het begin

19
Het Begin Curator Hans Ulrich Obrist (Zwitserland, 1968) zei in een interview: “…everything began with literature - with Robert Walser”. Met ‘everything’ bedoelt Obrist zijn werkend bestaan. Robert Walser was een Duitstalig Zwitserse schrijver en leefde van 1878 tot 1956, hij schreef vooral korte prozastukken en essays. Kunstenaar Jannis Kounellis (Griekenland, 1936) vertelde: “Mijn werk is begonnen op een ochtend vroeg in de zeventiende eeuw toen Caravaggio besliste dat schilderijen voortaan vooral dramatisch moesten zijn.” Caravaggio was een Italiaanse schilder die leefde van 1571 tot 1610. De vraag is: Bij wie begint jouw werk? © esther didden - 2011

Upload: esther-didden

Post on 14-Jun-2015

1.108 views

Category:

Education


4 download

TRANSCRIPT

Page 1: Het Begin

Het Begin Curator Hans Ulrich Obrist (Zwitserland, 1968) zei in een interview:“…everything began with literature - with Robert Walser”. Met ‘everything’ bedoelt Obrist zijn werkend bestaan. Robert Walserwas een Duitstalig Zwitserse schrijver en leefde van 1878 tot 1956, hij schreef vooral korte prozastukken en essays.

Kunstenaar Jannis Kounellis (Griekenland, 1936) vertelde: “Mijn werk isbegonnen op een ochtend vroeg in de zeventiende eeuw toen Caravaggio besliste dat schilderijen voortaan vooral dramatischmoesten zijn.” Caravaggio was een Italiaanse schilder die leefde van1571 tot 1610.

De vraag is: Bij wie begint jouw werk?

© esther didden - 2011

Page 2: Het Begin

Ik kan niet één naam noemen bij wie hetbegon, eerder een locatie. Ik kom niet uit eenkunstenaars-nest. Tot mijn 18e kwam ik weinig totniet met beeldende kunst in aanraking. Ik denk dat hetin Eindhoven begon, waar ik vanafmijn 18e studeerde (een studie logopedie, dus vervoordat ik zelf naar de academie ging). Tijdens deverbouw van het van Abbemuseum, maakte hetvan Abbe tentoonstellingen op een tijdelijke locatie aande Vonderweg: Van Abbemuseum entr'acte. Ik kwamal wel in het van Abbe, maar in het veel kleinereGebouw entr'acte heb ik bijna alle tentoonstellingengezien.Voor mij was het allemaal nieuw en ik slurpte hetnaar binnen. Hedendaagse beeldende kunst in eennotendop; want het gebouw was klein,overzichtelijk, de sfeer gemoedelijk, laagdrempelig,de kwaliteit hoog. Dit was niet overweldigend,maar behapbaar en voor mij de perfecte ingang.

Desiree de Baar (1972) kunstenaar / Rotterdam

Page 3: Het Begin

Mijn werk begint iedere keer weer opnieuw,ditmaal bij het beeldhouwwerk“POMONA” uit 1951 van Wim van Hoorn.

Pomona was in 1955 het eerste standbeeld van eennaakte vrouw in park Het Hof te Vlaardingen, en sprakmenige jongen tot de verbeelding, evenals zeelui entuinmannen…..In 1992 gebruikte ik afbeeldingen van Pomona inmijn geënsceneerde foto “De Beeldmaker”.En in 1994 inspireerde Pomona om het “Hofvan Pomona” Festival te laten plaatsvinden meto.a. “4 Godinnen in het Hof van Pomona” metfotografie, installaties, projecties, performancesen een route door het park.

Anno 2011 blijken alle opnamen inmiddels vanhistorische waarde van waaruit ik de inspiratieput om een hedendaags beeld vande Godin Pomona te schetsen.

Auke Bergsma (1950), kunstenaar / Vlaardingen

Page 4: Het Begin

Het begon bij Twitter met het aanmaken vanmijn account @zwembadjudy.Het was vlak nadat ik mezelf met JuliaCameron had getraind in het 'opheffen vanblokkades' zoals een writers block en ikmidcareer, midlife -wie zal het zeggen-was begonnen met de kunstacademie. Het was 2009 en ik gebruikte het toen nieuwemedium om tussen mijn werkzaamhedendoor, een statement te maken over datmedium. Potentieel zichtbaar voor iedereen. Life-changing.

*Ik ben in het zwembad*

Judy van Blaricon (1969), kunstenaar inopleiding / Amsterdam

Judy / fotograaf: Matthijs Immink

Page 5: Het Begin

Mijn werk begint bij “Ulay en Marina Abramovic”.

Hun vaak fysiek en mentaal zware performances maakten eind jaren ‘70 zeer veel indruk op mij als beginnend kunstenaar in opleiding. Zij vormden van 1976 tot 1988 een kunstenaars duo, daarnaast leefden ze ook samen.

Marina Abramovic is een van origine een Servische kunstenaar (Belgrado 1946) en Ulay een Duitse (Sollinge 1943).

Geertrui van de Craats (1958), kunstenaar / Maassluis

Page 6: Het Begin

Het begon met het zoeken naar een hobby. Ik was langdurig ziek en had veel tijd. Ik kochteen digitale camera en begon metfotograferen. Heel simpel eigenlijk, geen grotemeesters of inspiratiebronnen.

Maar mijn fotografie nam pas echt serieuzevormen aan toen ik in contact kwam metVlaardingen TV, dat zal in 2004 geweest zijn. Ikging voor hen fotograferen, kwam op allerleiplekken, kreeg veel contacten.

Je kan dus ook zeggen dat het begon bijVlaardingen TV.

Ton Delfos (1958), fotograaf / Vlaardingen

Foto: Bojoura Stolz

Page 7: Het Begin

Mijn werk begint bij Piet Mondriaan, met name bij zijn Appelboom serie; hij begon met een appelboom in rood, het ritme van de takken en de lichtval ertussen fascineerde Mondriaan zodanig dat hij de appelboom zelf ‘vergat’ om uiteindelijk tot een abstract schilderij te komen.

Durven zoeken, dit tasten zonder houvast (Mondriaan wist niet waar zijn schilderend zoeken toe zou leiden), enerzijds vertrouwen op een innerlijke koers en anderzijds alles los laten …… en toch weten wat je doet!

Dat wonder van kunstenaarschap heeft niemand mij zo goed laten inzien als Mondriaan.

Esther Didden (1972), kunstenaar / Den Haag

Page 8: Het Begin

Mijn werk is begonnen toen ik alskind, ik denk een jaar of vijf oud,door een bos liep dat in de vroegeherfst aan het verkleuren was. Ik was gefascineerd door de grotehoeveelheid kleuren die uit de takkenkwamen. Door lopend in het bos tebewegen was het alsof ik in een soortdrie dimensionaal programma liep.

De volgende morgen kregen we op dekleuterschool een film over een kleineGiraffe die door een boze meneer werdgevangen genomen. Dit beeld greep mijzo aan dat ik daarvan een tekening hebgemaakt die ik nog altijd heb bewaard.Want in de fantasie van een kind schuiltvoor mij de grootste creativiteit, die hetal doende en spelende wijs gaatontwikkelen.

Cees Eykelenboom (1959), kunstenaar / Vlaardingen

Page 9: Het Begin

Mijn 'love affair' met kunst en mooie spullen is begonnen in Frankrijk.Iedere zomer trokken wij, vader, moeder, zusje en ik, met een afgeladengroene Renault 6 vanuit Assen naar allerlei bestemmingen in Frankrijk omer 3-4 weken te camperen. Ik schijn de hele familie overal iedere kerk enkasteel ingesleept te hebben. Mijn ouders hadden kasten vol boeken encultuur was iets normaals. Zij namen mijn interesse serieus en gaven mijvoor Sinterklaas en kerst bv. Kinderkunstboeken. Ik koesterde ze. Mijneerste echte liefde was Renoir.

Vaak ging ik in de schoolvakanties naar mijn oma in Den Haag. Zij had eentijdje een relatie met Ernst; een zonderlinge man die een eigen kamer in haar huis had dat ingericht was als atelier. Ik zat graag achter zijnreusachtige tekentafel en mocht dan met mallen, linealen en dergelijketekeningen en schilderijen maken. Ik leerde ook airbrushen. Ernst nam mijvanaf ongeveer mijn 8ste mee naar het Haags Gemeentemuseum en lietme kennis maken met Mondriaan, Escher, Picasso, Kandinsky en Van Gogh.Verpletterend. Hij kon er zo geweldig over vertellen. Ik nam deansichtkaarten mee terug naar school waar ik onbegrepen werdaangestaard. Het deerde me niet; ik was geraakt.

Merel van Haastert (1969), ondernemer o.a. Merel's shop / Den Bommel

Page 10: Het Begin

Mijn begin?

Als vierjarige tekende ik al. Op negentienjarigeleeftijd hoorde ik het liedje “Hide and Seek”van Howard Jones wat grote indruk maakte. Ikdenk ook meteen aan de tekening die ikmaakte toen ik voor het eerst een afbeeldingvan ‘De vinger van God’ van Michelangelo hadgezien. Grappig genoeg gaan deze twee voorbeeldenook allebei over ‘het begin’.

In mijn werk zoek ik naar verstilling, eenmysterie dat ik voel maar zo moeilijk te vindenen te benoemen is. Alles heeft nu eenmaalmet alles te maken. Niets staat echt opzichzelf.

Marjon Hoogendijk (1963), kunstenaar /Vlaardingen

Gedachten-nis (2008) Magnoliastraat / Vlaardingen in opdracht van De Blauwe Periode

Page 11: Het Begin

Mijn begin ligt in 1981 op de zolder vanGodelieve van den Hamsvoort. Als zevenjarigeachter de etspers, en in het groot stoeiendmet lijm, schoensmeer, krijt, was, aquarel,ecoline en verf.

Mijn moeder reageerde als volgt op mijn vraaghoe oud ik was toen het begon: Floorlief,

De eerste werkjes die ik van jou tegen kom inde map zijn van mei '81. Toen was je dus noggeen 8 jaar. Zoooooooooooo leuk om daar inte neuzen. Ik kwam een tekening tegen,genaamd "de kleine stad" gegroepeerd rondeen (halve) aardbol. Precies de tekening die jegemaakt hebt als verhuiskaart toen we naarAmerika gingen. Dat was lagere schooltijd!!!!!!

Floor Houben (1972), vormgever /Barendrecht

Page 12: Het Begin

Het Van Abbemuseum in Eindhovenstond in dezelfde villawijk als mijnmiddelbare school. Ik was dertien. Dewandelingen in de pauzes reiktenprecies tot aan het museum. Door diezodoende vertrouwde aanblik durfde ikdaar tenslotte naar binnen. Ik zag deschilderijen in het eerste zaaltje enbegreep plotsklaps, dat er nog eenandere wereld bestond, dan de werelddie ik kende. Meteen daar achteraanwist ik: “Bij die wereld wil ik horen”. Het waren, realiseer ik mij nu, niet deschilderijen die mij tot dat plotselingebesluit brachten; het was de belevingvan stilte, licht en ruimtelijkheid. De architectuur van A.J.Krophollervormde kennelijk mijn begin.

Margaretha Louwers (1948), kunstenaar /Amsterdam

Page 13: Het Begin

Dat ik kunstenaar zou worden was evident.

Als kind had ik geen abonnement op de Tina, maar op het handwerktijdschrift Ariadne. Met diversekunstenaars in mijn omgeving was het kunstenaarschapmij niet vreemd. Op de middelbare school koos ikhandvaardigheid in mijn vakkenpakket en daar maakteik kennis met Bauhaus (zie afbeelding Bauhaus lamp).

De idealen die deze kunstenaarsschool, zowelmaatschappelijk, pedagogisch als kunstzinnig ten grondslag legde, deed mij besluiten naar de kunstacademie te gaan. Zodoende leerde ik mijn hang naar moraal en creëren te implementeren. Na mijn studie architectonische vormgeving ging ik steeds meer in het schemergebied tussen beeldende kunst en vormgeving werken.

Annerieke Kooi (1971), coördinator Centrum BeeldendeKunst (CBK) Schiedam

Page 14: Het Begin

Mijn begin?

Ik zat in het 1e jaar aan de kunstacademie inMaastricht met het voornemen film te gaanstuderen. Voor het vak fotografie moest ik eenfoto uitzoeken die ik mooi vond. Deze foto vanPaul Strand (1890 – 1976) vond ik mooi, erwas geen enkele twijfel. Ik wist nog niets vangenres en dergelijke, ik had van alles kunnenkiezen maar het werd: ‘The family: Luzzara, Italy (1953)’.

De foto sprak me aan vanwege de mensen, deonderlinge banden, het schijnbaar afwezig zijnvan de fotograaf, de stilte en tijdloosheid.Naar nu blijkt maakte ik destijds een treffendekeus: mijn nieuwsgierigheid als fotograaf gaatdaar naar uit.

Mieke Meesen (1973), fotograaf / Den Haag

Page 15: Het Begin

Mijn begin?

Ik was een jaar of zestien, en tijdenssaxofoonles hoorde ik Billy Holiday’sinterpretatie van Summertime.

Het was mijn eerste serieuze kennismakingmet jazzmuziek.

Suzan Overmeer (1973), www.jazz4kids.nl /Leidschendam

Page 16: Het Begin

Als ik één moment moet kiezen kies ik voor dekennismaking met het werk van PieroManzoni met name zijn Socle du Monde.Met zijn op een beeldende manierondervragen van de beeldende kunst, met hetbesef van de niet vanzelfsprekendheid vankunst is mijn praktijk als beeldend kunstenaarbegonnen.

Maar er zijn veel belangrijke momentengeweest die doorslaggevend waren voor mijnontwikkeling; de film van Jan Vrijman over Karel Appel; de interviews van David Silvester met Francis Bacon (gezien op televisie zonderdat ik wist wat ik zag maar wel met een gevoelvan herkenning en zelfs een soort thuis komen.Tien jaar later begreep ik wat ik gezien had enwaarom ik dat gevoel had); de kennismakingmet Samuel Beckett, een schrijver die me nooitmeer verlaten heeft.

Hans Rikken (1949), kunstenaar / Vlaardingen

Page 17: Het Begin

Het begin.

Toen ik lange tijd thuis ziek op de bank lag, enik niets anders te doen had, begon ik mettekenen. De tekeningen vond ik wel lelijk,maar ik kon zo mijn zelfmedelijden met humoren cynisme te lijf. Het werden veel

tekeningen.Met deze verzameling kreeg ik een werkbeurs.Hierna vroeg ik een fotograaf om detekeningen te documenteren. Dat ik tekeningen maakte en geld besteeddeaan een fotograaf om ze vast te leggen, datwas het begin.

Silvia Russel (1969), kunstenaar / Amsterdam

Rome series, nr 3 / acryl en houtskool op papier (2010) 2 x 1,5 mCourtesy LMAK projects, New York

Page 18: Het Begin

Ik weet mij te herinneren dat ik in de grote tuin van het ouderlijk huis combinaties maakte van stukken hout en staal die mijn vader verzamelde. Ik trok de voorwerpen uit hun conventionele betekenis en gaf ze een nieuwe. Eigenlijk doe ik nu nog steeds het zelfde maar met een blik die gekleurd is met kennis. Dit beweegt mij te kijken welk traject uit de kunstgeschiedenis mij aanspreekt. Ik kom dan aan bij het begin van de industriële revolutie. Adolph von Menzel die geboren werd in 1815 en stierf in 1905 zag gedurende zijn lange leven van alles komen aan nieuwe technologie. Hij bleef een leven lang naar de waarneming schilderen en werd zodoende een chroniqueur van de 19e eeuw.

In het jaar nul van het nieuwe Duitsland; 1945, werd Anselm Kiefer geboren. Nadat hij colleges rechten, literatuur en taalwetenschappen studeerde aan de universiteit van Freiburg; twijfelde hij als leerling van Joseph Beuys aan de kunstacademie in Düsseldorf of hij schrijver of beeldend kunstenaar was. Beuys heeft hem gemaand een combinatie te maken. Een poëtische en epische totaal ervaring van woord en beeld waarin het thema de oorlog of de verwerking hiervan vaak naar voren komt is veelvuldig het resultaat. Ik zie als mens van deze tijd ook weer snelle veranderingen. Veranderingen die ik registreer maar ook interpreteer. Veranderingen waar ik mij soms tegen verzet en soms zelfs integreer in mijn eigen werk. De tijd zal het leren.

Frans de Winter (1977), kunstenaar / Vlaardingen

Page 19: Het Begin

Meedoen? Mail je antwoord op de vraag ‘Bij wie begint jouw werk?’ aan:

[email protected]