HersenletselCongres 5-11-2018
1
5 november 2018
Begrijpen we nu eigenlijk waarom hij zo doet?
Analyse van onbegrepen gedrag na hersenbeschadiging
Ed Janssen
Coördinator en docent stichting ITON Fysiotherapeut Rijnlands revalidatiecentrum 5 november 2018
Analyse van gedrag
1. Beschrijf het gedrag concreet-Werkwoord-Voor iedereen duidelijk waar we het over hebben
-Beter te meten/ evalueren2. Maak een analyse
-2x4
5 november 2018
1. Beschrijf het gedrag concreet
“Hij is echt ontremd”
= Interpretatie- een beredeneerd oordeel over de betekenis van een waarneming
Probeer niet te interpreteren
Stap terug! Beschrijf wat je ziet5 november 2018
1. Beschrijf het gedrag concreet
‘Hij is echt ontremd’
Praat hij veel en hard?Eet hij ook het bord van de buurman leeg?Maakt hij seksueel getinte opmerkingen?Doet hij oneerbare voorstellen?Vertelt hij niet reële plannen?
EJ1
5 november 2018
1. Beschrijf het gedrag concreet‘Mevr. is initiatiefloos’‘Mevr. blijft na de ADL en het eten op haar stoel zitten wanneer niemand haar activeert’
‘Dhr. heeft geen ziekte- inzicht’‘Dhr. zegt lopend boodschappen te gaan doen en probeert op te staan uit zijn rolstoel’
EJ1
5 november 2018
1. Beschrijf het gedrag concreetWerkwoord!
‘Je moet het voor je kunnen zien’
Om het gedrag meetbaar te maken:Hoe vaak komt het voor?Hoe lang duurt het?Wat is de intensiteit? Slaan, knijpen, schreeuwen
EJ1
Dia 4
EJ1 Ed Janssen; 30-10-2018
Dia 5
EJ1 Ed Janssen; 30-10-2018
Dia 6
EJ1 Ed Janssen; 30-10-2018
HersenletselCongres 5-11-2018
2
5 november 2018
2. Maak een analyse 2x4 Kurt Goldstein
1878-1965
Gedragscirkel Vier determinanten van gedrag
EJ1
5 november 2018
AMBC
De gedragscirkel
EJ1
5 november 2018
De gedragscirkel
B= Mw. wordt regelmatig boos bij de A.B. en gaat dan met spullen gooien
A= Bij bepaalde begeleiderpraat kinderlijk en hard
M= ‘Ik wordt niet serieus genomen’‘Ik ben toch niet achterlijk’
M: Navragen!
EJ1
5 november 2018
AMBC
Waarom?
Conditionering
Zeurende kind
Jos jammert
EJ1
5 november 2018
De gedragscirkel
Operante conditionering
Vaak niet vanaf begin
Ook als interventie te gebruiken
EJ1
5 november 2018
De gedragscirkel
Antecedent niet altijd makkelijk te observerenHonger/ dorstAngstOvergevoeligheid voor prikkelsTe weinig prikkelsOvervragen PijnOnduidelijkheid/ onbegripEerdere gebeurtenissen
EJ1
Dia 7
EJ1 Ed Janssen; 30-10-2018
Dia 8
EJ1 Ed Janssen; 30-10-2018
Dia 9
EJ1 Ed Janssen; 30-10-2018
Dia 10
EJ1 Ed Janssen; 30-10-2018
Dia 11
EJ1 Ed Janssen; 30-10-2018
Dia 12
EJ1 Ed Janssen; 30-10-2018
HersenletselCongres 5-11-2018
3
5 november 2018
De gedragscirkel
Antecedent niet altijd goed te observeren
Iets veranderen en observeren
Pijnmedicatie
Meer/ minder prikkels
Meer duidelijkheid/ structuur geven
EJ1
5 november 2018
De 4 determinanten van gedrag
Beschrijf het gedrag concreet
1. Door de hersenbeschadiging zelf2. Als reactie op stoornis/ beperking3. De rol van de omgeving4. Pre- existent
Veelal een combinatie van factoren
EJ1
5 november 2018
Door de beschadiging zelf
Starten- Apathie Thuis vs instellingIntern vs extern
Stoppenontremming
RegulerenBij verandering van planning/ omgeving
EJ1
5 november 2018
2. als reactie op stoornis
GevoelsstoornisVeel kijkenOnhandigheid- dingen laten vallenDisuse
GezichtsvelduitvalStoten/ schrikkenScannen?
EJ1
5 november 2018
2. als reactie op stoornis
Afasie/ aprosodieMiscommunicatieTerugtrekken
AmnesieDingen gaan mis door vergetenIrritatie bij anderenConfabuleren- argwaan
EJ1
5 november 2018
2. als reactie op stoornis
NeglectDingen kwijt zijnVerdwalen
Minder inzichtOndoordacht, gevaarlijk handelenOnenigheid over wat kan/mag
EJ1
Dia 13
EJ1 Ed Janssen; 30-10-2018
Dia 14
EJ1 Ed Janssen; 30-10-2018
Dia 15
EJ1 Ed Janssen; 30-10-2018
Dia 16
EJ1 Ed Janssen; 30-10-2018
Dia 17
EJ1 Ed Janssen; 30-10-2018
Dia 18
EJ1 Ed Janssen; 30-10-2018
HersenletselCongres 5-11-2018
4
5 november 2018
2. als reactie op stoornis
VermoeidheidMinder rem- kort lontje
Overgevoelig voor licht en geluidHet wordt snel teveel- vermijden/ terugtrekkenIndien niet mogelijk- catastrofereactie
EJ1
5 november 2018
Dwanghuilen/ dwanglachen
Gestoorde emotionele motoriek
Kenmerken:Geen bijpassende emotieSnelle wisselingNauwelijks aanleidingNiet herkenbaar voor naasten
EJ1
5 november 2018
2. als reactie op stoornis
‘De negatieve gevolgen van neuropsychologische stoornissen kunnen dus weer indirect leiden tot ander gedrag: B.v. terugtrekken, frustratie, agitatie met alle gevolgen van dien’
EJ1
5 november 2018
3. Rol van de omgeving
Gedragscirkel
AMB- respondent BC- operant
A- Er wordt medicatie voorgeschreven - +CA?- Hoe reageer jij eigenlijk zelf?
5 november 2018
3. Rol van de omgeving
5 november 2018
4. Pre- existent
Was altijd al wat zuinigDeed nooit veel, had geen hobby’sPraatte altijd al aan één stuk doorHad altijd al veel moeite met veranderingen
Hetero- anamnese
EJ1
Dia 19
EJ1 Ed Janssen; 30-10-2018
Dia 20
EJ1 Ed Janssen; 30-10-2018
Dia 21
EJ1 Ed Janssen; 30-10-2018
Dia 24
EJ1 Ed Janssen; 30-10-2018
HersenletselCongres 5-11-2018
5
5 november 2018
Analyse van gedrag
Belangrijk!
Zijn er uitzonderingen?
Vrijwel altijd
Heeft iemand een voorbeeld?
EJ1
5 november 2018
Analyse van gedrag
‘Het bleek bij Linda eigenlijk altijd goed te gaan’-geen agressie
‘We ontdekte dat het veel beter ging wanneer de radio zachtjes aan stond’- minder onrust
‘Nadat per ongeluk de medicatie was vergeten bleek dhr. veel meer zelf te kunnen’- minder sufheid
EJ1
5 november 2018
Gedragsmodellen
Te downloaden via www.stichtingiton.nl onder ‘publicaties’
Meer weten?
EJ1
Dia 25
EJ1 Ed Janssen; 30-10-2018
Dia 26
EJ1 Ed Janssen; 30-10-2018
Dia 27
EJ1 Ed Janssen; 30-10-2018