clicknl kick-off built environment - future metropolis

FUTURE METROPOLIS

POWERED BY:

30/6/14

KLIK HIER OM DE TITEL TE BEWERKEN

AUTEUR

30/6/14

TWITTER MEE #kickoff #CLICKNLBE


AUTEUR

30/6/14

TRAILER FUTURE METROPOLIS TRAILER

Future_metropolis_Final.mp4

WELKOM Fred Schoorl, directeur BNA, dagvoorzitter

WINY MAAS KEYNOTE

SHOPPING Rob Weiss (Platform De Nieuwe Winkelstraat)

Marcel Evers (InRetail)

Tanja van der Laan (HKU)

INSPIRING PRACTICE 1

SHOPPING Rob Weiss (Platform De Nieuwe Winkelstraat)

Marcel Evers (InRetail)

INSPIRING PRACTICE

INRETAIL 2014

Platform De Nieuwe Winkelstraat

‘Future Metropolis’ Rotterdam, 27 juni 2014

INRETAIL

INRETAIL WIE ZIJN WIJ?

INRETAIL 2014

De grootste brancheorganisatie

in de retail non-food in Nederland

16.000 winkels

INRETAIL RETAILTRENDS

INRETAIL 2014

Retail2020

Shopping2020 De Nieuwe Winkelstraat

INRETAIL MOBIEL INTERNET

INRETAIL 2014

Smartphone en tablet

bezit Nederland

INRETAIL MOBIEL INTERNET

INRETAIL 2014

INRETAIL MOGELIJKHEDEN VAN TECHNIEK

INRETAIL 2014

Google glass

INRETAIL DE CUSTOMER JOURNEY

INRETAIL 2014

Customer journey in 2020 is onvergelijkbaar met nu

16

Online aandeel in 2020: totale markt en uitsplitsing naar markten

Status 2012 is realiteit; 2020 verwachting experts

17%

50% 53% 53% 57% 49%

36%

21% 20% 23%

10% 10% 8% 13%

1%

+19%

+31% +23% +23% +14%

+14%

+15%

+26% +20% +11%

+17% +17% +14%

+9%

+13%

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

status 2012 groei t/m 2020

36%

81% 76% 76%

71%

63%

51% 47%

40% 34%

27% 27% 22% 22%

14%

Bron status 2012: Deskresearch GfK 2012 (GfK Retailpanel, GfK Consumentenpanel, Thuiswinkelmarktmonitor Blauw Research, InRetail Bron forecast: GfK Expertonderzoek Shopping 2020 (n=444)

INRETAIL OPKOMST ONLINE WINKELEN

INRETAIL 2014

Combinatie

offline + online

blijkt de ultieme mix

2011 2015

Cross Channel

Offline

Online

INRETAIL DISRUPTIE

INRETAIL 2014

‘De wereld zoals

wij die gecreëerd

hebben is een

product van ons

denken. We kunnen

deze wereld niet

veranderen, zonder

eerst ons denken te

veranderen’

Albert Einstein

INRETAIL WINKELEN IS GEEN VANZELFSPREKENDHEID MEER….

INRETAIL 2014

INRETAIL DE NIEUWE WINKELSTRAAT

INRETAIL 2014

Teveel meters


INRETAIL 2014

Nog heel veel nieuwbouw

gepland, voor wie?

INRETAIL

INRETAIL 2014

Leegstand is niet het

hele probleem, wel te

veel m2 op slechte

plekken!


INRETAIL 2014

Transitie van winkelstraten, van meer naar betere meters


INRETAIL 2014

De nieuwe winkelstraat we moeten het samen regelen

INRETAIL 2014


INRETAIL SURPRISE & SHOP

INRETAIL 2014

INRETAIL SERVICE & SHOP

INRETAIL 2014

INRETAIL WORK & SHOP

INRETAIL 2014

INRETAIL TRAVEL & SHOP

INRETAIL 2014

INRETAIL STORY & SHOP

INRETAIL 2014


INRETAIL 2014

Gemeenten en provincies: Kies positie en maak keuzes!

Actieprogramma De Nieuwe Winkelstraat


INRETAIL 2014

Regelgeving vaak beperkt voor fysieke retail


INRETAIL 2014

Zorg voor flexibilisering! Alle partijen dienen daaraan bij te dragen.


INRETAIL 2014

Run ‘De Nieuwe Winkelstraat’ als bedrijf


INRETAIL 2014

Winkels en winkelstraten zijn onderdeel van ‘total retail’


INRETAIL 2014

Het Nieuwe Winkelen moet volledig in winkelgebieden worden omarmd

PLATFORM DE NIEUWE WINKELSTRAAT

INRETAIL 2014

Platform De Nieuwe Winkelstraat

Netwerkorganisatie

Kennis opbouwen en delen rond

Het Nieuwe Winkelen


INRETAIL 2014

En 25 branche-organisaties

in retail food en non-food

Nederlandse

Raad van

Winkelcentra


INRETAIL 2014

Meer informatie

[email protected]

[email protected]

www.inretail.nl

www.retail2020.nl

www.shopping2020.nl

mailto:[email protected]

SHOPPING Tanja van der Laan (HKU)

INSPIRING PRACTICE

GESPREK

LIVING Evert Kolpa (Van Bergen Kolpa Architecten)

Marjon van Meurs (Stadsontwikkeling, gemeente Rotterdam)

Marieke Hoekstra (Maatschappelijke Ontwikkeling,

gemeente Rotterdam)

INSPIRING PRACTICE

vanBergen KolpaArchitecten

NIO stedelijk onderzoek

Familie-erf | Familie-hof | Familie-huisCLICKNL | 27 juni 2014

Familie-Erf | Familie-Hof | Familie-Huis

Aanleiding | Veranderende zorg10 Het Grote Verhaal

De moestuin is gezmaar kost geld

Net als Jetta Klijnsma kennenook wij wel een paar men-sen met een moestuin. „Degroenten zijn vers en lek-ker ”, zegt schrijver en bio-loog Maarten ’t Hart, eige-

naar van een moestuin aan huis in hetZuid-Hollandse Warmond. „Je kunt auber-gine, courgette, sla en tuinbonen vroegoogsten. Dan zijn ze nog klein. In de win-kels worden bijvoorbeeld tuinbonen veelte groot verkocht. De telers laten ze aan-groeien om kilo’s te maken. Dat is niet lek-ker, hoor. Hoe kleiner, hoe lekkerder.”

Een leuke hobby, zo’n moestuin. En in-derdaad kun je er als geoefende amateur-tuinder behoorlijk wat van oogsten. Maarom nou te zeggen dat het goedkoop is, datje veel geld uitspaart door geen bezoek tehoeven brengen aan de supermarkt, en datje een moestuin mooi kunt gebruiken alseen aanvullend pensioen zoals de PvdA-staatssecretaris voor Sociale Zaken afgelo-pen weekeinde beweerde in een interviewmet het Algemeen Dagblad?

Nee.Er is een tijd geweest dat volkstuinen een

rol hebben gespeeld bij de verheffing vanhet volk, bij het opvoeden van bleke stads-neusjes in Duitsland en Frankrijk bijvoor-beeld anderhalve eeuw geleden. Ook heb-ben een hoop mensen in barre tijden hundieet met de opbrengsten uit de volkstuinkunnen aanvullen. In de voormalige DDRbijvoorbeeld, waar in winkels vaak geengroente en fruit te krijgen was, of in de laat-ste dagen van de Sovjet-Unie. En als hetweer oorlog wordt, en een land wordt afge-sloten van de buitenlandse aanvoer vaneerste levensbehoeften, dan zijn volkstui-nen een waardevol alternatief voor de ge-stokte aanvoer naar supermarkten. „Te ntijde van de inval in Irak werden in Enge-land de gevolgen van een mogelijke blok-kade onderzocht, en daar kwam uit datvolkstuinders vaak meer kennis in huishebben dan boeren, die vaak vooral afhan-kelijk waren van één leverancier van poot-en zaaigoed”, meldt voorzitter Chris Zijde-veld van de landelijke organisatie voor hob-bytuinders, het AVVN, waar ruim tweehon-derd volkstuinverenigingen in Nederlandbij zijn aangesloten. „Dat is ook het mooieaan volkstuinders in andere delen van dewereld: het zijn eigenlijk allemaal Aste-rixen en Obelixen die zich teweer stellen te-gen de macht van de grote concerns.”

Er is ook een tijd geweest dat je in Neder-land een relatief groot deel van je inkomenkwijt was aan voedsel. Maarten ’t Hart:„Mijn vader had ook een moestuin. Datwas zestig jaar geleden heel belangrijk.Daar hebben wij veel baat bij gehad.” Ma a rnu in Nederland? Waar het voedsel relatiefgoedkoop is? Waar bovendien de beschik-baarheid van voedsel veel groter gewor-den? Waar je niet hoeft af te wachten of degroentenman op zijn langsrijdende kar ditkeer bloemkolen heeft meegenomen?

Er zijn vele goede redenen om een volks-tuin te beginnen, maar financiële redenenzijn dat niet.

Ga maar eens praten met penningmees-ter Ton Lathouwers van de volkstuinvere-niging De Hoge Weide in Utrecht, middentussen de kantoorgebouwen in de wijk Pa-pendorp. Lathouwers: „Voor het geld moet

je het niet doen”, zegt hij. De oogst valt sa-men met die van de bedrijven. „Als de ge-wassen klaar zijn, zijn ze in de winkels ookspotgoedkoop. Als je hier een krop slaoogst, ligt die op hetzelfde moment voor29 cent bij de Lidl of de Aldi.”

En stel nu eens dat de overheid daadwer-kelijk het werken in moestuinen voorAOW ’ers wil stimuleren, en alle gepensio-neerden een lapje grond wil geven. Dan isdat „o n d o o rd a c h t ”, zegt onderzoeker JanWillem van der Schans van WageningenUniversiteit. „Als alle vitale gepensioneer-den gaan tuinieren om hun AOW aan te vul-

len, dan hebben we heel wat grond nodig.Dat kost dan de stedelijke ontwikkeling dienu net weer op gang begint te komen waar-schijnlijk ook veel.” Bovendien gaat destaatssecretaris niet over stedelijke plano-logie. Dus: „Nogal makkelijk om daar ietsover te roepen.”

Moestuinen zijn vooral ge z o n d .Uit onderzoek van omgevingspsycho-

loog en hoogleraar natuurbeleving in Gro-ningen Agnes van den Berg bleek eerderdat stedelingen met een volkstuin gezon-der leven dan hun buren zonder volkstuin.Ouderen hebben minder vaak gezond-

heidsklachten, gaan minder vaak naar hunhuisarts. „Volkstuinders zijn significantmeer tevreden met hun leven en voelenzich ook nog eens significant minder een-zaam dan even oude buren zonder volks-t u i n”, aldus dit onderzoek.

Van den Berg ontdekte eerder boven-dien dat werken in een moestuin een effec-tief middel is om stress te verminderen, al-thans als je van tuinieren houdt. Wie naeen stressverhogende bezigheid een halfuur tuiniert heeft minder van het stress-hormoon cortisol in zijn speeksel dan wieeen half uur lezend doorbrengt, binnen,

T u i n i e re n

De moestuin als onderdeel

van de oudedagsvoorziening.

Staatssecretaris Klijnsma van

de PvdA ziet er wel wat in.

Maar wat levert het zelf

verbouwen van groente en

fruit eigenlijk op?

Door�onze�redacteur

Arjen�Schreuder

Het�Utrechtse�volkstuinencomplex�De�Hoge�Weide.Hier�worden�groenten�en�fruit�verbouwd�voor�de�voedselbank.�„Als�je�hoort�hoe�blij�mensen�zijn�met�onze�groen

Als alle vitaleg e p e n s i o n e e rd e ngaan tuinierenom hun AOW aante vullen, danhebben we heelwat grond nodigOnderzoeker�Willem

van�der�Schans

N RC HANDEL SBLAD

D�I�N�S�DAG�24�JUNI 2�0�14 11

ezond...

zonder uitzicht op groen.Dat brengt ons op nog een kanttekening

bij de suggestie van de staatssecretaris.Want als tuinieren zo gezond is, redeneertMaarten ’t Hart, dan blijven de ouderenlanger leven. „En dan moeten we met z’nallen nog langer hun pensioenen uitbeta-len. Dus ook om die reden is het een heeldomme opmerking.”

Enfin. Als staatssecretaris Klijnsma inNederland toch per se iets sociaals wiltdoen met moestuinen, kan ze misschieneen bezoekje brengen aan De Hoge Weidein Utrecht. Daar schoffelen enkele leden

van de vereniging niet alleen hun eigengroenten bij elkaar, maar is ook een apartetuin ingericht waarin een aantal leden ge-zamenlijk groente teelt voor arme mensen.Voor de voedselbank. Niet omdat klantenvan de voedselbank die spotgoedkopebroccoli niet kunnen betalen, maar omdatverse producten vaak ontbreken in de pak-ketten van de voedselbank. „Het is heeldankbaar werk”, zegt beheerder Peter vanBurik van de voedselbanktuin. „Als jehoort hoe blij mensen zijn met onzegroente, dan gaat er echt wel wat door jeheen.”

WAC�H�T�L�I�J�ST�E�N

Ouderen�hebben�het�te�druk�met�andere�zaken

KO�ST�E�N�/�B�AT�E�N

37�eurobespaart�Ton�Lathouwers�jaar-

lijks�op�de�aankoop�van�aard-

appelen,�groente�en�fruit.�De

65-jarige�penningmeester�van

de�Amateurs�Tuindersvereni-

ging�De�Hoge�Weide�in�Utrecht

heeft�een�dubbele�tuin�en�haalt

daar�jaarlijks�ongeveer�twee-

honderd�kilo�aardappelen�van

af,�tien�weckpotten�rabarber,

plus�onder�meer�een�hoeveel-

heid�appels,�peren,�pruimen,

bonen,�sla,�radijs,�courgette�en

meloen.

Smakelijk�is�het�allemaal�zeker,

zegt�Ton�Lathouwers.�Maar

goedkoop�is�het�allerminst.

Lathouwers�heeft�berekend�dat

hij�er�geld�op�toelegt.

500�eurostaan�er�namelijk�jaarlijks�aan

kosten�tegenover:�de�huur�van

de�tuin�en�de�aankoop�van�zaad,

mest,�netten�en�gereedschap.

De�arbeidsuren�rekent�hij�na-

tuurlijk�niet�mee.�„Zeg�maar�dat

ik�jaarlijks�ongeveer�450�euro

kwijt�ben�aan�mijn�tuin.”

De�Nederlandse�volkstuinheeft�de�laatste�jaren�aan�po-pulariteit�gewonnen.�Vijftienjaar�geleden�was�er�leegstand

maar�tegenwoordig�zijn�er�weer

wachtlijsten.�Het�is�lastig�om

een�betrouwbare�schatting�te

maken�van�het�totaal�aantal

moestuinen�in�Nederland.�Maar

het�zullen�er�toch�al�gauw�tach-

tigduizend�zijn,�denken�ze�bij�de

vo�l�k�s�t�u�i�n�d�e�r�s�o�rg�a�n�i�s�a�t�i�e

AVVN.�En�dan�zijn�de�moestui-

nen�van�ruim�wonende�boeren,

burgers�en�buitenlui�in�hun�ei-

gen�tuin�nog�niet�meegerekend.

De�aanwas�komt�de�afgelo-pen�jaren�niet�voor�rekeningvan�de�schoffelende�pensio-n�a�d�o’s.Veel�ouderen�zijn�te-

genwoordig�zo�fit�en�reislustig

dat�een�volkstuin�hen�niet�trekt,

zeggen�ze�bij�volkstuinvereni-

gingen.�Wie�een�groententuin

heeft,�moet�daar�wekelijks�al

gauw�10�uur�werk�in�steken,�en

die�tijd�hebben�ouderen�tegen-

woordig�niet�meer.�De�moder-

ne�oudere�gaat�liever�fietsen�en

een�buitenlands�reisje�maken,

en�wil�niet�naar�de�tuin�moeten.

Nee,�het�zijn�vooral�jonge�va-ders�en�moeders�die�demoestuinen�bevolken,�zegtvoorzitter�Zijdeveld�van�de

AVVN.�„Veel�vrouwen�met�ge-

zinnen�die�liever�hun�eigen

groenten�en�fruit�eten�dan�ge-

netisch�gemanipuleerde�pro-

ducten�vol�chemicaliën.”

Ook�Turkse�en�Marokkaansemensen�nemen�nogal�eenseen�moestuin.�Deze�bevol-kingsgroepen,�die�veelal�een

agrarisch�verleden�in�het�land

van�herkomst�hebben,�vinden

het�niet�meer�dan�logisch�om

zelf�groenten�en�fruit�te�verbou-

wen.�Bovendien�zijn�ze�dan�ver-

zekerd�van�groenten�die�in�Ne-

derland�niet�altijd�makkelijk�te

verkrijgen�zijn.�Zonder�te�willen

generaliseren,�bestaat�de�in-

druk�dat�Turken�en�Marokka-

nen�goede�telers�zijn.�„Bij�mij

blijven�de�bonen�vaak�klein�of

zijn�ze�opgegeten�door�muizen.

Maar�bij�hen�groeien�ze�heel

h�a�rd�”,�zegt�Ton�Lathouwers�van

volkstuinvereniging�De�Hoge

Weide�in�Utrecht.

ente,�dan�gaat�er�echt�wel�wat�door�je�heen”,�zegt�beheerder�Peter�van�Burik.

FOTO�’S�RIEN�ZILVOLD


Ambitie | Balans Familie-Wonen

Wonen

Sociale ruimteLandschap


Schema Familiehuis

Schema FamiliehuisHoe kan onze huisvesting zich aanpassen aan veran-

derende woonbehoefte van gezinnen en ouderen?

Referentieproject | Familiehuis ItaliëFamiliehuis in Italië waarin private ruimte zijn gegroepeerd rond een collectieve multifunctionele ruimte.


Locatie | Familie-Huis MatrixFamilie - erf | Familie - hof | Familie - huis

Locatie Eigendom Situatie Ligging TypeOostvoorne, Landje van Paul agrarisch dorps erfOostvoorne, Duinhuis herbestemming dorps huisBrielle, Vestingzone Gemeente Brielle nieuwbouw suburbaan hofZuidland, Terpen Gemeente Bernisse vrije kavel suburbaan erfRotterdam, Coolhaven Gemeente Rotterdam/Era Contour nieuwbouw stedelijk hof gestapeldRotterdam, Woonstad Gemeente Rotterdam/Woonstad herbestemming stedelijk stadsblok

Workshop Stuurgroep Coolhaven 19 september 2012

SNEAK PREVIEW


Referentieproject | Familiehuis Ede | Fam Blaak-Rommerts


Referentieproject | Stedelijke gezinnen | Zelter Strasse 5, BerlijnZanderroth Architekten


Referentieproject | Stedelijke gezinnen | Ritterstrasse 50, BerlijnIfau + Jesko Fezer/Heide & Von Beckerath Architekten


Referentieproject | Stedelijke gezinnen en ouderen | Grimmstrasse 12, BerlijnGraetz-Architekten, Berlijn


Referentieproject | Meerlaagse entree | Spoordriehoek, Rotterdamvan Bergen Kolpa Architecten


Referentieproject | CommunitiesDe Molen van Rotselaar (BE) 12 Wooneenheden met gemeenschappelijke binnenplaats, tuin & moestuin.


Referentieproject | Gezinnen en ouderen | Co-Housing HoogvlietZanderroth Architekten

Binnenstedelijk woonhof, Keulen

Referentieproject | Stedelijk wonen | Woonhof Keulen


TeamStartpunt van het denken is niet de zorgvraag, maar een samenlevingsvraag waarin de zorg op een natuurlijke en vanzelfsprekende manier kan worden verleend. Om tot een ontwerp en ontwikkeling van een Familie-Huis te komen is kennis nodig van de volgende disciplines en partijen:

StedenbouwJuurlink + Geluk, Stedenbouw en Landschap, Cor GelukHoe is het familiehuis gelegen ten opzichte van de stad? Op welk ruimtelijk netwerk sluit het aan? Hoe zijn de woningen ten opzichte van elkaar gelegen? Wat is de betekenis van de tussenruimte? Wat zijn kansrijke ontwikkellocaties?

ArchitectuurVan Bergen Kolpa Architecten, Evert KolpaJuli Architecten, Pim van der VenHoe zien de woningen eruit in een urbane, sub-urbane en rurale setting eruit? Hoe ont-werp je flexibiliteit? Hoe ontwerp je collectiviteit? Op welke wijze past het Familie-Huis in transformatie en hergebruik van bestaande gebouwen? Krijgt het Familie-Huis de schaal tussen een gezinswoning en seriematige woningbouw?

SociologieSocioloog en stedelijk onderzoeker, Ivan NioWanneer ontstaan groepsgrootten die een meerwaarde opleveren in een buurtschap van Familie-Huizen? En wat is privaat en wat is collectief? Hoe richt je een gemeenschap in? Hoe zet je bewonersgroepen op? Wat zijn relevante buitenlandse voorbeelden?

Zorglevering en financieringHaute Equipe Partners in Public, Frans LustermansWat zijn aannemelijke zorgscenario’s? Welke eisen stelt dit aan de woning? Hoe kun je de zorgvraag omdenken? Hoe ziet het lokale zorglandschap eruit? Hoe past de zorgfinancie-ring op Familie-Wonen?

ZorgorganisatieIncluzio (Onderdeel van Facilicom), Peter de VisserIn welke zorgvraag of aanbieding zou je Familie-Wonen kunnen positioneren? Welke andere organisaties hebben baat bij Familie-Wonen in de verschillende omgevingen? Wat betekent de invloed van andere organisaties op de groepsgrote? Hoe kan dit aansluiten op bestaande geldstromen?

MarktkennisBouwfonds Ontwikkeling, Paul OpstalWat is de bestedingsruimte op de verschillende locaties? Welke woningmaat past daarbij? Welke ontwikkelscenario’s in tijd zijn denkbaar? Welke financieringsmodellen zijn denk-baar? Hoe kun je de woningen vermarkten?

Inbedding in de omgevingDe volgende partijen zijn nog niet benaderd, maar zullen worden geconsulteerd zodra het onderzoek daarom vraagt:

Locale kennisMedewerkers van de volgende gemeente worden gevraagd te participeren:Gemeente West Voorne, Familie-Wonen in een rurale omgevingGemeente Bernisse, Familie-Wonen in een sub-urbane omgevingGemeente Rotterdam, Familie-Wonen in een urbane omgevingWat zijn geschikte locaties? Zijn er geschikte objecten voor herbestemming? Hoe past dit in gemeentelijke doelstellingen? Wat ambieert de gemeente?

Lokale thuiszorginstellingWelke thuiszorginstellingen zijn aanwezig.Hoe zouden zij de woningen positioneren in de gemeente? Vind er clustering plaats van voorzieningen? Welke zorgkansen zien zij in een uitgebreider netwerk?

BaathoudersVerzekeringsmaatschappijenGemeente, Maatschappelijke OntwikkelingRijksoverheid, Uitvoering beleidsprogrammaDomotica ontwikkelaars

Onderzoeksteam


Fase 1 | OnderzoeksmatrixOnderzoekaanpak eerste fase Onderzoeksmatrix Landelijke omgeving Sub-urbane omgeving Stedelijke omgeving Duinhuis,

Oostvoorne Landje van Paul, Oostvoorne

Vestingzone, Brielle

Terpen, Oostland

Coolhaven, Rotterdam

Woonblok, Woonstad Rotterdam

Sociaal Door: Universiteit van Amsterdam - Wat is de balans tussen familieleven en zelfstandigheid? - Wie of wat voor soort mensen willen zo wonen? - Wat verbindt deze mensen met elkaar? - Wat is de ideale groepsomvang? - Hoe verhoudt zo’n groep zich t.o.v. de buurt? - Wat hebben ze collectief? - Hoe vorm je bewonerspanels?

Zorglevering en financiering Door: Haute Equipe - Hoe kan het vermogen van ouders worden aangewend? - Hoe kan voorkomen worden dat je je eigen huis moet opeten? - Kan de WMO worden ingezet bij de financiering? - Wat zijn de juridisch planologische consequenties? - Zijn er schaalvoordelen bij clustering van woningen? - Is er sprake van onderlinge ruil van diensten? - Hoe wordt Familie-Wonen een aantrekkelijke partner voor zorgorganisaties? - Welke zorg kan door familie worden verleend? - Welke zorg kan door thuiszorg worden verleend? - Wat is hier bouwkundig voor nodig?


Fase 1 | Onderzoeksmatrix

Onderzoeksmatrix Landelijke omgeving Sub-urbane omgeving Stedelijke omgeving Duinhuis,



Terpen, Oostland



Zorgorganisatie Door: Incluzio - In welke zorgvraag of aanbieding zou je Familie-Wonen kunnen positioneren? - Welke andere organisaties hebben baat bij Familie-Wonen in de verschillende omgevingen? - Wat betekent de invloed van andere organisaties op de groepsgrote? - Hoe kan dit aansluiten op bestaande geldstromen? - Wat zijn hiervoor geschikte locaties?

Commercieel en financieel, landelijk Door: Bouwfonds - Welke doelgroepen zijn geïnteresseerd in familiewonen in een landelijke/suburbane omgeving? - Wat is de woninggrote en hoe verandert dit in de tijd? - Wat mag de woning kosten? - Wat zijn de voordelen van het samen kopen (juridisch/notarieel/fiscaal)? - Hoe zit het met overerfbaarheid? - Hoe kan het vermogen van ouders worden aangewend? - Marketing, wat is vanuit verkoopbaarheid een ideale groepsgrote? - Hoe zou je het concept kunnen vermarkten? - Is het concept economisch houdbaar na overlijden van familie?


Fase 1 | Onderzoeksmatrix

Onderzoeksmatrix Landelijke omgeving Sub-urbane omgeving Stedelijke omgeving Duinhuis,



Terpen, Oostland



Commercieel en financieel, stedelijk Door: N.t.b. - Welke doelgroepen zijn geïnteresseerd in familiewonen in een stedelijke omgeving? - Wat is de woninggrote en hoe verandert dit in de tijd? - Wat mag de woning kosten? - Marketing, wat is vanuit verkoopbaarheid een ideale groepsgrote? - Hoe zou je het concept kunnen vermarkten?

Bouwkundig Door: Juli / Van Bergen Kolpa - Hoe kun je Familie-Wonen bouwkundig typologisch vormgeven in de verschillende woonomgevingen? - Hoe vertaal je de typologie naar een ruimtelijk ontwerp? - Hoe kun je flexibiliteit ontwerpen in een bouwkundig volume? - Hoe ziet de overgangsruimte eruit tussen de 1e en 2e generatie? - Hoe speelt domotica hierin een rol? - Zijn de woningen makkelijk aanpasbaar of uitbreidbaar?

Planologisch stedenbouw Door: Juurlink + Geluk - Hoe kun je Familie-Wonen stedenbouwkundig typologisch vormgeven in de verschillende woonomgevingen? - Hoe vertaal je de typologie naar een ruimtelijk ontwerp? - In welke stedelijke context is dat wenselijk? - Hoe sluit Familie-Wonen aan op de omgeving? - Hoe past het planologisch in de verschillende omgevingen?


Frans Lustermans

Presentatie CV Haute Equipe Partners in Public B.V. Frederikspark 1 2012 DA HAARLEM Tel: 023 – 547 19 13 E-mail: [email protected] Website: www.haute-equipe.nl

Co-Housing Hoogvliet was exemplarisch over hoe wonen en zorg kan samengaan en hoe sociale verbondheid kan worden gestimuleerd met de gebouwde omgeving. Het NAi wil dit project in haar archieven opnemen.Van Bergen Kolpa Architecten

NIO stedelijk onderzoek

GESPREK


AUTEUR

30/6/14

PAUZE

ENERGY Bas Hasselaar (SBRCURnet)

Ton Damen (DEMO Consultants)

INSPIRING PRACTICE

Proficient

SME network business model for collective self-

organised processes in the construction and

retrofit of energy-efficient residential districts

Bas Hasselaar

4

CPO MKB

Werkpakketten WP1 CPO proces modellen – hoe kan het (ontwerpen realisatie)proces in een CPO verbeterd

worden

WP2 MKB netwerk business modellen – wat zijn kansrijke klantgroepen voor MKB om zich op te

richten en welke diensten zouden kunnen worden aangeboden

WP3 wensen eindgebruikers – hoe kunnen de wensen van eindgebruikers vertaald worden naar

prestatie-eisen die de basis kunnen vormen van product-dienst combinaties

WP4 technologische modellen – welke (installatie)technische oplossingen zijn het meest

veelbelovend en hoe kunnen deze op grote schaal worden toegepast

WP5 financiën en regelgeving – ontwikkeling van financiële en regelgeving instrumenten om CPO

processen te stimuleren en ondersteunen

WP6 E-marktplaats en BIM – ontwikkeling van een digitale omgeving ter ondersteuning van

geïntegreerd ontwerp, uitvoering en communicatie processen tussen opdrachtgever en –nemer

WP7 demonstratie – aan de hand van een aantal demonstratieprojecten de resultaten van de

overige werkpakketten demonstreren en valideren

WP8 kennis verspreiding en valorisatie

5

Partners 1. TNO onderzoeksbureau Nederland

2. Ipostudio architetti architectenbureau Italië

3. LLL architectenbureau Duitsland

4. STU-K constructeur/adviesbureau Tsjechië

5. IRS servis aannemer Tsjechië

6. Metropolitan Research Inst. onderzoeksbureau Hongarije

7. RDF software/adviesbureau Hongarije

8. DEMO consultants software/adviesbureau Nederland

9. Becquerel electric ESCO Italië

10. Gemeente Den Haag gemeente Nederland

11. Energosys ESCO Hongarije

12. Lancaster cohousing co. CPO Engeland

13. Solintel adviesbureau Spanje

14. SBRCURnet kenniscentrum Nederland

15. Lancaster University universteit Engeland

16. Sintef onderzoeksbureau Noorwegen

17. Husbanken bank Noorwegen

6

Demonstratieproject Erasmushove

7

• Den Haag • 26 zelfbouwkavels en 1

collectief kavel • eis: EPC = 0 • opstartfase: eerste woningen

bijna gereed

• Op meerdere plaatsen in Den Haag ruimte voor (collectief) particulier opdrachtgeverschap

Overige demonstratieprojecten

8

Lancaster Cohousing – 41 nieuwe woningen met gemeenschappelijke voorzieningen

Györ (Hongarije) – renovatie van 63 appartementengebouwen (1683 flats)

Praag (Tsjechië) – renovatie van 23 woningen

ENERGY Ton Damen (DEMO Consultants)

INSPIRING PRACTICE

Datum:

Uitgevoerd door:

Versie:

Innovatieve ICT-oplossingen voor

Collective Self-Organised Housing

ClickNL;27 juni 2014

25-06-2014

Ton Damen

1.0

Inhoud

11 PROFICIENT

■ Innovatieve ICT-oplossingen: BIM, Parametrisch Design, CMO, VR

■ Koppeling van end-user tools

– WP6 E-marktplaats en BIM – ontwikkeling van een digitale omgeving ter ondersteuning van geïntegreerd

ontwerp, uitvoering en communicatie processen tussen opdrachtgever en –nemer

■ Business Model – eMarketplace

■ Case study

– WP2 MKB netwerk business modellen – wat zijn kansrijke klantgroepen voor MKB om zich op te richten en

welke diensten zouden kunnen worden aangeboden

Bron: Application of BIM as Collaborative Design Technology for Collective Self-Organised Housing (paper

for IJ3DIM special issue BIM for Housing - Ton Damen et al

BIM

■ Een BIM is in het virtuele bouwwerk dat in de kern bestaat uit een objectdecompositie (onderverdeling van het object) met een 3D-model (= geometrische omschrijving), waaraan ook relevante, niet-geometrische projectdata gekoppeld zijn. Het BIM vormt de kern van alle activiteiten en besluiten gedurende de volledige levenscyclus van het bouwwerk.

■ Digitale maquette

■ Objectbibliotheek

12 Proficient ClickNL PP presentatie_TD

NL BIM Levels

■ 0 Document oriented niet intelligente documenten

■ 1 Object oriented objecten 2D / 3D

■ 2 Collaboration planning 4D, kostencalculaties 5D (little BIM)

■ 3 Integrated lifecycle meerdere partijen, object based uitwisseling, life cycle (big BIM)

Bron: BIR Kenniskaart nr. 1


BIM-innovation in Proficient

14 Proficient ClickNL_PP presentatie_TD

BIM-additionele tools


■ Parametrische ontwerp tool: zorgt dat parametrische informatie in bestaande

commerciele CAD-systemen gebruikt kan worden in combinatie met het BIM-

model. Bij vertaling van native 3D model naar IFC / BIM gaat de parametrische

kennis verloren. Die moet dus additioneel worden toegevoegd.

■ CMO: De verbinding tussen de parametrische design tool en BIM wordt

ontwikkeld met behulp van CMO (Concept Modelling Ontology) with Extensions

die opslag en uitwisseling van parametrische gegevens mogelijk maakt.

■ VR-tools: Vervolgens worden interfaces ontwikkeld met bestaande VR-tools

waarmee de parametrische gegenereerde ontwerpoplossing op een

aansprekende, visuele manier gecommuniceerd kan worden met opdrachtgevers,

aannemers, leveranciers en andere betrokkenen.

Aansluiting van end-user tools


■ Operationele oplossingen voor de koppelingen tussen BIM en de bestaande

informatiesystemen en databases

Cockpitmodule

(dashboard)

Applicatie laag

(domein-specifieke

applicaties)

Foundation laag

(database,

koppeling BIM)

BIM

Praktische oplossingen op korte termijn


■ Cockpit / dashboard ter ondersteuning van besluitvorming

met 3D BIM (IFC) visualisatie en apps

Ontsluiting van tools voor architecten


Ontwikkeling van een E-marketplace met:

■ E-learning materiaal voor zelf-instructie

■ Demonstraties van mogelijkheden in de praktijk via case studies.

■ Gratis downloads van open standard basic software die ontwikkeld in Proficient

en eerdere EC-onderzoeksprojecten

■ Commerciële software applicaties en end-user tools met slimme business

concepten zodat de architect geen of minimale out-of-pockets heeft.

Voorbeeld case study Proficient

■ PHASE 1 | Select the land and shape your building

■ PHASE 2 | Design your dwelling

■ PHASE 3 | Define the EEB strategy and complete your choices

19 PROFICIENT

PHASE 1 | Select the land and shape your building

■ Actions

■ Implementation of CSO Community > Land selection and acquisition (from a set of opportunities provided by the e-Marketplace (e-Mp) > Choice of the building/buildings type and their configuration in the land

■ Tool ■ Simple configurator or sketcher (module 1)

20 PROFICIENT

1.1. OPPORTUNITIES OF AVAILABLE LANDS

21 PROFICIENT

1.2. SELECTION OF THE LAND > Plot “A

22 PROFICIENT

1.3. SELECTION OF TYPOLOGIES COMPATIBE WITH

PLOT “A” > IMPLEMENTATION OF CONFIGURATOR

23 PROFICIENT

1.4. RESULTS OF USERS’ CHOICHES

24 PROFICIENT

PHASE 2 | Design your dwelling

■ Actions

■ Development and definition of end-users’ choices > Implementation of matrices of dwelling > Implementation of dwellings > Development of Concept Design of building/buildings

■ Tool ■ Simple configurator or sketcher (module 2)

25 PROFICIENT

2.1. DEVELOPMENT OF USERS’ CHOICE AND

EXTENSION OF CONFIGURATOR TOOLS

26 PROFICIENT

2.2. MATRIX OF FEASIBLE LAYOUTS

27 PROFICIENT

2.3. DESIGN OF DWELLING USING THE

CONFIGURATOR

28 PROFICIENT

2.4. IMPLEMENTATION OF CONCEPT DESIGN

29 PROFICIENT

PHASE 3 | Define the EEB strategy and complete your

choices ■ Actions

■ Implementation of BIM model > Definition of energy-efficiency strategy - Completion and finalization of design solution assessing costs (applying the Participatory and Concurrent Design methodology)

■ Tool ■ BIM, IFC, CMO and parametric design tool configurator

30 PROFICIENT

3.1. IMPLEMENTATION OF BIM MODEL

31 PROFICIENT

3.2. ANALYSIS OF ENERGY EFFICIENCY SOLUTION

32 PROFICIENT

3.3. CHOICE OF COMPONENT, FINISCHING

33 PROFICIENT

3.4. FINALIZATION OF ARCHITECTURAL DESIGN

34 PROFICIENT

Additionele informatie

■ Meer informatie: http://www.proficient-project.eu/

■ Download artikel: http://www.demobv.nl


© DEMO Consultants B.V.

Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag gebruikt, gekopieerd of openbaar gemaakt worden zonder de uitdrukkelijke

schriftelijke toestemming van DEMO Consultants B.V.

Bezoekadres

Delftechpark 10

2628 XH Delft

Postadres

Postbus 642

2600 AP Delft

Telefoon

015-750 25 20

E-mail

[email protected]

Website

www.demobv.nl

Opdrachtgever:

Project:

Auteur:

Datum:

© DEMO Consultants B.V.

Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag gebruikt, gekopieerd of openbaar gemaakt worden zonder de uitdrukkelijke

schriftelijke toestemming van DEMO Consultants B.V.

Proficient ClickNL PP presentatie

Ton Damen

25-06-2014

Intern/Proficient

GESPREK

TRANSIT Hans de Boer (TU Delft)

Jutta Hinterleitner (BNA Onderzoek)

René Kuiken (René Kuiken urbanism)

Maike van Stiphout (DS landschapsarchitecten)

INSPIRING PRACTICE

Designing TOD - kansen voor de Zaancorridor

Een interdisciplinaire ontwerpstudie naar de relatie tussen

vervoer en ruimtelijke ordening

De Zaancorridor, onderdeel van de metropoolregio Amsterdam

Wat is Transit Oriented Development?

• Slim koppelen van vervoer en ruimtelijke ordening

• Planning vervoer en bouw van woningen / voorzieningen parallel

laten verlopen

• Afstemmen met alle betrokken partijen (gemeente, provincie,

ontwikkelaars, corporaties, vervoerders) vanaf het begin van een

ontwikkeling

• Kwaliteit toevoegen aan vervoersketen, overstap en beleving ervan

om meer gebruikers in het openbaar vervoer te krijgen zodat de

bereikbaarheid van regio’s en steden wordt verbeterd.

Hoe is dit project opgezet?

Uit de Community of practice Infrastructuur van BNA Onderzoek

ontstaat een consortium dat zich afvraagt:

• Kunnen we vervoer en ruimtelijke ordening, in relatie tot mobiliteit,

bereikbaarheid en beleving, integraal benaderen door ontwerpers

in te schakelen?






in te schakelen?

• Hoe kunnen de knoop- en plaatswaarde van stations en de

omgeving hiervan door ontwerpen worden verhoogd?






in te schakelen?



• Kunnen ‘overstapmachines’ ook ontmoetingsplekken worden? Kan

transferkwaliteit ook gekoppeld worden aan omgevingskwaliteit?






in te schakelen?



• Kunnen ‘overstapmachines’ ook ontmoetingsplekken worden? Kan

transferkwaliteit ook gekoppeld worden aan omgevingskwaliteit?

• Kortom: kunnen we Transit Oriented Development als concept ook

daadwerkelijk ‘designen’?

Het locatiesynergiemodel uit ‘De Mobiele stad’; Gert-Joost Peek

Uitgangspunten van de ontwerpstudie:

• Vijf locaties in de regio, iedere plek heeft andere vraagstukken en

een eigen context in nauwe betrokkenheid met stakeholders


• Vijf locaties in de regio met verschillende vraagstukken en een

eigen context in nauwe betrokkenheid met stakeholders

• Multidisciplinaire ontwerpteams (architecten, stedenbouwers,

vervoerskundigen en andere disciplines)






• Gebruiken van de analyses die er liggen (‘Maak plaats!-

onderzoek’: Provincie Noord Holland, Vereniging Deltametropool,

2013)








2013)

• Nadenken over het versterken van knooppunten en het

programma met inachtneming van lokale randvoorwaarden








2013)

• Nadenken over het versterken van knooppunten en het

programma met inachtneming van lokale randvoorwaarden

• Afstemming van lokale oplossingen op corridorniveau en niveau

metropoolregio

Ontwerp voor Magnitogorsk, 1930, Ivan Leonidov

De infrastructuur is leidend.

Doelen van de ontwerpstudie:

• Nieuwe inzichten genereren aan de hand van ontwerpend

onderzoek (verbeeldingsslag)



onderzoek

• Strategieën en oplossingen ontwikkelen voor drie tijdsvensters:

de korte termijn (‘archipunctural’), de middellange termijn

(‘step change’), en voor de lange termijn (‘mind shift’)



onderzoek




• Bestuurders, beleidsmakers, en ontwerpers inspireren, zowel

concrete oplossingen als een aanzet voor een mind shift aanreiken



onderzoek




• Bestuurders, beleidsmakers, en ontwerpers inspireren, zowel

concrete oplossingen als een aanzet voor een mind shift aanreiken

• De Zaancorridor als volwaardig deel van de metropoolregio op de

kaart zetten

http://www.wimp.com/vegetablemarket/

http://www.wimp.com/vegetablemarket/

TRANSIT René Kuiken (René Kuiken urbanism)

INSPIRING PRACTICE

TRANSIT Maike van Stiphout (DS landschapsarchitecten)

INSPIRING PRACTICE

GESPREK


AUTEUR

30/6/14

FINANCIERING VAN PROJECTEN

FINANCIERING VAN

PROJECTEN Frank van der Hoeven (TU Delft)

Rens Metz (Kamer van Koophandel)

FINANCIERING VAN

PROJECTEN Rens Metz (Kamer van Koophandel)

Aanbod aan de initiatieven

117

Begeleiden matchmaking

Aanbod aan de initiatieven

118

1op1 gesprekken met geïnteresseerden in deelname

Aanbod aan initiatieven

119

Ondersteuning van de samenwerking

Aanbod aan initiatieven

120

Contactpersonen Kamer van

Koophandel

Mechteld Bakkeren

Rens Metz




AUTEUR

30/6/14

DOORKIJK VAN CLICKNL BUILT ENVIRONMENT


AUTEUR

30/6/14

SPEEDDATE-MARKT

3 sprekers pitchen plenair hun project pitch 1 > Philine Krosse, SBRCURnet > project Energiewerkplaats

pitch 2 > Tina Kortmann, UNStudio > project Shopping for Sociality

pitch 3 > Louk Heijnders, Bouwcampus > project Duurzame, gezonde scholen

daarna één-op-één speeddatesessies in auditorium

na 5 minuten gaat de bel > wisselen!

laat uw visitekaartje achter

vrije tafels rond thema's Shopping, Living, Energy en Transit in foyer

17.30 uur borrel in foyer

spelregels speeddate-markt

123

De Energiewerkplaats De energie is er. Het is een kwestie van het loslaten van schijnzekerheden, het creëren van nieuwe verbindingen en samen integraal te ontwerpen op diverse niveaus en systemen.

Stelling

De verduurzaming van de gebouwde omgeving wordt mogelijk, daar waar bestaande posities, concepten en uitgangspunten opnieuw worden verbonden en samen op verschillende niveaus wordt ontworpen. Er is geen waarheid, we hebben allen een stukje van de puzzel en de puzzel bestaat uit allerlei typen stukjes.

Al doende leren Er zijn teveel sessies, bijeenkomsten en financiering die bij de verkeerde partijen terecht komt.. Het is tijd om het gewoon te gaan doen! Om werk met werk te maken. Om hetgeen je al doet verder te brengen en met de praktijk te verbinden. Om risico te nemen. Samen vormgeven: Wij zoeken partijen die hun inzichten willen inbrengen, verbinden en door ontwikkelen. Die durven hun eigen inzichten, inkomsten en posities opnieuw te herzien en een continue leerlijn met de dagelijkse praktijk te vormen. In de trajecten bij de Energiewerkplaats, wordt al doende lerend, ingezet op trans disciplinaire ontwikkeling.

De Energiewerkplaats / SBRCURnet

124

Project UNStudio heeft ruime ontwerpen onderzoekservaring met het thema Shopping. Het op te starten onderzoek 'Shopping for Sociality' richt zich op de veranderende behoeften en mogelijke toekomstige oplossingen voor winkelruimtes en -gebieden. Het heeft tot doel een kader te scheppen voor ontwerpers, gemeenten, projectontwikke-laars en retailers. Onderzoeksvraag Hoe kunnen we de bestaande winkelcentra en -gebieden ontwikkelen tot succesvolle plaatsen voor sociale interactie en nieuwe ervaringen? UNStudio zoekt Projectpartners uit bedrijfsleven, overheid en/of kennisinstelling.

Shopping for Sociality / UNStudio

125

Opgave

Gemeenten en schoolbesturen staan voor de uitdaging de komende jaren 20 miljoen m2 aan schoolgebouwen te verduurzamen en het binnenklimaat te verbeteren. De gemeente Eindhoven heeft inmiddels besloten deze uitdaging via de bouwcampus verder uit te werken. Onderzoeksvraag Hoe kunnen gemeentes, schoolbesturen en marktpartijen gezamenlijk komen tot een programmatische aanpak met innovatieve concepten, gebaseerd op total cost of ownership en integratie van de gehele bouwketen? De Bouwcampus zoekt

Gemeentes, schoolbesturen en marktpartijen die met gemeente Eindhoven een goede aanpak willen ontwikkelen.

Duurzame, gezonde scholen /

Bouwcampus

126

clicknl kick-off built environment - future metropolis

Environment

inretail inretail

inretail disruptie inretail

inretail retailtrends

inretail service shop

inretail work shop inretail

inretail travel shop

inretail story shop

nieuwe winkelstraat