44 Lloj veglepune. 45 Botime te pervjetshme

kalendarike. 46 Shenj q prfaq-son nj tingull muzikor (sh.shq.).47 Kengetarja, Hoxha. 49 I moshesse trete. 50 Udhezim (ang.).51 Lloj varke portogeze.52 Ish-futbnollisti brazilian,Milton Queiroz da Paixao.53 Vend ne Rusi.

Vertikalisht

N vendet e zhvilluara prqindja e trritureve qe martohen ka rn nga 72% ne 1970 n 60 % ne 1996.Mundsia pr divorcim n martesn e par u rrit nga 50% n 67%.Mundsia pr divorcim n martesn e dyt sht rreth 10 % me elart se n martesn e par.

Sherbimi Postar i SHBA drgon rreth 43% t posts botrore, nd-jeksi m i afrt sht Japonia me 6 %.N prndim njerzit ndrrojn shtepi mesatarisht 1 her n 7 vjet.Gjysma e popullis s bots sht nn moshn 25 vje.Nj njeriu i duhen 12 vjet pr t numruar nga 1 deri n 1 miliard.merrte fronin.

Ivani i IV. i cili erdhi n pushtet n vitin 1533 n Rusi, vrau djalin evet me pretendimin se synonte ti merrte fronin.

Formuesi i mimit Nobel, Alfred Nobel nfakt ishte nj fabrikator dinamiti.Nse damart e njeriut do t vendoseshin njeri pas tjetrit do t mundt prshkronin Ekuatorin2 her. Hyrja e foles s milingons drejtohet prher nga Veriu.Strucat i kan syt m t mdhenj se truri. Nse do t mund t pr-dornim 13% t trurit, do t mund t shfaqeshim nga nj vend n njtjetr.Breshka mund t ec me 10 km n or. Peshkaqent nuk smuren.N fytyrn e nj maceje ndodhen 146 muskuj. Milingonat e ndjejntrmetin q m par dhe dalin menjher nga folet.Njeriu m i gjat sht 2.75 cm Mjalti mund t qndroj pa u pr-

ishur 3000 vjet dhe pr kt arsye dylli i mjaltit prdoret pr pro-cesin e mumjazimit.

Pergatiti A.Hoxha

A e dini se...


20/24


21/24

english faqe 23sport /www.facebook.com/thealbanian.co.uk faqe 21

Ylli i Bazelit n sezonine ardhshm do t luaj

te Bajern Mynih N kualifikueset e Botrorit2014, Zvicra do t luaj kundrShqipris me pes futbollistme origjin shqiptare. Bhetfjal pr Xherdan Shaqirin,Granit Xhakn, ValonBehramin, Blerim Xhemajlindhe Admir Mehmedin.

Prballja e par kuali-fikuese e kuqezinjve tDe Biazit me helvetikt

do t luhet m 11 shtator nZvicr, vetm 4 dit pas debu-

timit me Qipron n shtpi. Ndrkoh, sipas kalendarittakimi i kthimit do t luhet m11 tetor 2013 n Shqipri.

sht pikrisht kjosfid, ajo t cils i trembetXherdan Shaqiri, q shfaqet ishqetsuar pr mnyrn sesi dot pritet nga tifozt shqiptar.

N fakt, mbshtetsit eKombtares kuqezi vazhdojnta cilsojn tradhti aktivizimine Shaqirit, por edhe katr yjeve

t tjer shqiptar me Zvicrn.

Duhet ta shikojm mir, nuk edi sa e rrezikshme do t jet nShqipri, tha ylli i Bazelit, q

prej sezonit t ardhshm do tluaj me Bajernin e Mynihut.

Kam dgjuar se tifozt jan trrezikshm. Mua personalishtn facebook m kan shkruarshum gjra, m kan thn se

jam tradhtar, gj q nuk sht evrtet sepse nuk jam thirrurnga Shqipria. Pr kt arsyenuk e di si do t jet atmosferan Shqipri. Por, n Zvicr

besoj se do t kalojm mmir, nnvijzoi Shaqiri.

Pergatiti Shef Domi

Shaqiri u trembettifozve Shqiptar...

BEJME TRANSPORT MALLRASH LONDER-SHQIPERIDHE SHQIPERI-LONDERTRANSPORT I SHPEJTE

DHE KORREKTTEL:0782115197

TEL:00355695826749

Me t gjitha gjasat, n fund tamajit pr kuqezinjt do trezervohet nj miqsore

luksi, duke qen prball spanjollvekampion Europe dhe boteMiqsorja e djeshme mes Shqiprisdhe Gjeorgjis ka dhn sinjale pozi-tive, ku nn drejtimin e italianitXhani De Biazi shpresohet t bhetrealitet ndrra utopike e t gjithshqiptarve, kualifikimi n njveprimtari t madhe.Prpos ksaj,gjat transmetimit t ksaj ndeshjejenga Tbilisi rrodhi edhe nj lajm ngaata q jan pran ekipit kombtar, kuu prfol se m 30 maj Shqipriamund t jet prball Spanjs, kampi-ones s dyfisht q mban kurorn eKups s Bots dhe t Europs.

Pra, nn drejtimin e trajnerit XhaniDe Biazi, kuqezinjt kan mundsi t

zhvillojn nj miqsore luksi dhe t

shum ndrruar pr do kombtaren bot. Thuhet se kan mbeturmodalitetet e fundit pr ta finalizuarkt miqsore. U tha se ky takim dot zhvillohet n Zvicr, koh t cilnspanjollt e kan si faz prgatitore

pr Europianin Poloni-Ukrain2012.Dihet se ka nj marrdhniemiqsore mes dy federatave, asaj tSpanjs dhe Shqipris, gj e cilamund t ket ndikuar n fiksimin e

ksaj prballjeje.

Me Gjeorgjin u tha se u hap njrrug e re, ku trajneri Xhani De Biazie nis me nj revolucion, pasi pati njfluks t ardhurish me mosh t re. NGjeorgji trajneri italian nuk e pati t

plot grupin, por pritet q ndaj Span-js De Biazi do ti ket t gjith ndispozicion, si dhe do t ket ide mt qarta pr grupin q drejton.

sportishqiptar

M 30 maj Shqipria prballkampiones s bots, Spanjs


22/24

Re

klameespon

sorizuarngap

ronariiACLS

SMOTORSZ.AGIMHALILI


23/24

english www.facebook.com/thealbanian.co.uk page 23

Thirteen years after NATOairstrikes against Serbia endedSlobodan Milosevics genocidal

campaign against Kosovar Albaniansin 1999, and four years after super-vised independence began in 2008,we feel compelled to publicly addressthe deteriorating political and eco-nomic situation in Kosova. All factorsare responsible: The internationalcommunity has failed to establish a

just and lasting political solution to theSerbian-Albanian conflict. The Koso-var leadership has failed to protect thesovereignty and integrity of the Re-

public. And the Serbian elite, througha multimillion dollar lobbying cam-

paign and support of parallel structuresin northern Kosova, have been suc-cessful in their efforts to destabilizeKosova and much of the region. Withonly lip service opposition from theWest, Belgrade has been able to con-trol northern Kosova since 1999.Meanwhile, Serbia has never been

brought to justice for its ten-year oc-cupation, followed by war crimes anddestruction in Kosova.

The focus of the European

Union and the United States in 2012now in a final push to resolve the con-flict between Belgrade and Prishtinaand exit the regionis on northernKosova, where Belgrades oft-repeatedintention to make the de facto partitionof this Serb majority area de jure iscoming ever closer to fruition. Bel-grade has been successful in convinc-ing much of the internationalcommunity that the Serbian minorityin northern Kosova is at risk. In real-ity, the conflict in the north has always

been about Belgrades expansionistaims. Ever since Milosevics troops in-vaded Kosova in 1998, Serbiasendgame has always been the partitionof the north, just as it was in Bosnia,

where it was able to create an ethnicSerb enclave called Republika Srpska.

Post-war political pressures on Kosovaand the acquiescence of Kosovar

politicians

The political leadership in Kosova hasbeen pressured to satisfy the West inorder appease Serbia since wars endin 1999. Unfortunately the Kosovar

political elite did little to resist the de-mands that were placed on it, out of alazy belief that the United States wouldalways represent its interests. In orderto gain supervised independence fora country that is 92 percent Albanianand 5 percent Serb, Kosova acceptedcompromises through the Ahtisaari

plan and other measures, including:Changing the Albanian name of theRepublic of Kosova to the SerbianKosovoRemoving the Albanian flag andadopting a Kosova flag and nationalanthem that are devoid of historicaland cultural meaning

Giving Kosova Serbs morerights than any other ethnic minority inEurope, including dual citizenship, es-tablishing direct links between KosovaSerb municipalities and Belgrade, re-ceiving non-taxable funds from Serbiaon top of funding from Kosovas cen-tral government, and getting 10 out of120 seats in the Kosova parliament re-served for Serbs on top of any seats

gained through elections.Granting tax-free and extraterritorialstatus for Serbian Orthodox churches

and monasteries, even though manywere originally part of Albanian cul-ture and protected by Albanians.

Kosovas internal political and socialproblems

The lack of a robust democratic gov-ernment, the rise of corruption, insuf-ficient rule of law and free press, highunemployment coupled with little eco-nomic development, and substandardeducational institutions in Kosova

have made it harder for the country todefend its interests on the internationalstage. Much of this is the result ofKosova having spent nine years as aninternational protectorate and fouryears without genuine independenceleaving it economically, politically, andsocially in limbo and vulnerable toSerbias interference in its internal af-fairs. But some of the blame must be

placed on the Albanian leadership andpublic for the following reasons:There is indifference and unwilling-ness on the part of many educated andcapable Kosovars to become activelyengaged in the democratic process.There is an almost total submission ofthe political class and public to the willof the US State Department and otherWestern representatives in Prishtina.(There should be no illusion that theUnited States and other Westerndemocracies will be able to resolve the

problems of Kosovar Albanians.)Also, the belief that the United Stateswill take care of Kosova is often usedas an excuse on the part of Albanian

politicians and professionals not towork to resolve Kosovas problems,and this must stop.There is a growing lack of interest inresolving the Albanian national causein Kosova and a resulting lack of em-

pathy toward Albanians in Macedonia,Montenegro, Presheva, and Chameria.

We believe that the politi-cians who are not preserving and pro-

tecting the interests of the majorityshould be voted out, and that Kosovarsmust regain the ability to develop thestate on a par with their counterparts in

other parts of the world who are seek-ing to insure that accountability andtransparency are the hallmarks of theircivic life.

The Turning Point: EU-sponsoredtalks between Kosova and Serbia

The Prishtina-Belgrade negotiationsthat began under the sponsorship of theEuropean Union in March 2011 were

purportedly technical, but final sta-tus discussions (Serbias principal aim)

are now on the front burner. The talks,which to some extent weredesigned to help Serbia become part ofthe European Union by showcasing itas a nation committed to regional sta-

bility, broke down last fall after con-frontations by Belgrade-backed Serbextremists in the north, over Prishtinaseffort to extend its jurisdiction over allof Kosovas territory, left an Albanian

policeman dead and four NATO sol-diers and sixteen Serb civilians seri-ously injured. German Prime MinisterAngela Merkel, in a principled depar-ture from other EU member nations,responded by blocking Serbia fromgetting candidate status last Decemberand insisted that the barricades thatlocal Serbs had erected throughout thenorth had to be removed and all illegal

parallel structures in northern Kosovaabolished before EU accession talkscould continue.

With the Prishtina-Belgradetalks about to resume in March (whenthe EU again plans to vote on Serbiasadmission), Belgrade continues toopenly refuse to recognize Kosovasindependence and has yet to withdrawits financial and political support for il-legal, parallel structures in northernKosova. In addition, Serbs in northernKosova held an illegal referendum onFebruary 15, with 99.7 percent of theregions voters refusing to accept thelegitimacy of the central governmentin Prishtina.

Kosovas admittance to re-gional meetings, until now blocked byBelgrade, will be the focus of theMarch meeting in Brussels. Through

weeks of shuttle diplo-macy, Western negotia-tors have been trying toconvince Prishtina thatit can gain admittance ifit is willing to be identi-fied as Kosovo with-out the wordRepublic and with afootnote that includesa reference to UN Reso-lution 1244, identifyingKosova as a province ofSerbia under UN pro-tection, and a statementthat the International

Court of Justice af-firmed the legality ofKosovas declaration ofindependence.We believe that Kosovamust not agree to delete

Republic in front of its name; norshould it agree to any reference to UNResolution 1244, which was nullifiedwhen Kosovas independence was rec-ognized by the United States and mostWestern nations on February 17, 2008.Since the end of the war, Kosova has

been asked to make concessions toSerbia. It is time for the Kosova gov-ernment to draw the line here.We believe that Kosova should notcontinue talks with Serbia until theyrecognize Kosovas independence.The current negotiations (which afterindependence should never have beenagreed to in the first place) will not

bring l

the albanian london 5th of march 2012

Documents