Zoetermeer28 April 2011

The long term industrial real estate Partner in the logistic heart of Western and Central Europe

WDP, actief sinds meer dan 35 jaar …

• Investeerder in logistiek en semi-industrieel vastgoed Door verhuring van :

- Bestaande magazijnen

- Nieuwbouw en verbouwingen

Door “sale- and rent back” operaties Door aankoop van bestaande panden

• Lange termijn partnerships

… with sustainable features !zoals zonnepanelen (14MWp), BREEAM, …

Een sterke partner

• Sterke speler in NL, marktleider in B

• 1,3 mio m² magazijnen in portefeuille

• Portefeuille in NL: 200 mio EUR

» 14 locaties

• NYSE-Euronext genoteerd (marktkapitalisatie : 500 mio EUR)

• Investeringscapaciteit: > 250 mio EUR

On West- en Centraal-Europa

Belgium67,7%

Frankrijk9,3%

Nederland16,3%

Tsjechie3,5% Roemenie

3,2%

•Waarde: EUR 602m•950,000m²

Belgie

•Waarde: EUR 80m•130,000m²

Frankrijk

•Waarde: EUR 200m•335.000m²

Nederland

•Waarde: EUR 24m•39,000m²

Tsjechie

•Waarde: EUR 23m•929,000m² (landbank)•12.000 m2 (buildings)

Roemenie

WDP meets BREEAM

• Voortrekkersrol mbt duurzaamheid, o.a. : Duurzame gebouwen :

– 1999 : kwikdamplampen T-8 -verlichting– 2002 : binnendozen sandwichpanelen– 2004 : minerale wol dakisolatie PIR– 2005 : eerste verbruiksmonitoring op afstand– 2007 : T-8 –verlichting T-5 –verlichting– 2008 : start PV-investeringsprojecten– 2009 : electronisch gestuurde lavabokranen en urinoirs, recuperatie van regenwater– 2010 : eerste BREEAM-NL certificaten– 2011 : LED-verlichting– ….

Bewustwording bij klanten :– Besparingen op energiefactuur– Imago

• Strategisch investeringsplan: CO2-neutrale portefeuil le tegen 2012

Drijfveren voor BREEAM implementatie

BREEAM rating

Wat is haalbaar?

“GOOD” = huidige WDP-standaard

“VERY GOOD” = WDP-standaard + extra inspanningen

“EXCELLENT” = afhankelijk van omgevingsfactoren zoals bvb. locatiekeuze, herontwikkeling brownfields, afstand tot openbaarvervoer, etc.

“OUTSTANDING” = momenteel niet rendabel

WDP’s BREEAM projecten

Tilburg

• Eerste BREEAM gecertifieerd gebouw op het West-Europese vasteland mbt logistiekvastgoed

• 17.000 m² middelencentrumretourencentrum voor Kuehne + Nagel AH

• Behaalde “GOOD” – score: 46,35%

WDP’s BREEAM projecten

Tilburg

• Bijzonderheden, o.a :

EPC 15% beter dan eisen bouwbesluit Dockhuizen minimaliseren warmteverlies en

luchtinfiltratie Waterlekdetectiesystemen Herontwikkeling van vervuilde site

WDP’s BREEAM projecten

Wijchen

• Eerste gecertifieerde “VERY GOOD” op West-Europese vasteland voor logistiekvastgoed

• 14.000 m² VAL-gebouw voor Ter Beke

• Behaalde “VERY GOOD” – score: 57.33%

WDP’s BREEAM projecten

Wijchen

• Bijzonderheden:

EPC 13% beter dan eisen Bouwbesluit Energie efficiënte en milieuvriendelijke koelinstallatie Recuperatie van restwarmte voor vloerverwarming. Zonneboiler voor productie van warm water Waterlekdetectiesystemen Energiezuinige lift Robuust ontwerpen Zonnewering Waterdoordringbare parking uitgerust met olieafscheiders Bevordering van de site ecologie Korte bouwtijd (8 maanden)

Financiële aspecten

• Exponentiële kostenstijging• Range

Extra kost: 100.000 €

WDP’s BREEAM projecten

Vb.: WijchenKostenoverzicht BREEAM “VERY GOOD”

Assessor & certificaat 25.000 €

Studies 35.000 €

Testen & prestatieborging 15.000 €

Gebouwinvesteringen 175.000 €

Uren expert + copies 30.000 €

TOTAAL 280.000 €

Return on investment

• Huidige situatie voor WDP: “GOOD”-score heeft geenhuurconsequenties impact

• R.O.I. door: Waardestijging panden

Verbeterde concurrentiepositie

Verhoogde herverhuurbaarheid

Marketingwaarde voor WDP en huurder

Return on investment

•Verwachtingen: Verwachte markthuur niet-duurzame gebouwen daalt

Verwachte markthuur duurzame gebouwen blijft gelijk of neemt toeCfr. Recente studie m.b.t. kantorenmarkt*: huurprijs stijgt met 6% t.o.v. niet duurzamepanden

Bijdrage van de huurder in de investering

Langere huurtermijnen

* Bron: Nils Kok en Maarten Jennen (2011). “De waarde van energiezuinigheid en bereikbaarheid. Een analyse van de Nederlandse kantorenmarkt”

Moeilijkheden voor implementatie BREEAM in logistiek vastgoed

• Kantoorruimten zijn “ondergeschikt” Weinig personeel

Kleine oppervlakte tov magazijn

• Korte doorlooptijd 0,5 jaar bouwen + 0,5 jaar voorbereiding

Afschaffing van “voorlopig certificaat” voor semi-industriële gebouwen ?

• Geen BREEAM voor oppervlakten < 5.000 m² Te hoge instapkosten

Aandachtspunten

• Opdrachtgever/Bouwheer, klant, architect en aannemermoeten bereid zijn mee te stappen in het BREEAM verhaal Impact op Ontwerp (geselecteerde criteria, Integreren van conclusies

studies), Lastenboeken, Aannemingsovereenkomst (bv. : boete

bij missen BREEAM punt), Werfmanagement, Commissioning, …

Tijdig starten met voorbereidingen en procedures

The dream…

Chatterly Valley (UK) – GAZELEY (www.gparkblueplanet.com)

• BREEAM “OUTSTANDING”

Vloerverwarming gevoed door on-site biomassainstallatie

Natuurlijke ventilatie 15% lichtstraten Recuperatie van regenwater Luchtdichtheid en thermische efficiëntie 25% beter

dan regelgeving Zonneboiler, PV installatie Electro-kinetische platen Herontwikkelde ‘brownfield’

• Jaarlijkse kostenbesparing : £300.000

Vragen?