2.kronika - world english bible2.kronika2:1 4 2.kronika2:7...

98
1 2.Kronika Kapas akom I. Iten ei puk: Aruuen Kronika soposopun ekewe pworaus mi mak lon Aeuin Kronika. Lon ewe Paipelin Ipru ekei ruu puk Aeuin me Aruuen Kronika ra chök eu. II. Chon makei ei puk: Esap fat, nge ekoch sousilelap lon Paipel ra ekieki pwe Esra a achufengeni ekewe uruwo. III. Itelapemongen ei puk a wewefengen me Aeuin Kro- nika. IV. Kapas aüchean ei puk a wewefengen me Aeuin Kronika. V. Masouen ei puk Aruuen Kronika: Lon ei puk a so- posopola pworausen uruwon ewe mwün Israel. A popuetä won pworausen än ewe king Salomon nemenem tori an mäla. Mürin a pworaus usun än Jeropoam me chon ekewe engol ainang mi nom efeng ü ngeni Rehopoam nöün Salomon we mwän. Lesopolan ei puk a mak uruwon ewe mwün Juta echök tori Jerusalem a tala lon ewe ier 586 mwen Kraist (B.C.). VI. Tettelin masouen ei puk: Än Salomon nemenem 1.1–9.31 1. Ekewe ier lepoputän an nemenem 1.1-17 2. Ewe imwenfel a kaütä 2.1–7.10 3. Ekewe ier lesopolan an nemenem 7.11–9.31 Chon ekewe ainang mi nom efeng ra ü ngeni ewe mwü 10.1-19 Ekewe kingen Juta 11.1–36.12 Jerusalem a tala 36.13-23 Salomon a tüngor an tipachem 1.1-13 (1.King 3.1-15)

Upload: others

Post on 13-Feb-2021

3 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

  • 1

    2.KronikaKapas akom

    I. Iten ei puk: Aruuen Kronika soposopun ekewe pworausmimak lon Aeuin Kronika. Lon ewe Paipelin Ipru ekei ruupuk Aeuin me Aruuen Kronika ra chök eu.II. Chon makei ei puk: Esap fat, nge ekoch sousilelap lonPaipel ra ekieki pwe Esra a achufengeni ekewe uruwo.III. Itelapemongen ei puk a wewefengen me Aeuin Kro-nika.IV. Kapas aüchean ei puk awewefengenmeAeuinKronika.V. Masouen ei puk Aruuen Kronika: Lon ei puk a so-posopola pworausenuruwon ewemwün Israel. A popuetäwon pworausen än ewe king Salomon nemenem tori anmäla. Mürin a pworaus usun än Jeropoamme chon ekeweengol ainang mi nom efeng ü ngeni Rehopoam nöünSalomon we mwän. Lesopolan ei puk a mak uruwon ewemwün Juta echök tori Jerusalem a tala lon ewe ier 586mwen Kraist (B.C.).VI. Tettelin masouen ei puk:

    Än Salomon nemenem 1.1–9.311. Ekewe ier lepoputän an nemenem 1.1-172. Ewe imwenfel a kaütä 2.1–7.103. Ekewe ier lesopolan an nemenem 7.11–9.31

    Chon ekewe ainang mi nom efeng ra ü ngeni ewe mwü10.1-19

    Ekewe kingen Juta 11.1–36.12Jerusalem a tala 36.13-23

    Salomon a tüngor an tipachem1.1-13(1.King 3.1-15)

  • 2.KRONIKA 1:1 2 2.KRONIKA 1:101 Iwe, SalomonnöünTafitwemwän a püsin anüküchara

    lon mwün, nge ewe Samol mi Lapalap an Kot a eti o fokunatekiatä.

    2 Iwe, ewe king Salomon a kapas ngeni chon Israelmeinisin, ngeni ekewe sounemenemwonngeröümepüküsounfiu, ngeni ekewe soukapwüng, pwal ngeni ekewesouemwenin chon Israel meinisin, ir ekewe mwänirelanän semer kewe cho, 3pwe repwe eti le feila ren ewe lenienfel won ewe leni tekia mi nom Kipeon. Mürin, Salomonme unusen ewe mwichen aramas ra feilapök ikenan, eweia änKotwe imwenfel senimangaku anom ie,Moses nöünewe Samol mi Lapalap we chon angang a föri me lon ewefanüapö. 4 Nge än Kot we pworofel a nom Jerusalem loneu imw mangaku, ewe king Tafit a aüetä mürin an uwatoewe pworofel seni Kiriat-jearim. ✡ 5Nge ewe rongen asorseni piras a nommwenän eweSamolmi Lapalap imwenfelsenimangaku lonKipeon. Ieiwe rongen asor Pesalel nöünUri we mwän, nge Uri nöün Hur, a föri. Iwe, Salomon meewe mwichen aramas ra fel ngeni ewe Samol mi Lapalapikenan. ✡ 6Salomon a feitä ren ewe rongen asor seni pirasmi nom ren ewe imwenfel seni mangaku mwe mwen eweSamol mi Lapalap o eäni asor won engeröümönün asorenkek.

    7 Iwe, lon ewe pwinin Kot a pwä ngeni Salomon o üreni,“Met ka mochen üpwe fang ngonuk?” 8 Salomon a üreniKot, “Ka eäni tong ellet mi lapalap ngeni Tafit semei we,ka pwal awisaei pwe üpwe siwili lonwisanwisen king. 9AiKot Samolmi Lapalap, kosemochenkopweapwönüetä ompwon ngeni Tafit semei we, pun en ka awisaei pwe üpwekingwon eumwichen aramasmi chomong esapwor emana tongeni aleaniir. ✡ 10 Kopwe fang ngeniei tipachem✡ 1:4: 2.Sam 6.1-17; 1.Kron 13.5-14; 15.25–16.1 ✡ 1:5: Eks 38.1-7✡ 1:9: Ken 13.16; 28.14

  • 2.KRONIKA 1:11 3 2.KRONIKA 1:17

    me silelap, pwe üpwe tongeni emweni ekei aramas. Ifausun ai üpwe tongeni nemeni noum aramas mi fokunchomong?” 11 Iwe, Kot a pälüeni än Salomon tüngor,“Pokiten ka ekieki ei lon lelukom, nge kosap tüngorpisekisek, wöü me iteüöch ika mälan chokewe mi oputok,kosap pwal tüngor fän itom pwe kopwe manauatam, ngeka tüngor om tipachem me silelap, pwe kopwe tongeninemeni nei aramas ngang üa awisok pwe kopwe king wor,12 iei mine üpwe fang ngonuk tipachem me silelap. Üpwepwal fang ngonuk wöü me pisekisek me iteüöch, lap senieman ekewe king mi akom mwom a eäni ika eman mitapweto mürum epwe eäni.” 13 Mürin, Salomon a feilaseni ewe imwenfel seni mangaku mi nom won ewe lenitekia lon Kipeon o liwinla Jerusalem. Iwe, a nemeni Israel.

    Salomon a kamö o amömö oris me woken1.14-17(1.King 10.26-29)

    14 Iwe, Salomon a achufengeni chomong woken meoris. A wor ren ükükün engeröü föpükü woken meengol me ruungeröü oris. A anomu ekoch lon ekewetelinimwenwoken, nge ekoch a anomu ren lon Jerusalem.✡ 15 Lon fansoun mwün ewe king Salomon, silifer mekolt ra chomong lon Jerusalem usun chök chomongunfau, a pwal wor chomong irä setar usun chök chomongunewe irä sikamor mi mär fäsonun ekewe chuk. 16 NöünSalomon kewe oris ra feito seni Isip me Kue, pun nöünkewe chon kamö ramöniir seni Kue renmoni. ✡ 17 Iwe, rakamö efoch woken seni Isip won ükükün wonopükü föünmoni silifer, nge eman oris won ükükün ipükü lime föünmoni silifer. Nge nöün ewe king chon amömö ra pwal✡ 1:14: 1.King 4.26 ✡ 1:16: Tut 17.16

  • 2.KRONIKA 2:1 4 2.KRONIKA 2:7amömösefäliela ekewewokenmeoris ngeni ekewe kingenchon Hit me ekewe kingen Siria meinisin.

    2Än Salomon pwonen etipeeu ngeni Hairam2.1-18(1.King 5.1-18)

    1 Iwe, ewe king Salomon a ekiekietä pwe epwe aüetäeu imwenfel fän iten ewe Samol mi Lapalap, pwal euimwen king fän püsin itan. 2 Mürin a awisa ükükün fikngeröümwän, pwe repwe keki mettochmi choume walikngeröü chon tuw fau lon ewe fanü mi chukuchukutä,pwal ülüngat ngeröü wonopükü souemwenin angang minemeniir. 3 Iwe, Salomon a tinala pworaus ren Hairamewe kingen Tirus o üra, “Kopwe tinato rei irä setar usunka tinato ren Tafit semeiwe, pwe epwe aüetä püsin imwanren. 4 Iei üpwe kärän popuetä le aüetä eu imw fän iten eweSamolmi Lapalap ai we Kot. Epwe eu lenimi pin, ia ämmenei aramas aipwe fel ngeni Kot ie o keni apach mi pwokusseni nofitin mongö mi pwoarar iteiten rän, aipwe pwaluwato ren ekewe pilawa mi pin. Ikenan aipwe pwal eäniasoren kek iteiten lesosor me lekuniol, lon ekewe räninsapat me popun maram, pwal lupwen fansoun ekewechulap mi kefil fän iten ewe Samol mi Lapalap äm we Kot.Iei eu allük seni Kot fän iten chon Israel tori feilfeilachök.5Ewe imwenfel üpwe aüetä epwe fokunwatte, pun ämKota fokun tekia seni ekewe kot meinisin. 6 Nge esap fokunwor eman a tongeni aüetä eu imw fän iten Kot, pun eweläng mwo mi unusen tekia, nge esap tongeni kuch lon.Ngang iö, pwe üpwe aüetä eu imw fän itan, chilon chökpwe epwe eu leni ia üpwe keni ie apach mi pwokus mefän mesan? ✡ 7 Iei mine kopwe tinato rei eman mwän✡ 2:6: 1.King 8.27; 2.Kron 6.18

  • 2.KRONIKA 2:8 5 2.KRONIKA 2:15mi silelap le angang ngeni kolt, silifer, piras me mächä,mi silelap le türüni mangaku mi parachol me parapar mearauarau, epwe pwal sip le rup. Ätei epwe eti nei kewesouangang seni Juta me Jerusalem, Tafit semei we a fenfiliretä. 8 Kopwe pwal tinato rei irä setar, saipires mealkum seni Lepanon, pun üa silei pwe noum chon angangra sile pöküpök irä. Iwe, nei chon angang repwe eti noumchon angang, 9 pwe repwe amolätä chomong chomongpap fän itei, pun ewe imw üpwe aüetä epwe fokunwatte oamwarar. 10Ngang üpwe ngeni noum chon angang ekewechon pöküpök irä ina epwe ükükün ipükü rüe me limungeröü tuk wiich mi kata, ipükü rüe me limu ngeröü tukparli, ipükü engol me limu ngeröü kalon wain me ipüküengol me limu ngeröü kalon apüra seni föün olif.”

    11Mürin, Hairam ewe kingen Tirus a tinala pälüen ewetüngor lon echö toropwe ngeni Salomon, “Pokiten eweSamolmi Lapalap a echeni nöün aramas, ieimine a awisokpwe kopwe nöür king.” 12 Iwe, Hairam a pwal apasa lonan toropwe, “Üpwe mwareiti ewe Samol mi Lapalap eweKoten Israel mi föri läng me fanüfan, pwe a ngeni kingTafit eman nöün mwän mi tipachem, a uren mirit mesilelap, pwe epwe aüetä eu imwenfel fän iten ewe Samolmi Lapalap, pwal eu imwen king fän püsin itan.

    13 Iei üpwe tinala reöm eman mwän mi sipeöch ouren silelap itan Huram. 14 I nöün eman fefin seni eweainangen Tan, nge saman eman re Tirus. Ätei eman misip le angang ngeni kolt, silifer, piras, mächä, fau me irä.A pwal sip le föri pisek seni mangaku mi parachol mearauarau me parapar, pwal mangaku mi pwechepwech. Atongeni föri sokopaten angangen rup o förätä iteiten lioska awisa ngeni. Ätei epwe eti noum kewe souangang leangang me nöün Tafit semom we. 15 Iei mine, ai samol,kopwe tinato rem ekewewiichme parli, apüramewain ka

  • 2.KRONIKA 2:16 6 2.KRONIKA 3:7fen kapas usun. 16Nge äm aipwe pöküpök irä me Lepanonükükün mine ka mochen, aipwe rifengeniir usun ärai otinala reöm lematau ngeni Jopa, seni ikenan ka tongeniuweerela Jerusalem.”

    17 Mürin, Salomon a angei iteiten ekewe chon ekismeinisin mi nom lon ewe fanü Israel, usun Tafit samanwe a fen föri me lom. Iwe, a pwä pwe a wor ükükün ipükülimeme ülüngat ngeröü wonopükü chon ekis. 18 Salomona awisa ükükün fik ngeröüme leir pwe repwe kekimetochmi chou, walik ngeröü pwe repwe tuw fau lon ewefanü mi chukuchukutä, pwal ülüngatngeröü wonopüküsouemwenin angang pwe repwe nemeni ekewe aramas oangangeer.

    3Salomon a aüetä ewe imwenfelin Kot3.1-14

    1Mürin, Salomon a popuetä le aüetä imwen ewe Samolmi Lapalap lon Jerusalem me won ewe chuk Moria, iaewe Samol mi Lapalap a pwä ngeni Tafit saman we ie.Iei ewe lenien wichiwich umwun wiich än Arauna ewere Jepus, Tafit a fen amolätä. ✡ 2 Salomon a popuetä leaüetä ewe imwenfel lon aruuen maram lon ewe arüanünierin mwün. 3 Iwe, longolongun ewe imwenfel Salomona föri ükükün langataman tiue fiit, nge ükükün chölapanilik fiit. 4 Ewe kengkang mi nom mesen ewe imwenfelükükün langataman ilik fiit, a nönöfengen me chölapenewe imwenfel, nge tekian ükükün ipükü walik fiit. Iwe,Salomon a apachatä kolt mi mürina me lon. 5 Nge ewerum mi watte a cheni ngeni pap seni ewe irä saipires oapachatä kolt mi mürina won, a pwal ruputi liosun eweirä palm me sein won. 6 Iwe, a afouta ewe imwenfel renfau aüchea me kolt seni ewe fanü Parwaim. 7 A apacha✡ 3:1: Ken 22.22

  • 2.KRONIKA 3:8 7 2.KRONIKA 3:15kolt ngeni unusen lon ewe imwenfel: ngeni ekewe irälap,ekewe penkasam, ekewe etip me ekewe asam. A pwalruputi liosun kerop won ekewe etiip.

    8Salomon a pwal föri ewe rummi unusen pin. Langata-men ewe rum ükükün ilik fiit, a nönöfengen me chölapenewe imwenfel, nge ükükün chölapan a pwal ilik fiit. Iwe,a aea rüe me limu ton kolt mi mürina le apachatä ngenietippen ewe rum mi unusen pin. ✡ 9 Nge choun ekewechüföl kolt ükükün rüe ounus. Iwe, a pwal apacha koltngeni etippen ekewe rumwen won.

    10 Iwe, fän iten ewe rum mi unusen pin Salomon a föriuluulun ruoman kerop o apachatä kolt wor. 11 Unusenlangatamen pöükässin ekewe kerop ükükün ilik fiit. Iwe,langatamen efoch pöükässin ewe aemanün kerop ükükünfisu esop fiit, a itila o küw etippen ewe imw. Ngelangatamen ewe aruofochun pöükässin pwal ükükün fisuesop fiit, a itifengen me pöükässin pwal ewe eman kerop.12 Langatamen efoch pöükässin ewe aruomanün keroppwal ükükün fisu esop fiit, a itila o küw pwal etippenewe imw me epek, nge aruofochun pöükässin a itifengenme pöükässin ewe aemanün kerop. 13 Iwe, langatamenpöükässin ekei ruoman kerop ükükün ilik fiit. Ekewekerop ra ütä won pecher o sape ngeni ewe rum mi watte.✡ 14 Iwe, Salomon a pwal föri echö chech seni mangakumi arauarau me parachol me parapar, pwal mangaku mipwechepwech, o chüri liosun kerop won. ✡

    Ekewe ruofoch ür seni piras3.15-17(1.King 7.15-22)

    15 Iwe, Salomon a föri ruofoch ür ükükün tekiar limemeruu fiit o anomuur mesen ewe imwenfel. Won efoch me✡ 3:8: Eks 26.33-34 ✡ 3:13: Eks 25.18-20 ✡ 3:14: Eks 26.31

  • 2.KRONIKA 3:16 8 2.KRONIKA 4:6efoch kewe ür a pwal wor letoner tekian eume eu ükükünfisu esop fiit. 16 A föri sein mi nut o apacheer ngeni wonekewe ür, a pwal föri ükükün ipükü uluulun apel o fötiretäwon ekewe sein. 17A aüetä ekewe ürmesen ewe imwenfel,efoch a nom peliör, nge pwal ewe efoch a nom peliefeng.Iwe, ewemi nompeliör a aita ngeni Jakin, nge ewemi nompeliefeng a aita ngeni Poas.

    4Ekewe pisekin lon imwenfel4.1–5.1(1.King 7.23-51)

    1 Iwe, Salomon a föri eu rongen asor seni piras, lan-gataman me chölapan ükükün ilik fiit, nge tekian ükükünengol me limu fiit. ✡ 2 Mürin a föri eu sepien kolukmi fokun watte seni piras. Iwe, ewe sepi a kumosumos,chölapan seni epek tori epek ükükün engol me limu fiit,alololun ükükün fisu esop fiit, nge pwelin won aamanükükün faikme limu fiit. 3 Iwe, pwelin ünükün ewe sepienkoluk me fän aaman a wor ruu telin uluulun pamkin miförunusfengen me ewe sepien koluk. 4 Ewe sepien koluka nom won engol me ruoman uluulun ätemwänin kow,ülüman ra sape ngeni efeng, ülüman ra sape ngeni lotou,ülüman ra sape ngeni ör, nge ülüman ra sape ngeni ötiu.Iwe, ewe sepien koluk a nom wor, nge wänükür meinisinra sorolong fan. 5 Malülün ewe sepien koluk ükükünülüngat inis, nge aaman a usun chök aamen eu kap, pwalusun chök epö pön kiop mi mas. Iwe, masouen ewe sepiina epwe ükükün engol me limu ngeröü kalon koluk. 6 Apwal föri engol sepi fän iten töttöl o anomu limu peliörünewe imwenfel, nge limu a anomu peliefeng. Lon ekei sepirepwe chiri ekewe mönün asor ra eäni fän iten asoren✡ 4:1: Eks 27.1-2

  • 2.KRONIKA 4:7 9 2.KRONIKA 4:18kek, nge ewe sepien koluk mi fokun watte ekewe souasorrepwe tütü seni. ✡

    7 Iwe, a föri engol lenien atittin seni kolt lon pwüngünlapalaper o anomuur lon ewe rum mi pin me lon eweimwenfel, limefoch a anomupeliör, nge limefoch a anomupeliefeng. ✡ 8Apwal föri engol chepel o anomuur lon ewerum mi pin me lon ewe imwenfel, limu a anomu peliör,nge limu a anomu peliefeng. Iwe, a pwal föri ipükü sepiseni kolt. ✡ 9 Iwe, a föri ewe leni mwen ewe imwenfelfän iten ekewe souasor, pwal ewe leni watte lükün eweimwenfel me ekewe asamalap lefiler, a pwal apachatäpiras won ekewe asamalap. 10 Nge ewe sepien koluk mifokun watte a anomu lükün pwokukun ewe imwenfel meötiuörün.

    11 Iwe, Huram a pwal föri nape, söföl me sepi. IeiusunHuram a awesi ekewe angangmeinisin a pwon ngeniewe king Salomon pwe epwe föri fän iten ewe imwenfel.12 Ikkei mine Huram a föri: Ruofoch ür, ruu leton miusun chök lapalapen sepi mi nom asen ekewe ür, ekeweruapa sein mi nut ra nom won ekewe ruu leton, 13 föpüküuluulun apel fän iten ekewe ruapa sein mi nut, ruu telinuluulun apel won epa sein mi nut, pwe repwe nom wonekewe ruu leton, 14 ekewe kuruma me ekewe sepi mi nomwon ekewe kuruma, 15 ewe sepien koluk mi fokun watteme ekewe engol me ruoman uluulun ätemwänin kow minom fan, 16pwal nape, söfölme fook, me ekewe sokopatenpisek meinisin. Ekei pisek meinisin Huram a föri senipiras mi misimis fän alon ewe king Salomon fän itenimwen ewe Samol mi Lapalap. 17 Iwe, ewe king a föri ekeipisek me lon ewe lenien ketel me för pisek seni mächälon paan seni pwülüpar lefilen Sukot me Saretan lon ewemaasies ünükün ewe chanpupu Jortan. 18 Salomon a föri✡ 4:6: Eks 30.17-21 ✡ 4:7: Eks 25.31-40 ✡ 4:8: Eks 25.23-30

  • 2.KRONIKA 4:19 10 2.KRONIKA 5:4chomong chomong ekei sokopaten pisek meinisin, ngeesap wor eman a silei ükükün choun ewe piras a aea.

    19 Iwe, Salomon a pwal föri ekewe pisek meinisin minom lon ewe imwenfel seni kolt: ewe rongen asor, ekewechepel fän iten ewe pilawa mi pin, 20 ekewe lenien atittinme ar kewe lamp seni kolt mimürina, repwe tinmemwenewe rum mi unusen pin, usun a fen pwüngüla, 21 ekeweuluulun pön irä, ekewe lamp me ekewe achip, 22 ekewefich, ekewe sepi, pwal ekewe sepi fän iten apach mipwokus me ekewe sepi fän iten moli. Ekei pisek meinisinra för seni koltmiwesewesenmürina. Pwal ekewe asamenewe rummi unusen pinme ekewe asamen ewe rummi pinra för seni kolt.

    51 Lupwen Salomon a awesi ekewe angang meinisin

    won imwen ewe Samol mi Lapalap, a uwato ekewe pisekmeinisin, ewe silifer me kolt me ekewe sokopaten pisekmeinisin Tafit saman we a apini, o isenirelong lon ekewelenien iseis pisek mi aüchea me lon ewe imwenfel. ✡

    Salomon a uwala ewe pworofel lon ewe imwenfel5.2-14(1.King 8.1-9)

    2 Mürin, ewe king Salomon a körato ren ekewesouakomwen Israel me mwänirelan ekewe ainang mein-isin, pwal ekewe souemwenin ekewe eterekesin Israel.Iwe, a amwichafengeniir lon Jerusalem, pwe repwe uwatolon ewe imwenfel än ewe Samol mi Lapalap we pworofelseni ewe telinimwen Tafit, iei Sion. ✡ 3 Iwe, ekewe reIsraelmeinisin ramwicheto ren ewe king lupwen fansounewe chulapen likachoch lon ewe afisuenmaram. 4Lupwenekewe souakomwen Israel meinisin ra feito, ekewe mwän✡ 5:1: 2.Sam 8.11; 1.Kron 18.11 ✡ 5:2: 2.Sam 6.12-15; 1.Kron 15.25-28

  • 2.KRONIKA 5:5 11 2.KRONIKA 5:13seni ewe ainangen Lefi ra ekietä wor ewe pworofel 5 omwäreela ren ewe imwenfel. Iwe, ekewe souasor meekewe mwän seni ewe ainangen Lefi ra pwal uwala eweimwenfel seni mangaku me ekewe pisek mi pin meinisinmi nom lon ren ewe imwenfel. 6 Nge ewe king Salomonme ekewe chon Israel meinisin mi mwichefengen ren ranom mwen ewe pworofel o eäni asor chomong sip meätemwänin kow, pwe ekewe mönün asor resap chüentongeni lea. 7 Mürin, ekewe souasor ra uwalong än eweSamolmi Lapalapwe pworofel lon ewe imwenfel o anomulon ewe rum mi unusen pin fän pöükässin ekewe kerop.8 Pöükässin ekewe kerop mi meresiwu ra pwölüela wonewe pworofel me ämwärin kewe. 9 Ekewe ämwär ra konlangatam, pwe eman a tongeni küna lesopur seni ewerum mi pin, ika a ü mwen ewe rum mi unusen pin, ngeesap wor eman a tongeni küneer me lükün. Iwe, ekeweämwär ra nom ikenan tori ikenai. 10 Iwe, esap wor och lonewe pworofel, chilon chök ekewe rüepek fau mi chöpöp,Moses a isenirelong lon me arun ewe chuk Horep. Ieiewe ia ewe Samol mi Lapalap a eäni eu pwon ngeni ekewearamasen Israel, lupwen ra towu seni ewe fanü Isip. ✡11 Mürin, ekewe souasor ra towu seni lon ewe imwenfel.Ekewe souasor meinisin mi nom ra apiniir, ese lifilifil ikameni mwich ra choni. 12 Nge ekewe chon köl ir chonewe ainangen Lefi: Asaf, Heman me Jetutun, nöür kewemwän me märärir kewe ra üföüf üf mi pwechepwech oütä peliötiuen ewe rongen asor. Ra eäni pisekin kaktai,kitar me ükülele, nge ipükü rüe souasor mi ettiki rappwara etiir. 13 Ekewe chon ettiki rappwa me ekewe chon kölra chietäpök le mwareiti ewe Samol mi Lapalap o kilisoungeni. Iwe, ra chietä ar köl fiti tikin rappwa, pisekinkaktai me sokopaten pisekin ettik o mwareiti ewe Samol✡ 5:10: Tut 10.5

  • 2.KRONIKA 5:14 12 2.KRONIKA 6:8mi Lapalap, “Kot a kirikiröch, an tong ellet a nonom torifeilfeilachök.” Lon ei otun imwen ewe Samol mi Lapalapa urela ren eu kuchu, ✡ 14 ina mine ekewe souasor resapchüen tongeni föri ar angang lon, pokiten ewe kuchu. Punän ewe Samol mi Lapalap ling a aurala ewe imwenfel. ✡

    6Efinünen ewe imwenfel6.1–7.10(1.King 8.12-66)

    1Mürin, ewe king Salomon a iotek, “En, Samolmi Lapalap,ka filätä pwe kopwe nonom lon rochokichin ro-chopwak.

    2 Üa aüetä eu imwenfel mi amwarar fän itom, eu lenikopwe nom lon tori feilfeilachök.” 3 Iwe, ekewearamasen Israel meinisin ra ütä, nge ewe king akulu ngeniir o afeiöchüür. 4Mürin a apasa, “Üpwemwareiti ewe Samol mi Lapalap ewe Koten Israelmi apwönüetämine a eäni pwon ngeni Tafit semeiwe, lupwen a üra, 5 ‘Seni ewe ränin üa emwe-nawu nei aramasen Israel seni Isip, üsap filätäeu telinimw me lein telinimwen ekewe ainangenIsrael meinisin, ia eu imwenfel epwe kaütä ie pwearamas repwe fel ngeniei ie, üsap pwal filätä emanmwän epwe samol won nei aramasen Israel. 6Ngeiei üa filätä Jerusalem pwe ina ewe leni aramasrepwe fel ngeniei ie, üa pwal filätä Tafit pwe epwenemeni nei aramasen Israel.’ 7 Iwe, a nom lon änTafit semei we ekiek pwe epwe aüetä eu imwenfelfän iten ewe Samol mi Lapalap ewe Koten Israel.8 Nge ewe Samol mi Lapalap a üreni Tafit, ‘A

    ✡ 5:13: 1.Kron 16.34; 2.Kron 7.3; Esr 3.11; Kölf 100.5; 106.1; 107.1; 116.1;136.1; Jer 33.11 ✡ 5:14: Eks 40.34-35

  • 2.KRONIKA 6:9 13 2.KRONIKA 6:17mürina pwe ka ekiekin aüetä eu imwenfel fänitei. 9 Inamwo nge en kosap aüetä ewe imwenfel.Nge noum mwän, epwe upu ngonuk, i epwe aüetäei imwenfel fän itei.’ ✡ 10 Iei ewe Samol miLapalap a apwönüetä an we pwon a eäni. Pun üasiwili Tafit semei we lon wisan wisen king me lonIsrael, usun ewe Samol mi Lapalap a fen pwon.Iwe, üa aüetä ei imwenfel fän iten ewe Samol miLapalap ewe Koten Israel. 11 Ikenan üa anomu ewepworofel, ia a nom ie ekewe ruepek fau mi chöpöpän ewe Samol mi Lapalap kapasen pwon a mak ie.Ekei kapasen pwon a eäni ngeni ekewe aramasenIsrael.”

    12Mürin, Salomonaütämwenän ewe Samolmi Lapalapwe rongen asor me fän mesen unusen ewe mwichenIsrael, o aitiela pöünpweepwe iotek. 13 Iwe, Salomona fenföri eu lenien ütä seni piras o anomu lukalapen ewe lenilükün imwenfel, langataman me chölapan ükükün walufiit, nge tekian ükükün limu fiit. Iwe, a ütä won, mürin afotopwäsuketiu fän mesen unusen ewe mwichen Israel, aaitietä pöün läng 14 o iotek, “Ai Samol mi Lapalap, KotenIsrael, esap wor eman Kot a wewe ngonuk lon läng ikawon fanüfan. Ka apwönüetä om pwon o pwäri om tongellet ngeni noum kewe chon angang mi föri letipom renunusen leluker. 15 Ka apwönüetä om pwon ngeni noumchon angang Tafit semei we. Ewer, ikenai a fis meinisinmine ka apasatä. 16 Nge iei, ai Samol mi Lapalap, KotenIsrael, kopwe pwal apwönüetä om pwon ngeni Tafit semeiwe, pun ka üreni pwe epwe wor eman mwirimwirin epwewiseni ewewisen kingme lon Israel fansounmeinisin, arenöün kewe mwän repwe chök aleasochisi om kewe allük,usun i a föri. ✡ 17 Iei mine, ai Samol mi Lapalap, Koten✡ 6:9: 2.Sam 7.1-13; 1.Kron 17.1-12 ✡ 6:16: 1.King 2.4

  • 2.KRONIKA 6:18 14 2.KRONIKA 6:26Israel, kopwe apwönüetä om kapas ka eäni ngeni noumchon angang Tafit.

    18 Nge ifa usun, en äm Kot, kopwe wesewesen tongeniimweimw ren aramas won fanüfan? Nengeni, kosap kuchlon läng, pwal lon ewe läng mi unusen tekia. Ifa usun,kopwe tongeni kuch lon ei imwenfel üa aüetä? ✡ 19 AiSamolmi Lapalap, ai Kot, ngang noum chon angang. Kosemochen kopwe aüselinga ai iotek o apwönüetä ai tüngorüa eäni ngonuk ikenai. 20 Kopwe mamasa ei imwenfellerän me lepwin, ewe leni ka kapas usun pwe aramasrepwe fel ngonuk ie. Kopwe aüselinga ewe iotek ngangnoum chon angang üpwe eäni ngonuk le sape ngeni eileni. ✡ 21Kopwe aüselinga aime än noumaramasen Israelkewe tüngor, lupwen aia iotek ngonuk le sape ngeni eileni. Ewer, kopwe aüseling me läng ewe ia ka nom ie, ngelupwen ka rongorong, kopwe amusala äm tipis.

    22 Iwe, are eman aramas epwe atipisi chon arun oemwenala ren om ei rongen asor lon ei imwenfel, pweepwe pwon fän akapel pwe esap tipis, 23 mürin kopweaüseling me läng o apwüngü noum kewe chon angang.Kopwe atipisi ewe mi tipis o ukun ngeni an föför, ngekopwe pwärala pwüngün ewe chon pwüng o liwini ngeniwon ükükün an pwüng.

    24 Iwe, are noum aramasen Israel ra kuf ren chonoputeer pokiten ar tipis ngonuk, nge mürin ra kulse-fäl ngonuk o amusamus ngonuk, are ra iotek o tüngorngonukme lon ei imwenfel, 25kopwe aüselingeerme längo amusala ar tipis. Kopwe aliwinisefäliir ngeni ewe fanüka fen ngeniir me ar kewe lewo.

    26 Iwe, are üt esap püngütiu me läng pokiten ar tipisngonuk, nge mürin ra iotek ngonuk le sape ngeni ei leni,✡ 6:18: 2.Kron 2.6 ✡ 6:20: Tut 12.11

  • 2.KRONIKA 6:27 15 2.KRONIKA 6:34are ra amusamus ngonuk o kul seni ar tipis pokiten kaariaföüür, 27mürin kopwe aüselingeer me läng o amusalaän noum kewe chon angang ekewe aramasen Israel tipis.Iwe, kopwe aiti ngeniir mine a pwüng pwe repwe föri.Mürin kopwe apüngätiu üt won fanüom, ewe fanü kangeni noum aramas pwe repwe fanüeni.

    28 Iwe, are a fis lengita lon ewe fanü, are a wor mätterika moi ika mesenipik ika lifichimas ika muun, are chonoputeer repwe pwelifeili eu lein ar kewe telinimw fänpisekinmaun, ese lifilifil met sokun riaföü ika samau a fis,29 kopwe aüselinga ar iotek. Iwe, are eman chök aramasika noum aramasen Israel meinisin ra tüngor o aitielapöür ngeni ei imwenfel, ese lifilifil met sokun iotek ikatüngor ra eäni, pun iteiten eman me eman a silei riaföünpüsin lelukan, 30mürin kopwe aüselingeer me läng ewe iaka nom ie. Kopwe amusala ar tipis o liwini ngeni emanme eman ükükün an föför, pun en ka silei leluker, ewer,en echök ka silei leluken aramas meinisin. 31Ren ei noumaramas repwemeninituk o aleasochis ngonuk lon fansounar manau lon ewe fanü ka ngeni äm kewe lewo.

    32 Nge are eman chon ekis, sap i eman lein noumaramasen Israel, epwe feito seni eu fanü toau pokiten arongorong itom mi iteföüla, pwal usun om kewe föför kaföriir ren poum mi manaman, are ewe chon ekis epwefeito o iotek ngonuk le sape ngeni ei imwenfel, 33 kopweaüselinga me läng ewe ia ka nom ie. Iwe, kopwe mwütätämeinisin mine ewe chon ekis a tüngor ngonuk. Renei ekewe aramasen fanüfan meinisin repwe silei itom omeninituk, usun noum aramasen Israel ra föri, repwepwal silei pwe ei imwenfel üa aüetä a eu leni ia aramasrepwe fel ngonuk ie.

    34 Iwe, are ka tinala noumaramas pwe repwe feilamaunngeni chon oputeer, ese lifilifil ia ra nom ie, are ra iotek

  • 2.KRONIKA 6:35 16 2.KRONIKA 7:2ngonuk le sape ngeni ei telinimw ka filätä, pwal ngeni eiimwenfel üa aüetä fän itom, 35 kopwe aüselinga ar iotekme ar tüngor me läng o alisiir.

    36Arenoumaramas ra tipis ngonuk, punesapwor emanesap föri tipis, nge ka song ngeniir o mwüt ngeni chonoputeer, pwe repwe akufuur o uweerela lon fanüer mitoau ika arap, 37nge are ra memef lon leluker o ekieksefälme lon ewe fanü ia ra oola ie, are ra iotek ngonuk oapasa, ‘Äm aia tipis o föri föför ese pwüngme ngau,’ 38 arera kulsefälituk ren unusen leluker me lon fanüen chonoputeer o iotek ngonuk le sape ngeni fanüer ka ngeniar kewe lewo, are ra sape ngeni ei telinimw ka filätä,pwal ngeni ei imwenfel üa aüetä fän itom, 39mürin kopweaüselinga ar iotek me ar tüngor me läng ewe ia ka nomie. Kopwe alisiir o amusala än noum aramas tipis ra föringonuk. 40Ai Kot, kose mochen kopwe netiu wom iei o aüselingom ngeni ei iotek üa eäni me lon ei leni.

    41Ai Kot Samol mi Lapalap, kopwe feito iei o tolong lonei imwenfel, pwe kopwe nonom lon tori feilfeilachök, enme ewe pworofel asisilen om manaman. Ai Kot Samol miLapalap, kopwe afeiöchü noum kewe souasor lon mine raföri, nge noum kewe aramas repwe meseik pokiten omkirikiröch ngeniir. 42 Ai Kot Samol mi Lapalap, kosaplikitala ewe king ka filätä. Kopwe chechemeni om tongellet ka eäni ngeni noum we chon angang Tafit.” ✡

    71 Iwe, lupwen Salomon awesme iotek, ekkei a püngütiu

    me läng o kenala ewe asoren kek me ekewe sokopatenasor, nge lingen ewe Samol mi Lapalap a aura ewe imwen-fel. ✡ 2 Iwe, ekewe souasor resap tongeni tolong lonimwen ewe Samol mi Lapalap, pun lingen ewe Samol mi✡ 6:42: Kölf 132.8-10 ✡ 7:1: Lif 9.23-24

  • 2.KRONIKA 7:3 17 2.KRONIKA 7:10Lapalap a aura ewe imwenfel. 3 Nge lupwen ekewe chonIsrael ra küna ewe ekkei, a püngütiu me läng, me lingenewe Samol mi Lapalap won ewe imwenfel, ra chapetiulepwül, ra fel ngeni ewe Samol mi Lapalap o kilisou ngeni.Iwe, ra apasa, “Ewe Samolmi Lapalap a kirikiröch, an tongellet a nonom tori feilfeilachök.” ✡

    4Mürin, ewe king Salomon me ekewe aramas meinisinra asor ngeni ewe Samol mi Lapalap. 5 Iwe, ewe king aeäni asor ükükün rüe me ruungeröü ätemwänin kow meipükü rüe ngeröü sip. Iei usun ewe kingme ekewe aramasmeinisin ra efinüna ewe imwenfel. 6Nge ekewe souasor raütä me lon lenier, pwal ekewe mwän seni ewe ainangenLefi, ra mwareiti ewe Samol mi Lapalap fän sokopatenpisekin ettik ewe king Tafit a föri pwe repwe aea le eäniei kölün kilisou, ‘An tong ellet a nonom tori feilfeilachök,’usun Tafit a awisa ngeniir. Iwe, ekewe souasor ra ettikiekewe rappwa, nge ekewe chon Israel meinisin ra ütä.

    7 Iwe, Salomon a epini lukalapen ewe leni lükün mwenimwen ewe Samolmi Lapalap. Ikenan a eäni ekewe asorenkek me asoren mongö, pwal kirisin ekewe mönün asorenkinamwe, pokiten ewe rongen asor seni piras Salomon aföri a men kükün fän iten ekewe sokopaten asormeinisin.

    8 Lon ewe fansoun Salomon me ekewe chon Israelmeinisin ra föri ewe chulapen likachoch lon ükükün fisurän. Iwe, a wor eu mwichemongun aramas, ra feito seniewe al mi ale ngeni Hamat a nom efeng, pwal seni eweöüwön Isip a nom ör. 9 Ina usun ra föri efinünen ewerongen asor lon ükükün fisu rän. Nge lon awaluen rän raföri eu mwich mi pin. 10 Iwe, lon rüe me ülüngatin räninewe afisuenmaram Salomon a afeilai ekewe aramas ngenilenier. Ra feila fän meseik me pwapwan leluker pokiten✡ 7:3: 1.Kron 16.34; 2.Kron 5.13; Esr 3.11; Kölf 100.5; 106.1; 107.1; 118.1;136.1; Jer 33.11

  • 2.KRONIKA 7:11 18 2.KRONIKA 7:20ekewe feiöchmeinisin ewe Samolmi Lapalap a fang ngeniTafit me Salomon, pwal ngeni nöün aramasen Israel.

    Kot a pwä ngeni Salomon fän aruuan7.11-22(1.King 9.1-9)

    11 Lupwen Salomon a wes le aüetä imwen ewe Samolmi Lapalap me ewe imwen king, o awesöchüela mine aekiekin föri me lon imwen ewe Samol mi Lapalap, pwalme lon püsin imwan, 12 ewe Samol mi Lapalap a pwängeni Salomon lepwin o üreni, “Üa aüselinga om ioteko filätä ei imwenfel pwe epwe eu leni ia aramas repweasor ngeniei ie. 13 Are üsap apüngätiu üt me läng, ikaüa tinala ekewe lifichimas, pwe repwe enala irän ewefanü, ika üa tinala mätter lein nei aramas, 14 mürin, arenei aramas repwe atekisoneer, are repwe iotek ngenieio küttaei, are repwe pwal kul seni ar föför mi ngau,ngang üpwe aüseling seni läng, üpwe amusala ar kewetipis o auaisefäli fanüer. 15 Üpwe mamasa ei imwenfel oaüselinga ekewe iotek mi fis lon ei leni. 16 Pun ngang üafilätä ei imw o apini pwe epwe eu leni üpwe imweimwlon tori feilfeilachök. Üpwe mamasa ei leni o tümwünüfansoun meinisin. 17Nge en, Salomon, are kopwe angangngeniei, usunTafit semomwea föri, are kopwe aleasochisimeinisinmine üa allük ngonuk o apwönüetä ai kewe allükme pwüüng, 18mürin üpwe anükücharamwumw, usun üafen pwon ngeni Tafit semelapom we ren ai apasa, ‘Epwewor eman mwirimwirum iteiten fansoun, epwe nemeniIsrael.’ ✡

    19 Nge are oupwe kul seniei o aleasolap ngeni ai keweallük me pwüüng üa ngenikemi, are oupwe angang ngenipwal ekoch kot o fel ngeniir, 20 mürin üpwe atokemiiwuseni ewe fanü üa ngenikemi. Nge ei imw üa apini fän itei,✡ 7:18: 1.King 2.4

  • 2.KRONIKA 7:21 19 2.KRONIKA 8:8üpwe aturawu me fän mesei, pwe aramas repwe leaweniren kapasen ämängaume kapasen turunufasme lein chonekewemwümeinisin. 21 Iwe, aramasmeinisinmi pweretolükün ei imwenfel mi fokun amwarar iei, repwemäirü reno ais, ‘Pwota ewe Samol mi Lapalap a föri ei sokun föförngeni ei fanü me ei imwenfel?’ 22 Mürin, aramas repwepälüeni, ‘Pokiten ra likitala ewe Samol mi Lapalap än arkewe lewo we Kot mi emwenirewu seni ewe fanü Isip, rapwal angei ekoch kot, ra fel ngeniir o angang ngeniir. Ieimine ewe Samol mi Lapalap a aworato wor ekei feiengaumeinisin.’ ”

    8Pwal ekoch sokun än Salomon föför8.1-18(1.King 9.10-28)

    1 Iwe, lon ükükün rüe ier Salomon a aüetä imwenewe Samol mi Lapalap me püsin imwan. 2 Salomon apwal aüsefälietä ekewe telinimw Hairam a ngeni, o aleniaaramasen Israel lor.

    3 Iwe, Salomon a feila Hamat-sopa o liapeni. 4 A aüse-fälietä Palmira me lon ewe fanüapö me ekewe telinimwmeinisin lonHamot, ia a nom ie an kewe lenien iseis pisek.5 A pwal aüsefälietä Pet-horon-asan me Pet-horon-fan,pwe a pöchökül tittir, a pwal wor asamalaper me lokkur.6 Iwe, a aüsefälietä Palat me ekewe telinimw meinisin iaa nom ie an kewe lenien iseis pisek, pwal ekewe telinimwfän iten wan woken me nöün oris. Salomon a pwal aüetämeinisin mine a chök mochen me lon Jerusalem, lonLepanon, pwal lon unusen ewe fanü a nemeni. 7 Salomona nöüni chon angang ekewe aramas mi chüenmanau seniekewe chon Hit, chon Amor, chon Peris, chon Hiw mechon Jepus. Ir sap aramasen Israel, 8 nge mwirimwirinchokewe mi chüen manau lon ewe fanü, ekewe aramasen

  • 2.KRONIKA 8:9 20 2.KRONIKA 8:15Irael resap aroserela. Ikkei ir chokewe ra angangenkinroosi ngeni Salomon, usun a chüen fis tori ikenai.9 Nge ekewe aramasen Israel resap angangen kinroosingeni Salomon, pwe ra nöün sounfiu, nöün meilap, chonnemeni wan woken me nöün chon wawa oris. 10 Iwe,iteiten nöün ewe king Salomon kewe nöüwis mi nemeniekei chon angang ükükün ruopükü lime.

    11 Iwe, Salomon a uwala pwülüan nöün Farao we fefinseni ewe telinimwen Tafit ngeni ewe imw i a aüetä fänitan, pun a apasa, “Pwülüei esap nom lon imwen Tafit ewekingen Israel, pun ekewe leni ra pin, ia än ewe Samol miLapalap pworofel a nom ie.”

    12Mürin, Salomon a eäni asoren kek ngeni ewe Samolmi Lapalap won än ewe Samol mi Lapalap rongen asor ia senätä me mwen kengkangen ewe imwenfel. 13 A eäniasor ükükün mine a wisen eäni lon eu me eu rän, usunmine Moses a allük fän iten ekewe ränin sapat, fansounpopun maram me ekewe ülüngat fansoun chulap mi fisiteiten ier: ewe chulapen mongö pilawa esap wor iislon, ewe chulapen kini mwen uän irä me ewe chulapenlikachoch. ✡ 14 Iwe, Salomon a awisa ekewe mwichensouasor ngeni ar angang, usun Tafit saman we a fenapwüngala. A awisa ekewe mwän seni ewe ainangenLefi, pwe repwe kölün mwareiti Kot o alisi ekewe souasorlon ewe angang ra wisen föri iteiten rän. A pwal awisaekewe mwichen chon mamas, pwe repwe mamasa ekeweasamalapen imwenfel, pun iei usun Tafit ewe aramasenKot a fen allük. 15 Iwe, ra tichik le föri mine ewe king Tafita allük ngeni ekewe souasor me ekewe mwän seni eweainangen Lefi usun ekewe sokopaten angang, pwal usunekewe lenien iseis.✡ 8:13: Num 28.9-10; Num 28.11-15; Eks 23.14-17; 34.22-23; Num28.16–29.39; Tut 16.16

  • 2.KRONIKA 8:16 21 2.KRONIKA 9:516 Iei usun än Salomon angang meinisin ra fis, seni

    ewe fansoun a popuetä longolongun imwen ewe Samolmi Lapalap tori a awesöchüela. Iwe, imwen ewe Samol miLapalap a unusöch.

    17Mürin, Salomon a feila Esion-keper me Elat arun ewematau lon ewe fanü Etom. 18 Iwe, ewe kingHairama tinalaren Salomon sipmi nom fän nemenien nöünmeilap, pwalsälo mi repi lematau. Iwe, ra saila Ofair fiti nöün Salomonkewe chon angang o uwato seni ikenan ina epwe ükükünengol me wonu ton kolt ren ewe king Salomon.

    9Ewe kiwinnen Sepa a churi Salomon9.1-12(1.King 10.1-13)

    1 Lupwen ewe kiwinnen Sepa a rongorong usun änSalomon iteföüla, a feila Jerusalem, pwe epwe sotuniSalomon ren kapas ais mi weires. A feito fän eumwichemongun chon angang me kamel mi uwou nofitinmongö mi pwokus, kolt mi chomong me fau aüchea. Ngelupwen a churi Salomon, a ais ngeni meinisin mine aekieki lon lelukan. 2 Iwe, Salomon a pälüeni an kewekapas ais meinisin. Esap wor och mi weires ngeni eweking Salomon an epwe tongeni pälüeni. 3Nge lupwen ewekiwinnen Sepa a küna än Salomon tipachem, ewe imw aaüetä fän itan, 4 ewe mongö mi nom won an chepel, usunän nöün kewe nöüwis mot ünükün, angangöchün nöünkewe chon angang me lingen üfer, nöün chon amolätäünüman me üfer, pwal ekewe asoren kek a eäni me lonimwen ewe Samol mi Lapalap, neminewe a fokun mwarren.

    5 Mürin, ewe kiwin a üreni ewe king Salomon, “A letewe pworaus üa rong me lon püsin fanüei usun om föför

  • 2.KRONIKA 9:6 22 2.KRONIKA 9:12me om tipachem. 6 Nge ngang üsap mochen lükü ewepworaus tori iei üa feito o küna ren püsinmesei. Nge nen-geni, ra chök apworausa ngeniei esopun om tipachem milapalap. A kon senukula om tipachem seni ewe pworausüa rong usum. 7Feiöchünpwülüomkewe. Feiöchünnoumkei chon angang mi nom reöm iteiten fansoun o ron-gorong ngeni om tipachem. 8Üpwe mwareiti ewe Samolmi Lapalap om we Kot mi pwapwaituk o atolongok lonewe wisen king, pwe kopwe nemenem fän itan. Pokitenom we Kot a echeni chon Israel o anüküchara mwür torifeilfeilachök, iei mine a seikuketä pwe kopwe nöür king oeäni kapwüng me pwüng ngeniir.” 9Mürin, neminewe angeni ewe king ina epwe ükükün limu ton kolt, chomongnofitin mongö me fau aüchea. Esap chüen wor ena sokunnofitin mongö usun ekei, ewe kiwinnen Sepa a ngeni eweking Salomon. ✡

    10 Iwe, nöün Hairam chon angang me nöün Salomonchon angang mi uwato kolt seni Ofair ra pwal uwatochomong irä itan alkum me fau aüchea. 11 Seni ekei iräalkum ewe king a föri natö ngeni imwen ewe Samol miLapalap, pwal ngeni imwan, a pwal föri ükülele me kitarseni fän iten ekewe souköl. Ei sokun irä esap tori ewe fanüJuta me mwan.

    12 Iwe, ewe king Salomon a ngeni ewe kiwinnen Sepameinisin mine a mochen ika tüngor. A ngeni nemineichomong lifang lap seni mine a uwato ren. Mürin, ewekiwin me nöün kewe chon angang ra liwiniti poputänfanüer.

    Än Salomon wöü me iteüöch9.13-28(1.King 10.14-25)

    ✡ 9:9: Mat 12.42; Luk 11.31

  • 2.KRONIKA 9:13 23 2.KRONIKA 9:2313 Iwe, choun ewe kolt mi tori Salomon iteiten ier ina

    epwe ükükün rüe me limu ton, 14 lükün mine a tolongseni takisesin ekewe chon kamö me chon amömö. Iwe,ekewe kingenArapiameinisinme kepinan ewe fanü Israelra pwal uwato kolt me silifer ren Salomon. 15 Iwe, eweking Salomon a föri rüepükü tittin maunmi watte o cheningeni kolt mi nechenech. Nge kolten eu me eu kei tittinmaun ina epwe ükükün engol me limu paun. 16 A pwalföri ülüpükü tittin maun mi kükün o cheni ngeni kolt minechenech. Nge kolten eume eu kei tittin maun ina epweükükün walu paun. Iwe, ewe king a iseni ekei tittin maunlon ewe imwen wöllapen Lepanon. 17 Mürin, ewe king apwal föri eu lenien motun king mi watte, a alinga ngeningiin äläfan o apachatä kolt mi mürina won. 18 Iwe, a worwonu foson latön ewe lenien mot, pwal eu lenien puunpechen seni kolt mi pach ngeni ewe lenien mot. Mi pwalwor lenien pau won lepekin me ruu, nge uluulun emanlaion a nom lükün eu me eu kewe lenien pau. 19 Nge mipwal wor uluulun engol me ruoman laion won ewe latö,eman uluulun laion a nom lesopun me ruu ekewe wonufoso. Ei sokun lenien motun king esap fokun wor esinlon ekewe mwü. 20 Iwe, än ewe king Salomon kapen ünmeinisin ra för seni kolt, pwal ekewe sepi meinisin minom lon ewe imwen wöllapen Lepanon ra för seni kolt mimürina. Pun silifer esap kon aüchea lon fansounmanauenSalomon. 21 A pwal wor än ewe king pöisein sip mi kamöme amömö pisek, nge nöün Hairam kewe chon angang ranomwon. Iwe, fän eu lon iteiten ülüngat ier ei pöisein sipa liwinto o uwato kolt, silifer, ngiin äläfan me sokopatenmongki.

    22 Iei usun ewe king Salomon a pisekisek me tipachemlap seni ekewe king meinisin won fanüfan. 23 Iwe, ekeweking meinisin ra feito ren Salomon pwe repwe rongorong

  • 2.KRONIKA 9:24 24 2.KRONIKA 9:31

    an tipachem Kot a fang ngeni. 24 Nge iteiten eman meemanmi feito a uwato an lifang: pisek seni silifer me kolt,üf, pisekinmaun, nofitinmongöme oris me aas kana. Ei achök fifis ier me ier. 25 Iwe, a wor ükükün rüanüngeröüän Salomon leni fän iten ekewe oris me wan woken, apwal wor engol me ruungeröü nöün oris. A anomu ekochlon ekewe telinimwen woken, nge ekoch a anomu ren lonJerusalem. ✡ 26 Salomon a nemeni ekewe king meinisin,seni ewe chanpupu Oifrat tori ewe fanüen chon Filistia,pwal tori kiännin Isip. ✡ 27 Iwe, lon fansoun mwün eweking Salomon silifer a chomong lon Jerusalem usun chökchomongun fau, a pwal wor chomong irä setar usun chökchomongun ewe irä sikamormimär fäsonun ekewe chuk.28 Iwe, Salomon a möni nöün kewe oris seni Isip pwal seniekewe fanü meinisin. ✡

    Salomon a mäla9.29-31(1.King 11.41-43)

    29 Iwe, lusun pworausen än Salomon föför meinisinseni lepoputan tori lesopolan an nemenem a makelonglon än ewe soufos Natan puken uruwo, lon än Ahia ewere Silo puken osuni, pwal lon puken künan ewe soufosIto usun Jeropoam nöün Nepat we mwän. 30 Salomon anom lon Jerusalem o nemeni unusen Israel lon ükükünfaik ier. 31 Iwe, Salomon a mäla, nge ra peiaseni lon ewetelinimwen Tafit saman we. Nge Rehopoam nöün wemwän a siwili lon wisan wisen king.

    ✡ 9:25: 1.Kron 4.26 ✡ 9:26: Ken 15.18; 1.King 4.21 ✡ 9:28: Tut 17.16

  • 2.KRONIKA 10:1 25 2.KRONIKA 10:1110

    Chon Israel ra ü ngeni Rehopoam10.1–11.4(1.King 12.1-24)

    1 Iwe, Rehopoama feila Sikem, pun chon Israelmeinisinra mwichefengen ikenan, pwe repwe seikätä Rehopoamlon wisen king. 2 Nge lupwen Jeropoam nöün Nepatwe mwän mi nom Isip, ewe ia a süla ie seni ewe kingSalomon, a rong usun, a liwinto seni Isip. 3 Pun ekewechon Israel ra titi i. Mürin, Jeropoam me ekewe chonIsrael meinisin ra feito ren Rehopoam o üreni, 4 “Semomwe a achouu ngenikem chomong angang. Iei mine kopweapäna ngenikem ewe angang mi chou, semom we aachouu ngenikem, o amecheresikem, mürin äm aipweangang ngonuk.” 5 Iwe, Rehopoam a üreniir, “Oupwemwüt ngeniei ükükün ülüngat rän pwe üpwe ekieki usunämi tüngor, mürin oupwe liwinsefälito. Iei mine ekewearamas ra feila.

    6Mürin, ewe king Rehopoam a angei öüröüran me renekewe chinlap mwän, ätekewe mi angang ngeni samanwe, lupwen a chüen manau. Iwe, a aisiniir, “Met ämiöüröür ngeniei, pwe üpwe pälüeni ngeni ekei aramas?”7 Iwe, ra üreni, “Are kopwe kirikiröch ngeni ekei aramaso apwapwaar ren om fosöch ngeniir, mürin ir repwenoum chon angang fansoun meinisin.” 8 Nge Rehopoama pöütala ewe öüröür a angei seni ekewe chinlap mwän oangei öüröüranme ren pilon kewe alüal mi angang ngeni.9 Iwe, a aisiniir, “Met ämi öüröür, pwe sipwe pälüeni ngeniekei aramas mi üreniei, pwe üpwe apäna ngeniir eweangangmi chou semei we a achouu ngeniir?” 10 Iwe, pilonkewe alüal ra üreni, “Iei usun mine kopwe pälüeni ngeniewe tüngor seni ekewe aramas: Aütüngini a öümong senilukalapen semei we. 11 Are mi pwüng pwe semei we

  • 2.KRONIKA 10:12 26 2.KRONIKA 10:19a achouu ngenikemi chomong angang, ngang üpwe föripwe epwe chou seni. Semei we a apwüngükemi fän wok,nge ngang üpwe apwüngükemi fän och wichiwich senisilin man mi ken.”

    12Mürin ülüngat rän Jeropoamme ekewe aramasmein-isin ra feito ren ewe king Rehopoam, usun i a fen apasa.13 Iwe, ewe king a kapas ngeni ekewe aramas fän pöchökülo pöütala öüröüran me ren ekewe chinlap mwän. 14 Akapas ngeniir fän öüröüran me ren ekewe alüal o üreniir,“Semei we a achouu ngenikemi chomong angang, ngengang üpwe föri pwe epwe chou seni. Semei we aapwüngükemi fän wok, nge ngang üpwe apwüngükemifän och wichiwch seni silin man mi ken.” 15 Iei usun eweking esap aüselinga än ekewe aramas tüngor. Ei a fis meren Kot, ewe Samol mi Lapalap, pwe epwe apwönüetä ankapas a eäni ngeni Ahia ewe re Silo fän iten Jeropoamnöün Nepat we mwän.

    16 Iwe, lupwen chon Israel meinisin ra küna pwe eweking esap aüselinga ar tüngor, ra pälüeni ewe king,“Pwota sipwe chiechi ngeni Tafit me an famili. Met sokunfeiöch sa angei seniir? Ämi chon Israel, oupwe liwinitien me lenian. Rehopoam, kopwe tümwünü püsin chonleimwom.” Iei mine chon Israel meinisin ra liwiniti enmelenian. ✡ 17 Nge Rehopoam a chök nemeni ekewe chonIsrael mi imweimw lon ekewe telinimwen Juta. 18Mürin,ewe king Rehopoam a tinala Atoniram ewe meilapen ewemwichen chon angangen kinroosi ren ekewe chon Israel,nge ir ra monei ngeni fau, iwe, a mäla. Mürin, ewe kingRehopoamamüttir tötäwonwanwoken o süla Jerusalem.19 Seni ewe ränin tori ikenai ekewe chon Israel ra ü ngeniewe mwün Tafit me mwirimwirin.✡ 10:16: 2.Sam 20.1

  • 2.KRONIKA 11:1 27 2.KRONIKA 11:1511

    1 Iwe, lupwen Rehopoam a tori Jerusalem, aamwichafengeni ükükün ipükü walik ngeröü sounfiumi kefil seni ekewe ainangen Juta me Peniamin, pun aekiekin maun ngeni Israel o aliwinisefäli mwün. 2 Ngeewe Samol mi Lapalap a üreni ewe soufos Semaia, 3 pweepwe kapas ngeni Rehopoam nöün Salomon we mwänewe kingen Juta, pwal ngeni ekewe chon Israel meinisinmi nom lon Juta me Peniamin, 4 “Iei alon ngang eweSamol mi Lapalap, ‘Ousap feila pwe oupwe maun ngenipwimi kewe chon Israel. Oupwe liwiniti en me lenian,pun ei mettoch mi fis a feito seniei.’ ” Iwe, ra aleasochisialon ewe Samol mi Lapalap o liwinla, nge resap feilamaun ngeni Jeropoam.

    Än Rehopoam fefeitä11.5-23

    5 Iwe, Rehopoam a imweimw lon Jerusalem oapöchöküla tittin ekei telinimwme lon Jutame Peniamin:6 Petleem, Etam, Tekoa, 7 Pet-sur, Soko me Atulam, 8 Kat,Maresa, Sif, 9 Atoraim, Lakis, Aseka, 10 Sora, Aialon meHepron. 11 Iwe, a pwal apöchöküla ekewe imwen maunlon ekei telinimw o anomu meilapen sounfiu lor. A iseismongö, apüra me wain lor. 12A pwal iseis tittin maun mesiles lon ekei telinimw meinisin o fokun apöchöküleer.Iei usun a atolonga Juta me Peniamin fän nemenian.

    13 Iwe, ekewe souasor me ekewe mwän seni ewe ainan-gen Lefi mi nom lemenen Israel ra likitala lenier, ia ranom ie, o feito ren Rehopoam. 14 Ekewe mwän seniewe ainangen Lefi ra mwo nge likitala fanüer, imwerme pisekir o feila Juta me Jerusalem, pokiten Jeropoamme nöün kewe mwän ra asürela, pwe resap tongeniföri angangen wiser wisen souasor ngeni ewe Samol miLapalap. 15 Nge Jeropoam a püsin filätä nöün souasorpwe repwe angang lon ekewe lenien fel won ekewe leni

  • 2.KRONIKA 11:16 28 2.KRONIKA 11:23

    tekia, pwal ngeni ekewe uluulun kuuchme ekewe uluulunkow i a föri. ✡ 16 Iwe, chokewe mi mochen fel ngeniewe Samol mi Lapalap, ewe Koten Israel, ren wesewesenleluker me lein chon ekewe ainangen Israel meinisin ratapwela mürin chon ewe ainangen Lefi ngeni Jerusalem,pwe repwe tongeni asor ngeni ewe Samol mi Lapalap änar kewe lewo we Kot. 17 Iwe, ra apöchöküla mwün Juta oürenätä Rehopoam nöün Salomon we mwän lon ükükünülüngat ier, pun ra föri usun mine ra fen föri lon mwünTafit me Salomon.

    18 Iwe, Rehopoam a pwülüeni Mahalat nöün Jerimot wefefin, nge Jerimot nöün Tafit wemwän. Iten inenMahalatApihail nöün Eliap we fefin, nge Eliap nöün Jesi wemwän.19Mahalat a nöüni ülüman mwän me won Rehopoam iterJeus, Semaria me Saham. 20Mürin, Rehopoam a pwülüeniMaka nöün Apsalom we fefin. Nge neminewe a nöünime won Apia, Atai, Sisa me Selomit. 21 Rehopoam aecheni Maka nöün Apsalom we fefin lap seni pwülüankewe me ülüpwülüan kewe meinisin. Iwe, a wor ükükünengol me waluman pwülüan me wone ülüpwülüan, apwal wor ükükün rüe me waluman nöün mwän me wonenöün fefin. 22 Rehopoam a pwal filätä Apia nöün Makawe mwän, pwe epwe samol lap me lein pwin kewe, puna ekiekin seikätä pwe epwe king. 23 Iwe, Rehopoam atipachem lon an föför, pun a awisa nöün kewe mwän pwerepwe nom lon ekewe telinimwmi pchökül tittir meinisinlemenen ekewe fanü Juta me Peniamin. A pwal ngeniirchomong mongö o ngeniir chomong pwülüer.

    ✡ 11:15: 1.King 12.31

  • 2.KRONIKA 12:1 29 2.KRONIKA 12:912

    Sisak a tolong lon ewe fanü Juta12.1-16(1.King 14.25-28)

    1 Iwe, mürin än Rehopoam anüküchara mwün opöchökülela lon an nemenem, a pöütala än ewe Samolmi Lapalap allük, nge chon Israel meinisin ra eti le föriiei usun. 2 Lon alimuen ierin mwün ewe king Rehopoam,Sisak ewe kingen Isip a feito omaun ngeni Jerusalem, punir resap allükülük ngeni ewe Samol mi Lapalap. 3 A feitofiti engeröü rüepükü woken me wone ngeröü chon wawaoris. Nge ekewe sounfiumi eti seni Isip, ekewe chon Lipia,Sukime chon Itiopia resap lea. 4 Iwe, Sisak a liapeni ekewetelinimwen Juta mi pöchökül tittir o feila tori Jerusalem.5 Mürin, ewe soufos Semaia a feila ren Rehopoam meekewe samolun Juta mi chufengen lon Jerusalem, pokitenra sü me mwen Sisak. Iwe, a üreniir, “Iei alon ewe Samolmi Lapalap ngenikemi: Ämi oua pöütieila, iei mine üaasechikemiilong lepöün Sisak.” 6 Mürin, ekewe samolunIsraelme ewe king ramefi ar tipis o apasa, “A pwüngmineewe Samolmi Lapalap a föri.” 7 Iwe, lupwen ewe SamolmiLapalap a küna ei, a kapassefäl ngeni Semaia o üreni, “Üaküna pwe ra mefi ar tipis. Üsap aroserela, nge üpwe ekisangaserela. Ai lingeringer esap unus ngeni Jerusalem renSisak. 8 Nge repwe angang ngeni Sisak, pwe repwe mefisokofesenin ar angangngenieime ar angangngeni kingenekewe fanü.”

    9Lupwen Sisak ewe kingen Isip amaun ngeni Jerusalemo liapeni, a angei ekewe pisek mi aüchea me lon imwenewe Samol mi Lapalap, pwal ekewe pisek mi aüchea melon imwen ewe king, o uweerela meinisin. A pwal uweelaekewe tittin maun seni kolt meinisin Salomon a föriir.

  • 2.KRONIKA 12:10 30 2.KRONIKA 12:16✡ 10 Iwe, ewe king Rehopoam a föri tittin maun senipiras akasiwilin ekewe tittinmaun seni kolt o ngeni ekewemeilapen chon mas mi mamasa asamalapen imwen eweking. 11 Iteiten fansoun, lupwen ewe king a feila lonimwen ewe Samol mi Lapalap, ekewe chon mas ra eti ouwei ekewe tittin maun, mürin ra aliwinirela ngeni ewerumwen chon mas. 12 Pokiten Rehopoam a atekisona, änewe Samol mi Lapalap lingeringer a kul seni, pwe esapunusen afeiengaua, nge än chon Juta nonom lon lenier aöchsefäl.

    13 Iwe, ewe king Rehopoam a anüküchara mwün onemenem lon Jerusalem. Rehopoam a ierini faik me eu,lupwen a tolong lon wisan wisen king. A nemenem lonükükün engol me fisu ier lon Jerusalem, ewe telinimwewe Samol mi Lapalap a filätä me lein telinimwen ekeweainangen Israel meinisin, pwe aramas repwe fel ngeni ie.Iten inan Naama, eman fin Amon. 14 Nge Rehopoam aföri mine a ngau me fän mesen ewe Samol mi Lapalap,pun esap kütta letipen ewe Samol mi Lapalap ren unusenlelukan.

    15 Iwe, pworausen än Rehopoam kewe föför seni lepop-utan tori lesopolan an nemenem a makelong lon än ewesoufos Semaia puken uruwo, pwal lon än ewe soufos Itopuken uruwo. Lon ei fansoun a chök fifis maun lefilenRehopoam me Jeropoam. 16 Iwe, Rehopoam a mäla, ngera peiaseni ren semelapan kewe lon ewe telinimwen Tafit,nge Apia nöün we mwän a siwili lon wisan wisen king.

    13Usun än Apia nemenem13.1-22(1.King 15.1-8)

    ✡ 12:9: 1.King 10.16-17; 2.Kron 9.15-16

  • 2.KRONIKA 13:1 31 2.KRONIKA 13:91Lon ewe engol me waluen ierin mwün Jeropoam, Apia

    a tolong lon wisan wisen king o nemeni Juta. 2A nom lonJerusalem o nemenem lon ükükün ülüngat ier. Iten inanwe Mikaia nöün Uriel we fefin seni Kipea. Iwe, a fis maunlefilen Apia me Jeropoam.

    3 Apia a feila maun, nge eu mwichen sounfiu mifokun pwora ükükün föpükü ngeröü mwän ra eti. NgeJeropoam a pwal atetteli nöünmwichen sounfiumi fokunpwora ükükün walupükü ngeröü mwän, pwe epwe maunngeni Apia. 4 Lupwen ekewe ruu mwichen sounfiu rasapechöchöfengen won chukuchukutän ewe fanü Efraim,Apia a ütä won ewe chuk Semaraim o kökköla renJeropoam me nöün mwichen sounfiun Israel meinisin,“Oupwe aüselingaei. 5 Ousap silei pwe ewe Samol miLapalap ewe Koten Israel a eäni eu pwon mi fokunnüküchar ngeni Tafit me mwirimwirin kana, pwe repwewisen nemeni Israel tori feilfeilachök? 6 Nge Jeropoamnöün Nepat we mwän, eman nöün Salomon nöüwis, a ütäo pälüeni an samol. 7 Iwe, ekoch mwän mi ngau esapwor aüchear ra chufengen ren, ra pöchökül le ü ngeniRehopoamnöün Salomonwemwän, lupwen a chüen alüalo tipen olukat, pwe esap tongeni ü ngeniir.

    8 Nge iei oua ekiekin ütä ngeni mwün ewe Samol miLapalap, a ngeni ekewe mwirimwirin Tafit pwe repwenemenem lon. Oua eumwichmi fokun watte, a pwal nomremi ekeweuluulun kow seni kolt Jeropoama föri pwe ämikewe kot. 9 Oua asüela nöün ewe Samol mi Lapalap kewesouasor, ekewe mwirimwirin Aaron me ekewe mwän seniewe ainangen Lefi, nge oua filätä püsin nöümi souasorusun chök chon ekewe mwü. Iteiten eman me eman mifeito fän eman nienifön kow, ika fän füman ätemwäninsip a tongeni püsin apini, pwe epwe wiseni ewe wisensouasor fän iten ekewe uluulun anümwäl esap ir kot.

  • 2.KRONIKA 13:10 32 2.KRONIKA 13:1810Nge me rem, ewe Samol mi Lapalap i äm we Kot, aisaplikitala i. A wor rem souasor ir mwirimwirin Aaron miangang ngeni ewe Samol mi Lapalap, pwal ekewe mwänseni ewe ainangen Lefi mi alisiir lon ar angang. 11 Iwe,ra eäni asoren kek o keni apach mi pwokus ngeni eweSamol mi Lapalap iteiten lesosor me lekuniol. Ra pwaliseis ekewe pilawa mi pin won ewe chepel mi limöch okeni ekewe lamp won ewe lenien atittin mi för seni koltiteiten lekuniol. Pun äm aia föri mine ewe Samol miLapalap ämwe Kot a allük ngenikem, nge ämi oua pöütalai. 12Nengeni, Kot a etikem, i nöüm souemwen, nge nöünkewe souasor ra pwal nom rem fän ar kewe rappwa, pwerepwe ettiki ewe tikin asilesilen maun, pwe aipwe maunngenikemi. Ämi aramasen Israel, ousap maun ngeni eweSamol mi Lapalap än ämi kewe lewo we Kot, pun ousaptongeni win.”

    13 Iwe, Jeropoam a tinala ekoch nöün sounfiu, pwerepwe operifetaleer o maun ngeni chon Juta me lük-isökürür, nge ekewe lusun sounfiun Israel ra nom mwenekewe chon Juta. 14 Nge lupwen ekewe chon Juta ranenefetal, ra küna pwe ewe maun a nom mwer pwallükisökürür. Iwe, ra siö ngeni ewe Samol mi Lapalap pweepwe alisiir, nge ekewe souasor ra ettiki ekewe rappwa.15 Mürin, ekewe sounfiun Juta ra arükak o maun ngeniekewe sounfiun Israel. Iwe, Kot a akufu Jeropoam meekewe sounfiun Israel meinisin, pwe ra kuf ren Apia meekewe sounfiun Juta. 16 Ekewe sounfiun Israel ra sü memwen ekewe sounfiun Juta, nge Kot a föri pwe ekewesounfiun Juta repwe akufuur. 17 Iwe, Apia me nöün kewesounfiu ra niela ükükün limepükü ngeröü sounfiun Israelmi kefil, pwe a wor eu ninni mi fokun watte. 18 Iei usunekewe sounfiun Juta ra akufu ekewe sounfiun Israel lonewe fansoun, pun ra anomu ar apilükülük won ewe Samol

  • 2.KRONIKA 13:19 33 2.KRONIKA 14:7mi Lapalap än ar kewe lewo we Kot. 19 Apia a tapweriJeropoam o angei seni ekewe telinimw Petel, Jesana meEfron, pwal wisoposopur kewe. 20 Nge Jeropoam esapchüen pöchökülsefäl lon mwün lupwen fansoun mwünApia. Iwe, ewe Samol mi Lapalap a niela pwe a mäla.21Nge Apia a fefeitä o pöchökülela. A angei engol me fü-man pwülüan, pwe a wor rüe me ruoman nöün mwän meengol me wonoman nöün fefin. 22 Iwe, lusun pworausenän Apia föför meinisin me an fos a makelong lon än ewesoufos Ito puken uruwo.

    14Usun än Asa nemenem14.1-15

    1 Iwe, Apia a mäla, nge ra peiaseni ren semelapan kewelon ewe telinimwen Tafit. Nge Asa nöün wemwän a siwililon wisan wisen king. Lon fansoun mwün Asa ewe fanüa kinamwe lon ükükün engol ier. 2 Iwe, Asa a föri minea öch o pwüng me fän mesen ewe Samol mi Lapalap anwe Kot. 3 A ataela än ekewe chon ekis rongen asor meekewe lenien fel won ekewe leni tekia, a pwal aturalaekewe ürefau mi pin o pökükisietiu ekewe uluulun eweanüfefin Asera. 4 Iwe, Asa a allük ngeni ekewe chon Juta,pwe repwe föri letipen ewe Samol mi Lapalap än ar kewelewo we Kot o aleasochisi an kewe allük me pwüüng. 5 Apwal ataela ekewe lenien fel won ekewe leni tekia meekewe rongen asoren ötüötme lon ekewe telinimwen Jutameinisin. Iwe, ewemwü a kinamwe fän nemenian. 6Asa aaüetä telinimw mi pöchökül tittir lon Juta, pun ewe fanüa kinamwe. Iwe, esap fis maun lon ekana ier, pun eweSamol mi Lapalap a fang ngeni kinamwe. 7 Asa a üreniekewe chon Juta, “Ousipwe apöchöküla ekei telinimw oaüetä tit mi pöchökül me imw tekia ünükür, sipwe pwal

  • 2.KRONIKA 14:8 34 2.KRONIKA 14:14föri asamalaper me lokkur. Sa chüen fanüeni ewe fanü,pun sa föri letipen ewe Samol mi Lapalap ach we Kot.Ewer, sa föri letipan, nge i a fang ngenikich kinamweekis meinisin.” Iei mine ra aüetä tittin ekewe telinimwo fefeitä. 8 Iwe, a wor än Asa mwichen sounfiu ükükünülüpükü ngeröü mwän mi uwou tittin maun me siles seniJuta, pwal rüepükü walik ngeröü mi uwou tittin maunmeesefich seni Peniamin. Ekei mwän meinisin ir sounfiu mifokun pwora.

    9 Iwe, Sera ewe re Itiopia a tolong lon Juta fiti eumwichen sounfiu ükükün eu million mwän me ülüpüküwoken, pwe epwe maun ngeni Asa. Iwe, a tori Maresa.10 Nge Asa a towu pwe epwe maun ngeni Sera. Iwe, raatetteli nöür mwichen sounfiu lon ewe lemolun Sefataarap ngeni Maresa, pwe repwe maunfengen. 11 Asa a siöngeni ewe Samol mi Lapalap an we Kot o apasa, “Ai Samolmi Lapalap, esap wor eman usun en mi tongeni alisi chonapwangapwang le maun ngeni chon pöchökül. Ai Samolmi Lapalap äm we Kot, kose mochen kopwe alisikem, punäm aia anomu äm apilükülük womw, nge aia feito pweaipwe maun ngeni ei mwichemongun sounfiu fän itom.Ai Samol mi Lapalap, en äm Kot, esap wor eman a tongeniakufuk.” 12 Iei mine ewe Samol mi Lapalap a akufu ekewesounfiun Itiopia, lupwen Asa me ekewe sounfiun Juta ramaun ngeniir. Iwe, ekewe sounfiun Itiopia ra sü, 13 ngeAsa me nöün kewe sounfiu ra tapweriir tori Kerar. Iwe,chomong chomong sounfiun Itiopia ra mäla, pwe resapchüen tongeni achusefäliir o maun. Ra kuf me ren eweSamol mi Lapalap me nöün mwichen sounfiu. Iwe, ekewere Juta ra uweela chomong choon wokur. 14 Mürin, raataela ekewe telinimw meinisin ünükün Kerar, pun ocheniweniw seni ewe Samol mi Lapalap a tori ekewe ara-masen lor. Ekewe sounfiun Juta ra pwal angei chomongchoon wokur seni ekewe telinimw meinisin, pun a wor

  • 2.KRONIKA 14:15 35 2.KRONIKA 15:9chomong pisek lor. 15 Ra pwal niela ekewe chon masenman o uweela chomong chomong sip me kamel. Mürin,ra liwiniti Jerusalem.

    15Än Asa akasiwili akoten mwün15.1-19

    1 Iwe, Ngünün ewe Samolmi Lapalap a feitiuwonAsarianöün Otet we mwän. 2 A towu seni ewe telinimw pweepwe churi Asa. Iwe, a üreni, “Oupwe aüselingaei, Asa mechon Juta me Peniamin meinisin. Ewe Samol mi Lapalapa etikemi, lupwen oua eti i. Are oua kütta i, oupweküna, nge are oua pöütala i, epwe pöütikemiila. 3Fansounlangatam esap wor än chon Israel Kot mi wesewesen Kot,esap wor nöür souasor mi afalafaleer, esap pwal wor arallük. 4Nge lupwen ra tolong lon riaföü, ra kul ngeni eweSamol mi Lapalap ewe Koten Israel. Ra kütta i o küna.5 Lon ekewe fansoun esap wor eman aramas a tongenisaifetal fän kinamwe, pun chon ekewe fanü meinisin ranonom lon osukosuk me fitikoko watte. 6 Eu mwü a maunngeni pwal eu mwü, nge eu telinimw a maun ngeni pwaleu telinimw, pun Kot a aweiresiir ren sokopaten riaföü.7 Nge ämi oupwe tipepwora, nge ousap apwangapwang,pun epwe wor liwinin ämi angang.”

    8 Iwe, lupwen Asa a rongorong ekei kapas Asaria nöünOtet we mwän a osuni, a tipepwora. A ataela ekeweuluulun anümwäl mi anioput seni unusen ewe fanü Jutame Peniamin, pwal seni ekewe telinimw a liapeni mewon chukuchukutän ewe fanü Efraim. A pwal försefäliän ewe Samol mi Lapalap we rongen asor mi nom mwenkengkangen imwen ewe Samol mi Lapalap. 9Mürin, Asaa amwichafengeni chon Juta me Peniamin meinisin, pwalchokewe seni Efraim, Manasa me Simeon mi siamüfetalleir. Pun chomong aramas ra sü seni Israel o feila ren Asa,

  • 2.KRONIKA 15:10 36 2.KRONIKA 15:19lupwen ra küna pwe ewe Samol mi Lapalap an we Kot aeti. 10 Iwe, ramwichefengen lon Jerusalem lon aülüngatinmaramen ewe engol me limuen ierin mwün Asa. 11 Lonewe ränin ra asor ngeni ewe Samol mi Lapalap seni minera liapeni ükükün füpükü ätemwänin kow me fisungeröüsip. 12 Iwe, ra tipeeufengen le eäni eu pwon, pwe repwe felngeni ewe Samol mi Lapalap, än ar kewe lewo we Kot, renunusen leluker me unusen ngünür. 13 Nge iö kana resapfel ngeni ewe Samol mi Lapalap ewe Koten Israel repweninnila, ese lifilifil ika i eman alüal ika eman chinlap, ikaeman mwän ika eman fefin. 14 Iwe, ra pwon fän akapelngeni ewe Samol mi Lapalap fän mwelier mi leüömong,fän akapwas, pwal ren tikin rappwa me säwi. 15Chon Jutameinisin ra meseik pokiten ewe pwon fän akapel ra eäniren unusen leluker. Ra pwal fel ngeni Kot ren wesewesenmochenin letiper. Iwe, ewe Samol mi Lapalap a etiweer ofang ngeniir kinamwe seni ekewe mwü mi nom ünükür.

    16 Ewe king Asa a pwal awesi Maaka inelapen saman weseni wisan wisen inelapen king, pun a föri eu uluulun eweanüfefin Asera mi fokun anioput. Iwe, Asa a pöküetiu oatatakisi ei uluulun anümwäl o kenala me arun ewe öüwöKitron. 17 Inamwo än Asa esap ataela ekewe lenien felwon ekewe leni tekia meinisin me lon Israel, nge lelukana unus ngeni ewe Samol mi Lapalap lon ränin manauanmeinisin. 18 Iwe, a uwato lon ewe imwenfel ekewe pisekApia saman we a apini fän iten Kot, pwal ekewe pisek senisilifer me kolt püsin i a apini. 19 Iwe, esap chüen fis mauntori ewe ilik me limuen ierin mwün Asa.

    16Asa a föri eu pwonen atipeeu ngeni Penhatat16.1-14(1.King 15.17-22)

  • 2.KRONIKA 16:1 37 2.KRONIKA 16:91 Iwe, lon ilik me wonuen ierin mwün Asa, Pasa ewe

    kingen Israel a feila Juta pwe epwe maun ngeni. Pasa aapöchöküla tittin ewe telinimw Rama o pinela än ekewearamas repwe towume tolong lon fanüen Asa ewe kingenJuta. 2 Mürin, Asa a angei silifer me kolt seni ewelenien iseis pisek mi aüchea me lon imwen ewe Samol miLapalap, pwal lon püsin imwan, o tinala ren Penhatat ewekingen Siria mi nom Tamaskus. Iwe, a tinala pworaus oüra, 3“Kosemochenepwewor eupwonenatipeeu lefilach,usun a fen fis lefilen semei me semom. Nengeni, üa tinalareöm silifer me kolt pwe ai lifang ngonuk. Kopwe atai ompwonen atipeeu ngeni Pasa ewe kingen Israel, pwe i menöün sounfiu repwe towu seni fanüei.” 4 Iwe, Penhatat aaüselinga än ewe king Asa tüngor o tinala ekewe meilapme nöürmwichen sounfiu, pwe repwemaun ngeni ekewetelinimwen Israel. Ra liapeni Ion, Tan me Apel-pet-maka,pwal ekewe telinimwen iseis pisek meinisin lon Naftali.5 Nge lupwen ewe king Pasa a rongorong usun, a ükütiule apöchöküla tittin ewe telinimw Rama o likitala eweangang. 6 Mürin, ewe king Asa a amwichafengeni chonJuta meinisin. Iwe, ra uweela ekewe fau me ekewe irä,Pasa a aea le apöchöküla tittin ewe telinimw Rama oeäniir le apöchöküla ngeni tittin ekewe telinimwKepameMispa.

    7Lon ena fansoun ewe soufos Hanani a feila renAsa ewekingen Juta o üreni, “Pokiten ka anomu om apilükülükwon ewe kingen Siria, nge kosap anomu won ewe Samolmi Lapalap om we Kot, kosap akufu nöün ewe kingenSiria mwichen sounfiu. 8 Ifa usun, esap fokun watteän ekewe chon Itiopia me chon Lipia mwichen sounfiufiti chomong chomong war woken me chon wawa oris?Nge pokiten ka anomu om apilükülük won ewe Samolmi Lapalap, i a mwütätä pwe kopwe akufuur. 9 Pun ewe

  • 2.KRONIKA 16:10 38 2.KRONIKA 17:5Samolmi Lapalap a nenengeni unusen fanüfan, pwe epweapöchöküla chokewe mi fang ngeni unusen letiper. Omei föför a mwäl. Iei mine seni ei fansoun epwe chök fifismaun ngonuk.” 10 Mürin, Asa a song ngeni ewe soufospokiten an kei kapas. A fokun lingeringer pwe a aturalonglon imwen fötek. Lon ewe chök fansoun Asa a pwal fokunariaföüü ekoch me lein ekewe aramas.

    11 Iwe, än Asa föför seni lepoputan tori lesopolan annemenem a makelong lon puken uruwon ekewe kingenJuta me Israel. 12Nge lon ilik me tiuen ierin mwün Asa, atori pechen eu samau mi fokun watte. Nge lon an samauAsa esap kütta alilisinme ren ewe Samolmi Lapalap, nge akütta alilisin me ren ekewe sousäfei. 13Mürin, Asa a mälalon faik me aeuin ierin mwün. 14 Iwe, ra peiaseni lon eupeias lon achau i a püsin tuw fän itan lon ewe telinimwenTafit. Ra anomu inisin won echö pap mi uren sokopatenirä pwokus me löpwokus, ekewe souför lö ra amolätä. Rapwal föri eu ekkei mi fokun watte fän iten ar asamolu.

    17Jehosafat a apöchöküla mwün17.1-19

    1 Iwe, Jehosafat nöün Asa we mwän a siwili saman lonwisan wisen king. A fokun pöchökül lon an ekiekin üngeni Israel. 2 A anomu sounfiu lon ekewe telinimwenJuta mi pöchökül tittir o alenia mwichen sounfiu lonewe fanü Juta, pwal lon ekewe telinimwen Efraim, ekewetelinimw Asa saman we a liapeni. 3 Iwe, ewe Samol miLapalap a eti Jehosafat, pun a apirü manauen saman wele poputän an nemenem, nge esap fel ngeni ekewe anüPaal. 4 A angang ngeni än saman we Kot o aleasochisi ankewe allük, nge esap föri usun mine ekewe chon Israel raföri. 5 Iei mine ewe Samol mi Lapalap a apöchöküla mwünJehosafat, nge chon Jutameinisin ra uwala lifang ren, pwe

  • 2.KRONIKA 17:6 39 2.KRONIKA 17:17a wor chomong wöünme iteüöchün. 6 Iwe, a tipepwora leangang ngeni ewe Samol mi Lapalap, a pwal ataela ekewelenien fel won ekewe leni tekia me ekewe uluulun eweanüfefin Asera me lon Juta.

    7 Iwe, lon aülüngatin ierin mwün Jehosafat a tinalanöün kewe nöüwis Penhail, Opatia, Sekaria, Netanel meMikaia, pwe repwe sense lon ekewe telinimwen Juta. 8Ngeekewemwän seni ewe ainangen Lefi iter Semaia, Netania,Sepatia, Asael, Semiramot, Jehonatan, Atonia, Topia meTopatonia, pwal ekewe souasor Elisama me Jehoram raetiir. 9 Ra uwei puken än ewe Samol mi Lapalap allük,pwe repwe nöünöü le aiti ngeni chon Juta. Iwe, ra feilalon ekewe telinimwen Juta meinisin o aiti ngeni ekewearamas ekewe allük.

    10 Iwe, ewe Samol mi Lapalap a aworato niuokus wonchon ekewe mwü meinisin mi nom ünükün Juta, pweresap maun ngeni Jehosafat. 11Ekochme lein ekewe chonFilistia ra uwato chomong silifer me sokopaten lifang renJehosafat. Nge ekewe chon Arapia ra pwal uwato renükükün fisungeröü füpükü ätemwänin sip me fisungeröüfüpükü ätemwänin kuuch. 12 Iwe, Jehosafat a fokun fefeitälon an nemenem. A aüetä imwen maun lon Juta, pwaltelinimw, pwe epwe iseis pisek lor. 13 A wor chomong anpisek lon ekei telinimw. A pwal wor nöünmeilapen soun-fiu lon Jerusalem, mwän mi fokun pwora. 14 Iei tettelirlon ar kewe cho: Atna, ewe meilapen sounfiu seni Juta, anemeni ükükün ülüpükü ngeröü mwän mi fokun pwora.15 Jehohanan ewemi tapmürin a nemeni ükükün rüepüküwalik ngeröü sounfiu. 16 Nge ewe aülümanün Amasianöün Sikri we mwän a nemeni ükükün rüepükü ngeröümwänmi fokun pwora. Amasia a angang ngeni ewe Samolmi Lapalap ren püsin mochenin letipan. 17 Nge Eliataewe meilapen sounfiu mi fokun pwora seni Peniamin a

  • 2.KRONIKA 17:18 40 2.KRONIKA 18:7nemeni ükükün rüepükü ngeröü mwän mi uwou esefichme tittin maun. 18 Jehosapat ewe meilap mi tap mürina nemeni ükükün ipükü walik ngeröü mi uwou pisekinmaun. 19 Ikkei ir ekewe mwän mi angang ngeni ewe kinglon Jerusalem, lükün chokewe ewe king a anomuur lonekewe telinimw mi pöchökül tittir lon unusen Juta.

    18Mikaia a osuni pwe Ahap me Jehosafat repwe kuf18.1-34(1.King 22.1-35)

    1 Iwe, lupwen Jehosafat ewe kingen Juta a fokunpisekisekila o iteföüla, a chiechi ngeni Ahap ewe kingenIsrael, pun a apwüpwülüa nöün mwän ngeni nöün Ahapfefin. 2 Mürin ekoch ier Jehosafat a feila Samaria pweepwe churi Ahap. Iwe, Ahap a niela chomong chomongsip me kow, pwe epwe föri eu kametip fän iten Jehosafatme ekewe aramas mi eti. Mürin, Ahap a pesei Jehosafatpwe epwe eti le maun ngeni Ramot-kiliat. 3 Iwe, Ahap aaisini Jehosafat, “Ifa usun, kopwe etiei le feila maun ngeniRamot-kiliat?” Jehosafat a pälüeni, “Ewer, üa molotäusun en, pwal nei kewe sounfiu ra molotä usun noumkewe. Äm aipwe etuk le feila maun.”

    4Nge Jehosafat a pwal üreni ewe kingen Israel, “Sipweakomwen ais met öüröürach me ren ewe Samol mi La-palap.” 5 Iei mine ewe kingen Israel a amwichafengeniekewe soufos ükükün föpükü mwän o aisiniir, “Ifa usun,üpwe feila maun ngeni Ramot-kiliat, ika üsap?” Nge irra üreni, “Kopwe feila o maun ngeni ewe telinimw. Kotepwe awinnok.” 6 Nge Jehosafat a ais, “Ifa usun, esapwor pwal eman soufos nöün ewe Samol mi Lapalap, sipwetongeni angei öüröürach me ren?” 7 Iwe, ewe kingenIsrael a üreni Jehosafat, “Mi chüen wor eman mwän sa

  • 2.KRONIKA 18:8 41 2.KRONIKA 18:16tongeni angei öüröürach seni ewe Samol mi Lapalap meren itan Mikaia nöün Imla we mwän. Nge ngang üa oput,pun esap fän eu mwo an epwe osuni och mi mürina usi,pwe mi ngau chök.” Nge Jehosafat a üreni, “King Ahap,kosap aloni na.” 8 Mürin, ewe kingen Israel a titi emannöüwis o üreni, “Kopwe müttir emwenato Mikaia.” 9 Iwe,Ahap ewe kingen Israel me Jehosafat ewe kingen Jutara üföüf üfer kewe üfen king o mot won ar kewe lenienmotun king lon ewe lenienwichiwich umwunwiich lükünasamalapen tittin Samaria. Nge ekewe soufos meinisin raosuni me mwer. 10 Iwe, eman me leir itan Setekia nöünChenana we mwän a föri mächä fän itan seni mächä oüreni Ahap, “Iei alon ewe Samol mi Lapalap: Ekei mächäkopwe eäniir le maun ngeni ekewe chon Siria tori repwerosola.” 11 Nge ekewe soufos meinisin ra pwal osuni ieichök usun o üra, “Kopwe feila Ramot-kiliat o liapeni. EweSamol mi Lapalap epwe awinnok.”

    12 Iwe, ewe chon künö mi feila köri Mikaia a üreni,“Nengeni, ekewe soufos ra alonipökü chök eu mine amürina ngeni ewe king. Kopwe pwal apasamine amürinausun chök ir.” 13 Nge Mikaia a pälüeni, “Mwo manauenewe Samol mi Lapalap, mine ai Kot a üreniei, ina chöküpwe apasatä.” 14 Iwe, lupwenMikaia a feito ren ewe king,ewe king a aisini, “Mikaia, ifa usun, aipwe feila Ramot-kiliat o maun ngeni, ika aisap?” Nge Mikaia a pälüeni,“Kopwe feila o maun ngeni ewe telinimw. Ewe Samol miLapalap epwe awinnok.” 15 Nge ewe king a üreni, “Fänfitu üpwe allük ngonuk, pwe kopwe chök kapas wenecharngeniei, lupwen ka üreniei alon ewe Samol mi Lapalap?”16Mürin, Mikaia a apasa, “Üa küna chon Israel meinisin,pwe ra toropasfeil won ekewe chuk usun sip esap wor archon mas. Nge ewe Samol mi Lapalap a üra: Ekei aramasesap wor ar samol. Iteiten eman me eman epwe liwiniti

  • 2.KRONIKA 18:17 42 2.KRONIKA 18:27

    en me lenian fän kinamwe.” ✡ 17 Iwe, Ahap a üreniJehosafat, “Ifa usun, üsap ürenuk, pwe ätei esap osuni ochmi mürina usi, pwemi ngau chök?” 18Mikaia a sopwela lekapas, “Iei kopwe aüselinga alon ewe Samol mi Lapalap:Üa küna ewe Samol mi Lapalap, pwe a mot won an lenienmotun king, nge unusen ewe mwichen chon läng ra ütäünükün. 19 Iwe, ewe Samol mi Lapalap a ais, ‘Iö epweatupu Ahap ewe kingen Israel, pwe epwe feila o mäla lonRamot-kiliat?’ Iwe, eman a apasa och, nge pwal eman aapasa och. 20Mürin, eman ngün a kaneto, a ü fän mesenewe Samol mi Lapalap o üreni, ‘Ngang üpwe atupu Ahap.’Nge ewe Samol mi Lapalap a aisini, ‘Ren met?’ 21 Ewengün a pälüeni, ‘Üpwe feila o föri pwe nöün kewe soufosmeinisin repwe eäni kapas chofana.’ Iwe, Kot a üreni, ‘Enkopwe atupu Ahap, nge om angang epwe fisiöch. Kopwefeila o föri iei usun.’ 22 Iei mine ewe Samol mi Lapalap aföri pwe noum kei soufos meinisin ra eäni kapas chofanangonuk. Nge i a apwüngala pwe kopwe feiengau.”

    23 Mürin, ewe soufos Setekia a kan ngeni Mikaia, apösapei o üreni, “Inet Ngünün ewe Samol mi Lapalap atowu seniei, pwe epwe kapas ngonuk?” 24 Nge Mikaia aüreni, “Kopwap püsin mefi lon ewe rän, lupwen kopwetolong lon rumwen lon eu imw pwe kopwe op.” 25Mürin,ewe king Ahap a üreni eman nöün kewe nöüwis, “Kopweturufi Mikaia o emwenala ren Amon kepinan ewe telin-imw, pwal ren Joas nei we mwän. 26 Kopwe üreniir pwerepwe aturalong ei mwän lon imwen fötek o akükünüanan pilawa me ünüman koluk tori üpwe liwinto fänkinamwe.” 27 Nge Mikaia a üreni, “Are ka liwinto fänkinamwe, ewe Samol mi Lapalap esap kapas me rei.” Apwal apasa, “Oupwe aüselinga ai kei kapas, ämi aramas✡ 18:16: Num 27.17; Is 34.5; Mat 9.36; Mark 6.34

  • 2.KRONIKA 18:28 43 2.KRONIKA 19:2meinisin.”

    28 Mürin, Ahap ewe kingen Israel me Jehosafat ewekingen Juta ra feila Ramot-kiliat, pwe repwe maun ngeni.29Nge Ahap a üreni Jehosafat, “Üpwe asokala üfei le feilamaun, nge en kopwe üföüf üfom üfen king.” Iei mineewe kingen Israel a asokala üfan o feila maun. 30Nge ewekingen Siria a allük ngeni ekewe meilapen wan woken,“Ousap maun ngeni aramas mi kis ika aramas mi lap,nge oupwe chök maun ngeni ewe kingen Israel.” 31 Iwe,lupwen ekewe meilapen ekewe woken ra küna Jehosafat,ra apasa, “Inan i ewe kingen Israel.” Iei mine ra kulpwe repwe fiu ngeni. Iwe, Jehosafat a puchör, nge eweSamol mi Lapalap a alisi pwe a akuluur seni Jehosafat.32Pun lupwen ekewe meilapen ekewe woken ra küna pwesap i ewe kingen Israel, ra liwin seni ar tapweri. 33 Iwe,eman sounfiun Siria a chök äsesser le likapichiela wokunesefich, nge ewe esefich a küw ewe king Ahap lefilenfichin üfan üfen maun. Iei mine ewe king a üreni ewemi wisen uwei wan woken, “Kopwe kul o uweeila seni eimaun, pun ngang üa kinas.” 34 Lon ewe rän ewe mauna pöchökülela, nge ewe kingen Israel a chök aünnala wonwanwoken kulu ngeni ekewe chon Siria tori lekuniol. Ngelupwen akkar a tuputiu, a mäla.

    19Ewe soufos Jehu a apwüngü Jehosafat19.1-3

    1 Iwe, Jehosafat ewe kingen Juta a liwiniti imwan melon Jerusalem fän kinamwe. 2 Nge ewe soufos Jehunöün Hanani we mwän a feila pwe epwe churi ewe kingJehosafat. Iwe, a üreni, “Ifa usun, a pwüng om kopwe alisiekewe aramasangau o peni chokewe mi oput ewe Samolmi Lapalap? Pokiten ei föför ka föri, ewe Samolmi Lapalap

  • 2.KRONIKA 19:3 44 2.KRONIKA 19:10a song ngonuk. 3Nge a wor ekoch föför mi mürina ka föri.Ka ataela ekewe uluulun ewe anüfefin Asera seni lon ewefanü, ka pwal kütta letipen Kot ren unusen lelukom.”

    Jehosafat a filätä soukapwüng19.4-11

    4 Iwe, Jehosafat a imweimw lon Jerusalem, nge a pwalfetalfeil lein ekewe aramas seni Persepa mi nom ör torichukuchukutän ewe fanü Efraimmi nom efeng, pwe epwealiwinisefälireto ren ewe Samol mi Lapalap än ar kewelewo we Kot. 5 A filätä soukapwüng lon iteiten eu meeu telinimw mi pöchökül tittir me lon ewe fanü Juta.6 Iwe, a üreni ekewe soukapwüng, “Oupwe ekieköchümine oupwe föri lon kapwüng. Pun ousap angei wisemiseni aramas, pwe seni ewe Samol mi Lapalap. I epwenom remi, lupwen oua eäni kapwüng. 7 Iei mine oupweniueiti ewe Samol mi Lapalap. Oupwe föröchü pwüngünämi kapwüng, pun ewe Samol mi Lapalap ach we Kot esaptipeeu ngeni ämi atoka mine a pwüng, ika ämi lifilifilngeni aramas, ika ämi angei lifangen amichimich.”

    8 Iwe, lon Jerusalem Jehosafat a pwal filätä ekochmwän seni ewe ainangen Lefi, ekoch souasor pwal ekochmwänirelan ekewe famili lon Israel, pwe repwe eänikapwüng won än aramas puri än ewe Samol mi Lapalapkewe allük o apwüngala pwüngün ar kewe osukosuk. Iwe,ra nonom lon Jerusalem. 9 Jehosafat a allük ngeniir,“Oupwe föri ämi angang fän ämi niuokusiti ewe Samolmi Lapalap, fän allükülük, pwal ren unusen lelukemi:10 Iteiten fansoun, lupwen eu osukosuk a torikemi senipwimi kewe chon Israel mi imweimw lon ekewe telinimw,ese lifilifil ika tipisin nimanau ika puri allük me pwüüng,mürin ämi oupwe aiti ngeniir pwüngün ar kewe osukosuk,pwe resap tipis ngeni ewe Samol mi Lapalap, nge i esapsong ngenikemi me pwimi kewe. Iei usun mine oupwe

  • 2.KRONIKA 19:11 45 2.KRONIKA 20:7föri pwe ousap tipis. 11Ewe souasormi lap Amaria a wisenatowu pwüngün ekewe kapwüng meinisin fän iten ekeweosukosuk lon pekin lamalam. Nge Sepataia nöün Ismaelwe mwän, ewe kepinan Juta, a wisen atowu pwüngünekewe kapwüng meinisin fän iten ekewe osukosuk lonpekin mwü. Iwe, ekewe mwän seni ewe ainangen Lefirepwe nöümi nöüwis o angang ngenikemi. Oupwe tipep-wora lon ämi angang, nge ewe Samol mi Lapalap epwe etichokewe mi wenechar.”

    20Jehosafat a akufu chon Moap me chon Amon20.1-30

    1 Ekoch fansoun mürin, ekewe mwichen sounfiu seniMoapmeAmon, pwal ekoch chonMeun ra tolong lon Juta,pwe repwe maun ngeni Jehosafat. 2 Iwe, ekoch mwän rafeito ren Jehosafat o üreni, “Eumwichemongun aramas rafeito seni Etom, seni pekilan ewe Setin Mäla, pwe repwemaun ngonuk. Ra fen liapeni Hasason-tamar, iei Enketi.3Mürin, Jehosafat a niuokus, a kütta öüröüranme ren eweSamol mi Lapalap o asilefeili eu ränin echikefel lemenenunusen ewe fanü Juta. 4 Iwe, chon ekewe telinimwenJutameinisin ra feito omwichefengen lon Jerusalem, pwerepwe kütta alilisir me ren ewe Samol mi Lapalap.

    5 Mürin, Jehosafat a ütä me lein ewe mwichen chonJuta me chon Jerusalemmi chufengen me mwen ewe lenimi fö lükün ewe imwenfel. 6 Iwe, a iotek, “Äm Samol miLapalap, en äm kewe lewo we Kot. En ewe Koten läng,ka nemenem won ekewe mwün fanüfan meinisin. Kafokun manaman o pöchökül, esap wor eman a tongeniü ngonuk. 7 En äm Kot, ka asüela chon ei fanü, lupwennoum aramasen Israel ra tolong lon. Ka ngeni ekewemwirimwirin Apraham chiechiom we ei fanü, pwe repwe

  • 2.KRONIKA 20:8 46 2.KRONIKA 20:17fanüeni tori feilfeilachök. ✡ 8 Iwe, ir ra nonom lon o aüetäwon eu imwenfel fän itom. Iwe, ra apasa, 9 ‘Are feiengauepwe torikem, are ka apwüngükem ren maun ika mätterika echik, äm aipwe ütä fän mesommemwen ei imwenfelia aramas ra fel ngonuk ie. Are äm aipwe siö ngonuklon äm riaföü, en kopwe aüselingakem o amanauakem.’10 Nge iei ekewe re Amon me Moap me Etom ra feito omaun ngenikem. Iwe, lupwen äm kewe lewo ra feito seniIsip, kosap mwüt ngeniir pwe repwe tolong lon fanüenekei aramas. Iei mine äm kewe lewo ra pwelila lükünfanüer, nge resap aroserela. ✡ 11Nengeni, iei usun minera föri ngenikem. Ra feito, pwe repwe asükeemila seniewe fanü en ka ngenikem pwe aipwe fanüeni. 12 En ämKot, kopwe apwüngüür. Pun esap wor äm pöchökül ngenieimwichemongun aramasmi feito omaunngenikem. Ämaisap silei mine aipwe föri, nge äm aia chök nenengenukpwe kopwe alisikem.”

    13 Iwe, ekewe re Juta meinisin, pwülüer me nöür kewera ütä me fän mesen ewe Samol mi Lapalap. 14 NgeNgünün ewe Samol mi Lapalap a feitiu won Jaasiel melukalapen ewe mwich. Ätei eman seni ewe ainangenLefi, eman mwirimwirin Asaf. Iwe, Jaasiel nöün Sekariawe mwän, Sekaria nöün Penaia, Penaia nöün Jeiel, ngeJeiel nöün Matania. 15 Iwe, a üra, “Oupwe rongorong, enJehosafat me ämi chon Juta me chon Jerusalem meinisin.Iei alon ewe Samolmi Lapalap ngenikemi, ‘Ousapniuokus,ousap pwal rükö ren ei mwichemongun aramas. Pun eimaun sap ämi, pwe än Kot. 16 Lesor oupwe feila pweoupwe maun ngeniir. Repwe feitä won ewe pal mi aletäseni Sis. Oupwe küneer me lesopun ewe lemol ötiuenewe fanüapön Jeruel. 17 Ämi ousap fiu lon ei maun.Oupwe atettelikemi o ükütä chök. Oupwe nengeni usun✡ 20:7: Ais 41.8; Jas 2.23 ✡ 20:10: Tut 2.4-19

  • 2.KRONIKA 20:18 47 2.KRONIKA 20:25än ewe Samol mi Lapalap awinnakemi.’ Ämi chon Juta mechon Jerusalem, ousap niuokus, ousap pwal rükö. Lesoroupwe feila maun ngeniir, nge ewe Samol mi Lapalapepwe etikemi.” ✡

    18Mürin, Jehosafat a chapetiu lepwül, nge chon Jutamechon Jerusalem meinisin ra pwal chapetiu me fän mesenewe Samol mi Lapalap o fel ngeni. 19 Iwe, ekewe mwänseni ewe ainangen Lefi seni än Kohat me än Kora kewecho ra ütä o kölün mwareiti ewe Samol mi Lapalap eweKoten Israel fän leüömong.

    20 Iwe, ekewe aramas ra pwätä lesosorusichin sorotänewe rän o feila lon ewe fanüapön Tekoa. Nge lupwen rafeila, Jehosafat a ütä mwer o üreniir, “Oupwe aüselingaei,ämi chon Juta me chon Jerusalem. Oupwe anomu ämiapilükülük won ewe Samol mi Lapalap ämi we Kot, pweoupwe üpöchökül, oupwe pwal lükü mine nöün kewesoufos ra ürenikemi, pwe oupwe win.” 21 Iwe, wesin anöüröüra ekewe aramas, ewe king a filätä ekoch chon köl,pwe repwe kölünmwareiti ewe Samolmi Lapalap fän üfermi pin, repwe akomwola mwen ewe mwichen sounfiu oköl, “Ousipwe kilisou ngeni ewe Samol mi Lapalap, punan tong ellet a nonom tori feilfeilachök.” 22 Nge lupwenra popuetä le kölünmwareiti Kot, ewe Samolmi Lapalap aawarato niuokus watte won ekewe mwichen sounfiu seniAmon me Moap me Etom mi töki ewe fanü Juta. 23 Iwe,ekewe re Amon me Moap ra maun ngeni ekewe re Etom owesewesen aroserela. Nge lupwen ra wes le aroserela, rapüsin sapefengen o nifengeniir.

    24 Iwe, lupwen ekewe sounfiun Juta ra tori ewe imwenmamas mi tekia me lon ewe fanüapö o neneloi ewemwichemongun aramas, ra chök küna somä mi nom wonewe pwül. Esap wor eman a tongeni süla. 25Nge lupwen✡ 20:17: Tut 20.1-4; Eks 14.13-14

  • 2.KRONIKA 20:26 48 2.KRONIKA 20:35Jehosafat me nöün kewe sounfiu ra feila pwe repwe angeiliaper seniir, ra küna pwiin kowmi chomong, pisek, üf memettochmi aüchea. Iwe, ra angei ekewe pisek fän iter, toriresap chüen tongeni uwei och. Lon ükükün ülüngat rän raangei liaper, pun a kon chomong. 26Nge lon arüanün ränra mwichefengen lon ewe lemolun Peraka * o mwareitiewe Samol mi Lapalap. Iei mine ewe leni a iteni lemolunPeraka tori ikenai. 27Mürin, Jehosafat a emwenala nöünkewe sounfiu ngeni Jerusalem fän pwapwa, pun eweSamol mi Lapalap a akufu ekewe chon oputer. 28 Iwe,lupwen ra tori Jerusalem, ra feila ngeni imwen ewe Samolmi Lapalap fän tikin kitar me ükülele, pwal fän tikinrappwa. 29Nge chon ekewemwümeinisin lon ekewe fanüra niuokusiti ewe Samolmi Lapalap, lupwen ra rongorongpwe i a akufu ekewe chon oput Israel. 30 Iei usun Jehosafata nemenem fän kinamwe, pun an Kot a awora kinamwelekiännin fanüan meinisin.

    Usun än Jehosafat nemenem20.31-37(1.King 22.41-50)

    31 Iwe, Jehosafat a ierini ilik me limu, lupwen a tolonglon wisan wisen king. A nom lon Jerusalem o nemeni Jutalon ükükün rüe me limu ier. Iten inan Asupa nöün Silhiwe fefin. 32 Jehosafat a föri mine a pwüng me fän mesenewe Samol mi Lapalap, usun Asa saman we a föri. 33Ngeekewe lenien fel won ekewe leni tekia resap katala. Ekewearamas resapmwo kul ngeni än ar kewe lewo we Kot, pwerepwe angang ngeni ren unusen leluker.

    34 Nge lusun pworausen än Jehosafat föför meinisinseni lepoputan tori lesopolan an nemenem a makelonglon puken uruwon Jehu nöün Hanani we mwän o pach-elong lon puken uruwon ekewe kingen Israel. 35 Ekoch* 20:26: wewen Peraka mwareiti Kot

  • 2.KRONIKA 20:36 49 2.KRONIKA 21:7

    fansounmürin, Jehosafat ewe kingen Juta a chiechi ngeniAhasia ewe kingen Israel mi föri föför mi ngau. 36 Iwe, aeti Ahasia le föri pöisein sipmi kamöme amömö pisekmelon Esion-keper. 37Nge Elieser nöün Totawahu we mwänseni Maresa a osuni usun feiengauen Jehosafat o üreni,“Pokiten ka chiechi ngeni Ahasia, ewe Samol mi Lapalapepwe ataela mine ka föri.” Iwe, ekewe sip ra tala, ngeresap tongeni sai pwe repwe föri ar angang.

    21Usun än Jehoram nemenem lon Juta21.1-20(2.King 8.17-24)

    1 Iwe, Jehosafat a mäla, nge ra peiaseni ren an kewelewo lon ewe telinimwen Tafit. Iwe, Jehoram nöün wemwän a siwili lon wisan wisen king. 2 Ikkei ir nöünJehosafat ewe kingen Juta kewe mwän ir pwin Jehoram:Asaria, Jehiel, Sekaria, Asariahu, Mikael me Sefatia. 3 Iwe,semer we a lifang ngeniir chomong silifer me kolt mepisek mi aüchea, a pwal ngeni eman me eman eu kewetelinimw mi pöchökül tittir lon Juta. Nge ewe mwü angeni Jehoram, pun i ewe mwänichi. 4 Lupwen Jehorama wiseni ewe wisen king o anüküchara mwün, a nielapwin kewe meinisin, a pwal niela ekoch me lein ekewesamolun Israel. 5 Jehoram a ierini ilik me ruu, lupwena tolong lon wisan wisen king. A nom lon Jerusalem onemenem lon ükükün walu ier. 6 Iwe, a tipis usun ekewekingen Israel o föföringau usun chon leimwen Ahap, puna pwülüeni nöün Ahap we fefin. Iwe a föri mine a ngaume fän mesen ewe Samol mi Lapalap. 7 Nge ewe Samolmi Lapalap esapmochen arosala ekewemwirimwirinTafitpokiten ewe pwon a eäni ngeni Tafit, pun a fen pwon

  • 2.KRONIKA 21:8 50 2.KRONIKA 21:16ngeni, pwe epwewor emanmwirimwirin, epwenemenemfansoun meinisin. ✡

    8 Iwe, lupwen fansoun mwün Jehoram, ekewe chonEtom ra ü ngeni Juta o seikätä püsin eman nöür king. ✡9 Iei mine Jehoram me nöün kewe meilapen sounfiu ratötä won war kewe woken o tolong lon ewe fanü Etom.Ikenan ekewe sounfiun Etom ra pwelifeiliir, nge Jehoramme nöün kewe meilapen wan kewe woken ra ütä lepwino sü seniir. 10 Iei usun chon Etom ra ütä, nge resap chüennom fän nemenien Juta tori ikenai. Lon ewe chök fansounLipna a pwal ütä won mwün, pun Jehoram a likitala eweSamol mi Lapalap än an kewe lewo we Kot.

    11 Jehoram a pwal mwo nge föri lenien fel ngeni ekeweuluulun anümwäl won chukuchukutän ewe fanü Juta oemweni ekewe chon Jerusalem me chon Juta ngeni tipis,pwe ra kul seni Kot. 12 Iwe, ewe soufos Elias a tinala echötoropwe ren Jehoram. Iei masouen ewe toropwe, “Ieialon ewe Samol mi Lapalap än Tafit om we lewo we Kot:En kosap apirü föförün Jehosafat semom we, ika föförünAsa semen semom we, ewe kingen Juta, 13 nge ka apirüföförün ekewe kingen Israel o emweni ekewe chon Jutame chon Jerusalem ngeni tipis, usun chök Ahap me nöünkana ra emweni chon Israel ngeni tipis. Ka pwal mwonge niela pwiüm kewe mi mürina senuk. 14 Pokiten kaföri ekei föför, ewe Samol mi Lapalap epwe awarato eufeiengau watte won noum aramas, won noum kana mepwülüom kewe, pwal won mettochum meinisin ka eäni.15Nge püsin en kopwe samauni eu samaumi fokun weiresren samaun lukom, epwe ngauala rän me rän, tori taromrepwe seliseliwu.”

    16 Iwe, ewe Samol mi Lapalap a föri, pwe ekewe chonFilistia me chon Arapia mi nom arap ngeni ekewe chon✡ 21:7: 1.King 11.36 ✡ 21:8: Ken 27.40

  • 2.KRONIKA 21:17 51 2.KRONIKA 22:4Itiopia ra oput Jehoram. 17 Iei mine ra töki Juta o maunngeni. Ra uweela ekewe pisekmeinisinme lon imwen eweking, ra pwal uweela nöün kewemwänme pwülüan kewe,pwe esap chüen wor eman nöün mwän a nom ren, chilonchök Ahasia nöün setiputur.

    18 Iwe, mürin an fis ekei pworaus meinisin, ewe Samolmi Lapalap a asamaua Jehoram ren eu samaun luk esaptongeni pöchökül ren. 19A chök sasamau, nge mürin ruuier taran ra seliseliwu, pwe a mäla fän cheuch watte. Iwe,nöün aramas resap föri eu ekkei fän iten ar asamolu, usunra piin föri ngeni an kewe lewo. 20 Jehoram a ierini ilikme ruu, lupwen a tolong lon wisan wisen king. A nom lonJerusalem o nemenem lon ükükün walu ier. Iwe, a mäla,nge esap wor eman a letipeta usun. Ra peiaseni lon ewetelinimwen Tafit, nge sap lon peiasen ekewe king.

    22Usun än Ahasia nemenem lon Juta22.1-6(2.King 8.25-29; 9.21-28)

    1 Iwe, ekewe chon Jerusalem ra seikätä Ahasia nöünJehoram we setiputur, pwe epwe siwili saman we lonwisanwisen king. Pun ekoch chon küt liapermi fiti ekewechon Arapia ra feila lon ewe lenien chon Juta o niela nöünJehoram kewe mwän mi watte meinisin. Iei mine Ahasianöün Jehoram ewe kingen Juta a nemenem. 2 Ahasia aierini rüe me ruu, lupwen a tolong lon wisan wisen king.A nom lon Jerusalem o nemenem lon ükükün eu ier. Iteninanwe Atalia, i nöün nöün Omri we fefin. 3Ahasia a pwalapirü föförün chon leimwen Ahap, pun inan we a peseipwe epwe föri mine a ngau. 4 Iwe, a föri mine a ngaume fän mesen ewe Samol mi Lapalap, usun chon leimwenAhap ra föri. Pun mürin än saman mäla, ir ra wisen nöün

  • 2.KRONIKA 22:5 52 2.KRONIKA 22:11chon öüröür ngeni wonmine epwe feiengau ren. 5Ahasiaa pwal aleasochis ngeni ar öüröür o eti Joram nöün Ahapewe kingen Israel we mwän le maun ngeni Hasael ewekingen Siria me lon Ramot-kiliat. Nge ekewe sounfiunSiria ra akinasa Joram. 6 Iwe, a liwinsefäl ngeni Jesrel, pweepwe onoson o pöchökülsefäl seni kinasan kewe me renchon Siria, lupwen a maun ngeni Hasael ewe kingen Siriame lon Rama. Nge Ahasia ewe kingen Juta a feila Jesrel,pwe epwe churi Joram, pun a samau.

    Jehu a niela Ahasia22.7-9

    7 Nge Kot a fen akota pwe än Ahasia feiengau epwe fisren an feila äämwa Joram. Pun lupwen a tori Joram, aeti i le churi Jehu nöün Nimsi we mwän, ätei ewe Samolmi Lapalap a epiti pwe epwe arosala chon leimwen Ahap.8 Iwe, lupwen Jehu a föri ngeni chon leimwen Ahap mineKot a fen apwüngala, a pwal churi ekewe samolun Jutamenöün pwin Ahasia kewe mwän mi angang ngeni Ahasia.Iwe, Jehu a nirela meinisin. 9Mürin a kütta Ahasia. Ekewemwänmi eti ra küna Ahasia, lupwen a opme lon Samaria,ra emwenala ren Jehu o niela. Iwe, ra peiaseni, pun raapasa, “I nöün nöün Jehosafat, ätewe mi angang ngeniewe Samolmi Lapalap ren unusen lelukan.” Iwe, esapworeman me lein chon leimwen Ahasia mi tongeni nemeniewe mwü.

    Atalia a töpöchökülelong lon lenien nemenem22.10–23.21(2.King 11.1-20)

    10 Iwe, lupwen Atalia inen Ahasia a silei pwe nöün wea ninnila, a allük pwe chon familien ewe kingen Jutameinisin repwe ninnila. 11 Nge Jehosepa nöün ewe kingJehoram fefin pwülüen ewe souasor Jehoiata a angei Joasnöün Ahasia we ät lemonomon seni lein nöün ewe king

  • 2.KRONIKA 22:12 53 2.KRONIKA 23:7kewe mwän repwe ninnila. Iwe, a aopalong ewe ät menöün chon tümwün lon eu lenien iseis peet. PokitenJehosepa nöün ewe king Jehoram fefin, pwal i fefinenAhasia, iei mine a aopa Joas seni Atalia, pwe esap tongeniniela. 12 Iwe, Joas a op lon imwen ewe Samol mi Lapalaplon ükükün wonu ier, lupwen Atalia a nemeni ewe fanü.

    231 Nge lon ewe afisuen ier Jehoiata a tipepwora o föri

    eu pwonen atipeeu ngeni ekewe meilapen sounfiu, ngeniAsaria nöün Jerohamwemwän, Ismael nöün Jehoananwemwän, Asaria nöün Opet we mwän, Maseia nöün Ataiawe mwän me Elisafat nöün Sikri we mwän. 2 Iwe, ra feilalemenen Juta o amwichafengeni chon ewe ainangen Lefime ekewe mwänirelan ekewe cho seni ekewe telinimwenJuta meinisin. Nge lupwen ra feito Jerusalem, 3 unusenewe mwichen aramas ra föri eu pwon ngeni ewe kinglon imwen ewe Samol mi Lapalap. Jehoiata a üreniir,“Nengeni, iei i nöün ewe king we mwän. I epwe king,usun ewe Samol mi Lapalap a fen pwon fän iten ekewemwirimwirin Tafit. ✡ 4 Iei usun mine oupwe föri: Ämikewe souasor me ämi chon ewe ainangen Lefi mi popuetäämi angang lon ewe ränin sapat, eu leülü