Symposium “business trends for the next entrepreneur”
MANAGEN van
INTERNATIONALE ORGANISATIES
Opletten of Loslaten?
Huib Visser
19 November 2015
Wat gaan we doen?
1. Kennismaken
2. Een paar voorbeelden
3. Kenmerken van culturen
4. Typen leiderschap
5. Organisatievormen
6. Trends
7. Wat werkt niet en wat wel?
8. Conclusies
Kennismaken
Wie zitten er in de zaal?
Huib Visser
Bedrijfskunde - Wageningen Universiteit
Loopbaan in Human Resources Management
• Shell, AstraZeneca, Silicon Valley Group, Yamanouchi, Fugro
• Van HR adviseur tot en met Senior Manager Global HR
• Sinds 2011: zelfstandig Interim manager en HR consultant
Wat gaan we doen?
1. Kennismaken
2. Een paar voorbeelden
3. Kenmerken van culturen
4. Typen leiderschap
5. Organisatievormen
6. Trends
7. Wat werkt niet en wat wel?
8. Conclusies
Voorbeeld: Shell
• Wereldwijde speler met uitstekende reputatie
• Oorsprong: Nederlands-Brits
• Uitgangspunten voor wereldwijde aansturing
• Think Global, Act Local
• Matrix-structuur
• Regio’s
• Functionele afdelingen (proces/product)
• Respect voor lokale cultuur, wetgeving, etc.
• Corporate glue: gezamenlijke principes en werkwijzen
Voorbeeld Shell – in de praktijk
1. Zeer sterk merk met jarenlang uitstekende resultaten
2. Aansluiting bij lokale markten effectief
3. Steeds meer “multi-national”
4. Economies of scale
• Technologie, R&D
• Management-ontwikkeling etc.
Kenschets: vrijheid in gebondenheid
Voorbeeld: Silicon Valley Group
• Wereldwijde speler in Semi-conductor Industry (nu: ASML)
• Oorsprong: United States of America
• Uitgangspunten voor internationale aansturing
• Centralisme: “If it works for us, it works for you”!
• Zeer strakke aansturing tot in details
• “One global family”
• Weinig ruimte voor lokale invulling
• Weinig respect voor de lokale cultuur
Silicon Valley Group – in de praktijk
1. Sterke “mono-cultuur”
2. Gevoel van controle op het hoofdkantoor, MAAR:
3. Buiten de USA: GROTE ONVREDE
4. Marionet ipv Entrepreneur
5. Verlies van medewerkers
6. Verlies van klanten
WAAROM??
• Amerikaanse cultuur: ethno-centrisme
• Claim-cultuur
Kenschets: Centralisme
Buurtzorg Nederland
• Nederlands bedrijf in de wijkzorg
• Inmiddels internationaal groeiend (Zweden, USA, Japan etc.)
• Uitgangspunten:
• GEEN management/hiërarchie
• Geen vastgestelde werkprocessen
• Zelfsturende teams
• Ondersteund door coaches en gebruikersvriendelijke ICT
Buurtzorg Nederland – in de praktijk
• Kostenniveau 40% lager dan de branche
• Overspoeld door sollicitaties
• Nauwelijks verloop onder personeel
• Enkele jaren Beste Werkgever (>1000pp)
• Tevreden klanten
Kenschets: zelfsturing
Wat gaan we doen?
1. Kennismaken
2. Een paar voorbeelden
3. Kenmerken van culturen 4. Typen leiderschap
5. Organisatievormen
6. Trends
7. Wat werkt niet en wat wel?
8. Conclusies
Kijken naar en begrijpen van culturen (G.P. Hofstede) Op basis van onderzoek: 6 basiskenmerken van culturen:
1. Machtsafstand: in hoeverre accepteert men verschil in macht
2. Individualisme/collectivisme: in hoeverre gedragen mensen zich als INDIVIDU of als onderdeel van een GROEP
3. “Mannelijkheid/vrouwelijkheid”: macho of zorgzaam?
4. Onzekerheidsvermijding: mate waarin mensen zekerheid nodig hebben om zich goed te voelen
5. Gerichtheid op LANGE of KORTE termijn: Zijn mensen gericht op tradities en lange termijn of op het “hier en nu”?
6. Toegeeflijkheid/terughoudendheid: in hoeverre mag je als mens toegeven aan de behoefte om te genieten?
Cultuurkenmerk Hoog Laag
Machtsafstand Hiërarchie
Grote verschillen arm/rijk
Gelijkwaardigheid
Weinig inkomensverschil
Azië, Afrika, O-Europa Scandinavië, Duitsland
Individualisme Eigen verantwoordelijkheid
Status door prestaties
Conflict is OK
Samen verantwoordelijk
Sociale vangnetten
Conflictmijdend
Westerse landen Azië, Zuid-Europa
Mannelijkheid Prestatiegerichtheid
Hard, assertief
Macht
Zorgzaam
Teder
Bescheiden
USA, UK, Japan, Venezuela Scandinavië
Onzekerheidsvermijding Normen, regels en wetten
Hard werken is de norm
Religie belangrijk
Vrijheid
Afwijkend gedrag is OK
Lat-Am, Zd-Europa, Denemarken, Singapore
Lange-termijngerichtheid Planning, strategie
Sparen
Gedrevenheid, doorzetten
Zorgelijk
“Leven bij de dag”
Tradities belangrijk
O-Azië USA, UK, Pakistan
Wat gaan we doen?
1. Kennismaken
2. Een paar voorbeelden
3. Kenmerken van culturen
4. Typen leiderschap 5. Organisatievormen
6. Trends
7. Wat werkt niet en wat wel?
8. Conclusies
Typen leiderschap
Vraag: wat is de IDEALE LEIDER ?
Antwoord: dat hangt van de situatie af !
Hoe zit dat dan ?
Leiderschap per situatie
1. Cultuur (bedrijfscultuur of nationale cultuur)
• Machtsafstand
• Onzekerheidsvermijding
2. Bedrijfssituatie
• Stabiel
• Crisis
3. Persoonlijke situatie vd medewerker(s)
• Onervaren beginner of zeer ervaren professional ?
• Gemotiveerd of ongemotiveerd
Wat gaan we doen?
1. Kennismaken
2. Een paar voorbeelden
3. Kenmerken van culturen
4. Typen leiderschap
5. Organisatievormen
6. Trends
7. Wat werkt niet en wat wel?
8. Conclusies
Organisatievormen: “Lijnorganisatie”
Organisatievormen: management-lagen
Organisatievormen: Matrix organisatie
Organisatievormen: netwerkorganisatie
Organisatievormen: zwerm
De zwerm heeft geen leider
En toch bereikt iedereen zijn doel….
Voorbeeld: zelfsturende teams (Buurtzorg Nederland)
Wat gaan we doen?
1. Kennismaken
2. Een paar voorbeelden
3. Kenmerken van culturen
4. Typen leiderschap
5. Organisatievormen
6. Trends 7. Wat werkt niet en wat wel?
8. Conclusies
Trends in de wereld 1. Globalisering:
• Internationale teams diverse culturen
• Aansturen op afstand
2. Economische crisis:
• Druk op kosten, dus: managementlagen wegsnijden
• Strakke procedures/processen
3. Individualisering
• Loyaal aan professie ipv loyaal aan bedrijf
• Eigen verantwoordelijkheid
• Lossere organisatievormen
Trends in de wereld - vervolg
4. Opkomende economieën
• Ontwikkelingslanden worden Ontwikkelde landen
5. Toenemend belang van Duurzaamheid
• En dus: meer lange-termijndenken
Wat gaan we doen?
1. Kennismaken
2. Een paar voorbeelden
3. Kenmerken van culturen
4. Typen leiderschap
5. Organisatievormen
6. Trends
7. Wat werkt niet en wat wel?
8. Conclusies
Wat werkt niet en wat wel?
Amerikaanse managementstijl in Noorwegen?
Amerikaanse managementstijl IBM Londen?
Zelfsturende teams in bedrijf dat al 3 kwartalen verlies draait?
Zelfsturende teams in bedrijf met ervaren wijkverpleegkundigen?
Strakke aansturing bij een groep zeer ervaren consultants?
Amerikaanse managementstijl op Hogeschool InHolland?
Wat gaan we doen?
1. Kennismaken
2. Een paar voorbeelden
3. Kenmerken van culturen
4. Typen leiderschap
5. Organisatievormen
6. Trends
7. Wat werkt niet en wat wel?
8. Conclusies
Conclusies: Oplettend Of Loslatend Management
1. DE IDEALE OPLOSSING bestaat niet
2. Management moet ALTIJD aangepast zijn aan de situatie
3. “MINDER MANAGEMENT” is soms een goed, maar niet altijd
4. Traditionele “vaste” organisatiestructuren nemen af in belang
5. Nieuwe vormen komen daarvoor terug
EINDCONCLUSIE
Oplettend of Loslatend Management?
Loslaten als het kan en opletten als het moet
Vragen?
Bedankt!
Ik wens de Next Generation Managers veel succes!
Huib Visser
AAHAAVEE HR Advies- en Interimdiensten 19 November 2015