webdosya.csb.gov.tr · web viewesmf'yi hem türkçe hem de İngilizce olarak geliştirmek ve...
TRANSCRIPT
TÜRKİYE
KAMU BİNALARINDA ENERJİ VERİMLİLİĞİ PROJESİ (P162762)
ÇEVRESEL VE SOSYAL YÖNETİM ÇERÇEVESİ
ÇSYÇ
NİHAİ DOKÜMAN
HAZİRAN 2019
1
KISALTMALAR
Banka Dünya Bankası
BP Banka Prosedürü
CTF Temiz Teknoloji Fonu
Ç&S Çevresel ve Sosyal
ÇED Çevresel Etki Değerlendirme
ÇŞB Çevre ve Şehircilik Bakanlığı
ÇSYÇ Çevresel ve Sosyal Yönetim Çerçevesi
ÇSYP Çevresel ve Sosyal Yönetim Planı
DB Dünya Bankası
ETKB Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı
FY Finansal Yönetim
İ&D İzleme ve Değerlendirme
ŞÇM Şikayet Çözüm Mekanizması
KA Kredi Anlaşması
OP Operasyonel Politika
POK Proje Operasyonel Kılavuzu
PUB Proje Uygulama Birimi
YİGM Yapı İşleri Genel Müdürlüğü
TC Türkiye Cumhuriyeti
2
İÇİNDEKİLER1. Giriş.......................................................................................................................................2. Dünya Bankası Koruma Önlemleri Politikalarına Uygunluk....................................3. Çevresel Ve Sosyal Yönetim Planı (ÇSYP) Hazırlanmasına Yönelik Kılavuz.......................................................................................................................................4. Saha Alternatifleri............................................................................................................5. Çevresel Ve Sosyal İzleme Ve İhtilaf Çözüm Mekanizması...................................6. Kurumsal Uygulama Ve Sorumluluklar......................................................................7. Takvim................................................................................................................................8. Kamuoyu İstişaresi.........................................................................................................
Tablo ListesiTablo 1: Görev ve Sorumluluklar........................................................................................21Tablo 2: Raporlama Koşullarının Özeti..............................................................................23
Şekil ListesiŞekil 1: Yapı İşleri Genel Müdürlüğü Organizasyon Şeması............................................19Şekil 2: PUB Organizasyon Şeması..................................................................................19
EklerEk 1: ÇSYP Alt-Proje Kontrol Listesi..................................................................................26Ek 2: İhtilaf Formu Örneği..................................................................................................27Ek 3: Şikayet Kapanış Formu Örneği.................................................................................34Ek 4: Bilgilendirme Toplantısı Katılımcı Listesi…………....................................................35
3
1. GİRİŞEnerji verimliliği ve iklim olaylarına karşı dayanıklılığın sağlanması, Dünya Bankası’nın (DB) yoksulluğu azaltmak ve refahın paylaşılmasını sağlamak olarak belirlenen ikiz hedeflerine katkıda bulunmaktadır. Yüksek enerji tüketimi, zorluklarla edinilmiş olan kalkınma kazanımlarını ortadan kaldırarak potansiyel olarak hasar görebilir grupların yoksulluk içerisinde çakılıp kalmasına yol açabilir. Bu nedenle, dayanıklılığa katkıda bulunan faaliyetler doğrudan sürdürülebilir kalkınma ile bağlantılıdır ve en fakirlerin yoksulluk döngüsünden kaçmalarını sağlar.
Önerilen proje, DB’nin Türkiye’ye yönelik devam etmekte olan ve üç temel direk (i) büyüme, (ii) kapsama ve (iii) sürdürülebilirlik üzerine kurulu Ülke İşbirliği Çerçevesi (2017-2021) ile uyumludur. Proje sürdürülebilirlik bölümü ile tamamen bağlantılıdır. Ülke Ortaklığı Çerçevesi (CPF) ile Mücadele Edilen Altyapı Varlıklarının ve Doğal Sermayenin Artan Sürdürülebilirliği - Hedef 9, Dünya Bankası tarafından finanse edilen enerji sektörü projeleri ve ayrıca yıllık sera gazı (GHG) emisyon azaltımları yoluyla elde edilen kümülatif enerji tasarruflarını içermektedir. Ayrıca proje, Türkiye’nin enerjide dışa bağımsızlığını arttırmaya yardımcı olmayı amaçlayan CPF'nin Hedef 7 ve sürdürülebilir ve esnek şehirleri destekleyen Hedef 8 kapsamında hizmet verecektir. Son olarak, Proje aynı zamanda 2012-2023 yıllarını kapsayan Enerji Verimliliği Stratejik Planı ile de uyumludur. Strateji Belgesinin stratejik amacı, enerji verimli binaların enerji taleplerini ve karbon emisyonlarını azaltmak ve yenilenebilir enerji kaynaklarını kullanarak sürdürülebilir çevre dostu binaları teşvik etmektir. Proje aynı zamanda Türkiye'nin 2014-2018 Hükümeti'nin 10. Kalkınma Planı (DP) ile de uyumludur. Türkiye'nin 10. Kalkınma Planında, son kullanıcıya sürekli, nitelikli, güvenli, asgari maliyetle enerji tedarik etmenin temel hedeflerine ve enerji arzındaki kaynak çeşitlendirmesine; Türkiye'nin 10. Kalkınma Planında, son kullanıcıya sürekli, nitelikli, güvenli, asgari maliyetle enerji tedarik etmenin temel hedeflerine ve enerji arzında kaynak çeşitlendirmesine değinildiği belirtilmektedir. Temel amaç, yerli ve yenilenebilir enerji kaynaklarını mümkün olduğunca kullanan, elektrik üretiminde nükleer teknolojinin kullanılmasını öngören, ekonominin enerji yoğunluğunun azaltılmasını destekleyen, enerjinin israfını ve çevresel etkilerini en aza indiren, ülkenin uluslararası enerji ticaretindeki stratejik konumunu güçlendiren, rekabetçi bir enerji sistemine ulaşmaktır.
Ayrıca Enerji Verimliliği Stratejisinin etkin bir şekilde uygulanacağı ve tüm sektörlerde enerjinin verimli kullanılması sağlanacağı belirtilmiştir. Onuncu Kalkınma Planı, Enerji Verimliliği Geliştirme Programı Eylem Planı kapsamında “Binalarda Enerji Verimliliğinin Arttırılması” amacıyla binalarda enerji verimliliğini artırmak için finansman mekanizmaları geliştirmek ve yasal çerçeveyi iyileştirmek için gereken eylemleri tanımlamaktadır. Proje aynı zamanda 2018-2022 dönemi için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Stratejik Planı ile uyumludur. Enerji verimliliği-iklime duyarlı yerleşim / planlama stratejilerinin belirlenmesi ve kamu ve özel sektör binalarında enerji verimliliğini artırmak için önlemler alınması hedefleri vardır.
Proje, kamu binalarının tasarım ve inşaatının dış kaynak kullanımı ve yönetimi için geniş teknik kapasiteye sahip olan Çevre ve Şehircilik Bakanlığı (ÇŞB) Yapı İşleri Genel Müdürlüğü (YİGM) tarafından yürütülecektir. Proje için kurulacak ve teklif edilen Projenin genel uygulamasından, yönetiminden ve koordinasyonundan YİGM'nün Proje Uygulama Birimi (PUB) sorumlu olacaktır.
Proje genel hedefi, merkezi hükümet binalarında enerji kullanımını azaltmak ve ulusal bir programı desteklemek için uygun sürdürülebilir finansman ve kurumsal mekanizmalar geliştirmek ve ölçeklendirmek için bir geçiş planı geliştirmektir.
Kamu Binalarında Enerji Verimliliği (EEPB) Projesi ile kamu binalarının enerji verimli bir şekilde yenilenmesi, kamu binalarında enerji tasarrufunu sağlayacaktır. Önerilen projeler, en yüksek enerji tüketimine sahip kamu binalarını yenilemeyi amaçladığı için, doğrudan yararlanıcılar; yatırımlardan kaynaklanan bütçe tasarrufu, merkezi hükümet binaları için bütçe kısıtlarının çözülmesi ve CO2
4
tasarruflarındaki düşüşler nedeniyle kamu sektörü ve aynı zamanda kamu binalarının kullanıcıları (idari personel ve ziyaretçiler) ve toplum olacaktır.
EEPB Projesi, yaklaşık 300-500 kamu binasının yenilenmesini sağlayacak ve yılda 1000 kamu çalışanına ve 5000 vatandaşa ulaşacaktır. Proje, sadece kamu binalarının enerji tüketimini azaltmakla kalmayacak, aynı zamanda kamuya açık toplumları hedef alan bir dizi iletişim aracının toplum içinde bilinçlendirilmesini ve geliştirilmesini kolaylaştıracak. Yenilenmiş dirençli ve modern tesisler, aynı zamanda sağlıklı ve verimli çalışma üzerinde olumlu etkisi olan daha yüksek konfor koşullarına da katkıda bulunacaktır.
Proje yatırımları öncelikle yüksek enerji tüketimi ve daha kısa geri ödeme süreleri olan kamu binalarına odaklanacaktır.
Önerilen proje iki bileşenle gerçekleştirilecektir: (i) merkezi hükümet binalarında enerji verimliliği yatırımları; ve (ii) teknik yardım ve proje uygulama desteği.
Bileşen 1: Merkezi hükümet binalarındaki enerji verimliliği yatırımları
Bu bileşen altında, ÇŞB, merkezi hükümet ve merkezi hükümet bağlı binaların yenilenmesini destekleyecektir (örneğin, okullar ve hastaneler gibi merkezi bakanlıklar altındaki kamu binaları). Bu gibi alt projelerin, kamu binalarında enerji verimliliği için ulusal düzeyde bir program geliştirmenin temelini oluşturacak, gösterilebilir enerji maliyet tasarrufu ve sosyal ortak faydalar üretmesi beklenmektedir. Uygun binalara ait veri tabanı bulunmamakla birlikte, IBRD / GEF KOBİ Enerji Verimliliği Projesi kapsamında desteklenen daha önceki bir ETKB çalışmasına göre Türkiye'de yaklaşık 175.000 kamu binası olduğu tahmin edilmektedir. Bunların en az% 5'inin merkezi hükümet veya bağlı binalar olduğu varsayılırsa; bu, en az 1.8 milyar ABD doları yatırım gerektirecektir. Projenin, bina büyüklüğüne ve alınan önlemlere bağlı olarak 300-500 binayı yenileyebileceği tahmin edilmektedir. Yüksek enerji tüketimi olan inşaat alanı büyük olan binalar odaklanılacaktır.
Bileşen 1a. Merkezi hükümet binalarında geleneksel enerji verimliliği yatırımları: ÇŞB, enerji verimliliği performansını artırmak için uygun binaları yenileyecektir. Bu alt bileşeni uygulamak için, ÇŞB binaları seçecek, ayrıntılı enerji denetimlerinin yapılması, mekanik ve elektrik tesisat projeleri ile teknik şartnameler / keşif ve yaklaşık maliyetlerinin hazırlanması, inşaatların denetiminin yapılması ve bina enerji kimlik belgesinin verilmesi için danışmanlar kiralayacak, ayrıca bina enerji verimliliği yenileme inşaatlarının yapımı, izleme ve raporlamaları için firmalar tedarik edecektir. Bu bileşen altındaki CTF fonları, önemli miktarda enerji tasarrufu sağlayan daha derin tadilatlarla ilgili maliyetleri kapsayacak şekilde sınırlandırılacaktır. Bu tür yatırımlar için ana yatırım IBRD kredisinden finanse edilecek ve CTF imtiyazlı kredisi yalnızca ilave ek yatırımları kapsayacaktır.
Bileşen 1b. Enerji hizmeti şirketi yatırımları: Bu bileşen altında, ÇŞB uygun binaları enerji performans sözleşmeleri kullanarak yenileyecektir. Geleneksel enerji etüdü-tasarım/inşaat sözleşmelerinden farklı olarak, bunlar, doğrulanmış enerji tasarrufuna dayalı bazı ödemelerin, enerji tasarrufuna dayalı bir tasarım-inşaat sözleşmesinin ardından bir ilk denetimi içerir. ESCO sözleşmeleriyle ilgili yüksek risk ve belirsizlikleri gidermek için, ilk 10 milyon ABD Doları değerindeki enerji performans sözleşmeleri (ESCO sözleşmeleri) CTF imtiyazlı kredisi ile finanse edilecek ve model yeterince test edilip geliştirildikten sonra kalan ESCO sözleşmesi IBRD kredisi ile finanse edilecek ve büyütülecektir.
Bileşen 1c. Pilot yaklaşık sıfır enerjili binaları (nZEB): Bu bileşen altında, ÇŞB, Türkiye’deki farklı iklim bölgelerinde yer alan 5-10 adet yüksek gösterime sahip kamu binasının nZEB konsepti ile entegre
5
tasarım ve yapım teknikleri (örneğin, pasif tasarımlar, soğuk / yeşil çatılar, su geri dönüşümü / hasatı, gelişmiş kontroller) ve daha yeni teknolojiler (örneğin, binaya entegre solar PV, yoğuşmalı kazanlar) ile yenilenmesi önerilmektedir. Bu teknolojiler ve yaklaşımlar, Proje'nin ilerleyen yıllarında ve daha büyük ulusal programda Bileşen 1a'nın temel önlemleri olarak alınabilecek olası önlemler için değerlendirilecektir.
Bileşen 2. Teknik yardım ve uygulama desteği (3.8 milyon ABD Doları CTF hibesi, bağışçılardan 3-5 milyon ABD doları, ÇŞB ve ETKB'den 3-5 milyon ABD Doları ayni katkı).
Enerji Verimliliği Kanunu ve çeşitli yönetmelikler, Türkiye'de kamu sektöründe enerji verimliliği açısından güçlü bir temel sağlarken, ikincil mevzuatı iyileştirmek ve proje uygulamasına gerekli destek ile sürdürülebilirliğini sağlamak için ek çaba sarf edilmesi gerekmektedir. Bu bileşen hem ÇŞB hem de ETKB tarafından yönetilecek olan çeşitli teknik yardım faaliyetlerini destekleyecektir.
Bileşen 2(a): ÇŞB' için aşağıdaki gösterge niteliğindeki TA faaliyetleri tartışılmıştır: (i) iletişim ve destek faaliyetleri, enerji etüdlerinin gözden geçirilmeleri, enerji tasarruflarının izlenmesi (alt projelerin ilk yılı), izleme yazılımı vb. dahil olmak üzere başlangıçtaki alt projeler için proje geliştirme maliyetleri; (ii) erken alt projelerin değerlendirmelerini desteklemek, yatırım maliyetlerini belgelemek için vaka çalışmaları geliştirmek, uygulanan önlemler, gerçek enerji tasarrufları ve çıkarılan derslerin değerlendirilmesini desteklemek; (iii) tasarım / inşaat firmaları, enerji yöneticileri, ÇŞB personeli, Enerji Verimliliği alanındaki kadınlar, bina yöneticileri için operasyonlar ve bakımlar, erken deneyimler ve tanıtım alt projelerine dayanarak yenileme çalışmaları için kapsamlı eğitim programı; ve (iv) teknik ve güvenirlik / koruma kapasiteleri dahil olmak üzere program yönetimini desteklemek.
Bileşen 2(b): ETKB için, yönetimi altında gerçekleştirilebilecek faaliyetler aşağıdakileri içerir: (a) eğitim, düzenleyici destek ve prosedür ve şablonların geliştirilmesi yoluyla ESCO pazarının geliştirilmesi için kapasite geliştirme (örneğin, denetimler, İ&D planları, tahkim mekanizmaları); (b) ÇŞB tarafından gerçekleştirilecek alt proje sonuçları, dersler ve yeni teknolojilere sahip alt projeler hakkında deneyimler konusunda Enerji Verimliliği Danışmanlık enerji denetim şirketlerine eğitim verilmesi; (c) bütçe tasarruflarının muhafaza edilmesi ve kamu binalarının yenilenmesi için dış finansman sağlanması için bütçe kurallarının gözden geçirilmesi; (d) merkezi ve belediye binalarıyla kullanım için Türk Hukukuna uygun enerji hizmeti anlaşmaları gibi uygun finansman anlaşmalarının geliştirilmesi; (e) İller Bankası'nın programa 1-2 yıl içerisinde katılması için bir yatırım planı hazırlamak; (f) ESCO alt projelerinin başındaki örnek olay incelemelerinin geliştirilmesi; (g) enerji verimli ekipman ve hizmetlerle (örneğin ESCO'lar) ilgili kamu alım kurallarının değerlendirilmesi ve Bileşen 1 kapsamındaki ESCO tedarik derslerine dayanarak uygun tedarik kılavuzlarının geliştirilmesi; (h) sürdürülebilir ve daha ticari finansman mekanizmalarına dayanan, merkezi ve belediye binaları, kamu aydınlatması, su vb. dahil olmak üzere kamu sektöründe Enerji Verimliliği için bir ulusal program planının geliştirilmesi.
6
2. DÜNYA BANKASI KORUMA POLİTİKALARI İLE UYUMLULUK11 Ağustos 1983 tarihli ve 18132 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan ve 29.04.2013 tarihli (6486 sayılı
Kanun) Resmi Gazete'de revize edilen Çevre Kanunu (2872 sayılı), Türkiye'nin çevre mevzuatı ile ilgili
temel çerçevesi olup, bir dizi yönetmelikle desteklenmektedir. Çevre Kanunu'nun 10uncu maddesi,
Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliğinin (ÇED), 25 Kasım 2014 tarihli ve 29186 sayılı Resmi
Gazete (bundan böyle “ÇED Yönetmeliği”) çerçevesini belirlemektedir. Dünya Bankası’nın çevresel ve
sosyal güvence politikaları, borçlu ülkenin ÇED Yönetmeliği ve Dünya Bankası’nın Çevre
Değerlendirmesi için Operasyonel Politikası (OP 4.01) ile entegre bir Çevresel Değerlendirme Çalışması
yapmasını gerektirmektedir.
Proje kapsamında, ÇŞB tarafından işe alınacak tasarım ve denetim danışmanları, uygulayacakları her
bir kamu bina projesi için tam bir Çevresel ve Sosyal Yönetim Planı (ÇSYP) hazırlayacaktır. ÇSYP'ler,
Bölüm 3'te ayrıntılı olarak açıklanan bir ÇSYP kontrol listesi içerecektir. Bu ÇSYP, kamu binalarının her
biri için yapılan iş sözleşmesinin ayrılmaz bir parçası olacaktır.
ÇED Yönetmeliğine göre, kamu binalarının (kamu binaları dahil) yenilenmesi, ÇED Yönetmeliğinin Ek
listelerinde yer almamaktadır. Bu sebeple projenin kapsamı ÇED sürecinden muaf tutulur. Ayrıca, proje
hazırlığı sırasında, tadilat edilecek kamu binalarının kesin listeleri ve yerleri bilinmeyecektir. Bu nedenle,
bu ÇSYÇ , ulusal çevre kanunu ve Dünya Bankası Çevre Değerlendirmesi ile İlgili Operasyonel
Politikalar (OP 4.01) ve Fiziksel Kültürel Kaynaklar (OP 4.11) gerekliliklerini yerine getirmek için projeyi
uygulayan kuruluşa rehberlik etmek üzere hazırlanmıştır.
Önemli etkileri nedeniyle Kategori A kapsamına girme potansiyeli olan projeler (örnek olarak geniş
alanlara sahip, hassas bölgelere yakın projeler) uygun olmayacaktır. Ayrıca, kritik habitatlar üzerinde
olan veya doğal habitatlar üzerinde önemli etkiye sahip olabilecek yeşil alan faaliyetleri de uygun
olmayacaktır. Bu nedenle halihazırda kullanımda olan ve antropojenik faaliyetlerden etkilenen ve / veya
kamu tesisleri için ÇŞB'ye tahsis edilen / tahsis edilen alanlarda yapılacak projeler uygun kabul
edilecektir. Önerilen projeler, uygun görülmesi için arazi alımını ve kamulaştırmayı önlemelidir. Bu proje
kapsamında tetiklenen operasyonel politikalar aşağıda verilmiştir. Tetiklenmeyen OP'leri potansiyel
olarak etkileyebilecek hiçbir faaliyet finansman için uygun olmayacaktır. Bu belgenin temel amacı, proje
yönetimi ekibine, tüm alt projeleri potansiyel sosyal ve çevresel etkileri açısından taramasında, Çevresel
ve Sosyal (Ç&S) yönetim gereksinimlerini tespit etmesinde ve yatırımları önceliklendirmesinde yardımcı
olmaktır.
OP 4.01 Çevresel Değerlendirme:
Türkiye ÇED Yönetmeliği, projeleri çevresel risklere göre Dünya Bankası Çevresel Değerlendirme'ye
benzer şekilde sınıflandırmaktadır. Dünya Bankası Operasyonel Politikaları (OP) / Banka Prosedürleri
(BP) gereklilikleri kapsamında basit inşaat işleri, OP 4.01'yi mevcut ayak izleri üzerindeki yakın proje
7
sınırları içerisinde ortaya çıkacak öngörülen sınırlı çevresel ve sosyal etkiler nedeniyle ve çoğunlukla
geçici olacak bir biçimde tetiklemektedir. OP 4.01'nin bu tetiklemesi, genel Ç&S yönetimi ve “iyi temizlik”
araçlarının hazırlanmasını gerektirir. Önerilen KBEV Projesi, potansiyel geçici, öngörülen ve sınırlı
çevresel etkileri göz önüne alınarak “Kategori B” olarak sınıflandırılmıştır. Projelerden birinin önemli
çevresel ve sosyal etkileri nedeniyle A Kategorisine girmesi durumunda, bu projeler hariç tutulacak ve
uygun bulunmayacaktır.
Proje, Türkiye genelinde merkezi hükümetin kamu binalarının enerji verimli bir şekilde yenilenmesini
destekleyecektir. Yenileme işleri temel inşaat etkilerini içereceğinden, bu ÇSYÇ ÇSYP'lerin
hazırlanmasına yönelik bazı şablonlar içerecektir. Ayrıca, kamu binalarının kültürel varlık olarak tescil
potansiyeli bulunduğundan, her kamu binası ilgili hükümet yazışmaları ile ilgili ayrıntılı olarak
değerlendirilmelidir.
Altyapı projeleri, projeler geliştirme ve işlem öncesi aşamalarındayken başlayan farklı gözden geçirme
seviyelerine tabidir. İşletmeye alındıktan sonra ek düzenlemeler uygulanır. Avrupa Birliği (AB) katılım
sürecinin bir parçası olarak, Türkiye tarafından çeşitli kurumsal ve yasal reformlar yapılmıştır. Bu
reformlar nedeniyle, çevre mevzuatı ve çevre koruma araçları uluslararası standartlarla uyumlu hale
getirilmiştir. İnşaat işleri ile ilgili olanlar aşağıdakileri içermekle birlikte, bunlarla sınırlı değildir:
Atık Yönetimi Yönetmeliği, 2 Nisan 2015 tarihli ve 29314 sayılı Resmi Gazete;
Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği, 14.03.2005 tarihli ve 25755 sayılı Resmi Gazete ve son olarak
5 Kasım 2013 tarihli ve 28812 sayılı Resmi Gazete'de revize edilmiştir.
Atık Yağ Kontrol Yönetmeliği, 30 Temmuz 2008 tarihli ve 26952 sayılı Resmi Gazete ve 5 Kasım 2013
tarihli ve 28812 sayılı Resmi Gazete'de revize edilmiş;
Bitkisel Atık Yağ Kontrol Yönetmeliği, 6 Haziran 2015 tarihli ve 29378 sayılı Resmi Gazete;
Ambalaj Atıkları Kontrolü Yönetmeliği, 24 Ağustos 2011 tarihli ve 28035 sayılı Resmi Gazete;
Atık Piller ve Akümülatörlerin Kontrol Yönetmeliği, 31 Ağustos 2004 tarihli ve 25569 sayılı Resmi
Gazete ve son olarak 5 Kasım 2013 tarihli ve 28812 sayılı Resmi Gazete'de revize edilmiş;
Tıbbi Atık Kontrol Yönetmeliği, 22 Temmuz 2005 tarihli ve 25883 sayılı Resmi Gazete ve son olarak 21
Mart 2014 tarihli ve 28948 sayılı Resmi Gazete'de revize edilmiştir;
Kazı, İnşaat ve Yıkım Atık Kontrol Yönetmeliği, 18.03.2004 tarih ve 25406 sayılı Resmi Gazete ve
26.03.2010 tarih ve 27333 sayılı Resmi Gazete'de revize edilmiş;
Atık Lastiklerin Kontrolü Yönetmeliği, 25 Kasım 2006 tarihli ve 26357 sayılı Resmi Gazete'de ve son
olarak 11.03.2015 tarihli ve 29292 sayılı Resmi Gazete'de revize edilmiş;
Düzenli Depolama Yönetmeliği, 26.03.2010 tarihli ve 27333 sayılı Resmi Gazete'de ve son olarak
11.03.2015 tarihli ve 2992 sayılı Resmi Gazete'de revize edilmiştir;
Bazı Tehlikeli Olmayan Atıkların Geri Kazanımı Hakkında Tebliğ, 17 Haziran 2011 tarihli ve 27967
sayılı Resmi Gazete, 11.03.2015 tarihli ve 29292 sayılı Resmi Gazete'de revize edilmiş;
8
Elektrikli ve Elektronik Cihazların Kontrolü Yönetmeliği, 22 Mayıs 2012 tarihli ve 28300 sayılı Resmi
Gazete;
Toprak Kirliliği Kontrolü ve Kirlenmiş Alanlara İlişkin Noktalar, 8 Haziran 2010 tarihli ve 27605 sayılı
Resmi Gazete ve 7 Haziran 2013 tarihli ve 28704 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Yönetmelik;
Su Kirliliği Kontrol Yönetmeliği, 31 Aralık 2014 tarihli ve 25687 sayılı Resmi Gazete;
Yüzey Suyu ve Yeraltı Suyu İzleme Yönetmeliği, 11 Şubat 2014 tarihli ve 28910 sayılı Resmi Gazete;
Yeraltı Suyunun Kirlilik ve Bozulmaya Karşı Korunması Hakkında Yönetmelik, 07 Nisan 2012 tarihli ve
28257 sayılı Resmi Gazete.
Su Ortamında ve Çevresindeki Tehlikeli Maddelerden Kaynaklanan Kirliliğin Kontrolü Yönetmeliği, 26
Kasım 2005 tarihli ve 26005 sayılı Resmi Gazete;
İnsan Tüketimi için Su ile İlgili Yönetmelik, 17 Şubat 2005 tarihli ve 25730 sayılı Resmi Gazete;
Kentsel Atıksu Arıtma Yönetmeliği, 1 Ocak 2006 tarihli ve 26047 sayılı Resmi Gazete;
Hava Kalitesinin Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği, 06 Haziran 2008 tarihli ve 26898 sayılı
Resmi Gazete;
Ozon İnceltici Maddelerin Azaltılması Hakkında Yönetmelik, 12 Kasım 2008 tarihli ve 27052 sayılı
Resmi Gazete;
Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği, 04 Haziran 2010 tarihli ve 27601
sayılı Resmi Gazete;
Dış Mekan Kullanımına Yönelik Donanımdan Kaynaklanan Gürültü Emisyonlarına İlişkin Düzenleme,
30 Aralık 2006 tarihli ve 26392 sayılı Resmi Gazete.
Proje, 30 Haziran 2012 tarihli ve 6333 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu, 28339 sayılı Resmi
Gazete ve yönetmeliklerine uyacaktır.
Proje, 10 Haziran 2003 tarihli ve 25134 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 4857 sayılı İş Kanunu'na
uyacaktır.
Çevre Yasası ve ilgili yönetmeliklere ek olarak, doğrudan ya da dolaylı olarak çevre incelemesini içeren
ve dolayısıyla Proje için de geçerli olan diğer kanun, yönetmelikler ve tebliğler aşağıda sıralanmıştır:
Enerji Verimliliği Kanunu (5627 sayılı kanun), 2 Mayıs 2007 tarihli ve 26510 sayılı Resmi Gazete;
Binalarda Enerji Performansı Yönetmeliği, 5 Aralık 2008 tarihli ve 27075 sayılı Resmi Gazete;
Merkezi Isıtma ve Sıhhi Sıcak Su Sistemlerinde Isıtma ve Sıhhi Sıcak Su Giderlerinin Paylaştırılmasına
İlişkin Yönetmelik, 14 Nisan 2008 tarihli ve 26847 sayılı Resmi Gazete
Enerji Kaynakları ve Enerji Kullanımında Verimliliğin Artırılmasına Dair Yönetmelik, 27 Ekim 2011 tarihli
ve 28097 sayılı Resmi Gazete
Yapı Malzemeleri Yönetmeliği, 10 Temmuz 2013 tarihli ve 28703 sayılı Resmi Gazete,
Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik, 19 Aralık 2007 tarihli ve 26735 sayılı Resmi
Gazete
9
Yapı Malzemeleri Yönetmeliği (305/2011/ab) Kapsamında, Yapı Malzemelerinin Yangına Tepki
Sınıflarına, Yapı Elemanlarının Yangına Dayanıklılığına, Çatı ve Çatı Kaplamalarının Dış Yangın
Performansına Dair Tebliğ (MHG/2017-13)
Yeraltı Suları Kanunu (No: 167), 23 Aralık 1960 tarihli ve 10688 sayılı Resmi Gazete;
Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu (2863 sayılı kanun), 23 Temmuz 1983 tarihli ve 18113
sayılı Resmi Gazete;
Karayolları Trafik Kanunu (2918 sayılı kanun), 18 Ekim 1983 tarihli ve 18195 sayılı Resmi Gazete;
Karayolu Trafik Yönetmeliği, 18 Temmuz 1997 tarihli ve 23053 sayılı Resmi Gazete;
İşyeri Kuruluşu ve İşletme Ruhsatları Hakkında Yönetmelik, 10 Ağustos 2005 tarihli ve 25902 sayılı
Resmi Gazete;
Afet Bölgelerinde Yapılar Hakkında Yönetmelik, 14 Temmuz 2007 tarihli ve 26582 sayılı Resmi
Gazete;
Deprem Bölgelerinde Bina İnşaatları Hakkında Yönetmelik, 06.03.2007 tarih ve 26454 sayılı Resmi
Gazete;
Kazı Toprağı ve İnşaat ve Yıkım Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği, 18.03.2004 tarih ve 25406 sayılı
Resmi Gazete;
Tehlikeli Maddelerin Karayoluyla Taşınmasına Dair Yönetmelik, 24 Ekim 2013 tarihli ve 28801 sayılı
Resmi Gazete;
Monopolize Edilmiş Patlayıcı Maddelerin Üretimi, İthalatı, Taşınması, Depolanması, Stoklanması,
Satılması, Kullanımı, Değerlendirilmesi, 29 Eylül 1987 tarihli ve 19589 sayılı Resmi Gazete;
Bir Kanalizasyon Sisteminin Kullanılamadığı Yerlere Monte Edilecek Septik Tanklar Hakkında
Yönetmelik, 19 Mart 1971 tarihli ve 13783 sayılı Resmi Gazete
Türkiye'de atık yönetimi alanındaki çalışmalar son yıllarda sosyal ve politik duyarlılığı artırarak çok
önemli bir gelişme göstermiştir. Türkiye'nin 2023 vizyonuna ulaşmak için önemli bir nokta olarak kabul
edilen Ulusal Geri Dönüşüm Stratejisi Eylem Planı ile atığın ekonomik boyutunun uygulanması için
adımlar atılmaktadır.
Türkiye'de asbest atık bertarafı tesisleri için lisanslı 37 şirket ve flüoresan lambaların imhası için lisanslı
95 şirket bulunmaktadır. Bu şirketler bu tehlikeli maddeleri kabul etmektedirler. Asbest içeren yalıtım
malzemelerinin ve civa içeren flüoresan lambaların imhası, Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliğine
göre yapılmaktadır.
ETKB, aralarında yüksek enerji tüketimine sahip olan 166 kamu binasının enerji denetimlerini
gerçekleştirmiş olup, öncelikli kamu binaları bu proje ile finanse edilecektir. Kamu bina seçim süreci
ÇŞB ve ETKB tarafından gerçekleştirilecektir. Proje yatırımları, öncelikle ÇŞB, ETKB ve Banka
tarafından ortaklaşa geliştirilen ve uzun vadeli teknik, sosyal ve ekonomik kriterler listesinin
uygulanmasıyla belirlenen ve yatırım paketinin üstündeki yüksek enerji tüketimine sahip kamu binaları
ve halka özel yapısal özellikler, kamu binalarının işlevleri ve halkın acil durum yönetim sistemindeki rolü
10
bulunan diğer yapılara odaklanacaktır. Projeye dahil edilecek kamu binalarının listesi önceliklendirme
değerlendirme sonuçlarına göre belirlenecek ve tam liste bu aşamada bulunmayacaktır.
Kamu binalarının seçimi için önceliklendirme metodolojisi (PAD Ek V), Banka ve ÇŞB tarafından
ortaklaşa geliştirilmiştir ve belirli kamu binalarının, sosyal, eğitimsel ve diğerlerinin yapısal zayıflıklarını
ve ekonomik ömürlerini gerektiren kapsamlı, nesnel ve bilimsel kriterleri ve idari konuları kapsamaktadır.
Kamuya açık binaların bulunduğu, dışlanma veya elitlerin yakalanma riskini ve / veya bununla ilişkili
sosyal gerilimi engelleme riskini ortadan kaldıran / önleyen ilçelerdeki hanelerin gelir ve sosyal
seviyelerinden bağımsızdır. Bu nedenle, yatırımlar en yüksek enerji tüketimine ve potansiyel tasarruflara
sahip kamu binalarını içerecektir.
İnşaat işleri sırasında ilave erişim yoluna ya da elektrik bağlantı hattına ihtiyaç duyulmaması gibi
altyapının kullanılabilirliği açısından konut alanlarında önerilen kamu binalarında ek avantajlar sağlar.
Atıksu deşarjlarında mevcut kanalizasyon sistemleri kullanılacaktır. Arazilerin bu özellikleri göz önüne
alındığında, proje faaliyetlerinden önemli bir çevresel risk beklenmemektedir. Bu bağlamda, Projenin
potansiyel etkilerini azaltmak ve yönetmek için basit bir ÇSYP'nin yeterli olduğu varsayılmaktadır.
İş sağlığı ve güvenliği (İSG): İnşaat işleri, önlemler alınmadığında çalışanların sağlığını ve güvenliğini
tehdit edebilecek kazalara neden olabilir. Bu nedenle ÇŞB ve denetim danışmanları çalışanlara 6331
sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ve 4857 sayılı İş Kanunu uyarınca güvenli ve sağlıklı bir çalışma
ortamı sağlamakla yükümlüdür. İşçilere iş tanımları, sorumluluklar ve İSG ile ilgili riskler hakkında bilgi
verilir. Çalışanlara düzenli kişisel eğitimlerle gerekli kişisel koruyucu donanım ve iş ve iş güvenliği
hakkında bilgi sağlanacaktır. İnşaat işleri başlamadan önce yapılacak tüm işler için bir Risk
Değerlendirme Raporu hazırlanacak ve ilgili risklerden kaçınmak için gerekli önlemler alınacaktır. Olası
bir kaza için “Acil Müdahale Planları” hazırlanacak, acil durum ve acil durum ekipleri oluşturulacak ve
acil durum senaryoları doğrultusunda tatbikatlar ve eğitim yapılacaktır.
Alt Projeler için Risk Değerlendirme Raporu Metodolojisi: Proje aşağıdaki adımları takip edecek ve
destekleyici belgeler sağlayacaktır (Planlar, prosedürler, vb.). Projelerin S&G uyum durumu aşağıda
belirtilen iki faaliyette değerlendirilecektir:
Masa İncelemesi - Ön doküman incelemesi: Mevcut proje dokümanlarının ve saha ziyaretinden
önce sağlanan S&G Planı, Acil Müdahale Planı, Risk Değerlendirmeleri vb. gibi bilgilerin ön
büroda incelemesi.
Saha ziyareti ve fiziksel saha incelemesi: Ziyaret sırasındaki aktiviteler şunları içerecektir:
o Röportajlar - Yöneticiler ve S&G Temsilcileri ile toplantılar ve röportajlar - Proje
Sahibinin / Yüklenicinin personeli; Projelerin ilerlemesi ve devam eden çalışmaların
anlaşılması, S&G organizasyonu ve yönetimi,
11
o Saha incelemesi - Fiili fiziksel saha şartlarını ve çalışma koşullarını, iş sağlığı ve
güvenliği yapılarını ve planlanan önlemleri ve uygulamaları doğrulamak amacıyla
Projelerin farklı kısımlarında ve bileşenlerinde sahanın gezilmesi ve incelemesi
(uygunsuz durumları özellikle belirtmek üzere çeşitli noktalardan fotoğraflar çekilmiştir),
o Belge toplama - inceleme - Saha ziyareti sırasında sunulan ayrıntılı S&G belgelerinin
toplanması ve gözden geçirilmesi ve Saha Temsilcileri (İş Sağlığı ve Güvenliği Uzmanı,
Şantiye Şefi, vb.) ile birlikte ilk incelemenin yapılması,
o Genel olarak sağlanan bilgilerin ve raporlamanın gözden geçirilmesi: Genel S&G
hususlarının gözden geçirilmesi ve değerlendirilmesi ve Proje S&G İzleme Raporunun
hazırlanması.
Toplum sağlığı ve güvenliği (CHS): Alt projeler, yöre halkının sürekli erişime sahip olacağı kamu
binalarında uygulanacağından, yerinde yapılacak yenileme faaliyetlerinin bina kullanan insanlar
üzerinde olumsuz etkileri olabilir. Bu bağlamda, yüklenici tadilat işlerini halka açık erişimden izole
edecektir. İnşaat alanları, olası kazaları önlemek için çitler ve uyarı işaretleri ile çevrili olacaktır. Toz ve
gürültü, halk için diğer rahatsızlıklar olabilir ve gerektiğinde yenileme alanının yalıtılmasıyla etkiler
önlenecektir. Yenileme altındaki binaya sürekli ve güvenli giriş, engelli kişiler gibi korunmasız gruplar
da göz önünde bulundurularak her zaman halka açık olacaktır.
Dünya Bankası Grubu Çevre, Sağlık ve Güvenlik (DB ÇSG) Yönergeleri: Önceki paragraflarda
belirtildiği gibi, proje hem Türkiye yasalarına ve düzenlemelerine hem de Dünya Bankası’nın Çalışma
Politikalarına uygun olarak uygulanacaktır. Bu nedenle, Türk İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununa ek
olarak 30 Haziran 2012 tarih ve 28339 sayılı Resmi Gazete ve yönetmeliklerinde yeniden yapılanma ve
güçlendirme çalışmaları Dünya Bankası Genel ÇSG Kılavuzlarına uygun olarak yürütülecektir.
OP 4.11, Fiziksel Kültürel Kaynaklar (FKK): Yenileme için önerilen kamu binaları, özel koruma
gerektiren bir kültürel varlık olarak tanımlanabilir. Türkiye Cumhuriyeti Kanunları, özellikle 21.07.1983
tarihli 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarının Korunması Kanunu (27.07.2004 tarihli Resmi Gazete'de
yayımlanan değişiklik ile revize edilmiş) ve uygulamaları Dünya Bankası gereklerine benzerdir. Kanun,
Kültürel Miras olarak kabul edilen taşınır ve taşınmaz kültürel ve doğal varlıklar için bir tanım
vermektedir; bu varlıkların korunmasına ilişkin prosedürleri ve düzenlemeleri açıklar ve uygulama
kararlarından sorumlu olacak kurumların koruma ilkeleri ile rol ve sorumluluklarını belirler.
Dünya Bankası, kültürel kaynakların korunmasında çok hassastır ve Kültürel Miras Varlıklarının banka
tarafından finanse edilen projelerden olumsuz etkilenmemesi için büyük özen gösterir. Dünya
Bankası'nın Kültür Mirası ile ilgili politikası OP 4.11'de açıkça belirtilmiştir. Bu politikaya ilişkin olarak,
Banka, Banka tarafından finanse edilen projelerin hazırlanması ve uygulanmasında bazı tedbirlerin
alınmasını gerektirir.
12
Önerilen proje, Çevresel Değerlendirme (ÇD) sürecinin ayrılmaz bir parçası olarak kültürel kaynaklar
üzerindeki etkileri ele almalı ve detaylar ÇSYP'de verilmelidir. Kültürel Miras Etkisi de dahil olmak
üzere ÇD'nin bulguları ve önerileri, projenin Banka finansmanı için işlenmesi için yeterli bir temel
sağlayıp sağlamadığını belirleyecektir. Kültürel kaynaklar bilinmeyebilir veya görünmeyebilir, yerel
envanter yetersiz olabilir veya kültürel kaynaklar yasalar tarafından 'Korunan Miras' olarak
listelenemez, kaydedilmeyebilir veya beyan edilemez. Teklif edilen projenin, “tüm” kültürel kaynaklar
üzerindeki potansiyel etkilerinin, yerel mevzuatla kayıt altına alınmak veya korunmaksızın, proje
işlemenin mümkün olan en erken aşamalarında göz önünde bulundurulması önemlidir. Bununla
birlikte, Bankanın ayrıca Ulusal Mevzuat ve Kültürel Mirasın korunmasına ilişkin yerel prosedürlerin de
dikkate alınması gerektiği açıktır.
Politika, ortaya çıkabilecek aşağıdaki durumlar durumunda tetiklenecektir: (i) bu kamu binalarının
tarihi / kültürel değerlerine bağlı olarak bazı kamu binalarında yenileme çalışmaları; (ii) yenileme
çalışmaları bu tarihi / kültürel özelliklere yakın bir yerde gerçekleştirilir.
ÇŞB, finanse edilen projelerin fiziksel veya kültürel kaynakları üzerindeki etkileri önlemek veya
azaltmaktan sorumludur. Bu nedenle, ÇŞB, Türk mevzuatının tüm gereklilikleri yerine getirilinceye
kadar proje finansmanı ile devam etmeyecektir. Kültürel varlıkların korunmasına ilişkin ulusal
düzenlemeler katı olduğundan, herhangi bir ek şartın WB koruma politikaları doğuracağı
öngörülmemektedir.
Ek olarak, ilgili tüm resmi yazışmalar ÇSYP'ye eklenecektir. Ayrıca, ihtiyaca bağlı olarak, ÇSYP'lerde
arkeolojik veya kültürel varlık hakkında ayrıntılı bir değerlendirme raporu bulunacaktır.
Kültürel mirasın korunmasına ilişkin güçlü yerel düzenlemeler ve uygulamalar göz önüne alındığında
geri dönüşü olmayan etkiler beklenmemektedir. Kültürel mirasın korunmasına ilişkin ilgili azaltma ve
izleme önlemleri ÇSYP belgesine entegre edilecektir.
OP 4.04, Doğal Habitatlar bu proje için tetiklenmemektedir, çünkü kamu binaları halihazırda inşa
edildiğinden ve konut alanlarına yakın inşa edildiğinden, tüm yenileme çalışmaları “doğal yaşam alanı”
olarak nitelendirilmeyen alanlarda yapılacaktır. Ancak, herhangi bir Doğal Habitat üzerinde etkisi olan
projeler uygun bulunmayacaktır.
OP 4.12, İstemsiz Yeniden Yerleşim: Mevcut tüm kamu arazilerinin merkezi hükümete tayin
edilmesinden dolayı Projenin istemsiz bir yeniden yerleşim veya arazi edinme faaliyeti gerektirmemesi
beklenmektedir. Bu seçilmiş arazilerde / arazilerde tapu veya mülkiyet sorunu yoktur. Bu proje
kapsamında daha fazla arazi edinimi veya kamulaştırma öngörülmemektedir.
Mevcut kamu binalarının bazılarında, özellikle de yenilenecek okullar, öğrencilerin yakındaki diğer
kamu binalarına taşınması gerekebilir. Okul tatili sırasında yenileme faaliyetlerinin uygulanması için
tüm çabalar harcanacaktır (örneğin, yaz tatili, kış tatili vb.), Ancak öğrencilerin ulaşımının kaçınılmaz
olması durumunda ÇŞB, Milli Eğitim Bakanlığı ile işbirliği yapacaktır.
13
ÇŞB, kamu binalarının yenilenmesi sırasında karşılaşılabilecek şikâyetleri çözmek ve yönetmek ve
ayrıca kamu binaları faaliyete geçtikten sonra diğer sosyal meseleleri ele almak için bir şikayet
mekanizmasına sahip olacaktır. Bu mekanizma, halkın genelindeki endişelerini ve isteklerini ifade
etmelerini sağlayacaktır. Şikayetler çoklu seviyelerde ele alınacaktır: (a) yüklenici düzeyinde; (b) ÇŞB İl
Müdürlükleri düzeyinde; ve (c) ulusal düzeyde ÇŞB Proje Uygulama Birimi'nde (PUB). Şikayet
mekanizması ile ilgili uygulama detayları Proje Operasyonel Kılavuzunda (POK) belirtilecektir. Projenin
hazırlanma ve uygulama aşamalarında, Dünya Bankası’nın OP 4.12’yle uyumsuzluk sorunu
olmamasını sağlamak için, seçilen kamu binaları ve kamu parsellerinde (yeniden yapılanma için)
gerekli özen gösterilecektir. Durumunun bir parçası olarak, Dünya Bankası, borçlunun OP 4.12'yi
tetiklemek için geçerli hiçbir koşulun bulunmadığını haklı çıkarmak için her bir ÇŞB için ayrılmış kamu
arsası için Ç&S tarama kontrol listesini (EK 1'de) doldurmasını isteyecektir.. OP 4.12'yi tetikleyecek
istemsiz arazi edinimini içeren hiçbir arazi (kamu binaları inşa etmek için belirlenmiş) finansman için
uygun olmayacaktır.
14
3. ÇEVRE VE SOSYAL YÖNETİM PLANLARININ HAZIRLANMASI İÇİN İLKELERBu ÇSYÇ, ÇŞB tarafından, projenin Dünya Bankası ortamına ve sosyal güvenlik önlemleri gereklilikleri
ile ulusal kanun ve yönetmeliklere tam olarak uyumu korumak için uygulama düzenlemelerini
tanımlamak üzere hazırlanmıştır. ÇSYÇ ÇŞB ve DB tarafından web sitelerinde hem Türkçe hem de
İngilizce olarak açıklanacaktır.
Bu ÇSYÇ, herhangi bir yenileme çalışması başlamadan önce ÇSYP hazırlanmasından sorumlu olacak
inşaat müteahhitlerine ve inşaat denetim danışmanlarına rehberlik içerir. ÇSYP, ÇŞB'nin ihale yapısına
göre hazırlanacaktır. İhale il bazında yapılacaksa (yani bir il içinde yenilenecek tüm binaları kapsayan),
sahaya özgü ÇSYP, yenilenecek her türlü binadaki olası çevresel ve sosyal etkilere cevap veren
kapsamlı bir teklif olacaktır ve etki azaltma önlemleri, binaya özgü ilgili etkilere göre uygulanacak ve
izlenecektir. ÇSYP'lerin uygulanması için izleme ve ilerleme raporları, gerektiğinde yenilenecek tüm
binaları kapsayacak (örneğin, atık yönetiminin izlenmesi). İhalenin yapısı değişecek ise, ÇSYP'lerin
temeli buna göre değiştirilecektir. ÇSYP'ler, projenin tanımı, kurumsal düzenlemeler, etki azaltma
önlemleri ve basit inşaat işleri için izleme planı gibi bilgileri kapsayan ÇSYP Kontrol Listesini
kullanacaktır (lütfen EK 2'ye bakınız).
ESMP’lerin bir parçası olacak olan ESMP kontrol listesinde üç bölüm vardır:
- 1. Bölüm, projeyi karakterize eden ve kurumsal ve yasal yönleri, teknik proje içeriğini, kapasite
geliştirme programına yönelik potansiyel ihtiyacı ve halkın katılımı sürecinin tanımını belirten
tanımlayıcı bir bölüm içerir. Bu bölüm iki sayfaya kadar uzun olabilir. Ek bilgi için ekler
gerektiğinde eklenebilir.
- 2. Bölüm, faaliyetlerin ve potansiyel çevre konularının basit bir Evet / Hayır biçiminde kontrol
edilebildiği bir çevresel ve sosyal tarama kontrol listesini içerir. Herhangi bir faaliyet / konu
“evet” işaretlenerek tetiklenirse, aşağıdaki formda açıkça formüle edilmiş yönetim ve azaltma
önlemleri içeren uygun bölüme atıfta bulunulur.
- 3. Bölüm, proje yapımı ve uygulaması sırasındaki faaliyetler için izleme planını temsil eder.
Kategori B projeleri için normal Banka gereklilikleri altında önerilen ÇSYP için istenen formatı
korur. Bu kontrol listesinin amacı, Bölüm 2 ve Bölüm 3, müteahhitlerin ihale teklif belgelerine
dahil edilmesi, teklif verme sürecinde fiyatlandırılması ve işlerin yürütülmesi sırasında
denetlenen dikkatli uygulamanın dahil edilmesidir.
15
Kontrol listesi formatı, temel iyi uygulama önlemlerinin hem kullanıcı dostu hem de Dünya Bankası'nın
güvenlik önlemleri gereklilikleriyle uyumlu olması için tanınmasını ve uygulanmasını sağlamak için
geliştirilmiştir. Bu kontrol listesinin amacı, müteahhitlere pratik, somut ve uygulanabilir rehberlik
sunması ve mühendislere inşaat işleri sözleşmeleri için nezaret etmesidir. Son tasarım aşamasında
tamamlanmalı ve bağlantısız veya ulusal yasalarla (örneğin, ÇED raporları) üretilen herhangi bir
çevresel belgeyle birlikte kullanıldığında, ihale belgelerinin ve sonuç olarak iş sözleşmelerinin ayrılmaz
bir parçası haline getirilmelidir.
ÇSYP, küçük ve yerel etkilere sahip inşaat işleri sözleşmelerine tipik temel azaltma yaklaşımlarını
kapsamaya çalışır. Bu formatın, ÇSYP'nin OP 4.01 uyarınca Dünya Bankası Çevresel Değerlendirme
gerekliliklerini yerine getirmesi için kilit unsurları sağladığı kabul edilmektedir. İnşaat ihale belgelerine
dahil edilmek üzere bir örnek olarak kullanılmak üzere ÇŞB tarafından Dünya Bankası'nın
rehberliğinde bir ÇSYP hazırlanacaktır.
PUB, inşaat kontrollüğüne, toplumsal cinsiyete uygun alanları, güvenli banyo ve sıhhi tesisleri ve
topluluk etkinlikleri için alanları ve engellilerin özel ihtiyaçlarını göz önünde bulunduran alanları
düşünen ayrıntılı kamu tasarımları sağlayacaktır. Ek olarak, inşaat işleri sırasında, PUB ve inşaat
kontrolü, yüklenicilerin gerekli sağlık ve güvenlik önlemlerini almasını sağlayacaktır.
16
4. SAHA ALTERNATİFLERİÖnceki bölümlerde belirtildiği gibi, projeye müdahale edilecek ilk öncelikli kamu binaları seti, ÇŞB ve
Banka tarafından ortaklaşa geliştirilen önceliklendirme metodolojisi ve kriterleri uygulanarak ÇŞB
tarafından belirlenecektir. Yatırımlar daha sonra, ÇŞB'nin mevcut kamu binalarındaki enerji tüketimini
azaltmak için uzun vadeli planlamasını bilgilendirecek ve gelecekteki yatırım planlaması için yapı taşı
görevi görecek ulusal seviyeye yükseltilecektir.
Projenin hazırlanma ve uygulama aşamaları sırasında yapılacak olan kamu binalarına (yenileme için)
özen gösterilmesi sırasında, Dünya Bankası Dünya Bankası'nın koruma politikalarına uygunluk sorunu
olmamasını sağlayacaktır. Durum tespiti çalışmaları sırasında herhangi bir uyumsuzluğun tespit
edilmesi durumunda, ÇŞB alternatif kamu binalarını Dünya Bankası politikalarına tam olarak uygun
olarak bulmaktan sorumlu olacaktır.
17
5. ÇEVRE VE SOSYAL İZLEME VE GRIEVANCE MEKANİZMASIÇevresel ve Sosyal İzleme
Projenin çevresel ve sosyal etkilerinin oldukça düşük olması beklenmesine rağmen; uygulama
aşamasından projenin işletme aşamasına kadar aktif olacak çevresel ve sosyal bir izleme sistemi,
Projenin olumsuz etkilerini önleyecek ve azaltma önlemlerinin etkinliğini izleyecektir. Bu sistem Dünya
Bankası ve ÇŞB'nin azaltmanın başarısını proje denetiminin bir parçası olarak değerlendirmesine
yardımcı olur ve gerektiğinde bir eylemde bulunmasına izin verir. Etki azaltma önlemleri kapsamındaki
çevresel ve sosyal konular, atanan uzmanlar tarafından ÇŞB aracılığıyla izlenecek ve denetlenecektir.
İzleme sistemi şunları sağlamaktadır;
- Gerektiğinde teknik yardım ve denetim,
- Etki azaltma önlemleriyle ilgili koşulların erken tespiti,
- Etki azaltma sonuçlarının takibi ve
- Proje ilerlemesi hakkında bilgi verilmesi,
PUB, il müdürlükleri aracılığıyla ve rutin saha ziyaretleri yaparak sahadaki sonuç göstergeleri için
düzenli olarak veri toplayacaktır. PUB ayrıca toplanan verilerin kalitesini izlemekle sorumlu olacak ve
elde edilen çıktıları / sonuçları, Proje Sonuçları Çerçevesinde belirlenenlere göre değerlendirecektir.
Şikayet Çözüm Mekanizması
Şikayet Çözüm Mekanizması (ŞÇM), herhangi bir paydaşın projenin nasıl planlandığı, inşa edildiği
veya uygulandığı konusunda bir şikayet veya öneri sunmasını sağlayan bir süreçtir.
ÇŞB'nin hem telefon hem de web sitesi üzerinden erişilebilen bir “Alo181” telefon hattı bulunmaktadır.
Bu yardım hattı, Bakanlıkla ilgili tüm konuları kapsadığından, PUB, kamu binalarının yenilenmesi
sırasında karşılaşılabilecek şikayetlerin çözümlenmesi ve yönetilmesi ve diğerlerinin ele alınması
amacıyla karşılaşılabilecek şikayetlerin çözülmesi ve yönetilmesi ve gerektiğinde faaliyette olan kamu
binalarındaki personel devri ve taşınma ile ilgili sosyal konularda destek olmak amacıyla, Proje
uygulama aşamasından önce şeffaf ve kapsamlı bir proje seviyesi ŞÇM oluşturacaktır. Kamunun
tadilatın asıl faydaları konusunda endişeleri olabilir. Bu bağlamda, mekanizma genel halkın endişelerini
ve isteklerini ifade etmelerini sağlayacaktır. Şikayetler birden fazla seviyede ele alınacaktır:
a. Yüklenici Seviyesi, kamu binalarının yenilenmesi sırasında alınan şikayetleri yönetecektir. İnşaat
işlerini yürütmek üzere atanan her müteahhit, kamu binası yönetimi, binayı kullananlar, ziyaretçiler
18
veya yararlanıcılar tarafından inşaat çalışmaları nedeniyle yapılan şikayetleri almak, kaydetmek ve
çözmek için belirlenmiş bir kişiye sahip olacaktır;
b. ÇŞB İl düzeyinde; Birinci aşamada çözülemeyen şikayetler ve endişeler her ilde ÇŞB il
müdürlükleri tarafından ele alınacaktır; ve
c. Ulusal Düzey ÇŞB'deki; Yüksek öneme sahip şikayetler PUB tarafından çözülecek ulusal seviyeye
yükseltilecek ve gerektiğinde diğer hizmet sağlayıcılardan ek yardım isteyecektir. PUB'nin iletişim
bilgileri aşağıda verilmiştir:
Telefon: + 90 312 480 08 10
E-mail: [email protected]
Cumhurbaşkanlığı Halkla İlişkiler Merkezi (CIMER) gibi ulusal şikayet mekanizmaları veya Bakanlığın
kendi çağrı merkezi Alo181'den gelen herhangi bir proje ile ilgili şikayet veya soruşturma PUB
seviyesinde kaydedilecek ve ele alınacaktır. Yerel düzeydeki şikayetler için iletişim bilgileri uygulama
sırasında ÇSYP'lere dahil edilecektir.
Olumsuz geri bildirimlerden veya kamu topluluklarından yanlış anlamalardan kaçınmak için, hükümet
personelini, kamu idarelerini ve vatandaşları hedef alan kapsamlı iletişim araçlarına sahip olmak
önemlidir. İyi bir uygulama olarak ÇŞB toplulukları kamu binalarının yenilenmesi hakkında
bilgilendirmek için broşürler veya diğer bilgi araçları (ilan panoları, ÇŞB'nin resmi web sitesi, vb.)
sağlayabilir.
Zorunluluk olmamasına rağmen, kolaylık sağlamak için bir Kamu Şikayet Formu hazırlanmıştır. Alınan
şikayetler, kaygılar ve öneriler 30 gün içerisinde arşivlenmeli ve çözülmelidir. Her türlü şikâyet için bir
veri tabanı yüklenici tarafından kaydedilecek ve saklanacaktır. Şikayetlerin istatistikleri DB'na düzenli
olarak bildirilmelidir. PUB tarafından hazırlanacak olan Ek - 2 ve Ek - 3'te bir şikayet formu ve şikayet
kapatma formu örneği verilmiştir.
19
6. UYGULAMA DÜZENİ VE SORUMLULUKLARIProje ÇŞB tarafından YİGM tarafından yürütülecektir. YİGM, enerji denetimleri yapma, tasarım, inşaat
ve güçlendirme sözleşmeleri yönetme konusunda önemli deneyime sahip nitelikli teknik personele
sahiptir (bkz. Şekil 1).
Şekil 1: Yapı İşleri Genel Müdürlüğü Organizasyon Şeması
ÇŞB tarafından kamu binalarının enerji verimli iyileştirilmesi ve Proje uygulamasına ilişkin sağlanacak
teknik yardım faaliyetlerinden oluşan Bileşen 1 ve Bileşen 2a'yı yönetmek için bir proje uygulama birimi
(PUB) kurulacaktır. Proje kapsamında, en az 10 personel ve 4-5 kısa ve uzun vadeli danışman
20
Yapı
İşle
ri G
enel
Müd
ürlü
ğü
Afet Koordinasyon Dairesi
Teknik Daire Başkanlığı
Yapım Daire Başkanlığı
Yapı Denetim Daire Başkanlığı
Proje Daire Başkanlığı
Plan Program Daire Başkanlığı
İhale Daire Başkanlığı
İskan Daire Başkanlığı
Yönetim Hizmetleri Daire Başkanlığı
içermesi gereken PUB aşağıdakilerden sorumlu olacaktır: (i) Proje hakkında farkındalığı artırmak; (ii)
bina seçimi; (iii) enerji denetimi, detaylı teknik çizimler ve teknik şartname, yenileme çalışmaları, inşaat
denetimi, enerji tasarrufu doğrulaması / enerji performansı sertifikaları ve teknik yardım danışmanlığı
için tedarik; (iv) finansal yönetim; (v) uyumluluğun korunmasını; ve (vi) Proje izleme ve raporlama. İşe
alınan uzmanlar, ihale, finansal yönetim, çevre ve sosyal konular alanlarında PUB'u güçlendirecektir.
PUB, yenilenecek binaların seçimi ve yenileme çalışmalarının uygulanmasını alt proje yararlanıcıları ile
koordine etmek için ilgili bakanlıklar veya kamu kurumları ile işbirliği yapacaktır. PUB, ETKB uzmanlığı
dahilinde herhangi bir konuda ETKB ile yakın ilişki kuracak ve ilgili kurumlarla (örneğin, STK'lar,
belediye birliği) istişarelerde bulunabilir. Şekil 2, PUB’nin organizasyonunu göstermektedir.
PUB, dış danışmanlar tarafından desteklenen mevcut personeli ile YİGM Genel Müdürü tarafından
yönetilmektedir. Proje kapsamında PUB personeli, kısa ve uzun vadeli ek danışmanlar isteyebilir (bkz.
Şekil 2).
GENEL NOTLAR:
1) İşlerin ilerleyişi ve ihtiyaç doğrultusunda bilgi ve deneyimi yeterli görülen ilave personel, çalıştığı mevcut birim haricinde bu çalışmalarda da yer alabilecektir. İşlerin aksaklık verilmeden yürütülmesi sağlanacaktır.2) Taşra Teşkilatı (Çevre ve Şehircilik İl Müdürlükleri), işin ilerleyişi sırasında gerekli personeli görevlendirecektir.
Satınalma Ekibi Sözleşme Yönetimi İzleme ve Değerlendirme
UYGULAMA TAKİP VE DEĞERLENDİRME GRUBUSATINALMA GRUBU
PROJE KOORDİNATÖRÜ
FİNANS GRUBUİDARİ İŞLER
GRUBU
Bütçe Takibi
TEKNİK GRUP
Ödeme Grubu İdari İşler Mühendislik ve Tasarım Ekibi
Saha Denetim Ekibi
YİGM (Yapı İşleri Genel Müdürlüğü)
İlgili Taşra Teşkilatı (Çevre ve Şehircilik İl
Müdürlükleri)
Şekil 2: Proje Uygulama Birimi Organizasyon Şeması
PUB, teklif edilen her proje için ulusal mevzuata ve Dünya Bankası Koruma Koruma Politikalarına
uygun olarak bölgeye özel değerlendirme yapacak ve bunları ÇSYP'lere entegre edecektir. Ayrıca,
PUB, inşaat müteahhitlerine ve ÇSYP hazırlanması için kontrol mühendislerine, danışmanlarına
rehberlik edecek ve Tablo 1'de listelenen rol ve sorumlulukların uygulanması sırasında onlara yardımcı
olacaktır.
Tablo 1 ayrıca Projeye katılan tüm tarafların sorumluluk dağılımını da içermektedir.
İhaleyi alan yükleniciler ÇSYP'lerin uygulanmasından ve Şikayet Mekanizmasının kurulmasından ve
sürdürülebilirliğini sağlamaktan sorumlu olacaklardır. PUB enerji verimliliği danışmanlık şirketlerine,
inşaat müteahhitlerine ve ÇSYP hazırlanmasında kontrol mühendislerine ve danışmanlarına rehberlik
edecek ve yardımcı olacaktır. ÇSYP’lerin hazırlanmasının ve uygulanmasının, tasarım ve inşaat
maliyetinin yalnızca küçük bir kısmına mal olması beklenir, çünkü çoğu azaltma önlemleri çok genel,
kullanıma hazır ve özel beceriler, deneyim veya ekipman olmadan çok uygulanabilir olacaktır. Ayrıca,
maliyetin ihale tekliflerinde yer aldığı varsayılmaktadır.
21
ÇŞB, tüm belgelerin incelenmesinden ve her ÇSYP'nin kalitesinden sorumlu olacaktır. ÇŞB daha önce
gözden geçirilmek üzere ÇSYP’leri ÇB’ye sunacak ve ÇB, ÇŞB’nin sürecin doğru olduğunu
gösterdiğinden emin olduğunda, ÇB bu önceki incelemeyi inceleme sonrası için transfer edecektir.
Enerji verimliliği yenileme faaliyetleri Türk yasalarına göre Çevresel Etki Değerlendirmesi
gerekliliklerinden muaf tutulduğundan, ESMF'nin uygulanması ÇŞB'den ilave çabalar gerektirecektir.
ÇŞB, görevli personeli koruma temas noktası olarak atayacaktır. PUB'daki güvenlik görevlileri, ESMF
ve sahaya özgü ÇSYP'lere uyumu sağlamak için inşaat çalışmalarının sürekli izlenmesinden sorumlu
olacak ve Dünya Bankası’nı düzenli olarak bilgilendirecektir. PUB korunma personeli, 6 aylık ilerleme
raporları için girdi hazırlayacak ve gözden geçirilmek üzere Dünya Bankası'na gönderilecektir.
Kamu Binaları Enerji Verimliliği Projesinde uygulanacak görevlerin detayları Operasyonel Kılavuzda
verilecektir.
Tablo 1: Sorumluluklar Tablosu
Sorumlu Kısım SorumluluklarDünya Bankası ÇSYP’leri gözden geçirmek ve ÇŞB’ye itirazda
bulunulmamasını sağlamak. Projenin Dünya Bankası OP'lerine uygun olmasını
sağlamak için uygulama destek görevlerini yürütmek. ESMF’yi WB’nin resmi web sitesinde yayınlamak. Yönetim mektubu hariç, mali denetim raporlarını
kamuya açık olarak, Dünya Bankası için kabul edilebilir bir şekilde ifşa etmek.
Müteahhitler ÇSYP'leri yerinde uygulamak için, gerekirse, ÇSYP'yi inşaat denetim danışmanı ile birlikte revize edebilir.
ÇŞB tarafından getirilen, Dünya Bankası ile görüşülerek ve ihale dokümanlarına dahil edilen ilgili yasa ve düzenlemeleri memnuniyetle karşılamak ve uygulamak
Herhangi bir inşaat çalışması başlamadan önce ÇSYP'leri ifşa etmek • Gerekirse “şans bulma prosedürü” geliştirmek
İnşaatla ilgili şikayetlerin alınmasını ve ele alınmasını sağlamak
Sağlık ve güvenlik konularını sahada sağlamak Şikayet mekanizmasının sürdürülebilirliğini sağlamak ÇSYP’lerde tanımlandığı şekilde saha faaliyetlerini
düzenli (günlük, haftalık aylık vb.) İzlemek. ÇSYP’lerin ÇŞB gözden geçirilmesine ilişkin ilerleme
raporlarını hazırlamakYapı Denetim Danışmanları İlk proje sahası değerlendirmesini yapmak
ÇSYP’leri geliştirmek Tadilat işleri bittikten sonra, yüklenicinin faaliyetlerini
ÇSYP ile uyumlu olarak izlemek / değerlendirmek. ÇŞB'ye geri bildirim ve bildirimde bulunmak
22
Finansal Yönetim (FY) Uzmanı Tüm finansal yönetim raporlarını ve denetimlerini incelemek ve Dünya Bankası prosedürlerine göre gerekli takip işlemlerini yapmak.
Görev ekibine tüm finansal yönetim konularında danışmanlık yapmak
İzleme Uzmanı (ÇŞB tarafından atanan) Atanmış uzman (lar) ın azaltma önlemlerinde ele alınan çevresel ve sosyal sorunları ÇŞB aracılığıyla izlemek ve denetlemek
ÇŞB / SHGM / PUB Proje uygulaması ve fonların kullanımı Fonların uygun harcamaları finanse etmek için kredi
sözleşmesinde öngörülen politika ve prosedürlere uygun olarak kullanılmasını sağlamak.
Sahadaki sonuç göstergeleri için İ & D birimi aracılığıyla veri toplamak ve gerektiğinde dış kaynak sağlayarak, veri toplama kalitesini izlemek ve sonuçları değerlendirmek.
Proje ilerlemesini takip etmek ve uygulamadaki ilerlemeler, sonuçlar, olası konular ve önerilen çözümler hakkında hükümet ve Dünya Bankası yönetimine rapor vermek.
Devlet makamlarıyla gerekli yazışmaları yapmak ve takip etmek
Finansal yönetim sistemini, projenin elde ettiği yeniliklere göre uyarlamak.
Projenin uygulama ve ödeme süresi boyunca en az bir finansal yönetim ve Çevresel ve Sosyal personel sağlamak.
Dünya Bankası'na gönderilecek raporlara bu sonuçları eklemeden önce verileri incelemek ve doğrulamak ve sonuçları değerlendirmek
Müdahale edilecek ilk öncelikli kamu binalarını belirlemek
Fon akışlarını nakit bazda takip etmek için ayrı bir muhasebe sistemi sağlamak
Paydaşlardan talep edilen düzenli proje raporlarını hazırlamak için gerekli verileri üretmek.
Tedarik faaliyetlerini PUB aracılığıyla gerçekleştirmek Dünya Bankası ile istişare içinde bir proje
operasyonel el kitabı geliştirmek Kamu binalarının OP 4.12'yi tetikleyebilecek
sorunlarının bulunmamasını sağlamak Şikayet düzeltme mekanizmasını oluşturmak ve
şikâyetleri hem il bazında hem de ulusal düzeyde çözmek.
İnşaat müteahhitlerine ödül verilmesi ESMF'yi hem Türkçe hem de İngilizce olarak
geliştirmek ve ifşa etmek Yönetim mektubu hariç, mali denetim raporlarını
kamuya açık olarak, Dünya Bankası için kabul edilebilir bir şekilde ifşa etmek.
Dünya Bankası'na tetiklenen çevresel ve sosyal güvenlik politikalarına uyumu bildirmek
Dünya Bankası'na 3 iş günü içinde meydana gelen önemli olayları (kazalar, dökülmeler, ölümler vb.) Bildirmek ve 30 iş günü içinde düzeltici eylem planıyla birlikte Dünya Bankası'na bir olay
23
soruşturma raporu göndermek.Hazine Kontrolörleri Projenin mali tablolarını, müzakere tutanaklarına da
eklenecek, Dünya Bankası tarafından kabul edilebilir denetim ve referans standartlarına göre denetlemek
Denetimleri Dünya Bankası'na iletmek
Yukarıda listelenen sorumluluklara ek olarak, her bir taraf ilgili farklı makamlarına aylık ve / veya
haftalık raporlar hazırlayacaktır. PUB aynı zamanda düzenli proje ilerleme raporlarında proje
uygulaması ile ilgili çevresel, sosyal, sağlık ve güvenlik konuların Dünya Bankası'na özetlenmesinden
sorumlu olacaktır. Tüm raporlama gereksinimlerinin ayrıntılı listesi Tablo 2'de sunulmaktadır.
Tablo 2: Raporlama Gereksinimlerinin Özeti
Sorumlu Kısım Raporlama GereksinimleriPUB Raporlama döneminde kaydedilen ilerlemenin,
geliştirilen sonuçlar çerçevesine ve hedef değerlerin açık ve somut bir şekilde belirlenmesine karşı gösterilmesi için üç ayda bir proje ilerleme raporlarının (PPR) hazırlanması.
Proje için Ara Dönem Denetlenmemiş Finansal Raporların (IUFR) üç ayda bir hazırlanması ve her üç ayda bir en geç 45 gün içinde dünya bankasına sunulması.
Projenin yıllık denetlenmiş beyanları her mali yılın bitiminden sonra altı ay içinde Dünya Bankası'na sunulacaktır
Hazine Kontrolörleri Her mali yılın bitiminden sonra altı ay içinde, Dünya Bankası'na, uygulamanın iyileştirilmesine yönelik öneriler sunan bir yönetim mektubu da dahil olmak üzere, projenin yıllık denetim raporlarının hazırlanması.
ÇŞB / PUB Düzenli ilerleme raporlarında, proje uygulaması ile ilgili çevresel ve sosyal konuların Dünya Bankası'na özetlenmesi. • Dünya Bankası görev ekibi ziyaretinden önce her altı ayda bir Dünya Bankası'na izleme raporları hazırlanması. • Hükümetin yanı sıra uygulama ilerlemesi, sonuçlar, olası konular ve önerilen çözümler hakkında Dünya Bankası yönetimine rapor vermek
World Bank Hesap verebilirlik ihtiyaçlarını karşılamak ve proje tamamlandıktan sonra altı ay içinde, tamamlanan faaliyetlerden dersler çıkarmak için uygulama tamamlama ve sonuç raporunu (ICR) hazırlamak
İnşaat Müteahhiti Kontrol Mühendisliği Danışmanları
ÇŞB'nin gözden geçirilmesi için ÇSYP sonuç raporlarının hazırlanması
24
7. İŞ PROGRAMIÇSYP’lerin hazırlanması, her saha/bölge için yaklaşık 1 aylık bir tahmini süre gerektirecektir. Bu süre
aynı zamanda ÇŞB’nin incelemesini (ve Dünya Bankası’nın önceden onaylanan projeler için
incelemesini ve onayını) ve açıklamayı da içerir. Tüm ÇSYP'ler herhangi bir inşaat çalışmaları
başlamadan önce ÇŞB tarafından geliştirilmeli, tamamlanmalı ve web sitesinde açıklanmalıdır.
8. KAMU İSTİŞARE TOPLANTISIBu taslak ESMF 3 Mayıs 2019 tarihinde, Ankara’da ÇŞB / Yapı İşleri Genel Müdürlüğü tarafından
düzenlenen bir istişare toplantısı ile kamu kurumlarına sunuldu ve tartışıldı. Enerji ve Tabii Kaynaklar
Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı, Milli Eğitim Bakanlığı, Adalet Bakanlığı ve ayrıca Yükseköğretim Kurulu,
Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü, Diyanet İşleri Başkanlığı dahil olmak üzere tüm bakanlıkların
temsilcileri toplantıya davet edildi. Toplantıya, bakanlıklardan ve başkanlıklardan toplam 33 temsilci (Ek
4'te yer alan katılımcı listesi) katıldı. Toplantıya Yapı İşleri Genel Müdürü başkanlık etti. Genel Müdür
proje ve beklenen çıktılar hakkında kısa bilgi verdi. Türkiye'de yaklaşık 967.000 kamu binası olduğu,
ilgili tüm bakanlıklara ve devlet kurumlarına proje kapsamında bilgi gönderilerek proje kapsamına
alınacak binalarını bildirmelerinin isteneceğini belirtti. Bundan sonra, proje koordinatörü, projenin kısa
bir açıklamasını, hedefini, bileşenlerini, ÇŞB ve diğer bakanlıkların sorumluluklarını anlatan bir sunum
yaptı. Ayrıca, şikayet mekanizması da dahil olmak üzere projenin çevresel ve sosyal yönleri
katılımcılara sunuldu, çevresel ve sosyal yönetim çerçevesinin amacı, içeriği, kapsamı ve işlevi
açıklandı. ÇŞB ve bakanlıkların sorumlulukları belirtildi.
Katılımcılar tarafından proje ilgi ile karşılandı. Katılımcılar, uygulama süreci ve projenin zamanlaması
hakkında sorular sordular. Kültür ve Turizm Bakanlığı'ndan gelen katılımcı, tarihi binaların proje
kapsamında olup olmadığını sordu. Sağlık Bakanlığı temsilcisi, mekanik sistemlerin, özellikle
kojenerasyon sistemlerinin hastanelerde kurulduğunu, ancak hastanenin teknik personelinin bu
sistemlerin nasıl çalışacağını bilmediğinden hastanelerde verimli çalıştırılamadığını belirtti. Genel
olarak katılımcılar, teknik sistemlerin işletilmesinden sorumlu olan teknik personele basit bir eğitim
talep etmişlerdir.
ÇSYÇ, ÇŞB’nin ve Dünya Bankası’nın web siteleri aracılığıyla halka nihai versiyon olarak
açıklanacaktır. Ayrıca, ÇSYP'lerin her biri ÇŞB'nin web sitesinde kamuya açıklanacak ve fiziksel
kopyalar inşaat faaliyetleri sırasında inşaat sahasındaki ofislerde halka açık olacaktır. Bu şekilde, tüm
25
paydaşlar potansiyel çevresel ve sosyal etki ve alınacak azaltma önlemlerinin detayları hakkında bilgi
sağlayan ÇSYP'lere tam olarak erişebileceklerdir.
Proje süresince, farklı görsel ve etkinlik odaklı paydaş katılımı araçlarıyla farklı kapsamlarda farklı
paydaş katılımı faaliyetleri uygulanacaktır: ÇŞB İl Müdürlükleri, broşürler, sosyal medya, video vb.
Katılım faaliyetlerinin kapsamı, kamu personeli ve vatandaşlarına proje hedefleri, enerji verimli olarak
yenilenecek kamu binalarının özellikleri ve projenin hedeflenen sosyal etkileri hakkında bilgi
verilecektir.
Ek-1: ÇSYP KONTROL LİSTELERİ (ÇSYP hazırlanırken kullanılır)BÖLÜM 1: Genel Proje ve Saha Bilgileri
KURUMSAL VE YÖNETİMSEL
Ülke Türkiye
Projenin Adı
Proje kapsamı ve aktivitesi
OP Kriteri
Çevresel Değerlendirme OP/BP 4.01 [] Tetiklendi [] Tetiklenmedi [ ]Uygun [ ] Uygun değil
Doğal Yaşam Alanı OP/BP 4.04 [] Tetiklendi [] Tetiklenmedi [ ]Uygun [ ] Uygun değil
Ormanlar OP/BP 4.36 [] Tetiklendi [] Tetiklenmedi [ ]Uygun [ ] Uygun değil
Pest Management OP 4.09 [] Tetiklendi [] Tetiklenmedi [ ]Uygun [ ] Uygun değil
Fiziksel Kültürel Kaynaklar OP/BP 4.11 [] Tetiklendi [] Tetiklenmedi [ ]Uygun [ ] Uygun değil
Indigenous Peoples OP/BP 4.10 [] Tetiklendi [] Tetiklenmedi [ ]Uygun [ ] Uygun değil
Involuntary Resettlement OP/BP 4.12 [] Tetiklendi [] Tetiklenmedi [ ]Uygun [ ] Uygun değil
Safety of Dams OP/BP 4.37 [] Tetiklendi [] Tetiklenmedi [ ]Uygun [ ] Uygun değil
Projects on International Waterways OP/BP 7.50 [] Tetiklendi [] Tetiklenmedi [ ]Uygun [ ] Uygun değil
Projects in Disputed Areas OP/BP 7.60 [] Tetiklendi [] Tetiklenmedi [ ]Uygun [ ] Uygun değil
SAHA AÇIKLAMASI
Sahanın adı
Sahanın yeri Ek 1: Saha haritası [ ]EVET [ ] HAYIR
Mülk sahibi
Coğrafi, fiziksel, biyolojik, jeolojik, hidrografik ve sosyo-ekonomik bağlamın tanımı
26
Hastaneler, sağlık birimleri, kamu binaları, evler gibi en yakın hassas alıcıların bulunduğu yerler ve
uzaklık?
Malzeme toplama, özellikle agrega, su, taş için yerler ve mesafe?
MEVZUAT
Kanalizasyon sistemi, elektrik, su şebekesi vb. Proje tarafından kullanılan altyapıları belirleyin.
Proje faaliyeti için geçerli olan ulusal ve yerel mevzuatı ve izinleri belirleyin (örneğin 1/1000 veya
1/5000 ölçekli ana plan düzenlemeleri, inşaat ruhsatı inşaat ruhsatı vb.)
PAYDAŞ DANIŞMANLIĞI
Paydaş danışma sürecinin ne zaman / nerede gerçekleştiğini belirleyin
ÇSYP Kontrol Listesi belgesi şantiye ofislerinde halka açıklanacak ve site yöneticisi kamu tarafından sorulan soru / yorumların kaydedilmesinden ve yanıtlanmasından sorumlu olacaktır.
Menfaat sahiplerinin ortaya çıkardığı konu ve endişelerin kısa özeti
KURUMSAL KAPASİTE GELİŞTİRME
Kapasite geliştirme olacak mı? [ ] EVET [ ] HAYIR
27
BÖLÜM 2: GÜVENLİK BİLGİLERİ
ÇEVRE / SOSYAL TARAMA
Site etkinliği aşağıdakilerden herhangi birini içerecek mi / içerecek mi?
AKTİVİTE Durum Tetiklenen Eylemler
A. Bina rehabilitasyonu ve yeni inşaat [ ] Evet [ ] Hayır Aşağıdaki Bölüm A'ya bakınız.
B. Bireysel atık su arıtma sistemi [ ] Evet [ ] Hayır Aşağıdaki Bölüm C'ye bakınız
C. Tarihi bina (lar) ve ilçeler [ ] Evet [ ] Hayır Aşağıdaki D Bölümüne bakın
D. Arazi edinimi [ ] Evet [ ] Hayır Aşağıdaki Bölüm E'ye bakınız.
E. Tehlikeli veya toksik maddeler [ ] Evet [ ] Hayır Aşağıdaki F Bölümüne bakınız
F. Doğal yaşam alanlarına, ormanlara ve / veya korunan alanlara etkiler
[ ] Evet [ ] Hayır Aşağıdaki Bölüm G'ye bakınız.
G. Tıbbi atıkların taşınması / yönetimi [ ] Evet [ ] Hayır Aşağıdaki Bölüm H'ye bakınız
H. Trafik ve Yaya Güvenliği [ ] Evet [ ] Hayır Aşağıdaki Bölüm I’e bakınız.
28
Bölüm 3: AZALTIM ÖNLEMLERİ
AKTİVİTE PARAMETRE AZALTIM ÖNLEMLERİ KONTROL LİSTESİ
A. Genel KoşullarBildirim ve İşçi
Güvenliği
(a) Yerel inşaat ve çevre müfettişleri ve topluluklarına yaklaşan faaliyetlerden haberdar edildi(b) Kamuya, eserlerde ve / veya kamuya açık sitelerde (eserlerin bulunduğu yer dahil) uygun
bildirimde bulunmak suretiyle yapılan bildirimler(c) Yenileme çalışmaları sırasında kamu bina girişleri (örneğin okullar, hastane vb.) binanın diğer
girişlerine yönlendirilirse, engelli kullanıcılar için uygun yapıların oluşturulması sağlanacaktır.(d) Yenileme (enerji verimliliği) tasarımları hazırlanırken yangın ve güvenlik standartları da
mümkün olduğunca geliştirilecektir (önemli mimari değişiklikler olmadan). Yangın güvenliği önlemlerinde ulusal ve uluslararası standartlar kullanılmalıdır.
(e) İnşaat ve / veya rehabilitasyon için yasal olarak gerekli olan tüm izinler alınmıştır.(f) Tüm faaliyetler hem İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununa (30 Haziran 2012 tarihli ve 27339 sayılı
Resmi Gazete) ve ilgili yönetmeliklere ve ayrıca Dünya Bankası Grubu EHS Kılavuzlarına uygun olarak yürütülecektir.
(g) Yüklenici, tüm çalışmaların komşu sakinler ve çevre üzerindeki etkileri en aza indirecek şekilde tasarlanan güvenli ve disiplinli bir şekilde yürütüleceğini resmi olarak kabul eder.
(h) Yüklenici, işçiler için güvenli bir çalışma ortamı sağlayacak ve uluslararası en iyi uygulamalara ve Türk Mevzuatına (gerektiğinde maskeler ve güvenlik gözlükleri, emniyet kemerleri ve güvenlik botları, vb. )
(i) Yüklenici, iş sağlığı ve güvenliğinden sorumlu sertifikasyon ve deneyime sahip bir personel atar.
(j) İnşaat işleri başlamadan önce yapılacak tüm işler için bir Risk Değerlendirme çalışması yapılacaktır. İlgili prosedürler ve planlar ("Acil Durum Planları" dahil) uygulanacaktır.
(k) Sahaların uygun şekilde işaretlenmesi, çalışanlara izlenecek kilit kural ve düzenlemeleri bildirecektir.
(l) Çalışanlara, şantiyeye ve yapılacak çalışmalara ilişkin olası riskleri gösteren çalışanlara İş Sağlığı ve Güvenliği (İSG) eğitimleri ve araç kutusu konuşmaları sağlanacaktır.
(m) Hem eğitimler hem de olaylar (ölümler, kaybedilen zaman olayları, dökülmeler, yangın vb. önemli olaylar) kaydedilecektir.
(n) Yüklenici, önemli bir olay meydana geldiğinde derhal ÇŞB'yi bilgilendirir. ÇŞB, Dünya Bankası'na 3 iş günü içinde meydana gelen önemli bir olayı (kaza, dökülme, ölüm vb.) Bildirecek ve 30 iş günü içinde düzeltici eylem planıyla birlikte Dünya Bankası'na bir olay soruşturma raporu gönderecektir.
B. Genel Rehabilitasyon ve / veya İnşaat Faaliyetleri
Hava kalitesi
(a) Yıkım durumunda, birinci katın üstünde döküntü oluklar kullanılacaktır.(b) Yıkım enkazı kontrol edilen alanda tutulacak ve döküntü tozunu azaltmak için su sisi ile
püskürtülecektir.(c) Kazı sırasında pnömatik sondajın devam eden su püskürtmesi ve / veya sahaya toz süzgeç
muhafazaları yerleştirilmesiyle bastırılması durumunda(d) Çevreleyen çevre (kaldırımlar, yollar), tozu en aza indirgemek için döküntülerden
arındırılmalıdır.(e) Sahada inşaat / atık malzemenin açık bir şekilde yakılması olmayacak(f) Şantiyelerde aşırı inşaat rölantisi olmayacak
Gürültü, ses
(a) Yıkma ve inşaat sırasındaki gürültü, izin belgesinde kararlaştırılan kısıtlı zamanlarla sınırlandırılacaktır.
(b) Çalışmalar sırasında, jeneratörlerin, hava kompresörlerinin ve diğer elektrikli mekanik ekipmanların motor kapakları kapatılmalı ve mümkün olduğu kadar uzağa yerleştirilebilecek ekipman
Su kalitesi(a) Şantiye, uygun erozyon ve tortu kontrol önlemleri; tortuların saha dışına taşmasını ve
yakındaki akarsularda ve nehirlerde aşırı bulanıklığa neden olmasını önlemek için saman balyaları ve / veya silt çitleri.
Atık Yönetimi
(a) Yıkım ve inşaat faaliyetlerinden beklenen tüm büyük atık türleri için atık toplama ve bertaraf yolları ve sahaları belirlenecektir.
(b) Maden inşaat atıkları, genel atık, organik, sıvı ve kimyasal atıklardan yerinde tasnif edilerek ayrılacak ve uygun kaplarda depolanacaktır.
(c) İnşaat atıkları lisanslı koleksiyonerler tarafından uygun şekilde toplanacak ve bertaraf edilecektir.
(d) Atık bertaraf kayıtları tasarlandığı gibi uygun yönetim kanıtı olarak tutulacaktır.(e) Mümkün olan her durumda, yüklenici uygun ve uygulanabilir malzemeleri (asbest hariç)
yeniden kullanacak ve geri dönüştürecektir.
C. Bireysel atık su arıtma sistemi
Su Kaltesi
(a) Sıhhi atıkların ve atık suların inşaat alanlarından (kurulum veya yeniden yapılanma) taşınması yaklaşımı yerel makamlarca onaylanmalıdır.
(b) Alma sularına deşarj edilmeden önce, atık su kalitesinden ve atık su arıtımına ilişkin ulusal rehber ilkelerin belirlediği minimum kalite kriterlerini karşılamak için bireysel atık su sistemlerinden gelen atık suların arıtılması gerekir
(c) Yeni atık su sistemlerinin izlenmesi (önce / sonra) yapılacaktır.(d) İnşaat taşıtları ve makineleri, yalnızca akıntının doğal yüzey su kütlelerini kirletmeyeceği
belirlenmiş alanlarda yıkanacaktır.
D. Tarihi Binalar Kültürel Miras
(a) Bina belirlenmiş bir tarihi yapıysa, bu yapıya çok yakınsa ya da belirlenmiş bir tarihi bölgede bulunuyorsa, yerel makamlardan ve planlanan ve yapılan tüm inşaat faaliyetlerinden onay ve izinler alınmalı ve onaylanmalıdır. yerel ve ulusal mevzuat ile.
(b) Kazı veya inşaatta karşılaşılan eserler veya diğer muhtemel “tesadüfler” nin kaydedilmesi, tescil edilmesi, sorumlu yetkililerle temasa geçilmesi ve bu bulguları hesaba katmak için işlerin geciktirilmesi veya değiştirilmesi için gerekli düzenlemelerin yapılması sağlanacaktır.
E. Arazi Edinimi Arazi almak, kamulaştırma
(a) Bu proje kapsamında, herhangi bir arazi edinimi, kamulaştırmadan kaçınılacaktır. Ek 1 (E&S tarama kontrol listesi) önerilen alanın arazi durumunu değerlendirmek için kullanılacaktır.
F. Zehirli Malzemeler
Asbest yönetimi
(a) Proje sahasında asbest varsa, tehlikeli madde olarak açıkça işaretlenmelidir.(b) Mümkün olduğunda, asbest uygun şekilde içerilecek ve maruz kalmayı en aza indirmek için
mühürlenecektir.(c) Çıkarmadan önceki asbest (eğer gerekliyse) asbest tozunu en aza indirmek için ıslatıcı bir
madde ile muamele edilecektir.(d) Asbest vasıflı ve deneyimli profesyoneller tarafından kullanılacak ve bertaraf edilecektir.(e) Asbest malzemesi geçici olarak depolanıyorsa, atıklar kapalı alanlara güvenli bir şekilde
kapatılmalı ve uygun şekilde işaretlenmelidir. Siteden yetkisiz olarak alınmasına karşı güvenlik önlemleri alınacaktır.
(f) Kaldırılan asbest tekrar kullanılmayacak ve ulusal düzenlemelere uygun olarak bertaraf edilecek ve lisanslı tesislere gönderilecektir. Malzemenin taşınması ve bertarafı için gerekli belgeler inşaat sahasında tutulacak ve istenirse ÇŞB ve DB'ye sunulacaktır.
29
Zehirli / tehlikeli atık yönetimi (kullanılmış flüoresan lambalar
dahil)
(a) Tüm tehlikeli ya da toksik maddelerin yerinde geçici olarak depolanması, bileşim, özellik ve kullanım bilgileri ile birlikte etiketli güvenli kaplarda olacaktır.
(b) Tehlikeli maddelerin kapları dökülmeyi ve sızıntıyı önlemek için sızdırmaz bir kabın içine yerleştirilmelidir.
(c) Atıklar, özel lisanslı taşıyıcılar tarafından taşınacak ve lisanslı bir tesiste bertaraf edilecektir.(d) Toksik içerikli veya solventli boyalar veya kurşun bazlı boyalar kullanılmayacak(e) Yenileme / inşaat işleri sırasında kaldırılan kullanılmış flüoresan lambalar lisanslı tesislerde
bertaraf edilecektir. Malzemenin taşınması ve bertarafı için gerekli belgeler inşaat sahasında tutulacak ve istenirse ÇŞB ve DB'ye sunulacaktır.
G. Doğal yaşam alanlarına, ormanlara ve / veya korunan alanlara etkiler
Habitat
(a) Yer seçimi sırasında tüm korunan alanlar (ulusal ve uluslararası), doğal yaşam alanları ve kritik doğal yaşam alanları ve sulak alanlardan kaçınılacaktır.
(b) İnşaat faaliyeti yakınındaki büyük ağaçlardan yapılan bir anket ve envanter yapılacak, büyük ağaçlar çitle işaretlenecek ve işaretlenecek, kök sistemleri korunacak ve önlenebilecek ağaçların zarar görmesi sağlanacaktır.
(c) Bitişik sulak alanlar ve dereler, şantiye akışından, saman balyaları ve silt çitleri ile sınırlı olmamak üzere uygun erozyon ve sediment kontrol özelliği ile korunacaktır.
(d) Kullanılacak tüm borç çukurları lisanslı çukurlar olmalı ve bu çukurlar doğal yaşam alanı olarak sınıflandırılabilecek hiçbir yerde bulunmamalıdır.
H. Tıbbi atıkların elden çıkarılması
Tıbbi atık yönetimi için altyapı
(a) Yüklenici, ulusal düzenlemelere uygun olarak, sağlık tesislerinin tıbbi atık işleme ve bertarafı için yeterli altyapıyı içermesini sağlayacaktır; bu şunları içerir ve bunlarla sınırlı değildir:
(b) Başka bir atık tasfiyesinden ayrılmış sağlık hizmeti atıkları için (kirli “aletler” ve insan dokusu veya sıvıları dahil) özel tesisler; ve
(c) Tıbbi atıklar için uygun depolama tesisleri mevcut; ve(d) Faaliyetin tesis temelli arıtmayı içermesi durumunda uygun bertaraf seçenekleri mevcut ve
çalışır durumdadır.I. Trafik ve Yaya
Güvenliği
İnşaat trafiğine ve yayalara doğrudan veya
dolaylı tehlikeler
(a) Yüklenici, ulusal düzenlemelere uygun olarak şantiyenin uygun şekilde güvence altına alındığından ve inşaat ile ilgili trafiğin düzenlendiğinden emin olacaktır. Bu içerir ancak bunlarla sınırlı değildir
(b) İşaret levhası, uyarı levhaları, engeller ve trafik yönelimleri: site açıkça görünür olacak ve halk tüm potansiyel tehlikelere karşı uyarılacak
(c) Özellikle siteye erişim ve siteye yakın yoğun trafik için Trafik yönetim sistemi ve personel eğitimi. İnşaat trafiğinin müdahale ettiği yayalar için güvenli geçit ve geçişlerin sağlanması.
(d) Çalışma saatlerinin yerel trafik düzenlerine göre ayarlanması, örn. yoğun saatlerde veya hayvancılık hareket zamanlarında büyük nakliye faaliyetlerinden kaçınmak
(e) Halk için güvenli ve rahat geçiş için gerekirse, eğitimli ve görünür personel tarafından aktif trafik yönetimi.
30
BÖLÜM 4: İzleme Planı
AşamaNe
Parametre izlenecek mi?
Nerede
Parametre izlenecek
mi?
Nasıl
Parametre izlenecek mi?
Ne zaman
frekansı tanımlayın / veya sürekli
mi?
Neden
Parametre izleniyor mu?
Maliyet
Proje bütçesine
dahil değilse
Kim
İzlemeden sorumlu?
Faaliyetlerin tamamlanması sırasında (inşaat sonrası)
31
Ek- 2: ŞİKAYET FORM ÖRNEĞİReferans No
Tam Adı
Lütfen nasıl iletişim
kurulmasını istediğinizi
işaretleyin (posta, telefon, e-
posta).
İl / İlçe / Yerleşim
Tarih
Şikayet Kategorisi
1. Terk edildiğinde (toplu konut)
2. Projeden etkilenen varlıklar / mülkler hakkında
3. Altyapıda
4. Gelir kaynaklarının azaltılması veya tamamen
kaybedilmesi üzerine
5. Çevre ile ilgili konularda (örneğin, kirlilik)
6. İstihdam durumunda
7. Trafik, ulaşım ve diğer riskler hakkında
9-Diğer (Lütfen belirtin):
Şikayetin Tanımı Ne oldu? Ne zaman oldu? Nerede oldu? Sorunun sonucu nedir?
Sorunu çözmek için ne olduğunu görmek istersiniz?
İsim ve adres verilmesi zorunlu olmamakla birlikte, şikayetle ilgili geri bildirim sürecinde bilgi eksikliği nedeniyle bazı sorunların ortaya çıkabileceği unutulmamalıdır.
İmza: Tarih:
32
Ek 3: ŞİKAYET KAPATMA FORMU ÖRNEĞİŞikayet kapanma numarası:
Gerekli acil eylemi tanımlayın:
Gerekli olan uzun vadeli eylemi
tanımlayın (gerekirse):
Tazminat Gerekli mi? [ ] EVET [ ] HAYIR
HIZLI EYLEM VE KARARIN KONTROLÜ
İyileştirme Eyleminin Aşamaları Son Tarih ve Sorumlu Kurumlar
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
KOMPANZASYON VE NİHAİ KADEMELER
Bu kısım tazminat ücretlerini aldıktan ve şikayetinin giderilmesinden sonra şikayet sahibi
tarafından doldurulacak ve imzalanacaktır.
Notlar:
[Ad Soyad ve İmza]
Tarih: ___ / ___ / _____
Şikayet Sahibinin:
Sorumlu Kurum / Şirket Temsilcisi
[Unvan-Adı-Soyadı ve İmzası]
33
Ek- 4: DANIŞMA TOPLANTISI KATILIMCI LİSTESİ
34
35
36