bab 4 ww.docx

29
BAB IV HASIL PENGAMATAN DAN PENGOLAHAN DATA 4.1. Hasil Pengamatan Laju Udara (cc/min) Laju Air (cc/min) Konsentrasi O 2 in (mg/l) Konsentrasi O 2 out (mg/l) 1000 110 130 180 200 250 1,1 1,3 1,7 1,8 1,9 4,4 4,3 4,5 4,1 4,0 2000 110 130 180 200 250 2,0 2,2 2,5 2,6 2,6 4,4 4,3 4,1 4,1 4,0 3000 110 130 180 200 250 3,4 3,6 3,5 3,6 3,5 5,3 5,2 5,0 5,4 5,6 4.2. Pengolahan Data 1. KONVERSI SATUAN Konversi Laju Alir Udara dari cc/min menjadi m 3 /sec a. Laju alir udara 1000 cc/min 1000 cc/min x 1 min/60 sec x 1 m 3 /10 6 cc = 1,667 x 10 -5 m 3 /sec b. Laju alir udara 2000 cc/min

Upload: muhammad-al-kindi

Post on 10-Dec-2015

220 views

Category:

Documents


1 download

TRANSCRIPT

BAB IV

HASIL PENGAMATAN DAN PENGOLAHAN DATA

4.1. Hasil Pengamatan

Laju Udara (cc/min)

Laju Air (cc/min) Konsentrasi O2 in (mg/l)

Konsentrasi O2 out (mg/l)

1000 110130180200250

1,11,31,71,81,9

4,44,34,54,14,0

2000 110130180200250

2,02,22,52,62,6

4,44,34,14,14,0

3000 110130180200250

3,43,63,53,63,5

5,35,25,05,45,6

4.2. Pengolahan Data

1. KONVERSI SATUAN

Konversi Laju Alir Udara dari cc/min menjadi m3/sec

a. Laju alir udara 1000 cc/min

1000 cc/min x 1 min/60 sec x 1 m3/106 cc = 1,667 x 10-5 m3/sec

b. Laju alir udara 2000 cc/min

2000 cc/min x 1 min/60 sec x 1 m3/106 cc = 3,334 x 10-5 m3/sec

c. Laju alir udara 3000 cc/min:

3000 cc/min x 1 min/60 sec x 1 m3/106 cc = 5,001 x 10-5 m3/sec

Konversi Laju Alir Air dari cc/min menjadi m3/sec

Pada laju udara 1000 cc/min

a. Laju alir air 110 cc/min

110 cc/min x 1 min/60sec x 1 m3/106 cc = 1,8337 x 10-6 m3/sec

b. Laju alir air 130 cc/min

130 cc/min x 1 min/60sec x 1 m3/106 cc = 2,1671 x 10-6 m3/sec

c. Laju alir air 180 cc/min

180 cc/min x 1 min/60sec x 1 m3/106 cc = 3,0006 x 10-6 m3/sec

d. Laju alir air 200 cc/min

200 cc/min x 1 min/60sec x 1 m3/106 cc = 3,334 x 10-6 m3/sec

e. Laju alir air 250 cc/min

250 cc/min x 1 min/60sec x 1 m3/106 cc = 4,1675 x 10-6 m3/sec

Pada laju udara 2000 cc/min

a. Laju alir air 110 cc/min

110 cc/min x 1 min/60sec x 1 m3/106 cc = 1,8337 x 10-6 m3/sec

b. Laju alir air 130 cc/min

130 cc/min x 1 min/60sec x 1 m3/106 cc = 2,1671 x 10-6 m3/sec

c. Laju alir air 180 cc/min

180 cc/min x 1 min/60sec x 1 m3/106 cc = 3,0006 x 10-6 m3/sec

d. Laju alir air 200 cc/min

200 cc/min x 1 min/60sec x 1 m3/106 cc = 3,334 x 10-6 m3/sec

e. Laju alir air 250 cc/min

250 cc/min x 1 min/60sec x 1 m3/106 cc = 4,1675 x 10-6 m3/sec

Pada laju udara 3000 cc/min

a. Laju alir air 110 cc/min

110 cc/min x 1 min/60sec x 1 m3/106 cc = 1,8337 x 10-6 m3/sec

b. Laju alir air 130 cc/min

130 cc/min x 1 min/60sec x 1 m3/106 cc = 2,1671 x 10-6 m3/sec

c. Laju alir air 180 cc/min

180 cc/min x 1 min/60sec x 1 m3/106 cc = 3,0006 x 10-6 m3/sec

d. Laju alir air 200 cc/min

200 cc/min x 1 min/60sec x 1 m3/106 cc = 3,334 x 10-6 m3/sec

e. Laju alir air 250 cc/min

250 cc/min x 1 min/60sec x 1 m3/106 cc = 4,1675 x 10-6 m3/sec

Konversi Konsentrasi O2 dari mg/l menjadi kg/m3

O2 input pada laju alir udara 1000 cc/min

a. (1,1 mg/l ) (10-6 kg/mg) (103 l/m3 ) = 0,0011 kg/m3

b. (1,3 mg/l ) (10-6 kg/mg) (103 l/m3 ) = 0,0013 kg/m3

c. (1,7 mg/l ) (10-6 kg/mg) (103 l/m3 ) = 0,0017 kg/m3

d. (1,8 mg/l ) (10-6 kg/mg) (103 l/m3 ) = 0,0018 kg/m3

e. (1,9 mg/l ) (10-6 kg/mg) (103 l/m3 ) = 0,0019 kg/m3

O2 output pada laju alir udara 1000 cc/min

a. (4,4 mg/l ) (10-6 kg/mg) (103 l/m3 ) = 0,0044 kg/m3

b. (4,3 mg/l ) (10-6 kg/mg) (103 l/m3 ) = 0,0043 kg/m3

c. (4,5 mg/l ) (10-6 kg/mg) (103 l/m3 ) = 0,0045 kg/m3

d. (4,1 mg/l ) (10-6 kg/mg) (103 l/m3 ) = 0,0041 kg/m3

e. (4,0 mg/l ) (10-6 kg/mg) (103 l/m3 ) = 0,004 kg/m3

O2 input pada laju alir udara 2000 cc/min

a. (2,0 mg/l ) (10-6 kg/mg) (103 l/m3 ) = 0,002 kg/m3

b. (2,2 mg/l ) (10-6 kg/mg) (103 l/m3 ) = 0,0022 kg/m3

c. (2,5mg/l ) (10-6 kg/mg) (103 l/m3 ) = 0,0025 kg/m3

d. (2,6 mg/l ) (10-6 kg/mg) (103 l/m3 ) = 0,0026 kg/m3

e. (2,6 mg/l ) (10-6 kg/mg) (103 l/m3 ) = 0,0026 kg/m3

O2 output pada laju alir udara 2000 cc/min

a. (4,4 mg/l ) (10-6 kg/mg) (103 l/m3 ) = 0,0044 kg/m3

b. (4,3 mg/l ) (10-6 kg/mg) (103 l/m3 ) = 0,0043 kg/m3

c. (4,1 mg/l ) (10-6 kg/mg) (103 l/m3 ) = 0,0041 kg/m3

d. (4,1 mg/l ) (10-6 kg/mg) (103 l/m3 ) = 0,0041 kg/m3

e. (4,0 mg/l ) (10-6 kg/mg) (103 l/m3 ) = 0,004 kg/m3

O2 input pada laju alir udara 3000 cc/min

a. (3,4 mg/l ) (10-6 kg/mg) (103 l/m3 ) = 0,0034 kg/m3

b. (3,6 mg/l ) (10-6 kg/mg) (103 l/m3 ) = 0,0036 kg/m3

c. (3,5 mg/l ) (10-6 kg/mg) (103 l/m3 ) = 0,0035 kg/m3

d. (3,6 mg/l ) (10-6 kg/mg) (103 l/m3 ) = 0,0036 kg/m3

e. (3,5 mg/l ) (10-6 kg/mg) (103 l/m3 ) = 0,0035 kg/m3

O2 output pada laju alir udara 3000 cc/min

a. (5,3 mg/l ) (10-6 kg/mg) (103 l/m3 ) = 0,0053 kg/m3

b. (5,2 mg/l ) (10-6 kg/mg) (103 l/m3 ) = 0,0052 kg/m3

c. (5,0 mg/l ) (10-6 kg/mg) (103 l/m3 ) = 0,005 kg/m3

d. (5,4 mg/l ) (10-6 kg/mg) (103 l/m3 ) = 0,0054 kg/m3

e. (5,6 mg/l ) (10-6 kg/mg) (103 l/m3 ) = 0,0056 kg/m3

Menghitung nilai Clm (kg/m3) Rumus:

Clm =

C2−C1

lnC2

C1

Pada laju alir udara 1000 cc/min

a. Untuk C2 = 0,0044 kg/m3 dan C1 = 0,0011 kg/m3

Clm =

0 ,0044−0 ,0011

ln0 ,00440 ,0011

Clm = 0,00238 kg/m3

b. Untuk C2 = 0,0043 kg/m3 dan C1 = 0,0013 kg/m3

Clm =

0 ,0043−0 ,0013

ln0 ,00430 ,0013

Clm = 0,00251 kg/m3

c. Untuk C2 = 0,0045 kg/m3 dan C1 = 0,0017 kg/m3

Clm =

0 ,0045−0 ,0017

ln0 ,00450 ,0017

Clm = 0,00288 kg/m3

d. Untuk C2 = 0,0041 kg/m3 dan C1 = 0,0018 kg/m3

Clm =

0 ,0041−0 ,0018

ln0 ,00410 ,0018

Clm = 0,00279 kg/m3

e. Untuk C2 = 0,004 kg/m3 dan C1 = 0,0019 kg/m3

Clm =

0 ,004−0 ,0019

ln0 ,0040 ,0019

Clm = 0,00282 kg/m3

Pada laju alir udara 2000 cc/min

a. Untuk C2 = 0,0044 kg/m3 dan C1 = 0,002 kg/m3

Clm =

0 ,0044−0 ,002

ln0 ,00440 ,002

Clm = 0,00304 kg/m3

b. Untuk C2 = 0,0043 kg/m3 dan C1 = 0,0022 kg/m3

Clm =

0 ,0043−0 ,0022

ln0 ,00430 ,0022

Clm = 0,00313 kg/m3

c. Untuk C2 = 0,0041 kg/m3 dan C1 = 0,0025 kg/m3

Clm =

0 ,0041−0 ,0025

ln0 ,00410 ,0025

Clm = 0,00323 kg/m3

d. Untuk C2 = 0,0041 kg/m3 dan C1 = 0,0026 kg/m3

Clm =

0 ,0041−0 ,0026

ln0 ,00410 ,0026

Clm = 0,00329 kg/m3

e. Untuk C2 = 0,004 kg/m3 dan C1 = 0,0026 kg/m3

Clm =

0 ,004−0 ,0026

ln0 ,0040 ,0026

Clm = 0,00325 kg/m3

Pada laju alir udara 3000 cc/min

a. Untuk C2 = 0,0053 kg/m3 dan C1 = 0,0034 kg/m3

Clm =

0 ,0053−0 ,0034

ln0 ,00530 ,0034

Clm = 0,00428 kg/m3

b. Untuk C2 = 0,0052 kg/m3 dan C1 = 0,0036 kg/m3

Clm =

0 ,0052−0 ,0036

ln0 ,00520 ,0036

Clm = 0,00435 kg/m3

c. Untuk C2 = 0,005 kg/m3 dan C1 = 0,0035 kg/m3

Clm =

0 ,005−0 ,0035

ln0 ,0050 ,0035

Clm = 0,0042 kg/m3

d. Untuk C2 = 0,0054 kg/m3 dan C1 = 0,0036 kg/m3

Clm =

0 ,0054−0 ,0036

ln0 ,00540 ,0036

Clm = 0,00444 kg/m3

e. Untuk C2 = 0,0054 kg/m3 dan C1 = 0,0036 kg/m3

Clm =

0 ,0056−0 ,0035

ln0 ,00560 ,0035

Clm = 0,00447 kg/m3

Menghitung Wp (Wetted meter)

Rumus:

Wp = .d

Dimana:

d = diameter kolom = 3,16 cm = 3,16 x 10-2 m

Wp = (3,14) (3,16 x 10-2 m)

Wp = 0,0992 m

Menghitung Laju Volumetric Air () dalam kg/m.sec

Rumus:

= (laju alir air . ) / Wp

Dimana:

= 1000 kg/m3

Wp = 0,0992 m

PADA ALIRAN UDARA 1000 – 3000 CC/MIN

a. Untuk laju alir air = 1,8337 x 10-6 m3/s

= (laju alir air . ) / Wp

= (1,8337 x 10-6 m3/s x 1000 kg/m3) / 0,0992 m

= 0,0185 kg/m.sec

b. Untuk laju alir air = 2,167 x 10-6 m3/s

= (laju alir air . ) / Wp

= (2,167 x 10-6 m3/s x 1000 kg/m3) / 0,0992 m

= 0,0218 kg/m.sec

c. Untuk laju alir air = 3,0006 x 10-6 m3/s

= (laju alir air . ) / Wp

= (3,0006 x 10-6 m3/s x 1000 kg/m3) / 0,0992 m

= 0,0302 kg/m.sec

d. Untuk laju alir air = 3,334 x 10-6 m3/s

= (laju alir air . ) / Wp

= (3,334 x 10-6 m3/s x 1000 kg/m3) / 0,0992 m

= 0,0336 kg/m.sec

e. Untuk laju alir air = 4,1675 x 10-6 m3/s

= (laju alir air . ) / Wp

= (4,1675 x 10-6 m3/s x 1000 kg/m3) / 0,0992 m

= 0,0420 kg/m.sec

Menghitung Reynold Number (Re)

Rumus:

Re = 4/

Dimana:

= 1,02 x 10-3 Ns/m2

PADA ALIRAN UDARA 1000 – 3000 CC/MIN

a. Untuk = 0,0185 kg/m.sec

Re = 4/

Re = (4)(0,0185) / (1,02 x 10-3)

Re = 72,49

b. Untuk = 0,0218 kg/m.sec

Re = 4/

Re = (4)(0,0218) / (1,02 x 10-3)

Re = 85,67

c. Untuk = 0,0302 kg/m.sec

Re = 4/

Re = (4)(0,0302) / (1,02 x 10-3)

Re = 118,62

d. Untuk = 0,0336 kg/m.sec

Re = 4/

Re = (4)(0,0336) / (1,02 x 10-3)

Re = 131,80

e. Untuk = 0,042 kg/m.sec

Re = 4/

Re = (4)(0,042) / (1,02 x 10-3)

Re = 164,75

Menghitung Flux Massa Oksigen (kg/s)

Rumus:

j = (C2 – C1) . Laju alir air

Pada laju alir air 1000 cc/min

a. Untuk C2 = 0,0044 kg/m3 C1 = 0,0011 kg/m3

laju air = 1,8337 x 10-6 m3/sec

j = (C2 – C1) . Laju alir air

j = (0,0044 - 0,0011 ) x 1,8337 x 10-6

j = 6,0512 x 10-9 kg/sec

b. Untuk C2 = 0,0043 kg/m3 C1 = 0,0013 kg/m3

laju air = 2,1671 x 10-6m3/sec

j = (C2 – C1) . Laju alir air

j = (0,0043 - 0,0013 ) x 2,1671 x 10-6

j = 6,5013 x 10-9 kg/sec

c. Untuk C2 = 0,0045 kg/m3 C1 = 0,0017 kg/m3

laju air = 3,0006 x 10-6 m3/sec

j = (C2 – C1) . Laju alir air

j = (0,0045 - 0,0017 ) x 3,0006 x 10-6

j = 8,4017 x 10-9 kg/sec

d. Untuk C2 = 0,0041 kg/m3 C1 = 0,0018 kg/m3

laju air = 3,334 x 10-6 m3/sec

j = (C2 – C1) . Laju alir air

j = (0,0041 - 0,0018 ) x 3,334 x 10-6

j = 7,6682 x 10-9 kg/sec

e. Untuk C2 = 0,004 kg/m3 C1 = 0,0019 kg/m3

laju air = 4,1675 x 10-6 m3/sec

j = (C2 – C1) . Laju alir air

j = (0,004 - 0,0019 ) x 4,1675 x 10-6

j = 8,7517 x 10-9 kg/sec

(selesai)

Pada laju alir air 2000 cc/min

a. Untuk C2 = 0,0044 kg/m3 C1 = 0,002 kg/m3

laju air = 1,8337 x 10-6 m3/sec

j = (C2 – C1) . Laju alir air

j = (0,0044 - 0,002 ) x 1,8337 x 10-6

j = 4,4009 x 10-9 kg/sec

b. Untuk C2 = 0,0043 kg/m3 C1 = 0,0022 kg/m3

laju air = 2,1671 x 10-6 m3/sec

j = (C2 – C1) . Laju alir air

j = (0,0043 - 0,0022 ) x 2,1671 x 10-6

j = 4,5509 x 10-9 kg/sec

c. Untuk C2 = 0,0041 kg/m3 C1 = 0,0025 kg/m3

laju air = 3,0006 x 10-6 m3/sec

j = (C2 – C1) . Laju alir air

j = (0,0041 - 0,0025 ) x 3,0006 x 10-6

j = 4,801 x 10-9 kg/sec

d. Untuk C2 = 0,0041 kg/m3 C1 = 0,0026 kg/m3

laju air = 3,334 x 10-6 m3/sec

j = (C2 – C1) . Laju alir air

j = (0,0041 - 0,0026 ) x 3,334 x 10-6

j = 5,001 x 10-9 kg/sec

e. Untuk C2 = 0,004 kg/m3 C1 = 0,0026 kg/m3

laju air = 4,1675 x 10-6 m3/sec

j = (C2 – C1) . Laju alir air

j = (0,004 - 0,0026 ) x 4,1675 x 10-6

j = 5,8345 x 10-9 kg/sec

Pada laju alir air 3000 cc/min

a. Untuk C2 = 0,0053 kg/m3 C1 = 0,0034 kg/m3

laju air = 1,8337 x 10-6 m3/sec

j = (C2 – C1) . Laju alir air

j = (0,0053 - 0,0034 ) x 1,8337 x 10-6

j = 3,484 x 10-10 kg/sec

b. Untuk C2 = 0,0052 kg/m3 C1 = 0,0036 kg/m3

laju air = 2,1671 x 10-6 m3/sec

j = (C2 – C1) . Laju alir air

j = (0,0052 - 0,0036 ) x 2,1671 x 10-6

j = 3,4674x 10-9 kg/sec

c. Untuk C2 = 0,005 kg/m3 C1 = 0,0035 kg/m3

laju air = 3,0006 x 10-6 m3/sec

j = (C2 – C1) . Laju alir air

j = (0,005 - 0,0035 ) x 3,0006 x 10-6

j = 4,5009 x 10-9 kg/sec

d. Untuk C2 = 0,0054 kg/m3 C1 = 0,0036 kg/m3

laju air = 3,334 x 10-6 m3/sec

j = (C2 – C1) . Laju alir air

j = (0,0054 - 0,0036 ) x 3,334 x 10-6

j = 6,0012 x 10-9 kg/sec

e. Untuk C2 = 0,0056 kg/m3 C1 = 0,0035 kg/m3

laju air = 4,1675 x 10-6 m3/sec

j = (C2 – C1) . Laju alir air

j = (0,0056 - 0,0035 ) x 4,1675 x 10-6

j = 8,7517 x 10-9 kg/sec

Menghitung Luas Area Perpindahan Massa (luas kontak)

Rumus:

A = .d.z

Dimana:

= 3,14 A = (3,14)(3,16 x 10-2)(0,9)

d = 3,16 cm = 3,16 x 10-2 m A = 0,0893 m2

z = 90 cm = 0,9 m

Menghitung Koefisien Liquid (KL)

Rumus:

KL =

jA . ΔC lm

Pada aliran udara 1000 cc/min

a. Untuk j = 6,0512 x 10-9 kg/sec Clm = 0,0044 kg/m3 dan A = 0,0893 m2

KL = 6,0512 x 10-9 / (0,0044)(0,0893)

KL = 2,8466 x 10-5 m/sec

b. Untuk j = 6,5013 x 10-9 kg/sec Clm = 0,00251 kg/m3 dan A = 0,0893 m2

KL = 6,5013 x 10-9 / (0,00251)(0,0893)

KL = 2,903 x 10-5 m/sec

c. Untuk j = 8,4017 x 10-9 kg/sec Clm = 0,00288 kg/m3 dan A = 0,0893 m2

KL = 8,4017 x 10-9 / (0,00288)(0,0893)

KL = 3,2709 x 10-5 m/sec

d. Untuk j = 7,6682 x 10-9 kg/sec Clm = 0,00279 kg/m3 dan A=0,0893 m2

KL = 7,6682 x 10-9 / (0,00279)(0,0893)

KL = 3,0733 x 10-5 m/sec

e. Untuk j = 8,7517 x 10-9 kg/sec Clm = 0,00282 kg/m3 dan A=0,0893 m2

KL = 8,7517 x 10-9 / (0,00282)(0,0893)

KL = 3,4741 x 10-5 m/sec

Pada aliran udara 2000 cc/min

a. Untuk j = 4,4009 x 10-9 kg/sec Clm = 0,00304 kg/m3 dan A = 0,0893 m2

KL = 4,4009 x 10-9 / (0,00304)(0,0893)

KL = 1,619 x 10-5 m/sec

b. Untuk j = 4,5509 x 10-9 kg/sec Clm = 0,00313 kg/m3 dan A = 0,0893 m2

KL = 4,5509 x 10-9 / (0,00313)(0,0893)

KL = 1,6263 x 10-5 m/sec

c. Untuk j = 4,801 x 10-9 kg/sec Clm = 0,00323 kg/m3 dan A = 0,0893 m2

KL = 4,801 x 10-9 / (0,00323)(0,0893)

KL = 1,6622 x 10-5 m/sec

d. Untuk j = 5,001 x 10-9 kg/sec Clm = 0,00329 kg/m3 dan A = 0,0893 m2

KL = 5,001 x 10-9 / (0,00329)(0,0893)

KL = 1,7005 x 10-5 m/sec

e. Untuk j = 5,8345 x 10-9 kg/sec Clm = 0,00325 kg/m3 dan A = 0,0893 m2

KL = 5,8345 x 10-9 / (0,00325)(0,0893)

KL = 2,0104 x 10-5 m/sec

Pada aliran udara 3000 cc/min

a. Untuk j = 3,4840 x 10-9 kg/sec Clm = 0,00428 kg/m3 dan A = 0,0893 m2

KL = 3,4840 x 10-9 / (0,00428)(0,0893)

KL = 9,1156 x 10-6 m/sec

b. Untuk j = 3,4674 x 10-9 kg/sec Clm = 0,00435 kg/m3 dan A = 0,0893 m2

KL = 3,4674 x 10-9 / (0,00435)(0,0893)

KL = 8,9236 x 10-6 m/sec

c. Untuk j = 4,5009 x 10-9 kg/sec Clm = 0,00421 kg/m3 dan A = 0,0893 m2

KL = 4,5009 x 10-9 / (0,00421)(0,0893)

KL = 1,1984 x 10-5 m/sec

d. Untuk j = 6,0012 x 10-9 kg/sec Clm = 0,00444 kg/m3 dan A = 0,0893 m2

KL = 6,0012 x 10-9 / (0,00444)(0,0893)

KL = 1,5138 x 10-5 m/sec

e. Untuk j = 8,7517 x 10-9 kg/sec Clm = 0,00447 kg/m3 dan A = 0,0893 m2

KL = 8,7517 x 10-9 / (0,00447)(0,0893)

KL = 2,1934 x 10-5 m/sec

Selesai)

Menghitung Sherwood Number (Sh)

Rumus:

Sh = KL

zDL

Dimana:

Z = 90 cm = 0,9 m

DL= 2,5 x 10-9 m2/s

Pada Laju Udara 1000 cc/min

a. Untuk KL = 2,8466 x 10-5 m/sec

Sh = (2,8466 x 10-5)(0,9) / (2,5 x 10-9 )

Sh = 10247,7

b. Untuk KL = 2,903 x 10-5 m/sec

Sh = (2,903 x 10-5) (0,9) / (2,5 x 10-9 )

Sh = 10450,7

c. Untuk KL = 3,2709 x 10-5 m/sec

Sh = (3,2709 x 10-5) (0,9) / (2,5 x 10-9 )

Sh = 11775,1

d. Untuk KL = 3,0733 x 10-5 m/sec

Sh = (3,0733 x 10-5)(0,9) / (2,5 x 10-9 )

Sh = 11064,1

e. Untuk KL = 3,4741 x 10-5 m/sec

Sh = (3,4741 x 10-5)(0,9) / (2,5 x 10-9 )

Sh = 12506,9

Pada Laju Udara 2000 cc/min

a. Untuk KL = 1,619 x 10-5 m/sec

Sh = (1,619 x 10-5 )(0,9) / (2,5 x 10-9 )

Sh = 5828,41

b. Untuk KL = 1,6263 x 10-5 m/sec

Sh = (1,6263 x 10-5)(0,9) / (2,5 x 10-9 )

Sh = 5854,63

c. Untuk KL = 1,6622x 10-5 m/sec

Sh = (1,6622x 10-5)(0,9) / (2,5 x 10-9 )

Sh = 5983,98

d. Untuk KL = 1,7005 x 10-5 m/sec

Sh = (1,7005 x 10-5)(0,9) / (2,5 x 10-9 )

Sh = 6121,73

e. Untuk KL = 2,0104 x 10-5 m/sec

Sh = (2,0104 x 10-5)(0,9) / (2,5 x 10-9 )

Sh = 7237,31

Pada Laju Udara 3000 cc/min

a. Untuk KL = 9,1156 x 10-6 m/sec

Sh = (9,1156 x 10-6)(0,9) / (2,5 x 10-9 )

Sh = 3281,61

b. Untuk KL = 8,9236 x 10-6 m/sec

Sh = (8,9236 x 10-6)(0,9) / (2,5 x 10-9 )

Sh = 3212,51

c. Untuk KL = 1,1984 x 10-5 m/sec

Sh = (1,1984 x 10-5)(0,9) / (2,5 x 10-9 )

Sh = 4314,44

d. Untuk KL = 1,5138 x 10-5 m/sec

Sh = (1,5138 x 10-5)(0,9) / (2,5 x 10-9 )

Sh = 5449,57

e. Untuk KL = 2,1934 x 10-5 m/sec

Sh = (2,1934 x 10-5)(0,9) / (2,5 x 10-9 )

Sh = 7896,24

Data Untuk Membuat Grafik (log Sh vs log Re)

Sh = a Reb

ln Sh = ln a + b ln Re

persamaan ini analog dengan:

y = B + Ax

Dimana:

Ln Sh = y ln a = B (intersept)

Ln Re = x a = antiln B

b = slope

Untuk laju alir udara 1000 cc/min

Sh Y = ln Sh Re X = ln Re X2 XY10247,7

10450,7

11775,1

11064,1

12506,9

9,2348

9,2544

9,3737

9,3115

9,4340

72,49

85,67

118,62

131,80

164,75

4,2834

4,4505

4,7759

4,8813

5,1044

18,35

19,81

22,81

23,83

26,06

39,5568

41,1868

44,7683

45,4518

48,1553

46,6085 23,4956 110,85 219,119

A = Slope =

n∑ XY−∑ X∑ Y

n∑ X2−(∑ X )2

=

(5 )(219 ,119 )−(23 ,4956 )(46 ,6085 )(5)(110 ,85 )−(23 ,4956 )2

Slope = 0,2295

B = Intersep =

∑ Y∑ X2−∑ XY∑ X

n∑ X 2−(∑ X )2

=

(46 ,6085 )(110 ,85 )−(205,2089 )(23 ,4956 )(5)(110 ,85 )−(23 ,4956 )2

Intersep = 8,2433

Y = 0,2295 X + 8,2433

Ln a = 0,2295 Jadi : Sh = 1,2579 Re8,2433

a = 1,2579

b = 8,2433

Untuk laju alir udara 2000 cc/min

Sh Y = ln Sh Re X = ln Re X2 XY5828,41

5854,63

5983,98

6121,73

7237,31

8,6705

8,6750

8,6968

8,7196

8,8870

72,49

85,67

118,62

131,80

164,75

4,2834

4,4505

4,7759

4,8813

5,1044

18,35

19,81

22,81

23,83

26,06

37,1396

38,6080

41,5354

42,5628

45,3630

43,6489 23,4956 110,85 205,2089

A = Slope =

n∑ XY−∑ X∑ Y

n∑ X2−(∑ X )2

=

(5 )(205,2089)−(23,4956 )(43,6489 )(5 )(110,85 )−(23,4956 )2

Slope = 0,2229

B = Intersep =

∑ Y∑ X2−∑ XY∑ X

n∑ X 2−(∑ X )2

=

(43,6489 )(110,85 )−(205,2089)(23,4956 )(5)(110,85 )−(23,4956 )2

Intersep = 7,6825

Y = 0,2229 X + 7,6825

Ln a = 0,2229 Jadi : Sh = 1,2496 Re7,6825

a = 1,2496

b = 7,6825

Untuk laju alir udara 3000 cc/min

Sh Y = ln Sh Re X = ln Re X2 XY

3281,61

3212,51

4314,44

5449,57

7896,24

8,0961

8,0748

8,3697

8,6033

8,9741

72,49

85,67

118,62

131,80

164,75

4,2834

4,4505

4,7759

4,8813

5,1044

18,35

19,81

22,81

23,83

26,06

34,6792

35,9369

39,9731

41,9951

45,8078

42,1181 23,4956 110,85 198,3921

A = Slope =

n∑ XY−∑ X∑ Y

n∑ X2−(∑ X )2

=

(5 )(198 ,3921 )−(23 ,4956 )( 42,1181 )(5 )(110 ,85 )−(23 ,4956 )2

Slope = 1,0836

B = Intersep =

∑ Y∑ X2−∑ XY∑ X

n∑ X 2−(∑ X )2

=

(42 ,1181 )(110 ,85)−(198 ,3921)(23 ,4956 )(5)(110 ,85)−(23 ,4956 )2

Intersep = 3,3314

Y = 1,0836 X + 3,3314

Ln a = 1,0836 Jadi : Sh = 2,9552 Re3,3314

a = 2,9552

b = 3,3314

LAMPIRAN

0 2 4 6 8 10 120

2

4

6

8

10

12

Log Sh vs Log Re

y

Grafik 1. Laju alir udara = 1000 cc/min

0 2 4 6 8 10 120

2

4

6

8

10

12

Log Sh vs Log Re

y

Grafik 2. Laju alir udara = 2000 cc/min

0 2 4 6 8 10 120

2

4

6

8

10

12

Log Sh vs Log Re

y

Grafik 2. Laju alir udara = 3000 cc/min