Átus 1:1 1 Átus 1:3

ÁtusInin kagta awahkiska gapit amekene Lúkas. Ig wew

muwwapu gihapti Uhokri giwatni amekene Pol.Inin gikagtan akki wotwiy ku samah Jesus gihiyegapu

kibihwa muwwapu amadga wayk payebitak gikakkis gi-hiyegapu ku pariye judeyenepwi payebitak gikakkis gi-hiyegapu ku pariye kane judeyenepwima.

In akki wotwiy ku pariye kabayka Uhokri Gitip kehgipitimpikis gihiyegapu awenketeke ku samah KiyapwiyeJesus iwepka ta inugikut.

In akki wotwiy ku samah amekene Pedru gikakamekene Pol igkis ekkenes Uhokri ginetni muwwapu.

Jesus Hiyapkiswa Ta Gitkis GiwatnipwiMt 28.16; Mk 16.14; Lk 24.36; Jo 20.19

1 Kiyapwiye Teófilu, nah Lúkas awahkis inin kagtapimin. Amakohnokwa nah awahkis pahakwa kagta piminakiw. Amadga inere pitatye kagta nah kuwis akki pitmadikte Kiyapwiye Jesus gikehnitnen madikte ginetni kusamah ig aynete amadga inin 2 juktah ku aysaw ig iwepkata inugikut. Nah kuwis akki pit ku samah apit giwepni igiké gannipwi ta giwakuitkis giwatnipwi gikanyanpu. Igayge ikene gihiyakemnikis akak Uhokri Gitip gannu aygipit. Pisenwa ig iwepka inugikut.

3 Kuwis nah akki pit inakni madikte. Minikwak kuaysaw ig Kiyapwiye Jesus ay amadga inin, ig miyap, igkannikaw akiw. Ayteke ig hiyapkiswa ta gitkis giwatnipwikibereput. Apim ini ig ekkene kaayhsima gannu gitkiskahadbe igkis hiyak kabayhtiwa ku ig inyerwa ipeg akiw.Ig hiyapkiswa ta gitkis adahan pahapwi kayg akak abusku.

Átus 1:4 2 Átus 1:9Akakwa giwtyakkis igkis hiyapri. Apim ini ig kinetihwenegitkis gimin Uhokri gikumadukan.

4 Igkis pahadgupu ayge, ig Kiyapwiye Jesus awna tagitkis:

―Ka yi pes aytekihan apititak paytwempu Jerusalém.Kuwis nah akki yit ku pariye Wigwiy gikaksan ta yit. Wa-hapnabay in kahayak yit. 5Minikwak ku aysaw amekeneJoão Batista kaywa hiyeg, ig kawihkis un ta gipititkis.Henneme hawkuwanek igyerwa Uhokri Gitip kawihkiskata yipititnek. Hennebaki ig kaywepyinek.

Jesus Iwepka Ta InugikutMk 16.19; Lk 24.50

6 Ariwnteke ini ig Kiyapwiye Jesus pahadguhwagikakkis gikannuhnipwi akiw. Ayge apim ini igkis ayapri:

―Kiyapwiye, kuri nerras hiyeg ku pariye romayenepwiigkis kumaduka uhiyegapuwiy awaku ku samah igkismatekepwiy. Mmah kurinewa pis keh wixwiywa wixwiyhiyeg judeyenepwi kumaduka uhiyegapuwiy ku apim ininakiw?

7 Igme kaytwa giwnkis:―Yis ka hiyá yisma hiyak akak ini. Wigwiy kuwis

ahegbete madikte hawkri akak gidatni. Henneme yis kahiyá yisma hiyak nikak. 8 Ka sam. Aysawnemenek yisdarih Uhokri gannu ta yipititnek apim ini ku aysaw igUhokri Gitip kawihyi. Ayge nikwe yis humaw inetitkeknendahan ta gitkis hiyegmuwwapu. Yis humaw inetitkeknendahan ay apit inere paytwempu Jerusalém, ay apitiwinin waxri Judeyamnaw, ayhté apitiw ini waxri piyawek-betape Samaríyamnaw, pisenwa muwwapu amadga waykhe danuhe amaksemni paytwempu.

9 Ayteke pisenwa inakni gawnhan, ig Kiyapwiye Jesusiwepka ta inugikute giwtrikneswagikannuhnipwi. Aytekeig uguhe abet pahá ukuhne.

Átus 1:10 3 Átus 1:1510 Igkisme gikannuhnipwi ipegbet ta gimkat ku samah

giwepni. Pahaye adahan piyana hiyeg ahj kahayak tabir-wak giharaptakkis. Igkis kasimsapu akak simis seyne.

11 Igkis awna ta gitkis gikannuhnipwi:―Kiyapwiyegben, mmah yis msakwa ipegbet ta inut?

Ig Kiyapwiye Jesus iwepka yibetitak ta inugikut hennemeig diyuh akiwnek. Ku samah yis hiyá gitepkemni hawwatayis hiyá gaytni akiwnek.

Hennewatbaki igkis awna.Jesus Gikannuhnipwi Wahá Uhokri Gitip Gaytni

12 Igkis gikannuhnipwi ayge apit ini waxri imuhgip-itnene kewye Olipegpit. In Jerusalém awetpu. Ayabri ahinik adahan pohowku sah (500) iwanti. Igkis hiyapni henneku samah Kiyapwiye Jesus iwepka kuwis, igkis tipik diyuhta apitit paytwempu Jerusalém.

13 Igkis danuh atere, igkis wagehe ta agikut pahá paytapahnap inuteknen. Ini giwskekrikis kiyapwiye Pedrugikakkis kiyapwiye João, amekene Tiyagumni, kiyapwiyeAndré, kiyapwiye Filip, kiyapwiye Tomé, kiyapwiye Bar-tolomew, kiyapwiye Matews, kiyapwiye Tiyagu ku pariyeamekene Alfew gikamkayh, kiyapwiye Simawh Zeloti,kiyapwiye Judas ku pariye kiyapwiye Tiyagu gisamwi.

14 Ayge agiku ini xam igkis msakwa piriyepkewnentakunipti. Kiyapwiye Jesus ginag kiyapunoMahi hawwataeg piriyepkawno ayge payak gikakkis gisamwipwigukakkis gikannuhnipwi tinogben. Egkis madikte aygepahatwowa guhiyakemnikis.

Gikannuhnipwi Kaniy Pahapwi Gidukwantak Judas Iskariy-otis

15 Mpiyasa aynessa hawkri, egkis gikannuhnipwi pa-hadguhwe atere ku samah guhumpawnikis. Egkispukuhka danuh adahan madikawku madikwa gukebyikis

Átus 1:16 4 Átus 1:21akak piyana madikwa gawnakis (120). Ayge nikweig kiyapwiye Pedru kannikaw gubetkis adahan ikeneguhiyakemnikis. Ig awna:

16 ―Nukebyupwi, minikwak Uhokri Gitip kawihamekene Davi adahan ig kinetihwa amin ku pariyenemnikumpiye. Inakni ginetni tamak ay amadga kagta.Ku pariye Uhokri gakkan amawka ku hennewa in humaw.Ig amekene Davi kinetihwa gimin Judas Iskariyotismin.Metakwa inakni ginetni kahayak mmanawa ig JudasIskariyotismin waxe igkis hiyeg ku pariye kamaxwiyesKiyapwiye Jesus. 17 Ig Judas Iskariyotismin igwaytak usuhgiwatnipwi mmanawa ig kaniyka gapit Kiyapwiye Jesusadahan ig keh gannipwi payak ukakhu. 18 Ig isime paháwaxri akak gitiwnipye ku samah ig kamaykise KiyapwiyeJesus. Ayteke ig umehwe ayge apit ini waxri. Apim iniig tuguhe mabuwe. Bewpi gitun. Madikte gayh pesegipititak. 19 Ayteke madikte hiyeg jerusalémyenepwitimé gak ku samah ig keh henne. Inneki keh igkis kaywaini waxri “Aseldama”, inakni wownaprikwiy “WaxriMigatapta”. 20Hennewa in danuh ku samah Uhokri ekketa git amekene Davi minikwak. Mmanawa minikwak igamekene Davi tameke inakni amadga ini kagta kewye“Salmus”. Inakni yuwit awna:

“Amawka gipin msakwa barewagik. Amawka yumahiyeg msakwa ayge.”Henneme in gikagtan hawwata awna:

“Amawka ku pahapwiwa akiw kannikaw giwenyanadahan kannipwi gidukwantak.”

21 Inneki keh nah ikene yihiyakemni ku apim inin ada-han wixwiy kaniy pahapwiwa akiw gidukwantak JudasIskariyotismin adahan ig keh Uhokri gannipwi payakukakhu. Uyay kaniy pahapwi ku pariye kuwis wewukakwiy apanenekwa ku samah Kiyapwiye Jesus aynete

Átus 1:22 5 Átus 2:1ukakwiy. 22 Uyay kaniy pahapwi ku pariye ay ukakwiyawenketeke ku aysaw ig Kiyapwiye Jesus kaywepka gapitamekene João Batistamni, he ku aysaw ig iwepka ta in-ugikut. Uyay kaniypig adahan ig ekkene gimin KiyapwiyeJesus gikankewni payak ukakwiy.

23 Ig Kiyapwiye Jesus gikannuhnipwi igkis timapni in-akni kiyapwiye Pedru giwn henne, igkis ihe giwn. Igkiskaniye piyana gikebyikis awaykemni gibetitakkiswa. Pa-hapwi giw José Barsabás, ig giw hawwata Justu. Pahap-wime giw Matiyas.

24 Ayteke pisenwa igkis piriyepkaw adahan ipegepyeku pariye Uhokri gikanyan adahan Judas Iskariyotismingiwenyan. Igkis awna:

―Kiyapwiye, piski hiyekne hiyeg giyaknikis. Uyá akkita wothu ku pariye pis kaniy gaytakkis nerras piyananenegikebyikis. 25 Uyá akki ta wothu ku pariye pis kaniyadahan ig kehne pannipwi. Uyá akki ta wothu ku pariyepis muwaka kannikaw giwenyan piwatni Judas Iskariy-otismin. Mmanawa ig Judas Iskariyotismin kuwis peseariw giwetri ku samah ig piwatni kahadbe ig tipik taarimkat ku pariye iwetrit kawihnene gidahan.

26 Pisenwa gipigyepkawnikis igkis arehwe nikwe akaktip adahan igkis hiyá ku pariye kabunuganen ig darihpiyeJudas Iskariyotismin giwetri. Nikwe ig Matiyas kabunuga.Ig darihe ini iwetrit adahan ig keh Uhokri gannipwi payakgikakkis Kiyapwiye Jesus giwatnipwi.

2Uhokri Gitip Kawih GikannuhnipwiÁt 4.31, 8.15, 10.44, 19.2

1 Ayteke ariwnteke ini, ahawkanaprik danuh adahanhiyeg judeyenepwi keh ini fet arimketpiye ntewnehker-pye paka kewye “Pentekostis”. Ayge Kiyapwiye Jesus

Átus 2:2 6 Átus 2:10gikannuhnipwi igkis pahadguhwe arimkat pahayrukneneiwetrit.

2 Pahaye adahan kimankarad muhuk ayta inugiktakkewamaygbe akakmadikte ahawna. In parak ta paytrikutku kiney igkis batebdebdihpiye.

3 Ayge igkis hiyá akadwey kewa tiketbe. In bat mpusegipuhekutkis.

4 Ayge amun ini ig Uhokri Gitip kawihapeprikismadikte. Igkis kapusa awna agiku kaayhsima nawenéwayuwit ku samah ig Uhokri Gitip ikí giwnkis gitkis.

Jesus Gikannuhnipwi Awna Agiku Nawenéwa Yuwit5 Apim ini ayge Jerusalém kaayhsima hiyeg ku pariye

judeyenepwi ku pariye kiyathanepwi Uhokri. Igkisdanuhpenes atere ayta aytontihan apititak madiktenawenéwa paytwempu.

6 Igkis timapni inakni kimanka henne, igkis aterepahadguhwa kabubuk ganwakis Kiyapwiye Jesus gikan-nuhnipwi. Igkis ka pukuhpin ku samah igkis madiktepahapwihwat timepnekwiye gikannuhnipwi awnampusegiwnaprikkis.

7 Ayge nikwe igkis wakaymnibdi kaayhsima. Igkisbarukiswa. Igkis awna:

―Mmahki? Nerras hiyeg ku pariye awnenes madikteigkis galiléyenepwi. Igkis ka kannuh awna wownaprik-wiy. 8 Mmah nikwe wixwiy pahapwihwat timepnek-wiye igkis awna wownaprikwiy? 9 Wixwiy ay aytonti-han nawenépwi paytwempu. Waytakwiy Pártiyatekne,Médiyatekne, Elohtekne. Waytakwiyme hiyeg ayton-tak Mesopotâmiyamnaw, hiyeg aytontak Judeyamnaw,hiyeg aytontak Kapadósiyamnaw, hiyeg aytontak Pon-tomnaw, hiyeg aytontak Ásiyamnaw, 10 hiyeg aytontakFiríjiyamnaw, hiyeg aytontak Panfíliyamnaw, hiyeg ay-tontak Ejitumnaw, hiyeg aytontak Líbyamnaw kennesa

Átus 2:11 7 Átus 2:17Sirenemnaw. Hawwata hiyeg ku pariye romayenepwiay ku pariye danuhpenepwi atan. 11 Wixwiyme waytak-wiy hiyeg ku pariye waypuka judeyenepwi akak hiyegku pariye wageswa judeyenepwi. Waytakwiyme hiyegkireteyenepwi akak hiyeg arábyenepwi. Mmah nikwewixwiy timepnekwiye nerras hiyeg awnenesmpuse wow-naprikwiy igkis kibeyhenes Uhokri gannu?

12 Igkis madikte wakaymnibdi. Igkis ka pukuhpin kusamah in. Igkis awnebdi pawtak. Giwnkis:

―Pariyeki inin?13 Ignesme gaytakkis hiyeg ayge igkis hiyapni henne,

igkis hiyaraptih Kiyapwiye Jesus gikannuhnipwi. Igkisawna:

―Igkis urukya akak win.Pedru Ekkene Uhokri Ginetni Gitkis Hiyeg

14Ayteke ig kiyapwiye Pedru tabir gapitkigawkis payakgikakkis nerras Jesus giwatnipwi madikawkunene gike-byikis gikak pahapwi gawnakis (11). Ig kapusa awna tagitkis madikte hiyeg ayge akak madikte gawaygyi. Giwn:

―Nukebyupwi judeyenepwi, yis jerusalémyenepwi.Atabiswanabay nuthu. Nah arakamnihten ta yit kupariye danuh ku apim inin. 15 Yaytak yis ikiy ku usuhurukya. Kawa. Usuh ka urukyawatma. Kote danuhteahawkanaprik adahan wis higap win. Kamuw inutad.16 Ku pariye danuh ku apim inin ig Uhokri gawnepeamekene Joel, ig kinetihwa nimin minikwak. Giwn:

17 “Kiyapwiye Uhokri awna: ‘Amaksemni hawkrineknah kawihkis ntiphu ta yipititnek. Ig kawih hiyegmadikte. Apim ini yikamkayupwi awnanek yuwit kupariye pes giwntak Uhokri. Yikamkayupwi awaykemnipayebitak gukakkis yikamkayupwi tinogben. Kupariye takwapye ignes hiyá giwtyakkispeynen. Kupariye kiyapwiyegben ignes hawwata igkis karisun.

Átus 2:18 8 Átus 2:2518 Apim ini nah Uhokri kawihkis ntiphu ta gipititkisnuhiyegapu awaykemni payebitak gukakkis nuhiye-gapu tinogben. Egkis madehkis awnanos yuwit kupariye pes giwntak Uhokri. 19 Apim ini nah akki ta yitannutnek ayhté inugik, ayhté amadga wayk, adahanarekhetni yit ku amaksemni hawkri kuwis danuh. Apimini yis hiyanek migat. Yis hiyá tiket. Yis hiyá sariyanmtibnene. 20 Apim ini kamuw tigehe. Kayg wagesweduruweh ke migatbe. Ayteke ini hawkri ku pariyeapitminmadikte hawkri amadga inin in danuh. Abet inihawkri Kiyapwiye ayta adahan pisenwapye akak ininhawkri. 21 Apim ini amaksemni hawkri madikte hiyegku pariye amnihswene ta git Kiyapwiye Uhokri ignesamnihkanek.’ ”

Inakni Uhokri giwn ku pariye gannasan ta git amekeneJoel. 22 Nukebyupwi judeyenepwi, ataybiswanabaynumkat. Metakwa inakni giwn kapuse kahayak. Kuwisig Uhokri keh kaayhsima annut ay yiwtrik gipitimpiKiyapwiye Jesus nazaréyene. Ig keh kibeyne annut kupariye hiyeg amadgaya inin ka hiyá nikehka. Ig kehannut ku pariye keh hiyeg wakaymni ku pariye arekhetnigidatni. Akak ini annut ig Uhokri akki wotwiy huweweku ig ay gikak Kiyapwiye Jesus. Yis hiyakni kabay-htiwa. 23 Henneme yis ka aminama niw. Minikwak igUhokri ayipa hiyak ku pariye yis keh gikaknek. Aygenikwe ig ikepri ta yiwakuit ku samah ayipa ig ikiswanawgidahan. Yisme umahkiswig. Yis daddahkiswig tagitkis hiyeg ku pariye kane hiyak Uhokri gikumadukan.24 Henneme kibeyne, ig Uhokri kannikasepri akiw ariwgimiremni. Mmanawa ig ka hiyá igma msakwa akakmiyaka. 25 Minikwak amekene Davi awna inakni hennegimin Kiyapwiye Jesus. Ig awna:

“Kiyapwiye ay nukakhu apanenekwa. Ig kennesa

Átus 2:26 9 Átus 2:33ay numunhu niyewka. 26 Inneki keh nuyakni bateke.Mataytak nah awna batekkanenwa. Ku nah miyá, kasam. Nah ipeg ta gipitit Uhokri ku ig kannikasan akiw.Nah awna: 27 ‘Pis ka ikis nanmapuh ayhté miyarapyegiwetrikis. Pis ka isaksan nah pikamkayh barewpityeadahan nupithu madipwip. 28 Mmanawa pis keh nahaymuhwa adahan apanenekwa. Kuwewanek pis kehnah batek nnaktin awaku ku samahnah ay pimun akiw.’”

Hennewatbaki ig amekene Davi awna. 29 Nukebyupwi,in kahayak huwewe wotwiy ku ig ukiparawiy amekeneDavi ka awna inakni giminma. Ayipa ig miyap. Igapuhpika. Gipit madipwip. Ku apim inin gimew aduk-wenewa ay umunwiy. 30 Giminme gihiwhi KiyapwiyeJesus ig awna inakni giwn mmanawa ig amekene Daviiggi Uhokri gawnepe adahan ekkene ku pariye nem-nikumpiye. Minikwak ku samah ig aynete amadga ininig Uhokri awna git:

“Davi, pahapwi gaytakkis pihiwhipwi kannikawnekadahan ig kumadukene hiyeg piwenyan. Nah ikakse pitinakni ku apim inin. Nah ka uniyehti ini nuhiyakemni.”

31 Ner amekene Davi gihiwhi iggi Cristo ig Uhokrigikanyan adahan ukumaduketniwiy. Ig amekene Davihiyapni henne ku pariye nemnikumpiye, ig awna inakniyuwit gimin Cristo gikankewni. Inneki keh ig awna kuUhokri ka ikis Cristo ganmap ayhté miyarapye giwetrikis.Inneki keh ig awna ku gipit ka madipwip. 32 Kibeyne,metakwa inakni giwn humaw wotwiy. Ig Uhokri kan-nikase Kiyapwiye Jesus ariw gimiremni. Akakwawowtyakusuh hiyapri ig wewparihte ariwntak gikankawni. Kuriusuh ekkene ini gikankawni ta yit. 33 Kuwis ig iwepkatahhan inugikut adahan igmsakwa ayge gihumwaUhokriamun ini iwetrit ku pariye kanenikiythanisima kihehap-

Átus 2:34 10 Átus 2:40tak. Ayge ig Wigwiy iké Gitip ta giwakuit Kiyapwiye Jesusku samah gikaksan git minikwak. Igme kawihkise Gitipta upitithu ku apim inin. Inineki ku pariye yihiypan.Inineki ku pariye yitimpan. 34 Ig amekene Davi gipit koteiwapkate inugikut henneme minikwak ig awna:

“Ukiparawiy Uhokri awna ta git nukipara Cristo.Giwn: ‘Batnaba ay nuhumwa kihehaptak amun ininiwetrit ku pariye kiyatye 35 ku samah nah sibuhkisnetepipetunyapu pit.’ ”

36 Nukebyupwi judeyenepwi, ku apim inin nah ikeneyinetni marihwa yis hiyakni kabayhtiwa ku ig Kiyap-wiye Jesus, ner Kiyapwiye Jesus ku pariye yidaddahkisni,ignewa Ukiparawiy. Ignewa Uhokri gikanyan adahanukumaduketniwiy.

Hennewatbaki ig kiyapwiye Pedru awna.

Mpana Mil Gikebyikis Ihepye Pedru Giwn37 Igkis hiyeg timapni henne, igkis kayah gitaraksankis,

igkis awna ta gitkis kiyapwiye Pedru. Giwnkis:―Nukebyupwi, mmah usuh keh kuri?38 Igme kiyapwiye Pedru kaytwa giwnkis:―Wagesnabay yihiyakemni ariw yitaraksan. Kewpin-

abay pahapwihwat ta ahakwat un giwaprik KiyapwiyeJesus Cristo adahan yis amepene inin ku Uhokri bayah-minay ariw yitaraksan. Ayge nikwe ig ikí Gitip ta yip-ititnek. 39 Mmanawa kuwis ig ikakse Gitip ta wotwiy.Inakni gikaksan kawih yidahan. In kawih gidahankisyikamkayupwi. Juktah in kawih gidahankis hiyeg op-tirewnepwi. Mmanawa ig ikakse Gitip ta gitkis madikteku pariye ihepye gihumketni ta gimkanit.

40 Ayteke ig Kiyapwiye Pedru awna kaayhsima yuwitakiw. Ig ikene nerras hiyeg gihiyakemnikis. Giwn:

Átus 2:41 11 Átus 2:47―Ka ba yi msakwa kema gaytakkisma nerras ku pariye

gitukepten Kiyapwiye Jesus. Wiwhwepnabay giwkis ada-han yis isamtaw.

41 Igkis timapni henne, kaayhsima gaytakkis ihe giwn.Ayteke nikwe igkis kewpi. Apim ini hawkri mpana mil(3.000) gikebyikis hiyeg wageswepyes Kiyapwiye Jesusgihiyegapu.

Jesus Gihiyegapu Amnihak PawtakÁt 4.32

42 Ayteke mpuse hawkri igkis tipiknenes kannuhweneta gitkis Kiyapwiye Jesus giwatnipwi. Igkis darihweknespawtak takunipti. Igkis axnes payebitak adahan igkis am-niheknes pawtak adahan igkis kiyenes ku samah Kiyap-wiye Jesus umahkiswe udahanwiy. Igkis piriyepkewnespayebitak.

43 Igkis madikte wakaymnibdi ayge. Ig Kiyapwiye Jesusgiwatnipwi igkis keh kaayhsima annut ku pariye kehhiyeg wakaymni ku pariye arekhetni Uhokri gidatni.

44Madikte nerras kamaxwenepwi ta gipitit KiyapwiyeJesus igkis pahatwowa gihiyakemnikis. Gewkanbetkisgidahanyekwiyes.

45 Igkis piyuke gewkanbetkis. Igkis piyuke giwasrakis.Pisenwa igkis ibekhe akakurapig ku pariye gapiykangipuriwkis madikte hiyeg pahapwihbdak. Igkis ikepni kusamah igkis gimawkankis.

46 Mpuse hawkri igkis lammisya ay agiku ini legliskewye Uhokri Gipin. Igkis ax payebitak gipinekukis ada-han igkis kiyenes ku samah Kiyapwiye Jesus umahkisweudahanwiy. Igkis ax kabubuk akak madikte batekka akakmadikte tuwatka.

47 Igkis kibeyhenes Uhokri takunipti. Ignesme madiktehiyeg ku pariye msekwenepwi ayge igkis kiyatigkis.

Átus 3:1 12 Átus 3:7Mpuse hawkri Uhokri kibihene gihiyegapu nawenépwiakiw ku pariye wages gihiyakemnikis akiw.

3Pedru Makniwa Pahapwi Awayg Dathupye

1 Apim ini hawkri, daraka kamuw, ig kiyapwiye Pedrugikak kiyapwiye João igkis atere arimkat ini leglis kewyeUhokri Gipin adahan igkis piriyepkewnes ku samah gi-humpawnikis.

2Ayge pahapwi awayg dathupye. Ig dathupye ku samahig amadgate wayk. Mpuse hawkri ig waxepka anumekutpahayku lappot ayhté Uhokri Gipinwa. In lappot kewye“Lappot Barewye”. Ayge ig amnihswene gitkis hiyegku pariye parekwiyes Uhokri Gipinekut. Ig makehpenegikakura gitkis.

3 Ig kiyapwiye Pedru gikak kiyapwiye João igkis danuhatere Uhokri Gipinwat. Igme ner awayg dathupye ighiyapni henne, ig awna gitkis:

―Uyá amnihun.4 Igkisme kiyapwiye Pedru ipeg ta gimkat. Ayteke ig

kiyapwiye Pedru awna ta git:―Ipeg ta womkat.5 Igme ipeg ta gimkatkis. Ig gipewkan igkis ikenes

karukri gitkam.6 Igme kiyapwiye Pedru awna:―Nah yuma nukakurasima, henneme nah amnihpi

ku samah nah hiyá asamanak. Nah awna pit giwaprikKiyapwiye Jesus Cristo nazaréyene pis kannikaw kuri piswew.

7 Ayteke ig kiyapwiye Pedru sumuhe giwaku kihe-haprik, ig kannikasepri. Aynewa ig awayg gikugku akakgikisut isahpu.

Átus 3:8 13 Átus 3:148 Ig awayg hiyapni henne, ig kannikew kibentenwa. Ig

tabira. Ig wew. Ayteke ig pareke ta agikut Uhokri Gipingihaptikis. Ig waywe, ig padakwa, ig kabayha Uhokri.

9 Madikte hiyeg ayge igkis hiyapri ku samah ig wew.Igkis timapri ku samah ig kabayha Uhokri.

10 Ayge nikwe igkis murotpi git, igkis hiyakni ku nerawayg ignewa betnene anumeku lappot ayge UhokriGipin amnihswenene arit hiyeg. Igkis hiyapni henne,igkis wakaymnibdi gidahan kaayhsima ku samah igmakniw.

Pedru Ekkene Uhokri Ginetni Agiku Uhokri Gipin11 Ayteke nikwe igkis sigisbet ta iwasapri atere amun

ini iwetrit ayaranwa payt ku pariye kewye amekene Salo-mawh giwetri. Ayge ner awaygmakniwtinene ig ugisrikispebkak gikak kiyapwiye Pedru gikak kiyapwiye João. Igkishiyeg danuh atere gitkis, igkis wakaymnibdi gidahan kusamah ig makniw kuwis.

12 Ig kiyapwiye Pedru hiyapni henne, ig awna ta gitkis:―Nukebyupwi judeyenepwi, mmahki yis wakaymni

udahan? Mmahki yis ipegbet ta womkat? Mmahyis yipewkan ku usuhwa keh ner awayg wew wown-teknewa akak udahanwa udatni udahanwa wabayhu?Kawa. 13 Ignewa Uhokri keh ig wew. Ignewa Uhokriku pariye amekene Abrawh giwohkiga, ignewa ku pariyeamekene Izaki giwohkiga, ignewa ku pariye amekene Jakógiwohkiga, ignewa ku pariye wahawkripwi giwohkigakis,ignewa Uhokri keh ner awaygmakniw adahan hiyapkisneyit Kiyapwiye Jesus gikiythani. Ig Kiyapwiye Jesus iggiUhokri gikamkayh. Henneme yis ka kiyatig. Yis waxeprita gipetunat kiyapwiye Pilatus adahan giwmasepten git.Hiyawa ig kiyapwiye Pilatus muwaka isahkiswig, yismeka muwaka ig isahkiswika. 14 Ig kibeyne hiyeg waditye

Átus 3:15 14 Átus 3:22hiyeg, henneme yis tukuhpig, yis isahkisase pahapwiumehekeputne giwenyanpiye. 15 Ayteke yis umahkisenernewa ku pariye keh wixwiy aymuhwa gimun Uhokriadahan apananekwa. Ka sam. Igme Uhokri kannikasepriariw gimiremni. Akakwa wowtyak usuh hiyapri ig wew-parihte ariwntak gikankawni. Kuri usuh ekkene inigikankawni ta yit. 16 Ignewa Kiyapwiye Jesus makniwener awayg. Igme gikamaxwan gipitit Kiyapwiye Jesuskeh ig makniw. Yis hiyak ner awayg. Yis hiyapnigku samah ig ku apim inin. Ininewa gikamaxwan gipititKiyapwiye Jesus ininewa keh ig makniw kabayhtiwa ayyiwtrik. 17Kuri nukebyupwi, nah hiyakni ku yis umahkisaKiyapwiye Jesus awaku ku samah yis ka hiyak ku pariyeyikehni apim ini. Ignes ukiparawiy kawnata hiyak kupariye gikehnikis. 18 Henneme Uhokri isaksay adahanyis umahkiswig. Uhokri gawnepepu pitatyepwi igkiskinetihwa minikwak ku amawka Cristo hiyá mbeyne.Metakwa ini humawku apim inin ku samah igUhokri gan-nasan. 19 Nikwe wagesnabay yihiyakemni ariw madikteyitaraksan gikak Uhokri kahadbe ig bayahminay ariwini yitaraksan. Ayge ig wagahkisne yawaygyinek kusamah yis ay gimun. 20 Hawwata akiw aysawnemenekig awahkis Kiyapwiye Jesus uminwiy akiwnek. Ig Kiyap-wiye Jesus ignewa Cristo, ig Uhokri gikanyan adahanukumaduketniwiy. 21 Kurime ig gidukwenewa ayhtéinugik juktah ku aysaw gihawkanaprik danuh adahanig wadithebdih madikte, ku samah Uhokri gawnepepukiyatyepwi igkis kuwis akki wotwiy ku samah akapuskahawkri. 22 Kiyemnahnabay gimin amekene Moís giwnku samah ig kinetihwa gimin Kiyapwiye Jesus ta gitkisamekenegben. Giwn:

“Aysawnemenek Kiyapwiye Uhokri awahkisnek pa-hapwi gawnepe kewa nahbe adahan ig ekkene Uhokri

Átus 3:23 15 Átus 4:2

giwn ta yit. Ig waytakwiy ukebyupwiy. Amawkayis iha giwn madikte. 23 Ku pahapwi ka ihpa giwn,iggi gihawkan pisenwehpikanek. Ig ka msakwa akiwgaytakkis Uhokri gihiyegapu.”

Hennewatbaki ig amekene Moís awna minikwak.24 Henneki madikte Uhokri gawnepepu pitatyepwikinetihwa amin ku pariye danuh wotwiy ku apim inin.Ner gawnepe pitatye ig amekene Samwé ig kinetihwenenimin gikakkis madikte gawnepepu buttityepwi igkiskinetihwa niminwata akiw. 25Wixwiy hiyeg judeyenepwiwixwiy gihiwhikis nerras ku karit Uhokri gawnepepuawna inakni. Wixwiy gihiwhikis nerras amekenegben kukakak ig Uhokri ahegbete ginetni minikwak. Mmanawaig Uhokri awna ta git wahawkriwiy amekene Abrawhminikwak. Giwn:

“Pihiwhi utipkis kabaykanek ta gitkis madiktehiyegipiyenepwi amadga wayk.”

26 Ayge nikwe ig Uhokri awahkise gikamkayh KiyapwiyeJesus uminwiy kit wixwiy hiyeg ku pariye judeyenepwikahadbe ig utipkis kabayka ta wotwiy. Inineki kabaykaig wages uhiyakemniwiy ariw umebyemniwiy.

4Pedru Gikak João Kamaxwika

1 Ku samah ig kiyapwiye Pedru gikak kiyapwiye Joãoigkis awnempiye inakni yuwit henne, nerras judeyenepwigimuwpegakis patiptakigkis atere payak gikak ner apuri-wnepwi gikiparakis adahan Uhokri Gipin gikakkis nerrassadusewkis.

2 Gitkis sadusewkis hiyeg miyá ignes pisenwe gi-hawkankis igkis ka kannikaw akiw. Igkis ka batek kusamah kiyapwiye Pedru gikak kiyapwiye João awna ku

Átus 4:3 16 Átus 4:10ik adahan hiyeg kannikaw ariw gimiremnikis mmanawaKiyapwiye Jesus kuwis kannikaw ariw gimiremni.

3 Igkis danuh atere gitkis, igkis kamaykiswigkis. Kusamah msanpi kuwis, igkis paraksaseprikis agikut parak-seket adahan wahepye takuwanek adahan igkis awnenegikakkis.

4Henneme, kibeyne, kaayhsima hiyeg ku pariye timep-nepwi inakni kiyapwiye Pedru giwn igkis ihe inakni giwn.Apim ini pohowku mil (5.000) gikebyikis kamaxwepyes tagipitit Kiyapwiye Jesus.

Pedru Gikak João Ay Gipetunkis Judeyenepwi Gikiparakis5 Hewke akiw nerras judeyenepwi gikiparakis gikakkis

giwewkistenkis gikakkis nerras kannuhekeputnepwiamin amekene Moís gikumadukan, igkis madiktepahadguhwa atere Jerusalém.

6 Ner muwpegpiyene gikiparakis amekene Anásig ayge gikakkis gikebyupwi. Ayge amekene Kayfásgikak amekene João gikak kiyapwiye Alixandre gikakkisnawenépwi gikebyupwi igkis ayge gikak amekene Anás.

7 Ayteke nikwe igkis waxase kiyapwiye Pedru gikakkiyapwiye João ta gipetunatkis. Igkisme danuh atere,igkisme ayaprikis:

―Kitak yis utí ini yannu adahan yis kehhe ini ku pariyeyikehni ay? Pariyepa ikí yit ini yikumadukan, akebyi yishiyeg?

8 Igme kiyapwiye Pedru ayge ig gitiphewne Uhokri, igkaytwa giwnkis:

―Kiyapwiyegben, yis ukipara, yis uwewkisten, 9mmahyis ayá usuh amin ini kabayka ku pariye usuh keh gidahanner awayg dathupye? Mmah yis ayá usuh amin ku samahig makniw? 10Usuh akkamnihnite yit kahadbe yis hiyak.Umawkan madikte hiyeg israelyenepwi hiyak. Usuh

Átus 4:11 17 Átus 4:14

amnihgi akak gannu Kiyapwiye Jesus Cristo nazaréyene.Ignewa yis daddahkiswig henneme Uhokri kannikasepriariw gimiremni. Ignewa Kiyapwiye Jesus gannu kehner awayg makniw, ig tabir ay yiwtrik. 11 IgnewaKiyapwiye Jesus ke no tipbe ku pariye Uhokri gannasanminikweknene kinetihwa gumin. In awna:

“Hiyeg kehnes pahá payt tiptiye, igkis tukuhe pahowtip. Gipewkankiskam ku eggu tip ka kawihkam. Bawaeg tip eggu pi awaygtenano ariw madikte. Eg humawadahan payt akoksa.”

No tip arakak gidahan Kiyapwiye Jesus. Yis tukuh-pig bawa ig pi kabaytenene giwkis madikte hiyeg.12 Ignewa Kiyapwiye Jesus keh wixwiy isamtaw. Yumanawenéwa ahin ikaka wotwiy amadga hawkri adahanwixwiy danuhne ta git Uhokri.

Judeyenepwi Gikiparakis Mpithepye Pedru Gikak João13 Igkis judeyenepwi gikiparakis igkis hiyapni henne

ku samah kiyapwiye Pedru gikak kiyapwiye João igkiskinetihwenes akak madikte gibowkakis, igkis wakaym-nibdi gidahankis kaayhsima. Igkis awna:

―Mmahki igkis ka apis ubohriwiy? Igkis ka kan-nuhyema hiyeg. Igkis hiyeg hennenwatnen yumanenegikiythanikis.

Ayteke igkis murotpi gitkis, igkis awna:―Oo. Igkis Jesusmin gidahewekten. Inneki keh igkis

kinetihwenes akak gibowkakis henne.14 Igkis gikiparakis ka hiyá igkisma diyuhkis ginet-

nikis aynesnima. Mmanawa ner awayg makniwtineneig tabirnene ay giwtrikkis ayge gihumwakis kiyapwiyePedru.

Átus 4:15 18 Átus 4:2215Ayteke nikwe igkis hiyapni henne, igkis pekkiswigkis

adahan igkis giwhpetnikis kabaywak kahadbe igkis aheg-betenes ginetnikis pahapo.

16Ayge igkis kinetihwenes pawtak, igkis awna:―Mmah wixwiy keh gikakkis kuri? Madikte hiyeg

aynenepwi jerusalémyenepwi ignes kuwis hiyak kusamah igkis keh ini kibeyne annut. Wixwiy ka hiyáwixwiyma awna kawk. 17 Ka sam. Uyay puwimahgikisadahan igkis ka kinetihwa gimin Jesusmin akiw kahadbeini ginetnikis ka ibakhaw.

18 Pisenwa gahegbetankis inakni ginetnikis, igkiswatihpigkis ayta parak akiw. Igkisme parak atere, igkismeawna ta gitkis:

―Ka ba yi kinetihwa gimin Jesusmin akiw. Ka yikannuh hiyeg gimin akiw.

19 Igme kiyapwiye Pedru gikak kiyapwiye João igkiskaytwa giwnkis:

―Mmah yis yipewkan pi kabayte giwtrik Uhokri ada-han usuh pi ihpate yiwn giw Uhokri giwn? Hiyawa yiswakaniy. 20 Usuh ka hiyá usuhma sabuk ubiyhu adahan kupariye usuh hiyap Kiyapwiye Jesus keh. Usuh ka hiyáusuhma sabuk ubiyhu adahan ku pariye usuh timap igawna.

21 Igkisme gikiparakis hiyapni henne, igkis puwimeh-pigkis akiw. Pisenwa igkis isahkiswigkis. Igkis ka hiyágisamanakkis adahan igkis bukihnes giwkis mmanawaigkis apis ku nawenétke nerras hiyeg paytwempuyenepwihahhayruke gikakkis gipatrakis. Mmanawamadikte hiyegkibeyhenes Uhokri ayge awaku ku samah ner awaygmakniw.

22Mmanawa ig awaygmakniwtinene ig mpiya paxkabumadikwa (40) kamukri gaw.

Jesus Gihiyegapu Ayá Gibowkakis Git Uhokri

Átus 4:23 19 Átus 4:2823 Ig kiyapwiye Pedru gikak kiyapwiye João pase igkis

isahkiska, igkis awna:―Uyay iwasa ukebyupwi.Igkis tipik ta gimkatkis Kiyapwiye Jesus gihiyegapu.

Igkis danuh atere, igkis akki ta gitkis madikte ku samahnerras muwpeg kiyatyepwi gikakkis nerras giwewk-istenkis igkis patimnak gikakkis.

24 Igkisme timapni henne, igkis madikte piriyep-kewnekwiye ta git Uhokri akak pahatwowa gihiyakem-nikis. Igkis awna:

―Kiyapwiye Uhokri, pis keh en, pis keh waxri, piskeh parawhokwa, pis keh madikte ariknebdi ay amadgainin. 25 Kiyapwiye, minikwak pitip awna gipitak pihiyegawahawkri amekene Davi. Giwn:

“Mmahki madikte hiyeg dagawnebdi git Uhokri?Mmahki igkis siguhpig? Mmahpaki hiyeg gihiyakem-nikis waditnepyenen henne? 26 Madikte gikiparakishiyeg amedgenenepwi inin igkis ahegbet ginetnikisadahan igkis siguhnes Uhokri. Madehkis ikiparattuguhkis gihiyakemnikis hehpekwiye adahan igkiskapetunsenes Kiyapwiye Uhokri adahan igkis kapetun-senes Cristo, ig ku pariye Uhokri gikanyan adahanukumaduketniwiy.”

27 Pinapnawa, Kiyapwiye. Metakwa inakni piwn hu-maw ku apim inin. Ig kiyapwiye Erodis gikak kiyap-wiye Pônsiyu Pilatus gikakkis ignes hiyeg ku pariye kanejudeyenepwima gikakkis ignes hiyeg ku pariye israe-lyenepwi, igkis madehkis tuguhkis gihiyakemnikis heh-pekwiye adahan igkis kapetunsenes Kiyapwiye Jesus kupariye pikamkayh barewpitye ku pariye pikanyan ada-han ukumaduketni. 28 Igkis kehe madikte mbayka gikakKiyapwiye Jesus ku pariye pis isaksigkis adahan igkis keh.Bawa ayipa minikwak pis akak pidatni akak pihiyakemni

Átus 4:29 20 Átus 4:35pis ayipa ahegbete pinetni adahan ini mbayka danuh tagit. 29 Kiyapwiye, ipeg ku samah nerras puwimah usuhku apim inin. Uyá amnih ikí wawaygyi usuh pihiyegapuadahan usuh ekkene piwn akak madikte ubowka. 30 Uyásarayh piwak adahan pis piyihne kakahrabdapye. Uyáikí pannu ta upitit giwntak pikamkayh barewpitye Kiyap-wiye Jesus adahan arekhetni pidatni kahadbe madiktehiyeg wakaymni gidahan.

31Pisenwa inakni gipigyepkawnikis, ini iwetrit ku kineyigkis pahadgupu ayge in segke. Ayge apim iniUhokri Gitipkawihpigkis. Ariwnteke ini igkis ekkenes Uhokri giwnakak madikte gibowkakis.

Jesus Gihiyegapu Amnihak PawtakÁt 2.42

32 Apim ini madikte ku pariye kamaxwenepwi gipititKiyapwiye Jesus igkis pahatwowa gihiyakemnikis. Yumapahapwinama gaytakkis mpihpak amin akiw. Igkis pa-sumpak madikte pawtak.

33 Ig Kiyapwiye Jesus giwatnipwi igkis kinetihwenesakak kaayhsima gannukis gimin Kiyapwiye Jesusgikankawni. Uhokri gabay ayge gikakkis madikte.

34 Yuma hiyeg ayge muwekne git ariknawnama.Madikte hiyeg ku pariye kadahanyepwi giwasrakisigkis piyukwin. Madikte ku pariye kadahanyepwi paytigkis piyukwin. Ayteke igkis ewk akakurapig ku pariyegapiykankis.

35 Igkis ikepni ta giwakuitkis Kiyapwiye Jesus giwat-nipwi. Igkisme giwatnipwi igkis ibakhase no karukrigipuriwkismadikte Jesus gihiyegapupahapwihbdak, igkisamnihgikis ku samah ignes gimawkankis.

Barnabé Piyuk Giwasra

Átus 4:36 21 Átus 5:4

36 Ayge pahapwi awayg. Ig amekene Levi gihiwhi. Igariwntak waxri Xipremnaw. Giw José. Igkisme KiyapwiyeJesus giwatnipwi sarayh giben Barnabé. Inakni wow-naprikwiy “Wawayghetniwiy”.

37 Apim ini ig kiyapwiye Barnabé piyuke giwasra.Ayteke ig ewk akakurapig ku pariye gapiykan. Ig ikepnigiwakuitkis Kiyapwiye Jesus giwatnipwi.

5Ananíyas Wasayme Adahan Gikakura

1 Henneme nawenéwa awayg ayge akiw gukak gihayo.Giw Ananíyas. Egme gihayo guw Safira. Apim ini igamekene Ananíyas ig hawwata piyuk giwasra adahanegkis amnih Jesus gihiyegapu akak akakurapig ku pariyegapiykankis.

2Ayteke ig awna gut gihayo:―Uyay darih abusku uwasra akakurapig udahanwa.

Henneme wis ka akkin gitkis kiyapwiye Jesus giwatnipwi.Wis ikí gitkis ke wotbe madiktehbe ukakurabe wis ikí.

―Uyay.Ig darihpin. Ayteke ig iké abusku akakurapig asemne ta

giwakuitkis Jesus giwatnipwi.3 Igme kiyapwiye Pedru hiyapni henne, ig awna ta git:―KiyapwiyeAnaníyas, mmahki pis isakse Satanás kaw-

ihpi? Mmahki pis arehwa gikak Uhokri Gitip gitew?Pis darihe abusku piwasra akakurapig pidahan hennemepis ikawpari ke wotbe pis ikí madikte gidahankis Jesusgihiyegapu. Pis wasayme. Pis ka ikí madiktema nokarukri. 4 Mmahki henne? Apit pis piyuke in piwasraini pidahan. Piwnteknewa pis piyukwin. Akakurapig,piswa hiyak ku samah pis keh nikak. Nikwe pariye kuapim inin danuh apit piyakni? Pis pipewkan pis wasayme

Átus 5:5 22 Átus 5:12arit hiyegnenwa amadgaya inin bawa amun ini nikwe piswasayme ta git Uhokri hawwata.

5 Ig amekene Ananíyas timapni henne, ig tuguhemiyapte. Madikte hiyeg ku pariye ayge timepbetnenesigkis hiyapni henne, igkis apisasew kaayhsima.

6 Ayteke nikwe nerras takwapye ayge igkis kannikew-bet. Igkis awasmines gipit akak kamis. Igkis iwepri. Igkisapuhpig.

7 Mpana ler mapiya, no eg gihayo danuh atere. Eg kahiyak ku samah gimiremni gugihgi.

8 Igme kiyapwiye Pedru ayapru:―Mmah yis piyuke yiwasra mmah adahan nonewa

karukri pigihgi ayta ewk atan?Egme kaytwa giwn:―Ihi, adahan nonewa karukri.9 Igme kiyapwiye Pedru timapni henne, ig awna ta gut:―Pariye ku apim inin danuh? Mmah pis pihiyakemni

hehpekwiye gikak pigihgi? Mmah yis yipewkan hikekUhokri Gitip baki igyerwatma ay? Timá nerras takwapyekahiriman gikugkukis anumeku lappot ku samah gidiy-hemnikis. Igkis apuhe pigihgi kuwis. Kuri pis hawwataapuhpiwata.

10 Eg timapni henne, aynewa eg tuguhe gikimpuitmiyopte. Ayteke nerras takwapye pareke atere. Igkisutepru ayipa gumiromni kuwis. Igkis hiyapni henne, igkisiwepru. Igkis tipik apuhpig pahamtak gikak gugihri.

11Madikte Uhokri gihiyegapu igkis timé gakkis henne,igkis apisasew kaayhsima nikwe. Hawwata madiktenawenépwi ku pariye timé gakkis igkis apisasewwata.

Madikte Hiyeg Wakaymni Gidahankis Jesus Giwatnipwi12 Apim ini hawkri, Kiyapwiye Jesus giwatnipwi keh

annut kaayhsima ayge gibetkis hiyeg. Ini annut keh hiyeg

Átus 5:13 23 Átus 5:18

wakaymni gidahankis. Apim ini igkis Jesus gihiyegapuahegbet ginetnikis akak pahatwowa gihiyakemnikis ada-han takunipti igkis lammisya ayge Uhokri Gipin amunini iwetrit ayaranwa payt ku pariye kewye amekene Sa-lomawh giwetri.

13 Ignesme nawenépwi hiyeg igkis apise pahadguhwaayge gikakkis. Henneme igkis madikte kiyathigkis kaayh-sima.

14 Takunipti Uhokri kibiheprikis nerras ku pariye ka-maxwenepwi ta gipitit Kiyapwiye Jesus, payebitak akakawaykemni payebitak akak tinogben.

15Apim ini madikte hiyeg wakaymni gidahankis Kiyap-wiye Jesus giwatnipwi mpiynepepye. Ayge nikwe igkiswaxe kakahribdapye ta apigkut ahin. Ignesme dikugiseayge amadga giwetrikis adahan wahepnes kiyapwiye Pe-dru gimapyani, kahadbehe ganmapnenhuwit ta gipititkisigkis makniw.

16 Ayteke kaayhsima hiyeg aranwatak Jerusalém igkishiyapni henne, igkis danuh atere. Igkis waxe kakahrib-dapye madikte gikakkis wapityewnapye ta gitkis Jesusgiwatnipwi. Ayge ignes piyihkiswa ta gitkis, igkismadiktemakniwepka nikwe.

Jesus Giwatnipwi Sarayhpika Arikut Parakseket17 Ariwnteke ini nikwe ner muwpegpiyene gikiparakis

gikakkis gidahewektenpu kewye sadusewkis, igkis atiheKiyapwiye Jesus giwatnipwi kaayhsima.

18 Ayteke nikwe igkis kamaykis Kiyapwiye Jesus giwat-nipwi, igkis sarayhkiswigkis arikut parakseket gikakkishiyeg kakehniyepwi.

Giwatnipwi Wiwhka Agikutak Parakseket

Átus 5:19 24 Átus 5:2519 Igme pahapwi ahj Uhokri giwatni, ig danuh atere

tiyegim. Ig woke parakseket alappota. Ayteke ig iweprikisig pekkiswigkis kabaywakat. Pisenwa ig awna gitkis:

20 ―Ataknabay atere Uhokri Gipinekut. Ayge yisekkene ta gitkis hiyeg madikte amin ini nukune hiyakem-niki dehetniki.

21 Igme Kiyapwiye Jesus giwatnipwi igkis timapnihenne, igkis tipik ta Gipinekut Uhokri hawkanawa. Aygeigkis kannuhnes hiyeg. Apiminewa ini ner muwpeg-piyene gikiparakis gikakkis nerras gidahewektenpu igkiskehe gipandukawnikis ayge gikakkis nerras judeyenepwigiwewkistenkis. Ayteke igkis wasapanaw giminkis apuri-wnepwi parakseket adahan igkis waxwa Kiyapwiye Jesusgiwatnipwi atere gipetunatkis.

22 Igkisme apuriwnepwi parakseket danuh atere parak-seket, igkis ka utí Kiyapwiye Jesus giwatnipwi ayge. Igkishiyapni henne, igkis diyuh ta gitkis nerras hiyeg pa-hadgupu ayge. Igkis danuh atere, igkis iké ginetnikis.

23 Igkis awna gitkis:―Ku aysaw usuh danuh atere arit parakseket usuh

utipni sabutip wagetip kabayhtiwa. Apuriwnepwi apuri-wne madikte alappota. Henneme usuh woka alappotausuh ka utí nerras hiyeg ayge agiku.

24Ner apuriwnepwi gikiparakis adahan Uhokri Gipin igtimapni henne, ig barukiswe. Nerras muwpeg kiyatyepwiigkis hawwata barukiswe. Igkis awna:

―Pariye danuh ku apim inin?25Ayteke pahapwi awayg danuh atere. Ig awna ta gitkis:―Ataybiswanabay. Nerras awaykemni ku pariye yis

sarayhe agikut parakseket igkis tabirbet aynewa UhokriGipineku. Igkis kannuhnes hiyeg ayge.

Giwatnipwi Ay Gipetunkis Gikiparakis Akiw

Átus 5:26 25 Átus 5:3326 Ner apuriwnepwi gikiparakis adahan Uhokri Gipin

ig timapni henne, ig tipik atere gikakkis gihiyegapu.Igkis danuh atere, igkis kamaxe Jesus giwatnipwi, igkiswaxwigkis ta gipetunatkis gikiparakis ku samah igkiskehnes gipandukawnikis. Henneme igkis ka kibowkaarewha gitkis mmanawa igkis pukuhpaw gibohrikisnerras hiyeg ayge. Igkis apis ku nawenétke igkis padak-tepka akak tipnek.

27 Igkis danuh atere ta gitkis gikiparakis, igkis waxeKiyapwiye Jesus giwatnipwi ta gipetunatkis. Igme muw-pegpiyene gikiparakis hiyapni henne, ig awna ta gitkis.Giwn:

28 ―Mmah ka ba yis ihpawa wownhu ku samah usuhawna yit, adahan yis ka kinetihwa gitkis hiyeg giminner awayg Jesusmin? Hiyaksa yis kuwis kinetihwa giminmuwwapu ay Jerusalém. Hawwata akiw yis kamiye usuhta gitkis hiyeg ku usuhnewa ku pariye umahkiswig.

29 Igkisme kiyapwiye Pedru kaytwa giwn:―Pi kabayte usuh iha Uhokri giwn ariw ku usuh

iha hiyeg giwnkis amadgaya inin. 30 Inyerwa yisumahkise Kiyapwiye Jesus. Yis daddahkiswig amingiyakni henneme Uhokri, wahawkripwiy giwohkigakis, igkannikasepri ariw gimiremni. 31 Ig Uhokri kagannusima.Ig keh ig Kiyapwiye Jesus humawukiparawiy. Ig keh ig hu-mawwamnihtenwiy kahadbewixwiy hiyeg israelyenepwiwages uhiyakemniwiy, kahadbe Uhokri bayahminawiyariw utaraksanwiy. 32 Usuh inetitkekne adahan inakni.Hawwata Uhokri Gitip ig akki hawwata ku inakni inyerwa.Kibeyne, ig Uhokri ikí Gitip ta gipititkis madikte hiyeg kupariye ihpenepwi giwn.

33 Igkis gikiparakis timapni henne, igkis dagawnhew-betkis, igkis awna:

―Uyay umahkiswigkis.

Átus 5:34 26 Átus 5:40―Uyay.Gamaliyel Awnamnih Pedrukis

34 Igkis ahegbetenes inakni ginetnikis, pahapwi farisewayge gibetkis ig kannikaw. Giw Gamaliyel. Ig kan-nuhekeputne amin amekeneMoís gikumadukan. Madiktehiyeg kiyathig. Ig kannikaw, ig pekkis kiyapwiye Pedrukisadahan igkis giwhpetnikis kabaywak.

35Ayteke ig awna ta gitkis nerras hiyeg ayge. Giwn:―Nukebyupwi israelyenepwi, hiyapnabay ku

pariye yis kehkere gikakkis nerras awaykemni.36 Kiyemnahnabay amin ku samah minikwak pahapwiawayg kewye Tewdas ig ayta ikawpari ke wotbe ig detyehiyegbe. Apim ini kaayhsima hiyeg wew gikak. Kabápaxnika sah (400) gikebyikis. Henneme ig umehpika.Ayteke nikwe madikte gikannuhnipwi ibekhewbetgiw. Yuma gannukis akiw. 37 Ariwnteke ini, abetnewahawkri adahan gupelma pukuhpiye hiyeg, pahapwiwaawayg nawenéwa danuh akiw. Ig hawwata ikawparike wotbe ig detye hiyegbe. Giw Judas galiléyene. Ignopinawa ig wages kaayhsima hiyeg gihiyakemnikista gimkanit. Ayteke ig hawwata ig miyap. Nikwemadikte gikannuhnipwi ibekhewbet giw. 38 Kuri nikwenah ikene yihiyakemni. Ka yi muwaka mpitha nerrasawaykemni. Miniwpinay giwkis. Ku ini gihiyakemnikishe gikehbetankisnenwa, in pisenwanek. 39 Henneme kuini gihiyakemnikis giwntakwa Uhokri, wixwiy ka hiyáwixwiyma mpitigkis. Nawenétke wixwiy kerye gikakUhokri.

40 Igkis timapni henne, igkis ihe inakni giwn. Nikweigkis parakse Kiyapwiye Jesus giwatnipwi agiku ini xamku kiney igkis pahadgupu. Ayge igkis biptaseprikis.Pisenwa nikwe igkis awna ta gitkis:

Átus 5:41 27 Átus 6:3―Ka ba yis kinetihwa gimin Jesusmin akiw.Ayteke nikwe igkis isahkiswigkis.41 Igkisme pes ayteke akak madikte gibetkikis. Igkis

kaayhsima bateke ku samah igkis kis adahan igkis hiyámbeyne gipatra Kiyapwiye Jesus.

42 Igkis ka matiswa ginetnikis. Mpuse hawkri igkiskinetihwenes gimin Kiyapwiye Jesus ku iggi Cristo, igUhokri gikanyan adahan ukumaduketniwiy. Takuniptiigkis ekkenes inakni henne ayge agiku ini leglis kewyeUhokri Gipin, ayge gipinekukis Jesus gihiyegapu.

6Ntewnehker Gikebyikis Kaniyka Adahan Igkis Hiyekne

Gikakkis Jesus Gihiyegapu1 Apiminewa ini ku samah igkis Jesus gihiyegapu

kibihwenes igkis kapusa minimnihegbet. Nerras kupariye awna grésiyenepwi giwnaprikkis igkis minimni-hegbet giminkis nerras ku pariye awna judeyenepwi gi-wnaprikkis. Nerras ku pariye awna grésiyenepwi giw-naprikkis igkis awna:

―Mpuse hawkri axka ibakhaka ta gupuriwkis tinogbenmadankunopwi. Norrasme ku pariye awna judeyenepwigiwnaprikkis mmahki egkis pi kiyekahte? Ke wothubeegkis ku pariye awna wownaprik egkis ikaka arit-nahyupwi.

2 Ig Kiyapwiye Jesus giwatnipwi igkis timá gakkishenne, igkis pahadguhe madikte Jesus gihiyegapu. Igkisawna gitkis:

―Ka kis adahan usuh miniw ariw wakkan Uhokrigiwn adahan usuh he ibekhenene axka gipuriwkis hiyeg.3 Nikwe nukebyupwi, hiyawa yis kaniy awaykemnintewnehker gikebyikis yibetitak ku pariye yis kiyatha.Kaniynabay awaykemni ku pariye gitiphewnene Uhokri.

Átus 6:4 28 Átus 6:7Kaniynabay awaykemni ku pariye hiyakemniye gikakUhokri gihiyakemni. Ayteke nikwe usuh ikí giwakuitkisadahan igkisme hiyeknes gikakkis Jesus gihiyegapu kupariye kamawkanyepwi. 4 Usuhme apanenekwa usuhpiriyepkewnene. Apanenekwa usuh ekkenene Uhokrigiwn.

5 Madikte igkis Jesus gihiyegapu igkis timapni henne,igkis ameremni inakni giwnkis. Igkis bateke nikak. Igkisawna:

―Uyay kaniy awaykemni ntewnehker gikebyikis.Ayteke nikwe igkis kaniye amekene Estêvawh. Ig

amekene Estêvawh gitiphewnene Uhokri. Ig kaayhsimagikamaxwan ta gipitit Kiyapwiye Jesus. Ayteke igkiskaniye kiyapwiye Filip gikak kiyapwiye Prókoru, kiyap-wiye Nikanor, kiyapwiye Timoh, kiyapwiye Pármenas.Hawwata igkis kaniye kiyapwiye Nikolaw. Ig Nikolawariwntak paytwempu Antiyokiya. Ig hiyeg ku pariye kanejudeyenema henneme ig iha judeyenepwi gihiyakem-nikis.

6 Pisenwa gikanyankis, igkis waxe nerras awaykemnintewnehkernene gikebyikis ta gipetunatkis KiyapwiyeJesus giwatnipwi. Igkisme Kiyapwiye Jesus giwatnipwipiriyepkew gidahankis. Ayteke igkis sarayh giwakkisadahan igkis ikenes ini gannipwikis ta gitkis adahanigkisme hiyeknes gikakkis Jesus gihiyegapu ku pariyekamawkanyepwi.

7 Ariwnteke ini Uhokri giwn ibekhewpi muwwapugipuriwkis hiyeg. Igkis Jesus gihiyegapu ayge Jerusalémigkis kaayhsima kibihwa akiw. Juktah kaayhsimamuwpegigkis hawwata kamaxwa ta gipitit Kiyapwiye Jesus apimini.

Estêvawh Kamaxwika

Átus 6:8 29 Átus 6:148 Ig amekene Estêvawh ig kaayhsima gikamaxwan ta

gipitit Kiyapwiye Jesus. Uhokri gannu ay gipit. Aygenikwe ig keh kaayhsima annut ku pariye hiyeg amadgayainin ka hiyá nikehka. Ig keh madikte hiyeg wakaymni.

9 Gaytakkisme hiyeg hiyapni henne, igkis kapetunsig.Gaytakkis ariwntak judeyenepwi gileglisakis ini kupariye kewye “Bukitwiyepwi Isahkiska”. Gaytakkismesireneyenepwi, gaytakkisme alixandriyenepwi,gaytakkisme ariwntak Silísiyamnaw, gaytakkismeariwntak Ásiyamnaw. Igkis danuh atere git amekeneEstêvawh, igkis piledukew gikak.

10 Igme kaytwa giwnkis gikak Uhokri Gitip gannu. Igawna akak kibeynehiyakemniki. Igkisme ka hiyá adiyasakginetni.

11 Igkis hiyapni henne, igkis katiwnih aynessaawaykemni adahan ignesme mbeyhenes giw amekeneEstêvawh muwwapu. Igkisme awaykemni hiyapni henne,igkis wasaymebtihpig. Igkis awna:

―Usuh timá ig Estêvawh ig mbeyhene amekene Moísgiw. Hawwata ig mbeyhene Uhokri giw.

12 Henneki igkis awaykemni gamiyasepten amekeneEstêvawh ta gitkis hiyeg, ta gitkis nerras judeyenepwi gi-wewkistenkis, ta gitkis nerras kannuhekeputnepwi aminamekene Moís gikumadukan. Igkisme hiyapni henne,igkis kamaykiswig. Igkis waxwasepri ta gipetunatkisgikiparakis ku samah ignes kehne gipandukawnikis.

13 Ig danuh atere, ayge igkis waxwase nawenépwi hiyegatere akiw adahan ignesme wasaymebtihpig. Igkis hiyegawna wasaymkanen. Igkis awna:

―Ner awayg Estêvawh ig apanenekwa siguhnenekwauleglisawiy Uhokri Gipin. Ig apanenekwa siguhnenekwaamekene Moís gikumadukan. 14 Usuh timá ig awna kuJesusmin nazaréyenemehbetanek inin payt Uhokri Gipin.

Átus 6:15 30 Átus 7:5Hawwata ig wagesnek uhiyakemniwiy giw amekene Moísgihiyakemni.

15 Madikte nerras hiyeg batebdebdihpi ayge igkistimapni henne, igkis ipegbet gimkat amekene Estêvawh.Igkis hiyá gihepka kewa pahapwi ahjbe gihepkabe aygibetkis.

7Estêvawh GiwnGen 11.1–12.20, 17.1-27

1 Ayteke nikwe ner muwpegpiyene gikiparakis awnagit. Giwn:

―Mmah inyerwa ku samah nerras awna?2 Igme amekene Estêvawh kaytwa giwn akak

kiyabawkad yuwit. Ig awna:―Nukebyupwi, kiyapwiyegben, ataybiswanabay

numkat. Uhokri kagikiythanisima. Minikwak ighiyapkiswe ta git wahawkriwiy amekene Abrawh. Ighiyapkiswa git apim ini apit ig msakwa apit paytwempuArah apim ini ku samah ig ayge Mesopotâmiyamnaw. 3 IgUhokri awna ta git:

“Pesnaba ayteke apititak inin waxri. Ikisnaba pike-byupwi. Su tipik atere ku kit nah akki pit.”

4 Ig amekeneAbrawh timapni henne, ig pese aytontak api-titak inerewaxri ku kineyhiyeg kawdewyenepwimsakwa.Ig atere msakwa apitit paytwempu Arah. Ayge gig miyap.Ayteke ig Uhokri waxepri atan apitit inin waxri ku kineywixwiy msakwa kuri apim inin. 5 Ig amekene Abrawhdanuh atan henneme apim ini ig Uhokri kote ikite gitaytnihtema inin waxri adahan in humaw gidahanwatma.Ig ka ikí git aynesnima adahan gikukapta. Henneme igawna git:

Átus 7:6 31 Átus 7:10“Aysawnemenek nah ikí inin waxri ta piwakuit ta

giwakuitkis pihiwhipwi ku pariye nemnikumpiyepwi.”Ig ikaksa git henne, nikwe yumahte gikamkayh.6Hawwata akiw ig awna ta git:

“Apit nah ikí inin waxri yiwakuit, nerras pihiwhipwipes aytekenek. Apim ini igkis atak msakwa apit naw-wotunyepwi giwaxrikis. Ayge igkis humaw ibuktinek.Igkis hiyapkiska mbeyne gitkis adahan paxkabu sah(400) akebyi kamukri. 7 Apim ini nahme hiyapkismbeyne gitkis nerras hiyeg ku pariye kabukhewnegitkis pihiwhipwi. Ariwnteke ini ignes pihiwhipwi pesaytontaknek. Igkis danuh atan akiwnek adahan igkiskumadukasaw nuthu.”

8Ayteke nikwe ig Uhokri ahegbete ginetni gikak amekeneAbrawh. Ig awna git: “Kuri pis akak pikamkayh yishiwh yipit adahan arakak ku yis nuhiyegapu.” Aytekenikwe ig amekene Abrawh ihe giwn. Ku aysaw gikamkayhamekene Izaki amadgawayk, pahay paka gaw, ig amekeneAbrawh hiwhe gipit. Ariwnteke ini igme amekene Izakihiwhe gipit gikamkayh amekene Jakó. Ariwnteke ini igmeamekene Jakó hiwhe gipitkis gikamkayupwi madikawkugikebyikis gikakkis piyana gawnakis (12). Igkisme humawwahawkripwiy wixwiy hiyeg judeyenepwi.

Amekenegben Tukuhe JoséGen 39.21

9 ―Ig amekene Jakó gikamkayupwi eggutyepwi igkisatihe gisamwikis amekene José. Ayteke nikwe igkis ka-maxwig piyukwig. Igme waxepka temkete apitit Ejitum-naw. Ayge ig humaw ibukti. Henneme Uhokri ayge gikak10 adahan ig giwiwhpitni ariw mbayka. Ig keh amekeneJosé humaw hiyakemniye hiyeg giwtrik ner amekeneFaraó ku pariye kumadukene madikte hiyeg ayge. Ig kehamekene Faraó batek gikak. Ayteke nikwe ig amekene

Átus 7:11 32 Átus 7:18Faraó ikí Ejitumnaw ta giwakuit adahan ig apuriwnegihiyegapu. Hawwata ig ikí gipin ta giwakuit. 11 Aytekeariwnteke ini kaayhsima mihetniki danuh muwwapuayge Ejitumnaw. Hawwata in danuh ayhté Kanaámnawku kiney ig amekene José gikebyupwi msakwa. Hiyeghiyá mbeyne kaayhsima ayge. Ig amekene Jakó gikakkisgikamkayupwi igkis ka utí gimanakis. 12 Ayteke nikwe igamekene Jakó kinetni arak ihetit ku in adukwenewa aygeEjitumnaw. Ig timapni henne, ig awahkise gikamkayupwiatere adahan isimwi gimanakis. Ini pitatye gidawnhankisatere. 13 Pisenwa igkis diyuhe gipinwatkis. Aytekeigkis atak atere Ejitumnaw akiw. Apeynipye gidawn-hankis atere, ig amekene José ekkew ta gitkis gikebyupwi.Ayge nikwe gikebyupwi ekkepka ta git amekene Faraó.14 Ayteke ig amekene José watihe gig amekene Jakóadahan ig ayta gimkat Ejitumnawit payebitak gikakkismadikte gikebyupwi. Igkis kaayhsima hiyeg, ntewnehkermadikwa gikebyikis akak pohowku gawnakis (75). 15 Igamekene Jakó timapni henne, ig atere apitit Ejitumnawpayak gikakkis gikamkayupwi. Igkis danuh atere, igkismsakwa ayge adahan kibite kamukri. Ayge igkis kiyapwipigkis miyarap madikte. He gikamkayhkisnen msekwe.16 Igkis hiyuhe gapkis atan apitit Judeyamnaw ta apititpaytwempu Sikeh. Igkis apuhpin ayhté agiku ini imewtiku pariye amekene Abrawh ig isime gitkis amekene Emorgikamkayupwi. 17 Ayteke kibite kamukri mpiye gawkis.Gikamkayhkis judeyenepwi ayge Ejitumnaw igkis kibi-hwe. Igkis kaayhsima hiyeg. Ayteke nikwe ahawkanaprikdanuh adahan Uhokri ikí inin waxri ta giwakuitkis kusamah ig kuwis ikaksa ta git amekene Abrawh. 18 Apimini pahapwiwa ikiparat akiw kapusa kumaduka madiktehiyeg ayge Ejitumnaw. Igwata kewye Faraó. Ig ner ka kiyéamekene José. Ig ka kiyatha gihiwhipwi judeyenepwi.

Átus 7:19 33 Átus 7:2719 Ayteke nikwe ig kiniswigkis. Ig arewhepye gitkis. Igpadakkis gikamayhkis nukupesniye ta kabaywakat ka-hadbe igkis miyarap kahadbe gipewkan wahawkripwiyjudeyenepwi ka kibihwa akiw. 20 Apim ini amekene Moíswaypuka amadga hawkri. Ig barewyewa bakimni. Aytekenikwe ginag gikak gig egkis gikapuriwten ayamaw aygupinwakis adahan mpana kayg. 21Ayteke egkis ayempigay kabaywakhenneme ig amekene Faraó gise utepri. Aygenikwe eg iwepri aymuhpig ke wotbe ig gudahanwatbegukamkayhbe. 22 Ayteke ariwntak ini ig amekene Moísaymuhwe. Ig ayge kannuhwene madikte ejituyenepwigihiyakemnikis. Ig aymuhwe kibeyne awayg. Ku pariyeig awna ig awna akak hiyakemniki. Ku pariye ig gikehniig keh kabayhtiwa.

Amekenegben Tukuhe MoísEx 2.11

23 Ig amekene Estêvawh awna akiw. Giwn:―Ig amekene Moís ig paxkabu madikwa (40) kamukri

gaw kuwis, gihiyakemni tuguh adahan ig danuhpene tagitkis gikebyupwi israelyenepwi. Nikwe ig tipik danuh-pene. 24 Ig danuhpene, ig uté pahapwi ejituyene kehnembeye hawkri gikak pahapwi israelyene. Ig hiyapnihenne, ig amnih gikebyi, ig parak abet gihawkan ig umehener ejituyene. 25 Ayteke ig tipik. Ig gipewkan gike-byupwi judeyenepwi hiyakkam ku samah Uhokri kaw-ihpig adahan giwiwhpitnikis ariw mbeyne. Hennemeigkis ka pukuhpin. 26 Hewke ig danuhpene akiw, ig utépiyana gikebyikis kerbet. Ig hiyapni henne, ig kibeyhepyegihawkankis. Ig awna gitkis: “Awaykemni, mmahkiyis keh mbayka pawtak, yisweke pakebyekne kerbet?”27 Henneme ig ku pariye keh mbayka gikak gikebyi igtukuhe amekene Moís. Ig awna git: “Pariyenekap pis?Pis ka nukiparama. Pis ka hiyá pisma mpitha usuh.

Átus 7:28 34 Átus 7:3528 Mmah pis kehkere nukakhu ke amakabe pis umehener ejituyene? Mmah kuri pis keh hawwata nukakhu?”29 Ig amekene Moís timapni henne, ig bisike. Ig tipikdanuh ta apitit pahawa waxri akiw kewye Midiyamnaw.Ayge ig msekwe. Ayteke ig kahayo ig kakamkayh piyanagikebyikis ayge. 30 Ariwnteke ini paxkabu madikwa (40)akebyi kamukri akiw, ig amekene Moís ayge amadga am-atap kennesa amun ini waxri imuwadnene kewye Sinaí.Ayge pahapwi ahj hiyapkiswe ta git abetwi tiket apuwpiewwakti. 31 Ig amekeneMoís hiyapni henne, igwakaymni.Ig danukwa atere kennesawa kahadbe ig hiyá pi kabayte.Henneme ig timá Kiyapwiye Uhokri awna git. 32Giwn:

“Nahnewa pahawkripwi giwohkigakis. Nahnewakuri Abrawhgiwohkiga. Nahnewakuri Izaki giwohkiga.Nahnewa kuri Jakó giwohkiga.”

Igme amekeneMoís timapni henne, ig apisasew. Ig segke.Ig ka kibowka ipeg atere. 33 Ayteke ig Kiyapwiye Uhokriawna git akiw. Giwn:

“Wiwhnaba pikasotni pukugkuptak adahan pis kapataha inin iwetrit. Ay ku kiney pis tabirnene ininwaxri kanenikiythanisima mmanawa nahwa ay. 34Nahhiyak ku samah nuhiyegapu hiyepne mbeyne ayhtéEjitumnaw. Nah timap ku samah igkis amka. Kuri nahayta adahan giwiwhkiswitnikis giwakutakkis nerrasejituyenepwi. Ku apim ini nah awahkiswep tahhanapitit Ejitumnaw.”

35 Hennewatbaki ig Uhokri awna git amekene Moís gip-itimpi ner ahj ku pariye hiyapkiswa git abetwi tiketapuwpi ewwakti. Hennewatbaki ig awahkisri giminkisnerras amekenegben. Ig awahkis nernewa amekeneMoís ku pariye nerras amekenegben ayipa kuwis tukuheminikwak. Mmanawa igkis tukuhepri amun ini ku samahner pahapwi awna git: “Pariyenekap? Pis ka nukiparama.

Átus 7:36 35 Átus 7:39Pis ka hiyá pisma mpitha usuh.” Henneme nernewaamekene Moís ku pariye tukuhpika gapitkis hiyeg ignewaku pariye awahkiska giminkis gapit Uhokri. Ig awahkiskaadahan ig humaw gikiparakis nerras amekenegben, ada-han ig giwiwhpitnikis ariw mbeyne. Yis ku apim inin yishawwata tukuhe ner ku pariye awahkiska gapit Uhokriadahan uwiwhpitniwiy ariw mbeyne. 36 Ner amekeneMoís ku pariye nerras amekenegben tukuhe minikwak,ignewa giwiwhpitnikis ariw mbeyne. Ig tipik danuhatere Ejitumnaw, ig wiwhpigkis ayteke akak kaayhsimaannut ku pariye keh hiyeg wakaymni ku pariye arekhetnigitkis Uhokri gidatni. Akak ini annut ig manukkiseini parawhokwa kewye “Parawhokwa Duruweh”. Akakini annut ig wewkis igkis amekenegben ayhté amadgaamatap adahan paxkabu madikwa (40) akebyi kamukri.37 Hawwata akiw ig ner amekene Moís ku pariye tukuh-pika gapitkis hiyeg, ignewa kinetihwa gimin Cristo tagitkis amekenegben. Ig awna gitkis:

“Aysawnemenek Kiyapwiye Uhokri awahkisnek pa-hapwi gawnepe kewa nahbe, adahan ig ekkene Uhokrigiwn ta yit. Ig waytakwiy ukebyupwiy.”

38 Ig ner amekeneMoís ku pariye tukuhpika gapitkis hiyegignewa darihe Uhokri giwn dehetniki adahan nikepten tawotwiy. Ig darihni minikwak ku aysaw nerras amekeneg-ben pahadgupu amadga amatap. Amun ini pahapwi ahjdanuh atere arit ini waxri imuwadnene Sinaí. Ayge igekkene Uhokri giwn ta git amekene Moís adahan igmeakkin ta gitkis nerras amekenegben.

Amekenegben Tukuhe Moís AkiwNúm 14.3

39 ―Henneme nerras amekenegben ka ihpekereamekeneMoís giwn. Igkis tukuhpig akiw. Mmanawa igkis

Átus 7:40 36 Átus 7:43ipegminenes gihiyakemnikis adahan igkis diyuhpiyestahhan apitit Ejitumnaw akiw. 40 Apim ini ig amekeneMoís wagehe tipige apitit ini waxri imuwadnene adahandarihpiye Uhokri giwn. Pase ig tipik, igkis amekenegbenkinetihwa gikak gegni. Igkis awna git:

“Uyay keh pahapwiwa uwohkigawiy akiw, pahapwiahehpakti batakkarad adahan wixwiy hiyuh wapitkiyaadahan umaptentenwiy ariw mbeyne. Ner Moís kupariye uwiwhpitniwiy ariwntak Ejitumnaw usuh kahiyak ku kite ig.”

Amekenegben Tukuhe Igwa UhokriAmós 5.25

41―Nikwe apim ini igkis batak pahapwi pak akamkayhgahehpak adahan ig humaw giwohkigakis. Ayteke igkisumehe puwikne ay apetun ini ahehpakti adahan igkiskakanhewnes ta git. Ayteke igkis keh fet adahan kiy-athenes ini ku pariye he gibatkankisnen. 42 Ig Uhokrihiyapni henne, ig tukuhwepwagiwkis. Ig iseprikis adahanigkis keh gibetkikis. Nikwe igkis kawohkigahaw aritwarukma akak warapyu. Hennewa in ku samah Uhokrigannasan ta gitkis gawnepepu buttityepwi. Inakni gan-nasan awna:

“Yis hiyeg israelyenepwi, minikwak ku samah yismsekwenete paxkabu madikwa (40) akebyi kamukriayhté amadga amatap ayge yis umehne puwikne ada-han yis kakanhewne ta git yiwohkiga. Hennemeka nuthuma yis kakanhaw. Yis kakanhaw ta gitkisnawenépwi yiwohkiga akiw. 43 Yis hiyuh yiwohkigaMoloki gatiy. Yis hiyuhwarukma gahehpak gidahan yi-wohkiga Renfah. Yis kawohkigahawkere arit ahehpaktiku pariye he yibatkannen amadgaya inin. Kuri nikweyis katiwnipwe apatra ini yitaraksan. Nah hiyuhkisyi ta

Átus 7:44 37 Átus 7:49gitkis yipetunyapu tahhan piyawakad pahambakaytakpaytwempu Babilôniya.”

Hennewatbaki ig Uhokri awna.

Uhokri Ka Amadgayama Inin44 ―Henneme ku aysaw nerras wahawkripwiy giduk-

weneswa ayge amadga amatap igkis hawwata kadahanpahá payt kehka akak puwikne amar kewye UhokriGipin. Ini payt humaw arekhetni gitkis ku Uhokri aygegikakkis. Igkis kehpin hehpekwiye ku samah ig Uhokrikehkis git amekene Moís. Igkis ahehpin apigkutaprikku samah gakkan git. 45 Ariwnteke ini kibite kamukriakiw igkis amekenegben gikamkayhkis danuh atan apititinin waxri. Igkis ewk ini payt atan ku pariye igkis darihgiwntakkis gigkis. Ayge gikiparakis ig amekene Joswéig matakape nerras hiyeg ku pariye kane judeyenep-wima ku pariye msekwenepwi ay mmanawa ig Uhokribisikseprikis. Ayteke igkis amekenegben msakwa ay apitinin waxri akak ini Uhokri Gipin kehka akak puwikneamar. In ay gimunkis adahan kibite kamukri juktahku kapim amekene Davi amadga hawkri. 46 Ig Uhokribatek gikak amekene Davi kaayhsima. Igme amekeneDavi awna: “Ig Uhokri ku pariye wahawkriwiy amekeneJakó giwohkiga ig kagikiythanisima. Ini Gipin ka kisgidahan akiw. Nah kehkiste pahá payt pi kabaytenenegidahan Uhokri Gipin.” Henneme ig Uhokri ka isaksigadahan ig keh. 47 Igme amekeneDavi gikamkayh amekeneSalomawh ignewa kehkise ini payt. 48 Bawa ig Uhokriinugikyene ig ka msakwa agikuma payt ku pariye hiyegamadgayapu inin gikehnikis. Uhokri gannasan ta gitgawnepe minikwak akki wot inakni henne. In awna:

49 “En kewa nepwibe adahan nah bat ayge ku-madukene madikte hiyeg. Inme inin waxri adug in hu-

Átus 7:50 38 Átus 7:56maw ke nukugkaptabe. Pariyeki payt yis keh ndahan?Kineyki iwetrit kawih ndahan adahan nah mayekneamadga hawkri? Yumahwa. 50 Nahnewa keh ininhawkri madikte.”

Hennewatbaki ig Uhokri awna.Yis Tukuhe Kiyapwiye Jesus

51Ayteke ig amekene Estêvawh awna akiw. Ig awna:―Adaniskata yiyakni henne. Yihiyakemni piyawakad

giw Uhokri. Yis mataybiswe ta git Uhokri. Mmahkayyis yihiyakemni hawwata ke nerras amekenegbenbe?Yis kewa ignesbe amekenegbenbe yiswata tukuhnenekwaUhokri Gitip hawwata ke igkisbe. 52 Igkis hiyapkismbeyneta gitkis Uhokri gawnepepu madikte. Yuma pahap-winama mpiya kabay giwakuriwkis. Igkisme gawnepepuekkenes gitkis ku pahapwi nemnikumpiye ku pariye igy-erwa waditye hiyeg. Henneme igkis ka timepkere inaknigiwnkis. Igkis tukuhpigkis madikte. Igkis umehpigkis. Kuapim inin yiswata wageswe gipitit nernewa ku pariye igy-erwa waditye hiyeg. Yisnewa giwmepten. 53Wixwiynewaisraelyenepwi darihe ini Uhokri gikumadukan ku pariyeekkepka git amekene Moís gapitkis ahj. Kameki yisihpinme.

Estêvawh Umehpika54 Igkis judeyenepwi gikiparakis timapni henne, igkis

dagawnhewbetkis kaayhsima git amekene Estêvawh.Gidagonyikis keh igkis kagah gaybukis.

55 Igme amekene Estêvawh ka aminama. Ig gitiphewneUhokri. Ig sarayh gipegyi ta inut, ig hiyá Uhokrigikiythani ayhté inugik. Ig hiyá Kiyapwiye Jesus tabir aygihumwa Uhokri kihehaptak.

56 Ig hiyapni henne, ig awna:

Átus 7:57 39 Átus 8:2―Ipegnay, nah hiyá enwoke. Nah hiyá Kiyapwiye Jesus

ku pariye wageswe awayg amadgaya inin. Ig tabir aygihumwa Uhokri kihehaptak.

57 Igkisme timapni henne, igkis pitihe gitaybikis. Igkiskabimanbet kihhaw. Igkis awna:

―Uyay umehpig.Pahatyamin igkis ipukwa gimin. Igkis kamaxwig.58 Ayteke igkis iwepri aytontak apititak paytwempu.

Igkis waxepri ta amatmadgat. Ayge igkis gipadkateptenakak tip. Apim ini igkis apuriwse gidagmanpitkis ta gitpahapwi takwaye kewye Sawlu.

59 Ayteke nikwe igkis padakte amekene Estêvawh akaktip. Igme ayge piriyepkewne. Ig awna:

―Kiyapwiye Jesus, uyá amapa nanmap kuri.60 Ayteke ig paberetusaw, ig awna akak madikte gi-

wakemni. Giwn:―Kiyapwiye, bayahminangikis nerras ariw inin gi-

taraksankis.Awnimpi inakni yuwit, ig miyap.

8Jesus Gihiyegapu Hiyá Mbeyne

1 Igme kiyapwiye Sawlu ig tuguhkise gihiyakemni heh-pekwiye gikakkis nerras umehekeputnepwi.

Apim ini han pitatit, madikte Jesus gihiyegapu aygeJerusalém igkis hiyapkiska mbeyne gitkis kaayhsima.Ayteke nikwe igkis madikte ibekhewbet. Igkis bisikemuwwapu Judeyamnaw, muwwapu Samariyamnaw. Igk-isme Kiyapwiye Jesus giwatnipwi igkis msekwe aygeJerusalém.

2 Apim ini hiyeg kiyathenepwi Uhokri igkis iwéamekene Estêvawh gipit. Igkis apuhpig. Ayge igkistihenes giharit, kaayhsima gikadnikis.

Átus 8:3 40 Átus 8:123 Igme kiyapwiye Sawlu mpiksaw adahan ig pisenwa

gihawkankis Jesus gihiyegapu. Muwwapu paytwempuig parak gipinekutkis. Ig taris awaykemni payebitakgukakkis tinogben. Ig sarayhpigkis ta agikut parakseket.

Filip Ekkene Uhokri Giwn Ayge Paytwempu Samaríya4 Apiminewa ini nerras ku pariye bisikapye igkis

ibekhewpimuwwapu. Kukit igkis danuh igkis akkiUhokrigiwn.

5 Igme kiyapwiye Filip tipik ta apitit paytwempuSamaríya. Ayge ig kinetihwene gimin Cristo ta gitkishiyeg.

6 Ayge madikte hiyeg ataybiswa ta git kiyapwiye Filip.Igkis apuriw giwn awaku igkis hiyá madikte annut kupariye ig keh gikak Uhokri gannu ay gipit.

7 Mmanawa ig pekkis kaayhsima wapitye gipititakkishiyeg wapityewnapye. Akak kabimanka ignes pes.Hawwata ig makniwe kaayhsima hiyeg miyapupye, igmakniwe kaayhsima hiyeg dathupye.

8 Igkis hiyeg paytwempuyenepwi hiyapni henne, igkiskaayhsima batek.

Ihamwi Muwaka Isim Uhokri Gannu9 Ayge apit ini paytwempu pahapwi awayg kewye

Simawh. Ig ihamwi. Ig kuwis wakaymnise madikte hiyegayge Samaríya akak gannu. Ig ikawpari ke wotbe ig detyehiyegbe.

10 Madikte hiyeg, kiyapwiyegben gikakkis bakimnay,igkis madikte iha giwn. Igkis awna:

―Uhokri gannu ay gipit. Ig detyewa ig.11 Igkis ataybiswa arit giwn mmanawa ka kuyenema ig

wakaymniseprikis akak giyahmara.12Henneme ayteke igkis ihe kiyapwiye Filip giwn. Igme

kiyapwiye Filip ekkene inakni kibeyne inetit gidahan

Átus 8:13 41 Átus 8:20Uhokri gikumadukan. Ig kinetihwene gimin Jesus Cristo.Igkisme hiyeg timapni henne, igkis ihe inakni ginetni.Ayteke nikwe igkis kewpi, awaykemni payebitak gukakkistinogben.

13 Apim ini igwa Simawh ihe kiyapwiye Filip ginetni.Nikwe ig kewpi. Ayteke ig kapusa wew gikak kiyapwiyeFilip. Ig hiyá kaayhsima annut ku pariye kiyapwiye Filipkeh, kibeyne annut ku pariye hiyeg amadgaya inin ka hiyánikehka. Ig hiyapni henne, ig wakaymni kaayhsima.

14 Ayteke ariwnteke ini igkis Jesus giwatnipwi ayhtéJerusalém igkis timé gakkis ignes hiyeg ayge apitnenepwipaytwempu Samaríya ku igkis kuwis amere Uhokri giwn.Igkis timapni henne, igkis awahkis kiyapwiye Pedru gikakkiyapwiye João atere giminkis.

15 Igme kiyapwiye Pedru gikak kiyapwiye João igkistipik danuh atere. Ayge igkis piriyepkew gidahankisnerras hiyeg adahan Uhokri ikí Gitip ta gipititkis.

16 Mmanawa ig Uhokri Gitip kote kawihgikiste. Ine-newa ignes kewpi giwaprik Kiyapwiye Jesus.

17 Ayteke igkis kiyapwiye Pedru sarayh giwakkis tagipititkis nerras hiyeg. Amun ini ig Uhokri kawihkis Gitipta gipititkis.

18 Ig Simawh hiyapni henne ku Uhokri Gitip ikepkagipititkis hiyeg akak ku samah Jesus giwatnipwi sarayhgiwakkis ta gipititkis, ig hiyapni henne, gipewkan ig isimini gannukis. Nikwe ig akka karukri ta gitkis kiyapwiyePedru.

19 Ig awna gitkis:―Uyay piyuk nuthu ini yannu kahadbe nah sarayh

nuwakhu ta gipititkis hiyeg, igme Uhokri Gitip ikepka tagipititkis.

20 Igme kiyapwiye Pedru kaytwa giwn:

Átus 8:21 42 Átus 8:28

―Kuri pis biyuke payak akak pikakura awakupipewkanpis hiyá asimka ini Uhokri gikan. 21 Pis yuma pannuakebyi ini awaku piyakni ka wadit giwtrik Uhokri.22Miniwpinaba ariw ini pihiyakemni mbeyepye. Piriyep-kawnaba ta git Uhokri adahan ig bayahminap ariw inipihiyakemni. 23 Nah hiyakni ku piyakni kipun akakkaminwaptihka. Pis wanamin akak pipathawni.

24 Igme Simawh kaytwa giwn:―Uyá amnihun piriyepkaw ndahan ta git Uhokri ka-

hadbe inakni piwn ka danuh nuthu.25Ayteke ariwnteke ini ig kiyapwiye Pedru gikak kiyap-

wiye João igkis ekkenes Uhokri ginetni ta gitkis nerrashiyeg. Igkis kehnes temwe gidahan Kiyapwiye Jesus.Pisenwa igkis diyuhpiyes ta apitit Jerusalém. Abetnewagidiyhemnikis igkis ekkenes Uhokri ginetni apit kaayh-sima paytwempu ayge Samariyamnaw.

Filip Akki Uhokri Giwn Ta Git Awayg Etiyópiyene26 Igme kiyapwiye Filip, pahapwi ahj Uhokri giwatni

danuh git. Ig awna git:―Ahegbetawnaba. Ataknaba han tiwgikut ta apigkut

ini ahin ayipwipye ku pariye pes aytontak Jerusalémtak,in danuh ta apitit ini paytwempu Gaza.

27 Ig kiyapwiye Filip timapni henne, ig ahegbetaw igtipik. Ig danuh atere, ig uté pahapwi awayg apigkuini ahin. Ig awayg ariwntak Etiyópiyamnaw. Ig kakahayohwati. Ig kiyatye hiyeg. Ig apuriwkeputne karukrigudahan kiyapuno Kandasi no ku pariye kumadukanomadikte hiyeg ayge Etiyópiyamnaw.

28 Kuhwekwa ig ayhté Jerusalém adahan ig kiyeneUhokri. Kurime ig gidiyhemni aytontihan Etiyópiyam-naw. Ig bete amadga giwewten kahhos. Ayge ig ipegbo-

Átus 8:29 43 Átus 8:35hene ini kagta ku pariye Uhokri gannasan git gawnepeamekene Isaías.

29 Igme kiyapwiye Filip, ig Uhokri Gitip awna ta git:―Su patiptaka no kahhos.30 Ig timapni henne, ig sigis atere. Ig danuh atere, ig

timá ner awayg ig ipegbohene ini kagta ku pariye Uhokrigannasan ta git amekene Isaías. Ig timapni henne, igayapri:

―Ba pis pukuha inakni yuwit?31 Igme kaytwa giwn:―Nah ka hiyak ku samahpa nah pukuhpin. Nah

muwaka pahapwi nukannuhten. Ba hiyá pisma? Ba ayta.Wagahnaba atan. Batnaba atan nuhumwat.

Igme kiyapwiye Filip ihe giwn.32 Igme ner awayg ipegbohe yuwit gimin Cristo

amadgatak ini Uhokri gannasan. Inakni yuwit awna:“Ig waxepka ke pahapwi muttuhbe adahan gi-

wmepka. Ku samah pahapwi muttuh tinwo amunini ku samah hiyeg tigah gisipri, ner hawwata tinwo.Ig kawnata awna pahatnama yuwit adahan ig wihwaariw giwmepka. 33 Ig arewhepka git mbeye arewhaki.Nerras amedgenepwi inin igkis keh mbeye hawkrigikak. Yuma hiyeg gimabyankis henne akiw. Ka ikadahan wis kinetihwa nimin. Igkis bukihe gidehetniamadgatak inin.”34 Pisenwa gipegbohan inakni yuwit, ig awayg ayá

kiyapwiye Filip:―Uyá akki nuthu. Kaminki ig Uhokri gawnepe kineti-

hwa? Ba giminwa ba kawk? Batke gimin nawenéwa hiyegakiw?

35 Igme kiyapwiye Filip kaytwa giwn:―Inakni yuwit kinetihwa gimin Kiyapwiye Jesus.

Átus 8:36 44 Átus 9:1Ayteke ig akkamnih git inakniUhokri gannasan. Ayteke

ig tipiknene ekkene git madikte Uhokri ginetni gidahanKiyapwiye Jesus.

36 Apim ini ku samah igkis tipiknenes apigku ini ahin,igkis danuh atere ku kiney un. Ig ner awayg hiyapnihenne, ig awna git:

―Ipegnaba. Ay un. Ba ik adahan nah kewpi ta ahakwatini un?

37 Igme kaytwa giwn:―Ku pis iha inakni nuwnhu apititakwa piyakni hiyawa

pis kewpi.Igme ner awayg awna:―Nah iha ku ig Kiyapwiye Jesus Cristo ig Uhokri

gikamkayh.38 Ayteke nikwe ig msakkis giwewten. Igkis muhuk

gumadgatak. Ayteke igkis piyamate tubuk ahakwat un. Igkiyapwiye Filip kaywepri ayge.

39 Pisenwa igkis wagehe ahakwatak un. Aynewa igUhokri Gitip iwé kiyapwiye Filip. Igme ner awayg kahiyapig akiw. Henneme ig tipikwiye akak batekka.

40 Igme kiyapwiye Filip danuh atere paytwempu Azotu.Ig hiyapni henne, ig tipikwiye ekkeneUhokri giwn apuriwmadikte paytwempu he ig danuhe ta apitit paytwempuSesaréya.

9Sawlu Wages GihiyakemniÁt 22.3, 26.9

1 Apim ini hawkri ig kiyapwiye Sawlu pitimneknegikakkis Jesus gihiyegapu. Ig awna:

―Nah pisenwate gihawkankis madehkis. Nah giw-maseptenkis.

Átus 9:2 45 Átus 9:8Apim ini kaayhsima Jesus gihiyegapu ayhté apit

paytwempu Damasku. Ig hiyapni henne, ig atak ta gitnerras muwpegpiyene gikiparakis.

2 Ig danuh atere git, ig ayá git:―Uyá awahkis ndahan pahak kagta giminkis nerras

judeyenepwi gileglisakis giwewkistenkis ayhté Damasku.Wani igkis mayuw nuthu adahan usuh kamaxne Jesus-min gihiyegapu ayge, adahan usuh giwaxwetnikis atanJerusalém wanamnape awaykemni payebitak gukakkistinogben.

Igme timapni henne, ig keh ku samah gayapni git.3Ayteke nikwe ig kiyapwiye Sawlu tipikwiye ta apitit ini

paytwempu Damasku. Ig kennesmin gidawnhan, pahayeadahan kabutniki inugiktak uguhpig.

4 Ig tuguhe waygboit. Ayge ig timá pahá ikupimnatawna git. In awna:

―Sawlu, Sawlu. Mmahki pis hiyapkisne mbeynenuthu?

5 Igme kaytwa giwn:―Pariyekap, Kiyapwiye?Giwn:―Nah Jesus ku pariye pis hiyapkisne mbeyne nuthu.

6 Kannikaw kuri. Su tipik ta apitite paytwempu. Ayge pisekkepka pitnek adahan ku pariye Uhokri gimawkan pit.

7 Ig kiyapwiye Sawlu gihaptiyepwi hiyapni henne, igkiswadisasew. Igkis barukiswe ayge. Igkis timap paháikupimnat awna henneme igkis ka hiyá pahapwinama.

8 Igme kiyapwiye Sawlu kannikaw waygbotak. Ig wokagiwtyak, ig ka hiyá gipegyi. Igkisme gihaptiyepwi hiyapnihenne, igkis kamax giwanmin igkis itukepri ta apititpaytwempu Damasku.

Átus 9:9 46 Átus 9:169 Igkis danuh atere, ayteke adahan mpana hawkri ig ka

hiyá gipegyi. Apiminewa ini ku samah ig motpi ig ka ax igka higap awaku giwakemni.

Ananíyas Iwasa Sawlu10 Apimwata ini pahapwi awayg Jesus gihiyega ayge

apit ini paytwempu Damasku. Giw Ananíyas. Ig ayge,pahaye adahan Kiyapwiye Jesus hiyapkiswe ta git. Hegiwtyakpeynen ig hiyapkiswa git. Ig awna git:

―Ananíyas.Igme kiyapwiye Ananíyas kaytwa giwn:―Nah ay, Kiyapwiye.11 Igme Kiyapwiye Jesus awna ta git:―Asá ahegbetaw. Su ta apigkut ini ahin kewye “Wadit”.

Ayge pis parak ta gipinekut kiyapwiye Judas. Pis ayá gakpahapwi awayg Sawlu tarsuyene ta git. Igme Sawlu aygepiriyepkewne. 12 Ig kuwis hiyá giwtyakpeynen pahapwiawayg kewye Ananíyas parak git sarayh giwak ta gipititkahadbe ig hiyap akiw.

13 Igme kiyapwiye Ananíyas kaytwa giwn:―Kiyapwiye. Kaayhsima hiyeg awna gimin ner awayg

ku samah ig kehmbeye hawkri gikakkis pihiyegapu ayhtéJerusalém. 14 Kuri ig danuh atan Damasku akak ku-madukaki giwntakkis nerras muwpeg kiyatyepwi adahanig kamaxne madikte hiyeg ku pariye ikewnepwi pihiye-gapu.

15 Igme Kiyapwiye Jesus awna ta git:―Su atak ta gimkat. Nah kuwis kaniypig adahan ig

nuwatni adahan ig ekkene nnetni ta gitkis hiyeg ku pariyekane judeyenepwima, ta gitkis gikiparakis, hawwata tagitkis hiyeg ku pariye israelyenepwi. 16 Ku apim ininnahwa akki ta gitnek ku samah ig hiyámbeyne kaayhsimandahan.

Átus 9:17 47 Átus 9:2217 Ig kiyapwiye Ananíyas timapni henne, ig tipik. Ig

danuh atere gipinekut kiyapwiye Judas. Ayge ig utékiyapwiye Sawlu. Ig hiyapni henne, ig sarayh giwak tagipitit. Ig awna git:

―Nukebyi Sawlu, igwa Kiyapwiye Jesus awahkisunatan pimin. Ignewa ku pariye hiyapkiswe pit apigku ahinabetnewa ku samah paytni. Ig awahkisun adahan UhokriGitip kawihpi ku apim inin.

18Aynewa arikna ke imbe amarmpiye giwtriktak kiyap-wiye Sawlu. Aynewa ig hiyap. Ig hiyapni henne, igkannikaw, ig kewpi ta unihkwat.

19Pisenwa ig ax ig hawkamnihwa akiw. Ariwnteke ini igmsakwa gimunkis Jesus gihiyegapu aygeDamasku adahanaynessa hawkri.

Sawlu Bisike Agiku Tehte2 Kor 11.32

20Aynewa ig awna:―Kuri nah kinetihwate gitkis hiyeg gimin Kiyapwiye

Jesus.Ayge nikwe ig tipik lammisya agiku judeyenepwi gi-

leglisakis. Ayge ig kinetihwene ku ig Kiyapwiye Jesusignewa Uhokri gikamkayh.

21 Madikte hiyeg ku pariye timepnepwi inakni giwnigkis wakaymnibdi. Igkis awna:

―Mmahki? Ka ba nernewatma ayhté Jerusalémumehne nerras ku pariye ikewnepwi Jesus gihiyegapu?Ka ba nernewatma ayta adahan ig gikamaxwitnikis ada-han ig giwaxwitnikiswanamnape ta gitkis nerrasmuwpegkiyatyepwi?

Hennewatbaki igkis awna.22 Igme kiyapwiye Sawlu gidatni tipiknene. Ig ekkene

ta gitkis huwewe ku Kiyapwiye Jesus igyerwa Cristo,ig Uhokri gikanyan adahan ukumaduketniwiy. Igkisme

Átus 9:23 48 Átus 9:28

nerras hiyeg judeyenepwi ayge Damasku igkis ka hiyáadiyesak ginetni.

Sawlu Kapusa Akka Uhokri Giwn23Ariwnteke ini kibite hawkri akiw, nerras judeyenepwi

pahadguhwa pawtak. Igkis awna:―Pugamawka wixwiy pisenwa Sawlu gihawkan.24Henneme ig kiyapwiye Sawlu kinetni gakkis ku igkis

kadasepri. Hewke tiyegim mataytak igkis kadasepri anu-meku paytwempu ahina. Igkis wahapri mpiya adahanigkis giwmepten.

25 Igkisme Jesus gihiyegapu hiyapni henne, igkis bisik-sepri tiyegim. Igkis wiwhkisri agiku payt alappota. Igkismuhuksepri agiku nopsad tehte ayte inutak ta waygboit.

Sawlu Ekkene Uhokri Giwn Ayge Jerusalém26 Ayteke nikwe ig kiyapwiye Sawlu tipik ta apitite

Jerusalém. Ig danuh atere, ig darihwekkerepye gikakkisJesus gihiyegapu aygnenepwi. Igkisme ka iha giwn kuigwata Kiyapwiye Jesus gihiyega. Igkis apise gibohri.

27 Igme kiyapwiye Barnabé hiyapni henne, ig parekeabet gihawkan. Ig akki kiyapwiye Sawlu ta gitkis Jesusgiwatnipwi. Ig awna gitkis:

―Ku samah ig Sawlu apigku ahin ig hiyá Kiyapwiye Je-sus. IgwaKiyapwiye Jesus kinetihwa gikak ayge. Ayteke igatak ta apitit paytwempu Damasku. Ayge ig kinetihwenegimin Kiyapwiye Jesus akak madikte gawaygyi.

28 Igkisme timapni henne, metakwa igkis amapig.Ayteke nikwe ariwnteke ini ig kiyapwiye Sawlu msakwagimunkis Jesus gihiyegapu ayge Jerusalém. Ig wageswagikakkis muwwapu. Ayge ig kinetihwene gimin Kiyap-wiye Jesus akak madikte gawaygyi.

Átus 9:29 49 Átus 9:3629 Apim ini ig kinetihwa gikakkis nerras judeyenepwi

ku pariye awna grésiyenepwi giwnaprikkis. Igkisme ahar-itne giwmepten.

30 Igkisme Jesus gihiyegapu timapni henne, igkis waxekiyapwiye Sawlu ta apitit paytwempu Sesaréya. Aytekeigkis awahkiswig tipik ta apitit paytwempu Tarsu.

Jesus Gihiyegapu Kibihwa31 Ayteke Jesus gihiyegapu ka hiyá mbeyne akiw.

Muwwapu Judeyamnaw, Galiléyamnaw, Samariyamnaw,igkis ka kiyimwihka akiw. Igkis tipiknenes wagahkisnegawaygyikis akiw. Igkis kibihwa mmanawa igkis wewkiyathene Uhokri, igme Uhokri Gitip gawayghetnikis.

Pedru Makniwa Pahapwi Awayg Miyapupye32 Ayteke nikwe ig kiyapwiye Pedru wew muwwapu

danuhpene gitkis Jesus gihiyegapu. Apim ini ig ateregitkis nerras ku pariye msekwenepwi ayhté paytwempuLida.

33 Ig danuh atere, ig patiptak gikak pahapwi awaygkewye Enéyas. Ig kiyapwiye Enéyas miyapupye. Igka kannikaw amadgatak giwetri adahan ntewnehkerbuakebyi kamukri akak pahak arawna.

34 Ig kiyapwiye Pedru hiyapni henne, ig awna git:―Kiyapwiye Enéyas, ku apim inin Jesus Cristo makni-

wpi. Kannikaw kuri. Minah piwetri.Ig timapni henne, aynewa ig kannikew.35 Ayteke nikwe madikte hiyeg ayge paytwempu Lida,

akak paytwempu Sarona, igkis hiyapni henne, igkismadikte wages gihiyakemnikis gidahan Kiyapwiye Jesus.

Pedru Kannikase Pahapu Tino Kewyo Kariku36 Apimwata ini, ayhté apit pahá paytwempu akiw

kewye Jopi ayge pahapu tino msakwa kewyo Tabita. In-akni guw wownaprikwiy “Kariku”. Eg Jesus gihiyega. Eg

Átus 9:37 50 Átus 9:43kabayno tino. Eg apanenekwa kehno kabayka gikakkishiyeg, eg amnihno madiptapye.

37Apiminewa ini hawkri eg uté karayt, egmiyop. Guda-hawektenpu hiyapni henne, egkis akehepru. Ayteke egkiswagahkiswig ta agikut payt apahnap inuteknen. Aygeegkis haritase gupit.

38 Ini paytwempu Jopi kennesa arit paytwempu Lida.Ayge nikwe Jesus gihiyegapu ayge Jopi igkis timégak kiyapwiye Pedru ku ig ayhté paytwempu Lida.Igkis timapni henne, igkis awahkise piyana gikebyikisawaykemni gimin kiyapwiye Pedru. Igkisme tipik danuhatere, igkis awna git:

―Ba ayta atan wothu kibentenwa.39 Ig kiyapwiye Pedru hiyapni henne, ig kannikaw ig

tipik gihaptikis. Ig danuh atere, igkis waxepri ta agikutini xam inuteknene. Ayge kaayhsima madankunopwikiyaranew gihumwa kiyapwiye Pedru. Egkis tihanos.Egkis akki ta git kiyapwiye Pedru simis ku pariye egkiyapuno Kariku gupodran ku samah eg wewparuhte.

40 Igme kiyapwiye Pedru hiyapni henne, ig hiyak kusamah ig keh. Ig pekkiswigkis. Ayteke ig paberetusaw, igpiriyepkaw. Pisenwa ig wageswa ta gumkat no miyopiyo.Ig awna ta gut:

―Tabita. Kannikaw kuri.Aynewa eg ipeg. Eg hiyá kiyapwiye Pedru eg kannikew.41 Ig hiyapni henne, ig sumuh guwaku, ig kannikasig.

Ayteke ig humak Jesus gihiyegapu payebitak gukakkisegnesmadankunopwi. Egkis danuh atere, ig akki ta gutkisku samah eg kuwis kannikaw akiw.

42Ayteke madikte hiyeg ayge Jopi timé gak. Inneki kehkaayhsima hiyeg kamaxwa ta gipitit Kiyapwiye Jesus.

43 Ig kiyapwiye Pedru hiyapni henne, ig msekwe kaayh-sima hawkri ayge Jopi. Ig msakwa gimun pahapwi awayg

Átus 10:1 51 Átus 10:8giw Simawh ku pariye gannipwi mtibdihne puwikneamar.

10Ahj Kinetihwa Git Kornélyu

1 Apim ini hawkri pahapwi awayg romayene msakwaayhté paytwempu Sesaréya. Giw Kornélyu. Ig ikiparatgidahankis madikawku madikwa (100) suwtat kewye“italyenepwi”.

2 Ig batekye gikak Uhokri. Ig kiyathig payak gikakkismadikte gipinekuya. Ig amnihne kaayhsima judeyenepwimadiptapye. Takunipti ig piriyepkewne.

3 Pahay hawkri daraka kamuw, pahapwi ahj Uhokrigiwatni hiyapkiswe ta git giwtrikpeynen. Ig kiyapwiyeKornélyu hiyapri huwewe. Igme ahj danuh ta git, ig awna:

4―Kiyapwiye Kornélyu.Igme kiyapwiye Kornélyuwadisasew. Ig ipeg ta gimkat.

Ig kaytwa giwn:―Kiyapwiye, pariye pimawkan nuthu?Igme ahj awna git:―Uhokri timá pipigyepkawni. Ig hiyá ku samah pis

amnih madiptapye. Inneki keh ig kiyepi. 5 Kuri, awahk-isnaba hiyeg ta apitit paytwempu Jopi adahan giweptenpahapwi awayg kewye Simawh Pedru. 6 Ig msakwa aygegimun kiyapwiye Simawh, ku pariye gannipwi mtibdihnepuwikne amar. Ig kiyapwiye Simawh gipin msakwakennesa akigbimna mahakwa.

7 Pisenwa gawnhan inakni yuwit, ig ahj tipik. Igmekiyapwiye Kornélyu watihe piyana gihiyega ayta git gikakpahapwi suwtat ku pariye gikapriwten. Igme suwtat ighawwata kiyatha Uhokri.

8 Igkis danuh atere, ig kiyapwiye Kornélyu ekke gitkismadikte ku pariye danuh git. Ayteke ig awna gitkis:

Átus 10:9 52 Átus 10:16―Ataknabay kuri ta apitit paytwempu Jopi.Igkisme tipik.Pedru Hiyá Dagam GiwtyakpeynenÁt 11.5

9 Hewke akiw igkis kennesmin gidawnhankis ta apititpaytwempu Jopi, igme kiyapwiye Pedru ayge Jopi. Kabápuwip kamuw ig wagehe ta inut ta amadgat payt ahigwiadahan ig piriyepkewne.

10 Ayge ig kamax matipwa. Ku samah ig wahepnetehiyeg agikune payt ahegbetenete im, ig Uhokri hiyapkisgit giwtyakpeynen.

11Pahaye adahan ig hiyá en woke. Ayteke ig hiyá pahakarikna kewa pahak dagambe in muhuke ayte inutak tawaygboit ay giwtrikumpi. In muhuksaka ta git ke wotbein kamaxkenenbe paxnika ntusi.

12 Puwikne madikte pahaymkute nimadga. Hawwatakawwamnepwi akak kuhipra egnes aygwata.

13Ayteke ig timá pahá ikupimnat awna ta git. In awna:―Pedru. Kannikaw kuri. Asá umah nerras puwikne

adahan pis ax.14 Igme kiyapwiye Pedru kaytwa giwn:―Kawa, Kiyapwiye. Nah ka axti akebyi inere im.

Amekene Moís gikumadukan awna amin ini puwikne kuin ka kabay adahan usuh ax. Ka hiyá nahma patahanubiyhu akak ini patahwaki.

15 Inme ikupimnat awna ta git akiw. In awna:―Ku pariye Uhokri kuwis barewpithe ka hiyá pisma

ikiyin ku in patahwapye.16Ayteke ig kiyapwiye Pedru hiyá in danuh git pimaput

akiw. Pisenwa ini kene dagambe in iwepka ta inugikutakiw.

Kornélyu Giwatnipwi Danuh Git Pedru

Átus 10:17 53 Átus 10:2417 Ayteke ig kiyapwiye Pedru ipegminene gihiyakemni

adahan inere ku samah Uhokri gakkan ta git. Nikwenéwaapim ini ig kiyapwiye Kornélyu giwatnipwi danuh atere.Igkis ayá gak kiyapwiye Simawh gipin igkis utepni. Igkisdanuh ta anumekut alappota.

18 Ayteke nikwe igkis kabiman ta gitkis hiyeg agikunepayt. Igkis awna:

―Ba kiyapwiye Simawh Pedru msakwa ay?19 Igme kiyapwiye Pedru gidukwenewa ayhté inut ig

ipegminene gihiyakemni gimin Uhokri gakkan git. Amunini ig Uhokri Gitip awna ta git:

―Mpana awaykemni danuh atan piyawesetni.20 Ahegbetaw kuri. Muhuk gimkatkis. Ataknabagihaptikis. Ka muwaka pukuhpaw gapitkis mmanawanahwa awahkisrikis pimin.

21 Ig kiyapwiye Pedru timapni henne, ig muhuke. Igawna ta gitkis nerras hiyeg:

―Nahnewa Pedru. Pariye yimawkan nuthu?22 Igkisme kaytwa giwn:―Pahapwi romayene suwtat gikiparakis kewye Korné-

lyu ig awahkise usuh pimin. Ig kibeyne awayg. Ig kiyathaUhokri. Madikte judeyenepwi kabayhig. Amakohnokwaig Uhokri awahkis pahapwi ahj gimin. Igme ahj awna gitadahan ig awnasap ta gipinwat adahan ig timepne piwn.

23 Ig kiyapwiye Pedru timapni inakni henne, ig awnasanerras awaykemni adahan igkis mpiyasenes mtipka aygegimun. Igkis msekwe. Hewke ig tipik gihaptikis. Igkismegaytakkis Jesus gihiyegapu ayge Jopi igkis hawwata tipikgihaptikis.

Pedru Kinetihwa Gikak Kornélyu24Hewke akiw ig danuh ta apitit paytwempu Sesaréya.

Igme kiyapwiye Kornélyu ayipa wahapri ayge gipinwa.

Átus 10:25 54 Átus 10:32Ig pahadgupu gikakkis gikebyupwi gikakkis gidahewek-tenpu ku pariye gawnasanpu atere.

25 Ayteke nikwe ig kiyapwiye Pedru danuh atere. Igkiyapwiye Kornélyu hiyapni henne, ig atere patiptakig. Igpaberetusaw gitiput adahan gadohepketni.

26 Igme kiyapwiye Pedru hiyapni henne, ig kannikasig.Ig awna git:

―Kannikawnaba. Nah he awaygnenwa amadgaya ininke pisbe.

27 Igme kiyapwiye Kornélyu kannikaw. Ayteke nikweigkis kinetihwenes pawtak, igkis pareke paytrikute. Aygeig kiyapwiye Pedru hiyá kaayhsima hiyeg pahadgupu.

28 Ig hiyapni henne, ig awna ta gitkis:―Yis hiyakni ku samah usuh hiyeg judeyenepwi ka

hiyá usuhma darihwak gikakkis hiyeg ku pariye kanejudeyenepwima kema yisma. Ka hiyá usuhma danuhpagitkis. Amekene Moís gikumadukan awna ku in ka kabayadahan usuh keh henne mmanawa wothu ignes patah-wapye hiyeg. Henneme amaka ig Uhokri akki nuthu kunah ka hiyá nahma ikiy nawenépwi hiyeg ku ignes kakibeynepwima ku ignes patahwapye. 29 Nikwe ku aysawyis wasapanaw numinhu nah ka pukuhpaw yapit. Nahayta kibentenwa yit. Kuri, uyay akki nuthu ku samah yiswasapanaw numinhu.

30 Igme kiyapwiye Kornélyu kaytwa giwn:―Amakohnokwanahpiriyepkewne aynupinwadaraka

kamuw ke apimbe inin. Pahaye adahan nah hiyá pa-hapwi ahj tabir nupetun. Gisimsa tigigihwe. 31 Ig awnanuthu: “Kiyapwiye Kornélyu. Uhokri kuwis timap pip-igyepkawni. Ig kiyé ku samah pis amnih madiptapye.32 Kuri, awahkisnaba hiyeg ta apitit paytwempu Jopiadahan igkis giwepten pahapwi awayg kewye SimawhPedru. Ig msakwa ayge gimun kiyapwiye Simawh ku

Átus 10:33 55 Átus 10:39pariye gannipwi mtibdihne puwikne amar. Ig kiyapwiyeSimawh gipin msakwa kennesa akigbimna mahakwa.”33Nah timapni henne, nah awahkis nuwatnipwi piweptenkibentenwa. Kibeyne pis danuh atan. Kuri usuh pa-hadgupu ay giwtrik Uhokri adahan usuh timepne piwn kupariye Uhokri akki pit.

Pedru Akki Jesus Ta Gitkis Hiyeg Kane Judeyenepwima34 Igme kiyapwiye Pedru timapni henne, ig awna ta

gitkis nerras hiyeg ayge. Giwn:―Kuri nah iha ku Uhokri hiyá madikte

hiyegipiyenepwi hehpekwiye giwtrik. Ig batek gikakkishiyeg ku pariye kane judeyenepwima hehpekwiyegikakkis hiyeg ku pariye judeyenepwi. 35 Ka samwagit ku pariye uwaypuktenwiy. Ig Uhokri batek gikakkismadikte hiyeg ku pariye gikiyetnipwi, madikte ku pariyewewnepwi wadit. 36 Kuwis ig Uhokri akki kibeyneinetit ta wothu usuh hiyeg israelyenepwi. Inakniinetit gidahan Jesus Cristo ku samah ig keh hiyegkabeywotpi gikak Uhokri. Ig Jesus Cristo ig madiktehiyeg gikiparakis. 37 Yis kuwis timá arak madikte iniku pariye danuh muwwapu Judeyamnaw. In kapuseminikwak ayhté Galiléyamnaw apim ini ku samahamekene João Batista kinetihwene gitkis hiyeg adahanigkis kaywasaw ta git. 38 Yis kuwis timé gak KiyapwiyeJesus nazaréyene. Yis timé gak ku samahUhokri kawihkisGitip ta gipitit, ig iké gannu ta gipitit. Ayteke nikweig Kiyapwiye Jesus atak muwwapu kehne kabayka.Ig makniwe madikte ku pariye hiyepnepwi mbeynegiwntak wapitye gikiparadkis. Ig makniwa madiktemmanawa ig Uhokri ay gikak. 39 Akakwa wowtyak usuhhiyá madikte annut ku pariye ig Kiyapwiye Jesus kehayhté Judeyamnaw. Usuh hiyá madikte annut ku pariye

Átus 10:40 56 Átus 10:47ig keh ayhté Jerusalém. Henneme ayge Jerusalém hiyegumehpig. Igkis deddehpig ta aminat giyakni. 40Henneme,kibeyne, amamnamhawkri ariwntak gimiremni igUhokrikannikasepri akiw. Ayteke ig hiyapkiswig ta wothu. 41 Kamadiktema hiyeg hiyapri. Henneme usuhnewa ku pariyeUhokri kaniy adahan usuh humaw inetitkekne gidahanusuh hiyapri. Ayteke ku samah ig wewparihte ariwntakgikankawni, usuh axe gikak usuh higap gikak. 42Ayteke igKiyapwiye Jesus awahkis usuh adahan kinetihwene giminta gitkis hiyeg. Ig muwaka usuh ekkene ta gitkis hiyeg kusamah Uhokri kaniy Kiyapwiye Jesus adahan ig hiyeknegikakkis madikte hiyeg, miyarapyenpu gikakkis nerrasku pariye kotene miyate. 43 Madikte Uhokri gawnepepupitatyepwi kinetihwa gimin Kiyapwiye Jesus. Igkiskinetihwa amin ku samah ig keh Uhokri bayahmina ariwgitaraksankis madikte hiyeg ku pariye kamaxwanepwi tagipitit.

Uhokri Gitip Kawih Hiyeg Kane Judeyenepwima44Pahaye adahan ku samah ig kiyapwiye Pedru awnem-

piye inakni yuwit henne, ig Uhokri Gitip kawihe nerras kupariye timepnepwi giwn.

45 Nerras Jesus gihiyegapu ku pariye judeyenepwi kupariye gihaptiyepwi kiyapwiye Pedru igkis hiyapni henne,igkis wakaymnibdi gidahankis ku samah Uhokri Gitipkawih hiyeg ku pariye kane judeyenepwima hehpekwiyegikakkis.

46 Igkis hiyakni ku Uhokri Gitip kuwis kawihpigkismmanawa igkis timap igkis awna agiku nawenéwa yuwit,igkis kibeyhenes Uhokri. Ig kiyapwiye Pedru hiyapnihenne, ig awna ta gitkis gihaptiyepwi. Giwn:

47―Uhokri Gitip kawihkiska gipititkis nerras hiyeg kupariye kane judeyenepwima hehpekwiye ukakwiy. Nikweigkis hawwata Kiyapwiye Jesus gihiyegapu. Wixwiy ka

Átus 10:48 57 Átus 11:6hiyáwixwiyma ikiygikis ku igkis ka kis adahan igkis kewpiahakwat un.

48Ayteke nikwe ig awna gitkis kiyapwiye Kornélyu:―Kewpinabay ahakwat un giwaprik Kiyapwiye Jesus.Igkis timapni henne, igkis ihe giwn. Pisenwa igkismsak

kiyapwiye Pedru gimunkis adahan aynessa hawkri.

11Pedru Akki Ku Samah Hiyeg Kane Judeyenepwima Wages

GihiyakemnikisÁt 10.9

1Ariwnteke ini Kiyapwiye Jesus giwatnipwikis gikakkisJesus gihiyegapu ayge Judeyamnaw, igkis timé gakkishiyeg ku pariye kane judeyenepwima ku ignes hawwataamere Uhokri ginetni gimin Kiyapwiye Jesus.

2 Ayteke ig kiyapwiye Pedru diyuhe ta apitit Jerusalémayhté Judeyamnaw. Ig danuh atere, gikebyupwi judeyenepiledukaw gikak. Gitkis ku hiyeg ka hiwhkama gipitkisku samah amekeneMoís gikumadukan awna, nikwe igneska hiyá igkisma humaw Uhokri gihiyegapu. Nikwe igkisawna ta git kiyapwiye Pedru:

3―Mmahki pis darihwak gikakkis hiyeg ku pariye kanehiwhkapuma gipitkis? Mmahki pis ax gikakkis? Ku piskeh henne, pis ka apigkuma amekeneMoís gikumadukan.

4 Ig kiyapwiye Pedru hiyapni henne, ig akkamnih kusamahnerras hiyeg ku pariye kane judeyenepwimawagesgihiyakemnikis. Ig akkamnihni gitkis kawetpumpi. Giwn:

5 ―Amakohnokwa nah ayhté paytwempu Jopi. Nahayge piriyepkewne, nah hiyá nuwtyakpeynen pahakarikna kewa dagamadbe in muhuke nuwtrikumpi. Inmuhuksaka ta waygboit ke wotbe in kamaxkanenbepaxnika ntusi. In danuh kennesa nuthu. 6 Nah

Átus 11:7 58 Átus 11:16ipegkak kabayhtiwa nah hiyá puwikne madikte pa-haymkute nimadga. Nah hiyá axtig. Nah hiyá ku pariyekawwamnepwi. Nah hiyá kuhipra. Nah hiyá madikteku pariye amekene Moís gikumadukan awna amin ku inka kabay adahan wixwiy ax. 7 Ayteke nah timá paháikupimnat awna ta nuthu. In awna: “Pedru, kannikaw.Asá umah nerras puwikne adahan pis ax.” 8 Nahmekaytwa giwn: “Kawa, Kiyapwiye. Nah ka pataha nu-biyhu akak akebyi ini im patehwepye. Amekene Moísgikumadukan awna amin ini puwikne ku in ka kabayadahan usuh ax.” 9 Inme ikupimnat kaytwa nuwnhu: “Kupariye Uhokri kuwis barewpithe ka hiyá pisma ikiyin kuin patahwapye.” 10 Ini nah hiyá nuwtyakpey mpamaput.Pisenwa ini kene dagambe in iwepka ta inugikut akiw.11 Apiminewa ini mpana hiyeg danuh ta arit ini payt kukiney nah msakwa. Igkis awahkiska numinhu ariwntakpaytwempu Sesaréya. 12 Ayge ig Uhokri Gitip awna tanuthu adahan nah ka pukuhpaw gapitkis, adahan nahatak gihaptikis. Nerras ukebyupwiy puguhkuna gike-byikis ku pariye ay ukakhu ku apim inin, igkis tipiknuhapti tahhan paytwempu Sesaréya. Usuh danuh atere,usuhmadikte pareke atere kiyapwiyeKornélyu gipinekut.13 Ayge ig akki ta wothu ku samah ig hiyá pahapwi ahjtabir ay gipineku. Igme ahj awna git: “Awahkisnaba hiyegta apitit paytwempu Jopi adahan igkis giwepten pahapwihiyeg kewye Simawh Pedru. 14 Iggi akki ta pitnek adahanku samah pis danuh ta git Uhokri payak gikakkis madiktepikebyupwi.” 15 Nah timapni inakni kiyapwiye Kornélyugiwn henne, nah kapusa kinetihwa gitkis. Ku samah nahawnempiye, pahaye adahan Uhokri Gitip kawihe nerrashiyeg ku pariye kane judeyenepwima hehpekwiye ukak-wiy minikwak. 16Nah hiyapni henne, nah kiyé KiyapwiyeJesus giwn ku samah ig kinetihwa minikwak. Ig awna:

Átus 11:17 59 Átus 11:20“Ku aysaw ig amekene João Batistamni kaywa hiyeg, igkawihkis un ta gipititkis. Henneme hawkuwanek igyerwaUhokri Gitip kawihkiska ta yipititnek. Hennewatbakiig kaywepyinek.” 17 Hennewa nukebyupwi. Ig Uhokrikawihkis Gitip ta gipititkis nerras hiyeg ku pariye kanejudeyenepwima hawwata ku samah ig kawihkis Gitip taupititwiy minikwak apim ini ku aysaw wixwiy kamaxweta gipitit Kiyapwiye Jesus. Ini Uhokri gannip. Nah kaariknawnama adahan nah mpitha Uhokri gannipwi.

Hennewatbaki ig kiyapwiye Pedru awna.18 Igkis gikebyupwi judeyenepwi timapni henne, igkis

ka piledukaw akiw. Igkis kabayha Uhokri. Igkis awna:―Hennewa nikwe Uhokri isakse hiyeg ku pariye

kane judeyenepwima adahan ignes wages gihiyakemnikishawwata ke wixwiybe adahan igkis hawwata aymuhwagimun Uhokri adahan apanenekwa. Kibeyne.

Hiyeg Kane Judeyenepwima Wages Gihiyakemnikis AygeAntiyokiya

19 Awenketeke ku samah ig amekene Estêvawh umeh-pika, Jesus gihiyegapu kapusa hiyá mbeyne giwakukishiyeg ku pariye kane Uhokriyanpuma. Igkis bisiksepkamuwwapu. Kaayhsima gihiyegapu igkis tipik piyawakadta apitit Fenísyamnaw, ta apitit Xipremnaw, ta apititpaytwempu Antiyokiya. Igkis danuh atere, igkis ekkenesUhokri giwn ta gitkis hiyeg aygnenepwi. Henneme igkisakkin ta gitkisnen hiyeg ku pariye judeyenepwi. Igkis kakinetihwa ta gitkis hiyeg ku pariye kane judeyenepwima.

20 Igkisme gaytakkis gihiyegapu ku pariye ariwntakXipremnaw, ariwntak Sirenemnaw, igkis tipik ta apitit inipaytwempu Antiyokiya. Igkis danuh atere, igkis kineti-hwa gimin Kiyapwiye Jesus ta gitkis hiyeg ku pariye kanejudeyenepwima hawwata.

Átus 11:21 60 Átus 11:2821 Ig Uhokri ayge gikakkis akak madikte gidatni. Ayge

nikwe kaayhsima hiyeg ihe giwnkis. Igkis wages gi-hiyakemnikis ta git Kiyapwiye Jesus.

22 Igkisme Jesus gihiyegapu ayhté Jerusalém igkis timégakkis. Ayteke nikwe igkis awahkis kiyapwiye Barnabé taapitit ini paytwempu Antiyokiya.

23 Ig danuh atere, ig hiyá ku samah igkis kuwisamere Uhokri gabay. Ayge nikwe ig bateke gimin.Ig ikene gihiyakemnikis ta gitkis madikte adahan igkistipiknenes kamaxwenene ta gipitit Kiyapwiye Jesus api-titakwa giyaknikis.

24 Ig kiyapwiye Barnabé ig kibeyne hiyeg. Ig gitiphewneUhokri. Ig kaayhsima gikamaxwan ta gipitit KiyapwiyeJesus. Ayge nikwe kaayhsima hiyeg akiw wageswe Jesusgihiyegapu.

25 Ig kiyapwiye Barnabé hiyapni henne, ig awna:―Nah iwepte Sawlu atan.Ayteke nikwe ig tipik tahhan apitit paytwempu Tarsu

adahan ig gipegepten kiyapwiye Sawlu.26 Ig danuh atere, ig uté kiyapwiye Sawlu, ig waxepri

ta apitit Antiyokiya. Igkis danuh atere, igkis lammisyagikakkis Jesus gihiyegapu ayge adahan pahak kamukri.Igkis kannuhnes kaayhsima hiyeg. Ayge Antiyokiyaini pitatye iwetrit ku kiney Jesus gihiyegapu kanumka“Cristoyan”.

Uhokri Gawnepe Akki Ku Mihetniki Danuhnek27 Apim ini hawkri gaytakkis Uhokri gawnepepu pese

apititak paytwempu Jerusalém. Igkis danuh ta apititpaytwempu Antiyokiya.

28 Pahapwi gaytakkis kewye Ágabu. Pahay hawkri igkiyapwiye Ágabu kannikaw ig awna ta gitkis hiyeg. Giwn:

Átus 11:29 61 Átus 12:4―Kuwewanek mihetniki danuhnek muwwapu amadga

wayk.Hennewatbaki in. Apim ini ku aysaw kiyapwiye

Kiláwdyu kumadukene madikte hiyeg, ini mihetnikidanuh.

Jesus Gihiyegapu Kakanhaw Gitkis Gikebyupwikis29 Igkis Jesus gihiyegapu hiyapni henne, igkis awna:―Uyay amnih ukebyupwi ku pariye msekwenepwi

ayge Judeyamnaw.Ayteke nikwe igkis pahadguh gikakurakis ku pariye

igkis hiyá apadguhka.30 Igkis awahkiswin giminkis Jesus gihiyegapu giwewk-

istenkis tahhan Jerusalém. Igkis awahkisni giwakukiskiyapwiye Barnabé gikak kiyapwiye Sawlu.

12Pedru Sarayhpika Agikut Parakseket

1Apiminewa ini hawkri amekene Erodis kapusa hiyap-kis mbeyne gitkis gaytakkis Jesus gihiyegapu.

2 Ig umahkise amekene Tiyagumni, ku pariye gegnikiyapwiye João, akak ponya.

3 Ku aysaw nerras judeyenepwi giwewkistenkis aygekinetni gak, igkis bateke ginaktinkis. Igme amekeneErodis hiyapni henne, ig awna:

―Nerras judeyenepwi batek ku samah nah umahkiseTiyagumni. Nikwe nah umahkiste Pedru hawwata.

Ayteke nikwe ig kamaykise kiyapwiye Pedru. Ig ka-maykisri abet ini fet adahan axne bugut miyegbiye.

4 Ig kamaykisri, ig padakkiswig ta agikut parakseket.Ayge ig apuriwkiswig gitkis gisuwtatapumadikawku gike-byikis akak puguhkuna gawnakis (16). Pisenwa ig awnaginaktin:

Átus 12:5 62 Átus 12:9―Ku apim inin hiyeg judeyenepwi kehne fet ada-

han kiyene ku samah minikwak Uhokri wiwhkiswiyeamekenegben giwakutakkis hiyeg ejituyenepwi. Kuwe-wanek amapiya fetnek nah iwapkis Pedru ta giwtrikutkisadahan nah giwmasepten.

5 Igme kiyapwiye Pedru apuriwka ayge agiku parak-seket. Igkisme Jesus gihiyegapu igkis madikte piriyep-kewnes gidahan. Igkis piriyepkewnes ta git Uhokri taku-nipti.

6Apim ini tiyegim apit igme iwapkamet ta giwtrikutkisnerras judeyenepwi, ig kiyapwiye Pedru ayge agiku iniparakseket. Ig himeke giyegbikis piyana gikebyikis suw-tat. Ig wanamin akak pitana xen. Igkisme suwtat apuri-wkeputnepwi igkis kiyarihe lappot adahan yuma hiyegpesne agikutak ini parakseket.

Pedru Wiwhka Agikutak Parakseket7 Pahaye adahan pahapwi ahj Uhokri giwatni hiyap-

kiswe ta git. Ayge in parakseket kabutni. Ig ahj daxgimuwgik kiyapwiye Pedru. Igwadistepri. Ayteke ig awnagit:

―Asá kannikaw kibentenwa.Aynewa ini xen watekwe giwakutak.8Ayteke ig ahj awna akiw:―Kawihnaba pikabutik pikasotni.Igme kiyapwiye Pedru kawihminaw.Igme ahj awna:―Kawihnaba pidagmanpit. Ba ayta wew nuhapuh

butte.9 Ig kiyapwiye Pedru timapni henne, ig pes ig makeke

gihapu butte. Henneme ig gipewkankam garisun. Ig kahiyak ba igyerwatma ahj danuh ta git.

Átus 12:10 63 Átus 12:15

10 Igkis wew, igkis mpiye ner pitatye apuriwkeputne.Igkis wew atakisa akiw, igkis mpiye ner apeyni apuri-wkeputne. Ayteke igkis danuh ta anumekut ini parakseketalappotad sipari pahambatak paytwempu. Ariwnteknewaini lappot wokhaw. Ayteke nikwe igkis pese. Igkis wewaynessawa akiw apigku ahin. Aynewa ig ahj tipik giwkiyapwiye Pedru.

11 Igme kiyapwiye Pedru hawkamnihwa. Ig awna:―Kuri nah hiyakni ku igyerwa ahj Uhokri awahkise

numinhu. Ig wiwhpen giwakutak kiyapwiye Erodis. Igwiwhpen ariw madikte mbeyne ku pariye nerras uwewk-istenwiy gikehnikis nukakhu. 12 Kit nah bisik kuri? Nahatakte ta gupinwat kiyapuno Mahi.

Ayteke nikwe ig tipikwiye ta gupinwat kiyapuno Mahi.Eg kiyapuno Mahi egnewa kiyapwiye João Markus gi-nag. Ayge gupinwa kaayhsima hiyeg pahadgupu piriyep-kewne.

13 Ig kiyapwiye Pedru danuh atere, ig tetes lappot.Pahapu himano kewyo Rodi eg timapni henne, eg aytaiwasa ku pariye hiyeg danuh.

14 Ayge eg murotpi git kiyapwiye Pedru gikupimna. Eghiyapni henne, eg ba gubetki keh eg miyehe woka lappot.Eg sigis diyuh agikut xam. Eg danuh atere, eg awna tagitkis nerras hiyeg ayge. Guwn:

―Kiyapwiye Pedru ay anumeku lappot.15 Igkisme hiyeg kaytwa guwn:―Pis kuwis puwpup.Egme awninano:―Igyerwa kiyapwiye Pedru ay.Igkisme kaytwa guwn:―Nikwe kiyapwiye Pedru ganmap.

Átus 12:16 64 Átus 12:2016 Igme kiyapwiye Pedru ayge tetesnene lappot. Igkis

timapni henne, igkis atere woka lappot. Ayge nikwe igkishiyá kiyapwiye Pedru. Igkis wakaymnibdi kaayhsima.

17 Igme awokasaw gitkis adahan igkis tinwohaw. Aytekeig akkamnih ta gitkis ku samahUhokri wiwhkiswig agiku-tak parakseket. Pisenwa ig awna gitkis:

―Ataknabay ta git kiyapwiyeTiyagu gikakkis ukebyup-wiy. Akkanabay gitkis ku pariye danuh nuthu. Nah metipik.

Ayteke nikwe ig tipik tahhan aparayewa iwetrit.18Hewke kaayhsima kadukmanka ayge gibetkis nerras

suwtat. Igkis ka hiyak ku samah kiyapwiye Pedrugipeswen.

19 Apim ini ig amekene Erodis awahkis hiyeg ateregipegepten kiyapwiye Pedru henneme igkis ka utepri. Ighiyapni henne, ig ayá gisuwtatapu ku samah gipeswenkiyapwiye Pedru. Igkisme ka hiyak. Ayteke nikwe igumahkiswigkis. Ayteke ariwnteke ini ig pes ayteke api-titak Judeyamnaw. Ig tipik ta apitit paytwempu Sesaréya.Ayge ig msekwe.

Erodis Miyap20 Ig amekene Erodis ayge Sesaréya, hiyeg ku pariye

tiroyenepwi gikakkis hiyeg ku pariye sidonyenepwi igkisdanuh atere git. Igkis ayta kibeyhepye gihawkankisgikak amekene Erodis mmanawa ig kaayhsima dagawnegitkis. Pitatye igkis darihwak gikak kiyapwiye Bilastuku pariye apuriwkeputne amekene Erodis gipin. Igkisdarihwak gikak adahan igme gawnamnihitenkis. Aytekenikwe igkis madikte atak ta git amekene Erodis adahankibeyhene gihawkankis gikak kahadbe igkis ik adahanisimpiye gimanakis ta gitkis gihiyegapu.

Átus 12:21 65 Átus 13:221 Igme amekene Erodis hiyapni henne, ig kaniy pahay

hawkri adahan ig kinetihwene ta gitkis nerras hiyeg.Ahawkanaprik danuh, ig kawih gisimsa gibereswen. Ig batamadga gepwi adahan ku kiney ig hiyekne gikakkis hiyeg.Ayge nikwe ig kinetihwene gitkis.

22 Pisenwa gawnhan nerras hiyeg kabiman. Giwnkis:―Ka hiyegma amadgaya inin awnene wothu. Ig kiyap-

wiye Erodis ig awna kewa Uhokribe.23 Pahaye adahan pahapwi ahj Uhokri giwatni keh ig

amekene Erodis hiyá karayt mbeyepye awaku ig ikawparike wotbe igwatbe Uhokribe, ig ka kiyatha Uhokri. Aytekenikwe gikawankati axwig. Ig miyap.

24 Igme Uhokri giwn in ibekhewpi muwwapu. Apim iniJesus gihiyegapu kibihwa akiw.

Pol Giwewpan Pitatye25 Ayteke nikwe ig kiyapwiye Barnabé gikak kiyapwiye

Sawlu igkis pisenwa gikankis karukri ta gitkis Jesus gi-hiyegapu ayge Jerusalém, igkis tipik. Igkis iwé kiyapwiyeJoão Markus tipik gihaptikis. Igkis diyuhe ta apitit inipaytwempu Antiyokiya.

131 Ayge Antiyokiya kaayhsima Uhokri gawnepepu ayge

gibetkis Jesus gihiyegapu. Hawwata kaayhsima kan-nuhekeputnepwi gimin Uhokri gihiyakemni ayge. Nahakkite yit gaytakkis giwkis. Kiyapwiye Barnabé gikakkiskiyapwiye Simawh Atiwwi, kiyapwiye Lusyu siréneyene,kiyapwiye Sawlu, kiyapwiye Manoweh ner ku pariye ay-muhwa payak gikak amekene Erodis.

2 Pahay hawkri igkis Jesus gihiyegapu ayge adohep-kenes Uhokri. Apim ini igkis maxhewnes adahan kiyeneUhokri. Ayge amun ini ig Uhokri Gitip awna ta gitkis. Igawna:

Átus 13:3 66 Átus 13:8―Awahkisnabay ndahan kiyapwiye Barnabé gikak

kiyapwiye Sawlu adahan igkis kehnes nannipwi ku pariyenah ikí giwakuitkis.

3 Igkis timapni henne, igkis maxhaw akiw. Igkispiriyepkaw akiw. Ayteke igkis sarayh giwakkis ta gipititkiyapwiye Barnabé gikak kiyapwiye Sawlu adahan igkispiriyepkewnes gidahankis. Pisenwa nikwe igkis awahk-iswigkis tipik.

Pol Keh Pahapwi Ihamwi Motpi4 Igme kiyapwiye Barnabé gikak kiyapwiye Sawlu igkis

awahkiswika kuwis gapit Uhokri Gitip, igkis tipik ta apititpaytwempu Selêwsiya. Igkis danuh atere, igkis katapteamadgat pahamku nawiy igkis tipik ta apitit ini kewgihrikewye Xipremnaw.

5 Igkis danuh atere apitit paytwempu Salamina. Aygeigkis ekkenes Uhokri ginetni agiku judeyenepwi gi-leglisakis. Igme kiyapwiye João Markus gayapetnikisatere.

6 Igkis wewpite ini kewgihri pahate. Metakwa igkisdanuh ta apitit paytwempu Paffus. Ayge igkis patiptakgikak pahapwi ihamwi kewye Barjesus. Ig judeyene.Ig ikawpari ke wotbe ig Uhokri gawnepebe bawa ig kagiwntakma Uhokri.

7 Ig darihwekne gikak ner hiyaptigi ayge. Igmehiyaptigi giw kiyapwiye Sérjiyu Pawlu. Ig hiyakemniyehiyeg. Apim ini ig watiha kiyapwiye Barnabé gikakkiyapwiye Sawlu adahan igkis ayta ta gimkanit mmanawaig timepkerepye Uhokri ginetni.

8 Igkis timapni henne, igkis tipik danuh atere git. Igmener ihamwi Barjesus ig siguhpigkis. Ig iwitehepye nerhiyaptigi adahan ig ka kamaxwa ta gipitit Jesus. Ig Bar-jesus ig kewye Elimas agiku grésiyenepwi giwnaprikkis.

Átus 13:9 67 Átus 13:15

9 Igme kiyapwiye Sawlu hawwata giw Pol. Ayteke nikweig kiyapwiye Pol ipegkak gikak ner ihamwi. Ig gitiphewneUhokri. Ig awna git ihamwi:

10 ―Pis wapityeyan. Pis kinisnenekwa hiyegapanenekwa. Pihiyakemni mbeyepye. Pis siguhnenekwaku pariye kibeyne. Pis mbeyhene Uhokri gihiyakemni kupariye inyerwatnene. Mmahki pis ka ehwa akak inere?11Ku apim inin igwa Uhokri hiyapkis pit. Ig keh pismotpi.Kuri pis ka hiyap kamuw adahan kibite hawkri.

Igme ihamwi pahaye adahan ke huwerbe biyuhe gi-wtrikut. Aynewa ig msanpibdi gipegyi. Ig waywemayemyehe iwasene adahan pahapwi itukepri.

12 Igme hiyaptigi hiyapni henne, ig kamaxwe ta gipititKiyapwiye Jesus. Ig wakaymni kaayhsima adahan ginetni.

13 Ayteke ariwnteke ini ig kiyapwiye Pol gikakkis gi-haptiyepwi igkis katapte amadgat pahamku nawiy. Igkispese apititak paytwempu Paffus. Igkis danuh ta api-tit paytwempu Perga ayhté Panfíliyamnaw. Ayge igkiyapwiye João Markus ikiswigkis. Ig diyuhe ta apititpaytwempu Jerusalém.

Pol Kinetihwene Gimin Jesus Ta Gitkis Hiyeg Judeyenepwi14 Igme Pol gikakkis gihaptiyepwi igkis tipiknenes akiw.

Igkis pese apititak Perga. Igkis danuh ta apitit pahápaytwempu kennesa arimkat Pisídiyamnaw. Hawwata inipaytwempukewyeAntiyokiya. Samdi abet igkis lammisyaagiku judeyenepwi gileglisakis. Ayge igkis bat timepnes.

15 Ayge hiyeg ipegboha amekene Moís gikumadukanta gitkis madikte hiyeg. Hawwata igkis ipegboha Uhokrigawnepepu pitatyepwi giwnkis. Pisenwa nerras leglisakiparapu ayge igkis wasapanaw giminkis kiyapwiye Pol.Igkis awna gitkis:

Átus 13:16 68 Átus 13:22―Ukebyi, ku yis kadahan yuwit adahan wagahkisne

wawaygyi, uyay akkin ta wothu.16 Igme kiyapwiye Pol kannikaw ig awokasaw gitkis

adahan igkis tinwohaw. Ig awna gitkis:―Nukebyupwi judeyenepwi, ataybiswanabay nuthu.

Hawwata yis kane judeyenepwima ku pariye aykiyene Uhokri, ataybiswanabay nuthu. 17 Minikwakuwohkigawiy ig kaniye wahawkripwiy amekenegbenjudeyenepwi adahan igkis humaw gihiyegapu. Apim iniigkis ayhté apit nawenéwa waxri kewye Ejitumnaw. Aygeig Uhokri keh igkis kibihwa. Ayteke ig wiwhkiswigkisgiwakutakkis nerras ejituyenepwi akak gannu. 18 Aytekenikwe adahanpaxkabumadikwa (40) akebyi kamukri igkisayhté amadga amatap. Ayge igkis tarakse kaayhsimahenneme ig Uhokri kamax gidahankis. 19 Aytekeariwnteke ini igkis danuh atan ta apitit inin waxrikewye Kanaámnaw. Ayteke nikwe ig Uhokri pisenwegikakkis ntewnehker gikebyikis hiyegipiyenepwi kupariye msekwenepwi ayge. Pisenwa ig iké madikte iningiwaxrikis ta giwakuitkis nerras gihiyegapu. 20 Madikteini danuh ta gitkis abet kibite kamukri, paxkabu sahakeybi akak pohokubu madikwa arawna (450). Apim iniig Uhokri kannikase hiyeg hiyakemniye kawenyanempiakiw adahan giwewkistenkis gihiyegapu juktah kuaysaw Uhokri gawnepe amekene Samwé humawgiwewkistenkis. 21 Apim ini nikwe igkis amekenegbenayá git Uhokri: “Uyá ikí wothu pahapwi ukipara kenawenépwibe hiyegbe gikiparakis.” Ig Uhokri timapnihenne, ig ikí gitkis amekene Saú adahan ig humawgikiparakis. Igme amekene Saú gig amekene Kis.Gahawkri amekene Benjamih. Ayteke nikwe ig amekeneSaú kumadukigkis adahan paxkabu madikwa akebyi(40) kamukri. 22 Ayteke ariwnteke ini ig Uhokri pekkise

Átus 13:23 69 Átus 13:27amekene Saú. Ig iké giwenyanpiye amekene Davi adahanigme humaw gikiparakis. Ig Uhokri awna kibeyne yuwitgidahan amekene Davi. Ig awna:

“Ner Jessé gikamkayh Davi, nah batek ku samah igwew akak nuhiyakemni. Ig keh madikte nubetkinek.”

23 Nukebyupwi, ku apim inin ig Uhokri kannikase pa-hapwi ukiparawiy akiw. Ig amekene Davi gihiwhi. IgUhokri ikepri wotwiy adahan iggi wamnihtenwiy kusamah ig ikakse ta gitkis amekenegben minikwak. Igmewamnihtenwiy iggi Kiyapwiye Jesus. 24 Ig kahayak ari-wnteke ini ku samah amekene João Batistamni ekkeneUhokri giwn ta wotwiy wixwiy hiyeg israelyenepwi. Igamekene João Batistamni danuh gapitkiya Kiyapwiye Je-sus. Ig awna wotwiy adahan wixwiy wages uhiyakem-niwiy ariw utaraksanwiy adahan wixwiy kewpi ahakwatun. 25 Ayteke ariwnteke ini kabá pisenwa ini gannipwiamadga hawkri, ig amekene João Batistamni awna tagitkis hiyeg. Giwn: “Yis ikanhun ku nahnewa yamni-hten bawa kawa. Ig ku pariye wamnihtenwiy ig nem-nikumpiye nuhapuh butte. Ig kaayhsima pi kiyattempiyhan. Nah yuma nukiythanisima gitiput adahannah ayapig wiwh gikasotni gikugkuptak.” 26Nukbyupwi,inakni ginetni gimin ig wamnihtenwiy in awahkiskauminwiy madikte. In kawih udahanwiy wixwiy hiyegjudeyenepwi wixwiy amekene Abrawh gihiwhipwi. Inkawihwata yidahan yis hiyeg ku pariye kane judeyenep-wima ku pariye kiyathenepwi Uhokri. 27 Minikwak kusamah nerras hiyeg jerusalémyenepwi hiyá KiyapwiyeJesus igkis ka pukuha ku igyerwa wamnihtenwiy. Inégiwewkistenkis kawnata pukuhpin. Igkis timá Uhokrigawnepepu pitatyepwi giwnkis takunipti samdi hennemeigkis ka pukuhpin. Hiyawa igkis ka pukuhpin hen-neme igkis keh madikte ku pariye apigkutaprik ku samah

Átus 13:28 70 Átus 13:35in kinetihwa. Mmanawa igkis ikakse Kiyapwiye Jesusadahan miyaka. Innewa ku pariye Uhokri gawnepepukinetihwa nimin minikwak. 28Hiyawa ig Kiyapwiye Jesusyumahwa gitaraksan aynesnima adahan igkis umahk-isri, henneme igkis ayá git kiyapwiye Pilatus adahangiwmasepten. 29 Ayteke igkis keh madikte ini mbaykagikak ku pariye Uhokri gannasan minikweknene kineti-hwa nimin. Pisenwa ig wiwhpika aminatak giyakniig sarayhpika agikut gimew. 30 Henneme, kibeyne, igUhokri kannikasepri ariw gimiremni. 31 Ayteke adahankibite hawkri ig hiyapka gapitkis gikannuhnipwi nerrasku pariye danuhpenepwi gihapti apit gimiremni, igkisdanuh aytontak Galiléyamnawtak ta apitit Jerusalém.Kuri igkis hiyeg humaw inetitkekne gidahan ta gitkismadikte hiyeg. 32 Ku apim inin usuh ay adahan ekkeneinakni kibeyne inetit ta yit. Minikwak igUhokri ikakse pa-hapwi wamnihtenwiy ta gitkis wahawkripwiy amekeneg-ben. 33 Metakwa inakni gikaksan kahayak ta wotwiygihiwhipwikis mmanawa ig kannikase Kiyapwiye Jesusariw gimiremni. Ini ku samah ig kannikasig inineki kupariye Uhokri gannasan kinetihwa nimin amadga apeyniabusku amadga ini kagta kewye “Salmus”. Ayge ig Uhokriawna:

“Pis nukamkayh. Ku apim inin nah akkin ku pisigyerwa nukamkayh.”

34 Hawwata akiw ig Uhokri kinetihwa amadgataknawenéwa iwetrit akiw gimin Kiyapwiye Jesusgikankawni ariw gimiremni adahan gipit ka madipwi.Ayge ig awna:

“Nah ikí yit ini kabayka nuwntak ku pariye Davikinetihwa nimin. Ini kabayka inyerwa in danuhnek.”

35 Igme amekene Davi kinetihwa amin ini kabaykaamadgatak nawenéwa abusku amadga ini kagta kewye

Átus 13:36 71 Átus 13:42“Salmus”. Ayge ig awna:

“Pis ka isaksan nah pikamkayh barewpitye adahannupithu madipwip.”

36 Ig amekene Davi ka awna inakni giminma. Ku samah igaynete amedgene inin ig keh madikte ku pariye ig Uhokriikiswanaw adahan ig keh. Pisenwa ig miyap. Ig apuhpikagibetkis gikebyupwi. Gipit madipwip. 37 Henneme igner ku pariye Uhokri kannikase ariw gimiremni, ignewaku pariye gipit ka madipwi. 38 Nukebyupwi, ku apiminin usuh ikene yinetni kahadbe yis hiyakni ku ignewaKiyapwiye Jesus keh Uhokri bayahminawiy ariw utarak-sanwiy. 39 Madikte hiyeg ku pariye kamaxwa ta gip-itit Kiyapwiye Jesus ignes wiwhpika ariw madikte gi-taraksankisnek. Ig amekene Moís gikumadukan in kahiyá uwiwhkawiy henne. 40 Ku yis ka ihpekere inakniwownhu apuriwnabay ku nawenétke in danuh ta yitnekku pariye Uhokri gawnepepu pitatyepwi kinetihwa niminminikwak. 41 Igkis awna:

“Yis ku pariye mahipwihne nnetni, ataybiswanabaynuthu. Hiyawa yis wakaymni mmanawa ku apim ininyismiyapnek. Mmanawayis ka iha kunahkeh ini annutku pariye nah keh yiwtrik amadga hawkri. Hiyawapahapwi akkamnihni yit henneme yis ka ihpin.”

Hennewatbaki ig Uhokri awna.Gaytakkis Hiyeg Iha Pol Giwn

42Aygenikwe ig kiyapwiye Pol pisenwa inakni gawnhanayge agiku ini judeyenepwi gileglisakis. Ku aysaw igkispeswiyes, ignes hiyeg ayge awna ta gitkis kiyapwiye Polgikak kiyapwiye Barnabé. Giwnkis:

―Uyay diyuh akiw ini samdi aytwenempiye adahan yisekkene inakni inetit ta wothu akiw.

―Uyay.

Átus 13:43 72 Átus 13:47

43 Ayteke pisenwa lammis, kaayhsima judeyenepwiamere gihiyakemnikis. Hawwata kaayhsima hiyegku pariye kane judeyenepwima ku pariye ihpenepwijudeyenepwi gihiyakemnikis igkis hawwata amerewataini gihiyakemnikis. Igme kiyapwiye Pol gikak kiyapwiyeBarnabé igkis kinetihwa gikakkis. Ayge igkis ikenesgihiyakemnikis gitkis adahan igkis tipiknenes gikakUhokri gabay.

Polkis Ayguhwa Giwkis Hiyeg Judeyenepwi44 Samdi danuh akiwwa, kabá madikte hiyeg paytwem-

puyenepwi pahadguhwa atere adahan igkis timepwiyesUhokri giwn.

45 Igkisme judeyenepwi hiyapni henne ku samah bagikebentenkis hiyeg, igkis atihe kiyapwiye Polkis. Aytekenikwe igkis mpithepye hiyeg timap kiyapwiye Pol giwn.Igkis awna:

―Pol ka awna wadit.Igkis mahipwihpig.46 Igme kiyapwiye Pol gikak kiyapwiye Barnabé igkis

hiyapni henne, igkis kinetihwa gitkis akak madiktegawaygyikis. Igkis awna:

―Amawka Uhokri ginetni ekkepka ta yit kit yis hiyegku pariye judeyenepwi. Henneme yis ka amapa in-akni ginetni. Mmahki yis ka ikwa adahan yis darih inidehetniki adahan yis aymuhwa gimun Uhokri adahanapanenekwa? Ku samah yis ka amapa ginetni nikweusuh ayguhwete yiw adahan usuh akkin ta gitkis hiyegku pariye kane judeyenepwima. 47 Ig Uhokri awnawothu adahan usuh keh henne. Ig awna wothu: “Nahkeh yis humaw kewa pahá abukribe adahan yis uguhnegihiyakemnikis nerras ku pariye kane judeyenepwima

Átus 13:48 73 Átus 14:1kahadbe madikte hiyeg amedgenepwi wayk ik adahan utígamnihtenkis.”

48 Nerras ku pariye kane judeyenepwima timapnihenne, igkis bateke giminkis. Igkis kabayha Uhokriginetni. Apim ini nikwe madikte igkis ku pariyeUhokri gikanyanpu adahan igkis aymuhwa gimun adahanapanenekwa igkis kamaxwe ta gipitit Kiyapwiye Jesus.

49 Ayteke ariwnteke ini Uhokri giwn ibekhepkamuwwapu apitiw ini waxri.

50 Henneme nerras hiyeg ku pariye judeyenepwi igkisamiyhase kiyapwiye Pol gikak kiyapwiye Barnabé ta gitkisnerras paytwempuyenepwi giwewkistenkis. Igkis amiy-haseprikis ta gutkis tinogben kiyatyopwi ku pariye kiy-athanopwi Uhokri. Ayteke nikwe egkis hiyapkis mbeynegitkis. Egkis ipukeprikis apititak guwaxrikis.

51 Igme kiyapwiye Pol gikak kiyapwiye Barnabé igkishiyapni henne, igkis sessehe gikugkukis ariw apathawniadahan arekhetni ku samah nerras hiyeg gitaraksankis.Ayteke igkis tipik ta apitit paytwempu Ikôniyu.

52 Igkisme nerras ku pariye wageswa Jesus gihiyegapuayge apit Antiyokiya igkis kaayhsima bateke giminkis.Igkis ayge gitiphewnes Uhokri.

14Pol Kinetihwene Gimin Jesus Ayge Ikôniyu

1 Igme kiyapwiye Pol gikak kiyapwiye Barnabé igkisdanuh ta apitit paytwempu Ikôniyu. Ayge igkis lammisyaagiku judeyenepwi gileglisakis. Amun ini igkis kineti-hwenes gimin Kiyapwiye Jesus. Kaayhsima hiyeg aygetimapni henne, igkis kamaxwe ta gipitit Kiyapwiye Jesus.Gaytakkisme hiyeg judeyenepwi gaytakkisme hiyeg kanejudeyenepwima.

Átus 14:2 74 Átus 14:92Henneme judeyenepwi ku pariye kane kamaxwa gipi-

tit Kiyapwiye Jesus igkis amiyhase nerras kamaxwenepwita gitkis paytwempuyenepwi ku pariye kane judeyenep-wima. Igkis mbeyhenes gitewkis.

3 Igme kiyapwiye Pol gikak kiyapwiye Barnabé igkismsakwa ayge adahan kaayhsima hawkri. Apim ini igkiskinetihwenes gidahan Kiyapwiye Jesus akak madiktegawaygyikis. Igme Uhokri akki ku inakni ginetnikis amingabay ku in inyerwatnene yuwit. Mmanawa ig iké gan-nukis adahan igkis keh annut ku pariye arekhetni gidatniku pariye keh hiyeg wakaymni.

4Nerras hiyeg ayge igkis hiyapni henne, igkis piputnamgihiyakemnikis. Gaytakkisme hiyeg patiptak gihiyakem-nikis gikakkis nerras judeyenepwi. Gaytakkisme patiptakgihiyakemnikis gikakkis Kiyapwiye Jesus giwatnipwi.

5 Ayteke nikwe nerras ku pariye kane judeyenepwimaahegbete ginetnikis gikakkis nerras judeyenepwi gikakkisgikiparakis. Igkis ahegbet ginetnikis adahan igkis mahip-wihnes kiyapwiye Polkis adahan igkis padaktaseprikisakak tip.

Pol Makniwa Pahapwi Awayg Kidubetwiye Gibagwan6 Igme kiyapwiye Pol gikak kiyapwiye Barnabé

igkis timé gakkis. Ayteke nikwe igkis bisike temketeLikaôniyamnaw. Igkis danuh atere apitit paytwempuListra akak Derbi.

7Ayge aranwepi ini waxri igkis ekkenes Uhokri ginetni.8 Apim ini ayge Listra pahapwi awayg kidubetwiye

gibagwan. Ku samah ig amadgate wayk aytniyewa gitgibagwan miyapupye. Ig msekwe ka wew. Ig bat ayge.

9 Ig timepne kiyapwiye Pol giwn. Igme kiyapwiye Polipeg gimkat. Ig kateksan apit giyakni ku ig ner awaygihpene giwn ku ig ik adahan ig makniwepka.

Átus 14:10 75 Átus 14:1510 Ig hiyapni henne, ig awna ta git akak gihawna ayge.

Giwn:―Kannikaw kuri. Tabira wadit.Ig awayg timapni henne, aynewa ig kannikew. Ig

kapusa wew.Polkis Ikaka Ku Igkisnewa Uhokri

11 Nerras paytwempuyenepwi listrayenepwi igkishiyapni henne ku samah ig kiyapwiye Pol makniwe nerawayg, igkis kapusa kabiman. Igkis awna:

―Ig kiyapwiye Pol gikak kiyapwiye Barnabé igkispiyana uwohkigawiy ku pariye wageswe ke hiyegbeamadgaya inin. Igkis muhuk inugiktak ayta wotwiy.

Igkis awna inakni henne giwnaprikkis. Igme kiyapwiyePol ka pukuhpin.

12 Igkisme ikiygi kiyapwiye Barnabé ku ig giwohkigakiskewye Júpiter. Igkis ikiygi kiyapwiye Pol ku ig giwohki-gakis kewye Merkúriyu. Igkis ikiygi henne awaku kusamah ig ekkene kiyabowkad yuwit.

13 Igkis paytwempuyenepwi kadahan pahá leglis gida-han giwohkigakis kewye Júpiter. Ini gileglisakis msakwapitatki paytwempu. Ayteke pahapwi muwpeg pes agiku-tak ini gileglisakis. Ig ewk pak akak ipuwiti ta anu-mekut paytwempu ahina. Kaayhsima hiyeg ayta gihaptiadahan igkis umehnes nerras pak ay gipetunkis kiyap-wiye Pol gikak kiyapwiye Barnabé adahan gadoheptenkismmanawa igkis ikiygikis ku igkis giwohkigakis.

14 Igkisme Kiyapwiye Jesus giwatnipwi ig kiyapwiyeBarnabé gikak kiyapwiye Pol igkis hiyapni henne, igkiswakaymni mpiynepepye. Igkis sigke gisimsakis ada-han arakak giwakemnikis. Ayteke igkis sigise atere tagibetitkis nerras hiyeg pahaduknen, igkis kabiman gitkis:

15 ―Awaykemni, mmahkay yis kehne henne? Usuhhe hiyegnen amadgaya inin kewa yisbe. Usuh ayta yit

Átus 14:16 76 Átus 14:20ekkene Uhokri ginetni yit adahan yis wages yihiyakemniariw ini waditnepyenen kahadbe yis wages yihiyakemnita git Uhokri dehetniye. Ignewa ku pariye keh en, igkeh waxri, ig keh parawhokwa, ig keh madikte ku pariyeay amadga hawkri. 16 Minikwak ig isakse madikte yishiyeg kane judeyenepwima adahan yis wew akak yidahanyihiyakemni ke wotbe ig yumahbe aybe. 17 Bawa ig ayukakwiy. Ig ikí wotwiy kaayhsima kabayka ku pariyearekhetni wotwiy ku ig ay ukakwiy. Ignewa ikí wotwiymuwok inugiktak. Ignewa ikí wotwiy kibeyne amutrikahadbe wixwiy kamana. Ignewa ku pariye keh wixwiybatek. Ignewa uwohkigawiy adahan wixwiy adohepkig.

Hennewatbaki ig kiyapwiye Pol awna.18 Henneme inakni giwn kabahte ka msakrikis adahan

igkis umah nerras pak gipetunkis adahan gadoheptenkis.Pol Padaktepka Akak Tip

19 Ayteke ariwnteke ini nerras judeyenepwi danuhatere ariwntak ini paytwempu ku kitak ig kiyapwiyePol bisike amakohnokwa, ini paytwempu Antiyokiyaakak Ikôniyu. Igkis danuh atere, igkis amiyhase kiyap-wiye Pol gikak kiyapwiye Barnabé ta gitkis nerras hiyegaygnenepwi. Ayteke nikwe igkis madikte padakte kiyap-wiye Pol akak tip adahan giwmepten. Pisenwa aygeigkis kehpig waygboriw aytonte aparayewa ariw inipaytwempu. Igkis gipewkankis ig kuwis miyap. Aytekenikwe igkis ikiswig, igkis tipik. Igme kiyapwiye Pol hariteayge.

20 Danuhantenwa atere Jesus gihiyegapu, ig kiyapwiyePol wadise. Ayteke nikwe ig diyuh ta apitit ini paytwempuakiw. Hewke akiw ig tipik gikak kiyapwiye Barnabé taapitit paytwempu Derbi.

Polkis Diyuhe Adahan Ikene Hiyeg Gawaygyikis

Átus 14:21 77 Átus 14:2621 Ig kiyapwiye Pol gikak kiyapwiye Barnabé igkis

danuh atere, ayge igkis ekkenes Uhokri ginetni gidahanKiyapwiye Jesus. Kaayhsima hiyeg ayge timapni henne,igkis wageswe Jesus gihiyegapu. Ayteke pisenwa gan-nipwikis ayge, ig kiyapwiye Pol gikak kiyapwiye Barnabéigkis diyuhe ta apitit paytwempu Listra, ta apitit Ikôniyu,ta apitit Antiyokiya ini ku pariye ayge Pisídiyamnaw.

22 Ayge igkis ikenes gawaygyikis nerras ku pariye ka-maxwenepwi ta gipitit Kiyapwiye Jesus. Igkis awna tagitkis:

―Msakwanabay akak yikamaxwan gipitit KiyapwiyeJesus. Ka yi muwaka isahkiswa giw abet mbeyne.Akaknewa ini mbeyne wixwiy kawih Uhokrigikumadukan.

Hennewatbaki igkis ikenes gawaygyikis.23 Ayge apit madikte paytwempu igkis kaniy hiyeg

aygnenepwi, adahan igkis giwewkistenkis Jesus gihiye-gapu. Pisenwa gikanyankis, igkis piriyepkaw gidahankis.Amun ini igkis maxhewnes adahan igkis kiyenes Uhokri.Ayteke igkis awna ta gitkis:

―Uhokri apuriwyinek. Uhokri ku kapit yis kamaxwa igay yikaknek.

24 Ayteke ariwnteke ini ig kiyapwiye Pol gikak kiyap-wiye Barnabé igkis tipik apitiw iniwaxri kewye Pisídiyam-naw, igkis danuh atere Panfíliyamnaw.

25 Ayge igkis ekkenes Uhokri giwn apit paytwempuPerji. Ayteke igkis tipik aytonte paytwempu Atálya.

26 Ayteke igkis tarekwe amadga pahamku nawiy. Igkisdiyuhe ta apitit Antiyokiya ayge Síriyamnawkukitak igkisawahkiska minikwak akak Uhokri gabay adahan igkiskannipwiyes gidahan Uhokri. Pisenwa ini gannipwikiskuwis, igkis diyuhe atere.

Átus 14:27 78 Átus 15:327 Igkis danuh atere, ayge igkis pahadguh Jesus gi-

hiyegapu aygnenepwi. Igkis ekkenes ta gitkis madiktekabayka ku pariye Uhokri keh gipitimpikis. Igkis ekkenesgitkis ku samah Uhokri woke ahin gidahankis hiyeg kupariye kane judeyenepwima adahan igneswata kamaxwata gipitit Kiyapwiye Jesus.

28 Ayteke ariwnteke ini igkis msakwa ayge gikakkisnerras Jesus gihiyegapu adahan kaayhsima hawkri.

15Gaytakkis Jesus Gihiyegapu Muwaka Igkis Madikte Iha

Judeyenepwi Gihiyakemnikis1 Ayteke amun ini nawenépwi Jesus gihiyegapu danuh

atere Antiyokiya. Igkis ariwntak Judeyamnaw. Aytekeigkis kapusa kannuhne Jesus gihiyegapu ayge. Igkis awnagitkis:

―Ku yis ka hiwhkama yipit ku samah amekene Moísgikumadukan awna, nikwe yis ka hiyá yisma humawUhokri gihiyegapu.

2 Igme kiyapwiye Pol gikak kiyapwiye Barnabé igkistimapni henne, igkis awna gitkis:

―Ka yi muwaka kinetihwa henne. Inakni yihiyakemnika wadit.

Ayge igkis piledukewnes kihhawnete gikakkis. IgkismeJesus gihiyegapu hiyapni henne, igkis awna:

―Uyay awahkis hiyeg giminkis Jesus giwatnipwigikakkis Jesus gihiyegapu giwewkistenkis ayge Jerusalémadahan igkisme akki gitkis ku pariye pi waditte yuwit.Uyay awahkis kiyapwiye Pol gikak kiyapwiye Barnabégikakkis nawenépwi ukebyupwiy akiw.

―Uyay.3 Ayteke nikwe igkis awahkise kiyapwiye Polkis atere

Jerusalém. Igkisme kiyapwiye Pol tipik mpiya apitiw

Átus 15:4 79 Átus 15:8Fenísiyamnaw. Ayteke igkis mpiya apitiw Samariyam-naw. Igkis ekkenes muwwapu ku samah hiyeg ku pariyekane judeyenepwima igkis hawwata wages gihiyakem-nikis ta git Uhokri. Jesus gihiyegapu timapni henne, igkisbatek giminkis.

4 Ayteke nikwe igkis kiyapwiye Pol danuh atereJerusalém. Ayge igkis amapaka kabayhtiwa gapitkismadikte Jesus giwatnipwi gikakkis Jesus gihiyegapu gi-wewkistenkis. Ayteke igkis ekkenes ta gitkis madiktekabayka ku pariye Uhokri keh gipitimpikis.

5 Henneme nerras Jesus gihiyegapu ayge ku pariyewewnes akak farisewkis gihiyakemnikis, igkis kannikawayge. Igkis awna:

―Kibeyne nerras hiyeg ku pariye kane judeyenepwimaigkis wages gihiyakemnikis. Henneme amawka kuri igkishiwhka gipitkis ku samah amekene Moís gikumadukanawna. Amawka ku igkis iha giwn amekene Moís giku-madukan madikte.

6 Ayteke nikwe Jesus giwatnipwi pahadguhwa gikakkisJesus gihiyegapu giwewkistenkis adahan igkis aheg-betenes ginetnikis amin inakni.

Pedru Awna Ku Ka Kabay Mpiksaptih Hiyeg KaneJudeyenepwima Adahan Igkis Iha Moís Gikumadukan

7 Ayge igkis kinetihwa pawtak ayipwite. Ig kiyapwiyePedru hiyapni henne, ig kannikaw ayge nikwe. Ig awnagitkis:

―Nukebyupwi, yis kuwis hiyakni ku samah minikwakUhokri kaniyhun yibetitak adahan nah ekkene Uhokriginetni ta gitkis hiyeg ku pariye kane judeyenepwimakahadbe igkis timá Uhokri giwn igkis kamaxwa ta gipititKiyapwiye Jesus. 8 Ig Uhokri hiyak ku pariye ay apitgiyaknikis madikte hiyeg. Ininewa ku pariye ig amin.

Átus 15:9 80 Átus 15:14Nikwe ig amapa hiyeg ku pariye kane judeyenepwimaadahan igkis humaw gihiyegapu hawwata ke wixwiybe.Ig akki henne ku samah ig kawihkise Gitip ta gipititkishehpekwiye ukakwiy. 9Wixwiy hiwhka upitwiy. Igkismekane hiwhkama gipitkis. Henneme ig ka aminanamaniw. Ig ka ikiygikis nawenéwatma wowwiy. Ig bayah-minigkis ariw gitaraksankis hawwata ku samah ig bayah-minawiy mmanawa igkis kamaxwa ta gipitit KiyapwiyeJesus. 10 Kuri nukebyupwi, ka ba yi wakaymnisa Uhokriawaku ku samah yis ka hiyak gihiyakemni. Mmanawa yismpiksaptihkere gihiyegapu adahan igkis iha kumadukakiku pariye mahikonene adahan igkis iha. In ke wotbeyis mpiksaptihpigkis adahan igkis hiyuh pahat awiykaku pariye wixwiywa ka hiyá amapak. Iné wahawkripwiyamekenegben kawnata hiyá amapak. Yisme mpiksap-tihkere nerras ku pariye kane judeyenepwima adahanignes amapin adahan in keh igkis humaw Uhokri gi-hiyegapu. 11 Ka ba kehni henne. Inenewa KiyapwiyeJesus gamnihra keh wixwiy humaw gihiyegapu ku samahwixwiy kamaxwene ta gipitit. Igkis hiyeg ku pariye kanejudeyenepwima hawwata akiw.

12 Madikte hiyeg timapni henne, igkis msekwe tin-wopu. Ayteke igkis timap giwnkis kiyapwiye Barnabégikak kiyapwiye Pol. Igkisme ekkenes madikte annut kupariye Uhokri keh gipitimpikis ayhté gibetkis nerras kupariye kane judeyenepwima.

Tiyagu Awahkisase Kagta Giminkis Hiyeg Kane Judeyenep-wima

13 Pisenwa gawnhankis igme kiyapwiye Tiyagu kapusakinetihwa. Ig awna:

―Nukebyupwi, ataybiswanabay nuthu. 14 KiyapwiyeSimawh Pedru kuwis akki yit ku samah Uhokri pi-tatye pareke abet gihawkankis hiyeg ku pariye kane

Átus 15:15 81 Átus 15:21judeyenepwima. Ig akki yit ku samah ig kuwis kaniygaytakkis adahan igkis humaw gihiyegapu. 15 MinikwakUhokri gawnepepu pitatyepwi hawwata kinetihwa aminku samah igkis hiyeg ku pariye kane judeyenepwimawageswanek gihiyegapu. Mmanawa Uhokri gannasangitkis awna:

16 “Kiyapwiye Uhokri awna: ‘Yis Davi gihiyegapuyis kewa nupinhube. Kuri in ke wotbe nupinhukuwis hakuhebe mmanawa yis ibekhewbet muwwapuamadga wayk. Ka sam. Aysawnemenek nahdiyuh akiw nah wadithebdih yihawkannek. Inke wotbe nah wagahkisbete ini nupinhu akiw.17 Ayteke nikweni madikte nawenépwi hiyeg kupariye kane judeyenepwima ku pariye nukanyanpuadahan ignes wageswa nuhiyegapu igkis mpiksawnuharitnek.’ 18 Hennewatbaki ig Kiyapwiye Uhokriawna. Hennewatbaki ig keh in humaw. Mmanawa ighiyak ku samah ig keh ku samah akapuska hawkri.”

19 Nikwe nukebyupwi, ke nuthube ka ik adahan wixwiymategbet gihawkankis nerras ku pariye kane judeyenep-wima ku pariye wages gihiyakemnikis ta git Uhokri. Kahiyá wixwiyma mpiksaptihpigkis ta arimkat amekeneMoís gikumadukan. 20 Henneme uyay awahkis pa-hak kagta giminkis adahan igkis ka marakwa wixwiyhiyeg ku pariye judeyenepwi. Uyay ayá gitkis inenewaadahan igkis ka ax im ku pariye kakanhawka ta aritahehpakti batakkarad mmanawa ini patahwaki wowtrik-wiy. Hawwata uyay ayá gitkis adahan igkis ka ma-hayakemnihwa. Adahan igkis ka ax puwikne tareg-bihka gibita. Adahan igkis ka ax migat. Hiyeg kupariye judeyenepwi marenpi abohri inakni. 21Mmanawaku samah minikwak akapuska hawkri amekene Moísgiwn amin inakni hiyakemniki in ekkepka agiku madikte

Átus 15:22 82 Átus 15:25judeyenepwi gileglisakis. Mpuse samdi inakni giwnekkepka ay apit madikte paytwempu.

Kagta Awahkiska Giminkis Hiyeg Kane Judeyenepwima22 Ig kiyapwiye Tiyagu pisenwa inakni gawnhan, igkis

Jesus giwatnipwi gikakkis Jesus gihiyegapu giwewk-istenkis igkis timapni henne, igkis ahegbete ginetnikisgikakkis madikte Jesus gihiyegapu. Ayge igkis awna:

―Uyay iha inakni giwn kiyapwiye Tiyagu. Uyayawahkis hiyeg ubetakwiy ta apitit paytwempu Antiyokiyapayak gikak kiyapwiye Pol gikak kiyapwiye Barnabé ada-han igkis ekkenes inakni giwn ta gitkis hiyeg ayge.

Ayteke nikwe igkis kaniye piyana hiyeg ku pariye kiy-athaka gapitkis madikte Jesus gihiyegapu. Pahapwi giwJudas Barsabás. Pahapwime giw Sílas.

23 Ayteke igkis anniri amadga pahak kagta adahangawahkisnikis gikakkis nerras gikanyanpu. Amadgatakkagta in awna:

Usuh Kiyapwiye Jesus giwatnipwi, usuh gihiye-gapu giwewkistenkis, usuh yikebyupwi, usuh awahkiskabayka yimin madikte yis ukebyupwi ku pariyekane judeyenepwima ku pariye msekwenepwi aygeapit paytwempu Antiyokiya, apit Síriyamnaw, apitSilísiyamnaw. 24 Usuh timé gakkis gaytakkis uke-byupwi ku pariye kuhwekwa igkis pes uyegbitakigkis danuhpenes atere yit. Igkis danuh atere, igkismategbete yihiyakemni akak giwnkis. Igkis tuguhkiseyawaygyi. Henneme usuh ka awahkisrikis atere yiminadahan igkis kinetihwenes henne ta yit. 25 Usuhtimé gakkis henne, usuh pahadguhwa adahan usuhahegbetene unetni. Ayteke nikwe usuh kaniye piyanahiyeg uyegbitak adahan usuh awahkisrikis yimin ada-han igkis ekkenes yit inakni unetni. Igkis atak atere

Átus 15:26 83 Átus 15:34

payak gikakkis ukebyupwiy kibeynepwi kiyapwiye Polgikak kiyapwiye Barnabé 26 ku pariye ka kapigsa gip-itkis adahan igkis kinetihwenes giminUkiparawiy JesusCristo muwwapu. 27 Kuri nikwe usuh awahkis yiminkiyapwiye Judas gikak kiyapwiye Sílas. Igkisme akakwagibiykis igkis akki yit ku inakni yuwit ku pariye usuhtamak amadga inin kagta, ku in inyerwatnene yuwit.28Uhokri Gitip kuwis akki ta wothu ku ka hiyá usuhmampiksaptihyi adahan yis iha kumadukaki ku pariyemahikonene adahan yis iha. Inakni gakkan kabaywothu. Inenewa umawkan yis ka keh ini ku pariyemarakwa usuh hiyeg judeyenepwi. 29 Ka yi muwaka axim ku pariye kakanhawka arit ahehpakti batakkarad,iné migat, iné puwikne taregbihka gibita. Hawwataakiwka yimuwakamahayakemnihwa. Ku yis iha inakniyuwit yis keh wadit. Uhokri gabay yikaknek.30 Pisenwa gannirinkis inakni igkis awahkis giwatnip-

wikis ta apitit paytwempu Antiyokiya gihaptikis kiyap-wiye Polkis. Igkismedanuhatere, igkis pahadguhmadikteJesus gihiyegapu. Ayteke igkis akki ini kagta ta gitkis.

31 Ku samah igkis hiyeg ipegboha ini kagta igkis batekawaku inakni kibeyne hiyakemniki in ikene gawaygyikis.

32 Igkisme kiyapwiye Judas gikak kiyapwiye Sílasigkis Uhokri gawnepepu. Igkis kabunuga akak Uhokrigannu adahan awnenes yuwit ku pariye pes giwntakUhokri. Nikwe igkis kinetihwa gikakkis Jesus gihiyegapuayge ayipwite. Igkis ikenes gawaygyikis adahan ignestipiknenes gikak Uhokri.

33 Igkis msakwa ayge adahan kibite hawkri. Pisenwaigkis Jesus gihiyegapu awahkiswigkis diyuh akak kabaykata gitkis gawahkistenkis.

34Henneme ig kiyapwiye Sílas kaniy adahan ig msakwaayge Antiyokiya.

Átus 15:35 84 Átus 15:41Pol Gikak Barnabé Ibekhewbet

35 Igme kiyapwiye Pol gikak kiyapwiye Barnabé igkishawwata msakwa ayge Antiyokiya. Ayge igkis kannuhek-nes, igkis ekkenes Uhokri giwn payak gikakkis kaayhsimanawenépwi hiyeg.

36 Ayteke ariwnteke ini aynessa hawkri, ig kiyapwiyePol awna ta git kiyapwiye Barnabé:

―Uyay atak ta apitit madikte paytwempu ku kineywis kuwis ekke Uhokri giwn. Uyay atere iwasa Jesusgihiyegapu mmahpaki igkis ayge.

37 Igme kiyapwiye Barnabé kaytwa giwn:―Uyay atak. Uyay iwí João Markus atak uhapti.38 Igme kiyapwiye Pol ka atekere gikak kiyapwiye João

Markus. Git ka wadit awaku ku samah minikwak igikiswigkis ayge Panfíliyamnaw. Ig ka msakwa adahangayapetnikis adahan ekkene Uhokri giwn.

39Ayteke nikwe ig kiyapwiye Pol gikak kiyapwiye Barn-abé gihiyakemnikis ka tuguh hehpekwiyema. Inneki kehigkis ikisegbet. Igme kiyapwiye Barnabé gikak kiyapwiyeJoão Markus igkis tarekwe amadga pahamku nawiy. Igkisatere apitit ini kewgihri kewye Xipremnaw.

Sílas Atak Gihapti Pol40 Igme kiyapwiye Pol kaniye kiyapwiye Sílas adahan ig

atak gihapti. Ayteke nikwe igkis Jesus gihiyegapu aygepiriyepkaw gidahankis adahan igkis tipik gikak Uhokrigabay. Pisenwa igkisme tipik.

41 Igkis wewpita muwwapu Síriyamnaw akak Silísiyam-naw. Igkis ikenes gawaygyikis ta gitkis Jesus gihiyegapuaygnenepwi.

16Pol Iwé Timótyu Tipik Gihapti

Átus 16:1 85 Átus 16:61Ayteke igkis danuh ta apitit paytwempu Derbi, ta api-

tit paytwempu Listra. Ayge pahapwi awayg Jesus gihiyegakewye Timótyu ig kapinene ayge. Ig kiyapwiye Timótyuginag eg judeyano. Eg hawwata Jesus gihiyega. Igmekiyapwiye Timótyu gig ig grésiyene. Ig ka judeyenema.

2 Madikte ukebyupwiy ayge Listra ayge Ikôniyu, igkiskabayha kiyapwiye Timótyu.

3 Ig kiyapwiye Pol hiyapni henne, ig iwepkere kiyap-wiye Timótyu tipik gihapti. Ayteke nikwe apit ig iwapriig hiwhkise gipit. Mmanawa madikte judeyenepwi aygeigkis hiyakni ku kiyapwiye Timótyu gig ig ka judeyenema,Nikwe igkis hiyakni ku ig ka hiwhkis gikamkayh gipit.Awaku ini ig kiyapwiye Pol hiwhkis gipit kahadbe igkishiyeg judeyenepwi kiyatig ayge igkis ataybiswa arit giwn.

4Ayteke pisenwa, igkis kiyapwiye Pol tipikwiye. Ku kitpaytwempu igkis danuh, igkis ekkenes ta gitkis madikteJesus gihiyegapu ayge amin ku samah Kiyapwiye Je-sus giwatnipwi gikakkis Jesus gihiyegapu giwewkistenkisigkis ahegbete ginetnikis ayhté Jerusalém adahan hiyegku pariye kane judeyenepwima ka muwaka iha giwnkisjudeyenepwi gikumadukankis.

5Ayteke igkis ikenes gihiyakemnikis adahan ignes ihpainakni giwnkis. Nerras Jesus gihiyegapu ayge igkistimapni henne, igkis awayghaw igkis pi kamaxwate ta gip-itit Kiyapwiye Jesus akiw. Ayteke nikwe mpuse hewkepyeigkis kibihwa.

Uhokri Gitip Huwitha Polkis6 Igkisme kiyapwiye Pol tipik danuhpenes muwwapu

apitiw Firíjiyamnaw apitiw Galásiyamnaw. Metakwa igkisdanuh atere Ásiyamnaw. Henneme Uhokri Gitip ka isak-sigkis adahan igkis akki Uhokri giwn atere.

Átus 16:7 86 Átus 16:137 Igkis hiyapni henne, igkis tipik danuh ta apitit

Mísiyamnaw. Aytontak igkis gipewkankis igkis tipik taapitit Bitíniyamnaw henneme Jesus Gitip ka isaksigkisadahan igkis atere.

8 Ayteke nikwe igkis mpiya apitiw Mísiyamnaw. Igkisdanuh ta apitit paytwempu Trôadi. Ayge igkis patiptaknukakhu nah Lúkas.

9Apim ini tiyegim ig kiyapwiye Pol hiyá pahapwi awayggiwtyakpeynen. Ig awayg masedôniyene. Ig tabirneneayge, ig awna ta git kiyapwiye Pol:

―Ba ayta atan Masedôniyamnaw. Uyá amnih usuh.10 Ig kiyapwiye Pol hiyapni henne, aynewa usuh aheg-

betaw adahan usuh tipikwiye ta apitit Masedôniyamnaw.Usuh hiyakni ku Uhokri inyerwa ig muwaka usuh akkiginetni ta gitkis hiyeg ayge.

Lídiya Wages Guhiyakemni11 Ayteke nikwe usuh tarekwe ayteke Trôadi. Usuh

manuk parawhokwa wadé tahhan apitit kewgihriSamotrásiyamnaw. Hewke akiw usuh danuh atere apitpaytwempu Neápolis.

12 Ayteke usuh tipik ta apitit paytwempu Filipus. Inipahá paytwempu nopsadnene ayge Masedôniyamnaw.Kaayhsima hiyeg romayenepwi msakwa ayge. Usuhdanuh atere, usuh mpiyase kibite hawkri ayge.

13 Samdi abet usuh pes apititak ini paytwemputa akigbimnat warik mmanawa usuh upewkanhiyeg judeyenepwi pahadguhwa ayge adahangipigyepkawnikis. Usuh danuh atere, usuh batahkiswa.Ayge usuh kinetihwa gukakkis tinogben ku pariyepahadgupu ayge.

Átus 16:14 87 Átus 16:18

14 Usuh uté pahapu tino ayge guw Lídiya. Eg tiy-atirayano. Eg gannipwi adahan piyukno kamis du-ruweh kibeynewa. Eg kiyatha Uhokri. Eg ayge egtimapno wownhu. Apim ini ig Uhokri woke guhiyakemniadahan eg pukuha kiyapwiye Pol ginetni. Eg wageseguhiyakemni.

15 Ayteke nikwe eg kewpi ahakwat un payebitakgukakkis gumunyapu. Eg kewpi, eg awnase usuh tagupinwat. Eg awna:

―Ku yis ikanhu ku nah inyerwa kamaxwa ta gipititKiyapwiye Jesus, ba yi ayta msakwa numunhu adahan yisnukannuhten.

Usuh timapni henne ku samah eg kinistaw akak inakniyuwit usuh ihe guwn.

Pol Pekkis Wapitye Gupititak Pahapu Ihamru Hiyapwano16 Pahay hawkri akiw usuh atere ta apitit ini iwetrit

adahan usuh piriyepkewne. Ayge apigku ahin usuhpatiptak gukak pahapu himano bukitwiyo. Eg ihamruhiyapwano. Wapitye ay gupit ku pariye akki ta gutku pariye nemnikumpiye. Gukiparapu dax kaayhsimakarukri awaku ku samah eg akki ta gitkis hiyeg ku pariyenemnikumpiye gitkis, ignesme katiwnih gukiparapu.

17 Eg himano gubetki makakparu uhapuh butte. Egawnano akak guhawna. Guwn:

―Nerrasbaki awaykemni igkis Uhokri inugikyene gi-hiyegapu. Igkis ekkenes ta wotwiy pahatra ahin adahanwixwiy danuhe ta git Uhokri.

18Mpuse hawkri eg kehno henne adahan kibite hawkri.Ig kiyapwiye Pol hiyapni henne, ig ka batek. Ayge nikweig wagestaw ig awna ta git ner wapitye ku pariye aynenegupit. Giwn:

―Nah awna ta pit giwaprik Kiyapwiye Jesus. Asá pesayteke gupititak no tino.

Átus 16:19 88 Átus 16:25Aynewa ig wapitye pese gupititak.19 Igkisme gukiparapu hiyapni henne, igkis awna:―Kuri wis ka dax karukri akiw.Ayteke nikwe igkis kamaxe kiyapwiye Pol gikak kiyap-

wiye Sílas. Igkis kehehpigkis waxeprikis ta gimkatkishiyaptigi ayhté ahigiwmadga.

20 Igkis danuh atere, igkis iweprikis ta gipetunatkishiyaptigi romayenepwi. Igkis awna ta gitkis:

―Nerras hiyeg igkis judeyenepwi. Takunipti igkissigimwih madikte paytwempuyenepwi ay. 21 Igkis kan-nuhnes hiyeg adahan igkis wew akakmbeyepye hiyakem-niki ku pariye ukiparawiy ka muwaka wixwiy wew nikak.Wixwiy hiyeg ku pariye romayenepwi ka hiyá wixwiymaamapin, ka hiyá wixwiyma wew nikak.

Pol Gikak Sílas Sarayhpika Agikut Parakseket22Madikte hiyeg ayge timapni henne, igkis awna:―Uyay pisenwa gihawkankis.Igkis kuruwkehe gitiputkis. Ayteke nikwe nerras

hiyaptigi wiwhkise gisimsakis. Igkis biptaseprikis akakah.

23 Igkisme gisuwtatapukis bipteprikis kaayhsima heigkis migatpite. Pisenwa gibiyuhkakis igkis sarayhpigkista agikut parakseket. Ayteke nikwe nerras hiyaptigi awnata git ner apuriwkeputne parakseket. Igkis awna:

―Apuriwnigkis kabayhtiwa.24 Ig ner apuriwkeputne parakseket timapni henne,

ig iweprikis, ig parakseprikis ta agikut pakwa ayaknisepparakseket. Ayteke ig deheke gikugkukis ta agikut ahturuhkarad. Pisenwa ig tipik.

25 Ayteke pakwa tiyegim ig kiyapwiye Pol gikak kiyap-wiye Sílas igkis ayge piriyepkewnes. Igkis peknes apatadahan kibeyhenes Uhokri. Igkisme nawenépwi ka-maxkarempu igkis ayge timepnes gapankis.

Átus 16:26 89 Átus 16:3326 Pahaye adahan wayk segke akak ahawna. In keh

parakseket segke pahatte. Apim ini madikte alappotawokhaw. Madikte xen matisbete, in tuguhe gipititakkisnerras kamaxkarempu.

Apuriwkeputne Parakseket Wages Gihiyakemni27 Ig ner apuriwkeputne parakseket timapni henne, ig

wadise. Ig hiyá parakseket alappota wok. Ig hiyapnihenne, ig awna:

―Wo! Madikte nerras kamaxkarempu bisike kuwis.Kuri nukipara umahkiswen gipatrakis.

Ayteke nikwe ig wiwhe giponyara adahan ig ume-hwepye pisenwate.

28 Igme kiyapwiye Pol hiyapni henne, ig kabiman git.Giwn:

―Ka ba umahwa. Ipeg ayta. Madikte usuh aypekwiye.29 Igme ner apuriwkeputne parakseket ig timapni

henne, ig uguhkiswa git gihiyega. Ig parak atere kiben-tenwa. Ig danuh atere git kiyapwiye Pol gikak kiyapwiyeSílas. Ig segege gimin ig paberetusaw gitiputkis.

30 Ayteke ig iweprikis agikutak ini parakseket. Ig awnagitkis:

―Kiyapwiyegben, pariyeki nah keh kuri adahan nahisamtaw?

31 Igkisme kaytwa giwn:―Kamaxwa ta gipitit Kiyapwiye Jesus. Inneki keh pis

isamtaw payak gikakkis nerras pipinekuya.32 Ayteke igkis ekkenes Uhokri giwn ta git payak

gikakkis madikte gipinekuya ayge.33 Nikwenéwa tiyegim ner apuriwkeputne parakseket

ig iweprikis ig hiyak gikakkis, ig sukuha gibuskanakis.Pisenwa ig kewpi ahakwat unnikwenéwa tiyegimmadikteakak gipinekuya.

Átus 16:34 90 Átus 16:3934 Ayteke ig parakse kiyapwiye Pol gikak kiyapwiye

Sílas ta gipinekut. Ig iké gimanakis. Ayge ig gikakkisgipinekuya igkis bateke giminkis ku samah igkis kamaxwata gipitit Uhokri.

Pol Gikak Sílas Isahkiska35 Hewke akiw nerras hiyaptigi awahkis sandagma

gimin ner apuriwkeputne parakseket. Igkisme danuhatere, igkis awna git:

―Isahkisnaba nerras awaykemni adahan igkis tipik.36 Igme ner apuriwkeputne parakseket awna ta git

kiyapwiye Pol:―Igkis hiyaptigi wasapanaw yimin ku yis ka kamaxka

kuri. Kuri hiyawa yis tipik monye.37 Igme kiyapwiye Pol awna ta gitkis nerras sandagma.

Giwn:―Igkis hiyaptigi ka keh wadit ukakhu. Igkis biptase

usuh giwtrikkis hiyeg yuma arik kapatra. Igkis sarayheusuh ta agikut parakseket. Usuh hiyeg judeyenepwi hen-neme usuh hawwata hiyeg romayenepwi. Ka hiyá igkismakeh henne ukakhu usuh hiyeg ku pariye romayenepwi.Kuri hiyaksa igkis muwaka pekkis usuh monye. Kawa. Kahiyá igkisma. Wani igkiswa ayta isahkis usuh. Waké usuhtipik monye, nikwekam madikte hiyeg ikiykam ku usuhbisike awaku usuh inyerwa kakehniye.

38Nerras sandagma timapni henne, igkis tipik ta gitkisgikiparakis hiyaptigi. Igkis danuh atere, igkis awnainakni gitkis. Igkisme timapni henne ku kiyapwiye Polgikak kiyapwiye Sílas ku igkis hiyeg romayenepwi igkisapisasew.

39Ayteke nikwe igkis atere ta gitkis kiyapwiye Pol gikakkiyapwiye Sílas. Igkis danuh atere, igkis awna gitkis:

―Usuh ayá padoh yit. Hiyawa yis pes ayteke agikutakparakseket. Uyá pes paytwemputak hawwata.

Átus 16:40 91 Átus 17:440 Igme kiyapwiye Pol gikak kiyapwiye Sílas igkis

pekkiska agikutak parakseket, igkis wadé atere gupinwatkiyapuno Lídiya. Igkis danuh atere, igkis uté gikebyup-wikis Jesus gihiyegapu aygnenepwi. Igkis hiyapni henne,igkis kinetihwa gikakkis ayge igkis ikenes gawaygyikis.Ayteke pisenwa igkis tipik.

17Polkis Kinetihwene Gimin Jesus Ayge Tessalônika

1 Igkis mpiya apuriw paytwempu Anfípolis. Aytekeigkis mpiya apuriw paytwempu Apolôniya. Ayteke igkisdanuh ta apitit paytwempu Tessalônika. Ayge igkis utépahá judeyenepwi gileglisakis.

2 Ig kiyapwiye Pol gihumpawni kinetihwa gimin Kiyap-wiye Jesus ta gitkis kit hiyeg judeyenepwi. Nikwe igatere lammisya agiku ini gileglisakis. Ig lammisya aterempamaput samdi. Ayge ig kinetihwene ta gitkis hiyegamadgatak Uhokri gannasan minikweknene.

3 Ig akkamnihne inakni Uhokri gannasan ta gitkis. Igekkene gitkis huwewe ku in awna ku amawka Cristo hiyámbeyne ig miyá ig kannikaw akiw. Ig awna gitkis:

―Ner Kiyapwiye Jesus ku kamin nah kinetihwene yitigyerwa Cristo. Ig Uhokri gikanyan adahan ukumaduket-niwiy.

4 Nerras hiyeg timapni henne, gaytakkis ihe inaknigiwn. Igkis wages gihiyakemnikis hehpekwiye gikakkiskiyapwiye Pol gikak kiyapwiye Sílas. Hawwata kaayhsimaawaykemni ku pariye kane judeyenepwima ku pariyekiyathenepwi Uhokri igkis wages gihiyakemnikis gidahanKiyapwiye Jesus. Hawwata kaayhsima tinogben kiyaty-opwi egkis wages guhiyakemnikis.

Hiyeg Dakuhwa Gitiputkis Polkis

Átus 17:5 92 Átus 17:105Henneme kaayhsima judeyenepwi aygnenepwi, igkis

hiyapni henne, igkis atiha kiyapwiye Polkis. Aytekenikwe igkis pahadguh kibite hiyeg kakehniyepwi. Igkismedakuhwagitiputkis kiyapwiye Polkis. Igkis keh kaayhsimapaytwempuyenepwi kadukman. Ayteke igkis awna:

―Pol gikak Sílas msakwa gimun Jasoh. Uyay aterekamaxwigkis.

Igkis tipik danuh atere gipinwat akak madikte gihaw-nakis adahan igkis giweptenkis paytrikutak adahan tagibetitkis hiyeg.

6 Henneme igkis ka utiprikis. Igkis hiyapni henne,igkis kiyimwipta. Nikwe igkis pekkise kiyapwiye Jasoh.Igkis kamaxwig gikakkis nawenépwi Jesus gihiyegapuayge. Ayteke igkis kehehpigkis ta gipetunatkis hiyaptigi.Igkis danuh atere, igkis wasaymhaw giminkis ta gitkishiyaptigi. Igkis awna:

―Nerras hiyeg ku pariye wagesapa hiyeg gihiyakem-nikis muwwapu ku apim inin igkis danuh atan adahanusigmehpitni. 7Ner awayg Jasoh amapigkis adahan igkismsakwa ay gimun. Igkis madikte igkis ka iha giwnukiparawiy kiyapwiye Sésar gikumadukan. Igkis awna kuig Jesus iggi gikiparakis giwenyan kiyapwiye Sésar.

8 Igkis paytwempuyenepwi gikakkis nerras hiyaptigiigkis timapni henne, igkis kiyimwipta.

9 Ayteke nikwe igkis hiyaptigi katiwnise karukri gitkiskiyapwiye Jasoh gikakkis nerras nawenépwi Jesus gihiye-gapu akiw. Ayteke pisenwa gikatiwnihnikis, igkis isak-seprikis adahan igkis tipik.

Pol Kinetihwene Gimin Jesus Ayge Beréya10 Igkis Jesus gihiyegapu hiyapni henne, igkis apise

gikak kiyapwiye Pol gikak kiyapwiye Sílas. Ayteke nikweigkis awahkiswigkis kibentenwa ta apitit paytwempu

Átus 17:11 93 Átus 17:16Beréya. Igkisme danuh atere, igkis lammisya ayge agikujudeyenepwi gileglisakis. Ayge igkis kinetihwenes akiwgimin Kiyapwiye Jesus.

11 Nerras hiyeg beréyenepwi ayge igkis pi kabaytegiwkis nerras hiyeg tessalôniyenepwi mmanawagiyaknikis ka depyema, igkis amapa Uhokri ginetnikabayhtiwa. Takunipti igkis ipegbohenes Uhokrigannasan minikweknene igkis iwasenes ba inakni inetitinyerwatma.

12 Ayteke nikwe kaayhsima hiyeg aygnenepwi ihe in-akni giwn. Kaayhsima grésiyanopwi kiyatyopwi iha giwnpayebitak gikakkis kaayhsima awaykemni.

13 Henneme nerras judeyenepwi ayhté Tessalônikaigkis timé kiyapwiye Pol gak ku ig ekkene Uhokri ginetnigimin Kiyapwiye Jesus ayhté paytwempu Beréya. Aytekenikwe igkis harakseprikis atere. Igkis danuh atere, igkisyuwitehenes nerras beréyenepwi igkis amiyhase kiyap-wiye Polkis ta gitkis.

14 Nerras ukebyupwiy ayge hiyapni henne, aynewaigkis awahkise kiyapwiye Pol tipik parawkebit. Igkismekiyapwiye Sílas gikak kiyapwiye Timótyu igkis msekweayge apit paytwempu Beréya.

Pol Kinetihwene Gimin Jesus Ayge Atenas15 Igkisme gaytakkis ukebyupwiy tipik gihapti kiyap-

wiye Pol adahan gimaptenten ariw mbeyne. Igkis atakgihapti he ig danuh ta apitit paytwempu Atenas. Aytekeigkis diyuhpiyes ta apitit paytwempu Beréya. Igme kiyap-wiye Pol hiyapni henne, ig wasapanaw gimin kiyapwiyeSílas gikak kiyapwiye Timótyu adahan igkis ayta gimkatkibentenwa. Ayteke igkis tipik.

16 Igme kiyapwiye Pol msekwe ayge Atenas ig wa-haprigkis ayta. Ku samah ig wahapnete ig wakaymnimpiynepepye gidahankis nerras hiyeg aygnenepwi ku

Átus 17:17 94 Átus 17:21samah kaayhsima giwohkigakis gahehpakkis batakkaradayge.

17 Ini giwakemni keh ig kinetihwa gimin KiyapwiyeJesus ta gitkis. Ig kinetihwene agiku leglis ta gitkis hiyegjudeyenepwi ta gitkis hiyeg ku pariye kane judeyenep-wima ku pariye kiyahenepwi Uhokri. Hawwata akiwig kinetihwene gimin Kiyapwiye Jesus mpuse hewkepyeayge paytwempu ahigiwmadga ta gitkis hiyeg ku pariyeig utí ayge.

18 Pahay hawkri ig uté hiyeg ayge ku pariyekannuhekeputnepwi gimin “Epikúrews” gihiyakemni.Hawwata ig uté hiyeg ku pariye kannuhekeputnepwigiminkis nerras “estóykus” gihiyakemnikis. Ig hiyapnihenne, ig kinetihwa gikakkis. Pisenwa gawnhan, igkisnerras hiyeg kinetihwa pawtak ayge, igkis awna:

―Pariye kamin ner awayg kinetihwa mpiynepepyehenne?

Igme pahapwi hiyeg ayge kaytwa giwn:―Oho. Ke nuthube ig kinetihwa amin nawenépwi

Uhokri ariw udahanwiy. Nawwotunyepwi giwohkigakis.Igkis awna inakni awaku ig kiyapwiye Pol kinetihwene

gimin Kiyapwiye Jesus amin gikankawni.19 Ayteke nikwe igkis awnase kiyapwiye Pol ta arimkat

pahá iwetrit ku kiney hiyeg gibetkikis pahadguhwa ada-han ignes timepnes inetit. Ini iwetrit kewye Areópagu.Igme atak gihaptikis. Igkis danuh atere, igkis awna git:

―Pariyeki pinetni pis ekkene gitkis hiyeg? Uyá akkiwothu. 20Mmah usuh timá pis awna nawenéwa inetit kupariye usuh ka timapti? Usuh muwaka hiyak ini pinetni.

21 Igkis awna inakni henne mmanawa madikte hiyegatenasyenepwi ku pariye msekwenepwi ayge akak nerrasku pariye danuhpenepwi atere, igkis bateke timá nukuneinetit. Ininnen ginetnikis mataytak.

Átus 17:22 95 Átus 17:2922 Igme kiyapwiye Pol kannikaw gipetunkis madikte

nerras hiyeg ayge Areópagu. Ig awna gitkis:―Kiyapwiyegben atenasyenepwi, nah hiyak ku yis

kawohkigahaw ta gitkis kaayhsima yiwohkigapu. 23 Kusamah nah waywempiye apuriw inin paytwempu nahhiyá kaayhsima piriyepkewket adahan yis adohepkeneyiwohkigapu. Ayge nah uté pahayku piriyepkewket an-naka han: “Gidahan Uwohkigawiy ku pariye wixwiy kanehiyak”. Ku apim inin nah ayta kinetihwene yit gimin nerku pariye yis adohepka yis kane hiyakriwatnene. 24 Igner Uhokri ignewa ku pariye keh inin hawkri. Ig kehmadikte amedgene inin. Ig kumadukene madikte hiyegayhté inugik. Ig kumadukene madikte hiyeg ay amadgainin. Ig ka msakwa agiku piriyepkewket kehka gapitkishiyeg amadgayapu ininma. 25 Ig ka muwaka wixwiy kehariknawnama gidahan mmanawa ignewa ku pariye ikeneudehetniwiy, uyakakwiy, madikte. 26Giwntak pahapwiwaawayg ig keh madikte hiyegipiyenepwi humaw. Ig kehignes msakwa muwwapu amadga inin. Apit inin hawkrihumaw ig ayipa ig kaniy ku kapim igkis msakwa ayamadga inin. Hawwata ig kaniy ku kiney igkis msakwa.27 Ig keh inin henne kahadbe igkis mpiksaw giharit ka-hadbe igkis ipegpig kahadbe igkis hiyá giwitwak. Kamekiin mahikome adahan utepri mmanawa ig Uhokri kapiyawakadma wowwiy. 28 Igwa Uhokri waymuhtenwiy.Ig uwewkistenwiy. Ig uhumtenwiy. Pahapwi awaygapatkekne yibetya kuwis awna: “Wixwiy hawwata Uhokrigikamkayupwi.” 29 Ku wixwiy Uhokri gikamkayupwi,nikwe wixwiy ka hiyá wixwiyma ikiy Uhokri ku ig hebatakkanen. Ka hiyá wixwiyma ikiygi ku ig kehka akakkarukri wahano. Kawnata hiyá wixwiyma ikiygi kuig kehka akak karukri wahano seyno. Kawnata hiyáwixwiyma ikiygi ku ig kehka akak tip. Ig ka hiyegma

Átus 17:30 96 Átus 17:34gibatkan. Ig ka hiyegma gikehni. 30 Minikwak hiyegikiygi henne mmanawa igkis ka hiyak hawkri. Apimini ig Uhokri kiyakan gikakkis. Henneme ku apim ininig kinetihwa ta gitkis madikte hiyeg muwwapu. Igawna: “Yis ka hiyá yisma msakwa hennenwatma akiw.Wagesnabay yihiyakemni ariw yitaraksan.” 31 Amawkaku wixwiy wages uhiyakemniwiy adahan wixwiy keh kupariye kabay giwtrik Uhokri mmanawa ig kuwis ahegbetepahay hawkri ku pariye me danuhmet adahan ig ukati-wnihpitniwiy adahan ku pariye ukehniwiy ay amadgainin. Ku wis keh mbayka, mbaykanewa ig ikí wot. Kuwis keh kabayka, kabaykanewa wis utí. Ig ka taraksaku aysaw ig hiyak ukak. Apim ini ig katiwnihkiswiy tagit pahapwi gikanyan. Ig Uhokri kuwis akki ta wotwiyku pariye ner gikanyan adahan ini mmanawa ig kuwiskannikasepri ariw gimiremni.

32 Nerras hiyeg ku pariye timepnepwi kiyapwiye Polgiwn ayge igkis timapni henne ku samah ig kinetihwagimin pahapwi ku pariye kannikaw ariw gimiremni, gay-takkis hiyaraptihpig. Gaytakkisme batek akak inaknigiwn. Igkis awna git:

―Usuh timepkere inakni piwn kuwewa akiwnek.33Ayteke nikwe ig kiyapwiye Pol pes gibetitakkis.34 Henneme gaytakkis nerras hiyeg atak gihapti. Ayge

igkis wagese gihiyakemnikis hehpekwiye gikak kiyapwiyePol. Igkis ihe giwn. Pahapwi awayg gaytakkis kewyeDiyonísyu. Ig pahapwi gaytakkis nerras ku pariye ku-madukene ini iwetrit kewye Areópagu. Hawwata akiwpahapu tino kewyo Damáris iha kiyapwiye Pol giwn.Hawwata nawenépwi hiyeg akiw.

18Pol Msakwa Gimun Ákwila

Átus 18:1 97 Átus 18:51 Ariwnteke ini ig kiyapwiye Pol pese apititak ini

paytwempu Atenas. Ig danuh ta apitit paytwempu Kor-intu.

2 Ayge ig patiptak gikak pahapwi judeyene kewyeÁkwila. Igme kiyapwiye Ákwila amadga wayk ayhtéPontomnaw henneme ig msakwa apit Itáliyamnaw. Igmsakwa ayge payak gukak gihayo. Egme guw Pirisíla.Ayteke egkis tipige apititak Itáliyamnaw mmanawa nerromayenepwi gikiparakis kiyapwiye Kiláwdyu ig pekkisemadikte hiyeg judeyenepwi ariw paytwempu Roma kukiney egkis msakwa ayge Itáliyamnaw. Ig kiyapwiyeÁkwila gukak kiyapuno Pirisíla egkis danuh atere apititpaytwempu Korintu, egkis msekwe ayge. Igme kiyapwiyePol atere danuhpene gutkis.

3Ayge ig utí ku egkis payteputne akak puwikne amar. Ighiyapni henne, igmsakwagumunkis, ig kannipwiyepayakgukakkis awaku gannipwi inwata.

Pol Kinetihwene Gimin Jesus Ayge Korintu4 Mpuse samdi ig kiyapwiye Pol lammisya agiku

judeyenepwi gileglisakis. Ayge ig kinetihwene ta gitkishiyeg, ig kinistene hiyeg judeyenepwi gikakkis hiyeg kupariye kane judeyenepwima adahan igkis kamaxwagipititKiyapwiye Jesus.

5 Ayteke metakwa ig kiyapwiye Sílas gikak kiyapwiyeTimótyu igkis danuh atere git apititak Masedôniyam-naw. Ariwntak ini gidawnhankis atere ig kiyapwiyePol ikatuswa adahanikwa ig ekkene Uhokri giwn. Igayge ekkene ta gitkis nerras judeyenepwi aygnenepwi kuKiyapwiye Jesus ignewa Cristo ig Uhokri gikanyan adahanukumaduketniwiy.

Pol Ayguhwa Giwkis Hiyeg Judeyenepwi

Átus 18:6 98 Átus 18:12

6 Henneme igkis judeyenepwi siguhpig. Igkis mahip-wihpig. Ig kiyapwiye Pol hiyapni henne, ig sessehegisimsa ariw apathawni adahan arekhetni ku samah gi-taraksankis. Ig awna ta gitkis:

―Ku yis biyuke, yihawkanaprik. Kanuhawkanaprikma. Ka sam. Kuri nah ayguhwete yiwadahan nah ekkene Uhokri ginetni ta gitkis hiyeg kupariye kane judeyenepwima.

7 Ayteke nikwe ig pese giwkis nerras judeyenepwi. Igtipik igmsakwa gimun pahapwi kane judeyenepwima giwTísyu Justu. Ig kiyapwiye Tísyu Justu kiyathene Uhokri.Gipin msakwa ahumwate judeyenepwi gileglisakis.

8Apim ini ini leglis akipara ig kamaxwe ta gipitit Kiyap-wiye Jesus. Ig giw Kirispu. Madikte gimunyapu hawwatakamaxwe ta gipitit Kiyapwiye Jesus. Hawwata kaayhsimakoríntuyenepwi akiw timapkiyapwiyePol ginetni. Aytekeigkis iha giwn igkis kewpi ahakwat un.

Uhokri Ikene Pol Gawaygyi9 Ayteke pahay tiyegim ig kiyapwiye Pol hiyap Kiyap-

wiye Jesus giwtyakpeynen. Igme awna ta git:―Kamuwaka apis. Akkanaba nuwnhu takunipti gitkis.

Ka ba matiwniswa. 10 Mmanawa nah ay pikak. Pipetun-yapu ka hiyá igkisma daxpima. Mmanawa ay apit inipaytwempu kaayhsima hiyeg ay ku pariye kamaxwiyenupitit.

11 Ayteke nikwe ig kiyapwiye Pol msekwe ayge adahanpahak kamukri akiw akak abusku. Ayge ig kannuhnehiyeg gimin Uhokri giwn.

Pol Ay Gipetun Gályu12 Apim ini pahapwi awayg kewye Gályu ig parak

ikiparat adahan Grésiyamnaw. Ayteke nikwe nerras

Átus 18:13 99 Átus 18:18judeyenepwi pahadguhwa igkis kamaxe kiyapwiye Pol.Igkis waxepri ta gipetunat ner ikiparat.

13 Igkis awna git:―Kiyapwiye, ner awayg kinistene hiyeg adahan ignes

kiyé Uhokri ka kema ukumadukan ayá wothu.14 Igme kiyapwiye Pol awnate, igme kiyapwiye Gályu

awna ta gitkis nerras judeyenepwi. Ig awna:―Oo, yis hiyeg judeyenepwi, waké ig kakehniyebe,

waké ig arewepye yitbe, nikwekam ikkam adahan nahtimap yiwn. 15 Henneme inin piledekawka in heamin yuwitnen, in he amin yihiyakemninen yis hiyegjudeyenepwi, in he amin yikumadukannen. Nikwe nah kahiyá nahma hiyak nikak. Yiswa hiyak nikak.

16Ayge nikwe ig pekkiswigkis madikte gipetuntak.17 Nerras paytwempuyenepwi ayge ku pariye kane

batek gikakkis hiyeg judeyenepwi, ignes hiyapni henneku samah gikiparakis pekkis nerras judeyenepwi igkis ki-bowkahwa igkis kamaxe pahapwi ku pariye judeyenepwigileglisakis akipara kewye Sóstenes. Igkis biptepri aygegiwtriknewa kiyapwiye Gályu. Igme ka aminama giwkis.

Pol Gidiyhemni Ta Apitit Antiyokiya18Ariwnteke ini ig kiyapwiye Pol msekwe kibite hawkri

akiw ayge paytwempu Korintu. Ayteke ig awna:―Nah diyuhpite ta apitit Antiyokiya.Ig ekkewpiye gitkis Jesus gihiyegapu aygnenepwi. Ig

tipik payak gikak kiyapwiye Ákwila, kiyapuno Pirisila.Egkis danuh atere ta apitit paytwempu Senkréya. Aygeig kiyapwiye Pol ahegbet ginetni ku ig ikatuswepwa tagit Uhokrinen adahan aynessa hawkri. Ayteke nikwe igtigehe gisemnu ku samah judeyenepwi gihiyakemnikiskahadbe ig ka ikí gitew arit gisemnu akiw. Pisenwa nikweegkis kawerihwe Síriyamnawte.

Átus 18:19 100 Átus 18:2519Ayteke egkis danuh ta apitit paytwempu Éfesu. Ayge

ig kiyapwiye Ákwila eg kiyapuno Pirisila ahegbete gunet-nikis adahan egkis msakwa ayge. Igme kiyapwiye Poltipik lammisya agiku judeyenepwi gileglisakis adahanig kinetihwene gimin Kiyapwiye Jesus ta gitkis nerrasjudeyenepwi aygnenepwi.

20Nerras judeyenepwi timapni giwnhenne, igkis awne-sig adahan igmsakwa ayge gikakkis adahan kibite hawkri.

21 Igme awna ta gitkis:―Kote ikte. Amawka nah danuh ta apitit paytwempu

Jerusalém kahadbe nah mpiyasene fet ayge. Hennemegikak Uhokrinek nah diyuh atan akiwnek.

Nikwe ig ekkewpiye gitkis ig tipik katapta amadgatnawiy. Ig tarekwe ariwntak Éfesu.

22Ayteke ig danuh ta apitit paytwempu Sesaréya. Aygeig msekwe ariw nawiy. Ig tipik ta apitit Jerusalém. Igdanuh atere, ig aytnih Jesus gihiyegapu aygnenepwi.Pisenwa ig tipik ta apitit Antiyokiya.

23 Ig danuh atere, igmsakwa ayge adahan kibite hawkri.Ayteke ig tipik akiw. Ig danuhpene muwwapu apitiwGalásiyamnaw apitiw Firíjiyamnaw. Ayge ig ikene Jesusgihiyegapu gawaygyikis.

Apolu24 Apiminewa ini ayge paytwempu Éfesu pahapwi

judeyene danuh atere. Giw Apolu. Ig amadga waykayhté apit paytwempu Alexandriya. Ig kannuhye kineti-hwa gimin Uhokri giwn. Ig hiyak Uhokri gannasanminikweknene kabayhtiwa.

25 Ig kuwis pukuha ku samah ig Uhokri gihiyakemni. Igkinetihwa nimin akakmadikte gidatni apititak giyakni. Igekkene wadit gidahan Uhokri. Ig ka taraksa. Hennemeig kote kewpite giwaprik Kiyapwiye Jesus. Ig kawnata

Átus 18:26 101 Átus 19:2kawihka gapit Uhokri Gitip. Ig he kaywepka inenewagapit amekene João Batista.

26 Ig danuh atere, ig kapusa kinetihwa akak madiktegawaygyi agiku judeyenepwi gileglisakis. Eg kiyapunoPirisila gikak kiyapwiye Ákwila ayge. Egkis timapnikiyapwiyeApolu giwnhenne, egkis iwapri ta gupinwatkis.Ayge egkis akkamnih Uhokri gihiyakemni git adahan igpukuhapni pi kabayte akiw. Igme ihe guwnkis.

27 Ayteke ariwnteke ini ig kiyapwiye Apolu atekkere taapitit Grésiyamnaw. Igkis Jesus gihiyegapu aygnenepwiapit Éfesu, igkis hiyapni henne, igkis ikí gawaygyi adahanig atak. Igkis awahkis kagta giminkis Jesus gihiyegapuayhté Grésiyamnaw adahan igkis amapig kabayhtiwa. Ighiyapni henne, ig tipik. Ig danuh atere, ig ayapa kaayh-sima nerras ku pariye kamaxwenepwi ta gipitit KiyapwiyeJesus akak Uhokri gabay.

28 Ku kiney hiyeg pahadgupu adahan ignes timepnesinetit, ig atak atere, ig ekkeneUhokri giwn ta gitkis nerrasjudeyenepwi ayge akak madikte gawaygyi. Igkisme kahiyá akaytwak. Ig akki gitkis huwewe amadgatak Uhokrigannasan minikweknene ku ig Kiyapwiye Jesus igyerwaCristo ig Uhokri gikanyan adahan ukumaduketniwiy.

19Uhokri Gitip Kawih Efésuyenepwi

1Ku samah ig kiyapwiye Apolu aynete apit paytwempuKorintu igme kiyapwiye Pol danuh waxriw ta apititpaytwempu Éfesu. Ayge ig uté aynessa hiyeg ku pariyekannuhwene gimin Uhokri.

2 Ig ayaprikis:―Yis kuwis kamaxwa gipitit Uhokri. Ba kuwisma ig

Uhokri kawihkis Gitip ta yipitit?

Átus 19:3 102 Átus 19:9Igkisme kaytwa giwn:―Usuh kote timapte inakni inetit ku Uhokri kuwis

kawihkisne Gitip ta gipititkis hiyeg.3 Igme kiyapwiye Pol timapni henne, ig ayaprikis:―Mmah yikewpen nikwe?Igkisme kaytwa giwn:―Usuh kewpi ku samah amekene João Batistamni akki

wothu.4 Igme kiyapwiye Pol awna gitkis:―Amekene João Batistamni kaywe hiyeg adahan

ekkene ku samah igkis wageskere gihiyakemnikis ariwgitaraksankis. Ig awna ta gitkis hiyeg ku amawka igkiskamaxwa ta gipitit pahapwi ku pariye nemnikumpiyegihapu butte. Ner pahapwi ig Kiyapwiye Jesus ig.

5 Igkis timapni henne, igkis kewpi ahakwat un giwaprikKiyapwiye Jesus.

6 Pisenwa ig kiyapwiye Pol sarayh giwak ta gipititkisadahan ig piriyepkaw gidahankis. Aynewa ig UhokriGitip kawihpigkis. Igkisme kapusa awna agiku nawenéwayuwit. Hawwata igkis awna yuwit ku pariye pes giwntakUhokri.

7 Igkis awaykemni madikawku gikebyikis akak piyanagawnakis (12).

Pol Kinetihwene Gimin Jesus Ayge Éfesu8 Ayteke ariwnteke ini ig kiyapwiye Pol kinetihwene

akakmadikte gawaygyi agiku judeyenepwi gileglisakis. Igkinetihwene ayge adahanmpana kayg. Ig ekkene gitkis kusamah Uhokri gikumadukan. Ig kinistigkis adahan igkiskawih ini gikumadukan.

9 Gaytakkisme nerras judeyenepwi ka iha giwn. Igkisdehe giyaknikis. Ayteke nikwe igkis mbeyhe KiyapwiyeJesus gihiyakemni giwtrikkis madikte hiyeg. Ig kiyapwiyePol hiyapni henne, ig pese giwkis. Igkisme ku pariye

Átus 19:10 103 Átus 19:15

ihpenepwi giwn igkis tipik gihapti. Ariwnteke ini igkinetihwene gitkismpuse hawkri ayhté apineku ini lekkolgidahan kiyapwiye Tiranu.

10 Ayge ig kinetihwene henne adahan pikana akebyikamukri. Awaku ini madikte hiyeg ku pariye msek-wenepwi ayge Ásiyamnaw igkis madikte timepnekwiyeUhokri ginetni. Hiyeg ku pariye judeyenepwi hiyeg kupariye kane judeyenepwima igkis timepnekwiye.

11Apim ini ig Uhokri ikí kiyapwiye Pol gannu adahan igkeh annut ku pariye hiyeg amadgaya inin ka hiyá nikehka.

12 Juktah hiyeg iwé kiyapwiye Pol gikamisbeta. Igkisewkni ta gitkis kakahribdapye. Ignesme hiyapni henne,aynewa gikahrikis mpiye. Hawwata wapitye pese gipiti-takkis hiyeg.

Seva Gikamkayh Pekkiswiye Wapitye13 Apim ini hawkri gaytakkis judeyenepwi ayge

kewa ihamwibe. Igkis wewnes muwwapu adahan igkispekkisnes wapitye gipititakkis hiyeg. Igkis gipewkankisbattukaw pekkis wapitye giwaprik Kiyapwiye Jesus bawaigkis ka gihiyegapuma Kiyapwiye Jesus. Ayge nikwe igkisawna:

―Uyay awna ta arit wapitye han: “Usuh awna pitgiwaprik ner Kiyapwiye Jesus ku pariye kiyapwiye Polkinetihwa gimin. Giwaprik iggi usuh awna pit, asá pesayteke.”

14 Nerras hiyeg ku pariye ahegbet ginetnikis henneigkis ntewnehker gikebyikis. Igkis gikamkayupwi pa-hapwi judeyene kewye Seva. Igme kiyapwiye Seva igpahapwi gaytakkis nerras muwpeg kiyatyepwi.

15 Ayteke nikweni igkis danuh ta git pahapwi awaygwapityewnipye, igkis awna ta git ner wapitye inakniyuwit. Igme wapitye kaytwa giwnkis:

Átus 19:16 104 Átus 19:21

―Nah hiyak Jesus. Nah timé gak Pol. Henneme yispariyenekay?

16 Ig awna inakni, ig padakawnawa adahan gibiyuh-pitnikis. Akak gidatni ig mateke gitkis. Igkisme bisikegipinwatak makawihan igkis sisigepite.

17 Ayteke madikte hiyeg ayge Éfesu ignes timé gakkis,hiyeg ku pariye judeyenepwi hiyeg ku pariye kanejudeyenepwima madehkis. Igkis timapni henne, igkismadikte apisasew. Nikwe Kiyapwiye Jesus giw pi kiy-athakahte akiw.

Ihamwigben Bukah Gikagtankis18 Ayteke nikwe kaayhsima hiyeg ku pariye

kamaxwenepwi ta gipitit Kiyapwiye Jesus igkis tabirgipetunkis madikte hiyeg, igkis ekkenes gikehnikis mbayta gitkis. Igkis kinetihwenes amin ku samah igkis mpiyaminikwak.

19 Igkis ku pariye minikwak keh ihamwi gannipwi igkissarayhe giyahmarakis. Igkis ahiwape gikagtankis adahanihamwihwaki igkiswa bukehpin giwtrikneswa madiktehiyeg. Igkis kibite hiyeg. Igkis pukuhbete ihamwih-waki ntiwni ku samah igkis katiwnih adahan gikagtankis.Madikte atiwni danuh adahan kaayhsima karukri po-hokumku madikwa mil (50.000) karukri.

20 Apim ini Uhokri ginetni ibekhew kaayhsima akiwakak ndatni. In detyewa in.

Pol Tipikwiye Apititak Éfesu21Ayteke ariwnteke ini ig Uhokri Gitip awahkise kiyap-

wiye Pol tipik akiw. Ig hiyapni henne, ig awna:―Nah ateknete ta apitit Jerusalém. Nupewkan nah

mpiya awpre apitiw Masedôniyamnaw, apitiw Grésiyam-naw adahan ku samah natakni atere Jerusalém. Ayteke

Átus 19:22 105 Átus 19:27ariwntak ndawnhan atere, nah atak ta apitit paytwempuRoma.

22 Ayteke nikwe ig awahkise piyana gayapetni ta apititMasedôniyamnaw. Giwkis Timótyu, Erastu. Kameki igtipikme apititak ini waxri Ásiyamnaw. Ig msekwe kibitehawkri akiw ayge apit ini paytwempu Éfesu.

Efésuyenepwi Dakuhwa23Apiminewa ini hawkri kaayhsima hiyeg aygnenepwi

Éfesu igkis dakuhwa apatra ku samah kiyapwiye Polekkene Uhokri gihiyakemni. Nah akkite pit ku samah.

24 Ayge pahapwi awayg kewye Demétriw. Igbatakeputne ahehpaki akak karukri wahano seyno.Ig batak kaayhsima ahehpakti gudahan giwohkigakisguleglisa gupin. Eg giwohkigakis guw Diyana. Ig piyukini ahehpakti batakkarad. Ig dax kaayhsima karukrigidahankis gihiyegapu ku pariye batak gidahan.

25 Ayge nikwe ig kiyapwiye Demétriw pahadguhmadikte gihiyegapu payak gikakkis nawenépwi ku pariyegannipwikis inwata. Ayteke ig awna ta gitkis:

―Kiyapwiyegben, yis hiyakni ku samah wixwiy igis-apye akak ini ubatkanwiy. 26 Hawwata akiw yis hiyapku samah kiyapwiye Pol gikehni, yis timap ku samahginetni. Ig awna ku uwohkigawiy ubatkanwiy in kainyerwatma Uhokrima. Ka aynewatma Éfesu ig awnahenne henneme muwwapu apuriw Ásiyamnaw. Ig kuwiswagese kaayhsima hiyeg gihiyakemnikis adahan ignesiha inakni giwn. 27 Inin ka kabay. Nawenétke madiktehiyeg ka isimkere batakka akiw. Ku henne nikwe wixwiyyuma wannipwiy nikwe. Ka inenwatma wixwiy biyuksewannipwiy henneme nawenétke uwohkigawiy Diyanabiyuksa gukiythani akiw. Nawenétke hiyeg ka kiyathaguleglisa gupin akiw. Eg kabayno uwohkigawiy. Ku apim

Átus 19:28 106 Átus 19:33inin madikte hiyeg adohepkig ay Ásiyamnaw, muwwapuamadga wayk. Henneme ik adahan aysawnemenek igkiska kiyathig akiw.

28 Nerras hiyeg timapni inakni giwn henne, igkis da-gawnhaw. Igkis kapusa awna akak gihawnakis. Giwnkis:

―Eg kiyapuno Diyana, efésuyenepwi giwohkigakis, egkabayno. Eg kabayno. Eg kabayno.

29 Ayteke nikwe madikte paytwempuyenepwi timapnihenne, igkis dakuhwe. Apim ini igkis kamaxe piyanagikebyikis masedôniyenepwi kewye Gayu, Aristarku kupariye kiyapwiye Pol gidahewekten. Igkis waxeprikiskibentenwa ta arimkat pahá iwetrit adahan ku kineymadikte hiyeg pahadguhwa. Ini iwetrit kewye “teatru”.

30 Ig kiyapwiye Pol hiyapni henne, ig atekkerepyeatere ta gipetunatkis nerras hiyeg adahan ig kinetihwagikakkis. Henneme Jesus gihiyegapu ayge igkis apisegikak igkis ka isiyig atere.

31 Hawwata gaytakkis hiyaptigipwi ayge Ásiyamnawigkis kiyapwiye Pol gikagmadapu, igkis wasapanaw giminadahan ig ka atak ta gibetitkis nerras hiyeg ayhté “teatru”adahan ig umahkiswa atere.

32 Apimwata ini ayge “teatru” madikte nerras hiyegefésuyenepwi pahadguhwa igkisweke. Gihiyakemnikismategbet gihiyakemnikis. Igkis kabiman arakembetyuwit. Mmanawa gaytakkis pi kibite igkis ka hiyak kusamahki igkis pahadguhka.

33 Ayge pahapwi awayg giw Alexandre ayge gibetkis.Ayteke nikwe gaytakkis judeyenepwi ayge igkis tabi-rasepri ta gipetunatkis. Nerras hiyeg hiyapni henne, igkisawna:

―Mmah ka nerma gannip?Igme awokasaw gitkis adahan igkis tinwohaw adahan

ig ekkepye gitkis ku ka ignema.

Átus 19:34 107 Átus 19:41

34Henneme igkis hiyeg awna:―Ig ner judeyene. Hiyeg judeyenepwi asene batakka.Igkis hiyapni henne, igkis madikte kapusa kabiman

akiw. Igkis awna:―Eg kiyapuno Diyana, efesuyenepwi giwohkigakis, eg

kabayno.Igkis kabimanenes payak henne adahan pisaya ler.35Ayteke pahapwi hiyaptigi metakwa ig tinwohasigkis.

Ig awna gitkis:―Kiyapwiyegben efesuyenepwi, madikte hiyeg hiyak

ku samah inin paytwempu Éfesu in kadahan kiyapunoDiyana guleglisa gupin ay umunwiy. Madikte hiyegtimé arak ku samah guhehpak tip tuguhe inugiktak atan.36 Inyerwa in. Ka ik adahan hiyeg awna ku in ka inyer-watma. Nikwe hiyawa yis karisehwe. Ka yi muwaka keharikna mbeyepyema pahayenama apit yis ipegmina yi-hiyakemni. 37Yis waxe nerras awaykemni atan yuma arikkapatrene. Igkis ka amé uleglisa agikwiya. Igkis kawnatamahipwih uwohkigawiy. Mmeneki henne? 38Ku ig kiyap-wiye Demétriw gikakkis gihiyegapu ku igkis kamiyekerepahapwi, hiyawa igkis kamiyepri gimunitneswa ukipara-puwiy amun ini ku aysaw igkis keh gipandukawnikis.Hiyawa igkis kamiyepri ta gitwa hiyaptigi. Ayge iwetritadahan hiyeg kamiyapak. 39 Henneme ku yis kehkerenawenéwa arikna akiw, amawka yis ahegbeta madikteapim ini ku aysaw paytwempuyenepwi gibetkikis pa-hadguhwa. Henneki ukumadukanwiy awna. 40 Ku apiminin wixwiy abet kibohriki. Nawenétke gupelma kamiyewixwiy awaku ig ikiy ku wixwiy ayta piledukewne gikakgupelma ku apim inin. Wixwiy ay dakuhwene wadit-nepyenen. Wixwiy ka hiyá arakkamnihka git gupelma.

41 Ayteke pisenwa inakni gawnhan ig awahkis madiktehiyeg tipik gipinwatkis.

Átus 20:1 108 Átus 20:620

Pol Danuhpene Muwwapu Masedôniyamnaw1 Ayteke ariwnteke ini dakuhwaki, ig kiyapwiye Pol

watiha Jesus gihiyegapu ayta git. Igkis danuh atere, igkinetihwa gitkis, ig ikene gawaygyikis. Ayteke ig ekkew-piye, ig tipik ta apitit Masedôniyamnaw.

2 Ig danuh atere, ig mpiya awpre waxriw, ig ekkeneUhokri gihiyakemni gitkis kaayhsima hiyeg. Ig wa-gahkisne gawaygyikis. Ayteke metakwa ig danuh atereGrésiyamnaw.

3 Ig msakwa ayge adahan mpana kayg. Ayteke igahegbetewpiye adahan ig diyuhpiye ta apitit Síriyamnawamadga nawiy. Henneme ig timé gakkis judeyenepwi kuigkis ahegbet ginetnikis gidahan adahan igkis giwmepten.Ig hiyapni henne, ig awna:

―Nikwe nah diyuh atere waxriw Masedôniyamnewakiw.

4 Kaayhsima Jesus gihiyegapu tipik gihapti kiyapwiyePol. Pahapwi kiyapwiye Pihu gikamkayh giw Sópatruberéyayene ig tipik gihapti. Hawwata piyana gikebyikistessalôniyenepwi tipik gihapti. Giwkis Aristarku, Se-gundu. Pahapwi akiw Gayu derbeyene tipik gihapti.Hawwata ig kiyapwiye Timótyu tipik gihapti. Hawwatapiyana gikebyikis ásiyamnawyenepwi kiyapwiye Tíkikugikak kiyapwiye Trófimu.

5 Igkis kit tipik wowhu adahan wohpetni ayhtépaytwempu Trôadi.

6 Nahme Lúkas gikak kiyapwiye Pol usuh msekweaynewa apit ini paytwempu Filipus adahan mpiyaseneini fet adahan axne bugut miyegbiye. Pisenwa fet usuhtarekwe ayteke. Usuh mpiyasa pohowku hawkri amadganawiy, usuh danuh atere Trôadi. Ayge usuh patipteke

Átus 20:7 109 Átus 20:13nerras wohpetnipwi. Usuh msakwa ayge adahan pahaypaka.

Pahapwi Takwaye Tuguhe Inutak7 Paka abet usuh pahadguhwa adahan usuh axne

adahan kiyene ku samah Kiyapwiye Jesus umahkisweudahanwiy. Ayge ig kiyapwiye Pol ekkene Uhokri gi-hiyakemni ta wothu. Ig ekkene kiyabawkad yuwitmmanawahewke ig tipikwiye. Ig awnenehe danuhpakwamtipka.

8Ayge usuh kabubukne agiku payt apahnap inuteknen.In uguhpika apit kaayhsima lalamp.

9 Pahapwi takwaye kewye Êwtiku ig bat ayge anumekulappot ayhté inut. Ku samah kiyapwiye Pol awneneinakni yuwit kiyabawkad, ig Êwtiku isepwe ig himeke igdapidpiswe. Pahaye adahan ig hakuhhe ig tuguhe aytainutak apinumekutak ini payt alappota ayge amamnabunapahnap. Igkis hiyeg hiyapni henne, igkis muhuke gimin.Igkis kidiswig. Ayipa kuwis gimiremni.

10 Ig kiyapwiye Pol hiyapni henne, ig muhuke atere igtuguhkiswa ta gipitminat. Ig ugiswig ig awna:

―Ka yi muwaka dunih yiyakni. Ig ipegnete akiw.11 Ayteke nikwe ig kiyapwiye Pol diyuhe wagehe akiw.

Ig ax ukakhu adahan kiyene ku samah Kiyapwiye Jesusumahkiswe udahanwiy. Pisenwa ig kinetihwa ukakhuayipwad akiw he kabeyweke. Ayteke pisenwa ig tipik.

12 Igme ner takwaye ig iwepka ta gipinwat ig wewpari-hte. Madikte hiyeg bateke giminkis ku samah ig ipeg akiw.

Pol Tipik Amadgew Nawiy13Apit gitepkemni ig kiyapwiye Pol awna wothu:―Yis atere apitit paytwempu Asôs napitkiya amadgew

nawiy. Nahme atak waxriw. Ayge Asôs nah hawwata nahkatapte gumadgat. Uyay wahapnan ayge.

Átus 20:14 110 Átus 20:21Usuh timapni henne, usuh iha giwn. Usuh tipik amadga

nawiy.14 Igme patiptakaw ayge Asôs. Usuh amapig amadgat

nawiy. Ayteke usuh tipik ta apitit paytwempu Mitilene.Usuh danuh atere.

15Usuh tarekwe ayteke akiw. Hewke akiw usuh mpiyeapakniw kewgihri kewye Kiyosamnaw. Hewke akiw usuhdanuh ta apitit Samosamnaw. Hewke akiw usuh danuh taapitit paytwempu Miletu.

16 Usuh mpiye paytwempu Éfesu wadite apitit Miletuawaku ig kiyapwiye Pol ka kahawkanminahwa atere apititÉfesu. Ig awna:

―Nah ka ayipwihwekere ay Ásiyamnaw. Nah mpiyaakak nuwawni kahadbe nah danuh atere Jerusalém ada-han pakekwa akak ini fet kewye “Pentekostis”.

Pol Ekkewpiye Ta Gitkis Jesus Gihiyegapu Giwewkistenkis17 Ig danuh atere Miletu, ig wasapanaw giminkis Jesus

gihiyegapu efésuyenepwi adahan giwewkistenkis patip-takig atere.

18 Igkisme danuh atere gimkat, ig awna ta gitkis:―Ku samah akapuska ndawnhan atan Ásiyamnaw yis

hiyak ku samah nuwewni takunipti ay yibet. 19 Nahkannipwiye gidahan Ukiparawiy, nah ka ikaw kiyat-nema. Nah ikaw tuwatapye gidahan. Nukebyupwi,nah suke nukantak nah tih awaku hiyeg gihiyakem-nikis. Hawwata nah kiyimwihka kaayhsima gapitkisnerras judeyenepwi ku samah igkis ahegbete ginetnikisadahan igkis nuwmepten. 20Henneme ku samah nah hiyáasamanak yayapetni nah ayapay. Nuwnhu ka matiswa tayit. Nah yikannuhten ku aysaw yis pahadgupu lammisya.Nah hawwata yikannuhten ku aysaw yis ay yipineku.21Nah ikenene yihiyakemni akakmadikte ndatni yit hiyeg

Átus 20:22 111 Átus 20:29judeyenepwi, yit hiyeg ku pariye kane judeyenepwima.Adahan yis wages yihiyakemni ariw yitaraksan gidahanUhokri. Adahan yis kamaxwa ta gipitit Ukiparawiy JesusCristo. 22 Kuri nah me tipik tahhan Jerusalém ku samahUhokri Gitip awahkisun. Nah ka hiyak ku pariye danuhnuthu ayge. 23 Henneme ku kit nah danuh kuwis, aygeUhokri Gitip akki ta nuthu kunahhiyámbeyne kaayhsimaku nah kawih parakseket. 24 Ka sam. Nah ka kapigsanupithu. Ininewa numawkan adahan nah pisenwa akaknannipwi ku pariye Kiyapwiye Jesus ikí nuwakuit. Ininannipwi adahan nah ekkene inakni kibeyne inetit gida-han Uhokri gabay. 25 Nah kuwis msakwa kibite kamukriay yibet kuwis, nah kinetihwene yit gimin Uhokri giku-madukan. Kuri nah hiyakni ku ka takunima yis ipegapanuhepka akiw ay amadga inin. 26 Nah awna yit kuriakak madikte nuwakemni. Ku ay hiyeg biyukwiye inka nuhawkanaprikma. Igkis biyuke gihawkanaprikkiswa.27 Mmanawa nah kuwis akki ta yit madikte ku pariyeUhokri gihiyakemni. Nah ka ayam pahatnama yuwit yiw.

Pol Ikene Gihiyakemnikis Jesus Gihiyegapu Giwewkistenkis28 ―Nukebyupwi, apuriwnabay yihiyakemni ba in

kabayhtiwatma. Hawwata apuriwnabay gihiyakemnikismadikte hiyeg ku pariye Uhokri Gitip gapuriwkisniyit. Apuriwnigkis kewa muttuhputnebe ku samah ignesapuriw gipigkis kabayhtiwa. Ikapnigkisba gikak Uhokrigiwn. Igkis Uhokri gihiyegapu. Ig Uhokri kuwis kati-wnih adahan igkis humaw gidahan. Ig katiwnih akakgikamkayhwa gimig mmanawa ig umahkiswe gidukwe-naprikkis. 29 Nah hiyakni ku aysawnemenek ariwntakntepkemninek hiyeg kiniseknepwi danuh atan yiyegbit.Igkis wasaymhaw ta yitnek kahadbe yis biyukse yika-maxwan aytak gipititak Kiyapwiye Jesus. Igkis kewa ax-

Átus 20:30 112 Átus 20:38

tigbe ku pariye danuh giyegbikis muttuh adahan gaxwit-nikis. Igkis arewhe gitkis yihiyegapunek. 30Hawwata yay-tak yiswa kapusa akak hiyakemniki ku pariye nawenéwagiwUhokri gihiyakemni kahadbe hiyegwages gihiyakem-nikis ta yimkat. 31 Apuriwnabay nikwe. Kiyemnahn-abay ku samah adahan mpanabu kamukri nah ikeneyihiyakemni akak nukanhu yit madikte. Nah ikene yi-hiyakemni mataytak he pabuskak mtipka. 32 Kuri nuke-byupwi, Uhokri apuriwyinek. Ihpanabay giwn adahangabay. Inakni giwn wagahkis yawaygyinek in utipkis yitmadikte ini kabayka ku pariye ig Uhokri kuwis bayehegidahankis gihiyegapu gikanyanpu. 33 Nukebyupwi, kusamah nah aynete yibet nah ka aharitnama yikakura. Nahkawnata utí nukawihni yiduhyamadga. Nahwa kannipwiadahan nupithu. 34 Yiswa hiyá ku samah nah kannip-wiye adahan nupithu gidahankis nuhaptiyepwi. 35 Akakmadikte ini nannipwi nah kuwis humaw yikannuhtenadahanku samahamawkawixwiympiksawhenne adahanwixwiy amnihne nerras hiyeg ku pariye kane hiyá gikan-nipwinkis. Kiyemnahnabay gimin Kiyapwiye Jesus giwn.Ig awna: “Kuwis kakanhawgit pahapwi in pi kabayte ariwku wis kakanhawka wot.”

36 Ayteke pisenwa gawnhan inakni yuwit ig kiyapwiyePol paberetusaw ig piriyepkaw gikakkis madikte.

37 Ayge igkis madikte tihenekwiye giharit. Igkis ugisri.Igkis aymbokig adahan ekkewpiye git.

38 Igkis pi wakaymnite adahan ku samah ig kiyapwiyePol awna inakni yuwit amin: “Yis ka takunima yis ipegapanuhepka akiw amadga inin.”

Henne igkis tipikta gihapti muhukete giwaxepten taamadgat nawiy.

Átus 21:1 113 Átus 21:721

Jesus Gihiyegapu Awna: “Ka Ba Atak Ta Apitit Jerusalém”1 Ayteke usuh ekkewpiye gitkis usuh tarekwe. Usuh

manukwadite. Usuh danuh ta apitit kewgihri Kós. Aytekeusuh tipik. Hewke akiw usuh danuh ta apitit paytwempuRodes. Ayteke usuh tipik ta apitit paytwempu Pátara.

2Usuh danuh atere, ayge usuh uté pahamku nawiy kupariye kennesa gutepkemni ta apitit Fenísiyamnaw. Usuhhiyapni henne, usuh manuksew ta gumadgat, usuh tipik.

3 Ayteke usuh danuh kennesa ahumwat kewgihriXipremnaw, usuh mpiya awpre kihehaprik. Aydye usuhtipik ta apitit Síriyamnaw. Ayge usuh minahwa ta apititpaytwempu Tiru adahan nawiy miyakapawno.

4 Ayge usuh uté Kiyapwiye Jesus gihiyegapuaygnenepwi. Usuh msakwa ayge gimunkis adahan pahaypaka. Apim ini ig Uhokri Gitip akki ta gitkis ku pariyenemnikumpiye ta git kiyapwiye Pol. Igkis hiyapni henne,igkis awna ta git:

―Ka ba atak atere apitit Jerusalém. Pis umehpikanek.5 Usuhme ka iha inakni giwnkis. Pisenwa wowskawni

ayge usuh tipikwiye atere. Igkis uwaxepten paytwem-putak payak gikakkis gihayokis, madikte gikamkayhkis.Ayge parawkigbi usuh paberetusaw usuh piriyepkaw.

6 Ayteke usuh ekkewpiye pawtak usuh katapte gu-madgat nawiy. Igkisme diyuhe ta gipinwatkis.

7 Ayteke usuh tarekwe ariwntak ini paytwempu Tiru.Usuh danuh ta apitit paytwempu Pitolemayda. Ayge usuhsarayhwe gumadgatak nawiy usuh tipik adahan aytnihneJesus gihiyegapu aygnenepwi. Usuh danuh atere, usuhmsakwa pahay hawkri gimunkis.

Pol Msakwa Gimun Filip

Átus 21:8 114 Átus 21:148 Hewke usuh tarekwe akiw usuh danuh ta apitit

paytwempu Sesaréya. Ayge usuh danuhpa git kiyapwiyeFilip. Usuh msakwa ayge gimun. Ig gannipwi adahanwagesne hiyeg gidahan Uhokri. Ig gibetitakkis nerrasntewnehkernene awaykemni ku pariye kaniyka adahanigkis hiyeknes gikakkis Jesus gihiyegapu ayhté Jerusalém.

9 Ig kadahan paxnika gukebyikis gise himanopwiyo.Egkis kabunuga akak Uhokri gannu adahan awnanosyuwit ku pariye pes giwntak Uhokri.

10 Usuh msakwa ayge gimun kiyapwiye Filip adahankibite hawkri. Ayteke pahapwi awayg Uhokri gawnepedanuh atere. Ig danuh ariwntak Judeyamnaw. Giw Ágabu.

11 Ig danukwa kennesa wothu, ig iwé kiyapwiye Polgakabutik. Ayge ig wanakmine gidahanwa gibagwan akakgiwak. Ig awna:

―Uhokri Gitip awna: “Henneki nerras judeyenepwiayhté Jerusalém igkis keh gikak ini akabutikti akipara.Igkis wanakminig hawwata ku samah nah wanakmina.Igkis ikepri ta giwakuitkis nerras kane judeyenepwimaadahan ignes giwmepten”.

12 Usuh timapni henne, usuh gikakkis ukebyupwiyaygnenepwi usuh awna git kiyapwiye Pol:

―Kiyapwiye, ka ba atak atere apitit Jerusalém.13 Igme kaytwa wownhu:―Mmahki yis tihene ayge? Yis keh nah katiw apit

nuyakni. Nah ka ahegbet adahan inenwatma parak-seketma, nah ahegbet adahan nah umahkiswe ayhtéJerusalém gidahan Kiyapwiye Jesus.

14Usuh ka hiyá usuhma mpitig. Nikwe usuh tinwohawusuh awna:

―Igwa Uhokri hiyak gikak.Pol Danuh Apitit Jerusalém

Átus 21:15 115 Átus 21:2115 Ariwnteke ini pisenwa wowskawni ayge, usuh aheg-

bet wewkanbet, usuh tipik gihapti kiyapwiye Pol tahhanapitit Jerusalém.

16 Gaytakkis Jesus gihiyegapu sesaréyayenepwi igkistipik uhapti. Igkis waxe usuh tahhan apitit Jerusalém tagipinwat kiyapwiye Menasoh. Igme kiyapwiye Menasohig xipreyene. Ig kuwis wageswa Jesus gihiyega kuwiskibite kamukri. Upewkan usuh msakwa gimun ayge.

17 Usuh danuh atere Jerusalém, Jesus gihiyegapuaygnenepwi amapa usuh kabayhtiwa.

Pol Iha Judeyenepwi Gihiyakemnikis18 Hewke usuh tipik gikak kiyapwiye Pol adahan usuh

danuhpene git kiyapwiye Tiyagu. Ayge madikte Jesusgihiyegapu giwewkistenkis igkis kuwis pahadgupu.

19 Ig kiyapwiye Pol danuh atere ig aytnihgikis. Igekkene gitkis madikte kabayka ku pariye Uhokri kehgipitimpi ku samah ig kannipwiyete ay gibetkis nerrashiyeg ku pariye kane judeyenepwima.

20 Igkis timapni henne, igkis kabayhaUhokri. Hennemeigkis awna ta git kiyapwiye Pol:

―Ukebyi, pis hiyakni ku ay kaayhsima mil gike-byikis judeyenepwi hawwata igkis kamaxwenes ta gipititKiyapwiye Jesus henneme igkis gidukweneswa ihpenepwigiwn amekene Moís gikumadukan. 21 Igkis kinetni pakku samah pis ekkene Uhokri gihiyakemni gitkis nerrasjudeyenepwi ku pariye msekwenepwi ayhté gibetkisnerras ku pariye kane judeyenepwima. Igkis kinetni pakku piskok gikannuhtenkis adahan igkis judeyenepwi kaiha amekene Moís gikumadukan akiw. Igkis timé pakku piskok awna ku igkis hiyeg judeyenepwi ka muwakahiwhkis gikamayhkis gipitkis. Igkis timé pak ku piskok

Átus 21:22 116 Átus 21:26awna ku igkis ka muwaka wew akak judeyenepwi gi-hiyakemnikis akiw. Igkis timé pak henne, igkis ka batek.22 Kuwis igkis kinetni pak ku pis danuh atan. Mmahwixwiy keh kuri adahan igkis hiyakpi ku pis pidukwenewaihpene ukumadukanwiy wixwiy hiyeg judeyenepwi?23 Usuh akkite pit. Pisme keh ku pariye usuh awnata pit. Ku apim inin paxnika gikebyikis awaykemni ayubethu ahegbet ginetnikis adahan igkis ikatuswepwa tagit Uhokrinen adahan aynessa paka. 24Uyá keh hawwatake igkisbe. Wixwiy judeyenepwi ku aysaw wixwiy ika-tuswepwa ta git Uhokri wixwiy tigah usemnu kahadbewixwiy ka ikí utewwiy arit usemnuwiy akiw. Kuri pishawwata tigah pisemnu hawwata ke igkisbe. Hawwataakiw pis katiwnih gidahankis gitigatiwnikis. Ini kehmadikte hiyeg hiyakpi ku pis pidukwenewa wewne akakuhiyakemniwiy wixwiy ku pariye judeyenepwi, pis ih-pene giwn amekene Moís gikumadukan. Ini keh igkishiyakni ku inakni inetitap igkis timé pak ku in ka inyer-watma. 25 Ignesme hiyeg ku pariye kane judeyenepwimaku pariye kamaxwenepwi gipitit Kiyapwiye Jesus nerraska muwaka wew akak judeyenepwi gihiyakemnikis. Usuhkuwis awahkis pahak kagta giminkis adahan ini. Usuhkuwis ekkene uhiyakemni ta gitkis adahan inenewa igkiska keh ku pariye marakwa wixwiy hiyeg judeyenepwi.Adahan igkis ka ax im ku pariye kakanhawka arit aheh-pakti batakkarad, iné migat, iné puwikne taregbihkagibita. Hawwata akiw adahan igkis ka mahayakemnihwa.

26 Ig kiyapwiye Pol timapni inakni henne, ig ihe giwnkisnerras Jesus gihiyegapu giwewkistenkis. Hewke ig tipikgikakkis nerras paxniknene awaykemni. Ig barewpithegitew payak gikakkis ku samah judeyenepwi gihiyakem-nikis. Pisenwa ig pareke gikakkis ta agikut ini leglis kewyeUhokri Gipin. Ayge ig ekkene ta git muwpeg ku muweke

Átus 21:27 117 Átus 21:32hawkri ntewnehker gaw adahan igkis ahegbet adahanigkis kakanhewnes ta git Uhokri.

Jerusalémyenepwi Kabá Umah Pol27 Ayteke ini ntewnehkernene hawkri kabá makisup

kuwis, gaytakkis nerras judeyenepwi ariwntak Ásiyam-naw igkis hiyap kiyapwiye Pol ayge agiku Uhokri Gipin.Igkis hiyapni henne, igkis gamiyasepten ta gitkis nerrashiyeg kabubuknene ayge. Ayteke igkis kamaxwig.

28 Igkis awna akak gihawnakis. Giwnkis:―Awaykemni. Uyay amnih usuh. Ner awayg ka kabay.

Ig wew muwwapu ekkene ta gitkis madikte hiyeg adahanigkis usiguhtenwiy wixwiy hiyeg judeyenepwi, adahanigkis siguhnes amekene Moís gikumadukan, adahan igkissiguhnes inin iwetrit Uhokri Gipin. Ku apim inin ig pateheUhokri Gipin barewpitye mmanawa ig parakse hiyeg kupariye kane judeyenema ta agikut.

29 Igkis awna inakni yuwit awaku igkis kuwis hiyákiyapwiye Pol apuri paytwempu gikak pahapwi efésuyenekiyapwiye Trófimu. Igkis gipewkankis kiyapwiye Polparaksepri ta agikut Uhokri Gipin. Bawa kawa.

30 Madikte nerras paytwempuyenepwi wakaymnib-dikis. Pahaye adahan igkis ipukwe atere. Igkis kamaxekiyapwiye Pol. Igkis tariswig agikutak Uhokri Gipin. Igkissabuke alappota nikwenéwa adahan ig ka bisik atere akiw.

31 Ayteke nikwe igkis giwmepten. Henneme pahapwiawayg suwtat gikiparakis timé gakkis. Ig timé gakkis kuhiyeg judeyenepwi ku igkis madikte dakuhwe.

32 Ig timapni henne, ig iwé suwtat akak gikiparakistipige. Igkis danuh atere, igkis parakuhpigkis kiben-tenwa. Igkis hiyeg hiyá ner suwtat gikiparakis gikakkisgisuwtatapu, igkis isahkis gibiyuhnikis kiyapwiye Pol.

Suwtat Kamax Pol

Átus 21:33 118 Átus 21:4033Ayteke ig suwtat gikiparakis danuh atere kennesa. Ig

iwapkise kiyapwiye Pol. Ig wanakiswig akak xen pitanaakebyi. Ayteke ig ayá nerras hiyeg:

―Pariyeki ner awayg? Pariye gikehni?34 Igkisme kaytwa giwn akak arakembet yuwit. Pa-

hapwime kabiman pahat yuwit, pahapwime kabimannawenéwa yuwit akiw. Ini kadukmanka keh ner suw-tat gikiparakis ka hiyak ku samah igkis hiyeg dakuhwa.Nikwe igwaxwase kiyapwiye Pol ta agikut suwtat gipinkis.

35 Ku samah igkis suwtat danuh atere ipayhti akih-puit amawka igkis hiyuhpig inuwew apit nerras hiyegdagawnenepwi.

36 Mmanawa igkis madikte haraksape kiyapwiye Pol.Igkis kabimanenes adahan giwmasepten.

37 Ku samah igkis suwtat kabá danuh agikut gipinkisgikak kiyapwiye Pol, igme awna ta git ner suwtatgikiparakis. Ig awna:

―Nah kinetihwekere pikak.Igme suwtat gikiparakis kaytwa giwn:―Mmah pis awna grésiyenepwi giwnaprikkis?

38 Mmah pis ka ejituyenema? Nah nupewkanpiskam nerkam ejituyenekam ku pariye kuhwekwahahhayrukkise hiyeg gikak gupelma. Nah nupewkampiskam nerkam ku pariye iwepye paxnika mil (4.000)gikebyikis hiyeg umehekeputnepwi ta amadgat amatap.

39 Igme kiyapwiye Pol kaytwa giwn:―Kawa. Nah judeyene. Nah amadga wayk ay-

hté paytwempu Tarsu, ini nopsadnene paytwempu apitSilísiyamnaw. Nah ayá pit isaksan adahan nah awna tagitkis nerras hiyeg.

40 Ig suwtat gikiparakis timapni henne, ig isaksig.Ayteke ig kiyapwiye Pol tabira ayge amadga ipayhti.Ig wokasaw gitkis nerras hiyeg. Igkis hiyapni henne,

Átus 22:1 119 Átus 22:7madikte igkis tinwohaw. Ayteke nikwe ig kapusa awna tagitkis judeyenepwi giwnaprikkis. Ig awna:

22Pol Akki Ku Samah Ig Wages GihiyakemniÁt 9.3, 26.13

1―Nukebyupwi, ataybiswanabay numkat adahan nahekkepye yit ku nah ka keh mbayka.

2 Igkis hiyeg timapni henne ku samah ig awna giw-naprikkis igkis pi tinwohawte akiw. Igme Kiyapwiye Polawnenene:

3 ―Nahwata judeyene, nah amadga wayk apitpaytwempu Tarsu apit Silísiyamnaw. Henneme nahaymuhwa ay apit Jerusalém. Apim ini ner kiyapwiyeGamaliyew iggi nukannuhten. Ig kannuhun kabayhtiwaamin madikte amekenegben gihiyakemnikis. Nahikewnewata git Uhokri kewa yisbe ay ku apim inin.4 Apim ini nah hiyapkis mbeyne gitkis hiyeg kupariye kamaxwenepwi ta gipitit Kiyapwiye Jesus. Nahgiwmeptenkis. Nah kamaxne awaykemni payebitakgukakkis tinogben adahan nah gupedkeptenkis agikutparakseket. 5 Hennewatbaki nah keh. Muwpegpiyenegikiparakis hiyak ku inakni nuwnhu inyerwa. Hawwatamadikte ukiparawiy hiyakni. Igkiswa awahkis kagtanuwakhu giminkis ukebyupwiy judeyenepwi ayhtépaytwempu Damasku adahan igkis mayuw nuthu.Ayteke nah atere adahan kamaxne Jesus gihiyegapuaygnenepwi, adahan nah giwaxwetnikis wanamnapeatan Jerusalém adahan nah bukihpiye gitaraksankisgiwkis. 6 Puwipka abet nah apigku ahin nah kennesminndawnhan ta apitit Damasku. Pahaye adahan kabutnikiinugiktak uguhpen. 7 Nah tuguhe waygboit. Ayge nahtimá pahá ikupimnat awna nuthu. In awna: “Sawlu,

Átus 22:8 120 Átus 22:18Sawlu. Mmahki pis hiyapkisne mbeyne nuthu?” 8Nahmekaytwa giwn: “Pariyekap, Kiyapwiye?” Giwn: “NahJesus nazaréyene ku pariye pis hiyapkisne mbeynenuthu.” 9 Igkisme nuhaptiyepwi hiyá ini kabutnikihenneme igkis ka pukuha giwn ner ku pariye awnanuthu. 10 Ayteke nah ayapri: “Kiyapwiye, pariyepimawkan nuthu?” Igme Kiyapwiye Jesus kaytwanuwnhu: “Kannikaw. Su tipik ta apitit Damasku. Aygepis ekkepka pitnek madikte ku pariye Uhokri gikehkisnipit.” 11 Ini kabutniki keh nah motpi. Nuhaptiyepwihiyapni henne, igkis kamax nuwanmin igkis itukepunta apitit Damasku. 12 Apim ini pahapwi awayg msakwaayge kewye Ananíyas. Ig kiyathene Uhokri. Ig ihpenegiwn amekene Moís gikumadukan. Ig kiyathaka gapitkismadikte judeyenepwi ku pariye msekwenepwi aygeDamasku. 13 Ig kiyapwiye Ananíyas ayta iwasapun. Igdanukwa ta nuhumwat, ig awna nuthu: “Nukebyi Sawlu,kuri pis hiyap akiw.” Aynewa nah hiyap akiw. Nah ipegta gimkat. 14 Igme awna ta nuthu: “Ig Uhokri ku pariyewahawkriwiy giwohkigakis, ig kaniypi adahan pis hiyakku pariye gibetki. Ig kaniypi adahan pis hiyá gikamkayhku pariye waditye. Ig kaniypi adahan pis timá ig awna.15 Mmanawa pis humaw inetitkekne gidahan KiyapwiyeJesus ta gitkis madikte hiyegnek. Pis ekkene gitkisnekku pariye pihiypan akakwa piwtyak. Pis ekkene gitkis kupariye pitimpan akakwa pitaybi. 16 Kuri, pariye piwhpanakiw? Kannikaw. Uyá kew. Uyá amnihswa git Jesus Cristoadahan ig sagamtepye pipathawni abetitak pihiyakemni.”17 Nah timapni henne, nah ihe giwn. Ayteke pisenwanah tipik diyuh atan Jerusalém. Nah danuh atan, kusamah nah piriyepkewnete ayge agiku Uhokri Gipin,18 nah hiyá Kiyapwiye Jesus nuwtyakpeynen. Ig awnata nuthu: “Su pes kibentenwa tipik ayteke apititak

Átus 22:19 121 Átus 22:25Jerusalém mmanawa hiyeg ay ka iha piwn ku pariyepis kinetihwa numinhu.” 19 Nahme kaytwa giwn:“Kiyapwiye, nupewkan igkis iha nuwnhu awaku kusamah nah kuwis wages nuhiyakemni kaayhsima. Igkishiyak kabayhtiwa ku samah nah minikwak nuhiyakemni.Apim ini minikwak nah iwasa madikte leglis adahanipegpene nerras ku pariye kamaxwenepwi ta pipitit. Kuaysaw nah uteprikis nah kamaxwigkis. Nah biptaseprikis.20Nah ayge ku aysaw igkis giwmepten amekene Estêvawhku samah ig ekkene piwn. Nah tuguhkise nuhiyakemnihehpekwiye gikakkis nerras ku pariye umehpig. Juktahnah apuriw gidagmanpitkis ku samah igkis giwmepten.”21 Igme Kiyapwiye Jesus ka aminama ariw inakni nuwnhu.Ig awna ta nuthu: “Su atak. Nahwa awahkiswep tahhanta gitkis hiyeg ku pariye kane judeyenepwima.”

Judeyenepwi Dagawne Git Pol22 Igkis hiyeg timapni inakni yuwit henne, igkis ka

timepkere giwn akiw. Igkis kapusa kabiman akakmadiktegihawnakis. Igkis awna:

―Pugamawka ig umehpika. Ka kis adahan ig msakwaay amadga wayk akiw.

23 Ayge igkis kabimanenes kihhaw. Igkis wiwhbetagisimsakis. Igkis padak wayk abet mayg. Igkis kaayhsimadagawne.

Suwtat Watakmina Pol24 Ig suwtat gikiparakis hiyapni henne, ig waxwase

kiyapwiye Pol ta agikut suwtat gipinkis. Ig awna ta gitkisgisuwtatapu:

―Su biyuh ner awayg adahan ig akki wot ku kapatranerras judeyenepwi kabiman henne.

25 Igkis suwtat timapni henne, igkis wanakminepriadahan gibiyuhten. Pahapwi ikiparat adahan madikawku

Átus 22:26 122 Átus 22:30

madikwa (100) suwtat ig tabir ayge adahan gapuri-wtenkis. Ig kiyapwiye Pol hiyapni henne, ig awna ta git:

―Mmah yikipara isaksay adahan yis biyuh hiyeg kupariye romayene yuma kapatrene? Nah hiyeg judeyenehenneme nah hawwata nah romayene.

26 Ig ner ikiparat timapni henne, ig tipik wadé gitgikipara. Ig awna git:

―Hiyapnaba ku pariye ini pikehni ku apim inin. Nerawayg ig romayenebakig.

27 Igme suwtat gikiparakis atere git kiyapwiye Pol. Igawna ta git:

―Akkinba nuthu. Mmah pis romayene?Igme kaytwa giwn:―Ihi, nah romayene.28 Ig suwtat gikiparakis awna:―Nah katiwnih kaayhsima karukri kahadbe nah

wageswa romayene.Igme kiyapwiye Pol awna:―Nahme ku amadga wayk romayene.29Aynewa nerras suwtat ku pariye ahegbetene gibiyuh-

nikis, igkis timapni henne, igkis ayguhwe giw kiben-tenwa. Ku samah ner suwtat gikiparakis ig hiyak ku igromayene, ig hawwata ig apisasewmmanawa igwanakmi-nase pahapwi romayene adahan gibiyuhten.

30 Ig awna:―Kapatra nerras judeyenepwi kamiye ner awayg?Nikwe hewke akiw ig watakse xen giwanmintak. Ig

wasapanaw giminkis nerras muwpeg kiyatyepwi adahanigkis keh gipandukawnikis gikakkis madikte judeyenepwigikiparakis. Igkis pahadgupu, nikwe ig waxwase kiyap-wiye Pol ta gipetunatkis.

Átus 23:1 123 Átus 23:6

23Pol Ay Gipetunkis Judeyenepwi Gikiparakis

1 Igme kiyapwiye Pol ipeg ta gimkatkis nerras hiyegpahadgupu ayge. Ig awna ta gitkis:

―Nukebyupwi, madikte nuhawkan amadga wayk nahnuhiyakemni barewbet giwtrik Uhokri.

2 Igme ner muwpegpiyene gikiparakis kiyapwiyeAnaníyas ig timapni henne, ig biyuhbiyase kiyapwiye Polta gitkis nerras ku pariye tabirnenepwi ayge gihumwa.

3 Ig kiyapwiye Pol hiyapni henne, ig awna git kiyapwiyeAnaníyas:

―Aysawnemenek Uhokri biyuhpep hawwata.Mmahkap pis kinise pipit? Pis bat ayge adahan pisnuhiypetni ba nah wadityewatma giwtrik amekeneMoís gikumadukan. Henneme piswatnene pis taraksegikumadukan awaku ku samah pis biyuhkiswen.

4 Nerras hiyeg aygnenepwi gihumwa kiyapwiye Poligkis timapni inakni giwn henne, igkis awna ta git:

―Ner awayg ku pariye pibiyuhbiyasepten ig muwpeg-piyene gikiparakis. Ig Uhokri gihiyega. Pis mahipwihpigpis awna inakni henne.

5 Igme kiyapwiye Pol timapni henne, ig awna gitkis:―Nukebyupwi, nah ka hiyaknima ku igmuwpegpiyene

gikiparakis. Waké nah hiyaknibe henne nah ka awnakaminakni mmanawa Uhokri gannasan minikweknene awna:

“Ka yi muwaka mahipwih yikipara.”6 Ayteke ig kiyapwiye Pol hiyap ku gaytakkis nerras

hiyeg ku pariye pahadgupu ayge ku igkis sadusewkis,gaytakkisme farisewkis. Nikwe ig awna akak gihawna tagitkis madikte hiyeg ayge. Ig awna:

Átus 23:7 124 Átus 23:12

―Nukebyupwi, nah farisew. Nighu hawwata farisew.Nahwaxepka atan adahan yis nuhiypetni ba nahwaditye-watma awaku ku samah nah iha ku hiyeg kannikaw ariwgimiremnikis.

7 Ig kiyapwiye Pol awna inakni, nerras farisewkiskapusa piledukaw gikakkis nerras sadusewkis. Igkisgihiyakemnikis ibekhewbet 8 mmanawa gitkis nerrassadusewkis hiyeg miyá ignes pisenwe gihawkankis igneska kannikaw akiw. Gitkis ahj yuma ay, iné anmaptiyuma ay. Gitkisme farisewkis madikte ay. Gitkis hiyegkannikaw ariw gimiremnikis.

9Aygenikwekadukmanka kaayhsima. Gaytakkis nerraskannuhekneputnepwi farisewkis igkis kannikaw igkis aw-namnih kiyapwiye Pol. Igkis awna:

―Ner awayg usuh ka hiyá mbaynama gikehni.Nawenétke pahapwi anmapti pahapwi ahj kinetihwagikak apigku ahin.

10 Ayge nikwe igkis piledukaw kaahawnasima. Inkeh ner suwtat gikiparakis apise gikak kiyapwiye Pol kunawenétke igkis sigkeprinek. Ayteke nikwe ig awahkissuwtat atere adahan giwapkiswitni ayteke gibetitakkisadahan gidiyesepten ta agikut suwtat gipinkis.

11 Igkis diyuh atere, ayge tiyegim Kiyapwiye Jesushiyapkiswa git kiyapwiye Pol ig tabir gihumwa. Ig awnagit:

―Ka ba barukinama. Ku samah kuwis pis kinetihwandahan ay Jerusalém, aysawnemenek pis kinetihwa nda-hannek ayhté paytwempu Roma hawwata.

Judeyenepwi Keh Siyama Adahan Igkis Giwmepten Pol12 Hewke akiw hawkanawa gaytakkis nerras

judeyenepwi pahadguhwa adahan igkis ahegbetenes

Átus 23:13 125 Átus 23:19ginetnikis. Ayge igkis keh siyama adahan gipitkis nekwaigkis ax igkis higá ku igkis umehpwa kiyapwiye Pol.

13Nerras awaykemnimapiy paxnikamadikwa (40) gike-byikis ku pariye awnene inakni siyama.

14 Ayteke nikwe igkis atere gimkatkis nerras muwpegkiyatyepwi gikakkis nerras judeyenepwi giwewkistenkis.Igkis danuh atere, igkis awna gitkis:

―Usuh kuwis keh siyama pahatya amin nekwa usuhax ku usuh umehpwa kiyapwiye Pol. 15 Kuri yis gikakkisukiparapu yis wasapanaw gimin ner suwtat gikiparakisadahan ig waxwase Pol atan yipetunat. Wasapanawgimin ke wotbe yis muwaka utí hiyakemniki pi wadittegidahan. Usuhme ay msakwa wawahebbet adahan usuhgiwmepten apit ig danuh atan.

Hennewatbaki igkis hiyeg awna.16 Henneme kiyapwiye Pol gegni gukamkayh takwaye

ig timeprikis ku samah igkis wawahebbet adahan igkisumah kiyapwiye Pol. Ayteke nikwe ig tipik ig danuh ateresuwtat gipinekut. Ayge ig ekke madikte ta git kiyapwiyePol.

17 Ayteke nikwe ig kiyapwiye Pol watiha pahapwiikiparat adahan madikawku madikwa (100) suwtat. Igawna ta git:

―Uyá waxe ner takwaye ta git yikipara. Ig kinetih-wekere gikak.

18 Igme timapni henne, ig iwé ner takwaye ig waxeprita gimkat gikipara. Ig danuh atere, ig awna git:

―Ner kamaxkare kiyapwiye Pol ig watihpan. Ig ayénuthu adahan nah waxe ner takwaye ta pimkat. Igkinetihwekere pikak.

19 Ig suwtat gikiparakis timapni henne, ig sumuh giwakner takwaye. Ig wewkiswa gikak ataresa. Ig awna git:

―Pariye pinetni nukakhu?

Átus 23:20 126 Átus 23:2520 Igme kaytwa giwn:―Nerras judeyenepwi kuhwekwa ahegbete ginetnikis

adahan igkis ayá pit adahan pis waxwase nukukri Pol tagipetunatkis nerras judeyenepwi gikiparakis ku samahigkis kehnes gipandukawnikis takuwanek. Igkis awna tapitnek wasaymkanen ku igkis muwaka utí hiyakemnikipi waditte gimin nukukri. 21 Ka ba muwaka iha inaknigiwnkis. Paxnika madikwa (40) gikebyikis awaykemnikadasepri. Igkis keh siyama adahan gipitkis nekwa igkisax igkis higá ku igkis umehpwa nukukri. Igkis ahegbetkuri adahan giwmepten. Igkis kuri wahepnenes pinetniadahan ku kabet pis awahkis nukukri atere.

22 Igme suwtat gikiparakis timapni henne, ig awna git:―Hiyawa pis diyuhe ta pipinwat. Henneme ka ba

kinetihwa inakni ta git pahapwinama hiyeg.Igme tipik.Suwtat Gikiparakis Awahkis Pol Gimin Félix

23Ayteke nikwe ig suwtat gikiparakis ig hiyak ku samahig keh. Ig watiha piyana ikiparat adahan madikawkumadikwa (100) suwtat. Igkis danuh atere, ig awna tagitkis:

―Ahegbetawnabay adahan yis tipikwiye ta apititpaytwempu Sesaréya. Ahegbetnabay desah (200)gikebyikis suwtat. Iwenabay yihapti ntewnehkermadikwa (70) gikebyikis awaykemni aduhyamadgakaway. Hawwata akiw iwenabay yihapti desah (200)gikebyikis suwtat akak karupun. Pesnabay ku apiminin tiyegim. 24 Ahegbetnabay pahapwi kaway gidahankiyapwiye Pol adahan ig wew giduhyamadga. Waxnigbaykabayhtiwa ta gimkanit kiyapwiye Félix.

25 Pisenwa inakni gawnhan ig anniri amadga pahakkagta han:

Átus 23:26 127 Átus 23:3426 ―Kiyapwiye Félix, nah Kiláwdiyu Lísyas awahkis

kabayka pimin. Pis kibeyne hiyaptigi. 27 Ku apim ininnah awahkis pimin pahapwi awayg giw Pol. Judeyenepwikamaxwig. Igkis kabá umahgi. Ayteke nikwe nah danuhatere akak nusuwtatapu nah amnihgi mmanawa nahhiyakni ku ig romayene. 28 Ayteke nah muwaka hiyakku pariye kapatrenene nerras judeyenepwi kamiyepri.Nikwe nah waxwasepri ta gipetunatkis gikiparakis kusamah igkis kehnes gipandukawnikis. 29 Ayge nah utíku igkis judeyenepwi kamiyepri apatra ku samah ig kaiha giwn judeyenepwi gikumadukankis. Ini ka sam wotwis hiyeg romayenepwi. Nikwe ig yuma mbaynamagikehni adahan wis umahkisri iné adahan wis sarayhkisriagikut parakseket. 30 Henneme nah timé gakkis nerrasjudeyenepwi ku igkis ahegbet ginetnikis adahan igkisgiwmepten. Inneki keh nah aynewa nah awahkiswigpimin. Nah kuwis awna ta gitkis nerras judeyenepwiadahan igkis kamiyepri ta pit.

Hennewatbaki ner suwtat gikiparakis awna.31 Ayteke nikwe msanpiki danuh, nerras suwtat ihe

giwn gikiparakis. Igkis iwé kiyapwiye Pol igkis tipik.Igkis wew hewke tiyegim. Metakwa igkis danuh ta apititpaytwempu Antipátridi.

32 Hewke gaytakkis nerras suwtat tipik ayteke, igkisdiyuhe ta gipinwatkis. Igkis ikise kiyapwiye Pol ay gi-wakukis nerras suwtat aduhyamadga kaway.

33 Igkisme tipik waxe kiyapwiye Pol ta apititpaytwempu Sesaréya. Igkis danuh atere, igkis utékiyapwiye Félix ayge. Ayteke igkis iké ini kagta ta git.Igkis iké kiyapwiye Pol ta giwakuit. Pisenwa igkis tipik.

34 Igme kiyapwiye Félix ipegboha ini kagta. Ayteke igayá kiyapwiye Pol:

―Kiney pis amadga wayk?

Átus 23:35 128 Átus 24:6Igme kaytwa giwn:―Silísiyamnaw.35 Igme awna git:―Nah timapte pinetni kuwewanek ku aysaw igkis

danuh ku pariye pikamyehpitnipwi.Ayteke nikwe ig apuriwkiswig ta gitkis gisuwtatapu

agiku amekene Erodis gipin.24

Judeyenepwi Kamiye Pol Ta Git Félix1 Ayteke ariwnteke ini pohowku hawkri, ig muwpeg-

piyene gikiparakis kiyapwiye Ananíyas ig danuh atereSesaréya. Gaytakkis judeyenepwi giwewkistenkis danuhgihapti. Hawwata akiw pahapwi awnakeputne kewyeTértulu danuh gihaptikis. Igkis madikte danuh ta gimkatkiyapwiye Félix adahan gikamyehpitni kiyapwiye Pol tagit.

2 Igme kiyapwiye Pol waxepka atere, igme kiyapwiyeTértulu kapusa kamiyepri. Ig awna ta git kiyapwiye Félix.Giwn:

―Kiyapwiye Félix, pis kibeyne hiyaptigi. Piskariswehse inin uwaxri. Usuh judeyenepwi hiyepnekaayhsima kabayka awaku ku samah pis kumadukeneusuh. 3 Usuh kabayhap adahan madikte inin muwwapuapanenekwa. 4 Kiyapwiye, nah ka muwaka mpithapihawkan ku apim inin. Inneki keh nah ka awna kibitemayuwit. Nah ayá pit adahan pis kiyaknihwa timapnuwnhu ku apim inin. 5 Ner awayg kiyapwiye Pol igsigimwihkeputne ig. Ig dakuhwesene hiyeg judeyenepwimuwwapu amadga wayk. Ig gihuwtentenkis nerrashiyeg taraksapye kewye nazaréyenepwi. 6 Hawwataakiw ig patehepye uleglisa Uhokri Gipin. Usuh hiyapnihenne, usuh kamaxwig. Usuh kamaxri adahan usuh

Átus 24:7 129 Átus 24:14gihiypetni baki ig wadityewatma giwtrik amekeneMoís gikumadukan. 7 Henneme ner suwtat gikiparakiskiyapwiye Lísyas ig danuh atere ubetit. Ig xuwehekiyapwiye Pol uwakutak akak gihawna. 8 Ayteke ig kehusuh ayta ta pimkanit adahan gikamyehpitni. Mmahpiswa ka ayá kiyapwiye Pol amin ku pariye gikehni?Pis timap giwn, amun ini pis hiyakni ku gihiyakemnihennewa ku samah nah awna pit.

Hennewatbaki ig kiyapwiye Tértulu awna.9 Igkisme nerras judeyenepwi ayge igkis awna:―Hennewamadikte ku pariye kiyapwiye Tértulu awna

ig awna inyerwa.Pol Ay Gipetun Félix

10Ayteke ig kiyapwiye Félix ig he barasenen kiyapwiyePol adahan igme awna. Ayteke nikweni ig kiyapwiye Polawna git:

―Nah batek nnaktin ku samah nah ay pipetun ku apiminin adahan nah ekkepye pit ku nah ka keh mbayka.Mmanawa pis hiyakemniye awayg. Ka kuyenema pis aykumadukene usuh judeyenepwi. 11 Kuri piswa hiyak bakinah awna inyerwatma yuwit. Ka ayipwadima nah danuhatere Jerusalém adahan adohepkene Uhokri. Inenewamadikawku hawkri akak pina arawna (12) mpiyatinen.12 Nah ka inyerwatma utepka ku nah piledukewnemagikakkis hiyeg ayge agiku Uhokri Gipin. Nah kaw-nata dakuhwesenema hiyeg agiku gileglisakis iné apuriwpaytwempu. 13 Igkis uwewkisten usuh judeyenepwi igkisyumahwa gihiypetnikis ku nah keh inakni mbayka aynes-nima. Igkis awna he gikehbetankisnen. 14 Henneme nahakki pit ku pariye nukehni. Nah kiyatha igwata Uhokriku pariyewahawkripwi kiyatha. Henneme nahwew gikakKiyapwiye Jesus gihiyakemni. Igkismenerras uwewkistengitkis ig Kiyapwiye Jesus gihiyakemni in nawenéwa giw

Átus 24:15 130 Átus 24:21Uhokri gihiyakemni bawa kawa. Nahme hawwata keigkisbe nah iha madikte yuwit tamak amadga amekeneMoís gikumadukan. Nah iha madikte ku pariye Uhokrigannasan ta gitkis gawnepepu pitatyepwi. 15 Nah iha keigkisbe ku aysawnemenek ig Uhokri kannikase madiktehiyeg ariw gimiremnikisnek, hiyeg kibeynepwi payebitakakak hiyeg ku pariye kane kibeynepwima. 16 Innekikeh nah battukaw adahan nupithu adahan nuhiyakemnibarewbet ariw taraksaki gikak Uhokri gikakkis hiyegamadgayapu inin. 17 Kibite kamukri kuwis nah ka danuhatere Jerusalém. Ayteke metakwa nah atere. Nah atereadahan ewkne karukri ta gitkis nukebyupwi judeyenepwimadiptapye. Adahan nah kehne ofan ta git Uhokri. 18 Kusamah nah kehnete ini, nah utepka ayge agiku UhokriGipin. Nah ka keh mbaykama ayge. Nah kuwis barew-pithaw ku samah usuh hiyeg judeyenepwi uhiyakemni.Yuma hiyeg kabubuknama nukakhu. Yuma dakuhwaki.19 Henneme aynessa judeyenepwi ariwntak Ásiyamnawayge. Igkis yuma ay ku apim inin. Ke nuthube amawkaigkisnewa danuh atan pit adahan kamiyepun. Ku igkishiyapun nah kehne mbayka, nikwe amawka igkiswanukamyehpitni. 20 Igkisme nerras hiyeg ku pariye ay kuapim inin igkis ka hiyapun ayge. Inenewa igkis hiya-pun ku aysaw nah ayhté gipetunkis ukipara usuh hiyegjudeyenepwi ku samah igkis kehnes gipandukawnikis.Ayánaba gitkis nikwe ku pariye mbayka igkis utí nupithuapim ini. 21 Pahatwowa mbayka nah keh ayge. Nah tabirayge nah awna gitkis: “Nah ay ku apim inin adahan yishiyapun ba nah wadityewatma awaku ku samah nah ihaku hiyeg kannikaw ariw gimiremnikis.” Ininewa mbaykanah keh.

Pol Paraksepkare Gimun Félix

Átus 24:22 131 Átus 24:2722 Pisenwa inakni kiyapwiye Pol gawnhan ig kiyapwiye

Félix awna ta gitkis:―Uyay mseke akak inakni inetit adahan apim inin.Ig kiyapwiye Félix kuwis timé gak Kiyapwiye Jesus

gihiyakemni kaayhsima. Nikwe ig awna gitkis:―Hawkuwanek nah timap yiwn akiw ku aysaw ig suw-

tat gikiparakis kiyapwiye Lísyas danuh atan.23Ayteke ig awna ta git pahapwi suwtat:―Apuriwkisnaba kiyapwiye Pol ta git pahapwi suw-

tat. Ka ba wanakisri. Isaksa gikagmadapu adahan igkisdanuhpa git. Isaksigkis adahan igkis hiyak gikak.

Pisenwa ig tipik danuhpene ta apitit nawenéwapaytwempu.

24Ayteke ariwnteke ini kibite hawkri akiw ig kiyapwiyeFélix diyuh akiw. Ig danuh payak gukak gihayo Drusíla.Egme judeyano. Ig danuh atere, ig iwapkis kiyapwiye Polta gimkat. Ayteke nikwe igkis kinetihwa pawtak amin kusamah hiyeg kamaxwa ta gipitit Cristo Jesus.

25 Ig kiyapwiye Pol awna git:―Amawka wis wew wadit giwtrik Uhokri. Amawka

wis apuriw uhiyakemni kabayhtiwa. Hiyapnaba. Ay-sawnemenek ig Uhokri uhiypetniwiynek baki wixwiykibeynewatma giwtrik.

Igme kiyapwiye Félix timapni henne, ig apisasew igsegke. Ig awna:

―Hiyawa pis tipik aterewata parakseket. Ku aysaw nahkahawkannek nah watihpep akiw.

26 Ig kiyapwiye Félix gipewkan kunawenétke kiyapwiyePol katiwnihgi kahadbe ig isahkiswig. Awaku ini igwatihpig kibereput adahan ig kinetihwa gikak. Igme kakatiwnihgi.

27 Ariwnteke ini pikana kamukri akiw, pahapwi awaygkewyePórsyu Festuhumawhiyaptigi giwenyankiyapwiye

Átus 25:1 132 Átus 25:7Félix. Igme kiyapwiye Félix tipikwiye, ig ikise kiyapwiyePol agiku parakseket awaku nerras judeyenepwi giwewk-istenkis ka muwaka ig isahkisri.

25Judeyenepwi Kamiya Pol Ta Git Pórsyu Festu

1 Igme kiyapwiye Pórsyu Festu ku samah ig humawhiyaptigi, ig danuh atan paytwempu Sesaréya. Aytekempiyasa mpana hawkri ig tipik ta apitit paytwempuJerusalém.

2 Ig danuh atere, nerras muwpeg kiyatyepwi gikakkisnerras judeyenepwi giwewkistenkis igkis hiyapni henne,igkis kamiye kiyapwiye Pol ta git.

3 Igkis ayá git kiyapwiye Pórsyu Festu:―Uyá amnih usuh. Usuh muwaka pis waxwase kiyap-

wiye Pol atan apitit Jerusalém.Igkis awna inakni henne adahan giwmasepten apigku

ahin.4 Igme kiyapwiye Pórsyu Festu kaytwa giwnkis:―Kawk. Pol ig kamaxkare ayhté Sesaréya. Nah akkite

yit ku pariye nah keh. Nah msakwa ay adahan aynessahawkri. Ayteke nah diyuh atere. 5 Ku ig keh mbayka,hiyawa gaytakkis yiwewkisten tipik nuhapti ta apititSesaréya adahan kamiyepri ayge. Ayge igkis ekkenesnuthu ku pariye Pol gikehni.

6Ayteke ig kiyapwiye Pórsyu Festumpiyasamadikawkuhawkri akiw ayge Jerusalém. Ayteke pisenwa, ig diyuh taapitit Sesaréya. Hewke akiw ig batahkiswe atere amadgatgepwi adahan ku kiney ig hiyekne gikakkis hiyeg. Aytekeig iwapkis kiyapwiye Pol ta gipetunat.

7 Ig kiyapwiye Pol danuh atere, nerras judeyenepwi kupariye danuh apititak Jerusalém igkis hiyapni henne, igkiskiyarawnihepri. Igkis kamiyepri ayge. Igkis awna ku ig

Átus 25:8 133 Átus 25:11keh kaayhsima mbayka henneme ka hiyá igkisma akki kuinyerwa ig keh inimbaykammanawa yumapahapwinamagaytakkis hiyapri keh mbayka akakwa giwtyakkis. Igkisawna he gikehbetankisnen.

Pol Ay Gipetun Pórsyu Festu8Ayteke ig kiyapwiye Pol ekkepye git kiyapwiye Pórsyu

Festu ku ig ka keh mbayka. Ig awna git:―Nah yuma nukehnisima. Nah ka taraksa amekene

Moís gikumadukan. Nah kawnata pataha UhokriGipin. Iné nah kawnata hahhayrukasa hiyeg gikakkisromayenepwi gikiparakis.

9 Igme kiyapwiye Pórsyu Festu timapni henne, ig awnagit:

―Ba pis atekkere ta apitit Jerusalém adahan nah hiyapiayge ba pis keh hennewatma?

Ig awna inakni henne kahadbe nerras judeyenepwigiwewkistenkis batek gikak.

10 Igme kiyapwiye Pol hiyakni ku nerras judeyenepwigiwewkistenkis aharitne giwmasepten. Nikwe ig kaytwagiwn:

―Kawk. Nah ka atekkere atere. Nah kuwis aypipetun pis hiyaptigi gidahan ukiparawiy kiyapwiyeSésar. Kiskama pis hiyapun baki nah wadityewatmaku apim inin. Nah yuma nukehnisima gitkis nuyakijudeyenepwi. Pis hiyakni kabayhtiwa kuwis. 11 Wakénah taraksepyebe, waké nah kakehniyebe adahan pisumahkisun, nah ka ayákamapit adahanpis amnihun. Nahahegbetkam adahan nah umahkiswa adahan nah kati-wnihpiyentaraksan. Hennemeku samah igkis kamiyepunwasaymkanen, nikwekahiyápisma ikepun ta giwakuitkis.Nah atekkere ta gitwa ukiparawiy kiyapwiye Sésar adahanigwa hiyapun ba nah wadityewatma.

Átus 25:12 134 Átus 25:1812 Ig kiyapwiye Pórsyu Festu timapni henne, ig ahegbet

ginetni gikakkis gihiyegapu kiyapwiyegben. Pisenwa igawna ta git kiyapwiye Pol:

―Pis atekkere git ukiparawiy kiyapwiye Sésar. Nikwenah awahkispi ta gimkanit.

Pórsyu Festu Kinetihwa Gikak Agrippa13Ariwnteke ini aynessa hawkri akiw pahapwi ikiparat

kewye Agrippa danuh atere Sesaréya. Gisamru kiyapunoBerenisi danuh gihapti. Egkis danuhpanos git kiyapwiyePórsyu Festu.

14 Egkis msakwa ayge gimun adahan kibite hawkri.Apim ini ig kiyapwiye Pórsyu Festu kinetihwagikak kiyap-wiye Agrippa gimin kiyapwiye Pol. Ig awna git:

―Ku samah kiyapwiye Félix tipik ig ikise pahapwiparaksepkare ay nuwakhu. 15 Amakohnokwa nah danuh-pene ta apitit Jerusalém. Ayge nerrasmuwpeg kiyatyepwigikakkis nerras judeyenepwi giwewkistenkis igkis kamiyener paraksepkare nuthu. Igkis awna nuthu: “Uyá umahk-iswig udahan.” 16 Nahme awna gitkis: “Usuh hiyegromayenepwi usuh ka umahkis hiyeg hennenwatma. Pi-tatye usuh watiha gikamyehpitnipwi adahan ignes aytaupetunat payak gikak ner gikamyehnikis. Ayge ig ka-hawkan adahan igwa akki wothu ku pariye gikehni.Ayteke nikwe usuh hiyapig ba ig kakehniyewatma adahanusuh umahkisri.” 17 Ayteke nikweni igkis judeyenepwidanuh atan. Nah hiyapni henne, nah ka ayipwihwaayge. Hewke akiw nah batahkiswa atere amadgat nepwiadahan ku kiney nah hiyekne gikakkis hiyeg. Ayge nahiwapkis kiyapwiye Pol ta nupetunat. 18 Ayteke nikweigkis judeyenepwi giwewkistenkis kamiyepri ta nuthu.Nah nupewkankam ku igkis akki nuthu ku samah igkeh kaayhsima mbayka. Henneme igkis ka akki nuthu

Átus 25:19 135 Átus 25:25henne. 19 Igkis he awna ku Pol ka wewnama apigkutaprikku samah hiyeg judeyenepwi gihiyakemnikis. Hawwataakiw ig ekkene ku pahapwi miyapiye kewye Jesus ku igipegnene akiw. 20 Nah ka hiyak asamanak akak inaknigiwnkis. Nikwe nah ayá Pol: “Ba pis atekkere ta api-tit Jerusalém adahan nah hiyapi ayge baki pis waditye-watma?” 21 Igme Pol kaytwa nuwnhu: “Kawk. Nahatekkere ta git ukiparawiy kiyapwiye Sésar adahan igwahiyapun baki nah wadityewatma.” Nikwe nah apuriwk-iswig agiku parakseket adahan ig wahepye adahan nahawahkiswig ta gimkanit ukiparawiy kiyapwiye Sésar.

22 Ig kiyapwiye Agrippa timapni henne, ig awna ta gitkiyapwiye Pórsyu Festu:

―Nahwa timepkere ner awayg ginetni.Igme kaytwa giwn:―Bariká. Takuwanek pis timap ginetni.23 Hewke akiw ig kiyapwiye Agrippa gukak kiya-

puno Berenisi egkis kawih gubereswankis. Egkis parakatere agikut pahayku xam nopsad. Kaayhsima suw-tat gikiparakis parak payak gukakkis. Awaykemni kiy-atyepwi ariwntak paytwempu Sesaréya igkis hawwataparak gukakkis. Egkis danuh atere, igme kiyapwiyePórsyu Festu iwapkis kiyapwiye Pol ta gupetunatkis.

24 Igmedanuh atere, igme kiyapwiye Pórsyu Festu awnata gitkis:

―Kiyapwiye Agrippa, kiyapwiyegben, madikte yis kupariye aynenepwi ku apim inin. Ku apim inin yishiyap ner awayg ku pariye madikte judeyenepwi giwewk-istenkis kamiyape. Igkis kamiyepri ayhté Jerusalém.Igkis kamiyepri ay. Igkis awna nuthu: “Pugamawka igumehpika.” 25 Henneme nah ka utí mbaynama gikehniadahan umahkisri. Igme awna nuthu: “Nah muwaka

Átus 25:26 136 Átus 26:5ukiparawiy kiyapwiye Sésar igwa hiyapun ba nah wa-dityewatma.” Nahme kaytwa giwn: “Nah awahkispi tagimkanit.” 26 Amawka kuri nah awahkis pahak kagtagimin ukiparawiy kiyapwiye Sésar adahan nah ekkene gitku pariye kiyapwiye Pol gikehni. Henneme nah ka hiyakkabayhtiwatma ku pariye nah awna amadgatak ini kagta.Inneki keh nah waxwasepri ta yipetunat. KiyapwiyeAgrippa, nah pi muwakate piswa hiyapri. Numawkanpis utí ku pariye mbayka gikehni. Ayteke nikwe nahakkin amadgat ini kagta. 27Mmanawa nah ka hiyá nahmaawahkis pahapwi kamaxkare gimin ukiparawiy kiyapwiyeSésar, nah ka akki ta git huwewe ku pariye gikehni.

26Pol Ay Gipetun Agrippa

1 Ig kiyapwiye Agrippa timapni henne, ig awna ta gitkiyapwiye Pol:

―Hiyawa pis akki wothu ku pariye pikehni.Ayteke nikwe ig kiyapwiye Pol tarak giwak adahan ig

kaytwa giwn akak kiyabawkad yuwit. Ig awna:2 ―Kiyapwiye Agrippa, nah ay pipetun ku apim inin

adahannah ekkepye pit kunah ka kehmadikte inimbaykaku pariye nerras uyakiwiy judeyenepwi awna numinhu.Nah batek numinhu ku samah nah ay pipetun 3mmanawapis hiyak kabayhtiwa uhumpawnipwiy wixwiy hiyegjudeyenepwi. Pis hiyak madikte uhiyakemniwiy. Nerrasuyakipwiy kamiyepun kaayhsima. Nikwe nah ayá pitadahan pis kiyakniwa timap nuwnhu. 4 Madikte hiyegjudeyenepwi hiyak ku samah nuwewni awenketeke kusamah nah takwayete. Igkis hiyak ku samah nuwewniayhté Jerusalém. 5 Igkis hiyakun ku nah ku samah nahamadga wayk nah farisew. Waké igkis muwaka akkiinakni ta pit, igkis hiyakam arakak. Usuh farisewkis

Átus 26:6 137 Átus 26:13usuh pi ihpate amekenegben gihiyakemnikis. 6 Uhokriikakse ta gitkis amekenegben ku ig kannikase hiyeg ariwgimiremnikis. Nah ay pipetun ku apim inin awaku kusamah nah iha inakni giwn. 7 Kabá madikte uyakip-wiy judeyenepwi iha inakni giwn. Ku samah igneswahemnete ini hawkri danuh adahan ig kannikasigkisigkis ay adohepkenes Uhokri takunipti. Henneme kuapim inin, kiyapwiye, ignesnewa judeyenepwi kamiyepunapatra ini. 8Mmahki yisnewa judeyenepwi ka hiyá yismaiha ku ig Uhokri kannikase pahapwi ariw gimiremni?9 Henneme nahwata minikwak nah kawnata iha inakni.Apim ini nah mpithenene hiyeg adahan ignes wageswaJesus gihiyegapu. Nah keh arakembet gitiputkis gihiye-gapu. Nah nupewkankam ini nukehni wadit. 10 Innewanukehni minikwak ayhté Jerusalém. Apim ini igkismuwpeg kiyatyepwi iké nuthu kumadukaki adahan nahkamaxne kaayhsima Jesus gihiyegapu. Nah kamaxwigkis,nah sarayhpigkis agikut parakseket. Ayteke ku aysawigkis muwpeg kiyatyepwi umahkiswigkis apim ini nahtuguhkis nuhiyakemni hehpekwiye gikakkis. 11 Aytekenah tipik danuhpene kibereput arit madikte judeyenepwigileglisakis. Ayge nah keh mbeye hawkri gikakkis Je-sus gihiyegapu. Nah mpiksaptihpigkis adahan igkistukuhwe giw Kiyapwiye Jesus. Apim ini nah kaayh-sima dagawne gitkis. Nnaktin wagewge. Nikwe nahharaksigkis muwwapu optiran adahan nah hiyapkisnembeyne gitkis. 12Adahanikwa ini nah tipik haraksigkis taapitit paytwempu Damasku. Nah atere gihamadgatakkismuwpeg kiyatyepwi.

Pol Akki Ku Samah Ig Wages GihiyakemniÁt 9.3, 22.6

13 ―Nah ayge apigkune ahin, kiyapwiye, pahaye ada-han puwipka abet, nah hiyá kabutniki ayte inugiktak.

Átus 26:14 138 Átus 26:20In pi tigigihwete ariw kamuw. In uguhpen. In uguhenuhaptiyepwi. 14 Usuhme tuguhe waygboit. Nah timápahá ikupimnat awna nuthuwownaprikwiy judeyenepwi.In awna: “Sawlu. Sawlu. Mmahki pis hiyapkisne mbeynenuthu? Pis siguhnene nuhiyakemni pis pi kayahte apitpiyakni.” 15 Nahme kaytwa giwn: “Pariyekap, Kiyap-wiye?” Giwn: “Nah Jesus kupariye pis hiyapkisnembeynenuthu. 16 Kannikaw kuri. Tabira. Nah hiyapkiswe ta pitku apim ini mmanawa kuwis nah kaniypep adahan pishumaw nuwatni. Numawkan pis ekkene ta gitkis madiktehiyeg ku pariye pihiypan akakwa piwtyak ku apim inin.Hawwata numawkan pis ekkene gitkis ku pariye nah akkita pit aysawnemenek. 17Nah ay pikak ku kitwiye pis. Nahmpithapnek giwkis hiyeg judeyenepwi. Nah hawwatampithap giwkis hiyeg ku pariye kane judeyenepwima.Ku apim inin nah awahkiswep atere giminkis nerras kupariye kane judeyenepwima. 18 Nah awahkispi adahanpis woka gihiyakemnikis. Adahan pis wagesrikis kewotbe ariw msanpiki ta arimkat kabutniki. Adahan piswagesrikis giw Satanás gikumadukan ta gimkat Uhokrigikumadukan. Ayge nikwe igkis bayahminepka ariwgitaraksankis, igkis darih giwetrikis ay gibetkis nerras kupariye nuhiyegapu awaku ku samah igkis kamaxwenepwita nupitit.” Hennewatbaki in ku samah ig KiyapwiyeJesus awna nuthu. 19 Kiyapwiye Agrippa, nah timapnihenne, nah ihe inakni giwn ku pariye ig ekke nuthuinugiktak. 20 Nah tipik muwwapu kinetihwene ta gitkishiyeg. Nah awna gitkis: “Wagesnabay yihiyakemni ariwyitaraksan. Iwepnabay Uhokri gihiyakemni. Wewnabaytakunipti akak ini yihiyakemni nukunewa ini yiwewninukunewa. Ininewa arakak ku yis inyerwa wages yi-hiyakemni.” Inakni nah kinetihwene ta gitkis kit nerrashiyeg ayge paytwempu Damasku. Ayteke nah kineti-

Átus 26:21 139 Átus 26:26hwa henne gitkis hiyeg ayhté paytwempu Jerusalém.Ayteke nah kinetihwene gitkis henne muwwapu apuriwJudeyamnaw. Pisenwa nah kinetihwene henne gipuri-wkis hiyeg ku pariye kane judeyenepwima. 21 Apatraini, gaytakkis judeyenepwi igkis kamaxwen. Igkis ka-maxun ayhté agiku Uhokri Gipin. Igkis nuwmepten.22 Henneme ig Uhokri amnihpen. Kibeyne ig amni-hun apanenekwa. Awaku ini nah ay ku apim inin nahtipiknene kinetihwene gidahan Kiyapwiye Jesus ta gitkismadikte hiyeg. Nah ikene ginetnikis ta gitkis hiyegkiyatyepwi, ta gitkis hiyeg ku pariye ikakka yumanenegikiythanikis, madehkis. Nah kinetihwa amin inwatainetit ku pariye Uhokri gawnepepu pitatyepwi kineti-hwa nimin, ku pariye amekene Moís kinetihwa niminku in danuhnek. Nah ka awna nawenéwatma yuwit.23 Igkis awna ku amawka Cristo hiyá mbeyne amawkaig miyá, ig kannikaw ariw gimiremni. Ig KiyapwiyeJesus ig pitatye hiyeg ku pariye kannikaw ariw gimiremniadahan ig ka miyá akiw. Ayge nikwe ig humaw kepahá abukribe adahan uguhne uhiyakemniwiy wixwiyjudeyenepwi payebitak gikakkis hiyeg ku pariye kanejudeyenepwima.

Agrippa Ka Wageskere Gihiyakemni24 Ku samah ig kiyapwiye Pol awnempiye inakni yuwit

henne, ig kiyapwiye Pórsyu Festu kabiman ta git:―Aa, Pol. Pis puwpup. Pis kannuhwene mpiynepepye.

Ini keh pis puwpup.25 Igme kiyapwiye Pol kaytwa giwn:―Kawa, kiyapwiye. Nah ka puwpupma. Nah awna

yuwit inyerwatnen waditnen. 26 Ig kiyapwiye Agrippahiyak madikte ku pariye nah ekkene yit. Inneki kehnah awna akak nubowka ay gipetun. Ig kuwis timá

Átus 26:27 140 Átus 27:1gak madikte ini ku kamin nah kinetihwene ku apiminin. Mmanawa in hiyakan muwwapu. In ka ayamaw-nama. 27 Kiyapwiye Agrippa. Ba pis iha giwnkis Uhokrigawnepepu pitatyepwi? Nah hiyakni ku pis ihapni.

28 Igme kiyapwiye Agrippa kaytwa giwn:―Mmah pis pipewkan ku pis mpiksan adahan nah

kurinewa wageswa Cristoyan?29 Igme kiyapwiye Pol awna git:―Innewa nayapni git Uhokri. Nah muwaka pis

wageswa Cristoyan ba kurinewa ba kuwewanek. Nahmuwaka madikte yis ay wageswa hehpekwiye ke nahbe.Inenewa nah ka muwaka yis wanakminapka ke nahbe.

Igkisme hiyeg ayge awna:―Uyay mseke akak inakni inetit adahan apim inin.30 Ayteke ig kiyapwiye Agrippa kannikaw gikak kiyap-

wiye Pórsyu Festu gukak kiyapuno Berenisi. Madiktehiyeg kannikawbet.

31 Egkis pese agikutak xam. Ayge egkis kinetihwapawtak. Egkis awna:

―Ner awayg ig yuma mbaynama gikehni. Ka kisadahan ig umahkiswika iné adahan ig sarayhpika agikutparakseket.

32 Igme kiyapwiye Agrippa awna ta git kiyapwiyePórsyu Festu:

―Waké kiyapwiye Pol ka kaniy adahan ukiparawiykiyapwiye Sésar hiyapig ba ig wadityewatma, nikwekamwis isahkiswigkam. Henneme kuri amawka pis awahk-iswig ta gimkanit ukiparawiy kiyapwiye Sésar.

27Pol Tipikwiye Ta Gimkanit Sésar Amadgew Nawiy

1 Ayteke ariwnteke ini ahawkanaprik danuh adahanigkis awahkiswiye kiyapwiye Pol ta gimkanit kiyapwiye

Átus 27:2 141 Átus 27:7Sésar tahhan Itáliyamnaw. Ayge nikwe ig apuriwkiskata git pahapwi suwtat gikiparakis kewye Júlyu. Igkiyapwiye Júlyu gaytakkis nerras pahabunene suwtatkewye “Ukiparawiy Sésar Gisuwtatapu.” Igme kiyapwiyePol apuriwkiska ta git kiyapwiye Júlyu payak gikakkisnawenépwi kamaxkarempu. Nah Lúkas nah hiyapnihenne, nah tipikwiye gihapti kiyapwiye Pol.

2 Pahapwi masedôniyene kewye Aristarku ig hawwatatipikwiye uhapti. Ig ariwntak paytwempu Tessalônika.Ayteke nikwe usuh katapte amadga pahamku nawiy kupariye danuh aytontak paytwemputak Adramítiyu. Nonawiy ahegbet adahan tipikwiye ta apitit paytwempumuwwapu Ásiyamnaw. Usuh katapte atere, usuhtarekwe.

3Hewke usuh danuh ta apitit paytwempu Sidoh. Aygeig kiyapwiye Júlyu keh kabayhtiwa gikak kiyapwiye Pol.Ig isiyig danuhpa ta gitkis gikagmadapu ayge adahan igkishiyak gikak. Igme hiyapni henne, ig pes ayteke.

4 Pisenwa ig diyuhe ta gumadgat nawiy, usuh tarekweakiw. Ayteke mayg aytnipa utiput. Nikwe usuh mpiyaaharapku ini kewgihri Xipremnaw ku kiney aynessamayg.

5 Ayteke usuh manuk parawhokwa. Usuh mpiyaSilísiyamnaw. Ayteke usuh mpiya Panfíliyamnaw.Metakwa usuh danuh ta apitit paytwempu Miha aygeLísyamnaw. Ayge usuh pese gumadgatak nawiy.

6 Ayteke ig kiyapwiye Júlyu uté nawenéwa nawiy ayge.No nawiy aytontak paytwemputak Alexandriya. Eg aheg-bet adahan eg tipikwiye ta apitit Itáliyamnaw ku kineykiyapwiye Sésar msakwa. Ig hiyapni henne, ig kataptaseusuh gumadgat.

7Usuh tarekwe, usuhwew kibeye adahan kibite hawkri.Usuh mpiksew kaayhsima adahan usuh danuh ta arimkat

Átus 27:8 142 Átus 27:13paytwempu Sinidu henneme ka ik. Mayg mpitha usuhwew ariw ini awadan. Nikwe usuh mpiya aharapku inikewgihri Kiretamnaw ku kiney aynessa mayg. Ayge usuhmpiya Salmona akig.

8Usuhwew ihapkewminwaxri. Usuh battukawheusuhdanuh ta uyakrit ku kiney kewye “Kibeyne Uyakri”. Iniuyakri kennesa amun paytwempu Laséya. Usuh danuhatere, usuh msekwe ayge.

Pol Mpithigkis Adahan Igkis Ka Kawerihwa Akiw9 Usuh msekwehwe ayge, ahawkanaprik danuh ada-

han mayg kaahawnasima mmanawa kuwis mpiye ini fetkewye “Fet Adahan Wixwiy Barewpithaw”. Ku usuh tipikamadgew nawiy usuh abet miyakanek. Ik adahan buwise.Ig kiyapwiye Pol hiyapni henne, ig awna ta gitkis hiyegamadgayapu nawiy. Giwn:

10 ―Kiyapwiyegben, ku wixwiy tipik aytekihanamadgew nawiy, wixwiy hiyá kaayhsima mbeynenek.Nawenétke nawiy buwise iyakapti biyuke wixwiywabiyuke. Uyay ka atak.

11Henneme ig kiyapwiye Júlyu ka iha inakni giwn. Ig piipegte ta gipitit nawiy akaptena, ta gipitit nawiy akipara.Igkisme tipikkere.

12 Ayteke nikwe kabá madikte nerras amadgayapunawiy igkis awna:

―Uyay tipik. Inin uyakri ka kabay ay adahan nawiy.Ka ik adahanwixwiymsakwa aywahepnenemuwokwekrimpiya. Uyay pes ayteke. Uyay battukaw tipik ta apititini uyakri kewye Fenise. Fenise apitnewa inwata kewgihriKiretamnaw. In kibeyne uyakri. Aynessa mayg ayge.Uyay msekwe ayge adahan wahepye muwokwekri mpiya.

13 Ayteke mayg upupukeh tiwgiktak. In kibeyne maygadahan wewkisne nawiy. Igkis hiyapni henne, igkis

Átus 27:14 143 Átus 27:20gipewkankis ikkam adahan usuh danuh atere Fenise.Ayteke nikwe igkis kammine uyokman. Usuh tipikwiyeihapkewmin ini kewgihri Kiretamnaw.

Nawiy Padekwika Gapit Mayg14Pahaye adahan maygad uté usuh. Kihhawniye mayg.

In aytnipa kewgihritak.15 Inimayguté usuh. Usuhkahiyá usuhmawewnitiput.

Usuh mpiksaw nitiput. Ka ik. Nikwe usuh isakse nawiyadahan eg tipik hennen abet mayg.

16 Ayteke nikwe ini mayg padeke usuh aharapkutepahá kewgihri nopsehsa kewye Kawdamnaw. Ayge maygmpithaka aynessa. No nawiy eg kehe pahamku umuhguhapu butte. Usuh mpiksew kataptase umuh ta gu-madgat nawiy.

17 Pisenwa akatapteni, nerras amadgayapu nawiy igkiswanakmine unawya akak nopsad kuwawtad kahadbegipewkankis eg ka bak. Igkis apise sigihwa amadga abid-bidni kennesa ihapkewmin Líbyamnaw. Ayteke nikweigkis muhukse wer. Igkis isaksa nawiy adahan eg padek-wika apit mayg.

18 Usuh waywe waywe. Mayg ka mpiya. Hewke akiwnerras amadgayapu nawiy igkis padeke abusku iyakaptiahakwat un kahadbe nawiy ka buwis.

19Hewke akiw igkis padeke nawiy arewkanbet ahakwatun.

20 Ayteke adahan kibite hawkri usuh ka hiyá kamuw.Iné usuh kawnata hiyá warukma. Mayg kamayghawpadekwew. Metakwa usuh biyukse madikte wawaygyi.Usuh awna:

―Mmah wixwiy keh kuri? Kuri wixwiy pisenwauhawkanwiy kuri.

Pol Ikene Gawaygyikis Hiyeg Amadga Nawiy

Átus 27:21 144 Átus 27:2821 Ayge nikwe usuh ka ax adahan kibite hawkri. Ig

kiyapwiye Pol hiyapni henne, ig kannikaw ig tabir gi-tiputkis hiyeg. Ig awna gitkis:

―Awaykemni, mmahki yis ka iha nuwnhuamakohnokwa ayhté Kiretamnaw adahan wixwiy katipik aytekihan? Yisme ka iha inakni nuwnhu. Wakéyis ihepyebe inakni nuwnhu, wixwiy ka hiyá ininmbeynekam. 22 Ka sam. Ka ba yi barukinama. Wixwiyyuma pahapwinama biyuknek. Nawiynenwa biyuke.23 Nah awna inakni mmanawa nuwohkiga nukiparaamnihwiy. Amaka tiyegim ig awahkis pahapwi ahjnuminhu. Igme ahj danuh nuthu ig awna nuthu:24 “Kiyapwiye Pol, ka muwaka apis. Pis ka miyá. Amawkaku pis akki Uhokri ginetni ayhté gipetunat kiyapwiyeSésar. Nerras pihaptiyepwi kawnata miyá. Uhokri timápipigyepkawni gidahankis. Ig apuriw madiktenek.”Hennewatbaki ig ahj awna nuthu. 25Ka ba yi barukinamanikwe. Nah kamaxwene ta gipitit Uhokri. In kahayaknekwotwiy ku samah ig kuwis akki nuthu. 26 Hennemewixwiy sigihwe ta apitit pahá kewgihri.

Nawiy Akaptena Gihiyegapu Bisikwiye27Ayteke ariwnteke ini usuh padekwika apitmayg akiw.

Usuh kuwis padekwika ahakwa parawhokwa adahan pinapaka kuwis. Ayge nikwe pakwa mtipka nerras nawiyakaptena gihiyegapu igkis gipewkankis usuh kennesaudawnhan ta apitit pahá waxri.

28 Nikwe igkis iwé pahatra kuwawta akak siparad ayakigsa, igkis muhuksin unihkwat adahan igkis hiyepnesun gamini. Igkis uté gamini pina madikwa (20) iwanti.Ayteke eg nawiy wew aynessa akiw. Igkis muhukse inikuwawta akiw. Igkis uté un gamini madikawku iwantiakak pohowku arawna (15).

Átus 27:29 145 Átus 27:3729 Igkis hiyapni henne, igkis apisasew. Igkis awna:―Kuri nawiy sigihwe apit tip. Uyay muhuksa nawiy

ayokman.Igkis muhukse paxkamku nawiy ayokman abugiktak.

Ayteke igkis piriyepkaw ta gitkis giwohkigakis adahanahewkepka danuh kibentenwa.

30 Igkis gipewkankis bisikwiye amadgatak nawiy. Aygenikwe igkis sarayh no umuh ahakwat un. Igkis awnawothu:

―Usuh muwaka muhukis nawiy ayokman nawenéwaakiw ay akigtak.

Bawa igkis tipikwiyes gumadga umuh. Kameki igkisakkime wothu.

31 Henneme ig kiyapwiye Pol awna ta git kiyapwiyeJúlyu gikakkis gisuwtatapu. Giwn:

―Ku nerras awaykemni ka msakwa ay amadga nawiy,nikwe yis biyuke.

32 Igkis suwtat timapni henne, igkis ihuke no umuhakar. Egme umuh bohpika.

Pol Keh Hiyeg Ax33 Kabeyweke ig kiyapwiye Pol awna ta gitkis madikte

hiyeg:―Uyay ax kamax unaktinwiy. Wixwiy kuwis mpiyasa

pina paka ay abet mbeyne. Wixwiy kote axte. 34Amawkawixwiy ax adahan wixwiy iwene udatniwiy mmanawawixwiy ka miyá. Wixwiy danuh pahapwite. Usemnuwaka matis.

35 Ig awna inakni henne, ig iwé aynessa bugut ig kiyéUhokri giwtrikneswamadikte hiyeg. Ayteke ig kapusa ax.

36 Igkis hiyeg hiyapni henne, igkis kibowkehwemadikte. Igkis hawwata ax.

37 Usuh desah hiyeg akak ntewnehker madikwa akakpuguhkuna arawna (276) ukebyi ayge gumadga nawiy.

Átus 27:38 146 Átus 27:44

38 Madikte hiyeg axe kabiha. Pisenwa gaxnikis igkispadeke iyakapti asemne akak fahhin asemne ta unihkwatkahadbe eg nawiy timis.

Nawiy Sigihwa39 Pesante kamuw nerras nawiy akaptena gihiyegapu

igkis ipeg tahhan pahá waxri henneme igkis mahikohpin.Igkis hiyá pahá apukrik ayge akak kahibrad. Ayge nikweigkis awna:

―Uyay makarasa nawiy atere.40 Igkis ihuke nawiy ayokman akar. Igkis ikise ayokman

ahakwa un. Nikwenéwa igkis wateke kuwawta aminatakini puwayt ku pariye huwithene nawiy. Ayteke igkis eheapukwak ayhté gukigsa nawiy adahan mayg tukuh nawiypitakigit han waxrit.

41 Henneme pahaye adahan eg nawiy sigihwe amadgaamakani. Nawiy gukig sigihwe ayge, ka ik adahan eg pes.Egme nawiy abur in dunihbet awaku paraw.

42Nerras suwtat hiyapni henne, igkis awna:―Uyay umahape madikte kamaxkarempu. Ku igkis

danuh apit waxri, igkis bisiknek.43 Igme kiyapwiye Júlyu ka muwaka umah kiyapwiye

Pol. Nikwe ig awna gitkis gisuwtatapu:―Kawk. Ka muwaka umahgikis.Ayteke ig awna ta gitkis madikte hiyeg:―Yis ku pariye kannuh tarara yis kit watiswa ahakwat

un. Tararanabay tahhan ihapkat waxrit. 44 Yisme kupariye ka kannuh, yis makak gihapukis butte amadgaparak amadga abuskubdi nawiy.

Usuh ihe giwn. Henneki usuh madikte danuh ta apititwaxri kabayhtiwa.

Átus 28:1 147 Átus 28:728

Pol Kagehpika gapit Kaybune1 Usuh danuh atere, usuh uté ku ini kewgihri kewye

Maltamnaw.2Hiyeg kewgihriyenepwi ayge igkis amapa usuh kabay-

htiwa. Igkis hamah nopsad tiket udahan awaku muwokakiswih. Igkis apuriw usuh ayge. Igkis kagamnihrasimaukakhu.

3 Igme kiyapwiye Pol pahadguh gitimka. Ig sarayhpiyegitimka tiketrikut, ayge pahapwi kaybune pahaywitniyepese abetitak gitimka. Ig pese awaku awahni. Aytekenikwe ig kagehe kiyapwiye Pol giwak.

4Nerras kewgihriyenepwi hiyapni henne ku samah nerkaybune msakwa mawwe kiyapwiye Pol giwaku, igkisikiygi ku ig kakehniye. Igkis awna:

―Ke nuthube ner awayg umehekeputne. Ku apim ininUhokri diyuhkiswig. Ig ka miyá un ahakwa henneme kuriig miyanek.

5 Henneme ig kiyapwiye Pol sassah giwak padeke kay-bune ta abetit tiket. In kaybune apuyi ka kehgi ariknaw-nama. Ig gidukwenewa makniw.

6Nerrasme hiyeg ipeg ta gimkat adahan igkis hiyepnesku samah ig miyá. Igkis apuriwgi ba giwak wagewge bakawk ba ig miyá pahaye adahan. Igkis wahá ayipwad, igka miyá. Ig gidukwenewa makniw. Igkis hiyapni henne,igkis uniye gihiyakemnikis. Igkis awna:

―Ig ka hiyegma. Ig pahapwi Uhokri.Polkis Msakwa Apit Kewgihri

7Ayteke ariwnteke ini pahapwi awayg kewye Públiw, igawnase usuh ta gipinwat. Ig kumadukene madikte hiyegayge apit ini kewgihri. Giwasra kennesa amun ku kineyusuh awehewne. Ig awnase usuh, usuh atere gipinwat.

Átus 28:8 148 Átus 28:14Usuh msakwa ayge gimun adahan mpana hawkri. Igmeapuriw usuh kabayhtiwa.

8 Usuh ayge, kiyapwiye Públiw gig kakahrip. Digikiutepri. Ig nawe. Ig haritmin. Ig kiyapwiye Pol hiyapnihenne, ig atere iwasapri. Ig piriyepkawgidahan. Ig sarayhgiwak ta gipitit. Ayge ig makniwepri.

9Ayteke nikwe nerras kewgihriyenepwi timapni henneku samah ig makniwepri, nerras ku pariye kakahrapyeigkis danuh atere. Igkis hawwata makniwepka.

10 Ayteke nikwe igkis kakanhaw wothu kaayhsima.Igkis ikí wothu madikte umawkanitnene adahan utep-kemni amadgew nawiy.

Polkis Danuh Ta Apitit Roma11Usuh mpiyase mpana kayg ayge. Ayteke usuh tipik-

wiye amadgew pahamku nawiy kewyo “Uwohkiga Abes”.No nawiy aytonti paytwempuAlexandriya. Eg ayipawahámuwokwekri mpiya ayge apit ini kewgihri. Usuh katapteamadga eggu nawiy. Aydye usuh tarekwe.

12Usuhwewpiwewpi. Usuhdanuh ta apitit paytwempuSirakusa. Usuh msakwa ayge adahan mpana hawkri.

13 Ayteke usuh tipik akiw kawerihwa akiw. Usuhmanuksewmin adahan usuh kamaxne mayg he usuhdanuh ta apitit paytwempu Réjyu. Hewke maygupupukeh tiwgiktak. Usuh hiyapni henne, usuhtarekwe. Usuh mpiyasa pina hawkri, usuh danuh taapitit paytwempu Pozwoli. Ayge usuh msekwe ariwnawiy.

14 Ayteke usuh uté aynessa Jesus gihiyegapuaygnenepwi. Igkisme awnase usuh adahan usuh msakwagimunkis pahay paka. Usuh hiyapni henne, usuhmsekweayge. Ayteke usuh tipikwiye apigku ahin ta apititpaytwempu Roma ku kiney kiyapwiye Sésar msakwa.

Átus 28:15 149 Átus 28:2015 Jesus gihiyegapu ayhté Roma igkis timá wakhu ku

usuh danuh atere. Ayteke nikwe igkis pes paytwem-putak patiptakawapigku ahin. Gaytakkis patiptakawaygepaytwempu kewye “Ahewi Appiyu”. Gaytakkisme patip-takaw ayge amun pahá iwetrit kewye “Mpana Piyukket”.Ig kiyapwiye Pol hiyapni henne ku samah igkis wewpiyawakad adahan igkis aytnihgi, ig kabayha Uhokri igbateke ginaktin.

16 Metakwa usuh danuh atere Roma. Ig ner suwtatgikiparakis ig isiy kiyapwiye Pol msakwa gipineku. Hen-neme pahapwi suwtat msakwa gikak adahan gapuriwten.

Pol Kinetihwa Gitkis Hiyeg Judeyenepwi Ayge Roma17Ayteke ariwnteke ini mpana hawkri, ig kiyapwiye Pol

awnase ta gipinwat madikte judeyenepwi giwewkistenkisku pariye msekwenepwi ayge Roma. Igkis pahadgupu git,ig awna ta gitkis:

―Nukebyupwi, ayhté Jerusalém nah kamaxwika, nahikepka ta giwakuitkis hiyeg romayenepwi. Henneme nahka taraksa gikakkis ukebyupwiy judeyenepwi, iné nahkawnata taraksa amekenegben gihiyakemnikis. 18 Igkisromayenepwi igkis hikekun baki nah kakehniyewatma.Pisenwa igkis awna: “Ig yuma mbaynama gikehni. Kakis adahan wis umahkisri. Amawka wis isahkiswig.”19 Igkis muwaka isahkisun henneme nerras uwewkistenayge ka muwaka igkis isahkisun. Inneki keh nah ayágitkis nerras romayenepwi adahan igkis awahkisun atangimin kiyapwiye Sésar adahan igwa hiyapun baki nahwadityewatma. Nah ka ayta kamiyenema ukebyupwiyjudeyenepwi. 20 Inneki keh nah awnase yit pahadguhwanuthu adahan nah kinetihwa yikak. Madikte wixwiyhiyeg judeyenepwi wixwiy wahepnenekwa gidawnhan

Átus 28:21 150 Átus 28:25Uhokri gikanyan adahan ukumaduketniwiy. Nah kineti-hwene gimin gitkis hiyeg. Apatra ini nah kamaxwika,nuwan wanakminepka akak inin xen ku apim inin.

21 Igkisme kaytwa giwn:―Nerras hiyeg ayhté Judeyamnaw igkis ka awahkis

kagta uminhu adahan igkis akki wothu ku pariye pikehni.Nerras ku pariye danuhpenepwi atan igkis kawnata akkiwothu ariknawnama. Igkis ka mbayha piw. 22 Hennemeusuh timé nak ku samah hiyeg muwwapu mbeyhenegiwkis nerras ku pariye wewnenepwi gikak KiyapwiyeJesus gihiyakemni. Inneki keh usuh timepkere piwngidahankis.

23Nikwe igkis kaniy pahay hawkri adahan igkis timep-nes kiyapwiye Pol giwn. Ayteke abet ini hawkri kaayh-sima hiyeg danuh atere git. Igkis kabubuk ayge gip-inwa. Igme kiyapwiye Pol kinetihwa ta gitkis giminUhokri gikumadukan. Ig akkamnihni gitkis mataytak.Ig ekkene gitkis madikte ku pariye amekene Moís giku-madukan kinetihwa gidahan Uhokri gikanyan adahanukumaduketniwiy. Ig ekkene gitkis madikte ku pariyeUhokri gawnepepu pitatyepwi kinetihwa gidahan. Igawna gitkis:

―Kiyapwiye Jesus ignewa Uhokri gikanyan adahanukumaduketniwiy.

24 Igkis hiyeg timapni henne, gihiyakemnikis ibekhew-bet. Gaytakkisme ihe giwn, gaytakkisme ka iha giwn.

25 Ayteke igkis tipikwiyes gihiyakemnikis ka pakek-wanama. Igme kiyapwiye Pol awna gitkis pahat yuwitakiw. Ig awna:

―Uhokri Gitip keh amekene Isaías awna inyerwa yuwitgiminkis amekenegben. Giwn:

Átus 28:26 151 Átus 28:3126 “Ataknaba kinetihwa ta gitkis piyaki judeyenepwi.

Awnanaba han: ‘Yis ataybiswa git Uhokri giwn kabay-htiwa henneme yis ka pukuhpin. Yis ikí yitewarimkanit giwn kabayhtiwa henneme ka paduk ta yiti-wgikut. 27Hiyeg amadgayapu inin pet gihiyakemnikis.Pet gitaybikis. Manan giwtyakkis. Ayge nikwe igkiska ik adahan giwtyakkis hiyap ku pariye hiyakemnikiinyerwatnene, iné kawnata ik adahan gitaybikis timapku pariye hiyakemniki inyerwatnene, iné kawnata ikadahan gihiyakemnikis pukuhpin. Ayge nikwe igkis kawages gihiyakemnikis ta numkat adahan nah makni-wgikis.’ ”

Ginapnawa amekene Isaías. 28Nah ikene yinetni ku apiminin kahadbe yis hiyakni ku inakni inetit gidahan Uhokrigamnihra in kuwis awahkiska giminkis hiyeg ku pariyekane judeyenepwima. Igkisme timapni. Igkis ihpin.

29 Pisenwa inakni gawnhan nerras judeyenepwi pese.Igkis piledukewnes kihhawnete ayge.

Pol Msakwa Ayge Roma30 Igme kiyapwiye Pol msekwe ayge kamaxka gipineku

ku pariye ig gisunpan adahan katiwnihka. Ig msakwaayge adahan pikana kamukri. Amun ini ig amapamadiktehiyeg ku pariye danuhpene ta git.

31 Ig kinetihwene gitkis gimin Uhokri gikumadukangimin Kiyapwiye Jesus Cristo. Ig kinetihwene gitkis hiyegakak madikte gibowka. Yuma hiyeg mpitig ayge.

152Uhokri Gannasan

New Testament in Palikúrcopyright © 1982 Wycliffe Bible Translators, Inc.Language: PalikúrTranslation by: Wycliffe Bible TranslatorsContributor: Wycliffe Bible Translators, Inc.

Copyright Information© 1982, Livraría Cristã Unida. All rights reserved.This translation text ismade available to you under the terms of the Creative CommonsLicense: Attribution-Noncommercial-No Derivative Works. (http:// creativecom-mons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/) In addition, you have permission to port the textto different file formats, as long as you do not change any of the text or punctuationof the Bible.Youmay share, copy, distribute, transmit, and extract portions or quotations from thiswork, provided that you include the above copyright information:

You must give Attribution to the work.You do not sell this work for a profit.You do not make any derivative works that change any of the actual words or

punctuation of the Scriptures.Permissions beyond the scope of this license may be available if you contact us withyour request.The New Testamentin Palikúr

© 1982, Wycliffe Bible Translators, Inc. All rightsreserved.This translation is made available to you under the terms of the Creative CommonsAttribution-Noncommercial-No Derivatives license 4.0.Youmay share and redistribute this Bible translation or extracts from it in any format,provided that:

You include the above copyright and source information.You do not sell this work for a profit.You do not change any of the words or punctuation of the Scriptures.

Pictures includedwith Scriptures and other documents on this site are licensed just forusewith those Scriptures and documents. For other uses, please contact the respectivecopyright owners.2015-03-17

153

PDF generated using Haiola and XeLaTeX on 11 Jan 2020 from source files dated 11 Jan2020e4018e63-d5cc-57be-a787-43c649addd6b