zorgplicht en onzekere risico's - elbert de jong
TRANSCRIPT
![Page 1: Zorgplicht en onzekere risico's - Elbert de Jong](https://reader036.vdocument.in/reader036/viewer/2022062503/58772f511a28ab2b2c8b6991/html5/thumbnails/1.jpg)
Zorgplicht en onzekere risico's
E.R. de JongUtrecht Centre for Accountability
and Liability [email protected]
![Page 2: Zorgplicht en onzekere risico's - Elbert de Jong](https://reader036.vdocument.in/reader036/viewer/2022062503/58772f511a28ab2b2c8b6991/html5/thumbnails/2.jpg)
![Page 3: Zorgplicht en onzekere risico's - Elbert de Jong](https://reader036.vdocument.in/reader036/viewer/2022062503/58772f511a28ab2b2c8b6991/html5/thumbnails/3.jpg)
Onzekere risico´s
Unknown unknowns
Known unknowns - vermoedens die niet kunnen worden bevestigd of uitgesloten
Known knowns
![Page 4: Zorgplicht en onzekere risico's - Elbert de Jong](https://reader036.vdocument.in/reader036/viewer/2022062503/58772f511a28ab2b2c8b6991/html5/thumbnails/4.jpg)
Nanotechnologie
“When we get to the very, very small world - say circuits of seven atoms - we have a lot of new things that would happen that represent completely new opportunities for design. […] So, as we go down and fiddle around with the atoms down there, we are working with different laws, and we can expect to do different things. We can manufacture in different ways” Richard Feynman 1950
![Page 5: Zorgplicht en onzekere risico's - Elbert de Jong](https://reader036.vdocument.in/reader036/viewer/2022062503/58772f511a28ab2b2c8b6991/html5/thumbnails/5.jpg)
![Page 6: Zorgplicht en onzekere risico's - Elbert de Jong](https://reader036.vdocument.in/reader036/viewer/2022062503/58772f511a28ab2b2c8b6991/html5/thumbnails/6.jpg)
Nanotechnologie
• Gebruik in elektronicasector, bouw, energiesector, schoonmaaksector, auto-, verf- en drukindustrie
• Vermoedens van schadelijkheid voor met name werknemers
• Wetenschappelijke onzekerheden
![Page 7: Zorgplicht en onzekere risico's - Elbert de Jong](https://reader036.vdocument.in/reader036/viewer/2022062503/58772f511a28ab2b2c8b6991/html5/thumbnails/7.jpg)
Hoe te handelen?
Wat doe je als je vermoedens hebt dat iets schadelijk kan zijn, maar de juistheid van deze vermoedens nog niet (voldoende) bewezen is
Anders gesteld: wat doe je als je niet kunt weten of je gedraging schade kan berokkenen?
![Page 8: Zorgplicht en onzekere risico's - Elbert de Jong](https://reader036.vdocument.in/reader036/viewer/2022062503/58772f511a28ab2b2c8b6991/html5/thumbnails/8.jpg)
Een keuze
• Vermijden van ten onrechte handelen– Kosten werkgever– Externaliseren van het onzekere risico
• Vermijden van ten onrechte stilzitten– Risico voor werknemer– Internaliseren van het onzekere risico
![Page 9: Zorgplicht en onzekere risico's - Elbert de Jong](https://reader036.vdocument.in/reader036/viewer/2022062503/58772f511a28ab2b2c8b6991/html5/thumbnails/9.jpg)
Lessen uit het verleden
![Page 10: Zorgplicht en onzekere risico's - Elbert de Jong](https://reader036.vdocument.in/reader036/viewer/2022062503/58772f511a28ab2b2c8b6991/html5/thumbnails/10.jpg)
![Page 11: Zorgplicht en onzekere risico's - Elbert de Jong](https://reader036.vdocument.in/reader036/viewer/2022062503/58772f511a28ab2b2c8b6991/html5/thumbnails/11.jpg)
![Page 12: Zorgplicht en onzekere risico's - Elbert de Jong](https://reader036.vdocument.in/reader036/viewer/2022062503/58772f511a28ab2b2c8b6991/html5/thumbnails/12.jpg)
![Page 13: Zorgplicht en onzekere risico's - Elbert de Jong](https://reader036.vdocument.in/reader036/viewer/2022062503/58772f511a28ab2b2c8b6991/html5/thumbnails/13.jpg)
Twee valkuilen
• Paralysis by analysis – onderzoek doen voldoende?
• Afwezigheid bewijs risico, bewijs afwezigheid risico?
![Page 14: Zorgplicht en onzekere risico's - Elbert de Jong](https://reader036.vdocument.in/reader036/viewer/2022062503/58772f511a28ab2b2c8b6991/html5/thumbnails/14.jpg)
Het voorzorgsbeginselIn dubio pro natura
![Page 15: Zorgplicht en onzekere risico's - Elbert de Jong](https://reader036.vdocument.in/reader036/viewer/2022062503/58772f511a28ab2b2c8b6991/html5/thumbnails/15.jpg)
![Page 16: Zorgplicht en onzekere risico's - Elbert de Jong](https://reader036.vdocument.in/reader036/viewer/2022062503/58772f511a28ab2b2c8b6991/html5/thumbnails/16.jpg)
Sterke voorzorgbenadering
Tot er voldoende zekerheid is, stoppen met de activiteit
Kostbaar en kan zelf risico’s in het leven roepen
![Page 17: Zorgplicht en onzekere risico's - Elbert de Jong](https://reader036.vdocument.in/reader036/viewer/2022062503/58772f511a28ab2b2c8b6991/html5/thumbnails/17.jpg)
Zwakke voorzorgbenadering
Afgestemd op de omstandigheden van het geval
Met oog voor de eventuele nadelen van maatregelen
Innovatie en veiligheid liggen in elkaars verlengde
![Page 18: Zorgplicht en onzekere risico's - Elbert de Jong](https://reader036.vdocument.in/reader036/viewer/2022062503/58772f511a28ab2b2c8b6991/html5/thumbnails/18.jpg)
Zwakke voorzorgbenadering
Onzekerheid geen geldige reden tot stilzitten
Proactiviteit is juist gewenst• Tijdige correctie mogelijk maken• Internalisering wetenschappelijke onzekerheden
![Page 19: Zorgplicht en onzekere risico's - Elbert de Jong](https://reader036.vdocument.in/reader036/viewer/2022062503/58772f511a28ab2b2c8b6991/html5/thumbnails/19.jpg)
Wat vereist het recht?
![Page 20: Zorgplicht en onzekere risico's - Elbert de Jong](https://reader036.vdocument.in/reader036/viewer/2022062503/58772f511a28ab2b2c8b6991/html5/thumbnails/20.jpg)
De basis
Veelal geen (specifieke) toepasselijke wet- en regelgeving
Ongeschreven recht – lessen trekken uit de ervaringen van het verleden
![Page 21: Zorgplicht en onzekere risico's - Elbert de Jong](https://reader036.vdocument.in/reader036/viewer/2022062503/58772f511a28ab2b2c8b6991/html5/thumbnails/21.jpg)
![Page 22: Zorgplicht en onzekere risico's - Elbert de Jong](https://reader036.vdocument.in/reader036/viewer/2022062503/58772f511a28ab2b2c8b6991/html5/thumbnails/22.jpg)
![Page 23: Zorgplicht en onzekere risico's - Elbert de Jong](https://reader036.vdocument.in/reader036/viewer/2022062503/58772f511a28ab2b2c8b6991/html5/thumbnails/23.jpg)
![Page 24: Zorgplicht en onzekere risico's - Elbert de Jong](https://reader036.vdocument.in/reader036/viewer/2022062503/58772f511a28ab2b2c8b6991/html5/thumbnails/24.jpg)
Les I voorzorgverplichtingen
Gedragsverplichting die strekt tot een bepaald handelen of nalaten in een onzeker risicovolle situatie
![Page 25: Zorgplicht en onzekere risico's - Elbert de Jong](https://reader036.vdocument.in/reader036/viewer/2022062503/58772f511a28ab2b2c8b6991/html5/thumbnails/25.jpg)
Les IIGepaste voorzorg
Hoog voorzorgniveau vereistMaar, moet iedereen even ver gaan?
Gepaste voorzorg • Pas bij plausibele vermoedens handelen• Verder afhankelijk van de omstandigheden van het geval • Omvang en aard van het bedrijf
![Page 26: Zorgplicht en onzekere risico's - Elbert de Jong](https://reader036.vdocument.in/reader036/viewer/2022062503/58772f511a28ab2b2c8b6991/html5/thumbnails/26.jpg)
Les IIIproactief kennismanagement
Onzekerheidsreductie
Kijk of er plausibele vermoedens zijn– Interne kennis – Literatuur bijhouden– Voorzorgbeleid van de overheid – Voorlichting door deskundigen
![Page 27: Zorgplicht en onzekere risico's - Elbert de Jong](https://reader036.vdocument.in/reader036/viewer/2022062503/58772f511a28ab2b2c8b6991/html5/thumbnails/27.jpg)
Les IVvoorzorgsmaatregelen
• Fysieke veiligheidsmaatregelen hebben voorkeur
• Bezwaarlijkheid speelt in beginsel geen rol
• Als geen bewijs effectiviteit voorzorgsmaatregel, hoeft de maatregel niet te worden genomen
![Page 28: Zorgplicht en onzekere risico's - Elbert de Jong](https://reader036.vdocument.in/reader036/viewer/2022062503/58772f511a28ab2b2c8b6991/html5/thumbnails/28.jpg)
Terugkijkend op de keuze
Vermijden van ten onrechte stilzitten
Of…….
Vermijden van ten onrechte handelen
![Page 29: Zorgplicht en onzekere risico's - Elbert de Jong](https://reader036.vdocument.in/reader036/viewer/2022062503/58772f511a28ab2b2c8b6991/html5/thumbnails/29.jpg)