Dutch Course CS Utrechts Uurtje Nederlands

Sanne Bongers

Jacque Buysse

Irma Eek

Nynke Oosterhuis

Katja Krediet

5th totally revised edition

Version 5.0

August 2014

1

INHOUDSOPGAVE

Hi Dutch learner! ................................................................................................................. 2

Guidelines ............................................................................................................................ 3

Hoofdstuk 0. The sounds of Dutch .................................................................................... 4

Pronunciation ..................................................................................................................... 4

Hoofdstuk 1. Voorstellen (Introducing) .............................................................................. 6

Grammar: Verbs & Articles ................................................................................................ 6

Hoofdstuk 2. De Winkel (Shop) .........................................................................................11

Grammar: Plurals & Questions & Counting .......................................................................11

Hoofdstuk 3. Caf / Restaurant .........................................................................................19

Grammar: Adjectives & Diminutives ..................................................................................19

Hoofdstuk 4. De weg vragen (Asking for directions) .......................................................26

Grammar: Demonstrative & Imperative .............................................................................26

Hoofdstuk 5. Vakantie (Holidays) ......................................................................................33

Grammar: Present Perfect ................................................................................................33

Hoofdstuk 6. Familie (Family) ............................................................................................39

Grammar: Possessives & Dates .......................................................................................39

Hoofdstuk 7. Vervoer (Transport) ......................................................................................45

Grammar: Word order & Clocks & Combined verbs ..........................................................45

Hoofdstuk 8. Het lichaam (The Body) ...............................................................................51

Grammar: Word order: Direct object .................................................................................51

Hoofdstuk 9. Hobbys .........................................................................................................57

Grammar: Word order: Subordinate clauses .....................................................................57

Hoofdstuk 10. Het Weer (The weather) .............................................................................62

Grammar: Future tense & Ordinal numbers ......................................................................62

Hoofdstuk 11. VVV (Tourist Office) ...................................................................................67

Grammar: Word order: inversion & The word er ..............................................................67

Hoofdstuk 12. Het verleden (The past) ..............................................................................74

Grammar: Simple Past ......................................................................................................74

Appendix Irregular verbs ................................................................................................80

Simple Present .................................................................................................................80

Present perfect .................................................................................................................80

Simple Past ......................................................................................................................81

2

HI DUTCH LEARNER! This is the basic Dutch course that was written for the Dutch lessons of Couchsurfing in Utrecht. And what youre reading now is the manual for this course. Lessons There will be 13 lessons, once a week, on Tuesdays. In the lessons, you can choose between two programs: Structured (for beginners) or Conversation (for those with a basic knowledge of the Dutch Language). You can at any time decide to switch programs if you want. All groups have the lessons at the same location. The number of students per teacher is usually between 3 and 6. Chapters This book is meant for the structured course. There are 12 chapters (plus an introductory chapter 0), each dealing with a different topic. Each chapter in the structured course consists of a word list, some grammar, exercises and useful sentences. In class you practice speaking by using the sentences, the grammar will be explained and the exercises are useful for practicing grammar and vocabulary. In the conversation course we work with small texts that will be discussed in class. Material will be provided by the teachers, usually before class by e-mail. But we encourage the students to bring their own material as well. Homework The structured homework can be found at the end of each chapter (so the homework at the end of chapter 1 must be finished for the next week, etc.). In conversation, you have to prepare your lesson by reading the assigned text and doing the assigned homework. Bring any questions you have to class. Teachers Were not real Dutch teachers and dont pretend to be. We want to give others the opportunity to get introduced to the Dutch language. If you need to learn Dutch quickly and systematically, we recommend you to take up a professional course. Have fun! The Utrecht Dutch lessons team.

3

GUIDELINES Since this course is not taught by professional teachers, we expect that you show your own initiative in learning Dutch. This is what you have to do: Organizing the lessons is a lot of work, but we really love doing it! You can make things easier for us by doing the following things: Print your course material (this book is for structured students, conversation students have different material which is provided by the teachers). If you bring the material on a laptop/i-pad etc., be sure to bring pen and paper to write things down. When you have subscribed to our course, we expect you to come to most lessons. If you only show up at half the lessons, you are taking the spot of another potential student who would have been present at every lesson. Subscribe to the lessons. We need to know who is coming. Please notify us in advance if you cannot make it to a lesson youre subscribed to. Notify us as early as possible. It is impossible for us to properly organize a lesson when a lot of students cancel ten minutes before class starts. If you dont come to the lesson without having notified us, you will get a warning. If it happens more than once, you will be excluded from the course! Do the homework that was assigned to you. We expect you to come to class with your homework finished. Lessons go much smoother if everyone is equally prepared. Be on time. The lesson starts at eight and not a minute after (welcome to the Dutch culture). This is what we recommend: Make your own word lists. We made word lists for you, but they are probably incomplete. If you make your own lists you wont be missing out on words you want to learn. Make sure to write down all the relevant words during class. Learn Dutch outside class. Try Dutch television for example, and Dutch childrens books. And think of your Dutch friends or colleagues. Ask them for help! Also use the list of websites thats provided below: were not using them in class, but theyre very useful for your studies. We have created an online learning environment on the website Memrise. This website is extremely helpful for learning the words and sentences from class: http://www.memrise.com/course/79962/cs-dutch-uurtje/ Other websites http://www.digitaldialects.com/Dutch.htm : A fun way of building your vocabulary. Some of the chapters on the site match with chapters in this course, so go check it out! http://www.2bdutch.nl/ : A great website where you can watch Dutch videos with different subtitles. http://en.wikibooks.org/wiki/Dutch : Online course! http://www.verbix.com/languages/dutch.shtml : conjugation of Dutch verbs. http://www.meestermichael.nl : a website meant for Dutch kids from primary school. Go have a look!

4

HOOFDSTUK 0. THE SOUNDS OF DUTCH Pronunciation

The Dutch alphabet is the same as the English alphabet. However, some letters are pronounced differently. Vowels [klinkers] In Dutch there is a clear distinction between short vowels and long vowels.

Short Long

a Man Mannen

Man Men

aa Maan Manen Ma

Moon Moons Mother

e Pen Pennen

Pen Pens

ee Peen Penen Nee

Carrot Carrots No

i Wil Willen

Want [sing] Want [plur]

ie Wiel Wielen Wie

Wheel Wheels Who

o Bom Bommen

Bomb Bombs

oo Boom Bomen Zo

Tree Trees So / thus

u Mus Mussen

Sparrow Sparrows

uu Muur Muren Nu

Wall Walls Now

As you can see, a single vowel can sometimes be pronounced as a long vowel:

1. When its at the end of a word (Ma, Zo, Nu) 2. When it has the order {vowel}-{consontant}-{vowel} (Manen, Penen, Bomen, Muren) Incorrect: Maanen Correct: Manen Incorrect: Peenen Correct: Penen Incorrect: Boomen Correct: Bomen This means that, for short vowels, the consonant must be doubled. Manen [long] Mannen [short] Penen [long] Pennen [short] Bomen [long] Bommen [short]

Also note that: * Exception: ie- ie is always a long vowel, and i is always a short vowel. * Exception: an e in the last syllable of a word is pronounced as in the English the [as long as its not emphasised]: We call it a stomme e Examples: Lopen [to walk], Appel [apple].

5

* The i or ij in words that end in -ig or -lijk are also pronounced like the English the Examples: Vrolijk [cheerful], Grappig [funny]. Diphthongs/ other vowels

Spelling [dutch] Sounds like Example Translation

ij ei

i (in dike) dijk feit

dike fact

au ou

ow (cow) blauw hout

Blue wood

ui French: Fauteuil huis house

eu German: bse French: Dieu

neus nose

oe oo (cool) hoed hat

Consonants [medeklinkers] Most consonants are pronounced roughly the same as in English. A few are difficult:

Spelling [dutch] Sounds like Example Translation

ch g

German dach Lach Gras

Laugh Grass

j English y [at beginning word]

Jas Jacket / coat

r Spanish rr [beginning] English r [end of word]

Raam Deur

Window Door

Also note that: * B is pronounced like P at the end of words: Krab (crab) * D is pronounced like T at the end of words: Hond (dog) * Y can also be used as a consonant (Baby, Hobby) * The pronunciation of the C depends on the following vowel; the same as in English. * In loanwords, other sounds may occur:

- Garage - Goal

6

HOOFDSTUK 1. VOORSTELLEN (INTRODUCING) Grammar: Verbs & Articles

Woorden Het word The word De zin The sentence De grammatica The grammar De oefening The exercise Het boek The book De bladzijde / De pagina The page Het huiswerk The homework Hallo Goedemorgen Goedemiddag Goedenavond

Hello Good morning Good afternoon Good evening

Dag Hello / Goodbye Doei Goodbye Tot ziens See you Ik ben... Aangenaam

I am... Nice to meet you

Heten To be called Komen To come Wonen To live Werken To work Spreken To speak Leren To learn Begrijpen To understand Betekenen To mean [what does it mean?] Bedoelen To mean [What do you mean?] Zeggen To say Oefenen To practice Makkelijk Easy Moeilijk Difficult Goed Good Slecht Bad Het land The country De stad The city Het beroep The profession / the job De naam The name Het werk The work / the job Het bedrijf The company Het jaar

The year

7

Ik I Jij You [sing.] Hij He Zij She Wij We Jullie You [plural] Zij They U You [formal] both singular and plural Nederlands Dutch Nederland The Netherlands Al Already Een beetje A little Uit From Oud Old Complete this list with your own words:

Grammatica a. Articles [lidwoorden] Dutch nouns have either: de or het as an article (English: the). There are no simple rules to determine when to use de or het. The English word a is in Dutch: een. Pronunciation: Het is pronounced as het, but more commonly as t. Een is pronounced as un. It is only pronounced as n when the meaning is 1. b. Regular verbs: Infinitive: [stem]+en (werk+en -> werken)

Singular: [stem] or [stem]+t (werk or werkt)

Plural: same as infinitive (werken) See below the conjugation of some regular verbs and the irregulars hebben and zijn. Werken (to work) Ik werk Jij werkt U werkt Hij/Zij werkt Wij werken Jullie werken Zij werken

Wonen (to live) Ik woon Jij woont U woont Hij/Zij woont Wij wonen Jullie wonen Zij wonen

8

Also note that: * singular woon(t) has two oo , and plural wonen has one o, because of the {vowel}-{consonant}-{vowel} rule. * U can be used as singular and plural * Zij has a singular and plural form, but they mean different things. c. The irregular verbs hebben/zijn [to have/to be] Zijn (to be) Ik ben Jij bent U bent Hij/zij is Wij zijn Jullie zijn Zij zijn

Hebben (to have) Ik heb Jij hebt U hebt / heeft Hij/zij heeft Wij hebben Jullie hebben Zij hebben

Zinnen

1 Hallo, ik ben ......

Hello, I am...

Hoe heet jij? Whats your name [lit: how are you called?] Wat is jouw naam? Whats your name? Mijn naam is ...... My name is... Hoe gaat het met jou? How are you? [lit: how goes it with you?] Het gaat goed met mij! Im fine! [lit: it goes good with me]

2 Ik kom uit ...... I am from [lit: I come from] Waar kom jij vandaan? Where are you from? [lit: where come you from?] Uit welk land kom je? Which country are you from? Uit welke stad kom je? Which city are you from? Ik woon in ..... I live in... Wij wonen in ...... We live in...

3 Wat is jouw beroep? What is your profession? Ik ben student. I am a student Ik ben leraar/lerares. I am a teacher (m/f) Ik werk bij een groot bedrijf. I work at a big company De student woont in het huis. The student lives in the house Ik ben vijfentwintig jaar. I am twentyfive years old Hoe oud ben jij? How old are you?

4 Ik wil Nederlands leren. I want to learn Dutch Ik spreek een beetje Nederlands. I speak a little Dutch Zij spreekt goed Nederlands. She speaks Dutch very well

9

Spreken jullie al Nederlands? Do you speak Dutch already? Nederlands is erg moeilijk! Dutch is very difficult! Engels is makkelijk! English is easy!

5 Spreek alsjeblieft Nederlands. Please, speak Dutch. Ik wil Nederlands oefenen. I want to practice my Dutch Wat betekent dat? What does that mean? Wat bedoel je? What do you mean? Wat zeg je? What did you say? Ik begrijp het niet. I dont understand. Hoe spel je dat? How do you spell that?

Oefeningen 1. Complete the lists (remember the {vowel}-{consonant}-{vowel} rule!) Wonen (to live)

................... woon

Jij ...................

Hij/Zij ...................

Wij ...................

................... wonen

Zij ...................

Leren (to learn)

Ik ...................

Jij ...................

................... leert

................... leren

Jullie ...................

Zij ...................

Werken (to work)

Ik ...................

Jij ...................

Hij/Zij ...................

Wij ...................

Jullie ...................

................... werken

Spreken (to speak)

................... spreek

Jij ...................

................... ...................

Wij ...................

................... ...................

................... spreken

2. Fill in the missing words

1. Hallo, ik ............. Astrid. (to be)

2. Ik .............. een boek (to have)

3. Hij ............. Kees. (to be called)

4. Zij ............. goed Nederlands. (to speak)

5. U ............ een moeilijk beroep (to have)

6. Wij ............. uit Utrecht. (come)

7. Wij ................ Nederlands (to learn)

10

8. Jij ............. twintig jaar. (to be)

9. Ik ............. in Amsterdam. (to live)

3. translate [when in doubt, look at the sentences on the previous page for help] 1. Hello, I am Peter

2. I am from the Netherlands

3. How old are you?

4. I live in Utrecht

5. How are you?

4. Combine

From now on, you can use these sentences in class!

What do you say....

Huiswerk

Je huiswerk voor volgende week: - Maak de oefeningen van hoofdstuk 1

af. - Leer de woorden van hoofdstuk 2. - Leer het vervoegen van hebben en

zijn. - Schrijf een tekst waarin je jezelf

voorstelt, en neem die mee naar de les

Your homework for next week: - Finish the exercises from chapter

1. - Learn the words from chapter 2. - Learn the conjugations for to

have and to be. - Write a text in which you introduce

yourself, and bring it to class.

...when you dont know the

meaning of a word?

...when you didnt hear what

the teacher said?

...when you dont know how to

spell a word?

...when you dont understand

an exercise?

Wat zeg je?

Ik begrijp het niet.

Hoe spel je dat?

Wat betekent dat?

11

HOOFDSTUK 2. DE WINKEL (SHOP) Grammar: Plurals & Questions & Counting

Woorden

De winkel the store / the shop De markt the market De supermarkt the supermarket De bakker the bakery De slager the butcher De groenteboer the greengrocer kopen to buy verkopen to sell helpen to help kosten to cost willen to want halen to get winkelen to go shopping rondkijken to look around mogen : mag ik...? to can/may/be allowed to : Can I.../May I..? pinnen to pay by card betalen to pay duur expensive goedkoop cheap het koopje the bargain de korting the discount het brood the bread het beleg sandwich topping de kaas the cheese de ham the ham de hagelslag the chocolate sprinkles de pindakaas the peanut butter de boter

the butter

de koffie the coffee de thee the tea de melk the milk het water the water de koffiemelk the coffee cream de suiker het zout de peper de suiker de boerenkool de soep de erwtensoep

the sugar the salt the pepper the sugar the kale the soup the pea soup

12

de jus de aardappelen de worst de salade de rijst

the gravy the potatoes the sausage the salad the rice

de appel the apple de peer the pear de sinaasappel the orange de banana the banana de aardappel the potato het vlees the meat de groente the vegetables het fruit the fruit Alstublieft / alsjeblieft Please (formal / informal)

Here you go Dankuwel / dankjewel Thank you (formal / informal) Bij At In In Naar To Wat What Wanneer When Hoe How Wie Who Waarom Why Waar Where

___________________________________________________________________

Tellen (to count) 1 En 2 Twee 3 Drie 4 Vier 5 Vijf 6 Zes 7 Zeven 8 Acht 9 Negen 10 Tien 11 Elf 12 Twaalf 13 Dertien 14 Veertien 15 Vijftien 16 Zestien 17 Zeventien 18 Achttien

19 Negentien 20 Twintig 30 Dertig 40 Veertig 50 Vijftig 60 Zestig 70 Zeventig 80 Tachtig 90 Negentig 100 Honderd 21 Eenentwintig 28 Achtentwintig 79 Negenenzeventig 101 Honderdn 112 Honderdtwaalf 365 Driehonderdvijfenzestig

13

Grammatica

a. Plural

Most plural nouns are formed by adding -s or -en1. -en is most common. Fiets Fietsen (bike) Land Landen (country) Woord Woorden (word) Verhaal Verhalen (story) Papier Papieren (paper) However: -s is used when the noun has more than one syllable, and the last syllable is not emphasized Tafel Tafels (table) Jongen Jongens (boy) Winkel Winkels (store) Bakker Bakkers (baker) When a noun ends in -a, -i, -o, -u, -y, an apostrophe +s is added to maintain the long vowel. Foto Fotos (photo) Baby Babys (baby) Remember the {vowel}-{consonant}-{vowel} rule: To maintain the correct pronunciation, we add a consonant to maintain the short vowel: Zin Zinnen (sentence) Bed Bedden (Bed) OR: We take out a vowel because we dont need it: Raam Ramen (window) Boom Bomen (tree) The article with plurals is always de: de fiets de fietsen het land de landen het boek de boeken

1 More information about s and en on this site: http://www.dutchgrammar.com/en/?n=NounsAndArticles

14

b. Word order and questions

A simple Dutch sentence has the following word order: Subject, Verb, Rest of the sentence: SVR In a question, Subject and Verb change position, so it becomes: Verb, Subject, Rest of the sentence: VSR and a question mark is added. De appel kost 1 euro Kost de appel 1 euro? Hij woont in Utrecht Woont hij in Utrecht? When you use: What/when/who/how/why/where their position is at the start of the sentence: De appel kost 1 euro Kost de appel 1 euro? Wat kost de appel? Hij woont in Utrecht Woont hij in Utrecht? Waar woont hij?

Conjugation:

Questions: same as the statement: exception: jij

Ik betaal betaal ik ?

Jij betaalt betaal jij ?

U betaalt betaalt u ?

Hij/zij betaalt betaalt hij/zij ?

Wij betalen betalen wij ?

Jullie betalen betalen jullie ?

Zij betalen betalen zij ?

c. Informal forms of pronouns:

official informal

ik k (only in spoken language)

jij je

hij ie (only in spoken language)

zij (sing.) ze

wij we

jullie -

zij (plur.) ze

15

Zinnen

1. When you buy: Mag ik even rondkijken? Can I look around for a moment? Hoe duur zijn de appels? [lit] How expensive are the apples? Wat kosten de appels? [lit] What do the apples cost? Heb je iets goedkoops? Do you have anything cheap? Mag ik betalen? Can I pay? Mag ik een tasje? Could I get a bag? Kan ik hier pinnen? Can I pay by card? Heeft u aardappels? Do you have potatoes? Hoe heet dat in het Nederlands? What is that called in Dutch? Wat is dat in het Nederlands? What is that in Dutch? Mag ik vier appels, drie bananen en n kiwi?

Could I have four apples, three bananas and one kiwi?

Ik wil n kilo appels. I want one kilo of apples Ik wil n pak melk I want one carton of milk Ik wil een pot pindakaas I want a jar of peanut butter Ik wil een kop koffie I want a cup of coffee

2. When you sell: Kan ik u helpen? May I help you? Die zijn 2 euro per kilo. Those are 2 per kilo Dat is dan 2 euro. That will be 2 Dat is 2 euro 75 alstublieft. That will be 2,75, please Met 2,25 is 5 euro. [lit] With 2,25 that makes 5 euros.

3. Questions Koop je vlees bij de slager? Do you buy meat at the butcher? Gaan ze iedere week naar de markt? Do they go to the market every week? Wat kun je hier kopen? What can you buy here? Wanneer gaan we naar de winkel? When will we go to the store? Wie is hier de baas? Who is the boss around here? Hoe heten die gele dingen? What are those yellow things called? Waarom gaan jullie naar de markt? Why do you go to the market?

4. Counting Twee keer tien is twintig. Two times ten is twenty Acht plus drie is elf. Eight plus three is eleven Zeventien plus veertien is eenendertig. Seventeen plus fourteen is thirty-one

16

Oefeningen

1. Make a question

Nederlands is moeilijk: ................................................................................... We gaan naar de winkels: .............................................................................. Je spreekt goed Nederlands: .......................................................................... Vijf plus zeven is achttien:

2. Make 2 possible questions for each answer: One by using inversion, one by

using wat/wanneer/hoe/wie/waar/waarom.

Example: 1. __Is de winkel in de stad?__

2. __Waar is de winkel?______ Antwoord (answer): De winkel is in de stad

1. ____________________________________________________________

2. ____________________________________________________________

Antwoord: Ik doe morgen huiswerk.

1. ____________________________________________________________

2. ____________________________________________________________

Antwoord: Ik ben Kees.

1. ____________________________________________________________

2. ____________________________________________________________

Antwoord: We willen een kilo appels.

1. ____________________________________________________________

2. ____________________________________________________________

Antwoord: Ze koopt vlees bij de slager .

3. Correct the wrong plurals the emphasized vowels are underlined. De winkel - De winkelen De banaan - De bananen De markt - De markten Het brood - Het brooden

De kiwi - De kiwis Het verhaal - Het verhalen De groente - De groentes Het boek - De boekken

17

4. Say these numbers out loud:

43

84

33

97

49

37

71

88

5. Put in plural: the emphasized vowels are underlined. Remember the article! Remember the {vowel}-{consonant}-{vowel} rule! De appel ...........................

Het land ...........................

De winkel ...........................

De peer ...........................

Het beroep ...........................

De paraplu ...........................

De markt ...........................

De supermarkt .

Het brood ...........................

De groente ...........................

6. Color the right numbers and you will see the secret message! twee vijf acht elf Veertien achttien eenentwintig negenentwintig dertig

tweendertig vijfenveertig zevenenveertig eenenvijftig negenenvijftig negenenzestig drienzeventig achtenzeventig tachtig

drientachtig zevenentachtig achtentachtig negenentachtig driennegentig negenennegentig honderd

15 5 8 2 3 9 1 10 11 14 6

18 27 26 19 21 24 20 30 28 22 29

32 37 34 46 31 42 38 45 33 31 39

47 56 50 57 53 52 48 58 59 51 54

73 64 62 67 60 72 65 70 61 63 69

87 77 79 82 83 86 84 78 85 75 80

90 100 88 99 91 94 98 95 89 93 92

18

7. Translate:

We get vegetables at the greengrocer

.................................................................................................................

The bread is cheap

.................................................................................................................

I want five apples, please

.................................................................................................................

Where do you buy coffee?

.................................................................................................................

Huiswerk

Je huiswerk voor volgende week: - Maak de oefeningen van hoofdstuk 2

af. - Leer de woorden van hoofdstuk 3. - Leer tellen tot honderd - Neem een bonnetje mee naar de les

en leg uit wat erop staat

Your homework for next week: - Finish the exercises from chapter

2. - Learn the words from chapter 3. - Learn to count to one hundred - Bring a receipt to class and

explain what it says

19

HOOFDSTUK 3. CAF / RESTAURANT Grammar: Adjectives & Diminutives

Woorden het caf the caf het restaurant the restaurant de ober the waiter/waitress de kok the cook het hotel the hotel de bar the bar de kroeg the pub het toilet, de wc the toilet de snackbar the snackbar de rekening the bill de fooi het tafelkleed het servet de pannenlap de onderzetter het bord de schaal het kopje de mok het glas het mes de vork de lepel het voorgerecht het hoofdgerecht het nagerecht

the tip the table cloth the napkin the pot-holder the mat (for hot pans) the plate the dish the cup the mug the glass the knife the fork the spoon the starter the main course the dessert

bestellen to order serveren opdienen afruimen afwassen afdrogen bakken tafel dekken

to serve to serve to clear away to do the dishes to dry (the dishes) to fry to set the table

drinken to drink eten to eat koken to cook kiezen to choose maken to make zitten to sit

20

het bier the beer de wijn the wine de dagschotel the days special het driegangenmenu the three course meal het voorgerecht the starter het hoofdgerecht the main dish het nagerecht , het toetje the dessert de biefstuk the steak de vis the fish de sla the salad [het vlees is] gaar [the meat is] (well-)done Groot Big, large Klein Small, tiny Lekker Good (taste), tasty Vies Bad (taste), disgusting Mooi Pretty, beautiful Lelijk Ugly Goed Good Slecht Bad Duur Expensive Goedkoop Cheap Veel Much, many Weinig Little, few Hoog High Laag Low Snel Fast, quick Langzaam Slow Open Open Dicht Closed Breed Broad, wide Smal Narrow Moeilijk Difficult Makkelijk Easy Lang Long Kort Short Gezellig Cosy / fun / inviting / sociable Ongezellig Uninviting Belangrijk Important Onbelangrijk unimportant Aardig friendly Onaardig unfriendly Complete this list with your own words:

21

Grammatica

a. Comparatives & Superlatives [vergrotende & overtreffende trap] add er of st. Some comparatives are irregular. With the superlative, we use an article [similar in English], which is always het. Example: De sla is het lekkerst -er -st nice mooi mooier het mooist ugly lelijk lelijker het lelijkst big groot groter het grootst small klein kleiner het kleinst cheap goedkoop goedkoper het goedkoopst expensive duur duurder het duurst bad slecht slechter het slechtst good goed beter het best many/much veel meer het meest few/little weinig minder het minst Adjectives that end in r [like duur] get an extra d in the comparative: Lekker lekkerder lekkerst Ver verder verst Adding an e When the adjective is separated from the noun by the verb, nothing happens: De soep is lekker Een soep is lekker De ober is goed Een ober is goed Het voorgerecht is duur Een voorgerecht is duur Het brood is oud Een brood is oud When the adjective is placed in front of the noun, in some cases, an e is added: Always in case of de/het In case of een, an e is added to words that normally have de. De lekkere soep Een lekkere soep De goede ober Een goede ober Het dure voorgerecht Een duur voorgerecht Het oude brood Een oud brood b. Diminutives

The diminutive form is extremely popular in Holland. Its use is not exclusively

reserved for small things. It is also widely used for things that are considered sweet,

cute, funny, etc.

1. The basic formula for the diminutive is: noun+je

2. The article is always het

22

het kind het kindje the child de neus het neusje the nose de hond het hondje the dog het huis het huisje the house When words end in a vowel, the vowel is doubled to maintain a long vowel. de auto het autootje the car de foto het fotootje the photo de oma het omaatje the grandma de sla het slaatje the salad

Zinnen

1. De klant zegt: [The customer says]: Twee bier, graag! Two beers, please! Serveert u ook eten? Do you serve food, too? Een tafel voor twee, alstublieft. A table for two please. Mag ik de rekening alstublieft? / De --------rekening alstublieft!

Can I have the bill please? / The bill, ---please!

Een grote koffie, alstublieft. One large coffee please. Het was heerlijk. It was delicious. Complimenten aan de kok. Compliments to the chef. Een glas rode/witte wijn alstublieft. A glass of red/white wine please. Mag ik het menu? May I have the menu please? Wat is de dagschotel? What is the dish of the day? Pardon!/Ober! Excuse me! Waiter! Kunnen we een glas water krijgen? Can we get a glass of water? Ik wil graag .... I would like ...

2. De ober zegt: [the waiter says] Heeft u uw keuze gemaakt? Have you decided? [lit: have you made

your choice?] Eet smakelijk! Bon appetit! Heeft het gesmaakt? Did it taste good? Wilt u ook een nagerecht? Would you like a dessert as well? Alstublieft, het menu. There you go, the menu Gaat u zitten. Take a seat. Wilt u iets drinken? Would you like something to drink? We serveren eten vanaf 6 uur. We serve food after 6 p.m.

3. Comparisons Deze soep is lekker. This soup is good. Die soep is lekkerder! That soup is better! De friet is het lekkerst! The fries are the best! Heb je een goedkoop toetje? Do you have a cheap dessert? Heb je een goedkoper toetje? Do you have a cheaper dessert? Heeft u ook Tiramisu? Dat is het duurst!

Do you also have Tiramisu? That is the most expensive!

De cafs in Utrecht zijn het leukst. The pubs in Utrecht are the best.

23

De grachten in Amsterdam zijn mooi. The canals in Amsterdam are beautiful. Die van Utrecht zijn mooier. Those of Utrecht are more beautiful. Ik vind die van Giethoorn het mooist. I think those of Giethoorn are the most

--beautiful. Jij vindt Nederlands moeilijk. You think Dutch is complicated. Ik vind Spaans moeilijker I think Spanish is more complicated. Zij vindt Grieks het moeilijkst. She thinks Greek is the most

oocomplicated.

Oefeningen 1. Vul aan (Complete):

Standard form always +e de = +e , het = standard

De soep is lekker De lekkere soep Een lekkere soep

Het huis is groot Het grote huis Een groot huis

De hond is bruin

Het brood is duur

De winkel is ver

Het boek is moeilijk

De appel is goedkoop

Het ei is klein

2. Vul aan (Complete): Koud ............................... ............................... [cold]

Warm ............................... ............................... [warm]

Zout ............................... ............................... [salty]

Zuur ............................... ............................... [sour]

Zoet ............................... ............................... [sweet (taste)]

Gezond ............................... ............................... [Healthy]

3. Vul de missende woorden in (Fill in the missing words): 1. De man bestelt ....................... bier [more expensive]

2. De snackbar is ....................... [cheaper]

3. Een ....................... salade, alstublieft [tasty]

4. Wij bezoeken een ....................... restaurant [bigger]

5. Het ....................... caf is het gezelligst! [smallest]

24

4. Vertaal (Translate): The restaurant serves the tastiest soup We live in a beautiful little house The cafs in Utrecht are the best The cook makes a large salad 5. Geef het verkleinwoord en het meervoud (Give the diminutive and the plural)

De Fiets ..

Het Boek .

De kroeg .

De Paraplu .

Het Huis ..

De vis ..........................................

6. Beschrijf de volgende voorwerpen (describe the following objects): Use adjectives: Color, shape, size. Where can you find it? Je vindt het in What can you do with it? Je kunt ermee. Example:

Het is een ding Its a thing Het is klein Its small Het is lang en dun Its long and thin Je vindt het in huis You can find it in a house Je kunt ermee schrijven You can write with it

25

7. Wat is het tegenovergestelde (What is the opposite)? Duur .

Mooi

Vies .

Weinig

Klein .

Moeilijk .

Goed

Snel .

Huiswerk Je huiswerk voor volgende week: - Maak de oefeningen van hoofdstuk 3

af. - Leer de woorden van hoofdstuk 4. - Schrijf een recensie voor een

restaurant (gebruik de vergrotende en overtreffende trap!)

Your homework for next week: - Finish the exercises from chapter 3.

- Learn the words from chapter 4. - Write a review for a restaurant (use

comparatives & superlatives!)

26

HOOFDSTUK 4. DE WEG VRAGEN

(ASKING FOR DIRECTIONS) Grammar: Demonstrative & Imperative

Woorden pardon Excuse me Mogen / Mag ik...? to can, be allowed to /

Can I ....?, May I...? vragen to ask weten to know komen to come afslaan to turn [take an exit] zoeken to search moeten to must / to have to omdraaien to turn [turn around] nemen to take rechtdoor straight [direction] linksaf left [direction] rechtsaf right [direction] links left [location] rechts right [location] aan de linkerkant To your left aan de rechterkant To your right de overkant (van de straat) across the street

[lit: the other side of the street] die kant op that way de richting the direction hier here daar there (aan) het einde (at) the end (aan) het begin (at) the beginning met with bij at, with aan on, at voor in front of achter behind onder under op on boven over, above naast next to tussen between in in dichtbij close by ver weg far away door through

27

naar to, towards tot till, (up) to tegenover opposite, facing de plattegrond the map de kaart the map de weg, de straat the way, the road het bos the forest het meer the lake de brug the bridge het gebouw the building de kerk the church het ziekenhuis the hospital het postkantoor the post office het station the train station het museum the museum de toren the tower het plein the square de hoek the corner het stoplicht the traffic light de kruising, het kruispunt the crossroads, the intersection de rotonde the roundabout de afslag the (highway) exit De stoel chair De tafel table Het boek book De lamp lamp De klok clock De bal ball De vaas vase Het tapijt, het kleed carpet, rug De muur wall De vloer floor Complete this list with your own words:

28

Grammatica

a. Demonstrative pronouns [aanwijzende voornaamwoorden]

It all depends on the question is it a de or a het word.

here (this, these):

de --> deze [de winkel deze winkel]

het --> dit [het huis dit huis]

there (that, those):

de --> die [de winkel die winkel]

het --> dat [het huis dat huis]

Tip: the last letter of the article is the same as last letter of the demonstrative

pronoun!

Keep in mind: all the plurals are de words:

Het huis Dit huis Dat huis

De huizen Deze huizen Die huizen

b. Imperative [gebiedende wijs]

The imperative is the [stem] of the verb (or the first person) and stands at the

beginning of the sentence.

Ga rechtsaf! Go right! Loop twee kilometer! Walk two kilometres! Draai om! Turn around! Neem de afslag! Take the exit!

There is only one exception: The verb zijn [to be] in imperative: Wees.

Wees op tijd! Be on time! Wees niet bang! Dont be afraid!

There is no difference between singular and plural.

Also note that: sometimes a more formal / polite form of the imperative is used. Examples: Gaat u zitten (please) take a seat Komt u binnen (please) come in

29

Zinnen

1. Ask directions [De weg vragen]

Pardon, mag ik u wat vragen? Excuse me, may I ask you something? Weet u waar het postkantoor is? Do you know where to post office is? Hoe kom ik bij het station? How do I get to the station? Waar is het ziekenhuis? Where is the hospital? Ik ben verdwaald Im lost Ik ben de weg kwijt Im lost [lit: I lost the way] Is dit de weg naar...? Is this the way to....? Hoe kom ik het snelst in...? What is the quickest way to...?

2. Give directions [De weg wijzen]

Sla rechtsaf bij dat grote gebouw Turn right at that big building Ga rechtdoor tot bij die toren. Go straight until you reach that tower. Loop met de bocht mee Follow the road [lit: walk with the bend] Sla linksaf bij die lantaarnpaal. Turn left at that street light. Sla aan het einde linksaf. Turn left at the end. De tweede straat links. The second street to the left. Niet deze straat, maar die daar. Not this street, but that one. Sla rechtsaf, bij dit stoplicht. Turn right at this traffic light. Niet dat maar dit stoplicht! Not that traffic light, but this one. Sla aan het einde van die straat rechtsaf Turn right at the end of the street. De vierde straat rechts. Fourth street to the right. U moet omdraaien! You have to turn around! Neem de tweede afslag. Take the second exit. Neem afslag Utrecht centrum Take the exit Utrecht Centrum. Ga richting Utrecht centrum Go in the direction Utrecht Centrum

3. Demonstratives and prepositions

De straat is lang. The street is long Deze straat hier is lang. This street here is long Die straat daar is kort. That street there is short Het stoplicht is rood. The traffic light is red Dit stoplicht hier is rood. This traffic light here is red Dat stoplicht daar is groen. That traffic light there is green De gebouwen zijn hoog. The buildings are high Deze gebouwen hier zijn hoog. These buildings here are high Die gebouwen daar zijn laag. Those building there are low Ik loop over straat Im walking down the street Ik fiets door de tunnel Im cycling through the tunnel Ik rijd door de stad Im driving through the city

30

Oefeningen

1. Maak een gebiedende wijs (Make an imperative): Een brood kopen Koop een brood!

Een goed caf zoeken ................................................................

Naar huis gaan ................................................................

Een boek lezen ................................................................

Aardig zijn ................................................................

2. Geef het juiste aanwijzend voornaamwoord (Give the correct demonstrative):

Dichtbij (close) Ver weg (far away)

De bloemen Deze bloemen Die bloemen

Het kleed _______________________________________________

De stoel _______________________________________________

Het kussen _______________________________________________

De bal _______________________________________________

De lamp _______________________________________________

De vaas _______________________________________________

Het boek _______________________________________________

De klok _______________________________________________

3. Beschrijf de afbeelding, gebruik voorzetsels (Describe the picture using

prepositions)

Example: De kat staat bij de

stoel

31

4. Vul in (Fill out):

1. ........... stoplicht is rood. (this)

2. ...........straat is lang en ...........toren is hoog. (this/that)

3. Ga rechtsaf bij ...........gebouw met ...........grote ramen. (that/those)

4. Neem bij ...........postkantoor de afslag. (this)

5. ...........brug staat open, dus neem ...........straat. (this/that)

5. Lees en vind de gebiedende wijs (Read and find the imperative):

EEN ECHTE HOLLANDSE APPELTAART Ingredinten, 250 gram bloem, 175 gr boter, 130 gr suiker, 2 eieren, 1 kilo appels,70 gram rozijnen, kaneel Meng de bloem, boter, suiker, kaneel en ei in een kom. Kneed het deeg. Rol het deeg uit en bedek de bodem van een taartvorm. Verwarm de oven voor op 170C. Schil de appels. Snijd de appel in stukjes. Meng dit met de 50 gr suiker, de rozijnen en kaneel. Vul de taartvorm. Bak de appeltaart ongeveer 60 tot 65 minuten in de oven.

Find the imperatives and write down the infinite verb

Imperative Infinite verb Meaning:

1. Meng Mengen to mix

2. ____________________________________________________________

3. ____________________________________________________________

4. ____________________________________________________________

5. ____________________________________________________________

6.____________________________________________________________

7. ____________________________________________________________

8. ____________________________________________________________

9. ____________________________________________________________

6. Maak zinnen in gebiedende wijs (Make sentences in imperative):

1. Gaan / dat stoplicht / linksaf / na Ga bij dat stoplicht linksaf.

2. Zijn / op / het station / op tijd ................................................................................

3. Rijden / rechtdoor / die kerk / tot ..........................................................................

32

4. Gaan / die rotonde / rechts / bij ...........................................................................

5. Lopen / deze straat / door / het einde / tot ...........................................................

7. Beschrijf een route met behulp van deze kaart (Describe a route using this map) :

Example:

Begin bij het huis. Neem de eerste straat rechts. Neem de tweede straat links. Ga bij

de rotonde linksaf. Ga de eerste rechts. Ga rechtdoor. Waar ben je nu?

Huiswerk

Je huiswerk voor volgende week: - Maak de oefeningen van hoofdstuk 4

af. - Leer de woorden van hoofdstuk 5. - Herhaal de vervoegingen van zijn en

hebben: Je hebt ze volgende week nodig!

- Maak een routebeschrijving, bijvoorbeeld van je huis naar je werk

Your homework for next week: - Finish the exercises from chapter 4.

- Learn the words from chapter 5. - Repeat the conjugations for to be

and to have: You will need them next week!

- Write a route description, e.g. from your house to your work.

33

HOOFDSTUK 5. VAKANTIE (HOLIDAYS) Grammar: Present Perfect

Woorden Nederland The Netherlands Belgi Belgium Duitsland Germany Frankrijk France Engeland / Verenigd Koninkrijk England / UK Spanje Spain Itali Italy Europa Europe de vakantie the holiday de koffer the suitcase de rugzak the backpack het hotel the hotel de jeugdherberg the youth hostel de camping the camping de tent the tent de receptie the reception de eetzaal the dining room de bar the bar de disco the disco de nachtclub the night club de bioscoop the cinema de film the movie het theater the theatre de foto the photo, picture het foto-album the photo album het fototoestel, de camera the camera de zonnebrand(olie/crme) the sun lotion Het strand the beach De zee the sea De vulkaan the volcano Het bos the forest De berg the mountain de dag the day de week the week de maand the month het jaar the year de eeuw the century Geleden ago

34

laatste the last / final eerste the first volgende the next vorige the last / previous bezoeken to visit bezichtigen to visit, view beklimmen / klimmen to climb zwemmen to swim skin to ski luieren to lounge around, relax zonnen to sunbathe verbranden to burn (get sunburned) vergeten to forget feesten to party zullen shall, will gaan to go veel Much, many weinig Few, little lui Lazy actief Active druk Busy waarschijnlijk Probably mogelijk Possibly misschien Maybe, perhaps Complete this list with your own words:

35

Grammatica a. The present perfect [voltooid verleden tijd] Present perfect is a past tense, which is quite often used in Dutch.

How does a present perfect look?

take the [stem]

put ge- in front and

add d or t at the end

add an auxiliary verb: Hebben or Zijn.

Examples: Koken Ik heb gekookt, Luieren Ik heb geluierd

Whether we use 'd' or 't' depends on the last letter of the stem. When the stem ends in -t, -k, -f, -s, -ch, -p add a t. Otherwise, add a d. To remember, you can use the word SoFT KeTCHuP. If the verb-root ends in one of the consonants of soft ketchup, being [t], [f], [k], [s], [ch], and [p], you add a t. ge-[stem]-d reizen hebben gereisd to travel - have travelled leren hebben geleerd to learn - have learned ge-[stem]-t maken hebben gemaakt to make - have made fietsen hebben gefietst to bike - have biked When a verb begins with be-/ver-/ont- verbs no ge- verbranden Ik ben verbrand to burn - have burned Auxiliary verb [hulpwerkwoorden] A present perfect is usually completed with the auxiliary verb hebben. Ik heb gevraagd Jij hebt gevraagd Hij/zij heeft gevraagd Wij hebben gevraagd Jullie hebben gevraagd Zij hebben gevraagd. Some verbs are completed with the auxiliary verb zijn. The rules are quite complicated: its easiest just to learn by heart Some Irregulars [You can find more irregulars in the Appendix on the last pages of this book] zijn zijn geweest to be - have been hebben hebben gehad to have - have had gaan zijn gegaan to go - have gone doen hebben gedaan to do - have done lopen hebben gelopen to walk - have walked

36

Zinnen

1.

Ik ben op vakantie naar Itali geweest. I went on a holiday to Italy Ik ben drie weken op vakantie geweest. I went on a holiday for three weeks Ik heb in de eerste week Rome bekeken In the first week I visited (viewed) Rome Ik ben in de tweede week naar Veneti gegaan.

In the second week I went to Venice

In de derde week zijn wij naar de Vesuvius geweest.

In the third week we went to the Mount Vesivius.

Jan is op vakantie naar Kreta gegaan. Jan went on vacation to Crete Hij heeft niet veel gedaan, want hij is erg lui.

He didnt do much, because he is very lazy

Hij heeft veel fotos voor zijn fotoalbum gemaakt.

He took a lot of pictures for his photo album

2. Wat doe je graag? What do you like to do? Ga je graag wandelen? Do you like to go for a walk? Ik ga liever naar het strand. I prefer going to the beach. Ik ga het liefst op stedentrip. My favourite is to go on a city trip Ik ga graag op culturele vakanties. I like to go on cultural holidays Ik zeil graag op het meer. I like to sail on the lake Ik fiets graag door de bergen. I like to cycle through the mountains 3. Ik ben gisteren naar Amsterdam gegaan Yesterday, I went to Amsterdam Ik heb eergisteren de bioscoop bezocht The day before yesterday, I went to the

cinema Wij zijn vorige week naar het strand geweest.

Last week we went to the beach

Heeft hij vorig jaar vakantie gehad? Did he have a holiday last year? Hij heeft vorig jaar geen vakantie gehad. He didnt have a holiday last year. Ik heb twee dagen geleden lekker gewinkeld.

I went shopping two days ago.

Jij hebt twee weken geleden je fiets verkocht.

You sold your bike two weeks ago.

Hij is twee jaar geleden mijn verjaardag vergeten.

He forgot my birthday two years ago.

Oefeningen

1. t of d?

Ik heb gereis..

Ik heb geoefen

Ik heb gezeg

Ik heb gewinkel

Ik heb gefiets

Ik heb betaal

Ik heb gekook

Ik heb gevraag

Ik heb geluier

37

2. Vul in [regelmatig] (Fill out) [regular] Ik werk ik heb gewerkt

Hij fietst hij ...............................................

Wij rennen wij/we ..............................................

Jij woont jij/je ...............................................

Jullie bestellen jullie ...........................................

U haalt u ...............................................

3. Vul in [regelmatig & onregelmatig] (Fill out) [regular & irregular]

Jij loopt jij/je ...............................................

Ik betaal ik ...............................................

Wij hebben wij/we ...............................................

Jullie maken jullie ............................................

Ik ben ik ...............................................

Hij oefent hij ...............................................

Jij gaat jij/je ...............................................

4. Maak de zinnen af (Finish the sentences): What have you been up to lately?

Remember the word order.

Ik heb/ben gisteren ..............................................................................................

..............................................................................................................................

..............................................................................................................................

Ik heb/ben vorige week ........................................................................................

..............................................................................................................................

..............................................................................................................................

Ik heb/ben afgelopen zomer ........................................................................................

..............................................................................................................................

..............................................................................................................................

Ik heb/ben een jaar geleden .......................................................................................

..............................................................................................................................

..............................................................................................................................

38

5. Herken je de onregelmatige werkwoorden? (Do you recognize the irregular

verbs) Hint: youve learned all these verbs in previous chapters.

Daan heeft vorige week zijn vriendin Emma in Utrecht bezocht. Zij hebben daar de Dom beklommen. Daan heeft cadeaus voor zijn vrienden gekocht. Emma heeft goed geholpen. Ze hebben in een restaurant lekker gegeten en gedronken. Ze hebben ook nog een uurtje gezwommen.

Verb Hele werkwoord (infinitive) __ Betekenis (Meaning)_____

bezocht _____________________ _________________________

beklommen _____________________ _________________________

gekocht _____________________ _________________________

geholpen _____________________ _________________________

gegeten _____________________ _________________________

gedronken _____________________ _________________________

Look at the text again. What do you notice about the word order in these sentences?

Hebben/Zijn becomes the finite verb (the V in SVR)

The present perfect [gekocht, geholpen] is placed at the end

6. Change into present perfect. Remember the correct word order

1. Ik ga woensdag naar het restaurant .

..

2. Zijn jullie op vakantie? .

..

3. Ik maak fotos voor mijn fotoalbum ..

..

4. Ik reis naar Rusland

..

Huiswerk

Je huiswerk voor volgende week: - Maak de oefeningen van hoofdstuk 5

af. - Leer de woorden van hoofdstuk 6. - Schrijf over je laatste vakantie.

Your homework for next week: - Finish the exercises from chapter 5.

- Learn the words from chapter 6. - Write about your last holiday.

39

HOOFDSTUK 6. FAMILIE (FAMILY) Grammar: Possessives & Dates

Woorden de broer the brother de zus the sister de moeder the mother de vader the father de oom the uncle de tante the aunt de neef the nephew / the cousin de nicht the niece / the cousin de opa the grandpa de oma the grandma de grootmoeder the grandmother de grootvader the grandfather de zoon the son de dochter the daughter de schoonfamilie the family-in-law de zwager the brother-in-law de schoonzus the sister-in-law de ouders the parents de vriend the (boy)friend de vriendin de hond de kat de cavia de rat de vis het konijn de vogel de slang de leguaan

the (girl)friend the dog the cat the guinea pig the rat the fish the rabbit the bird the snake the iguana

verloofd engaged getrouwd married trouwen to marry het huwelijk the marriage/wedding zwanger pregnant scheiden to get divorced met pensioen gaan to retire overleden passed away overlijden to pass away de begrafenis the funeral de verjaardag the birthday jarig zijn to have ones birthday

40

lief sweet, nice stom stupid vriendelijk friendly onvriendelijk unfriendly vrolijk cheerful boos angry interessant interesting saai boring slim smart dom dumb, ignorant dik fat dun thin, slim kat hond konijn cavia vis

cat dog rabbit guinea pig fish

Grammatica a. Possessive pronoun [bezittelijk voornaamwoord]

With each personal pronoun goes a possive pronoun. Ik heb een oom. Hij is mijn oom. I have an uncle. Hes my uncle. Jij hebt een tante. Zij is jouw tante. You have an aunt. Shes your aunt. Hij heeft een broer. Hij is zijn broer. He has a brother. Hes his brother. Zij heeft een broer. Hij is haar broer. She has a brother. Hes her brother. Wij hebben een oma. Zij is onze oma. We have a granny. Shes our granny. Jullie hebben een opa. Hij is jullie opa. You have a grandpa. Hes your grandpa. Zij hebben een neef. Hij is hun neef. They have a cousin. Hes their cousin. U heeft een vader. Hij is uw vader. You have a father. He is your father. These are the only forms! No difference between male/female or singular/plural. b. Days, months and seasons

maandag Monday dinsdag Tuesday woensdag Wednesday donderdag Thursday vrijdag Friday zaterdag Saturday zondag Sunday de lente spring de zomer summer de herfst autumn de winter winter het voorjaar spring het najaar autumn

januari January februari February maart March april April mei May juni June juli July augustus August september September oktober October november November december December

41

C. How to say that you like something

1) Graag The word graag (which doesnt really have a translation) can be combined with a verb to express an activity you enjoy doing. Ik fiets graag I enjoy riding my bike / I like to ride my bike Ik eet graag vis I like (to eat) fish As you can see, the word graag comes after the verb.

2) Houden van houden van (to like/to love) is a verb, so it needs to be conjugated: Ik houd van (informal: Ik hou van) Jij houdt van Hij/zij houdt van Wij houden van Jullie houden van Zij houden van It can be combined with both a noun and a verb: Ik hou van fietsen I like to ride my bike Ik hou van vis I like fish However, you are advised to use graag in combination with a verb.

3) Vinden Vinden (to find) can be used to express an opinion both positive and negative. It can be combined with both a noun and a verb. Ik vind fietsen leuk I like to ride my bike. [I think cycling is fun] Ik vind vis lekker I like fish. [I think fish is tasty] However, you are advised to use graag in combination with a verb. You can say you like something: Ik vind ....... leuk (fun), geweldig (great), fantastisch (fantastic), grappig (funny).

[add your own words].....................................................................................

.......................................................................................................................

.......................................................................................................................

But you can also say you dont like something: Ik vind ....... niet leuk (not fun), stom (stupid), gek (weird), saai (boring).

[add your own words].....................................................................................

.......................................................................................................................

.......................................................................................................................

42

Zinnen

1.

Ik heb een broer en een zus. I have a brother and a sister Heb jij een broer of zus? Do you have a brother or a sister? Hoe heet jouw broer? Mijn broer heet 00Bart.

Whats your brother called? My brother is 00called Bart

Heeft hij een tante? Ja, zijn tante heet 00Brigitte.

Does he have an aunt? Yes, his aunt is 00called Brigitte

Heeft zij een oom? Ja, haar oom heet 00Kees.

Does she have an uncle? Yes, her uncle 00is called Kees

Wij hebben een lieve oma! Onze oma 00heet Bep.

We have a sweet grandma! Our 00grandma is called Bep

Hebben jullie een grootvader of 00grootmoeder?

Do you have a grandfather or 00grandmother

2. Onze opa is dood. Our grandpa is dead. Hun opa leeft nog. Their grandpa is still alive Mijn vader gaat met pensioen My father is retiring Haar broer gaat trouwen Her brother is getting married Zijn neef gaat scheiden His nephew is getting divorced. 3. Mijn broer is jarig op 22 januari. My brothers birthday is on the 22nd of

00January Jouw tante is jarig op 6 mei. Your aunts birthday is on the 6th of May Zijn verjaardag is op 14 oktober His birthday is on the 14th of October 6 mei is een woensdag. 6th of May is a Wednesday Wat voor dag is het vandaag? What day is today? Vandaag is het dinsdag. Today is a Tuesday. 4. Ik ga graag op vakantie I like to go on holidays Houdt hij van chocola? Does he like chocolate? Ik vind mijn oom aardig I think my uncle is nice. Wij doen graag spelletjes We like playing games Mijn broer houdt van fietsen My brother like to ride his bike. Zij vinden hun opa grappig They think their grandpa is funny

43

Oefeningen 1. Schrijf de hele datum op (Write the full date): ma 11/12 Maandag elf december

di 30/05 .....................................................................................................

do 21/04 ....................................................................................................

vr 04/01 .....................................................................................................

zo 31/08 .....................................................................................................

ma 29/02 ....................................................................................................

za 15/03 .....................................................................................................

your birthday: .............................................................................................

2. Vul in:

Zij is .............................. zus (ik)

Hij is .............................. oom (zij (sing.))

Wij zijn .............................. ouders (hij)

Ik ben .............................. nicht (hij)

Jij bent .............................. dochter (zij (plur.))

Ik ben .............................. zoon (jullie)

Jullie zijn .............................. familie (wij)

Wij zijn .............................. broers (jij)

Zij zijn .............................. ouders (zij (sing.))

Hij is .............................. neef (zij (plural))

3. Bechrijf de relaties (Describe the correlations)

De ouders van Carla (f) en Truus (f) heten Miep (f) en Kees (m). Ze wonen in Utrecht. Kees heeft een zus en zij heet Anna. Anna woont ook in Utrecht en heeft een zoon. De zoon van Anna is net zo oud als Carla en heet Peter. Peter en Carla zitten bij elkaar op school. Truus heeft ook een zoon en hij heet Jan. Jan zit nog net op school. Truus is getrouwd met Willen (m) Kees en Carla: Vader en dochter

Carla en Miep .............................................................

Carla en peter .............................................................

Miep en Jan .............................................................

Kees en jan .............................................................

Willem en Carla .............................................................

44

4. Vergelijk activiteiten (Compare activities).

Example: Fietsen is leuk, maar zwemmen is leuker!

Ik werk graag, maar ik ga liever met pensioen!

5. Welke zin hoort bij welke afbeelding (which sentence goes with which picture)?

1 2 3 4 5

Afbeelding:

Mijn opa is met pensioen. _______

Mijn oom is overleden. _______

Mijn zus is verloofd. _______

Mijn zoon is jarig. _______

Mijn ouders zijn getrouwd. _______

Huiswerk

Je huiswerk voor volgende week: - Maak de oefeningen van hoofdstuk 6

af. - Leer de woorden van hoofdstuk 7. - Leer de dagen, maanden &

seizoenen. - Beschrijf je familieleden: hoe ze zijn

en wat ze doen.

Your homework for next week: - Finish the exercises from chapter 6.

- Learn the words from chapter 7. - Learn the days, months & seasons.

- Describe your family members:

What they are like and what they do

Jarig zijn Fietsen Met pensioen gaan

Trouwen Spelletjes doen

45

HOOFDSTUK 7. VERVOER (TRANSPORT) Grammar: Word order & Clocks & Combined verbs

Woorden het openbaar vervoer (OV) the public transport de trein the train het station the station de stoptrein / de sprinter the stopping train, the local train de sneltrein / de intercity the inter-city train het spoor the railroad het perron the platform de bus the bus de (bus)halte the busstop de OV-chipkaart The OV-chipcard nemen to take [e.g. take a train] duren to take [e.g. The journey takes one hour] er (een tijd) over doen to take [e.g. it takes me one hour] overstappen to change (trains/busses) waarschuwen to warn instappen/uitstappen to get on / to get off reizen to travel vertrekken to leave aankomen to arrive huren to rent parkeren to park vergeten vinden

to forget to find

de reis the journey het rijbewijs the drivers license het tankstation the gass station de benzine the gasoline de remmen the breaks het wiel the wheel de garage the garage het slot the lock de fietspomp the bike pump Complete this list with your own words:

46

Grammatica a. Word order: A negative sentence. (woordvolgorde: Een ontkennende zin)

We have seen before:

A simple Dutch sentence has the following format: Subject-Verb-Rest of the

sentence: SVR

In a question Subject and Verb change position. So it becomes: VSR, and question

mark is added.

the verb is always the finite verb.

the rest can be many things, such as time (nu, vanmiddag), place (hier, in de rivier)

and non-finite verbs (geweest, gezwommen).

EXAMPLE: Mijn hond heeft vanmiddag in de rivier gezwommen

When forming a negative sentence:

We use: niet. The position of the word niet in a normal sentence would be: SV niet R Example: Mijn hond is lief (SVR) Mijn hond is niet lief (SV niet R) We use geen In case the object is non-specific (een), we use geen. Example: Ik zie een hond Ik zie geen hond Lets look at a few more examples: Ik zit op de stoel. Ik zit niet op de stoel. Jij gaat naar de Nederlandse les Jij gaat niet naar de Nederlandse les. Hij woont in de leukste stad Hij woont niet in de leukste stad. Jullie hebben een leuke les. Jullie hebben geen leuke les. b. Combined verbs [samengestelde werkwoorden] Combined verbs are a combination of a verb and another word [often a preposition]. Examples: aankomen, overstappen, afslaan. In conjugation, they are cut in two seperate words: Statement: (aankomen) Question: Ik kom aan Kom ik aan? Jij komt aan Kom jij aan? Hij/zij komt aan Komt hij/zij aan? Wij komen aan Komen wij aan? Jullie komen aan Komen jullie aan? Zij komen aan Komen zij aan?

47

c. Klokkijken (telling time) over is like the English past, and voor is like the English to. We count in a funny way: We dont say twenty past three, but ten to half four.

15:00

Het is drie uur 15:05 Het is vijf over drie 15:10 Het is tien over drie 15:15 Het is kwart over drie 15:20 Het is tien voor half vier 15:25 Het is vijf voor half vier 15:30 Het is half vier

15:35

Het is vijf over half vier 15:40 Het is tien over half vier 15:45 Het is kwart voor vier 15:50 Het is tien voor vier 15:55 Het is vijf voor vier 16:00 Het is vier uur

In een zin:

- statement [the verb-part acts as the finite verb. The preposition acts as the rest of the sentence [SVR]

Ik sla bij de rotonde af Hij komt op tijd aan

- question [the verb-part acts as the finite verb. The preposition acts as rest. [VSR]

Sla ik bij de rotonde af? Komt hij op tijd aan?

- Present perfect [the words stick together, at the end of a sentence: they act as rest [SVR], however, the ge comes between the preposition and the verb:

Ik ben bij de rotonde afgeslagen Hij is op tijd aangekomen

- infinitive: the words stick together, at the end of a sentence: they act as the rest of the sentence. [SVR]

Ik moet bij de rotonde afslaan. Hij wil op tijd aankomen.

- Imperative [the verb-part acts as the finite verb. The preposition acts as rest [SVR]

Sla bij de rotonde af! Kom op tijd aan!

48

Zinnen

1. Trein Hoe laat vertrekt de trein naar Zwolle? At what time does the train to Zwolle

leave? De intercity gaat om 02 en 32. The intercity leaves at 02 and 32 Die trein vertrekt van spoor 12 om vijf uur.

That train leaves from platform 12 at five oclock

Hoe kom ik in Zutphen? How do I get to Zutphen? Neem de intercity naar Arnhem en stap over op de stoptrein richting Zwolle.

Take the intercity to Arnhem and change to the stopping train to Zwolle

Hoe lang duurt de reis van Utrecht naar Den Haag?

How long does it take to get from Utrecht to Den Haag?

De trein komt om half 4 aan in Den Haag The train arrives in Den Haag at three thirty

Het volgende station is Utrecht centraal. The next stop is Utrecht Centraal

2. Bus Welke bus gaat naar het Smaragdplein? Which bus goes to the Smaragdplein? Bus 8 richting Lunetten. Bus 8 to Lunetten Naar het Smaragdplein alstublieft. To the Smaragdplein, please Wilt u me waarschuwen als ik uit moet stappen?

Could you warn me when I have to get off?

Reist u met de OV-chipkaart, vergeet dan niet uit te checken.

If you travel with an OV-chipcard, dont forget to check out.

3. Auto

Waar kan ik een auto huren? Where can I rent a car? Waar kan ik parkeren? Where can I park? Weet u waar een tankstation is? Do you know where the gas station is? Hoeveel kost de benzine? How much is the gasoline? Kan ik hier de auto wassen? Can I wash my car here? Mijn auto staat daar met pech. My care has broken down over there. De motor start niet. The engine wont start Deze lamp is kapot. The light is broken De remmen zijn kapot. The breaks are broken Je moet de Wegenwacht bellen. You have to call the breakdown service

4. Fiets Zet je fiets in Utrecht goed op slot! Lock your bike well in Utrecht! Gebruik ook een kettingslot. Use a chain lock as well Ik heb een lekke band. I have a puncture Ik heb een slag in mijn wiel. My wheel is bent Mijn ketting is eraf gevallen. My chain fell off Mijn fiets is gestolen! My bike has been stolen! Waar vind ik een fietswinkel? Where can I find a bicycle shop? Kan ik uw fietspomp gebruiken? May I use your bike pump? Er is een bewaakte fietsenstalling op het station

There is a guarded bicycle parking at the station

49

Oefeningen 1. Vul in: Omdraaien Ik draai om Draai ik om? Ik heb omgedraaid Instappen .

.

.

Overstappen .

.

.

2. Maak een present perfect.

Ik stap in Amsterdam snel over

Zij komen hun huis binnen .......

Hij stelt zich aan ons voor .

Ik check niet uit ..

3. Lees het verhaal en beantwoord de vragen. Kees vertelt: Ik ga elke dag met de trein naar mijn werk. Ik woon in Utrecht, maar ik werk in Leiden. Eerst fiets ik naar het station. Dat duurt ongeveer een kwartier. Dan neem ik de trein naar Den Haag. Die doet er 40 minuten over. Dan stap ik over op de trein naar Leiden. De reis van Den Haag naar Leiden duurt 10 minuten. In Leiden neem ik de bus naar mijn werk. In totaal duurt de reis van mijn huis naar mijn werk 1 uur en 10 minuten. Ik vind mijn werk leuk, maar wil liever dichterbij werken! 1. Hoe gaat Kees naar zijn werk? 2. Waar woont Kees? 3. Waar werkt Kees? 4. Hoe lang duurt de reis van Utrecht naar Den Haag? 5. Hoe lang doet Kees erover om op zijn werk te komen? 6. Wat vindt Kees van zijn werk?

50

4. Maak een ontkennende zin met niet of geen.

Mijn fiets is gestolen .

Hij is op tijd aangekomen .

Ik heb een lekke band .

De remmen zijn kapot .

Ik heb een idee .

5. Hoe laat is het?

14:00 Het is ..................................................................................................

15:20 ............................................................................................................

12:45 ...........................................................................................................

19:55 ............................................................................................................

17:30 ............................................................................................................

13:25 ...........................................................................................................

6. Hoe laat is het?

1. Het is ............................................................................................................

2. .......................................................................................................................

3. .......................................................................................................................

4. .......................................................................................................................

Huiswerk Je huiswerk voor volgende week: - Maak de oefeningen van hoofdstuk 7

af. - Leer de woorden van hoofdstuk 8. - Leer klokkijken - Ga naar www.9292ov.nl en plan een

reis. Neem mee naar de les.

Your homework for next week: - Finish the exercises from chapter 7.

- Learn the words from chapter 8. - Learn to tell time. - Go to www.9292ov.nl and plan a

trip. Bring it to class.

51

HOOFDSTUK 8. HET LICHAAM (THE BODY) Grammar: Word order: Direct object

Woorden

Het lichaam Het hoofd De nek De arm De romp Het been Het bot / de botten Het gewricht Het haar Het voorhoofd De wenkbrauw Het oog / de ogen De neus Het oor / de oren De mond De tand / de tanden De wang De kin De schouder De bovenarm De elleboog De onderarm De pols De hand De vinger De oksel De borstkas De borst / de borsten De buik De navel De zij De bil / de billen De kont De penis De lul De vagina De kut De knie De knieholte

The body The head The neck The arm The torso The leg The bone / the bones The joint The hair The brow The eyebrow The eye / the eyes The nose The ear / the ears The mouth The tooth / the teeth The cheek The chin The shoulder The upper arm The elbow The forearm The wrist The hand The finger The armpit The chest The breast / the breasts The belly The navel The side The buttock / the buttocks The ass The penis The dick The vagina The cunt The knee The popliteal / back of the knee

52

Complete this list with your own words:

De achillespees De enkel De voet De teen / de tenen De huisarts De dokter Het ziekenhuis De ambulance De wachtkamer / de wachtruimte De behandelkamer De tandarts EHBO Pijn doen De wond De schaafwond De brandwond De botbreuk De kneuzing De behandeling Het medicijn Griep Verkouden Buikpijn Oorpijn Misselijk Duizelig Kiespijn Zwanger SOAs (Seksueel overdraagbare aandoeningen) Herpes Aids HIV

The Achilles The ankle The foot The toe / the toes The GP (General Practitioner) The doctor The hospital The ambulance The waiting room The treatment room The dentist First aid To hurt The wound The graze The burn The fracture The contusion The treatment The medicine Flu Cold Bellyache Earache Nauseous Dizzy Toothache Pregnant STDs (Sexual Transmitted Diseases) Herpes AIDS HIV

53

Grammatica

a. Word order: Rest

Up to now you have learned the word order: SVR.

Now we are going to analyse the more complicated sentences

the Rest (R) is a fairly vague term, so we are going to divide it in time, manner,

place and the non-finite verbs which are always placed at the end.

Subject Finite Verb

Time Manner Place non-finite verbs

Ik ben zojuist hard op straat gevallen

Loes en Jaap zijn vanochtend met spoed naar de dokter gegaan

.

b. The direct object [lijdend voorwerp]

The direct object can have multiple positions, but after t/m/p is always correct, so its

easiest to remember it that way:

Subject Verb t/m/p Direct object R [finite verbs]

Wij hebben gisteren samen EHBO-les gevolgd

Kees moet nu van de dokter een ijsje eten

De zuster ruimt zingend de wachtkamer op

The pronouns for direct object:

ik mij Jan ziet mij

jij jou Jan ziet jou

hij/zij hem/haar Jan ziet hem/haar

wij ons Jan ziet ons

jullie jullie Jan ziet jullie

zij hen Jan ziet hen

Ik Mij Mijn

Jij Jou Jouw

Hij/Zij/U Hem/Haar/U Zijn/Haar/Uw

Wij Ons Ons/Onze

Jullie Jullie Jullie

Zij Hen Hun

54

Zinnen

Ik heb blond haar. I have blond hair Zijn ogen zijn bruin. His eyes are brown. Haar neus is klein. Her nose is small. Dumbo heeft grote oren! Dumbo has large ears! Ik ben 1 meter 74 lang. I am 1 meter 74 tall. Thomas heeft een baard. Thomas has a beard. Over het algemeen heeft men 10 vingers.

Generally people have 10 fingers.

Ik heb jeuk aan mijn voet. My foot is itchy. Johan is aan zijn oren geopereerd. Johan has had surgery on his ears. Op vakantie moest ik naar de dokter. On holiday I had to go to the doctor. Na het ongeluk moest Eva met de ambulance naar het ziekenhuis.

After the accident Eva had to go to the hospital in the ambulance.

Au! Dat doet zeer! Heb je een pleister nodig?

Ouh! That hurts! Do you need a plaster?

Nee dank je, maar ik heb wel een blauwe plek.

No thank you, but I do have a bruise.

Ik heb mijn duim gekneusd. I bruised my thumb. Franciska heeft een bult op haar hoofd, ze is gevallen.

Franciska has a bump on her head, she has fallen.

Peter is allergisch voor noten. Peter is allergic to nuts. Zijn gezicht jeukt en is helemaal rood. His face is all red and itchy. We zijn naar de dokter geweest. We have been to the doctor. De dokter heeft Jan onderzocht. The doctor examined Jan. Jan moet rustig aan doen van de dokter.

Jan has to take it easy the doctor said.

Ook krijgt Jan medicijnen. Jan also get medication. Volgende week moet Jan op controle bij de dokter.

Next week Jan has to go to the doctor for a checkup.

Roos voelt zich niet lekker. Roos is feeling sick. Is Maartje zwanger? Ze zal een zwangerschapstest doen.

Is Maartje pregnant? She will take a pregnancy test.

Ik heb hoofdpijn. I have a headache. Kees moest een nacht in het ziekenhuis blijven.

Kees had to stay in the hospital for one night.

Oma is erg ziek, ze ligt al een week in het ziekenhuis.

Grandma is very ill, she has been in the hospital for a week.

55

Oefeningen

1. Look at the underlined word in each sentence: Is it the subject, the finite verb,

the direct object, the time, the manner, the place or the non-finite verb?

1. Hoe voel je je vandaag?

2. Ik maak netjes het bed op.

3. Ik ga de medicijnen halen.

4. Ik zet een glas water en de pillen op tafel

5. Ik doe ook het licht aan.

6. Dit is de zesde zin

7. De leerlingen van de Nederlandse les komen om acht uur.

8. Opa en oma zijn gisteren bij de dokter geweest.

9. De kat heeft op de grond overgegeven.

10. Jullie kunnen op die stoelen gaan zitten

2. Maak een zin.

1. bank / zit / op / ik / een / rustig ...............................................................................

2. rondje / loopt / een / Kees / graag ..........................................................................

3. in / zitten / de tuin / ga / jij .....................................................................................

4. hangen / de vlag / hij / het raam / uit / wil..............................................................

5. een feest / morgen / gaan / geven / wij ................................................................

3. Vertaal We saw you on TV ..................................................................................................

He drank my coffee ..................................................................................................

I kissed him today ....................................................................................................

My uncle picked us up ...............................................................................................

Their bikes have been stolen .....................................................................................

Can I help you? ........................................................................................................

Our plasters are the funniest ...................................................................................

56

4. Schrijf de namen van de lichaamsdelen op. (Write down the right body parts) 5. Zet de zinnen in de voltooide tijd (Put the sentences in present perfect): Pay attention to the word order! Ik loop naar de apotheek vandaag.....................................................................

......................................................................................................................................

Hij prikt de injectie voorzichtig.......................................................................................

......................................................................................................................................

Jullie gaan samen in het ziekenhuis op bezoek bij Jan..................................................

......................................................................................................................................

Jij zet het glas water op de tafel ..................................................................................

......................................................................................................................................

Wij zien de dokter in de middag.................................................................................

......................................................................................................................................

Huiswerk

Je huiswerk voor volgende week: - Maak de oefeningen van hoofdstuk 8

af. - Leer de woorden van hoofdstuk 9. - Schrijf een gesprek tussen de dokter

en jou op. (Ong. 10 zinnen)

Your homework for next week: - Finish the exercises from chapter 8.

- Learn the words from chapter 9. - Write down a conversation between

you and the doctor. (Aprox. 10 sentences)

57

HOOFDSTUK 9. HOBBYS Grammar: Word order: Subordinate clauses

Woorden

de hobby de vrije tijd ontspannen werken schilderen zingen tai chi mediteren naaien Sporten dansen fietsen tennissen tafeltennissen volleyballen korfballen voetballen hockey spelen (hockeyen) lezen zwemmen hardlopen paardrijden verzamelen/sparen - postzegels - voetbalplaatjes - zegeltjes - theezakjes spelen - gitaar spelen - piano spelen en maar of want omdat doordat voordat nadat dat dus

the hobby the free time to relax to work to paint to sing tai chi to meditate to sew to exercise, to play sports to dance to cycle to play tennis to play table tennis to play volleyball to play korfball to play football (soccer) to play hockey to read to swim to run to ride a horse to collect - stamps - pictures of football players - stamps (from supermarket) - tea bags to play - to play guitar - to play piano and but or because (reason) because (reason) because (cause) before after that as consequence / so

58

Grammatica

Subordinate clauses (bijzinnen)

Sentences can consist of various clauses that can be each a full sentence,

containing a subject - verb t/m/p etc.

They are connected by coordinating conjunctions (voegwoorden) such as: en (and),

maar (but), want (because)

Depending on the conjuction, the word order in the sentence changes

after want, en, maar, of, dus the sequence is SVR

after dat, omdat, doordat, voordat, nadat the sequence is SRV [note: ALL

the verbs move to the end of the sentence: both the finite and the infite ones]

English: Sport is good, because sport is healthy.

Dutch: Sport is goed, want sport is gezond

Sport is goed, omdat sport gezond is

English: I like to draw, because Im creative

Dutch: Ik teken graag, want ik ben creatief.

Ik teken graag, omdat ik creatief ben.

Using the word dat..

The most common conjunction is dat (that). Some examples:

Ik vind dat lezen leuk is I think (that) reading is fun

Hij zegt dat hij gitaar speelt He says (that) he plays guitar

Ik zie dat mijn broer de tafel heeft gedektI see (that) my brother has set the table

Ik denk dat ik ga zwemmen I think (that) Im going swimming

Giving your opinion [je mening geven]

Ik ben het eens / niet eens / oneens met... I agree / do not agree / disagree with... Ik vind dat / ik denk dat / ik weet zeker dat... I think that / I think that / I am sure that... Aan de ene kant ... aan de andere kant On the one hand / on the other hand Het is waar/goed/slecht/grappig/etc. dat.

It is true/good/bad/funny/etc. that....

59

Zinnen

1.

Mijn hobby is schilderen. My hobby is painting. Wat is jouw hobby? Whats your hobby? Ik hou van tennis. I love tennis. Jeroen vindt lezen erg leuk. Jeroen really likes reading. Zijn favoriete sport is zwemmen. His favorite sport is swimming. Hij zit ook bij een sportclubje. Hes also member of a sports club. Ze gaan elke dag hardlopen. They go jogging every day. Ik verzamel postzegels. I collect stamps. Ik doe ook aan tai chi. I also do tai chi. Mijn zus maakt zelf ansichtkaarten. My sister makes post