Æèëèéí òàéëàí - tdbm.mn · áàíêíû íèéò çýýëèéí 72 õóâèéã...

�Æèëèéí òàéëàí 2007

Æèëèéí òàéëàí 2007�

Õýòèéí çîðèëãî

ÕÕÁ íü Ìîíãîë óëñûí áàíê ñàíõ¿¿ãèéí çàõ çýýëä òýðã¿¿ëýã÷, îëîí óëñûí øèëäýã òóðøëàãóóäûã ¿éë àæèëëàãààíäàà á¿ðýí õýðýãæ¿¿ëñýí, îëîí òàëûí ¿éë àæèëëàãààòàé áàíê áºãººä õàðèëöàã÷ ¿éë÷ë¿¿ëýã÷, õàìòðàã÷ ò¿íø¿¿äèéíõýý ñàíõ¿¿ãèéí ñàéí ñàéõàí, òîãòâîðòîé áàéäàëä õ¿ðýõýä òóóøòàé, õàðèóöëàãàòàé òóñëàã÷, èòãýë íàéäâàðûã íü õ¿ëýýñýí ò¿íø íü áàéñààð áàéõ áîëíî.

Ýðõýì çîðèëãî

ÕÕÁ íü Ìîíãîë óëñûí îëîí òàëò ¿éë àæèëëàãààòàé, òýðã¿¿ëýõ çýðãèéí áàíêíû õóâüä òîì, æèæèã äóíä, æèæèã õàðèëöàã÷äûí çàõ çýýëèéí ýðýëò õýðýãöýýíä ¿íäýñëýñýí, ¿íý öýíýòýé áàíêíû ¿éë÷èëãýýã õºãæ¿¿ëýí õ¿ðãýæ, ¿éë÷èëãýýíýýñ õ¿ðòýõ ñýòãýë õàíàìæèéã áàéíãà, õàìãèéí ºíäºð ò¿âøèíä áàéëãàõàä çîðèí àæèëëàíà. Áèä á¿õíèé àìæèëò îëîëò øèëäýã ñàéí ¿éë÷èëãýý, ºíäºð ìýðãýæëèéí áîëîâñîí õ¿÷èí, õàìòûí óäèðäëàãûí äýýä çýðãèéí àðãà áàðèëä ¿íäýñëýõ áîëíî.

Moody’s Investors Service

- ÓÕ, ÁÕ* Òàòàí òºâëºð¿¿ëñýí õºðºíãº (ãàäààä âàëþòààð) B2/NP- ÓÕ, ÁÕ Òàòàí òºâëºð¿¿ëñýí õºðºíãº (äîòîîä âàëþòààð) Ba1/NP- ÓÕ, ÁÕ ¯íýëãýý àâàã÷ áàéãóóëëàãûí çýðýãëýë (ãàäààä âàëþòààð) Ba2/NP- ÓÕ, ÁÕ ¯íýëãýý àâàã÷ áàéãóóëëàãûí çýðýãëýë (äîòîîä âàëþòààð) Ba1/NP- Áàðüöààã¿é ¿íýò öààñ (ãàäààä âàëþòààð) Ba2- Õî¸ðäîã÷ ¿íýò öààñ (ãàäààä âàëþòààð) Ba2- Õýòèéí òºëºâ òîãòâîðòîé

* - Óðò õóãàöààò, áîãèíî õóãàöààò


ÀÃÓÓËÃÀ

• Åðºíõèéëºã÷èéí èëãýýëò• Ã¿éöýòãýõ çàõèðëûí èëãýýëò• 2007 îíû îëîëò àìæèëòóóä• Áàíêíû á¿òýö• Áàíê ñàíõ¿¿ãèéí ñàëáàðûí òóõàé • Îíû îíöëîõ ¿éë ÿâäëóóä • Ñàíõ¿¿ãèéí ¿ç¿¿ëýëò¿¿ä• Áàéãóóëëàãûí áàíêíû ¿éë÷èëãýý• Èðãýäèéí áàíêíû ¿éë÷èëãýý• Ãàäààä õàðèëöàà, õºðºíãº îðóóëàëòûí áàíêíû ¿éë÷èëãýý• Æèæèã, äóíä áàéãóóëëàãûí áàíêíû ¿éë÷èëãýý• Õºðºíãº çîõèöóóëàëòûí óäèðäëàãà• Ýðñäýëèéí óäèðäëàãà• Õ¿íèé íººöèéí óäèðäëàãà• Àóäèòûí òàéëàí• Êîððåñïîíäýíò áàíêóóä• Õàÿã


ÕÕÁ Ìîíãîëûí àðä ò¿ìýíä ñàíõ¿¿ãèéí ¿éë÷èëãýýã õ¿ðãýí àæèëëàñíû 17 æèëèéí îé 2007 îíä òîõèîñîí áèëýý. Ìîíãîëûí õàìãèéí óóãàí àðèëæààíû áàíêíû õóâüä áàíê, ñàíõ¿¿ãèéí çàõ çýýë äýõ òýðã¿¿ëýõ áàéð ñóóðèà õàäãàëàí, áàõäàì àìæèëòààð ä¿¿ðýí áàéñíûã äóðüäàõàä òààòàé áàéíà. Áàíêíû íèéò àêòèâûí õýìæýý ºìíºõ îíûõòîé õàðüöóóëàõàä 32.1 õóâèàð ºñ÷, 563.2 òýðáóì òºãðºãò, òàòâàðûí äàðààõ öýâýð àøèã 39.3 õóâèàð ºñ÷, 16.4 òýðáóì òºãðºãò õ¿ðñýíýýð íü äóíäàæ ººðèéí õºðºíãèéí ºãººæ 29.8 õóâüä õ¿ðëýý.

ÕÕÁ íü Ìîíãîë óëñûí ýäèéí çàñãèéí ºñºëòèéã äýìæèí àæèëëàäàã áà òàéëàíò îíä ýäèéí çàñãèéí ñàëáàð äàõü òîìîîõîí ¿éë àæèëëàãààã ñàíõ¿¿æ¿¿ëýõ ãîë áîäëîãîî áàðèìòëàí àæèëëàëàà. Òîì õàðèëöàã÷ íàðò îëãîñîí çýýëèéí áàãö 278.8 òýðáóì òºãðºãò õ¿ðñýí íü áàíêíû íèéò çýýëèéí 72 õóâèéã äàíãààð ýçýëæ áàéíà. Áàíê íü óóë óóðõàé, øàòàõóóíû èìïîðò, àæ ¿éëäâýð, áàðèëãà, òýýâýð, áººíèé áîëîí æèæèãëýí õóäàëäàà ãýõ ìýò óëñ îðíû ýäèéí çàñãèéí ãîë ñàëáàðóóäûã ò¿ëõ¿¿ ñàíõ¿¿æ¿¿ëñýýð áàéíà.

Õàðèëöàã÷ íàðòàà õàìãèéí óðò õóãàöààíû ñàíõ¿¿æèëòèéã õàìãèéí áàãà õ¿¿òýéãýýð îëãîõ áîëîìæèéã á¿ðä¿¿ëýõèéí òóëä ÕÕÁ íü Ìîíãîë óëñààñ àíõ óäàà Îëîí óëñûí ñàíõ¿¿ãèéí çàõ çýýëä áîíä ãàðãàõ 150 ñàÿ àì.äîëëàðûí õºòºëáºðèéã õýðýãæ¿¿ëæ, ýõíèé 75 ñàÿ àì.äîëëàðòîé òýíöýõ õýìæýýíèé áîíäûã àìæèëòòàé áîðëóóëëàà. Ýíý õºòºëáºðò Moody’s Investor Service ãàäààä âàëþòààð ãàðãàñàí áàðüöààã¿é ¿íýò öààñíû Ba2 ¿íýëãýýã ºãñºí ...

ÅÐªÍÕÈÉËªÃ×ÈÉÍ ÈËÃÝÝËÒ

ÅÐªÍÕÈÉËªÃ× ÐÀÍÄÎËÔ ÊÎÏÏÀ


Ìîíãîëûí æèæèã, äóíä áèçíåñ ýðõëýã÷èä áîëîí õóâèéí õýâøëèéíõýíä çîðèóëàí æèæèã, äóíä áèçíåñèéã õºãæ¿¿ëýõ õºòºëáºð¿¿ä áîëîí Äýëõèéí áàíê, ßïîíû îëîí óëñûí õàìòûí àæèëëàãààíû áàíêíààñ ñàíõ¿¿æ¿¿ëñýí òºñë¿¿äýä àìæèëòòàé îðîëöîæ õàìòðàí àæèëëàëàà.

Ìºí áèä çýýëèéí õÿíàëò, øèíæèëãýýíèé ñòàíäàðòûã ñàéæðóóëæ, ÷àíàðã¿é çýýëèéí õýìæýýã áóóðóóëàõàä îíöãîéëîí àíõààð÷ àæèëëàñíû ¿ð ä¿íä áàíêíû çýýëèéí áàãöûí ÷àíàð äýýøèëñíèéã äóóëãàõàä òààòàé áàéíà. Òàéëàíò îíä ÷àíàðã¿é çýýëèéí õýìæýý 30 õ¿ðòýë õóâèàð áóóð÷, 7.9 òýðáóì òºãðºãò õ¿ðñýí íü ÷àíàðã¿é çýýëèéí õýìæýýã íèéò çýýëèéí 2.0 õóâü áîëãîí áóóðóóëñàí áàéíà.

Õàðèëöàã÷ íàðòàà õàìãèéí óðò õóãàöààíû ñàíõ¿¿æèëòèéã õàìãèéí áàãà õ¿¿òýéãýýð îëãîõ áîëîìæèéã á¿ðä¿¿ëýõèéí òóëä ÕÕÁ íü Ìîíãîë óëñààñ àíõ óäàà Îëîí óëñûí ñàíõ¿¿ãèéí çàõ çýýëä 150 ñàÿ àì.äîëëàðûí áîíä ãàðãàõ õºòºëáºðèéã õýðýãæ¿¿ëæ, ýõíèé 75 ñàÿ àì.äîëëàðòîé òýíöýõ õýìæýýíèé áîíäûã àìæèëòòàé áîðëóóëëàà. Ýíý õºòºëáºðò Moody’s Investor Service ãàäààä âàëþòààð ãàðãàñàí áàðüöààã¿é ¿íýò öààñíû Ba2 ¿íýëãýýã ºãñºí áºãººä áîíäûã õóäàëäàæ àâàõ çàõèàëãà àðèëæèãäàõ ä¿íãýýñýý 9 äàõèí äàâæ, 13 îðíû 96 õºðºíãº îðóóëàã÷èä õóäàëäàæ àâëàà. Õàðèëöàã÷ íàðòàà õàìãèéí òààòàé íºõöºëòýé ñàíõ¿¿ãèéí ¿éë÷èëãýýã õ¿ðãýõ, òîãòâîðòîé áàéäàë, õóðäàöòàé ºñºëòèéã õàíãàõûí òóëä ÕÕÁ îëîí óëñûí õºðºíãèéí çàõ çýýëä ¿ðãýëæë¿¿ëýí îðîëöîõûã öààøèä çîðèõ áîëíî.

Äýëõèéí ñàíõ¿¿ãèéí çàõ çýýëèéí èíòåãðàöè íü Ìîíãîë óëñàä èõýýð íºëººëñººð áàéíà. ªðãºæèæ áóé õºðºíãèéí çàõ çýýëä àðèëæààíû áàíêóóäûí ºðñºëäººí, ãàäààäûí áàéãóóëëàãóóä, õóâèéí õýâøëèéí áîëîí áóñàä áàéãóóëëàãóóäûí õºðºíãº îðóóëàã÷äûí îðîëöîî íýìýãäýõ áàéäàë äîòîîäûí çàõ çýýëä àæèãëàãäëàà. Íºõöºë áàéäàë èíãýæ ººð÷ëºãäºæ áàéãààã àíõààðàëäàà àâ÷, îëîí óëñûí çàõ çýýë äýõ ¿éë àæèëëàãààãàà áàòàòãàõûí òóëä ÕÕÁ íü îäîî ÿâóóëæ áóé îëîí óëñûí áàíêíû ¿éë àæèëëàãààãàà øèíý÷ëýí, äîòîîä áîëîí ãàäààä çàõ çýýëä øèíý áèçíåñ áèé áîëãîõ çîðèëãîòîéãîîð ýð÷èìòýé àæèëëàæ áàéíà.

ÕÕÁ íü Ìîíãîë óëñûí ýêñïîðò èìïîðòûí ñàíõ¿¿æèëòýä ýçýëäýã ººðèéí òýðã¿¿ëýõ áàéð ñóóðèà áýõæ¿¿ëñýýð áàéãàà áèëýý. Òàéëàíò îíä Ìîíãîë óëñûí èìïîðòûí àêêðåäèòèâûí èõýíõ õóâèéã ãàðãàñàí áºãººä Ìîíãîë óëñûí ãàäààä âàëþòûí àðèëæààíû çàõ çýýë äýýð òýðã¿¿ëñýí õýâýýð áàéíà. Ýäãýýð ¿éë àæèëëàãààíààñ ãàäíà îëîí óëñûí çàõ çýýëä ¿íýò öààñ ãàðãàñàí íü ÕÕÁ Ìîíãîë óëñûã ãàäààäàä òàíèóëñàí ñàíõ¿¿ãèéí áàéãóóëëàãà ãýäãèéã äàõèí íîòîëæ ºãëºº. Îëîí óëñûí ¿éë àæèëëàãààãàà äýìæèõ çîðèëãîîð áàíê íü ãàäààäûí òîìîîõîí áàíê, ñàíõ¿¿ãèéí áàéãóóëëàãóóäòàé õàìòðàí àæèëëàñààð áàéíà. HSBC, American Express Bank, ING Bank, Commerzbank Bank, Korean Exchange Bank, Agricultural Bank of China, China Construction Bank, Bank of Tokyo-Mitsubishi UFJ, Mizuho Bank çýðýã áàíêóóäàä ººðèéí äàíñäûã áàéðøóóëäàã áºãººä äýëõèéí òîìîîõîí íýð õ¿íä á¿õèé 80 ãàðóé áàíê, ñàíõ¿¿ãèéí áàéãóóëëàãóóäòàé êîððåñïîíäåíò õàðèëöààòàé àæèëëàäàã. Èíãýñíýýðýý áàíê îëîí óëñ äàõ íýð õ¿íäýý íýìýãä¿¿ëæ, ºðãºí õ¿ðýýíèé ñàíõ¿¿æèëòèéã îëãîñîîð áàéíà. ÕÕÁ íü Îëîí óëñûí ñàíõ¿¿ãèéí êîðïîðàöèéí Äýëõèéí íèéòèéí õóäàëäààã äýìæèõ õºòºëáºðò õàìðàãäñàí Ìîíãîëûí àíõíû áàíê áîëæ áàéñàí áºãººä ªìíºä Ñîëîíãîñ, Òàéâàíèé EXIM áàíêóóäààñ äàõèí ñàíõ¿¿æ¿¿ëýëòèéí õºòºëáºðò îðîëöñîíîîð ýíý àìæèëòàà ºðãºæ¿¿ëñýí þì. Íýìæ õýëýõýä ÁÍÕÀÓ, Ìîíãîë óëñûí õóäàëäààíû ¿éë àæèëëàãààã ñàíõ¿¿æ¿¿ëýõýä òóñëàõ çîðèëãîîð ÁÍÕÀÓ-ûí Ýêñïîðò áîëîí çýýëèéí äààòãàëûí êîðïîðàöè SINOSURE 27


ñàÿ àì.äîëëàðûí çýýëèéí øóãàìûã ÕÕÁ-íä íýýæ ºãñºí. Ò¿¿í÷ëýí, ìàíàé áàíê Àçè, Åâðîï, Õîéä Àìåðèêèéí òîìîîõîí áàíêóóäààñ íýýõ õóäàëäààíû ñàíõ¿¿æèëòèéí çýýëèéí øóãàìûí õýìæýýã íýìýãä¿¿ëñýýð áàéíà. Ýäãýýð ãàäààäûí òîìîîõîí íýð õ¿íä á¿õèé áàíê ñàíõ¿¿ãèéí áàéãóóëëàãóóäûí ÕÕÁ-íä çîðèóëàí íýýñýí õóäàëäààíû ñàíõ¿¿æèëòèéí íèéò çýýëèéí øóãàìûí õýìæýý òàéëàíò îíä 15 õóâèàð íýìýãäýæ, 101 ñàÿ îð÷èì àì.äîëëàðò õ¿ðñýí íü áàíêíû ç¿ãýýñ õàðèëöàã÷ íàðòàà áàðàà á¿òýýãäýõ¿¿í, òîíîã òºõººðºìæ õóäàëäàí àâàõàä íü ¿ç¿¿ëýõ õàìãèéí òààòàé ñàíõ¿¿ãèéí áàãö ¿éë÷èëãýýã áèé áîëãîõîä òóñëàëöàà ¿ç¿¿ëæ áàéíà.

Ýäèéí çàñãèéí ºñºëòèéã äàãààä áèçíåñèéí øèíý áîëîìæóóä áèé áîëîõûí õèðýýð ñàíõ¿¿ãèéí øèíý á¿òýýãäýõ¿¿í ¿éë÷èëãýýã íýâòð¿¿ëýõ õýðýãöýýí¿¿ä ãàð÷ áàéíà. ÕÕÁ íü Ìîíãîëûí êîìïàíèóäàä äîòîîäûí áîëîí ãàäààäûí õºðºíãèéí çàõ çýýëýýñ ñàíõ¿¿ãèéí ýõ ¿¿ñâýð òàòàí òºâëºð¿¿ëýõýä íü òóñëàõ çîðèëãîîð Õºðºíãº îðóóëàëòûí áàíêíû ãàçðûã áàéãóóëæ, ººðèéí ¿éë÷èëãýýãýý äàõèí íýã ò¿âøèíãýýð àõèóëëàà. Ìîíãîëûí àðèëæààíû áàíêóóäûí äóíä ýçýëñýí áàòòàé áàéð ñóóðü, èòãýëèéí ¿ð ä¿íä áèé áîëñîí õàðèëöààíäàà ¿íäýñëýí ìàíàé áàíê õàðèëöàã÷äûíõàà áèçíåñèéí ¿éë àæèëëàãàà, ¿íý öýíèéã ºñãºí íýìýãä¿¿ëýõ øèíý øèéäëèéã ñàíàë áîëãîõîîð àæèëëàäàã áèëýý. ¯¿íä õàìòûí ñàíõ¿¿æèëò, ¿ë õºäëºõ ýä õºðºíãèéí ñàíõ¿¿æèëò çýðãèéã äóðüäàæ áîëîõ þì. Ò¿¿í÷ëýí, ÕÕÁ íü ¿íýò öààñ, èòãýëöëèéí ¿éë÷èëãýý çýðýã ñàíõ¿¿ãèéí á¿ðýí öîãö ¿éë÷èëãýýã ¿ç¿¿ëæ áàéíà.

Òåõíèê òåõíîëîãè ¿ñðýíã¿é õºãæèõèéí õèðýýð òºëáºð ã¿éöýòãýõ, áýëýí ìºíãºíèé ã¿éëãýý áîëîí áóñàä ¿éë÷èëãýýíä ºðñºëäººíèé øèíý õýëáýð, øèéäâýðëýõ àñóóäàë áîëîí áîëîìæóóä ¿¿ñýí áèé áîëæ áàéíà. Áàíê íü Fly Card, Þíèòåë êîìïàíèòàé õàìòàðñàí Ìåññåæ áàíêíû ¿éë÷èëãýý ãýõ ìýò õýä õýäýí øèíý á¿òýýãäýõ¿¿íèéã Ìîíãîëûí ñàíõ¿¿ãèéí çàõ çýýëä íýâòð¿¿ëëýý. Êàðòûí á¿òýýãäýõ¿¿í ¿éë÷èëãýýã áîëîâñðîíãóé áîëãîõ, øèíý á¿òýýãäýõ¿¿í ¿éë÷èëãýýã çàõ çýýëä íýâòð¿¿ëýõ çàìààð ýíý ñàëáàð äàõü òýðã¿¿ëýõ áàéð ñóóðèà õàäãàëñààð áàéíà. Íýì¿¿ ºðòºãòýé ñàíõ¿¿ãèéí ¿éë÷èëãýýã õóðäàöòàé ºñºæ áóé êàðòûí õàðèëöàã÷äàä ¿ç¿¿ëýõ çîðèëãîîð Ëîÿëòè êàðòûí õºòºëáºðèéã ºðãºæ¿¿ëýâ. ÕÕÁ íü American Express, Visa, MasterCard, JCB çýðýã äýëõèéí ñàíõ¿¿ãèéí òýðã¿¿ëýã÷ áàéãóóëëàãóóäûí á¿õ òºðëèéí êàðòóóäûã òºëáºðò õ¿ëýýí àâ÷ ¿éë÷èëäýã Ìîíãîë äàõü öîðûí ãàíö áàíê þì.

2007 îíä ãÿëàëçñàí àìæèëò ãàðãàñàí õàìòðàí ç¿òãýã÷ çàõèðëóóääàà ã¿íýý òàëàðõàæ áàéíà. Áèä ºíãºðñºí æèëèéí áýðõøýýëèéã äàâæ, õýçýý õýçýýíýýñ èë¿¿ íýãäýí àæèëëàæ ÷àäñàí áºãººä äàðàà äàðààãèéí æèë¿¿äýä ìàíàé áàíêíû áàéð ñóóðü ÿìàð áàéõûã ñàéòàð ìýäýð÷ áàéíà.

Òºãñãºëä íü ÕÕÁ-íû íèéò õàìò îëíû ºìíººñ ýðõýì õ¿íäýò õàðèëöàã÷èä, õàìòðàí àæèëëàãñàä òà á¿õíèé çîãñîëòã¿é äýìæëýã, õàìòûí àæèëëàãààíä òàíü ã¿í òàëàðõàë èëýðõèéëüå. Òà á¿õíèéõýý äýìæëýã, òóñëàëöààòàéãààð ÕÕÁ íü Ìîíãîë óëñûí õºãæèë äýâøèëä æèíòýé õóâü íýìýð îðóóëíà ãýäýãòýý èòãýëòýé áàéíà.


Õóäàëäàà, õºãæëèéí áàíêíû õóâü íèéë¿¿ëýã÷èä, õàðèëöàã÷ Òà á¿õíèéõýý àìàð àìãàëàíã àéëòãàõûí çýðýãöýý Òà á¿õýíäýý 2007 îíû àæëûí òàéëàíãàà òîëèëóóæ áàéíà.

Òàéëàíãèéí õóãàöààíä ÕÕÁ íü ãàäààäûí õºðºíãº îðóóëàã÷äûí ºì÷ëºëººñ ¿íäñýíèé õºðºíãº îðóóëàã÷èéí ºì÷ëºëä øèëæñýí æèë áàéñàí áºãººä òîìîîõîí ººð÷ëºëò îðñîí ýíý æèëä ìàíàé áàíêíû õàìò îëîí èë¿¿ èõ õ¿÷èí ÷àðìàéëò ãàðãàí àæèëëàñíààð áèä õºãæëèéíõýý íýãýí õóóäñàíä àìæèëò á¿òýýëèéí àðâèí ò¿¿õèéã áè÷èæ ¿ëäýýëýý.

Àíõ óäàà îëîí óëñûí ñàíõ¿¿ãèéí çàõ çýýëýýñ õàðüöàíãóé óðò õóãàöààíû ãàäààä ýõ ¿¿ñâýðèéã òàòàæ ÷àäñàí íü ¿íäñýíèé áàíêíû ¿éë àæèëëàãààã îëîí óëñàä òàíèóëæ, õ¿ëýýí çºâøººð¿¿ëæ ÷àäñàí òºäèéã¿é, ìîíãîëûí äàðàà äàðààãèéí áàíêóóä, àæ àõóéí íýãæ¿¿äèéí îëîí óëñûí çàõ çýýë äýýð ãàðàõ áîëîìæèéã íýýæ ºãñºí ÷óõàë ¿éë ÿâäàë áàéëàà.

Ã¯ÉÖÝÒÃÝÕ ÇÀÕÈÐËÛÍ ÈËÃÝÝËÒ

Ã¯ÉÖÝÒÃÝÕ ÇÀÕÈÐÀË ÁÀËÁÀÐÛÍ ÌÝÄÐÝÝ

Æèëèéí òàéëàí 2007�0

Áèäíèé îëîëò àìæèëòûí íýã õ¿÷èí ç¿éë áîë ýíý õóãàöààíä áèäýíä èòãýë íàéäâàð õ¿ëýýëãýæ, õàìòðàí àæèëëàæ áàéãàà õàðèëöàã÷ Òà á¿õíèé äýìæëýã òóë õàðèëöàã÷, áèçíåñèéí ò¿íø¿¿ääýý ÷èí ñýòãýëèéí òàëàðõàë èëýðõèéëüå.

Õóäàëäàà, õºãæëèéí áàíê 2007 îíä íèéò àêòèâûíõàà õýìæýýã Ìîíãîë óëñàä àíõ óäàà õàãàñ òðèëëèîí òºãðºãò õ¿ðãýæ, àðèëæààíû áàíêóóäûí íèéò çàõ çýýëèéí 20 õóâèéã ýçëýõ áîëñíîîð íýã çýýëäýã÷èä îëãîõ çýýëèéí äýýä õýìæýýã õàìãèéí ºíäºð ò¿âøèíä áàéëãàõ áîëîìæèéã á¿ðä¿¿ëæ, òóñ óëñûí ýäèéí çàñãèéí õºäºëãºã÷ õ¿÷ áîëæ áóé òýðã¿¿ëýõ òîì õàðèëöàã÷äûã ñàíõ¿¿ãèéí õóâüä äýìæèõ áîäëîãûã àìæèëòòàé õýðýãæ¿¿ëæ áàéíà.

Õóäàëäàà, õºãæëèéí áàíêíû ¿éë àæèëëàãààíä îëîí óëñûí íýð õ¿íä á¿õèé ¿íýëãýýíèé àãåíòëàã Moody’s Investors Service ä¿í øèíæèëãýý õèéñíèéã Òà á¿ãä ìýäíý. Ýíýõ¿¿ ¿íýëãýýíäýý ò¿øèãëýýä òóñ áàíê 2007 îíä Îëîí óëñûí ñàíõ¿¿ãèéí çàõ çýýë äýýð áîíä ãàðãàõ õºòºëáºðèéã Ìîíãîë óëñûí àæ àõóéí íýãæ¿¿äýýñ àíõ óäàà õýðýãæ¿¿ëæ, ýõíèé 75 ñàÿ àì.äîëëàðûí áîíäûã àìæèëòòàé áîðëóóëëàà. Àíõ óäàà îëîí óëñûí ñàíõ¿¿ãèéí çàõ çýýëýýñ õàðüöàíãóé óðò õóãàöààíû ãàäààä ýõ ¿¿ñâýðèéã òàòàæ ÷àäñàí íü ¿íäñýíèé áàíêíû ¿éë àæèëëàãààã îëîí óëñàä òàíèóëæ, õ¿ëýýí çºâøººð¿¿ëæ ÷àäñàí òºäèéã¿é, ìîíãîëûí äàðàà äàðààãèéí áàíêóóä, àæ àõóéí íýãæ¿¿äèéí îëîí óëñûí çàõ çýýë äýýð ãàðàõ áîëîìæèéã íýýæ ºãñºí ÷óõàë ¿éë ÿâäàë áàéëàà.

2007 îíä áàíêíû ¿éë àæèëëàãààã ýð÷èìæ¿¿ëæ, áîëîâñðîíãóé áîëãîõ çîðèëãîîð á¿òöèéí ººð÷ëºëò õèéæ, áàíêíû çàðäëûí á¿òöèéã õÿíàæ, ò¿¿íèéã îíîâ÷òîéãîîð òºëºâëºõ çýðýã àðãà õýìæýý àâ÷ àæèëëàñíû ¿ð ä¿íä òóñ áàíêíû ¿éë àæèëëàãààíû ºãººæ, ÷àäàâõè äýýøèëæ, ýäèéí çàñãèéí ãîë ¿ç¿¿ëýëò áîëîõ á¿òýýìæ ýðñ íýìýãäëýý.

ªíººäðèéí áàéäëààð, ÕÕÁ íü îëîí óëñûí ò¿âøèí, øààðäëàãàä á¿ðýí íèéöýõ áàíê ñàíõ¿¿ãèéí 60 ãàðóé òºðëèéí á¿òýýãäýõ¿¿í ¿éë÷èëãýýã 600 ãàðóé ìýðãýæëèéí øèëäýã áîëîâñîí õ¿÷èí, îð÷èí ¿åèéí òåõíèê òåõíîëîãèîðîî äàìæóóëàí õ¿ðãýæ áàéíà.

Áàíêíû ºðñºëäºõ ÷àäâàðûã íýìýãä¿¿ëæ áàéãàà íýãýí õ¿÷èí ç¿éë áîë ìýäýýëëèéí òåõíîëîãèéí ñ¿¿ëèéí ¿åèéí äýâøë¿¿äèéã áàéíãà àøèãëàæ áàéäàãò îðøèæ áàéãàà áºãººä 2007 îíä áèä áàíêèíä àøèãëàãäàæ áàéñàí á¿ðòãýëèéí ïðîãðàììûã øèíý÷èëæ, îð÷èí ¿åèéí áàíêíû íÿãòëàí áîäîõ á¿ðòãýëèéí îëîí óëñûí ñòàíäàðòûí øààðäëàãûã õàíãàñàí øèíý ïðîãðàììä øèëæëýý.

Õàðèëöàã÷, ¿éë÷ë¿¿ëýã÷èäòýé òîãòîîñîí, àæèë õýðýã÷ õàìòûí àæèëëàãààã óëàì ýð÷èìæ¿¿ëýõ, òýäíèé ýðýëò õýðýãöýýã ìýäýð÷, ò¿¿íä íü íèéöñýí øèíýëýã á¿òýýãäýõ¿¿í áèé áîëãîõ, õàìòûí çýýëæ¿¿ëýëò, õóäàëäààíû ñàíõ¿¿æèëò, òºñëèéí ñàíõ¿¿æèëò áîëîí õºðºíãº îðóóëàëòûí ¿éë àæèëëàãààã ºðãºæ¿¿ëýõ, áàíêíû ñàëáàðûí òîîã íýìýãä¿¿ëýõ çàìààð ºíãºðñºí õóãàöààíä îëñîí àìæèëòàà óëàì áàòæóóëàõ, èë¿¿ èõ ç¿éëèéã õàðèëöàã÷ íàðûíõàà òºëºº õèéõ çîðèëòûã áèä öààøäàà òàâüæ áàéíà.

Ýíý á¿õíèéã áàíêíû ÷àäâàðëàã àæèëòíóóä, óäèðäëàãûí áàãèéí èäýâõòýé ¿éë àæèëëàãàà, õàðèëöàã÷, õàìòðàã÷ íàðûíõàà äýìæëýãòýéãýýð èðæ áàéãàà 2008 îíä õýðýãæ¿¿ëæ ÷àäíà ãýäýãòýý èòãýëòýé áàéíà.

��Æèëèéí òàéëàí 2007

2007 ÎÍÛ ÎËÎËÒ ÀÌÆÈËÒÓÓÄ

- Ìîíãîëûí ¿íäýñíèé õóäàëäàà, àæ ¿éëäâýðèéí òàíõèìààñ (Ì¯ÕÀ¯Ò), ÌÓ-ûí Çàñãèéí ãàçàð õàìòðàí ÌÓ-ûí íèéãýì, ýäèéí çàñãèéí õºãæèëä îðóóëæ áóé õóâü íýìðèéã ºíäðººð ¿íýëýí Õóäàëäàà, õºãæëèéí áàíêèéã “ÒÎÏ-5 ÁÀÍÊ”-íû òýðã¿¿íèé áàíêààð øàëãàðóóëñàí; - Ì¯ÕÀ¯Ò-ààñ æèë áîëãîí óëàìæëàë áîëîí çîõèîí áàéãóóëäàã “SILK ROAD AWARD”-ààñ “Ìîíãîë óëñûí ñàíõ¿¿ãèéí çàõ çýýëä õàìãèéí ¿íý öýíýòýé õóâü íýìýð îðóóëàã÷ õ¿í”-ýýð Õóäàëäàà, õºãæëèéí áàíêíû Åðºíõèéëºã÷ íî¸í Ðàíäîëô Êîïïàã øàëãàðóóëæýý;- VISA INTERNATIONAL æèëèéí òóðøèä õàìãèéí èõ ã¿éëãýý õèéñýí, ÷àíàðòàé ¿éë÷èëãýý ¿ç¿¿ëñýí çýðýã ¿ç¿¿ëýëò¿¿äèéã ¿íýëýí “2007 Visa Outstanding Debit Card Issuer“ öîìîîð øàãíàñàí;- MASTERCARD WORLDWIDE Ìîíãîëûí çàõ çýýë äýýð MasterCard êàðòûã òºëáºðò õ¿ëýýí àâ÷ áèçíåñò õàìãèéí èõ ºñºëòèéã ãàðãàñíûã ºíäðººð ¿íýëýí “Best Acquiring Business Growth of the Year/ Mongolia“ öîìîîð øàãíàñàí;- Ìîíãîëáàíê “Ñàíõ¿¿, áàíêíû òýðã¿¿íèé àæèëòàí” öîë òýìäãýýð Í. Íÿìñ¿ðýí, “Õ¿íäýò æóóõ”-ààð Ä. Îòãîíáèëýã, Æ. Öîãòáàÿð íàðûã øàãíàñàí;- Ìîíãîëûí áàíêíû õîëáîî 2007 îíû áàíêíû ñàëáàðûí “Øèëäýã òåëëåð”-ýýð ß. ×óëóóíöýöýã, “Øèëäýã ìåíåæåð”-ýýð ×. Áóÿíæàðãàë, “Øèëäýã çýýëèéí ýäèéí çàñàã÷”-ààð Ï. Áààòàð÷óëóóí, “Øèëäýã äèëåð”-ýýð Ò. Äàâààæàâ íàðûã øàëãàðóóëñàí; - Óëñûí òàòâàðûí åðºíõèé ãàçàð, ÕÕÁ Ìîíãîë óëñûí òºñºâò 5 òýðáóì ãàðóé òºãðºãèéí òàòâàð òºëñíèéã ¿íýëýí “Øèëäýã òàòâàð òºëºã÷ àæ àõóéí íýãæ”-ýýð øàëãàðóóëñàí;- Ì¯ÕÀ¯Ò-ààñ “Êîìïàíèéí íèéãìèéí õàðèóöëàãûã õýðýãæ¿¿ëýã÷ øèëäýã àæ àõóéí íýãæ“-ýýð òîäðóóëñàí.

ÒªËªªËªÍ ÓÄÈÐÄÀÕ ÇªÂËªË ÓÄÈÐÄËÀÃÛÍ ÕÎÐÎÎ

Äàðãà Ðàíäîëô Êîïïà Åðºíõèéëºã÷ Ä.Ýðäýíýáèëýã Á.ÌýäðýýÃèø¿¿ä: Ã¿éöýòãýõ çàõèðàë Î.Îðõîí Ä.Ìºíõáààòàð Ã¿éöýòãýõ çàõèðëûí ×.Ýíõáîëä òýðã¿¿í îðëîã÷ Ò.Áîëäõ¿¿ Ä.Ãàíòºãñ Ò.Öîëìîí Ã¿éöýòãýõ çàõèðëûí îðëîã÷ Ä.Õ¿ðýëáààòàð Ã¿éöýòãýõ çàõèðëûí îðëîã÷

Æèëèéí òàéëàí 2007��


ÁÀÍÊ ÑÀÍÕ¯¯ÃÈÉÍ ÑÀËÁÀÐÛÍ ÒÓÕÀÉ

Mîíãîëáàíêíû ìýäýýãýýð ìºíãºíèé íèéë¿¿ëýëò (M2) 2007 îíû 12 äóãààð ñàðûí ýöýñò óðüä÷èëñàí ã¿éöýòãýëýýð 2 401.1 òýðáóì òºãðºãò õ¿ðñýí íü 2007 îíû 11 ä¿ãýýð ñàðûíõààñ 7.4 õóâü áóþó 166.1 òýðáóì òºãðºãººð, 2006 îíòîé õàðüöóóëàõàä 56.3 õóâü áóþó 864.6 òýðáóì òºãðºãººð ºññºí áàéíà.

Ã¿éëãýýíä áàéãàà áýëýí ìºíãº 2007 îíû 12 äóãààð ñàðûí ýöýñò 364.1 òýðáóì òºãðºãò õ¿ðñýí íü 2006 îíòîé õàðüöóóëàõàä 48.5 õóâü áóþó 119.0 òýðáóì òºãðºãººð òóñ òóñ ºññºí áàéíà. Ò¿¿í÷ëýí, èðãýä, áàéãóóëëàãûí òºãðºãèéí õóãàöààò õàäãàëàìæ 2006 îíòîé õàðüöóóëàõàä 60.8 áóþó 421.2 òýðáóì òºãðºãººð òóñ òóñ íýìýãäýæ, 1 113.7 òýðáóì òºãðºãò õ¿ðñýí áàéíà. Ãàäààä âàëþòûí õàäãàëàìæ 376.0 òýðáóì òºãðºãò õ¿ðñýí íü 2006 îíòîé õàðüöóóëàõàä 24.1 õóâü áóþó 73.1 òýðáóì òºãðºãººð òóñ òóñ ºññºí áàéíà.

Áàíêíû ñàëáàðûí õýìæýýãýýð àêòèâûí ýðãýí òºëºãäºõ äóíäàæ õóãàöàà 299 ºäºð, ïàññèâûí ýðãýí òºëºãäºõ äóíäàæ õóãàöàà 124 ºäºð áàéíà. Òàéëàíò óëèðëûí ýöýñò áàíêóóäûí òºëáºð ò¿ðãýí ã¿éöýòãýõ ÷àäâàðûí õàðüöàà õàìãèéí ºíäºð íü 163 õóâü, áàãà íü 9.9 õóâüòàé áàéíà.

Ìîíãîëáàíêíààñ áàòàëñàí æóðìûí äàãóó àðèëæààíû áàíê íü ãàäààä âàëþòûí íýýëòòýé ïîçèöèéã íýã âàëþòûí õóâüä +/-15 õóâèéí äîòîð, íèéò íýýëòòýé ïîçèöèéí õóâüä +/-40 õóâèéí äîòîð áàðüæ áàéõ øààðäëàãàòàé áàéäàã. Áàíêíû ñàëáàðûí äóíäàæ ¿ç¿¿ëýëòýýð 2007 îíä íèéò íýýëòòýé ïîçèöèéí çîõèñòîé õàðüöàà íü ºìíºõ îíîîñ 0.6 íýãæýýð áóóð÷ 30.1 õóâü õ¿ðñýí íü Ìîíãîëáàíêíààñ òîãòîîñîí õÿçãààðò áàéíà.

Áàíêíû ñàëáàð òîãòâîðòîé õºãæèæ, ¿éë àæèëëàãàà íü ºðãºæèæ áàéíà. 2007 îíä Íèéò àêòèâ /ÄÍÁ-èé õàðüöàà 74.2 õóâü, Çýýë/ ÄÍÁ-èé õàðüöàà 45.1 õóâü, Õàäãàëàìæ/ÄÍÁ-èé õàðüöàà 32.1 õóâü, Õàðèëöàõ/ÄÍÁ-èé õàðüöàà 13.6 õóâüòàé òóñ òóñ áàéãàà íü 2006 îíîîñ ºññºí õàíäëàãàòàé áàéíà. Áàíêíû ¿éë÷èëãýýíèé òºðºë îëøèð÷ çàõ çýýëä íýâòýðñýýð áàéãààãèéí íýã æèøýý íü îðîí ñóóöíû èïîòåêèéí çýýëèéí ¿éë÷èëãýý áîëæ áàéíà. Áàíêóóäûí îëãîñîí èéì çýýëèéí õýìæýý 2007 îíä 68.4 òýðáóì òºãðºãººñ 143 ãàðóé òýðáóì òºãðºã áîëòëîî ºñ÷ýý.

Òàéëàíò óëèðëûí áàéäëààð áàíêóóäûí íèéò àêòèâûí 60.0 õóâèéã äîòîîäûí öýâýð çýýë, 12.5 õóâèéã ãàäààä àêòèâ, 7.5 õóâèéã áóñàä áàíêíààñ àâàõ àâëàãà, 7.4 õóâèéã áàíêíû íººö, ¿ëäñýí 12.6 õóâèéã áóñàä àêòèâ òóñ òóñ á¿ðä¿¿ëæ áàéíà.

Àæ àõóéí íýãæ, áàéãóóëëàãà, èðãýäýä îëãîñîí çýýëèéí ºðèéí ¿ëäýãäëèéã 2006 îíòîé õàðüöóóëàõàä 68.1, õóâèàð ºñ÷, 2 056.1 òýðáóì òºãðºãò õ¿ðñíýýñ õýâèéí çýýëèéí ºðèéí ¿ëäýãäýë äîòîð õóâèéí ñåêòîðûíõ 83.3 õóâü, èðãýäèéíõ 67.8 õóâü, áóñàä ñåêòîðûíõ 32.0


õóâü, áóñàä ñàíõ¿¿ãèéí áàéãóóëëàãûíõ 56.6 õóâü òóñ òóñ ºñ÷, óëñûí ñåêòîðûíõ 28.5 õóâèàð áóóðñàí áàéíà. Õàðèí õóãàöàà õýòýðñýí çýýëèéí ºðèéí ¿ëäýãäýë 21.0 õóâü, ÷àíàðã¿é çýýë 13.4 õóâü ºññºí áàéíà. Áàíêíû ñèñòåìèéí õýìæýýãýýð ÷àíàðã¿é çýýë 68.1 òýðáóì òºãðºãò õ¿ðñýí íü íèéò çýýëèéí ºðèéí ¿ëäýãäëèéí 3.3 õóâèéã ýçýëæ áàéíà. Áàíêíû àêòèâä ýçëýõ çýýëèéí õóâèéí æèí ñ¿¿ëèéí 4-5 æèëä 48-54 õóâèéí ò¿âøèíä õýëáýëçýæ áàéíà. Ýíý íü Ìîíãîëáàíêíààñ áàðèìòàëæ áóé çýýëèéí õýìæýýã àêòèâûí 50 õóâèàñ õýòð¿¿ëýõã¿é áàéõ áîäëîãî, áàíêóóä çýýëèéí ýðñäýëýýñ áîëãîîìæèëæ, ýðñäýë áàãàòàé àêòèâä õºðºíãºº áàéðøóóëàõ ñîíèðõîëòîé çýðãýýñ øàëòãààëæ áàéíà.

2007 îíû ýöñèéí áàéäëààð áàíêíû ñàëáàðò 16 àðèëæààíû áàíê ¿éë àæèëëàãàà ÿâóóëæ áàéíà. 2006 îíòîé õàðüöóóëàõàä ÕÕÁ-íû íèéò àêòèâ 32.2 õóâü áóþó 137.2 òýðáóì òºãðºãººð ºñ÷, 563.5 òýðáóì òºãðºãò õ¿ðñýí íü áàíêóóäûí íèéò àêòèâûí 17.4 õóâèéã ýçýëæ áàéíà. Íèéò çýýë ºìíºõ îíû ýöýñòýé õàðüöóóëàõàä 54.6 õóâü áóþó 147.2 òýðáóì òºãðºãººð ºñ÷, 387.3 òýðáóì òºãðºãò õ¿ðñýí íü áàíêóóäûí íèéò çýýëèéí 17.2 õóâèéã ýçýëæ áàéíà.


ÎÍÛ ÎÍÖËÎÕ ¯ÉË ßÂÄËÓÓÄ

• Ìîíãîë óëñûí áàíê ñàíõ¿¿ãèéí ñàëáàðò 500 òýðáóì òºãðºãèéí àêòèâòàé àíõíû áàíê áîëëîî.• 2007 îíû 1-ð ñàðä ING áàíêòàé õàìòðàí îëîí óëñûí ñàíõ¿¿ãèéí çàõ çýýëä áîíä ãàðãàõ Åâðîïûí äóíä õóãàöààíû ¿íýò öààñíû 150 ñàÿ àì.äîëëàðûí õºòºëáºðèéã õýðýãæ¿¿ëæ ýõýëñíýýñ ýõíèé õýñýã áîëîõ 2010 îíä ýðãýí òºëºãäºõ 75 ñàÿ àì.äîëëàðûí áîíäûã àìæèëòòàé áîðëóóëëàà.• Ìîíãîë óëñûí êîìïàíè, àæ àõóéí íýãæ¿¿äýä îëîí óëñûí áîëîí äîòîîäûí çàõ çýýëýýñ õºðºíãèéí ýõ ¿¿ñâýð òàòàí òºâëºð¿¿ëýõýä íü òóñëàõ çîðèëãîîð Õºðºíãº îðóóëàëòûí áàíêíû ãàçðûã øèíýýð áàéãóóëëàà.• Ãàäààä õàìòûí àæèëëàãààã ºðãºæ¿¿ëñíèé ¿íäñýí äýýð Mizuho Corporate Bank, Commerzbank, Bank Austria Creditanstalt, Vneshtorgbank çýðýã áàíêóóä ÕÕÁ-íä çýýëèéí øóãàìûã òóñ òóñ íýýæ ºãñºí. • 2007 îíû 6 äóãààð ñàðä Ãåðìàíû Bayern LB áàíêòàé õàìòûí àæèëëàãààíû Åðºíõèé ãýðýýíä ãàðûí ¿ñýã çóðñíààð õàðèëöàã÷äûíõàà óðò õóãàöààíû õóäàëäààíû áîëîí òºðºë á¿ðèéí çýýëèéã ñàíõ¿¿æ¿¿ëýõ áîëîëöîîãîî íýìýãä¿¿ëñýí.• Õàðèëöàã÷ íàðûíõàà Ãåðìàí áîëîí Åâðîïûí áóñàä óëñ îðíóóäààñ òºðºë á¿ðèéí áàðàà á¿òýýãäýõ¿¿í èìïîðòëîõ ¿éë àæèëëàãààíä çîðèóëæ óðò õóãàöààíû õóäàëäààíû ñàíõ¿¿æèëòèéí õ¿ðýýíä íýýãäñýí àêêåðäèòèâûã Ãåðìàíû BhF áàíêíû çýýëýýð ñàíõ¿¿æ¿¿ëýõýýð Åâðîïûí Ýêñïîðò êðåäèòûí àãåíòëàãóóäòàé õàìòðàí åðºíõèé ãýðýýíä ãàðûí ¿ñýã çóðëàà.• Äýëõèéí áàíêíààñ õàìòðàí õýðýãæ¿¿ëæ áóé “Õóâèéí õýâøëèéã äýìæèõ òºñëèéí çýýë 2“-èéí õ¿ðýýíä ººðèéí õàðèëöàã÷ íàð áîëîõ æèæèã, äóíä áèçíåñ ýðõëýã÷äýä óðò õóãàöààíû òºñë¿¿äèéã ñàíõ¿¿æ¿¿ëýýä áàéíà.• ßïîíû Îëîí óëñûí õàìòûí àæèëëàãààíû áàíêíààñ õýðýãæ¿¿ëæ áóé “Æèæèã, äóíä ¿éëäâýðëýëèéã äýìæèõ, áàéãàëü îð÷íûã õàìãààëàõ 2 ¿å øàòëàëò òºñºë”-ä äàìæóóëàí çýýëä¿¿ëýã÷ áàíêààð ñîíãîãäîí îðîëöîõ ãýðýýíèé àñóóäëûã ýöýñëýí øèéäâýðë¿¿ëñýí.• “Ìåññåæ áàíê”-íû ¿éë÷èëãýýã Ìîáèêîì, Ñêàéòåë êîìïàíèóäòàé õàìòðàí õýðýãæ¿¿ëæ áàéñíûã ºðãºæ¿¿ëæ, Þíèòåë êîìïàíèòàé õàìòðàí çàõ çýýëä íýâòð¿¿ëëýý. • Îðîí çàé, öàã õóãàöààíààñ ¿ë õàìààðàí óðüä÷èëñàí òºëáºðò ÿðèàíû íýãæèéã ãàð óòñààðàà äàìæóóëàí õóäàëäàí àâàõ áîëîìæ á¿õèé Fly Card ¿éë÷èëãýýã Ñêàéòåë êîìïàíèòàé õàìòðàí õýðýãæ¿¿ëæ õàðèëöàã÷ íàðòàà áýëýã áàðèëàà.• Áàíêíû îíëàéí õîëáîëòûã øèíý÷èëæ, JCB, MasterCard êàðòóóäûã îíëàéí õýëáýðýýð òºëáºðò õ¿ëýýí àâàõ áîëîìæòîé áîëñîí. • VISA INTERNATIONAL-èéí ç¿ãýýñ VISA EMI êàðòûã òºëáºðò õ¿ëýýí àâàõûã çºâøººðñºí Ìîíãîë óëñ äàõü àíõíû áàíê áîëëîî.• ªºðèéí íýðèéí îëîí óëñûí Ìàñòåð êàðòûã øèíýýð çàõ çýýëä ãàðãàëàà.• Õàðèëöàã÷, ¿éë÷ë¿¿ëýã÷äèéíõýý àæëûí áàéð õóäàëäàí àâàõ, ò¿ðýýñëýõ õýðýãöýýã õàíãàõ çîðèëãîîð “Óðò õóãàöààò ¿ë õºäëºõ ýä õºðºíãèéí çýýë”-èéí á¿òýýãäýõ¿¿íèéã çàõ çýýëä øèíýýð ãàðãàëàà.• Òîì õàðèëöàã÷ íàðòàà çîðèóëàí øèíýýð Îâåðäðàôòûí ¿éë÷èëãýýã ãàðãàñàí íü òýäãýýðèéí áîãèíî õóãàöààíû ñàíõ¿¿ãèéí àñóóäëûã øèéäâýðëýõýä íýí îíîâ÷òîé ñàíõ¿¿ãèéí øèéäýë áîëëîî.• Õàðèëöàã÷, ¿éë÷ë¿¿ëýã÷èääýý áàíêíû ¿éë÷èëãýýã èë¿¿ îéðòóóëàõ çîðèëãîîð ×èíãýëòýé ñàëáàðûã øèíýýð íýýëýý.

Ìîíãîë óëñûí áàíê ñàíõ¿¿ãèéí ñàëáàðò 500 òýðáóì òºãðºãèéí àêòèâòàé àíõíû áàíê áîëëîî.


ÑÀÍÕ¯¯ÃÈÉÍ ¯Ç¯¯ËÝËÒ¯¯Ä

Òàéëàíò îíä áàíêíû íèéò àêòèâûí õýìæýý ºìíºõ îíûõòîé õàðüöóóëàõàä 32.1 õóâèàð ºñ÷, 563.2 òýðáóì òºãðºãò, òàòâàðûí äàðààõ öýâýð àøèã 39.3 õóâèàð ºñ÷, 16.4 òýðáóì òºãðºãò õ¿ðñýí íü äóíäàæ ººðèéí õºðºíãèéí ºãººæèéã 29.8 õóâüä õ¿ðãýæ ÷àäëàà.

Сая төгОрлого зарлагын хураангуй 2006 он 2007 он

Хүүгийн орлого 36.037 47.322Цэвэр хүүний орлого 21.448 20.647Үйл ажиллагааны орлого 30.310 31.073Цэвэр ашиг 11.774 16.396Ашигт ажиллагааны үзүүлэлтүүдӨөрийн хөрөнгийн өгөөж 23.7% 23.9%Активын өгөөж 2.8% 2.9%Хураангуй тэнцэлАктив хөрөнгөМөнгөн хөрөнгө, банк болон санхүүгийн байгууллагуудад байршуулсан хөрөнгө 134.943 110.375

Зээл, үнэт цаас, урьдчилгаа 240.106 382.308Бусад 51.243 70.819Нийт актив 426.292 563.503Пассив хөрөнгөХарилцагчаас татан төвлөрүүлсэн хөрөнгө 324.669 373.018Банк болон санхүүгийн байгууллагуудын хөрөнгө 36.041 22.649Бусад пассив 6.562 98.205Хоёрдогч өглөг 9.320 9.359Нийт пассив 376.592 503.233Өөрийн хөрөнгө 49.700 60.270Нийт пассив болон өөрийн хөрөнгө 426.292 563.503Зохистой харьцааны үзүүлэлтүүд Өөрийн хөрөнгө, нийт цэвэршүүлсэн активын харьцаа (>10%) 18.5% 13.7%

Төлбөр түргэн гүйцэтгэх чадварын зохистой харьцаа (<18%) 27.5% 26.0%

Гадаад валютын ханшийн эрсдэл (<10%) 1.5% 0.6%Зээл төвлөрлийн эрсдэлийн харьцаа (<20%) 14.8% 18.0%Холбогдох этгээдийн зээлийн төвлөрлийн эрсдэлийн харьцаа (<5%) 0.1% 0.1%

Æèëèéí òàéëàí 200720

Áàéãóóëëàãûí áàíêíû ãàçàð

ÁÁÃ íü ººðèéí ¯éë àæèëëàãààòºâëºðºí àæèëëàäàã çàõ çýýë, Áèçíåñèéí çýýëãîë õàðèëöàã÷èä áîëîõ Ìîíãîë Àêêðåäèòèâóëñûí ýäèéí çàñãèéí òýðã¿¿ëýõ Ñàíõ¿¿ãèéí ñàëáàðóóäûí òîì àæ àõóéí Áàòàëãààíýãæ¿¿äèéí õ¿ñýí õ¿ëýýæ ¯ë õºäëºõ õºðºíãèéí çýýëáóé ñàíõ¿¿ãèéí ¿éë÷èëãýýí¿¿äèéã á¿ðýí òºãñ, ÷àíàðûí ºíäºð ò¿âøèíä ¿ðãýëæë¿¿ëýí õ¿ðãýäýã.

2�Æèëèéí òàéëàí 2007

Æèæèã, äóíä áàéãóóëëàãûí ¯éë àæèëëàãààáàíêíû ãàçàð Ýðãýëòèéí õºðºíãèéí çýýëÆÄÁ-èéí ñàíõ¿¿æèëòèéã Óðò õóãàöààò ¿ë õºäëºõçºâõºí ººðèéí äîòîîä ýõ Õºðºíãèéí çýýë¿¿ñâýðýýð òºäèéã¿é, îëîí óëñûí Èìïîðòûã äýìæèõ çýýëáàíê ñàíõ¿¿ãèéí áàéãóóëëàãóóäààñ Òºñëèéí çýýëòàòàí òºâëºð¿¿ëæ, æèæèã, äóíä áèçíåñèéã äýìæèí àæèëëàäàã.

Èðãýäèéí áàíêíû ãàçàð Èðãýäèéí áàíê ¯éë àæèëëàãààíü èðãýäýä çîðèóëñàí Õóâèéí õàðèëöàõáàíêíû á¿òýýãäýõ¿¿í Õàäãàëàìæ¿éë÷èëãýýã õàðèëöàã÷ Õàäãàëàìæèéííàðòàà ò¿ðãýí øóóðõàé õàéðöàã íàéäâàðòàé õ¿ðãýäýã. Êàðò ×åêèéí ¿éë÷èëãýý Çýýë Ìºíãºí ãóéâóóëãà

Æèëèéí òàéëàí 200722

Òàéëàíò 2007 îíû õóâüä ÕÕÁ-íû ÁÁÃ íü ººðèéí òºâëºðºí àæèëëàäàã çàõ çýýë, ãîë õàðèëöàã÷èä áîëîõ Ìîíãîë óëñûí ýäèéí çàñãèéí òýðã¿¿ëýõ ñàëáàðóóäûí òîì àæ àõóéí íýãæ¿¿äèéí õ¿ñýí õ¿ëýýæ áóé ñàíõ¿¿ãèéí ¿éë÷èëãýýí¿¿äèéã á¿ðýí òºãñ, ÷àíàðûí ºíäºð ò¿âøèíä ¿ðãýëæë¿¿ëýí õ¿ðãýõ, ýäãýýð ¿éë÷èëãýýí¿¿äýýñ îëîõ îðëîãûíõîî õýìæýýã 30-ààñ áàãàã¿é õóâèàð ºñãºõ, çýýëèéí áàãöàä ýçëýõ ÷àíàðã¿é çýýëèéí õóâü õýìæýýã áóóðóóëàõ, ãàäààäûí áàíê ñàíõ¿¿ãèéí áàéãóóëëàãóóäòàé òîãòîîñîí õàìòûí àæèëëàãààãàà óëàì ºðãºæ¿¿ëýõ çîðèëòóóäûã òàâüæ àæèëëàëàà. Òàâüñàí çîðèëãî çîðèëòóóäàà àìæèëòòàé õýðýãæ¿¿ëýõ ¿¿äíýýñ ãàçðûí äîòîîäîä á¿òýö çîõèîí áàéãóóëàëòûí ººð÷ëºëòèéã õýðýãæ¿¿ëñýí. Ýíýõ¿¿ ººð÷ëºëòèéí äàãóó òàéëàíò îíû

Îëîí óëñûí ñàíõ¿¿ãèéí çàõ çýýëýýñ õÿìä ýõ ¿¿ñâýð òàòàí òºâëºð¿¿ëñíýýð áàãà õ¿¿òýé óðò õóãàöààíû çýýëèéã Ìîíãîë óëñûí òîìîîõîí àæ àõóéí íýãæ¿¿äýä ñàíàë áîëãîæ ÷àäëàà.

ÁÀÉÃÓÓËËÀÃÛÍ ÁÀÍÊÍÛ ¯ÉË×ÈËÃÝÝ


2 äóãààð ñàðààñ ýõëýí áîðëóóëàëò, øèíæèëãýý, õÿíàëòûí ãýñýí ãóðâàí õýñýãò õóâààãäàí àæèëëàñàí áºãººä á¿òýö çîõèîí áàéãóóëàëò íü õàðèëöàã÷ ¿éë÷ë¿¿ëýã÷äèéí ýðýëò õýðýãöýýã óëàì ã¿í ã¿íçãèé òàíèí ìýäýõ, çýýë õ¿ññýí ºðãºäë¿¿äèéã õóðäàí øóóðõàé øèéäâýðëýõ, íýã õàðèëöàã÷èä õ¿ðãýõ á¿òýýãäýõ¿¿í ¿éë÷èëãýýíèé òîîã íýìýãä¿¿ëýõ, çýýë îëãîëò, òºëºëòèéí õÿíàëòûã ñàéæðóóëàõ çýðýã òóëãàìäñàí àñóóäëóóäûã ¿ð á¿òýýëòýé øèéäâýðëýõýä äýìæëýã ¿ç¿¿ëñýí àëõàì áîëëîî.

Îíîâ÷òîé òºëºâëºñºí çîðèëãî çîðèëòóóä, á¿òýö çîõèîí áàéãóóëàëòûí ººð÷ëºëòèéí ä¿íä ÁÁÃ-ûí ¿éë àæèëëàãààíû á¿òýýìæ íýìýãäýæ, çýýëèéí áàãöûí ä¿íã 2006 îíû 12-ð ñàðûí 31-íèé ºäðèéí çýýëèéí áàãöûí ä¿íòýé õàðüöóóëàõàä 124.8 òýðáóì òºãðºãººð íýìýãäñýí áà òàéëàíò îíû ýöýñò ãàçðûí çýýëèéí áàãö 278.8 òýðáóì òºãðºãò õ¿ðñýí áàéíà. Çýýëèéí áàãöûí ºñºëòèéã îí äàðààëëààð õàðóóëáàë:

Ìîíãîë óëñûí ýäèéí çàñàã ºñºí íýìýãäýõèéí õèðýýð õàðèëöàã÷ ¿éë÷ë¿¿ëýã÷äèéíõýý ýðýëò õýðýãöýýã óëàì ã¿íçãèé ìýäðýõ øààðäëàãàòàé áîëæ, çàõ çýýëèéí õºãæèëòýé õºë íèéë¿¿ëýõ çîðèëòûí õ¿ðýýíä ¿ë õºäëºõ õºðºíãèéí çýýë, îâåðäðàôòûí ¿éë÷èëãýý ãýñýí øèíý á¿òýýãäýõ¿¿í¿¿äèéã íýâòð¿¿ëýâ.

¯ë õºäëºõ ýä õºðºíãèéí çýýë íü Ìîíãîë óëñûí áàíê ñàíõ¿¿ãèéí ñàëáàðò áèçíåñèéí çîðèóëàëòòàé óðò õóãàöààò ¿ë õºäëºõ õºðºíãèéí àíõäàã÷ á¿òýýãäýõ¿¿í áîëñîí áºãººä æèæèã, äóíä áèçíåñèéí õºãæëèéã äýìæèõýä ¿ëýìæ õóâü íýìðèéã îðóóëæ áàéíà.

Áàíêíû çýýëèéí áàãöûí á¿òýö. Ýäèéí çàñãèéí ñàëáàðóóäààð


Îâåðäðàôòûí ¿éë÷èëãýý íü òóñ ãàçðûí õàðèëöàã÷äûí áîãèíî õóãàöààíû ñàíõ¿¿ãèéí àñóóäëûã øèéäâýðëýõýä íýí îíîâ÷òîé ñàíõ¿¿ãèéí ¿éë÷èëãýý áîëæ ÷àäñàí áºãººä îíû ýöñèéí áàéäëààð íèéò 2 òýðáóì îð÷èì òºãðºãèéí çýýë îëãîëò õèéãäýýä áàéíà.

ÁÁÃ íü õàðèëöàã÷ áîëîí õàðèëöàã÷ áóñ àæ àõóéí íýãæ, áàéãóóëëàãóóäàä çîðèóëàí áàíêíû öîãö á¿òýýãäýõ¿¿í, ¿éë÷èëãýýíèé òàíèëöóóëãûã òîãòìîë õ¿ðã¿¿ëæ áàéíà. Çýýëèéí áàãöûí ÷àíàðûã ñàéæðóóëàõ, ýðñäýëèéã áóóðóóëàõ ¿¿äíýýñ “Òîì áîëîí æèæèã äóíä áàéãóóëëàãàä îëãîõ çýýëèéí çààâàð”, àëò îëáîðëîëò, ìàõ áýëòãýë áîëîí áîëîâñðóóëàõ, áàðèëãûí ñàëáàðûí çýýëèéí áîäëîãûã ÝÓÃ, ÕÕ, ÇÕÁÕ çýðýã ãàçðóóäòàé õàìòðàí øèíý÷ëýí áîëîâñðóóëàâ. Çàõ çýýëèéí ºðñºëäººí, õàðèëöàã÷èéí ýðýëò õ¿ñýëòèéã ñóäàëñíû ¿íäñýí äýýð “Àêêðåäèòèâ, áàòàëãàà, áàòëàí äààëòûí õ¿¿ øèìòãýëèéí íºõöºë”-ä ººð÷ëºëò îðóóëëàà. Ýäãýýð íü çýýëèéí õ¿ñýëòèéã øèéäâýðëýõ õóãàöààã øóóðõàé áîëãîõ, çºâõºí áàíêèéã òºäèéã¿é õàðèëöàã÷èéã áèçíåñèéí áîëîí áóñàä ýðñäýëýýñ õàìãààëàõ, õàðèëöàã÷äûí õýðýãöýýíä òîõèðñîí ñàíõ¿¿ãèéí ¿éë÷èëãýý ¿ç¿¿ëýõ, òýäíèé ñàíõ¿¿ãèéí çàðäëûã áóóðóóëàõ çýðýã à÷ õîëáîãäîëòîé áîëñîí.

Òàéëàíò îíû ºìíºõ æèë¿¿äýä ÕÕÁ íü ººðèéí îëãîõ çýýëèéí õÿçãààðààñ äàâñàí òºñë¿¿äèéã ãàäààä óëñûí áàíêóóäòàé õàìòðàí ñàíõ¿¿æ¿¿ëæ áàéñàí áîë 2007 îíû õóâüä äîòîîäûí áàíêóóäòàé õàìòðàõ áîäëîãî áàðüæ àæèëëàñàí.

Óëìààð çýýëèéí õ¿¿ãèéí áîëîí àêêðåäèòèâ, áàòàëãààíû øèìòãýëèéí îðëîãî íü ÁÁÃ-ûí îðëîãîä øóóä íºëººëæ, òàéëàíò îíä õ¿¿ øèìòãýëèéí îðëîãî ºìíºõ îíûõîîñ 32 õóâèàð ºñ÷, íèéò 26.3 òýðáóì òºãðºãò õ¿ðëýý. Õ¿¿ øèìòãýëèéí îðëîãûí òºëºâëºãººíèé áèåëýëòèéã á¿òýýãäýõ¿¿í ¿éë÷èëãýý òóñ á¿ðýýð õàðóóëáàë:

2006 он 2007 он 2006/2007 өсөлт

Гүйцэтгэл Гүйцэтгэл

НИЙТ ДҮН 19,915.1 26,290.3 32%

Хүүгийн орлого 19,045.5 23,791.3 24.9%

Аккредитив 693.3 1,182.2 70.5%

Баталгаа 176.3 307.2 74.3%


75 ñàÿ àì. äîëëàðûí áîíäûã àìæèëòòàé àðèëæààëñíààð èðãýäýä îëãîõ îðîí ñóóöíû çýýëèéí õ¿¿ ñàðûí 1,3 % áîëæ, çàõ çýýëèéí õàìãèéí òààòàé íºõöëèéã á¿ðä¿¿ëñýí òóë òàéëàíò îíä ºìíºõ îíòîé õàðüöóóëàõàä îðîí ñóóöíû çýýëèéí áàãö 8,2 òýðáóì òºãðºãººð ºñæýý.

ÈÐÃÝÄÈÉÍ ÁÀÍÊÍÛ ¯ÉË×ÈËÃÝÝ

ÕÕÁ-íû ÈÁÃ íü òàéëàíò 2007 îíä èðãýäýä çîðèóëñàí á¿òýýãäýõ¿¿í ¿éë÷èëãýýãýý ºðãºæ¿¿ëýõýä óëàì á¿ð àíõààðàí, àðèëæààíû çýýë îëãîëòûã íýìýãä¿¿ëæ, á¿òýýãäýõ¿¿í ¿éë÷èëãýýã õ¿ðãýõ ñóâãóóäûã îëøðóóëæ, óëìààð òåõíèê, òåõíîëîãèéí äýâøèëòýò àðãà õýðýãñë¿¿äèéã íýâòð¿¿ëýí àæèëëàëàà.

Òàéëàíò îíû àìæèëòòàé ¿éë àæèëëàãàà, îëîëò äýâøë¿¿ä íü öààøèä á¿òýýãäýõ¿¿í ¿éë÷èëãýýíèéõýý õ¿¿ øèìòãýëèéí íºõöë¿¿äèéã áóóðóóëàí àæèëëàõ íºõöëèéã á¿ðä¿¿ëýâ.


Çýýëèéí ¿éë÷èëãýýÈðãýäýä çîðèóëñàí çýýëèéí ºðèéí ¿ëäýãäýë òàéëàíò îíû ýöýñò 62.6 òýðáóì òºãðºã áàéñàí íü áàíêíû íèéò çýýëèéí áàãöûí 16.1%-èéã ýçýëæ áàéíà. Ýíý íü ºìíºõ îíû ýöñýýñ 57%-èàð ºññºí ¿ç¿¿ëýëò þì. Èðãýäýä çîðèóëñàí çýýëèéí ºðèéí ¿ëäýãäëèéí ºñºëòèéã õàðóóëáàë:

Çýýëèéí áàãöûí õýìæýý ºññºíººð òóñ ãàçðûí õ¿¿íèé îðëîãî 2006 îíòîé õàðüöóóëàõàä 17.9% õóâèàð ºñ÷, 10 òýðáóì òºãðºãò õ¿ðëýý.Óëìààð òóñ áàíêíû îðîí ñóóöíû çýýë íü õàðèëöàã÷ ¿éë÷ë¿¿ëýã÷äýä áàíê ñàíõ¿¿ãèéí çàõ çýýë äýõ õàìãèéí òààòàé íºõöºëòýé á¿òýýãäýõ¿¿í áàéñàí òóë òàéëàíò îíä ºìíºõ îíòîé õàðüöóóëàõàä 8,2 òýðáóì òºãðºãººð ºñ÷, íèéò èðãýäèéí çýýëèéí áàãöàä ýçëýõ õóâü 16-ãààñ 26 áîëæ ºññºí áàéíà.

Èðãýäýä çîðèóëñàí çýýëèéí áàãöûí á¿òýö

Ò¿¿í÷ëýí, òàéëàíò îíä òóñ ãàçàð íü áèçíåñèéí çýýë, îðîí ñóóöíû çýýë, öàëèíãèéí çýýë çýðýã á¿òýýãäýõ¿¿í¿¿äèéíõýý íºõöëèéã èë¿¿ òààòàé áîëãîæ, ñàðûí õ¿¿ã 0.4-0.8 õóâèàð áóóðóóëñíû äýýð èðãýäýä çîðèóëñàí “¯ë õºäëºõ ýä õºðºíãèéí çýýë”, “Òýòãýâýð áàðüöààëñàí çýýë” çýðýã á¿òýýãäýõ¿¿í¿¿äèéã çàõ çýýëä øèíýýð ãàðãàëàà.


ÕàäãàëàìæÒàéëàíò îíä èðãýäýýñ òàòàí òºâëºð¿¿ëñýí õàäãàëàìæèéí õýìæýý 32,9 òýðáóì òºãðºãººð íýìýãäýæ, 156,4 òýðáóì òºãðºãò õ¿ðñýí áºãººä ýíý íü ºìíºõ îíû ýöýñòýé õàðüöóóëàõàä 26.7 õóâèàð ºññºí áàéíà. Õàäãàëàìæèéí ºñºëòèéã ñ¿¿ëèéí æèë¿¿äýýð õàðóóëáàë:

Õàäãàëàìæèéí ¿éë÷èëãýýã òºãðºã, àì.äîëëàð, åâðî çýðýã âàëþòóóäààð õ¿ðãýæ áàéñíûã íýìýãä¿¿ëæ, þàíèéí õàäãàëàìæèéí ¿éë÷èëãýýã øèíýýð íýâòð¿¿ëëýý. Èíãýñíýýð òóñ áàíê íü Ìîíãîë óëñûí áàíêíû ñèñòåìä õàìãèéí îëîí òºðëèéí âàëþòààð õàäãàëàìæèéí ¿éë÷èëãýý ¿ç¿¿ëäýã áàíê áîëîîä áàéíà.

Ìºíãºí ãóéâóóëãà, ÷åêèéí ¿éë÷èëãýýÒóñ áàíê íü îëîí óëñûí ìºíãºí ãóéâóóëãûí MoneyGram ¿éë÷èëãýýã Ìîíãîëøóóäàí, Êàïèòðîí, Àíîä, Ýðýë, Õàäãàëàìæ, Óëààíáààòàð õîòûí áàíê çýðýã àãåíò áàíêóóäòàé õàìòàðñàí ñ¿ëæýýãýýð äàìæóóëàí Óëààíáààòàð õîò áîëîí õºäºº îðîí íóòãèéí èðãýäýä ¿ç¿¿ëäýã.Òàéëàíò îíä ýíýõ¿¿ ¿éë÷èëãýýíèé àøèã òóñûã ñóðòàë÷ëàõ, ÷àíàðûã äýýøë¿¿ëýõ çýðýã àðãà õýìæýýí¿¿äèéã àâ÷ õýðýãæ¿¿ëñíèé ä¿íä õèéãäñýí ãóéâóóëãûí õýìæýý ºìíºõ îíîîñ 35.8%-èàð ºñ÷, 27.7 ñàÿ àì.äîëëàðò õ¿ðëýý.

Îëîí óëñûí áàíê ñàíõ¿¿ãèéí ÷åêèéí ¿éë÷èëãýýíèé öàð õ¿ðýýíä äýëõèéä çºâõºí ãóðâàí îðîíä ë American Express Gift Cheque áóþó Áýëýãëýëèéí ÷åê õóäàëäàãääàã áà ýäãýýð


îðíóóäûí íýã íü ìàíàé îðîí þì. ÕÕÁ íü óã ÷åêèéã Ìîíãîëûí çàõ çýýëä ¿éë÷èëãýýíäýý íýâòð¿¿ëñýí àíõíû áàíê áîëñíîîð õàðèëöàã÷ òà áýëýã õóäàëäàí àâàõ ãýæ öàã çàâàà ¿ðýõ õýðýãã¿é áîëñîí.

ÕÕÁ íü Ìîíãîë óëñûí áàíêíû ñàëáàðò ìåññåæ áàíêíû ¿éë÷èëãýý, èíòåðíýò áàíê, ôàêñààð òºëáºð òîîöîî õèéõ ¿éë÷èëãýý, öàõèì íýõýìæëýõ, Fly Card, ÀÒÌ çýðýã áèåò áóñ ñóâãóóäààð õ¿ðãýõ õàìãèéí îëîí òºðëèéí ¿éë÷èëãýýí¿¿äèéã ¿ç¿¿ëæ áàéíà. Ýíý á¿õýí òóñ áàíêíû õàðèëöàã÷ ¿éë÷ë¿¿ëýã÷äèéí ñýòãýë õàíàìæèéã íýìýãä¿¿ëæ, áàíêààð ¿éë÷ë¿¿ëýõ çàðäëûã íü áóóðóóëàí, á¿òýýãäýõ¿¿í ¿éë÷èëãýý àâàõ íºõöë¿¿äèéã õÿëáàð, ýíãèéí áîëãîæ áàéíà.

Òàéëàíò 2007 îíä ÕÕÁ íü õºäºëãººíò õîëáîîíû îïåðàòîð áîëîõ Skytel êîìïàíèòàé õàìòðàí Fly Card ¿éë÷èëãýýã øèíýýð çàõ çýýëä ãàðãàâ. Fly Card ¿éë÷èëãýý íü ãàð óòàñíààñàà ìåññåæ èëãýýí ÿðèàíû óðüä÷èëñàí òºëáºðò íýãæèéã ÕÕÁ-íä áàéðøèõ ººðèéí êàðò áîëîí õàðèëöàõ äàíñàí äàõü ìºíãºí õºðºíãººðºº îðîí çàé, öàã õóãàöààíààñ ¿ë õàìààðàí õóäàëäàí àâàõ ¿éë÷èëãýý þì.

Òàéëàíò îíä ÈÁÃ-ûí õàðèëöàã÷äûí ìåññåæ áàíêààð ¿éë÷ë¿¿ëñýí òîî 2006 îíûõîîñ 7,5 äàõèí, õàðèëöàã÷äûí òîî íü 3,4 äàõèí ºñ÷ 9900-ä õ¿ðñýí áàéíà.

Ò¿¿í÷ëýí, ÕÕÁ íü ÀÒÌ-û ¿éë÷èëãýýã Ìîíãîë óëñàä àíõ óäàà íýâòð¿¿ëñýí, õàìãèéí òîì ñ¿ëæýý á¿õèé áàíê áºãººä òàéëàíò îíä ÀÒÌ-û òîîã íýìýãä¿¿ëñíýýð óã ¿éë÷èëãýýã Óëààíáààòàð õîòîä 35, õºäºº îðîí íóòàãò 9 ìàøèíààð äàìæóóëàí õ¿ðãýëýý. Ìýäýýëëèéí òåõíîëîãèéí ºíäºð õóðäàöòàé õºãæëèéí èðýýä¿é íü ¿éë÷èëãýý ¿ç¿¿ëýõýä òàâ òóõòàé, õÿëáàð, îëîí òºðëèéí áîëîìæòîé, õÿìä çàðäàë á¿õèé ÀÒÌ îéðûí èðýýä¿éä áàíêíû ñàëáàðóóäûã îðëîæ, 24 öàãèéí òóðøèä ¿éë÷èëãýý ¿ç¿¿ëýõ áîëîìæèéã îëãîõ áîëíî ãýæ ¿çýæ áàéãàà áèëýý.

Õóâèéí áàíêíû ¿éë÷èëãýýÈÁÃ-ûí õàðüÿà Õóâèéí áàíêíû òºâ íü õóâèéí õàäãàëàìæ ýçýìøèã÷ ãàäààä, äîòîîäûí èðãýä õàðèëöàã÷èääàà ñàíõ¿¿ãèéí ìýäýýëëèéí íóóöëàëûã ºíäºð ò¿âøèíä õàíãàñàí, òîõèëîã, òàâ òóõòàé îð÷èíä áàíêíû á¿õ òºðëèéí ¿éë÷èëãýýã íýã öýãò ¿ç¿¿ëäýã áºãººä ýíý íü áàíêíû õàðèëöàã÷äûí òîî, óëìààð òàòàí òºâëºð¿¿ëñýí õºðºíãèéã íýìýãä¿¿ëýõýä ¿ëýìæ õóâü íýìðèéã îðóóëæ áàéíà.

Òàéëàíò îíä Õóâèéí áàíêíû òºâèéí õàðèëöàã÷äûí òîî 30% -èàð, òàòàí òºâëºð¿¿ëñýí õºðºíãèéí õýìæýý 18 % áóþó 4 òýðáóì òºãðºãººð íýìýãäæýý.

Õóâèéí áàíêíû òºâ íü ººðèéí õàäãàëàìæ ýçýìøèã÷èääýý ñàíõ¿¿ãèéí óÿí õàòàí íºõöºë, çýýëèéí õàìãèéí ºíäºð õÿçãààðòàé áàíêíû øèëäýã á¿òýýãäýõ¿¿í, íýð òºðèéí áàòàëãàà áîëñîí Ïëàòèíóì êàðòûã îëãîäîã áºãººä 2007 îíä Ïëàòèíóì êàðò ýçýìøèã÷äèéí òîî óðüä îíûõîîñ 42 %-èàð ºññºí áàéíà.

Êàðòûí ¿éë÷èëãýýÒàéëàíò îíä ÕÕÁ íü ººðèéí êàðòûí á¿òýýãäýõ¿¿í ¿éë÷èëãýýí¿¿äèéã óëàì áîëîâñðîíãóé áîëãîæ, øèíý òºðëèéí á¿òýýãäýõ¿¿í ¿éë÷èëãýýã íýâòð¿¿ëýõ çàìààð òóõàéí çàõ çýýë äýõ òýðã¿¿ëýã÷ áàéð ñóóðèà õàäãàëàí àæèëëàëàà.


Óëìààð 2007 îí íü òóñ áàíêíû êàðòûí áèçíåñèéí öààøäûí õºãæèë, äýâøèëä ÷óõàë îëîëò àìæèëòóóäûã àâ÷èðñàí æèë áàéâ. ÕÕÁ íü äýëõèéí êàðòûí çàõ çýýëä òýðã¿¿ëýã÷ VISA, American Express®, MasterCard®, JCB êàðòóóäûã Ìîíãîë óëñûí íóòàã äýâñãýð äýýð òºëáºðò õ¿ëýýí àâäàã öîðûí ãàíö áàíê õýâýýð áàéãàà áºãººä òàéëàíò îíä çàõ çýýëä ãàðãàñàí øèíý êàðò ýçýìøèã÷äèéí òîî 28 000-ä õ¿ðñíýýð íèéò êàðò ýçýìøèã÷äèéí òîî 100 000 äàâëàà. Ýíý íü ºìíºõ 2006 îíû ýöñýýñ äàðóé 38 õóâèàð íýìýãäñýí ºñºëò þì.

Çàõ çýýëä ãàðãàñàí êàðòûí òîîã ºñãºõèéí çýðýãöýý á¿òýýãäýõ¿¿í ¿éë÷èëãýýíèé íýð òºðëèéã íýìýãä¿¿ëæ, òàéëàíò îíû äóíäààñ ýõëýí ÌàsterCard®-èéã îíëàéí õýëáýðýýð òºëáºðò õ¿ëýýí àâäàã áîëîâ. Ò¿¿í÷ëýí, ãýðýýò áàíêíû ñ¿ëæýýã ºðãºòãºõ çîðèëãîîð äîòîîäûí áóñàä áàíêóóäòàé õàìòðàí àæèëëàëàà.

ÕÕÁ íü ººðèéí õàðèëöàã÷ ¿éë÷ë¿¿ëýã÷èääýý òàâ òóõòàé, íàéðñàã ¿éë÷èëãýý ¿ç¿¿ëýõèéã ÿìàãò ýðìýëçäýã áºãººä ýíýõ¿¿ çîðèëòûí õ¿ðýýíä áèåò áóñ ñóâãèéí ¿éë÷èëãýýí¿¿äèéã äýýä çýðãèéí ò¿âøèíä õ¿ðãýæ, õàðèëöàã÷ ¿éë÷ë¿¿ëýã÷äýä õÿëáàð áîëãîõ çîðèëãîîð îíëàéí ¿éë÷èëãýýí¿¿äèéã óëàì áîëîâñðîíãóé áîëãîõîä íýí àíõààð÷ àæèëëàëàà. Òóõàéëáàë, Ìîíãîë óëñûí ¿¿ðýí òåëåôîíû àíõäàã÷ îïåðàòîð áîëîõ Ìîáèêîì êîðïîðàöèòàé õàìòðàí ¿¿ðýí òåëåôîíû äàðàà òºëáºðò ¿éë÷èëãýýíèé õýðýãëýã÷ íàðò çîðèóëñàí öàõèì íýõýìæëýõèéí áóþó “E-billing”-èéí ¿éë÷èëãýýã àìæèëòòàé íýâòð¿¿ëýâ. Ìobicom Loyalty êàðòûí ýçýìøèã÷ íàðò çîðèóëæ, òýäãýýðèéí Ìîáèêîìûí ¿éë÷èëãýýíèé áàðüöàà òºëáºðèéã ýçýìøèã÷ á¿ðèéí íýð äýýð íýýñýí õóãàöààã¿é õàäãàëàìæèéí äàíñàíä õóðèìòëóóëàõ áîëñîí íü õàðèëöàã÷ ¿éë÷ë¿¿ëýã÷äèéí ñýòãýëä íèéöñýí øèéäýë áîëæ ÷àäëàà. Ìºí äýëõèéä àëäàðòàé JCB êàðòûã îíëàéí õýëáýðýýð òºëáºðò õ¿ëýýí àâ÷ ¿éë÷èëäýã áîëñîí íü äîòîîäûí çàõ çýýëä õàìãèéí îëîí êàðòûã òºëáºðò õ¿ëýýí àâ÷ ¿éë÷èëäýã äàâóó áàéäëàà áàòàòãàæ ¿ëäýýõýä à÷ õîëáîãäîëòîé àëõàì áîëñîí þì.

ªíãºðñºí õóãàöààíä çàõ çýýëä ãàðãàñàí, íýì¿¿ ºðòãèéã áèé áîëãîã÷ á¿òýýãäýõ¿¿í¿¿ä áîëîõ èíòåðíýò òºëáºð òîîöîî, óðüä÷èëñàí òºëáºðò ÿðèàíû êàðòûã ATM-ààð õóäàëäàõ çýðýã ¿éë÷èëãýýí¿¿äèéí íàéäâàðòàé àæèëëàãààã èë¿¿ ºíäºð ò¿âøèíä õ¿ðãýæ ñàéæðóóëëàà. Óðüä÷èëñàí òºëáºðò ¿éë÷èëãýýíèé ÿðèàíû êàðòûí áîðëóóëàëòûí ñóâãèéã ºðãºæ¿¿ëæ, ÕÕÁ-íû õàðèëöàã÷ íàð ººðèéí êàðòûí áîëîîä õàðèëöàõ äàíñíààñàà ãàð óòñàà àøèãëàí ÿðèàíû íýãæ õóäàëäàí àâàõ áîëîìæòîé áîëîâ.

Õàðèëöàã÷ ¿éë÷ë¿¿ëýã÷äèéí ýðýëò õýðýãöýýã ñóäëàõ, ò¿¿íä íèéöñýí á¿òýýãäýõ¿¿í ¿éë÷èëãýýã ñàíàë áîëãîõ, òàñðàëòã¿é õ¿ðãýõ çîðèëãûí õ¿ðýýíä êàðòûí á¿òýýãäýõ¿¿í, ¿éë÷èëãýýíèé õ¿¿ øèìòãýë, õóðààìæèéí íºõöëèéã óÿí õàòàí, çàõ çýýëèéí õàìãèéí òààëàìæòàé ò¿âøèíä áàéëãàæ àæèëëàñàí íü êàðò ýçýìøèã÷äèéí òîî 38 õóâèàð, êàðòûí ¿éë÷èëãýýíèé øèìòãýëèéí îðëîãî 50-èàñ äýýø õóâèàð ºñºí íýìýãäýõýä íºëººëëºº.

Êàðòûí ¿éë àæèëëàãààíû íàéäâàðòàé áàéäëûã íýìýãä¿¿ëæ, õàðèëöàã÷äàä ò¿ðãýí øóóðõàé õ¿ðãýõ çîðèëãîîð ÀÒÌ-û ñ¿ëæýýã ºíäºð õóðäíû îïòèê ñ¿ëæýýíä îðóóëaâ. Ò¿¿í÷ëýí, êàðòûí ñèñòåì, ñ¿ëæýýíèé áàéíãûí òàñðàëòã¿é ¿éë àæèëëàãààã äýýä çýðãèéí ò¿âøèíä õàíãàæ àæèëëàæ èðýâ.

ÕÕÁ íü ñàíõ¿¿ãèéí æèë á¿ðèéí ýõíèé óëèðàëä õàðèëöàã÷ ¿éë÷èëãýýíèé áàéãóóëëàãóóäòàé òîãòîîñîí õàðèëöàà õîëáîî, õaìòûí àæèëëàãààãaa ä¿ãíýæ, öààøäûí áîäëîãîî òîäîðõîéëîõ òàëààð ñàíàë ñîëèëöîõ çîðèëãîòîé óóëçàëò çºâëºãººíèéã óëàìæëàë áîëãîí çîõèîí


áàéãóóëäàã áºãººä 2007 îíû çºâëºãººí íü áàíê ñàíõ¿¿ãèéí çàõ çýýë ýð÷èìòýé ºñ÷ õºãæèí, ºðñºëäººí íýìýãäýæ áóé ºíºº ¿åä õàðèëöàã÷äûí ýðýëò, õýðýãöýýã òîäîðõîéëæ ºãñºí ¿éë àæèëëàãàà áîëëîî.

Ñàëáàðûí óäèðäëàãûí õýëòýñ

Ñàëáàðûí óäèðäëàãûí õýëòýñ íü 2007 îíû 7-ð ñàðä ñàëáàðóóäûí ¿éë àæèëëàãààã ñàéæðóóëàí æèãäð¿¿ëýõ çîðèëãîîð áàéãóóëàãäñàí.

Òàéëàíò îíä Ñàëáàðûí óäèðëàãûí õýëòýñ íü ñàëáàðóóäûí òîîã íýìýãä¿¿ëæ 22 áîëãîõ, ñàëáàðóóäûí îðëîãûã íèéò îðëîãûí 24 õóâü áóþó 13.8 òýðáóì òºãðºãò õ¿ðãýõ, øèíý á¿òýýãäýõ¿¿íèé òîîã íýìýãä¿¿ëýõ çýðýã çîðèëòóóäûã òàâèí àæèëëàëàà.

Ýäãýýð çîðèëòóóäûí õ¿ðýýíä ×èíãýëòýé ñàëáàðûã øèíýýð íýýæ, 811-ð ñàëáàðûí ¿éë àæèëëàãààã áèå äààñàí õýëáýðò øèëæ¿¿ëëýý. Àëòàíáóëàã òîîöîîíû òºâ, Çàìûí-¯¿ä òîîöîîíû òºâ¿¿äèéã òàòàí áóóëãàæ, á¿òöèéí ººð÷ëºëò õèéâ.

Ñàëáàðóóäûí íèéò çýýëèéí áàãöûí ¿ëäýãäýë 2007 îíû ýöýñò 61.4 òýðáóì òºãðºãò õ¿ðñýí íü áàíêíû íèéò çýýëèéí áàãöûí ¿ëäýãäëèéí 15.5 õóâèéã ýçýëæ, ºíãºðñºí îíû ìºí ¿åòýé õàðüöóóëàõàä 29.6 õóâèàð ºññºí áàéíà. Íèéò îðëîãî 12.5 òýðáóì òºãðºãò õ¿ðñýí íü ºíãºðñºí îíûõîîñ 10.6 õóâèàð ºññºí ¿ç¿¿ëýëò áºãººä áàíêíû íèéò îðëîãûí 20.2 õóâèéã ýçýëæ áàéíà.

Æèæèã áèçíåñ, îðîí ñóóöíû çýýëèéí õ¿¿ã áóóðóóëñàí íü çýýëèéí áàãöûã íýìýãä¿¿ëýõ ãîë õ¿÷èí ç¿éë áîëñíîîñ ãàäíà îðîí íóòãèéí çàõ çýýëä òîõèðñîí òýòãýâýð áàðüöààëñàí çýýëèéí á¿òýýãäýõ¿¿íèéã øèíýýð íýâòð¿¿ëñíýýð õàðèëöàã÷ íàðûíõàà ñýòãýë õàíàìæèéã äýýøë¿¿ëëýý.


Bayern LB, Wachovia Bank, Mizuho Corporate Bank çýðýã ãàäààäûí òîìîîõîí áàíêóóäòàé øèíýýð õàðèëöàà òîãòîîæ, Mizuho Corpo-rate Bank-ä ßïîíû èåíèé äàíñàà áàéðøóóëñíààð ÕÕÁ-íû ãàäààäûí áàíêóóäàä áàéðøäàã íîñòðî äàíñäûí òîî 23, êîððåñïîíäåíò õàðèëöààòàé áàíêóóäûí òîî 80 ãàðóéä õ¿ðëýý. .

ÃÀÄÀÀÄ ÕÀÐÈËÖÀÀ ÕªÐªÍÃª ÎÐÓÓËÀËÒÛÍ ÁÀÍÊÍÛ ¯ÉË×ÈËÃÝÝ

Ãàäààä õàðèëöàà

Òàéëàíò îíä ÃÕÕÎÁÃ íü Bayern LB, Wachovia Bank, Mizuho Corporate Bank çýðýã ãàäààäûí òîìîîõîí áàíêóóäòàé øèíýýð õàðèëöàà òîãòîîæ, Mizuho Corporate Bank-ä ßïîíû èåíèé äàíñàà áàéðøóóëñíààð ÕÕÁ-íû ãàäààäûí áàíêóóäàä áàéðøäàã íîñòðî äàíñäûí òîî 23, êîððåñïîíäåíò õàðèëöààòàé áàíêóóäûí òîî 80 ãàðóéä õ¿ðëýý.


ÕÕÁ íü 2007 îíû 6 äóãààð ñàðä Bayern LB-òýé õàìòûí àæèëëàãààíû åðºíõèé ãýðýý áàéãóóëñàí áºãººä ýíýõ¿¿ ãýðýýãýýð áàíê õîîðîíäûí çýýë, çýýëèéí õ¿¿, ýêñïîðòûí êðåäèò àãåíòëàã (ECA)-èéí øèìòãýë, òºëáºðèéí íºõöë¿¿ä çýðãèéã çîõèöóóëàõ þì. Ìºí BhF áàíêòàé “Framework Agreement” áàéãóóëñíààð ºìíº íü òîãòîîñîí áèçíåñèéí õàðèëöààã ºðãºæ¿¿ëñýí áà ÕÕÁ-íû õàðèëöàã÷èä Åâðîïûí óëñ îðíóóäààñ áàðàà, á¿òýýãäýõ¿¿í èìïîðòîîð àâàõäàà ýêñïîðòûí êðåäèò àãåíòëàã (ECA)-ààð äààòãóóëàí óðò õóãàöààíû ñàíõ¿¿æèëò àâàõ áîëîìæòîé áîëæ áàéãàà þì.

Îëîí óëñûí õºðºíãèéí çàõ çýýë äýýðõ ¿éë àæèëëàãààãàà ºðãºæ¿¿ëñíýýð ÕÕÁ íü Man Group-ò øèíýýð ¿íýò öààñíû àðèëæààíû CFD äàíñ íýýëýý.

Òºñëèéí çýýë¿¿äèéã õýðýãæ¿¿ëýõ òàëààð

Äýëõèéí áàíê, ßïîíû îëîí óëñûí õàìòûí àæèëëàãààíû áàíê /“ßÎÓÕÀÁ”/, ÊfW áàíêóóäààñ òóñ áàíêààð äàìæóóëàí îëãîæ áóé òºðºë á¿ðèéí òºñëèéí çýýëèéí ¿éë àæèëëàãààíä äàìæóóëàí çýýëäýã÷ áàíêíû ¿¿ðýã ã¿éöýòãýæ, ýäãýýð îëîí óëñûí áàéãóóëëàãóóäòàé õàðèëöàõ õàðèëöàà óëàì á¿ð ºðãºæëºº.

Äýëõèéí áàíêíààñ õàìòðàí õýðýãæ¿¿ëæ áóé “Õóâèéí õýâøëèéã äýìæèõ òºñëèéí çýýë 2”-ûí õ¿ðýýíä ÃÕÕÎÁÃ íü áàíêíû áóñàä ãàçàð, ñàëáàð íýãæ¿¿äòýé õàìòðàí àæèëëàæ ººðèéí õàðèëöàã÷ íàðûí áèçíåñèéã ºðãºæ¿¿ëýõýä òóñëàõ çîðèëãîîð íèéò 640.0 ìÿíãàí àì.äîëëàð áîëîí 455 ñàÿ òºãðºãèéí 7 äýä çýýëèéí ýõ ¿¿ñâýðèéí àñóóäëûã øèéä¿¿ëýí çýýëäýã÷äýä äàìæóóëàí îëãîîä áàéíà.

Ìºí ßÎÓÕÀÁ-íààñ õýðýãæ¿¿ëæ áóé “Æèæèã, äóíä ¿éëäâýðëýëèéã äýìæèõ áàéãàëü îð÷íûã õàìãààëàõ 2 ¿å øàòëàëò òºñºë”-ä îðîëöîõ ãýðýýíä ãàðûí ¿ñýã çóðæ, óã òºñëèéí õýðýãæèëòèéí õ¿ðýýíä 4 äýä çýýëèéí òºñëèéí ñàíàëûã Òºñëèéí óäèðäëàãûí õîðîîãîîð áàòëóóëààä áàéíà.

Õóäàëäààíû ñàíõ¿¿æèëò

Òàéëàíò îíä Mizuho Corporate Bank, Commerzbank, Bank Austria Creditanstalt, Vnesh-torgbank çýðýã áàíêóóä çýýëèéí øóãàì áàòàëñàí áºãººä õóäàëäààíû ñàíõ¿¿æèëòèéí íèéò çýýëèéí øóãàìûí õýìæýý 101 ñàÿ îð÷èì àì.äîëëàðò õ¿ð÷, ºíãºðñºí îíû ìºí ¿åòýé õàðüöóóëàõàä 15 õóâèàð íýìýãäñýí áàéíà. Ýäãýýð ãàäààäûí òîìîîõîí íýð õ¿íä á¿õèé áàíê ñàíõ¿¿ãèéí áàéãóóëëàãûí çýýëèéí øóãàìûí õýìæýý íýìýãäýõ òóñàì ìàíàé õàðèëöàã÷èä èë¿¿ óÿí õàòàí õ¿¿ øèìòãýëèéí íºõöºëòýéãýýð õóäàëäààíû ñàíõ¿¿æèëò àâàõ, íýýëãýñýí àêêåðäèòèâàà äàìæóóëàõ, áàòàëãààæóóëàõ áîëîìæòîé áîëæ áèçíåñèéí ¿éë àæèëëàãàà íü ºðãºæèæ áàéíà.

ÕÕÁ íü 2006 îíä çýýëèéí øóãàìûí õýìæýýã íýìýãä¿¿ëýõ òàë äýýð ò¿ëõ¿¿ àæèëëàñàí áîë òàéëàíò 2007 îíä ýäãýýð øóãàìûí æèãä àøèãëàëòûã ñàéæðóóëàõàä èõýýõýí àíõààð÷ àæèëëàëàà. ̄ ¿íèé ¿ð ä¿íä óðüä äàí ãàíö ING áàíêààð èõýíõ àêêåðäèòèâ áàòàëãààæóóëàãäàæ áàéñàí áîë îäîîãîîð áàíêíû õóâüä ñòðàòåãèéí ÷óõàë à÷ õîëáîãäîë á¿õèé ò¿íø¿¿ä áîëîõ RZB, Mizuho Corporate Bank, American Express Bank, BhF çýðýã áàíêóóäûí çýýëèéí


õÿçãààðûí àøèãëàëò õóðäàí ºñ÷, áèçíåñèéí õàðèëöàà õîëáîî óëàì á¿ð íýìýãäýæ áàéíà. Ìºí 2007 îíä “Äýëõèé íèéòèéí õóäàëäààã äýìæèõ õºòºëáºð”-èéí õ¿ðýýíä Îëîí óëñûí ñàíõ¿¿ãèéí êîðïîðàöèàñ ÕÕÁ-íä îëãîñîí 5 ñàÿ àì.äîëëàðûí àêêåðäèòèâûí áàòàëãààíû àøèãëàëò óëàì á¿ð íýìýãäýæ õàðèëöàã÷äûí 1 æèëýýñ äýýø õóãàöààãààð íýýñýí àêêåðäèòèâûã áàòàëãààæóóëàõàä àìæèëòòàé àøèãëàãäàæ áàéíà.

Öààøäàà ÃÕÕÎÁÃ íü êîððåñïîíäåíò áàíêóóäààñ îëãîñîí çýýëèéí øóãàìûí àøèãëàëòûã íýìýãä¿¿ëýõ çîðèëãîòîé àæèëëàæ áàéãàà áºãººä èíãýñíýýð çýýëèéí øóãàìûí õýìæýý, íºõöëèéã ñàéæðóóëàõ, õàðèëöàã÷äûí íýýñýí àêêðåäèòèâûã èë¿¿ áàãà õ¿¿ øèìòãýëòýéãýýð òýäãýýð îëîí óëñûí áàíê ñàíõ¿¿ãèéí áàéãóóëëàãààð áàòàëãààæóóëàõ áîëîí äàìæóóëàõ ºðãºí áîëîìæèéã áèäýíä îëãîæ áàéíà.

Õàìòûí ñàíõ¿¿æèëòèéí çýýë

ªíãºðñºí 2007 îíä ãàäààäûí íýð õ¿íä á¿õèé òîìîîõîí áàíê ñàíõ¿¿ãèéí áàéãóóëëàãóóäààñ çîõèîí áàéãóóëñàí õàìòûí ñàíõ¿¿æ¿¿ëýëòýä îðîëöîæ, íèéò 1,85 òýðáóì òºãðºãèéí õ¿¿ãèéí áîëîí øèìòãýëèéí îðëîãî îëëîî.

2007 îíû æèëèéí ýöñèéí áàéäëààð õàìòûí ñàíõ¿¿æèëòèéí õ¿ðýýíä áóñàä áàíê ñàíõ¿¿ãèéí áàéãóóëëàãàä îëãîñîí çýýëèéí ºðèéí ¿ëäýãäýë 4 ñàÿ àì.äîëëàðò õ¿ð÷ áàéíà. Ýíýõ¿¿ õàìòûí ñàíõ¿¿æèëòèéí çýýëèéí ºðèéí ¿ëäýãäýë, îëãîëò áóóðñíû ãîë øàëòãààí íü îëîí óëñûí çàõ çýýë äýýðõ õàìòûí ñàíõ¿¿æèëòèéí ìàðæèí áóóðñàí áîëîí äîòîîäûí õàðèëöàã÷äàä îëãîõ çýýëèéí õýìæýýã íýìýãä¿¿ëýõ ÕÕÁ-íû áîäëîãî çýðýãòýé õîëáîîòîé þì.

Äîòîîäûí òîìîîõîí õàðèëöàã÷ íàðòàà çîðèóëàí áóñàä ãàäààä äîòîîäûí áàíêóóäòàé õàìòðàí íèéò 21 ñàÿ àì.äîëëàðûí õàìòûí ñàíõ¿¿æèëòèéí çýýëèéã îëãîâ.

Õºðºíãº îðóóëàëòûí áàíêíû ¿éë àæèëëàãàà

2007 îíû 1-ð ñàðä ÕÕÁ íü ING áàíêòàé õàìòðàí îëîí óëñûí ñàíõ¿¿ãèéí çàõ çýýëä áîíä ãàðãàõ Åâðîïûí äóíä õóãàöààíû ¿íýò öààñíû 150 ñàÿ àì.äîëëàðûí õºòºëáºðèéã õýðýãæ¿¿ëæ ýõýëñíýýñ ýõíèé õýñýã áîëîõ 2010 îíä ýðãýí òºëºãäºõ 8.625 õóâèéí õ¿¿òýé, 75 ñàÿ àì.äîëëàðûí áîíäûã àìæèëòòàé áîðëóóëñàí. Óã áîíäûã Ñèíãàïóð (37 õóâü), Õîíã-Êîíã (25 õóâü), Èõ Áðèòàíè (17 õóâü), Åâðîïûí çàðèì îðíóóä (16 õóâü), ÀÍÓ (5 õóâü) çýðýã 13 îðíû 96 õºðºíãº îðóóëàã÷èä õóäàëäàí àâñàí áàéíà.

Õºðºíãº îðóóëàã÷äûí á¿òýö íü õºðºíãº îðóóëàëòûí ñàíãóóä (42 õóâü), èðãýäèéí, õóâèéí æèæèãëýíãèéí áîëîí õóâèéí áàíêíû áàéãóóëëàãóóä (38 õóâü), ñàíõ¿¿ãèéí áàéãóóëëàãóóä (17 õóâü), òýòãýâðèéí ñàíãóóä (3 õóâü) çýðãýýñ á¿ðäýæ áàéíà.

Ìºí ýíý îíû ñ¿¿ëèéí õàãàñ æèëä òóñ áàíê íü îëîí óëñûí õºðºíãèéí çàõ çýýë äýýð ÷ºëººòýé õºðâºäºã ¿íýò öààñíû äåðèâàòèâ àðèëæàà õèéæ ýõëýýä áàéíà.


¯ë õºäëºõ ýä õºðºíãèéí çýýë íü ìîíãîë óëñûí áàíê ñàíõ¿¿ãèéí ñàëáàðò áèçíåñèéí çîðèóëàëòòàé óðò õóãàöààò ¿ë õºäëºõ ýä õºðºíãèéí àíõäàã÷ á¿òýýãäýõ¿¿í áîëñîí áºãººä æèæèã, äóíä áèçíåñèéí õºãæëèéã äýìæèõýä ¿ëýìæ õóâü íýìðèéã îðóóëæ áàéíà.

ÆÄÁÁÃ íü æèæèã, äóíä áèçíåñ /ÆÄÁ/ ýðõëýã÷äýä áàíêíû ¿éë÷èëãýýã õóðäàí øóóðõàé, ÷àíàðûí ºíäºð ò¿âøèíä õ¿ðãýõ, ýäèéí çàñàãò ãàð÷ áàéãàà ººð÷ëºëò¿¿äýä ìýäðýìæòýé õàíäàæ, õàðèëöàã÷äûí ñàíõ¿¿ãèéí øèíý ýðýëò õýðýãöýýã ñóäëàí, áàíêíû á¿òýýãäýõ¿¿íèé íýð òºðëèéã îëøðóóëàõ, õàðèëöàã÷äàä ñàíõ¿¿ãèéí ìýðãýæëèéí çºâëºãººã ºãºõ çîðèëòóóäûã òàâüæ àæèëëàëàà. Óã çîðèëòóóäûí õ¿ðýýíä ÎÓÑÊ-òàé õàìòðàí ÆÄÁ ýðõëýã÷äýä çîðèóëñàí SME toolkit òóñãàé âåá õóóäñûã àæèëëóóëñàí íü õàðèëöàã÷äàä ººðèéí áèçíåñèéã òºëºâëºõ, óäèðäàõ, áýëýí ìºíãºíèé óðñãàëûã òîîöîõ, áîðëóóëàëò, ìàðêåòèíãèéí áîäëîãûã ñàéæðóóëàõ çýðýã íýí òýðã¿¿íèé òóëãàìäñàí àñóóäëóóäûí òàëààð ¿íýã¿é çºâëºãººã îðîí çàé, öàã õóãàöààíààñ ¿ë õàìààðàí àâàõ áîëîìæèéã îëãîæ áàéíà.

ÆÈÆÈÃ, ÄÓÍÄ ÁÀÉÃÓÓËËÀÃÛÍ ÁÀÍÊÍÛ ¯ÉË×ÈËÃÝÝ


ÕÕÁ íü ÆÄÁ-èéã äýìæèí õàðèëöàã÷äàä õ¿ðãýõ á¿òýýãäýõ¿¿í ¿éë÷èëãýýíèéõýý íºõöëèéã èë¿¿ òààòàé áîëãîõîä àíõààðëàà õàíäóóëæ èðñýí áèëýý. Ýíý àæëûí õ¿ðýýíä Äýëõèéí áàíê áîëîí ßïîíû îëîí óëñûí õàìòûí àæèëëàãààíû áàíêòàé õàðèëöààãàà ã¿íçãèéð¿¿ëæ ÆÄÁ ýðõëýã÷äýä õàìãèéí áàãà õ¿¿òýé, 10 õ¿ðòýëõ æèëèéí òºñëèéí çýýëèéã îëãîæ áàéíà. Ò¿¿í÷ëýí, õàðèëöàã÷äûí Òàéâàíü áîëîí ªìíºä Ñîëîíãîñîîñ õèéõ õóäàëäàí àâàëòûã äýìæèæ 3 õ¿ðòýëõ æèëèéí õÿìä ºðòºãòýé ýõ ¿¿ñâýðýýð ñàíõ¿¿æ¿¿ëæ áàéíà.

ÆÄÁ ýðõëýã÷äýä çîðèóëæ ººðèéí ýõ ¿¿ñâýðýýð áèçíåñèéí çîðèóëàëòòàé, óðò õóãàöààíû “¯ë õºäëºõ ýä õºðºíãèéí çýýë”-èéã ãàðãàñàí íü áàíê ñàíõ¿¿ãèéí ñàëáàðò öîî øèíý á¿òýýãäýõ¿¿í áîëæ ÷àäñàí áºãººä ýíý íü ÆÄÁ-èéí õºãæëèéã äýìæèõýä ¿ëýìæ èõ õóâü íýìðèéã îðóóëæ áàéíà.

Ýäãýýð àæëûí ¿ð ä¿íä òàéëàíò îíä íèéòäýý 11.2 òýðáóì òºãðºãèéí çýýë îëãîæ, îíû ýöñýýð çýýëèéí ¿ëäýãäýë 16.3 òýðáóì òºãðºãò õ¿ðñýí íü ºíãºðñºí îíû ìºí ¿åòýé õàðüöóóëàõàä 21 õóâèàð ºññºí áàéíà. ÆÄÁÁÃ-ûí çýýëèéí áàãöûí ºñºëòèéã îí äàðààëëààð õàðóóëáàë:

ÆÄÁÁÃ-ûí ãîë çîðèëãóóäûí íýã íü ÆÄÁ ýðõëýã÷äèéã äýìæèí, òîì õàðèëöàã÷äûí ýãíýýíä äýâø¿¿ëýí øèëæ¿¿ëýõ ÿâäàë þì. Ýíý ÷ óòãààðàà áèä õàðèëöàã÷èääàà èë¿¿ óÿí õàòàí íºõöºëòýé, óðò õóãàöààíû õºðºíãº îðóóëàëòûí çýýëèéã ñàíàë áîëãîäîã. Òàéëàíò îíû ýöñýýð çýýëèéí áàãöûí åðºíõèé àíãèëàë áîëîí çýýëèéí õóãàöààíû àíãèëàë:

ÕÕÁ íü Ìîíãîë óëñûí ýäèéí çàñãèéí á¿õèé ë ñàëáàðóóäàä ¿éë àæèëëàãààãàà ÿâóóëæ áóé àæ àõóéí íýãæ¿¿äèéã äýìæèæ, õàìòðàí àæèëëàäàã íü äîòîîäûí ýäèéí çàñãèéí õºãæèëä æèíòýé õóâü íýìýð îðóóëæ áàéíà.


ÕªÐªÍÃª ÇÎÕÈÖÓÓËÀËÒÛÍ ÓÄÈÐÄËÀÃÀ

Ìºíãºíèé çàõ çýýëÌºíãºí õºðºíãèéí óäèðäëàãûí ãîë çîðèëãî íü Ìîíãîëáàíêíààñ òàâüñàí áàíêíû òºëáºðèéí ÷àäâàðûí çîõèñòîé õàðüöààíû ¿ç¿¿ëýëò¿¿äèéã õàíãàõ çàìààð õ¿¿ãèéí áîëîí õ¿¿ãèéí áóñ îðëîãûã íýìýãä¿¿ëýõ, áýëýí ìºíãºíèé óðñãàëûã çîõèöóóëàõ, çýýë, õºðºíãº îðóóëàëòûí ¿éë àæèëëàãààã òàñðàëòã¿é äýìæèõýä îðøäîã áèëýý.

ÕÕÁ íü òàéëàíò îíä ìºíãºí õºðºíãèéí óäèðäëàãûã õàìãèéí çîõèñòîé õýìæýýíä õýðýãæ¿¿ëæ àæèëëàñíû äýýð ºìíºõ æèë¿¿äèéí àäèë Ìîíãîëáàíê áîëîí Çàñãèéí ãàçðûí ¿íýò öààñíû àðèëæààíä èäýâõèòýé îðîëöëîî.

Òàéëàíò îíû ýöñèéí áàéäëààð ÕÕÁ íü Ìîíãîëáàíêíû ¿íýò öààñíû 34.5%, Çàñãèéí ãàçðûí áîíäûí 38.1 õóâèóäûã ýçýìøèæ, òóõàéí çàõ çýýëä òýðã¿¿ëýõ áàéð ñóóðüòàé áàéíà.

Ò¿¿í÷ëýí, óëñ îðíû õýìæýýíä õ¿í àìûã îðîí ñóóöæóóëàõ çîðèëãîîð õýðýãæ¿¿ëæ áóé “40 000 àéëûí îðîí ñóóö” õºòºëáºðèéã äýìæèæ, õºòºëáºðèéí ñàíõ¿¿æèëòèéí ýõ ¿¿ñâýðèéã á¿ðä¿¿ëýõ çîðèëãîîð Óëñûí Èõ Õóðëûí 2007 îíû 2-ð ñàðûí 6-íû ºäðèéí 26 äóãààð òîãòîîëûí äàãóó Ìîíãîë óëñûí Çàñãèéí ãàçðààñ ãàðãàñàí 90.0 òýðáóì òºãðºãèéí áîíäûí àðèëæààíä îðîëöîí, íèéò 11.6 òýðáóì òºãðºãèéí 28-364 õîíîãèéí õóãàöààòàé áîíäîä õºðºíãº îðóóëàëò õèéëýý.

Òàéëàíò îíû ýöñèéí áàéäëààð ÕÕÁ íü Ìîíãîëáàíêíû ¿íýò öààñíû 34.5%, Çàñãèéí ãàçðûí áîíäûí 38.1 õóâèóäûã ýçýìøèæ, òóõàéí çàõ çýýëä òýðã¿¿ëýõ áàéð ñóóðüòàé áàéíà.


Ãàäààä âàëþòûí àðèëæààÕÕÁ íü Ìîíãîë óëñûí áàíê ñàíõ¿¿ãèéí ñèñòåìèéã äýëõèéí çàõ çýýëä òîäîðõîéëîã÷, òýðã¿¿ëýã÷ áàéð ñóóðèà õàäãàëæ, äîòîîäûí àðèëæààíû äèéëýíõ õóâèéã ã¿éöýòãýæ áàéãàà áèëýý. Òàéëàíò îíä äýëõèéí ñàíõ¿¿ãèéí çàõ çýýëä òîìîîõîí ººð÷ëºëò õºäºëãººí¿¿ä áèé áîëæ, îíû ñ¿¿ëèéí õàãàñ æèëä ÀÍÓ-ûí ìîðòãýæèéí çàõ çýýëä õÿìðàë ãàðñàí ÷ òóñ áàíê ãàäààä òºäèéã¿é, äîòîîäûí çàõ çýýë äýýðõ ¿éë àæèëëàãààãàà àìæèëòòàé õýðýãæ¿¿ëæ, ãàäààä âàëþòûí àðèëæààíû àøãèéã 4.4 òýðáóì òºãðºãò õ¿ðãýëýý. Óëìààð òóñ áàíê äîòîîäûí çàõ çýýëä õàìãèéí îëîí òºðëèéí ãàäààä âàëþòààð àðèëæàà õèéäýã, âàëþòûí ýðãýëòèéí õýìæýýãýýð òýðã¿¿ëýã÷èéí áàéð ñóóðèà õàäãàëàí áýõæ¿¿ëñýýð áàéíà. Ìºí âàëþòûí àðèëæààíààñ õ¿ëýýæ áîëçîøã¿é ýðñäýëèéã áóóðóóëæ, ýðãýëòèéã íýìýãä¿¿ëýõ ¿¿äíýýñ ñàíõ¿¿ãèéí øèíý á¿òýýãäýõ¿¿í¿¿äèéã ¿ðãýëæë¿¿ëýí íýâòð¿¿ëñýýð áàéíà.

Àëòíû àðèëæààÌàíàé óëñûí ýäèéí çàñàã ñ¿¿ëèéí æèë¿¿äýä ýð÷èìòýé õºãæèæ áàéãààãèéí íýã ãîë øàëòãààí íü óóë óóðõàéí ñàëáàðûí ºñºëò õºãæèëòýé õîëáîîòîé áèëýý. ÕÕÁ íü 2000 îíîîñ ýõëýí àæ àõóéí íýãæ, áàéãóóëëàãóóäààñ áèåò àëò õóäàëäàí àâ÷ ýõýëñýí áºãººä ºíººäðèéí áàéäëààð Ìîíãîë óëñàä èäýâõèòýé ¿éë àæèëëàãàà ÿâóóëäàã íèéò 120 îð÷èì àæ àõóéí íýãæ¿¿äèéí 80-òàé íü õàìòðàí àæèëëàæ áàéíà. Õàðèëöàã÷ ¿éë÷ë¿¿ëýã÷èääýý îëîí óëñûí çàõ çýýëèéí ìýäýýëëèéã öàã àëäàëã¿é, ò¿ðãýí øóóðõàé õ¿ðãýõ ¿¿äíýýñ àëò áîëîí âàëþòûí çàõ çýýëèéí åðºíõèé òîéì ìýäýýëëèéã äîëîî õîíîã á¿ð õ¿ðãýí àæèëëàæ áàéíà. Ò¿¿í÷ëýí, òýäíèé ýäèéí çàñãèéí òîãòâîðã¿é áàéäàë, òóõàéëáàë, èíôëÿöèàñ ººðñäèéí õºðºíãèéã õàìãààëàõ áîëîí àøèã îëîõîä íü çîðèóëæ áèåò áóñ àëòààð áàéðøñàí á¿òýýãäýõ¿¿íèéã àìæèëòòàé íýâòð¿¿ëñíèé äýýð ýíý ÷èãëýëèéí ¿éë÷èëãýýã äàõèí íýãýýð íýìýãä¿¿ëæ, 2007 îíä “Áèåò áóñ ìºíãºíèé äàíñíû ¿éë÷èëãýý”-ã øèíýýð ãàðãààä áàéíà.Õýäèéãýýð ñ¿¿ëèéí æèë¿¿äýä “Àøèãò ìàëòìàëûí õóóëü”-ä îðóóëñàí çàðèì íýã ººð÷ëºëò¿¿äòýé õîëáîîòîéãîîð àæ àõóéí íýãæ¿¿äèéí ç¿ãýýñ áèåò àëòàà áàíêèíä õóäàëäàõ íü õàðüöàíãóé áàãàñ÷ áàéãàà õýäèé ÷ 2007 îíä ºìíºõ îíòîé õàðüöóóëàõàä 42.8 òýðáóì òºãðºãººð èõ áèåò àëò õóäàëäàí àâñàí áàéíà.


Àêòèâ ïàññèâûí óäèðäëàãàÕÕÁ òàéëàíò îíä àêòèâ ïàññèâûí óäèðäëàãûã óëàì áîëîâñðîíãóé áîëãîæ, ¿¿ñ÷ áîëîõ ñàíõ¿¿ãèéí ýðñäýëýýñ óðüä÷èëàí ñýðãèéëýõ çàìààð áàíêíû àøèãò àæèëëàãààã íýìýãä¿¿ëýí, áàíêíû òºëáºðèéí ÷àäâàðûã íàéäâàðòàé õàíãàõ ¿¿äíýýñ ýðñäýë õàìãèéí áàãà áàéõ ò¿âøèíä õºðºíãèéã áàéðøëóóëæ, ÷àíàðã¿é çýýëèéí ¿ëäýãäëèéã áàãàñãàõ, óëìààð óðò õóãàöààíä òîãòâîðòîé, ºðòºã áàãàòàé ýõ ¿¿ñâýð òàòàõ çîðèëãî òàâüæ àæèëëàëàà. Ýäãýýðèéí ¿ð ä¿íä 2007 îíû õàâàð òóñ áàíê Ìîíãîëûí àðèëæààíû áàíêóóäààñ àíõ óäàà òºãðºãèéí çýýëèéí õ¿¿ãèéí õýìæýýã àì.äîëëàðûí çýýëèéí õ¿¿ãèéí õýìæýýòýé èæèë ò¿âøèíä õ¿ðãýæ ÷àäñàí áºãººä ¿¿íèé ä¿íä íèéò çýýëèéí ¿ëäýãäýë 2006 îíòîé õàðüöóóëàõàä 59% õóâü ºñ÷, àøèãò àæèëëàãàà íýìýãäýõýä èõýýõýí íºëººëñºí áàéíà.


ÝÐÑÄÝËÈÉÍ ÓÄÈÐÄËÀÃÀ

Ýðñäýëèéí óäèðäëàãûí áîäëîãûí ãîë çîðèëãî íü áàíêíû á¿òýýãäýõ¿¿í ¿éë÷èëãýý, ¿éë àæèëëàãàà, ò¿¿íèé õàìðàõ õ¿ðýý, àðãà õýëáýð, ¿éë àæèëëàãààíä áàíêíû ¿¿ð÷ áîëîõ ýðñäýëèéí õ¿ëýýí çºâøººðºãäºõ õýì õýìæýýã òîäîðõîéëæ, õîëáîãäîõ áîäëîãî, æóðìààð õàíãàõ, ýðñäýëèéí óäèðäëàãà, õÿíàëòûí õàðüöàíãóé áèå äààñàí òîãòîëöîîã áîëîâñðîíãóé áîëãîæ, îëîí óëñûí ÷èã õàíäëàãàä îéðòóóëàõ, ýðñäýëèéã ¿íýëýõ àðãà÷ëàëûã áîëîâñðóóëæ áàíêíû ýðñäýëèéã áóóðóóëàõàä îðøäîã.

2007 îíû õóâüä Ýðñäýëèéí óäèðäëàãûí ãàçàð íü ýðñäýëèéí óäèðäëàãûí ìåõàíèçìûã ñàéæðóóëæ áîëîâñðîíãóé áîëãîõ, çýýëèéí õÿíàëòûã ñàéæðóóëàõ, íèéò çýýëèéí áàãöàä ýçëýõ ÷àíàðã¿é çýýëèéí áàãöûã 3 õ¿ðòýë õóâèàð áóóðóóëàõ, ÷àíàðã¿é çýýëèéí òºëºëòèéã ã¿éöýòã¿¿ëýõ, ýäèéí çàñãèéí ãîë ñàëáàðóóäûí ñàíõ¿¿æèëòèéí áîäëîãî, çýýëèéí áàãöûí òºâëºðëèéí áîäëîãî áîëîí çýýëèéí áîäëîãûã øèíý÷ëýí áîëîâñðóóëàõ çîðèëòóóäûã òàâèí àæèëëàëàà.

ªìíºº òàâüñàí çîðèëãî, çîðèëòóóäàà õýðýãæ¿¿ëýõ ¿¿äíýýñ ÁÁÃ-ûí øèíý á¿òýö çîõèîí áàéãóóëàëòòàé ¿éë àæèëëàãààãàà óÿëäóóëàí, çýýëèéí ñóäàëãààíààñ ýõëýýä çýýë òºëæ äóóñàõ õ¿ðòýëõ õóãàöààíä õºíäëºíãèéí äàâõàð õÿíàëò òàâüæ àæèëëàñàí íü ýðñäýëèéã áóóðóóëæ, çýýëèéí ÷àíàðò ýåðýãýýð íºëººëëºº. Íèéò çýýëèéí áàãöàä ýçëýõ ÷àíàðã¿é çýýëèéí õóâü 2006 îíû ýöýñò 4.4 áàéñàí áîë 2007 îíû ýöýñò 2 áîëæ áóóðñàí áàéíà.

×àíàðã¿é çýýëèéí òºëºëòèéã ã¿éöýòã¿¿ëýõ çîðèëãîîð òàéëàíò îíû 7-ð ñàðä áèå äààñàí Òóñãàé àêòèâûí õýëòýñ áàéãóóëàãäñàí áà ò¿¿íèé ¿éë àæèëëàãààíä õÿíàëò òàâèõ, ¿éë àæèëëàãààíû ¿ð ä¿íã õýëýëöýõ çîðèëãîîð ×àíàðã¿é çýýëèéí õîðîî øèíýýð áèé áîëñîí. ¯¿íèé ¿ð ä¿íä íèéò 4.2 òýðáóì òºãðºãèéí ÷àíàðã¿é çýýëèéã ýðãýí òºë¿¿ëñýí áàéíà.

Òàéëàíò îíä áàíêíû çýýëèéí áîäëîãî, ñòðàòåãè, óëñ îðíû ýäèéí çàñãèéí íºõöºë áàéäàë, ¿ð àøèãòàé óÿëäóóëàí, ýäèéí çàñãèéí ãîë ñàëáàðóóäûí ñàíõ¿¿æèëòèéí áîäëîãûã øèíý÷ëýí áîëîâñðóóëñíààð çýýëèéí ýðñäýëèéã áóóðóóëæ, çýýëèéí ýðñäýëèéí óäèðäëàãûí ìåõàíèçìûã ñàéæðóóëàâ.


2007 îíä ñàëáàðóóäûí çýýëèéí áàãöûí ÷àíàðûã ñàéæðóóëàõ, õºíäëºíãèéí áèå äààñàí õÿíàëòûí òîãòîëöîîã áèé áîëãîõîä ò¿ëõ¿¿ àíõààð÷ àæèëëàñàí áºãººä ýíý àæëûí õ¿ðýýíä ñàëáàðóóäûí ýðñäýëèéí øèíæýý÷äèéã ÝÓÃ-ûí õàðúÿàíä íýãòãýæ, á¿õ òºðëèéí çýýë îëãîëòûí ã¿éëãýýã òºâëºð¿¿ëñýí. Èíãýñíýýð ñàëáàðóóäûí çýýëèéí áàãöûí ÷àíàð ºìíºõ 2006 îíä 4.4 õóâü áàéñàí áîë 2007 îíä 3.6 õóâü áîëæ áóóðñàí áàéíà.

Çàõ çýýëèéí ýðñäýëÒàéëàíò îíä ýðñäýëèéã ¿íýëýõ îëîí óëñûí ¿íýëãýýíèé VAR àðãààð áàíêíû çàõ çýýëèéí ýðñäýëèéã õýìæèæ, ñàíõ¿¿ãèéí ¿íäñýí õýðýãñë¿¿äèéí õàíøèéí ººð÷ëºëòººñ ¿¿äýí áàíêíû áàãöààñ àëäàæ áîëîõ àëäàãäëûã õÿíàí, óäèðäëàãàä ìýäýýëýõ ñèñòåìèéã ñàéæðóóëæ àæèëëàñàí áîëíî.

Áàíêíû áàãöààñ àëäàæ áîëîõ àëäàãäëûã áîäèòîéãîîð ¿íýëæ áóé ýñýõèéã òîãòîîõäîî áóöààí òåñòëýõ /backtesting/ àðãûã õýðýãëýäýã áºãººä ¿¿íèé ¿ð ä¿íä VAR óòãóóäààñ èë¿¿ ãàðñàí àøèã àëäàãäëûí òîî íü èòãýëöëèéí ò¿âøèíä õàðãàëçàí çºâøººðºõ õýìæýýíä (BASEL-èéí õîðîîíû øàëãóóðò) íèéöýæ áàéãààä õÿíàëò òàâüæ àæèëëàëàà. Áàíêíû áàãöààñ àëäàæ áîëîõ àëäàãäëûã ºíäºð íàðèéâ÷ëàëòàé òîîöîîëîõûí òóëä îëîí óëñûí ñàíõ¿¿ãèéí çàõ çýýëä ºðãºí àøèãëàãääàã íºõöºëò õýëáýëçëèéí EWMA (Exponentially Weight Moving Average) àðãûã àøèãëàæ ýõýëñýí.

¯éë àæèëëàãààíû ýðñäýë¯éë àæèëëàãààíû ýðñäýëèéã õÿíàõ, óäèðäàõ çîðèëãîîð 2007 îíä áàíêíû á¿òýö, çîõèîí áàéãóóëàëòûã øèíý÷ëýí áàòàëñàí. Äîòîîä àóäèòûí ãàçðûí ¿éë àæèëëàãàà, ãàçðûí á¿òýö, çîõèîí áàéãóóëàëò, á¿ðýëäýõ¿¿í, ÷èã ¿¿ðãèéã ºðãºæ¿¿ëæ, áàíêíû ¿éë àæèëëàãààíä òàâèõ õÿíàëò, øàëãàëòûã ÷àíãàòãàí, àæëûí ¿ð ä¿íã ÒÓÇ-ä øóóä òàéëàãíàäàã áîëñîí íü ¿éë àæèëëàãààíû ýðñäýëýýñ óðüä÷èëàí ñýðãèéëýõ, áóóðóóëàõ, ¿éë àæèëëàãààíû õÿíàëòûí ìåõàíèçìûí ¿ð íºëººã äýýøë¿¿ëýõ áîëîìæèéã áèé áîëãîæ áàéíà. ¯éë àæèëëàãààíû àëäàãäëààñ ñýðãèéëýõèéí òóëä õàðèëöàõ áîëîí õàäãàëàìæèéí äàíñàíä õààëò òàâüæ, ¿ë õºäëºõ ýä õºðºíãèéí çýýë, õàñàëò õèéõ áà õààëòûã öóöëàõ, ìºíãº óãààõ áîëîí òåððîðèçìûã ñàíõ¿¿æ¿¿ëýõ ¿éë àæèëëàãààòàé òýìöýõ æóðìóóäûã øèíýýð áîëîâñðóóëëàà.


Õ¯ÍÈÉ ÍªªÖÈÉÍ ÓÄÈÐÄËÀÃÀ

Òàéëàíò îíä õ¿íèé íººöèéí óäèðäëàãà, õºãæëèéã áàíêíû ººð÷ëºëò, øèíý÷ëýë, õºãæëèéí ñòðàòåãèòàé íÿãò óÿëäàà õîëáîîòîéãîîð õýðýãæ¿¿ëýõ çîðèëòûã òàâüæ, áàíêíû ýðõýì çîðèëãûã áèåë¿¿ëæ ÷àäàõóéö ÷àäâàðëàã õàìò îëíûã á¿ðä¿¿ëýí, òýäíèé àâúÿàñ ÷àäâàð, íººö áîëîìæèéã íýýí õºãæ¿¿ëæ, ¸ñ ç¿éí ºíäºð ò¿âøèíä, ¿ð ä¿íòýé àæèëëàõ îð÷èí íºõöëèéã áàòòàé áèé áîëãîõ, ìýðãýøñýí àëáà òºëºâø¿¿ëýõ, á¿òöèéí ººð÷ëºëò øèíý÷ëýëòèéã ã¿íçãèéð¿¿ëýõ, àæèëòíóóäûí ¿éë àæèëëàãààíû ¿ð ä¿íã äýýøë¿¿ëýõ ÷èãëýëýýð èäýâõèòýé àæèëëàëàà.

Õ¿íèé íººöèéí óäèðäëàãûí áîäëîãûí õ¿ðýýíä õ¿íèé íººöèéí òºëºâëºëòèéí îíîâ÷òîé òîãòîëöîîã á¿ðä¿¿ëæ, ñóë ÷ºëººòýé àæëûí áàéðàíä ìýðãýæëèéí ÷àäâàðëàã õ¿ì¿¿ñèéã ñîíãîí àæèëëóóëàõ, àæèëëàõ õ¿÷íèéã òàòàõ îëîí òºðëèéí ýõ ñóðâàëæèéã àøèãëàõ çàìààð õàìãèéí øèëäýã áîëîâñîí õ¿÷íèéã ñîíãîí àâàõ äàâóó òàëûã áàòàòãàõ, ¿¿ãýýðýý òóõàéí ñàëáàðòàà õàìãèéí ñîíèðõîë òàòàõóéö àæèë îëãîã÷ áàéõ çîðèëòîî õýðýãæ¿¿ëëýý.

ÕÕÁ-íû õ¿íèé íººöèéí óäèðäëàãûí íýã ÷óõàë çîðèëò áîë àæèëòíû áàíêíû õºãæèë áîëîí áèçíåñò îðóóëæ áóé õóâü íýìðèéã áîäèòîéãîîð ¿íýëæ, óðàìøóóëëûí ñèñòåìä çîõèõ ¸ñîîð òóñãàõ, ýíý çîðèëãîîð àæèëòíû ã¿éöýòãýëä áîäèò ¿íýëãýý ºãºõ òîãòîëöîîã á¿ðä¿¿ëýõ àñóóäàë áàéëàà. Ýíý àñóóäëûã õýðýãæ¿¿ëýõ çîðèëãîîð àæèëòíóóäûí àæëûí ¿ð ä¿íãèéí ¿íýëãýýíèé øàëãóóð ¿ç¿¿ëýëòèéã íàðèéâ÷ëàí òîäîðõîéëæ, ã¿éöýòãýëèéã òîî áà ÷àíàðûí ¿ç¿¿ëýëòýýð òîîöîõ æóðìûã øèíý÷ëýí ìºðäñºíººð àæèëòíóóäûí óðàìøóóëëûí õýìæýý àæëûí ã¿éöýòãýëèéí ¿ð ä¿íòýé óÿëäàæ, àæèëòíóóäûí áîäèò îðëîãî ÷ íýìýãäñýí áàéíà. Óëìààð 2007 îíä õ¿íèé íººöèéí çàðäëûí áàíêíû íèéò çàðäàëä ýçëýõ õóâèéí æèí ºñ÷, ºìíºõ 2006 îíûõîîñ 40 õóâèàð íýìýãäñýí áàéíà.

Ýäãýýð àðãà õýìæýýí¿¿äèéí ¿ð ä¿íä òóñ áàíêíû àæèëòíóóäûí àæëûí á¿òýýìæ, ìýðãýøëèéí óð ÷àäâàð á¿õ øàòàíäàà äýýøèëæ, àæèëëàõ õ¿÷íèé îäîîãèéí á¿òöèéí öºì íü áàíêíû ¿éë àæèëëàãààã èäýâõòýé ÿâóóëàõ íºõöëèéã õàíãàñàí ºíäºð ìýðãýøèëòýé, ÷àäâàðëàã áîëîâñîí õ¿÷íýýð á¿ðäýõ áîëñîí áºãººä ºíººäðèéí çàëóó àæèëòíóóä ýäãýýð òóðøëàãàòàé àæèëòíóóäààñàà ñóðàëöàí, öààøèä áîãèíî õóãàöààíä ºñ÷ õºãæèí, çàõ çýýëèéí øàëãóóðûã äàâæ ÷àäàõ òóðøëàãàòàé àæèëòíóóä áîëîõ áîëîìæ á¿ðýí á¿ðäëýý.

Õ¿íèé íººöèéí õºãæëèéí õºòºëáºðèéã ñóðãàëòûí õýðýãöýýíä ¿íäýñëýí áîëîâñðóóëàõ, áàéãóóëëàãûí ñî¸ëûí ñóäàëãààã ¿íäýñëýí çîðèëòîò ñóðãàëò õèéõ, øèíýýð àæèëä îðîãñäîä òîäîðõîé õóãàöààíû äàñàí çîõèöîõ õºòºëáºð õýðýãæ¿¿ëæ ä¿ãíýõ, àæèëòàí á¿ðèéã ìýðãýæëèéí ñóðãàëò, õºãæëèéí òºëºâëºãººòýé áîëãîõ, ñóðãàëò ÿâóóëäàã ìýðãýøñýí áàéãóóëëàãóóä, èõ äýýä ñóðãóóëèóäòàé õàìòðàí àæèëëàõ çýðýã àðãà õýìæýýí¿¿äèéã àâëàà. Òàéëàíò îíä òóñ áàíêíû íèéò 542 àæèëòàí ñóðãàëòàä õàìðàãäñàí áà ýäãýýðèéí 30 îð÷èì õóâü íü ãàäààä îðíû áàíêíû áàéãóóëëàãà, çºâëºõ ¿éë÷èëãýýíèé áàéãóóëëàãóóäûí ñóðãàëòàä îðîëöñîí áàéíà.


Íèéãìèéí àñóóäëûã øèéäâýðëýõ çîðèëãîîð òóñ îíä 300,8 ñàÿ òºãðºãèéí áóöàëòã¿é òóñëàìæ òýòãýìæ àæèëòíóóääàà îëãîñîí áà ýíý íü ºíãºðñºí îíòîé õàðüöóóëàõàä áàðàã 5 äàõèí ºññºí áàéíà. Ìºí àæèëòíóóäûíõàà îðîí ñóóöíû àñóóäëûã øèéäâýðëýõ çîðèëãîîð 2,5 òýðáóì òºãðºãèéí çýýëèéã õºíãºëºëòòýé íºõöëººð îëãîñîí áàéíà. Ò¿¿í÷ëýí, 364 àæèëòàíä òóñãàé íºõöºëòýé, çýýëèéí ¿éë÷èëãýý ¿ç¿¿ëæýý.

2007 îíä àæèë ¿éëñýýðýý øàëãàðñàí ìàíàé 46 àæèëòàí òºðèéí òºâ áàéãóóëëàãóóä, íèéñëýë, òºðºëæñºí ñàëáàðûí áàéãóóëëàãóóäûí áîëîí áàíêíû øàãíàëààð øàãíàãäñàí áàéíà.

Êîìïàíèéí íèéãìèéí õàðèóöëàãûí ÷èãëýëýýð õýðýãæ¿¿ëñýí ¿éë àæèëëàãàà

ÕÕÁ íü àíõ ¿¿ñãýí áàéãóóëàãäñàí öàãààñàà êîìïàíèé íèéãìèéí õàðèóöëàãàà ñàéòàð õýðýãæ¿¿ëæ ýð¿¿ë ìýíä, áîëîâñðîë, ñî¸ë óðëàã, ñïîðòûí ñàëáàðóóäûã äýìæèæ àæèëëàñàí. 2007 îíû õóâüä áèä äàðààõ àðãà õýìæýýí¿¿äèéã èâýýí òýòãýæ õàìòðàí àæèëëàëàà. ¯¿íä:

- Àãààðûí áîõèðäîë èõòýé, õîòûí òºâººñ àëñëàãäñàí íîãîîí áàéãóóëàìæã¿é õ¿¿õäèéí öýöýðëýã¿¿äýä ìîä òàðüñàí;- Äàðõàí õîòûí Ñî¸ë àìðàëòûí ïàðêèéã ñýðãýýí òîõèæóóëàõàä ñàíõ¿¿ãèéí òóñëàëöàà ¿ç¿¿ëñýí;- “Ëîòóñ” õ¿¿õäèéí àñðàìæèéí òºâä õàíäèâ, òóñëàìæ ¿ç¿¿ëñýí;- Ñàíõ¿¿, ýäèéí çàñãèéí èõ ñóðãóóëèéí øèíý áàðèëãûí ëåêöèéí òàíõèìûã òîõèæóóëæ, îþóòàí, ñóðàã÷äàä ñóð÷ áîëîâñðîõîä òààòàé îð÷èíã áèé áîëãîñîí;- Ñîíñãîëûí áýðõøýýëòýé õ¿¿õäèéí 29-ð òóñãàé ñóðãóóëèéí øèíý æèëèéí áàÿðûã òýìäýãëýëöñýí;- Óðëàãèéí ñàëáàðûí òîìîîõîíä òîîöîãääîã “Ïåíòàòîíèê – 2007” íààäìûã èâýýí òýòãýæ õàìòðàí àæèëëàñàí;- Õàí-Óóë ä¿¿ðãèéí íóòàã äýâñãýðò ãàëûí àþóëä íýðâýãäñýí àðä èðãýäýä õàíäèâ öóãëóóëàí ñàíõ¿¿ãèéí äýìæëýã ¿ç¿¿ëñýí;- Õ¿íä ºâ÷íººð ºâ÷èëñºí, àìüäðàëûí õ¿íä áýðõèéã òóóëñàí, ºðõ òîëãîéëñîí ýìýãòýé Òóíãàëàãèéí /àñàí/ ýì÷èëãýýíä õàíäèâ ºãñºí;- Ìîíãîëûí ñî¸ëûí ºâèéã çàëãàìæëàã÷, óðàí áè÷ãèéã õºãæ¿¿ëýã÷ Ä.Áàòáàÿð ÀÍÓ-ä ìîíãîëûí óðàí áè÷ãèéí ¿çýñãýëýí ãàðãàõàä íü ñàíõ¿¿ãèéí á¿ðýí äýìæëýã ¿ç¿¿ëñýí;- Îþóòíû ýðäýì øèíæèëãýýíèé áàãà õóðàë áîëîõ “Ýâðèêà-2007” íààäìûí åðºíõèé èâýýí òýòãýã÷ýýð àæèëëàñàí;- “×èíãèñ õààí 800 æèëèéí òýðòýýãýýñ ýðãýí èðñýí íü” íààäìûã èâýýí òýòãýñýí;- Äîðíîãîâü àéìàã äàõü íî¸í õóòàãò, ñî¸í ãýãýýð¿¿ëýã÷ Äàíçàíðàâæààãèéí ìóçåéã øèíý÷ëýí ñýðãýýí áîñãîõîä òóñëàëöàà ¿ç¿¿ëñýí;- Óëñûí àâàðãà øàëãàðóóëàõ øàòðûí òýìöýýíèé åðºíõèé èâýýí òýòãýã÷ýýð õàìòðàí àæèëëàñàí;- Õàí Õýíòèéí òóñãàé õàìãààëàëòòàé ãàçàð, Òóóë ãîëûí ýðãèéí îð÷ìûã ÕÕÁ-íû íèéò àæèë÷èä öýâýðëýñýí çýðýã áîëíî.


Õóäàëäàà Õºãæëèéí Áàíê Õÿçãààðëàãäìàë Õàðèóöëàãàòàé Êîìïàíè

2007 îíû 12 ñàðûí 31-íèé ºäðººð òàñàëáàð áîëãîñîí æèëèéí ñàíõ¿¿ãèéí òàéëàí


Õóäàëäàà Õºãæëèéí Áàíê ÕÕÊÊîìïàíèéí òàëààðõ ìýäýýëýë

Àëáàí õàÿã Æóóë÷íû ãóäàìæ-7Óëààíáààòàð-11 Ìîíãîë Óëñ

Òºëººëºí Óäèðäàõ Çºâëºë Ä.Ýðäýíýáèëýã (Äàðãà) Ä.Ìºíõáààòàð ×.Ýíõáîëä Ò.Öîëìîí Ò.Áîëäõ¿¿

Kîìïàíèéí íàðèéí áè÷ãèéí äàðãà Ä. Äàâààæàâ

Õàìòàðñàí àóäèòîðóóä KPMG Êóàëà Ëóìïóð Ìàëàéç óëñ

“Òýíöâýð îðãèë àóäèò” ÕÕÊ Óëààíáààòàð Ìîíãîë Óëñ


Çàõèðëóóä áîëîí óäèðäëàãûí ìýäýãäýë

Õóäàëäàà Õºãæëèéí Áàíê ÕÕÊ-íû (öààøèä “Áàíê” ãýõ) ÒÓÇ-èéí äàðãà Ä.Ýðäýíýáèëýã ìèíèé áèå áîëîí áàíêíû ñàíõ¿¿ãèéí àñóóäàë õàðèóöñàí çàõèðëóóä áîëîõ Ðàíäîëô Êîïïà, Á.Ìýäðýý Ä.ßíæìàà íàð ýíýõ¿¿ òàéëàíãèéí 4-48 äóãààð õóóäñàíä ¿ç¿¿ëñýí 2007 îíû 12 äóãààð ñàðûí 31-íèé ºäðèéí áàéäëààðõ Áàíêíû ñàíõ¿¿ãèéí áàéäàë, ýíý ºäðººð òàñàëáàð áîëñîí æèëèéí ¿éë àæèëëàãààíû ¿ð ä¿í áîëîí ìºíãºí ã¿éëãýýã ÌîíãîëÁàíêíààñ òîäîðõîéëîí ãàðãàñàí Ñàíõ¿¿ãèéí Òàéëàãíàëûí Îëîí Óëñûí Ñòàíäàðòóóäûí äàãóó ¿íýí çºâ, áîäèòîé èëýðõèéëñýí áîëîõûã áàòàëãààæóóëæ áàéíà.

___________________ ___________________ Ä.Ýðäýíýáèëýã Ðàíäîëô ÊîïïàÒÓÇ-èéí äàðãà Åðºíõèéëºã÷

___________________ ___________________ Á. Ìýäðýý Ä.ßíæìààÃ¿éöýòãýõ çàõèðàë Ñàíõ¿¿ãèéí Á¿ðòãýë, Õÿíàëòûí Ãàçðûí çàõèðàë

Õóäàëäàà Õºãæëèéí Áàíê ÕÕÊ-èéí ãèø¿¿äýä õ¿ðãýõ àóäèòûí òàéëàí

Áèä 4-48 äóãààð õóóäñàíä ¿ç¿¿ëñýí Õóäàëäàà Õºãæëèéí Áàíêíû ñàíõ¿¿ãèéí òàéëàíä àóäèò õèéëýý. Ýäãýýð ñàíõ¿¿ãèéí òàéëàíãóóäûã áýëòãýæ ãàðãàõ íü áàíêíû çàõèðëóóäûí ¿¿ðýã áàéäàã.

Õèéæ ã¿éöýòãýñýí àóäèò äýýðýý ¿íäýñëýí ýäãýýð ñàíõ¿¿ãèéí òàéëàíãóóäûí òàëààð õàðààò áóñ ä¿ãíýëò ãàðãàæ, ººð àëèâàà íýã çîðèëãîä áèø çºâõºí òà á¿õýíä òàéëàãíàõ íü áèäíèé ¿¿ðýã þì. Áèä ýíýõ¿¿ òàéëàíãèéí àãóóëãûí õ¿ðýýíä ººð àëèâàà íýã ãóðàâäàã÷ òàëûí ºìíº õàðèóöëàãà õ¿ëýýõã¿é áîëíî.

Áèä àóäèòàà Àóäèòûí Îëîí Óëñûí Ñòàíäàðòûí äàãóó õèéæ ã¿éöýòãýñýí áîëíî.Ýäãýýð ñòàíäàðòóóä íü ñàíõ¿¿ãèéí òàéëàíãóóäûã ìàòåðèàëëàã àëäààã¿é ýñýõ òàëààð çîõèñòîé áàòàëãààæóóëàëòûã îëæ àâàõûí òóëä àóäèòàà òºëºâëºæ ã¿éöýòãýõèéã áèäíýýñ øààðääàã. Àóäèòûí àæèëä ñàíõ¿¿ãèéí òàéëàíãóóä äàõü ä¿í, òîäðóóëãóóäûí äàãàëäàõ íîòîëãîîã ò¿¿âðèéí àðãààð øàëãàõ àæèëëàãàà áàãòäàã. Ìºí àóäèòûí àæèëä çàõèðëóóäûí õèéñýí òîìîîõîí òîîöîîëëóóä áà áàðèìòàëñàí íÿãòëàí áîäîõ á¿ðòãýëèéí çàð÷ìóóäûã ¿íýëýõ, ò¿¿í÷ëýí ñàíõ¿¿ãèéí òàéëàíãóóä íü á¿õýëäýý çîõèñòîé òàéëàãíàãäñàí ýñýõýä ¿íýëýëò ºãºõ àæëóóä îðíî.Áèäíèé ã¿éöýòãýñýí àóäèò íü áèäíèé ä¿ãíýëòýä çîõèñòîé ¿íäýñëýëèéã õàíãàæ ºãíº ãýäýãò áèä èòãýëòýé áàéíà. Áèäíèé ä¿ãíýëòýýð Ýíýõ¿¿ ñàíõ¿¿ãèéí òàéëàíãóóä íü 2007 îíû 12 äóãààð ñàðûí 31-íèé ºäðèéí áàéäëààðõ Áàíêíû ñàíõ¿¿ãèéí áàéäàë áîëîí òóõàéí ºäðººð äóóñãàâàð áîëñîí æèëèéí ¿éë àæèëëàãààíû ¿ð ä¿í, ìºíãºí ã¿éëãýýã ÌîíãîëÁàíêíààñ òîäîðõîéëîí ãàðãàñàí Ñàíõ¿¿ãèéí Òàéëàãíàëûí Îëîí Óëñûí Ñòàíäàðòûí äàãóó ¿íýí çºâ ¿ç¿¿ëñýí áàéíà.

KPMG Òýíöâýð Îðãèë Àóäèò ÕÕÊÌýðãýøñýí íÿãòëàí áîäîã÷ Ìýðãýøñýí íÿãòëàí áîäîã÷ Áàéãóóëëàãûí äóãààð: AF 0758 Ëèöåíçèéí äóãààð: 056/2006

Óëààíáààòàð, Ìîíãîë Óëñ Îãíîî: 2008 îíû 3 äóãààð ñàðûí 14


KPMG (Firm No.AF 0758Chartered AccountantsWisma KPMGJalan Dungun, Damansara Heights50490 Kuala Lumpur, Malaysia

Òýíöâýð Îðãèë Àóäèò ÕÕÊ402 òîîò, Õàòàí Ñ¿éõ Êîìïàíèéí áàéð

Çª×, 8-ð õîðîî, ÑÁÄ¿¿ðýãÓëààíáààòàð, Ìîíãîë Óëñ

Óòàñ/Ôàêñ: 976-11-324496


Õóäàëäàà Õºãæëèéí Áàíê ÕÕÊ-èéí ãèø¿¿äýä õ¿ðãýõ àóäèòûí òàéëàí

Áèä 4-48 äóãààð õóóäñàíä ¿ç¿¿ëñýí Õóäàëäàà Õºãæëèéí Áàíêíû ñàíõ¿¿ãèéí òàéëàíä àóäèò õèéëýý. Ýäãýýð ñàíõ¿¿ãèéí òàéëàíãóóäûã áýëòãýæ ãàðãàõ íü áàíêíû çàõèðëóóäûí ¿¿ðýã áàéäàã.

Õèéæ ã¿éöýòãýñýí àóäèò äýýðýý ¿íäýñëýí ýäãýýð ñàíõ¿¿ãèéí òàéëàíãóóäûí òàëààð õàðààò áóñ ä¿ãíýëò ãàðãàæ, ººð àëèâàà íýã çîðèëãîä áèø çºâõºí òà á¿õýíä òàéëàãíàõ íü áèäíèé ¿¿ðýã þì. Áèä ýíýõ¿¿ òàéëàíãèéí àãóóëãûí õ¿ðýýíä ººð àëèâàà íýã ãóðàâäàã÷ òàëûí ºìíº õàðèóöëàãà õ¿ëýýõã¿é áîëíî.

Áèä àóäèòàà Àóäèòûí Îëîí Óëñûí Ñòàíäàðòûí äàãóó õèéæ ã¿éöýòãýñýí áîëíî.Ýäãýýð ñòàíäàðòóóä íü ñàíõ¿¿ãèéí òàéëàíãóóäûã ìàòåðèàëëàã àëäààã¿é ýñýõ òàëààð çîõèñòîé áàòàëãààæóóëàëòûã îëæ àâàõûí òóëä àóäèòàà òºëºâëºæ ã¿éöýòãýõèéã áèäíýýñ øààðääàã. Àóäèòûí àæèëä ñàíõ¿¿ãèéí òàéëàíãóóä äàõü ä¿í, òîäðóóëãóóäûí äàãàëäàõ íîòîëãîîã ò¿¿âðèéí àðãààð øàëãàõ àæèëëàãàà áàãòäàã. Ìºí àóäèòûí àæèëä çàõèðëóóäûí õèéñýí òîìîîõîí òîîöîîëëóóä áà áàðèìòàëñàí íÿãòëàí áîäîõ á¿ðòãýëèéí çàð÷ìóóäûã ¿íýëýõ, ò¿¿í÷ëýí ñàíõ¿¿ãèéí òàéëàíãóóä íü á¿õýëäýý çîõèñòîé òàéëàãíàãäñàí ýñýõýä ¿íýëýëò ºãºõ àæëóóä îðíî.Áèäíèé ã¿éöýòãýñýí àóäèò íü áèäíèé ä¿ãíýëòýä çîõèñòîé ¿íäýñëýëèéã õàíãàæ ºãíº ãýäýãò áèä èòãýëòýé áàéíà. Áèäíèé ä¿ãíýëòýýð Ýíýõ¿¿ ñàíõ¿¿ãèéí òàéëàíãóóä íü 2007 îíû 12 äóãààð ñàðûí 31-íèé ºäðèéí áàéäëààðõ Áàíêíû ñàíõ¿¿ãèéí áàéäàë áîëîí òóõàéí ºäðººð äóóñãàâàð áîëñîí æèëèéí ¿éë àæèëëàãààíû ¿ð ä¿í, ìºíãºí ã¿éëãýýã ÌîíãîëÁàíêíààñ òîäîðõîéëîí ãàðãàñàí Ñàíõ¿¿ãèéí Òàéëàãíàëûí Îëîí Óëñûí Ñòàíäàðòûí äàãóó ¿íýí çºâ ¿ç¿¿ëñýí áàéíà.

KPMG Òýíöâýð Îðãèë Àóäèò ÕÕÊÌýðãýøñýí íÿãòëàí áîäîã÷ Ìýðãýøñýí íÿãòëàí áîäîã÷ Áàéãóóëëàãûí äóãààð: AF 0758 Ëèöåíçèéí äóãààð: 056/2006

Óëààíáààòàð Ìîíãîë Óëñ2008 îíû 3 äóãààð ñàðûí 14


Õóäàëäàà Õºãæëèéí Áàíê ÕÕÊ2007 îíû 12 äóãààð ñàðûí 31-íèé ºäðèéí áàéäëààðõ Òàéëàí òýíöýë

Òàéëàí òýíöýë

Тодруулга 2007 мян.төг

2006 мян.төг

АкТИв

Бэлэн мөнгө болон түүнтэй адилтгах зүйл 4

110,375,937 134,943,033

Хөрөнгө оруулалтын үнэт цаас 5 46,424,127 27,584,472 Зээл ба урьдчилгаа 6 382,308,143 240,106,085 Хоёрдогч өглөг 7 4,000,000 - Үндсэн хөрөнгө 8 11,683,487 12,225,512 Биет бус хөрөнгө 9 1,004,359 829,942 Бусад хөрөнгө 10 7,707,071 10,603,078

НИЙТ АкТИв 563,503,124 426,292,122

ПАссИв бА өөрИЙН ХөрөНГө

ПассивХарилцагчдын харилцах, хадгаламж 11 373,018,621 324,669,447

Бусад банк, санхүүгийн байгууллагуудын харилцах, хадгаламж 12 15,261,624 9,583,124

Гадаадын санхүүгийн байгууллагуудаас авсан зээл 13 7,387,649 26,458,098

Татварын өглөг 1,455,320 1,230,053Гаргасан өрийн хувьцаа 14 86,661,743 -Бусад пассив 15 10,088,345 5,331,398

Нийт хадгаламж, зээл, татвар, бусад өр төлбөр 493,873,302 367,272,120Хоёрдогч өглөг 16 9,359,760 9,320,000

Нийт пассив 503,233,062 376,592,120

өөрийн хөрөнгөХувьцаат капитал 17 6,610,113 6,610,113Бусад нөөц 6,338,749 12,171,762Хуримтлагдсан ашиг 47,321,200 30,918,127

Нийт өөрийн хөрөнгө 60,270,062 49,700,002НИЙТ ПАссИв бА өөрИЙН ХөрөНГө 563,503,124 426,292,122

53-88 äàõü õóóäàñ íü ýíýõ¿¿ ñàíõ¿¿ãèéí òàéëàíãèéí ñàëøã¿é íýãýí õýñýã áîëíî.


Õóäàëäàà Õºãæëèéí Áàíê ÕÕÊ2007 îíû 12 äóãààð ñàðûí 31-íèé ºäðèéí áàéäëààðõ Îðëîãî ¿ð ä¿íãèéí òàéëàí

Тодруулга 2007 мян.төг

2006 мян.төг

Хүүгийн орлого 19 47,322,951 36,037,323Хүүгийн зардал 20 (26,675,606) (14,588,934)

Хүүгийн цэвэр орлого 20,647,345 21,448,389

Хураамж шимтгэлийн цэвэр орлого 21 6,287,916 4,576,908Үйл ажиллагааны бусад орлого 22 4,138,548 4,285,087

Хүүгийн бус цэвэр орлого 10,426,464 8,861,995Үйл ажиллагааны орлого 31,073,809 30,310,384Үйл ажиллагааны зардал 23 (13,696,975) (12,190,069)Үнэлгээний бууралтын алдагдлын хасагдуулга 24 2,571,664 (1,630,679)

Татварын өмнөх ашиг 19,948,498 16,489,636Аж ахуй нэгжийн орлогын албан татвар 25 (3,552,346) (4,715,698)Татварын дараах цэвэр ашиг 16,396,152 11,773,938



Õóä

àëäà

à Õ

ºãæ

ëèéí

Áàí

ê Õ

ÕÊ

2007

îíû

12

äóãà

àð ñ

àðû

í 31

-íèé

ºäð

èéí

áàéä

ëààð

õª

ì÷è

éí º

ºð÷ë

ºëòè

éí ò

àéëà

í

Үл

хува

арил

агда

х Х

уваа

рила

гдах

Тодруулга

Хув

ьцаа

т ка

пита

лм

ян.т

өг

Нэм

ж

төлө

гдсө

нху

вьца

а м

ян.т

өг

Хув

ьцаа

м

ян.т

өг

Дах

ин

үнэл

гээн

ий

сан

мян

.төг

Хур

имтл

агдс

ан

ашиг

мян

.төг

Ний

т м

ян.

төг

2006

оны

1 с

ары

н 1-

ний

үлдэ

гдэл

6,60

7,47

77,

375,

322

-4,

780,

582

19,0

77,6

5737

,841

,038

Тайл

ант

жил

ийн

цэвэ

р аш

иг

--

--

11,7

73,9

3811

,773

,938

Гарг

асан

хув

ьцаа

т ка

пита

л2,

636

16,8

70-

--

19,5

06

Хөр

өнгө

өр т

өлсө

н ху

вьца

аны

төл

бөр

--

--

65,

520

65,5

20

Шил

жүү

лсэн

нөө

ц -

--

(1

,012

)

1,0

12-

2006

оны

12

сары

н 31

-ний

үлд

эгдэ

л6,

610,

113

7,39

2,19

2-

4,77

9,57

030

,918

,127

49,7

00,0

02

Тайл

ант

жил

ийн

цэвэ

р аш

иг

--

--

16,3

96,1

5216

,396

,152

Шил

жүү

лсэн

нөө

ц -

--

(6,9

21)

6,92

1-

Хувь

цаан

ы т

өлбө

р 1

8-

-(5

,826

,092

)-

-(5

,826

,092

)20

07 о

ны 1

2 са

рын

31-н

ий ү

лдэг

дэл

6,61

0,11

37,

392,

192

(5,8

26,0

92)

4,77

2,64

947

,321

,200

60,2

70,0

62

53-8

8 ä

àõü

õóóä

àñ í

ü ýí

ýõ¿¿

ñàí

õ¿¿ã

èéí

òàéë

àíãè

éí ñ

àëø

ã¿é

íýãý

í õý

ñýã

áîëí

î.


Õóäàëäàà Õºãæëèéí Áàíê ÕÕÊ2007 îíû 12 äóãààð ñàðûí 31-íèé ºäðèéí áàéäëààðõÌºíãºí ã¿éëãýýíèé òàéëàí

Тодр

уулг

а 2007мян.төг

2006мян.төг

ҮНДсЭН ҮЙл АжИллАГААНы мөНГөН ГҮЙлГЭЭ

Татварын өмнөх ашиг 19,948,498 16,489,636ТохируулгаЭлэгдэл, хорогдол 1,443,208 1,048,332Данснаас хассан үндсэн хөрөнгө 284,242 45,226Данснаас хассан биет бус хөрөнгө 11,583 -Үндсэн хөрөнгө борлуулсны олз /(гарз) 1,761 (1,350)Үнэлгээний бууралтын алдагдлын сан (2,571,664) 1,630,679Хувьцааны төлбөрт зориулсан гүйлгээ - 65,520

Үйл ажиллагааны актив, пассивийн өөрчлөлтийн өмнөх үйл ажиллагааны ашиг 19,117,628 19,278,043

Зээл ба урьдчилгааны өсөлт (138,575,907) (83,302,894)Олгосон хоёрдогч өглөг (4,000,000) -Бусад хөрөнгийн бууралт (өсөлт) 1,870,571 (5,699,989) Харилцагчдын харилцах, хадгаламжийн өсөлт 48,349,174 98,436,252Бусад банк, санхүүгийн байгууллагуудын байршуулсан

харилцах, хадгаламжийн өсөлт (бууралт) 5,678,500 (1,186,701)

Бусад өр төлбөрийн өсөлт (бууралт) 4,767,656 (73,592)

Үндсэн үйл ажиллагааны мөнгөн гүйлгээ (62,792,378) 27,451,119Төлсөн аж ахуй нэгжийн орлогын албан татвар (3,327,079) (4,336,903)

Үндсэн үйл ажиллагааны цэвэр мөнгөн гүйлгээ (66,119,457) 23,114,216

ХөрөНГө ОруулАлТыН ҮЙл АжИллАГААНы мөНГөН ГҮЙлГЭЭ

Хөрөнгө оруулалтын үнэт цаасны цэвэр өсөлт (18,640,655) 19,101,555Үндсэн хөрөнгийн худалдан авалт (1,448,273) (3,486,866)Биет бус хөрөнгийн худалдан авалт (400,235) (566,114)Үндсэн хөрөнгө борлуулсны орлого 475,322 25,617

Худалдан авсан хувьцаагаарх үнэт цаас (199,000) (61,350)

Хөрөнгө оруулалтын үйл ажиллагааны цэвэр мөнгөн гүйлгээ (20,212,841) 15,012,842



Õóäàëäàà Õºãæëèéí Áàíê ÕÕÊ2007 îíû 12 äóãààð ñàðûí 31-íèé ºäðèéí áàéäëààðõ

Тодр

уулг

а 2007мян.төг

2006мян.төг

сАНХҮҮГИЙН ҮЙл АжИллАГААНы мөНГөН ГҮЙлГЭЭХувьцааны орлого - 19,506Санхүүгийн байгууллагуудаас авсан зээлийн орлого (19,070,449) 14,014,837Өрийн хувьцааны орлого 86,661,743 -Мөнгөн сангийн хувьцаа (5,826,092)

санхүүгийн үйл ажиллагааны цэвэр мөнгөн гүйлгээ 61,765,202 14,034,343

мөнгө, түүнтэй адилтгах хөрөнгийн цэвэр өсөлт (бууралт) (24,567,096) 52,161,401мөнгө, түүнтэй адилтгах хөрөнгийн тайлант жилийн эхний үлдэгдэл 134,943,033 82,781,632

мөнгө, түүнтэй адилтгах хөрөнгийн тайлант жилийн эцсийн үлдэгдэл 4 110,375,937 134,943,033



Õóäàëäàà Õºãæëèéí Áàíê ÕÕÊ2007 îíû 12 äóãààð ñàðûí 31-íèé ºäðººð òàñàëáàð áîëãîñîí æèëèéí ñàíõ¿¿ãèéí òàéëàíãèéí òîäðóóëãà

1. Áàíêíû òàëààðõ ìýäýýëýë áà ¿íäñýí ¿éë àæèëëàãàà

2007 îíû 1 ñàðä Æåðàëä Ìåòàëñ êîìïàíè íü ººðèéí ýçýìøëèéí Ãëîáóë Èíâåñòìåíò ýíä Äåâåëîïìåíòèéí á¿õ õóâüöààã Þ.Ñ. Ãëîáàë Èíâåñòìåíò ÕÕÊ-ä çàðñíààð Áàíêíû òîëãîé êîìïàíè íü Þ.Ñ. Ãëîáàë Èíâåñòìåíò ÕÕÊ áîëñîí áèëýý. Þ.Ñ. Ãëîáàë Èíâåñòìåíò” êîìïàíè íü Óëààíáààòàð Õîòûí Áàíê, Êàïèòðîí Áàíê, Ñýíòðàë Àçèÿ Ìàéíèíã ÕÕÊ áîëîí òóñ áàíêíû îäîîãèéí ÒÓÇ-èéí äàðãà Äîëæèíãèéí Ýðäýíýáèëýã íàðûí áàéãóóëñàí êîíñîðöèóì þì.

Õóäàëäàà Õºãæëèéí Áàíê ÕÕÊ (öààøèä “Áàíê” ãýõ) íü Ìîíãîë óëñàä áàéðøäàã. Òóñ Áàíê íü ÌîíãîëÁàíêíààñ îëãîñîí 8 òîîò ëèöåíçèéí äàãóó áàíêíû áîëîí ñàíõ¿¿ãèéí ¿éë÷èëãýý ¿ç¿¿ëýõ ¿íäñýí ¿éë àæèëëàãàà ÿâóóëäàã. Òóñ ñàíõ¿¿ãèéí æèëèéí ÿâöàä ¿íäñýí ¿éë àæèëëàãààíû öàð õ¿ðýýíä ÿìàð íýãýí òîìîîõîí ººð÷ëºëò ãàðààã¿é áàéíà.

Áàíêíû òºëººëºí óäèðäàõ çºâëºëèéí 2008 îíû 3 äóãààð ñàðûí 14-íèé ºäðèéí øèéäâýðèéí äàãóó ýäãýýð ñàíõ¿¿ãèéí òàéëàíãóóäûã íèéòýä ìýäýýëýõèéã çºâøººðñºí áîëíî.

2. Ñàíõ¿¿ãèéí òàéëàíãèéí áýëòãýëèéí ¿íäýñëýë

(à) Íèéöýëòèéí òàëààðõ ìýäýãäýëÝíýõ¿¿ ñàíõ¿¿ãèéí òàéëàíã áýëòãýõäýý Îëîí Óëñûí Íÿãòëàí Áîäîõ Á¿ðòãýëèéí Ñòàíäàðòûí Çºâëºëèéí (ÎÓÍÁÁÑÇ) õýðýãëýäýã Ñàíõ¿¿ãèéí Òàéëàãíàëûí Îëîí Óëñûí Ñòàíäàðò (ÑÒÎÓÑ) áîëîí ÎÓÍÁÁÑÇ-èéí Òàéëáàðûí Áàéíãûí Õîðîîíîîñ ãàðãàñàí òàéëáàðò íèéö¿¿ëýí áýëòãýñýí áºãººä óã òàéëáàðûã Ìîíãîë Áàíê òîäîðõîéëîí çààâàð ãàðãàñàí áîëíî.

Ýíýõ¿¿ ñàíõ¿¿ãèéí òàéëàíã áýëòãýí ãàðãàõäàà Áàíê íü 2007 îíû 1 ñàðûí 1-íýýñ ýõëýí õ¿÷èí òºãºëäºð áîëñîí Íÿãòëàí Áîäîõ Á¿ðòãýëèéí Îëîí Óëñûí Ñòàíäàðò 1 Ñàíõ¿¿ãèéí òàéëàí ãàðãàõ òóõàé – Êàïèòàëûã òàéëàíä òóñãàõ òóõàé çààëò áîëîí ÑÒÎÓÑ 7 Ñàíõ¿¿ãèéí áè÷èã áàðèìò, àêò: Òàéëàíä òóñãàõ òóõàé çààëòûã òóñ òóñ õýðýãëýæýý. ÑÒÎÓÑ 7 áîëîí ÍÁÁÎÓÑ 1-ä îðóóëñàí ººð÷ëºëòèéã õýðýãëýñýí íü ýíýõ¿¿ ñàíõ¿¿ãèéí òàéëàíä òóñãàñàí ¿ç¿¿ëýëò¿¿äèéí øèíæ, öàð õ¿ðýýíä íºëºº ¿ç¿¿ëñýí áîëîâ÷, Áàíêíû òàéëàãíàñàí ñàíõ¿¿ãèéí áàéð ñóóðü áîëîí àøèãò íºëºº ¿ç¿¿ëýýã¿é áàéíà. Ñòàíäàðòóóäûí ººð÷ëºëòèéí øààðäëàãóóäûí äàãóó Áàíê á¿ðýí ä¿¿ðýí, õàðüöóóëñàí ìýäýýëëèéã õàíãàæ ºãñºí áàéíà. (á)¯íýëãýýíèé ¿íäýñëýëÑàíõ¿¿ãèéí òàéëàíãóóäûã çàõ çýýëèéí ºðòãººð íü òóñãàäàã ¿¿ñìýë ñàíõ¿¿ãèéí õýðýãñýë áîëîí áîðëóóëàõàä áýëýí áóé ñàíõ¿¿ãèéí õºðºíã¿¿äèéã ýñ òîîöâîë ò¿¿õýí ºðòãèéí çàð÷ìààð áýëòãýñýí.

(â)Òàéëàí ãàðãàñàí áîëîí ¿éë àæèëëàãààíû âàëþòÒàéëàíã òºãðºãººð, íýãæèéí îðîíã ìÿíãà÷èëàí ãàðãàñàí áîëíî. Ìîíãîë òºãðºã íü òóñ áàíêíû ¿éë àæèëëàãààíû âàëþò þì.

(ã) Îéðîëöîî òîîöîîëîë áîëîí ä¿ãíýëò øèéäâýð¿¿äèéí õýðýãëýýÑàíõ¿¿ãèéí òàéëàíãóóäûí õóâüä òóñ Áàíêíû óäèðäëàãûí ç¿ãýýñ øèéäâýð, ä¿ãíýëò ãàðãàõ, ìºí îéðîëöîî òîîöîîëîë õèéõ, òààìàãëàë õèéõ øààðäëàãàòàé áàéäàã. Ýäãýýð øèéäâýð,


ä¿ãíýëò, îéðîëöîî òîîöîîëîë, òààìàãëàë íü ñàíõ¿¿ãèéí òàéëàíãóóäàä õýðýãëýãäýõ íÿãòëàí áîäîõ á¿ðòãýëèéí áîäëîãóóä, òàéëàãíàñàí àêòèâ, ïàññèâ, îðëîãî, çàðëàãûí ä¿íä íºëººëäºã òóë áîäèò ã¿éöýòãýë íü äýýðõ òààìàãëàë, îéðîëöîî òîîöîîíîîñ ººð áàéæ áîëçîøã¿é þì.Òîîöîîëîë áîëîí ñóóðü òààìàãëàëûã òîãòìîë õÿíàæ áàéäàã. Á¿ðòãýëèéí òîîöîîíä çàñâàð îðâîë òóõàéí çàñâàð îðñîí òàéëàíò ¿å áîëîí óã çàñâàð íºëººëºõ èðýýä¿éí òàéëàíò ¿åèéí òàéëàíãóóäàä òóñãàãäàíà.

Ñàíõ¿¿ãèéí òàéëàíä òóñãàãäñàí ìºíãºí ä¿íä òîìîîõîí íºëºº ¿ç¿¿ëñýí òîîöîîëëûí õóâüä òîäîðõîéã¿é ç¿éëñèéí òàëààðõ ìýäýýëýë áîëîí íÿãòëàí áîäîõ á¿ðòãýëèéí áîäëîãûã õýðýãëýõýä õèéñýí øèéäâýðëýõ ä¿ãíýëò, øèéäâýð¿¿äèéí òàëààð ìýäýýëëèéã òóñãàéëàí Òîäðóóëãà 27 áîëîí Òîäðóóëãà 28-ä ¿ç¿¿ëýâ.

3. Íÿãòëàí áîäîõ á¿ðòãýëèéí ¿íäñýí áîäëîãóóä

Äîîð òîäîðõîéëñîí íÿãòëàí áîäîõ á¿ðòãýëèéí áîäëîãóóäûã Áàíê òóóøòàé õýðýãëýäýã áºãººä ºíãºðñºí æèë õýðýãëýñýí íÿãòëàí áîäîõ á¿ðòãýëèéí áîäëîãóóäòàé òîõèð÷ áàéíà.

(a)Ãàäààä âàëþòûí ã¿éëãýýÃàäààä âàëþòààð õèéñýí ã¿éëãýýã òàéëàíä òóñãàõäàà òóõàéí ã¿éëãýý õèéñýí ºäºð çîíõèëæ áóé ãàäààä âàëþòûí õàíøíû äàãóó âàëþòûã ìîíãîë òºãðºãò õºðâ¿¿ëæ á¿ðòãýäýã. Ò¿¿õýí ºðòãººð á¿ðòãýëä òóñãàãääàã ãàäààä âàëþòààð èëýðõèéëýãäñýí ìºíãºí õºðºíãº áîëîí ºð òºëáºðèéã òóõàéí ºäðèéí âàëþòûí õàíøààð ìîíãîë òºãðºãò õºðâ¿¿ëýí á¿ðòãýäýã. Âàëþòûã ìîíãîë òºãðºãò õºðâ¿¿ëýõòýé õîëáîîòîé ¿¿ññýí âàëþòûí õàíøíû çºð¿¿ã îðëîãûí òàéëàíä òóñãàäàã. Çàõ çýýëèéí íýðëýñýí ¿íýýð ãàäààä âàëþòààð èëýðõèéëýãäñýí ìºíãºí áóñ õºðºíãº, ºð òºëáºðèéã òóõàéí çàõ çýýëèéí õàíøèéã òîäîðõîéëæ áóé ºäðèéí âàëþòûí àðèëæààíû õàíøèä ¿íäýñëýí ìîíãîë òºãðºãò õºðâ¿¿ëæ òýìäýãëýäýã.

(á Ñàíõ¿¿ãèéí õýðýãñë¿¿ä(i) ÀíãèëàëÀðèëæààíû õýðýãñë¿¿äýä Áàíê íü ¿íäñýíäýý áîãèíî õóãàöààíä àðèëæààëàõ, òºëáºðèéí ÷àäâàðûí óäèðäëàãûí çîðèëãîîð ýçýìøèæ áàéãàà õýðýãñë¿¿ä îðíî. ¯¿íä òîäîðõîé äåðèâàòèâ ãýðýýí¿¿äèéã õàìðóóëàõ áºãººä ýäãýýðèéã õàíøíû çºð¿¿íýýñ àøèã îëæ áîëîõ ¿ð ä¿íòýé õýðýãñýë ãýæ òîäîðõîéëîõã¿é. Öýâýð àâëàãûí ïîçèöòàé (ýåðýã áîäèò ¿íý öýíýòýé) àðèëæààíû á¿õ äåðèâàòèâ¿¿ä áîëîí õóäàëäàí àâñàí îïöèîíóóäûã àðèëæààíû õºðºíãº ãýæ òàéëàãíàíà. Öýâýð ºãëºãèéí ïîçèöòàé (ýñðýã áîäèò ¿íý öýíýòýé) àðèëæààíû á¿õ äåðèâàòèâóóä ìºí ãàðãàñàí îïöèîíóóäûã àðèëæààíû ºð òºëáºð ãýæ òàéëàãíàíà.

¯¿ñãýñýí çýýë áà àâëàãàä áîãèíî õóãàöààíä àðèëæààëàãäàõ çîðèëãîîð áèé áîëãîñîí õýðýãñë¿¿äýýñ áóñàä, õàðèëöàã÷äàä îëãîñîí çýýë áîëîí àâëàãóóä îðíî. ¯¿íä õàðèëöàã÷äàä îëãîæ áóé çýýë áà óðüä÷èëãàà áàãòàíà.

Òºëºõ õóãàöàà õ¿ðòýë ýçýìøèõ õºðºíãºä Áàíê òºëºãäºõ õóãàöàà õ¿ðòýë ýçýìøèõ çîðèëãîòîé, ýçýìøèæ áîëîõ òîãòñîí õóãàöààòàé, òîãòñîí ýñâýë òîäîðõîéëæ áîëîõ õýìæýýíèé òºëáºð á¿õèé ñàíõ¿¿ãèéí õºðºíã¿¿ä îðíî. ¯¿íä Áàíêíû ýçýìøèæ áóé òîäîðõîé õºðºíãº îðóóëàëòûí ¿íýò öààñ áàãòàíà.



Áîðëóóëàõ áîëîìæòîé õºðºíãºä àðèëæààíû áóñ çîðèëãîîð Áàíê ýçýìøèæ áàéãàà Áàíê ººðºº ¿¿ñãýýã¿é ýñâýë áàðüöààíä àâààã¿é õºðºíã¿¿ä îðíî.

(ii) Òàéëàíä ýõíèé óäàà òóñãàõ íü Áàíê ñàíõ¿¿ãèéí õýðýãñë¿¿äèéã õóäàëäàæ àâàõ ýñâýë ãàðãàõ ¿åä ñàíõ¿¿ãèéí õýðýãñë¿¿äèéã ºðòãººð íü ýõýëæ á¿ðòãýäýã áºãººä ýíý íü áîäèò ¿íý öýíýòýé íü òýíöýíý.

Õýðýâ ÿìàð íýãýí àðèëæàà, ã¿éëãýý íü çàõ çýýëèéí ¿íýä òóëãóóðëààã¿é ýñâýë çàõ çýýëèéí ¿íèéã íü øóóä òîäîðõîéëîõ áîëîìæã¿é áîë, èðýýä¿éä ãàðàõ òºëáºð, îðîõ îðëîãûí îéðîëöîî òîîöîîëëûã èæèë òºñòýé ñàíõ¿¿ãèéí õýðýãñëèéí çàõ çýýëèéí õ¿¿ãèéí ºíººãèéí ¿íý öýíèéã ¿íäýñ áîëãîæ áîäèò ºðòãèéã îéðîëöîîãîîð òîãòîîäîã. Ñàíõ¿¿ãèéí õýðýãñëèéí áîäèò ºðòºã áîëîí çàõ çýýëèéí ¿íèéí çºð¿¿ã Ñàíõ¿¿ãèéí Òàéëàí Áýëòãýõ Îëîí Óëñûí Ñòàíäàðòûí õîëáîãäîõ çààëòûí äàãóó õºðºíãº, ºð òºëáºð õýìýýí òîäîðõîéëîãäîõ áîëîìæã¿é ë áîë øóóä îðëîãûí òàéëàíä õ¿ëýýí çºâøººðäºã.

(iii) Óäààõ ¿íýëãýý Àíõäàã÷ õ¿ëýýí çºâøººðºëòèéí äàðàà èäýâõòýé çàõ çýýë äýýð çàõ çýýëèéí ñàíàë áîëãîõ ¿íýã¿é áºãººä çàõ çýýëèéí áîäèò ¿íèéã òîäîðõîéëîõ áîëîìæã¿é õºðºíã¿¿äýýñ áóñàä á¿õ àðèëæààíû õýðýãñýë, õóäàëäàõ áîëîìæòîé õºðºíã¿¿ä íü çàõ çýýëèéí ¿íýýðýý õýìæèãäýí, àíõíû ºðòãººñ ¿íèéí áóóðàëòûí àëäàãäëûã õàññàí öýâýð ºðòãººð òóñãàãääàã. Àðèëæààíû õýðýãñë¿¿ä, õóäàëäàõ áîëîìæòîé õºðºíãèéí áîäèò ¿íèéí ººð÷ëºëòººñ ¿¿ñýõ àøèã àëäàãäëûã îðëîãûí òàéëàíä õ¿ëýýí çºâøººðºõ áà ºì÷èéí ººð÷ëºëòèéí òàéëàíä øóóä òóñãàäàã áàéíà.

Àðèëæààíû áóñ çîðèóëàëòòàé ñàíõ¿¿ãèéí ºð òºëáºð¿¿ä, àíõäàã÷ çýýë áîëîí àâëàãà, äóóñãàâàð õóãàöàà õ¿ðòýë íü ýçýìøèõ õºðºíã¿¿äèéã ¿ð àøèãò õ¿¿ãèéí àðãûã àøèãëàí ¿íýëãýýíèé áóóðàëòûí àëäàãäëûíõ íü ä¿íãýýð õîðîãäóóëæ á¿ðòãýäýã. Àæèë ã¿éëãýýíèé ºðòãèéã õàìðóóëñàí óðàìøóóëàë áîëîí õºíãºëºëòèéí ä¿íã õîëáîãäîõ ñàíõ¿¿ãèéí õýðýãñëèéí íýðëýñýí ¿íýä øèíãýýäýã áºãººä ¿ð àøèãò õ¿¿ãèéí àðãààð õîðîãäóóëàí òîîöäîã.

(â) Ìºíãº, ò¿¿íòýé àäèëòãàõ õºðºíãº Ìºíãº áà ò¿¿íòýé àäèëòãàõ õºðºíãº íü êàññ äàõü áýëýí ìºíãº, Ìîíãîëáàíê áîëîí áóñàä áàíêèíä áàéðøóóëñàí õàðèëöàõ, õàäãàëàìæààñ á¿ðäýíý.

(ã) Çýýë áà óðüä÷èëãààÁàíêíààñ îëãîñîí çýýë áà óðüä÷èëãààã Áàíêíààñ îëãîñîí çýýë áà àâëàãà ãýæ àíãèëäàã. Çýýë áîëîí óðüä÷èëãàà ãýäýã íü íü òîîöîîëñîí ýðãýí òºëºãäºõ ä¿íã õàðóóëàõ çîðèëãîîð òàéëàãíàñàí öýâýð ìºíãºí ä¿í þì. (Òîäðóóëãà 3 (è) õýñãèéã ¿çíý ¿¿)

(ä) ¯íäñýí õºðºíãº(i) ªðòºãÕºðºíãº, ¿éëäâýð, òîíîã òºõººðºìæèéí ºðòãººñ õóðèìòëàãäñàí ýëýãäýë (äîîðõ õýñãýýñ ¿çíý ¿¿) áîëîí ¿íý öýíèéí áóóðàëòûí àëäàãëûã (Òîäðóóëãà 3 (è) õýñãèéã ¿çíý ¿¿) õàñàæ


òîîöäîã. Õºðºíãº, ¿éëäâýð, òîíîã òºõººðºìæèéí àíõíû ºðòºã íü õºðºíãèéã õóäàëäàí àâñàí ¿íý, èìïîðòûí ãààëèéí òàòâàð, ýðãýí òºëºãäºõ íºõöºëã¿é õóäàëäàí àâàëòûí òàòâàð áîëîí õºðºíãèéã òîâëîñîí ãàçàðò íü õ¿ðãýí çîðèóëàëòààð àøèãëàëòàíä îðóóëàõòàé õîëáîãäîí ãàðàõ øóóä çàðäëóóäààñ á¿ðääýã. Õºðºíãº, ¿éëäâýð, òîíîã òºõººðºìæèéã àøèãëàëòàíä îðóóëñíû äàðàà ãàðñàí óðñãàë çàñâàð, ¿éë÷èëãýý áîëîí èõ çàñâàðûí çàðäëûã òóõàéí çàðäàë ãàðñàí òàéëàíò æèëèéí îðëîãûí òàéëàíä òóñãàäàã. Ãàðñàí çàðäàë íü õºðºíãº, ¿éëäâýð, òîíîã òºõººðºìæèéí õýðýãëýýíýýñ èðýýä¿éä îëíî ãýæ òîîöîîëñîí ýäèéí çàñãèéí ¿ð àøãèéã àíõ òîãòîîñîí ñòàíäàðò ã¿éöýòãýëèéí ¿ð àøãààñ äàâóóëàí íýìýãä¿¿ëñýí áîëîõûã òîäîðõîé õàðóóëàõ áîëîìæòîé òîõèîëäîëä óã çàðäëûã õºðºíãº, ¿éëäâýð, òîíîã òºõººðºìæèéí íýìýëò çàðäàë áîëãîí êàïèòàëæóóëíà.

Áàíê íü ¿íäñýí õºðºíãèéí äàõèí ¿íýëãýýíèé áîäèò ¿íý áîëîí äàíñíû ¿íèéí õîîðîíä ìàòåðèàëëàã çºð¿¿ ãàðãàõã¿é áàéõ çîðèëãîîð äàõèí ¿íýëãýýã òîãòìîë õèéäýã.

Äàõèí ¿íýëãýýíýýñ áèé áîëñîí èë¿¿äýë íü äàõèí ¿íýëãýýíèé íººöèéí äàíñàíä á¿ðòãýãäýõ áà áèé áîëñîí äóòàãäàë íü òóõàéí õºðºíãèéí ºìíºõ æèëèéí ºñºëòººñ õýòðýõã¿é ä¿íãýýð äàõèí ¿íýëãýýíèé íººöèéí äàíñíààñ õàñäàã. Áóñàä òîõèîëäîëä, õºðºíãèéí äàíñíû ¿íèéí áóóðàëò íü îðëîãûí òàéëàíä òóñãàãäàíà.

(ii) Ýëýãäýë¯íäñýí õºðºíãèéí ýëýãäëèéã ¿íäñýí õºðºíãèéí òºðºë á¿ðýýð àøèãëàëòûí æèëèéã ¿íäýñëýí øóëóóí øóãàìûí àðãààð áàéãóóëäàã. Áàíêíû ¿íäñýí õºðºíãèéí àøèãëàãäàõ õóãàöàà äàðààõ áàéäàëòàé áàéíà:

• Áàðèëãà 40 æèë • Òîíîã òºõººðºìæ, òýýâðèéí õýðýãñýë 10 æèë • Êîìïüþòåð 3-5 æèë

(å) Äóóñààã¿é áàðèëãàÄóóñààã¿é áàðèëãà íü á¿ðýí äóóñààã¿é áóþó ñóóðèëóóëààã¿é øèíý áàðèëãóóäûí ºðòãèéã èëýðõèéëíý. Äóóñààã¿é áàðèëãàä ÿìàð íýãýí ýëýãäýë áàéãóóëäàãã¿é.

(¸) Áèåò áóñ õºðºíãº(i) ÃóäâèëëÃóäâèëë íü õºðºíãèéí õóäàëäàí àâàëòûí ºðòºã òóõàéí õºðºíãèéí öýâýð íýðëýñýí ¿íýýñ èë¿¿ ãàðñàí ä¿íãýýð èëýðõèéëýãääýã áºãººä ¿íýëãýýíèé áóóðàëòûí àëäàãäëûí ä¿íã õàññàí ºðòãººð òóñãàãääàã. (Òîäðóóëãà 3 (æ) õýñãèéã ¿çíý ¿¿)

(ii) Õóäàëäàí àâñàí áèåò áóñ õºðºíãºÁàíêíû õóäàëäàí àâñàí áèåò áóñ õºðºíãèéã ò¿¿íèé õóðèìòëàãäñàí ýëýãäýë áîëîí ¿íýëãýýíèé áóóðàëòûí àëäàãäëûã õàññàí ºðòãººð òóñãàäàã. (Òîäðóóëãà 3 (æ) õýñãèéã ¿çíý ¿¿)

(iii) ÕîðîãäóóëãàÀøèãëàëòûí õóãàöàà íü òîäîðõîé áèø áèåò áóñ õºðºíãººñ áóñàä áèåò áóñ õºðºíãèéí



òîîöîîëñîí àøèãëàëòûí õóãàöààíû òóðøèä õîðîãäóóëãûã îðëîãûí òàéëàíä øóëóóí øóãàìûí àðãààð òóñãàäàã. Òîîöîîëñîí àøèãëàëòûí õóãàöàà íü äîîð ¿ç¿¿ëñíèé äàãóó áàéíà. ¯¿íä:

Ïðîãðàì õàíãàìæ, ëèöåíç 3-5 æèë

(æ) ¯íýëãýýíèé áóóðàëòÁàíêíû õºðºíãèéí äàíñíû ¿íèéã òàéëàí áàëàíñ ãàðãàõ á¿ð òîîöäîã áºãººä èíãýõäýý ÿìàð íýã ¿íýëãýýíèé áóóðàëòûí àëäàãäàë áàéãàà ýñýõèéã øàëãàäàã. Õýðýâ òèéì øèíæ òýìäýã èëýðâýë òóõàéí õºðºíãèéí íºõºæ áîëîõ ä¿íã òîîöîæ ãàðãàäàã.

(i) Àíõäàã÷ çýýë áà óðüä÷èëãàà Çýýë áîëîí óðüä÷èëãààã áîëçîøã¿é àëäàãäëûí ñàíã õàññàí öýâýð ä¿íãýýð íü òàéëàãíàäàã. ÌîíãîëÁàíêíààñ ãàðãàñàí æóðìûí äàãóó õàñàãäóóëãûã áàëàíñûí òîãòìîë õÿíàëòûí ¿ð ä¿íä àëäàãäàë ¿¿ñ÷ áîëçîøã¿é õýìýýí òîäîðõîéëñîí çýýë ýñâýë óðüä÷èëãààíû ýðãýí òºëºãäºõ áîëîìæòîé öýâýð ä¿íã òîäîðõîéëîõ çîðèëãîîð òîãòìîë áàéãóóëæ òýäãýýðèéí äàíñíû ¿íýýñ íü õàñ÷ á¿ðòãýäýã. Õàñàãäóóëãûí äàíñíû ºñºëòèéã îðëîãûí òàéëàíä òóñãàäàã. Õýðýâ îëãîñîí çýýëèéã ýðãýí òºëºãäºõ áîëîìæã¿é áîëñîí ãýæ ¿çâýë, õóóëèéí õ¿ðýýíä çîõèõ á¿õèé ë àðãà õýìæýýã àâàõ áºãººä ãàð÷ áîëîõ àëäàãäëûí íèéò ä¿íã òîäîðõîéëæ òóõàéí çýýëèéã äàíñíààñ øóóä õàñäàã.

Õýðýâ àëäàãäëûí õýìæýý íü õîæèì áàãàññàí áàéíà ãýæ òîäîðõîéëîãäñîí áºãººä ýíýõ¿¿ áóóðàëò íü õàñàëò õèéãäñýíýýñ õîéø áîëñîí ÿìàð íýãýí ¿éë ÿâäàëòàé õîëáîîòîé áîë õàñàëäóóëãûã áóöààæ îðëîãûí òàéëàíä çàëðóóëãà õèéäýã.

(ii) Çýýë áîëîí óðüä÷èëãààíààñ áóñàä õºðºíãº Ýðãýí íºõºãäºõ áîëîìæòîé ä¿í íü õºðºíãèéí áîðëóóëàõ öýâýð áîëîìæèò ¿íý áà àøèãëàëòàíä áàéãàà ¿íý öýíèéí àëü èë¿¿ íü áîëæ ºãäºã. Ìºíãºíèé öàã õóãàöààíû ¿íý öýíèéí òóõàéí ¿åèéí çàõ çýýëèéí ¿íýëãýý áîëîí òóõàéí õºðºíãºòýé õîëáîîòîé ýðñäëèéã òóñãàäàã òàòâàðûí ºìíºõ õÿìäðóóëàëòûí ò¿âøèíã àøèãëàí òîîöîîëñîí èðýýä¿éí ìºíãºí óðñãàëûí ºíººãèéí ¿íý öýíý õ¿ðòýë íü õÿìäðóóëæ àøèãëàëòàíä áàéãàà ¿íý öýíèéã ¿íýëíý. Ìºíãºíèé îðîõ óðñãàë áèé áîëãîäîãã¿é, áóñàä õºðºíãººñ òóñäàà õºðºíã¿¿äèéí õóâüä ýðãýí íºõºãäºõ ä¿íã òóõàéí õºðºíãèéí õàðüÿàëàãäàæ áóé ìºíãº îðîõ óðñãàë áèé áîëãîäîã õºðºíãèéí íýãæèéí õóâüä òîäîðõîéëäîã. Õºðºíãèéí ýñâýë ìºíãº îðîõ óðñãàë áèé áîëãîäîã õºðºíãèéí íýãæèéí äàíñíû ¿íý íü ýðãýí íºõºãäºæ áîëîõ ¿íýýñýý äàâñàí ¿åä ¿íèéí áóóðàëòûí àëäàãäëûã îðëîãûí òàéëàíä òóñãàãääàã.

Ýðãýí íºõºãäºõ ä¿íã òîäîðõîéëîõîä àøèãëàñàí îéðîëöîî òîîöîîëîëä ººð÷ëºëò îðñîí áîë ¿íèéí áóóðàëòûí àëäàãäëûã áóöààäàã. ¯íèéí áóóðàëòûí àëäàãäëûã õ¿ëýýí çºâøººðººã¿é áîë òîäîðõîéëîãäñîí ýëýãäýë õîðîãäëûã õàññàí öýâýð äàíñíû ºðòãººñ òóõàéí õºðºíãèéí äàíñíû ¿íý õýòðýõã¿é áàéõ íºõöºëä ë ¿íèéí áóóðàëòûí àëäàãäëûã áóöààäàã. ¯íèéí áóóðàëòûí àëäàãäëûí á¿õ áóöààëòûã îðëîãûí òàéëàíä õ¿ëýýí çºâøººðäºã.



(ç) Áóöààí õóäàëäàí àâàëòûí ãýðýýí¿¿äÁàíê íü òîäîðõîé õóãàöààíä, òîãòñîí ¿íýýð ìºí ÷àíàðûí õóâüä èæèë òºðëèéí õºðºíãº îðóóëàëòûã äàõèí õóäàëäàí àâàõ (õóäàëäàõ) ãýðýýíèé äàãóó õºðºíãº îðóóëàëòûã ýðãýí õóäàëäàí àâàõ (ýðãýí õóäàëäàõ) ¿éë àæèëëàãàà ÿâóóëäàã. Äàðàà íü ýðãýí õóäàëäàõ ýñâýë ýðãýí õóäàëäàí àâàõ íºõöºëòýé õºðºíãº îðóóëàëòûã õ¿ëýýí çºâøººðºõã¿é. Òºëñºí ä¿íã áàíêóóäàä ýñâýë õàðèëöàã÷äàä îëãîñîí çýýëèéí äàíñàíä á¿ðòãýäýã. Àâëàãóóäûã òóõàéí ¿íýò öààñààð áàðüöààëàãäñàí ãýæ á¿ðòãýäýã. Ýðãýí õóäàëäàí àâàëòûí ãýðýýíèé õ¿ðýýíä áîðëóóëñàí õºðºíãº îðóóëàëòóóäûã áàëàíñàä òóñãàæ ¿ëäýýäýã áºãººä ìºíãºí ä¿íã íü àðèëæààíû ¿íýò öààñ ýñâýë áîðëóóëàõ áîëîìæòîé ¿íýò öààñíû á¿ðòãýëèéí áîäëîãûí àëü òîõèðîìæòîéã íü õýðýãëýæ òîîöîæ ãàðãàäàã. Õºðºíãº îðóóëàëò áîðëóóëñíààñ îðîõ îðëîãûã áàíê ýñâýë õàðèëöàã÷äàä ºãºõ ºãëºã ãýæ á¿ðòãýëä òóñãàäàã. Áîðëóóëàëò áîëîí äàõèí õóäàëäàí àâàëòûí çºð¿¿ã òàéëàíò ¿åèéí òóðø õóðèìòëóóëëàõ ñóóðüòàé (àêêðóýë ñóóðüòàé) á¿ðòãýëèéí àðãààð á¿ðòãýæ äàíñàíä òóñãàäàã áà õ¿¿ãèéí ä¿íä îðäîã. (è) Àðèëæààíû áóñ ñàíõ¿¿ãèéí ºð òºëáºðÀðèëæààíû áóñ ñàíõ¿¿ãèéí ºð òºëáºð ãýäýãò õàðèëöàã÷èä, áóñàä ñàíõ¿¿ãèéí áàéãóóëëàãààñ òàòñàí õàðèëöàõ, õàäãàëàìæ, õ¿¿ á¿õèé çýýëëýã áîëîí áóñàä ºãëºã¿¿ä îðíî. Àðèëæààíû áóñ ºð òºëáºðèéã àíõ ºðòãººð íü òóñãàäàã. Ýõíèé õ¿ëýýí çºâøººðºëòººñ õîéø òýäãýýð íü õîðîãäóóëñàí ºðòºã áóþó ºðòºã áîëîí ¿ëäýõ ºðòãèéí õîîðîíäûí çºð¿¿ãèéí õàìò òóñãàãäàí, ¿ð àøèãò õ¿¿ãèéí àðãààð òóõàéí õýðýãñëèéí õóãàöààíû òóðø îðëîãûí òàéëàíä õ¿ëýýí çºâøººðºãääºã.

(é) Õóâüöààò êàïèòàë(i) Ýíãèéí õóâüöààÝíãèéí õóâüöààã ºì÷ ãýæ àíãèëäàã. Ýíãèéí õóâüöàà áîëîí õóâüöààíû îïöèîí ãàðãàõòàé øóóä õîëáîãäîí ãàðàõ ºñºí íýìýãäýõ ºðòãèéã òàòâàðûí íºëººíººñ àíãèä öýâýð ºì÷èéí ñóóòãàë ãýæ á¿ðòãýäýã.

(ii) Ìºíãºí ñàíãèéí õóâüöàà ªì÷ õýìýýí á¿ðòãýãäñýí õóâüöààò êàïèòàëûã äàõèí õóäàëäàí àâñàí òîõèîëäîëä òºëñºí õóðààìæ íü ÿìàð íýã òàòâàðûí íºëººã¿é öýâýð áàéõ áºãººä ºì÷èéí ñóóòãàë ãýæ á¿ðòãýãäýíý. Ãýõäýý õóðààìæèä øóóä õàìààðàõ çàðäëûã îðóóëæ òîîöíî. Äàõèí õóäàëäàí àâñàí õóâüöààã ìºíãºí ñàíãèéí õóâüöàà ãýæ ¿çýõ áºãººä íèéò ºì÷ººñ ñóóòãàñàí ñóóòãàë ãýæ á¿ðòãýíý. Ìºíãºí ñàíãèéí õóâüöààã áîðëóóëàõ ýñâýë óäààëàí äàõèí ãàðãàñàí òîõèîëäîëä õ¿ëýýí àâñàí ìºíãºí ä¿íã ºì÷èéí ºñºëò ãýæ á¿ðòãýõ áà ã¿éëãýýíýýñ óëáààëàí ãàðñàí èë¿¿äýä ýñâýë àëäàãäëûã õóðèìòëàãäñàí àøèã ðóó øèëæ¿¿ëýõ áóþó ýñâýë õóðèìòëàãäñàí àøãààñ õàñíà.

(ê) Áîëçîøã¿é ýðñäëèéí ñàíÁàíê íü ºìíºõ ¿åèéí ¿éë ÿâäëûí ¿ð ä¿íä õóóëü ¸ñíû áóþó áîäèò õàðèóöëàãà õ¿ëýýæ áóé áîëîí ýäèéí çàñãèéí ¿ð ºãººæèéí ãàðàõ óðñãàëä õàðèóöëàãàà áèåë¿¿ëýõ øààðäëàãàòàé áàéõ ¿åä áàëàíñàä áîëçîøã¿é ýðñäëèéí ñàíã õ¿ëýýí òóñãàäàã. Íºëººëºë íü ìàòåðèàëëàã áîë ìºíãºíèé öàã õóãàöààíû ¿íý öýíèéí çàõ çýýëèéí ¿íýëãýýã òóñãàäàã òàòâàðûí ºìíºõ ò¿âøèí áîëîí òîõèðîìæòîé áîë òóõàéí ºð òºëáºðò õàìààðàëòàé ýðñäëýýð íü èðýýä¿éí õ¿ëýýãäýæ áóé ìºíãºí óðñãàëûã õÿìäðóóëàõ çàìààð áîëçîøã¿é ýðñäëèéí ñàíãèéí ä¿íã òîäîðõîéëäîã.



(ë) Îðëîãî (ii) Õ¿¿ãèéí îðëîãîÕ¿¿ãèéí îðëîãî áà çàðäëûã õóðèìòëóóëàí á¿ðòãýæ, õºðºíãèéí ¿ð àøèãò ºãººæèéã õàðãàëçàí îðëîãûí òàéëàíä õ¿ëýýí çºâøººðäºã. Õ¿¿ãèéí îðëîãî çàðäàë íü õÿìäðóóëàëò áóþó óðàìøóóëàë, õ¿¿ á¿õèé õýðýãñëèéí äàíñíû ¿íý áîëîí ¿ð àøèãò õ¿¿ãèéí ò¿âøíèé ñóóðèàð òîîöñîí äóóñãàâàð õóãàöààí äàõü ä¿íãèéí õîîðîíäûí çºð¿¿íèé, õîðîãäëûã àãóóëäàã.

(iii) Õóðààìæ øèìòãýëèéí îðëîãîÕóðààìæ øèìòãýëèéã ¿ç¿¿ëñýí ñàíõ¿¿ãèéí ¿éë÷èëãýýíèéõýý òºëºº õàðèëöàã÷äààñ àâäàã. Òºëáºð õóðààìæèéí îðëîãûã õîëáîãäîõ ¿éë÷èëãýýã ¿ç¿¿ëýõ ¿åä õ¿ëýýí çºâøººðäºã.

(iv) Ò¿ðýýñèéí îðëîãîÒ¿ðýýñëýñýí õºðºíãèéí ò¿ðýýñèéí îðëîãûã ò¿ðýýñèéí õóãàöààíû òóðøèä øóëóóí øóãàìûí àðãààð îðëîãûí òàéëàíä õ¿ëýýí çºâøººðäºã. Ò¿ðýýñèéí óðàìøóóëëûã íèéò ò¿ðýýñèéí îðëîãûí ñàëøã¿é õýñýã áîëîí òóñãàãääàã.

(ì) ¯éë àæèëëàãààíû ò¿ðýýñèéí òºëáºðÒ¿ðýýñèéí çàðäëûã ò¿ðýýñèéí õóãàöààíû òóðø øóëóóí øóãàìûí àðãààð îðëîãûí òàéëàíä òóñãàãääàã. Ò¿ðýýñèéí óðàìøóóëëûã íèéò ò¿ðýýñèéí çàðäëûí ñàëøã¿é õýñýã áîëãîí îðëîãûí òàéëàíä ò¿ðýýñèéí íèéò õóãàöààíû õóâüä òóñãàäàã.

(í) Îðëîãûí òàòâàðÒàéëàíò æèëèéí àøèã ýñâýë àëäàãäàëä íîãäîõ îðëîãûí òàòâàð íü òàéëàíò ¿åèéí òàòâàð áîëîí õîéøëîãäñîí òàòâàðààñ á¿ðääýã. ªì÷ººð øóóä õ¿ëýýí çºâøººðºãäºõ íºõöºë á¿õèé ç¿éëñòýé õîëáîîòîé òàòâàðûã ºì÷ººð õ¿ëýýí çºâøººðäºã. ¯¿íýýñ áóñàä òîõèîëäîëä îðëîãûí òàòâàðûã îðëîãûí òàéëàíä õ¿ëýýí çºâøººðäºã.

Òàéëàíò ¿åèéí òàòâàð íü áàëàíñûí ºäðººð õ¿÷èí òºãºëäºð ¿éë÷èëæ áóé òàòâàðûí õóâèéã àøèãëàí òîîöñîí òóõàéí æèëèéí òàòâàð íîãäîõ îðëîãîä íîãäóóëñàí õ¿ëýýãäýæ áóé òàòâàðûí ºãëºã áîëîí ºìíºõ æèë¿¿äèéí òàòâàðûí ºãëºãò õèéñýí çàëðóóëãà áîëíî.

Õîéøëîãäñîí òàòâàðûã áàëàíñûí ºð òºëáºðèéí àðãûã àøèãëàí, ñàíõ¿¿ãèéí òàéëàíãèéí çîðèëãîîð òîîöîîëñîí ä¿í áîëîí òàòâàðûí çîðèëãîîð òîîöîîëñîí õºðºíãº ºð òºëáºðèéí äàíñíû ¿íèéí ä¿íãèéí õîîðîíäîõ ò¿ð çºð¿¿ãýýð òîîöîîëäîã. Íÿãòëàí áîäîõ á¿ðòãýëèéí àøèã áîëîí òàòâàð íîãäîõ îðëîãîä íºëººëºõã¿é õºðºíãº, ºð òºëáºðèéí àíõäàã÷ õ¿ëýýí çºâøººðºëòòýé õîëáîîòîé ò¿ð çºð¿¿íä õîéøëîãäñîí òàòâàðûã òîîöîîëäîãã¿é.

(î) Àæèëëàãñäûí òýòãýìæ

(i) Çààâàë òºëºõ äààòãàëûí øèìòãýë¿¿äÀæèëëàãñäûí òýòãýìæ íü óëñûí íèéãìèéí äààòãàëûí áàéãóóëëàãàä òºëæ áóé íèéãìèéí äààòãàëûí øèìòãýëèéí òºëáºðèéã àãóóëäàã. Ýíýõ¿¿ òîäîðõîéëñîí òýòãýìæèéí òºëºâëºãººíèé òóñëàìæèéã ãàðñàí ¿åä íü îðëîãûí òàéëàíä çàðäëààð òóñãàãääàã.



(ii) Õóâüöààíû óðàìøóóëàëä ¿íäýñëýñýí òºëáºðèéí ã¿éëãýýí¿¿ä Àæèëëàãñäàä îïöèîíû ýðõ ºãñºí ºäðèéí çàõ çýýëèéí ¿íýýð õ¿íèé íººöèéí çàðäàëä áè÷èí öààøèä óã îïöèîíûã àâàõ ýðõòýé áîëîõ õóãàöààíû òóðøèä íºãºº òàëä õóâü íèéë¿¿ëñýí õºðºíãèéã íýìýãä¿¿ëíý. Çàðäàë áîëîõ ä¿íã ýðõèéã íü îëãîñîí õýðýãæ¿¿ëýýã¿é ¿ëäñýí îïöèîíû òîîãîîð òîõèðóóëíà. Àæèëëàãñäûí îïöèîíû ýðõèéí çàõ çýýëèéí ¿íèéã Black-Scholes òîìú¸îãîîð òîîöñîí. Õýìæèãäñýí ºäðèéí õóâüöààíû ¿íý, õýðýãñëèéã õýðýãæ¿¿ëýõ ¿íý, õ¿ëýýãäýæ áàéãàà õýëáýëçýë (îëîí íèéòýä çàðëàãäñàí ìýäýýëë¿¿äýýñ øàëòãààëñàí ººð÷ëºëò¿¿äèéã òóñãàñàí æèãíýñýí äóíäàæ ò¿¿õýí õýëáýëçëýëä ¿íäýñëýñýí), õýðýãñëèéí õ¿ëýýãäýæ áóé õýðýãæèõ õóãàöààíû æèãíýñýí äóíäàæ (ò¿¿õýí òóðøëàãà áà õóâüöàà ýçýìøèã÷äèéí åðºíõèé çàí àðàíøèíä òóëãóóðëàñàí) çýðýã íü ºãºãäºëä îðñîí áîëíî. Çàõ çýýëèéí ¿íèéã òîäîðõîéëîõäîî ã¿éëãýýòýé õîëáîãäñîí ¿éë÷èëãýý áà çàõ çýýëèéí áóñ ã¿éöýòãýëèéí íºõöºë¿¿äèéã àâ÷ ¿çýýã¿é áîëíî.

(º) Õýðýãæ¿¿ëæ ýõëýýã¿é áàéãàà øèíý ñòàíäàðòóóä áà òàéëáàðóóä Îëîí òîîíû ÑÒÎÓÑ-óóä, ÑÒÎÓÑ-óóäûí íýìýëò¿¿ä áîëîí òàéëáàðóóä (Íÿãòëàí áîäîõ á¿ðòãýëèéí îëîí óëñûí ñòàíäàðòûí õîðîî (ÍÁÁÎÓÑÕ)) íü 2007 îíû 12-ð ñàðûí 31-íû ºäðººð òºãññºí îíä õ¿÷èí òºãºëäºð áîëîîã¿é áàéñàí áºãººä ýäãýýð ñàíõ¿¿ãèéí òàéëàíä òóñãàãäààã¿é áîëíî:

• ÑÒÎÓÑ 8 ¯éë àæèëëàãààíû ñåãìåíò íü ñåãìåíòèéí òàéëàí ãàðãàõ ‘ìåíåæìåíòèéí àðãà’-ûã õàíãàæ ºãäºã. Òóñ Áàíêíû 2009 îíû ñàíõ¿¿ãèéí òàéëàíä çààâàë äàãàæ ìºðäºõ ¸ñòîé ñòàíäàðò áîëîõ ÑÒÎÓÑ 8 íü ñåãìåíò íýã á¿ðèéí ¿éë àæèëëàãààã ¿íýëæ, íººöèéã òýäýíä õóâààðèëàõûí òóëä Áàíêíû ¿éë àæèëëàãààíû ãîë øèéäâýð¿¿äèéã ãàðãàã÷èä òîãòìîë õÿíàäàã äîòîîä òàéëàíä ¿íäýñëýí ñåãìåíòèéí ìýäýýëëèéã ãàðãàõûã øààðäàíà. Áàíê îäîîãîîð áèçíåñèéí äàí ãàíö íýãæèéí çîõèîí áàéãóóëàëòòàéãààð ¿éë àæèëëàãààãàà ÿâóóëæ áàéãàà òóë ýíýõ¿¿ ÑÒÎÓÑ íü òàéëàíãàëûí øààðäëàãàä íºëºº ¿ç¿¿ëýõã¿é.

• ÑÒÎÓÑ 11 ÑÒÎÓÑ 2 – Á¿ëýã áîëîí Ìºíãºí ñàíãèéí õóâüöààíû ã¿éëãýý íü áàéãóóëëàãà ºì÷èéí õýðýãñëèéã õýðõýí îëæ àâñíûã õàðãàëçàõã¿éãýýð ºì÷ººð òºëñºí õóâüöààãààðõ òºëáºðèéí ã¿éëãýý ãýæ òàéëàíä òóñãàõ ººðèéí ºì÷èéí õýðýãñëèéí õóðààìæ áîëãîí áàðàà, ¿éë÷èëãýý õ¿ëýýí àâ÷ áóé õóâüöààãààðõ òºëáºðèéí çîõèöóóëàëòûã øààðääàã. ÑÒÎÓÑ 11 íü òóñ Áàíêíû 2008 îíû ñàíõ¿¿ãèéí òàéëàíä ýðãýí ¿éë÷ëýõ õýðýãëýý á¿õèé çààâàë äàãàæ ìºðäºõ ¸ñòîé ñòàíäàðò áîëíî.

• ÑÒÎÓÑ 12 ¯éë÷èëãýýíèé Êîíöåññèéí Òºëºâëºëò íü óëñûíõààñ ýõëýýä õóâèéí ¿éë÷èëãýýíèé êîíöåññèéí òºëºâëºëòºä çîðèóëñàí á¿ðòãýëä ¿¿ñýõ òàéëàíä òóñãàõ áîëîí ¿íýëýõòýé õîëáîîòîé àñóóäëóóäàä çààâàð áîëíî. Òóñ Áàíêíû 2008 îíû ñàíõ¿¿ãèéí òàéëàíä çààâàë äàãàæ ìºðäºõ ñòàíäàðò áîëîõ ÑÒÎÓÑ 12 íü òóñ Áàíêíû ñàíõ¿¿ãèéí òàéëàíä àëèâàà íºëºº ¿ç¿¿ëýõã¿é ãýæ ¿çýæ áàéãàà áîëíî.

• ÑÒÎÓÑ 13 Õàðèëöàã÷äûí ̄ íýí÷ Íàéäâàðòàé Áàéäëûí Ïðîãðàìì íü ººðèéí õàðèëöàã÷èä, ¿éë÷ë¿¿ëýã÷äèéíõýý òºëºº õàðèëöàã÷äûí ¿íýí÷, íàéäâàðòàé áàéäëûí õºòºëáºð õýðýãæ¿¿ëäýã, ýñâýë ò¿¿íä îðîëöäîã àæ àõóéí íýãæ, áàéãóóëëàãûí á¿ðòãýëèéí àñóóäëûã õºíäºíº. Ýíý íü ¿éë÷ë¿¿ëýã÷, õàðèëöàã÷ ¿íýã¿é ýñâýë õÿìäðàëòàé áàðàà, ¿éë÷èëãýý ãýõ ìýò øàãíàëûí êðåäèò öóãëóóëàõ ¿éë÷ë¿¿ëýã÷èéí ¿íýí÷, íàéäâàðòàé áàéäëûí õºòºëáºðòýé õîëáîîòîé. Òóñ Áàíêíû 2009 îíû ñàíõ¿¿ãèéí òàéëàíä çààâàë äàãàæ ìºðäºõ ñòàíäàðò áîëîõ



ÑÒÎÓÑ 13 íü òóñ Áàíêíû ñàíõ¿¿ãèéí òàéëàíä àëèâàà íºëºº ¿ç¿¿ëýõã¿é ãýæ ¿çýæ áàéãàà áîëíî.

• ÑÒÎÓÑ 14 ÍÁÁÎÓÑ 19 – Òîãòîîñîí Àøèãò Õºðºíãèéí õÿçãààð, Ñàíõ¿¿æèëòèéí ìèíóìóì øààðäëàãà, òýäãýýðèéí õàðèëöàí ¿éë÷ëýë íü òîãòîîñîí àøèãò õºðºíãºä õîëáîãäîõ èðýýä¿éí õóâü õýìæýýíèé áóóðàëò, íºõºí òºëáºðèéã ÿìàð ¿åä áîëîìæòîé ãýæ ¿çýõ òóõàé òîäðóóëàõûí çýðýãöýý òèéì õºðºíãèéí ñàíõ¿¿æ¿¿ëýëòèéí ìèíèìóì øààðäëàãóóäûí (ÑÌØ) íºëººíèé òàëààð çààâðûã õàíãàæ ºãäºã. Ìºí ÿìàð ¿åä ÑØÌ ºð òºëáºðèéã íýìýãä¿¿ëæ áîëîõ òóõàéàñóóäëûã õºíäºíº. ÑÒÎÓÑ 14 ÍÁÁÎÓÑ 19 íü òóñ Áàíêíû ñàíõ¿¿ãèéí òàéëàíä ÿìàð íýã íºëºº ¿ç¿¿ëýõã¿é ãýæ ¿çýæ áàéãàà áîëíî.

• Çàñâàðëàñàí ÍÁÁÎÓÑ 23 Çýýëä¿¿ëãèéí ºðòºã íü çýýëä¿¿ëãèéí ºðòãèéã çàðëàãàäàõ áîëîìæèéã õààæ, ¿¿íä õîëáîãäîõ õºðºíãèéã õóäàëäàí àâàëò, áàðèëãà áàéãóóëàìæ ýñâýë ¿éëäâýðëýëòýé øóóä õîëáîîòîé çýýä¿¿ëãèéí ºðòãèéã òóõàéí õºðºíãèéí çàðäëûí íýã õýñýã áîëãîí êàïèòàëæóóëàõûã øààðääàã. Òóñ Áàíêíû 2009 îíû ñàíõ¿¿ãèéí òàéëàãíàëä çààâàë äàãàæ áèåë¿¿ëýõ ñòàíäàðò áîëîõ Çàñâàðëàñàí ÍÁÁÎÓÑ 23 íü îäîîãèéí áîäëîãîòîéãîî íèéöòýé òóë áîäëîãûí ººð÷ëºëò øààðäàõã¿é.

4. Ìºíãº, ò¿¿íòýé àäèëòãàõ õºðºíãº

¯ëäýãäëèéã Ìîíãîëáàíêíààñ ãàðãàñàí øààðäëàãóóäûí äàãóó Ìîíãîëáàíêèíä áàéðøóóëäàã áºãººä äàíñíû ¿ëäýãäýëä õ¿¿ òîîöäîãã¿é. ¯ëäýãäëèéã òîîöîîëîõäîî òàòàí òºâëºð¿¿ëñýí õàðèëöàõ õàäãàëàìæ áîëîí ºð òºëáºðèéí äóíäàæ ¿ëäýãäýëä ¿íäýñëýäýã.

2007мян.төг

2006мян.төг

Касс дахь бэлэн мөнгө 27,117,737 25,371,639Банкууд, бусад санхүүгийн байгууллагуудад

байршуулсан харилцах, хадгаламж 73,713,110 83,842,987

Монголбанк дахь үлдэгдэл 9,545,090 25,728,407

110,375,937 134,943,033



5. Õºðºíãº îðóóëàëòûí ¿íýò öààñ

6. Çýýë áà óðüä÷èëãàà

Æèëèéí õóãàöààíä çýýëèéí áîëçîøã¿é ýðñäëèéí ñàíãèéí õàñàãäóóëãûí õºäºëãººí äîîð ¿ç¿¿ëñíèé äàãóó áàéíà.

2007 2006мян.төг мян.төг

Төлөх хугацаа хүртэл эзэмших хөрөнгө оруулалтын үнэт цаасМонгол банкны үнэт цаас 35,540,155 22,428,915Засгийн газрын үнэт цаас 4,724,555 802,981Вексель 5,899,067 4,291,226

46,163,777 27,523,122 Арилжаалах боломжтой хөрөнгө оруулалтын үнэт цаасӨмчийн үнэт цаас, өртгөөр 260,350 61,350

46,424,127 27,584,472

2007мян.төг

2006мян.төг

Харилцагчдад олгосон зээл, урьдчилгаа 386,478,190 248,427,120Ажилчдад олгосон зээл 2,979,822 3,423,345

389,458,012 251,850,465

Зээлийн болзошгүй эрсдлийн сангийн хасагдуулга (7,149,869) (11,744,380)

Цэвэр зээл ба урьдчилгаа 382,308,143 240,106,085

2007мян.төг

2006мян.төг

Зээлийн болзошгүй эрсдлийн сангийн хасагдуулга 1 сарын 1-нд 11,744,380 12,183,074Жилийн төлбөр хураамж 942,360 1,446,565Буцаан бичсэн/буцаасан (4,568,511) (1,522,280)Данснаас хасагдсан (814,817) (43,659)Бусад (183,195) -Ханшийн зөрүү 29,652 (319,320)

12 сарын 31-нд 7,149,869 11,744,380



7. Õî¸ðäîã÷ ºãëºã

Óã çýýë íü æèëèéí 8 õóâèéí òîãòñîí õ¿¿òýé. Óã çýýë 2012 îíû 9 ñàðûí 25-íä 100 õóâü ýðã¿¿ëýí òºëºãäºíº.

8. ¯íäñýí õºðºíãº

2007 мян.төг

2006мян.төг

Улаанбаатар хотын банкинд олгосон зээл 4,000,000 -

барилга

Ажлын байрны тоног

төхөөрөмж тээврийн хэрэгсэл

компьютер Дуусаагүй барилга Нийт

мян.төг мян.төг мян.төг мян.төг мян.төгөртөг/үнэлгээӨртгөөр 1,118,290 1,309,142 1,257,936 - 3,685,368Үнэлгээгээр 7,194,894 1,194,714 918,807 - 9,308,415

2007.01.01-ний байдлаар 8,313,184 2,503,856 2,176,743 - 12,993,783

Нэмэгдсэн 133,750 475,637 713,169 125,717 1,448,273Худалдан борлуулсан (436,451) (196,515) (36,209) - (669,175)Данснаас хассан (258,910) (142,430) (460,487) - (861,827)Шилжсэн 950 4,767 - (5,717) -2007.12.31-ний байдлаар 7,752,523 2,645,315 2,393,216 120,000 12,911,054

Төлөөлсөн зүйл:Өртгөөр 1,252,040 1,756,736 1,967,046 120,000 5,095,822Захирлуудын үнэлгээгээр 6,500,483 888,579 426,170 - 7,815,232

7,752,523 2,645,315 2,393,216 120,000 12,911,054Хуримтлагдсан элэгдэл2007 оны 1 сарын 1-нд 207,928 161,339 399,004 - 768,271Жилийн хураамж 244,770 414,982 569,221 - 1,228,973Худалдан борлуулсан (66,124) (111,406) (14,562) - (192,092)Данснаас хассан (21,500) (97,346) (458,739) - (577,585)2007 оны 12 сарын 31-нд 365,074 367,569 494,924 - 1,227,567

бүртгэлийн дүн2007 оны 12 сарын 31-нд 7,387,449 2,277,746 1,898,292 120,000 11,683,487



“Õºðºíãèéí ¿íýëãýýíèé òºâ” ÕÕÊ-íû õàðààò áóñ, ìýðãýæëèéí ¿íýëýý÷äèéí Áàíêíû ¿íäñýí õºðºíãºä õèéñýí õàìãèéí ñ¿¿ëèéí ¿íýëãýýíèé äýëãýðýíã¿éã äîð ¿ç¿¿ëýâ:

барилга

Ажлын байрны тоног

төхөөрөмж, тээврийн хэрэгсэл

компьютерДуусаагүй барилга Нийт

мян.төг мян.төг мян.төг мян.төг мян.төгөртөг/үнэлгээӨртгөөр - - - 198,502 198,502Үнэлгээгээр 7,243,911 1,354,637 938,843 - 9,537,391

2006.01.01-ний байдлаар 7,243,911 1,354,637 938,843 198,502 9,735,893Нэмэгдсэн 14,061 1,309,142 1,257,936 905,727 3,486,866Худалдан борлуулсан - (124,490) (369) - (124,859)Данснаас хассан (49,017) (35,433) (19,667) - (104,117)Шилжүүлсэн 1,104,229 - - (1,104,229) -

2006 оны 12 сарын 31-нд 8,313,184 2,503,856 2,176,743 - 12,993,783

Төлөөлсөн зүйл:Өртгөөр 1,118,290 1,309,142 1,257,936 - 3,685,368Захирлуудын үнэлгээгээр 7,194,894 1,194,714 918,807 - 9,308,415

8,313,184 2,503,856 2,176,743 - 12,993,783

Хуримтлагдсан элэгдэл2006 оны 1 сарын 1-нд - - - - -Жилийн хураамж 212,198 296,881 418,675 - 927,754Худалдан борлуулсан - (100,588) (4) - (100,592)Данснаас хассан (4,270) (34,954) (19,667) - (58,891)

2006 оны 12 сарын 31-нд 207,928 161,339 399,004 - 768,271бүртгэлийн дүн2006 оны 12 сарын 31-нд 8,105,256 2,342,517 1,777,739 - 12,225,512

Үнэлгээний огноо Хөрөнгийн нэр Үнэлгээний дүн мян.төг Үнэлгээний арга

2005.12.31 Бүх үндсэн хөрөнгө 9,735,893 Зах зээлийн үнэ



Õýðýâ ¿íäñýí õºðºíãº íü õóðèìòëàãäñàí ýëýãäëèéã õàññàí ò¿¿õýí ºðòãººð á¿ðòãýãäñýí áîë äàõèí ¿íýëýãäñýí õºðºíãèéí öýâýð ä¿í íü òàéëàíò æèëèéí ýöýñò ñàíõ¿¿ãèéí òàéëàíä äàðààõ áàéäàëòàé òóñãàãäàõ áàéñàí:

9. Áèåò áóñ õºðºíãº

2007 мян.төг

2006 мян.төг

Барилга 2,351,564 2,993,224Ажлын байрны тоног төхөөрөмж, тээврийн хэрэгсэл 665,505 1,040,189Компьютер 288,441 677,402

Программ хангамж, лиценз Гудвилл НийтӨртөг мян.төг мян.төг мян.төг

2007 оны 1 сарын 1 1,217,791 228,683 1,446,474Нэмэгдсэн 400,235 - 400,235Данснаас хассан (18,989) - (18,989) 2007 оны 12 сарын 31-нд 1,599,037 228,683 1,827,720 ======= ======= =======Хорогдуулга2007 оны 1 сарын 1 387,849 228,683 616,532 Жилийн хорогдуулгын төлбөр 214,235 - 214,235Данснаас хассан (7,406) - (7,406) 2007 оны 12 сарын 31-нд 594,678 228,683 823,361 ======= ======= =======Бүртгэлийн дүн2007 оны 12 сарын 31-нд 1,004,359 - 1,004,359 ======= ======= ======= 2006 оны 1 сарын 1 651,677 228,683 880,360Нэмэгдсэн 566,114 - 566,114 2006 оны 12 сарын 31-нд 1,217,791 228,683 1,446,474 ======= ======= =======Хорогдуулга2006 оны 1 сарын 1 267,271 228,683 495,954 Жилийн хорогдуулгын төлбөр 120,578 - 120,578 2006 оны 12 сарын 31-нд 387,849 228,683 616,532 ======= ======= =======Бүртгэлийн дүн2006.12.31-ний өдрийн байдлаар 829,942 - 829,942 ======= ======= =======



10. Áóñàä õºðºíãº

ªì÷ëºõ áóñàä ¿ë õºäëºõ õºðºíãº áîëîí áóñàä àâëàãûã íýðëýñýí äàðààëëààð 1,085,454,000 òºãðºã (2006: 836,114,000 òºãðºã) áîëîí 892,663,000 òºãðºã (2006: 911,151,000 òºãðºã) áàéõ ¿íýëãýýíèé áóóðàëòûí àëäàãäëûí öýâýð ä¿íãýýð èëýðõèéëýâ. Æèëèéí õóãàöààíä 763,564,000 (2006 îíä 0 àìåðèê äîëëàð áàéñàí) òºãðºãèéí ºì÷ëºõ áóñàä ¿ë õºäëºõ õºðºíãèéã ¿íýëãýýíèé áóóðàëòûí õàñàãäóóëãà ãýæ äàíñíààñ õàñæýý.

Áóñàä àâëàãàä õóãàöàà äóóññàí ñïîò ãýðýýòýé õîëáîãäóóëàí õàìòðàã÷ òàëä òºëºõ 5,361,000 (2006 îíä 0 àìåðèê äîëëàð áàéñàí) òºãðºãèéí ºãëºãèéã îðóóëàâ.

11. Õàðèëöàã÷äûí õàðèëöàõ, õàäãàëàìæ

Õàðèëöàõ äàíñ áîëîí áóñàä õàäãàëàìæèíä åðºíõèéäºº õ¿¿ òîîöäîãã¿é. Ãýõäýý çààñàí õÿçãààðààñ äýýø õýìæýýíä äàíñíûõàà ¿ëäýãäëèéã áàðüæ áàéõ øààðäëàãûã õàíãàñàí õàäãàëàìæ ýçýìøèã÷äèéí õóâüä ãàäààä âàëþòûí áîëîí òºãðºãèéí õàäãàëàìæèíä íýðëýñýí äàðààëëààð äóíäæààð 1.0 õóâèàñ 3.0 õóâèéí õ¿¿ (2006 îíä 1.3 õóâèàñ 2.8 õóâüòàé áàéñàí) àâäàã.

Ãàäààä âàëþòûí õóãàöààã¿é áîëîí òºãðºãèéí õóãàöààã¿é õàäãàëàìæ íýðëýñýí äàðààëëààð 1.8 õóâèàñ 6.0 õóâèéí (2006 îíä 1.6 õóâèàñ 4.7 õóâüòàé áàéñàí) õ¿¿òýé.

2007мян.төг

2006мян.төг

Үнэт металл 1,127,405 4,144,231Хуримтлагдсан хүүгийн авлага 3,379,436 2,912,945Урьдчилж гарсан зардал 115,114 349,784Бараа материал 308,392 275,840Өмчлөх бусад үл хөдлөх хөрөнгө 632,064 1,339,841Бусад авлага 2,144,660 1,580,437

7,707,071 10,603,078

2007мян.төг

2006мян.төг

Харилцах данс 197,184,763 196,364,206Хугацаагүй хадгаламж 51,898,454 34,692,752Хугацаатай хадгаламж 116,029,279 88,737,599Бусад хадгаламж 7,906,125 4,874,890

373,018,621 324,669,447



Ãàäààä âàëþòûí áîëîí òºãðºãèéí õóãàöààò õàäãàëàìæ íü íýðëýñýí äàðààëëààð 5.5 õóâèàñ 15.9 õóâèéí (2006 îíä 6.9 õóâèàñ 16.1 õóâüòàé áàéñàí) õ¿¿òýé.

12. Áóñàä áàíê ñàíõ¿¿ãèéí áàéãóóëëàãóóä äàõü õàðèëöàõ, õàäãàëàìæ

13. Ñàíõ¿¿ãèéí áàéãóóëëàãóóäààñ àâñàí çýýë

Kreditanstalt fuer Wiederaufbau (“KfW”)

KfW-èéí 293.000 åâðî (2006 îíä 1.1 ñàÿ åâðî) –ãèéí çýýëèéã òºðºë á¿ðèéí õàðèëöàã÷äàä çîðèóëæ ñàíõ¿¿æèëò õèéõ çîðèëãîîð Ìîíãîë Áàíêààð äàìæóóëàí àâñàí. Ýíý çýýëèéí õ¿¿ íü òîãòìîë æèëèéí 1.75 õóâü áºãººä ¿¿íèé 0.75 õóâèéã KfW-ä, ¿ëäñýí 1 õóâèéã Ìîíãîë Áàíêèíä òºëäºã. Çýýëèéí ¿íäñýí òºëáºðèéã 2001 îíû 12 ñàðààñ ýõëýí õàãàñ æèëýýð òºëäºã.

2007мян.төг

2006мян.төг

Харилцах данс:Валютын харилцах 11,552,985 9,479,294Төгрөгийн харилцах 499,631 23,460

Борлуулах валютын чек 99,740 80,370Гадаадын банкны хадгаламж 3,109,268 -

15,261,624 9,583,124

2007мян.төг

2006мян.төг

Kreditanstalt fuer Wiederaufbau (“KfW”) 503,290 1,708,861Дэлхийн Банкны зээл 2,051,330 2,228,354Азийн Хөгжлийн Банк (“АХБ”) 125,697 141,900Олон Улсын Хөгжлийн Холбоо (“ОУХХ”) 718,007 715,099Солонгос улсын Экспорт-Импортын Банк 839,092 618,924Сумитомо Мицуи Банкны Корпораци (СМБК) 716,780 -Монгол Шуудан Банк 2,433,453 -Австрийн VTB Банк - 13,231,563Канадын Худалдааны Империал Банк (КХИБ) - 380,181Атлантик Форфэйтинг ХХК - 1,596,310ING Банк - 5,836,906

7,387,649 26,458,098



Äýëõèéí Áàíêíû çýýë

Çýýë 1

Çýýë 1 äàðààõ çýýëýýñ á¿òíý. ¯¿íä:

(a) Äýëõèéí Áàíêíû 532.000 àìåðèê äîëëàðûí (2006 îíä 1.0 ñàÿ àìåðèê äîëëàð áàéñàí) çýýëèéã Ñàíõ¿¿ Ýäèéí Çàñãèéí ÿàìààð äàìæóóëàí àâñàí áîëíî. Ýíýõ¿¿ çýýëèéã Õóâèéí Õýâøëèéã Õºãæ¿¿ëýõ Çýýëèéí Õºòºëáºðèéí õ¿ðýýíä òºðºë á¿ðèéí çýýëäýã÷äýä îëãîäîã. Äýëõèéí Áàíêíû çýýëèéí õ¿¿ãèéí õóâü õýìæýý Ëîíäîíãèéí áàíê õîîðîíäûí 6 ñàðûí õóãàöààòàé àìåðèê äîëëàðûí õàäãàëàìæèéí õ¿¿ /LIBOR/ äýýð + æèëèéí 3 õóâèéí (2006 îíä Ëîíäîíãèéí áàíê õîîðîíäûí 6 ñàðûí õóãàöààòàé àìåðèê äîëëàðûí õàäãàëàìæèéí õ¿¿ /LIBOR/ äýýð + æèëèéí 3 õóâèéí õ¿¿) õ¿¿ áàéñàí.

(á) Äýëõèéí Áàíêíû 218.000 àìåðèê äîëëàðûí (2006 îíä 258.000 àìåðèê äîëëàð áàéñàí) çýýëèéí ìåíåæìåíòèéí ñèñòåìèéã øèíý÷ëýõ, àæèë÷äûã ñóðãàõ, òîíîã òºõººðºìæ áîëîí çºâëºõèéí ¿éë÷èëãýý àâàõ çýðãèéã áàãòààñàí Áàíêíû áàéãóóëëàãûí õºãæëèéí õºòºëáºðèéí õýðýãæèëòèéã ñàíõ¿¿æ¿¿ëýõ çîðèëãîîð Ìîíãîë óëñûí Ñàíãèéí Ýäèéí Çàñãèéí ßàìààð äàìæóóëàí 2003 îíä àâñàí. Çýýë íü æèëèéí òîãòñîí 2 õóâèéí (2006 îíä 2 õóâèéí õ¿¿òýé áàéñàí) õ¿¿òýé. Çýýëèéí ¿íäñýí òºëáºðèéí ýðãýí òºëºëòèéã õàãàñ æèëýýð òºëºõ áºãººä 2024 îíû 12 ñàðä ýöñèéí ¿íäñýí òºëáºðèéã õèéõ ¸ñòîé.

Çýýë 2

Çýýë 2 íü äàðààõ çýýë¿¿äýýñ á¿ðäýíý. ¯¿íä:

(a) Äýëõèéí Áàíêíû 610.000 àìåðèê äîëëàðûí çýýë (2006 îíä 300.000 àìåðèê äîëëàð áàéñàí)-èéã Ñàíõ¿¿, Ýäèéí Çàñãèéí ßàìààð äàìæóóëàí àâñàí. Ýíýõ¿¿ çýýëèéí çîðèëãî íü äýä çýýëýã÷äèéí õºðºíãº îðóóëàëòûí òºñë¿¿äèéã ñàíõ¿¿æ¿¿ëýõ ÿâäàë þì. Äýëõèéí Áàíêíû ýíýõ¿¿ çýýëèéí õ¿¿ãèéí õóâü õýìæýý Ëîíäîíãèéí áàíê õîîðîíäûí 6 ñàðûí õóãàöààòàé àìåðèê äîëëàðûí õàäãàëàìæèéí õ¿¿ /LIBOR/ äýýð + æèëèéí 1 õóâèéí (2006 îíä Ëîíäîíãèéí áàíê õîîðîíäûí 6 ñàðûí õóãàöààòàé àìåðèê äîëëàðûí õàäãàëàìæèéí õ¿¿ /LIBOR/ äýýð + æèëèéí 1 õóâèéí õ¿¿ áàéñàí) õ¿¿. Çýýëèéí ýðãýí òºëºëòèéí õóãàöàà íü òºðºë á¿ðèéí çýýëäýã÷äýä îëãîñîí çýýëèéí õóãàöààíààñ õàìààðàí õàðèëöàí àäèëã¿é áàéíà.

(b) Äýëõèéí Áàíêíû 430 ñàÿ òºãðºãèéí çýýë (2006 îíä 105 ñàÿ òºãðºãèéí çýýë áàéñàí) íü Ñàíõ¿¿, Ýäèéí Çàñãèéí ßàìààð äàìæóóëàí àâñàí çýýë áîëíî. Ýíýõ¿¿ çýýëèéí çîðèëãî íü äýä çýýëýã÷äèéí õºðºíãº îðóóëàëòûí òºñë¿¿äèéã ñàíõ¿¿æ¿¿ëýõ ÿâäàë þì. Äýëõèéí Áàíêíû ýíýõ¿¿ çýýëèéí õ¿¿ãèéí õóâü õýìæýý íü Ìîíãîë Áàíêíààñ çàðëàñàí òºãðºãèéí õóãàöààã¿é õàäãàëàìæèéí ºìíºõ 12 ñàðûí õóãàöààíû äóíäàæ áàéíà.

2007 мян.төг 2006 мян.төгЗээл 1 901,945 1,773,854Зээл 2 1,149,385 454,500

2,051,330 2,228,354



Àçèéí Õºãæëèéí Áàíê / “ÀÕÁ”/-íû çýýë

Àçèéí Õºãæëèéí Áàíêíààñ íÿãòëàí áîäîõ á¿ðòãýëèéí òîãòîëöîîã øèíý÷ëýõ çîðèëãîîð ÌîíãîëÁàíêààð äàìæóóëàí 107.000 àìåðèê äîëëàðûí (2006 îíä 122.000 àìåðèê äîëëàð áàéñàí) çýýë àâñàí. Óã çýýë íü æèëèéí 1 õóâèéí õ¿¿òýé áºãººä 2002 îíîîñ ýõëýí 30 æèëèéí õóãàöààíä õýñýã÷èëñýí áàéäëààð ýðãýí òºëºãäºõ ó÷èðòàé.

Îëîí Óëñûí Õºãæëèéí Õîëáîî (“ÎÓÕÕ”)-íû çýýë

“ÎÓÕÕ”-îîñ 575.000 àìåðèê äîëëàðûí (2006 îíä 581.000 àìåðèê äîëëàð áàéñàí) çýýëèéã Íîðâåãèéí Áàíêíû Ðåñóðñ (ÍÁÐ) ÕÕÊ-òàé áàéãóóëñàí Twinning Agreement ãýðýýã ñàíõ¿¿æ¿¿ëýõ çîðèëãîîð àâñàí. Ýíýõ¿¿ Ãýðýýíèé õ¿ðýýíä (“ÍÁÐ”) íü ãýðýýíèé ¿éë àæèëëàãààã ÿâóóëàõàä øààðäëàãàòàé ìýäëýã, òåõíèêèéí óð ÷àäâàðûã Áàíêèíä õàíãàæ ºãºõ þì. Çýýëèéí ¿íäñýí òºëáºðèéí ýðãýí òºëºëòèéã 2007 îíû 8 ñàðä ýõýëñýí áºãººä ýöñèéí òºëáºð íü 2037 îíû 2 ñàðä òºëºãäºõ þì.

Ñîëîíãîñ óëñûí Ýêñïîðò-Èìïîðòûí Áàíê-íû çýýë

Ñîëîíãîñ óëñûí ÝÊÑÈÌ Áàíêíààñ 702.000 àìåðèê äîëëàðûí (2006 îíä 520.000 àìåðèê äîëëàð áàéñàí) çýýëèéã Ñîëîíãîñ óëñûí ýêñïîðòëîã÷äîîñ áàðàà ìàòåðèàë õóäàëäàí àâäàã ¿éë÷ë¿¿ëýã÷èä, õàðèëöàã÷äûã ñàíõ¿¿æ¿¿ëýõ çîðèëãîîð òýäýíä çýýëä¿¿ëýõýýð àâñàí þì. Ýíýõ¿¿ çýýëèéí øóãàìûí íèéò õýìæýý íü 2 ñàÿ àìåðèê äîëëàðûí õÿçãààðààñ äýýä òàë íü 5 ñàÿ àìåðèê äîëëàð áîëòîë íýìýãäñýí áºãººä çýýëèéí õ¿¿ íü Ëîíäîíãèéí áàíê õîîðîíäûí 6 ñàðûí õóãàöààòàé àìåðèê äîëëàðûí õàäãàëàìæèéí õ¿¿ /LIBOR/ äýýð + æèëèéí 1.44 õóâèéí õ¿¿. ÕÕÁàíê íü òàéëàíò ¿å á¿ðèéí ýöñèéí ºäºð Ñîëîíãîñ óëñûí ÝÊÑÈÌ-ä çýýë íýã á¿ðèéí ýðãýí òºëºëòèéã òºëæ áàéõ ̧ ñòîé. Çýýëèéí øóãàì 2008 îíû 5 ñàð õ¿ðòýë áîëîìæòîé áîëîâ÷ öààø ñóíãàõ áîëîìæòîé áàéæ áîëíî.

Ñóìèòîìî Ìèöóè Áàíêíû Êîðïîðàöè (ÑÌÁÊ)-èéí çýýë

ÑÌÁÊ-ààñ 599.000 àìåðèê äîëëàðûí (2006 îíä 0 àìåðèê äîëëàð áàéñàí) çýýëèéã ìàøèí òîíîã òºõººðºìæèéí õóäàëäàí àâàëòûã ñàíõ¿¿æ¿¿ëýõ çîðèëãîîð çýýëýã÷äýä çýýëä¿¿ëýõýýð àâñàí þì. Ýíýõ¿¿ çýýëèéí áàòàëãààã Îëîí Óëñûí Ñàíõ¿¿ãèéí Êîðïîðàöè (ÎÓÑÊ) ººðèéí Ãëîáàë Õóäàëäàà, Ñàíõ¿¿ãèéí Õºòºëáºðèéí õ¿ðýýíä ãàðãàñàí þì. Ãëîáàë Õóäàëäàà, Ñàíõ¿¿ãèéí Õºòºëáºð íü ÕÕÁ çýðýã áàíêóóäàä áèé áîëæ áóé çàõ çýýëä àâ÷ áóé çýýëä íü çýýëèéí áàòàëãàà ãàðãàæ ºãºõ çàìààð äýìæëýã ¿ç¿¿ëýõ çîðèëãîîð ñàíàà÷èëñàí õºòºëáºð þì. ÎÓÑÊ-èéí ãàðãàñàí áàòàëãàà íü 5 ñàÿ õ¿ðòýë àìåðèê äîëëàð áàéíà. Òóñ çýýëèéí õ¿¿ íü Ëîíäîíãèéí áàíê õîîðîíäûí 6 ñàðûí õóãàöààòàé àìåðèê äîëëàðûí õàäãàëàìæèéí õ¿¿ /LIBOR/ äýýð + 6 óëèðëûí õýñýã÷èëñýí òºëáºðèéí 3.5 õóâèéí õ¿¿ áîëíî. Õàìãèéí ñ¿¿ë÷èéí õýñýã÷èëñýí òºëáºðèéã 2009 îíû 4 ñàðä òºëºõ ¸ñòîé.



Ìîíãîë øóóäàí áàíêíû çýýë

Ìîíãîë Øóóäàí Áàíêíààñ 2 ñàÿ àìåðèê äîëëàðûí (2006 îíä 0 àìåðèê äîëëàð áàéñàí) áàíê õîîðîíäûí çýýëèéã Áàíêíû ýðãýëòèéí õºðºíãèéí øààðäëàãûã ñàíõ¿¿æ¿¿ëýõ çîðèëãîîð àâñàí. Ýíýõ¿¿ çýýë íü æèëèéí 5.12 õóâèéí õ¿¿òýé áºãººä çýýëèéí ýðãýí òºëºëòèéí ñ¿¿ë÷èéí òºëáºðèéã á¿òíýýð íü 2008 îíû 3 ñàðä òºëíº.

14. Ãàðãàñàí âåêñåëü

2007 îíû 1 ñàðûí 5-íä Áàíê íü 150,000,000 àìåðèê äîëëàðûí Åâðî Äóíä Õóãàöààò Âåêñåëü (“ÅÄÕÂ”) õºòºëáºðèéã ýõýëñýí áºãººä ¿¿íèé 75,000,000 àìåðèê äîëëàðûã íü 2007 îíû 1 ñàðûí 22-íä 98.176 õóâèéí ¿íýýð ãàðãàñàí áîëíî. Ýäãýýð áîíä íü æèëèéí 8.625 õóâèéí õ¿¿òýé áàéâ. ¯íäñýí òºëáºðèéã 2010 îíû 1 ñàðûí 22-íä õèéõ ¸ñòîé áºãººä õ¿¿ã õàãàñ æèëýýð òºëíº.

15. Áóñàä ïàññèâ

Áóñàä ºð òºëáºðò õóãàöàà äóóññàí ñïîò ãýðýýòýé õîëáîîòîéãîîð õàìòðàã÷ òàëä òºëºõ 0 (2006 îíä 24,177,000 òºãðºãèéí) ä¿íã îðóóëàâ.

16. Õî¸ðäîã÷ ºãëºã

Áàíêíû ººðèéí õºðºíãèéí ñóóðèéã áýõæ¿¿ëýõ, ¿éë àæèëëàãààíû ÷àäàâõèéã íýìýãä¿¿ëæ, îëîí óëñûí æèøèãò íèéöñýí ìåíåæìåíò ñàéòàé àðèëæààíû Áàíê áîëîõîä òóñëàõ çîðèëãîîð ÀÕÁ áîëîí ÎÓÑÊ-ààñ íýðëýñýí äàðààëëààð 4.500.000 àìåðèê äîëëàð áîëîí 3.500.000

2007мян.төг

2006мян.төг

Хорогдуулсан өртгөөр гаргасан вексель 86,661,743 -

2007мян.төг

2006мян.төг

Гадаад гуйвуулга 177,153 65,631Клирингийн саатал 3,957,991 3,556,340Бусад өглөг 5,953,201 1,709,427

10,088,345 5,331,398

2007мян.төг

2006мян.төг

Азийн Хөгжлийн Банк (“АХБ”)-наас авсан зээл 5,264,865 5,242,500Олон Улсын Санхүүгийн Корпораци (“ОУСК”)-аас авсан зээл 4,094,895 4,077,500

9,359,760 9,320,000



àìåðèê äîëëàðûí çýýë¿¿äèéã (2006 îíä 4.500.000 àìåðèê äîëëàð áîëîí 3.500.000 àìåðèê äîëëàð áàéñàí) òóñ òóñ àâñàí. Çýýëèéã øèíý á¿òýýãäýõ¿¿í áèé áîëãîõ áîëîí çýýëèéí øèíý ñàíàà÷ëàãóóäûã ãàðãàõàä õýðýãëýäýã. Òóñ çýýëèéí õ¿¿ íü Ëîíäîíãèéí áàíê õîîðîíäûí 6 ñàðûí õóãàöààòàé àìåðèê äîëëàðûí õàäãàëàìæèéí õ¿¿ /LIBOR/ äýýð + æèëèéí 7 õóâèéí õ¿¿ (2006 îíä Ëîíäîíãèéí áàíê õîîðîíäûí 6 ñàðûí õóãàöààòàé àìåðèê äîëëàðûí õàäãàëàìæèéí õ¿¿ /LIBOR/ äýýð + æèëèéí 7 õóâèéí õ¿¿ áàéñàí) áîëíî. Çýýëèéã á¿òíýýð íü 2009 îíû 12 ñàðûí 15-íä ýðãýí òºëºõ ¸ñòîé.

17. Õóâüöààò êàïèòàë

18. Ìºíãºí ñàíãèéí õóâüöàà

2007 îíû 1 ñàðûí 16-íä Áàíê 272.000 øèðõýã õóâüöàà áóþó ººðèéí õóâüöààíû 8.23 õóâèéã Þ. Ñ. Ãëîáàë Èíâåñòìåíò ÕÕÊ-ààñ (òóñ Áàíêíû òîëãîé áàíê) 5,826,092,000 òºãðºãººð (5,000,938 àìåðèê äîëëàðààð) õóäàëäàí àâñàí. Áàíê áîëîí ò¿¿íèé òîëãîé êîìïàíè õîîðîíä 2007 îíû 1 ñàðûí 18-íä áàéãóóëñàí ãýðýý áîëîí 2007 îíû 11 ñàðûí 30íä áàéãóóëñàí íýìýëò ãýðýýíèé äàãóó Þ. Ñ. Ãëîáàë êîìïàíèä áàíêíû òóõàéí ¿åèéí öýâýð ¿íèéã õàðãàëçàí òàëóóä òîõèðîëöîõ ¿íýýð èðýýä¿éä ýäãýýð õóâüöààíóóäûã ýðã¿¿ëýí õóäàëäàí àâàõ ñîíãîëò áèé.

19. Õ¿¿ãèéí îðëîãî

Нэг бүр нь 2,000 төгрөгийн нэрлэсэн үнэтэй энгийн

хувьцаа Дүн

2007 2006 2007мян.төг

2006мян.төг

1 сарын 1-ний өдөр 3,305,057 3,303,739 6,610,113 6,607,477Тайлант жилд гаргасан - 1,318 - 2,636

12 сарын 31-ний өдөр 3,305,057 3,305,057 6,610,113 6,610,113

2007мян.төг

2006мян.төг

1 сарын 1-нд - -Худалдан авсан мөнгөн сангийн хувьцаа 5,826,092 -

12 сарын 31-нд 5,826,092 -

2007мян.төг

2006мян.төг

Зээл ба урьдчилгаа 41,186,348 30,175,702Хөрөнгө оруулалтын үнэт цаас 2,744,765 1,628,894Бусад банк, санхүүгийн байгууллагуудад байршуулсан харилцах, хадгаламж 3,084,647 4,047,859Борлуулалт ба дахин худалдан авалтын гэрээнүүд 220,080 184,868Хоёрдогч өглөг 87,111 -

47,322,951 36,037,323



20. Õ¿¿ãèéí çàðäàë

21. Õóðààìæ, øèìòãýëèéí öýâýð îðëîãî

Õóðààìæ, øèìòãýëèéí öýâýð îðëîãîä àêêðåäèòèâ áà áàòàëãààíû øèìòãýë, ìºíãºí ãóéâóóëãûí ¿éë÷èëãýýíèé øèìòãýë, çýýëèéí êàðòûí ¿éë÷èëãýýíèé øèìòãýë, õàðèëöàõ äàíñíààñ áýëýí ìºíãº àâñíû øèìòãýë çýðýã îðíî.

22. ¯éë àæèëëàãààíû áóñàä îðëîãî

2007мян.төг

2006мян.төг

Харилцагчдын харилцах, хадгаламж 16,346,297 12,683,292Санхүүгийн байгууллагаас авсан зээл 1,725,729 718,439Хоёрдогч өглөг 1,170,568 1,155,164Борлуулалтын болон эргүүлэн худалдан авах гэрээ 120,640 32,039Вексель 7,312,372 -

26,675,606 14,588,934

2007мян.төг

2006мян.төг

Хураамж, шимтгэлийн орлого 6,346,305 4,854,373Хураамж, шимтгэлийн зардал (58,389) (277,465)

6,287,916 4,576,908

2007мян.төг

2006мян.төг

Гадаад валютын арилжаа болон ханшийн зөрүү (цэвэр) 4,012,624 4,190,022Түрээсийн орлого 2,699 -Үйл ажиллагааны бусад орлого 123,225 95,065

4,138,548 4,285,087



23. ¯éë àæèëëàãààíû çàðäàë ¯éë àæèëëàãààíû çàðäàëä äàðààõ çàðäëóóä áàãòàíà. ¯¿íä:

24. ¯íý öýíèéí áóóðàëòûí àëäàãäëûí ñàí

25. Àæ àõóéí íýãæèéí îðëîãûí àëáàí òàòâàð Îðëîãî, ¿ð ä¿íãèéí òàéëàíä õ¿ëýýí çºâøººðñºí:

Тодруул га 2007мян.төг

2006мян.төг

Ажилчдын зардал 5,486,875 3,900,081ING техникийн туслалцааны төлбөр 1,052,019 1,660,110Үндсэн хөрөнгийн элэгдэл 8 1,228,973 927,754Биет бус хөрөнгийн хорогдуулга 9 214,235 120,578Данснаас хассан үндсэн хөрөнгө 284,242 45,226Данснаас хассан биет бус хөрөнгө 11,583 -Үндсэн хөрөнгө борлуулсны (олз) /гарз 1,761 (1,350)Үндсэн хөрөнгийн засвар 110,349 174,508Урамшуулалын зардал (хувьцаагаар) - 65,520Түрээсийн зардал 566,659 436,088

2007мян.төг

2006мян.төг

Хөрөнгө оруулалтын үнэт цаасны буцаалт - 26,072Зээлийн алдагдлын буцаалт, цэврээр 3,626,151 75,715Бусад хөрөнгийн эрсдлийн сан, цэврээр (1,025,435) (1,647,172)Аккредитив болон баталгаа (29,052) (85,294)

2,571,664 (1,630,679)

2007мян.төг

2006мян.төг

Татварын зардал – тухайн оны 3,552,346 4,855,344 – өмнөх оны - (139,646)

3,552,346 4,715,698



Ìºðäºãäºæ áàéãàà òàòâàðûí çàðäëûí ººð÷ëºëò:

Ìîíãîë óëñûí Òàòâàðûí òóõàé õóóëèéí äàãóó Áàíê íü 3 òýðáóì õ¿ðòýëõ (2006 îíä 100 ñàÿ òºãðºã) òºãðºãèéí òàòâàð íîãäîõ îðëîãîä 10 õóâèéí (2006 îíä 15 õóâèéí) òàòâàð, 3 òýðáóì òºãðºãººñ äýýø äàâñàí òàòâàð íîãäîõ îðëîãîä 25 õóâèéí òàòâàð íîãäóóëàõ (2006 îíä 30 õóâèéí) Îðëîãûí àëáàí òàòâàð òºëºõ ¿¿ðýãòýé.

26. Õîëáîîòîé òàëóóäòàé õèéãäñýí òîìîîõîí ã¿éëãýýí¿¿ä

2007 îíû 1 ñàðä Æåðàëä Ìåòàëñ Êîðïîðàöè íü ººðèéí ýçýìøëèéí Ãëîáóë Èíâåñòìåíò Äåâåëîïìåíòèéí á¿õ õóâüöààã Þ. Ñ. Ãëîáàë Èíâåñòâåíò ÕÕÊ-ä çàðñíààð Áàíêíû òîëãîé êîìïàíè íü Þ. Ñ. Ãëîáàë Èíâåñòâåíò ÕÕÊ áîëñîí áèëýý. Þ. Ñ. Ãëîáàë Èíâåñòìåíò ÕÕÊ íü îäîî Óëààíáààòàð õîòûí áàíê, Êàïèòðîí áàíê, Ñýíòðàë Àçèÿ Ìàéíèíã ÕÕÊ áîëîí Áàíêíû îäîîãèéí ÒÓÇ-ûí äàðãà íî¸í Äîëæèíãèéí Ýðäýíýáèëýã íàðûí ýçýìøëèéí êîíñîðöèóì þì.

Áàíê íü ìºí ººðèéí ã¿éöýòãýõ çàõèðëóóäòàé õîëáîãäîõ òàëûí õàðèëöààòàé.

2007мян.төг

2006мян.төг

Татварын өмнөх ашиг 19,948,498 16,489,636

Орлогын албан татвар 25% (2006 онд 30%) 4,987,125 4,946,891Татвараас чөлөөлөгдөхгүй зардалын зөрүү 119,193 403,375Татвар ноогдохгүй орлого (1,103,972) (479,922)3 тэрбум хүртэлх татвар ногдуулах ашгийн ногдох шатлал

10 хувиар (2006 : 15%) (2006: 100 сая) (450,000) (15,000)

Өмнөх жилийн илүү төлөлт - (139,646)Орлогын татварын зардал 3,552,346 4,715,698



Òóñ òàéëàíò æèëä Áàíê íü äàðààõ ã¿éëãýýã õîëáîãäîõ òàëóóäòàé õèéæýý: ¯¿íä:

2007мян.төг

2006мян.төг

улаанбаатар Хотын банк

12 сарын 31-нээр тасалбар болсон тайлант жилийн хугацаанд

Тайлант жилийн хүүгийн орлого 1,237,379 -Тайлант жилийн хүүгийн зардал (9,820) -

12 сарын 31-ний байдлаар

Богино хугацаат зээл 7,487,808 -Хоёрдогч өглөг 4,000,000 -

11,487,808 -капитрон банк


Тайлант жилийн хүүгийн орлого 222,795 -Тайлант жилийн хүүгийн зардал (140) -


Богино хугацаат зээл 5,030,871 -

Гүйцэтгэх удирдлага


Тайлант жилийн хүүгийн орлого 33,635 43,747


Удирдлагуудад олгосон богино хугацаат зээл 470,327 553,956

Зээлийн болзошгүй эрсдлийн сангийн хасагдуулга - (5,540)470,327 548,416



Óäèðäëàãóóäàä îëãîñîí çýýëèéã Áàíêíû çýýë áà óðüä÷èëãàà õýñýãò (Òîäðóóëãà 6-ã ¿çíý ¿¿) îðóóëñàí áîëíî.

Òàéëàíò õóãàöààíä Áàíê íü ººðèéí ã¿éöýòãýõ óäèðëàãûí àæèëòíóóäàä 550,058,543 òºãðºãèéí (2006 îíä 480,658,460 òºãðºãèéí) öàëèí, óðàìøóóëëûã îëãîæýý.

2007 îíû 12 ñàðûí 31-íèé ºäðèéí áàéäëààð òóñ Áàíêíû áàíê õîîðîíäûí çýýëèéí õýëáýðýýð Óëààíáààòàð Õîòûí Áàíê áîëîí Êàïèòðîí áàíêèíä õèéñýí áîãèíî õóãàöààò áàíê õîîðîíäûí áàéðøóóëãà íü Ìîíãîë Áàíêíû ¿çýæ áóéãààð Ìîíãîë Áàíêíààñ òîãòîîñîí äàí ãàíö õîëáîãäîõ òàëä áàéõ 5 õóâèéí áîñãîîñ õýòýð÷ýý. Ìîíãîë Áàíê 2008 îíû 2 ñàðûí 14-íä ýíýõ¿¿ áàíê õîîðîíäûí çýýëèéã 5 õóâèéí áîñãîîñ áóóðóóëàõ òàëààð ìýäýãäýí, àëáàí òîîò èëãýýñýí áàéíà. ¯¿íèé äàãóó Áàíêíû õ¿ñýëòýýð ýíýõ¿¿ 2 õîëáîãäîõ òàëóóä çýýëýý ýðãýí òºëæ, îäîîãîîð ýäãýýð õîëáîãäîõ òàëóóäòàé õîëáîîòîé èéì çýýë áàéõã¿é áàéãàà áîëíî.

27. Ñàíõ¿¿ãèéí ýðñäýëèéí óäèðäëàãà

(a) Îðøèë

Òóñ Áàíêèíä ººðèéí ñàíõ¿¿ãèéí õýðýãñë¿¿äèéã õýðýãëýõ ÿâöàä äàðààõ ýðñäýë òóëãàð÷ áàéíà. ¯¿íä: • Çýýëèéí ýðñäýë • Õºðâºõ ÷àäâàðûí ýðñäýë • Çàõ çýýëèéí ýðñäýë

Ýíýõ¿¿ òîäðóóëãàä Áàíêèíä ó÷èðñàí ýðñäýë íýã á¿ðèéí òàëààðõ ìýäýýëýë, Áàíêíû çîðèëãî, áîäëîãî, ýðñäýëèéã ¿íýëæ, ýðñäýëèéí ìåíåæìåíò õèéõ ¿éë ÿâö áîëîí Áàíêíû êàïèòàëûí ìåíåæìåíòèéí òàëààð õàðóóëíà.

Ýðñäýëèéí óäèðäëàãûí åðºíõèé òîéì Óäèðäàõ Çºâëºë íü Áàíêíû ýðñäýëèéí ìåíåæìåíòèéí åðºíõèé á¿ä¿¿â÷èéã òîäîðõîéëîí ãàðãàõ ¿¿ðýãòýé. Óäèðäàõ çºâëºëººñ ººð ººðèéí àæëûí ÷èã õ¿ðýýíä Áàíêíû ýðñäýëèéí ìåíåæìåíòèéí áîäëîãûã áîëîâñðóóëæ, õÿíàõ ¿¿ðýã á¿õèé Àêòèâ, Ïàññèâûí Õîðîî (ÀÏÕ) áîëîí Çýýëèéí Õîðîî áàéãóóëñàí þì.

Áàíêèíä òóëãàðñàí ýðñäýëèéã òîäîðõîéëæ, ä¿í øèíæèëãýý õèéõ, òîõèðîìæòîé ýðñäýëèéí õÿçãààð, õÿíàëòûã áèé áîëãîõ, ýðñäýëèéã õÿíàæ, õÿçãààðûã íü áàðèõ çîðèëãîîð òóñ Áàíêíû ýðñäýëèéí ìåíåæìåíòèéí áîäëîãûã òîäîðõîéëäîã. Ýðñäýëèéí ìåíåæìåíòèéí áîäëîãî áîëîí òîãòîëöîîã òîãòìîë õÿíàí õýëýëöýæ, çàõ çýýëèéí íºõöºë áàéäàëä ãàðñàí ººð÷ëºëò, ñàíàë áîëãîæ áóé á¿òýýãäýõ¿¿í, ¿éë÷èëãýýíä òîõèðóóëæ áàéäàã. Òóñ Áàíê íü ººðèéí ñóðãàëò, ìåíåæìåíòèéí ñòàíäàðò, æóðìààðàà äàìæóóëàí á¿õ àæèë÷èä ººðèéí ¿¿ðýã, õàðèóöëàãûã óõàìñàðëàí îéëãîñîí ýìõ öýãöòýé, á¿òýýë÷ õÿíàëòûí îð÷èíã á¿ðä¿¿ëýõèéã çîðüæ áàéíà.



Òóñ Áàíêíû Òºëººëºí Óäèðäàõ Çºâëºë (ÒÓÇ) íü Áàíêíû ýðñäëèéí ìåíåæìåíòèéí áîäëîãî, æóðàì õýðýãæèæ áàéãàà ýñýõèéã õÿíàæ, Áàíêèíä òóëãàð÷ áóé ýðñäýëä ýðñäëèéí ìåíåæìåíòèéí åðºíõèé á¿ä¿¿â÷ òîõèð÷ áàéãàà ýñýõèéã õÿíàí õýëýëöýõ ¿¿ðýãòýé. ÒÓÇ-èéã ýíý ¿¿ðãýý áèåë¿¿ëýõýä íü Äîòîîä Àóäèòûí Ãàçàð òóñëàëöàà ¿ç¿¿ëíý. Äîòîîä Àóäèòûí Ãàçàð íü ýðñäëèéí ìåíåæìåíòèéí õÿíàëò, æóðìûã òîãòìîë áîëîí òóñãàéëàí òîäîðõîé òîõèîëäëóóäàä õÿíàí ¿çýæ, ¿ð ä¿íã íü ÒÓÇ-ä òàéëàãíàíà.

(á) Çýýëèéí ýðñäýëÇýýëèéí ýðñäýë ãýäýã íü ¿éë÷ë¿¿ëýã÷/ õàðèëöàã÷, ýñâýë ñàíõ¿¿ãèéí áàðèìò áè÷ãèéí õîëáîãäîõ òàë ãýðýýíèé ¿¿ðãýý áèåë¿¿ëæ ÷àäààã¿éãýýñ óëáààëæ, ¿íäñýíäýý Áàíêíû çýýë, óðüä÷èëãàà áîëîí õºðºíãº îðóóëàëòûí ¿íýò öààñíààñ ¿¿ñäýã.

Çýýëèéí ýðñäýëèéí ìåíåæìåíò

Óäèðäàõ Çºâëºë çýýëèéí ýðñäýëèéí ìåíåæìåíòèéí òàëààðõ ººðèéí ¿¿ðãèéã Çýýëèéí Õîðîîíä òºëººë¿¿ëñýí áàéíà. Ñàëáàð áîëãîí Áàíêíû çýýëèéí áîäëîãî, æóðìûã õýðýãæ¿¿ëýõ ¿¿ðýãòýé áºãººä çýýëèéí çºâøººðºë, áàòàëãààã Áàíêíû Çýýëèéí Õîðîîíîîñ àâíà. Ìºí ñàëáàð íýã á¿ð çýýëèéí áàãöûí ÷àíàð, ¿éë àæèëëàãààã õàðèóöàæ, ººðèéí ïîðòôåëü äýõ çýýëèéí ýðñäëèéã õÿíàõ ¿¿ðýãòýé áàéíà. Äîòîîä Àóäèòûí Ãàçðààñ ñàëáàðóóä áîëîí çýýëèéí ¿éë ÿâöàä òîãòìîë àóäèò õèéíý.

Çýýëèéí ýðñäýëä ºðòºõ

¯íýëãýý áóóðñàí çýýë áîëîí ¿íýò öààñ ¯íýëãýý áóóðñàí çýýë, ¿íýò öààñ ãýäýã íü Áàíêíû ç¿ãýýñ çýýëèéí ýðãýí òºëºëòèéí ¿íäñýí òºëáºðèéã áîëîí õ¿¿ã çýýëèéí/¿íýò öààñíû ãýðýýíèé äàãóó õóãàöààíäàà ýðã¿¿ëýí àâàõ áîëîìæã¿é áàéæ ìàãàäã¿é ãýæ òîîöîîëæ áóé çýýë, ¿íýò öààñûã õýëíý.

Òîäðóóëãà Çýýë áà óðüä÷èëãàà Õºðºíãº îðóóëàëòûí ¿íýò öààñ 2007 2006 2007 2006 ìÿí.òºã ìÿí.òºã ìÿí.òºã ìÿí.òºã Á¿ðòãýëèéí ä¿í 5,6 382,308,143 240,106,085 46,424,127 27,584,472 Õóãàöàà íü äóóñààã¿é, ¿íýëãýý íü ÷ áóóðààã¿é 377,263,897 233,938,725 46,424,127 27,584,472 Õóâü ¿íýëãýý áóóðñàí Õóãàöàà õýòýðñýí 4,319,733 6,779,546 - - ×àíàðã¿é 2,896,799 2,423,468 - - Ýðãýëçýýòýé 266,599 832,315 - - Ìóó çýýë 4,710,984 7,876,411 - - Íèéò ä¿í 12,194,115 17,911,740 - - Çýýëèéí àëäàãäëûí ñàíãèéí õàñàãäóóëãà (7,149,869) (11,744,380) - - Á¿ðòãýëèéí ä¿í 5,044,246 6,167,360 - - Íèéò á¿ðòãýëèéí ä¿í 382,308,143 240,106,085 46,424,127 27,584,472



Äîîð ¿íýëãýý áóóðñàí õºðºíãèéã àíãèëàë íýã á¿ðèéí ä¿í øèíæèëãýýã íèéò áîëîí öýâýð ìºíãºí ä¿íãýýð íü ¿ç¿¿ëýâ. ¯¿íä:

Áàíê íü ¿éë÷ë¿¿ëýã÷, õàðèëöàã÷èääàà îëãîñîí çýýëä õºðºíãº, áóñàä á¿ðòãýëòýé ¿ë õºäëºõ õºðºíãèéí ¿íýò öààñ, áàòàëãààíààñ áàðüöàà ìàÿãààð áàðüöàà õºðºíãº ýçýìøäýã. Áàíêóóäàä îëãîñîí çýýë áà óðüä÷èëãàà áîëîí õºðºíãº îðóóëàëòûí ¿íýò öààñàíä áàðüöàà ýçýìøäýãã¿é. 2007 îíû 12 ñàðûí 31-íèé áàéäëààð áîëîí 2006 îíû 12 ñàðûí 31-íèé ºäðèéí áàéäëààð òóñ Áàíêíû ýçýìøèæ áóé áàðüöàà õºðºíãèéí çàõ çýýëèéí ¿íèéã òîîöîîëîí ãàðãàõ áîëîìæã¿é. Òóñ Áàíê íü ñåêòîðîîð íü çýýëèéí òºâëºðëèéí ýðñäëèéã õÿíàäàã. Çýýëèéí òºâëºðëèéí ýðñäýëä òàéëàíò ºäðèéí áàéäëààð ä¿í øèíæèëãýý õèéõýä äàðààõ áàéäàëòàé áàéíà. ¯¿íä:

2007 2006 Íèéò Öýâýð Íèéò Öýâýð ìÿí.òºã ìÿí.òºã ìÿí.òºã ìÿí.òºã 12 ñàðûí 31-íèé ºäðèéí áàéäëààð çýýë áà óðüä÷èëãàà Õóãàöàà õýòýðñýí 4,319,733 3,239,517 6,779,546 4,505,201 Õýâèéí áóñ 2,896,799 1,738,079 2,423,468 1,454,081 Ýðãýëçýýòýé 266,599 66,650 832,315 208,078 Ìóó 4,710,984 - 7,876,411 - Íèéò 12,194,115 5,044,246 17,911,740 6,167,360

Õºäºº àæ àõóé 13,603,302 1,873,866 - - Óóë óóðõàé 28,379,544 22,050,311 - - Àæ ¿éëäâýð 76,943,680 40,275,784 - - Øàòàõóóíû èìïîðò õóäàëäàà 51,765,260 31,240,784 - - Àæ àõóéí íýãæèéí õóäàëäàà 56,735,005 34,934,995 6,159,417 4,352,575 Áàðèëãà 70,213,157 17,697,334 - - Öàõèëãààí ýð÷èì õ¿÷ 1,500,369 1,875,463 - - Çî÷èä áóóäàë, àÿëàë æóóë÷ëàë 791,067 1,517,754 - - Ñàíõ¿¿ãèéí ¿éë÷èëãýý 37,495,746 33,047,472 40,264,710 23,231,897 Òýýâýð 1,904,264 19,605,948 - - Õóâü õ¿í 37,312,372 30,502,776 - - Áóñàä 5,664,377 5,483,598 - -

382,308,143 240,106,085 46,424,127 27,584,472 Òºâëºðëèéã ãàçàðç¿éí áàéðëàëààð íü Àçè 377,628,263 208,068,585 46,424,127 24,092,884 Åâðîï 4,679,880 32,037,500 - - ªìíºä Àìåðèê - - - 3,491,588

382,308,143 240,106,085 46,424,127 27,584,472



Áóñàä ãýäýãò äààòãàë, áîëîâñðîëûí çýýëýã÷èä îðíî.

(â) Õºðâºõ ÷àäâàðûí ýðñäýë

Áàíê íü ñàíõ¿¿ãèéí ºð òºëáºðººñºº áîëæ ¿¿ðãýý áèåë¿¿ëýõýä áýðõøýýë ó÷ðàõ ýðñäëèéã õºðâºõ ÷àäâàðûí ýðñäýë ãýíý. Õºðâºõ ÷àäâàð ìåíåæìåíòèéã õèéõ Áàíêíû àðãà çàì íü ýíãèéí áîëîí à÷ààëàëòàé íºõöºë áàéäàëä àëü àëèíä íü Áàíêíû íýð õ¿íäýä ñýâ ñóóëãàõ ýðñäýë õ¿ëýýõ ýñâýë õ¿ëýýí çºâøººð÷ áîëîìã¿é àëäàãäàë õ¿ëýýõýýñ òîéð÷, õóãàöàà íü áîëñîí ¿åä ºð òºëáºðºº áàðàãäóóëàõ õàíãàëòòàé õýìæýýíèé õºðâºõ ÷àäâàðòàé áàéõ àñóóäëûã áàòàëãààæóóëàõ ÿâäàë þì. Áàíê íü ººðèéí òàéëàíò ¿åèéí õàäãàëàìæ, õóãàöàà íü äóóñ÷ áóé õàäãàëàìæ áîëîí çýýëèéí áóóðàëò çýðýãò áàéãàà áýëýí ìºíãºíèé íººöºº øàâõàõ øààðäëàãàòàé áîëäîã. Áàíêíû Àêòèâ, ïàññèâûí óäèðäëàãûí Õîðîî (ÀÏÓÕ) íü áýëýí ìºíãºíèé ãàäàãøàà óðñãàëä õ¿ðýëöýõ¿éö õýìæýýíèé ìºíãèéã áýëýí áàéëãàõûí òóëä õóãàöàà äóóñ÷ áóé ýõ ¿¿ñâýðèéí äîîä õýìæýýíä õÿçãààð òîãòîîõûí çýðýãöýý ãýíýòèéí èõ õýìæýýíèé ã¿éëãýý õèéõýä õºðºíãèéã áýëýí áàéëãàõ ¿¿äíýýñ áàíê õîîðîíäûí áîëîí áóñàä çýýëäýã÷ áàéãóóëëàãûí ºðèéí õýðýãñëèéí äîîä õýìæýýã òîãòîîäîã. Õºðâºõ ÷àäâàðûí ýðñäýëä ºðòºõÕºðâºõ ÷àäâàðûí ýðñäýëä ìåíåæìåíò õèéõèéí òóëä Áàíêíû õýðýãëýõ ãîë àðãà õýìæýý áîë öýâýð õºðâºõ õºðºíãèéí õàðèëöàã÷èä, áàíêóóäûí õàðèëöàõ, õàäãàëàìæèä õàðüöàõ õàðüöàà þì. Ýíý çîðèëãîîð öýâýð õºðâºõ õºðºíãèéã òîîöîõäîî áýëýí ìºíãº, ò¿¿íòýé àäèëòãàõ îðëîãî, Ìîíãîëáàíêíû òîîöîî, Ìîíãîáàíê áàéðøóóëñàí òàéëàíò ¿åèéí äàíñ, õàäãàëàìæèéã îðóóëàõààñ ãàäíà áóñàä äîòîîäûí áîëîí ãàäààäûí áàíêóóäûí êëèðèíãèéí ñààòëûã õàñ÷ òîîöíî. ¯¿íòýé òºñòýé òîîöîîëëûã Ìîíãîëáàíêíààñ øààðäñàí õàìãèéí áàãàäàà 18 õóâèéí ëèêâèäèéí õàðüöààòàé áàéõ øààðäëàãûã äàãàæ ìºðäºõºä õýðýãëýäýã. Òàéëàí ãàðãàõ ºäðèéí áàéäëààðõ Áàíêíû öýâýð õºðâºõ õºðºíãèéí õàðèëöàã÷èä/áàíêóóäûí õàäãàëàìæèä íîãäîõ öýâýð õàðüöàà äàðààõ áàéäàëòàé áàéíà. ¯¿íä:

2007 2006

12 ñàðûí 31-íèé 26.0% 27.5% ºäðèéí áàéäëààð ===== =====



Äàð

ààõ

õ¿ñí

ýãòý

íä

Áàí

êíû

àê

òèâ

ïàññ

èâû

ã ýð

ãýí

òºëº

ëò

õèéõ

¿ë

äñýí

õó

ãàöà

àíä

¿íäý

ñëýí

õóã

àöàà

äóó

ñàõ

¿åýð

íü

á¿ëý

ãëýí

ä¿í

øèí

æèë

ãýý

õèéæ

õàð

óóëà

â. ¯

¿íä:

2006

оны

12

сары

н 31

-ний

бай

длаа

р3

сар

хүрт

эл3-

6 са

р хү

ртэл

6 са

раас

1

жил

хүр

тэл

1-5

жил

хү

ртэл

5-аа

с дэ

эш

жил

Н

ийт

мян

.төг

мян

.төг

мян

.төг

мян

.төг

мян

.төг

мян

.төг

сан

хүүг

ийн

хөрө

нгө

Касс

дах

ь бэ

лэн

мөнг

ө25

,371

,639

--

--

25,3

71,6

39Бу

сад

банк

, сан

хүүг

ийн

байг

уулл

агуу

дын

байр

шуу

лсан

ха

рилц

ах, х

адга

ламж

83

,842

,987

--

--

83,8

42,9

87

Мон

голб

анк

дахь

үлд

эгдэ

л 25

,728

,407

--

--

25,7

28,4

07Х

өрөн

гө о

руул

алты

н үн

эт ц

аас

24,0

17,8

423,

505,

280

--

61,3

5027

,584

,472

Зээл

ба

урьд

чилг

аа

27,6

35,9

5227

,962

,846

80,1

86,3

9396

,949

,871

7,37

1,02

324

0,10

6,08

5Бу

сад

акти

в10

,603

,078

--

--

10,6

03,0

7819

7,19

9,90

531

,468

,126

80,1

86,3

9396

,949

,871

7,43

2,37

341

3,23

6,66

8с

анхү

үгий

н өр

төл

бөр

Хар

илца

гчды

н ха

рилц

ах, х

адга

ламж

26

5,10

1,30

625

,418

,239

29,7

29,7

674,

420,

135

-32

4,66

9,44

7Бу

сад

банк

, сан

хүүг

ийн

байг

уулл

агуу

дын

байр

шуу

лсан

ха

рилц

ах, х

адга

ламж

9,

583,

124

--

--

9,58

3,12

4

Сан

хүүг

ийн

байг

уулл

агаа

с ав

сан

зээл

6,

084,

035

8

,826

,766

3,29

6,27

57,

132,

144

1,11

8,87

826

,458

,098

Хоё

рдог

ч өг

лөг

--

-9,

320,

000

9,32

0,00

0Бу

сад

пасс

ив

5,33

1,39

8-

--

-5,

331,

398

286,

099,

863

34,2

45,0

0533

,026

,042

20,8

72,2

791,

118,

878

375,

362,

067

Сан

хүүг

ийн

цэвэ

р ак

тив/

пасс

ив(8

8,89

9,95

8)(2

,776

,879

)47

,160

,351

76,0

77,5

926,

313,

495

37,8

74,6

01Н

ийт

(88,

899,

958)

(91,

676,

837)

(44,

516,

486)

31,5

61,1

0637

,874

,601


Õóä

àëäà

à Õ

ºãæ

ëèéí

Áàí

ê Õ

ÕÊ

2007

îíû

12

äóãà

àð ñ

àðû

í 31

-íèé

ºäð

ººð

òàñà

ëáàð

áîë

ãîñî

í æ

èëèé

í ñà

íõ¿¿

ãèéí

òà

éëàí

ãèéí

òîä

ðóóë

ãà

(ã)Çàõ çýýëèéí ýðñäýë

Çàõ çýýëèéí ýðñäýë ãýäýã íü õ¿¿ãèéí õàíø áîëîí ãàäààä âàëþòûí àðèëæààíû õàíø çýðýã çàõ çýýëèéí ¿íýä ººð÷ëºëò îðæ, óã ººð÷ëºëò íü Áàíêíû îðëîãî áîëîí ýçýìøèæ áóé ñàíõ¿¿ãèéí õýðýãñë¿¿äèéíõ íü ¿íýä íºëººëºõ ýðñäýë þì. Çàõ çýýëèéí ýðñäëèéí ìåíåæìåíòèéí çîðèëãî íü ýðñäëèéí àøãèéã íýìýãä¿¿ëýõèéí çýðýãöýý áîëîìæèò ïàðàìåòð¿¿äèéí õ¿ðýýíä çàõ çýýëèéí ýðñäýëä ºðòºõ ÿâäëûã õÿíàæ, çîõèöóóëàõ ÿâäàë þì.

Çàõ çýýëèéí ýðñäëèéí ìåíåæìåíò Áàíêíû ñàíõ¿¿ãèéí áàéð ñóóðü, áýëýí ìºíãºíèé óðñãàëä çàõ çýýëèéí õ¿¿ãèéí õàíøíû çîíõèëîõ ò¿âøèí äýõ õýëáýëçëèéí íºëºº òóñ÷ áîëíî. Õ¿¿ á¿õèé õºðºíãèéí á¿òýö ºð òºëáºðèéí á¿òöýýñ ÿëãàðàõ õýìæýýíä õ¿¿ãèéí öýâýð îðëîãî õ¿¿ãèéí õàíøèéí ººð÷ëºëòººñ áîëæ íýìýãäýõ áóþó áóóðàõ òàëòàé.

Õ¿¿ãèéí ýðñäýëèéã Áàíêíû óäèðäëàãààñ òîãòîîñîí õÿçãààðûí õ¿ðýýíä áàéð ñóóðèéã íü íýìýãä¿¿ëýõ áóþó ýñâýë áóóðóóëàõ çàìààð çîõèöóóëæ áîëíî. Ýíý õÿçãààð íü õ¿¿ãèéí àøèã äàõü õ¿¿ãèéí õºäºëãººí áîëîí õ¿¿íä ìýäðýìæã¿é àêòèâ ïàññèâûí ¿íý öýíä ¿ç¿¿ëýõ íºëººã õÿçãààðëàæ áàéäàã.

Çàõ çýýëèéí ýðñäýëèéã çîõèöóóëàõ åðºíõèé ýðõèéã ÀÏÕ ýçýìøäýã.

Õ¿¿ãèéí ò¿âøíèé ººð÷ëºëòèéí ýðñäýëä ºðòºõ íü Áàíêíû ñàíõ¿¿ãèéí àêòèâ, ïàññèâûí ºðòäºã ¿íäñýí ýðñäýë íü çàõ çýýëèéí õ¿¿ãèéí õàíøèä ãàðñàí ººð÷ëºëòººñ øàëòãààëñàí ñàíõ¿¿ãèéí õýðýãñë¿¿äèéí èðýýä¿éí ìºíãºí ã¿éëãýý ýñâýë çàõ çýýëèéí ¿íèéí õýëáýëçëýýñ àëäàãäàë õ¿ëýýõ ýðñäýë áàéäàã. Õ¿¿ãèéí ýðñäýëèéã åðºíõèéäºº äàõèí ¿íýëýãäýõ õÿçãààð áîëîí õ¿¿ãèéí çºð¿¿ã õÿíàõ çàìààð óäèðäàíà. Òóñ Áàíêíû õ¿¿ãèéí õàíøèéí çºð¿¿íèé ñàíõ¿¿ãèéí àêòèâ, ïàññèâò ¿ç¿¿ëýõ íºëººëëèéí áàéð ñóóðü äîîð ¿ç¿¿ëñíèé äàãóó áàéíà. ¯¿íä:



2007

оны

12

сары

н 31

-ний

өдр

ийн

байд

лаар

м

өрдө

ж

буй

хүү

Ний

тХ

үүги

йн

мэд

рэм

жгү

йГу

рван

сар

хү

ртэл

3-6

сар

хүрт

эл

6 са

раас

1

жил

хү

ртэл

1-5

жил

хү

ртэл

5-аа

с дэ

эш

жил

%м

ян.т

өгм

ян.т

өгм

ян.т

өгм

ян.т

өгм

ян.т

өгм

ян.т

өгм

ян.т

өгс

анхү

үгий

н хө

рөнг

ө Ка

сс д

ахь

бэлэ

н мө

нгө

-27

,117

,737

27,1

17,7

37-

--

--

Буса

д ба

нк, с

анхү

үгий

н ба

йгуу

ллаг

ууды

н ба

йрш

уулс

ан

хари

лцах

, хад

гала

мж

4.66

73,7

13,1

10-

73,7

13,1

10-

--

-

Мон

голб

анк

дахь

үлд

эгдэ

л -

9,54

5,09

09,

545,

090

--

--

-Х

өрөн

гө о

руул

алты

н үн

эт ц

аас

4.88

46,4

24,1

2726

0,35

036

,811

,220

3,45

3,49

05,

899,

067

--

Зээл

ба

урьд

чилг

аа

12.1

238

2,30

8,14

3-

86,0

75,1

6425

,239

,131

106,

279,

131

148,

458,

092

16,2

56,6

25Х

оёрд

огч

өглө

г8.

004,

000,

000

--

--

4,00

0,00

0-

Буса

д ак

тив

-7,

707,

071

7,70

7,07

1-

--

--

550,

815,

278

44,6

30,2

4819

6,59

9,49

4 2

8,69

2,62

111

2,17

8,19

815

2,45

8,09

216

,256

,625

сан

хүүг

ийн

өр т

өлбө

р Х

арил

цагч

дын

хари

лцах

, хад

гала

мж

5.41

373,

018,

621

-18

2,40

9,73

957

,600

,543

47,7

34,6

8085

,273

,659

-Бу

сад

банк

, сан

хүүг

ийн

байг

уулл

агуу

дын

байр

шуу

лсан

ха

рилц

ах, х

адга

ламж

-

15,2

61,6

2415

,261

,624

--

--

-

Сан

хүүг

ийн

байг

уулл

агаа

с ав

сан

зээл

8.

007,

387,

649

-60

2,48

51,

289,

504

1,90

3,98

83,

417,

994

173,

678

Хоё

рдог

ч өг

лөг

11.8

39,

359,

760

--

--

9,35

9,76

0-

Век

сель

8.63

86,6

61,7

43-

--

-86

,661

,743

-Бу

сад

пасс

ив-

10,0

88,3

4510

,088

,345

--

--

-50

1,77

7,74

225

,349

,969

183,

012,

224

58,8

90,0

47 4

9,63

8,66

8 18

4,71

3,15

617

3,67

8С

анхү

үгий

н цэ

вэр

акти

в/па

ссив

49

,037

,536

19,2

80,2

7913

,587

,270

(30,

197,

426)

62,5

39,5

30(3

2,25

5,06

4)16

,082

,947


Õóä

àëäà

à Õ

ºãæ

ëèéí

Áàí

ê Õ

ÕÊ

2007

îíû

12

äóãà

àð ñ

àðû

í 31

-íèé

ºäð

ººð

òàñà

ëáàð

áîë

ãîñî

í æ

èëèé

í ñà

íõ¿¿

ãèéí

òà

éëàí

ãèéí

òîä

ðóóë

ãà

2007

оны

12

сары

н 31

-ний

өдр

ийн

байд

лаар

м

өрдө

ж

буй

хүү

Ний

тХ

үүги

йн

Гурв

ан с

ар

хүрт

эл3-

6 са

р хү

ртэл

6

сара

ас 1

ж

ил х

үртэ

л1-

5 ж

ил

хүрт

эл5-

аас

дээш

ж

ил

%м

ян.т

өгм

ян.т

өгм

ян.т

өгм

ян.т

өгм

ян.т

өгм

ян.т

өгм

ян.т

өгс

анхү

үгий

н хө

рөнг

ө Ка

сс д

ахь

бэлэ

н мө

нгө

- 2

5,37

1,63

925

,371

,639

--

--

-Бу

сад

банк

, сан

хүүг

ийн

байг

уулл

агуу

дын

байр

шуу

лсан

ха

рилц

ах, х

адга

ламж

4.

4883

,842

,987

-83

,842

,987

--

--

Мон

голб

анк

дахь

үлд

эгдэ

л -

25,7

28,4

0725

,728

,407

--

--

-Х

өрөн

гө о

руул

алты

н үн

эт ц

аас

6.48

27,

584,

472

61,3

5024

,017

,842

3,50

5,28

0-

--

Зээл

ба

урьд

чилг

аа

14.9

524

0,10

6,08

5-

27,6

35,9

5227

,962

,846

87,5

57,4

1696

,949

,871

-Бу

сад

акти

в-

10,6

03,0

7810

,603

,078

--

--

-41

3,23

6,66

861

,764

,474

135,

496,

781

31,4

68,1

2687

,557

,416

96,9

49,8

71-

сан

хүүг

ийн

өр т

өлбө

р Х

арил

цагч

дын

хари

лцах

, хад

гала

мж

4.20

324,

669,

447

66,8

65,9

2219

8,23

5,38

425

,418

,239

29,7

29,7

674,

420,

135

-Бу

сад

банк

, сан

хүүг

ийн

байг

уулл

агуу

дын

байр

шуу

лсан

ха

рилц

ах, х

адга

ламж

-

9,58

3,12

49,

583,

124

--

--

-

Сан

хүүг

ийн

байг

уулл

агаа

с ав

сан

зээл

5.

7326

,458

,098

-6,

084,

035

15,9

58,9

103,

296,

275

-1,

118,

878

Хоё

рдог

ч өг

лөг

11.9

59,

320,

000

-9,

320,

000

--

--

Буса

д па

ссив

-5,

331,

398

5,33

1,39

8-

--

--

375,

362,

067

81,7

80,4

4421

3,63

9,41

941

,377

,149

33,0

26,0

424,

420,

135

1,11

8,87

8С

анхү

үгий

н цэ

вэр

акти

в/па

ссив

37,8

74,6

01(2

0,01

5,97

0)(7

8,14

2,63

8)(9

,909

,023

)54

,531

,374

92,5

29,7

36(1

,118

,878

)


Õóä

àëäà

à Õ

ºãæ

ëèéí

Áàí

ê Õ

ÕÊ

2007

îíû

12

äóãà

àð ñ

àðû

í 31

-íèé

ºäð

ººð

òàñà

ëáàð

áîë

ãîñî

í æ

èëèé

í ñà

íõ¿¿

ãèéí

òà

éëàí

ãèéí

òîä

ðóóë

ãà

Õ¿¿ãèéí õàíøèéí çºð¿¿íèé õÿçãààðûí ýñðýã õ¿¿ãèéí õàíøèéí ýðñäëèéí ìåíåæìåíòèéã Áàíêíû ñàíõ¿¿ãèéí àêòèâ áîëîí ïàññèâóóäûí òºðºë á¿ðèéí ñòàíäàðòûí áîëîí ñòàíäàðòûí áóñ õ¿¿ãèéí õàíøèéí íºõöºëä ¿ç¿¿ëýõ ìýäðýìæèéã õÿíàõ çàìààð óäèðääàã. 100 îíîîò ñóóðüòàé çàõ çýýëèéí õ¿¿ãèéí õàíøèéí ºñºëò, áóóðàëòàíä ¿ç¿¿ëýõ Áàíêíû ìýäðýìæèéí ä¿í øèíæèëãýýã äîîð ¿ç¿¿ëýâ. ¯¿íä:

Ãàäààä âàëþòûí ýðñäýëä ºðòºõ íü Çîíõèëîõ Âàëþòûí õàíøèéí õýëáýëçëèéí ýðñäýëä Áàíêíû ñàíõ¿¿ãèéí áàéð ñóóðü áîëîí ìºíãºí ã¿éëãýý íü ìýäðýìæã¿é áàéäàã. Áàíêíû óäèðäëàãààñ ãàäààä âàëþòûí (çîíõèëîí àìåðèê äîëëàðûí) ýðñäýëä ºðòºõ íèéò ä¿íãèéí õÿçãààð òîãòîîäîã. Ýäãýýð õÿçãààð íü ìºí Ìîíãîë Áàíêíû ìèíèìóì øààðäëàãûí çààëòòàé íèéöäýã.12 ñàðûí 31-íèé ºäðèéí áàéäëààð àìåðèê äîëëàðòàé õàðüöàõ ìîíãîë òºãðºãèéí õàíø 10 õóâèàð íýìýãäñýí áîë àøèã äîîð ¿ç¿¿ëñíèé äàãóó áóóðàõ áàéâ. Ýíý ä¿í øèíæèëãýýã õèéõäýý áóñàä á¿õ õóâüñàõ çàðäëóóä ÿëàíãóÿà õ¿¿ã òîãòâîðòîé áàéíà ãýæ òîîöîîëñîí áàéãàà. Ä¿í øèíæèëãýýã 2006 îíû íºõöºëä ìºí èæèë ¿íäýñëýëýýð õèéâ.

12 ñàðûí 31-íèé ºäðèéí áàéäëààð àìåðèê äîëëàðòàé õàðüöàõ ìîíãîë òºãðºãèéí õàíø 10 õóâèàð áóóðñàí òîõèîëäîëä áóñàä á¿õ õóâüñàõ çàðäàë òîãòìîë áàéíà ãýæ òîîöâîë äýýð ¿ç¿¿ëñýíòýé òýíö¿¿ áîëîâ÷ óðâóó íºëºº ¿ç¿¿ëýõ áàéâ.

Ñóóðü 100

îíîîíä ïàðàëëåëü

ºñºëò

Ñóóðü 100

îíîîíä ïàðàëëåëü

áóóðàëò

ìÿí.òºã ìÿí.òºã

2007 îíû

12 ñàðûí 31-íèé ºäðèéí áàéäëààð

86,504 (86,504)

2006 îíû

12 ñàðûí 31-íèé ºäðèéí áàéäëààð

(609,351) 609,351

10 õóâèéí

ºñºëò 2007 îíû 12 ñàðûí 31-íèé ºäðèéí áàéäëààð

(539,805)

2006 îíû 12 ñàðûí 31-íèé ºäðèéí áàéäëààð

(2,395,828)



Áàí

êíû

àæ

èë

ã¿éë

ãýýò

ýé

õîëá

îîòî

é ¿¿

ñýõ

ýðñä

ýëä

¿íýë

ãýýí

èé

ìºí

ãºíè

é íý

ãæèä

èë

ýðõè

éëýã

äýõã

¿é ì

ºíãº

í õº

ðºíã

º áî

ëîí

ºð

òºëá

ºð á

àãòà

íà.

Ýäã

ýýðè

éã ä

îîðõ

õ¿ñ

íýãò

ýä

õàðó

óëàâ

.

2007

2006

Төг

рөгө

өр

илэр

хийл

сэн

Гада

ад в

алю

т Н

ийт

Төг

рөгө

өр

илэр

хийл

сэн

Гада

ад в

алю

т Н

ийт

мян

.төг

мян

.төг

мян

.төг

мян

.төг

мян

.төг

мян

.төг

сан

хүүг

ийн

хөрө

нгө

Касс

дах

ь бэ

лэн

мөнг

ө12

,159

,118

14,9

58,6

1927

,117

,737

8,47

1,29

216

,900

,347

25,3

71,6

39Бу

сад

банк

, сан

хүүг

ийн

байг

уулл

агуу

дын

байр

шуу

лсан

ха

рилц

ах, х

адга

ламж

15

,160

,865

58,5

52,2

4573

,713

,110

11,8

08,8

1172

,034

,176

83,8

42,9

87

Мон

голб

анк

дахь

үлд

эгдэ

л 4,

547,

169

4,99

7,92

19,

545,

090

23,8

34,5

101,

893,

897

25,7

28,4

07Х

өрөн

гө о

руул

алты

н үн

эт ц

аас

40,5

25,0

605,

899,

067

46,4

24,1

2723

,293

,247

4,29

1,22

527

,584

,472

Зээл

ба

урьд

чилг

аа

139,

406,

658

242,

901,

485

383,

305,

143

56,4

11,0

7518

3,69

5,01

024

0,10

6,08

5Х

оёрд

огч

өглө

г4,

000,

000

-4,

000,

000

--

-Бу

сад

акти

в3,

208,

644

4,49

8,42

77,

707,

071

3,35

7,57

47,

245,

504

10,6

03,0

7821

9,00

7,51

433

1,80

7,76

455

0,81

5,27

812

7,17

6,50

928

6,06

0,15

941

3,23

6,66

8с

анхү

үгий

н өр

төл

бөр

Хар

илца

гчды

н ха

рилц

ах, х

адга

ламж

16

5,24

0,09

020

7,77

8,53

137

3,01

8,62

111

0,47

3,49

121

4,19

5,95

632

4,66

9,44

7Бу

сад

банк

, сан

хүүг

ийн

байг

уулл

агуу

дын

байр

шуу

лсан

ха

рилц

ах, х

адга

ламж

3,

608,

898

11,6

52,7

2615

,261

,624

23,4

609,

559,

664

9,58

3,12

4

Сан

хүүг

ийн

байг

уулл

агаа

с ав

сан

зээл

4,

422,

255

2,96

5,39

47,

387,

649

365,

211

26,0

92,8

8726

,458

,098

Хоё

рдог

ч өг

лөг

-9,

359,

760

9,35

9,76

0-

9,32

0,00

09,

320,

000

Век

сель

-86

,661

,743

86,6

61,7

43-

--

Буса

д па

ссив

2,09

6,78

47,

991,

561

10,0

88,3

452,

398,

026

2,93

3,37

25,

331,

398

175,

368,

027

326,

409,

715

501,

777,

742

113,

260,

188

262,

101,

879

375,

362,

067

Сан

хүүг

ийн

цэвэ

р ак

тив/

пасс

ив43

,639

,487

5,39

8,04

949

,037

,536

13,9

16,3

2123

,958

,280

37,8

74,6

01


Õóä

àëäà

à Õ

ºãæ

ëèéí

Áàí

ê Õ

ÕÊ

2007

îíû

12

äóãà

àð ñ

àðû

í 31

-íèé

ºäð

ººð

òàñà

ëáàð

áîë

ãîñî

í æ

èëèé

í ñà

íõ¿¿

ãèéí

òà

éëàí

ãèéí

òîä

ðóóë

ãà

(ä) Êàïèòàëûí ìåíåæìåíò

Áàíêíû çîõèöóóëàã÷ Ìîíãîë Áàíê íü òóñ Áàíêíû êàïèòàëûí øààðäëàãûã á¿õëýýð íü òîäîðõîéëæ, õÿíàæ áàéäàã. Ìîíãîëáàíê íü àðèëæààíû áàíêóóäûã ýðñäëýýð æèãíýñýí íèéò õºðºíãº áîëîí ººðèéí õºðºíãºä ñóóðèëàí òîîöñîí ººðèéí õºðºíãèéí õ¿ðýëöýýíèé õàðüöààã 10 õóâèàñ áàãàã¿é áàéëãàõûã øààðääàã áºãººä 1-ð çýðýãëýëèéí ººðèéí õºðºíãèéí (ÍÇªÕ) òîäîðõîéëñîí ýðñäýëýýð æèãíýñýí àêòèâä õàðüöóóëæ 1-ð çýðýãëýëèéí ººðèéí õºðºíãèéã òîîöîõ áà ÍÇªÕ 5 õóâèàñ áàãàã¿é áàéíà. Êàïèòàë ñóóðèéí ýëåìåíò¿¿äýä òºðºë á¿ðèéí õÿçãààðûã òîãòîîñîí áàéäàã. Ýíä õàìààðàõ 2-ð çýðýãëýëèéí ººðèéí õºðºíãº íü 1-ð çýðýãëýëèéí ººðèéí õºðºíãºíººñ õýòðýõã¿é áºãººä õî¸ðäîã÷ ºãëºãèéí êàïèòàë íü 1-ð çýðýãëýëèéí ººðèéí õºðºíãèéí 50 õóâèàñ õýòðýõã¿é áàéíà. Ýðñäýëýýð æèãíýñýí àêòèâ íü õºðºíãº áîëîí òýíöëèéí ãàäóóðõ áàëàíñûí ç¿éëñèéí ýðñäýëä ºðòºõòýé õîëáîîòîé ¿¿ñýí ãàðàõ ººð ººð ýðñäëèéí ò¿âøèíã òóñãàñàí òîäîðõîé øààðäëàãóóäûí äàãóó òîäîðõîéëîãäîíî. Òóñ Áàíêíû áîäëîãî íü õºðºíãº îðóóëàã÷, çýýëäýã÷ áîëîí çàõ çýýëèéí íàéäâàðûã õàäãàëàí ¿ëäýõ, ìºí áèçíåñýý öààøèä óëàì ºðãºæ¿¿ëýí õºãæ¿¿ëýõèéí òóëä õ¿÷òýé êàïèòàëûí áààçòàé áàéõ ÿâäàë þì. Õóâüöàà ýçýìøèã÷äèéí àøèãò íºëººëºõ êàïèòàëûí ò¿âøíèé íºëººã Áàíê òîãòîîñíû çýðýãöýý òîì ìåõàíèçìààð èë¿¿ èõ àøèã àâ÷ èðýõ áîëîí áàò áýõ, íàéäâàðòàé êàïèòàëûí áàéð ñóóðèàð îëæ àâàõ äàâóó òàë áîëîí àþóëã¿é áàéäëûí õîîðîíäûí áàëàíñûã òýíö¿¿ëýõ íü Áàíêèíä òóëãàð÷ áóé øààðäëàãà þì.Áàíê íü òàéëàíò ¿åèéí òóðøèä áàéãóóëëàãûí ãàäíààñ øààðäñàí êàïèòàëûí õîëáîãäîëòîé øààðäëàãóóäûã ñàõèí áèåë¿¿ëñýí áàéíà. Òàéëàíò ¿åèéí õóãàöààíä òóñ Áàíêíû êàïèòàëûí ìåíåæìåíòýä ìàòåðèàëëàã ººð÷ëºëò îðîîã¿é áàéíà.

Òóñ Áàíêíû êàïèòàëûí áàéð ñóóðü 12 ñàðûí 31-íèé ºäðèéí áàéäëààð äàðààõ áàéäàëòàé áàéíà. ¯¿íä:

Тодруулга 2007мян.төг

2006мян.төг

1-р зэрэглэлийн өөрийн хөрөнгөХувьцаат капитал 17 6,610,113 6,610,113Нэмж төлөгдсөн капитал 7,392,192 7,392,192Хуримтлагдсан ашиг 47,321,200 30,918,127Мөнгөн сангийн хувьцаа 18 (5,826,092) -Тохируулга (590,486) -Гадаад валютын нөлөө (a) - (1,102,773)Нийт 1-р зэрэглэлийн өөрийн хөрөнгө 54,906,927 43,817,6592-р зэрэглэлийн өөрийн хөрөнгөДахин үнэлгээний нөөц 4,772,649 4,779,570Хоёрдогч өглөг 9,359,760 9,320,000Нийт 2-р зэрэглэлийн өөрийн хөрөнгө 14,132,409 14,099,570Нийт 1-р болон 2-р зэрэглэлийн өөрийн хөрөнгө 69,039,336 57,917,229



Ýðñäýëýýð æèãíýñýí àêòèâûí çàäàðãàà

(a) 2007 îíû 10 ñàðûí 30-íä Ìîíãîëáàíêíààñ àðèëæààíû áàíêíû ¿éë àæèëëàãààíû çîõèñòîé õàðüöààíû øàëãóóð ¿ç¿¿ëýëòèéí òîîöîîëîëòîíä ãàäààä âàëþòûí õàìãèéí èõ ýðñäëèéã ýðñäëýýð æèãíýñýí äóíäàæ àêòèâèéã ¿ç¿¿ëýõ çàìààð ººð÷ëºëò îðóóëñàí. Òèéìýýñ, 2006 îíòîé õàðüöóóëàõàä 2007 îíä 1-ð çýðýãëýëèéí ººðèéí õºðºíãºíä òîõèðóóëãà õèéõ øààðäëàãàã¿é áîëíî.

28. Ñàíõ¿¿ãèéí õºðºíãº, ºð òºëáºðèéí áîäèò ¿íý öýíý

Áàíêíû ýçýìøèæ áàéãàà ñàíõ¿¿ãèéí õýðýãñë¿¿äèéí èõýíõ õýñýãò íü çîðèóëàãäñàí èäýâõòýé çàõ çýýë áàéõã¿é áàéãàà ó÷ðààñ ºíººãèéí ýäèéí çàñãèéí íºõöºë áàéäàë, òóõàéí õýðýãñýëä õàðãàëçàõ ýðñäýë çýðýã äýýð ¿íäýñëýí ñàíõ¿¿ãèéí õºðºíãº, ºð òºëáºð¿¿äèéã áîäèò ¿íý, öýíèéã òîîöîîëîõ øààðäëàãàòàé áàéäàã. Ýäãýýð òîîöîîíóóä äýýð ¿íäýñëýí ãàðãàñàí ñàíõ¿¿ãèéí õºðºíãº, ºð òºëáºð¿¿äèéí áîäèò ¿íý, öýíèéã òýäãýýðèéí á¿ðòãýëèéí ä¿íãýýñ õîë çºð¿¿ã¿é ãýæ ¿çñýí. Ñàíõ¿¿ãèéí õýðýãñë¿¿äèéí áîäèò ¿íý, öýíèéã òîîöîõîä äàðààõ àðãà, òºñººëë¿¿äèéã àøèãëàñàí. ¯¿íä:

(i) Çýýë áà óðüä÷èëãààÇýýë íýã á¿ðèéí çýýëèéí áîëîí õ¿¿ãèéí øèíæ ÷àíàðóóä äýýð ¿íäýñëýí çýýëèéí áàãöûí áîäèò ¿íý öýíèéã òîäîðõîéëäîã. Çýýëèéí áîëçîøã¿é ýðñäëèéí ñàíãèéí òîîöîîã õèéõäýý çýýëäýã÷èéí áîëîí áàðüöààíä àâñàí õºðºíãèéí ºíººãèéí áàéäàë ãýõ ìýò õ¿÷èí ç¿éë¿¿ä äýýð ¿íäýñëýí çýýëèéí òºðºë á¿ðä õàðãàëçàõ ýðñäëèéí õýìæýýã õàðãàëçàí ¿çñýí. Ò¿¿í÷ëýí çýýëèéí áîëçîøã¿é ýðñäëèéí ñàí íü çýýëèéí ýðñäëèéí ¿ç¿¿ëæ áîëîõ íºëººëëèéã õàðóóëàõàä øààðäëàãàòàé áóóðóóëàëòûí çîõèñòîé òîîöîîëîë áîëæ ÷àäíà ãýæ ¿çñýí. Çýýë¿¿äèéí á¿ðòãýëèéí ä¿í íü òýäãýýð çýýë¿¿äèéí áîäèò ¿íý öýíèéí çîõèñòîé òîîöîîëîë áîëíî. (ii) Õàðèëöàã÷äûí õàðèëöàõ, õàäãàëàìæÕóãàöààã¿é áîëîí òîäîðõîé äóóñàõ õóãàöààã¿é õàäãàëàìæèéí õóâüä, áîäèò ¿íý öýíèéã

Эрсдэлээр жигиэсэн хүчин зүйлс (%) 2007мян.төг

2006мян.төг

20 8,452,160 14,048,57050 26,530,272 24,317,582100 465,198,085 273,567,244Хамгийн их эрсдэлийг тооцоолсон гадаад валютын нөлөө (a) 1,143,040 -

Нийт 501,323,557 311,933,396

капиталын харьцааЭрсдэлээр жигнэсэн активын хувиар илэрхийлсэн тохируулагч нийт капитал (“ӨХХ”) 13.77% 18.57%

Эрсдэлээр жигнэсэн активын хувиар илэрхийлсэн нийт 1-р зэрэглэлийн өөрийн хөрөнгө (НЗӨХ) 10.95% 14.04%



òàéëàí òýíöëèéí ºäðèéí áàéäëààð õàðèëöàã÷èéí õ¿ñýëò ãàðãàñàí õàðèëöàã÷èä òºëºõ ä¿íãýýð òîäîðõîéëñîí. Õóãàöààòàé õàäãàëàìæèéí õóâüä, òîîöîîëñîí áîäèò ¿íý öýíèéã äóóñãàâàð õóãàöàà íü îéðîëöîî ººð àäèë òºñººòýé õàäãàëàìæóóäàä ºíººãèéí áàéäëààð îëãîæ áàéãàà õ¿¿ãèéí õóâü õýìæýýã àøèãëàí èðýýä¿éí ìºíãºí óðñãàëûí áóóðóóëàí ãàðãàñàí ºíººãèéí ¿íý öýíý äýýð ¿íäýñëýí òîäîðõîéëñîí. Ýíý òºðëèéí õàäãàëàìæèéí èõýíõ íü íýãýýñ äîîø æèëèéí õóãàöààíä äóóñàõ ýñâýë äàõèí ¿íýëýãäýõýýð áàéãàà. Ìºí Áàíêíû ç¿ãýýñ ñàíàë áîëãîæ áàéãàà õ¿¿ íü çàõ çýýëèéí õ¿¿òýé îéðîëöîî áàéãàà ó÷ðààñ õàäãàëàìæóóäûí á¿ðòãýëèéí ä¿í íü áîäèò ¿íý öýíèéí çîõèñòîé òîîöîîëîë áîëæ ÷àäíà ãýæ ¿çýæ áàéíà.

29. Ñàíõ¿¿ãèéí ¿¿ðýã áà áîëçîøã¿é ºð òºëáºð¿¿ä

Õàðèëöàã÷ õ¿ññýí òîõèîëäîëä áàíê çýýëèéí õóãàöààã ñóíãàõ øààðäëàãà áàéíãà ãàðäàã. Ýäãýýð ¿¿ðã¿¿ä íü áàòëàãäñàí çýýë, çýýëèéí êàðòûí õÿçãààð, îâåðäðàôò çýðýã õýëáýðòýé áàéíà. Õàðèëöàã÷èéí ã¿éöýòãýëèéã áàòàëãààæóóëàí Áàíê íü ãóðàâäàã÷ òàëä àêêðåäèòèâ, áàòàëãààíóóä ãàðãàäàã. Ýäãýýð ãýðýýí¿¿ä íü òîãòìîë õóãàöààòàé, ãîëäóó íýãýýñ èë¿¿ æèëýýð ñóíãàõ áîëîìæã¿é áàéäàã. Áàíê íü ìºí çýýëäýõ, çýýëä¿¿ëýõ ã¿éëãýýí¿¿äèéã áàòàëãààæóóëàã÷ àãåíòèéí ¿¿ðãèéã ã¿éöýòãýæ áàòàëãàà ãàðãàæ ºãäºã. Ñàíõ¿¿ãèéí ¿¿ðýã áà áîëçîøã¿é ºð òºëáºð¿¿äèéí ãýðýýò ä¿íã äàðààõ õ¿ñíýãòýä àíãèëàë òóñ á¿ðýýð íü ¿ç¿¿ëýâ.

Õ¿ñíýãòýä òóñãàñàí áàòàëãàà, àêêðåäèòèâ¿¿äèéí ä¿í íü õàðèëöàã÷ òàë íü ãýðýýíèé ¿¿ðãýý áèåë¿¿ëýýã¿é òîõèîëäîëä òàéëàí òýíöëèéí ºäðººð õ¿ëýýí çºâøººðºõ íÿãòëàí áîäîõ á¿ðòãýëèéí õàìãèéí èõ àëäàãäëûã èëýðõèéëæ áàéãàà áîëíî.

Ýäãýýð ñàíõ¿¿ãèéí ¿¿ðýã, áîëçîøã¿é ºð òºëáºð¿¿ä íü áàëàíñûí ãàäóóðõ çýýëèéí ýðñäýëòýé áàéäàã. ßàãààä ãýâýë ¿¿ðýã äóóñãàâàð áîëîõ õ¿ðòýë òàéëàí òýíöýëä çºâõºí áîëçîøã¿é àëäàãäëûã õóðèìòëàí á¿ðòãýäýã. Èõýíõ ñàíõ¿¿ãèéí ¿¿ðýã, áîëçîøã¿é ºð òºëáºð¿¿ä íü õýñýã÷ëýí áîëîí íèéòäýý ñàéæðàõã¿é áàéñààð õóãàöàà íü äóóñäàã. Òèéìýýñ òýäãýýð ä¿íã¿¿ä íü èðýýä¿éí ìºíãºí óðñãàëûã òºëººëäºãã¿é.

30. Ìîíãîë îð÷óóëãà

Ýäãýýð ñàíõ¿¿ãèéí òàéëàíãóóäûã Ìîíãîë õýë äýýð ìºí áýëòãýí ãàðãàñàí. Àíãëè, Ìîíãîë õóâèóäûí õîîðîíä óòãà, àãóóëãûí çºð¿¿ ãàðñàí ¿åä Àíãëè õóâèéã áàðèìòëàõ áîëíî.

2007мян.төг

2006мян.төг

Аккредитив ба баталгаанууд 42,419,340 21,876,720Зээл ба зээлийн картын үүргүүд 29,328,835 35,430,316




No.

Áàíê

íû í

ýðÁà

éðø

èëSw

ift ê

îä

Âàë

þò

Acc

oun

t N

o.

1A

GR

ICU

LTU

RA

L BA

NK O

F C

HIN

A, N

EIM

ENG

GU

BR

AN

CH

HU

HH

OT

, CH

INA

ABO

CC

NBJ0

50U

SD05

7101

1401

1581

022

2A

MER

ICA

N E

XPR

ESS

BA

NK L

TD

.N

EW Y

OR

K, U

SAA

EIBU

S33

0071

6332

3C

ITIB

AN

K N

.A.,

NEW

YO

RK, U

SAC

ITIU

S33

3620

2093

4H

SBC

BA

NK U

SA N

.AN

EW Y

OR

K, U

SAM

RM

DU

S33

0003

0429

8

5IN

TER

NA

TIO

NA

L M

OSC

OW

BA

NK

MO

SCO

W, R

USS

IAIM

BKR

UM

M00

1201

442

USD

400

302

6KO

REA

EX

CH

AN

GE

BA

NK

SEO

UL,

KO

REA

KO

EXKR

SE96

3-T

HR

-28

7-01

-1

7C

HIN

A C

ON

STR

UC

TIO

N B

AN

K, E

RLI

AN

HA

OT

E SU

B

BR

AN

CH

ERLI

AN

HA

OT

E, C

HIN

APC

BC

CN

BJN

ME

1501

4150

5092

2010

0065

8C

OM

MER

ZBA

NK A

GFR

AN

KFU

RT

AM

MA

IN, G

ERM

AN

YC

OBA

DEF

FEU

R40

0878

5008

01 E

UR

9D

RES

DN

ER B

AN

K A

GFR

AN

KFU

RT

AM

MA

IN, G

ERM

AN

YD

RES

DEF

F49

9/08

1044

02/1

1/88

8

10IN

G B

ELG

IUM

NV

/SA

BR

USS

ELS,

BEL

GIU

MBBR

UBEB

B01

030

1-01

0415

4-57

-EU

R

11C

RED

IT S

UIS

SEZ

UR

ICH

, SW

ITZ

ERLA

ND

CR

ESC

HZ

Z80

AC

HF

0835

-09

9385

0-73

-00

0

12BA

NK O

F T

OKY

O-

MIT

SUBIS

HI U

FJ L

TD

TO

KY

O, J

APA

NBO

TKJP

JTJP

Y65

3-04

3992

4

13H

SBC

BA

NK P

LCLO

ND

ON

, UN

ITED

KIN

GD

OM

MID

LGB22

GBP

0033

4567

14KO

REA

EX

CH

AN

GE

BA

NK

SEO

UL,

KO

REA

KO

EXKR

SEKR

W09

63 F

RW

001

0000

43

15A

GR

ICU

LTU

RA

L BA

NK O

F C

HIN

A, N

EIM

ENG

GU

BR

AN

CH

HU

HH

OT

, CH

INA

ABO

CC

NBJ0

50C

NY

7101

0101

1821

011

16C

HIN

A C

ON

STR

UC

TIO

N B

AN

K, E

RLI

AN

HA

OT

E SU

B

BR

AN

CH

ERLI

AN

HA

OT

E, C

HIN

APC

BC

CN

BJN

ME

1500

1658

4080

5250

1192

17H

SBC

BA

NK A

UST

RA

LIA

LT

DSY

DN

EY, A

UST

RA

LIA

HKBA

AU

2SA

UD

011-

7956

30-

041

18H

SBC

BA

NK C

AN

AD

A

TO

RO

NT

O, C

AN

AD

AH

KBC

CA

TT

CA

D93

0135

5980

60

19IN

TER

NA

TIO

NA

L M

OSC

OW

BA

NK

MO

SCO

W, R

USS

IAIM

BKR

UM

MR

UB

0012

0144

2 R

UR

420

202

20H

ON

GKO

NG

AN

D S

HA

NG

HA

I BA

NKIN

G

CO

RPO

RA

TIO

N L

TD

AU

CKLA

ND

, NEW

ZEA

LAN

DH

SBC

NZ

2AN

ZD

040-

0132

94-

261

21H

AN

G S

ENG

BA

NK L

TD

HO

NG

KO

NG

HA

SEH

KH

HH

KD

250-

0127

96-

001

22O

CBC

BA

NK

SIN

GA

POR

EO

CBC

SGSG

SGD

517-

1233

60-

001

23M

IZU

HO

CO

RPO

RA

TE

BA

NKIN

G

TO

KY

OM

HC

BJP

JTJP

Y57

9301

0

ÎË

ÎÍ

ÓË

ÑÛ

Í Õ

ÀÐÈ

ËÖ

ÀÀ

ÒÀ

É Á

ÀÍ

ÊÓÓÄ


×ÈÍÃÝËÒÝÉ Ä¯¯ÐÝÃ

ÒªÂ ÁàíêÆóóë÷íû ãóäàìæ-7, Áàãà òîéðóó-12Óòàñ: 976-11-312362 Ôàêñ: 976-11-327028www.tbnm.mn, www.ebank.mn, www.bankcard.mnwww.mongolianbusinessguide.mn

ÇÀÍÀÁÀÇÀÐ ñàëáàðÆóóë÷íû ãóäàìæ-7, Áàðèëãà÷äûí òàëáàéí óðäÓòàñ: 976-11-312356Ôàêñ: 976-11-311025

×ÈÍÃÝËÒÝÉ ñàëáàðÁàãà òîéðóó-17, “Çîîñ ãî¸ë” ÕÕÊ-íû áàéðÓòàñ: 976-11-313833Ôàêñ: 976-11-311994

Ñ¯ÕÁÀÀÒÀÐ Ä¯¯ÐÝÃ

ÁÀÃÀ ÒÎÉÐÓÓ ñàëáàðÈõ ñóðãóóëèéí ãóäàìæ-4/3, Õóó÷íààð õ¿íñíèé 4-ð äýëã¿¿ðèéí õîéíîÓòàñ: 976-11-354660Ôàêñ: 976-11-354661

ÊÀÐÒÛÍ òºâÑº¿ëèéí ãóäàìæ, “City” ïëàçàãèéí áàéðÓòàñ: 976-11-311112Ôàêñ: 976-11-331882

ÝÍÕÒÀÉÂÀÍ ñàëáàðÝíõòàéâíû ãóäàìæ 11-A, Ãàäààä õýðãèéí ÿàìíû ç¿¿í òàëäÓòàñ: 976-11-312679Ôàêñ: 976-11-312661

ÃÓÐÂÀÍ ÃÀË ñàëáàð×èíãèñèéí ºðãºí ÷ºëºº 8/1, “Ãóðâàí ãàë” õóäàëäààíû òºâèéí 1-ð äàâõàðò Óòàñ: 976-11-310386Ôàêñ: 976-11-318765

Ñª¯Ë ñàëáàðÑº¿ëèéí ãóäàìæ, “Îðáèò” òºâèéí áàéðÓòàñ: 976-11-331319Ôàêñ: 976-11-331318

ÁÀßÍÇ¯ÐÕ Ä¯¯ÐÝÃ

ÑÀÍÑÀÐ ñàëáàðÒîêèîãèéí ãóäàìæ-46, “Sky” èõ äýëã¿¿ðèéí 1-ð äàâõàðòÓòàñ: 976-11-324658Ôàêñ: 976-11-320061

ÕÀÍ-ÓÓË Ä¯¯ÐÝÃ

ÁÎÃÄÕÀÍ ñàëáàð×èíãèñèéí ºðãºí ÷ºëºº-10, “Ïàëàñ” çî÷èä áóóäëûí óðä òàëäÓòàñ: 976-11-341335Ôàêñ: 976-11-341295

ÁÓßÍÒ-ÓÕÀÀ ñàëáàðÁóÿíò-Óõàà äàõü “×èíãèñ Õààí” îëîí óëñûí íèñýõ îíãîöíû òºâ áóóäàë, 2-ð äàâõàð îëîí óëñûí çîð÷èã÷èéí òàíõèìäÓòàñ: 976-11-379714Ôàêñ: 976-11-379714

ÁÀßÍÃÎË Ä¯¯ÐÝÃ

ªÐÃªª ñàëáàðÀðä Àþóøèéí ºðãºí ÷ºëºº, “BSB” äýëã¿¿ðèéí ç¿¿í òàëäÓòàñ: 976-11-361968Ôàêñ: 976-11-361975

ÒªÌªÐ ÇÀÌ ñàëáàðÇàì÷íû ãóäàìæ-36, Òºìºð çàìûí Îëîí óëñûí áèëåòèéí êàññûí 2-ð äàâõàðòÓòàñ: 976-21-244867Ôàêñ: 976-21-244818

Òºâ áîëîí ñàëáàð áàíêíû õàÿã

ÑÎÍÃÈÍÎÕÀÉÐÕÀÍ Ä¯¯ÐÝÃ

ÃÓÐÂÀËÆÈÍ ñàëáàð Ýíõòàéâíû ºðãºí ÷ºëºº 8/1, “Ñàïïîðî” òºâèéí áàðóóí òàëäÓòàñ: 976-11-680241Ôàêñ: 976-11-687547

ÎÐÎÍ ÍÓÒÀÃÒ

ÄÀÐÕÀÍ ñàëáàðÄàðõàí ñóì, Äàðõàí-Óóë àéìàã Óòàñ: (976-01372) 33726Ôàêñ: (976-01372) 37761

ÝÐÄÝÍÝÒ ñàëáàðÁàÿí-ªíäºð ñóì, Îðõîí àéìàã Óòàñ: (976-01352) 25135Ôàêñ: (976-01352) 27367

ÄÎÐÍÎÃÎÂÜ ñàëáàðÑàéíøàíä ñóì, Äîðíîãîâü àéìàã Óòàñ: (976-01522) 22298Ôàêñ: (976-01522) 22293

Ç¯¯ÍÕÀÐÀÀ ñàëáàðÌàíäàë ñóì, Ñýëýíãý àéìàã Óòàñ: (976-013647) 22623Ôàêñ: (976-013647) 43903

ÇÀÌÛÍ-¯¯Ä ñàëáàðÇàìûí -¯¿ä ñóì, Äîðíîãîâü àéìàã Óòàñ: (976-015245) 21133Ôàêñ: (976-015245) 21168

ÄÎÐÍÎÄ ñàëáàðÕýðëýí ñóì, Äîðíîä àéìàã Óòàñ: (976-015282) 23009Ôàêñ: (976-015282) 23632

Æèëèéí òàéëàí - tdbm.mn · áàíêíû íèéò çýýëèéí 72 õóâèéã...

Documents