วตถประสงค

1.ประมาณการวคซนทจะใชในกลมประชากรเปาหมายไดถกตอง

2.ค านวณอตราสญเสยวคซนแตละชนดได

3.ค านวณปรมาณวคซนทตองการเบกส าหรบแตละกลมประชากรเปาหมาย

4.กรอกใบเบกวคซน (แบบฟอรม ว.3/1) ไดครบถวนและถกตอง

5.แสดงวธการจดท าทะเบยนรบ-จายวคซนไดอยางครบถวนและถกตอง

> เพอจดเตรยมวคซนใหเหมาะสมและเพยงพอกบกลมเปาหมายทจะมารบบรการ

> เพอไมใหมวคซนคงเหลออยในสถานบรการมากเกนไป หลงจากสนสดการใหบรการในแตละเดอน เพอปองกนปญหาวคซนเสอมคณภาพ

> เพอลดอตราสญเสยวคซน

ความส าคญ

ทงในและนอกพนทรบผดชอบ กลมเปาหมายเดก หมายถง เดกแรกเกด เดกกอนวยเรยน อาย 2 เดอน, 4 เดอน, 6 เดอน, 9-12 เดอน , 1 ปครง-2 ปครง, และ 4 ป เดกนกเรยน ป. 1 และ ป. 6

กลมเปาหมายหญงมครรภ หมายถง หญงมครรภทกราย

2.1 กลมเปาหมายในการใหบรการวคซน

2.2.1 จ านวนเปาหมายทนดหมายมารบวคซน โปรแกรมคอมพวเตอรทบนทกขอมลการนดหมายมารบวคซน

บญชรายชอกลมเปาหมายทนดหมายทงในพนทและนอกพนท รบผดชอบ

ทะเบยนตดตามการไดรบวคซนของกลมเปาหมาย(แบบ 0119 รบ 1 ก/3)

บญชรายชอผรบบรการฉดวคซนสรางเสรมภมคมกนโรคในนกเรยน

2.1 การหาจ านวนกลมเปาหมาย

2.2.2 จ านวนเปาหมายนอกพนทไมไดนดแตมาขอรบวคซนพจารณาจากคาเฉลยผมารบบรการทผานมา 3 เดอนยอนหลง

2.2.3 จ านวนเปาหมายทไมไดมาตามนดเมอครงกอนจะตองเลอนนดมาเปนเปาหมายในการใหบรการในเดอนนดวย

รวบรวมขอมลจ านวนกลมเปาหมายทงหมดทจะตองใหบรการ

2. การหาจ านวนกลมเปาหมาย

การตรวจสอบจ านวนเดกทนดหมาย

ใชประมาณจ านวนผมารบบรการเพอเบกวคซน

รบ.1 ก 01/3

ประเภท ก.

ยอดยกมา

หนน าลาย

ครงท 1

หนน าลาย

ครงท 1

ยอดยกไป

เขมท 1

ครบชดเกน 3 หรอ

5 ป (กระตน)

เหงอกอกเสบทอยล าดบ วนท

เลขทเฉพาะ

บรการ

ชอ-สกล

ประเภท ค.

ประเภท ข.

ใหม เกา

เขมท 2

เขมท 3

ครบชดภายใน

3 หรอ 5 ป

ทนตสขศกษาและ

ตรวจฟนครงแรก

ฟนผทยงไมไดอด (ซ)

อาย

ป

หลงคลอดคลอดกอนคลอด

ครงท 3

ครงท 4

ครงท 2

ครงท 3

ผท าคลอด

ผล

ครงท 2

ประกนสขภาพ

ประกนสงคม

คาใชจาย

(บาท)

ลายมอชอ

ผรบบรการ

สขภาพปากและฟน

เวชภณฑทจาย

วคซนบาดทะยก

ทะเบยนผรบบรการอนามยมารดาชอสถานบรการ ………………..ประจ าเดอน ……………… พ.ศ. ………...

รบ.1ก 01/2

ชอง "ผท าคลอด" กรอก จ (เจาหนาทสาธารณสข) บ (ผดงครรภโบราณ) หรอ อ (เอกชน)ชอง "ผล" กรอก ช (มชพ) ต (ตาย) ท (แทง) หรอ ก (คลอดกอนก าหนด)

บญชรายชอผรบการฉดวคซนสรางเสรมภมคมกนโรคในนกเรยน

(บซจ เอมเอมอาร ดท โอพว )ชอส านกงาน……………….ต าบล…………………อ าเภอ……………….จงหวด……………...

ประจ าเดอน …………..……… พ.ศ. …………โรงเรยน………………………..ชนประถมศกษาปท……วนท………………...

ป.2 ป.6 ป.2

เขม 1

เขม 2

กระตน

กระตน

ครงท 1

ครงท 2

กระตน

รวม

บซจ

ดท โปลโอ

ป.1 ป.1เอม เอม

อาร

ป.1

ล าดบท ชอ-นามสกล อาย

อตราสญเสยวคซน (Wastage rate : WR) “รอยละของวคซนทสญเสยไปเมอมการใหบรการวคซนแตละ

ชนดแกกลมเปาหมาย” มปจจยทเกยวของดงน

จ านวนเดกทมารบบรการในแต

ละครง

ขนาดบรรจของวคซน ถาบรรจ

หลายโดสตอขวดมโอกาสสญเสยมาก

เทคนคของเจาหนาทในการเตรยมวคซน

ขนาดเขมฉดยาและกระบอกฉดยาทใช

วคซนทตกแตก

เสอมคณภาพ

หรอหมดอาย

1 2 3 4

ขนาดบรรจของวคซน ถาบรรจหลายโดสตอขวดมโอกาสสญเสยมาก

ก าหนดอตราสญเสยวคซนแตละชนด (Wastage rate : WR)

ขนาดบรรจ 2 โดส อตราสญเสย รอยละ 10

ขนาดบรรจ 10-20 โดส อตราสญเสยรอยละ 25

ขนาดบรรจ 1 โดส อตราสญเสย รอยละ 1

ยกเวน BCG อตราสญเสย รอยละ 50

ขนาดบรรจ 10-20 โดส อตราสญเสย รอยละ 10

อตราสญเสยวคซนในเดกนกเรยน ป.1 และ ป.6

ขนาดบรรจ 1 โดส อตราสญเสย รอยละ 1

ก าหนดอตราสญเสยวคซนแตละชนด (Wastage rate : WR)

WMF = 100/ (100-WR)

ทมาของ WMF

วคซนทงหมด 1 ขวด คดเปนรอยละ 100 ถามการสญเสยวคซนรอยละ WR วคซน 1 ขวดจะใหบรการเดกได 100 – WR คนดงนน

ถาจะใชวคซน 100-WR โดส ตองเตรยมวคซนเผอไว 100 โดสสรป ถาใชวคซน n โดส ตองเตรยมวคซนไว = n x 100/ (100-WR) โดส

ตวคณการสญเสยวคซน (Wastage multiplication faction : WMF)

อตราสญเสยวคซน (WR) ตวคณการสญเสยวคซน (WMF) และขนาดขวดบรรจจ าแนกรายวคซนทใชในประเทศไทย

รายการ

OPV dT BCG MMR

DTP

DTP

-HB

HB

JE-M

BD

LA-J

E

IPV

IPV

เดก

< 5ป

ป.1

ป.1 ป

.6

หญงม

ครรภ

เดกแรกเกด

ป.1

เดก

< 5ป

ป.1

ขนาดบรรจโดส/ขวด

20 20 10 10 10 10 1 10 10 10 2 2 1 1 10

อตราสญเสย (%)

25 10 10 25 50 10 1 10 25 25 10 10 1 1 25

WMF 1.33 1.11 1.11 1.33 2 1.11 1.01 1.11 1.33 1.33 1.11 1.11 1.01 1.01 1.33

อตราสญเสยวคซนแตละชนด

ตวอยาง ก าหนดใหอตราสญเสยวคซนเทากบรอยละ 25

ถาตองการใหวคซนแกเดก 30 คน ตองเตรยมวคซนไวเทาไร

จ านวนวคซนทตองเตรยมไวใช = 30 x 100/(100-25) โดส = 30 x 1.33 โดส

= 39.9 โดส

การค านวณการใชวคซน

สตรค านวณจ านวนวคซนทตองการใช

A : จ านวนประชากรกลมเปาหมายทงหมดทมารบบรการ B : ตวคณการสญเสยวคซน (WMF) C : จ านวนโดสตอขวด D : จ านวนวคซนทตองการใช

กรณ สถานบรการมการใหบรการมากกวาเดอนละ 1 ครง ตองค านวณปรมาณความตองการใชในแตละครง แลวจงน าผลของแตละครงมารวมกนเปนประมาณการใชวคซนใน 1 เดอน

ตวอยางการค านวณการใชวคซน

สตรค านวณจ านวนวคซนทตองการใช

A : จ านวนประชากรกลมเปาหมายทงหมดทมารบบรการ = 80+20 = 100 ราย

B : ตวคณการสญเสยวคซน (WMF) =1.33 C : จ านวนโดสตอขวด = 20 D : จ านวนวคซนทตองการใช

ตวอยาง เดอนพฤษภาคม 2557 รพ.แปงจ มประชากรกลมเปาหมายเดกกอนวยเรยน ในพนทรบผดชอบ 80 ราย มเดกนอกพนทมารบบรการจ านวน 20 ราย จงค านวณจ านวนวคซน OPV ทตองการใช

ไดเทากบ 6.65 ขวด (ปดเศษ) จงเบกทงหมด 7 ขวด

จ านวนวคซนทเปดใช = ขวด X ขนาดบรรจ

รวมวคซนทตกแตก หมดอาย และเสอมคณภาพ

การค านวณอตราสญเสย (หลงจากใชวคซน)

X 100

การเบกวคซน

ฝายเภสชกรรมของ รพ. แมขาย (CUP) จะบนทกยอดวคซนคงเหลอ (On hand) ผานระบบ VMI เดอนละครง

การเบกและการรายงานผลการใหบรการวคซนของหนวยบรการ (WBC, ANC, Labor room, รพ.สต.)

การจดท าใบเบกวคซน

กรอกขอมลในใบเบกวคซน ใหครบถวน ถกตอง ดงนสวนท 1 ขอมลการเบกวคซน

1. จ านวนกลมเปาหมายทจะมารบวคซนแตละชนด2. จ านวนวคซน

- ทตองการใช (ขวด)- ยอดคงเหลอยกมา (ขวด)- จ านวนวคซนทขอเบก(ขวด)

การจดท าใบเบกวคซน

สวนท 2 ผลการใหวคซนในเดอนทผานมา

1. จ านวนผรบบรการ (คน)

2. จ านวนวคซนทเปดใช (ขวด)

3. อตราสญเสย (รอยละ)

Download File .xls @ http://thaigcd.ddc.moph.go.th/vaccine.html

Download File .xls @ http://thaigcd.ddc.moph.go.th/vaccine.html

Download File .xls @ http://thaigcd.ddc.moph.go.th/vaccine.html

ในระดบคลงวคซน และหนวยบรการ จดท าทะเบยนรบ จ าแนกตามรายชนดวคซน Lot. no. และวนหมดอายใหครบถวนถกตอง

จดท าทะเบยนจาย ระบ วน/เดอน/ป ทรบ-จายวคซนแตละชนดทกครง

จายวคซนตามหลก First Expire First Out (FEFO)

ลงบนทกการจายวคซน แยกเปนรายหนวยบรการ (CUP)/รายครง มรายละเอยดจ านวนวคซน Lot.no.และวนหมดอาย (CUP/หนวยบรการ)

ยอดคงคลงของวคซนเปนปจจบน

การจดท าทะเบยนรบ-จายวคซน

ทะเบยนรบ-จายวคซนชอวคซน…………. ขนาดบรรจตอขวด ………โดส ขนาดบรรจตอกลอง………….ขวด

วน เดอน ปรบ

วนหมดอาย

(Exp.date)หมายเหตรบจาก/จายให

จาย คงเหลอ

จ านวน (ขวด)เลขทผลต

(Lot number)

รพ. ตองแจกแจงเปนรายสถานบรการแตละแหงทมารบวคซน ไมใชลงบนทกเปนภาพรวมของ รพ.สต. ทงหมด

การจดท าทะเบยนรบ-จายวคซน

ปรมาณวคซนคงคลงในระดบคลงวคซน

มวคซนแตละชนดคงคลง ไมเกน 2 เดอน หลงจายใหหนวยบรการ

ในระดบหนวยบรการ

มวคซนแตละชนดคงเหลอ ไมเกน 1 เดอน หลงใหบรการ

การเบกวคซนในระบบ VMI

• ระบบ VMI (Vender Managed Inventory) : ระบบบรหารวคซนคงคลงโดยองคการเภสชกรรม (GPO)

• On hand : ปรมาณวคซนคงเหลอ• ROP (Re-order Point) : จดเตมสนคา• Maximum Limit : คาสงสดของปรมาณวคซน• แบบฟอรม FM3• ใบเบกวคซนเพมระหวางรอบ

• ROP (Re-order Point) : จดเตมสนคา ค านวณจากอตราการใชวคซนยอนหลง 3 เดอน • Maximum limit อตราการใชวคซนแตละชนดเฉลยตอเดอน และคาสงสดของปรมาณวคซน

= ROP X 1.5ตวอยางรพ.แหงหนง ปจจบนมวคซนคงเหลอ 300 โดส มคา ROP = 500 และคา Maximum limit = 750 ปรมาณวคซนทองคการจดสงกโดสปรมาณวคซนทจดสง = Maximum limit – On hand

= 750-300= 450

การเบกวคซนในระบบ VMI

แบบปรบเปลยนปรมาณการใชวคซน (แบบ FM3)

แบบฟอรมใบเบกกรณตองการวคซนเพมระหวางรอบ

โดยสรป การประมาณจ านวนวคซนใหเพยงพอส าหรบกลมเปาหมายในและนอกพนททมารบบรการ ตองค านงถง

ตองมการประมาณวคซนเดอนละครงใหเพยงพอ ถาประมาณวคซนรายเดอนมากเกนไป จะสงผลใหมวคซนคงคาง

ในขณะเดยวกนถาประมาณวคซนนอยกวาจ านวนผมารบบรการ จะท าใหมวคซนไมเพยงพอ

ในการประมาณวคซนนนจะตองค านงถงกลมเปาหมาย (เดก หญงมครรภ) และอตราสญเสยของวคซนแตละชนด

วคซนทตองการใช ประกอบดวย 3 กลม ดงน1. จ านวนเปาหมายทนดหมายมารบวคซน2. จ านวนกลมเปาหมายนอกพนททไมไดนดแตมาขอรบวคซน3. จ านวนกลมเปาหมายทไมไดมาตามนดเมอครงกอนอตราสญเสยวคซนแตละชนดขนอยกบ

• จ านวนเดกทมารบบรการ, ขนาดบรรจของวคซน, เทคนคการเตรยมวคซน และวคซนทตกแตก เสอมคณภาพ หรอหมดอาย