Symposium “business trends for the next entrepreneur”

MANAGEN van

INTERNATIONALE ORGANISATIES

Opletten of Loslaten?

Huib Visser

19 November 2015

Wat gaan we doen?

1. Kennismaken

2. Een paar voorbeelden

3. Kenmerken van culturen

4. Typen leiderschap

5. Organisatievormen

6. Trends

7. Wat werkt niet en wat wel?

8. Conclusies

Kennismaken

Wie zitten er in de zaal?

Huib Visser

Bedrijfskunde - Wageningen Universiteit

Loopbaan in Human Resources Management

• Shell, AstraZeneca, Silicon Valley Group, Yamanouchi, Fugro

• Van HR adviseur tot en met Senior Manager Global HR

• Sinds 2011: zelfstandig Interim manager en HR consultant

Wat gaan we doen?

1. Kennismaken

2. Een paar voorbeelden

3. Kenmerken van culturen

4. Typen leiderschap

5. Organisatievormen

6. Trends

7. Wat werkt niet en wat wel?

8. Conclusies

Voorbeeld: Shell

• Wereldwijde speler met uitstekende reputatie

• Oorsprong: Nederlands-Brits

• Uitgangspunten voor wereldwijde aansturing

• Think Global, Act Local

• Matrix-structuur

• Regio’s

• Functionele afdelingen (proces/product)

• Respect voor lokale cultuur, wetgeving, etc.

• Corporate glue: gezamenlijke principes en werkwijzen

Voorbeeld Shell – in de praktijk

1. Zeer sterk merk met jarenlang uitstekende resultaten

2. Aansluiting bij lokale markten effectief

3. Steeds meer “multi-national”

4. Economies of scale

• Technologie, R&D

• Management-ontwikkeling etc.

Kenschets: vrijheid in gebondenheid

Voorbeeld: Silicon Valley Group

• Wereldwijde speler in Semi-conductor Industry (nu: ASML)

• Oorsprong: United States of America

• Uitgangspunten voor internationale aansturing

• Centralisme: “If it works for us, it works for you”!

• Zeer strakke aansturing tot in details

• “One global family”

• Weinig ruimte voor lokale invulling

• Weinig respect voor de lokale cultuur

Silicon Valley Group – in de praktijk

1. Sterke “mono-cultuur”

2. Gevoel van controle op het hoofdkantoor, MAAR:

3. Buiten de USA: GROTE ONVREDE

4. Marionet ipv Entrepreneur

5. Verlies van medewerkers

6. Verlies van klanten

WAAROM??

• Amerikaanse cultuur: ethno-centrisme

• Claim-cultuur

Kenschets: Centralisme

Buurtzorg Nederland

• Nederlands bedrijf in de wijkzorg

• Inmiddels internationaal groeiend (Zweden, USA, Japan etc.)

• Uitgangspunten:

• GEEN management/hiërarchie

• Geen vastgestelde werkprocessen

• Zelfsturende teams

• Ondersteund door coaches en gebruikersvriendelijke ICT

Buurtzorg Nederland – in de praktijk

• Kostenniveau 40% lager dan de branche

• Overspoeld door sollicitaties

• Nauwelijks verloop onder personeel

• Enkele jaren Beste Werkgever (>1000pp)

• Tevreden klanten

Kenschets: zelfsturing

Wat gaan we doen?

1. Kennismaken

2. Een paar voorbeelden

3. Kenmerken van culturen 4. Typen leiderschap

5. Organisatievormen

6. Trends

7. Wat werkt niet en wat wel?

8. Conclusies

Kijken naar en begrijpen van culturen (G.P. Hofstede) Op basis van onderzoek: 6 basiskenmerken van culturen:

1. Machtsafstand: in hoeverre accepteert men verschil in macht

2. Individualisme/collectivisme: in hoeverre gedragen mensen zich als INDIVIDU of als onderdeel van een GROEP

3. “Mannelijkheid/vrouwelijkheid”: macho of zorgzaam?

4. Onzekerheidsvermijding: mate waarin mensen zekerheid nodig hebben om zich goed te voelen

5. Gerichtheid op LANGE of KORTE termijn: Zijn mensen gericht op tradities en lange termijn of op het “hier en nu”?

6. Toegeeflijkheid/terughoudendheid: in hoeverre mag je als mens toegeven aan de behoefte om te genieten?

Cultuurkenmerk Hoog Laag

Machtsafstand Hiërarchie

Grote verschillen arm/rijk

Gelijkwaardigheid

Weinig inkomensverschil

Azië, Afrika, O-Europa Scandinavië, Duitsland

Individualisme Eigen verantwoordelijkheid

Status door prestaties

Conflict is OK

Samen verantwoordelijk

Sociale vangnetten

Conflictmijdend

Westerse landen Azië, Zuid-Europa

Mannelijkheid Prestatiegerichtheid

Hard, assertief

Macht

Zorgzaam

Teder

Bescheiden

USA, UK, Japan, Venezuela Scandinavië

Onzekerheidsvermijding Normen, regels en wetten

Hard werken is de norm

Religie belangrijk

Vrijheid

Afwijkend gedrag is OK

Lat-Am, Zd-Europa, Denemarken, Singapore

Lange-termijngerichtheid Planning, strategie

Sparen

Gedrevenheid, doorzetten

Zorgelijk

“Leven bij de dag”

Tradities belangrijk

O-Azië USA, UK, Pakistan

Wat gaan we doen?

1. Kennismaken

2. Een paar voorbeelden

3. Kenmerken van culturen

4. Typen leiderschap 5. Organisatievormen

6. Trends

7. Wat werkt niet en wat wel?

8. Conclusies

Typen leiderschap

Vraag: wat is de IDEALE LEIDER ?

Antwoord: dat hangt van de situatie af !

Hoe zit dat dan ?

Leiderschap per situatie

1. Cultuur (bedrijfscultuur of nationale cultuur)

• Machtsafstand

• Onzekerheidsvermijding

2. Bedrijfssituatie

• Stabiel

• Crisis

3. Persoonlijke situatie vd medewerker(s)

• Onervaren beginner of zeer ervaren professional ?

• Gemotiveerd of ongemotiveerd

Wat gaan we doen?

1. Kennismaken

2. Een paar voorbeelden

3. Kenmerken van culturen

4. Typen leiderschap

5. Organisatievormen

6. Trends

7. Wat werkt niet en wat wel?

8. Conclusies

Organisatievormen: “Lijnorganisatie”

Organisatievormen: management-lagen

Organisatievormen: Matrix organisatie

Organisatievormen: netwerkorganisatie

Organisatievormen: zwerm

De zwerm heeft geen leider

En toch bereikt iedereen zijn doel….

Voorbeeld: zelfsturende teams (Buurtzorg Nederland)

Wat gaan we doen?

1. Kennismaken

2. Een paar voorbeelden

3. Kenmerken van culturen

4. Typen leiderschap

5. Organisatievormen

6. Trends 7. Wat werkt niet en wat wel?

8. Conclusies

Trends in de wereld 1. Globalisering:

• Internationale teams diverse culturen

• Aansturen op afstand

2. Economische crisis:

• Druk op kosten, dus: managementlagen wegsnijden

• Strakke procedures/processen

3. Individualisering

• Loyaal aan professie ipv loyaal aan bedrijf

• Eigen verantwoordelijkheid

• Lossere organisatievormen

Trends in de wereld - vervolg

4. Opkomende economieën

• Ontwikkelingslanden worden Ontwikkelde landen

5. Toenemend belang van Duurzaamheid

• En dus: meer lange-termijndenken

Wat gaan we doen?

1. Kennismaken

2. Een paar voorbeelden

3. Kenmerken van culturen

4. Typen leiderschap

5. Organisatievormen

6. Trends

7. Wat werkt niet en wat wel?

8. Conclusies

Wat werkt niet en wat wel?

Amerikaanse managementstijl in Noorwegen?

Amerikaanse managementstijl IBM Londen?

Zelfsturende teams in bedrijf dat al 3 kwartalen verlies draait?

Zelfsturende teams in bedrijf met ervaren wijkverpleegkundigen?

Strakke aansturing bij een groep zeer ervaren consultants?

Amerikaanse managementstijl op Hogeschool InHolland?

Wat gaan we doen?

1. Kennismaken

2. Een paar voorbeelden

3. Kenmerken van culturen

4. Typen leiderschap

5. Organisatievormen

6. Trends

7. Wat werkt niet en wat wel?

8. Conclusies

Conclusies: Oplettend Of Loslatend Management

1. DE IDEALE OPLOSSING bestaat niet

2. Management moet ALTIJD aangepast zijn aan de situatie

3. “MINDER MANAGEMENT” is soms een goed, maar niet altijd

4. Traditionele “vaste” organisatiestructuren nemen af in belang

5. Nieuwe vormen komen daarvoor terug

EINDCONCLUSIE

Oplettend of Loslatend Management?

Loslaten als het kan en opletten als het moet

Vragen?

Bedankt!

Ik wens de Next Generation Managers veel succes!

Huib Visser

AAHAAVEE HR Advies- en Interimdiensten 19 November 2015