MUHAMMAD ABDUL WAHABMUHAMMAD ABDUL WAHAB

Wan Ali Wan Jusoh

UTM CityCampus

http://www.ppd.utm.my/~wanali

BiografiBiografi

Beliau adalah Muhammad bin Abd al-Wahab bin Sulaiman bin Ali bin Muhammad bin Ahmad bin Rashid al-Tamimi.

Dilahirkan pada 1115H di Uyainah (Najd) di Utara bandar Riyadh, Arab Saudi.

Bapanya seorang kadi terkenal dan datuknya seorang ulama yang dihormati.

PendidikanPendidikan

Terserlah kecerdikan sejak kecil. Kuat daya ingatan, cepat memahami pelajaran.

Menghafal al-Quran sebelum usianya 10 tahun.

Mempelajari fiqh mazhab Hambali, tafisr, hadith dan akidah daripada ayahnya sehingga menjangkau usia 25 tahun dan bergelar ulama dalam usia tersebut.

… … Pendidikan (guru-guru)Pendidikan (guru-guru)

– Syeik Abdullah Ibrahim (ulama hambali di Madinah)

• hadith (sunan al-Sittah, Musnad Imam Ahmad, Musnad al-Syafi’e, Muwatta’ Imam Malik dll.

– Syeikh Ismail al-Ajluni, Syeikh Abd al-latif al-Safaliqi al-Ihsa’I, Syeikh Muhammad al-Ihsa’I (di Madinah).

– Syeikh Muhammad al-Majmu’I (di Basrah)

• bahasa Arab, Fiqh, Hadith dll.

– Syeikh Abd al-Latif al-Syafi’I (di al-Ihsa’i)

– Ke Harimla mengikut kel;uarga dan mempelajari buku-buku Ibn Taimiyyah dan Ibn Qayyim al-Jauziyyah.

PenulisanPenulisan

– Kitab al-Tauhid

– Kashf al-Shubahat– Al-Usul al-thalathah wa adillatuha– Al-Qawa’id al-Arba’– Usul al-Imam– Kitab Fadhl al-Islam– Kitab mufid al-Mustafid fi kufr tariq al-tauhid– Majmu’ Rasa’il al-Tauhid wa al-Iman wa

Masa’il al-Jahiliyyah.

KeperibadianKeperibadian

– Kuat pegangan agamanya.

– Berpegang kepada aliran salaf, dengan mengikuti metodologi dan akhlak mereka.

– Seorang yang bersih zahir mahupun batin, tidak banyak bercakap melainkan dalam hal agama.

– Fasih, bijak berhujah,menyampaikan ajaran dalam bahasa yang mudah dan menarik.

Suasana Najd dan sekitarnyaSuasana Najd dan sekitarnya

– Masyarakat rosak dari segi akhlak dan akidah, banyak khurafat, syirik, tahayul dan perkara bidaah berlaku.

– Kezaliman pemerintah

– Sebahagian besar umat tidak memahami Islam

Suasana dunia IslamSuasana dunia Islam– Kerosakan di bidang akidah,

politik dan sosial secara menyeluruh.

– Di Mesir: kubur Ahmad al-Badawi, Ahmad al-Rifa’I Ibrahim Dusuqi dan Abi al-Aqla’ menjadi tempat tumpuan untuk memita manfaat dan menolak bala.

– Di Iraq: kubur saidina Husain menjadi tumpuan Syiah. Kubur al-Abbas, Abu Hanifah Abd al-Qadir al-Jilani dan lain-lain menjadi tumpuan Sunni.

– Di sudut politik :

• dunia Islam berhadapan dengan kuasa Barat yang mengancam akidah dan budaya.

• Turki ‘Uthmaniyyah sedang berada dalam kelemahan.

• Kerajaan-kerajaan Islam tidak bersatu menentang penjajah malah lebih gemar berperang sesama sendiri.

• Di sudut sosial:

– Umat Islam banyak terpengaruh dengan tasawuf falsafi hingga memnbentuk konsep hulul dan wehdat al-wujud.

– Umat menjadi giolongan al-istislam li al-zulmi kerana kononnya apa yang dialami adalah akibat dosa dan kemungkaran.

– Menganggap golongan mereka sahaja yang tulen keislamannya.

• Suasana yang sedemikian menyebabkan konsep Islam mengenai Jihad, wasatiyyah, syumuliah, dan kedudukan ijtihad dalam Islam telah rosak dan diketepikan.

Ajaran Dan PemikiranAjaran Dan Pemikiran

• Muhammad Abdul Waham tidak membawa ajaran baru dalam agama atau mazhab baru dalam pemikiran.

• Beliau mengajak umat kembali kepada Islam yang sebenar berdasarkan kepada al-Quran dan al-hadith serta pegangan salaf mengenai akidah.

• Beliau berusaha memurnikan kembali asas-asas pemikiran Islam.

• Di antara pemikiran beliau:– Mengajak umat kembali kepada Islam

seperti yang dipegang oleh Sahabat, Tabi’in dan tabi’ al-Tabi’in.

– Membersihkan akidah tauhid daripada sebarang bentuk syirik.

– Mencegah daripada bertawassul dengan perkara yang ditegah oleh syarak .

– Menolak sebarang bentuk bid’ah dan khurafat dalam agama.

• Objektif perjuangan (Anwar al-Jundi):– Mengembalikan Siar Islam dalam

kalimah tauhid.

– Membersihkan Islam daripada unsur khurafat, bid’ah dan penyelewengan.

– Membebaskan umat daripada kezaliman dan penjajahan.

– Mewujudkan kesatuan politik Islam.

• Berusaha mengumpulkan faktor-faktor bagi kebangkitan Islam dan kebangunan ummah berasaskan:

– Ijtihad adalah terbuka.

– Kemestian berjihad yang diletakkan agama kepada penganutnya.

• Pegangan:• “Mazhab kami mengenai perkara usuludin ialah

mazhab ahl al-sunnah wa al-Jamaah, jalan kami adalah jalan salaf yang merupakan jalan yang lebih selamat, lebih teguh dan lebih mengetahui. Ia berbeza dengan orang yang mengatakan jalan khalaf lebih mengetahui. Mazhab kami ialah kami beriman dengan ayat al-Quran dan hadith Rasulullah saw yang menerangkan mengenai sifat-sifat Allah mengikiut makna hakikat tanpa takwil dan kami menyerahkan maksud sebenar kepada Allah Taala

Cara penyebaran pemikiranCara penyebaran pemikiran• Dalam mengajak kepada islah, Muhammad

Abdul Wahab meneyru supaya kembali kepada akidah Islam yang luhur dan sejati.

• Memulakan dakwah dengan hikmah, menggunakan nasihat yang baik, berbincang dan berbahas dengan musuh dengan cara yang baik. Menyuruh melakukan makruf dan meninggalkan mungkar dengan baik, menulis surat dan mengarang buku, mengadakan cermah dan kuliah.

• Beliau menjalankan tugas dakwah melalui dua peringkat:

– Peringkat fardi (individu)

• Dimulai sejak masih menuntut.

• Dengan kaedah penulisan

• Berhadapan dengan musuh-musuh denagn cara jadal dan mencari pengaruh daripada Amir Uthman bin Hamdu bin Mua’mmar.

– Peringkat Jama’i (bersama pengikutnya)

• Ketika mendapat sokongan ramai beliau mula merobohkan binaan di atas kuburtermasuk kubur sahabat Zaid bi al-Khattab. Menebang pokok kayu yang menjadi temapat pemujaan masyarakat.

• Menghukum rejam seorang perempuan yang sabit kesalahan zina (pengakuan).

• Bila penagruhnya tersebar beliau diperintah ke luar dari Uyainah oleh Raja al-Ihsa’i, Sulaiman bin Muhammah bin Umairi dan mendapat perlindungan dari Amir Muhammad Amir bin Saud di Dar’iyyah dengan syarat:

– Syeikh Muhammad tidak meninggalkan baginda apabila Allah memberi kejayaan.

– Syeikh Muhammad tidak menghalang baginda mengambil kharaj daripada penduduk Dar’iyah.

• Syarat pertama diterima dengan katanya:– “Darah sesama darah dan hancur (mati)

sesama hancur”.

• Syarat jedua ditolak dengann katanya:

– “Mudahan Allah memberi kemenangan kepada kita dan kita dapat mebuka negeri lain dan kita mendapat kejayaan daripada pembukaan itu.”

• Mereka kemudiannya berjaya menundukkan beberapa kerajaan kecil sehingga berjaya menubuhkan kerajaan baru Islam di seluruh Jazirah al-Arab.

TuduhanTuduhan • Antara tuduhan ke atsas beliau ialah:

– Merendahkan martabat nabi saw. Dan melarang orang ramai berselawat kepada baginda.

– Dituduh mengkafirkan orang.

KesimpulanKesimpulan• Gerakan Muhammad Abdul Wahab

pada kurun ke-18 merupakan gerakan pembahruan yang berusaha memperbaiki umat daripada gejala kerosakan dalam bidang akidah dan pemikiran.

• Kejayaannya ialah dalam mendepani halangan sehinga berjaya menubuhkan asebuah kerajaan iaitu Arab Saudi.