The Philippines centre of finance and commerce with the odd mega

shopping centre.

Makati

A robust and dynamic shoe industry, no wonder it is called the

Shoe Capital of the Philippines

Marikina

NCR (National Capital Region)

Caloocan (Kalookan)

-is one of the cities that comprise Metro Manila. Caloocan is the country's third most populous city with a population of 1,489,040 as of the 2010 census.-Caloocan is divided into two separate areas:

1. Southern Caloocan 2. Northern Caloocan

- Caloocan's northern part is much larger than its southern half.

Caloocan (Kalookan)

- 188 barangays. - Most residents speak both Filipino and English, with considerable numbers speaking other language and dialects.

Gubat sa Ciuda

Luzviminda resort

Caloocan City Monument.

Sto. Nino Parish Church from Panoramio

Makati

- Makati is the financial center of the Philippines. It has the highest concentration of multinational and local corporations in the country.- Makati is also known for being a major cultural and entertainment hub in Metro Manila.

Makati

- Makati has a population of 529,039 as of the 2010 census.- has 21 barangays.- Makati is the 16th-largest city in the country and ranked as the 41st most densely populated city in the world.

Overview of Ayala Triangle

Makati

Our Lady of Grace Church in

Makati,Nuestra Señora de Gracia

Church

Marikina

- Marikina became the capital of the Province of Manila from 1898 to 1899.- Marikina was given the title Shoe Capital of the Philippines because of its notable shoe industry, being the biggest manufacturer of shoes in the Philippines.

Marikina

-The total land area of Marikina is approximately 21.5 square kilometers or 2,150 hectares. At present, the city is composed of 16 barangays.- - "Most Competitive Cities in the Philippines" awarded by National Competitiveness Council in 2003 and 2005.

Ilognaya festival

Marikina Riverbank

Paranaque

-Parañaque is one of the major trade and business centers in the Philippines.-Parañaque is composed of two congressional districts and two legislative districts which are further subdivided into 16 Barangays.

Paranaque

Condominium Philippines Parañaque

Baclaran Church

Taguig

- 33.7 sq. km.- is a highly urbanized city located in south-

eastern portion of Metro Manila in the Philippines. From a thriving fishing community along the shores of Laguna de Bay, it is now an important residential, commercial and industrial center.

- 644,473 population as of 2010

Taguig

Barangays of Taguig

BagumbayanBambangCalzadaHagonoyIbayo-TipasLigid-TipasLower BicutanNew Lower

,BicutanNapindanPalingonSan MiguelSanta AnaTuktukanUsusanWawa

Mga tradisyon,

kaugalian at mga

pamahiin ng mga

naninirahan sa

Kalakhang Maynila

• Pananatili sa bahayhanggang sa sumapit na ang araw ng kasal

• Pagbabawal sa pagsusukat ng damit sa kasal• Pagtatapakan ng paa pagkataos ng kasal• Pag-uunahan sa pagtayo sa harapng altar pagkatapos

ng kasal• Pag-una ng lalaki sa simbahan• Pagpapatunog sa baso kung nais na halikan ng bagong

kasal na lalaki ang babae.

Sa pagpapakasal

• Paghinto at pagdarasal kung orasyon• Pagrorosaryo• Paniniwala sa pasko• Semana Santa• Flores De Mayo• Santakrusan• Pagbabasaan kung araw ng San Juan Bautista

Sa Pananampalataya

• Pamamanata sa :Senor Nazareno sa QuiapoSto. Nino sa TondoBata y Flores sa ErmitaIna ng lagging Saklolo sa Baclaran

Ang dalagang maganda, Batiin mo’t tumatawa

Mang-away na ang lahat ng tao sa daan huwag lang ang magkasintahan sa loob ng bahay

Sa inahing mapagkupkop, Di man anak sumusukob

Sa Salawikain at Kasabihan

Malayo pa ang sibat, nganga na ang sugat---Bibig

Sa Bugtong

MGA

MANUNULAT

- naging guro ni Balagtas sa pagtula. Nakilala siya sa pagsulat ng mga Korido at Komedya noong panahon pa rin ng Kastila.

- Isinilang siya sa Tondo, Maynila noong Disyembre 20, 1746. Hindi siya nakapag-aral ngunit sa sariling pagsisikap ay natuto ng Katon at Cartilla, Doctrina Cristiana, Pilosopiya at Teolohiya.

José de la Cruz o Huseng Sisiw

- Ikinapit sa kanya ang taguring Huseng Sisiw dahil kung may nagpapagawa sa kanya ng patulang liham ng pag-ibig, ang hinihingi niyang kabayaran ay sisiw.

Korido:• Rodrigo de Villas• Doce Peres de Francia• Historia Famosa de Bernardo CarpioKomedya:• La Guerra de Granada• Hernandez at Galinzandra• Prinsipe Valdovino• El Amor y la Envidia

- Tubong Tondo, Maynila noong hunyo 6, 1876. Siya ay nakababatang kapatis ni Rafael Palma na nagging pangulo ng Unibersidad ng Pilipinas. Mahilig gumawa ng tula kaysa mag-aral ng leksyon. Pinakadakilang naimbag niya sa panitikang Pilipino ang titik ng ating Pambansang Awit. akda rin niya ang Ven, Oh, Paz, El Filibustrismo (tula) at Al Matir.

Jose Palma

- Isinilang sa Orion, Bataan, ang kanyang likha ay kinilala nang maraming may akda noong panahon nang amerikano.

- Siya ay isa sa mga babaeng manunulat noong panahon ng mga amerikano.

Ilan sa kanyang mga nobela:• Ulilang Tahanan• Mutyang Itinapon• Tanikalang ng Pagtitiis• Kalayaan

Rosalia Aguinaldo

-Isinilang siya sa Sampaloc, Maynila noong Nobyembre 29, 1946.

-Premyadong Makata. Nagkamit ng mga gamtimpalang Carlos Palangca Award, Panitik Balagtas Award at Gantimpala mula sa Surian ng Wikang pambansa at Cultural Center of the Philippines.

Teo Antonio

- Patuloy na kinikilala ang kanyang husay sa pagtula at balagtasan hanggang sa kasalukuyan.

- Isinilang sa Ermita, Manila noong 10 Enero 1887.- Kanyang naabot ang taluktok ng kanyang

tagumpay bilang isang manunulat noong Nobyembre 1938 ng ang kaniyang Mi Casa de Nipa, isang pagsasama-sama ng kaniyang mga pinakamahusay ng mga tula, ay nagbigay sa kaniya bilang pang-unang gantimpala sa pang Nasyunal na Pampanitikang Patimpalak noong 1940

Jesus Balomore

- Nagsimulang magsulat sa gulang na sampu. Mula sa kanyang panulat ang:

• Rimas Malaya• Balagtasan• Mi Casa de Nipa• El Hombra y La Mujera• Himno A Rizal

KUNG TUYO NA ANG LUHA MO, AKING BAYANni Amando V. Hernandes

Kahali-halina ang alamat ng Pasig, minsan pa’y pinatunayan nito ang tunay na ibig sabihin ng wagas ng pagmamahal.

Nuong unang panahon, bago pa man dumating ang mga kastila nangyari ang kwentong ito na siyang pinagmulan ng Pasig. Maganda ang lugar na ito, maganda ang tubo ng mga halaman, may napakalinis na ilog, at higit sa lahat hitik ito sa magagandang

dalaga at makikisig na binata. Kasama ng mga ito ang kaakit-akit na si Paz at ang masipag at guwapong si Me. Si Paz ay ang anak ng pinakamayamang pamilya sa lugar na iyon. Samantalang si Me ay ulilang lubos na. Nabubuhay siya ng mag-isa at tanging kinukunan niya ng salapi ay ang pangingisda sa ilog na kung tawagin ngayon ay Pasig.

Ang ilog Pasig noon ay napakaganda, napakalinis nito at sagana pa sa iba’t-ibang uri ng isda. Dito sa baybayin ng ilog nagkakilala si Paz at si Me at simula noon ay naging madalas ang pagkikita ng dalawa dito hanggang tulayang mahulog ang loob ni Paz kay Me at ang dalawa ay naging magkasintahan.

Nang malaman ng maykayang pamilya ni Paz ang relasyon ng dalawa ay hindi na nagpalipas

pa ng matagal na panahon ang mga ito, gumawa sila ng paraan upang magkahiwalay ang dalawa. Dadalhin ng pamilya ni Paz ang babae sa malayong lugar upang di na muling magkita pa ni Me. Isang araw bago lumisan si Paz sa lugar na iyon ay nagkaroon siya ang pagkakataong makaharap ang minamahal mula sa tulong ng kanyang tapat na kaibigan.

Nasindak si Me sa nais gawin ng mga magulang ni Paz kung kaya’t binalak nilang umalis noong gabing yaon upang magtungo sa malayong lugar na kung saan silang dalawa ay manirahan at para di na muling magkahiwalay. Ang hindi nila alam ay nasundan sila ng mga magulang ni Paz. Kasalukuyang sila’y nasa bangka ng makarinig sila ng isang putok na tila babala na itigil nila ang

kanilang bangka,kinutuban kaagad si Me na nasundan sila ng mga magulang ni Paz kung kaya’t lao niyang binilisan ang pagsagwan ng bangka. Mabilis, pabilis ng pabilis hanggang mawalan ng balance ang kanilang sinasakyan at ito’y tuluyang tumaob. Nahulog ang kapwa dalawa sa Bangka na kung saan sila’y nasa pinakamalalim na bahagi ng ilog.

Nakakapit si Me sa Bangka at si Paz ay hindi. Lalanguyin ito palayo sa kanila, sa gayon ay hindi na sila makakaalis pa roon kung kaya’t hinintay nalaman niyang si Paz ay lumapit sa kanya, habang pinipilit niyang lumapit si Paz, at kanyang sinigaw “Paz, sige pa, Me” inuulit-ulit niya ang katagang ito.

Ngunit hindi na nakayanan ni Paz na lumapit pa sa kanya at tuluyan na itong nanghina at nalunod. Halos mbaliw siya ng masaksihang paglahong parong bula ni Paz, si Me. at ayw na niyang mabuhay pa, ano pa ang halaga ng buhay niya kung hindi niya rin makakasama si Paz. Bumitaw si Me sa kinakapitang bangka at ito’y tuluyang nalunod.

Samantalang sa di kalayuan ay narinig pala ng mga humahabol kina Paz at Me ang sigaw kanina ni Me ngunit sa malayo’y ang narinig na lamang nila ay “Paz sigiu”. Nahabag ang mga ito ng makita ang dalawang nag-iibiganna pilit nilang pinaglalayona ngayo’y dinuduyan-duyan ng mga alon ng tubig ang mga walang buhay na katawan habang ang kanilang mga kamay ay nakakapi pa man din.

Nahabag pati ang ibang tao sa bayan at dahil ditto sa lubos na pagsisisi ng pamilya ni Paz at paghanga na rin sa pag-iibigan ng dalawa ay tinawag nila ng “Paz sigui” ang ilog na iyon sa paglipas ng panahon ay pati na rin ang bayan na iyon ay tinawag na ring “Paz sigui”. ang mga araw pa ay nagdaan at ang “Paz sigui” ay naging Pasig.

INANGWIKAni Armando V.

Hernandez

Lumuluha ka, aking bayan: Buong lungkot mong iluha

Ang kawawang kapalaran ng lupain mong kawawa;

Ang bandilang sagisag mo'y lukob ng dayong bandila,

Pati wikang minana mo'y busabos ng ibang wika;

Ganito ring araw noon nang agawan ka ng laya,

Labintatlo ng Agosto nang saklutin ang Maynila.

Lumuha ka, habang sila ay palalong nagdiriwang,

Sa libingan ng maliit, ang malaki'y may libingan;

Katulad mo ay si Hulinaaliping bayad-utang;Katulad mo ay si Sisa, binaliwng ng

kahirapan;Walang lakas na magtanggol, walang

tapangna lumaban,Tumataghoy, kung paslangin; tumatangis,

kung nakawan!

Iluha mo ang sambuntong kasawiang nagatalakop

Na sa iyo'y pampahirap, sa banyaga'y pampalusog;

Ang lahat mong kayamana'y kamal-kamal na naubos,

Ang lahat mong kalayaa'y sabay-sabay na natapos;

Masdan mo ang iyong lupa, dayong hukboy'y nakatanod,

Masdan mo ang 'yong dagat, dagong bapor, nasa laot!

Lumuluha ka kung sa puso ay nagmaliw na ang layon,

Kung ang araw sa langit mo ay lagi ng dapithapon,

Kung ang alon sa dagat mo ay ayaw nang magdaluyong,

Kung ang bulkan sa dib-dib ay hindi na umuungol,

Kung wala ng maglalamay sa gabivng pagbabangon,

Lumuluha ka nang lumuna't ang laya mo'y nakaburol.

May araw din ang luha mo'y masasaid, matutuyo,

May araw dinv di na luha sa mata mong namumugto

Ang dadaloy, kundi apo'y at apoy na kulay dugo,

Samantalng ang dugo mo ay aserong kumukulo;

Sisigaw kang buong giting sa liyab ng libong sulo

At ang lumang tanikala'y lalagutin mo ng punlo!

Lumuluha ka kung sa puso ay nagmaliw na ang layon,

Kung ang araw sa langit mo ay lagi ng dapithapon,

Kung ang alon sa dagat mo ay ayaw nang magdaluyong,

Kung ang bulkan sa dib-dib ay hindi na umuungol,

Kung wala ng maglalamay sa gabivng pagbabangon,

Lumuluha ka nang lumuna't ang laya mo'y nakaburol.

INANGWIKAni Armando V.

Hernandez

Ako'y ikakasal.....Ang aming tahana'y

Masayang katulad ng parol kung pista, magarat makulay;

Kangina pa'y walang patlang na tugtugan,

Agos ng regalo't buhos ng inuman;Ang aking magiging kabiyak sa

buhayIsang kanluraning mutyang

paraluman; Marilag, marangya, balita,

mayaman,

Sadyang pulot-gata sa bibig ng isang mundong kaibigan.

Sa tanging sasakyanNang kami'y lumulan,

May natanaw ako sa tapat ng bahagNa isang matandang babaing

luhaan;Subalit sa gitna ng kaligayahan,

Sa harap ng aking gintong kapalaran, Siya ay hindi ko binati

man lamang,

Tuloy-tuloy kami sa nagagayakang simbahan sa bayan.

Kapwa maligayang nagsilihodvsa altar,

Sa paa ng altar, sa pilak at sa gintong masamyong dambana;

Pagkasaya-saya't ang mga kampanaAy nagtitimalapak sa pagbabalitaNa ang aming kasalan lubhang

maharlika;Dapatwa;

Ang larawng buhay ng kaawa-awa

Ang matandang yaon—wari'y nakalimbag sa mata ko't diwa;

At ang tumutulong luha ng kandilaTila ang kanya ring masaklap na luha;

Gayon man, sa piling ng kahanga-hanga

At sakdal ng ganda kaisangpuso ko'y ni walang bahala

Ang pagkabalisa, at ang aking budhi'y daling pinayapa

Natapos ang kasal.....Maligayang bati, birong

maaanghangAt saboy ng bigas ang tinanggap

naming pagbaba sa altarNang mga sandali pasakay na kami

sa aming sasakyanAy may alingasngas akong

napakinggan.....At aking natanaw;

Yaong ding matandaang lingid ng taong di magkamayaw;

Ako'y itinulak ng mahiwagang lakas na di mapigilan

At siya'y tatakbong aking nilapitan;Nang kandungin ko na sa aking

kandunganSa mata'y napahid ang lahat ng

luha, dusa't kalungkutan.Masuyong nangiti't maamong

tinuran;"Bunso ko, paalam,

Ako ang iina mong sawing kapalaran..."

At ang kulangpalad ay napalungayngay,

At nang aking hagkan

Ay wala ng buhay, sa nanginginig kong bisig din namatay!

Siya'y nayakap ko nang nakapatagal:Inang! Inang! Inang!

Ayaw ng balikanNg tibok ng pusong sa hirap nawindang.

Kahit dinilig ko ng saganang luha ang kawawang bangkay.

Noon ko natantong ang Ina kong mahal

Ang Inang wika kong sa aki'y nagbigayNg lahat kong muni, pangarap, at

dangal,Subalit tinikis sa gitna ng aking

ginhawa't tagumpayAt mandi'y pulubing lumango'y sa labis

na karalitan,Nang ako'y sa ibang mapalad

magmahal,Nang ako'y...tuluyang pakasal sa wikang

Dayuhan!

SIYENSIYA, TEKNOLOHIYA AT ETIKAni Leonardo De Castro,

Ph. D

Panuto: Piliin ang letra ng tamang sagot.

1. Anong lungsod sa Kalakhang Maynila ang pinangalanang “Financial Center” ng Pilipinas?

a. Caloocan b. Makatic. Paranaque d. Taguig

2. Anong lungsod sa Kalakhang maynila ang kilala sa titulong “Shoe Capital of the Philippines”?

a. Caloocan b. Makatic. Paranaque d. Taguig

3. Pinakadakilang naimbag niya sa panitikang Pilipino ang titik ng ating Pambansang Awit.

a. Teo Antoniob. Jose Palmac. Rosalia Aguinaldod. Jesus Balomori

4. Pinarangalan bilang “Makatang Pandaigdig” sa Kastila.

a. Teo Antoniob. Jose Palmac. Rosalia Aguinaldod. Jesus Balomori

5. May akda ng tulang “Inangwika”

a. Teo Antoniob. Jose Palmac. Armando V. Hernandez d. Jesus Balomori

6. Siya ang minamamahal ni Paz sa Alamat ng Pasig.

a. Me b. Yuc. Ikaw d. Tayo

7. Saan unang nagkita si Paz At Me sa kwento?

a. Bukid b. Dagatc. Patag d. Ilog

8. Sino Ang pinakasalan sa tulang “Inangwika”?

a. Amerikano b. Haponesc. Dayuhang Wika d. Pilipino

9. Ano ang isinigaw ni Me nang nalulunod si Paz?

10. Ano ang narinig ng mga kapamilya ni Paz na sinigaw ni Me sa Malayo?