7)a4%d9%e8%c1%d7%cd%c7%d4… · (เนื้อหาตอนที่ 7)...

27
คู ่มือประกอบสื่อการสอน วิชาคณิตศาสตร์ เรื่อง จานวนจริง (เนื้อหาตอนที7) ค่าสัมบูรณ์ โดย ศาสตราจารย์ ดร.กฤษณะ เนียมมณี สื่อการสอนชุดนี้ เป็นความร่วมมือระหว่าง คณะวิทยาศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย กับ สานักงานคณะกรรมการการศึกษาขั ้นพื้นฐาน (สพฐ.) กระทรวงศึกษาธิการ

Upload: others

Post on 30-Aug-2019

7 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

คมอประกอบสอการสอน วชาคณตศาสตร

เรอง

จ านวนจรง (เนอหาตอนท 7)

คาสมบรณ

โดย

ศาสตราจารย ดร.กฤษณะ เนยมมณ

สอการสอนชดน เปนความรวมมอระหวาง คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย กบ

ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน (สพฐ.) กระทรวงศกษาธการ

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

1

สอการสอน เรอง จ านวนจรง สอการสอน เรอง จ านวนจรง มจ านวนตอนทงหมดรวม 17 ตอน ซงประกอบดวย

1. บทน า เรอง จ านวนจรง 2. เนอหาตอนท 1 สมบตของจ านวนจรง

- ระบบจ านวนจรง - สมบตพนฐานของระบบจ านวนจรง

3. เนอหาตอนท 2 การแยกตวประกอบ - การแยกตวประกอบ

4. เนอหาตอนท 3 ทฤษฎบทตวประกอบ - ทฤษฎบทเศษเหลอ - ทฤษฎบทตวประกอบ

5. เนอหาตอนท 4 สมการพหนาม - สมการพหนามดกรหนง - สมการพหนามดกรสอง - สมการพหนามดกรสง - การประยกตสมการพหนาม

6. เนอหาตอนท 5 อสมการ - เสนจ านวนและชวง - อสมการทเกยวของกบพหนามดกรหนง - อสมการทเกยวของกบพหนามดกรสง

7. เนอหาตอนท 6 เทคนคการแกอสมการ - อสมการในรปเศษสวน - การแกอสมการโดยวธการยกก าลงสอง - การแกอสมการโดยการแทนคาตวแปร - การประยกตโจทยการแกอสมการ

8. เนอหาตอนท 7 คาสมบรณ - คาสมบรณ - สมการคาสมบรณ

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

2

9. เนอหาตอนท 8 การแกอสมการคาสมบรณ - อสมการคาสมบรณ - โจทยประยกตอสมการคาสมบรณ

10. เนอหาตอนท 9 กราฟคาสมบรณ - กราฟคาสมบรณ

11. แบบฝกหด (พนฐาน 1) 12. แบบฝกหด (พนฐาน 2) 13. แบบฝกหด (พนฐาน 3) 14. แบบฝกหด (ขนสง) 15. สอปฏสมพนธ เรอง ชวงบนเสนจ านวน 16. สอปฏสมพนธ เรอง สมการและอสมการพหนาม (ก าลงไมเกนส) 17. สอปฏสมพนธ เรอง กราฟคาสมบรณ

คณะผจดท าหวงเปนอยางยงวา สอการสอนชดนจะเปนประโยชนตอการเรยนการสอนส าหรบคร และนกเรยนทกโรงเรยนทใชสอชดนรวมกบการเรยนการสอนวชาคณตศาสตร เรอง จ านวนจรง นอกจากนหากทานสนใจสอการสอนวชาคณตศาสตรในเรองอนๆทคณะผจดท าไดด าเนนการไปแลว ทานสามารถดชอเรอง และชอตอนไดจากรายชอสอการสอนวชาคณตศาสตรทงหมดในตอนทายของคมอฉบบน

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

3

เรอง จ านวนจรง (คาสมบรณ) หมวด เนอหา ตอนท 7 (7/9) หวขอยอย 1. คาสมบรณ 2. สมการคาสมบรณ จดประสงคการเรยนร เพอใหผเรยน

1. เขาใจความหมายของคาสมบรณ 2. เขาใจสมบตพนฐานของคาสมบรณ 3. สามารถแกสมการคาสมบรณได

ผลการเรยนรทคาดหวง ผเรยนสามารถ

1. อธบายความหมายของคาสมบรณได 2. อธบายสมบตพนฐานของคาสมบรณได 3. แกสมการคาสมบรณได

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

4

เนอหาในสอการสอน

เนอหาทงหมด

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

5

1. คาสมบรณ

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

6

1. คาสมบรณ

ในหวขอนเราจะศกษา บทนยามและสมบตพนฐานของคาสมบรณ

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

7

ตวอยาง จงหาคาของ 1. 3 4 2 3 2. 5 8 2 3 3. 3 4 4 3

วธท า

1. 3 4 2 3 1 1 2 2. 5 8 2 3 3 1 2 3. 3 4 4 3 1 1 0 #

การพสจน พสจน จาก x x เราจะไดวา x y x y x y y x #

ตอไปจะเปนการพสจนสมบตเพมเตมของคาสมบรณ การพสจน พสจน ถา 0a เราจะไดวา a a และ a a a a ถา 0a เราจะไดวา a a และ a a a a #

x y y x

a a a ทก a

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

8

การพสจน พสจน จาก a a a

เราจะไดวา x x x และ y y y ดงนน x y x y x y นนคอ x y x y #

แบบฝกหดเพมเตม เรอง คาสมบรณ

1. จงหาคาของ 1.1 8 2 1.2 8 2 1.3 12 5 1.4 1 2 2. ก าหนดให 2a และ 3b จงหาคาทเปนไปไดทงหมดของ 2.1 2a 2.2 a b 2.3 a b 3. จงพสจนเอกลกษณตอไปน 3.1 ถา 0c แลว a c กตอเมอ c a c 3.2 a b a b 4. ส าหรบจ านวนจรง a และ b ใด ๆ จงแสดงวา a b a b กตอเมอ 0ab 5. จงหาคา a ทท าให 3a 6. จงหาคา x ทท าให 2 1x 7. ส าหรบจ านวนจรงบวก c ใด ๆ จงพสจน a c กตอเมอ a c หรอ a c 8-10 ขอความตอไปนถกหรอผด 8. 0x x ทก x 9. มจ านวนจรง x ซง x x 10. 3x กตอเมอ 3x

x y x y

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

9

2. สมการคาสมบรณ

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

10

2. สมการคาสมบรณ ในหวขอน เราจะศกษาการแกสมการทมพจนของคาสมบรณอยดวย ผเรยนจะไดเหนเทคนคตาง ๆ

ในการแกสมการ

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

11

ตวอยาง จงแกสมการ 2 3 5 1x x วธท า เนองจาก 0 เสมอ ดงนน จงไมมคา x ทสอดคลองสมการ 2 3 5 1x x # ตอไปจะเปนเทคนคการแกสมการคาสมบรณทอยในรป g x p x

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

12

ผสอนควรย าใหผเรยนตรวจสอบค าตอบเสมอ

ตอไปเปนการแกสมการคาสมบรณในรป p x g x

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

13

ตอไปเปนตวอยางของโจทยสมการคาสมบรณ ทอาจไมอยในรปแบบทกลาวมาขางตน ตวอยาง จงแกสมการ 2 1 5 3x วธท า 2 1 5 3x กตอเมอ 2 1 5 3x หรอ 2 1 5 3x

ดงนน 2 1 8x หรอ 2 1 2x นนคอ 2 1 8x หรอ 2 1 8x หรอ 2 1 2x หรอ 2 1 2x

7 9 1 3, , ,

2 2 2 2x #

ตวอยาง จงแกสมการ 2

1 1x x วธท า เนองจาก 2 ดงนน

2

1 1x x 1 1x x

นนคอ 1 0x

1x ดงนนคา x ทสอดคลองสมการ

21 1x x คอ 1x #

ตวอยาง จงแกสมการ 2 3 4x x วธท า 2 3 4x x

23 4 0

4 1 0

x x

x x

เนองจาก 1 0x ดงนนเราสามารถน า 1x หารตลอดทงสมการ ท าใหไดวา 4 0x

4x 4x #

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

14

สมการคาสมบรณนนมหลายรปแบบ การทผเรยนจะสามารถแกโจทยสมการคาสมบรณไดอยางคลองแคลวนน ผเรยนตองผานการฝกฝนท าโจทยอยางมาก

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

15

แบบฝกหดเพมเตม เรอง การแกสมการคาสมบรณ

1. 2 1 5 3x 2. 2 3 4 8x 3. 3 5x 4. 3 2 1 5x

5. 2

1x

x

6. 2 3 4 0x x

7. 1 52

1 3

x

x

8. 1x x

9. 2 25 6 5 6x x x x 10. 2 25 6 6 5x x x x 11. 2 2x x 12. 2 3 2 5x x x

13. 2 2 1 2x x x 14. 2 23 2 3 2

1 1

x x x x

x x

15. 3 2 2 1x x 16. 2 31

8

x

x

17. 2

1 1x x 18. 2 22 5 1 4 3x x x x 19. 2 2 6 1x x 20. 1 1x x x

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

16

สรปสาระส าคญประจ าตอน

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

17

สรปสาระส าคญประจ าตอน

ผสอนควรเนนและฝกฝนผเรยนในการแกปญหาโจทยคาสมบรณโดยการแจงกรณ ดงตวอยางตอไปน ตวอยาง จงแกสมการตอไปน

1. 1 1x x x

2. 1 31

2 2

x

x

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

18

ภาคผนวกท 1 แบบฝกหด/เนอหาเพมเตม

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

19

แบบฝกหดระคน

1. เซตค าตอบของ 2 2 2x x x เปนสบเซตของเซตใดตอไปน 1. 0,20 2. 2,10 3. 2,4 4. 2,2

2. ก าหนดให 2

2 2| 3 4 3 4A x x x x x

และ

2|B x x x แลว A B มคาเทากบขอใด

1. A 2. B 3. A B 4. B A 3. ให A คอเซตค าตอบของสมการ 1 3x x และ B คอเซตค าตอบของ 3 1x x ขอใดตอไปน

ถกตอง ก. A B ข. | 0A B x x 1. ก ถก ข ถก 2. ก ถก ข ผด 3. ก ผด ข ถก 4. ก ผด ข ผด

4. เซตค าตอบของสมการ 2 23 4 4 3x x x x เปนสบเซตของขอใด 1. 2,4 2. 1,5 3. 1.5,4.5 4. 0,10

5. ขอใดตอไปนถกตอง ก. เซตค าตอบของสมการ 2x x x คอ 2

ข. 2 2| |x x x x x x

1. ก ถก ข ถก 2. ก ถก ข ผด 3. ก ผด ข ถก 4. ก ผด ข ผด

6. ให A เปนเซตค าตอบของสมการ 1 33

2 1

x

x

ขอใดตอไปนถกตอง

1. CA A 2. 0,A A 3. 0, 2,5 CA 4. 0,CA

7. ขอใดตอไปนถกตอง ก. 1x x ทก x ข. 2x x 1. ก ถก ข ถก 2. ก ถก ข ผด 3. ก ผด ข ถก 4. ก ผด ข ผด

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

20

8. ก าหนดให a และ b เปนจ านวนจรงใด ๆ ทไมใช 0 ขอใดตอไปนผด 1. ถา 2 2 0a b แลว a b 2. 2 2 2a b ab

3. a b a b 4. 2 2

1a b

a b

9. ก าหนดให a และ b เปนจ านวนจรงลบทงค ถา a x b แลวขอใดตอไปนเปนจรง 1. 0x a 2. 0x b

3. 1 1

x b 4. 1 1

x a

10. ก าหนดให ,x y เปนจ านวนจรงใด ๆ ขอใดตอไปนถก 1. x y x y x y 2. 2 2 2

x y x y 3. ถา 2 2a b แลว a b 4. ถา 2 2a b แลว a b

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

21

ภาคผนวกท 2 เฉลยแบบฝกหด

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

22

เฉลยแบบฝกหดเพมเตม

เรอง คาสมบรณ

1. 1.1 10 1.2 10 1.3 7 1.4 3 2. 2.1 4, 4 2.2 5,1, 1, 5 2.3 1,5, 5,1 5. 3 6. 1, 3 8. ถก 9. ผด 10. ถก

เฉลยแบบฝกหดเพมเตม

เรอง การแกสมการคาสมบรณ

1. 9 7,

2 2x 2. 2

,23

x

3. ไมมคา x ทสอดคลองสมการ 4. 22,

3x

5. 2,1x 6. 1x 7. 12,10x 8. ไมมคา x ทสอดคลองสมการ 9. 1x หรอ 6x 10. 1 6x 11. 2x 12. 2 7x

13. 1

3x 14. 1 1x หรอ 2x

15. 13,

5x 16. 11

,53

x

17. 1x 18. 9 89

2x

19. 5,7

3x 20. 0,2x

เฉลยแบบฝกหดระคน

1. 4 2. 2 3. 2 4. 3 5. 1 6. 2 7. 2 8. 4 9. 3 10. 4

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

23

รายชอสอการสอนวชาคณตศาสตร จ านวน 92 ตอน

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

24

รายชอสอการสอนวชาคณตศาสตร จ านวน 92 ตอน

เรอง ตอน

เซต บทน า เรอง เซต

ความหมายของเซต

เซตก าลงและการด าเนนการบนเซต

เอกลกษณของการด าเนนการบนเซตและแผนภาพเวนน-ออยเลอร

สอปฏสมพนธเรองแผนภาพเวนน-ออยเลอร

การใหเหตผลและตรรกศาสตร บทน า เรอง การใหเหตผลและตรรกศาสตร

การใหเหตผล

ประพจนและการสมมล

สจนรนดรและการอางเหตผล

ประโยคเปดและวลบงปรมาณ

สอปฏสมพนธเรองหอคอยฮานอย

สอปฏสมพนธเรองตารางคาความจรง

จ านวนจรง

บทน า เรอง จ านวนจรง

สมบตของจ านวนจรง

การแยกตวประกอบ

ทฤษฏบทตวประกอบ

สมการพหนาม

อสมการ

เทคนคการแกอสมการ

คาสมบรณ

การแกอสมการคาสมบรณ

กราฟคาสมบรณ

สอปฏสมพนธเรองชวงบนเสนจ านวน

สอปฏสมพนธเรองสมการและอสมการพหนาม

สอปฏสมพนธเรองกราฟคาสมบรณ

ทฤษฎจ านวนเบองตน บทน า เรอง ทฤษฎจ านวนเบองตน

การหารลงตวและจ านวนเฉพาะ (การหารลงตวและตวหารรวมมาก) ตวหารรวมมากและตวคณรวมนอย

ความสมพนธและฟงกชน บทน า เรอง ความสมพนธและฟงกชน

ความสมพนธ

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

25

เรอง ตอน

ความสมพนธและฟงกชน โดเมนและเรนจ

อนเวอรสของความสมพนธและบทนยามของฟงกชน

ฟงกชนเบองตน

พชคณตของฟงกชน

อนเวอรสของฟงกชนและฟงกชนอนเวอรส

ฟงกชนประกอบ

ฟงกชนชก าลงและฟงกชนลอการทม บทน า เรอง ฟงกชนชก าลงและฟงกชนลอการทม

เลขยกก าลง

ฟงกชนชก าลงและฟงกชนลอการทม

ลอการทม

อสมการเลขชก าลง

อสมการลอการทม

ตรโกณมต บทน า เรอง ตรโกณมต

อตราสวนตรโกณมต

เอกลกษณของอตราสวนตรโกณมต และวงกลมหนงหนวย

ฟงกชนตรโกณมต 1

ฟงกชนตรโกณมต 2

ฟงกชนตรโกณมต 3

กฎของไซนและโคไซน

กราฟของฟงกชนตรโกณมต

ฟงกชนตรโกณมตผกผน

สอปฏสมพนธเรองมมบนวงกลมหนงหนวย

สอปฏสมพนธเรองกราฟของฟงกชนตรโกณมต สอปฏสมพนธเรองกฎของไซนและกฎของโคไซน

ก าหนดการเชงเสน บทน า เรอง ก าหนดการเชงเสน

การสรางแบบจ าลองทางคณตศาสตร

การหาคาสดขด

ล าดบและอนกรม บทน า เรอง ล าดบและอนกรม

ล าดบ

การประยกตล าดบเลขคณตและเรขาคณต

ลมตของล าดบ

ผลบวกยอย

อนกรม

ทฤษฎบทการลเขาของอนกรม

คมอสอการสอนวชาคณตศาสตร โดยความรวมมอระหวาง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

26

เรอง ตอน

การนบและความนาจะเปน .

บทน า เรอง การนบและความนาจะเปน

การนบเบองตน

การเรยงสบเปลยน

การจดหม

ทฤษฎบททวนาม

การทดลองสม

ความนาจะเปน 1

ความนาจะเปน 2

สถตและการวเคราะหขอมล

บทน า เรอง สถตและการวเคราะหขอมล

บทน า เนอหา

แนวโนมเขาสสวนกลาง 1

แนวโนมเขาสสวนกลาง 2

แนวโนมเขาสสวนกลาง 3

การกระจายของขอมล

การกระจายสมบรณ 1

การกระจายสมบรณ 2

การกระจายสมบรณ 3

การกระจายสมพทธ

คะแนนมาตรฐาน

ความสมพนธระหวางขอมล 1

ความสมพนธระหวางขอมล 2

โปรแกรมการค านวณทางสถต 1

โปรแกรมการค านวณทางสถต 2

โครงงานคณตศาสตร การลงทน SET50 โดยวธการลงทนแบบถวเฉลย

ปญหาการวางตวเบยบนตารางจตรส

การถอดรากทสาม

เสนตรงลอมเสนโคง

กระเบองทยดหดได