trematodlar

8/7/2019 TREMATODLAR

1/33

TREMATODLAR(EMC SOLUCANLAR)


2/33

GENEL ZELLKLER

nsanda parazit olarak yaarlar.

Ovalden lansete kadar deien

ekillerdedirler. Vcut yzeyleri; dz, pullu veya

ams bir kitkl ile rtldr.

Arakonakalar; yumakalar veartropotlar veya balklardr.


3/33


4/33

G

ENEL ZELLKLER Etken; istozomoz veya Bilharziyoz

Yaklak 200 milyon kiiyi tutan en

nemli tropikal hastalklardandr. nsan iin patojen en nemli trler;

S.haematobium, S.mansoni veS.japonicumdur.

Yumurtalar konak vcudunda 6-10gnde olgunlap yaklak 3 haftacanl kalrlar.


5/33

EPDEMYOLOJ Tropik ve subtropik blgelerde

grlr.

S.haematobium, S.mansoni,S.intercalatum ve S.mekongi iinarakonak sularda yaayan tatlsuyumusakalardr.

Kan parazitin erikini karn ii ya daidrar torbasnn kan dolam sistemineyerleir ve kapakl yumurtalar daratlr.


6/33

Schistosoma

Tr

Erikineklinyerleim yeri

Yumurtalar(zellikleri-Atlm)

Z:Arakonak

R:KaynakHayvan

Schistosoma

Heamatobium

Kk pelvistekiven yumaklar

(idrar kesesi)

eklinde, utadiken

A:drar, nadirendk

Z:Bulinus trleri

R:Maymunlar

Schistosomaintercalatum

Mezenter venleri eklinde, utadiken

A:Dk

Z:Bulinus trleriR:Koyun, kei

Schistosoma

mansoni

Mezenter venleri eklinde,yanlarda diken

A:Dk

Z:Biomphalaria tr

R:iri maymunlar,kemiriciler

Schistosoma

japonicum

Mezenter venleri Elipl eklinde,yandiken ok kk veyayok

A:Dk

Z:Oncomelania tr

R:Sr, manda,domuz, kpek vb.

Schistosoma

mekongi

Mezenter venleri Elips eklinde, yandiken ok kk veya

yokA:Dk

Z:Neotricula trleri

R:Kpek


7/33

Evrim Dngs


8/33

PATOGENEZ VE HASTALIK

TABLOSU

1-PENETRASYON EVRES

Serkaryalar deriden girdiklerinde ya hibirreaksiyon grlmez yada birka gn iindekendiliinden geen kant ve deride

deiiklikleri (krmz lekeler, papller) ortayakar.


9/33

2-AKUT EVRE

lk enfeksiyondan yaklak 2-10 hafta sonraate ile birlikte baars, kol-bacak arlar,

rtiker, bronit, st karn blgesinde ar;karacier, dalak ve lenf dm imesi,barsak bozukluu ve eozinofili ortayakar(Katayama sendromu). istozoma

antijenlerinin salnm sonucu serumda antikortitresi (IgM, IgG, IgA) hzla ykselir.


10/33

3

-KRONK EVRE

Yumurtalarn nemli bir blm dokularda

kalr; bunlar zellikle karacier ve akcierleriine yerlerirler. nemli dokular deiiklerininlokalizasyonuna gre ortaya kan balca

istozomos ekilleri unlardr; drar kesesi,Barsak ve Hepatolienal istozomoslar.


11/33

drar kesesi istozomozu

(idrar kesesi bilharziyozu) Etken; S.haematobium

Kuluka sresi 10-12hafta

Semptomlar;Hematri,idrar kesesiduvarndahiperemi,gittike artanfibroz,nekroz,lserler,kirelenme,retra darl.

Deiiklikler;cinselorganlarda olur.


12/33

Barsak istozomozu

(barsak bilharziyozu) Balca etkenler

S.mansoni veS.japonicum

Kuluka sresi; akutevrede 4-12 hafta,kronik evrede aylar-yllar.

lk infeksiyonnadiren klinik belirtiverir, ou kez latentve subklinikseyreder.


13/33

Deiiklikleri-Semptomlar Kronik evrede hemen her zaman kaln

barsak deiiklikleri grlr.Bunlar;hiperemi, granlomatz dmckler,papillomlar, lserasyonlar, kanamaodaklar ve gittke artan fibrozdur.

Balca semptomlar; karn ars ve

kanl diyaredir.


14/33

Hepatolienal istozomoz Balca etkeni

S.japonicum.

Portal hipertansiyon,

splenomegali, assit,sindirim kanallarndakanamalar ve bakadeiikliklere nedenolur.


15/33

Serkarya Dermatiti Kularda veya memelilerde parazit

olarak bulunan istozomatid

serkaryalarn birok kez insana girmesiile oluan deri deiiklikleri(kant,kzarklk, vezikler, papller) grlr.Tatlsu ve deniz suyu ile temas sonucu

ortaya kar ve banyo dermatiti(yzc kants) olarak adlandrlr.


16/33

T

an nfeksiyonlardan 4-10 hafta sonra yumurtalarn

dk ve idrarda grlmesi ile tan konur.

Yumurtalar ayrca barsak veya idrar kesesi

duvarndan biyopside de saptanabilir. mmnolojik tan yntemleri zellikle

yumurtalarn atlmadan nceki evredeinfeksiyonun saptanmas asndan nemlidir.

drar kesesi istozomozundan test stripleri ilemikrohematrinin saptanmas nemli bir

yardmc tan yntemidir.


17/33

T

edav

i Tm istozoma trlerine ok etkili ve

iyi tolere edilen bir ila olan

praziquanteltercih edilir.


18/33

K

orunma Kiisel korunma asndan istozoma

blgelerinde doal veya yapay

gletlere(tatlsu) girilmemelidir. Serkarya ierdii dnlen ime

sular kaynatlarak, klorlanarak veyafiltrasyonla temizlenmelidir.


19/33

Fasciola hepatica (karacierin byk sl)ve

F

asciola gigantica (karacierin dev

sl)


20/33

Gevi getiren evcil hayvanlarnsafra yollarnda sk olarak

bulunurlar.

Arakonaklar; yumaka trleri.

Parazitlerin infeksiyoz ekillerinin(metaserkaya) bulunduu bitkilerin

(tatl su tereleri) i yenmesi ileinsana bularlar.


21/33

E

pidemiyoloji Fasciola hepatica; yass, defne yaprana

benzer ekilde olup yaklak 2-4 cmuzunluunda ve en fazla 1 cm geniliindedir.

st gvdeden kan kafa konisi ve ileriderecede dallanan eitli organlar ile tannr. Erikin akcier slkleri safra yollarnda

parazit olarak yaarlar. Bunlar; byk, altn sars renginde, kapakl

yumurtalar olutururlar.


22/33

HastalkT

ablosu nfeksiyon belirtisiz olarak veya 4-6

haftalk bir kuluka sresinden sonra

karn ars, hepatomegali, ate,lkositoz, eozinofili ve anemi ileseyreder.


23/33

T

an Lkositoz, eozinofili ve karacier

enzim dzeylerinde ykselme,sln

zellikle g evresine ilikinbelirtilerdir.

Dk veya duodenum svsndayumurtalar infeksiyondan en erken 2-

3 ay sonra saptanr.


24/33

T

edav

iv

eK

orunma Triklabendazoltercih edilir.

Su bitkilerinin ve metaserkaryal

baka bitkilerin i yenmemesi ileinfeksiyon nlenebilir.


25/33

Dicrocoelium Dentriticum Lanset eklindeki bu slk koyun, sr gibi

otobur hayvanlarn safra yollarnda bulunur.

ki arakonak vardr; kabuklu kara yumakalar

ve karncalar. nfeksiyonlar ender grlr; belirtisiz olarak

veya karn ve karaciere ilikin hafifyaknmalar ile seyreder.

Tan, yumurtalarn dkda saptanmas ilekonur(oval, koyu kahverengi, iki yuvarlak

ekirdei bulunan tek mirasidyumlu).


26/33

Opisthorchis ve Cylonorchis (Kedi karacier

sl ve in karacier sl) Opistoriyoz ve

Klonoriyozetkenleridirler.

Evrimlerinde ikiarakonak vardr;suyumurtalar vebalklar.

nfeksiyon, infeksiyzekilleri(metaserkaryalar)ieren balklarn iyenmesi ile bular.


27/33

Evrim ve Epidemiyoloji Opisthorchis ve Cylonorchis trlerinin en son

konaklar balk yiyen memeli hayvanlar ve

insanlardr.

Parazitler bu canllarn safra yoluna yerleir. Parazitin etkin duruma gemesi iin gerekli

sre 4 haftadr.


28/33

Patogenez ve Hastalk Tablosu Safra yollar epitelinde hiperplazi, safra

yollarnda kistik genilemeler ve fibrozkalnlamalar ve karacier parankiminde ba

dokusu artmasna neden olurlar. Arinfeksiyonlarda klinik semptomlar; deiik ateekilleri, hepatomegali ile birliktehepatokolanjitik semptomlar, lkositoz, karnn

st blgesinde ar, ishal.


29/33

Tan, Tedavi ve Korunma Tan, dk veya duodenum svsnda parazit

yumurtalarnn saptanmas ile konur. nfektekiilerin bir blmnn serumda antikor

saptanabilir. Tedavide seilecek ilaprazikuantelolup

albendazolde kullanlabilir.

Balklarn piirilerek veya kzartlarak yenmesi

veya derin dondurucuda tutulmas gvenilir birkorunma salar.


30/33

Paragonimus (akcier sl) Paragonimoz etkenidir.

Akcierlerdeki kistlere yerleip tberklozabenzer bir klinik tablo yapar.

ki arakonak vardr;yengeler ve yumuakalar infeksiyz metaserkaryalarnn i yenen

yengeler ile alnmas sonucu insana bular.


31/33

Epidemiyoloji Paragonimus

trleri yaklak 7-15 mmuzunluunda olupkahve ekirdeinebenzer ekilleri ilediertrematodlardanayrlr.


32/33

Hatalk Tablosu Tipik olgularda akcierlere ilikin

belirtiler; kronik ksrk, kanl

balgam karma, gs ars nplandadr.


33/33

Tan, Tedavi ve Korunma Etken, balgam ve dkda yumurtalarnn

grlmesi ile tannr.Serumda antikorsaptanabilir. Ayrca tanda, zellikle

tberklozdan ayrt edilmelidir. Tedavide seilecek ilaprazikuanteldir.

Yenge ve dier kabuklularn piirilerekyenmesi kesin koruma salar.

trematodlar

Documents