ts en 10298

Upload: kayadumut

Post on 09-Apr-2018

285 views

Category:

Documents


8 download

TRANSCRIPT

  • 8/8/2019 TS EN 10298

    1/26

    TS EN 10298Mart 2010

    ICS 23.040.10; 23.040.40; 25.220.99

    ELK BORULAR VE BALANTI PARALARI -KARADA VE DENZDE DENEN BORU HATLARINDAKULLANILAN - MENTO HARCI LE YZEYKAPLAMASI

    Steel tubes and fittings for on shore and offshore pipelines -Internal lining with cement mortar

    TS EN 10298: 2010 standard, EN 10298: 2005 standard ile birebir ayn olup, Avrupa StandardizasyonKomitesinin (CEN, rue de Stassart 36 B-1050 Brussels) izniyle baslmtr.

    Avrupa Standardlarnn herhangi bir ekilde ve herhangi bir yolla tm kullanm haklar AvrupaStandardizasyon Komitesi (CEN) ve ye lkelerine aittir. TSE kanalyla CENden yazl izin alnmaksznoaltlamaz.

    TRK STANDARDLARI ENSTTSNecatibey Caddesi No.112 Bakanlklar/ANKARA

    TRK STANDARDITURKISH STANDARD

  • 8/8/2019 TS EN 10298

    2/26

    Bugnk teknik ve uygulamaya dayanlarak hazrlanm olan bu standardn, zamanla ortaya kacakgelime ve deiikliklere uydurulmas mmkn olduundan ilgililerin yaynlar izlemelerini ve standardnuygulanmasnda karlatklar aksaklklar Enstitmze iletmelerini rica ederiz.

    Bu standard oluturan htisas Grubu yesi deerli uzmanlarn emeklerini; tasarlar zerinde grlerinibildirmek suretiyle yardmc olan bilim, kamu ve zel sektr kurulular ile kiilerin deerli katklarnkranla anarz.

    Kalite Sistem Belgesimalt ve hizmet sektrlerinde faaliyet gsteren kurulularn sistemlerini TS EN ISO 9000 KaliteStandardlarna uygun olarak kurmalar durumunda TSE tarafndan verilen belgedir.

    Trk Standardlarna Uygunluk Markas (TSE Markas)TSE Markas, zerine veya ambaljna konulduu mallarn veya hizmetin ilgili Trk Standardna uygunolduunu ve mamulle veya hizmetle ilgili bir problem ortaya ktnda Trk Standardlar Enstitsnngarantisi altnda olduunu ifade eder.

    TSEKKritere Uygunluk Belgesi (TSEK Markas Kullanma Hakk)Kritere Uygunluk Belgesi; Trk Standardlar bulunmayan konularda firmalarn rnlerinin ilgili uluslararasstandardlar, benzeri Trk Standardlar, dier lkelerin milli standardlar, teknik literatr esas alnarak TrkStandardlar Enstits tarafndan kabul edilen Kalite Faktr ve Deerlerine uygunluunu belirten veakdedilen szleme ile TSEK Markas kullanma hakk verilen firma adna dzenlenen ve zerinde TSEKMarkas kullanlacak rnlerin ticari Markas, cinsi, snf, tipi ve trn belirten geerlilik sresi bir yl olanbelgedir.

    DKKAT!TS iareti ve yannda yer alan say tek bana iken (TS 4600 gibi), mamuln Trk Standardna uygunretildiine dair reticinin beyann ifade eder. Trk Standardlar Enstits tarafndan herhangi birgaranti sz konusu deildir.

    Standardlar ve standardizasyon konusunda daha geni bilgi Enstitmzden salanabilir.

    TRK STANDARDLARININ YAYIN HAKLARI SAKLIDIR.

  • 8/8/2019 TS EN 10298

    3/26

  • 8/8/2019 TS EN 10298

    4/26

    ICS 23.040.10; 23.040.40; TRK STANDARDI TS EN 10298/Mart 201025.220.99

    nsz

    Bu standard, CEN tarafndan kabul edilen EN 10298: 2005 standard esas alnarak, TSE naat htisasGrubunca hazrlanm ve TSE Teknik Kurulunun 02 Mart 2010 tarihli toplant snda Trk Standardolarak kabul edilerek yaymna karar verilmitir.

    Bu standardn kabul ile TS 8590: 1990 iptal edilmitir.

    Bu standardda kullanlan baz kelime ve/veya ifadeler patent haklarna konu olabilir. Byle bir patenthakknn belirlenmesi durumunda TSE sorumlu tutulamaz.

  • 8/8/2019 TS EN 10298

    5/26

    ICS 23.040.10; 23.040.40; TRK STANDARDI TS EN 10298/Mart 201025.220.99

    indekiler

    1 Kapsam.......................................................................................................................................................12 Atf yaplan standard ve/veya dokmanlar .............................................................................................13

    Terimler ve tarifleri....................................................................................................................................1

    3.1 malat.................................................................................................................................................13.2 Kaplamac ............................................................................................................................................23.3 Mteri..................................................................................................................................................23.4 me suyu.............................................................................................................................................2

    4 Kaplamalarn snflandrlmas .................................................................................................................25 Mteri tarafndan verilecek bilgiler........................................................................................................2

    5.1 Mteri tarafndan verilmesi zorunlu bilgiler.........................................................................................25.2 Mteri tarafndan belirtilecek seenekler............................................................................................2

    6 Standard ksa gsterili............................................................................................................................37 Kaplamann bileimi ve uygulanmas ....................................................................................................3

    7.1 Yzeyin hazrlanmas ...........................................................................................................................37.2 Kaplamann bileimi .............................................................................................................................37.3 Bileen malzemeleri .............................................................................................................................3

    7.3.3 Su.........................................................................................................................................................47.4 Uygulama yntemi ...............................................................................................................................47.5 Gzenek kapatc madde (istee bal) ...............................................................................................5

    8 Uygulanm kaplama iin gerekler ..........................................................................................................58.1 Genel....................................................................................................................................................58.2 S/C ve W/C oranlar .............................................................................................................................58.3 Harcn mekanik zellikleri ....................................................................................................................68.4 Kaplamann grn ve bileimi ........................................................................................................68.5 Kaplama kalnl..................................................................................................................................6

    9 Tamirler ......................................................................................................................................................710 aretleme...................................................................................................................................................711 Tama, nakliye ve depolama...................................................................................................................7

    11.1 Tama .................................................................................................................................................711.2 Depolama sahasna nakliye.................................................................................................................811.3 Depolama.............................................................................................................................................811.4 Boru ve balant paralarnn teslimat iin yklenmesi........................................................................8

    Ek A (Bilgi iin) Boru ucu birletirme tipleri ..................................................................................................9Ek B (Bilgi iin) imento tipinin seimine ilikin klavuz tayin rehberi ....................................................11Ek C Taze har analizi ....................................................................................................................................16Ek D Organik beton katk malzemelerinin sabunlamaya kar direnci....................................................18Ek E (Bilgi iin) Muayene ...............................................................................................................................19Kaynaklar.........................................................................................................................................................20

  • 8/8/2019 TS EN 10298

    6/26

  • 8/8/2019 TS EN 10298

    7/26

    ICS 23.040.10; 23.040.40; TRK STANDARDI TS EN 10298/Mart 201025.220.99

    1

    elik borular ve balant paralar - Karada ve denizde denen boruhatlarnda kullanlan - imento harc ile i yzey kaplamas

    1 KapsamBu standard, elik borular ve boru hatt bileenlerinin (dirsek, T paras, redksiyon, pantolon paras vb.) iyzeyini korumak iin uygulanan imento harc kaplamalarna ilikin gerekleri kapsar. Bu standard, bukaplamalarn uygulamalarna ilikin gerekleri de kapsar. Bu standard akkanlarn nakledilmesinde kullanlanboyuna ve spiral kaynakl borular, dikisiz borular ve alamsz elik bileenlerin i yzeyinin kaplanmas iinde uygulanabilir. Bu standard sahada uygulanan kaplamalar veya iyiletirme kaplamalarn kapsamaz.

    Bu tip kaplama, zellikle, insani tketim amal ve endstriyel suyun cebri veya cazibeli olarak iletimi vedatm ile yangn sndrme ve atk su sistemlerinde kullanlr. Tanan suyun scakl 50Ctan fazlaolmamaldr. Taraflar arasndaki anlama ile daha yksek scaklklardaki sular da iletilebilir.

    nsani tketim amal su ile srekli veya geici ekilde temas eden imento harc kaplamas bileenmalzemeleri, tasarlandklar artlar altnda kullanldnda, temas ettikleri suyun kalitesini, Avrupa

    mevzuatnda belirtilen gereklere uygunluk bozulacak derecede etkilememelidir. Bu amala, malzemelerin sukalitesine etkileri ile ilgili olan ve varsa EN standartlardan uyumlatrlm ilgili milli standardlarabavurulmaldr.

    2 Atf yaplan standard ve/veya dokmanlarBu standardda, tarih belirtilerek veya belirtilmeksizin dier standard ve/veya dokmanlara atf yaplmaktadr.Bu atflar metin ierisinde uygun yerlerde belirtilmi ve aada liste hlinde verilmitir. Tarih belirtilenatflarda daha sonra yaplan tadil veya revizyonlar, atf yapan bu standardda da tadil veya revizyon yaplmasartyla uygulanr. Atf yaplan standard ve/veya dokmann tarihinin belirtilmemesi hlinde en son baskskullanlr.

    EN, ISO, IECvb. No

    Ad(ngilizce)

    TS No1) Ad(Trke)

    EN 196-1 Methods of testing cement -Part 1: Determination of strength

    TS EN 196-1 imento deney metotlar - Blm1: Dayanm tayini

    EN 197-1 Cement - Part 1: Composition,specifications and conformitycriteria for common cements

    TS EN 197-1 imento - Blm 1: Genelimentolar - Bileim, zellikler veuygunluk kriterleri

    EN 1744-1 Tests for chemical properties ofaggregates - Part 1: Chemicalanalysis

    TS EN 1744-1 Agregalarn kimyasal zellikleriiin deneyler - Blm 1: Kimyasalanaliz

    ISO 565 Test sieves - Metal wire cloth,perforated metal plate andelectroformed sheet - Nominalsizes of openings

    TS 1225ISO 565

    Deney elekleri - Metal tel rglelekler, delikli metal plkalar,elektrokimyasal ekillendirilmilevhalar - Gz ve delik

    a

    kl

    klar

    n

    n anma byklkleriISO 2591-1 Test sieving - Part 1: Methodsusing test sieves of woven wirecloth and perforated metal plate

    TS 3479ISO 2591-1

    Elek analizi - Blm 1: Deliklimetal levha ve tel rgl deneyeleklerini kullanma metotlar

    ISO 3310-1 Test sieves - Technicalrequirements and testing - Part 1:Test sieves of metal wire cloth

    TS ISO 3310-1 Deney elekleri - Teknik zelliklerve deneyler - Blm 1: Metal telrgl deney elekleri

    3 Terimler ve tarifleriBu standardn amac bakmndan aadaki terimler ve tarifleri uygulanr.

    3.1 malatKaplama malzemesini imal eden taraf.

    1) TSE Notu: Atf yaplan standardlarn TS numaras ve Trke ad 3. ve 4. kolonda verilmitir. * iaretliolanlar bu standardn basld tarihte ngilizce metin olarak yaymlanm olan Trk Standardlardr.

  • 8/8/2019 TS EN 10298

    8/26

    ICS 23.040.10; 23.040.40; TRK STANDARDI TS EN 10298/Mart 201025.220.99

    2

    3.2 KaplamacBoru ve bileenlerinin i yzeyinin kaplanmasndan sorumlu organizasyon.

    3.3 Mteri yzeyi kaplanm mamulleri satn alan taraf.

    3.4 me suyunsani tketim amal su.

    4 Kaplamalarn snflandrlmasimento harc kaplamalar, kullanlan imento tipi, katklar ve uygulama yntemine gre snflandrlmaldr.Deiik uygulama olaslklar izelge 1de verilmitir.

    izelge 1 - Kaplama snflar

    imento tipiYksek frn crufu

    katkl Portland

    imentosu

    Yksek frn crufukatkl slfata

    dayan

    kl

    portlandimentosu

    Kalsiyum aluminat

    imentosu

    Sembol CEM III Aa, CEM I aCEM IIIBa /

    CEM I HS bCEM CAC b

    Katklar Katk yokAkkanlatrc

    katklarReine

    dispersiyonuMineralkatklar

    Sembol N L R M

    Dndrme Yntemi Pskrtme YntemiElle Uygulama

    YntemiUygulama areti

    I II III

    a EN 197-1e gre ksa gsterilib CEM I -HS (Slfata dayankl imento) ve CEM CAC (Yksek alminli imento) imentolar iin varsa

    uygun Avrupa Standartlarna veya ilgili milli standartlara bavurulmaldr.

    5 Mteri tarafndan verilecek bilgiler

    5.1 Mteri tarafndan verilmesi zorunlu bilgilerMteri talep ve sipariinde aadaki bilgileri vermelidir.

    - Bu standarda atf (TS EN 10298 eklinde),- Boru hattnda tanacak suyun tr,- Boru ucu birletirme tipi (Ek A),- Atk su uygulamalarnda cebri veya cazibeyle iletim.

    5.2 Mteri tarafndan belirtilecek seeneklerMteri aadaki istee bal bilgileri ilave edebilir.

    - imento tipi- Katk tipi,-

    Uygulama yntemi,- Servis scakl,- Gzenek kapatc madde uygulamas.

  • 8/8/2019 TS EN 10298

    9/26

    ICS 23.040.10; 23.040.40; TRK STANDARDI TS EN 10298/Mart 201025.220.99

    3

    6 Standard ksa gsteriliBu standarda uygun imento harckaplamann ksa gsteriliinde aadaki bilgiler bulunmaldr.

    - Bu standarda atf (TS EN 10298 eklinde),- imento tipi,

    - Kullanlm olmas halinde katk tipleri,- Uygulama yntemi.

    RNEK 1 5000 metrelik boru hatt - TS EN 10224e uygun 406,4 x 4,0- kaplama TS EN 10298 CEM I R I

    RNEK 2 8000 metrelik boru hatt - TS EN 10224 e uygun 406,4 x 4,0- kaplama TS EN 10298 CEM III M L II

    7 Kaplamann bileimi ve uygulanmas

    7.1 Yzeyin hazrlanmasKaplanacak i yzey, kaplamay olumsuz ynde etkileyecek veya kaplamann uygulanmasnda sorun tekiledilecek maddelerden arndrlm olmaldr. Tabakalanm pas, gevek kelti tabakas, kir, rusubat, ya,gres ya, boya veya d kaplama ilemlerinden kaynaklanabilecek her trl kalnt, sram kaynakparalar, kumlama kalntlar ve/veya kimyasal temizlik ilemlerinden kalan artklar giderilmelidir. Ancak,yapm ince pas tabakasnn varl imento harc kaplama performansn etkilemez ve giderilmesi zorunludeildir.

    7.2 Kaplamann bileimiHar, boru ve balant paralarnn i yzeylerinde dzgn bir kaplama oluturabilecek uygun kvama sahipimento, kum ve suyun (izelge 1de verilen belirli katk malzemeleri de ilave edilebilir) homojenkarmndan olumaldr.

    Har, zellikle sertlemi har topaklar olmak zere yabanc maddelerden ari olmaldr.

    me suyu iletim hattnda kullanlacak borularda, organik kirletici miktar, deiyonize su ierisinde ztlemeyoluyla tayin edildiinde 1 kg kum iin 0,1 g KMnO4 deerini, 0,1 mol NaOH ierisinde ztleme yoluyla tayinedildiinde ise 1 kg kum iin 0,3 g KMnO4 deerini amamaldr.

    7.3 Bileen malzemeleri

    7.3.1 imentoimento kalitesi, EN 197-1e veya ilgili durumda imento ile ilgili dier Avrupa Standartlarna veya ilgili millistandartlara uygun olmaldr (izelge 1).

    Not - Ek Bdeki bilgiler imento tipinin seiminde rehber olarak kullan labilir.

    7.3.2 Kum

    7.3.2.1 Kum esasen alkali ierisinde znmeyen silisli taneciklerden olumal ve organik madde veyagrnr dzeyde kil belirtisi iermemelidir. Kum tanecikleri inceden kabaya doru deien kontroll tanebykl dalmna sahip olmaldr. Kum temiz olmal, sert, kararl ve direnli inert taneciklerdenolumaldr.

    7.3.2.2 Kum, zellikle organik maddeler olmak zere yabanc maddelerin herhangi birekilde bulamasnengellemek amacyla temiz bir yerde depolanmaldr.

    7.3.2.3 Numuneler ISO-2591-1de belirtilen gerekliliklere gre alnr.

  • 8/8/2019 TS EN 10298

    10/26

    ICS 23.040.10; 23.040.40; TRK STANDARDI TS EN 10298/Mart 201025.220.99

    4

    7.3.2.4 Kumun tane bykl dalm erisi, ISO 565e uygun elekler kullanlarak oluturulmaldr.Aadaki gerekler salanmaldr:

    a) Elek gz akl0,125 mm olan elekten geen ince tanelerin oran ktlece yzde % 10u amamaldr.Bu oran, harcn Kum/imento (S/C) oran belirlenirken hata paynn snrlandrlmas asndannemlidir (Madde 8.2 ve Ek C),

    b) aplar, asgari kaplama kalnlnn en fazla te birine kadar olan tanelerin oran ktlece % 50den azolmamaldr,

    c) Taraflar arasnda aksi kararlatrlmadka, en byk tane boyutu, asgari kaplama kalnlnn yarsnve 3 mmyi amamaldr.

    7.3.2.5 Kumun temizlii, klorrler, organik madde ve killi malzeme miktar kriterlerine gre deerlendirilir.

    a) Azami klorr miktar % 0,02 olmaldr. Klorr miktar EN 1744-1e gre tayin edilmelidir.

    b) Kumdaki killi malzeme ve dier ince tanecik miktar, ayrma yntemi ile tayin edilmeli ve ktlece %2yi

    amamal

    d

    r.

    7.3.2.6 znebilen ve aa kabilen alkali miktar % 0,02yi aan kumlar, CEM CAC imentolar ilekullanlmamaldr.

    7.3.3 Sume suyu sistemlerinde, sadece insani tketim amal su kullanlmaldr.

    Dier uygulamalarda, iletkenlii 2000 S/cm deerinden ve KMnO4 tketimi 10 mg/L deerinden az olankaliteye sahip su kullanlabilir. Bu parametrelerin tayininde varsa Avrupa Standartlar, bu standartlarnbulunmamas halinde ise milli standartlar kullanlabilir.

    7.3.4 Har katklar

    Taraflar arasnda katk kullanm konusunda mutabakat salanmsa ve kullanacak katklar suyun (insanitketim amal su kullanm durumunda) veya kaplamann kalitesini bozmayacak nitelikte ise, harcnhazrlanmasna bu katk malzemeleri kullanlabilir (Madde 1).

    Harcn oluturulmasnda, imento ktlesinin % 10unu amamak artyla puzolanik (hidrolik) fillermalzemeleri ve imento ktlesinin % 3n amamak artyla puzolanik olmayan (hidrolik olmayan) fillermalzemeleri kullanlabilir. znebilen ve aa kabilen alkali miktar % 0,02yi aan filler malzemeleri,CEM CAC imentolar ile kullanlmamaldr.

    Ek Dye gre deneye tabi tutulduunda, tm organik katklar (akkanlatrclar ve reine dispersiyonu)sabunlamaya 45 mLden fazla diren gstermelidir.

    7.4 Uygulama yntemi

    7.4.1imento harc, boru ve balant paralarnn i yzeylerine kaplamada azami skma salanacak vesu akn kolaylatracak yzey oluturulacak ekilde uygulanmaldr.

    Donmu malzeme kullanlmamal ve har, krn doru uygulanmasn temin etmek iin 5Ctan yksek birscaklkta uygulanmaldr.

    Uygulama sonras, kaplama nemli tutulmal ve kaplama uygulanan yzey scaklnn 5Cun altnadmesine izin verilmemelidir. Kaplamann ar hzl kurumasn engellemek iin, boru ular rtlmeli veyaaksi belirtilmedike kaplama nemli/lk artlarda veya hava akm olmayan ortamda kre tabi tutulmaldr. Krhzlandrlabilir ve kaplamann dzgnl, scakl ve neminin dzenli bir ilem dngs uygulanarakuygun ekilde ayarlanmas suretiyle salanr. Kr sresi, boru ve balant paralarnn, kaplamas zarar

    grmeden ta

    nabilmesi ve istiflenebilmesi iin yeterli olmal

    d

    r.

  • 8/8/2019 TS EN 10298

    11/26

    ICS 23.040.10; 23.040.40; TRK STANDARDI TS EN 10298/Mart 201025.220.99

    5

    7.4.2imento harckaplama temel olarak aada belirtilen 3 ekilde uygulanr.

    a) Harcn boru boyu boyunca dalm sonras yksek dnel hzla evrildii santrifj yntemi. Santrifjkuvveti altnda, harcn kat bileenleri przsz bir yzey oluturacak ekilde skr ve har bnyesindekisuyun bir miktar karlm olur. Suyu ksmen karlm kaplama, kr uygulanacak alana gtrlnceyekadar olu

    acak etkilere diren gsterir.

    b) Harcn boru veya balant paras cidarna, ounlukla, dnen bir pskrtme kafas ile salanan santrifjkuvveti ile pskrtld dnel kafa yntemi. Bu yntemde, uygulama esnasnda har bnyesindeki sumiktarndaki deiimin ihmal edilebilir derecede olduu kabul edilir. Har tabakas yzeyinin ilavedzeltilme ihtiyac gstermesi halinde aadaki ilemler kullanlabilir.

    - Borunun evrilmesi,- Mekanik yolla veya yzey dzeltme konisi kullanlarak yzey dzeltilmesi.

    c) Harcn elik yzeye mala kullanlarak uyguland elle uygulama yntemi. Bu yntem genelde kaplamatamiratnda ve balant paralarnn kaplanmasnda kullanlan bir yntemdir.

    7.4.3 Kaplama, boru ve balant

    paralar

    na fabrikada uygulan

    r. Boru ular

    , birletirme ileminin sahadayaplabilmesini salamak amacyla uygulama iin siparite belirtilen hkmlere gre hazrlanmaldr (Ek A).

    7.5 Gzenek kapatc madde (istee bal)Taraflar arasnda karlkl mutabakatla gzenek kapatc madde kullanm zerinde anlamaya varlmsa,bu maddeler, imento harc kaplama yzeyini kapatmak veya modifiye etmek iin kullanlabilir. Gzenekkapatc madde suyun (insani tketim amal su durumunda) kalitesini bozmayacak veya kaplamaperformansn etkilemeyecek nitelikte olmaldr.

    me suyu borular iin, gzenek kapatc madde borularn kullanlaca lkenin milli gereklerine uygunolmaldr (Madde 1).

    Gzenek kapatc maddenin performans ve uygulamasna dair gerekler bu standardn kapsamnda deildir.

    8 Uygulanm kaplama iin gerekler

    8.1 GenelUygulanm kaplama iin gerekli zellikler aada verilmitir.

    - Ek Cye uygun S/C oran,- Ek Cye uygun W/C oran,- Harcn mekanik zellikleri,- Kaplamann grn ve sreklilii,- Kaplama kalnl.

    Dier zellikler talep ve sipari esnas

    nda belirlenebilir.

    8.2 S/C ve W/C oranlar

    Not 1 - Ek C ye uygun kum/imento (S/C) oran tayini.

    Not 2 - Ek C ye uygun su/imento (W/C) oran tayini.

    8.2.1 Kre tabi tutulmu harcn nihai zelliklerinde nemli derecede etkili olduklarndan taze harcn S/C veW/C oranlar tayin edilir.

    8.2.2Taze har bileiminde, S/C oran 1,0 ile 2,5 arasndadr.

    8.2.3 Kaplama santrifj yntemi ile uygulandnda, santrifj sonras taze harcn W/C oran en fazla 0,42olmaldr.

  • 8/8/2019 TS EN 10298

    12/26

    ICS 23.040.10; 23.040.40; TRK STANDARDI TS EN 10298/Mart 201025.220.99

    6

    8.2.4 Kaplama dnel kafa yntemi ile uygulandnda, W/C oran izelge 2deki snrlar dahilinde S/Coranna baldr.

    Cizelge 2 - Dnel kafa yntemi iin S/C ve W/C oranlar arasndaki iliki

    S/C 2,5 1,7 1,0W/C 0,42 < 0,40 < 0,37

    Not - Ara deerlerin belirlenmesi iin enterpolasyon uygulanabilir.

    8.2.5 Santrifj yntemi ile uygulanan harcn S/C ve W/C oranlar, uygulandktan sonra 15 dakikaygememi olan kaplama blmnden alnan numuneler zerinde tayin edilir.

    8.2.6 Dnel kafa yntemi ile uygulanan har numuneleri, har kartrcsnn kndan alnabilir. Dnmeesnasnda hartan su k oluyorsa, numuneler Madde 8.2.5e gre alnmaldr.

    8.2.7 Numuneler, har tabakasnn toplam kalnl dahilindeki malzemeyi temsil etmelidir. S/C ve W/Coranlarnn tayini iin Ek Cye bavurulmaldr.

    8.3 Harcn mekanik zellikleriHarcn mekanik zellikleri iin aada belirtilenler uygulanmaldr.

    a) 28 gnlk basn dayanm en az 50 N/mm2, eilme dayanm ise 5 N/mm2 olmaldr,

    b) Harcn mekanik dayanm muayenesi, kaplanm borudaki taze hartan alnarak hazrlanm40 mm x 40 mm x 160 mm boyutlarndaki prizmatik numuneler zerinde yaplr. Kaplamann uygulanmasesnasnda su k olmamsa, numuneler har kartrcdan da alnabilir,

    c) Bu numuneler hazrlanr ve eilme ve basn dayanmlar EN 196-1de verilen hkmlere gre tayin edilir.

    d) Mekanik zelliklerin deneyle tayininde kullanlacak prizmatik numuneler 7 ve 28 gn sonrasnda,EN 196-1de tarif edilen artlar altnda kre tabi tutulmaldr.

    8.4 Kaplamann grn ve bileimiKaplamann grn gzle muayene edilmeli ve aadaki artlar salamaldr.

    a) Har kaplama yzeyi her yerde przsz olmal, ukurlar ve knt yapan herhangi bir yabanc maddeiermemelidir. Yzeyden knt yapan birka kum taneciine msaade edilir.

    b) Talep veya sipari esnasnda aksi belirtilmedike, ime suyu borularnda, kaplamann kararllnbozmamalarartyla, genilii 1,5 mmden az olan ayrk atlaklar kabul edilebilir.

    c) Zararl etkisi olan su (rnein; atk su, tuzlu su, ) iletiminde kullanlacak borularda atlak genilii

    0,5 mm ile s

    n

    rl

    d

    r.d) atlak genilii daha byk ise, azami atlak genilii, ime suyu borular iin 1,5 mmye, zararl etkisi

    olan su iletiminde kullanlacak borular iin ise 0,5 mmye drlene kadar ime suyu ile n ilemuygulanabilir. me suyu ile n ilem uygun olmadnda, atlaklar tamir edilmelidir (Madde 9).

    Not - Tecrbeler, ayrk atlaklarn, kaplamann ime suyu ile temas halinde harcn imesi ve/veyakimyasal tkanma suretiyle kapandn gstermitir. Ancak, uzun srelerle nemli ortam artlarndakalan imento harc kaplamann kendini tamir etme yeterlilii azalmaktadr.

    e) Snrl boyuttaki kusurlu yerlerin dzeltilmesine izin verilir. Bu ilem, orijinal harla uyumlu olan vegerekiyorsa ilave katk malzemesi ieren harcn elle uygulanmas suretiyle yaplabilir (Madde 7.3.4).

    8.5 Kaplama kalnl8.5.1llen kaplama kalnl izelge 3teki hkmlere uygun olmaldr.

  • 8/8/2019 TS EN 10298

    13/26

    ICS 23.040.10; 23.040.40; TRK STANDARDI TS EN 10298/Mart 201025.220.99

    7

    izelge 3 - Kaplama kalnl

    Kaplama kalnlaBoru veya balant paras

    D ap D b

    mmAnma

    mm

    Asgari

    mmD 273 4,5 3

    273 < D 610 6 4610 < D 914 8 6 c

    914 < D 1220 10 8 c

    1220 < D 14 12 c

    a Asidik zellikte kire zc su ve tuzlu su (Ek B) iin asgari kaplama kalnl 6 mm olmaldr.

    b Balant paralar (rnein; redksiyon paralar, T ekilli redksiyon paralar) iin D en bykd ap anlamndadr.

    c

    Tozalt

    ark kaynak metodu ile kaynaklanm

    borularda, izelge 3te verilen kaplama kal

    nl

    ,kaynakla glendirilen ksm zerinde %10 drlebilir.

    8.5.2Taze harcn kalnl, lekli bir penetrometre kullanlarak, % 10 hassasiyetle llmelidir.

    8.5.3Sertlemi har kalnl;- Hassasiyeti en fazla %10 olan komparatrle veya- Dier bir manyetik veya elektromanyetik lme yntemi gibi tahribats z dier bir yntem ile % 10hassasiyette llmelidir.

    8.5.4 Kaplama kalnl, boru ucundan itibaren 300 mmden fazla mesafedeki blgelerde, ayn enkesitzerinde birbirine 90 a yapan simetrik drt noktadan llmelidir. Ayrca tozalt ark yntemiyle

    kaynaklanm borularda, kaynak dikileri zerinden de lmler alnmaldr.

    Balant paralarnda, lmler, balant paras ularnda, ayn enkesit zerinde birbirine 90 a yapansimetrik drt noktadan llmelidir. Ayrca tozalt ark yntemiyle kaynaklanm borularda, kaynak dikilerizerinden lmler alnmaldr.

    9 TamirlerKusurlu olan boru veya balant paralar ve tahribatl deneylere tabi tutulmu boru veya balant paralar,kaplamac tarafndan veya deme esnasnda tamir edilmelidir.

    Tamir ilemi mteri tarafndan kabul edilmi olmaldr.

    10 aretlemeKaplanm boru veya balant paras, dayankl malzemeler kullanlarak, maml ak ekilde grlebilir,silinmez bilgilerle tantan boyama, ablon basma veya bask gibi yntemlerden uygun olan kullanlarakiaretlenmelidir.

    Gerekli iaretleme bilgileri mteri ve imalat arasnda mutabakatla belirlenmelidir.

    11 Tama, nakliye ve depolama

    11.1 TamaKaplanm boru ve balant paralar kaynak azlarna ve kaplamaya zarar gelmeyecek ekildetanmaldr. ekli veya yaps kaplamaya zarar verebilecek olan elik kanca veya baka malzemeler

    dorudan kullan

    lmamal

    d

    r.

  • 8/8/2019 TS EN 10298

    14/26

    ICS 23.040.10; 23.040.40; TRK STANDARDI TS EN 10298/Mart 201025.220.99

    8

    11.2 Depolama sahasna nakliyeBorular ve balant paralar kaplama ilerinin yapld depolama sahasna nakledilirken, boru ve balantparalarnda ve kaplamalarnda oluabilecek hasarlara kar tm nlemler alnmaldr.

    11.3 Depolama

    Kaplamann Madde 8.4 ve Madde 8.5te belirtilen gerekleri salamas iin depolama kontrol edilmelidir.

    Kuru veya nemli ortamda, depolama sresinin uzad durumlarda, bzmeden dolay oluabilecekatlaklar nlemek ve imento harcnn kendisini iyiletirme yeteneinin (kendi kusurlarn giderme yetenei)devamlln salamak iin, kaplanm boru ularn rtmek veya kapatmak avantajldr.

    nsani tketim amal su tayan borularn ular, depolama ve tama srelerinde hijyenik nedenlerdendolay rtlmelidir.

    11.4 Boru ve balant paralarnn teslimat iin yklenmesiBoru ve balant paralarnn ykleme ve nakliye esnasnda zarar grmemesi iin uygun tm tedbirler,kaplamann yaplaca fabrikada alnm olmaldr.

    Genellikle kaplamac, kaplanm salam boru ve balant paralar kendisinde iken, bunlarn datmndantamamen sorumlu taraftr.

    Kaplanm bileenlerin teslimattan sonraki tama, nakliye ve depolama ilemlerinde kaplamacnn talimatlaruygulanmaldr.

  • 8/8/2019 TS EN 10298

    15/26

    ICS 23.040.10; 23.040.40; TRK STANDARDI TS EN 10298/Mart 201025.220.99

    9

    Ek A(Bilgi iin)

    Boru ucu birletirme tipleri

    A.1 Tip C.1

    Aklama1 elik boru2 imento harc kaplama3 25 mm

    Not - Birleim blgesinde imento harc kaplamann elle uygulanmas gerekmektedir.

    ekil A.1 - nsanlarn girebilecei, ap en az 600 mm olan borularn aln kaynak bileimli ular

    A.2 Tip C.2

    Aklama1 elik boru2 imento harc kaplama3 3 mm ila 5 mm

    ekil A.2 - nsanlarn girebilecei veya giremeyecei borularn aln kaynak bileimli ular

    A.3 Tip C.3

    Aklama1 elik boru

    2 imento harc kaplama3 3 mm ila 5mm

    ekil A.3 - nsanlarn girebilecei veya giremeyecei borularn aln kaynak bileimli ular

  • 8/8/2019 TS EN 10298

    16/26

    ICS 23.040.10; 23.040.40; TRK STANDARDI TS EN 10298/Mart 201025.220.99

    10

    A.4 Tip C.4

    Aklama1 elik boru2 imento harc kaplama3 Kaplamasz u4 stee bal lastik conta

    ekil A.4 - Muflu elik borular

    A.5 Tip C.5

    Aklama1 elik boru2 imento harc kaplama

    ekil A.5 - Kaynak kuakl veya balama kaplinli elik borular

  • 8/8/2019 TS EN 10298

    17/26

    ICS 23.040.10; 23.040.40; TRK STANDARDI TS EN 10298/Mart 201025.220.99

    11

    Ek B(Bilgi iin)

    imento tipinin seimine ilikin klavuz tayin rehberi

    B.1 Giriimento harc kaplamal boru ve balant paralar ime suyu, ham su, atk su, deniz suyu ve tuzlu su gibisularn iletimini salayan boru hatlarnn yapmnda kullanlr. imento harc kaplama, boru ile iletimisalanacak deiik maddelere yeterince diren gsterebilecek bir korozyondan koruma tabakasdr. Bukoruma, iletimi salanacak deiik maddelere gre seilen imento harc tipinin kullanlmas ile salanr.

    B.2 yzeye uygulanan imento harc kaplamalarn tahrip mekanizmalar

    B.2.1 Genel yzeye uygulanan imento harc kaplama ile salanan korozyondan koruma zellikleri, iletilecek olanmadde ile kaplama arasnda salanacak olan dinamik dengeye baldr. Bu sebepten dolay, boru ile iletimisalanacak maddeyi dikkate alarak imento tipi seilmesi nemlidir.

    B.2.2 Yumuak suok yumuak veya demineralize su, imento harcndaki kalkerli bileenleri zebilir. znme, Cl- ve Na+

    iyonlarnn varlnda hzlanr ve Mg2+ ve Ca2+ iyonlarnn varlnda yavalar.

    Bant (B1) ve Bant (B2)de belirtilen c(Ca2+) iyonu deriimi ile karbondioksit ve karbondioksitanyonlarnn deriimi Qcye ilikin asgari deerlere uygunluk gsterdiinde, yumuak su ile temas halindekiimento harc kaplamann yeterli dirence sahip olduu kabul edilir.

    c(Ca2+) > 0,02 mol/m3 = 0,8 mg/L (B1)

    Qc = c(CO2) + c (HCO3-) + c(CO3

    2-) >0,25 mol/m3 (B2)

    Daha yumuak su, zellikle de deiyonize su ile temas durumunda, imento harc kaplamada hafifznmenin gereklemesi beklenir ve bu znme, suyun bileiminde kabul edilemez bir deiiklie nedenolabilir.

    B.2.3 Asidik suAr miktarda CO2nin yan sra, dier inorganik ve organik asitler de imento harc kaplamaya olumsuz etkiyapabilir.

    imento harcndaki kiretann asitlerce zlmesi, imento harc kaplamann yumuamasna neden olur.Byk mekanik gerilmelere maruz kald durumlarda (erozyon, trmklar), yumuam har sklerekyerinden kalkabilir. Zararl asit etkisinin deerlendirilmesinde, genellikle, pH deeri yerine kire tan zenasitlerin deriimi kullanlr. Tecrbeler, 7,8in zeri pH deerlerinde, genelde kritik deriime ulam kireta

    zen asitlerin bulunmad

    n

    gstermitir.pH 7den dk asidik sulardan kaynaklanan zararl asit etkisinin boyutu, byk lde oluan reaksiyontuzlarnn znebilirliine baldr. Belirli bir pH deerindeki zayf asitlerin kuvvetli asitlerden daha deriikolaca ve bu yzden imento harcna daha fazla zarar vereceine dikkat edilmelidir.

    Not 1 - Hidroklorik ve nitrik asit gibi kuvvetli asitler kalkerli agregalar ve imentodaki portlanditi zer veyksek znebilirlie sahip reaksiyon rnleri verir. Slfrik asit, kalkerli agregalar zmesinin yansra, imento tipine bal olarak genleebilen etrenjit oluturarak zararl asit etkisini artrabilir.

    Not 2 - Asetik, laktik ve formik asit gibi zayf asitlerin zararl etkisi, nispeten zlebilir reaksiyon rnlerininolumasna neden olur. Ancak, zayf asitler, kuvvetli asitlere kar difzyon bariyeri grevini grenreaksiyon rnlerini zme eilimindedir. Bu da imento harc kaplamann asit saldrsna kar daha

    hassas olmas

    na neden olur.

  • 8/8/2019 TS EN 10298

    18/26

    ICS 23.040.10; 23.040.40; TRK STANDARDI TS EN 10298/Mart 201025.220.99

    12

    Not 3 - Yumuak ham suda humik asit bulunabilir. Humik asitin ok dk deriimleri bile nispeten dk pHdeerlerine neden olabilir. Atk suda, mevcut birden ok asit trne ilaveten, amonyum iyonlar dabulunabilir ve bu iyonlarn deriimi belirlenmelidir.

    Not 4 - Ortamda bir asit karm olduunda, bu karmdaki asit tiplerinden birisi baskn olacaktr. Basknasit, zayf bir asit ise, kendi ierisinde nispeten znebilir reaksiyon tuzu oluturma eilimindeolacaktr. Benzer ekilde, baskn asit, kuvvetli bir asit ise, kendi ierisinde daha az znebilirreaksiyon tuzu oluturma eiliminde olacaktr.

    B.2.4 Bazik suimento harc kaplama, orta derecede deriimlere sahip bazik suya kar genellikle direnlidir.

    B.2.5 Tuzlu zeltiler

    B.2.5.1 GenelKireta zen asitlerin zararl etkisinin yan sra, imento harc kaplama tuzlu zeltilerdeki belli iyonlarcaparalara ayrlp tahrip olabilir.

    Bu standard erevesinde, tuzlu zeltiler iin aadakiler geerlidir.

    izelge B 1 - Tuzlu zeltilerin ksa gsterilii

    Suyun tarifi Tuz ierii ag/L

    Tuz miktar yksek suYaklak 3

    Tuzlu su, deniz suyuYaklak 30

    Ar tuzlu su veya okyanus suyu (brine)Yaklak 100den byk

    a Madde B.2.4.2, Madde B.2.4.3, Madde B.2.4.4, Madde B.2.4.5, Madde B.2.4.6ya baklmaldr.

    B.2.5.2 Magnezyum miktar yksek suMagnezyum (klorr ve slfat), imentodaki kalsitik bileenleri zme ve magnezyum hidroksit oluturmaeilimindedir.

    B.2.5.3 Slfat miktar yksek suSlfatlar trikalsiyum aluminat ile reaksiyona girip, atlama yoluyla harcn tahribatna sebep olacak,genleebilen rnler, al ve etrenjit oluturur. Bu sebeple, slfatl ortama maruz kalmas tasarlananimentolarn trikalsiyum aluminat miktar snrlandrlr.

    B.2.5.4 Nitrat miktar yksek suAmonyum nitrat haricindeki nitratlarn zararl etkisi sadece zayf derecededir.

    B.2.5.5 Klorr miktar yksek suKlorrlerin imentoya zararl etkisi ok dk olmasna karn, klorrler, elik yzeyini evreleyen imentomatriksinin pH deerini, ilerleyen paslanmaya ve sonucunda atlamaya neden olacak seviyededrebilirler.

    B.2.5.6 Slfit miktar yksek suSlfitler hava ve su bulunan ortamda slfat artna neden olur. Bu durumda aerobik bakteriler kkrd,hidrojen slfitten, slfrik asite ykseltgeme eiliminde olur. Daha sonra oluan slfrk asit, zellikle atk suebekelerinin st blmlerindeki imento balaycl btn malzemelere zararl etki eder.

  • 8/8/2019 TS EN 10298

    19/26

    ICS 23.040.10; 23.040.40; TRK STANDARDI TS EN 10298/Mart 201025.220.99

    13

    B.2.5.7 Deniz suyuDeniz suyunun imento zerindeki korozif etkisi, slfat ve magnezyum iyonlarnn nceki maddelerde tarifedildii gibi birleik etkilerinden kaynaklanmaktadr. Klorr iyonlar, slfatlarn etkinliini azaltsa da, elikzerinde korozif etkiye sahiptirler.

    Deniz suyunun deniz iindeki imentoya zararl etkisi nispeten ok dk olmasna ra

    men, gel git

    blgelerinde zararl etkinin iddeti ciddi mertebelerde olabilir.

    B.2.6 Kat ve sv yal zeltilerVizkozitelerine ve harca nfuz etme kapasitelerine bal olarak, kat ve sv yalar sabunlama yoluylahasara neden olabilirler.

    B.2.7 Zararl etkiye sahip gazl zeltilerGazlar, scaklk ilenme derecesinin altna dtnde, zararl etkiye sahip zeltiler meydana getirenorganik veya mineral asitler ierebilirler.

    Hidrojen slft (H2S), zellikle atk su ebekelerinde kkrde ykseltgenebilir ve bakteriler nedeniyle en sonslfrik asite dnebilir. Deriimi 5 mg/Lyi atnda, hidrojen slfitin zararl etkiye sahip olduu kabul edilir.

    Karbondioksit, su bulunan ortamda imentoyu karbonatlatrma eilimi gsterir ve buna bal olarakimentonun kimyasal korozyona kar direnci artar. Ancak karbonatlatrma, boru yzeyine yakn imentomatriksinin pH deerini drerek imento matriksinin koruma etkisinin azalmasna ve sonucunda ilerleyenpaslanma oluumuna neden olur.

    B.2.8 Andrc sularimento harc kaplamalar, borularla iletilen suyun zararl etkilerine maruz kalabilir. Bunun sonucunda,zellikle, borular ierisindeki su tahliye edilirken yaplan iletme hatalar esnasnda veya dirsekblgelerindeki gl trblans durumunda ve zellikle tkanklar amak iin boru ierisine ama elemangnderilirken olumas beklenen kumlanma (anma) kusurlarna neden olabilir. laveten, zaman ierisindeimento harc kaplamann kalnlnda anmaya bal azalma miktar dikkate deer seviyelere ykselir.

    B.3 Su tipine gre baskn mekanizmalarSu tipine gre baskn mekanizmalar zet olarak izelge B.2de verilmitir.

    izelge B 2 - Su tipine gre baskn mekanizma

    nsani tketimamal su tayan

    boru hatlar

    Atk su boru hatlar Tuzlu su, ar tuzlu suve deniz suyu tayan

    boru hatlarYumuak su X XAsidik su X XBazik su XMagnezyum miktar yksek su X XSlfat miktar yksek su X XNitrat miktar yksek su X XKlorr miktar yksek su X XSlfit miktar yksek su X XDeniz suyu, tuzlu su X XKat ve sv yal zeltiler XZararl etkiye sahip gazlzeltiler

    X X

    Not - X baskn mekanizmay gstermektedir.

    B.4 imento harc kaplamalar iin uygulama alanlar

    B.4.1 letimi salanan deiik maddelerin uygulama alanlar, iletme deneyimi, saha deneyleri ve laboratuararatrmalar esas alnm olup, izelge B.3te tanmlanmtr. Suyun kimyasal bileimine ilaveten, durgun vedinamik iletme koullarnn da henz sebebi tam olarak bilinmeyen birekilde etkili olduu bilinmektedir. Bubilgi, sadece klavuz amal olarak kullanlacaktr.

  • 8/8/2019 TS EN 10298

    20/26

    ICS 23.040.10; 23.040.40; TRK STANDARDI TS EN 10298/Mart 201025.220.99

    14

    izelge B 3 - Uygulama alanlarnn genel aklamalar

    imento harc tipleri

    Su CEM ICEM III A

    CEM I-HSCEM III B

    CEMCAC

    -L(akkanlatrc)

    -R(reine

    dalml)Demineralize su - - - - -Yumuak suCaCO3 < 55 mg/L

    + + + + +

    me suyu talimatnauygun su

    + + - +b +b c

    Ham su +a +a + +a +Asidik kireta zen su - - + - +Bazik su + + + + +Magnezyum ve slfatmiktar yksek asidik su

    - - + (+) +

    Magnezyum ve slfatmiktar yksek tuzlu su

    - - + (+) +

    Slfat miktar yksek su - (+) + (-) +Klorr miktar yksekbazik tuzlu su

    + + + + +

    Deniz suyu + + + + +Atk su - (+) + (+) +Not + uygun

    - uygun deil() snrl

    a Kireta zen asitlerin bulunmad ortama uygun.b zel anlamal borularda ve belirlenen snrlarda kullanlmal.c Sadece balant paralarnda ve tamir harc olarak kullanlmal.

    B.4.2 Tuzlu suda ve deniz suyunda kullanlmas durumu hari, CEM 1 (Portland imentosu) ve CEM 3(Yksek frn imentosu) imento tipleri arasnda byk dayanm fark yoktur. Tuzlu su ve deniz suyu iletimiyaplacaksa, CEM 3 imentosu kullanlarak hazrlanm imento harc avantajl olabilir.

    B.4.3CM CAC imento harc tipleri betona zarar veren sulara kar yksek zellikli bir dayanma sahiptir.Beton harc kaplamasndan hemen sonra yaplacak yeterli krleme ile en iyi sonular elde edilebilir.

    B.4.4Dk su/imento oranna sahip svlatrc ieren imento harc, atlak oluumuna kar yksek birdayanma sahiptir. lave olarak, ok tuzlu olup, betona zarar veren sulara kar dayanm art gsterir.

    B.4.5 Asitli sularn betona zarar vermesine karn, reine dalml (-R) imento harc tipleri ve anma(korozyon) direncine kar CEN CAC imento harc tipleri aadaki yntemle belirlenir:

    - Numune: taze hartan hazrlanm uzunluu en az 2 cm olan har prizmalar veya ular ve d yzeyleritecrit edilmi borularn kaplamasndan alnan paralar numune olarak kullanlr. Harcn bileimi vesertleme artlar, iletme artlarna edeer olmaldr. Harcn su/imento oran, har uygulandktansonraki su/imento oranna eit olmaldr.

    - Numunelerdeki kireta, 0,1 mol/L asetik asit ile 0,1 mol/L sodyum asetat kullanlarak hazrlanm asetattampon zeltisi ile giderilir. Kiretan gidermek iin numuneler ortam scaklndaki zelti ierisineyerletirilir. zeltinin cm3 biriminde hacminin cm2 biriminde numune yzey alanna oran 5 ila 10 cmolmaldr. zelti iki haftada bir yenilenmelidir. Deney sresi 6 aydr.

    - Kireci giderilmi numuneler, havada sabit bir ktleye eriinceye kadar kurutulur. Kurutma sonras, kirecigiderilmi st har tabakas mozaik grnmn alr ve kum taneleri eklinde paralanr. Gevek

    durumdaki kum ve har blmleri plastik bir fra ile temizlenir. Bu gevek paralar ve kum tanecikleritartlr ve sonu, numune yzeyi ile ilikili olarak g/m2 cinsinden ifade edilir.

    Belirtilen alana ilikin anma hacmine ulalmamas halinde, numune korozyona kar direnlidir.

  • 8/8/2019 TS EN 10298

    21/26

    ICS 23.040.10; 23.040.40; TRK STANDARDI TS EN 10298/Mart 201025.220.99

    15

    izelge B 4 - Anm hacme ilikin alan

    izelge D.3 e gre har tipi Anma miktarna ilikin alang/m2

    CEM.... R < 100

    CEM CAC kontrolsz krlenme < 300CEM CAC kontroll krlenme < 100

    B.4.6Zararl etki mekanizmas, ortamda mevcut zararl madde tipine gre ciddi biimde deiebildii iin,yukardaki izelgede tm su tipleri verilmemitir.

    B.5 me suyu borularnn dezenfekte edilmesime suyu borularnn dezenfeksiyonu, ime suyu hatlarn faaliyete geirirken zerinde durulan bir husustur.Deiik imento harc kaplama tipleri, dezenfektanlara deiik ekillerde tepki gsterir ve bu durum dikkatealnmas gereken bir husustur. Ayrca, dezenfekte suyunun nasl bertaraf edilecei de dikkate alnmaldr.

  • 8/8/2019 TS EN 10298

    22/26

    ICS 23.040.10; 23.040.40; TRK STANDARDI TS EN 10298/Mart 201025.220.99

    16

    Ek C

    Taze har analizi

    C.1 GenelBu ek, karm orannn analiz ve hesaplama yntemlerini tanmlamaktadr.

    Organik veya mineral katk malzemeleri kullanldnda, bu malzemelerin yaps ve miktar dikkatealnmaldr.

    C.2 Numune AlmaTaze hartan numune alnaca durumda, bir enkesite ait temsili imento bileiini oluturabilmek iin tmenkesit boyunca imento harc kaplamas numune olarak alnmaldr.

    Numune olarak yaklak 300 gram taze har alnmaldr. Bu taze har, nem orannn ve kum/imento (S/C)orannn analitik olarak tayin edilebilmesi iin, biri 100 gram (M2) ve dieri 200 gram (M1) olmak zere, aynbileime sahip iki numune paras oluturacak ekilde iyice kartrlmaldr.

    C.3 Hesap yntemiTaze harcn ana bileenleri, kum, imento ve sudur. Harc iyiletirmek amacyla reaktifler, agregalar vesentetik malzemelerin harca ilavesi durumunda, bunlar, taze har ierisinde tayin edilmemeli ancak imentoparasyla birlikte hesaplanmaldr.

    Kum/imento (S/C) ve su/imento (W/C) oranlar srasyla Bant (C1) ve Bant (C2) ile hesaplanr.

    1 1

    1 1 2 2

    S / MS/C =

    1- S / M - W / M(C1)

    2 2

    1 1 2 2

    W / MW/C =

    1- S / M - W / M

    (C2)

    Burada;S1 : Ktlesi M1 olan taze harcn ierisindeki kum ktlesi. Kum ktlesini tayin yntemi Madde C.4te tarif

    edilmitir.W2 : Ktlesi M2 olan taze harcn ierisindeki su ktlesi. Su ktlesini tayin yntemi Madde C.5te tarif

    edilmitir.

    C.4 Toplam taze har ktlesinden kum ktlesinin tayini.Verilen: Ktlesi M1 200 g olan har numunesi.

    Tayin edilecek: S1 / M1

    Numune alndktan hemen sonra 2000 mLlik beher ierisinde tart lr (M1), ardndan gz akl w=0,09mmye eit olan ISO 3310-1e uygun tel elek zerinde yaylr ve bu elekten geirilir.

    Elek zerinde kalan kumlu kalnt porselen bir tabak ierisine ykanr ve 20 mL ila 30 mL deriik HCl ileileme tabi tutulur. Kalnt elek zerine tekrar yaylr ve akar su altnda ykanr. Ykama ilemine szntsuyunda asit kalmayncaya kadar devam edilir. Son olarak kalnt bir kurutma dolabnda 105Cta sabitktleye eriilinceye kadar kurutulur.

    Tartm sonucu S1 bulunmu olur.

    S1 sonucu, kumdaki ince malzeme ve kire miktar nedeniyle, referans deer deneyinin saysal sonucukullanlarak dzeltilmelidir.

  • 8/8/2019 TS EN 10298

    23/26

    ICS 23.040.10; 23.040.40; TRK STANDARDI TS EN 10298/Mart 201025.220.99

    17

    C.5 Toplam taze har ktlesinden su ktlesinin tayiniVerilen: Ktlesi M2 100 g olan har numunesi.

    Tayin edilecek: W2/M2 oran

    Al

    nan taze har numunesinin ktlesi ile kuru har numunesinin ktlesi aras

    ndaki fark olan su ktlesi tayinedilmelidir. Bu deney iin tartlar ve stma yzey alan yeterince byk olan stma tablas gereklidir.

    nceden stlm stma tablas zerine taze har dzgn bir ekilde yaylr. Numune, topak oluumugzlenmeyinceye kadar srekli kartrlrken hzla kurutulur.Soutma sonras numune bir kez daha tartlr.Ktle kaybna karlk gelen deer, taze hartaki suyun ktlesi W2dir.

  • 8/8/2019 TS EN 10298

    24/26

    ICS 23.040.10; 23.040.40; TRK STANDARDI TS EN 10298/Mart 201025.220.99

    18

    Ek D

    Organik beton katk malzemelerinin sabunlamaya kar direnci

    D.1 GenelBu ekte, organik beton katk malzemelerinin sabunlamaya kar direncini tayin yntemi tarif edilmitir.

    D.2 Numune almaOrganik katk malzemesinden alnan 5 g numune, 10 g su ile kartrlr.

    Numunenin pH deeri 7,0a ayarlanr ve zerine deriimi 0,1 mol/L-1 olan 50 mL sodyum hidroksit zeltisi(NaOH) eklenir. Bu karm 60Cta 48 saat bekletilir.

    D.3 Deney yntemiNumune, deriimi 0,1mol/L-1 olan hidroklorik asit (HCl) asit ile potansiyometrik olarak pH 7 deerineulalncaya kadar geri titre edilir. Kullanlan ve deriimi 0,1mol/L-1 olan HCl hidroklorik asidin mililitrebiriminde miktar, sabunlamaya kar direncin lsdr.

  • 8/8/2019 TS EN 10298

    25/26

    ICS 23.040.10; 23.040.40; TRK STANDARDI TS EN 10298/Mart 201025.220.99

    19

    Ek E(Bilgi iin)

    Muayene

    E.1 GenelMuayene ilemleri, kaplamac tarafndan talep ve sipari esnasnda anlamaya varldekilde yaplmaldr.Mteri tarafndan gnderilen bir temsilci muayene ilemlerine refakat edebilir.

    E.2 DokmanBu muayene ilemlerinin sonular kaplamac tarafndan kaydedilmeli ve mteri temsilcisi talep ettiindeincelemesine hazr tutulmaldr.

    Kaplamac, teslim artlarnn sipariartlarna uygun olduuna dair bir muayene tutana dzenlemelidir.

    E.3 Numune almaMteri temsilcisi veya kaplamacnn muayene temsilcisi belirlenen deneylerin uygulanaca borularsemelidir.

    Har numuneleri, tam olarak tannabilmeleri iin iaretlenmelidir.

    E.4 Deneyler ve kontrollerin ekli ve sklDeneyler ve kontrollerin ekli ve asgari skl izelge E.1e uygun olmaldr.

    izelge E.1 - Deneyler ve kontrollerin ekli ve skl

    E.5 Tekrar deneye tabi tutma

    E.5.1 Tatmin edici olmayan ve kaplama kalitesini yanstmayan deney sonular;

    - Deneye tabi tutulan parann kusurlu bir numuneden alnm olmas, veya- Deney makinasnn hatal montaj veya normal olmayan ekilde almasndan kaynaklanabilir.

    Byle durumlarda deney dikkate alnmamal ve tekrarlanmaldr.

    E.5.2 malat kontrol testleri esnasnda, bir veya daha fazla deneyin sonucu yanl veya yetersiz ise,aadaki ilemler uygulanmaldr:

    - Kusurlu olduu kabul edilen borular, kaplamac tarafndan geri alnmaldr.- Deneyin sonucunun geersiz olmas halinde, geersizlie neden olan borudan bir nce ve bir sonra imal

    edilmi olan 2 boru zerinde deney tekrarlanmaldr.

    Her iki boru zerinde yaplan deneylerin sonular tatmin edici ise, kaplamann kabul edilebilir olduu

    hkmne varlr. Sonular tatmin edici deil ise, kaplamann kabul edilebilir olmad hkmne varlr.

    Kaplama reddedilmise, kaplamac, borular ve bileenlerini tm taraflarca onaylanm bir ileme gre tekrarkaplamal ve kaplanm boru veya bileenlerini tekrar kabule sunmaldr.

    zellikler Paragraf Deney yntemi Asgari imalat kontrol

    Kaplamadan nceki yzeydurumu

    Madde 7.1 Gzle Her boru veya balant paras

    Kaplama uygulama artlar Madde 7.4 - - SrekliS/C ve W/C oran Madde 8.2 Ek C Haftada birHarcn mekanik zelliklerinintayini

    Madde 8.3 EN 196-1 Ayda bir

    Boru ucu birletirme tipleri Madde 7.4.3 Ek A Anlamaya gre

    Sertlemi kaplama kalnl Madde 8.5.3 - Her vardiyada imal edilenborulardan 4 tanesi

  • 8/8/2019 TS EN 10298

    26/26

    ICS 23.040.10; 23.040.40; TRK STANDARDI TS EN 10298/Mart 201025.220.99

    Kaynaklar

    [1] EN 10224, Non-alloy steel tubes and steel fittings for the conveyance of aqueous liquids includingwater for human consumption - Technical delivery conditions.