VICKSBURG EL GIBRALTAR DE LA CONFEDERACIÓN

Por John V. Quarstein

Everett, William C. (1957): Vicksburg National Military Park, Washington, D. C., U S Government Printing Office.

Field, Ron (2007): American Civil War Fortifications. (3) The Mississippi and River Forts, Nueva York, Osprey Publishing.

Kaufmann, J. E. y Kaufmann, H. W. (2007): Fortress America: The Forts that Defended America, 1600 to the Present, Cambridge, Da Capo Press.

Wheeler, Richard (1991): The Siege of Vicksburg, Nueva York, Harper Perennial.

ULYSSES S. GRANT, LA FORJA DE UN LÍDERPor John Mosier - Loyola University (Nueva Orleans)

Badeau, Adam (1881): Military History of Ulysses S. Grant. Nueva York, Appleton.

Brands, H. W. (2012): The Man Who Saved the Nation: Ulysses Grant in War and Peace. Nueva York, Doubleday.

Cadwallader, Sylvanus (1955): Three Years with Grant. Nueva York, Knopf.

Simpson, Brooks D. (2000): Ulysses S. Grant: Triumph Over Adversity. Boston, Houghton Mifflin.

Young, John Russell (1879): Around the World with General Grant. Nueva York, American News.

EL ROSTRO HUMANO DE LA CAMPAÑA DEVICKSBURG

por Daniel E. Sutherland - Universidad de Arkansas

Ballard, Michael B. (2004): Vicksburg: The Campaign that Opened the Mississippi, Chapel Hill, N.C.

Brady, Lisa M. (2012): War Upon the Land: Military Strategy and the Transformation of Southern Landscapes during the American Civil War, Athens, Ga.

Smith, Timothy B. (2010): Mississippi in the Civil War: The Home Front, Jackson, Miss.

Sutherland, Daniel E. (2009): A Savage Conflict: The Decisive Role of Guerrillas in the American Civil War, Chapel Hill, N.C.

Walker, Peter Franklin (1960): Vicksburg: A People at War, 1860-1865, Chapel Hill, N.C.

DECEPCIONES Y DETERMINACIÓNLOS INTENTOS DE U. S. GRANT DE TOMAR

VICKSBURG, DICIEMBRE DE 1862-ENERO DE 1863por Michael B. Ballard

BIBLIOGRAFÍA

Ballard, Michael B., Vicksburg: The Campaign that Opened the Mississippi, Chapel Hill: University of North Carolina Press, 2004.

________________, U. S. Grant: The Making of a General, 1861-1863, Lanham, MD: Rowman and Littlefield, 2005.

________________, The Civil War in Mississippi: Major Campaigns and Battles, Jackson, MS: University Press of Mississippi, 2011.

________________, Grant at Vicksburg: The General and the Siege, Carbondale, IL: Southern Illinois University Press, 2013.

________________, Pemberton: A Biography, Jackson: University Press of Mississippi, 1991.

Carter, Arthur, The Tarnished Cavalier: Major General Earl Van Dorn, C. S. A., Knoxville, TN: University of Tennessee Press, 1999.

Smith, Timothy, Corinth, 1862: Siege, Battle, Occupation, (Lawrence, KS: University Press of Kansas, 2012.

Winschel, Terrence, “The Battle of Chickasaw Bayou: Sherman’s Winter of Despair,” Blue and Gray Magazine, volume 26, number 3, January 1, 2009.

NOTAS

1 Michael B. Ballard, U. S. Grant: The Making of a General (Lanham, MD: Rowman and Littlefield , 2005), 59-79; Michael B. Ballard, Vicksburg: TheCampaign that Opened the Mississippi, (Chapel Hill, NC: University of North Carolina Press, 2004), 79-80.

2 Ballard, Grant, 81-82.

3 Ibid., 82-88; Ballard, Vicksburg, 101-102.

4 Ballard, Vicksburg, 102-104, 106-111.

5 Ibid., 121-128, 131-132.

6 Ibid., 129-147; Michael B. Ballard, The Civil War in Mississippi: Major Campaigns and Battles (Jackson, MS: University Press of Mississippi, 2011),118-129, The Sherman quote is from George W. Morgan, “The Assault on Chickasaw Bluffs,” in Battles and Leaders of the Civil War, edited byRobert Underwood Johnson, and Clarence Clough Buell, 4 vols. (New York, 1956 reprt.), 466-467.

7 Ballard, Vicksburg, 149-154, 161-162; John Y. Simon, ed., The Papers of Ulysses S. Grant, 32 vols. (Carbondale, IL: Southern Illinois University Press),7:209, 220.

8 Michael B. Ballard, Grant at Vicksburg: The General and the Siege (Carbondale, IL: Southern Illinois University Press, 2013), 91-92.; Ballard,Vicksburg, 157-159, 173-174; Simon, Papers, 7:206, 233-234, 256-257.

LAS BATALLAS POR VICKSBURG (ABRIL-MAYO DE 1863)

por David Martin

GENERAL SOURCES

Bearss, Edwin C. The Vicksburg Campaign. Dayton, OH: Morningside House, 1986. 3 Volumes.

Bearss, Edwin C. and Warren Grabau. The Battle of Jackson, May 14, 1863. Baltimore: Gateway Press, 1981.

Bokros, Dan. The Battle of Raymond: The Untold Turning Point of the American Civil War. 2007.

Grant, Ulysses S. Personal Memoirs of U.S. Grant. New York: Charles L. Webster & Company, 1885. 2 Volumes.

Smith, Timothy B. Champion Hill: Decisive Battle for Vicksburg. New York: Savas Beattie, 2006.

ANNOTATED SOURCES

Arnold, James. R. The Armies of U.S. Grant. New York: Sterling Publishing, 1995. Has a good chapter on the campaign, and presents a good discussionof the nature and characteristics of Grant’s army.

Ballard, Michael B. Pemberton, A Biography. Jackson, MS.: University Press of Mississippi, 1991. A good, brief biography of the Confederate commanderduring the campaign.

Govan, Gilbert E. and James W. Livingood. A Different Valor, The Story of General Joseph E. Johnston, C.S.A. Westport, CT: Greenwood Press, 1956.Covers Joe Johnston’s brief but influential connection with the campaign.

Heat, Chester G. Admiral David Dixon Porter. Annapolis, MD: Naval Institute Press, 1996. A biography of Admiral Porter, covering the naval contributionto the campaign.

Johnson, Robert U. and Clarence C. Buel. Battles and Leaders of the Civil War. New York: The Century Company, 1887 (later reprints available). 4 Vo-lumes. Excellent accounts of the major actions by some of the leading participants on both sides, written in the 1880s. The Vicksburg Campaignis covered in Volume 3.

Macartney, Clarence E. Grant and His Generals. New York: McBride Company, 1953. Includes chapters on Logan, Sherman, McPherson and McCler-nand.

McFeely, William S. Grant: A Biography. New York: W.W. Norton, 1981. One of the better of the many biographies of the Union commander in the cam-paign.

Miers, Earl S. The Web of Victory: Grant at Vicksburg. Westport, CT: Greenwood Press, 1955. A good, readable account of the campaign from theUnion point of view.

War of the Rebellion: A Compilation of the Official Records of the Union and Confederate Armies. Washington, DC: US Government Printing Office,1880-1901. 128 volumes.

Contains battle reports from regimental officers to army commanders, as well as orders of battle, tables of losses, and records of correspondenceon both sides. Material on the Peninsula Campaign is located in Series I, Volume 24.

Woodworth, Steven E. Nothing But Victory: The Army of the Tennessee, 1861-1865. Includes a good account of the campaign, putting it in the overallcontext of the war in the west, from the Union view.

PORT HUDSONpor David Martin

Edmonds, David C. (1984): The Guns of Port Hudson. 2 vols., Lafayette, Luisiana, Acadiana Press.

Hewitt, Lawrence Lee (1987): Port Hudson: Confederate Bastion on the Mississippi. Baton Rouge, Luisiana, Louisiana State University Press.

Irwin, Richard B. (1956): “The Capture of Port Hudson,” en Robert Johnson y Clarence Buel, Battles and Leaders of the Civil War. Nueva York, ThomasYoseloff, 3: 586-599.

CAZAR AL CONEJO EN SU MADRIGUERAEL SITIO DE VICKSBURG

por John V. Quarstein

Ballard, Michael B. (2004): Vicksburg: The Campaign that Opened the Mississippi, Chapel Hill, University of North Carolina Press.

Bearss, Edwin C. (1985): The Campaign for Vicksburg, 3 vols., Dayton, Ohio, Moringside Press.

Esposito, Vincent J. (1959): West Point Atlas of American Wars, Nueva York, Frederick Praeger.

Foote, Shelby (1958): The Civil War: A Narrative. Vol. 2, Fredericksburg to Median, Nueva York, Random House.

Korn, Jerry et al (1985): War on the Mississippi: Grant’s Vicksburg Campaign, Alexandria, Virginia, Time-Life Books.

LA ATERRADORA CRUZADA POR LA SUPERVIVENCIA

CIUDADANOS DE VICKSBURG RECUERDAN SUSEXPERIENCIAS DE LA VIDA BAJO EL ASEDIOpor Terrence J. Winschel - Vicksburg National Military Park

Loughborough, Mary, My Cave Life in Vicksburg (New York, 1864), 196 pgs.

Balfour, Emma, The Diary of Enma Balfour (Private printing, Vicksburg, Mississippi, 1983 edition), 20 pgs.

Walker, Peter Franklin, Vicksburg: A People at War, 1860-1865 (University of North Carolina Press, Chapel Hill, 1960), 235 pgs.

Hoehling, Adolph, Vicksburg: 47 Days of Siege (Prentice-Hall, Englewood Cliffs, New Jersey, 1969), 386 pgs.

Wheeler, Richard, The Siege of Vicksburg (Thomas Y. Crowell, Co., New York, 1978), 257 pgs.

William W. Lord, “A Child at the Siege of Vicksburg,” Harper’s Monthly Magazine, CXVIII (December 1908), 44 pgs.

Diary of Margaret Lord, Manuscript, Library of Congress, Washington.

Mathless, Paul (ed.), Vicksburg (Time-Life Books, Alexandria, Virginia, 1997), 168 pgs.

LAS LEGIONES POLACAS (1797-1807)por Andrzej Ziółkowski

Bellocchi, Ugo (1988): Avanti, avanti, D�browski, Reggio Emilia.

Mikuła, Wojciech S. (1997): Legiony polskie 1797-1806, Varsovia.

Pigeard, Alain (1999): Napoleon et les troupes polonaises 1797-1815, París.

Amilkar Kosiński we Włoszech 1795-1803, Zbiór materyałów do historyi Legionów Polskich we Włoszech, Poznań 1877,

Szymon Askenazy, Napoleon a wojsko polskie w 1813 r., nadbitka,

Szymon Askenazy, Józef Chłopicki, żurnal oficera, ,,Bellona" T. XXIII., z. 1., Warszawa 1926, Szymon Askenazy, Napoleon a Polska, Warszawa 1994,Octave Aubry, Napoleon, Flammarion 1961,

Walery Bagiński, Idzie żołnierz borem lasem, szkice i obrazy z życia wiarusów polskich, Warszawa 1935, Walery Bagiński, Typy wiarusów napole-ońskich, Warszawa 1912,

Szymon Baranowski, Przygody starego żołnierza z dziewiątego pułku Księstwa Warszawskiego, Bruksela 1862,Ugo Bellocchi, Avanti, avanti, Dąbrowski, Reggio Emilia 1988, Jan Benda, O rogatywkach i czapkach ułańskich, ,,Arsenał" Nr 3, 1958,

L. Bernstein, Metody wyszkolenia kawalerii w służbie polowej, Przegląd Kawaleryjski Nr 4. Warszawa 1924,Antoni Białkowski, Pamiętniki starego żołnierza 1808-1814, Warszawa 1903, Georg Bidwell, Ten zły wódz Wellington, Katowice 1975,Robert Bielecki, Szwoleżerowie Gwardii, Warszawa 1996,Robert Bielecki, Andrzej Tyszka, Dał nam przykład Bonaparte - wspomnienia i relacje żołnierzy polskich, Kraków 1984,Christian Blondieau, Aigles et shakos du premier empire, ,,Uniformes" Nr 4, Paryż 1980,

Jan Bobrowicz, Kronika malownicza Napoleona Bonapartego, czyli obrazy bitew i czynów wojennych Bohatera, Lipsk 1841,

E. Bourdeau, Campagnes Modernes, L'Epopee Republicaine 1792-1804, Paryż, Henryk Brandt, Pamiętniki oficera polskiego 1808-1812, Warszawa1904, Marian Brandys, Kozietulski i inni, Warszawa 1967,

Marian Brandys, Kłopoty z panią Walewską, Warszawa 1969, Marian Brandys, Koniec świata szwoleżerów, Warszawa 1972,Stanisław Broeker, Pamiętniki z wojny hiszpańskiej 1808-1814 byłego oficera byłych legionów francuzko- polskich, Warszawa 1877,Emir Bukhari, Angus McBride, Napoleons Dragons and Lancers, Londyn 1997, Emir Bukhari, Chris Warner, Napoleons Marschals, Londyn 1981,

Piotr Cantal, Armia Rewolucyjna, studium o podstawach armii napoleońskiej, Lwów 1919, Jan Chełmiński, A. Malibran, L'Armee du Duche de Varsovie,Paryż 1913,

Jan Dezydery Chłapowski, Pamiętniki - cz. 1. wojny napoleońskie 1806-1813, Poznań 1899, Jan Dezydery Chłapowski, Szlakiem Legionów, Warszawa1903,

Jan Chłopicki, Pamiętnik z czasów kampanii Napoleona, Wilno 1849,Aleksander Czerwiński, Tony Keniston, Jaka to bitwa - polski pułk w bitwie pod Kulm, ,,Art. & Business", Warszawa 1993,

Jarosław Czubaty, Wodzowie i politycy, generalicja polska lat 1806-1815, Warszawa 1993,

Wanda Dalecka, Legjony Polskie Dąbrowskiego we Włoszech i Hiszpanii walczące, Warszawa 1918,Jan H. Dąbrowski, Pamiętnik czynności wojskowych generała dywizji, od bitwy pod Lipskiem 1813 roku, skreślony przez naocznego świadka, Poznań

1868,

Guy C. Dempsey, Napoleons Soldoers, the Grande Armee of 1807 as depicted in the painting of the Otto Manuscript, Londyn 1994,

Wacław Denhoff-Czarnocki, Napoleon - rozkazy, Poznań 1922, Wojciech Dobiecki, Pamiętnik o pułku jazdy Legionów, Kraków 1859,Józef Drzewiecki, Pamiętniki spisane przez niego samego 1772-1802, Wilno 1858, Zbigniew Dunin-Wilczyński, Legia Honorowa, Ostrołęka 1997,John R. Elting, Herbert Knotel, Napoleonic Uniforms, Nowy Jork 1984-2000,

Juliusz Falkowski, Obrazy z życia kilku ostatnich pokoleń w Polsce, Poznań 1884, James Filis, Zasady ujeżdżania i jazdy konnej, Warszawa 1930,Zbigniew Fuiński, Polskie militaria na zagranicznych aukcjach, ,,Dawna Broń i Barwa" Nr 10, Katowice 1994,

Zbigniew Fuiński, Uwagi do artykułu Andrzeja Woźnickiego - Kawaleria Legionów polskich w latach 1798 do lutego 1806, ,,Arsenał Poznański" Nr10/94, Poznań 1994,

Liliana et Fred Funcken, L'uniforme et les armes des soldats do premier empire, 1996, Wacław Gąsiorowski, Pamiętniki wojskowe Józefa Grabowskiego,Warszawa 1905, Bronisław Gembarzewski, Kopia a lanca, Warszawa 1921,

Bronisław Gembarzewski, Żołnierz Polski - ubiór, uzbrojenie i oporządzenie od 1797 do 1814 r., Warszawa 1963,Stanisław Gepner, Czaprak kawaleryjski, ,,Przegląd Kawaleryjski", T. IX, Warszawa 1932, Stanisław Gepner, Flankierowanie, Broń i Barwa Nr 2.,

Warszawa 1938,

Xawery Godebski, Pamiętnik oblężenia Mantui, napisał Cyprian Godziemba Godebski, Lwów 1864, Francisco Gonzalez, Retirada de Moore y bataliaanglofrancesa de Cacabelos, Cacabelos (Leon) 2002, Jerzy Grobicki, Kawalerzyści polscy na służbie u obcych mocarstw w dobie napoleońskiej1799-1815, ,,Przegląd Kawaleryjski" T. VII, z. 4-5., Warszawa 1930,

Józef Grabowski, Wspomnienia moje wojskowe z kampanii 1812 i 1813 r., C. M. de Gruythner, Zasady taktyki, Warszawa 1935,

Michael G. Head, French Napoleonic Lancer Regiments, Londyn 1971,

Historia 1-go potem 9-go pułku Wielkiego Księstwa warszawskiego napisana przez Kozłowskiego kapitana grenadyerów tegoż pułku, a późniejkapitana inwalidów, Poznań-Kraków 1887,

Historyia Napoleona I. Cesarza Francuzów i Króla Włoch, aż do roku 1807, Warszawa-Lipsk 1809,

L'Infanterie Napoleonienne 1791-1815, Infanterie de ligne et infanterie legere de Napoleon, ,,Tradition Magazine" Nr 19,

Philip Haythornthwaite, Michael Chappell, Uniforms of the Retreat from Moscow 1812, Norfolk 1976,

Instrukcya dla Kommendantów Kolumn Ruchomych czyli Partyzantów oraz Przepisy w czasie marszu i rozprawy z nieprzyiacielem, Warszawa 1831,

Michał Karpowicz, Mirosław Filipiak, Elita jazdy polskiej, Warszawa 1995,

Stanisław Karwowski, Pamiętniki Franciszka z Błociszewa Gajewskiego, pułkownika wojsk polskich 1802-1831, Poznań 1912 (?),

Jakub Filip Kierzkowski, Pamiętniki kapitana wojska francuzkiego, Warszawa 1903, Stanisław Kirkor, Polscy donotariusze Napoleona, Londyn 1974,Stanisław Kirkor, Legia Nadwiślańska, Londyn 1981,Stanisław Kirkor, Polacy w niewoli angielskiej w latach 1803-1814, Kraków 1981, Aleksander Kociszewski, Pieśnią i szablą, Warszawa 1982,Klemens Kołaczkowski, Henryk Dąbrowski, twórca legionów polskich we Włoszech 1755-1818, Kraków 1901,Jan Kornatowicz, Generał Rymkiewicz, Poznań 1930,

Andrzej Kosim, Telesfor Kostanecki 1772-1813, ,,Mars" Nr 1, Warszawa 1993, Andrzej Kosim, Antoni Pruszak 1783-1867, ,,Mars" Nr 2, Warszawa 1994,

Władysław M. Kozłowski, Zarys historyi powstania Legii Naddunajskiej, Przegląd Historyczny, T. VII., Warszawa 1908,J. Kraszewski, Pamiętniki wojenne, Drezno 1871,Alexander Kraushar, Wspomnienia ułana [NN} pułku pierwszego Legii Nadwiślańskiej w kampanii lat 1807-1814, Warszawa 1908,Hieronim Kroczyński, Wojsko Polskie w 1807 r., Warszawa 1990,

Adam Królikiewicz, Jeździec i koń w terenie i w skoku, metody przygotowania i zaprawy, Warszawa 1936,

Księga Jazdy Polskiej, zbiorowe, Warszawa 1938,Marian Kujawski, Bitwa pod Maidą, ,,Bellona", z. IV, Londyn 1960,Marian Kujawski, O formacjach liniowych w armii Napoleona, Londyn 1962,

Marian Kujawski, Bój pod Fuengirollą 14-15.X.1810 r., Bellona, z. III/IV, Londyn 1962,

Marian Kujawski, O formacjach liniowych w armii Napoleona - kawaleria i artyleria, materiały sesji naukowej PTNO,

Marian Kukiel, Dzieje oręża polskiego w epoce napoleońskiej 1795-1815, Poznań 1912, Marian Kukiel, Zarys historii wojskowości w Polsce, Kraków1929,

Marian Kukiel, Wojna 1812 roku, Kraków 1937,

La batalla de Talavera 28 julio 1809, dokumento XVII Congreso Internacional de Ciencias Históricac, Historica Militar, Madrid 1990,

Stanisław Ledóchowski, Nieznane formacje i mundury wojska polskiego na ziemi włoskiej 1796-1808,

,,Muzealnictwo Wojskowe", T. 2., Warszawa 1964,

Sławomir Leśniewski, Marengo 1800, Warszawa 1990,Karol Linder, O Mundurze Legionów, ,,Muzealnictwo Wojskowe" T. 2., Warszawa 1964, Luis Lumet, Napoleon I, empereur des Francais, Paryż 1909,

Roger Łubieński, Generał Tomasz pomian hrabia Łubieński, Warszawa 1899, Ernest Łuniński, Napoleon, Legiony i Księstwo Warszawskie, Warszawa1911, Archibald G. Macdonell, Napoleon i jego marszałkowie, Londyn 1992, Tomasz Malarski, Waterloo 1815, Warszawa 1984,

Mała Woyna, czyli o użyciu wszystkich trzech broni w małey woynie, przez byłego officera Woysk Polskich, Warszawa 1828,Wojciech S. Mikuła, Legiony polskie 1797-1806, WIH, Warszawa 1997, Ludwik Miłkowski, Pamiętniki z ośmnastego wieku, Poznań 1864,

Ludwik Miłkowski, Jenerała Henryka Dąbrowskiego pamiętnik wojskowy Legionów polskich we Włoszech, poparty notami wyjaśniającymi, Poznań1864,

Jan Minkiewicz, Umundurowanie pułku lansjerów Legii Polsko-Włoskiej w roku 1807, ,,Dawna Broń i Barwa", z. 2., Warszawa 1986,

Jan Minkiewicz, Ułani Nadwiślańscy na Śląsku, ,,Wojskowy Przegląd Historyczny" Nr 2, Warszawa 1958, Franciszek Młokosiewicz, Wspomnienie zwojny hiszpańskiej roku 1810, nadbitka 1842,

Henryk Mościcki, Ludzie wolni są braćmi, obrazy, dokumenty, wspomnienia, Kraków 1947,Józef Mroziński, Saragossa, ,,Pamiętnik Warszawski", T. XIII, 1819, dzieła wszystkie, T. II, Wrocław 1887, Kazimierz Niedzielski, Polacy pod sztandarami

obcemi, Warszawa 1910,

Julian Ursyn Niemcewicz, Pamiętniki 1804-1807, Lwów 1883, Julian Ursyn Niemcewicz, Pamiętniki 1809-1820, Poznań 1871,

Aleksander Nowacki, Bitwa pod Albuherą 16 maja 1811r., ,,Studia i Materiały do Historii Wojskowości", T. 13. cz. 1., Warszawa 1967,Artur Oppman, Na San-Domingo, obrazy i wspomnienia, Warszawa 1917,

O organizacyi wojska przez byłego oficera polskiego, Paryż 1843,

Jan Pachoński, Początki Pułku Jazdy Legionowej, ,,Przegląd Historyczno-Wojskowy", T. III., Warszawa 1930,Jan Pachoński, Ułani polscy pod Hohenlinden, ,,Przegląd Historyczno-Wojskowy", T. 1, Warszawa 1931, Jan Pachoński, Castel Franco 24. XI. 1805,

Przegląd Historyczno-Wojskowy, T. VI., z. 2, Warszawa 1933, Jan Pachoński, Wojna francusko-neapolitańska i udział w niej Legionów Polskich,Kraków 1947,

Jan Pachoński, Legiony 1796-1807 w świetle najnowszych badań, Warszawa 1958,Jan Pachoński, Polacy w Abruzzach, Apulii i Kalabrii w 1806 r., ,,Studia i Materiały do Historii Wojsko- wości", T. IX., cz. II., Warszawa 1963,Jan Pachoński, Początki polskiej artylerii konnej, ,,Studia i Materiały do Historii Wojskowości", T. X, cz. I, Warszawa 1964,Jan Pachoński, Polska sztuka wojenna w latach 1795-1807, ,,Myśl Wojskowa" Nr 8, Warszawa 1965, Jan Pachoński, Józef Grabiński, Kraków 1975,Jan Pachoński, Legiony Polskie, prawda i legenda 1794-1807, Warszawa 1969-1979, Jan Pachoński, Generał Jan Henryk Dąbrowski 1755-1818, Wars-

zawa 1981,

Jan Pachoński, Generał Franciszek Paszkowski, Warszawa 1982,

Jan Pachoński, Legiony Polskie w walce z powstańcami rzymskimi w 1798 r., Kraków 1989,

Pamiętnik Michała Ogińskiego o Polsce i Polakach od roku 1788 aż do końca roku 1815, Poznań 1871,

Pamiętnik Henryka Dębińskiego, Generała Wojsk Polskich, Warszawa, Pamiętniki Filipa Pawła de Segura adiutanta Napoleona, Warszawa 1967, Pa-miętniki sierżanta Bourgogne'a, Warszawa 1889,

Michel Petard, Uniforms de l'armee francaise do Fontenoy a Waterloo, Paryż 1995,

Alain Pigeard, Napoleon et les troupes polonaises 1797-1815, Paryż 1999, John Pimlot, The guinnes history of the Britisch Army, Enfield 1993,

Otto von Pivka, Michael Roffe, Napoleon's Polish Troops, Londyn 1974,

Otto von Pivka, Michael Roffe, Spanish armies of the napoleonic wars, Londyn 1975, Otto von Pivka, Mike Chapelli, Napoleons, Italien and Neapolitantrops, Londyn 1979, Otto von Pivka, Armes of 1812, Cambridge 1997,

Polska w 1811 i 1813 roku, pamiętniki francuzkiego dyplomaty, Kraków 1862,Przepis frontowey służby dla Jazdy wydany z rozkazu Jego Cesarsko-Królewskiey Mości, Warszawa 1818, Przepisy ubiorów dla Woysk i Adminis-

tracyyów Wojennych Xięstwa Warszawskiego, Warszawa 1810, Stefan Przewalski, Bitwa pod Epillą 24 czerwca 1808 r., ,,Studia i Materiały doHistorii Wojskowości", T. XIII. Cz. 1., Warszawa 1967,

W. J. Rawkins, The Polisch Army 1807-1814, Norwich 1980,

Regulamen Exercerunku dla Brygad Kawaleryi Narodowey y Pułków Przedniey Sreaży Woyska Oboyga Narodów, Warszawa 1786,Aleksander Rembowski, Historia Pułku Polskiego Lekkokonnego Gwardii Napoleona I, Notatki History- czne Generała Pierre Dautancourta, Warszawa

1889,

Albert Rigondaud, The lancers of the Vistula in Spain 1808-1812, ,,Tradition" Nr 55, Paul Rittel, Die Deutsche Befreiungskriege 1806-1815, Berlin 1901,

Michał Rostworowski, Materiały do dziejów Komisyi Rządzącej z r. 1807, Kraków 1918, Józef Rudnicki, Pamiętnik od 1806 do 1814, nadbitka 1842,Rys taktyki stosowanej jazdy, tudzież szyki szwadronu, pułku i brygady przez generała Chrzanowskiego, Paryż 1837,

Stanisław Schniir-Pepłowski, Jeszcze Polska nie zginęła!, Dzieje Legionów Polskich, Kraków 1897, Stanisław Schniir-Pepłowski, Pamiętniki JenerałaJózefa Szymanowskiego, Lwów 1898,

Stanisław Schniir-Pepłowski, Legioniści, Lwów 1897,Z. S. Siemaszko, W Hiszpanii na ułańskich śladach, ,,Przegląd Kawalerii i Broni Pancernej", T. XIV., Lon- dyn 1983,Adam Skałkowski, O kokardę Legionów, Lwów 1912,

Adam Skałkowski, Oficerowie polscy stu dni, Warszawa 1915,

Adam Skałkowski, Polacy na San Domingo 1802-1809, Poznań 1921,

Adam Skałkowski, Pamiętnik o Legionach Polskich we Włoszech, Warszawa 1922, Adam Skałkowski, Archiwum Wybickiego, Gdańsk 1948,Jerzy Skowronek, Aleksander Sapieha - z magnackiego gniazda do napoleońskiego wywiadu, Warszawa 1992,

Marcin Smarzewski, Pamiętnik 1809-1831, Wrocław-Warszawa-Kraków 1962, August Sokołowski, Dzieje porozbiorowe Narodu Polskiego, Warszawa1904,

Janusz Staszewski, Wojsko Polskie na Śląsku w dobie napoleońskiej, Katowice 1936,Kajetan Suffczyński, Zawsze oni - obrazy historyczne i obyczajowe z czasów Kościuszki i Legionów, Poznań 1875,

Zygmunt L. Sulima, Polacy w Hiszpanii, Warszawa 1888,

Szkoła żołnierza konnego, z rozkazu Jego Cesarzowiczowskiej Mości Wielkiego Xięcia Konstantyna dla Jazdy Polskiey wydana, Warszawa 1815,Józef Szymanowski, Pamiętniki Jenerała, Lwów 1898,Ader Picard Tajan, Armes, Souvenirs Historiques, Paryż 1985, Kazimierz Tański, Piętnaście lat w Legionach, Warszawa 1905,Jerzy Teodorczyk, O genezie mundurów wielobarwnych XVIII w., ,,Muzealnictwo Wojskowe" T. 3., War- szawa 1985,

Józef Tyszkiewicz, Histoire du 17me Regt. de Cavalerie Polonaise 1812-1815, Kraków 1904,

Uwagi nad kawaleryią przez generała Warne, w Drukarni Gissnera A. Pinard, Qunai Voltaire 15, Paryż, Dioniza Wawrzykowska-Wierciochowa, MazurekDąbrowskiego, Warszawa 1982,

William Wheeler, Listy szeregowca Wheelera, Warszawa 1988,

Janusz Wielhorski, Lanca, Studia do Dziejów Dawnego Uzbrojenia i Ubioru Wojskowego, cz. VI, Kraków 1974,

Kajetan Wojciechowski, Pamiętniki moje w Hiszpanii, Warszawa 1845,Andrzej Woźnicki, Kawaleria Legionów polskich w latach 1798 do lutego 1806, ,,Arsenał Poznański" Nr 1/94, Poznań 1994,

Andrzej Woźnicki, Armia hiszpańska w epoce napoleońskiej, organizacja i umundurowanie, ,,Arsenał Poznański", z. 16-17, Poznań 1996,

Józef Wybicki, Pamiętniki senatora wojewody Królestwa Polskiego, Lwów 1881,Józef Załuski, Wspomnienia o Pułku Lekkokonnym Polskim Gwadrdyi Napoleona I, Kraków 1865, Roman Załuski, Chłopicki w Hiszpanii, ustęp z rękopisu,

1856,

Andrzej Zaemba, Umundurowanie 114. polskiej półbrygady na San Domingo, Barwa i Broń Nr 12, Londyn 1959,

Andrzej Zaremba, Umundurowanie Legii Nadwiślańskiej, ,,Barwa i Broń" Nr 13, Londyn 1960, Andrzej Zaremba, Umundurowanie Legii Nadwiślańskiej,,,Barwa i Broń" Nr 15, Londyn 1963, Leon Zieleniewski, Dekada - pismo Legionów Polskich w 1799 r., Warszawa 1938,

Józef Żuraw, Kościuszko i Napoleon, Militaria Nr 6, Warszawa 1996,Z. Żurawski, Ruchliwość jako cecha kawalerii współczesnej, ,,Przegląd Kawaleryjski" Nr 1, Warszawa 1924.