ประวตศาสตรเอเชยตะวนออก

(History of East Asia)

เอเชยตะวนออก คออะไร

ภมภาคทตงอยบรเวณซกตะวนออกของทวปเอเชย

วชานจะจากดขอบเขตเนอหาไวเพยงแค ๓ ประเทศ จน เกาหล ญปน

ทาไมเรยนแค ๓ ประเทศ ?

-เปนลกษณะเดนเฉพาะของอารยธรรมเอเชยตะวนออก

-มพฒนาการทางประวตศาสตรรวมกน

-มความคลายคลงกนในหลายๆ ดาน

-เปนตวอยางของประเทศทประสบผลสาเรจ

ความสาคญของเอเชยตะวนออก

ในอดตเอเชยตะวนออกถกเรยกวา “เอเชยตะวนออกไกล” (Far

East Asia) ปจจบนโฉมหนาของเอเชยตะวนออกไดเปลยนแปลงไปอยาง

มากมาย

ประเทศจน

-เปนดนแดนแหงอารยธรรมโบราณทมหนาทถายทอด

-เปนประเทศคอมมวนสตทใหญทสดในโลก

-มความทาทายตอการเปลยนแปลง กรณ “เทยนอนเหมน”

-การแสดงแสนยานภาพเหนอหมเกาะสแปรตลย

ประเทศเกาหล

-พฒนาการทางประวตศาสตรทไมอาจแยกจากจน

-ความออนแอ ทาใหตองเผชญหนากบการคกคาม

-“สงครามเยน” คอตวการในการแบงเปนเหนอและใต

-“เสอเศรษฐกจของเอเชย”

ประเทศญปน

-หยบยมวฒนธรรมบางอยางไปจากจน

-ความตองการเปนมหาอานาจนาเขาสสงครามโลก

-ความพายแพความบอบซาเปนแคเพยงบทเรยน

-ปจจบนคอประเทศเจาหนรายใหญของโลก

ลกษณะทางกายภาพของเอเชยตะวนออก

ลกษณะทางกายภาพของจน

-ลกษณะโดยรวมถกปกคลมดวยภเขาและทราบสง

-ทราบลมแมนาฮวงโห/แมนาเหลอง

-ทราบลมแมนาแยงซ/แยงซเกยง

“แมนา ๒ สายเปนเสมอนเสนเลอดใหญของจน”

ลกษณะทางกายภาพของเกาหล

-ตงอยบรเวณคาบสมทรเกาหล

-แนวพรมแดน ทะเลตดกบญปน-บนบกตดกบจน

-พนทสวนใหญเปนภเขาทงหมด (ไมมทราบ)

-จดเดน คอ ทรพยากรแรธาต

-แรธาต ทาใหตองตกอยในภาวะการถกแยงชง

ลกษณะทางกายภาพของญปน

-ญปนมความแตกตางจากจนและเกาหล (เปนเกาะ)

-ลกษณะสวนใหญเปนภเขา (ภเขาไฟ)

-กระแสนาเยน+กระแสนาอน มาเจอกนทญปน

ขอสงเกต

แมลกษณะภมประเทศจะแตกตางกนบางในรายละเอยด

แตสภาพโดยรวมแลวคอนขางมลกษณะใกลเคยงกน โดยเฉพาะทางดาน

ภมอากาศ ซงสงผลตอการดารงชวต

-ความขยนอดทนทอยในสายเลอด

-แรงบนดาลใจในการสรางสรรคศลปะ

“มนเปนคณสมบตทเดนของประชากรในแถบน”

“อารยธรรมลมแมนาฮวงโห”

พฒนาการทางประวตศาสตรประเทศจน

(สมยโบราณ)

อาณาจกรจนในสมยโบราณ

ประวตศาสตรจนแบงออกเปน ๓ สมย

๑.สมยวฒนธรรมเครองปนดนเผา (ใชเครองปนดนเผาเปนหลกฐาน)

-ประวตศาสตรจนยคโบราณ เตมไปดวยนยาย+ตานาน

-เชอวาจนเกดในยคนาแขง ๗๐๐,๐๐๐ ปมาแลว(มนษยปกกง)

ก.วฒนธรรมหยางเชา

เครองปนดนเผามลวดลาย,ผหญงมอานาจ

ข.วฒนธรรมลงชาน

เครองปนดนเผาไมมลวดลาย,ผชายมอานาจ

๒.สมยยคตนราชวงศ (เซย,ซง,โจว)

ราชวงศเซย (ราชวงศแรก...?)

-กษตรยพฒนามาจากตาแหนงหวหนาหมบาน

-เปลยนจาก สงคมหมบาน/เผา มาเปน สงคมนคร

ราชวงศซง (ราชวงศแรก)

-การปกครองยงคงเหมอนเดม แตเรมยงใหญขน

-เรมมการประดษฐตวอกษร (เขยนบนกระดกสตว)

-เรมประดษฐปฏทน (แบงเวลาตามฤดกาล)

ราชวงศโจว (ยคทรงเรองทสด)

-ใชการปกครองแบบศกดนาสวามภกด

๑.สมยโจวตะวนตก เมองหลวงคอ “ซอาน”

๒.สมยโจวตะวนออก เมองหลวงคอ “ลวยาง”

-ใชแนวคดสรางอานาจในการปกครองใหม

-“โอรสแหงสวรรค” และ “อาณตแหงสวรรค”

-นกปรชญา ขงจอ เลาจอ เมงจอ เกดชวงน

+แนวคดวาฉนคอศนยกลางความเจรญของโลกปรากฏขน +

(The Middle of Kingdom)

๓.สมยยคอาณาจกร (จน,ฮน)

เปนยคทจนสามารถรวบรวมแผนดน และสามารถขยายอาณาจกรไปได

อยางกวางขวาง โดยความสามารถของ

“จกรพรรดจนซฮองเต ”(ฉนสอหวง)

สมยราชวงศจน

-จนซฮองเต ไดรวบรวมอาณาจกร แบงเปนมณฑล

-ใชการรวมอานาจไวทศนยกลาง ใชกฎหมายบงคบ

-สราง “กาแพงเมองจน” (The Great Wall of China)

สมยราชวงศฮน (ชาวนาชอ “หลวปง”)

ชาวนาทไดรบความเดอดรอน รวมกลมทาการเปลยนแปลงสถาปนาตวเองเปนจกรพรรด “จกรพรรดฮนเกาต”

ราชวงศฮนตอนตน

-ศกดนาสวามภกดยงคงเหมอนเดม

-มการคดเลอกคนเขารบราชการ (สอบโจวงวน)

-ขนนางเรมสะสมอานาจ และกอกบฏขน

-ราชวงศฮนตองสนสดลงระยะหนง

ราชวงศฮนตอนปลาย

-กลบมาอกครง หลงจากปราบกบฏได

-จกรพรรดมไดมความเขมแขงเหมอนดงเดม

-กลมโจรโพกผาเหลอง

-กลม “ขนศก” (เหลาบรรดาทหารคาบลลงก)

จดจบของราชวงศฮน = จดแตกสลายของอาณาจกรจน

-เขาส “ยคสามกก”

-๓๐๐ ปแหงความแตกแยก

พฒนาการทางประวตศาสตรประเทศจน

(สมยกลาง)

อาณาจกรจนในสมยกลาง

สมยกลางเปนสมยทเตมไปดวยการทาสงครามแยงชงอานาจ

ผลดเปลยนหมนเวยนราชวงศตางๆ มากมาย

๑.สมยสามกก (ค.ศ.๒๒๑-๒๖๕)

-ราชวงศฮนสลายตวลง เกดสงครามแยงชงอานาจ

-อาณาจกรจนแบงออกเปน ๓ กก

๑. กกโจโฉ = ราชวงศไหว

๒. กกซนกวน = ราชวงศว

๓. กกเลาป = ราชวงศชฮน

“สมาเยน”“สมาเอยน” ผรวบรวมจนใหพนจากยคสามกก พรอมกบตงราชวงศสนขน (อยไดไมนาน)

๒.ราชวงศสย (ค.ศ.๕๘๑ - ๖๑๘)

-จกรพรรดซวงต

-นาระบบการปกครองแบบรวมศนยอานาจมาใช

-สรางเมองใหม “เมองจกรพรรด”(Imperia City)

-การเกณฑแรงงานทาใหประชาชนเดอดรอน

-พวกเตอรกรกราน สถาบนกษตรยเรมออนแอ

- “หลซอหมน” โคนราชวงศสย ตงราชวงศใหมขน

๓.ราชวงศถง (ค.ศ.๖๑๘ - ๙๐๗)

-“จกรพรรดถงไทจง”

-เปนสมยทจนมความเจรญสงสด

-อาณาเขตกวางใหญมากขน

-เรมมระบบบรหารงานแผนดน

- “กระทรวง” “จงหวด”

-มการกอตงราชบณฑตสถาน

-พระถง ซม จง “หลวงจนเหยนจง”

-พทธศาสนาเรมขยายตว วดกวา ๔,๐๐๐ แหง

-ปลายราชวงศ เขาสยคฟนฟวฒนธรรมจน ตอตานวฒนธรรมทมา

จากภายนอก (ศาสนาพทธออกไป ขงจอกลบมา)

-ราชวงศถงเสอมลงใน ค.ศ.๗๕๑

-พวกเตอรกโจมต

-พวกเตอรกเขามามบทบาทในราชสานก

-จนแตกออกเปนสวนๆ

-เขาส “สมย ๕ ราชวงศ” (เขาสยคมด)

๔.ราชวงศซอง (ซง) (ค.ศ.๙๖๐ - ๑๒๗๐)

-“เจากวนหยน” ไดรวบรวมจนขนอกครง

-จดการปกครองแบบรวมศนยอานาจอกครง

-ราชวงศซองไมเขมแขงพอ

-ใชวธจายสนบนใหกบพวกเตอรก พวกมองโกล

-“วฒนธรรมรดเทาสตร”

๕.ราชวงศหยวนหรอมองโกล (ค.ศ.1260-1368) (ตางชาต)

-“ครงแรกทจนตกอยภายใตการปกครองของตางชาต”

-“จกรพรรดกบไลขาน”

-พวกมองโกลใชวธแบงแยกและปกครอง

-ปลายราชวงศหยวน ผนาเรมออนแอ

-“ลหยวนจง” ชาวนาคนทสอง โคนลมราชวงศหยวนลง

๖.ราชวงศเหมง (ราชวงศชง)(ค.ศ.1368-1644)

-“ล หยวน จง” ชาวนาคนทสองตอจากหลวปง

-มความเจรญดานการเดนเรอ (เรมคาขายกบไทย)

-ศาสนาครสตเรมเขามา (มารโคโปโล)

-ความเสอมของราชวงศมาจาก ปญหาดานเศรษฐกจ

-สงครามจนญปน

-สดทาย กลมแมนจ โคนลมราชวงศเหมงลง

๗.ราชวงศแมนจ (ค.ศ.๑๖๔๔-๑๙๑๑) (ตางชาต)

- “จกรพรรดชนชอ”

-พวกแมนจพยายามโจมตจนมาโดยตลอด

-ยงคงใชการรวมศนยอานาจไวทศนยกลาง (องคจกรพรรด)

-ใชนโยบายผสมกลมกลนวฒนธรรม

๑.บงคบใหชาวจนไดผมเปย โกนหวชวงหนา

๒.นาภาษาแมนจมาเปนภาษาราชการ

-ราชวงศแมนจสามารถปกครองจนเรอยมา จนเขาสยคสมยใหม

พฒนาการทางประวตศาสตร

ประเทศเกาหล (สมยโบราณ)

อาณาจกรเกาหลในสมยโบราณ

-อาณาจกรเกาหลกาเนดเมอประมาณ ๓,๐๐๐ ปกอนครสตกาล(สมมตฐาน)

-จากการขดพบซากโครงกระดก (คลโป-ร และ ปโบ-ร)

-นยาย+นทานปรมปรา คอสวนหนงของประวตศาสตรเกาหล (อทธพลจน)

- “หนงสอโคกน”(Kogun) ตานานการเกดเกาหล

-หวนอน ใหหลานชอ “โคกน” ลงมาสรางเกาหล

-ชาวเกาหลจงเคารพบชา ในฐานะผใหกาเนด

- “โชซน”(Chosun) = “โคกน” (Kogun)

ซงทงสองคาขางตน แปลวา “อรณอนสงบ”

สมญานามนจงเปนของคกนกบ....ประเทศเกาหลในปจจบน

ยคสามอาณาจกร (๓๗ ปกอนครสตกาล-ค.ศ.๙๓๕)

(อาณาจกรโคกเรยว , อาณาจกรแพคเจ , อาณาจกรซลลา)

-ประวตศาสตรเกาหลเรมมาจากอาณาจกรทงสาม

๑.โคกเรยว (Koguryo)

เปนอาณาจกรแรก อยทางทศเหนอ

๒.แพคเจ (Paekje)

เปนอาณาจกรถดมา ทางตกเฉยงใต

๓.ซลลา (Shilla)

เปนอาณาจกรตอมา ทางออกเฉยงเหนอ

-อารยธรรมจนเรมแผขยายสดนแดนเกาหลในชวงน (แพคเจตวนา)

“ศาสนาพทธคอสงแรกทเขามา”

“รปแบบการปกครองแบบ รฐ “

-ราชวงศซอง (จน) เขามามบทบาทกบสงคราม ๓ อาณาจกร

“ราชวงศซองสนบสนนอาณาจกรซลลา..จดการแพจเจ ”

“สดทายอาณาจกรซลลา มชยเหนอทกอาณาจกร ”

สงเดยวทซลลานามาจากจนคอ “พทธศาสนา”

+ นคอ จดเรมตนของจนในการแทรกแซงทางการเมองเกาหล +

-การแยงชงอานาจ การลอบปลงพระชนม การเกดกบฏ นาไปสจดแตกสลายของอาณาจกรซลลา และจดจบของยคสามอาณาจกร

ยคอาณาจกรโคเรยว (ค.ศ.๙๑๘ - ๑๓๙๗)

-หลงจากการสลายตวของยคสามอาณาจกร ค.ศ.๙๑๘

-“วงกอน” ไดรวบรวมผคน สถาปนาอาณาจกรโคเรยว (Koryo)

-สมยนกลาวไดวาเปนสมยแหงการลอกเลยนจนมากทสด

-ประเพณถวายบตรสาวใหแกกษตรย

-สอบเขารบราชการ (เดมใชสบทอดตาแหนง)

-ชนชนทางสงคม (ขนนาง)

-อาณาจกรโคเรยวในชวงปลายคอนขางวนวาย

-ความเหลอมลาทางสงคม

-โจรสลดอาละวาดแถบชายฝง

-การเมองจนเปลยนแปลง

“ราชวงศมองโกล ราชวงศเหมง ”

- การเมองจนสงผลใหเกาหลแตกออกเปน ๒ กลม (กลมมองโกล - กลม

เหมง)

-“ขนพล ย ซองเกย” ถอโอกาสยดอานาจ

- สดทายกสถาปนาราชวงศ ย ขนในป ค.ศ.๑๓๙๒ (ปกครองเกาหลยาวว)

พฒนาการทางประวตศาสตร

ประเทศเกาหล (สมยกลาง)

อาณาจกรเกาหลในสมยกลาง

เกาหลในสมยกลางมชวงยาวนานถง ๕๑๘ ป (ค.ศ.๑๓๙๒-๑๙๑๐)

และมเพยงราชวงศ ย (ราชวงศเดยว) ทครองอานาจ

- ย ซองเกย สวามภกดตอราชวงศเหมง(จน)(ทกอยางจากจนมาเตม)

+ระบบศกดนาสวามภกด (ยดทดนทงหมดเปนของรฐ)

+กดกนพทธศาสนา แตสงเสรมขงจอ (จน)

+กระทรวง / มณฑล (นาของจนมาใช)

โครงสรางทางสงคมเกาหลสมยกลาง

เปรยบเปนรปปรามด

-ชนชนสวนยอด “ยางบน(Yang ban)” เชอพระวงศ

-ชนชนทสอง “จลอง(Chung-in)” ขาราชการ

-ชนชนทสาม “ยางมน(Yangmin)” สามญชน

-ชนชนสดทาย “ชอนมน(Chonmin)” ทาส

+ราชวงศ ย ครองเกาหลยาวนานกวา ๕๐๐ ป จนเขาสยคสมยใหม

พฒนาการทางประวตศาสตร

ประเทศญปน(สมยโบราณ)

อาณาจกรญปนในสมยโบราณ

ประวตความเปนมาของญปนในยคโบราณ ไมมหลกฐานทชดเจน สวนใหญ

เปนเพยงขอสนนษฐานเทานน

ววฒนาการประวตศาสตรญปน แบงออกเปน ๓ วฒนธรรม

๑.วฒนธรรมโจมอน (๘,๐๐๐-๓๐๐ กอนค.ศ.)

-เรมออกจากถา สรางทพกงายๆ

-เครองปนดนเผาเรมเกดขน

+ตกตา “โดง”(Dogu)

+วฒนธรรมโจมอน สนสดลงเมอมวฒนธรรมทสงกวาเขามาแทนท+

๒.วฒนธรรมยายอย (๓๐๐ กอนค.ศ.)

วฒนธรรมโจมอนสนสด เมอมวฒนธรรมทสงกวาเขามาแทนท นนคอ

วฒนธรรมการปลกขาวในทลม หรอ วฒนธรรมยายอย

ลกษณะวฒนธรรมยายอย

-มการปลกขาวในทลม (เปนวทยาการทมาจากจน)

-เรมรวมกลม เรมมการปกครอง เรมมพธกรรม

-เรมมการฝงศพชนชนสงในสสานขนาดใหญ (เหมอนจน)

-ภาชนะดนเผาประณตขน

-เกดเครองมอเครองใชททาจากโลหะ

๓. วฒนธรรมโคะฟน หรอ วฒนธรรมแบบทมหลมฝงศพ

-โคะฟน คอ สสานฝงศพ

-เปนสมยทปรากฏสสานตางๆ ขนาดใหญจานวนมาก

-สสานรปกญแจ,รปวงกลม,รปสเหลยม

-คนฉองสมฤทธ

-ตกตาดนเผา “ฮานวา”(Haniwa)

-พทธศาสนาเรมขยายอทธพลเขามา

-การฌาปนกจศพ(การเผาเขามาแทนทการฝง)

สมยวฒนธรรมโคะฟน = สมยแหงการหลงไหลของวฒนธรรมจน

-ชวงเวลาเดยวกบ ราชวงศสย ราชวงศถง

+ศาสนาพทธคอตวนาแหงวฒนธรรมทงหมดจากจน

-การเมองการปกครอง

-ระบบสอบคดเลอกขาราชการ

-ลทธขงจอ ลทธเตา

-ศาสนาชนโต (เปนสงทญปนสรางสรรคขนจากการเลยนแบบ)

พฒนาการทางประวตศาสตร

ประเทศญปน(สมยกลาง)

อาณาจกรญปนในสมยกลาง เปนชวงเวลาทเกดการเปลยนแปลง

ดานการเมองการปกครองภายในญปน

-จกรพรรดเรมหมดอานาจลง

-สถาบนทหาร(นกรบ)เขามาแทนท

ตงแตครสตศตวรรษท ๑๓ – ยคสมยใหม (ค.ศ.๑๒๐๑-๑๓๐๐)

สมยกลางแบงออกเปน ๓ ยคสมย ดงน

๑. สมยคามากระ

๒. สมยอาชคางะ

๓. สมยโตกกาวะ

๑. สมยคามากระ

ถอเปนจดเรมตนของการเปลยนแปลง

-อานาจเรมกระจายไปสแควนตางๆ

-กาเนดพทธศาสนา (นกายใหม)

-เกดระบบการปกครองตนเองของเขตชนบท (บาคฟ)(โช

กน)

+ สภาพสงคมในชวงน บนทอนอานาจราชสานกลง+

+เปดโอกาสใหกลมนกรบมบทบาทแทน +

การเมองการปกครอง (สมยคามากระ)

สมยคามากระ ไดตงสภาขนมา ๓ สภา

๑. สภานกรบ (Samurai dokoro)

ทาหนาทเปนฝายปกปองคมครองใหแก “โชกน”

๒. สภาบรหาร (Mandokoro)

หนาทเกยวกบทรพยสน การใชเงนและดแลทดนตางๆ

๓. สภาตลาการ (Monchujo)

หนาทรบเรองราวรองทกข ของสามญชน

ศาสนาและวฒนธรรม (สมยคามากระ)

เปนสมยทพทธศาสนาแพรหลายสประชาชนมากทสด

๑. นกายสขาวด

๒. นกายนชเรน,นชเรง

๓. นกายเซน

+ นกายทง ๓ เปนนกายทไมเนนปรชญาคาสอนทลกซง +

+ ไมเนนพธกรรมทซบซอน เนนความเชอทวา ใครกสามารถบรรลได +

ลทธบชโด (Bushio)

“กฎเกณฑของกลมนกรบ” เกดขนจากการเมองการปกครองทเปลยนแปลงไป

จรยธรรมลทธบชโดประกอบดวย

๑. ความซอสตยจงรกภกดตอนาย(ขงจอ)

๒. นกรบทกคนตองไมกลวตาย(การทาฮาราคร)

๓. สามารถบงคบจตใจตนเองได(พทธ)

๔. ตองรกษาความสะอาด(ชนโต)

๕. ตองมความกลาหาญทแฝงไวดวยความเมตตากรณา(พทธ)

๒. สมยอาชคางะ

สภาพการเมองการปกครอง

-เปนสมยทพวกมองโกลเรมเขามารกราน (หยวนจน)

-ปญหาการแยงชงราชบลลงกของราชสานกยงคงอย

-ความมนคงทางการเมอง ถงจดวกฤต

+ลกษณะสาคญของการปกครองในยคน คอ

“ลกษณะทองถนนยม” (Regionalism)

วฒนธรรม (สมยอาชคางะ)

-ลกษณะวฒนธรรมสมยนรบมาจากนกายเซน

-ละครโน (No)

-ประเพณดมนาชา หรอ พธชงชา (chado)

๓. สมยโตกกาวะ (ค.ศ.๑๖๐๐-๑๘๖๗)

-เปนสมยทญปนพยายามยกทพบกจนถง ๒ ครง (เหมง)

-การเมองการปกครองไดรบอทธพลจากลทธขงจอ

-เรมใชนโยบายปดประเทศ (หามตางชาตเขามาคาขาย)

สภาพสงคมสมยโตกกาวะ

ประกอบดวย ๒ ชนชน

๑. นกรบ(ผปกครอง)

๒. สามญชน(ผถกปกครอง)

สรป ยคสมยโตกกาวะ

เปนชวงสดทายของสงคมศกดนาสวามภกดทมความสนตสข

๒๖๐ ปกบนโยบายปดประเทศ ลทธจกรวรรดนยม ทาใหญปนไมอาจ

หลกเลยงได จาเปนตองเปดประเทศเขาสยคสมยใหมในเวลาตอมา..........