alta shopping centar

8/10/2019 Alta Shopping Centar

1/20

1

UNIVERZITET U SARAJEVU

FAKULTET ZA SAOBRADAJ I KOMUNIKACIJE

SEMINARSKI RAD IZ PREDMETA:

Vertikalni transport

Tema rada: Lift i eskalatori u Alta Sopping Centru

Januar, 2014.

Predmetni nastavnik: V.prof.dr. Abdulah Ahmi

Asistent: Dr. Ahmed Ahmi

Student:Delila Hasi

Broj indeksa: 6578

Usmjerenje: Cestovni saobraaj

Godina studija: II

Rezultat rada:


2/20

2

SADRAJ

UVOD ............................................................................................................................... 3

1. OSNOVNE KARAKTERISTIKE LIFTOVA I ESKALATORA ............................ 5

2. LIFTOVI- ALTA SHOPPING CENTAR ................................................................. 8

2.1. TERETNI LIFTOVI U ALTA SHOPPING CENTRU ....................................... 10

2.2. KONSTRUKCIJA TERETNOG LIFTA ................................................................. 11

3. POKRETNE STEPENICE- ESKALATORI ........................................................... 16

ZAKLJUAK................................................................................................................. 19

LITERATURA ............................................................................................................... 20


3/20

3

UVOD

ovjek kroz itavu historiju teio je da svoj manuelni rad automatizuje tj. uini ga

lakim, pa je ovo bio predstavljalo podsticaj i novu ideju za lakim premjetanjem ljudi

i tereta na razliite visine uz pomo novih ureaja nazvanih liftovi.Jo 200 godina prije

nove ere, u otkrivenim spisima pominje se ureaj, koji je u velikoj mjeri promjenio

ivot tadanjeg ovjeka, dizalica lift.

Ameriki pronalaza Elajza Otis, 1853.g se smatra inovatorom lifta koji je

izumio prvi elevator na parni pogon.I danas kada su potrebe itavog druta vee u

odnosu na raniji period, zahtjevi ovjeanstva seu do tih granica da je na prosto

nemogue zamisliti kretanje i premjetanje tereta na vee visinebez ove naprave

( lifta ).

Ono to smo pokuali detaljno razraditi ovim seminarskim radom jesu liftovi i

eskalatori smjeteni u Alta shoping centru, ije karateristike i konstrukcija bit e

precizno definisane kroz navedeni tekst i slikovito objanjene.

Ameriki poslovni centar, izgraen na Marijin Dvoru, opina Centar, uneposrednoj blizini UNITIC-ovih nebodera, na simbolian nain otvorili su lan

Predsjednitva BiH eljko Komi, ambasador Sjedinjenih Amerikih Drava u Bosni i

Hercegovini Patrick Moon i vlasnik ovog cebtra Tie Sosnowsky.

Obraajui se sudionicima sveanosti, ameriki amvasador u BiH Patrick Moon

podsjetio je da se radi o investiciji vrijednoj vise od 50 miliona dolara, te objektu u

kojem e biti zaposlen znaajan broj djelatnika.

"Alta Shooping centar osigurao je stotine radnih mjesta, pondit e potroaima irok

spektar novih proizvoda, ubrzati revitalizaciju Sarajeva i osigurati znaajne dodatne

prihode od poreza, istaknuo je Moon, uz uvjerenje da e ova investicija otvoriti put i

drugim investitorima.

Otvaranje centra pozdravio je i lan Predsjednitva BiH eljko Komi. Potcrtavajui

znaaj stranih investicija, posebno kada se radi o investicijama prijateljskih Sjedinjenih

Amerikih Drava.


4/20

4

Uz zahvalnost amerikim investitorima, Komi je izrazio oekivanje da e ovu

investiciju pratiti i drugi slini projekti.

Sudionicima se u ime invenstitora- amerike kompanije Triliand Development obratio i

sam vlasnik Shopping centra Alta, Tie Sosnowsky, upuujii komplimente graanimaSarajeva i Bosne i Hercegovine, te zahvalnost nadlenim institucijama u BiH, kao i

OHR i Ambasadi SAD-a za saradnju i potporu u realizaciji ove incesticije.

Poslovni komplek nudi prostor od 24.000 metara kvadratnih te vie od 200 parking

mjesta u sklopu tri podzemne etae.

Ponuda se sastoji od velikog broja butika poznatih svjetskih marki, te brojnih restorana i

kafia, a radi se o objektu ugodnog enterijera i savremenog eksterijera, koji se uklapa uarhitekturu ueg gradskog jezgra.


5/20

5

1. OSNOVNE KARAKTERISTIKE LIFTOVA I ESKALATORA

Pod liftom se podrazumjeva naprava koja pomou motorne snage vri transport ljudi i

tereta, preko kabine odnosno platforme, koja je striktno odreena putanjom preko

voice.

Slika 1- Liftovi za potrebe prevoza ljudi

Liftovi su maine namenjene vertikalnom transportu ljudi i tereta. Koriste se kod

visokih objekata gde je potrebno obezbjediti transport ljudi izvan objekta. Liftovi se

sastoje od pogonskog i zateznog bubnja na kojima je beskrajna traka na kojoj su

privrene kofice.

Najee su vertikalni iako mogu da rade i pod uglom (6070). Traka moe da bude od

kudelje, pamuka, koe, gume, plastike i lanaca, zavisnood materijala koji se prenosi.

Visina dizanja je obino do 50 m ali mogu da idu i vie u visinu.

Specifina snaga kod elevatora je 3,77,4 vata po metar-toni po asu.Kod osobnih iteretnih liftova, a naroito kod osobnih sa brzinom vonje do 2 m/sec, pogonska maina


6/20

6

radi pomou elektromotora i reduktora sa pruastim prenosom. Za teretne liftove

izrauju se pogonski ureaji koji pored pogonskog motoraimaju dvostruke reduktore od

kojih jedan slui za finu regulaciju prilikom pristajanja kabine u stanicu. Za osobne

odnosno expresne liftove radi se pogonski ureaj sa direktnim prenosom, gdje je

pogonski motor na jednosmjernu struju, sa brzinom obrtanja n < 200 o/min.

Vua kabine moe se ostvariti na dva nivoa:

Preko doboa za namotavanje elinog ueta i

Preko frikcione veze.

Eskalatori predstavljaju pokretne stepenice koje imaju veliku primjenu kod masovnog

transporta ljudi i one su bitan faktor vertikalnog transporta.

Slika 2- ematski prikaz eskalatora


7/20

7

Pokretne stepenice postavljaju se na razliite naine:

- pokretne stepenice postavljene u jednoj liniji kretanja.

- pokretne stepenice postavljene jedne iznad drugih sa kretanjem u jednom

pravcu.

- pokretne stepenice koje su postavljene jedne iznad drugih u dva reda

- pokretne stepenice koje su postavljene jedne naspram drugih,

- pokretnih stepenica, postavljenih jedne naspram drugih u dvije grupe


8/20

8

1. LIFTOVI- ALTA SHOPPING CENTAR

Alta shoping centar prevoz putnika na vee razine obavlja pomou etiri lifta od kojih

su dva teretna a dva putnika.Takoer, prevoz putnika je omoguen i pomou eskalatora

kojih ukupno ima 6 a oni su podijenjeni na:

eskalatori koji vode putnike ka gornjim spratovima ( za penjanje ) i

eskalatore koji vode ka donjim spratovima ( za sputanje )

Alta shoping centar je jedan od savremeno opremljenih centara koji raspolae sa

liftovima na elektro pogon, dok zgrada Tv Pink raspolae sa liftovima na hidrauliki

pogon.U Alta shoping centru imamo dva teretna lifta koji su po svojih karakteristikama

i konstrukciji razliiti a ta razlika se prije svega ogleda u sljedeem:

1. nosivost prvog teretnog lifta iznosi 1.500 kg

2. prvi teretni lift moe da primi 18 osoba ( prosjene tjelesne mase do 80 kg )

3. nosivost drugog teretnog lifta je 2.000 kg

4. drugi teretni lift moe da primi 26 osoba

Slika 3-Kabina lifta namjenjena za premjetanje tereta


9/20

9

S druge strane liftovi namjenjeni za prijevoz putnika razliku se od teretnih liftova prije

svega u nosivosti jer njihova nosivost ( ova dva lifta ) je 1.275 kg i moe da primi 16

osoba (prosjene tjelesne mase 80 kg).

Slika 4- Kabina

lifta definisana za putnike

Brzina za teretne liftove u Alta centru je 2,5 m/s, a za putnike liftove ta je brzina

neznatno manja i iznosi do 2 m/s.Kod teretnog lifta manje nosivosti etaa na kojoj

omoguava prevoz putnika i tereta je od -2 do 4 sprata ovog centra, a etaa drugog

teretnog lifta vee nosivosti je od -3 do 4 sprata.

Tri najpoznatije svjetske marke koje se bave proizvodnjom liftova su OTIS, KONE,

INLER a u Alta shoping centar su upravo ugraeni liftovi marke OTIS.


10/20

10

2.1. TERETNI LIFTOVI U ALTA SHOPPING CENTRU

Upravljaka ploa smjetena je uz samu ivicu jednog od teretnih liftova. Upravljakaploa omoguava ostvarivanje kontakta sa liftom i obezbjeuje prije svega odreeni

nivo sigurnosti. Zbog bezbjednosnih razloga upravljaka ploa u Alta shoping centru

smjetenaje van dohvata posjetitelja, tanije nalazi se na -1 spratu.

Slika 5-Prikaz rukovanja liftovima preko upravljake ploe

Osoba zaduena za odravanje ostvaruje vezu sa upravljakom ploom koristei

poseban klju pomou kojeg pokree rad ove upravljake ploe. Svi dijelovi ove ploe

se nalaze u takvom nizu da su smjeteni jedan ispod drugog po bitnosti svakog od

dijelova za upravljanje teretnim liftom.


11/20

11

2.2. KONSTRUKCIJA TERETNOG LIFTA

Teretni lift je smjeten u oknu za koje su privreni elini drai konstrukcije

smjeteni u betonskom zidu pomou zavrtnja. Montaa jednog od liftova u ovom centruje trajala punih 20 dana za 7 stanica.Na svakoj od ovih 7 stanica prelaz izmeu praga

kabine lifta i praga odredine stanica razdaljina obavezno mora iznositi 30 mm.

Slika 6- Okno kroz koje putuje kabina lifta

Na dnu okna je smjeten sistem za apsorpciju udara zajedno sa obaveznim elementima svakog

okna. Unutar okna prema Evropskim standardima obavezno je postojanje sljedeih elemenata:

merdevine

tipka za sigurnost

utinica i

uzemljenje metalnih ureaja


12/20

12

Slika 7- Elementi koje mora da posjeduje svako okno lifta

Svi liftovi moraju biti snadbjeveni automatskom aparaturom koja dozvoljava otvaranje

vrata na oknu lifta samo onda kada je kabina lifta u pravilnom poloaju.

Kabina je izraena od elinog lima, lakirana, obloena laminatom i nehrajuim

elinim limom. Kabina ima automatsko teleskopsko otvaranje. U kabini je stropno

osvjetljenje koje neprekidno svijetli dok je lift u pogonskom stanju. Kabina lifta je u

toku eksploatacije osvjetljena s najmanje dvije svjetiljke. Kabina je izvedena s vstim

podom.


13/20

13

Ureaj za prisilno koenje ugraen je u nosivi okvir kabine,djeluje jednako na obje

vodilice kabine,te prisilno zakoi kabinu i prekine vonju u sluaju olabavljenja makar

jednog nosivog ueta ili loma makar jednog nosivog ueta. Elektrini prekida

hvatakog ureaja je smjeten na okviru kabine i u vezi je sa ureajem za prisilno

koenje. Elektrini prekida prekida krug struje upravljanja i dovod struje pogonskom

stroju. Krajnji elektrini prekida, smjeten je u voznom oknu i preko releja iskljuuje

struju upravljanja kao i pogonsku struju u sluaju prijelaza iznad gornje stanice.

Kabina lifta se kree unutar oknapomou vie remena od kojih je svaki remen

Slika 8- Prikaz remena i Slika 8-Prikaz remena i hvatakog ureaja

sastavljen od 12 ica. Kabinu lifta nose ice tj. tanke male sajle koje mogu da podnesu

velike terete.

Kretanje kabine lifta je mogue i u sluaju kada premostimo ice, ali je to zakonski

zabranjeno.


14/20

14

U sluajuako bi se sva uad pokidala, ili se desi da skliznu sa kotura, lifti bi pao na

dno. Ali, liftovi sa uadima imaju ugraen koioni sistem (AKS), koji zahvata voicu i

zaustavlja lift. Sigurnosni sistemi se aktiviraju od strane regulatora, i to u sluaju da se

lift kree veoma brzo. Veina sistema za regulaciju postavljaju se oko kotura, a

smjeteni su na vrhu lifta. Ue regulatora prebaeno je preko kotura, i preko jo jednog

kotura koji se nalazi na dnu. Ue je takoe povezano sa kabinom lifta, tako da se kree

kada lift ide gore dole. Kako kabina lifta ubrzava, tako ubrzava i regulator.

Kada kabina pristigne na korektan sprat, upravljaki sistem alje signal elektrinom

motoru da postepeno iskljui pumpu. Sa iskljuenim stanjem pumpe nema vie

priticanja ulja u cilindar, a ulje koji je ve u cilindru ne moe da se vrati nazad kroz

pumpu niti kroz ventil koji je zatvoren. Dakle pokretni klip ostaje u tom poloaju

obezbeujui da je kabina na odgovarajuem spratu.Kada prispije na odgovarajui sprat

vrata kabina lifta se otvaraju pomou mehanizma koji radi na principu pri kojem lanac

kreui se po voici u nazad otvara klijeta koje automatski omoguavaju otvaranje

dupliranih vrata.Ukoliko se lanac kree po voicama ka naprijed tada se klijeta

zatvaraju i vrata kabine lifta bivaju zatvorena.


15/20

15

Slika 9-Kretanje lanca omoguava otvaranje/zatvaranje vrata lifta


16/20

16

2. POKRETNE STEPENICE- ESKALATORI

Eskalatori odnosno pokretne stepenice predstavljaju savremeno rijeenje kretanja ljudi

uz ili niz spratove uz minimalan utroak vremena. Eskalatori su uspjeno rjeenjemasovnog transporta ljudi kod metroa, eljeznikih stanica, aerodroma, robnih kua i

slinih objekata, postie se jedino preko pokretnih stepenica. Pokretne stepenice se

postavljaju na odgovarajua mjesta, koja su tako odabrana da putnike mogu to prije

prebaciti na odreena mjesta.

Osnovna jedinica za kapacitet eskalatoraje broj ljudi na as. Kapacitet eskalatora zavisi

i od tipa zgrade, odnosno od njene namjene.

Eskalatori su sastavljeni od dvije sekcije, gornje i donje. U gornjoj sekciji nalazi se

rukohvat i balustrada, stepenice kao i nosei gornji dio eskalatora, u donjoj sekciji

nalazi se pogonski ureaj, potezna naprava i reetka.

Slika 10- ematski prikaz konstrukcije eskalatora


17/20

17

Nacini postavljanja vise pokretnih trotoara mogu biti:

- uz zid hola - po sredini hola - paralelno i unakrsno

Pogonsko elektromotorno postrojenje se sastoji od:

- Trofaznog asinhronog elektromotora,

- kocnice i reduktora sa kojima je spojena pogonska osovina

- dva specijalna celicna lanca

Slika 11- Eskalatori sa senzorima za identifikaciju osoba

Ploa (siva) je sastavni dio svakog eskalatora, ispod koje se nalazi senzor koji se

aktivira identifikacijom osobe na toj ploi. U trenutku kada senzor prepozna da je na

plou stala osoba mehanizam pokree stepenice koje u Alta shoping centru su

programirane da se kreu u duini od kruga i po nakon ega slijedi njihovo

zaustavljanje do trenutka ponovnog prepoznavanja osobe od strane senzora. U gornjem


18/20


19/20

19

ZAKLJUAK

Vrijeme u kojem sada ivimo je vrijeme napretka, i samo izgradnja novog, savremenog

i boljeg okruenja dolazi u obzir jer korisnik zahtjeva sve ono to ubrzava tempo

zadovoljenja njegovih potreba.

Alta soping centar je svojim korisnicima pruila najbolje od svega obuhvatajui razliite

sektore jer korisnika je stavila u prvi plan, pri emu je nastojala da izgradi centar

budunosti sa liftovima koji zadovoljavaju standarde EU, zajedno sa brzinom i

kvalitetom premjetanja ljudi i tereta na svih sedam nivoa shoping centra.

Brzina liftova kao to je navedeno u ovom seminarskom radu je veoma na zavidnom

nivou jedino veu brzinu imaju liftovi, istog proizvoaa, u Avaz Tower-u.


20/20

20

LITERATURA

1. http://www.google.ba/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=10&cad=rj

a&ved=O

2. http://www.google.ba/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=3&cad=rja

&ved=0CD

3. http://www.archello.com/en/project/bosnian-knot-alta-shopping-center#

4. http://www.klix.ba/vijesti/bih/u-sarajevu-otvoren-alta-shopping-

center/101218010

5. Seminarski rad Podjela liftova
http://www.google.ba/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=10&cad=rja&ved=Ohttp://www.google.ba/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=10&cad=rja&ved=Ohttp://www.google.ba/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=10&cad=rja&ved=Ohttp://www.google.ba/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=10&cad=rja&ved=Ohttp://www.google.ba/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=10&cad=rja&ved=Ohttp://www.google.ba/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=3&cad=rja&ved=0CDhttp://www.google.ba/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=3&cad=rja&ved=0CDhttp://www.google.ba/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=3&cad=rja&ved=0CDhttp://www.google.ba/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=3&cad=rja&ved=0CDhttp://www.google.ba/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=3&cad=rja&ved=0CDhttp://www.archello.com/en/project/bosnian-knot-alta-shopping-centerhttp://www.archello.com/en/project/bosnian-knot-alta-shopping-centerhttp://www.klix.ba/vijesti/bih/u-sarajevu-otvoren-alta-shopping-center/101218010http://www.klix.ba/vijesti/bih/u-sarajevu-otvoren-alta-shopping-center/101218010http://www.klix.ba/vijesti/bih/u-sarajevu-otvoren-alta-shopping-center/101218010http://www.klix.ba/vijesti/bih/u-sarajevu-otvoren-alta-shopping-center/101218010http://www.klix.ba/vijesti/bih/u-sarajevu-otvoren-alta-shopping-center/101218010http://www.klix.ba/vijesti/bih/u-sarajevu-otvoren-alta-shopping-center/101218010http://www.klix.ba/vijesti/bih/u-sarajevu-otvoren-alta-shopping-center/101218010http://www.archello.com/en/project/bosnian-knot-alta-shopping-centerhttp://www.google.ba/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=3&cad=rja&ved=0CDhttp://www.google.ba/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=3&cad=rja&ved=0CDhttp://www.google.ba/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=10&cad=rja&ved=Ohttp://www.google.ba/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=10&cad=rja&ved=O

alta shopping centar

Documents