YEP! Οδηγός καθοδήγησης περί επιχειρηματικότητας

youngentrepreneurmentoring people

YOUNGENTREPRENEURS

MENTORING PEOPLE

The content of this publication does not reflect the official opinion of the European Union. Responsibility for the

information and views expressed in the publication lies entirely with the author(s).

2

Περιεχόμενα

1. ΕΙΣΑΓΩΓΉ 3ERASMUS + ...............................................................................................................................4YEP! ΤΟ ΕΡΓΟ ............................................................................................................................4ΕΤΑΙΡΟΙ .....................................................................................................................................5ΠΑΡΟΥΣΑ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΗΣ ΚΑΘΟΔΗΓΗΣΗΣ .......................................................7ΚΑΘΟΡΙΣΜΟΣ ΑΠΟ ΛΕΞΕΙΣ-ΚΛΕΙΔΙΑ ...................................................................................... 12

2. ΟΜΑΔΑ ΣΤΟΧΟΣ 14ΚΑΘΟΡΙΣΜΟΣ ΟΜΑΔΑΣ ΣΤΟΧΟΥ ........................................................................................... 15

3. ΙΚΑΝΟΤΗΤΕΣ/ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ 17IΕΙΣΑΓΩΓΗ .............................................................................................................................. 18ΙΚΑΝΟΤΗΤΕΣ/ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ ..................................................................................................... 18Επικοινωνία και αφήγηση ιστοριών ...................................................................................... 18Συμμετοχή ............................................................................................................................. 19Διαχείριση ............................................................................................................................. 23Οικονομικά Θέματα ............................................................................................................... 24Καινοτομία (συμπεριλαμβανομένων των Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνιών) ........ 25Σχεδιασμός ενός επιχειρηματικού πλάνου (συμπεριλαμβανομένων των πωλήσεων) ....... 27ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΙ ΣΥΝΔΕΣΜΟΙ ....................................................................................................... 28

4. ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΚΑΘΟΔΗΓΗΣΗΣ 30ΕΙΣΑΓΩΓΗ ............................................................................................................................... 31Η ΔΙΑΔΙΚΑΣΊΑ ΤΗΣ ΚΑΘΟΔΉΓΗΣΗΣ/MENTORING .................................................................. 32ΤΙ ΕΙΝΑΙ Ο ΜΕΝΤΟΡΑΣ; .......................................................................................................... 32ΕΝΑΡΚΤΗΡΙΑ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΠΡΟΣΛΗΨΗΣ ΓΙΑΤΙ ΘΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΠΑΡΕΧΕΤΕ ΚΑΘΟΔΗΓΗΣΗ; .... 34ΠΟΙΟΥΣ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΣΥΜΠΕΡΙΛΑΜΒΑΝΕΙ Η ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ; ............................ 35ΠΟΙΕΣ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ ΚΑΘΟΔΗΓΟΝΤΑΣ ΕΝΗΛΙΚΟΥΣ ΣΕ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΑΝΕΡΓΙΑΣ? ....... 35ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΒΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ ΚΑΘΟΔΗΓΗΣΗΣ ΠΟΥ ΘΑ ΠΡΑΓΜΑΤΟΠΟΙΗΣΕΤΕ; ......... 37ΒΗΜΑ 1 : ΟΙ ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ ΣΑΣ ............................................................................................... 39ΒΗΜΑ 2 : Η ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΗ ΣΑΣ ΙΔΕΑ ΚΑΙ Ο ΣΤΟΧΟΣ ........................................................ 47ΤΑ 6 ΒΉΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΊΑ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΎ ΙΔΕΏΝ ......................................................... 48ΒΗΜΑ 3: ΚΑΙΝΟΤΟΜΟΣ ΙΔΕΑ ΚΑΙ ΕΝΑΡΞΗ ........................................................................... 60ΒΗΜΑ 4 : ΤΟ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟ ΣΑΣ ΣΧΕΔΙΟ ......................................................................... 61ΟΛΟΚΛΗΡΩΝΟΝΤΑΣ ΤΙΣ ΣΥΝΕΔΡΙΕΣ ...................................................................................... 66

5. ΕΡΓΑΛΕΙΑ ΠΡΟΣ ΧΡΗΣΗ 68ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ I: ΟΛΟΚΛΗΡΩΣΗ ΤΩΝ ΣΥΝΕΔΡΙΩΝ ΧΑΡΤΟΓΡΑΦΗΣΗ ΜΥΑΛΟΥ ........................ 69ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ II: ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΗΣ ΑΝΘΕΚΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ........................ 71ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ III: ΚΑΘΟΡΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΣΤΟΧΟΥ......................................................................... 73

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΊΑ 76

YOUNGENTREPRENEURS

MENTORING PEOPLE

The content of this publication does not reflect the official opinion of the European Union. Responsibility for the

information and views expressed in the publication lies entirely with the author(s).

3

1Εισαγωγή

YOUNGENTREPRENEURS

MENTORING PEOPLE

The content of this publication does not reflect the official opinion of the European Union. Responsibility for the

information and views expressed in the publication lies entirely with the author(s).

4

ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ERASMUS + Το Erasmus + αποτελεί ένα πρόγραμμα της Ευρωπαικής Ένωσης για τη στήριξη της εκπαίδευσης, της κατάρτισης, της νεολαίας και του αθλητισμού στην Ευρώπη. Ο προϋπολογισμός του, ύψους 14,7 δισεκατομμυρίων ευρώ, προσφέρει ευκαιρίες για πάνω από 4 εκατομμύρια Ευρωπαίους να σπουδάσουν, να εκπαιδευτούν, να αποκτήσουν εμπειρία και να προσφέρουν εθελοντική εργασία στο εξωτερικό.

Το Erasmus + δίνει ευκαιρίες για τους ανθρώπους όλων των ηλικιών, βοηθώντας τους να αναπτύξουν και να μοιραστούν τη γνώση και την εμπειρία σε ιδρύματα και οργανισμούς σε διάφορες χώρες.

Περισσότεροι από 4 εκατομμύρια νέοι, σπουδαστές και ενήλικες αποκτούν εμπειρία και δεξιότητες μέσω της εκπαίδευσης, της κατάρτισης ή του εθελοντισμού στο εξωτερικό μέσω του Erasmus +. Το πρόγραμμα υποστηρίζει επίσης πάνω από 125.000 ιδρύματα και οργανισμούς προς συνεργασία με συμμαθητές σε άλλες χώρες προάγοντας την καινοτομία και τον εκσυγχρονισμό της διδακτικής πρακτικής και της εργασίας με νέους. Μαζί συμβάλουν ώστε οι νέοι να αποκτήσουν τις δεξιότητες που χρειάζονται για να πετύχουν στον σημερινό κόσμο. Το Erasmus + αντικαθιστά επτά προγράμματα με ένα, επομένως είναι εύκολα προσβάσιμο.

Το έργο YEP! εντάσσσεται στο πρόγραμμα Erasmus + KA2, που επικεντρώνεται στη συνεργασία για την καινοτομία και την ανταλλαγή καλών πρακτικών. Ο συγκεκριμένος Τύπος Δράσης είναι ο KA202 – «Στρατηγικές Συμπράξεις για την επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση».

ΤΟ ΕΡΓΟ YEP!ΕπισκόπησηΑπό το 2010, η Ευρώπη συναντά ένα φαινόμενο «νεοφυών επιχειρήσεων» και μια αύξηση των συζητήσεων και της ανάληψης πρωτοβουλιών γύρω από το θέμα της επιχειρηματικότητας ως μέσο για τη μείωση της ανεργίας των νέων. Για την αντιμετώπιση της έλλειψης θέσεων εργασίας και της αύξησης του ποσοστού ανεργίας των νέων, οι ευρωπαϊκές χώρες άρχισαν να προωθούν προγράμματα, διαγωνισμούς, χρηματοδοτούμενα έργα για νέους έτσι ώστε να τους ενθαρύνουν να ξεκινήσουν τη δική τους επιχείρηση.Στο πλαίσιο αυτό δημιουργήθηκε μια νέα κοινότητα νέων, αναπτύσσοντας νέες επιχειρηματικές δεξιότητες, ικανοτήτες και οράματα. Η ιδέα πίσω από την έννοια «νεοφυής επιχείρηση» συνδέεται στενά

YOUNGENTREPRENEURS

MENTORING PEOPLE

The content of this publication does not reflect the official opinion of the European Union. Responsibility for the

information and views expressed in the publication lies entirely with the author(s).

5

με το ισχυρό στοιχείο της επιχειρηματικής εκπαίδευσης. Οι νέοι έχουν κληθεί να αναλάβουν κινδύνους όντας επιχειρηματίες, ανοίγοντας νέοους ορίζοντες, βελτιώνοντας τη δημιουργική τους νοοτροπία, γνωρίζοντας νέους ανθρώπους και δημιουργώντας το δικό τους δίκτυο, παρουσιάζοντας τις ιδέες τους σε επιχειρηματίες, αναπτύσσοντας επιχειρηματικά σχέδια, αποτυγχάνοντας και ξεκινώντας ξανά από την αρχή. Η «νέα γενιά» αποτελείται από νέους ηλικίας 18-30 ετών ανά την Ευρώπη, από την Ιταλία μέχρι Ισπανία, από την Πορτογαλία μέχρι τη Γαλλία. Έχουν όμοιο προφίλ, ακολουθούν τις ίδιες μεθόδους, έχουν τους ίδιους στόχους.

Το συγκεκριμένο πρόγραμμα στοχεύει στο να χρησιμοποιήσει την επικρατούσα τάση προκειμένου να «αντιστραφεί» η ιδέα και συγκεκριμένα οι νέοι επιχειρηματίες να υποστηρίξουν τους ενήλικες (ιδιαίτερα εκείνους που έχουν χάσει τη δουλειά τους και αντιμετωπίζουν δυσκολίες στην εξεύρεση νέας) και τους ηλικιωμένους (συνταξιούχους αλλά πολύ δραστήριους και με ενδιαφέροντα).

Το έργοΤο έργο «YEP! νέοι επιχειρηματίες για την καθοδήγηση των μακροχρόνια ανέργων ενηλίκων» στοχεύει στην ανάπτυξη ενός προγράμματος κατάρτισης για νέους επιχειρηματίες (ηλικίας 18-30 ετών) για άτομα που ξεκινούν από την αρχή τη δική τους επιχείρηση ώστε να μπορούν να καθοδηγούν τους ενηλίκους και τους ηλικιωμένους σχετικά με το πως να ξεκινήσουν μια επιχείρηση, βελτιώνοντας το «πνεύμα» της ανάληψης πρωτοβουλιών, και αναπτύσσοντας μια πιο επιχειρηματική προσέγγιση για τη ζωή, την εργασία και την κοινωνία.Το έργο “YEP! νέοι επιχειρηματίες για την καθοδήγηση των μακροχρόνια ανέργων ενηλίκων” έχει σαφείς στόχους, όπως:

• Να προωθήσει τη χρήση των αποτελεσμάτων της επιχειρηματικότητας που έχουν αποκτηθεί από νέους επιχειρηματίες προς μια άλλη κατηγορία της κοινωνίας, σε ανάγκες ανάπτυξης ικανοτήτων επιχειρηματικότητας.

• Να προωθήσει και να ενισχύσει άτομα που ξεκινούν από την αρχή τη δική τους επιχείρηση και νέους επιχειρηματίες που έχουν πρόθεση να καθοδηγήσουν άλλα άτομα βάση των γνώσεών τους, προκειμένου να προάχθεί η έννοια της επιχειρηματικότητας στους μακροχρόνια άνεργους μέσω της διαδικασίας καθοδήγησης και μιας διαδικτυακής πλατφόρμας κοινωνικής μάθησης.

• Να αναπτύξει ένα Ευρωπαϊκό πλαίσιο εκπαίδευσης και κατάρτισης μέσω της στρατηγικής χρήσης των Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνιών (ΤΠΕ) καθώς και των διαθέσιμων εκπαιδευτικών πόρων, μέσω εκπαιδευτικών εγχειριδίων για διάφορες ομάδες.

• Να ενισχυθεί η απασχολησιμότητα και η δημιουργία επιχειρήσεων μεταξύ της Ευρωπαϊκής αγοράς εργασίας.

• Να υποστηρίξει την εξ’ αποστάσεως εκπαίδευση και να δημιουργήσει το κατάλληλο έδαφος για ίσες ευκαιρίες στην εκπαίδευση και την κατάρτιση.

Το έργο “YEP! , νέοι επιχειρηματίες για την καθοδήγηση των μακροχρόνια ανέργων ενηλίκων θα είναι διαθέσιμο στο κοινό (μέσω εγγραφής), δωρεάν σε 3 διαφορετικές Ευρωπαϊκές γλώσσες και θα μπορεί να είναι ένα χρήσιμο εργαλείο στους νέους επιχειρηματίες, μακροχρόνια άνεργους, εκπροσώπους μικρομεσαίων επιχειρήσεων, υπεύθυνους ανθρώπινου δυναμικού εταιριών, εργαζόμενους, κέντρα κατάρτισης, οργανισμούς νέων και σε άλλους ενδιαφερόμενους.

ΟΙ ΕΤΑΙΡΟΙ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥΟι εταίροι του έργου YEP! που έχουν επιλεγεί για να λάβουν μέρος στην κοινοπραξία αυτή δεδομένου της ποιότητας και της εμπειρίας που έχουν αποκτήσει στις καθημερινές δραστηριότητες των νεοφυών επιχειρήσεων και των επιχειρηματιών και λόγω της συμμετοχής τους σε παρόμοια έργα και πρωτοβουλίες έχουν αναπτύξει μια ιδιαίτερη σχέση με αυτές τις εταιρείες και μέσω της υποστήριξης που τις παρέχουν, Το διεθνές δίκτυο του έργου αποτελείται από 6 οργανισμούς, οι οποίοι επιδεικνύουν ιδιαίατερα μεγάλο ενδιαφέρον και ενθουσιασμό για το YEP!, γνωρίζοντας τη σημασία της ενίσχυσης του επιχειρηματικού πνεύματος. Οι εταίροι είναι:

YOUNGENTREPRENEURS

MENTORING PEOPLE

The content of this publication does not reflect the official opinion of the European Union. Responsibility for the

information and views expressed in the publication lies entirely with the author(s).

6

AJEV (Ισπανία)Ο AJEV είναι μη κερδοσκοπικός (επιχειρηματικός) οργανισμός που δημιουργήθηκε το 1985 και έχει ως κύρια αποστολή τη στήριξη νέων επιχειρηματιών για την ανάπτυξη των αρχικών / επιχειρηματικών σχεδίων τους. Οι κυριότερες δραστηριότητες του AJEV σχετίζονται με τη συλλογική άμυνα και την προώθηση των εμπορικών σχέσεων μεταξύ των εταίρων του προωθώντας την ανάπτυξη και την εδραίωσή του. Αυτό επιτυγχάνεται με τη διοργάνωση εκδηλώσεων, εργαστηρίων και φόρουμ, καθώς και με τη συμμετοχή και τον συντονισμό έργων στον τομέα της Έρευνας & Ανάπτυξης, της καινοτομίας, της κατάρτισης, της κοινωνικής πολιτικής, της απασχόλησης κ.λπ.

MATERAHUB (Ιταλία)Το Materahub είναι ένας συνεταιρισμός ανθρώπων και επιχειρήσεων, ένας «χώρος» όπου συναντώνται, ενθαρρύνουν τη δημιουργία νέων ευκαιριών απασχόλησης και την προώθηση της αειφόρου ανάπτυξης μέσω μιας διαδικασίας καθοδήγησης, κατάρτισης και ανάπτυξης των επιχειρήσεων.Μέσα από το Materahub διάφορα θέματα παρέχουν την εμπειρία και τις ιδέες τους για να αξιοποιήσουν την τοπική και περιφερειακή κοινότητα, η οποία γίνεται το σημείο έναρξης και συνάντησης της εθνικής και διεθνούς πραγματικότητας. Για το λόγο αυτό, το Materahub παρέχει χώρους και πόρους, συνδέσμους και γνώσεις, κατάρτιση και ταλέντα, ευκαιρίες και επενδύσεις για να βοηθήσουν τους ανθρώπους να κάνουν τις ιδέες του σε πραγματικότητα.

FYG CONSULTORES (Ισπανία)Η Instalofi Levante S.L. (FyG Consultores) είναι μια ιδιωτική εταιρεία παροχής συμβουλών ειδικευμένη στον τομέα της διεθνοποίησης και της κατάρτισης των επιχειρήσεων. Η FyG ειδικεύεται στην ανάπτυξη επιχειρηματικών και καινοτόμων λύσεων που σχετίζονται με τη στρατηγική και τη διεθνοποίηση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και των νέων επιχειρήσεων. Ως προμηθευτής καινοτόμων λύσεων, προσφέροντας επιχειρηματική αξία μέσω της εφαρμογής διεθνούς μεθοδολογίας σε επαγγελματικό επίπεδο, καινοτόμων προτύπων, μεθόδων συνεργασίας σε εξαγωγικές κοινοπραξίες και εταιρικές σχέσεις, επιλογής ανθρώπινου δυναμικού και κατάρτισης για διεθνοποίηση, η εταιρεία είναι σε θέση να ενισχύσει τις διεθνείς επιχειρήσεις και να οδηγήσει σε ανάπτυξη των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και των επιχειρηματιών.

DANMAR COMPUTERS LLC (Πολωνία)Η Danmar Computers είναι ένας οργανισμός που παρέχει επαγγελματική κατάρτιση στον τομέα της πληροφορικής και στην ανάπτυξη και παροχή υπηρεσιών ηλεκτρονικής μάθησης και υπηρεσίες ΤΠΕ. Η εταιρεία ασχολείται με: κατάρτιση, ανάπτυξη προγραμμάτων και εκπαιδευτικού υλικού, συμβουλευτική, σχεδιασμό ιστοσελίδων και συστημάτων ηλεκτρονικής μάθησης. Συγκεκριμένα, το τεχνικό προσωπικό έχει τη δυνατότητα να αναπτύξει οποιαδήποτε σύγχρονη εφαρμογή ηλεκτρονικού ιστού και κινητής τηλεφωνίας, χρησιμοποιώντας τεχνολογίες βάσεων δεδομένων, διακομιστές ιστών, διακομιστές εφαρμογών. Οι πόροι της Danmar περιλαμβάνουν υλικό λογισμικού και εξαρτήματα που απαιτούνται για την ανάπτυξη λογισμικού, τη παραγωγή περιεχομένου ηλεκτρονικής μάθησης κ.λπ.

Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας (Ελλάδα)Το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, με 18 Τμήματα και διάφορα Ερευνητικά Κέντρα, είναι ένα Πανεπιστήμιο με δική του ταυτότητα και με εξέχουσα θέση στο εθνικό εκπαιδευτικό σύστημα της Ελλάδας. Παρέχει προπτυχιακά και μεταπτυχιακά προγράμματα και δραστηριότητες σε ειδικούς τομείς έρευνας και επιχειρηματικότητας, για περισσότερους από 12.000 φοιτητές. Η κύρια αποστολή του είναι η προώθηση της επιστημονικής γνώσης μέσω της έρευνας και η συμβολή στην πολιτιστική και οικονομική ανάπτυξη της τοπικής κοινότητας και της ευρύτερης κοινωνίας. Είναι γνωστό για τις εξαιρετικές ερευνητικές του απόδοσεις και τα εξαιρετικά επιστημονικά επιτεύγματα, σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα. Στο έργο YEP! το ΠΘ συμμετέχει μέσω του Κέντρου Δια Βίου Μάθησης του Πανεπιστημίου το οποίο και διαθέτει μια σημαντική εμπειρία στο σχεδιασμό, την οργάνωση και την υλοποίηση παρόμοιων δράσεων σε εθνικό και διεθνές επίπεδο.

E-SENIORS (Γαλλία)Το E-Seniors είναι ένας μη κερδοσκοπικός οργανισμός που ιδρύθηκε το 2005 και έχει ως στόχο την καταπολέμηση του αποκλεισμού μέσω παροχής πρόσβασης και κατάρτισης σε τεχνολογίες πληροφορικής και τηλεπικοινωνιών σε ηλικιωμένους ή/ και άτομα με ειδικές ανάγκες. Οι βασικοί του στόχοι είναι:

YOUNGENTREPRENEURS

MENTORING PEOPLE

The content of this publication does not reflect the official opinion of the European Union. Responsibility for the

information and views expressed in the publication lies entirely with the author(s).

7

• Συρρίκνωση και, όπου είναι δυνατόν, η γεφύρωση του ψηφιακού χάσματος μεταξύ των γενεών,• Φροντίδα για τους πρεσβυτέρους με την καταπολέμηση της απομόνωσης των ηλικιωμένων,• Άνοιγμα νέων οριζόντων για αποτελεσματική χρήση του ελεύθερου χρόνου.

Η κύρια δραστηριότητα του E-Seniors είναι να παρέχει εκπαίδευση σε θέματα πληροφορικής για ηλικιωμένους που επιθυμούν να αποτελέσουν ενεργό μέρος της σημερινής ψηφιακής κοινωνίας. Η εκπαίδευσή τους προσαρμόζεται στις ανάγκες και στο ρυθμό της ομάδας- στόχου.

• Για περισσότερες πληροφορίες, παρακαλούμε επισκεφθείτε την ιστοσελίδα: www.yep-project.eu

ΕΠΙΧΕΡΗΜΑΤΙΚΗ ΚΑΘΟΔΗΓΗΣΗ & ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ ΣΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΑ ΧΡΟΝΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟ

Σχετικά με την επιχειρηματική καθοδήγηση / υποστήριξη (business mentoring): συνήθως ορίζεται ως μια επαγγελματική σχέση όπου ένα έμπειρο άτομο (ο μέντορας ή καθοδηγητής) υποστηρίζει και ενθαρρύνει τους ανθρώπους να αναπτύξουν συγκεκριμένες δεξιότητες και γνώσεις που θα μεγιστοποιήσουν το επιχειρηματικό τους δυναμικό και θα βελτιώσουν την απόδοσή τους. Με λίγα λόγια, αποτελεί τη μεταφορά γνώσεων, δεξιοτήτων και εμπειριών. Ο μέντορας λειτουργεί ως οδηγός για να βρει τη σωστή κατεύθυνση και να αναπτύξει λύσεις.

Το Business Mentoring ή Επιχειρηματική Καθοδήγηση ως έννοια έχει υποστεί σημαντικές αλλαγές τα τελευταία χρόνια και αυτό καθιστά απαραίτητη την ανάλυση των διαφορετικών καταστάσεων σε κάθε χώρα.

ΙΣΠΑΝΙΑΟρισμένες οργανώσεις / ιδρύματα/ ακαδημίες έχουν αναπτύξει προγράμματα καθοδήγησης που συμπληρώνουν τη δική τους παραδοσιακή κατάρτιση. Επιπλέον, τα τελευταία 10 χρόνια εμφανίστηκαν λίγοι οργανισμοί στην Ισπανία με μοναδικό σκοπό την ενίσχυση της καθοδήγησης (ή mentoring) ως μεθόδου κατάρτισης σε διάφορους τομείς.Κατά τη διάρκεια των τελευταίων 5 χρόνων, η έννοια της καθοδήγησης έχει αναπτυχθεί με διαφορετικές παραλλαγές και αυτοί οι οργανισμοί έχουν καινοτομήσει στις μεθόδους τους και στον τρόπο που καθοδηγούν τους ανθρώπους σε νέες ιδέες για επιχειρηματικότητα και επιχειρηματική κατάρτιση.Στην Ισπανία υπάρχουν ορισμένοι δημόσιοι και ιδιωτικοί οργανισμοί που προσφέρουν προγράμματα καθοδήγησης, καθώς και διάφορες πρωτοβουλίες ανά περιοχή.

Aula Mentor http://www.aulamentor.es/Δωρεάν δημόσια πρωτοβουλία, ευέλικτη ηλεκτρονική κατάρτιση που απευθύνεται σε ενήλικες που ενδιαφέρονται να επεκτείνουν τις προσωπικές και επαγγελματικές γνώσεις τους.

Mentoring Network Spain http://www.mentoringspain.es/Δημιουργία πλατφόρμας με στόχο επαγγελματικές οργανώσεις και νέες εταιρικές πρωτοβουλίες που παρέχουν υπηρεσίες διαχείρισης, στήριξης, κατάρτισης και επιτάχυνσης της καθοδήγησης και σχετικών προγραμμάτων καθοδήγησης. Αυτή η πλατφόρμα προσφέρει επίσης εκπαίδευση και εργαλεία για συμβούλους.

Spanish Mentoring Association http://www.amces.org/ Το ευρύτερο διαπιστευμένο δίκτυο καθοδήγησης για επιχειρηματικότητα, έναρξη νέων επιχειρήσεων και γνώσεις κοινωνικής οικονομίας στην Ισπανία. Η AMCES είναι ιδιωτικός οργανισμός που δεν έχει κανέναν εμπορικό σκοπό. Ο Σύνδεσμος προωθεί μια κοινότητα καταγεγραμμένων Mentors στην Ισπανία και τις δραστηριότητές τους και τους παρέχει πολύτιμες πληροφορίες και επαφές με επιχειρηματίες, προσανατολισμένους προς τις επιχειρήσεις ή προσανατολισμένους προς την κοινωνία, για να διευκολύνουν τη δουλειά και τις σχέσεις τους σε εθνικό και διεθνές επίπεδο.

YOUNGENTREPRENEURS

MENTORING PEOPLE

The content of this publication does not reflect the official opinion of the European Union. Responsibility for the

information and views expressed in the publication lies entirely with the author(s).

8

National Network of Mentors http://sumentor.es/ Επαγγελματικό δίκτυο Mentorship στην Ισπανία αποτελούμενο από ανώτερα / εξειδικευμένα στελέχη στην προσωπική και επιχειρηματική διαχείριση.Αναπτύσσουν επίσης και δυο είδη mentorship: JUNIOR MANAGER (ανάπτυξη mentoring) ή SENIOR MANAGER (προσαρμογή mentoring).

Mentoring Network of Madrid http://www.madrimasd.org/investigacion-empresas/emprendedores-base-tecnologica/red-mentoresΕργάζονται εδώ και 6 χρόνια και έχουν δημιουργήσει μια βάση δεδομένων με περισσότερους από 500 μέντορες. Αυτή η πρωτοβουλία προσφέρει ένα πρόγραμμα καθοδήγησης σε εταιρίες που βασίζονται στη χρήση πληροφορικής και τεχνολογιών στη Μαδρίτη.

Mentoring School http://www.escueladementoring.com/la-escuela/ Πρώτη πιστοποιημένη σχολή Mentoring στην Ισπανία, απευθυνόμενη σε όλους εκείνους τους ανθρώπους, εταιρείες και ιδρύματα που ενδιαφέρονται να μάθουν περισσότερα για το mentoring και να το εφαρμόσουν στο πεδίο δράσης τους. Είναι το σημείο συνδυασμού μεθοδολογιών, εργαλείων και πόρων. http://www.aulamentor.es/?jjj=1487940991146

Metcommunity http://metcommunity.org/espana/mision/ Μη κερδοσκοπική κοινότητα που συνέβαλε στη βιωσιμότητα της γυναικείας επιχειρηματικότητας μέσω της δικής τους καινοτόμας μεθόδου καθοδήγησης και της χρήσης τεχνολογιών, προωθώντας την κοινωνική καινοτομία και την ποικιλομορφία.

Youth Business Spain http://www.youthbusiness.es Υπάρχουν επίσης Νέοι Επιχειρηματίες που δραστηριοποιούνται σε διεθνές επίπεδο

Valencia University. http://mentors.blogs.uv.es/vols-ser-mentor/continguts-i-condicions/Το Πανεπιστήμιο της Βαλένθια οργανώνει μαθήματα για να διδάξει στους νέους πώς να γίνουν μέντορες.

ΙΤΑΛΙΑΈχουν βρεθεί ελάχιστα στοιχεία για το Mentoring στην Ιταλία και δεν υπάρχει παράδοση σχετικά με το mentoring στη χώρα. Ωστόσο, οι υπάρχουσες δράσεις mentoring εφαρμόζονται κυρίως μέσω:

• Σχολείων και πανεπιστήμιων: για την πρόληψη της εγκατάλειψης του σχολείου και την παροχή συμβουλευτικής επαγγελματικής σταδιοδρομίας.

• Εργασίων – μαθητειών: παροχή επαγγελματικού ή / και εκπαιδευτικού προσανατολισμού με κοινωνικούς στόχους στην εργασία, συμβουλευτική επαγγελματικής σταδιοδρομίας, διαχείριση ποικιλομορφίας για την ένταξη των γυναικών και των μειονοτήτων λόγω διαφορετικής εθνικότητας.

• Επιχειρηματικότητας: υποστήριξη της δημιουργίας νέων επιχειρήσεων και εθνικών και διεθνών επιχειρήσεων, διαχείριση, κοινωνικό μάρκετινγκ για τις επιχειρήσεις.

• Κοινωνικών χώρων και αθλητισμού: υποστήριξη της κοινωνικής και/ ή επαγγελματικής ένταξης των μειονοτήτων, γλωσσικής/ πολιτισμικής πολυμορφίας, άτομα που σκοπεύουν να σταματήσουν πρόωρα την σχολική εκπαίδευση, υποστήριξη και ειδικά σχέδια για κρατούμενους, τοξικομανείς, υποστήριξη αθλητικών δραστηριοτήτων και κοινωνικών δράσεων.

Μεταξύ των οργανώσεων, των μη κερδοσκοπικών οργανώσεων και των διαφόρων σημαντικών δράσεων που προωθούν το επαγγελματικό mentoring και την καθοδήγηση στην Ιταλία υπάρχουν:

AIM (the Italian Association for Mentoring), ιδρύθηκε το 2013, προσφέρει εκπαίδευση στον τομεά της καθοδήγησης σε σχολεία και παρεμφερή σχετικά προγράμματα.

EMCC Italia, ιδρύθηκε το 2014, αναπτύσσει και προωθεί την επίτευξη καλών πρακτικών στη καθοδήγηση (mentoring) στην Ιταλία.

AssoMentori (the Association of Professional Mentors), ιδρύθηκε το 2015, διαθέτει το Μητρώο

YOUNGENTREPRENEURS

MENTORING PEOPLE

The content of this publication does not reflect the official opinion of the European Union. Responsibility for the

information and views expressed in the publication lies entirely with the author(s).

9

Επαγγελματιών «Mentor» και παρέχει προγράμματα συνεχούς ανάπτυξης για επαγγελματικό mentoring με την υποστήριξη δημόσιων ιδρυμάτων.

Το Εμπορικό Επιμελητήριο του Τορίνου διοργανώνει ένα πρόγραμμα Mentoring για να ενθαρρύνει την ανταλλαγή εμπειριών ατόμων που κατείχαν διευθυντικές θέσεις σε διεθνείς αγορές, με προσωπικούς ή επαγγελματικούς δεσμούς με το Piedmont. Το πρόγραμμα, στην 3η του έκδοση το 2016, σκοπεύει να υποστηρίξει τη διεθνή ανάπτυξη των επιχειρηματιών και των ιδιοκτητών επιχειρήσεων στην ευρύτερη περιοχή του Piedmont.

Το Mentors4u είναι ένα εγχείρημα, μη κερδοσκοπικό, που υπάρχει και λειτουργεί χάρη στον ενθουσιασμό και το πάθος της ομάδας Mentors και Senior Mentors, που στόχο έχουν να συμβάλλουν στην ανάπτυξη της Ιταλίας βοηθώντας τους νέους γιατί πιστεύουν ότι από τους διαθέσιμους πόρους είναι αυτός υψηλότερες δυνατότητες.

Η SIM (Scuola italiana di mentoring) εξειδικεύεται στην παροχή συμβουλευτικών υπηρεσιών σε μικρομεσαίες και μεγάλες επιχειρήσεις, δημόσιες διοικήσεις, τοπικές αρχές, ιδιωτικούς και δημόσιους οργανισμούς, πολιτιστικούς συλλόγους, εμπορικούς συλλόγους, εκπαιδευτικά ιδρύματα, σχολεία, πανεπιστήμια, αθλητικές ενώσεις, κοινωνικές υπηρεσίες, κέντρα απασχόλησης, γονείς και οικογένειες.Συγκεκριμένα στο «Reverse mentoring», δηλαδή στην αντίστροφη σχέση καθοδήγησης, στην Ιταλία, μεταξύ ορισμένων υποδειγματικών μοντέλων (αν και δεν απευθύνονται σε ανέργους), υπάρχουν:

Η CISCO Italia, η οποία έλαβε την πρώτη θέση στην “Μικρομεσαία Επιχείρηση” μεταξύ των Καλύτερων Ιταλικών Εταιρειών του 2014 που αναπτύχθηκε από το Ινστιτούτο «Great Place to Work» για την προσέγγισή του σε θέματα κατάρτισης. Στο πλαίσιο του νέου «reverse mentoring» έργου, οι διευθυντές συμμετέχουν σε δραστηριότητες mentoring με λιγότερους από 30 υπαλλήλους για την ενίσχυση των γενεσιουργών διαφορών και την αμοιβαία βελτίωση του τρόπου με τον οποίο χειρίζονται την επιχείρηση.

Το πρόγραμμα IBM Reverse Mentoring για την ενίσχυση του διαλόγου και της συνεργασίας μεταξύ των διαφόρων γενεών. Οι εργαζόμενοι της IBM έχουν την ευκαιρία να επωφεληθούν από ένα πρόγραμμα καθοδήγησης που στοχεύει αποτελεσματική μετάδοση δεξιοτήτων, εμπειριών και τεχνογνωσίας από γενιά σε γενιά. Η IBM Reverse Mentoring δεδομένου ότι ο μέντορας είναι νεότερος από το άτομο που καθοδηγεί και για να διασφαλίσει την αποτελεσματική διαχείριση του προγράμματος, έχει δημιουργήσει ένα ειδικά σχεδιασμένο εργαλείο καλύπτοντας τις ειδικές ανάγκες που εντοπίζονται.

ΠΟΛΩΝΙΑΟι εταιρείες στην Πολωνία μιλούν πολύ συχνά για προγράμματα mentoring σε διαφορετικά πλαίσια. Το πιο δημοφιλές παράδειγμα είναι η πολιτική (ή οι στρατηγικές) που εφαρμόζονται από τα Πολωνικά παραρτήματα παγκόσμιων εταιριών που έχουν την κουλτούρα του mentoring. Οι εταιρείες αυτές προετοίμασαν τις διαδικασίες mentoring υπό τον έλεγχο των μητρικών εταιρειών (ευρωπαϊκών ή αμερικανικών). Οι οργανισμοί αυτοί έχουν επισημοποιήσει τη διαδικασία mentoring - τα πάντα ορίζονται με ακρίβεια - από το στάδιο της προετοιμασίας για το ρόλο του μέντορα, μέσω κριτηρίων επιλογής μέντορα-καθοδηγούμενου (mentee), καθορίζοντας στόχους και διευκρινίζοντας τα αναμενόμενα αποτελέσματα. Αυτά τα επαγγελματικά προγράμματα mentoring που αναπτύσσονται, εξακολουθούν να μην είναι πάρα πολλά, αλλά σίγουρα δεν είναι πλέον δυσέρευτα.

Η δημοτικότητα του mentoring στη χώρα μας αυξάνεται ραγδαία. Το βασικό ρόλο αυτής της διαδικασίας τον έχει η Polish Association of Mentoring (Polskie Stowarzyszenie Mentoringu), η οποία αρχίζει με τη συζήτηση, συνεχίζει την έρευνα και τελικά δημιουργεί ένα χαρτοφυλάκιο καλών πρακτικών. Στις μικρές επιχειρήσεις, η καθοδήγηση είναι μια φυσική μέθοδος για την πρόσληψη νέων υπαλλήλων και την προετοιμασία διαδόχων διευθυντικών στελεχών και ιδιοκτητών, καθώς και για την προετοιμασία επαγγελματιών να εισέλθουν σε επίπεδο εμπειρογνωμόνων και να βελτιώσουν τις δεξιότητές τους.Τα τελευταία 10 χρόνια, η έννοια του mentoring έχει εξελιχθεί σε διαφορετικές παραλλαγές. Στην Πολωνία υπάρχουν ορισμένοι δημόσιοι και ιδιωτικοί οργανισμοί που προσφέρουν προγράμματα καθοδήγησης.

Mentoring for business customers http://mentoring.edu.pl/mentoring_biznes,page,44Το πρόγραμμα παρέχει ολοκληρωμένη εφαρμογή του mentoring στην οργάνωση και την προετοιμασία

YOUNGENTREPRENEURS

MENTORING PEOPLE

The content of this publication does not reflect the official opinion of the European Union. Responsibility for the

information and views expressed in the publication lies entirely with the author(s).

10

των καθοδηγητων να εργαστούν. Το Mentoring είναι η πιο αποτελεσματική μέθοδος για την εξέλιξη των εργαζομένων με τον καλύτερο δυνατό τρόπο χρησιμοποιώντας τις δικές τους γνώσεις και εμπειρίες σχετικά με τους ανθρώπινους πόρους.

Mentoring Programme http://www.ttx.plΗ ιδιαιτερότητα κάθε οργανισμού καθορίζει το φάσμα των πιθανών εφαρμογών των προτεινόμενων προγραμμάτων καθοδήγησης.Αυτά είναι:• Διοικητικό Mentoring - προτείνεται, σε προγράμματα βελτίωση δεξιοτήτων σε θέματα οργάνωσης,• Ειδικό Mentoring (επαγγελματικά προσανατολισμένο)• Mentoring στην εφαρμογή (επονομαζόμενο εποπτικό Mentoring).

Mentoring programme of the Foundation of Business Leaders http://www.fundacjaliderekbiznesu.pl/pm/mentoring/Το Ίδρυμα Mentoring Programme Business Leaders Foundation (Fundacja Liderek Biznesu) δημιουργήθηκε για να υποστηρίξει τους ανθρώπους με φιλοδοξίες - γυναίκες και άνδρες - στη συνειδητή διαμόρφωση των επαγγελματικών τους σταδιοδρομιών, να αναπτύξει την αυτογνωσία τους και να τους στηρίξει στην απόκτηση και τη συνεχή βελτίωση των ηγετικών τους ικανοτήτων.

ΕΛΛΑΔΑΤο Business mentoring στην Ελλάδα (ή αλλιώς η επιχειρματική καθοδήγηση) αρχίζει να αναπτύσσεται σημαντικά κατά τη διάρκεια των τελευταίων ετών, δεδομένης της οικονομικής κρίσης, που επηρέασε αρνητικά ολόκληρο το οικονομικό περιβάλλον. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου,επαγγελματίες, ειδικοί και διάφορα προγράμματα που προσφέρουν συμβουλές ή/ και mentoring σε στρατηγικές και δραστηριότητες επιχειρήσεων και το σωστό τρόπο για να βοηθήσουν είτε να ξεκινήσουν είτε να προωθήσουν τις επιχειρήσεις, έχουν επεκταθεί σημαντικά.

Στο αρνητικό πλαίσιο που αντιπροσωπεύεται από το οικονομικό περιβάλλον (κυρίως λόγω της πρόσφατης οικονομικής κρίσης), η στήριξη που παρέχεται στους (νέους) επιχειρηματίες όσον αφορά την «παράλληλη» υποστήριξη-καθοδήγηση είναι σχεδόν απούσα. Ωστόσο, στο πρόσφατο παρελθόν και πριν από την κρίση εφαρμόστηκαν στην Ελλάδα ορισμένες ειδικές δράσεις υποστήριξης επιχειρηματιών (κυρίως γυναικών) για την ίδρυση μικρών επιχειρήσεων (π.χ. Κοινοτική Πρωτοβουλία Equal, Πρόγραμμα ενίσχυσης γυναικείας επιχειρηματικότητας- ΕΠΑΝ του Υπουργείου Ανάπτυξης, κ.λπ.) .

Μια πολύ επιτυχημένη πρωτοβουλία Mentoring που παρείχε ολοκληρωμένη υποστήριξη είναι αυτή που αντιπροσωπεύεται από το StartUpGreece με την επωνυμία “Business Mentors”. Στην πραγματικότητα έχει να κάνει με ένα ολοκληρωμένο δίκτυο mentoring που υποστηρίζει την γυναικεία επιχειρηματικότητα στην Ελλάδα. Οι επιχειρηματικοί σύμβουλοι επικεντρώνονται στην ανάπτυξη συγκεκριμένου δικτύου από mentors (καθοδηγητές) και mentorees (καθοδηγούμενους), ικανών να υποστηρίξουν τη γυναικεία επιχειρηματικότητα. Οι νέοι επιχειρηματίες θα έχουν την ευκαιρία υποστήριξης τα πρώτα δύσκολα χρόνια της επαγγελματικής τους ζωής. Η δημιουργία συνεργιών αποτελεί έναν από τους κύριους στόχους του δικτύου, παρέχοντας την απαραίτητη πληροφόρηση και πρακτική βοήθεια. Η χρήση προτύπων είναι επίσης μια μέθοδος που χρησιμοποιείται από το δίκτυο, που εμπνέει και οδηγεί τους ανθρώπους αναλόγως.

Χαρακτηριστικά, το κέντρο Εργάνη, που βρίσκεται στη Βόρεια Ελλάδα, εδώ και χρόνια είναι η μοναδική δομή σε εθνικό επίπεδο που υποστηρίζει τις γυναίκες- επιχειρηματίες με συστηματικό τρόπο, όπου εκτός από την παροχή χρηματοδότησης, τους προσφέρεται παράλληλα ένα φάσμα υπηρεσιών για να τους βοηθήσει να ξεπεράσουν τα εμπόδια που αντιμετωπίζουν. Τα προγράμματα καθοδήγησης που σχεδιάστηκαν και υλοποιήθηκαν από το Κέντρο αποτελούν ένα από τα κυριότερα μέσα για την αποτελεσματική στήριξη των γυναικών επιχειρηματιών στη φάση έναρξης της επιχείρησής τους, παρέχοντας επίσης κατάρτιση, συμβουλευτική και την απαραίτητη δικτύωση.

Σε αυτό το δυσάρεστο πλαίσιο, κατά τη περίοδο της οικονομικής κρίσης, συνέχισε να παρέχεται καθοδήγηση στη γυναικεία επιχειρηματικότητα στην Ελλάδα. Δεδομένου ότι η γυναικεία επιχειρηματικότητα θεωρήθηκε ως μια σχετικά «παρθένα περιοχή», δεν έχει εξερευνηθεί ακόμη στο

YOUNGENTREPRENEURS

MENTORING PEOPLE

The content of this publication does not reflect the official opinion of the European Union. Responsibility for the

information and views expressed in the publication lies entirely with the author(s).

11

μέγιστο δυνατό βαθμό. Οι γυναίκες που προσπαθούν να ξεκινήσουν τις επιχειρήσεις τους αντιμετωπίζουν μεγαλύτερα εμπόδια, ιδίως όσον αφορά τη δημιουργία μιας νέας επιχείρησης, την πρόσβαση σε χρηματοδότηση και στην κατάλληλη κατάρτιση.

Για το σκοπό αυτό, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή συγχρηματοδοτεί και στηρίζει τη δημιουργία ενός ευρωπαϊκού δικτύου μεντόρων προκειμένου να δοθεί στις γυναίκες επιχειρηματίες η ευκαιρία να διδαχθούν από ήδη εδραιωμένους και επιτυχημένους επιχειρηματίες άνδρες και γυναίκες.Στο ελληνικό εθνικό πλαίσιο, το τοπικό δίκτυο ονομάζεται “Business Mentors” και αποτελείται από ένα ευρύ δίκτυο καθοδηγητών και καθοδηγουμενων, πρόθυμων να στηρίξουν τις νεοιδρυθείσες επιχείρησεις γυναικών για να αντιμετωπίσουν τις δυσκολίες που συνεπάγεται η έναρξη μιας επιχείρησης. Περιλαμβάνει 30 μέντορες/καθοδηγητές και 60 καθοδηγούμενους. Βασικός στόχος ήταν να συνεχιστούν και να δημιουργηθούν συνέργιες μεταξύ επιτυχημένων συμβούλων και γυναικών επιχειρηματιών που ξεκίνησαν πρόσφατα τις δικές τους επιχειρήσεις (mentees) και καλούνται να ξεπεράσουν τα πρώτα δύσκολα χρόνια επιχειρηματικότητας.

Η φιλοσοφία της περισυλλογής περιελάμβανε τακτικές διμερής «συναντήσεις» σε όλη την Ελλάδα για μια περίοδο τουλάχιστον 12 μηνών, η οποία θα προσφέρει αμοιβαία οφέλη από την ανταλλαγή ιδεών και εμπειριών. Αυτοί οι άνθρωποι που θα αποφασίσουν να γίνουν μέντορες θα εκπαιδεύονται στο mentoring και θα λαμβάνουν συνεχή υποστήριξη από έμπειρους μέντορες. Ο απώτερος στόχος ήταν να παράσχουν στις γυναίκες επιχειρηματίες σχετική στήριξη, γνώσεις και δεξιότητες που θα τους διευκολύνουν να διαχειριστούν με επιτυχία τη δική τους επιχείρηση.

Η ενθάρρυνση της γυναικείας επιχειρηματικότητας υποστηρίζεται ιδιαίτερα στην Ελλάδα. Το “I for U” ήταν επίσης ένα ελληνικό δίκτυο καθοδήγησης, εμπνευσμένο από 8 γυναίκες που αποσκοπούσαν στην ενδυνάμωση και στήριξη των γυναικών επιχειρηματιών μέσω καθοδήγησης και δικτύωσης τους. Τα προγράμματα mentoring, τα σεμινάρια, τα συνέδρια, τα εργαστήρια και οι λοιπές σχετικές δράσεις είναι τα εργαλεία τους για την επίτευξη των στόχων τους.

Επιπλέον, κάποιες άλλες πρωτοβουλίες καθοδήγησης που ήταν και εξακολουθούν να δραστηριοποιούνται στο ελληνικό πλαίσιο:

The Business Coaching Centre είναι μια πρωτοβουλία που ξεκίνησε από την PRAKSIS με στόχο την υποστήριξη των ανέργων που ανήκονυ σε ευάλωτες κοινωνικά ομάδες. Ως κέντρο υποστήριξης, η πρωτοβουλία αυτή προσφέρει κατάρτιση, καθοδήγηση και συμβουλευτική προκειμένου να συμβάλει στην υλοποίηση των επιχειρηματικών στόχων των ανθρώπων. Τα ενδιαφερόμενα μέρη μπορούν να επωφεληθούν όντας ενεργά και παραγωγικά μέλη ελληνικής κοινωνίας, δημιουργώντας οικονομικές εισροές και άλλες πολλαπλασιαστικές επιπτώσεις στις τοπικές οικονομίες.

The Reload Greece, είναι το αποτέλεσμα της προσπάθειας 5 φίλων να αποκαταστήσουν τη δημοσιότητα της Ελλάδας μέσω ενός οργανισμού που παρέχει καθοδήγηση και υποστηρίζει τους επιχειρηματίες στην προσπάθειά τους να δημιουργήσουν επιχειρήσεις με κοινωνικό ή οικονομικό αντίκτυπο.

ΓΑΛΛΙΑΤο Business mentoring στη Γαλλία αναπτύσσεται ολοένα και περισσότερο σχεδόν τα τελευταία 10 χρόνια.Το Ινστιτούτο Επιχειρηματικής Καθοδήγησης δημιουργήθηκε και εγκαινιάστηκε τον Απρίλιο του 2008 στη Γαλλία. Στόχος του είναι να εξασφαλίσει την ανάπτυξη των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και να αυξήσει τον αριθμό των επιχειρήσεων μεσαίου μεγέθους.

Η δημιουργία αυτού του ινστιτούτου βασίστηκε στο παράδειγμα του Καναδά (Québec) και υπήρξε πολιτική βούληση να προσαρμοστεί αυτή η πρωτοβουλία στη γαλλική αγορά. Προσφέρει μια συλλογική και εξατομικευμένη υποστήριξη στους επιχειρηματίες. Από την μια πλευρά, οι καθοδηγούμενοι (mentees) είναι ιδιοκτήτες-διαχειριστές μιας επιχείρησης που υφίσταται για τουλάχιστον δύο χρόνια, έχοντας τουλάχιστον 10 υπαλλήλους και η οποία έχει αυξανόμενο κύκλο εργασιών- πωλήσεων. Η εταιρεία πρέπει επίσης να διαθέτει υψηλή πιθανότητα ανάπτυξης. Από την άλλη πλευρά, οι μέντορες πρέπει να είναι ιδιοκτήτες-διαχειριστές ή σημαντικοί μέτοχοι μιας εταιρείας. Η σχέση βασίζεται στην έννοια της εμπιστευτικότητας.

YOUNGENTREPRENEURS

MENTORING PEOPLE

The content of this publication does not reflect the official opinion of the European Union. Responsibility for the

information and views expressed in the publication lies entirely with the author(s).

12

Το 2013, το ινστιτούτο έχει συντάξει εθνική χάρτα καθοδήγησης 1, περιγράφοντας τις αρχές του business mentoring, η οποία έχει υπογραφεί από τα ενδιαφερόμενα υπουργεία και από τον πρόεδρο του ινστιτούτου. Αυτή η ενέργεια θεσμοθέτησε το business mentoring στη Γαλλία.

Όλο και περισσότερες πρωτοβουλίες έχουν δημιουργηθεί από την εφαρμογή της ιδέας καθοδήγησης στη Γαλλία. Μια ειδική σύμβαση, για παράδειγμα, μπορεί να υπογραφεί μεταξύ του υφιστάμενου κατόχου και του διαδόχου μιας εταιρείας επιτρέποντας τη μετάδοση πληροφοριών και τη δημιουργία σχέσης εμπιστευτικότητας μεταξύ των δύο ενδιαφερομένων.

Ένα άλλο παράδειγμα της επιτυχίας της επιχειρησιακής καθοδήγησης (business mentoring) στη Γαλλία εντοπίζεται σε διάφορες πρωτοβουλίες όπως η πρωτοβουλία για την επιχειρηματική καθοδήγηση γυναικών. Αυτή η οργάνωση στοχεύει στην ανάπτυξη νεοσύστατων επιχειρήσεων που δημιουργούνται από γυναίκες. Στη Γαλλία, μια από τις τρεις νεοφυείς επιχειρήσεις έχει δημιουργηθεί από μια γυναίκα.

ΟΡΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΛΕΞΕΩΝ - ΚΛΕΙΔΙΑMentee: “Someone who is given support and advice about their job by a mentor (= a more experienced person who helps them)”. 2

Μακροχρόνια άνεργοι: “Η μακροχρόνια ανεργία αναφέρεται στον αριθμό των ατόμων που δεν εργάζονται και αναζητούν ενεργά απασχόληση για τουλάχιστον ένα χρόνο.Ένας άνεργος ορίζεται ένα άτομο ηλικίας από 15 έως 74 ετών (ή ηλικίας 16 έως 74 ετών στην Ισπανία, το Ηνωμένο Βασίλειο, την Ισλανδία και τη Νορβηγία) το οποίο ήταν χωρίς εργασία κατά την εβδομάδα καταγραφής, ήταν πρόσφατα διαθέσιμο για εργασία και είτε αναζητούσε ενεργά εργασία τις τελευταίες τέσσερις εβδομάδες ή είχε ήδη βρει δουλειά για να ξεκινήσει μέσα στους επόμενους τρεις μήνες. Η περίοδος ανεργίας ορίζεται ως η διάρκεια αναζήτησης εργασίας ή ως η χρονική περίοδος από την τελευταία του εργασία (αν είναι μικρότερη από τη διάρκεια αναζήτησης εργασίας)”.3

Μεταβατική περίοδος σταδιοδρομίας: Περίοδος κατά την οποία ένα άτομο αλλάζει ρόλους ή αλλάζει τον προσανατολισμό του σε ρόλο που ήδη κατέχει (M. Louis)

Idea generation: “Η διαδικασία δημιουργίας, ανάπτυξης και επικοινωνίας ιδεών που είναι αφηρημένες, συγκεκριμένες ή οπτικές. Η διαδικασία περιλαμβάνει τη διαδικασία ανάπτυξης της ιδέας, την έννοια της καινοτομίας, την ανάπτυξη της διαδικασίας και την εισαγωγή της ιδέας στην πραγματικότητα”.4

Χαρτογράφηση μυαλού: “Γραφική τεχνική για την απεικόνιση των συνδέσεων μεταξύ διαφόρων ιδεών ή πληροφοριών. Κάθε ιδέα ή γεγονός καταγράφεται και στη συνέχεια συνδέεται με γραμμές ή καμπύλες στην σημαντικότερη ή δευτερεύουσα (ή επόμενη ή προηγούμενη) ιδέα ή γεγονός, δημιουργώντας έτσι έναν ιστό σχέσεων. Αναπτύχθηκε από τον ερευνητή του Ηνωμένου Βασιλείου Tony Buzan στο βιβλίο του ‘Use Your Head’ το 1972. Η χαρτογράφηση μυαλού χρησιμοποιείται για σημειώσεις, προβληματισμούς, επίλυση προβλημάτων και προγραμματισμό έργων. Όπως και με άλλες τεχνικές χαρτογράφησης, σκοπός της είναι να εστιάσει την προσοχή και να συλλάβει και να πλαισιώσει τις γνώσεις για να διευκολύνει την ανταλλαγή ιδεών και εννοιών» 5

Δεξιότητα: μια ιδιαίτερη ικανότητα που αναπτύσσεται μέσα από την κατάρτιση και την εμπειρία και είναι χρήσιμη σε μια δουλειά.

Επικοινωνία: η διαδικασία ανταλλαγής πληροφοριών, ιδίως όταν αυτό αυξάνει την κατανόηση μεταξύ

1 https://www.france.reseaum.com/file/si111891/download/Charte-nationale-du-mentorat-fi2314282.pdf2 The Cambridge Dictionary: http://dictionary.cambridge.org/dictionary/english/mentee3 Eurostat Glossary: http://ec.europa.eu/eurostat/statistics-explained/index.php/Glossary:Long-term_unemployment4 The Business Dictionary: http://www.businessdictionary.com/definition/idea-generation.html5 The Business Dictionary: http://www.businessdictionary.com/definition/mind-mapping.html - http://dictionary.cambridge.org/es/

YOUNGENTREPRENEURS

MENTORING PEOPLE

The content of this publication does not reflect the official opinion of the European Union. Responsibility for the

information and views expressed in the publication lies entirely with the author(s).

13

ανθρώπων ή ομάδων.Συμμετοχή: το γεγονός ότι συμμετέχετε ή εμπλέκεστε σε κάτι, η πράξη συμμετοχής σε μια εκδήλωση ή δραστηριότητα.

Διαχείριση: η δραστηριότητα ή η εργασία του να είναι υπεύθυνος σε μια εταιρεία, μια οργάνωση, ένα τμήμα ή μια ομάδα υπαλλήλων.

Καινοτομία: η ανάπτυξη νέων προϊόντων, σχεδίων ή ιδεών.

Επιχειρησιακή ανθεκτικότητα: προσωπική ικανότητα αντιμετώπισης ανεπιθύμητων ενεργειών και επιστροφή στην κανονική ζωή.

Εκτίμηση (αξιολόγηση): η άποψη του εκτιμητή (αξιολογητή), εκφρασμένη σε προφορική ή γραπτή μορφή, η οποία αφορά ορισμένες πτυχές: προσωπικές, συμπεριφορικές ή πραγματοποιημένα αποτελέσματα.

Στόχος: μελλοντική κατάσταση, επιθυμητή και διατυπωμένη από ένα άτομο.

Αποστολή: το υψηλότερο επίπεδο στόχων, εξηγεί γιατί υπάρχει ένας οργανισμός και τι τον διαχωρίζει από άλλους. Το όραμα είναι το αντικείμενο της φιλοδοξίας, δηλαδή οι μόνιμες προσπάθειες που καθορίζουν το πεδίο δραστηριότητας π.χ. μιας εταιρίας.

Αρχή SMART: μια καθολική αρχή που καθορίζει ότι ο στόχος πρέπει να είναι: συγκεκριμένος, μετρήσιμος, συμφωνημένος, ρεαλιστικός, σχετικός με διαθέσιμο χρόνο.

Όραμα: ιδέα ή όνειρο (ετυμολογικά προερχόμενο από τη λατινική λέξη visio), μια μελλοντική εικόνα του τόπου και του ρόλου της επιχείρησής μας στον κόσμο γύρω μας.

YOUNGENTREPRENEURS

MENTORING PEOPLE

The content of this publication does not reflect the official opinion of the European Union. Responsibility for the

information and views expressed in the publication lies entirely with the author(s).

14

ΟΜΑΔΑ ΣΤΟΧΟΣ2

YOUNGENTREPRENEURS

MENTORING PEOPLE

The content of this publication does not reflect the official opinion of the European Union. Responsibility for the

information and views expressed in the publication lies entirely with the author(s).

15

ΟΡΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΟΜΑΔΑΣ- ΣΤΟΧΟΥ

ΚΑΘΟΔΗΓΟΥΜΕΝΟΙ (ΜΕΝΤΕΕS)Το έργο YEP επικεντρώνεται σε μακροχρόνια άνεργους ενήλικες ηλικίας 50 ετών και άνω.Οι ενήλικες που στοχεύει το YEP! είναι:

• Ενήλικες που έχασαν τη δουλειά τους και δυσκολεύονται να βρουν καινούργια• Ενήλικες και συνταξιούχοι που επιθυμούν να αναπτύξουν μια νέα επιχειρηματική ιδέα• Συνταξιούχοι ηλικιωμένοι που εξακολουθούν να είναι ενεργοί και επιθυμούν να ζήσουν μια νέα

εμπειρία στον κόσμο της εργασίας• Συνταξιούχοι που αντιμετωπίζουν κοινωνικό αποκλεισμό και/ ή οικονομικά ζητήματα

Οι ενήλικες αυτής της ομάδας- στόχου είναι άτομα που έχουν ήδη κάποια γνώση του επιχειρηματικού κόσμου, που αποκτήθηκε από την εργασία τους σε επιχειρήσεις και άτομα που εργάστηκαν σε άλλους τομείς (δημόσιους ή ιδιωτικούς) και θέλουν να ξεκινήσουν μια νέα επαγγελματική εμπειρία μετά τη συνταξιοδότηση. Το κοινό τους σημείο είναι το ενδιαφέρον για βελτίωση ή ανάπτυξη των επιχειρηματικών τους δεξιοτήτων, ως ένας τρόπος για μια ριζική αλλαγή στην επαγγελματική ζωή ή στη ζωή τους μετά την συνταξιοδότηση.

Το πρόγραμμα απευθύνεται σε ανθρώπους ηλικίας 50-65 ετών, έχουν ευχέρεια στη χρήση Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνίας (ΤΠΕ) και έχουν βασικές γνώσεις σχετικά με τα κοινωνικά δίκτυα και τις σχετικές δημοφιλείς εφαρμογές. Ως εκ τούτου, χρειάζονται κάποια βοήθεια και πληροφορίες σχετικά με πλατφόρμες και ηλεκτρονικές υπηρεσίες για νέους επιχειρηματίες.

Γενικά, οι άνθρωποι αυτής της ομάδας- στόχου έχουν οικογένειες και παιδιά, αλλά μπορεί να αισθάνονται ότι δεν μπορούν πάντοτε να λαμβάνουν υποστήριξη από τους συγγενείς ή τους φίλους για την ανάπτυξη των επιχειρηματικών τους δεξιοτήτων και ιδεών.

ΝΕΟΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΕΣΟι νέοι επιχειρηματίες στους οποίους στοχεύει το YEP! είναι:

• Άτομα ηλικίας άνω των 35 ετών που έχουν ήδη δημιουργήσει τη δική τους εκκίνηση

YOUNGENTREPRENEURS

MENTORING PEOPLE

The content of this publication does not reflect the official opinion of the European Union. Responsibility for the

information and views expressed in the publication lies entirely with the author(s).

16

• Νέοι επιχειρηματίες με ορισμένες επιχειρηματικές δεξιότητες και εκπαίδευση (που αποκτήθηκαν με τη λήψη μαθημάτων σε μια σχολή επιχειρήσεων ή πανεπιστήμιο ή αναπτύχθηκαν με προσωπική εμπειρία)

Αυτή η ομάδα- στόχος αποτελείται τόσο από νέους επιχειρηματίες με επιχειρηματικό προσανατολισμό που έχουν σπουδάσει σε παρεμφερείς σχολές λη κλάδους επιχειρήσεων και οικονομίας ή νέους από την αποκαλούμενη «Γενιά Y», οι οποίοι ξεκίνησαν τη δική τους επιχείρηση για να αντιμετωπίσουν την οικονομική κρίση και την ανεργία στις χώρες τους.Τα διαφορετικά προφίλ των επιχειρηματιών αντιστοιχούν σε διαφορετικά κίνητρα: ανάπτυξη επιχειρηματικών δεξιοτήτων, επαγγελαμτική ανάπτυξη, πάθος, οικονομικές ανάγκες, αναζήτηση προκλήσεων και διάφορα άλλα.

Οι άνθρωποι αυτής της ομάδας- στόχου χρησιμοποιούν στη καθημερινότητά τους μοντέρνες εφαρμογές πληροφορικής και ενισχύουν ταυτόχρονα την ανάπτυξη νέων υπηρεσιών όπως εφαρμογές, ηλεκτρονικές πλατφόρμες, κοινωνικά μέσα. Εκτός από δεξιότητες σχετικές με την πληροφορική, αυτοί οι νέοι μπορούν να βασιστούν στη δημιουργικότητά τους, στο δίκτυο άλλων νέων επιχειρηματιών και στις γνώσεις που αποκτήθηκαν κατά τη διάρκεια των σπουδών τους, ώστε να δώσουν μια μορφή στις ιδέες τους και να ξεκινήσουν τη δική τους επιχείρηση.

YOUNGENTREPRENEURS

MENTORING PEOPLE

The content of this publication does not reflect the official opinion of the European Union. Responsibility for the

information and views expressed in the publication lies entirely with the author(s).

17

Δεξιοτητες3

YOUNGENTREPRENEURS

MENTORING PEOPLE

The content of this publication does not reflect the official opinion of the European Union. Responsibility for the

information and views expressed in the publication lies entirely with the author(s).

18

ΕΙΣΑΓΩΓΗΜετά την ολοκλήρωση έρευνας η οποία εκπονήθηκε στα πλαίσια του προγράμματος YEP!, οι εταίροι συγκέντρωσαν μια σειρά αποτελεσμάτων που τους επέτρεψαν να εντοπίσουν και να παρουσιάσουν τις ακόλουθες δεξιότητες, ως αυτές που θεωρούνται απαραίτητες για να διδαχθούν, έτσι ώστε να εκπαιδεύσουν έναν επιχειρηματία. Στα ακόλουθα σημεία, θα περιγραφεί κάθε μια από αυτές τις δεξιότητες, μαζί με μια σειρά από εξωτερικές πηγές που αναζητήθηκαν με στόχο να καταστούν πιο κατανοητές και σχετικές οι πληροφορίες που περιέχονται στο εγχειρίδιο.

ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ1. Επικοινωνία και αφήγηση 2. Συμμετοχή3. Διαχείριση4. Οικονομικά Θέματα5. Καινοτομία (συμπεριλαμβανομένων ΤΠΕ)6. Σχεδίαση ενός επιχειρηματικού μοντέλου (συμπεριλαμβανομένων των πωλήσεων)

ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΊΑ ΚΑΙ ΑΦΉΓΗΣΗ ΙΣΤΟΡΙΏΝΗ επικοινωνία είναι πιθανώς μία από τις σημαντικότερες δεξιότητες που χρειάζεται κάθε είδους επιχείρηση όταν προσπαθεί να κερδίσει τους καταναλωτές. Εάν δεν είστε σε θέση να επικοινωνείτε με ορθό τρόπο με δυνητικό καταναλωτή, δεν πρόκειται να κάνετε σημειώσετε προσδοκωμενα κέρδη.

Ένας βασικός τρόπος προκειμένου να εξασφαλιστεί μια σωστή επικοινωνία είναι να γίνει χρήση της αφήγησης. Αυτός ο τρόπος επικοινωνίας συνίσταται στο να αφηγούμαστε την επιχειρηματική μας δραστηριότητα, έχοντας ως αντίκτυπο το τελικό μας στόχο. Σημαντικό ρόλο στο σημείο αυτό διαδραματίζει η συναισθηματική δέσμευση και όχι η λογική δέσμευση και σαφώς δεν είναι απαραίτητο να είναι μεγάλη η εταιρεία για να πραγματοποιηθεί ορθώς η διαδικασία αφήγησης. Για το λόγο αυτό, πολλές μικρομεσαίες επιχειρήσεις επωφελούνται από αυτήν. Αλλά πώς αξιοποιείτε σωστά την αφήγηση; Μπορείτε να ξεκινήσετε ακολουθώντας τα εξής σημεία:

YOUNGENTREPRENEURS

MENTORING PEOPLE

The content of this publication does not reflect the official opinion of the European Union. Responsibility for the

information and views expressed in the publication lies entirely with the author(s).

19

• Πείτε μια ιστορία (ή αφηγηθείτε) για το τι κάνετε, αλλά και ποιοι είστε: οι καταναλωτές σήμερα δεν ενδιαφέρονται μόνο για το τι αγοράζουν αλλά και ποιοι είναι αυτοί από τους οποίους αγοράζουν.

• Δείξε τι κάνεις σε συναφή θέματα: πείτε στους πιθανούς καταναλωτές ποιες είναι οι ενέργειές σας σε συναφή θέματα, κρίσιμα για την κοινωνία.

• Κάντε χρήση της επίκλησης στο συναίσθημα και μπείτε στη θέση τους: οι καταναλωτές προσπαθούν σήμερα να πιστέψουν στην επιχείρηση, όχι μόνο να αγοράσουν από αυτή. Αν μοιραστείτε μια ιστορία που κάνει τους καταναλωτές να δεθούν με την ιδέα της επιχειρηματικότητας σας, θα είναι πιο πρόθυμοι αργότερα να αγοράσουν το προϊόν σας.ii

Όπως μπορείτε να δείτε, η αφήγηση ιστοριών αφορά στη διασφάλιση ότι λέτε κάτι που θα περνούσατε το χρόνο ακούγοντας το, αν ήσασταν στην άλλη πλευρά. Στα παρακάτω βίντεο υπάρχουν ορισμένα παραδείγματα εταιρειών που είναι ειδικοί στην εξιστόρηση:

https://www.youtube.com/watch?v=ZUG9qYTJMsIhttps://www.youtube.com/watch?v=V6-0kYhqoRo&index=5&list=PL7tol-2iOCrEp2GQB0K1LxjIStnbFPi1fhttps://www.youtube.com/watch?v=Ep2_0WHogRQ

Εάν θέλετε να μάθετε περισσότερα σχετικά με την αφήγηση ιστοριών, μπορείτε να ακολουθήσετε τους παρακάτω συνδέσμους:

http://www.wordstream.com/blog/ws/2014/12/05/business-storytellinghttps://hbr.org/2014/03/the-irresistible-power-of-storytelling-as-a-strategic-business-tool

ΣΥΜΜΕΤΟΧΉΗ κατοχή δεξιοτήτων που συνδέονται άμεσα με τη συμμετοχή σχετίζεται με πολλά άλλα θέματα. Για το λόγο αυτό, για να περιορίσουμε τους όρους, στο εσωτερικό της συμμετοχής αναφερόμαστε στα ακόλουθα θέματα:

Θετική ΣκέψηΤο να είστε θετικοί όταν σκέφτεστε το μέλλον σας είναι ένα βασικό στοιχείο εάν θέλετε το μέλλον σας να είναι θετικό.Με τη θετική σκέψη γίνεται ευκολότερο να βρεις ένα κενό που θα ανταποκρίνεται στην αγορά εργασίας, να δημιουργήσεις ένα προϊόν που θα είναι ελκυστικό για τον καταναλωτή και να εκμεταλλευτείς διάφορα στοιχεία για να επωφεληθείς από αυτή την κατάσταση.Ενώ πολλοί άνθρωποι συσχετίζουν τον ορισμό αυτό με μια παραπλανητική, εκτός πραγματικότητας λογική, στην οποία το άτομο σκέφτεται ότι όλα είναι τέλεια και δεν υπάρχουν καθόλου προβλήματα, αυτό δεν είναι ο ορισμός της θετικής σκέψης. Ένας θετικός στοχαστής δεν απορρίπτει την πραγματικότητα με επικρατούσες συνθήκες, αυτός/ή παίρνει αυτές τις συνθήκες και αντί να τις εξετάζει απλώς ως προβλήματα, τις μετατρέπει σε πιθανές λύσεις και ευκαιρίες βελτίωσης. iii

Ορισμένα από τα οφέλη που μπορεί να σας προσφέρει η θετική σκέψη ως επιχειρηματία είναι:iv

• Περισσότερη ανθεκτικότητα: η θετική άποψη καθιστά τον επιχειρηματία πιο σκληρό και ικανό να αντισταθεί καλύτερα σε δύσκολες καταστάσεις, καθώς και να ανακάμψει ταχύτερα από αυτές.

• Αύξηση λήψης αποφάσεων: ένας θετικός στοχαστής θα μπορέσει να εξετάσει όλες τις πιθανότητες με ένα πιο καθαρό, όχι τόσο αρνητικό όραμα και να αναλάβει περισσότερους κινδύνους κατά την επιλογή.

• Αύξηση πωλήσεων: σύμφωνα με αρκετές ερευνητικές εργασίες, η θετική στάση αυξάνει την ικανότητα να πείσει κάποιον πελάτη να αγοράσει ένα νέο προϊόν. Και στην περίπτωση που ο επιχειρηματίας έχει έναν υπάλληλο υπεύθυνο για την αλληλεπίδραση με τους πελάτες, η σχέση μεταξύ του επιχειρηματία και του υπαλλήλου θα οδηγήσει στη «μετάδοση» αυτής της θετικότητας.

Θα θέλατε επιπλέον πληροφορίες; https://www.youtube.com/watch?v=w4nbt6afV3o

Κατανόηση της διαφορετικότηταςΗ απόρριψη της διαφορετικότητας σε μια εταιρεία οδηγεί σε αρνητικά αποτελέσματα, όπως η ανικανότητα να προσλάβει και να διατηρήσει ταλαντούχους ανθρώπους ή να χάσει τους πελάτες της και την

YOUNGENTREPRENEURS

MENTORING PEOPLE

The content of this publication does not reflect the official opinion of the European Union. Responsibility for the

information and views expressed in the publication lies entirely with the author(s).

20

παραγωγικότητα της.Το πιο σημαντικό σημείο σχετικά με την κατανόηση της διαφορετικότητας είναι η αναγνώριση των διαφορών των ανθρώπων και η θεώρηση αυτών ως «μοναδικές ικανότητες». Αλλά πώς μπορείτε να είστε βέβαιοι ότι η ιδέα του επιχειρηματία σέβεται τη διαφορετικότητα; Παρακάτω σας δίνονται τρεις συμβουλές:

• Να παίρνετε πρωτοβουλίες: το πρώτο βήμα για να βεβαιωθείτε ότι κατανοείτε και διαχειρίζεστε κατάλληλα τη διαφορετικότητα ως επιχειρηματίας είναι να συμπεριλάβετε στο όραμά σας για την εταιρεία τις ίσες ευκαιρίες για εργασία ανεξάρτητα από το διαφορετικό υπόβαθρο του ατόμου.

• Δημιουργήστε μια διαδικασία επίλυσης συγκρούσεων: είναι πιθανό, κάποια στιγμή, να εμφανιστεί ένα θέμα που αφορά τη διαφορετικότητα στον οργανισμό σας. Για το λόγο αυτό, προηγούμενως να προβείτε στη δημιουργία αυτής της διαδικασίας και θα σας επιτρέψει εκείνη τη στιγμή να εξετάσετε το πρόβλημα από μια αμερόληπτη προοπτική και να το επιλύσετε με μεγαλύτερη επιτυχία.

• Ανοικτό πνεύμα: Να έχετε ανοιχτό μυαλό και να σέβεστε τη διαφορετικότητα των ανθρώπων. Εάν βεβαιωθείτε ότι οι μελλοντικοί υπάλληλοί σας ή οι πελάτες σας γνωρίζουν ότι η πόρτα σας είναι ανοιχτή σε περίπτωση που συμβεί οποιαδήποτε διάκριση, δείχνετε ότι νοιάζεστε για αυτό.v

Ενδιαφέρεστε για την διαφορετικότητα; Εδώ μπορείτε να βρείτε μερικές δραστηριότητες που σχετίζονται με τη διαχείριση της διαφορετικότητας στο χώρο εργασίας: http://smallbusiness.chron.com/diversity-training-activities-workplace-22919.html

ΕνσυναίσθησηΗ ενσυναίσθηση είναι μια ικανότητα που θα σας επιτρέψει να επικοινωνήσετε καλύτερα με άλλους ανθρώπους (όπως πελάτες, εργαζόμενοι, συνεργάτες ...). Θεωρείται ως η ικανότητα να κατανοήσουμε τα συναισθήματα των άλλων ανθρώπων σαν να βρισκόμαστε στη θέση τους. Χρησιμοποιώντας την ενσυναίσθηση στην εργασία, μπορείτε να:

• Πετύχετε καλύτερες λύσεις: όταν αναπτύσσετε το αίσθημα της ενσυναίσθησης, μπορείτε να δείτε την οπτική γωνία των άλλων ανθρώπων, επιτρέποντας σας να επιτύχετε καλύτερο αποτέλεσμα στις δραστηριότητες του οργανισμού σας.

• Κατανοήσετε την οπτική των άλλων ανθρώπων: αποδεχόμενοι ότι οι άνθρωποι μπορεί να έχουν διαφορετικές απόψεις από τις δικές σας και ότι σε ορισμένες περιπτώσεις οι ιδέες τους είναι καλύτερες, θα ενθαρρύνετε σχέσεις εμπιστοσύνης και αποδοχής που θα επιτρέψει στους ανθρώπους γύρω σας να δίνουν περισσότερα στην εργασία τους και να αναπτύσσουν καλύτερες ιδέες.vi

• Έχετε περισσότερους πιστούς καταναλωτές: δείχνοντας ότι μπορείτε να βάζετε τον εαυτό σας στη θέση των καταναλωτών, θα δημιουργήσετε έναν δεσμό μαζί τους, κάνοντας τους πιστούς καταναλωτές.

Ενσυναίσθηση δεν σημαίνει ότι πρέπει να εσωτερικεύσετε τη γνώμη του άλλου ως δική σας, αλλά να κατανοείτε ότι το άλλο άτομο έχει μια άλλη άποψη, χωρίς να χρειάζεται να την ενστερνιστείτε.Ενδιαφέρεστε να μάθετε περισσότερα για την ενσυναίσθηση στην εργασία; Μπορείτε να παρακολουθήσετε αυτό το βίντεο:https://www.youtube.com/watch?v=P147-dK4lhA

Προθυμία ανταλλαγής γνώσεων και εμπειριώνΩς επιχειρηματίας, εάν αποφασίσετε να δημιουργήσετε μια επιχείρηση στην οποία οι υπάλληλοί σας μπορούν να αλληλεπιδράσουν ελεύθερα μεταξύ τους, θα είναι πρόθυμοι να δείξουν αυτά που γνωρίζουν για να βελτιώσουν τα αποτελέσματα και τις ενέργειες της εταιρείας. Ωστόσο, σε έναν οργανισμό που διατηρεί ανθυγιεινό ανταγωνισμό, αυτή η ανταλλαγή δεν θα συμβεί, καθώς οι εργαζόμενοι θα το δουν ως πηγή αδυναμίας.Παρόλα αυτά, μπορεί να εμφανιστεί μια προφανής ερώτηση. Είναι πραγματικά απαραίτητο να καταβληθούν προσπάθειες για να προωθηθεί αυτή η προθυμία για ανταλλαγή γνώσεων και εμπειριών; Ας εξετάσουμε τα οφέλη.vii

• Όταν η γνώση μοιράζεται μεταξύ των εργαζομένων, οι επιχειρήσεις αναπτύσσονται γρηγορότερα, επειδή όλες οι πληροφορίες που μοιράζονται δεν χρειάζεται να ανακαλύπτονται εκ νέου από κάθε εργαζόμενο, επιτρέποντας έτσι την εξοικονόμηση χρόνου και πόρων.

YOUNGENTREPRENEURS

MENTORING PEOPLE

The content of this publication does not reflect the official opinion of the European Union. Responsibility for the

information and views expressed in the publication lies entirely with the author(s).

21

• Οι εργαζόμενοι αναπτύσσουν ισχυρότερες σχέσεις, επιτρέποντας ευρύτερες συνεργασίες, καλύποντας την ανάγκη αναγνώρισης και κάνοντας τους εργαζόμενους να βλέπουν τον οργανισμό στο σύνολό του, στον οποίο όλοι κερδίζουν, όχι μόνο εκείνος που παρουσιάζει τη μεγάλη ιδέα.

• Θα γίνετε πιο ελκυστικοί στους πιθανούς υπαλλήλους.

Θα θέλατε να μάθετε πώς να προωθήσετε την ανταλλαγή γνώσεων; Στο βίντεο που ακολουθεί μπορείτε να βρείτε μερικές ιδέες για το πώς να το κάνετε: https://bloomfire.com/blog/522359-5-ways-to-encourage-knowledge-sharing-within-your-organization/

ΔικτύωσηΗ δικτύωση μπορεί να θεωρηθεί ως οποιαδήποτε μορφή επικοινωνίας, ανταλλαγής, δημιουργίας και ανάπτυξης ιδεών και συνάντησης με πιθανούς επενδυτές. Είναι μια πόρτα για έναν επιχειρηματία που ψάχνει για σύνδεση, έμπνευση, συμβουλές, ευκαιρίες και συμβούλους.

Μην ξεχάσετε να είστε ο εαυτό σας και να παρουσιάσετε την επιχείρησή σας με ειλικρινείς βασικές αρχές για μια πιθανή επιχειρηματική σχέση. Δημιουργήστε ένα σχέδιο με συγκεκριμένους στόχους που πρέπει να ακολουθήσετε. Είναι πολύ σημαντικό οι στόχοι σας και αυτό που θέλετε να επιτύχετε με μια συνάντηση να ταιριάζουν, έτσι ώστε να επωφεληθείτε από τη δικτύωση.

Προκειμένου να εκπροσωπήσετε την επιχείρησή σας και τον εαυτό σας, πρέπει να είστε ενεργός, να κάνετε εντύπωση, να τιμήσετε τους άλλους με την παρουσία σας και να τους κάνετε να θέλουν να κρατήσουν επαφή μαζί σας. Μην υποτιμάτε τη δύναμη των τοπικών διασυνδέσεων και να παρακολουθείτε εκδηλώσεις δικτύωσης και συναντήσεις στον περίγυρό σας. Να παρακολουθείτε διεθνείς συναντήσεις και να έρθετε σε επαφή με ανθρώπους από όλο τον κόσμο που θα επεκτείνουν το όραμά σας και θα ανοίξουν τους επαγγελματικούς σας ορίζοντες και θα σας εμπνεύσουν να φτάσετε στην προσωπική σας ανάπτυξη

Περιέργεια για τη δικτύωση; Μπορείτε να ελέγξετε τα παρακάτω βίντεο: https://www.youtube.com/watch?v=6M7ahzk0dGU https://www.youtube.com/watch?v=tfyOSxCHmTE https://www.youtube.com/watch?v=IjSPfGsaC3g

ΑφοσίωσηΗ δημιουργία μιας επιχείρησης από το μηδέν απαιτεί ικανότητα δέσμευσης και αποφασιστικότητας. Στην πραγματικότητα, μία από τις κύριες διαφορές μεταξύ μιας επιχείρησης που αναπτύσσεται και μιας άλλης που έμεινε στάσιμη είναι η ικανότητα του επιχειρηματία να αφοσιωθεί στις ιδέες του που τις έχει μετατρέψει σε επιχείρηση. Η δέσμευση είναι καθοριστική για τη μακροπρόθεσμη επιτυχία. Κάποιος με αναπτυγμένη την αίσθηση της επιχειρηματικότητας πρέπει να γνωρίζει πόσο θα μπορέσει να αφοσιωθεί, να εργαστεί σκληρά, να δεχθεί κριτικές καθώς και αποτυχίες και το πιο σημαντικό να τις μετατρέψει σε μελλοντικές ευκαιρίες. Όταν είστε αφοσιωμένοι σε μια ιδέα, θα βρεθείτε πολλές φορές σε θέση όπου κάποιοι δεν πιστεύουν ότι το όραμά σας είναι αρκετά καλό ή με δυνατότητες επιτυχίας.

Μόλις γίνεται επιχειρηματίας, η αφοσίωσή σας στην ιδέα πρόκειται να δοκιμαστεί σε διαφορετικά επίπεδα, όπως η αποδοχή σας να εργάζεστε σκληρά, συνήθως με απρόβλεπτα ωράρια εργασίας, έχοντας υπόψη ότι η κοινωνική σας ζωή δεν θα αποτελεί πλέον προτεραιότητα. Η αποδοχή της αποτυχίας είναι επίσης απαραίτητη, διότι δεν θα πιστέψουν όλοι στο όραμά σας. Είναι πραγματικά σημαντικό να έχουμε απόλυτη πίστη στον εαυτό μας και στο έργο μας. Η εμπιστοσύνη στις ικανότητές σας αποτελεί το δυνατό σας σημείο. Έτσι, η προσέλκυση δυνητικών επενδυτών μπορεί να μην είναι τόσο δύσκολη, επειδή θα προσελκύονται περισσότερο από ένα άτομο που είναι δραστήριο και αφοσιωμένο.

Ο συνδυασμός της επιεμονής, της ετοιμότητας, της πίστης στον εαυτό μας, του δυναμισμού και της αφοσίωσης είναι μερικά από τα χαρακτηριστικά που χρειάζεται κάποιος που είναι έτοιμος να ξεκινήσει ένα δύσκολο ταξίδι. Όσο περισσότερο αφοσιώνεται ο επιχειρηματίας, τόσο μεγαλύτερη είναι η πιθανότητα να επιτύχει. viii ix x

Θέλετε να μάθετε περισσότερα για τη σημασία της δέσμευσης; Μπορείτε να παρακολουθήσετε το παρακάτω βίντεο:

YOUNGENTREPRENEURS

MENTORING PEOPLE

The content of this publication does not reflect the official opinion of the European Union. Responsibility for the

information and views expressed in the publication lies entirely with the author(s).

22

https://www.youtube.com/watch?v=ydVP6cgjkYY

Συναισθηματική ΔιαχείρισηΓια οποιοδήποτε άτομο, αλλά ειδικά για έναν επιχειρηματία, είναι πολύ σημαντικό να είναι σε θέση να ρυθμίσει και να προσαρμόσει κατάλληλα τα συναισθήματά του. Το πρώτο πράγμα που πρέπει να μάθετε είναι ότι δεν υπάρχουν καλά ή κακά συναισθήματα. Ωστόσο, υπάρχουν καταστάσεις που μπορούν να επηρεαστούν θετικά από κάποια συναισθήματα και να επηρεαστούν αρνητικά από άλλα, και αντίστροφα. Τα συναισθήματα είναι μια πολύ ισχυρή δύναμη που μπορεί να επηρεάσει ιδιαίτερα τη συμπεριφορά. Για αυτό το λόγο, είναι απαραίτητο να είναι ελεγχόμενα ώστε να είμαστε σε θέση ναελέγξουμε τις ενέργειές μας.Η διαχείριση των συναισθημάτων γίνεται με δύο τρόπους: από τη μία πλευρά, να μπορείς να τα κρατάς μέσα σου όταν νιώθεις, για παράδειγμα, πολύ εκστασιασμένος ή θυμωμένος για κάτι, επειδή μπορεί να οδηγήσει σε αποφάσεις παρορμητικές ή ακατάλληλες για την περίπτωση• αλλά από την άλλη πλευρά, να εξωτερικεύσεις τα συναισθήματά σου όταν δεν αισθάνεσαι ιδιαίτερα ενθουσιώδης για μια κατάσταση ή δεν σε ενδιαφέρει αρκετά να λάβεις μια απόφαση εκείνη τη δεδομένη στιγμή.xi

Υπάρχουν πολλές τεχνικές που μπορείτε να χρησιμοποιήσετε εάν θέλετε να βελτιώσετε τον έλεγχο των συναισθημάτων σας ή να αναπτύξετε την ενσυναίσθησή σας. Ένα πράγμα που μπορούμε να κάνουμε τακτικά για να διατηρήσουμε τη σταθερότητα των συναισθημάτων είναι να έχουμε κατά νου το ακρωνύμιο: PLEASE Master:

PL: να αντιμετωπίσεις σωματικές ασθένειες (PhysicaL Illnes)E: να τρέφεσαι υγιεινά (Eat)A: να αποφεύγεις ουσίες που αλλοιώνουν τη διάθεση (αλκοόλ, ναρκωτικά κ.λπ.) (Avoid)S: να κοιμάσαι καλά (Sleep)E: να ασκείσαι (Excersice)

Master plan: Master plan: να κάνετε κάτι καθημερινά που σας δίνει την αίσθηση του επιτεύγματος.

Είστε πρόθυμοι να συνεχίσετε να ασκείτε έλεγχο στα συναισθήματά σας; Εδώ, σας παρέχονται διάφορα εργαλεία που μπορεί να σας βοηθήσουν να εμβαθύνετε στο θέμα:

Πώς να αναγνωρίσετε διαφορετικά συναισθήματα: https://www.getselfhelp.co.uk/emotions.htmΠώς να ελέγξετε τη συναισθηματική σας νοημοσύνη: http://www.ihhp.com/free-eq-quiz/

ΕπιμονήΗ επιμονή προέρχεται από την πίστη στον εαυτό σας, τι μπορείτε να επιτύχετε και πώς μπορείτε να επιδιώξετε τους στόχους σας μέχρι το τέλος χωρίς να τα παρατήσετε. Οι αποτυχίες είναι αναπόφευκτες κατά την έναρξη μιας νέας επιχείρησης, αλλά η ικανότητα να είστε επίμονος και συνεπής στην εργασία σας, θα καταστήσει το έργο επιτυχές.Η επιμονή έχει άλλα οφέλη. Το να μην τα παρατάς ενισχύει την εμπιστοσύνη, η οποία με τη σειρά της μετατρέπεται σε ισχυρότερη επιμονή, καταλήγοντας σε επαγγελματική επιτυχία. Ένα άλλο αποτέλεσμα της επιμονής είναι ότι σας βοηθά να αναπτύξετε την ικανότητα να προχωρήσετε με σταθερά βήματα, απομακρύνοντας τα εμπόδια.Η ανάπτυξη της επιμονής είναι μια σημαντική δεξιότητα κατά την επιχειρηματική δραστηριότητα, οπότε παρακάτω σας παρέχονται ορισμένοι τρόποι για να σας βοηθήσουν να την αναπτύξετε:

1. Προσδιορίστε τις επιθυμίες και τα θέλω σας2. Καθορίστε το κίνητρό σας3. Σχεδιάστε ένα σχέδιο δράσης4. Κρατήστε μια θετική στάση5. Δημιουργήστε επιτυχημένες σχέσεις που θα σας βοηθήσουν να επιτύχετε τους στόχους σας6. Ανάπτυξτε πειθαρχία και συνήθειες (για παράδειγμα, δημιουργία χρονοδιαγράμματος εργασίας)

Ωστόσο, τίποτα από αυτά δεν μπορεί να επιτευχθεί αν το άτομο δεν έχει αυτο-πειθαρχία. Η ικανότητα

YOUNGENTREPRENEURS

MENTORING PEOPLE

The content of this publication does not reflect the official opinion of the European Union. Responsibility for the

information and views expressed in the publication lies entirely with the author(s).

23

αυτή μπορεί να αναπτυχθεί και να αξιοποιηθεί σε πολλές πτυχές της ζωής. Σε αυτό το βίντεο θα βρείτε μερικές χρήσιμες συμβουλές για αυτοπειθαρχία:https://www.youtube.com/watch?v=ecP7uPYmWs4

ΔΙΑΧΕΊΡΙΣΗΗ διαχείριση είναι μια ευρεία έννοια που μπορεί να σχετίζεται με πολλά πράγματα. Μπορεί να οριστεί ως “οργάνωση και συντονισμός των δραστηριοτήτων μιας επιχείρησης για την επίτευξη καθορισμένων στόχων”xii

Οι διαχειριστές ενός οργανισμού είναι αυτοί που έχουν εξουσία λήψης αποφάσεων σε όλους τους σχετικούς τομείς της επιχείρησης. Παρόλο που υπάρχει ένας γενικός διευθυντής σε κάθε οργανισμό, όταν είναι αρκετά μεγάλος, είναι συνήθως απαραίτητο να έχουμε διαχειριστές για κάθε τμήμα του οργανισμού.

Στην περίπτωση της επιχειρηματικής σας δραστηριότητας, ο επιχειρηματίας είναι συνήθως ο διαχειριστής. Για το λόγο αυτό, θα εξετάσουμε δύο τμήματα διαχείρισης τα οποία μπορεί να είναι ιδιαίτερα σημαντικά κατά τη λειτουργία ενός οργανισμού.

• Διοίκηση ανθρώπινου δυναμικούΟι ανθρώπινοι πόροι είναι ένα από τα σημαντικότερα μέρη της επιχειρηματικότητας. Ένα από τα κύρια χαρακτηριστικά που διακρίνουν έναν επιχειρηματία από έναν αυτοαπασχολούμενο είναι το γεγονός ότι έχουν περισσότερους ανθρώπους στην ομάδα τους, ενώ οι αυτοαπασχολούμενοι κινούνται μόνοι τους. Σε πολλές περιπτώσεις οι επιχειρηματίες δεν έχουν γνώση σχετικά με τη διοίκηση του ανθρώπινου δυναμικού, αλλά αντιμετωπίζουν διαφορετικές καταστάσεις στις οποίες πρέπει να ενεργούν ως Διευθυντές Ανθρώπινου Δυναμικού xiii.

Ένα αντιπροσωπευτικό παράδειγμα είναι η διαδικασία της πρόσληψης. Κάθε οργανισμός θέλει να έχει τους καλύτερους να εργάζονται γι ‘αυτόν. Όταν αποφασίζετε να προσλάβετε κάποιον, υπάρχουν δυο επιλογές. Από τη μία πλευρά, μπορείτε να επιλέξετε να κάνετε τη διαδικασία μόνοι σας, ενώ από την άλλη, μπορείτε να προσλάβετε έναν εξωτερικό συνεργάγτη για να το κάνει. Και στις δύο περιπτώσεις, ωστόσο, υπάρχουν κάποια σημεία που πρέπει να έχετε σαφή εικόνα. Πρώτα απ ‘όλα, τη θέση που θέλετε να καλύψετε. Πρέπει να έχετε σαφή αντίληψη για τη δουλειά που χρειάζεται να κάνει αυτό το άτομο, για να μπορέσετε να βρείτε έναν εργαζόμενο που μπορεί να το κάνει σωστά. Δεύτερον, πρέπει να έχετε κατά νου ποιες δεξιότητες επιθυμείτε να έχει το άτομο: πολλές φορές, θα συναντήσετε κάποιον που δεν έχει όλη την εμπειρία που ζητάτε, αλλά κατέχει δεξιότητες που ταιριάζουν για τη θέση. Τρίτον, πρέπει να λαμβάνετε υπόψη τις αξίες που προάγει ο οργανισμός. Ανεξάρτητα από το πόσο καλός είναι ένας εργαζόμενος, εάν ορισμένες αξίες του υπαλλήλου δεν συμβαδίζουν με του εργοδότη, είναι πιθανό η σχέση να μην λειτουργήσει σωστά. Για παράδειγμα, εάν μια από τις αξίες σας είναι να υπάρχει στενή σχέση με τους πελάτες, ένας αποδοτικός υπάλληλος που δεν έχει καλή σχέση με τους πελάτες θα επηρεάσει εικόνα της εταιρείας.

Η διοίκηση ανθρώπινου δυναμικού περιλαμβάνει επίσης τη σχέση που έχετε με τον υπάλληλό σας ενώ εργάζεται για εσάς. Το να είστε σε θέση να την διαχειριστείτε σωστά, εξασφαλίζοντας ότι λαμβάνουν τις κατάλληλες αποδοχές, παρέχοντας την απαιτούμενη εκπαίδευση όταν χρειάζεται για να πραγματοποιήσουν μια δραστηριότητα ... αλλά και να γνωρίζετε πως θα αντιμετωπίσετε την περίπτωση που κάποιος θέλει να σταματήσει να εργάζεται για τον οργανισμό σας ή αν χρειάζεται να απολύσετε κάποιον.

Είστε περίεργοι να μάθετε περισσότερα για τη σημαντικότητα του ρόλου της Διοίκησης Ανθρώπινου Δυναμικού σε οποιοδήποτε τύπο οργανισμού; Αυτά τα βίντεο δείχνουν περισσότερες πληροφορίες:

https://www.youtube.com/watch?v=8UHasSjbCeg https://www.youtube.com/watch?v=hLrBKLxAjVE

Διαχείριση διαδικασιώνΠροκειμένου να γίνει και να παραμείνει επιτυχής και ανταγωνιστική, μια επιχείρηση πρέπει να βελτιώνει

YOUNGENTREPRENEURS

MENTORING PEOPLE

The content of this publication does not reflect the official opinion of the European Union. Responsibility for the

information and views expressed in the publication lies entirely with the author(s).

24

συνεχώς τις διαδικασίες της. Εάν δεν το πράξει, μπορεί να οδηγήσει σε υψηλότερο κόστος, χαμηλότερα κέρδη, βραδύτερη ανάπτυξη και, με άλλα λόγια, αναποτελεσματική χρήση των παραγωγικών συντελεστών. Η διαχείριση επιχειρησιακών διαδικασιών (BPM) συνίσταται στη μελέτη, τον προσδιορισμό των απαιτούμενων βελτιώσεων και στην παρακολούθηση των επιχειρηματικών διαδικασιών για καλύτερη επίδοση. xiv

Η διαχείριση επιχειρησιακών διαδικασιών θα πρέπει να βρίσκεται υπό συνεχή αξιολόγηση, με σκοπό τον εντοπισμό των ευκαιριών βελτίωσης. Η εταιρεία θα είναι επίσης πιο ικανή να προσαρμοστεί σε ένα συνεχώς μεταβαλλόμενο επιχειρηματικό περιβάλλον κατά την παρακολούθηση αυτής της στρατηγικής. Οι φάσεις που περιλαμβάνουν μια σωστή διαχείριση διαδικασιών είναι.:

Η διαχείριση επιχειρησιακών διαδικασιών είναι ένα ισχυρό εργαλείο που μπορούν να χρησιμοποιήσουν οι επιχειρήσεις για να διατηρήσουν την άριστη λειτουργία των επιμέρους λειτουργιών τους. Μερικά από τα οφέλη της είναι:

• Αποδοτικότητα: Πολλές διαδικασίες συχνά περιορίζονται λόγω της κακής επικοινωνίας μεταξύ των τμημάτων, της έλλειψης παρακολούθησης της προόδου κλπ. Με την εξάλειψη αυτών των περιορισμών οι διαδικασίες θα λειτουργήσουν αποτελεσματικά.

• Αποτελεσματικότητα: Μέσω της διαχείρισης επιχειρησιακών διαδικασιών, η ικανότητα αντιμετώπισης προβλημάτων γίνεται ταχύτερη και καλύτερη, συνεπώς η λήψη και εφαρμογή τεκμηριωμένων αποφάσεων καθιστά τις διαδικασίες της επιχείρησης πιο αποτελεσματικές.

• Ευελιξία: η διαχείριση επιχειρησιακών διαδικασιών είναι ένα εργαλείο για την αναγνώριση διαδικασιών που δεν λειτουργούν όπως θα έπρεπε καθώς και για την ταχύτερη τους βελτίωση. Για το λόγο αυτό η συνεχής παρακολούθηση των διαδικασιών καθιστά την εταιρεία πιο ευέλικτη και προσαρμόσιμη στις ανάγκες της αγοράς.xv

Σε αυτό το άρθρο από το Huffington Post υπάρχουν μερικές συμβουλές για το πώς να ξεκινήσετε με τη διαχείριση επιχειρησιακών διαδικασιών όντας μια μικρή επιχείρηση:http://www.huffingtonpost.com/brian-hughes/how-business-process-mana_b_10875784.html

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΆ ΘΈΜΑΤΑΤα πρώτα εμπόδια που αντιμετωπίζουν οι επιχειρήσεις κατά την ίδρυσή τους αφορούν οικονομικά ζητήματα. Πριν από την κρίση, η δανειοδότηση ήταν γρήγορη και εύκολη, τα οικονομικά προβλήματα των επιχειρηματιών σχετίζονταν περισσότερο με τις μηνιαίες χρηματοροές και την αποτελεσματική διαχείριση των αποθεματικών. Ωστόσο, σήμερα, λόγω των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα αναφορικά με τη λήψη χρηματοδότησης ή τα χρήματα που δάνεισαν, είναι πιο απρόθυμα στο να δοθεί πίστωση εάν δεν πιστεύουν στην επιτυχία του έργου.xvi

Η πρόσβαση στο κεφάλαιο είναι ένα από τα κυριότερα ζήτηματα που καλείται να αντιμετωπίσει ένας σύγχρονος επιχειρηματίας και οι τράπεζες είναι συνήθως η λιγότερο πιθανή επιλογή δανεισμού χρημάτων.

YOUNGENTREPRENEURS

MENTORING PEOPLE

The content of this publication does not reflect the official opinion of the European Union. Responsibility for the

information and views expressed in the publication lies entirely with the author(s).

25

Έτσι, πρέπει να σκεφτούμε και άλλες «δημιουργικές» οικονομικές εναλλακτικές λύσεις. Για παράδειγμα, online-διαδικτυακος δανεισμός, επενδυτικά κεφάλαια, προεξόφληση τιμολογίων και συμμετοχική χρηματοδότηση. Επιπλέον, δεδομένου ότι το επιχειρηματικό πνεύμα αποτελεί θέμα ανησυχίας για τους δημόσιους οργανισμούς, διατίθενται πολλές επιχορηγήσεις για την ενίσχυση του. xvii xviii

Δεν έχει σημασία αν ο επιχειρηματίας επιλέγει παραδοσιακούς ή εναλλακτικούς τρόπους χρηματοδότησης. Σε κάθε περίπτωση, συνιστάται ιδιαίτερα ένα επιχειρηματικό σχέδιο πίστωσης. Αυτό θα πρέπει να δώσει ιδιαίτερη έμφαση στις οικονομικές επιδόσεις του νέου οργανισμού και να αποδείξει πώς η επιχείρηση θα δημιουργήσει επαρκείς ταμειακές ροές για να εξοφλήσει το δάνειο, να καλύψει τα λειτουργικά έξοδα και πιθανές επανεπενδύσεις.Εάν ενδιαφέρεστε για αυτούς τους διαφορετικούς τρόπους χρηματοδότησης, στους παρακάτω συνδέσμους μπορείτε να μάθετε περισσότερα

• Επενδυτές Άγγελοι https://www.forbes.com/sites/allbusiness/2015/02/05/20-things-all-entrepr neurs-should-know-

about-angel-investors/#19b5fe44c1aa • Επενδυτικά κεφάλαια http://www.businessnewsdaily.com/4252-venture-capital.html • Προεξόφληση τιμολογίων http://www.businessnewsdaily.com/9336-choosing-factoring-service.html • Συμμετοχική χρηματοδότηση http://www.businessnewsdaily.com/4847-crowdfunding-small-business.html

ΚΑΙΝΟΤΟΜΊΑ (ΣΥΜΠΕΡΙΛΑΜΒΑΝΟΜΈΝΩΝ ΤΩΝ ΤΠΕ-ΤΕΧΝΟΛΟΓΊΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΉΣ ΚΑΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΏΝ) Σε μια αναπτυσσόμενη οικονομία όπου οι αγορές είναι πιο σύνθετες και συνεχώς μεταβαλλόμενες, οι καταναλωτές γίνονται όλο και πιο περίπλοκοι και απαιτητικοί. Για να γίνετε ένας ανταγωνιστικός επιχειρηματίας, πρέπει να μάθετε για την καινοτομία και τη δημιουργικότητα. Ένα επιχειρηματικό μοντέλο που εστιάζει στη συνεχή καινοτομία είναι το κλειδί για την επιτυχία ώστε να αποφεύγονται απαρχαιομένες και στάσιμες ιδέες.Στο σύγχρονο επιχειρηματικό περιβάλλον, ένα καλό προϊόν δεν είναι το μόνο στοιχείο που χρειάζεται για να πετύχει στην αγορά. Ένα καλό καινοτόμο προϊόν πρέπει να συνδυαστεί με ισχυρή εικόνα της μάρκας και καλής σχέσης με τους πελάτες, όπου απαιτείται καινοτομία σε όλα τα επίπεδα. xix

Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η καινοτομία είναι μια σημαντική ικανότητα για τους επιχειρηματίες. Μέσω της καινοτομίας, οι επιχειρηματίες μπορούν να διαφοροποιήσουν το προϊόν ή την υπηρεσία τους, να ανταποκριθούν στα πρότυπα ή να ικανοποιήσουν ό, τι αναζητούν οι πελάτες, παράγοντας προϊόντα ή υπηρεσίες καλύτερης ποιότητας. Η καινοτομία είναι το κλειδί για την επιτυχή ανάληψη νέων επιχειρηματικών δραστηριοτήτων και τη συνέχιση της επιβίωσης τους στην ανταγωνιστική παγκόσμια αγορά. Χωρίς καινοτομία, μια επιχείρηση ή μια νεοφυής επιχείρηση δεν μπορεί να αναπτύξει και να επεκτείνει τις δραστηριότητές της. Για τη συνεχή ανάπτυξη της επιχείρησης, οι επιχειρηματίες πρέπει να αναπτύξουν περιβάλλον φιλικό προς την καινοτομία εσωτερικά και εξωτερικά. Πρέπει να εξεταστούν προσεκτικά τόσο οι εσωτερικοί (οργανωτική κουλτούρα, εσωτερική επικοινωνία κ.λπ.) όσο και οι εξωτερικοί παράγοντες (περιβαλλοντικοί παράγοντες, ιδίως όσον αφορά την ανάλυση ευκαιριών και απειλών) από τους επιχειρηματίες, προκειμένου να αναπτυχθεί ένα περιβάλλον φιλικό προς την καινοτομία.xx

Οι καινοτόμες ιδέες μπορούν να φέρουν πολλά πλεονεκτήματα για τους επιχειρηματίες. Πρώτον, δίνει ανταγωνιστικό πλεονέκτημα. Στο σημερινό ανταγωνιστικό επιχειρηματικό περιβάλλον, η κατοχή ενός ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος είναι ένας κρίσιμος παράγοντας για να πετύχετε και να προχωρήσετε πέρα από τους ανταγωνιστές σας. Δεύτερον, κάνει τους επιχειρηματίες να σκέφτονται πιο ανοιχτόμυαλα. Όταν οι επιχειρηματίες είναι σε θέση να σκέφτονται πέρα από τις παραδοσιακές ιδέες, θα βρουν κάτι νέο και εντυπωσιακό για τους πελάτες, με μεγάλες πιθανότητες επιτυχίας. Τρίτον, η δημιουργικότητα σας

YOUNGENTREPRENEURS

MENTORING PEOPLE

The content of this publication does not reflect the official opinion of the European Union. Responsibility for the

information and views expressed in the publication lies entirely with the author(s).

26

κάνει να βελτιώσετε το υπάρχον προϊόν ή να βελτιστοποιήσετε τη δομή των επιχειρήσεων. Η καινοτομία δεν σημαίνει πάντα τη δημιουργία κάτι νέου. Ορισμένες καινοτόμες βελτιώσεις των προϊόντων ή της στρατηγικής των επιχειρήσεων μπορούν να βελτιώσουν σημαντικά τα κέρδη της επιχείρησης. Τέταρτον, η καινοτομία βοηθά τους επιχειρηματίες να ειδικευτούν σε ορισμένους τομείς. Συχνά η καινοτομία συνεπάγεται τη δημιουργία ενός νέου προϊόντος που καλείται να καλύψει ανάγκες που δεν υπήρχαν πριν ή εξειδικεύεται σε συγκεκριμένες ανάγκες. Η δημιουργία μιας νέας αγοράς μπορεί να είναι μια μεγάλη ευκαιρία για τους επιχειρηματίες, αν συνδυαστεί με μια καλή και δημιουργική λύση για αυτή την εξειδικευμένη αγορά. xxi

Η καινοτομία μπορεί να εμφανιστεί σε διάφορα επίπεδα. Πρώτον, στο προϊόν ή στην υπηρεσία που σχετίζεται με τις ανάγκες και τις επιθυμίες των πελατών. Και δεύτερον, στο εσωτερικό της επιχείρησης, όπου οι επιχειρηματίες μπορούν να καινοτομήσουν στις επιχειρηματικές διαδικασίες, στις διαδικασίες παραγωγής ή στην στρατηγική της επιχείρησης.

Επίσης, η καινοτομία μπορεί να διαφοροποιηθεί σε διαφορετικό βαθμό ανάλογα με τον αντίκτυπό της και τη συμμετοχή της τεχνολογίας:

• Σταδιακή αύξηση καινοτομίας: μικρή μεταβολή στα υπάρχοντα προϊόντα ή υπηρεσίες (π.χ. νέες λειτουργίες προϊόντων ή βελτιώσεις στις λειτουργίες)

• Πρωτοποριακή καινοτομία: οι μεγάλες τεχνολογικές εξελίξεις στα υπάρχοντα προϊόντα ή υπηρεσίες, τα οποία επικρατούν στην αγορά έναντι των ανταγωνιστών, μέσω μιας σημαντικής επένδυσης στην έρευνα και την ανάπτυξη (π.χ. smartphone, Dyson κ.λπ.)

• Ανατρεπτική καινοτομία: εισάγει στην αγορά μια πολύ διαφορετική πρόταση από ό, τι είχε προηγουμένως επικρατούσε στην αγορά (π.χ. διαδίκτυο)

• Καινοτομία που αλλάζει το παιχνίδι της αγοράς: καινοτομία που μπορεί να μεταβάλει ριζικά την αγορά και την κοινωνία.xxii

Θέλετε κάποια επιπλέον άρθρα σχετικά με τη σημαντικότητα της καινοτομίας; Μπορείτε να ακολουθήσετε τους συνδέσμους:

http://www.mckinsey.com/business-functions/digital-mckinsey/our-insights/why-every-leader-should-care-about-digitization-and-disruptive-innovation https://hashedin.com/blog/8-reasons-why-innovation-is-critical-to-businesses-today/ http://www.businessnewsdaily.com/5167-innovation.html

ΤΠΕ για μέντορεςΌπως είδαμε, όσον αφορά την εκπαίδευση της επιχειρηματικότητας, πρέπει να αναπτυχθούν πολλές δεξιότητες και ικανότητες για την καλύτερη προετοιμασία των επιχειρηματιών στην ανταγωνιστική διεθνή αγορά. Ωστόσο, αυτές οι δεξιότητες μπορεί να είναι κάπως δύσκολο να διδαχθούν και ιδιαίτερα μέσα από εγχειρίδια ή με την ανάγνωση ορισμένων άρθρων. Αρκετές μελέτες δείχνουν ότι υπάρχουν κενά στην εκπαίδευση της επιχειρηματικότητας, όπως η ανεπάρκεια της γνώσης από τον διδάσκων στους διδασκόμενους (συνεπώς αναποτελεσματική), η χαμηλή συμμετοχή των διδασκομένων και η έλλειψη πραγματικών επιχειρηματιών που εμπλέκονται στην εκπαίδευση.

Η καθοδήγηση (mentoring) μπορεί να είναι η λύση για την κάλυψη των κενών στην εκπαίδευση της επιχειρηματικότητας και ειδικά όταν συνδυάζεται με τις ΤΠΕ. Τα προγράμματα καθοδήγησης φέρνουν πραγματική συμμετοχή των επιχειρηματιών στην εκπαίδευση της επιχειρηματικότητας. Και η καινοτομία στη διδασκαλία με τη χρήση των ΤΠΕ μπορεί να βελτιώσει την αποτελεσματικότητα της εκπαίδευσης και της συμμετοχής των διδασκόμενων. Ειδικότερα, η καθοδήγηση μπορεί να επηρεάσει περαιτέρω τους διδασκόμενους στην έμπνευσή τους λόγω της αλληλεπίδρασης με πραγματικούς επιχειρηματίες και, κατά συνέπεια θα οδηγήσει σε μεγαλύτερη αφοσίωση. xxiii

Οι ΤΠΕ μπορούν επίσης να βελτιώσουν θετικά τη σχέση μεταξύ του μέντορα και του ατόμου που καθοδηγείται. Η τεχνολογία μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να φέρει κοντά τους μέντορες και τα άτομα που καθοδηγούνται και επομένως για θα υπάρξει μεγαλύτερη πιθανότητα για μια επιτυχημένη καθοδήγηση.xxiv

YOUNGENTREPRENEURS

MENTORING PEOPLE

The content of this publication does not reflect the official opinion of the European Union. Responsibility for the

information and views expressed in the publication lies entirely with the author(s).

27

Θέλετε να μάθετε περισσότερα σχετικά με το e-mentoring; Μπορείτε να διαβάσετε το παρακάτω άρθρο: http://edition.cnn.com/2011/10/25/tech/web/online-mentoring/

ΣΧΕΔΙΑΣΜΌΣ ΕΝΌΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΎ ΠΛΆΝΟΥ (συμπεριλαμβανομένων των πωλήσεων)Ένα επιχειρηματικό πλάνο είναι ένα από τα δέκα πιο σημαντικά πράγματα που ένας επιχειρηματίας πρέπει να προετοιμάσει γιατί σε αυτό περιλαμβάνονται οι ιδέες για την επιχείρησή του. Ο επιχειρηματίας πρέπει να έχει κατά νου ότι η ιδέα του πρόκειται να παρουσιαστεί και να πωληθεί μέσω του επιχειρηματικού πλάνου που θα αναπτύξει και ότι η δυνατότητα πρόσβασης σε χρηματοδοτήσεις βασίζεται σε αυτό. Ένα επιχειρηματικό πλάνο περιγράφει το σκεπτικό με το οποίο ένας οργανισμός δημιουργεί, παραδίσει και αντιλαμβάνεται μια αξία. Η δημιουργία ενός επιχειρηματικού πλάνου απαιτεί χρόνο, καθώς χρειάζεται να αναπτυχθεί με στρατηγική. xxv xxvi

Ο Καμβάς Επιχειρηματικού Μοντέλου είναι το πιο κρίσιμο εργαλείο σκέψης που χρησιμοποιείται κατά τη δημιουργία ενός επιχειρηματικού πλάνου. Συνίσταται στη δημιουργία ενός επιχειρηματικού μοντέλου, όπου πρώτα σχεδιάζεται μια ανάλυση του καμβά, με σκοπό να σκεφτεί κανείς όλα τα στρατηγικά σημεία, τα πλεονεκτήματα και τις αδυναμίες του. Ο Καμβάς Επιχειρηματικού Μοντέλου περιγράφει εννέα βασικά στοιχεία:

• Κατηγορίες πελατών• Προτεινόμενη αξία• Κανάλια (κανάλια επικοινωνίας, διανομής και πώλησης)• Σχέσεις με πελάτες• Ροές εσόδων• Βασικοί πόροι• Κύριες δραστηριότητες• Διάρθρωση του κόστους

Αυτό το εργαλείο είναι χρήσιμο επειδή εκφράζει με σαφήνεια και απλότητα την ανάλυση του επιχειρηματικού μοντέλου, μια διαδικασία που μπορεί να είναι δύσκολη εάν ο επιχειρηματίας δεν έχει μια ολοκληρωμένη ιδέα για το πώς το να επεξεργαστεί. Βεβαίως, το μοντέλο δεν είναι το ίδιο το επιχειρηματικό πλάνο αλλά το εργαλείο που θα βοηθήσει στην ολοκλήρωση του πλάνου, διότι φέρνει μια γενική ιδέα για τα στρατηγικά σημεία μιας νεοφυούς επιχείρησης και πώς μπορεί να δημιουργήσει προστιθέμενη αξία μέσω αυτών. xxvii

Το παρακάτω βίντεο εξηγεί λεπτομερέστερα τι είναι το επιχειρηματικό πλάνο και γιατί ο Καμβάς Επιχειρηματικού Μοντέλου είναι ένα εξαιρετικό εργαλείο για καινοτόμες νεοφυείς επιχειρήσεις που θέλουν να δημιουργήσουν προστιθέμενη αξία:https://www.youtube.com/watch?v=IP0cUBWTgpY

YOUNGENTREPRENEURS

MENTORING PEOPLE

The content of this publication does not reflect the official opinion of the European Union. Responsibility for the

information and views expressed in the publication lies entirely with the author(s).

28

ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΙ ΣΥΝΔΕΣΜΟΙΣε περίπτωση που θέλετε να ανατρέξετε σε όλους τους εξωτερικούς συνδέσμους που σας παρέχονται στα προηγούμενα σημεία του εγχειριδίου, αλλά προτιμάτε να τα έχετε συγκεντρωμένα, παρακάτω σας παρέχεται σχετικός πίνακας με όλους τους συνδέσμους!

Εδώ μπορείτε να βρείτε το εξωτερικό υλικό που έχει ταξινομηθεί κατά θέμα:

ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΊΑ ΚΑΙ ΑΦΉΓΗΣΗ ΙΣΤΟΡΙΏΝ

Βίντεο: https://www.youtube.com/watch?v=ZUG9qYTJMsI https://www.youtube.com/watch?v=V6-0kYhqoRo&in-dex=5&list=PL7tol-2iOCrEp2GQB0K1LxjIStnbFPi1fhttps://www.youtube.com/watch?v=Ep2_0WHogRQΆρθρα: http://www.wordstream.com/blog/ws/2014/12/05/busi-ness-storytelling https://hbr.org/2014/03/the-irresistible-power-of-story-telling-as-a-strategic-business-tool

ΘΕΤΙΚΉ ΣΚΈΨΗ Βίντεο: https://www.youtube.com/watch?v=w4nbt6afV3o

ΚΑΤΑΝΌΗΣΗ ΤΗΣ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΌΤΗΤΑΣ

Δραστηριότητες: http://smallbusiness.chron.com/diversity-training-activi-ties-workplace-22919.html

ΕΝΣΥΝΑΊΣΘΗΣΗ Βίντεο: https://www.youtube.com/watch?v=P147-dK4lhA

ΠΡΟΘΥΜΊΑ ΑΝΤΑΛΛΑΓΉΣ ΓΝΏΣΕΩΝ ΚΑΙ ΕΜΠΕΙΡΙΏΝ

Άρθρα: https://bloomfire.com/blog/522359-5-ways-to-encour-age-knowledge-sharing-within-your-organization/

ΔΙΚΤΎΩΣΗΒίντεο: https://www.youtube.com/watch?v=6M7ahzk0dGU https://www.youtube.com/watch?v=tfyOSxCHmTE https://www.youtube.com/watch?v=IjSPfGsaC3g

ΑΦΟΣΊΩΣΗ Βίντεο: https://www.youtube.com/watch?v=ydVP6cg-jkYY

ΔΙΑΧΕΊΡΙΣΗ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΆΤΩΝΑναγνώριση: https://www.getselfhelp.co.uk/emotions.htm Τεστ: http://www.ihhp.com/free-eq-quiz/

ΕΠΙΜΟΝΉ https://www.youtube.com/watch?v=ecP7uPYmWs4

ΔΙΑΧΕΊΡΙΣΗ

Βίντεο σχετικά με τη Διοίκηση Ανθρώπινου Δυναμικού:https://www.youtube.com/watch?v=8UHasSjbCeg https://www.youtube.com/watch?v=hLrBKLxAjVE Άρθρο σχετικά με τη Διαχείριση διαδικασιών:http://www.huffingtonpost.com/brian-hughes/how-busi-ness-process-mana_b_10875784.html

YOUNGENTREPRENEURS

MENTORING PEOPLE

The content of this publication does not reflect the official opinion of the European Union. Responsibility for the

information and views expressed in the publication lies entirely with the author(s).

29

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΆ ΘΈΜΑΤΑ

Άγγελοι επενδυτέςhttps://www.forbes.com/sites/allbusi-ness/2015/02/05/20-things-all-entrepre-neurs-should-know-about-angel-investors/#19b5fe44c1aa Επενδυτικά κεφάλαιαhttp://www.businessnewsdaily.com/4252-venture-capi-tal.html Προεξόφληση τιμολογίωνhttp://www.businessnewsdaily.com/9336-choosing-fac-toring-service.html Συμμετοχική Χρηματοδότησηhttp://www.businessnewsdaily.com/4847-crowdfund-ing-small-business.html

ΚΑΙΝΟΤΟΜΊΑ (ΣΥΜΠΕΡΙΛΑΜΒΑΝΟΜΈΩΝ

ΚΑΙ ΤΩΝ ΤΠΕ)

Άρθρα σχετικά με την καινοτομία:http://www.mckinsey.com/business-functions/digital-mckinsey/our-insights/why-every-lead-er-should-care-about-digitization-and-disruptive-innova-tion https://hashedin.com/blog/8-reasons-why-innova-tion-is-critical-to-businesses-today http://www.businessnewsdaily.com/5167-innovation.html e-mentoring: http://edition.cnn.com/2011/10/25/tech/web/on-line-mentoring/

ΣΧΕΔΙΑΣΜΌΣ ΕΝΌΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΎ ΠΛΆΝΟΥ

Βίντεο: https://www.youtube.com/watch?v=IP0cUBWTg-pY

YOUNGENTREPRENEURS

MENTORING PEOPLE

The content of this publication does not reflect the official opinion of the European Union. Responsibility for the

information and views expressed in the publication lies entirely with the author(s).

30

ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΚΑΘΟΔΗΓΗΣΗΣ4

YOUNGENTREPRENEURS

MENTORING PEOPLE

The content of this publication does not reflect the official opinion of the European Union. Responsibility for the

information and views expressed in the publication lies entirely with the author(s).

31

ΕΙΣΑΓΩΓΗΤο πρόγραμμα “YEP” είναι ένα καινοτόμο ευρωπαϊκό έργο που συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και στοχεύει στην ανάπτυξη της μεθοδολογίας, του εγχειριδίου και των σχετικών απαραίτητων εργαλείων που θα αντιστρέψουν την παραδοσιακή έννοια της «καθοδήγησης» ή mentoring των επιχειρήσεων, η οποία γίνεται συνήθως από τους ενήλικες στους νέους.

Το πρόγραμμα θεωρείται καινοτομο στον τομέα καθοδήγησης/mentoring καθώς και στην εκπαίδευση περί επιχειρηματικότητας, επιτρέποντας στους νέους επιχειρηματίες (ηλικίας 18-35 ετών) να χρησιμοποιήσουν τις δεξιότητές τους με σκοπό την υποστήριξη και τη καθοδήγηση ενηλίκων που κινδυνεύουν να αποκλειστούν από την αγορά εργασίας ή που επιθυμούν να ανακατευθύνουν την επαγγελματική τους ζωή προς την αυτοαπασχόληση.

Για ποιο λόγο δίνονται οι οδηγίες;Η μεθοδολογία που περιγράφεται στις κατευθυντήριες γραμμές αποτελείται από οδηγίες, προτάσεις και δραστηριότητες καθοδήγησης για αρχάριους και νέους επιχειρηματίες (ηλικίας 18-35 ετών) με τουλάχιστον 3 έτη εμπειρίας αναφορικά με τη καθοδήγηση μακροχρόνια ανέργων χωρίς επιχειρηματική εμπειρία, ενήλικων ανέργων και ηλικιωμένων, οι οποίοι μπορεί να μην είναι πραγματικά πεπειραμένοι με τις τεχνολογίες, το περιβάλλον και τα νέα επιχειρηματικά μοντέλα.

Η μεθοδολογία αποτελεί το τμήμα του “πώς παράγεται” το εγχειρίδιο, το οποίο θα αφορά την επόμενη πιλοτική δράση και τη βιωσιμότητα του έργου. Οι συμμετέχοντες μαθαίνουν από τον μέντορα αλλά επίσης αλληλεπηδρώντας μεταξύ τους. Το πρόγραμμα βασίζεται σε ομάδες των 5 συμμετεχόντων οι οποίες θα συναντηθούν για 4 συνεδρίες με έναν νέο μέντορα /επιχειρηματία. Οι συμμετέχοντες θα έχουν κοινό στόχο - είτε να εξερευνήσουν την έναρξη της επιχειρηματικής τους πορείας είτε για να ξεκινήσουν/αναπτύξουν τη δική τους επιχείρηση. Η εν λόγω καινοτόμος μεθοδολογία θα συνδιάζει τη μάθηση (ενθάρρυνση της μάθησης μέσω ερωτήσεων), την καθοδήγηση και τις συμβουλευτικές αρχές για την υποστήριξη και την οικοδόμηση της εμπιστοσύνης και αυτοεκτίμησης των εκπαιδευομένων. Επιπλέον, θα χρησιμοποιηθούν ασκήσεις αυτο-αξιολόγησης και σχετικά εργαλεία για τη διευκόλυνση της ανάπτυξης των δεξιοτήτων.

Πότε θα χρησιμοποιηθούν οι οδηγίες?Ως ένα βασικό εργαλείο οι οδηγίες θα λάβουν χώρα στις ακόλουθες δύο φάσεις:

YOUNGENTREPRENEURS

MENTORING PEOPLE

The content of this publication does not reflect the official opinion of the European Union. Responsibility for the

information and views expressed in the publication lies entirely with the author(s).

32

• στη διάρκεια της “εκμάθησης”, όπου θα καθοδηγηθούν από ειδικούς σύμβουλους επιτρέποντάς τους να εξοικειωθούν με βασικές πτυχές και δραστηριότητες για την αποτελεσματική καθοδήγηση με διάρκεια ένός μήνα πριν από την πραγματική περίοδο καθοδήγησης και υλοποίησης με τη συμμετοχή των ενήλικων ανεργων. Αξίζει να σημειωθεί πως η διαδικασία αυτή επιτρέπει και διευκολύνει τον εντοπισμό των δεξιοτήτων και ικανότητων τους ως μέντορες.

• στην επόμενη βασική φάση της καθοδήγησης ενηλίκων, όπου θα αισθάνονται έτοιμοι να εισέλθουν σε ένα νέο εμπνευσμένο, καθοδηγούμενο και στρατηγικό κόσμο επιχειρηματικών ευκαιριών.

Η ΔΙΑΔΙΚΑΣΊΑ ΤΗΣ ΚΑΘΟΔΉΓΗΣΗΣ/MENTORINGΗ καθοδήγηση (mentoring) είναι μια σχέση μεταξύ δύο ατόμων βασισμένη στην αμοιβαία επιθυμία ανάπτυξης των στόχων περί σταδιοδρομίας.

Η καθοδήγηση ουσιαστικά στοχεύει στο να βοηθήσει τους ανθρώπους να αναπτυχθούν πιο αποτελεσματικά. Είναι μια σχέση που αποσκοπεί στην οικοδόμηση εμπιστοσύνης και στη στήριξη του μειοδότη ώστε να είναι σε θέση να αναλάβει τον έλεγχο της δικής του εργασιακής εξέλιξης. Σε μια σχέση καθοδήγησης, τα δύο άτομα αναφέρονται ως “μέντορας” και “καθοδηγούμενος” (το άτομο που καθοδηγείται/mentee).

Η καθοδήγηση ή αλλιώς mentoring δεν ταυτίζεται με την εκπαίδευση ή τη διδασκαλία καθώς οι μέντορες δεν χρειάζεται να είναι ειδικοί εκπαιδευτές ή εμπειρογνώμονες. Πρέπει να είναι σε θέση να ακούν και να υποβάλλουν ερωτήσεις που θα ενεργοποιούν τον δέκτη, εντοπίζοντας την πορεία δράσης που πρέπει να αναλάβουν όσον αφορά την εξέλιξη και ανάπτυξή τους.

Ποια είναι τα οφέλη μιας σχέσης καθοδήγησης Μια σχέση καθοδήγησης παρέχει στον καθοδηγούμενο τα εξής οφέλη:

• μεγαλύτερη σαφήνεια όσον αφορά τις επιλογές σταδιοδρομίας και τους δικούς τους στόχους σταδιοδρομίας

• νέα αντίληψη για τη δομή και την οργάνωση της εταιρείας• διαφορετικές προοπτικές και αξίες• την ευκαιρία ανάπτυξης νέων δικτύων και επαφών• Πρόσβαση σε νέους πόρους και αυξημένη πιθανότητα επιτυχίας • Ανάπτυξη σε περιοχές που συνήθως δεν αντιμετωπίζονται μέσω της

Μέσα από τη διαδικασία καθοδήγησης, οι μέντορες έχουν την ευκαιρία να ενισχύσουν τις ηγετικές τους ικανότητες και να επεκτείνουν τις προοπτικές τους:

• βλέποντας τον επιχειρηματικό κόσμο με διαφορετικά μάτια• ενισχύοντας την αντίληψή τους• αυξάνοντας την ευαισθητοποίησή τους • συνάντώντας νέα μέλη του οργανισμού

ΤΙ ΕΙΝΑΙ Ο ΜΕΝΤΟΡΑΣ;Στη περίπτωσή μας, ο μέντορας είναι ένας νέος επιχειρηματίας που χρησιμοποιεί τις γνώσεις, τις δεξιότητες και τις ικανότητες που έχει αναπτύξει στη διαδικασία της δικής του επιχείρησης για να διδάξει και να καθοδηγήσει ένα λιγότερο έμπειρο άτομο, οικοδομώντας μια σχέση εμπιστοσύνης και μοντελοποιώντας θετικές συμπεριφορές. Οι σύμβουλοι σαν εσάς θα υποστηρίξουν και θα ενθαρρύνουν τους ενήλικες σε καθεστώς ανεργίας να διαχειριστούν τη δική τους μάθηση ώστε να μεγιστοποιήσουν τις δυνατότητές τους, να αναπτύξουν τις δεξιότητές τους, να βελτιώσουν τις επιδόσεις τους και να γίνουν επιχειρηματίες.

YOUNGENTREPRENEURS

MENTORING PEOPLE

The content of this publication does not reflect the official opinion of the European Union. Responsibility for the

information and views expressed in the publication lies entirely with the author(s).

33

Ένας αποτελεσματικός μέντορας καταλαβαίνει ότι ο ρόλος του / της είναι να είναι αξιόπιστος, αφοσιωμένος, αυθεντικός και συντονισμένος στις ανάγκες του καθοδηγούμενου.

Ποιες οι συνιστωσες μιας καλής σχέσης καθοδήγησης;

• Ένα αρμονικό σύνολο αξιών μεταξύ του μέντορα και του καθοδηγούμενου.• Η εμπιστευτική σχέση καθοδήγησης.• Ειλικρίνεια και διπλωματία.• Αντικειμενικότητα και δικαιοσύνη.• Συμπόνια και γνησιότητα.

Η δύναμική μιας σχέσης καθοδήγησης εξαρτάται από την κατανόηση των ρόλων κάθε πλευράς

Ο μέντορας = εργάζεται σκληρά και επίμονα παρέχοντας οδηγίες

Ο καθοδηγούμενος = χτίζει την εμπιστοσύνη και εκφράζει πρόθυμα τις σκέψεις του

YOUNGENTREPRENEURS

MENTORING PEOPLE

The content of this publication does not reflect the official opinion of the European Union. Responsibility for the

information and views expressed in the publication lies entirely with the author(s).

34

ΕΝΑΡΚΤΗΡΙΑ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΠΡΟΣΛΗΨΗΣΓΙΑΤΙ ΘΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΠΑΡΕΧΕΤΕ ΚΑΘΟΔΗΓΗΣΗ;To YEP! θεωρείται ένα καινοτόμο πρόγραμμα της Ευρωπαικής Ένωσης, καθώς για πρώτη φορά προωθεί και αναπτύσσει μια σχέση καθοδήγησης μεταξύ γενεών ανάμεσα σε νέους επιχειρηματίες και ενηλίκες.

Στην πραγματικότητα, η παραδοσιακή αντίληψη της επιχειρηματικής καθοδήγησης αντιστρέφεται και, αντί των ενηλίκων, νέοι επιχειρηματίες σαν εσάς είναι υπεύθυνοι για να δρουν ως μέντορες ενήλικων ατόμων σε καθεστώς ανεργίας. Η ταχεία πρόοδος της τεχνολογίας και η ύπαρξη κινδύνου κοινωνικού αποκλεισμού παρεμποδίζουν την πρόσβαση στη νέα επιχειρηματική πραγματικότητα για ορισμένους ενήλικες.

Το εν λόγω γνωστικό κενό ενδέχεται να επηρεάσει ιδιαίτερα τους μακροχρόνια άνεργους ενήλικες δίνοντας την αίσθηση του κοινωνικού αποκλεισμού όντας πιο απομονωμένοι από τις σύγχρονεςτεχνολογίες. Βέβαια, εδώ υπάρχει μια ομάδα νέων καθοδηγητών η οποία διαδραματίζει σημαντικό ρόλο!

Συνεπώς, ξεκινά μια αντίστροφη καθοδήγηση και μεταβάλλεται η παραδοσιακή έννοια της καθοδήγησης των επιχειρήσεων. Επίσης, η εν λόγω μέθοδος την ποία προάγει το έργο αναδεικνύει νέες τεχνολογίες, την ορθή νοοτροπία εκκίνησης, καινοτομά προοπτική, ενσωμάτωση σε κοινωνικά μέσα ενημέρωσης, ... και καθαρό αέρα.

YOUNGENTREPRENEURS

MENTORING PEOPLE

The content of this publication does not reflect the official opinion of the European Union. Responsibility for the

information and views expressed in the publication lies entirely with the author(s).

35

ΠΟΙΟΥΣ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΣΥΜΠΕΡΙΛΑΜΒΑΝΕΙ Η ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ;Η διαδικασία υλοποίηση συμπεριλαμβάνει 3 κύριες φάσεις.

ΠΟΙΕΣ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ ΚΑΘΟΔΗΓΟΝΤΑΣ ΕΝΗΛΙΚΟΥΣ ΣΕ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΑΝΕΡΓΙΑΣ?Το πρώτο κρίσιμο ζήτημα σχετίζεται προφανώς με το προσωπικό και επαγγελματικό υπόβαθρό του καθοδηγούμενου, το οποίο μπορεί να επηρεάσει σίγουρα την επιτυχία της σχέσης καθοδήγησης και συνεπώς ολόκληρης της διαδικασίας καθοδήγησης.

Καθώς θα καθοδηγείτε ενήλικους σε καθεστώς ανεργίας, είναι σημαντικό για εσάς ως μέντορα να αναλύσετε τα κύρια θέματα:

• ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΑ (που σχετίζονται με προσωπικές ανθρώπινες και επαγγελματικές συμπεριφορές)• ΦΟΒΟΙ (όπως η προθυμία κάποιου να εισέλθει στην αγορά εργασίας, να επιστρέψει ξανά όσο το

δυνατόν γρηγορότερα συνειδητοποιώντας ότι για να γίνει αυτό μπορεί να είναι πολύ περίπλοκο ή ο φόβος του να θεωρεί πως δε μπορεί να εργαστεί ξανά)

• ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ (για παράδειγμα η περιορισμένη ικανότητά τους να χρησιμοποιούν τεχνολογίες και κοινωνικά μέσα – ακόμη και προσωπικά εμπόδια που συνδέονται με την οικογένειά τους κ.λπ.)

Διεξάγωντας λοιπόν την ανωτέρω έρευνα, θα είστε σε θέση να:• βοηθήσετε τους υπαλλήλους σας να εντοπίσουν προσωπικά και κοινωνικά εμπόδια που τους

YOUNGENTREPRENEURS

MENTORING PEOPLE

The content of this publication does not reflect the official opinion of the European Union. Responsibility for the

information and views expressed in the publication lies entirely with the author(s).

36

εμποδίζουν ως τώρα• μοιράζετε και να αναπτύσσετε κοινωνικές και διαλογικές ικανότητες• βοηθάτε τους εκπροσώπους σας να συναντήσουν ή να ξεπεράσουν αυτά τα εμπόδια και να

αναζητήσουν τρόπους για να προχωρήσουν, αξιοποιώντας τις θετικές τους ιδιότητες• επιδιώξετε συναισθηματική υποστήριξη και να αυξήσετε την αυτο-καθοδηγούμενη συμπεριφορά.• βελτιώσετε την αυτοεκτίμηση• ανακτήσετε την αίσθηση της αυτο-αποδοτικότητας• ενημερώνετε τους ανθρώπους για το επίπεδο επαγγελματικής και εργασιακής τους επάρκειας.

Με άλλα λόγια, πρέπει να διερευνήσετε τις ανάγκες, τα ενδιαφέροντα, τις ανησυχίες και τις προσδοκίες. Η μέθοδος NICE (Needs, Interests, Concerns, Expectations) Ανάγκες, Ενδιαφέροντα, Προβληματισμοί, Προσδοκίες μπορεί να σας βοηθήσει σε αυτό

Εργαλείο 0 – Ανάγκες, Ενδιαφέροντα, Προβληματισμοί, Προσδοκίες – Μέθοδος NICE

1. Ανάγκες: Ποιες είναι η ανάγκες σας σαν καθοδηγούμενος την παρούσα χρονική περίοδο………………………………………………………………………………………………………...……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………...………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

2. Ενδιαφέροντα: Ποια είναι τα ενδιαφέροντά σας και ποιες οι εργασιακές σας δεξιότητες? ………………………………………………………………………………………………………...……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………...………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

3. Προβληματισμοί: Ποιοι είναι οι προβληματισμοί σας αναφορικά με τον εργασιακό σας χώρο? ………………………………………………………………………………………………………...……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………...……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

4. Προσδοκίες: Τι αναμένετε να επιτύχυτε από τη σχέση καθοδήγησης; Ποιες είναι οι προσδοκίες σας για τον καθοδηγητή σας; ………………………………………………………………………………………………………...……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………...……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

YOUNGENTREPRENEURS

MENTORING PEOPLE

The content of this publication does not reflect the official opinion of the European Union. Responsibility for the

information and views expressed in the publication lies entirely with the author(s).

37

ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΒΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ ΚΑΘΟΔΗΓΗΣΗΣ ΠΟΥ ΘΑ ΠΡΑΓΜΑΤΟΠΟΙΗΣΕΤΕ;Πριν περιγράψετε λεπτομερώς τη διαδικασία καθοδήγησης, ας δούμε τα θέματα, τις στρατηγικές και τα στάδια που θα αναλύσετε και θα χρησιμοποιήσετε για να καθοδηγήσετε τους μαθητές σας σε μια διαδικασία αμοιβαίας μάθησης και ανταλλαγής.

Ας ξεκινήσουμε λοιπόν από την ίδια την ίδια την επιχειρηματική διαδικασία.

Ο τρόπος που οι επιχειρηματίες δημιουργούν την επιχειρηματική τους ιδέα είναι σαν να μαγειρεύουν ένα υπέροχο πιάτο!

Η ποιότητα και η “επιτυχία” ενός νόστιμου πιάτου εξαρτάται από:

YOUNGENTREPRENEURS

MENTORING PEOPLE

The content of this publication does not reflect the official opinion of the European Union. Responsibility for the

information and views expressed in the publication lies entirely with the author(s).

38

Ομοίως, η ποιότητα και η «επιτυχία» των επιτυχημένων επιχειρηματιών εξαρτώνται από:

Πρώτα, επιλέξτε τα σωστά συστατικά!Μια επιτυχημένη επιχείρηση προέρχεται από μεγάλες ιδέες και οι ιδέες προέρχονται από ανθρώπους. Μια επιτυχημένη επιχείρηση αναμφίβολα προέρχεται από ένα αποτελεσματικό και αποδοτικό συνδυασμό διαφορετικών παραγόντων, αλλά κυρίως από τις προσωπικές, επαγγελματικές και κοινωνικές δεξιότητες των επιχειρηματιών, τα συστατικά μιας νόστιμης και επιτυχημένης συνταγής. Το πιο σημαντικό συστατικό είναι η ατομική γεύση που προσθέτετε! Ως εκ τούτου, αρχίστε να εξετάζετε στις ικανότητές σας, στις πεποιθήσεις σας, τα όνειρά σας!

Δεύτερον, σκεφτείτε ένα ελκυστικό πιάτο και μια σωστή παρουσίαση!Καθώς ένα νοστιμότατο πιάτο δημιουργείται από ένα νόστιμο και πρωτότυπο μείγμα συστατικών, η μεγάλη επιτυχία μιας επιχειρηματικής προσπάθειας έγκειται στην κριτική εξέταση της βιωσιμότητας μιας ιδέας, της σκοπιμότητας, της αποτελεσματικότητας και της θετικής και καρποφόρας επίδρασης στους πελάτες. Υπονοεί επίσης την ανάλυση των πόρων (ήτοι των συστατικών) που είναι ήδη διαθέσιμα ή δυνητικά προσπελάσιμα για την ανάπτυξη της ιδέας και του επιχειρηματικού σας έργου. Οι πόροι δεν είναι μόνο οικονομικά μέσα, αλλά είναι επίσης ικανότητες, δεξιότητες και εξοπλισμός.Η παρουσίαση αφορά κυρίως τους πελάτες-στόχους σας που πρέπει να εντοπιστούν και να αναλυθούν μαζί με την τοποθεσία της επιχείρησής σας καθώς και τον τρόπο που θέλετε να τη παρουσιάσετε και να τη προωθήσετε.

YOUNGENTREPRENEURS

MENTORING PEOPLE

The content of this publication does not reflect the official opinion of the European Union. Responsibility for the

information and views expressed in the publication lies entirely with the author(s).

39

Τρίτον, δημιουργήστε το πιάτο και δώστε να το δοκιμάσουν!Αυτό συμβαίνει όταν το πιάτο είναι πραγματικά έτοιμο και οι καταναλωτές δοκιμάζουν τη συνταγή, παρέχοντας ανατροφοδότηση για το πόσο τους αρέσει, αν είναι πρόθυμοι να πληρώσουν γι ‘αυτό, κλπ. Λοιπόν, αυτό είναι το στάδιο της “ιδέας της διαδικασίας σχεδιασμού”, όταν ο επιχειρηματίας αναπτύσσει ένα πρότυπο της επιχειρηματικής του ιδέας και συλλέγει σχόλια και ανατροφοδοτήσεις από άτομα που εμπλέκονται στη φάση της προτυποποίησης (θα μπορούσε να είναι ένα γραπτό σχόλιο, μια εικόνα, ένα βίντεο, μια συνέντευξη κλπ.).

Τέλος, «σερβίρετε»!Σε αυτό το στάδιο, το πιάτο είναι έτοιμο να προστεθεί στο μενού και είναι απαραίτητο να σχεδιάσετε όλες τις λεπτομέρειες (τιμή, περιγραφή κ.λπ.). Ομοίως, εάν αισθάνεστε ότι έχετε ένα προϊόν/υπηρεσία, το οποίο μπορεί να προωθηθεί και να πωληθεί, θα πρέπει να σχεδιάσετε πώς να το κάνετε αυτό, ένα κρίσιμο βήμα για να ξεκινήσετε να ορίζετε την επιχείρησή σας, να μεγαλώνετε και να βελτιώνεστε. Αυτό συμβαίνει όταν ένας επιχειρηματίας αναπτύσσει το επιχειρηματικό μοντέλο του έργου του, το οποίο, σε γενικές γραμμές, περιλαμβάνει όλες τις δραστηριότητες που σχετίζονται με την κατασκευή (σχεδιασμός, αγορά πρώτων υλών, μεταποίηση κλπ.) και ως συνέχεια τη πώληση προϊόντων σε πελάτες, διανέμοντας το προϊόν ή παρέχοντας την υπηρεσία).

ΒΗΜΑ 1 : ΟΙ ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ ΣΑΣ

ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΔΕΞΙΟΤΗΤΩΝΤι είναι οι δεξιότητες και γιατί είναι ζωτικής σημασίας για τους επιχειρηματίες?

Μέχρι πρόσφατα, το επίκεντρο της εκπαίδευσης και της απασχόλησης υπήρξε στις «πρακτικές δεξιότητες», ορισμένες φορές αποκαλούμενες ως «τεχνικές δεξιότητες». Αυτές είναι δεξιότητες, οι οποίες γενικά είναι συγκεκριμένες για τη δουλειά και μπορούν εύκολα να διδαχθούν καθώς και να εκτιμηθούν σε σχέση με την επιτυχία, για παράδειγμα, τη χρήση ενός συγκεκριμένου προγράμματος ηλεκτρονικών υπολογιστών. Αντίθετα, οι «κοινωνικές δεξιότητες», αποκαλούμενες μερικές φορές «μεταβιβάσιμες δεξιότητες», χρησιμοποιούνται συχνά για να περιγράψουν τον τρόπο με τον οποίο προσεγγίζετε τη ζωή και την εργασία, καθώς και την αλληλεπίδρασή ς με άλλους ανθρώπους, ένα παράδειγμα θα ήταν δεξιότητες επικοινωνίας.

Υπάρχουν πολλές διαφορετικές πτυχές των κοινωνικών δεξιοτήτων, μία από τις οποίες είναι οι προσωπικές συμπεριφορές και στις οποίες θα επικεντρωθείτε κατά τη διάρκεια της καθοδήγησης. Υπάρχουν πτυχές οι οποίες μπορεί να εμπίπτουν μεν στον όρο «κοινωνικές δεξιότητες», αλλά επικεντρώνονται περισσότερο στο πώς βλέπετε τον κόσμο και τις καταστάσεις σε συνδυασμό με αρνητικά και θετικά συναισθήματα.Σήμερα, η επιχειρηματική ατμόσφαιρα είναι πιο ανταγωνιστική από ποτέ. Η δήλωση αυτή δεν σημαίνει ότι πρέπει να τίθεται υπό αμφισβήτηση το επιχειρηματικό πνεύμα αλλά ότι πρέπει να είναι αποτελεσματικό. Τα πράγματα πρέπει να είναι απόλυτα αποτελεσματικά και καλά! Για να επιτύχει μια επιχείρηση, οι επιχειρηματίες πρέπει να αναπτύξουν βασικές κοινωνικές δεξιότητες και ικανότητες.Όπως γνωρίζετε, οι επιχειρηματίες δεν θα πρέπει απλώς να μάθουν τις πρακτικές δεξιότητες όπως π.χ. η ολοκλήρωση ενός επιχειρηματικού σχεδίου ή η τήρηση οικονομικών αρχείων, αλλά θα πρέπει επίσης να διαχειριστούν το χρόνο και τις ομάδες, τους πελάτες και τις επιχειρήσεις, τον προϋπολογισμό και τους επενδυτές. Οι επιχειρηματίες θα χρειάζονται ισχυρή διαχείριση, ηγεσία και επικοινωνιακές δεξιότητες.Στα πρώτα στάδια μιας επιχείρησης, είναι πιθανό οι επιχειρηματίες να αισθάνονται μόνοι τους. Ενώ οι φίλοι τους μπορεί να αναρριχηθούν στην εταιρική σκάλα, οι επιχειρηματίες είναι πιθανό να αναζητούν χρηματοδότηση ή δικτύωση.

Σε μια ολοένα και πιο ανταγωνιστική αγορά, μια ευάλωτη εκκίνηση μπορεί να έχει μεγαλύτερη πιθανότητα να ηττηθεί, ωστόσο αν οι επιχειρηματίες είναι ανθεκτικοί, δεν χρειάζεται να φοβούνται την αποτυχία. Με τη δημιουργική σκέψη και την ανάληψη κινδύνων, οι επιχειρηματίες είναι πιθανότερο να είναι σε θέση να διαφοροποιηθούν στην αγορά και ίσως να δημιουργήσουν τη δική τους επιχειρηματική κατηγορία!Παρακάτω εξετάζουμε τις ικανότητες και τις συμπεριφορές που είναι κρίσιμες για τους επιχειρηματίες.

YOUNGENTREPRENEURS

MENTORING PEOPLE

The content of this publication does not reflect the official opinion of the European Union. Responsibility for the

information and views expressed in the publication lies entirely with the author(s).

40

Κοινωνικές Δεξιότητες: Δημιουργική σκεψη/φαντασία“Οι πραγματικοί επιχειρηματίες κινούνται από τη φαντασία στην εκτέλεση” γράφει ο Racquel Porter, συγγραφέας για το Hearpreneur.com. Ένας επιχειρηματίας χρειάζεται φαντασία πριν από τη δράση. Καθώς οι επιχειρήσεις γεννιούνται με ιδέες,οι ιδέες είναι αποτελέσματα της φαντασίας κάποιου.Η φαντασία είναι μια σταθερά στη ζωή των επιχειρηματιών και είναι αυτό που τις κάνει επιτυχείς γιατί αποτελεί προϋπόθεση για την επίλυση προβλημάτων. Οι περισσότεροι άνθρωποι είναι σε θέση να δουν, να κατανοήσουν και να λύσουν το “προφανές” ενώ οι δημιουργικοί-στοχαστές μπορούν να προχωρήσουν.Πέρα από τα αποδεικτικά στοιχεία, οι δημιουργικοί-στοχαστές μαθαίνουν να γίνονται αποτελεσματικοί βάσει χρόνου και χρήματος. Βλέπουν ευκαιρίες ανάπτυξης για τις επιχειρήσεις τους.Όπως ανέφερε ο Albert Einstein: “Η φαντασία είναι πιο σημαντική από τη γνώση. Γιατί η γνώση περιορίζεται σε όλα όσα γνωρίζουμε και καταλαβαίνουμε, ενώ η φαντασία αγκαλιάζει ολόκληρο τον κόσμο και όλα όσα ποτέ θα θέλαμε να γνωρίζουμε και να κατανοούμε ”.

Κοινωνικές δεξιότητες: ΕλαστικότηταΤι συμβαίνει όταν ενθουσιώδη άτομα γνωστά για τις άριστες ικανότητες ηγεσίας τους αποτυγχάνουν κατά τις πρώτες εβδομάδες, μήνες ή χρόνια των επιχειρήσεων τους; Η απάντηση βρίσκεται στην ανθεκτικότητα αυτών των ατόμων. Η επιχειρηματικότητα συμβαδίζει με τη σκληρή δουλειά, τη μοναξιά, την υψηλή πίεση και τα καθημερινά συνεχή καθήκοντα. Ένας επιχειρηματίας έχει περισσότερους λόγους να χάσει την ελπίδα του παρά να παραμείνει θαρραλέος.Οι ανθεκτικοί επιχειρηματίες είναι άτομα ταπεινά που μαθαίνουν από τα λάθη τους. Δεν παραιτούνται όταν αντιμετωπίζουν δυσκολίες και είναι ευγνώμονες. Όταν δημιουργείται μια επιχείρηση, κάθε μικρό επίτευγμα είναι από μόνο του μια μεγάλη επιτυχία, συχνά χάνουμε τα επιτεύγματά μας και εστιάζουμε μόνο στις αποτυχίες. Τα αποφασισμένα άτομα είναι δυνατά. Όποια και αν είναι η κατάσταση, έχουν μια θετική στάση και αντιδρούν αναλόγως. Δεν φοβούνται να λαμβάνουν αποφάσεις και να ενεργούν.

Κοινωνικές δεξιότητες: ΗγεσίαΈνας δυνητικός επιχειρηματίας είναι ένα άτομο με μια μεγάλη ιδέα και προθυμία να τη μετατρέψει σε πραγματικότητα. Ωστόσο, δεδομένου ότι καμία επιχείρηση δεν μπορεί να αποτελείται απλώς από έναν πρόεδρο, ως πρώτο βήμα, οι επιχειρηματίες θέλουν να είναι άνθρωποι που έχουν πίστη στο συναρπαστικό όραμά τους. Ακόμη και όταν η επιχείρηση είναι οικογενειακή επιχείρηση, η αναζήτηση προς την ίδια κατεύθυνση για όλους τους ανθρώπους μιας επιχείρησης δεν είναι απλή. Πάνω απ ‘όλα, ένας δυνητικός επιχειρηματίας πρέπει να είναι ηγέτης.Η επιτυχία ενός στρατηγικού ηγέτη είναι ίσως το βήμα που λείπει από τις αποτυχημένες νεοσύστατες επιχειρήσεις. Οι πολλά υποσχόμενοι επιχειρηματίες παραμένουν σε επαγρύπνηση από την αρχή της επιχείρησής τους και αποφεύγουν να προχωρήσουν απότομα προς το όραμά τους. Όταν είναι απαραίτητο, είναι σε θέση να αμφισβητήσουν τις δικές τους υποθέσεις. Ωστόσο, μόλις καταλήξουν σε μια απόφαση, πηγαίνουν πραγματικά για αυτό!Ένας καλός ηγέτης είναι ένα άτομο έτοιμο να αναλάβει ευθύνες με αντάλλαγμα κάποια ελευθερία. Ένας εμπνευσμένος ηγέτης είναι ένας επιχειρηματίας που έχει σταματήσει εστειάζει σε ένα “πρόβλημα-εύρεσης” και έχει γίνει ένας ανθρωπος που τον χαρακτηρίζει η “επίλυση προβλημάτων” για να διατηρήσει την επιτυχία και τη σταθερότητα μέσα στον οργανισμό.Η εργασία σε ένα τόσο αισιόδοξο και αποτελεσματικό περιβάλλον έρχεται με ικανές και εξειδικευμένες ομάδες. Ένας καλός ηγέτης είναι επομένως ικανός και πρόθυμος να δημιουργήσει νικηφόρες ομάδες που δεσμεύονται να εργάζονται αποτελεσματικά. Οι καλοί ηγέτες τότε αξιολογούν τις ομάδες τους ανάλογα και τους δίνουν εποικοδομητική ανατροφοδότηση.Δεν υπάρχουν ομάδες που κερδίζουν, ελλείψει σαφών στόχων. Οι επιτυχημένοι ηγέτες είναι αυτοί που καταφέρνουν να μεταφέρουν τις ομάδες τους έξω από τη ζώνη άνεσής τους, ώστε να μάθουν από κοινού πώς να επιτύχουν τους στόχους και να βελτιώσουν την υπάρχουσα επιχείρηση.Ωστόσο, πώς μπορεί ένας αρχηγός να βεβαιωθεί ότι οι εργαζόμενοι είναι και παραμένουν αφοσιωμένοι; Η απάντηση σε μια τέτοια ερώτηση είναι “σεβασμός”. Ένας ηγέτης είναι ένας επιχειρηματίας που έχει την απαιτούμενη ακεραιότητα για να δημιουργήσει και να εδραιώσει τον απαραίτητο σεβασμό μέσω της εμπιστοσύνης και της ειλικρίνειας.

Συμπεριφορές: αυτοκριτική/ αυτό-αντανάκλασηΟ αμερικανός πολιτικός Frank A. Clark έγραψε: «Η κριτική, όπως η βροχή, πρέπει να είναι αρκετά ευγενής για να θρέψει την ανάπτυξη κάποιου χωρίς να καταστρέψει τις ρίζες του». Ένας επιχειρηματίας με σαφή

YOUNGENTREPRENEURS

MENTORING PEOPLE

The content of this publication does not reflect the official opinion of the European Union. Responsibility for the

information and views expressed in the publication lies entirely with the author(s).

41

αυτο-αντίληψη δεν είναι ένας απαισιόδοξος αλλά αυτοκριτικός.Η ικανότητά σας για αυτο-προβληματισμό σάς καθιστά έναν δυνητικό επιχειρηματία με δύναμη. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η εμπιστοσύνη είναι ένα βασικό συστατικό που πρέπει να διαθέτει ένας επιχειρηματίας. Ωστόσο, η υπερβολική αυτοπεποίθηση έχει ως αποτέλεσμα μόνο απροσδόκητα προβλήματα.Εδώ τονίζεται η σημασία μιας ενάρετης ισορροπίας. Κάθε άτομο είναι προικισμένο με ορισμένες ικανότητες από τις οποίες πρέπει να γνωρίζει τα όρια. Ειδικά ως επιχειρηματίας πρέπει να αποφύγετε να είστε σίγουροι για μια δεξιότητα που ίσως δεν έχετε απαραίτητα!Προκειμένου να επιτευχθεί ένα ορισμένο επίπεδο αυτοκριτικής, το πρώτο σας βήμα συνίσταται στην ειλικρινή εκτίμηση των δεξιοτήτων σας. Ο πρόεδρος του αμερικανικού επιχειρηματικός γίγαντα Gen-eral Electric, Jeff Immelt, λέει: “Νομίζω ότι δεν μπορείτε να εργαστείτε ως επιχειρηματίας αν δεν είστε τρομακτικά αυτοκριτικός, πρέπει να γνωρίζετε τον ευατό σας και τα όρια του, ειδάλλως, είναι τόσο εύκολο να εθελοτυφλειτε [σε προβλήματα].

«Συμπεριφορές: ανάληψη κινδύνου και αναζήτηση κινδύνου»Η αυτοαπασχόληση στη σημερινή κοινωνία είναι ο ίδιος ο κίνδυνος. Συνεπώς, ως επιχειρηματίας είστε πάντα κατά κάποιον τρόπο υπεύθυνος για τον κίνδυνο. Ωστόσο, ένας δυνητικός επιχειρηματίας είναι ένας στρατηγικός αποδέκτης κινδύνων. Υπάρχει μια διαφορά!Οι επιτυχείς επιχειρηματίες εκτιμούν κατ ‘αρχάς τη δική τους ανοχή κινδύνου και προσδιορίζουν τους διάφορους τύπους κινδύνων που είναι πρόθυμοι να αναλάβουν. Τότε καλωσορίζουν την πρόκληση και την αβεβαιότητα!Οι επιχειρηματίες είναι πρόθυμοι να αναλάβουν εκ προθέσεως κινδύνους, ώστε η επιχείρησή τους να αναπτυχθεί ή να αποκτήσει ανταγωνιστικό πλεονέκτημα. Αυτό μπορεί να σημαίνει την ανάληψη σημαντικών δανείων στα αρχικά στάδια μιας επιχείρησης ή τη διαχείριση της καθημερινής ζωής μιας επιχείρησης με αβέβαιη ταμειακή ροή. Στο τέλος, μια τέτοια στάση αποδίδει.

Συμπεριφορές: ΕνθουσιασμόςΊσως, ένα από τα πιο “ορατά” χαρακτηριστικά των επιχειρηματιών είναι ο κοινός τους “ενθουσιασμός”. Ο ενθουσιασμός είναι πολύτιμος αλλά συγχρόνως “σπαθί διπλής όψης”, όπως αναφέρει ο σειριακός επιχειρηματίας Jonah Lupton στη δημοσίευσή του “Το πιο αξιόλογο (και επικίνδυνο) χαρακτηριστικό που μπορεί να έχει ένας επιχειρηματίας”.Ο ενθουσιασμός έχει τεράστια δύναμη στην επιχείρηση, η οποία μπορεί να είναι επικίνδυνη για την ίδια την επιχείρηση. Ο ενθουσιασμός δεν αντιλαμβάνεται πάντα τα εμπόδια μεταξύ μιας μεγάλης ιδέας και μιας πραγματικής επιχείρησης. Ο ενθουσιασμός πρέπει μάλλον να υποστηρίξει μια ορθολογική δράση ως κινητήρια δύναμη της επιτυχίας. Επίσης, ο ενθουσιασμός είναι επωφελής μόνο όταν μοιράζεται. Οι κορυφαίοι επιχειρηματίες θα πρέπει να μπορούν να μοιράζονται τον ενθουσιασμό τους με τους υπαλλήλους τους. Πρώτον, μια τέτοια μετάδοση αφορά την πλήρη αφοσίωση του επιχειρηματία στο έργο, καθώς ο ενθουσιασμός πρέπει να είναι «παρατηρήσιμος» για τους εργαζόμενους. Δεύτερον, οι ενθουσιώδεις επιχειρηματίες είναι ειλικρινείς σε σχέση με τα μέλη της ομάδας τους και είναι έτοιμοι να μοιραστούν τα σκαμπανεβάσματα της επιχείρησής τους. Τέλος, και το πιο σημαντικό, ένας ενθουσιώδης επιχειρηματίας επενδύει στην επιχείρηση. Ο κύριος κίνδυνος που συναντούν οι ενθουσιώδεις ιδιώτες κατά την έναρξη μιας επιχείρησης είναι οι στάσεις της αφελούς υπέρμετρης αισιοδοξίας ή απειρίας. Ένας ευφυής επιχειρηματίας φέρει κινδύνους, αλλά λογικά λαμβάνοντας υπόψη την πιθανή μεροληψία της επιχειρηματικής αισιοδοξίας. Κατά την πρόβλεψη των εσόδων και του κόστους, ένας λογικός επιχειρηματίας κάνει ρεαλιστικές υποθέσεις, συμβουλεύει τους ειδικούς και αποφεύγει να αφήσει το μέλλον της επιχείρησης στην τύχη! Έχοντας εντρυφήσει στα κοινωνικά προσόντα και στις προσωπικές συμπεριφορές που μπορούν να βοηθήσουν τους επιχειρηματίες να γίνουν επιτυχημένοι επιχειρηματίες, θα ζητήσετε από τους υπαλλήλους σας να ολοκληρώσουν τη φόρμα αυτό-αξιολόγησης (Εργαλείο 1) σε κλίμακα 1 (φτωχή) - 5 (εξαιρετική) κατά τη διάρκεια της πρώτης και της τελικής συνάντησης. Δεν πρέπει να αφιερώνουν πολύ χρόνο για τις δεξιότητες και τις ικανότητες και θα διατηρήσετε το συμπληρωμένο έντυπο για το μέλλον. Ωστόσο, μετά την ολοκλήρωση της τελικής συνεδρίας, θα πρέπει να επιστρέψετε την πρώτη αξιολόγηση αντικατοπτρίζοντας τις αλλαγές. Αυτό δείχνει ότι οι συμμετέχοντες έχουν μεγαλύτερη επίγνωση των αδυναμιών τους και θα πρέπει να τους υποστηρίξετε για τον καθορισμό μελλοντικών στόχων. Στην πρώτη σας συνάντηση θα επιτρέψετε επίσης στους εκπαιδευόμενους να αναλογιστούν τις δικές τους ικανότητες και συμπεριφορές χρησιμοποιώντας το Εργαλείο 2 «αυτοαξιολόγηση σε επιχειρηαμτικές δεξιότητες» σε κλίμακα 1 (φτωχή) - 5 (εξαιρετική), όχι όμως με τη μορφή διαγωνίσματος.

YOUNGENTREPRENEURS

MENTORING PEOPLE

The content of this publication does not reflect the official opinion of the European Union. Responsibility for the

information and views expressed in the publication lies entirely with the author(s).

42

Εργαλείο 1ο Φόρμα δεξιοτήτων και αυτοαξιολόγησης

Aξιολόγηση προφίλ YEP (Κατά την έναρξη του ταξιδιού) Όνομα: ………………………………………………. Ημερομηνία:…………………………. Παρακαλώ αξιολογήστε τον εαυτό σας 1 = Κακή 5 = Εξαιρετική

Δεξιότητες και Χαρακτηριστικά Σημειώστε στο πλαίσιο

1 2 3 4 51 Δημιουργική σκέψη και Φαντασία2 Προσωπική ενδοσκόπηση / Αυτοκριτική3 Αβεβαιότητα4 Διαχείρηση άγχους5 Αυτοπεποίθηση6 Ανθεκτικότητα7 Ανάληψη και ανζήτηση ρίσκου8 Ευαισθησία σε άλλους9 Δεξιότητες επίλυσης προβήμάτων10 Γνώση του τρόπου υποκίνησης άλλων11 Δεξιότητες Δικτύωσης12 Αποδοτικότητα13 Επικοινωνιακές Δεξιότητες14 Δεξιότητες διαπραγμάτευσης15 Αυτοεμψύχωση16 Γνώση καθοδήγησης

17 Γνώση του πως και που να πάρετε υποστήριξη όταν χρειάζεται

18 Γνώση του τι θέλετε να κάνετε μετά 19 Αίσθηση επίτευξης στην εργασία20 Επιχειρηματικό πνεύμα21 Ηγετικές δεξιότητες22 Ενθουσιασμός23 Δεξιότητες εξουσιοδότησης24 Δεξιότητες παρουσίασης25 Αίσθητη του χιούμορ26 Δημιουργία νέων σχέσεων27 Διαχείρηση χρόνου28 Ρύθμιση στόχου29 Φέρω σε πέρας ό,τι ξεκινώ30 Κατανοώ τι είναι σημαντικό για εμένα 31 Γνωρίζω τι είναι αυτό που θέλω να πετύχω32 Γνωρίζω τους περιορισμούς μου33 Ισορροπία μεταξύ εργασίας και προσωπικής ζωής

YOUNGENTREPRENEURS

MENTORING PEOPLE

The content of this publication does not reflect the official opinion of the European Union. Responsibility for the

information and views expressed in the publication lies entirely with the author(s).

43

Aξιολόγηση προφίλ YEP (Κατά τη λήξη του ταξιδιού) Όνομα: ………………………………………………. Ημερομηνία:…………………………. Παρακαλώ αξιολογήστε τον εαυτό σας 1 = Κακή 5 = Εξαιρετική

Δεξιότητες και Χαρακτηριστικά Σημειώστε στο πλαίσιο

1 2 3 4 51 Δημιουργική σκέψη και Φαντασία2 Προσωπική ενδοσκόπηση / Αυτοκριτική3 Αβεβαιότητα4 Διαχείρηση άγχους5 Αυτοπεποίθηση6 Ανθεκτικότητα7 Ανάληψη και ανζήτηση ρίσκου8 Ευαισθησία σε άλλους9 Δεξιότητες επίλυσης προβήμάτων10 Γνώση του τρόπου υποκίνησης άλλων11 Δεξιότητες Δικτύωσης12 Αποδοτικότητα13 Επικοινωνιακές Δεξιότητες14 Δεξιότητες διαπραγμάτευσης15 Αυτοεμψύχωση16 Γνώση καθοδήγησης

17 Γνώση του πως και που να πάρετε υποστήριξη όταν χρειάζεται

18 Γνώση του τι θέλετε να κάνετε μετά 19 Αίσθηση επίτευξης στην εργασία20 Επιχειρηματικό πνεύμα21 Ηγετικές δεξιότητες22 Ενθουσιασμός23 Δεξιότητες εξουσιοδότησης24 Δεξιότητες παρουσίασης25 Αίσθητη του χιούμορ26 Δημιουργία νέων σχέσεων27 Διαχείρηση χρόνου28 Ρύθμιση στόχου29 Φέρω σε πέρας ό,τι ξεκινώ30 Κατανοώ τι είναι σημαντικό για εμένα 31 Γνωρίζω τι είναι αυτό που θέλω να πετύχω32 Γνωρίζω τους περιορισμούς μου33 Ισορροπία μεταξύ εργασίας και προσωπικής ζωής

YOUNGENTREPRENEURS

MENTORING PEOPLE

The content of this publication does not reflect the official opinion of the European Union. Responsibility for the

information and views expressed in the publication lies entirely with the author(s).

44

Εργαλείο 2ο Tool 2: Eπιχειρηματικές Δεξιότητες- Τεστ Αξιολόγησης

Διαβάστε τις παρακάτω προτάσεις και χρησιμοποιώντας την κλίμακα (η 5η διαφωνεί απόλυτα, η 3η είναι ουδέτερη και η 1η διαφωνεί έντονα) αποδείξτε το τρόπο με τον οποίο αυτές οι προτάσεις εφαρμόζονται σε εσάς και την εντίληψή σας.

1 2 3 4 5

1. Συνήθως μπορώ να βρω τον τρόπο να επωφεληθώ από μια ανεπιθύμητη αλλαγή

2.Κατά τη διάρκεια περιόδων οι οποίες είναι γεμάτες άγχος και προκλήσεις είμαι σε θέση να διατηρήσω αποτελεσματικές σχέσεις με τους εμπλεκόμενους.

3. Αισθάνομαι σιγουριά όταν διαχειρίζομαι καταστάσεις οι οποίες περιλαμβάνουν αντιπαραθέσεις

4. Όταν αντιμετωπίζω νέες προκλήσεις; είμαι σε θέση να αναλάβω τον έλεγχο της κατάστασης

5. Ξέρω τι πρέπει να κάνω για να πραγματοποιήσω τους προσωπικούς και επαγγελματικούς μου στόχους

6. Πιστεύω οτι οι δικές ενέργειες και αποφάσεις να καθορίσουν το τρόπο με τον οποίο με επηρεάζουν οι εκάστοτε αλλαγές

7. Όταν δεν είμαι σίγουρος για το τι πρέπει να κάνω σημειώνω σε ένα χαρτί τις σκέψεις και τις επιλογές που έχω

8.Ξεκινώ την κάθε ημέρα εξηγώντας τι πρέπει να επιτευχθεί κατά τη διάρκεια της ημέρας και τελειώνω την ημέρα μου αξιολογώντας τι έχει επιτευχθεί και τι πρέπει να επιτευχθεί την επόμενη ημέρα

9. Εκτιμώ τις διαφορετικές εμπειρίες, δεξιότητες και γνώσεις των άλλων όταν συναναστρέφομαι μαζί τους

10. Βρίσκω εύκολα δημιουργικούς τρόπους να παρακινήσω τους δικούς μου αλλά και άλλους ανθρώπους

11. Όταν αντιμετωπίζω κάποιο πρόβλημα χρειάζομαι χρόνο για να το αναλύσω μέχρι να αποφασίσω τι θα κάνω.

12.Μπορώ εύκολα να βρω τρόπους για να ικανοποιήσω τις ανάγκες τις δικές μου και των άλλων, σε περιόδους αλλαγών και συγκρούσεων

YOUNGENTREPRENEURS

MENTORING PEOPLE

The content of this publication does not reflect the official opinion of the European Union. Responsibility for the

information and views expressed in the publication lies entirely with the author(s).

45

Ερώτηση Το σκορ μου Προσθέστε στο σκορ σας

Υποσύνολο

1 +102 +53 +04 +105 +56 +07 +108 +59 +010 +1011 +512 +0

Συνολο:

Αποτελέσματα Καταχωρίστε τον αριθμό μου βάζετε για κάθε ερώτηση στο σχετικό πλαίσιο, συμπληρώνοντας την κάθε στήλη με τη σειρά.Στο σκορ των ερωτήσεων προσθέστε τον αριθμό που αναφαίρεται στην τρίτη στήλη.Προσθέστε το υποσύνολο των αποτελεσμάτων σας για να δημιουργήσετε ένα συνολικό σκορ.Από το τελικό σας σύνολο μπορείτε να δείτε με ποιά απο τα παρακάτω επίπεδα συμπίπτουν οι επιχειρηματικές σας ικανότητες.

ΤΕΛΙΚΌ ΣΎΝΟΛΟ: 60 και κάτω Καταφέρατε καλή βαθμολογία στις ομάδες αυτοπεποίθησης που αποτελούν καλή βάση για έναν επίδοξο επιχειρηματία. Αυτό σημαίνει ότι έχετε ισχυρή πίστη στον εαυτό και τις ικανότητές σας καθώς και στην αντιμετώπιση προβλημάτων. Για να ενισχύσετε την τρέχουσα θέση σας, συνιστούμε να εργαστείτε πάνω στη φαντασία και την αυτοκριτική σας. Οι περιοχές πάνω στις οποίες θα μπορούσατε να εστιάσετε έτσι ώστε να προχωρήσετε στο επόμενο επίπεδο είναι η προσωπική αντοχή και η στάση σας απέναντι στην ανάληψη ρίσκων.

61 – 120 Εκτός από τα πλεονεκτήματα του παραπάνω επιπέδου, έχετε επίσης μεγάλη δέσμευση και μια αίσθηση ευθύνης που σας οδηγεί στην ολοκλήρωση των καθηκόντων σας. Επιπλέον, είστε αρκετά ανθεκτικοί, πράγμα που σας βοηθά να ανακάμπτετε γρήγορα μετα από κάθε αποτυχία και δεν φοβάστε να αναζητήσετε πληροφορίες σχετικά με την επιχείρηση σας. Για να φτάσετε στο επόμενο επίπεδο μπορείτε να ρίξετε μια ματιά στα εργαλεία τα οποία εστιάζουν στην ηγεσία καθορίζοντας στόχους όπως επίσης και να σκεφτείτε να κίνητρά σας.

121 και πάνω Είστε ένας επιτυχημένος επιχειρηματίας που βλέπει και ενεργεί για τις καινούργιες ευκαιρίες , που δε φοβάται να πάρει ν πρωτοβουλίες και που προχωράει μπροστά. Ωστόσο, όπως ήδη γνωρίζετε, υπάρχει πάντα περιθώριο βελτίωσης

YOUNGENTREPRENEURS

MENTORING PEOPLE

The content of this publication does not reflect the official opinion of the European Union. Responsibility for the

information and views expressed in the publication lies entirely with the author(s).

46

Πώς είναι ένας τυπικός επιχειρηματίας?

Τι βλέπετε σε αυτή την εικόνα; Μια ηλικιωμένη ή μια νεαρή κοπέλα;Οι περισσότεροι άνθρωποι κοιτάζουν την εικόνα και στην αρχή μπορούν να δουν ένα πράγμα - την ηλικιωμένη ή την νεαρή κοπέλα. Αν δεν μπορείτε να δείτε και τα δύο, ζητήστε από κάποιον άλλο να το δει και παρατηρήστε τι μπορούν να δουν. Πώς αισθάνεστε όταν κάποιος άλλος βλέπει κάτι διαφορετικό από εσάς το οποίο εσείς δεν μπορείτε να δείτε; Ίσως αισθανθήκατε απογοητευμένοι, ενοχλημένοι, ανόητοι, περίεργοι, περιπεγμένοι; Μπορείτε να δείτε και τα δύο τώρα; Συχνά «κολλάμε» να βλέπουμε τους εαυτούς μας ή τη ζωή μας με ένα συγκεκριμένο τρόπο και μόλις καθοριστεί αυτός ο τρόπος μπορεί να είναι πολύ δύσκολο να αλλάξει. Δοκιμάστε να δείτε τα χόμπι και τα ενδιαφέροντά σας και να δείτε αν κάποια από αυτά θα μπορούσε να μετατραπεί σε

επιχείρηση. Για παράδειγμα, είστε πάντα ένας δραστήριος μάγειρας στο σπίτι, αλλά δεν είχατε σκεφτεί να μετατρέψετε την αγάπη σας να κάνετε σπιτικά chutneys σε μια επιχείρηση ή κάνετε όμορφες ζωγραφιές στους τοίχους του σπιτιού σας, αλλά ποτέ δεν θεωρήσατε ότι θα μπορούσατε να το κάνετε σαν επάγγελμα αποκομίζοντας χρήματα (βλ. το εργαλείο παρακάτω).Η αυτό-αντανάκλαση, η παρατήρηση και η αξιολόγηση των δεξιοτήτων μας, δεν είναι κάτι που το κάνουμε από συνήθεια και μπορεί να είναι μια δύσκολη δεξιότητα για να διδαχθεί, αφού δεν είμαστε συνηθισμένοι σε αυτό.Ως μέντορας, πρέπει να ενθαρρύνετε την ομάδα να περιγράψει το στερεότυπο των ανθρώπων που εργάζονται για τον εαυτό τους - Τα άτομα είναι αρσενικά ή θηλυκά, ηλικιωμένα ή νεαρά, καλά εξειδικευμένα, έμπειρα;Πώς αυτό το στερεότυπο σχετίζεται με ανθρώπους που γνωρίζετε ότι είναι αυτοαπασχολούμενοι; Επιβεβαιώνει το στερεότυπο; Εάν όχι, γιατί έχουμε κατά νου στερεότυπα και γιατί τους αφήνουμε να μας επηρεάζουν;Τώρα πρέπει να ζητήσετε από τα άτομα που καθοδηγείτε, να προσπαθήσουν να παρατηρήσουν τον εαυτό τους από την οπτική γωνία ενός ατόμου που δεν τους γνωρίζει πολύ καλά. Ποιες δεξιότητες / πάθη θα δουν;

Δεξιότητες Πάθη

YOUNGENTREPRENEURS

MENTORING PEOPLE

The content of this publication does not reflect the official opinion of the European Union. Responsibility for the

information and views expressed in the publication lies entirely with the author(s).

47

ΒΗΜΑ 2 : Η ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΗ ΣΑΣ ΙΔΕΑ ΚΑΙ Ο ΣΤΟΧΟΣΈνας επιχειρηματίας μπορεί να αξιολογήσει πόσο αποτελεσματική είναι μια ευκαιρία, κάνοντας συνεχώς μερικές σημαντικές ερωτήσεις, όπως: Είναι η ευκαιρία που αξίζει να επενδύσουμε; Είναι αρκετά ελκυστική; Είναι εφικτές οι προτεινόμενες λύσεις; Υπάρχει ανταγωνιστικό πλεονέκτημα; Ποιοι είναι οι κίνδυνοι που συνδέονται με αυτό;

Με άλλα λόγια, μια επιχειρηματική διαδικασία ξεκινά με τη δημιουργία ιδεών, όπου ο επιχειρηματίας προσδιορίζει και αξιολογεί τις επιχειρηματικές ευκαιρίες. Ο προσδιορισμός και η αξιολόγηση των ευκαιριών είναι ένα δύσκολο έργο. Ένας επιχειρηματίας αναζητά εισροές από ανθρώπους γύρω του, συμπεριλαμβανομένων φίλων, συναδέλφων, οικογενειών, επαγγελματιών κ.λπ., για να φτάσει στη βέλτιστη επιχειρηματική ευκαιρία. Μόλις αποφασιστεί που ευκαιρία είναι η καλύτερη, το επόμενο βήμα είναι να την αξιολογήσετε.

Ας αρχίσουμε λοιπόν από τη διαδικασία σχεδιασμού ιδεών!

Μια επιχειρηματική ιδέα χρειάζεται χρόνο για να αναπτυχθεί, να δοκιμαστεί και να αξιολογηθεί.

Η “Διαδικασία σχεδιασμού ιδεών” είναι ένα βασικό εργαλείο για την ανάλυση των δυνατών σημειών και των αδυναμιών καθώς και της σκοπιμότητας της ιδέας σας σύμφωνα με το ποιος είστε και το πλαίσιο στο οποίο θα θέλατε να την πραγματοποιήσετε. Αυτό το εργαλείο θα σας βοηθήσει να ορίσετε και να εξειδικεύσετε την ιδέα σας πριν την πραγματοποιήσετε!

ΠΩΣ ΝΑ ΤΟ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΣΕΤΕ:1. Ξεκινήστε από μια ιδέα ή ένα όραμα.2. Καθορίστε μια ιδέα που θέλετε να πραγματοποιήσετε, ένα όνειρο που θέλετε να κάνετε πραγματικότητα, το επόμενο επιχειρηματικό σας έργο που θέλετε να αναπτύξετε, το σχέδιό σας που θέλετε να τροποποιήσετε και να το αναπτύξετε .3. Προχωρήσετε βήμα προς βήμα, ολοκληρώστε όλες τις διαδικασίες και παρέχοντας το απαιτούμενο έντυπο υλικό.4. Διαχειριστείτε το έντυπο υλικό βιβλίο Επιχειρηματικών Ιδεών, στο οποίο θα προσθέσετε σκίτσα, φωτογραφίες, εικόνες, βίντεο, συνδέσμους, ανατροφοδοτήσεις κλπ.5. Το βιβλίο επιχειρηματικών ιδεών θα είναι ο βασικός σας πόρος για να ολοκληρώσετε το έργο σας όσο το δυνατόν καλύτερα.

YOUNGENTREPRENEURS

MENTORING PEOPLE

The content of this publication does not reflect the official opinion of the European Union. Responsibility for the

information and views expressed in the publication lies entirely with the author(s).

48

ΤΑ 6 ΒΉΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΊΑ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΎ ΙΔΕΏΝΒήμα 1: Ερευνώντας για ιδέα - Εξερευνώντας την ιδέαΚάθεστε στο πάτωμα, κοιτάζοντας γύρω σας για μια ιδέα, ένα όραμα.Αρχίστε να παρατηρείτε τα πάθη σας, τις ικανότητές σας, τις πεποιθήσεις σας, τα όνειρά σας αναζητάτε στο διαδίκτυο άλλα παρόμοια προγράμματα.

Βήμα 2: Αναζητώντας πόρους - Αξιολογώντας πιθανούς πόρουςΔημιουργήστε μια λίστα με τους πόρους που απαιτούνται για την ανάπτυξη του έργου σας που μπορείτε να επιτύχετε μόνοι σας.Θυμηθείτε: οι πόροι δεν είναι μόνο οικονομικοί, αλλά είναι επίσης ικανότητες, δεξιότητες και εξοπλισμός.

Βήμα 3: Δημιουργώντας εμπειρίες - πειραματισμοί και δοκιμέςΒρίσκεστε στη μέση της διαδικασίας, η κύρια δραστηριότητα της Διαδικασίας Σχεδιασμού Ιδεών.Σε αυτό το στάδιο, είστε έτοιμοι να αναπτύξετε ένα πρύτυπο της ιδέας σας.

Βήμα 4: Παρουσιάζοντάς την σε άλλους - Αξιολογόντας το νόημα και τη κοινοποίησή τουΤώρα διαβάστε τη λίστα με το τι είναι λειτουργικό και τι όχι, που αναπτύξατε στο Βήμα 3, σκεφτείτε τι μπορείτε να βελτιώσετε στην επιχειρηματική σας ιδέα και τροποποιήστε την.Ελέγξτε την επιχειρηματική σας ιδέα και απαντήστε στην ερώτηση:Τα άτομα που εμπλέκονται σε πρωταρχικές φάσεις έχουν κατανοήσει εύκολα το έργο σας; Βήμα 5: Ανατροφοδότηση και σχόλια - κατεύθυνση και ευκαιρίεςΕίστε πολύ κοντά στην κορυφή, έχετε κάνει καλή δουλειά!Συλλέξτε σχόλια και ανατροφοδότηση από άτομα που εμπλέκονται σε πρωταρχικές φάσεις και στάδια (θα μπορούσε να είναι ένα σχόλιο κειμένου, μια εικόνα, ένα βίντεο, μια συνέντευξη κ.λπ.).Κάντε ανασκόπηση και γράψτε ξανά την επιχειρηματική σας ιδέα.Μην φοβάστε αν η επιχειρηματική σας ιδέα θα μπορούσε να γίνει εντελώς διαφορετική από την αρχή! Χρειάζεται να εργαστείτε σκληρά για να φτάσετε στην κορυφή, για να αναπτύξετε την επιχειρηματική σας ιδέα όσο το δυνατόν καλύτερα.Θυμηθείτε ότι οι επιτυχημένες ιδέες μπορούν να προέλθουν από λάθη! Βήμα 6: Επέκταση ή εστίαση και επιβεβαίωση ή πρόκληση - Αποτυχία και επιτυχίαΣχετίζεται με τη νέα μορφή της επιχειρηματικής σας ιδέας. Σε αυτό το βήμα ορίστε τους μελλοντικούς στόχους του έργου σας και κάντε τους σαφείς (σκίτσο, χάρτης του μυαλού, λίστα με λέξεις-κλειδιά και συνδέσεις κλπ.).

Λοιπόν, ας αναλύσουμε τα ακόλουθα εξαιρετικά εργαλεία για να επεξεργαστούμε το σχεδιασμό ιδεών σας!

YOUNGENTREPRENEURS

MENTORING PEOPLE

The content of this publication does not reflect the official opinion of the European Union. Responsibility for the

information and views expressed in the publication lies entirely with the author(s).

49

Χαρτογράφηση μυαλού και δημιουργία ιδεών

Εργαλείο 3: Χάρτες μυαλού και δημιουργία ιδεών

• Η χαρτογράφηση του μυαλού (που δημιουργήθηκε αρχικά από τον Tony Buzan) μποροεί να σας βοηθήσει να διατυπώσετε γρήγορα τις σκέψεις σας σε ένα κομμάτι χαρτί και είναι πολύ χρήσιμο καθώς μπορείτε να συνδέετε σκέψεις και ιδέες σε μια απλή οπτική αναπαράσταση. Χαρτογραφήστε εσάς ή το όνομα της επιχείρησής. Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε διαφορετικά χρώματα για να παρουσιάσετε διαφορετικά θέματα.

• Για νεοσύστατες επιχειρήσεις: Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε αυτόν τον χάρτη ως ένα τρόπο εμφάνισης ενός τοπίου που αφορά όλα τα τωρινά αλλά και μελλοντικά ζητήματα της επιχείρησής σας.

• Για την διαδικασία που προηγείται της έναρξης μιας νεοσύστατης επιχείρησης: Αν ψάχνετε επιχειρηματικές ιδέες τότε μπορείτε να τον χρησιμοποιήσετε για να διερευνήσετε τα ενδιαφέροντα, τα χόμπι και τις δεξιότητές σας, θα σας βοηθήσει να καταβάλετε πώς θα μπορούσατε να δημιουργήσετε μια νέα ιδέα όπως παρουσιάζεται παρακάτω!

YOUNGENTREPRENEURS

MENTORING PEOPLE

The content of this publication does not reflect the official opinion of the European Union. Responsibility for the

information and views expressed in the publication lies entirely with the author(s).

50

Πλεονεκτήματα και επιτεύγματα χαρτογράφησης

Μεταβιβάσιμες δεξιότητες ή δυνάμεις είναι αυτές που έχετε αποκτήσει στη ζωή σας και φυσικά μπορείτε να τις χρησιμοποιήσετε σε διάφορες καταστάσεις. Ξεκινήστε σκεπτόμενοι τις δεξιότητες που έχετε αποκτήσει από τις τρέχουσες ή τις παλαιότερες θέσεις εργασίας που κατείχατε και πώς αυτές θα μπορούσαν να σας βοηθήσουν στην λειτουργία μιας επιχείρησης. Σκεφτείτε επίσης τις δυνατότητές σας (από άποψη στάσης και προσωπικότητας) που μπορούν να σας φανούν χρήσιμες. Στη συνέχεια, μπορείτε να σκεφτείτε άλλες μεταβιβάσιμες δεξιότητες που θα μπορούσατε να χρησιμοποιήσετε στην επιχείρησή σας που προέρχονται από διαφορετικούς τομείς της ζωής σας, όπως γονείς, χόμπι, αθλητισμό ή εθελοντική εργασία. Μπορεί να υπάρχουν ακόμη και κάποιες που δεν γνωρίζατε ότι είχατε ή που θα μπορούσαν να εφαρμοστούν σε ένα επιχειρηματικό περιβάλλον.Η σχεδίαση της επιχειρηματικής τους ιδέας/ων ως χαρτογράφηση μυαλού είναι ένας καλός τρόπος για να εκφράστεί η πολυπλοκότητα και η μοναδικότητα της επιχείρησης. Ακολουθούν ορισμένες συμβουλές για να τις μεταδώσετε στους συμμετέχοντες. Ένα παράδειγμα χάρτη μυαλού είναι αυτό του καθοδηγούμενου.

• Χρησιμοποιήστε λέξεις-κλειδιά ή, όπου είναι δυνατόν, εικόνες.• Ξεκινήστε από το κέντρο της σελίδας και κινηθείτε προς τα έξω.• Κάντε στο κέντρο μια σαφή και «δυνατή» εικόνα που απεικονίζει το γενικό θέμα του χάρτη.• Δημιουργία υποκατηγορίες κέντρων για υποκατηγορίες θεμάτων.• Βάλτε λέξεις-κλειδιά στις γραμμές. Αυτό ενισχύει τη δομή των σημειώσεων σας.• Εκτυπώστε αντί να γράφετε χειρόγραφα. Αυτά τα καθιστούν πιο ευανάγνωστα και εύκολο να τα

θυμηθείς. Τα μικρά γράμματα είναι πιο ευδιάκριτα από τα κεφαλαία.• Χρησιμοποιήστε χρώμα για να απεικονίσετε θέματα, οργανισμούς και να κάνετε τα πράγματα να

ξεχωρίζουν.• Οτιδήποτε ξεχωρίζει στη σελίδα θα ξεχωρίσει στο μυαλό σας.• Χρησιμοποιήστε εικόνες ή ζωγραφιές.

YOUNGENTREPRENEURS

MENTORING PEOPLE

The content of this publication does not reflect the official opinion of the European Union. Responsibility for the

information and views expressed in the publication lies entirely with the author(s).

51

• Χρησιμοποιήστε βέλη, εικονίδια ή άλλα οπτικά βοηθήματα για να εμφανίσετε συνδέσμους μεταξύ διαφορετικών στοιχείων.

• Μην κολλήσετε σε μια περιοχή. Εάν «κολλήσετε» σε ένα θέμα, μεταβείτε σε άλλο.• Καταγράψτε με χρονολογική σειρά, όπου εφικτό. • Ξεπεράστε τα όρια. Αν εξαντλήσετε το χώρο, μην ξεκινήσετε νέο φύλλο. Κολλήστε περισσότερο χαρτί

πάνω στο χάρτη.

Τάσεις (trend)

Web 2.0Διαδικτυακές λήψεις; διαδυκτιακές πωλήσεις; τεχνολογίαΟι τάσεις της αγοράς: ιδιοκτησία,γλώσσεςτι νέο υπάρχει

Θέματα (issues)

Τι μας ενοχλείΜια λύση σε ένα πρόβλημαΠεριβάλλονΤι νέο υπάρχει

Αγορές (markets)

Αντιγραφή ενός επιτυχημένου επιχειρηματικού πλάνουΝέος τρόποις υλοποίησηςΑναζητώντας βελτιώσειςΚένα στην αγοράΕπικοινωνία με άλλους

Eμπειρία (experience)

Ένα ενδιαφέρον ή χομπι που μπορεί να μετατραπεί σε επιχειρηματική ιδέαΜια επιχειρηση σε συνάφεια με την ιδέα σαςΚάτι που μπορείτε να βελτιώσετεΝέες ιδέες από φίλους, συγγενείς, στις διακοπές κλπ.

Όνειρα(dreams)Ποιο είναι το πάθος μουΠοιες είναι οι σταθερές μου αξιεςΤι με κινητοποιεί

T.I.M.E.D Θέμα Προβλήματα Ανάγκες Λύσεις Ευκαιρίες

Τάση Γλώσσες και φύλαξη παιδιών

Δυσκολία εύρεσης υλικού-μαθημάτων για φύλαξη παιδιών

Τα παιδιά αφομοιώνουν από μικρά τις γλώσσες

Παρέχοντας φύλαξη παιδιών με δίγλωσσο προσωπικό

Δίγλωσση περίθαλψη και φροντίδα

1

2

3

4

YOUNGENTREPRENEURS

MENTORING PEOPLE

The content of this publication does not reflect the official opinion of the European Union. Responsibility for the

information and views expressed in the publication lies entirely with the author(s).

52

Ανάλυση SWOT

Εργαλείο 4: Ανάλυση SWOT S = δυνατότητες-δυνατά σημείαW = αδυναμίεςΟ = ευκαιρίεςΤ = απειλές/κίνδυνοι

Εξερευνήστε τα πλεονεκτήματά σας: Κάτι που πολλοί άνθρωποι μπορούν να συσχετίσουν με την εργασία είναι ότι συχνά έχουμε την τάση να είμαστε υπερβολικά επικριτικοί απέναντι στους εαυτούς μας. Αντ ‘αυτού, θα ήταν ευεργετικό για σας να μάθετε και να αξιοποιήτε στο έπακρο τις δυνατότητές σας. Το σημαντικότερο είναι να μην τις υποτιμάτε! Εκτός από την άποψή σας, προσπαθήστε να βάλετε τον εαυτό σας στη θέση ενός δυνητικού πελάτη όταν σκέφτεστε τις δυνατότητές σας και τις ελκυστικές σας ικανότητές που μπορεί να δουν εκείνοι σε σας. Αποφύγετε την «ψεύτικη σεμνότητα», αλλά προσπαθήστε επίσης να είστε ειλικρινείς και ρεαλιστές με τον εαυτό σας. Ζητήστε από τους φίλους και την οικογένειά σας να σας υπενθυμίσουν τι έχουν παρατηρήσει εκείνοι, ή ίσως κάτι που εσείς να μην γνωρίζετε. Ελέγξτε ότι δεν ξεχνάτε καμία δυνατότητα από την οποία θα μπορούσατε να επωφεληθείτε.

Εξερευνήστε τις αδυναμίες σας: Αντιθέτως, κοιτάξτε τις αδυναμίες σας με ειλικρίνεια, αλλά μην ξεχνάτε πως δε πρέπει να τις υπερτιμάτε. Πολλές από αυτές θα μπορούσαν να ξεπεραστούν ή να μειωθούν σημαντικά, ειδικά με την υποστήριξη άλλων. Η γνώση των αδυναμιών σας δεν είναι απαραιτήτως κάτι αρνητικό, αφού μπορεί να σας επιτρέψει να αποφύγετε και να ταξινομήσετε θέματα που θα μπορούσαν να προκύψουν αν δεν τις γνωρίζατε.

Εξερεύνηση Ευκαιριών: Οι ευκαιρίες για την επιχειρηματική σας ιδέα βρίσκονται στο εξωτερικό σας περιβάλλον και πρέπει να είστε έτοιμοι να τις αναγνωρίσετε και να ενεργήσετε βάση αυτών. Μπορεί να είναι κάτι που ίσως δεν έχετε σκεφτεί ποτέ πριν.

ΕΣΩΤΕΡΙΚΆ Δυνατότητες: Πού τα καταφέρνω; / Δυνατότητες της επιχείρησης

Αδυναμίες: Πού υστερώ; / Σημεία που μπορώ να βελτιώσω

ΕΞΩΤΕΡΙΚΆ

Ευκαιρίες: Τι υπάρχει στο εξωτερικό περιβάλλον που θα ωφελήσει εμένα και την επιχείρησή μου;

Απειλές: Τι θα μπορούσε να εμποδίσει την επιτυχία της επιχείρησής μου;

Σκεφτείτε όλες τις πιθανές ευκαιρίες για εσάς και την επιχείρησή σας - ο ουρανός είναι το όριο!

Εξερεύνηση απειλών: Απειλές είναι πράγματα στο περιβάλλον σας που θα μπορούσαν να αποτελέσουν εμπόδιο στην έναρξη της επιχείρησής σας. Θα μπορούσαν να εμφανιστούν με διάφορες μορφές, όπως οικονομικές ανησυχίες, αλλαγές στην αγορά ή απλά να μην υπάρχουν άνθρωποι να ακολουθήσουν την ιδέα σας ή να αναπτύξουν περαιτέρω την επιχείρησή σας. Παρόλο που δεν έχετε πάντοτε τον έλεγχο σε αυτές, έχετε τον έλεγχο στον τρόπο αντιμετώπισης τους έτσι ώστε να προσπαθήσετε να μειώσετε τον αντίκτυπό τους στα σχέδιά σας.

Επιχειρηματική Ανθεκτικότητα

Εργαλείο 5: Ερωτηματολόγιο Επιχειρηματικής Ανθεκτικότητας

Ζητήστε από τους συμμετέχοντες να συμπληρώσουν το ερωτηματολόγιο και να βαθμολογήσουν τον εαυτό τους. Εξηγήστε τις ακόλουθες πτυχές περί ανθεκτικότητας όπως παρακάτω.

YOUNGENTREPRENEURS

MENTORING PEOPLE

The content of this publication does not reflect the official opinion of the European Union. Responsibility for the

information and views expressed in the publication lies entirely with the author(s).

53

Όψεις προσωπικής ανθεκτικότηταςΤι είναι η ανθεκτικότητα;

Η ανθεκτικότητα είναι η προσωπική ικανότητα αντιμετώπισης των ανεπιθύμητων ενεργειών και η επιστροφή στην κανονικότητα.Η ανθεκτικότητα είναι επίσης η αποφασιστικότητα να δούμε κάτι μεχρι την ολοκλήρωσή του, ακόμη και ενόψει σημαντικών πιέσεων να κάνουμε κάτι άλλο ή να μην εγκαταλείψουμε.

Η ανθεκτικότητα είναι ένα ψυχολογικό χαρακτηριστικό που συμβάλλει στην πρόληψη των επιβλαβών συνεπειών της ψυχολογικής δυσφορίας. Οι ανθεκτικοί άνθρωποι είναι σε θέση να αντιμετωπίσουν καλύτερα τις ανεπιθύμητες ενέργειες από ότι οι άνθρωποι με μικρή ανθεκτικότητα.

Η ανθεκτικότητα είναι ένα παράδειγμα του τύπου ποιότητας ή ικανότητας που θα προσπαθούσαμε να σας βοηθήσουμε να εργαστείτε κατά τη διάρκεια του προγράμματος μας. Υπάρχουν 8 περιοχές ανθεκτικότητας χρήσιμες σε εργασιακούς τομείς.

1. Αυτο-αποτελεσματικότητα. Αυτό συνεπάγεται υψηλό επίπεδο αυτοπεποίθησης λαμβάνοντας υπόψη ότι μπορεί κανείς να αντιμετωπίσει οποιαδήποτε πρόκληση. Η αυτο-αποτελεσματικότητα συπεριλαμβάνει την κατανόηση ότι, ενώ ο κόσμος είναι προκλητικός, εκείνο ή εκείνη έχει την ικανότητα να επιτύχει παρά τις προκλήσεις αυτές.

Η ζωή είναι δύσκολη. Αυτή είναι η μεγάλη αλήθεια, μία από τις μεγαλύτερες αλήθειες για να είμαστε ακριβείς, διότι μόλις δούμε αυτή την αλήθεια, την υπερβαίνουμε.“ M Scott Peck Quote.

2. Προσωπικό όραμα. Οι ανθεκτικοί άνθρωποι γνωρίζουν τί πιστεύουν και έχουν μια σαφή ιδέα για το τί θέλουν να επιτύχουν ή να δημιουργήσουν στη ζωή τους. Με ένα προσωπικό όραμα, οι άνθρωποι το χρησιμοποιούν ως οδηγό τις προκλήσεις της ζωής.

Η ελπίδα θεωρείται ως κάτι που αντανακλά το κίνητρο και την ικανότητα των ανθρώπων να επιδιώκουν προσωπικούς στόχους. Οι έρευνες δείχνουν ότι τα ελπιδοφόρα άτομα απολαμβάνουν πολλά οφέλη που δεν αντιμετωπίζουν οι ομολόγοί τους έχοντας λίγες ελπίδες, όπως λόγου χάρη ανώτερα ακαδημαϊκά επιτεύγματα, ψυχολογική προσαρμογή και σωματική υγεία.

3. Ευέλιξεία και προσαρμόστηκότητα. Η προσαρμογή και η ευελιξία επιτρέπουν στους ανθρώπους να ανταποκρίνονται με ευελιξία στις άγνωστες προκλήσεις αναζητώντας τρόπους για να ξεπεράσουν γεγονότα και να προσαρμοστούν σε μια νέα πραγματικότητα. Αυτό μειώνει την επίδραση της ακαμψίας μπροστά σε ένα συνεχώς μεταβαλλόμενο περιβάλλον.

4. Οργανωση. Η δημιουργία μιας δομημένης προσέγγισης των καθηκόντων διατηρηρεί τον προσωπικός έλεγχος και προάγει το οργανωτικό πνεύμα μπροστά σε μια φαινομενικά χαοτική κοινωνία ή ακομη και σε ανεξέλεγκτα εξωτερικά γεγονότα.

5. Ικανότητα Επίλυσης προβλημάτων. Η ικανότητα επίλυσης προβλημάτων επιτρέπει στους ανθρώπους να βρίσκουν αιτίες και λύσεις σε ανεπιθύμητα συμβάντα που επηρεάζουν την καθημερινή ζωή. Εκείνοι που εκπαιδεύονται στην επίλυση προβλημάτων θα απολαύσουν την πρόκληση που παρουσιάζουν τα ανεπιθύμητα συμβάντα

Μπορείτε να σκεφθείτε ένα παιδι και τον τρόπο με τον οποίο μαθαίνει πώς να λύσει προβλήματα, μαθαίνει ακόμη ποια σχήματα ταιριάζουν πού, ή ακόμη έχουμε δεί νήπια να ασχολούνται με αυτό. Μπορείτε λοιπόν να αναπτύξετε και να απλοποιήσετε τη διαδικασία επίλυσης προβλήματων και όχι απλά να μετακομίζετε αμέσως στην απογοήτευση ότι υπάρχει κάποιο πρόβλημα. Πιθανότατε με αυτόν τον τρόπο να αναπτύξετε δυνατά σημεία και στρατηγικές για μελλοντικές προκλήσεις.

6. Ικανότητα Διαπροσωπικής Αλληλεπίδρασης. Βασική διάσταση της ανθεκτικότητας είναι η ικανότητα ενός ατόμου να κατανοεί τους άλλους. Οι ανθεκτικοί άνθρωποι καταδεικνύουν τις ικανότητες της συναισθηματικής νοημοσύνης: ένα υψηλό επίπεδο αυτογνωσίας, κοινωνικής συνείδησης και η

YOUNGENTREPRENEURS

MENTORING PEOPLE

The content of this publication does not reflect the official opinion of the European Union. Responsibility for the

information and views expressed in the publication lies entirely with the author(s).

54

ικανότητα να χρησιμοποιούν αυτή την επίγνωση για την αποτελεσματική διαχείριση των ίδιων και των σχέσεών τους με τους άλλους.

“Η επιτυχία επηρεάζεται έντονα από προσωπικά χαρακτηριστικά όπως η επιμονή, ο αυτοέλεγχος και η ικανότητα να επιτυγχάνεις μαζί με άλλους” – αποτελούν στοιχεία της συναισθηματικής νοημοσύνης.

7. Κοινωνικές Διασυνέσεις. Αυτή η διάσταση περιλαμβάνει την ποιότητα των προσωπικών και επαγγελματικών σχέσεων. Οι ανθεκτικοί άνθρωποι έχουν μια ισχυρή σχέση με φίλους με τους οποίους μοιράζονται ιδέες, προβλήματα, λύσεις, απογοητεύσεις, ελπίδες και ούτω καθεξής.

Πρέπει να δημιουργήσετε το δίκτυό σας με τους σωστούς ανθρώπους.

8. Ενεργετικότητα. Οι ανθεκτικοί άνθρωποι συμμετέχουν ενεργά στην αλλαγή. Αντιμέτωποι με τυχών ανεπιθύμητα συμβάντα, οι ανθεκτικοί άνθρωποι είναι ισχυροί και δυνατοί δείχνοντας την ενεργό συμβολή τους στην κάθε μεταβαλλόμενη κατάσταση και διατηρουν τον προσωπικό έλεγχο μέσω της βεβαιότητας και της διατήρησης της αυτο-αποτελεσματικότητας.

Πρέπει να αναλάβετε ενεργό ρόλο στην αλλαγή - ακόμα κι αν αισθάνεστε ότι είναι μια ανεπιθύμητη αλλαγή - έχετε περισσότερες πιθανότητες να ελέγχετε και να επηρεάζετε τα αποτελέσματα εάν έχετε ενεργό ρόλο στο να συμμετέχετε

1 2 3 4 5

1. Έχω τις γνώσεις, τις δεξιότητες και την εμπειρία για να ασχοληθώ μεό,τι μου συμβάινει

2. Ξέρω τι είναι σημαντικό για εμένα3. Προσσεγίζω νέες καταστάσεις με ανοιχτό μυαλό

4. Όταν αντιμετωπίζω νέες προκλήσεις, είμαι σε θέση να αναλάβω τον έλεγχο της κατάστασης.

5. Όταν έχω κάποιο πρόβλημα, χρειάζομαι χρόνο να αποσαφηνίσω το πρόβλημα πριν αποφασίσω τι να κάνω

6. Έχω την ικανότητα να γελώ με τον εαυτό μου.7. Έχω ένα ευρύ φάσμα καλών φίλων8. Βλέπω την αλλαγή σαν ευκαιρία

9. Είμαι σε θέση να σκεφτώ θετικά για τον εαυτό μου όταν αντιμετωπίζω προκλήσεις

10. Όταν αναπολώ κατστάσεις μπορώ να δω μερικά σαφή μοτίβα στη ζωή μου για τους τύπους των επιλογών που έχω κάνει

11. Προσαρμόζομαι στις αλλαγές

12.καθημερινά, επεξεργάζομαι τι χρειάζεται να επιτευχθεί κατά τη διάρκεια της ημέρας και τελειώνω την ημέρα αναθεωρώντας τι έχει επιτευχθεί και τι πρέπει να επιτευχθεί την επόμενη μέρα

13. Αντιλαμβάνομαι τα προβλήματα και τις προκλήσεις της καθημερινής ζωής ως προκλήσεις που μπορώ να επιλύσω

14. Μπορώ να ταυτιστώ εύκολα με τις απογοητεύσεις, τις χαρές, τις κακοτυχίες και τις επιτυχίες των άλλων

15. Θεωρώ εύκολο το σχηματισμό μακροχρόνιων σχέσεων και φιλικών επαφών

16. Όταν μια ανεπιθύμητη αλλαγή με αφορά, μπορώ συνήθως να βρω έναν τρόπο για να κάνω την αλλαγή όφελος

YOUNGENTREPRENEURS

MENTORING PEOPLE

The content of this publication does not reflect the official opinion of the European Union. Responsibility for the

information and views expressed in the publication lies entirely with the author(s).

55

17.Όταν αντιμετωπίζω δύσκολες προκλήσεις μπορώ να διατηρήσω την εμπιστοσύνη στη δική μου ικανότητα να ξεπεράσω τις προκλήσεις

18. Ξέρω τι θέλω να επιτύχω στην εργασία και στη ζωή

19. Μπορώ εύκολα να βρω τρόπους για να ικανοποιήσω τις ανάγκες μου και των άλλων σε περιόδους αλλαγών και συγκρούσεων

20. Φτιάχνω μια λίστα με το τι πρέπει να γίνει καθημερινά

21. Προσπαθώ να βρω την αιτία ενός προβλήματος πριν προσπαθήσω να το λύσω

22.Κατά τη διάρκεια των αγχωτικών και προκλητικών περιόδων μπορώ να διατηρήσω αποτελεσματικές σχέσεις με τους εμπλεκόμενους

23. Μοιράζομαι τις απογοητεύσεις στη ζωή, καθώς και τις επιτυχίες, με τους φίλους μου

24. Είμαι σε θέση να εστιάσω την ενέργειά μου στο πώς να αξιοποιώ το καλύτερο από κάθε κατάσταση

25. Όταν αντιμετωπίζω προκλήσεις, προσπαθώ να ανταποκριθώ

26. Ξέρω τι πρέπει να κάνω για να επιτύχω τις ιδέες μου για ένα προσωπικό και επαγγελματικό επίτευγμα

27. Είμαι σε θέση να εξυπηρετήσω τις ανάγκες άλλων ανθρώπων, εστιάζοντας παράλληλα στην επίτευξη των δικών μου φιλοδοξιών

28. Όταν δεν είμαι σίγουρος για το τι να κάνω, αποτυπώνω τις επιλογές και τις σκέψεις μου

29.Όταν επιλύω προβλήματα εντοπίζω τις σχέσεις μεταξύ των προβλημάτων και άλλων θέματα που μπορεί να βρίσκονται από πίσω

30. Εκτιμώ τις διαφορετικές εμπειρίες, δεξιότητες και γνώσεις που έχουν οι άλλοι

31. Συμμετέχω τακτικά με φίλους σε κοινωνικές δραστηριότητες όπου μπορώ να χαλαρώσω

32.Πιστεύω ότι οι δικές μου αποφάσεις και ενέργειες κατά τις περιόδους αλλαγής θα καθορίσουν τον τρόπο με τον οποίο με επηρεάζει η αλλαγή

Κίνητρα

Εργαλείο 6: Ποια είναι τα κίνητρα σας για να ξεκινήσετε και να εργάζεστε για τον εαυτό σας;

Ζητήστε από τους συμμετέχοντες να κάνουν μια λίστα με όλα τα πράγματα που πρέπει να κάνουν σήμερα / τις επόμενες μέρες. Έπειτα ζητήστε τους να γράψουν σε μια λίστα δίπλα σε αυτό, ρεαλιστικά πόσα από αυτά όντως θα πραγματοποιήσουν και πόσα από αυτά θα μείνουν ως εκκρεμότητα λέγοντας “Θα το κάνω αύριο”.Το κίνητρο θα μπορούσε ενδεχομένως να είναι ένα από τα πιο δύσκολα μέρη της έναρξης μιας επιχείρησης, ειδικά όταν ο κατάλογος των εργασιών φαίνεται τόσο

YOUNGENTREPRENEURS

MENTORING PEOPLE

The content of this publication does not reflect the official opinion of the European Union. Responsibility for the

information and views expressed in the publication lies entirely with the author(s).

56

μεγάλος και πολλοί είναι νέοι ή πιθανόν δύσκολοι. Μπορεί να αισθάνεστε απογοητευμένοι μη βρίσκοντας εργασία, έλλειψη εμπιστοσύνης στις ικανότητές ή απλώς να αισθανεστε άσχημα με τη ρουτίνα της εργασίας σας. Κατά την εκκίνηση μιας επιχείρησης είναι σημαντικό να θυμάστε τους στόχους σας, τα ενδογενή σας κίνητρα (πράγματα προσωπικής φύσης ή τις ανάγκες) και τα εξωτερικά (όπως η αμοιβή ή η κίνηση στον επιχειρηματικό κόσμο). Βλέποντας και απεικονίζοντας πού θέλετε να καταλήξετε, και βλέποντας τον εαυτό σας εκεί με επιτυχία είναι κλειδιά, μικρά καθήκοντα για να σας βοηθήσουν να συνεχίσετε, να είστε αποφασισμένοι και να ενθαρρύνεστε να φτάσετε εκεί.Ζητήστε από τους συμμετέχοντες να συμπληρώσουν το γράφημα των εξωγενών και εγγενών κίνητρων τους για αυτοαπασχόληση. Έχουν ισορροπία και των δύο τύπων για να τους επιτρέψουν να ξεκινήσουν ή να συνεχίσουν να αναπτύσσουν την επιχείρησή τους;

Εγγενή και εξωγενή κίνητραΕξετάστε άν ο χρόνος επιτρέπει την ενθάρρυνση της συζήτησης - Ήταν εύκολο / δύσκολο να σκεφτούμε τι σας παρακινεί και τι όχι; Ο πίνακας έδειξε αναμενόμενα αποτελέσματα; Εάν όχι, γιατί; Πιστεύετε ότι γνωρίζοντας τι σας παρακινεί μπορελί να σας βοηθήσει να εργαστείτε με έναν καλύτερο, πιο αποτελεσματικό τρόπο;

Εγγενή και εξωγενή Ουσιατικά/Εσωτερικά

Χρήματα ή άλλες αποδοχές Ευτυχία και απόλαυση

Κάνετε κάτι για να ευχαριστήσετε κάποιον άλλο ή επειδή σας έχουν ζητήσει να το κάνετε Προσωπικοί στόχοι, αξίες και ηθική

Νίκη για ένα επιχειρηματικό επίτερυγμα Δίψα για μάθηση

Θέττοντας έναν στόχο

Tool 7: Goal Setting

Ως μέντορας, θα πρέπει να είστε ενήμερος αναφορικά με το αν η ομάδα γνωρίζει τη διαφορά μεταξύ ενός «επείγοντος» και «σημαντικού» γεγονότος - επιτρέψτε για 2 ή 3 λεπτά συζήτηση και στη συνέχεια ζητήσετε ανατροφοδότηση.

Τα επείγοντα και σημαντικά γεγονότα δεν ταυτίζονται πάντα - μπορεί να υπάρχουν πράγματα στην ημέρα σας που είναι επείγοντα π.χ. αγορά τροφιμων για κάλυψη ουσιαστικών αναγκλων. Σημαντικό μπορεί να θεωρηθεί το να έχετε τα παιδιά έτοιμα για το σχολείο εγκαίρως σημειώνοντας στο σημείο αυτό πως οι εν λόγω όροι είναι υποκειμενικοί.

Είναι σημαντικό οι συμμετέχοντες να εξετάσουν τη λίστα που έχουν φτιάξει και να αναλύσουν τα στοιχεία που είναι επείγοντα και εκείνα που είναι σημαντικά, ώστε να μπορέσουν στη συνέχεια να αρχίσουν να δίνουν την προτεραιότητα που αρμόζει αντιστοιχως. Ζητήστε από τους συμμετέχοντες να τοποθετήσουν τα στοιχεία στη λίστα τους κάτω από την επικεφαλίδα «Επείγον» ή «Σημαντικό» κατά βούληση.

Η ιεράρχία είναι το κλειδί για την ορθή λειτουργία μιας επιχείρησης, καθώς μπορεί να έχετε πολλά

YOUNGENTREPRENEURS

MENTORING PEOPLE

The content of this publication does not reflect the official opinion of the European Union. Responsibility for the

information and views expressed in the publication lies entirely with the author(s).

57

διαφορετικά καθήκοντα και πολλά πράγματα που απαιτούν την προσοχή σας ταυτόχρονα. Αυτό είναι πραγματικά κάτι που η εηάσκηση τελειοποιεί. Γνωρίζοντας τι να παρακολουθήσετε πρώτα και ποιο είναι το πιο σημαντικό μπορεί να είναι ζωτικής σημασίας για την επιτυχία και την οργάνωση της επιχείρησής σας.

Η εν λόγω δεξιότητα μπορεί να εξασκηθεί με πολύ απλά καθήκοντα. Για παράδειγμα, ίσως θελήσετε να δώσετε προτεραιότητα σε πράγματα που θα συμπεριλάβετε στο σχέδιο δράσης σας, τα οποία θα σας ωφελήσουν περισσότερο στη βελτίωση της επιχείρησής σας, απαιτώντας βέβαια περισσότερη δουλειά. Να θυμάστε ότι τα ανωτέρω μπορούν να έχουν πρακτικό χαρακτήρα, όπως για παράδειγμα η ανάπτυξη των δεξιοτήτων μάρκετινγκ καθ’ως και άλλες επικοινωνιακές δεξιότητες όντας εξίσου σημαντικές, όπως η αύξηση της αυτοπεποίθησης, η ανάπτυξη της σαφήνειας, η ανευρεση περαιτέρω εσωτερικών και εξωτερικών πόρων προσδιορίζοντας παράλληλα νέες μορφές εργασίας (π.χ. ευέλικτο ωράριο ή εργασία μερικής απασχόλησης). Μόλις προσδιορίσετε τις προτεραιότητές σας μπορείτε να μεταβείτε στο σχέδιο δράσης σας.

Μην ξεχνάτε ότι οι ενέργειες/στόχοι σας πρέπει να είναι SMART (ΕΞΥΠΝΟΙ).

Συγκεκριμένοι (Specific) - Οι στόχοι πρέπει να καθορίζουν τι θέλουν να επιτύχουν, σε αντίθεση με κάτι αόριστο και διόλου περιγραφικό.Μετρήσιμοι (Measurable) - Θα πρέπει να μπορείτε να ελένξετε αν ικανοποιείτε τους στόχους σας ή όχι.Επιτεύξιμοι (Achievable) - Είναι οι στόχοι που ορίσατε, επιτεύξιμοι και εφικτοί;Ρεαλιστικοί (Realistic) - Μπορείτε να επιτύχετε ρεαλιστικά τους στόχους με τους πόρους που διαθέτετε;Χρονοδιάγραμμα (Time) - Πότε θέλετε να επιτύχετε τους προκαθορισμένους στόχους;

Στοχεύοντας ψηλά είναι ζωτικής σημασίας όσον αφορά τον καθορισμό στόχων. Ο καθορισμός των ειδικών και περίπλοκων στόχων έχει ως αποτέλεσμα τη καλύτερη απόδοση σε σύγκριση με τον καθορισμό συγκεκριμένων εύκολα πραγματοποιήσιμων στόχων. Η βιβλιογραφία υποστηρίζει έντονα το συγκεκριμένο πλαίσιο. (π.χ., Locke & Latham, 1990).

Οι στόχοι που έχουν τεθεί σε πολύ χαμηλά επίπεδα δημιουργούν ζητήματα με διάφορους τρόπους. Πρώτον, περιορίζετε τον εαυτό σας και τις δυνατότητές σας από την αρχή και προσθέτετε περισσότερα εμπόδια στην επιχείρησή σας από αυτά που ενδέχεται να αντιμετωπίζετε ήδη. Ακόμη και αν ο τελικός στόχος φαίνεται ανέφικτος, η προσπάθεια μπορεί να σας πάρει λίγο περισσότερο από ό, τι θα κάνατε διαφορετικά. Ωστόσο, είναι επίσης σημαντικό να επιτρέψετε στον εαυτό σας να συγχωρεί όταν θέτει φιλόδοξους στόχους. Η συνεχής αποτυχία μπορεί να οδηγήσει σε άγχος και σε παρεμφερή συναισθήματα αποδυνάμωσης, συνεπώς λάβετε εξ αρχής υπόψη σας το ανθρώπινο περιθώριο λάθους.Οι συμμετέχοντες μπορούν να οδηγηθούν μέσω των πληροφοριών στον καθορισμό των στόχων - πριν από την επιλογή 3 στόχων για να εργαστούν. Υπενθυμίστε στους συμμετέχοντες τη μεθοδολογία SMART (κατά τον καθορισμό των στόχων) και βεβαιωθείτε ότι είναι ξεκάθαροι αναφορικά με την κατανομή των καθηκόντων προκειμένου να επιτευχθεί κάθε στόχος που έχει τεθεί.

YOUNGENTREPRENEURS

MENTORING PEOPLE

The content of this publication does not reflect the official opinion of the European Union. Responsibility for the

information and views expressed in the publication lies entirely with the author(s).

58

Εργαλείο 8: Απλά για διασκέδαση: Γρήγορη δοκιμασία - Είστε έτοιμοι να εργαστείτε για τον εαυτό σας;

Υπενθυμίστε στους συμμετέχοντες ότι πρόκειται για ένα γρήγορο διασκεδαστικό κουίζ για την εκκίνηση μιας επιχείρηση, αλλά μπορούν να το ολοκληρώσουν άμεσα για να αρχίσουν να σκέπτονται τις απαντήσεις που έδωσαν στις ερωτήσεις και στη συνέχεια πόσο έτοιμοι αισθάνονται για να ξεκινήσουν. Ενθαρρύνετε όλους τους συμμετέχοντες - ανεξάρτητα από την τελική τους βαθμολογία, τονίζοντας πως ίσως τα άτομα με χαμηλή βαθμολογία απλά χρειαστούν λίγη περισσότερη υποστήριξη για να σχεδιάσουν την επιχείρησή τους ή κάποιες επιχειρηματικές συμβουλές ώστε να αισθάνονται πιο έτοιμοι.

Το σκορ μου

1 Σας αρέσει η ανεξαρτησία, να είστε δηλαδή ο εργοδότης και να δίνεται απαντήσεις μόνο στον εαυτό σας; Ναι ○ Όχι ○

2 Θέλετε να έχετε ευέλικτες ώρες εργασίας; Ναι ○ Όχι ○3 Σας αρέσει να παίρνετε αποφάσεις; Ναι ○ Όχι ○4 Σας αρέσει να σκέφτεστε δημιουργικά όσον αφορά την

αντιμετώπιση προβλημάτων;Ναι ○ Όχι ○

5 Είστε σε θέση να εντοπίσετε κενά στην αγορά; Ναι ○ Όχι ○6 Είστε ο τύπος του ατόμου που δημιουργείτε ευκαιρίες; Ναι ○ Όχι ○7 Όταν έχετε μια καλή ιδέα η παρατηρήσετε μια ευκαιρία, κάνετε

κάτι για αυτό;Ναι ○ Όχι ○

8 Σας αρέσει η αλλαγή, ανυπομονείτε για αυτή; Ναι ○ Όχι ○9 Σας αρέσει να βελτιώνετε συνεχώς τα πράγματα; Ναι ○ Όχι ○10 Έχετε εργαστεί ποτέ σε επιχείρηση που να μοιάζει με αυτή που

θέλετε να δημιουργήσετε, Έχετε προηγούμενη εμπειρία σε αυτόν τον τομέα;

Ναι ○ Όχι ○

11 Σας αρέσουν οι πωλήσεις και οι διαπραγματεύσεις; Ναι ○ Όχι ○12 Έχετε την υποστήριξη συνεργατών οικογένειας η φίλων; Ναι ○ Όχι ○13 Είστε σε θέση να παραμείνετε ικανοποιημένοι με τον εαυτό σας,

ακόμα και όταν η μετάβαση γίνεται σκληρή;Ναι ○ Όχι ○

14 Είστε αρκετά οργανωμένοι έτσι ώστε να διαχειριστείτε τα καθήκοντα σας και το χρόνο σας (θυμηθείτε δεν σας επιβλέπει κανείς )

Ναι ○ Όχι ○

15 Είστε πειθαρχημένοι; Φέρνετε εις πέρας ό,τι ξεκινάτε; Ναι ○ Όχι ○Σύνολο

Εργαλείο 9: Χαρτογράφηση των στόχων σας

Για να υποστηρίξετε τους συμμετέχοντες με τις διόλου ευκαταφρόνητες δεξιότητες τόσο της κατανόησης όσο και του σχεδιασμού των επιχειρηματικών στόχων τους, είναι εξαιρετικά αποτελεσματικό το να χρησιμοποιήσετε μια οπτική άσκηση όπως αυτή. Συλλέξτε μια σειρά εφημερίδων και εικόνων, πολύχρωμα στυλό και post-it αυτοκλολλητα. Ζητήστε από τους συμμετέχοντες να καταγράψουν μια ημερομηνία, η οποία είναι ένα χρόνο από τώρα στη μέση ενός μεγάλου χαρτιού, και στη συνέχεια να διαιρέσουν το χαρτί σε 5 διαφορετικούς τομείς: σχέσεις, υγεία, οικονομικά, καριέρα / επιχείρηση, προσωπική / επαγγελματική ανάπτυξη. Στη συνέχεια, ζητήστε από τους συμμετέχοντες να γράψουν ένα στόχο ανά θεματική περιοχή, τον οποίο θέλουν να επιτύχουν από την ημερομηνία στη μέση. Μόλις αποφασίσουν τους βασικούς στόχους τους για το επόμενο έτος (1 ανά περιοχή), μπορούν στη συνέχεια να βρουν αντίστοιχες εικόνες ή να σχεδιάσουν εικόνες που αντιπροσωπεύουν το στόχο και πώς θα νιώσουν όταν

YOUNGENTREPRENEURS

MENTORING PEOPLE

The content of this publication does not reflect the official opinion of the European Union. Responsibility for the

information and views expressed in the publication lies entirely with the author(s).

59

το επιτύχουν. Οι συμμετέχοντες μπορούν να περιγράψουν τη χαρτογράφηση των στόχων τους και σε άλλους συμμετέχοντες. Το τελικό στάδιο περιλαμβάνει το να πάρουν σπίτι τους την χαρτογράφησή τουε τοποθετώντας τη κάπου όπου θα μπορούν να εμπνεύστουν στο ταξίδι τους στην επιτυχία.

ΠΡΟΣΘΕΤΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗ_1: Πώς να εξερευνήσετε μια επιχειρηματική ιδέαΑυτό το άρθρο είναι μια πλήρης ανασκόπηση της διαδικασίας εξερεύνησης της επιχειρηματικής σας ιδέας.https://www.entrepreneur.com/article/70518

YOUNGENTREPRENEURS

MENTORING PEOPLE

The content of this publication does not reflect the official opinion of the European Union. Responsibility for the

information and views expressed in the publication lies entirely with the author(s).

60

ΒΗΜΑ 3: ΚΑΙΝΟΤΟΜΟΣ ΙΔΕΑ ΚΑΙ ΕΝΑΡΞΗ

Σε αυτό το στάδιο, είστε έτοιμοι να αναπτύξετε ένα τα πρώτα βήματα της επιχειρηματικής σας ιδέας

» Αν η επιχειρηματική σας ιδέα είναι ένα προϊόν, οργανώστε το σε ένα μικρό μέγεθος ή / και με φθηνά υλικά.» Αν η επιχειρηματική σας ιδέα είναι υπηρεσία, οργανώστε τη με τη βοήθεια φίλων ή με την οικογένειά σας. Προβάλετε φωτογραφίες ή σχετικά βίντεο που αναδεικνύουν την εμπειρία σας.» Δημιουργήστε μια λίστα για το τι είναι αποτελεσματικό και τι όχι για το προϊόν / υπηρεσία που έχετε επιλέξεθ λαμβάνοντας υπόψη την άποψη των δυνητικών πελατών.» Κάντε μια δεύτερη λίστα με δεξιότητες και ικανότητες που κατέχετε ή όχι.

Μερικές μικρές συμβουλές για να πρωτοτυπήσετε την ιδέα σας ...- Εάν η επιχειρηματική σας ιδέα παρέχει ή πωλεί προϊόντα: θα ήταν χρήσιμο να το δείτε και να το αγγίξετε. Έτσι προσπαθήστε να δημιουργήσετε ένα δείγμα χρησιμοποιώντας οποιοδήποτε είδος υλικού (χαρτί, πλαστικό και ούτω καθεξής).- Εάν το σχέδιό σας είναι κάτι σχετικό με γεγονότα ..... προσπαθήστε να δημιουργήσετε ένα πίνακα δράσης, ένα βίντεο, ένα σχέδιο με κάθε είδους επιχειρηματικό εργαλείο για να το απεικονίσετε.

Εϊναι σημαντικό να μοιραστείτε την ιδέα σας:Η λήψη ανατροφοδότησης και σχολίων από άλλους καθώς και η συζήτηση για το σχέδιό σας με άλλους κάνει τη διαφορά. Μην φοβηθείτε να μοιραστείτε την ιδέα σας με άλλους, καθώς πολλά από τα σχόλια που θα λάβετε είναι προς δικό σας όφελος! “

ΠΡΟΣΘΕΤΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗ_2: Το πρότυπο της επιχειρηματικής σας ιδέας. Μια εξαιρετικά ενδιαφέρουσα συλλογή συμβουλών και μελετών περιπτώσεων.

3 βήματα για να μετατρέψετε την επιχειρηματική σας ιδέα σε ένα πρότυπο https://www.entrepreneur.com/article/229433

Σχεδιασμος προτύπουhttps://www.entrepreneur.com/businessideas/prototype-design

5 οικονομικοί και εύκολοι τρόποι για να ξεκινήσετε την επιχειρηματική σας ιδέαhttps://www.forbes.com/sites/saraweinreb/2017/09/29/5-cheap-and-easy-ways-to-prototype-your-new-startup-idea/#66b9a0834f0e

Πώς να παρέχετε καινοτόμες υπηρεσίεςhttps://businesstown.com/shows/mastering-business-cycle/how-to-prototype-a-service/

YOUNGENTREPRENEURS

MENTORING PEOPLE

The content of this publication does not reflect the official opinion of the European Union. Responsibility for the

information and views expressed in the publication lies entirely with the author(s).

61

ΒΗΜΑ 4 : ΤΟ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟ ΣΑΣ ΣΧΕΔΙΟΉρθε η ώρα να μετατρέψετε το έργο σας σε πραγματικό και εφικτό έργο!Το καλύτερο εργαλείο που λειτουργεί πραγματικά για τους επιχειρηματίες είναι ο Kαμβάς Eπιχειρηματικού Mοντέλου, ο οποίος αποτελεί “ένα στρατηγικό εργαλείο διαχείρισης και επιχειρηματικότητας. Σας επιτρέπει να περιγράφετε, να σχεδιάζετε, να προκαλείτε, να επινοείτε και να περιστρέφετε το επιχειρησιακό μοντέλο σας “.

Ο Καμβάς Επιχειρηματικού Μοντέλου είναι ένα πρότυπο στρατηγικής διαχείρισης και στήριξης μιας νεοσυσταθείσας επιχείρησης για την ανάπτυξη νέων ή την τεκμηρίωση υφιστάμενων επιχειρηματικών μοντέλων. Έχει μεγάλη επιτυχία στον κόσμο, βοηθώντας τις επιχειρήσεις στην ανάπτυξή τους.

Το παρακάτω βίντεο θα σας βοηθήσει να κατανοήσετε τα βασικά στοιχεία του Καμβά Επιχειρηματικού Μοντέλου: Επεξηγηματκικός Καμβάς Επιχειρηματικού Μοντέλου: https://www.youtube.com/watch?v=QoAOzMTLP5s

Εργαλείο 10: Καμβάς Επιχειρηματικού Μοντέλου (παρουσίαση σε pdf) https://www.slideshare.net/esaife/business-model-canvas-101

Ένα επιχειρηματικό πλάνο δεν είναι κάτι που χτίζετε από το μηδέν. Για να ορίσετε το δικό σας, αναρωτηθείτε πρώτα για τις ακόλουθες ερωτήσεις:

• Ποιος είναι ο πελάτης- στόχος σας;• Ποιο πρόβλημα ή πρόκληση πελατών αντιμετωπίζετε;• Τι αξίες προσφέρετε;• Πώς θα φτάσετε, θα αποκτήσετε και θα κρατήσετε πελάτες;• Πώς θα ορίσετε και θα διαφοροποιήσετε την προσφορά σας;• Πώς θα δημιουργήσετε έσοδα;• Ποια είναι η δομή του κόστους σας;• Ποιο είναι το περιθώριο κέρδους σας;

YOUNGENTREPRENEURS

MENTORING PEOPLE

The content of this publication does not reflect the official opinion of the European Union. Responsibility for the

information and views expressed in the publication lies entirely with the author(s).

62

ΠΩΣ ΝΑ ΤΟ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΣΕΤΕ - 3 διαφορετικοί τρόποι για να δουλέψετε τον καμβά σας

Μπορείτε να ξεκινήσετε από οποιοδήποτε από τα 9 θέματα στα κουτάκια του καμβά, απαντώντας σε όλες τις ερωτήσεις και πηγαίνοντας ξανά σε αυτά εάν χρειάζεστε περισσότερο χρόνο. Θυμηθείτε ότι πάντα πρέπει να ελέγχετε και να κάνετε ανασκόπηση όλες τις ενότητες. Τώρα, σκεφτείτε το δικό σας έργο και στη συνέχεια χρησιμοποιήστε το καμβά ακολουθώντας ένα από αυτά τα παραδείγματα!

A. ΕΜΠΙΣΤΕΥΤΕΙΤΕ ΤΗΝ ΔΙΑΙΣΘΗΣΗ ΣΑΣ

Έχετε μια σαφή και λεπτομερή ιδέα για το έργο σας; Είναι πιο εύκολο να ξεκινήσετε από την ενότητα όπου έχετε περισσότερες πληροφορίες και στη συνέχεια γεμίστε το κουτάκι όπου αισθάνεστε πιο σίγουροι.

B. ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΤΕ ΣΠΕΙΡΟΕΙΔΗ ΣΕΙΡΑ

YOUNGENTREPRENEURS

MENTORING PEOPLE

The content of this publication does not reflect the official opinion of the European Union. Responsibility for the

information and views expressed in the publication lies entirely with the author(s).

63

Ξεκινήστε από ένα κουτάκι και προχωρήστε με σπειροειδή σειρά ως εναλλακτικό τρόπο σκέψης προάγοντας έτσι μια δημιουργική διαδικασία. Μπορείτε να αποτυπώσετε ολόκληρο το έργο σας με τη σπειροειδή δημιουργική διαδικασία. Ακολουθήστε ένα σπειροειδές λαβύρινθο ως ένα συνειδητό τελετουργικό για ανάπτυξη.

C. ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΣΤΕ ΤΑ 4 ΚΟΥΤΑΚΙΑ

YOUNGENTREPRENEURS

MENTORING PEOPLE

The content of this publication does not reflect the official opinion of the European Union. Responsibility for the

information and views expressed in the publication lies entirely with the author(s).

64

Στο σχήμα μπορείτε να δείτε τον καμβά χωρισμένο σε τέσσερα μέρη:

1. Ο πυρήνας του έργου σας 2. Το πρακτικό μέρος του έργου σας3. Η εξωτερική αντίληψη του έργου σας4. Τα μελλοντικά σχέδια του έργου σας

ΠΕΡΑΙΤΕΡΩ ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗ_3: Διαδραστικό Βιβλίο http://www.creativeprojectcanvas.com/

Το εργαλείο αυτό δημιουργήθηκε για να καθοδηγήσει και να υποστηρίξει τους καλλιτέχνες και τους δημιουργούς, να αναπτύξουν την βιώσιμη επιχειρηματική τους ιδέα στον τομέα δραστηριοποίησή τους.

YOUNGENTREPRENEURS

MENTORING PEOPLE

The content of this publication does not reflect the official opinion of the European Union. Responsibility for the

information and views expressed in the publication lies entirely with the author(s).

65

Εργαλείο 11: Ο τροχός της ΖωήςΔώστε στους συμμετέχοντες το φυλλάδιο με τον Τροχό της Ζωής που περιλαμβάνει 8 κατηγορίες οι οποίες αντιπροσωπεύουν βασικούς τομείες της ζωής τους, π.χ. οικονομικά, εργασία / σταδιοδρομία, προσωπική ανάπτυξη, υγεία, σχέσεις, ελεύθερος χρόνος, ευημερία, χαλάρωση, φυσική κατάσταση, πνευματικότητα. Οι συμμετέχοντες θα πρέπει να βαθμολογήσουν κάθε τομέα της ζωής τους σε κλίμακα από 1 έως 10 (1 είναι η μη ικανοποίηση σε αυτόν τον τομέα και 10 είναι η πλήρης ικανοποίηση). Ζητήστε από τους συμμετέχοντες να συνδέσουν στις κουκίδες από τις 8 κατηγορίες ή να χρωματίσουν τις βαθμολογίες και θα καταλήξουν σε ένα διάγραμμα αράχνης το οποίο δείχνει με σαφήνεια τους τομείς της ζωής τους που βρίσκονται εκτός ισορροπίας όσον αφορά τα επίπεδα ικανοποίησης.

Ζητήστε από τους συμμετέχοντες να φανταστούν τώρα ότι κάνουν ποδήλατο. Οι τροχοί του ποδηλάτου τους είναι ακριβώς αυτοί οι άνισοι τροχοί που έχουν βγει έξω από τις βαθμολογίες τους. Το σχήμα των τροχών ταιριάζει ακριβώς με τις περιοχές που είναι χρωματισμένες.Πώς είναι δυνατόν να οδηγήσουν ένα ποδήλατο των οποίων οι τροχοί είναι τόσο άνισοι;Αν θα επέλεγαν έναν από τους τομείς που θα βελτίωναν σημαντικά την ζωής τους, ποιος θα ήταν αυτός;Ποια είναι η ενέργεια, η οποία θα μπορούσε να βελτιώσει ουσιαστικά τον τροχό της ζωής;

Εργαλείο 12: Παρουσίαση Επιχειρηματικού ΠλάνουΠεριγράψτε την έννοια της «Παρουσίαση Επιχειρηματικού Πλάνου σε Ανελκυστήρα» σε συμμετέχοντες όπου συναντούν κάποιον που δεν γνωρίζουν σε ένα ανελκυστήρα και στο χρόνο που χρειάζεται ο ανελκυστήρας για να κατεβεί στο ισόγειο, πρέπει να περιγράψουν (και να πουλήσουν!) την επιχειρηματική τους ιδέα σε ένα άλλο πρόσωπο. Ζητήστε από τους συμμετέχοντες να προετοιμάσουν μια παρουσίαση 3 λεπτών με την επιχειρηματική τους ιδέα και να την παρουσιάσουν στην ομάδα. Ενημερώστε τους ότι οι άλλοι συμμετέχοντες θα έχουν επίσης 2 λεπτά για να θέσουν τυχόν ερωτήσεις. Να είστε αυστηροί με το χρόνο - η ιδέα είναι να αναγκάσετε τους συμμετέχοντες να σκεφτούν πραγματικά την ουσία της επιχειρηματικής τους ιδέας – το κύριο νόημα.

Αφού ο καθέ συμμετέχοντας παρουσιάσει, ζητήστε από τους συμμετέχοντες να ανατροφοδοτήσουν την ομάδα για το πώς αισθάνθηκαν κατά την παρουσίαση - τι θα άλλαζαν στην παρουσίασή τους αν μπορούσαν να το κάνουν ξανά; Τι τους άρεσε στην παρουσίασή τους;

Εργαλείο 13: Τετράφυλλο «τριφύλλι» δεξιοτήτων Ζητήστε από τους συμμετέχοντες να γράψουν λίγα λόγια ή προτάσεις σχετικά με τις δεξιότητες και τα πάθη τους/ βασικά ενδιαφέροντα σε κάθε ένα από τα τέσσερα φύλλα του τετράφυλλου τριφυλλιού, τα οποία αντιπροσωπεύουν την οικογένεια, την επαγγελματική, την προσωπική και την κοινωνική ζωή. Υπενθυμίζουμε ότι τα πάθη μας μπορούν να είναι χρήσιμα στην επιχείρηση - μπορούν να οικοδομήσουν την επιχείρησή τους γύρω από τα πάθη, τα ενδιαφέροντα και τις δεξιότητές τους για να βεβαιωθούν ότι θα

YOUNGENTREPRENEURS

MENTORING PEOPLE

The content of this publication does not reflect the official opinion of the European Union. Responsibility for the

information and views expressed in the publication lies entirely with the author(s).

66

τους φέρουν ευτυχία και ικανοποίηση!

Εργαλείο 14: 3 Χρόνια από το τώρα;;...Ύστερα από την άσκηση του τετράφυλλου τριφυλλιού, ζητήστε από τους συμμετέχοντες να συμπληρώσουν τις περιοχές στο τραπέζι, το οποίο εξετάζει τους ίδιους τομείς με το τριφύλλι αλλά προσθέτει έναν επιπλέον τομέα: «η επιχείρησή μου» για να σκεφτούν πού θέλουν να βρίσκονται σε κάθε τομέα σε 3 χρόνια. Μόλις οι συμμετέχοντες έχουν τη δυνατότητα να σκεφτούν το έργο τους στο μέλλον και να φανταστούν τι θέλουν να έχουν επιτύχει ή να αισθάνονται στο μέλλον, τότε μπορούν να έχουν την ευκαιρία να συνδέσουν το παρόν με τις αλλαγές που πρέπει να κάνουν για να γίνουν τα μελλοντικά όνειρα πραγματικότητα!

Πού θέλω να είμαι σε 3 χρόνια από τώρα

Προσωπικό επίπεδο

Οικογένεια

Κοινωνικά

Η επιχείρησή μου

ΟΛΟΚΛΗΡΩΝΟΝΤΑΣ ΤΙΣ ΣΥΝΕΔΡΙΕΣ• Ζητήστε από τους συμμετέχοντες να συνοψίσουν τις ενέργειές τους και να σχολιάσουν οτιδήποτε

μάθανε στη συνεδρία.• Ζητήστε από τους συμμετέχοντες να βαθμολογήσουν τον εαυτό τους στη φόρμα δεξιοτήτων και να

αναλύουν τις αλλαγές τους από την πρώτη τους συνεδρία χρησιμοποιώντας τη φόρμα “Το προφίλ δεξιοτήτων” (Εργαλείο 1).

• Εξηγήστε τυχόν κανονισμούς για να ενθαρρύνετε τα μέλη της ομάδας προς τη παραμονή τους. Μπορεί να αποφασίσετε να ζητήσετε από τους συμμετέχοντες να έχουν έναν «φίλο» (buddy) π.χ. το άτομο στα αριστερά τους καθιστώντας τον υπέυθυνο να ρωτά και να παρατηρεί τη πρόοδο που έχει σημειώσει το άτομο στα δεξιά (και γενικά ελέγχει ανεπίσημα την επίτευξη των στόχων μεταξύ των συνεδριών). Αυτό μπορεί επίσης να βοηθήσει στην οικοδόμηση ισχυρότερων σχέσεων εντός της ομάδας.Βεβαιωθείτε ότι

YOUNGENTREPRENEURS

MENTORING PEOPLE

The content of this publication does not reflect the official opinion of the European Union. Responsibility for the

information and views expressed in the publication lies entirely with the author(s).

67

όλοι έχουν λάβει γνώση αναφορικά με την ημερομηνία της επόμενης συνεδρίας και έχουν πληροφορίες σχετικά με το χώρο διεξαγωγής.

• Επιβεβαιώστε για οποιαδήποτε ενέργεια θα κάνετε, π.χ. αποστολή συμφωνημένων βασικών κανόνων μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου.

• Ολοκληρώστε τη συνεδρία ζητώντας τους να συμπληρώσουν τη σχετική φόρμα αξιολόγησης.

Ολοκληρώνοντας την τελευταία συνεδρία• Ζητήστε από τους συμμετέχοντες να συνοψίσουν τις ενέργειές τους και να σχολιάσουν οτιδήποτε

μάθανε στη συνεδρία.• Ολοκληρώστε τη συνεδρία ζητώντας από τους ανθρώπους να συμπληρώσουν τη σχετική φόρμα

αξιολόγησης και μια τελική φόρμα αποτελεσμάτων.• Επιβεβαιώστε τυχόν συμφωνίες για συνέχιση ή ανεπίσημη δικτύωση εκτός της ομάδας.• Συζητήστε σχέδια βιωσιμότητας για την ομάδα.

YOUNGENTREPRENEURS

MENTORING PEOPLE

The content of this publication does not reflect the official opinion of the European Union. Responsibility for the

information and views expressed in the publication lies entirely with the author(s).

68

ΕΡΓΑΛΕΙΑ ΠΡΟΣ ΧΡΗΣΗ5

YOUNGENTREPRENEURS

MENTORING PEOPLE

The content of this publication does not reflect the official opinion of the European Union. Responsibility for the

information and views expressed in the publication lies entirely with the author(s).

69

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ I: ΟΛΟΚΛΗΡΩΣΗ ΤΩΝ ΣΥΝΕΔΡΙΩΝΧΑΡΤΟΓΡΑΦΗΣΗ ΜΥΑΛΟΥΧαρτογράφηση μυαλού – Διαδικασία δημιουργίας ιδεώνΗ χαρτογράφηση μυαλού είναι ένα εξαιρετικό εργαλείο για να ξεκινήσετε συζητήσεις όταν αισθάνεστε κολλημένοι σε μια διαδικασία δημιουργίας ιδεών. Γράφοντας στο χαρτί ο κύριος στόχος για να επιτευχθεί και στη συνέχεια να σκεφτείς βαθύτερα τα μέσα που χρειάζεσαι για να πετύχεις τους στόχους σου μπορεί να σε βοηθήσει να οικοδομήσεις μια σχετική συζήτηση ανάμεσα σε μέντορες και άτομα με επιμέλεια.

Τι είναι η χαρτογράφηση μυαλού?Ένας χάρτης μυαλού είναι ένας οπτικός τρόπος για να οργανώσετε πληροφορίες σχετικά με διάφορα θέματα. Δημιουργεί μια ιεραρχία μεταξύ των διαφόρων συνιστωσών μιας κεντρικής ιδέας, συνδέοντάς τα. Τις περισσότερες φορές, οι χάρτες μυαλού ξεκινούν με μια εικόνα που έχει σχεδιαστεί στη μέση μιας κενής σελίδας. Οι μεγάλες ιδέες που συνδέονται με την κεντρική ιδέα συνδέονται άμεσα. Το τελικό προϊόν είναι δομή δέντρων ιδεών και εννοιών σε σχέση με το σημείο εκκίνησης του brainstorming.Η χαρτογράφηση του νου μπορεί να είναι χρήσιμη όταν πρέπει να αναπτύξετε μια ιδέα αλλά δεν μπορείτε να ξεπεράσετε ένα πρόβλημα ή δεν μπορείτε να προχωρήσετε επειδή δεν είστε εμπνευσμένοι. Όταν χρησιμοποιείτε αυτήν την τεχνική ξεκινάτε συνήθως από τα βασικά ερωτήματα (ποιος; Πότε; Πού; Γιατί; Ποια;) και στη συνέχεια προχωρήστε ακολουθώντας κάθε κλωστή μέχρι να προσθέσετε όλο και περισσότερα στοιχεία στο χάρτη.Πρόσφατες έρευνες έδειξαν πώς η χαρτογράφηση του νου μπορεί να βελτιώσει τη μάθηση έως και 10% σε μια εβδομάδα κατάρτισης σε σύγκριση με τις παραδοσιακές τεχνικές xxvii.

YOUNGENTREPRENEURS

MENTORING PEOPLE

The content of this publication does not reflect the official opinion of the European Union. Responsibility for the

information and views expressed in the publication lies entirely with the author(s).

70

Example of a mind map. Source: FlickR

Πρακτική ΧρήσηΓια να κάνετε έναν χάρτη μυαλού, θα πρέπει να έχετε κενό χαρτί (το μέγεθος εξαρτάται από το πόσο μακριά θέλετε να πάτε στον καταιγισμό ιδεών), μολύβια χρώματος και ένα αιχμηρό εγκέφαλο! Ή μπορείτε επίσης να χρησιμοποιήσετε ένα από τα κοινά διαθέσιμα λογισμικά για να δημιουργήσετε ένα χάρτη μυαλού (δείτε την παρακάτω παράγραφο).Και για το χαρτί και για την online έκδοση, η διαδικασία που ακολουθείται για να δημιουργηθεί ένας χάρτης μυαλού είναι να ξεκινήσετε από το κέντρο μιας κενής σελίδας. Μπορείτε να τοποθετήσετε στο κέντρο μια λέξη, μια έννοια, μια πρόταση ή μια εικόνα / εικόνα. Τα χρώματα είναι πολύ χρήσιμα για να επισημάνετε διαφορετικά σύνολα εννοιών και να δώσετε μια ελκυστική εμφάνιση στο χάρτη του νου σας, που το καθιστά εύκολο να το διαβάσετε και να εμπνεύσετε.Στη συνέχεια, θα πρέπει να συνδέσετε τα κύρια υποστηρίγματα στην εικόνα στο κέντρο της σελίδας και στη συνέχεια τα δεύτερα κλάδους στους τρίτους κλάδους και ούτω καθεξής, προκειμένου να δημιουργήσετε λογικούς και εννοιολογικούς δεσμούς μεταξύ των στοιχείων. Άλλα σημαντικά κόλπα είναι η χρήση εικόνων, η δημιουργία καμπύλων κλαδιών και η χρήση μιας λέξης κλειδιού ανά γραμμή, όλα αυτά καθιστούν το χάρτη του νου πιο ενδιαφέρον και πιο εύκολο να το διαβάσετε και να το θυμηθείτε xxvii.

Εργαλεία χαρτογράφησης μυαλούΥπάρχουν διάφορα ηλεκτρονικά εργαλεία για να δημιουργήσετε και να οργανώσετε τη χαρτογράφηση μυαλού. Εδώ είναι δύο από τις πιο δημοφιλείς.

MindjetΤο Mindjet προσφέρει ένα ευρύ φάσμα εφαρμογών και εργαλείων σχεδιασμένων για βοηθήσουν εσάς και τους ανθρώπους που συνεργάζεστε αναφορικά με τα καθήκοντα που αναλαμβάβετε συντονίζοντας το εργασιακό πλαίσιο.

MindNode Το εργαλείο αυτό είναι διαθέσιμο σε λειτουργικό Mac και iOS και είναι ιδανικό για χρήση σε tablet και smartphone. Είναι χρήσιμο να αναθέσετε καθήκοντα, και να μοιραστείτε έγγραφα με άλλους.

YOUNGENTREPRENEURS

MENTORING PEOPLE

The content of this publication does not reflect the official opinion of the European Union. Responsibility for the

information and views expressed in the publication lies entirely with the author(s).

71

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ II: ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΗΣ ΑΝΘΕΚΤΙΚΟΤΗΤΑΣΗ επιχειρηματική ανθεκτικότητα ορίζεται ως “η προσωπική ικανότητα αντιμετώπισης ανεπιθύμητων γεγονότων και επιστροφή στην κανονική ζωή” [1]. Η έννοια της ανθεκτικότητας έχει κατανοηθεί στη λογοτεχνία ως απάντηση σε ένα δύσκολο ή ακόμα και ακραίο πλαίσιο ή διαφορετικά ως χαρακτηριστικό προσωπικότητας, ποιότητα ή ικανότητα του επιχειρηματία [2].Με αυτή την έννοια, η ανθεκτικότητα αποτελεί αντικείμενο αξιολόγησης, δηλαδή της άποψης του αξιολογητή (σε προφορική ή γραπτή μορφή), η οποία θα αφορά ορισμένες πτυχές (προσωπικές συμπεριφορικές ή αντιληπτές επιδράσεις) [3].Υπάρχουν ορισμένοι ορισμοί για τον προσδιορισμό των προσδιοριστικών παραγόντων. Ένας από αυτούς αναφέρεται σε τρεις διαστάσεις: φιλτράρισμα πληροφοριών από τον κόσμο, αντιμετώπιση των προκλήσεων και επικοινωνία με άλλους ανθρώπους (Σχήμα 1).

Σχ. 1. Τα 9 στοιχεία της ανθεκτικότητας

Πηγή : προσωπική επεξεργασία βασισμένη στα “Έξι Βήματα για την Οικοδόμηση της Επιχειρηματικής Ανθεκτικότητας” της Casey

Mulqueen : (http://www.business2community.com)[4]

Ομοίως, η επιχειρηματική ανθεκτικότητα μπορεί να αποτελείται από οκτώ παράγοντες, οι οποίοι επίσης διαιρούνται σε τρεις ομάδες (Σχήμα 2).

Σχ. 1. Τα 8 στοιχεία της επιχειρηματικής ανθεκτικότητας

Zródlo: opracowanie wlasne na podstawie “Mentoring Circle™ Programme and Facilitators’ Manual”, (http://www.mentee-project.eu)

YOUNGENTREPRENEURS

MENTORING PEOPLE

The content of this publication does not reflect the official opinion of the European Union. Responsibility for the

information and views expressed in the publication lies entirely with the author(s).

72

Η αυτό-αποτελεσματικότητα προκύπτει από την πεποίθηση ότι ένα άτομο μπορεί να αντεπεξέλθει στα προβλήματα που προκύπτουν επειδή «γνωρίζει, πόσο αξίζει» και ότι «μπορεί να το κάνει». Αυτό το χαρακτηριστικό βασίζεται σε υψηλό επίπεδο αυτοπεποίθησης.

Το Προσωπικό Όραμα συνδέεται με έναν σαφώς καθορισμένο στόχο: «τι θέλω να επιτύχω», «σε τι αποσκοπώ» και «τι μου δίνει ελπίδα για το μέλλον».

Ευέλικτα και προσαρμόσιμα αποτέλεσματα από την ικανότητα προσαρμογής στις επικρατούσες συνθήκες. «Δεν χρειάζεται να ενεργώ παθητικά για να επιτύχω τους στόχους μου, αλλά προσαρμόζω την κατάσταση, γνωρίζοντας, πού θέλω να πάω».

Η οργάνωση σχετίζεται με την κατανόηση της δομής των πραγμάτων, των προβλημάτων ή των δραστηριοτήτων. «Ξέρω τι να κάνω σε μια δεδομένη κατάσταση και δεν χάνω τον έλεγχο».

Η επίλυση προβλημάτων βασίζεται κυρίως στην απόρριψη του φόβου για τον ορθό χειρισμό τους και στη δυνατότητα εξεύρεσης αιτιών και ανάληψης σωστών αποφάσεων. «Δεν χρειάζεται να κρυφτώ, μπορώ να προσπαθήσω να λύσω το πρόβλημα». Αυτό το χαρακτηριστικό σχετίζεται με τη δική μας αποτελεσματικότητα.

Η διαπροσωπική αλληλεπίδραση είναι μια από τις διαστάσεις της συναισθηματικής νοημοσύνης που μας επιτρέπει να κατανοήσουμε και να αισθανθούμε συμπόνια για τους άλλους. Εάν γνωρίζουμε τα συναισθήματά μας, τότε μπορούμε να τα ελέγξουμε, να ενεργοποιήσουμε τον εαυτό μας για να γίνουμε ενθουσιώδεις και να αναπτύξουμε κοινωνικές δεξιότητες (μπορούμε να επηρεάσουμε τα συναισθήματα των άλλων) και κατά συνέπεια η συναισθηματική μας νοημοσύνη είναι υψηλή [5].

Κοινωνικές Σχέσεις σημαίνει να είσαι σε θέση να δημιουργείς δεσμούς με τους ανθρώπους και να τους γαλουχήσεις. Αν είσαι αποφασισμένος αναφορικά με τις ενέργεις/πράξεις σου, τότε μπορείς να τις μοιραστείς με εκείνους που διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στη ζωή σας και αξίζει φυσικά να το απολαύσετε μαζί.

Δραστηριότητα σημαίνει «είσοδος» στην αλλαγή, η επιθυμία να εμπλακείτε σε αυτό που είναι σημαντικό και απαραίτητο, παρά τα εμπόδια που προκύπτουν. Αυτό το χαρακτηριστικό περιλαμβάνει τη αφοσίωση του ατόμου στην εργασία του, δίνοτας παράλληλα την απαραίτητη ενέργεια που χρειάζεται για: προσπάθεια, εκπλήρωση τω καθηκόντων πάνω από τις απαιτήσεις και υποστήριξη. Το τελικό αποτέλεσμα για ένα άτομο είναι η ικανοποίηση και η εξέλιξη της σταδιοδρομίας του [6].

YOUNGENTREPRENEURS

MENTORING PEOPLE

The content of this publication does not reflect the official opinion of the European Union. Responsibility for the

information and views expressed in the publication lies entirely with the author(s).

73

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ III: ΚΑΘΟΡΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΣΤΟΧΟΥΣτόχος καλείται μια μελλοντική κατάσταση, επιθυμητή και διατυπωμένη από ένα άτομο. Ενώ ο ίδιος ο στόχος είναι ένα σημείο στο δρόμο, για να φτάσουμε σε αυτό απαιτείται δράση και ακολουθείται μια διαδικασία (Σχήμα 1).

Σχ. 1. Σκοπός και εφαρμογή του

Πηγή: προσωπική επεξεργασία

Οι στόχοι καθορίζονται για τέσσερις διαφορετικούς λόγους [1]:• είναι ένας οδηγός και δίνουν στους ανθρώπους μια ενιαία κατεύθυνση,• ο αποτελεσματικός καθορισμός στόχων συμβάλλει στον καλό προγραμματισμό και, αυτός με τη σειρά

του διευκολύνει τον καθορισμό στόχων στο μέλλον,• οι στόχοι μπορούν να αποτελέσουν πηγή κινήτρων,• οι στόχοι παρέχουν έναν αποτελεσματικό μηχανισμό ελέγχου και προστασίας.

Οι στόχοι δεν είναι ομοιογενείς. Μπορεί να είναι μακροπρόθεσμοι ή βραχυπρόθεσμοι. Μπορούν να αφορούν το σύνολο της δραστηριότητάς μας ή μέρος της.Είναι καλό να χρησιμοποιούμε τη γενική δομή τους, η οποία χρησιμοποιείται στη διαχείριση των επιχειρήσεων (Σχήμα 2).

Fig. 2. Όραμα, αποστολή και στόχοι

Πηγή: προσωπική επεξεργασία

Όραμα - ετυμολογικά προέρχεται από τη λατινική λέξη visio και σημαίνει ιδέα ή όνειρο [2]. Μπορούμε λοιπόν να την κατανοήσουμε ως μια μελλοντική εικόνα του τόπου και του ρόλου της επιχείρησής μας στον κόσμο γύρω μας [3]. Το όραμα περιέχει κάποιες αντιφάσεις [4], επειδή είναι σχετικά σταθερό

YOUNGENTREPRENEURS

MENTORING PEOPLE

The content of this publication does not reflect the official opinion of the European Union. Responsibility for the

information and views expressed in the publication lies entirely with the author(s).

74

και δυναμικό, πράγμα που σημαίνει ότι θα πρέπει να διορθώνεται διαρκώς και να προσαρμόζεται στις συνθήκες ώστε να διασφαλίζεται ότι παραμένει σε ισχύ. Για να δημιουργήσετε ένα όραμα, είναι απαραίτητο να αντικατοπτρίσετε τι κρύβει το υποσυνείδητο του δημιουργού του οράματος. Με τη διαίσθηση, ένας μελλοντικός επιχειρηματίας μπορεί να δημιουργήσει “μια εικόνα της επιχείρησής του” για να περιέχει κάποιο βαθμό ρεαλισμού και να συνδυάζει το όνειρό του.

Το όραμα είναι η βάση για τη δημιουργία μιας σαφούς και ακριβούς αποστολής, που είναι το υψηλότερο επίπεδο στόχων και εξηγεί γιατί υπάρχει ένας οργανισμός και τι την ξεχωρίζει από τους άλλους. Το όραμα είναι το αντικείμενο της φιλοδοξίας, δηλαδή οι συνεχείς προσπάθειες που καθορίζουν το πεδίο δραστηριότητας π.χ. μια εταιρεία [5]. The mission in most cases is a slogan. Η αποστολή στις περισσότερες περιπτώσεις είναι ένα σύνθημα. Παραδειγματικές αποστολές των μεγαλύτερων εταιρειών είναι [6]:

Coca-Cola – Ευκολα προσβάσιμη απόλαυσηWalt Disney – Να κάνει τους ανθρώπους χαρούμενουςMicrosoft – Ενδυναμώση κάθε ατόμου και οραγνισμού στον πλανήτη να επιτύχει περισσότερα.

Το όραμα σας επιτρέπει να διαμορφώσετε στόχους. Οι στόχοι έχουν οριστεί να [7]:- καθορίζουν συγκεκριμένες ενέργειες,- εξασφαλίζουν την εκτέλεσης τους,- καθορίζουν προθεσμία πραγματοποίησης τους,- μετρούν την απόδοσης των στόχων (π.χ. χρόνος, προσπάθεια, πρόοδος),- αποδεχθούν τις λεπτομέρειες,- αναθέτουν ευθύνες.

Αναφερόμενοι στην αρχή SMART, οι στόχοι πρέπει να είναι: - ειδικοί,- μετρήσιμοι,- επιτεύξιμοι,- ρεαλιστικοί- σχετικοί με το χρόνοδιαγραμμα.

Η έλλειψη οποιουδήποτε από αυτά τα χαρακτηριστικά για τον καθορισμό των σκοπών, προκαλεί σημαντικές δυσκολίες στην επίτευξή τους.

Ποιος μπορεί να είναι ένας στόχος; Εξαρτάται από την φιλοδοξία και το όραμα του ατόμου που θέτει τους στόχους. Για τους ανθρώπους, μπορεί να είναι η προσωπική ανάπτυξη, αυξάνοντας το επίπεδο γνώσης τους ή βελτιώνοντας την υλική τους κατάσταση. Για μια νεοσυσταθείσα εταιρεία αυτό μπορεί να είναι κέρδος, ανεξαρτησία ή κερδοφορία.Ωστόσο, δεν υπάρχει σταθερότητα ως προς την προτεραιότητα που πρέπει να ακολουθεί μια εταιρεία όταν επιλέγει ένα πρωταρχικό στόχο. Η επιλογή ενός τόσο σημαντικού στόχου (που ονομάζεται στρατηγικός) εξαρτάται συχνά από την παράδοση και τον πολιτισμό της χώρας στην οποία δραστηριοποιείται η εταιρεία. Για τις ιαπωνικές εταιρείες, ο πρωταρχικός στόχος είναι να αυξηθεί το μερίδιο αγοράς, για τις αμερικανικές εταιρείες είναι τρίτος σε βαθμό σπουδαιότητας. Ο πρώτος στόχος για τις εταιρείες στις Ηνωμένες Πολιτείες είναι η επίτευξη κερδοφορίας (για τις ιαπωνικές εταιρείες ο στόχος αυτός αναφέρεται από τους διαχειριστές ως δεύτερος σε σημαντικότητα) [9].

Όπως προαναφέρθηκε, οι στόχοι δεν είναι ομοιογενείς και, ως επί το πλείστον, διακρίνονται με βάση το χρόνο. (Σχήμα 3).

YOUNGENTREPRENEURS

MENTORING PEOPLE

The content of this publication does not reflect the official opinion of the European Union. Responsibility for the

information and views expressed in the publication lies entirely with the author(s).

75

Σχ. 3. Ταξινόμηση στόχων σχετικά με το χρόνο

Πηγή: προσωπική επεξεργασία

Στρατηγικοί - επηρεάζουν κυρίως την μακροπρόθεσμη προοπτική και λαμβάνουν υπόψη τουλάχιστον 5 έτη.Τακτικοί - είναι πιο συγκεκριμένοι, μπορεί να είναι ένα κλάσμα ή μέρος ενός στρατηγικού στόχου και αφορούν μια πολυετή προοπτική.Λειτουργικοί - είναι μια κατηγορία των τακτικών στόχων και αφορούν ένα αυστηρά καθορισμένο μέρος της δράσης και η προοπτική τους καλύπτει ένα χρόνο κατ ‘ανώτατο όριο.

YOUNGENTREPRENEURS

MENTORING PEOPLE

The content of this publication does not reflect the official opinion of the European Union. Responsibility for the

information and views expressed in the publication lies entirely with the author(s).

76

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΊΑ

YOUNGENTREPRENEURS

MENTORING PEOPLE

The content of this publication does not reflect the official opinion of the European Union. Responsibility for the

information and views expressed in the publication lies entirely with the author(s).

77

3. ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣi Step and Stone (2015), How storytelling can help you communicate more effectively (02/05/2015) available online

at http://www.stepandstone.co.uk/storytelling-to-communicate-more-effectively/ii Billee Howard (2016) Storytelling: The New Strategic Imperative Of Busines, Forbes (04/04/2016) available online

at https://www.forbes.com/sites/billeehoward/2016/04/04/storytelling-the-new-strategic-imperative-of-busi-ness/3/#7a047bde6c62

iii 5 positive thinking tips for entrepreneurs, Sarupa Shah, available online at http://thesoulagentblog.com/the-pow-er-of-positive-thinking-as-an-entrepreneur/

iv Mark Feldman, To Infinity & Beyond: Harnessing the Power of Positive Thinking (Business.com), available online at https://www.business.com/articles/the-power-of-positive-thinking-in-business/

v Monique de Maio (2015) Understanding diversity in the workplace, Biznology (04/05/2015) available online at https://biznology.com/2015/05/understanding-diversity-in-the-workplace/

vi Mind Tools Editorial Team, Empathy at Work. Developing Skills to Understand Other People (2016), available on-line at https://www.mindtools.com/pages/article/EmpathyatWork.htm

vii Obaro Aziza (2014) Should You Share Your Knowledge at Work, LinkedIn (03/11/2014) available online at https://www.linkedin.com/pulse/20141103104629-112366513-should-you-share-your-knowledge-at-work

viii Martin Zwilling (2011) The Seven Characteristics Of A Committed Entrepreneur (17/01/2011) available online at http://www.businessinsider.com/seven-characteristics-of-a-committed-entrepreneur-2011-1

ix Joe Judson (2015) If You Want Great Results, You Need to Be Committed (27/01/2015) available online at https://www.entrepreneur.com/article/240747

x The Importance of Commitment and How to Be Committed, Anne M. Bachrach (ICN) available online at http://www.international-coaching-news.net/importance-commitment-committed/

xi Amelia Aldao (2014) Emotion Regulation: What Is It and Why Does It Matter?, Psychology Today (29/08/2014) available online at https://www.psychologytoday.com/blog/sweet-emotion/201408/emotion-regulation-what-is-it-and-why-does-it-matter

xii Definition of management, Business Dictionary, available online at http://www.businessdictionary.com/defini-tion/management.html

xiii Sujan Patel (2015), 17 Great HR Resources for Entrepreneurs, Entrepreneur (19/01/2015) available online at https://www.entrepreneur.com/article/241347

xiv Aiim, What is Business Process Management? available online at http://www.aiim.org/What-is-BPM#xv Alex Espenson (2017) Why Every Company Needs Business Process Management, business.com (22/02/2017)

available online at https://www.business.com/articles/why-every-company-needs-business-process-management/xvi John Vinturella, Financial Issues in Entrepreneurship, Smart Bitz, available online at http://www.smartbiz.com/

article/articleview/253/1/5/xvii Martin Zwilling (2013) 10 More Creative Ways to Finance Your Startup, Forbes Entrepreneurs (06/03/2013)

availble online at https://www.forbes.com/sites/martinzwilling/2013/03/06/10-more-creative-ways-to-fi-nance-your-startup/#64768c8732d9

xviii Jennifer Post (2016) Beyond the Bank Loan: 6 Alternative Financing Methods for Startups, Business News Daily (29/09/2016) available online at http://www.businessnewsdaily.com/1733-small-business-financing-options-.html

xix Pavlova, S. (2015, March 27). The Importance of Innovation in Entrepreneurship. Retrieved from startupist: http://www.startupist.com/2015/03/27/the-importance-of-innovation-in-entrepreneurship/

xx The World Bank. (2015, July 8). Innovation & Entrepreneurship. Retrieved from The World Bank: http://www.worldbank.org/en/topic/competitiveness/brief/innovation-entrepreneurship

xxi Anastasia. (2015, September 26). Why Creativity is so Crucial for Entrepreneurs? Retrieved from CLEVERISM: https://www.cleverism.com/why-creativity-is-so-crucial-for-entrepreneurs/

xxii Kalbach, J. (2012, June 3). Clarifying Innovation: Four Zones of Innovation. Retrieved from EXPERIENCING INFOR-MATION: https://experiencinginformation.com/2012/06/03/clarifying-innovation-four-zones-of-innovation/

xxiii Hamburg, I., Bucksch, S., & O’Brien, E. (2015) ICT - based Approaches for Entrepreneurship Education. ICIW 2015: The Tenth International Conference on Internet and Web Applications and Services, 88-91. Available online at http://www.iatge.de/aktuell/veroeff/2015/hamburg01.pdf

xxiv Lisa Bottomley (2013) Using technology to enhance mentoring relationships, Michigan State University Extension (06/03/2013) available online at http://msue.anr.msu.edu/news/using_technology_to_enhance_mentoring_rela-tionships

xxv BUSINESSMODELSINC, Tips for Startups : how to design your Business Model, available online at http://www.busi-

YOUNGENTREPRENEURS

MENTORING PEOPLE

The content of this publication does not reflect the official opinion of the European Union. Responsibility for the

information and views expressed in the publication lies entirely with the author(s).

78

nessmodelsinc.com/tips-for-startups-how-to-design-your-business-model/xxvi Don Debelak (2007) Developing a Great Business Model, Entrepreneur (03/04/2007) available online at https://

www.entrepreneur.com/article/176530xxvii Innokabi, Modelo canvas explicado Paso a Paso y con Ejemplos, available online at http://innokabi.com/can-

vas-de-modelo-de-negocio/

5. ΕΡΓΑΛΕΙΑ ΠΡΟΣ ΧΡΗΣΗ[1] Ricky W. Griffin, Podstawy zarządzania organizacjami [Management], Ed. Naukowe PWN, Warszawa 2002, p. 233.[2] Rafał Krupski (ed.), Zarządzanie strategiczne. Koncepcje – metody [Strategic management. Concepts – methods],

Ed. Akademia Ekonomiczna we Wrocławiu, Wrocław 1999, pg. 106.[3] Ibidem s. 106.[4] Tom Peters, Thriving on Chaos, Ed. HarperCollins, London 1989.[5] Bogdan Wawrzyniak, Polityka strategiczna przedsiębiorstwa [Company strategic policy], Ed. PWE, Warszawa 1989,

pg. 45.[6] Rafał Krupski (ed.), Zarządzanie…, op. cit. pg. 107; Zbigniew Drążek, Benedykt Niemczynowicz, Zarządzanie strate-

giczne przedsiębiorstwem [Strategic management], Ed. PWE, Warszawa 2003, pg. 32.[7] Grażyna Leśniak-Łebkowska, Zarządzanie projektami [Project management] [in:] Maria Romanowska (ed.), Podst-

awy organizacji i zarządzania [Principles of organization and management], Ed. DIFIN, Warszawa 2001, pp. 237-251; Tomasz Łopaciński, Seminarium definiujące projekt [Seminar defining the project][in:] II Konferencja Project Manage-ment – Perspektywy i Doświadczenia, Ed. „SPMP” Gdańsk 2000, pg. 61; Marek Pawlak, Techniki zarządzania pro-jektami [Techniques of Project management], „Ekonomika i Organizacja Przedsiębiorstw” 2001, No. 11, pg. 5; Denis Lock, Podstawy zarządzania projektami [The Essential Project Managemen], Ed. PWE, Warszawa 2003, pp. 92-105; Michał Trocki, Bartosz Grucza, Krzysztof Ogonek, Zarządzanie projektami [Project Management], Ed. PWE, Warsza-wa 2003, pg. 42.

[8] Elżbieta Skrzypek, Jakość i efektywność [Quality and efficiency], Ed. UMCS w Lublinie, Lublin 2000, pg. 36.[9] Zbigniew Drążek, Benedykt Niemczynowicz, Zarządzanie…, op. cit. pg. 39.

5. ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ II[1] Mentoring Circle™ Programme and Facilitators’ Manual, Inova Consultancy Ltd., http://www.mentee-project.eu/docs/

MENTEE_IO4_Facilitators%20Manual_EN.pdf (available 30.03.2017)[2] Marie-Josée Bernard, Saulo Dubard Barbosa, Resilience and entrepreneurship: A dynamic and biographical approach

to the entrepreneurial act, “M@n@gement” 2016, vol. 19(2), pg. 89. [3] Aleksy Pocztowski, Zarządzanie zasobami ludzkimi, Zarys problematyki i metod [Human Resource Management,

Outline of Issues and Methods], Ed. Antykwa, Kraków 1998, pg. 260.[4] Casey Mulqueen, Six Steps to Building Entrepreneurial Resilience http://www.business2community.com (available

30.03.2017)[5] Teresa Piecuch, Krystyna Kmiotek, Zachowania organizacyjne. Teoria i przykłady [Organizational behavior. Theory

and examples], Ed. DIFIN, Warszawa 2012, pg. 71.[6] Krystyna Kmiotek, Zaangażowanie pracownika w miejscu pracy [Employee involvement in the workplace], Ed. Po-

litechniki Rzeszowskiej, Rzeszów 2016, pg. 69; Steven Fleck, Ilke Inceoglu, A comprehensive framework for under-standing and predicting engagement, [in:] Handbook of Employee Engagement. Perspectives, Issues, Research and Practice, ed. S.L. Albrecht, Edward Elgar Publishing Inc., Northampton (Mass.) 2010.

PLEASE VISIT OUR SITE

yep-project.eu