ปจจยเสยงตอการตดเชอซลโมเนลลาระดบฝงในการผลตสกรทางตอนเหนอของประเทศไทย Risk factor for the herd level of Salmonella in swine production, Northern Thailand

ประภาส พชน1 ดนย สนธยะ2 พชรพร บญโคตร2 ภาคภม ตาด2 และ กตตพงษ กมภาพงษ2

Prapas Patchanee1 Danai Sinthuya2 Phacharaporn Boonkhot2 Pakpoom Tadee2 and Kittipong Kumpapong2

บทคดยอ

การศกษานมวตถประสงคเพอหาปจจยเสยงในระดบฟารมทสมพนธกบความชกในสกรขน ในพนทภาคเหนอตอนบนของประเทศไทย โดยท าการเกบตวอยางอจจาระสกรขน 80 ฟารม มาตรวจเพาะเชอดวยวธทางจลชววทยาตามมาตรฐาน ISO 6579: 2002 ท าการเกบขอมลโดยใชแบบสอบถามเพอน ามาวเคราะหดวยสถตชนด Multivariate logistic regression โดยผลการศกษาพบความชกในสกรขนรอยละ 56.25 (45/80, 95% CI: 45.37-67.12) ปจจยเสยงในระดบฟารมทมผลตอความชกและการปนเปอนเชอซลโมเนลลาในฟารมสกรขนคอ การไมแบงชนดสกรเลยงภายในโรงเรอน (OR=3.69, 95% CI: 1.45-9.39)

ABSTRACT

The aim of this study was to investigate the prevalence and to identify factors associated Salmonella contamination in swine farms in northern, Thailand. Fecal samples were collected from 80 farms, and all samples were cultured by conventional microbiological methods following ISO 6579:2002 for Salmonella detection. Farm information was also obtained by questionnaire for further statistical analysis with multivariable logistic regression. Salmonella burden in fattening pigs was 56.25 (45/80, 95% CI: 45.37-67.12). Risk factors of Salmonella contamination in fattening pigs including’s without swine’s classification (OR=3.69, 95% CI: 1.45-9.39)

Key Words: Risk factor, Salmonella, Swine production E-mail address: kumpapong.k@gmail.com 1คลนกสกร ภาควชาคลนกสตวบรโภค คณะสตวแพทยศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม จงหวดเชยงใหม 50100 1Swine clinic, Department of Food Animal Clinic, Faculty of Veterinary Medicine, Chiang Mai University, Chiang Mai 50100 2นกศกษาสาขาวทยาศาสตรสตวแพทย คณะสตวแพทยศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม จงหวดเชยงใหม 50100 2Student in Veterinary Science, Faculty of Veterinary Medicine, Chiang Mai University, Chiang Mai 50100

ค าน า

ซลโมเนลลาเปนเชอจลนทรยทกอใหเกดโรคอาหารเปนพษ (Food poisoning) ซงเปนสาเหตส าคญของปญหาทางดานสาธารณสขในหลายประเทศทวโลก (Thorns, 2000) การตดตอและแพรระบาดของเชอ ซลโมเนลลาสคน เกดจากการไดรบเชอทปนเปอนอยในสงแวดลอม โดยเฉพาะอยางยงจากการบรโภคอาหาร ซงจะเกดการปนเปอนเชอในระหวางกระบวนการผลตหรอจากกระบวนการจดเกบอาหารทไมถกสขอนามย (Mead et al., 1999) โดยความรนแรงของเชอท าใหเกดอาการอจจาระรวง ปวดชองทอง คลนไส อาเจยน และอาจพบมไขในบางราย ในผ ปวยทมภมคมกนต า เชน เดก คนชรา หญงตงครรภ และผ ปวยทมภมคมกนบกพรอง ถอเปนประชากรกลมเสยงในการตดเชอสง (Susceptible population) เนอสตวและผลตภณฑจากสตว ถอเปนแหลงทมาทส าคญของการปนเปอนเชอซลโมเนลลาในอาหาร เนองจากซลโมเนลลาเปนเชอจลนทรยทสามารถเจรญเตบโตไดดในทางเดนอาหารของสตว ทใชบรโภคเกอบทกชนดโดยเฉพาะในสกร ซงพบวาเนอสกรถอเปนแหลงทงายตอการปนเปอนของเชอซลโมเนลลา โดยรายงานการปนเปอนสามารถพบไดตงแตกระบวนการกอนการเกบเกยว (Pre-harvest) เรมตงแตการปนเปอนมาในวตถดบอาหารสตว การไดรบการถายทอดเชอจากแมสกรสลกสกร (Horizontal transmission) การตดตอและแพรกระจายของเชอในระหวางการเลยงสกรในระดบฟารม ระดบโรงฆาและในกระบวนการหลงการเกบเกยว (Post-harvest) เรมตงแตในระดบโรงงานแปรรป ระดบการคาปลกจนถงผบรโภค

ในประเทศไทย จากรายงานการสอบสวนโรคอาหารเปนพษจากส านกระบาดวทยา พบมผ ปวยดวยโรคอาหารเปนพษในป พ.ศ. 2555 จ านวน 119,392 ราย (Bureau of Epidemiology, 2012) ซงจากรายงานพบวาเชอซลโมเนลลาเปนสาเหตส าคญทกอใหเกดโรคดงกลาว โดยจะเหนไดวามรายงานการศกษาจ านวนมากไดบงช ถงการปนเปอนของเชอซลโมเนลลา ในกระบวนการฆาและช าแหละสกร (Botteldoorn et al., 2003) โดยจากการรายงานความชกของประเทศไทยพบความชกในสกรแมพนธรอยละ 20 (Ngasaman, 2007) ในสกรขนรอยละ 23.08 (Sanguankiat et al., 2010) ในโรงฆาและช าแหละสกรรอยละ 28 (Padungtod and Kaneene, 2006) ในขณะทการพบเชอซลโมเนลลาในเนอสกรพบถงรอยละ 29 (Chantong, 2009) วตถประสงคของการศกษาน เพอหาปจจยเสยงในระดบฟารมสกรขน เพอบงชถงจดเสยงทพบการปนเปอนของเชอซลโมเนลลาในฟารมสกร ซงขอมลทไดจะเปนประโยชนตอเกษตรกรผ เลยงสกร โดยสามารถน าไปประยกตใช ส าหรบการปองกนและแกไขปญหาการตดเชอในฟารมสกรตอไป

อปกรณและวธการ วธการศกษา

งานวจยนเปนการศกษาแบบภาคตดขวาง (Cross-sectional study) โดยหาความชกในระดบฝงสกรขนและปจจยในฟารมสกรทมความสมพนธตอการปนเปอนเชอซลโมเนลลาในฟารมสกรขน พนทจงหวดเชยงใหมและจงหวดล าพน ท าการหาความชก (Prevalence) โดยการเกบตวอยางอจจาระสกรมาตรวจหาเชอซลโมเนลลาดวยวธการทางจลชววทยาและการหาปจจยเสยง (Risk factor) ท าการวเคราะหขอมลจากแบบสอบถามดวยสถตชนด Multivariable logistic regression

การตรวจหาเชอซลโมเนลลา การตรวจหาเชอซลโมเนลลา ใชวธ Modified method โดยอางองตามมาตรฐาน ISO 6579:2002 (Microbiology of food and animal feeding stuff-Horizontal method for the detection of Salmonella spp.) ส าหรบการตรวจตวอยางจากอาหารสกรและน าดมของสกร สวนตวอยางอจจาระสกรท าการตรวจโดยอางองตามมาตรฐาน ISO 6579:2002 Amendment 1:2007, Annex D (Detection of Salmonella spp. in animal faeces and in environmental samples from the primary production stage)

ตวอยางอจจาระและอาหารสกร ท าการชงตวอยางละ 25 กรม ใสลงในอาหารเลยงเชอ Buffered Peptone Water (BPW, Merck, Germany) ปรมาณ 225 มลลลตร หรอในอตราสวน 1:10 ตผสมตวอยางใหเขากนเปนเวลา 2 นาท ส าหรบตวอยางน าท าการตวงน าปรมาตร 100 มลลลตร ใสลงในอาหารเลยงเชอ BPW (Merck, Germany) ทมความเขมขนสองเทา ปรมาตร 0.1 มลลลตร ผสมใหเขากน แลวน าไปบมทอณหภม 37˚C เปนเวลา 24 ชวโมง ส าหรบตวอยางน า ดดตวอยางปรมาตร 0.1 มลลลตร ใสลงในอาหารเลยงเชอ Rappaport-Vassiliadis broth หรอ (RV; Merck, Germany) สวนตวอยางอจจาระสกรดดปรมาตร 0.1 มลลลตร หยดลงบนผวของอาหารเลยงเชอ Modified Semi-solid Rappaport Vassiliadis (MSRV, Oxoid, England) เปนจ านวน 3 จด หางจากขอบจานเพาะเชอจดละ 1.5 เซนตเมตร โดยตวอยางจาก RV broth และ MSRV บมทอณหภม 42˚C เปนเวลา 24 ชวโมง ตวอยางทสงสยวามเชอซลโมเนลลา ใน RV broth ใหเลอกหลอดทมสขาวขน สวนบนอาหาร MSRV จะมสขาวขนแผไปรอบๆจดทหยดตวอยาง จากนนใช Loop แตะเชอทแผไปไกลสดประมาณ 5 จดบน MSRV และจมลงไปใน RV broth น าไปเพาะตอบนอาหาร Xylose Lysine Deoxycholate Agar (XLD, Oxoid, England) และ Brilliant-green Phenol-red Lactose Sucrose Agar (BPLS, Oxoid, England) บมทอณหภม 37˚C เปนเวลา 24 ชวโมง จากนนเลอกโคโลนทมลกษณะเฉพาะของเชอซลโมเนลลา ดงนคอ โคโลนบนอาหารเลยงเชอ XLD จะมรปรางกลม ขนาดปานกลาง สแดง มจดสด าตรงกลางโคโลนเปนการสรางไฮโดรเจนซลไฟด ผวอาหารเลยงเชอเปนสแดง สวนโคโลนบนอาหารเลยงเชอ BPLS จะมรปรางกลม มขนาดปานกลาง โคโลนมสขาวใสบนอาหารเลยงเชอสแดง จากนนเลอกโคโลนจากอาหารทง 2 ชนด มาทดสอบคณสมบตทางชวเคมบนอาหารเลยงเชอ Triple Sugar Iron agar หรอ TSI (Oxoid, England), Urea agar (Merck, Germany) และ Motile Indole Lysine (MIL, Difco, USA) น าเชอทเพาะแยกไดทดสอบดวยวธการตกตะกอน (Slide agglutination) ดวยแอนตซรม (Antiserum) เพอจ าแนกกลมของเชอซลโมเนลลาจากนนสงตวอยางเชอไปตรวจยนยนอกครงทกรมวทยาศาสตรการแพทย กระทรวงสาธารณสข

การวเคราะหขอมลทางสถต ค านวณความชกของเชอซลโมเนลลาในฟารมสกรจากสดสวนจ านวนฟารมทใหผลบวกตอการทดสอบ

หาเชอกบจ านวนฟารมทงหมดในพนท (n=80) การตอบแบบสอบถามของเกษตรกรวเคราะหผลดวยสถตเชงพรรณนา (Descriptive) สวนปจจยเสยงของการปนเปอนเชอซลโมเนลลาในฟารมสกรวเคราะหโดยใชสถตชนด Multivariable Logistic Regression ดวยโปรแกรม SPSS version 20® (SPSS Inc., USA)

ผลและวจารณผลการทดลอง

ความชกของเชอซลโมเนลลาในตวอยางจากฟารมสกรขน จากการศกษานพบความชกในตวอยางอจจาระสกรขนรอยละ 56.25 (45/80, 95% CI: 45.37-67.12) น าส าหรบใหสกรดมภายในฟารมรอยละ 17.5 (14/80, 95% CI: 9.17-25.82) อาหารสกรรอยละ 3.75 (3/80, 95% CI: 0.41-7.91) ดงแสดงใน Table 1

Table 1 The prevalence of Salmonella contamination in swine herd

Samples No. Positive Prevalence (%) 95% Confidence Interval

Feces 45/80 56.25 45.37-67.12 Water 14/80 17.5 9.17-25.82 Feed 3/80 3.75 0.41-7.91

จากการสมภาษณเกษตรกรผ เลยงสกรขนในพนทจงหวดเชยงใหมและจงหวดล าพนจ านวน 80 ฟารม พบวา เกษตรกรเลยงสกรขนในฟารมขนาดเลกรอยละ 67.50 (54/80) ฟารมขนาดใหญรอยละ 32.50 (26/80) ระบบฟารมสกรเปนระบบเปดรอยละ 91.25 (73/80) ระบบปดรอยละ 8.75 (7/80) การแยกชนดสกรเลยงในโรงเรอนมการแยกชนดรอยละ 57.50 (46/80) ไมมการแยกชนดรอยละ 42.50 (34/80) บรเวณทตงฟารมอยในแหลงชมชนรอยละ 38.75 (31/80) อยนอกแหลงชมชนรอยละ 61.25 (49/80) ลกษณะคอกสกรขนเปนคอกเหลกรอยละ 16.25 (13/80) คอกคอนกรตรอยละ 83.75 (67/80) ชนดพนคอกเปนพนปดวยแผนคอนกรตส าเรจรปรอยละ 7.50 (6/80) พนคอนกรตรอยละ 92.50 (74/80) ฟารมมระบบปองกนเชอโรคกอนเขาฟารมรอยละ 62.50 (50/80) ไมมระบบปองกนเชอโรคกอนเขาฟารมรอยละ 37.50 (30/80) มบนทกการเขาออกฟารมรอยละ 8.75 (7/80) ไมมบนทกการเขาออกฟารมรอยละ 91.25 (73/80) มการอาบน ากอนเขาฟารมรอยละ 5 (4/80) ไมมการอาบน ากอนเขาฟารมรอยละ 95 (76/80) มการเปลยนชดกอนเขาฟารมรอยละ 22.50 (18/80) ไมมการเปลยนชดกอนเขาฟารมรอยละ 77.50 (62/80) มบอจมฆาเชอกอนเขาโรงเรอนรอยละ 76.25 (61/80) ไมมบอจมฆาเชอกอนเขาโรงเรอนรอยละ 23.75 (19/80) การลางพกคอกกอนน าสกรใหมเขามาเลยง มการลางพกคอกรอยละ 86.25 (69/80) ไมมการลางพกคอกรอยละ 13.75 (11/80) ระยะเวลาในการลางพกคอก 1-2 สปดาหรอยละ 80 (64/80) หนงเดอนขนไปรอยละ 20 (16/80) การก าจดซากสกรทตาย ก าจดภายในฟารมรอยละ 33.75 (27/80) ก าจดภายนอกฟารมรอยละ 66.25 (53/80) มการกกสกรกอนน าเขาเลยงในฟารมรอยละ 56.25 (45/80) ไมมการกกรอยละ 43.75 (35/80)

รปแบบอาหารทใหเปนอาหารส าเรจรปรอยละ 22.50 (18/80) อาหารผสมเองรอยละ 77.50 (62/80) ชนดของอาหารเปนชนดเมดรอยละ 72.50 (58/80) ชนดผงรอยละ 27.50 (22/80) มการบ าบดน ากอนใชรอยละ 40 (32/80) ไมมการบ าบดรอยละ 60 (48/80) มการพกน าหนาโรงเรอนรอยละ 6.25 (5/80) ไมมการพกน ารอยละ 93.75 (75/80) มการบ าบดน ากอนใหสกรดมรอยละ 42.50 (34/80) ไมมการบ าบดน ารอยละ 57.50 (46/80) บ าบดน าโดยใชคลอรนรอยละ 91.25 (73/80) บ าบดดวยวธอนรอยละ 8.75 (7/80)

พบหนภายในฟารมรอยละ 5 (4/80) และรอยละ 95 (76/80) ไมพบหนภายในฟารม การพบแมลงวนภายในฟารมพบรอยละ 65 (28/80) และรอยละ 35 (52/80) ไมพบแมลงวนภายในฟารมสกร จากการตรวจหา

เชอซลโมเนลลา เพอแสดงสถานะของฟารมทใหผลบวกตอเชอซลโมเนลลาพบฟารมทใหผลบวกตอเชอซลโมเนลลารอยละ 52.5 (42/80) ฟารมทใหผลลบรอยละ 47.5 (38/80)

การวเคราะหขอมลไดท าการคดเลอกปจจยทคาดวาจะมผลตอการพบเชอซลโมเนลลาในฟารมสกร เพอใชในการทดสอบทางสถต Chi-square test ทระดบความเชอมน p<0.05 ไดแก ขนาดของฟารม รปแบบฟารม การแบงชนดสกรเลยงภายในโรงเรอน การฆาเชอยานพาหนะทใชในการขนสงสกรและอาหาร บอจมฆาเชอกอนเขาโรงเรอน แหลงทมาของอาหารทใหสกร การบ าบดน ากอนใหสกรดม การท าความสะอาดและลางพกคอก การพบสตวพาหะ (หนและแมลงวน) การก าจดซากสกรและการกกสกรกอนน าเขาเลยงภายในฟารม ดงแสดงใน Table 2 จากนนจงท าการวเคราะห Multivariate logistic regression ดวยวธการเลอกตวแปรทละตวเขาสตวแบบจนสดทายไดตวแปรทมคานยส าคญทางสถต p<0.05 ในตวแบบสดทาย (Final model) ดงแสดงใน Table 3

จาก Table 2 พบปจจยทมความสมพนธตอการตดเชอซลโมเนลลาในสกรขนอยางมนยส าคญทางสถต โดยพบ 2 ปจจยไดแก ขนาดของฟารม (OR=2.94, 95% CI: 1.12-7.75) และการแบงชนดสกรเลยงในโรงเรอน (OR=3.69, 95% CI: 1.45-9.39) ตามล าดบ และพบปจจยทสมพนธตอการปองกน (Protective factor) เชอซลโมเนลลาภายในฟารมสกรจ านวน 2 ปจจยแตไมมนยส าคญทางสถตไดแก การบ าบดน ากอนใชภายในฟารม (OR=0.97, 95% CI: 0.36-2.62) และการก าจดซากสกรภายนอกฟารม (OR=0.95, 95% CI: 0.34-2.71)

สวนปจจยทมความสมพนธตอการพบเชอซลโมเนลลาภายในฟารมแตไมแตกตางกนทางสถตไดแกการเลยงสกรในฟารมรปแบบสหกรณ (OR=1.6, 95% CI: 0.54-4.69) ไมมระบบการฆาเชอยาพาหนะขนสง

สกรและอาหารกอนเขาฟารม (OR=2.32, 95% CI: 0.92-5.86) ไมมบอจมรองเทาเพอฆาเชอกอนเขาโรงเรอน (OR=1.69, 95% CI: 0.60-4.75) การใชอาหารผสมเอง (OR=1.85, 95% CI: 0.89-1.47) การไมท าความสะอาดและลางพกคอก (OR=1.65, 95% CI: 0.46-5.95) การพบหนภายในฟารม (OR=1.23, 95% CI: 0.50-3.04) การพบแมลงวนภายในฟารม (OR=1.70, 95% CI: 0.42-6.90) และการไมกกสกรกอนน าเขาเลยงในฟารม (OR=1.41, 95% CI: 0.58-3.45) ตามล าดบ

Table 2 Univariable analysis of management factors associated with Salmonella isolation and adjusted for within-herd clustering in fattening pigs, Northern Thailand

Factors No Positive OR (95% CI) p-value

1. Farm size Small 54 35 2.94 (1.12-7.75) 0.026* Large 26 10 2. Farm pattern Co-operative 63 37 1.6 (0.54-4.69) 0.389 Integrated 17 8 3. Swine’s classification No 46 32 3.69 (1.45-9.39) 0.005* Yes 34 13 4. Disinfection of vehicle transporting feed and pigs No 50 32 2.32 (0.92-5.86) 0.071 Yes 30 13 5. Draping disinfection before enter to pens No 61 37 1.69 (0.60-4.75) 0.312 Yes 19 8 6. Source of feed Self-mixing 62 37 1.85 (0.89-1.47) 0.251 Completed 18 8 7. Water treatment before drink Yes 34 19 0.97 (0.36-2.62) 0.954

No 46 26 8. Clean and rest the pens No 69 40 1.65 (0.46-5.95) 0.437 Yes 11 5 9. Rodents Found 48 28 1.23 (0.50-3.04) 0.645 Not found 32 17 10. Flies Found 71 41 1.70 (0.42-6.90) 0.448

Not found 9 4 11. Carcasses disposal management Out 27 15 0.95 (0.34-2.71) 0.928 In 53 30 12. Disease monitoring new pig No 45 27 1.41 (0.58-3.45) 0.443 Yes 35 18 *Significant level at p<0.05

Table 3 Multivariable logistic regression of factors effecting of fattening pigs contaminated of Salmonella fattening pigs, Northern Thailand

Factors

Univariable analysis Multivariable analysis Simple

2-test

Simple logistic regression

Multiple logistic regression

P-value OR (95% CI) P-value OR (95% CI) P-value Farm size 0.026 2.94 (1.12-7.75) 0.06 Not selected - Swine’s classification 0.005 3.69 (1.45-9.39) 0.010 3.39 (1.30-8.82) 0.012* *Significant level at p<0.05

เมอท าการวเคราะห Multivariable logistic regression พบวาม 1 ปจจยทสามารถน าเขาสตวแบบสดทาย (Final model) ไดลงตว (Table 3) คอ การไมแบงชนดสกรกอนเลยงในโรงเรอนมความสมพนธตอการตดเชอซลโมเนลลาในสกรขนและฟารมสกรอยางมนยส าคญทางสถต (OR=3.39, 95% CI: 1.30-8.82)

การเปรยบเทยบความชกของเชอซลโมเนลลาในฝงสกรขนของการศกษานพบวา แตกตางจากการศกษาความชกของเชอซลโมเนลลาในลกสกรและสกรขนในจงหวดเชยงใหมซงพบความชกทรอยละ 23.08 (Sangvatanakul, 2007) และพบต ากวาการศกษาในสกรขนในสกรกอนกระบวนฆาและช าแหละในจงหวดเชยงใหมทพบความชกในสกรขนกอนฆารอยละ 63 (Dorn-In et al., 2009) สาเหตทพบความชกในระดบสงกวาทมรายงานมากอนหนาของการศกษาในครงน เนองจากในพนทภาคเหนอตอนบนของประเทศไทย โดยเฉพาะบรเวณพนทจงหวดเชยงใหมและจงหวดล าพน เปนพนทท มการเลยงสกรอยางหนาแนนและเกษตรกรสวนใหญจะมการเลยงและการจดการฟารมสกรไมดพอ ประกอบกบเกษตรกรยงขาดความเขาใจดานสขอนามยทดภายในฟารมจงท าใหยงคงพบการปนเปอนของเชอซลโมเนลลาจากตวสกรปนเปอนไปยงบรเวณสงแวดลอมภายในฟารมสกรอยในระดบทสง โดยผลการศกษาดงกลาวได สอดคลองกบการศกษาความชกและความไวตอสารตานจลชพของเชอซลโมเนลลาในโรงฆาและช าแหละสกรในจงหวดเชยงใหมและจงหวดล าพนยงคงพบเชอซลโมเนลลาปนเปอนอยในกระบวนการผลตเนอสกรถงรอยละ 86.5 (Min Thit Lwin, 2013) โดยสาเหตเกดจากการปนเปอนขาม (Cross contamination) ในระหวางกระบวนการขนสงสกร ตลอดจนการปนเปอนระหวางกระบวนการฆาและช าแหละสกรในโรงฆา ซงจะตองมมาตรการในการควบคมมาตรฐานโรงฆาและช าแหละสกรตอไป

ความชกในตวอยางน าส าหรบใหสกรดมภายในฟารมมความสมพนธตอการบ าบดน ากอนใหสกรดม ซงสอดคลองกบการรายงานการควบคมการปนเปอนเชอซลโมเนลลาในฟารมสกรทระบวาการบ าบดน ากอนน ามาใชภายในฟารมและกอนใหสกรดมชวยลดความเสยงของการตดเชอซลโมเนลลาในสกรและสงแวดลอมภายในฟารมได (Friendships et al., 2012) สวนตวอยางอาหารสกรมความสมพนธตอการพบการปนเปอนเชอซลโมเนลลาในฟารมทใชอาหารผสมเองส าหรบสกร ซงการปนเปอนเชออาจเกดขนในระหวางกระบวนการผสมหรอเกดการปนเปอนจากสตวพาหะจากการจดเกบวตถดบอาหารทไมมการปองกนสตวอ นในโรงเกบอาหารและวตถดบ

การไมแบงชนดสกรกอนเลยงในโรงเรอนเปนปจจยเสยงทส าคญตอการปนเปอนเชอซลโมเนลลาในฟารมและในฝงสกร ซงการศกษานท าการศกษาฟารมสกรในพนทเชยงใหม-ล าพน ซงการจดการฟารมและการเลยงสกรเปนการเลยงในระบบครวเรอน ซงมกมการเลยงสกรหลายชวงอายภายในโรงเรอนเดยวกน อนเกดจากขอจ ากดดานคาใชจายและการจดการทงายตอการเขาถงตวสกรในแตละชวงอาย จงท าใหเกดการปนเปอนขามของเชอไปยงสกรชวงอายทตางกน เชน การปนเปอนขามจากสกรพนธไปสลกสกร จนถงสกรขน ประกอบกบการเลยงและการจดการฟารมทขาดสขอนามยทดในการผลตสกรจงท าใหยงคงพบปญหาของการปนเปอนเชอซลโมเนลลาในฟารมและการผลตสกร

สรป ในการศกษาครงนเปนเพยงการศกษาขนตนของสายการผลตสกร (Pork production chain)

ซงจ าเปนตองมการศกษาตอไปในสวนของกระบวนการฆาและช าแหละสกร ไปจนถงผลตภณฑเนอสกรทมจ าหนายตามทองตลาดและการบรโภคของคนไทย เพอรวมหาแนวทางในการปองกนแกไขการปนเปอนเชอซล

โมเนลลาในกระบวนการผลตสกรตอไป ซงผลจากการการศกษาครงนไดระบปจจยทเสยงของการปนเปอน

เชอซลโมเนลลาในการผลตสกรขนระดบฟารม ซงเกษตรกรหรอผ ทมสวนเกยวของในการเลยงสกรสามารถน าไปปฏบตเพอปองกน ควบคมปรมาณการปนเปอนเชอภายในฟารมตอไป

กตตกรรมประกาศ ขอขอบคณ ฝายสนบสนนการวจยพฒนาและวศวกรรม ศนยพนธวศวกรรมและเทคโนโลยแหงชาต

ส านกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต (สวทช.) ทใหการสนบสนนงบประมาณในการท าวจยครงน (รหสโครงการ P-10-10409)

เอกสารอางอง Botteldoorn, N., Heyndrickx, M., Rijpens, N., Grijspeerdt, K., & Herman, L. 2003. Salmonella on pig

carcasses: positive pigs and cross contamination in the slaughterhouse. Journal of applied

microbiology, 95(5), 891–903. CDC. 2008. Preliminary FoodNet data on the incidence of infection with pathogens transmitted

commonly through food-10 states, 2007. MMWR. Morbidity and mortality weekly report, 57(14), 366–370.

Dorn-In, S., Fries, R., Padungtod, P., Kyule, M. N., Baumann, M. P. O., Srikitjakarn, L., Zessin, K.-H. 2009. A cross-sectional study of Salmonella in pre-slaughter pigs in a production compartment of northern Thailand. Preventive veterinary medicine, 88(1), 15–23.

EFSA, Scientific Report of EFSA: EU summary report on zoonoses, zoonotic agents and food-borne

outbreaks 2011.(n.d.), Cited September 24th 2012, from http://www.efsa.europa.eu/en/efsa journal/pub/3129.htm

Friendship, R. M. 2012. Critical review of on–farm intervention strategies against Salmonella. Cited September 24th 2012, from http://www.bpex.org.uk/R-and-D/R-and-D/On-farm_intervention. aspx

Mead, P. S., Slutsker, L., Dietz, V., McCaig, L. F., Bresee, J. S., Shapiro, C., and Tauxe, R. V. 1999. Food-related illness and death in the United States. Emerging infectious diseases, 5(5), 607–625.

Min Thit Lwin. 2013. Prevalence and Antimicrobial Resistance of Salmonella spp. in Slaughtered Pig in Pork Production in Chiang Mai and Lamphun, Thailand., pp 144-147. In 10th Year

Anniversary of Veterinary Public Health Centre for Asia Pacific. 2-6 July.

Padungtod, P., and Kaneene, J. B. 2006. Salmonella in food animals and humans in northern Thailand. International journal of food microbiology, 108(3), 346–354.

Sangvatanakul, P. 2007. Prevalence of Salmonella in Piglets and in the Fattening period in Chiang

Mai, Thailand. M.Sc.Thesis, Chiang Mai University and Freie Universitat Berlin. Ngasaman, R. 2007. Prevalence of Salmonella in Breeder Sows in Chiang Mai, Thailand

M.Sc.Thesis, Chiang Mai University and Freie Universitat Berlin. Sanguankiat, A., Pinthong, R., Padungtod, P., Baumann, M. P. O., Zessin, K.-H., Srikitjakarn, L., and

Fries, R. 2010. A cross-sectional study of Salmonella in pork products in Chiang Mai, Thailand. Foodborne pathogens and disease, 7(8), 873–878.

Thomas, M. K., Majowicz, S. E., Pollari, F., & Sockett, P. N. (2008). Burden of acute gastrointestinal illness in Canada, 1999-2007: interim summary of NSAGI activities. Canada communicable

disease report = Relevé des maladies transmissible au Canada, 34(5), 8–15. Thorns, C. J. 2000. Bacterial food-borne zoonoses. Revue scientifique et technique (International

Office of Epizootics), 19(1), 226–239. Chantong, W. 2009. Salmonella Isolation from Slaughter Pigs and Carcasses in a Slaughterhouse in

Chiang Mai, Thailand. M.Sc.Thesis, Chiang Mai University and Freie Universitat Berlin. Bureau of Epidemiology. 2012. Annual epidemiological surveillance report 2012. Department of

Disease Control, Ministry of Public Health. Cited September 24th 2012, from: http://www.boe. moph.go.th/boedb/d506_1/index.php