ies'l - sgapeio.es · bachilleratos. un guia en cómic cara a ... nuevo bachillerato se...

16
- -- E necesario implantar as navas titulacións de estatística en Galicia. ~~ ~ /nternationalWorkshopon Game Theory and Po/itics Spanish Meeting. Métodos Estadísticos y Numéricos en los Nuevos Bachilleratos. Un Guia en Cómic cara a Estatística. The Cartoon Guide to Statistics (1993). Sociedode 8/9 Novas Seccíóns. Cursos de Paquetes Estatísticos. Oposicíóns ao Carpa de Estatísticos Facultativos. Seminario de Inferencia No Para- métrica. 8 y 9 de Juliode 1997 Actividades Departamento de Estatística da Universidadede Santiago. 111 Congreso Galego de Estatística e Investigación de Operacións. AEDEMO. Asociación Española de Estudos de Mercado, Marketing e Opinión. Publicacións 11114 Instituto Galego de Estatística. Novas Novas da Sociedade. rmmm IU\iES'l . 11 I'I1II -- Número 11 Ricardo Cao Abad. Universidade da Coruña Na vida diória, cada vez ma;s, ranza de vida, o número de morlos bombordeo a espe- Moitas desa- certas hipó- o núme- e en moi- Eslctísticadesempeña soda de distorsionar a rea/idade. Na me;rande críticas a dila dis- eslctístico? un ea e en uni- toda a parte noroccidenta/ universidades interesadas de e/as, en fase moi !NI nengun dos distintos campus -, que é unha das poucas tifu- . -- -,-- - que na nosa comuni- repercutiría na cua/idade dos e poderío contribuir decisivamen- axeitadas. A Estetística é que se aplica en múltiples (;U'IIf'OS. :>¡Jncienle para Galicia o ver cómo se aplica ou quererá achegar-se a ela cos seus proprios titulados? Sen dubida, parece que xa vai senda hora de que se tomen en consideración as posibilidades de poste en marcha de navas titulacions, pero, á marxe de calqueira oufra reRexión sobre o mapa de titulacions nos anos vindeiros, parece necesário considerar as titulacions de Diplomado e Licenciado en Estatística como algo absolutamenteprioritario dentro do plano universitario galego.

Upload: vuongmien

Post on 11-Jun-2018

212 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: iES'l - sgapeio.es · Bachilleratos. Un Guia en Cómic cara a ... nuevo Bachillerato se estructura en cuatro modalidades: Ciencias de la Naturaleza y ... se en el estudio de situaciones

---E necesario implantar as navastitulacións de estatística en Galicia.

~~~/nternational Workshop onGame Theory and Po/iticsSpanish Meeting.Métodos Estadísticos yNuméricos en los NuevosBachilleratos.Un Guia en Cómic cara aEstatística. The Cartoon Guideto Statistics (1993).

Sociedode 8/9

Novas Seccíóns.Cursos de Paquetes Estatísticos.Oposicíóns ao Carpa de EstatísticosFacultativos.Seminario de Inferencia No Para-métrica. 8 y 9 de Julio de 1997

Actividades

Departamento de Estatística daUniversidade de Santiago.111 Congreso Galego de Estatísticae Investigación de Operacións.AEDEMO. Asociación Españolade Estudos de Mercado,Marketing e Opinión.

Publicacións 11114

Instituto Galego de Estatística.

Novas

Novas da Sociedade.

rmmm

IU\ iES'l. 11

I'I1II -- Número 11

Ricardo Cao Abad. Universidade da Coruña

Na vida diória, cada vez ma;s,ranza de vida, o número de morlos

bombordeo a espe-Moitasdesa-

certas hipó-o núme-

e en moi-Eslctística desempeña

soda de distorsionar a rea/idade.

Na me;randecríticas a

dila dis-

eslctístico?

unea

een uni-

toda a parte noroccidenta/

universidades interesadasde e/as, en fase moi

!NI nengun dos distintos campus-, que é unha das poucas tifu-. -- -,-- - que na nosa comuni-

repercutiría na cua/idade dose poderío contribuir decisivamen-

axeitadas.

A Estetística é que se aplica en múltiples (;U'IIf'OS. :>¡Jncienle para Galicia o ver cómo seaplica ou quererá achegar-se a ela cos seus proprios titulados? Sen dubida, parece que xa vai sendahora de que se tomen en consideración as posibilidades de poste en marcha de navas titulacions, pero,á marxe de calqueira oufra reRexión sobre o mapa de titulacions nos anos vindeiros, parece necesárioconsiderar as titulacions de Diplomado e Licenciado en Estatística como algo absolutamente prioritariodentro do plano universitario galego.

Page 2: iES'l - sgapeio.es · Bachilleratos. Un Guia en Cómic cara a ... nuevo Bachillerato se estructura en cuatro modalidades: Ciencias de la Naturaleza y ... se en el estudio de situaciones

Resumo I Balance

José Manuel Prada Sánchez. Universidade de Santiago

Recollendo unha iniciativa xurdida no último congreso da

SGAPEIO celebrado en Vigo, con o obxectivo de organizar

cursos de interese xeral para os seus membros (idea pre-sente, por outra parte, no espíritu que inspirou a creación

da mesma), o Con sello Executivo da Sociedade deseñou e

avaliou unha enquisa para identificar temas co fin de seren

tratados. Estes temas poderían aportar complementos de

formación en aspectos da Estadística e Investigación de

Operación s non contemplados -ou só parcialmente- nos

estudos de licenciatura, e ser de utilidade, por exemplo,como apoio para a preparación das matérias dos novos

Bacharelatos.

Como resultado da avaliación de esta enquisa, decidiu-se

organizar en Santiago un curso sobre "Aspectos básicos da

mostraxe", con unha duración de 10 horas, e se lIe encar-

gou a Julio Mirás, de recoñecida sona neste tema, a impar-

tición do mesmo. O Departamento de Estatística e

Investigación de Operación s responsabilizou-se do seu

recoñecimento oficial mediante a sua tramitación a través

da Comisión de Cursos e Convénios da Universidade de

Ignacio Gorda Jurado. Universidade de Santiago

Do 2 ao 5 de xullo do presente año celebrou-se naFaculdade de Matemáticas da Universidade de Santiagode Compostela o International Workshop on Game Theoryand Politics & Spanish Meeting on Game Theory. De segui-do presentamos alguns datos de interese sobre o desarro-llo do mesmo.

Organización:Entidade organizadora: Departamento de Estatística e

1.0. da Universidade de Santiago de Compostela.

Entidades Colaboradoras: Banco Pastor, V Centenario daUniversidade de Santiago de Compostela, Dirección

Santiago, e portanto foi a Faculdade de Matemáticas o

lugar escollido para a sua celebración.

O carácter aberto que supuxo tal recoñecimento oficial, e o

feito de se celebrar na Faculdade de Matemáticas, motivou

que as expectativas iniciais de demanda (50 solicitudes)

fosen amplamente desbordadas (máis de 170, entre mem-

bros da Sociedade e alunos da propria Faculdade), polo

que foi necesário organizar dous cursos, que tiveron lugar

os días 10, 11, 12 Y 17, 18, 19 do pasado mes de xullo.

A impresión xeral de quen realizou un seguimento do

mesmo é altamente positiva, no só pola demanda que tivo,

senon, fundamentalmente, pola utilidade do seu contido:

plantexaron-se de xeito ameno os aspectos básicos da mos-

traxe de poboacions finitas e as peculiariedades da ferra-

menta probabilista necesária para o seu trata mento mate-

mático; asimesmo, aportou-se ao aluno unha completa

bibliografía relativa a este contexto.

Cremos que a experiéncia debe repetir-se, e neste sentido,

estuda-se agora a organización de novos cursos en algun-

ha das Universidades galegas.

General de Investigación Científica y Técnica delMinisterio de Educación y Ciencia, Dirección Xeral de

Universidades e Investigación da Xunta de Galicia, IDEGA

da Universidade de Santiago de Compostela, Instituto de

Estudos Económicos de Galicia Pedro Barrié de la Maza,

Sociedad de Estadística e Investigación de Operativa

(SEIO), Sociedade Galega para a Promoción da Estatística

e da Investigación de Operacións (SGAPEIO).

Organizadores: Ignacio Garda Jurado (Universidade deSantiago de Compostela), Federico Valenciano(Universidad del País Vasco), Eyal Winter (Manchester

University, Inglaterra).

Page 3: iES'l - sgapeio.es · Bachilleratos. Un Guia en Cómic cara a ... nuevo Bachillerato se estructura en cuatro modalidades: Ciencias de la Naturaleza y ... se en el estudio de situaciones

Organizador Local: José Carlos BarrosComité{Universidade de Santiago de Compostela),Bergantiños (Universidade de Vigo), M. Luisa Carpente(Universidade de Santiago de Compostela), Balbina Casas(Universidade de Santiago de Compostela), Gloria Fiestras(Universidade de Vigo), Ignacio Gorda Jurado(Universidade de Santiago de Compostela), LucianoMéndez Naya (Universidade de Santiago de Compostela),Estela Sánchez (Universidade de Vigo), MargaritaVázquez Brage (Universidade de A Coruña).

Comité de Programa: Salvador Barberá (UniversidadAutónomo de Barcelona), Ignacio Gordo Jurado(Universidade de Santiago de Compostela), Sergiu Hart(The Hebrew University of Jerusalem, Isroel), CarmenHerrero (Universidad de Alicante), Andreu Mas-Colell(Universidad Pompeu Fabra), Norman Schofield(Washington University, Sto Louis, USA), Guillermo Owen(Naval Postgraduate School, Monterey, USA), ReinhardSelten (Univeridad de Bonn, Alemania), FedericoValenciano (Universidad del País Vasco), Stef Tijs (TilburgUniversity, Holanda), Eyal Winter (Manchester University,

Inglaterra).

Alguns datos sobre os participantes:Españois 96Extranxeiros 52TOTAL PARTICIPANTES 148Europeos (non españois) 29Americanos 8Asiáticos 13Australianos 2TOTAL EXTRANXEIROS 52

Alguns datos sobre os traballos presentados:

Pronunciaron-se nove conferencias plenarias. Os confe-renciantes invitados foron:- Salvador Barberá (Universidad Autónoma de

Barcelona).- Sergiu Hart (The Hebrew University of Jerusalem,

Israel).- Carmen Herrero (Universidad de Alicante).- Andreu Mas-Colell (Universidad Pompeu Fabra).- Norman Schofield (Washington University, Sto Louis,

USA).- Guillermo Owen (Naval Postgraduate School,

Monterey, USA).- Reinhard Selten (Univeridad de Bonn, Alemania).

Premio Nobel de Economía.- Stef Tijs (Tilburg University, Holanda).

Gustavo

Internacionais, Economía Política (1 y 11), Formación deCoalicions (1 y 11), Inspección e Auditoría, Institucions

Políticas, Xogos e Política, Negociación (1 y 11), Solucions eModelos en Xogos TU (1, 11, 111, IV Y V), Equilibrio (1, 11 Y 111),

Xogos Repetidos, Teoría de Xogos e Economía (1, 11 Y 111),Clases de Xogos TU, Modelos Cooperativos Estocásticos,Novos Modelos Cooperativos, Valores en XogosCooperativos, Aplicacions dos Xogos Cooperativos, Teoríade Xogos e Grafos, Xogos NTU.

Alguns datos económicos:

O Congreso foi financiado por:- V Centenario da Universidade de Santiago de

Compostela.- Dirección General de Investigación Científica y Técnica

del Ministerio de Educación y Ciencia.- Dirección Xeral de Universidades e Investigación

Page 4: iES'l - sgapeio.es · Bachilleratos. Un Guia en Cómic cara a ... nuevo Bachillerato se estructura en cuatro modalidades: Ciencias de la Naturaleza y ... se en el estudio de situaciones

da Xunta de Galicia.Departamento de Estatística e 1.0. da Universidade

de Santiago de Compostela.Instituto de Estudios Económicos de Galicia Pedro

Barrié de la Maza.Banco Pastor.

Métodos Estadísticos y

~

Pedro Faro/do Roca. Opto. Estatistica e 1.0. Univ. de Santiago

e José Luis Va/corcel Gómez. l. B. Pontepedriña -Santiaqo.

Desde cierta perspectiva puede afirmarse que la implanta-ción de la LOGSE trae al sistema educativo español cambiosde tipo estructural (ampliación de la educación obligatoriahasta los 16 años; introducción de una enseñanza secundariade 6 años, de los cuales sólo los dos últimos son de bachille-rato; remodelación de la formación profesional, etc.) y cam-bios de tipo curricular. Entre estos últimos y relacionados conla materia de Matemáticas puede resaltarse el gran peso quese le concede a los contenidos de Estadística, lo cual no es másque un reAejo de la creciente utilidad de estos conocimientosen muchas facetas del desarrollo de la sociedad actual.

Aunque ya existían contenidos de Estadística en los currícu-la anteriores, tradicionalmente recibían poca atención. Elénfasis se ponía en el álgebra y en el cálculo, puesto que seconsideraba que estos saberes eran la única base para unaformación científica. Esta realidad ha cambiado y hoy no sediscute que el progreso de casi todas las ciencias está ligadoa la aplicación de métodos estadísticos. Así mismo, es cre-ciente el número de disciplinas que usan estos métodos en sudesarrollo. Basta hojear los planes de estudio de las diversascarreras universitarias para confirmarlo.Como es sabido elnuevo Bachillerato se estructura en cuatro modalidades:Ciencias de la Naturaleza y de la Salud, Tecnología,Humanidades y Ciencias Sociales y Artes. Se define tambiénsu organización en tres tipos de materias: unas son materiascomunes a todas las modalidades, otras son materias pro-pias de cada modalidad y otras optativas. Entre las asigna-turas propias de modalidad con contenidos de Estadísticafiguran las Matemáticas I y 11 de la modalidad de Ciencias dela Naturaleza y de la Salud y de Tecnología y lasMatemáticas aplicadas a las Ciencias Sociales I y 11 de lamodalidad de Humanidades y Ciencias Sociales.

los contenidos de Estadística de las materias de Matemáticas

- IDEGA da Universidade de Santiago de Compostela.

As subvencións aportadas polas entidades mencionadassupuxeron un total de 3.018.500 pesetas. Os ingresosobtidos polas cotas de participantes sumaron 1.606.000pesetas. O presuposto total foil portantol de 4.624.500

pesetas.

I Y 11 parten del conocimiento que los estudiantes han debido

adquirir a lo largo de la Educación Primaria y de la

Educación Secundaria Obligatoria, en donde la finalidad es,por una parte, presentar la información recogida de mues-

tras de una población de forma útil y clara y, por la otra,

interpretarla cuando esta información viene dada en un for-

mato estadístico simple. Los contenidos que sirven a este pro-pósito no van más allá de los básicos relacionados con las

distribuciones de frecuencia unidimensionales: organizaciónde datos en tablas, frecuencias, gráficas, diagramas, medi-

das de posición central y de dispersión. En la materia de

Matemáticas I y 11 este estudio se completa con las distribu-

Page 5: iES'l - sgapeio.es · Bachilleratos. Un Guia en Cómic cara a ... nuevo Bachillerato se estructura en cuatro modalidades: Ciencias de la Naturaleza y ... se en el estudio de situaciones
Page 6: iES'l - sgapeio.es · Bachilleratos. Un Guia en Cómic cara a ... nuevo Bachillerato se estructura en cuatro modalidades: Ciencias de la Naturaleza y ... se en el estudio de situaciones

nes y de sistemas de ecuaciones lineales y para el cálculo deintegrales definidas, contenidos que se abordan desde otrospuntos de vista en las materias Matemáticas 1 y 11.

Los contenidos de esta materia son el camino para que losestudiantes puedan alcanzar las capacidades a que aludensus objetivos generales. Estos pueden resumirse en cuatrofinalidades: a) la capacidad de resolver problemas utilizan-do tanto los puntos de vista deterministas como los estocásti-cos; b) la capacidad de comunicarse utilizando el lenguajeestadístico; c) la capacidad de realizar investigaciones yexplorar fenómenos identificando los modelos a los que se

ajusten; d) la capacidad de valorar las matemáticas -en par-ticular los métodos estadísticos y numéricos- comprendiendolo que aportan al desarrollo de la sociedad actual y de lasdisciplinas a las que sirven y de las que se sirven y adqui-riendo las actitudes asociadas al trabajo matemático.

la complejidad de algunos contenidos de estadística hacenimposible orientar la materia hacia la formalización, quecasi siempre carece de significado para estudiantes poco

experimentados como son los de bachillerato. Por eso cree-mos que el camino para llegar a los conceptos debe basar-se en el estudio de situaciones concretas y variadas. El tra-bajo sobre ellas debe permitir a los alumnos la construcciónde ideas intuitivas sobre los significados de los conceptos yde las relaciones entre ellos. Este trabajo debe estar dirigidomás a la construcción del significado de los conceptos que asu formalización, ya su utilización en la resolución de diver-sos problemas.

Esta forma de proceder sintoniza con el paradigma construc-tivista sobre el como se enseña y el como se aprende queestablece, entre otros principios, que es el individuo el queconstruye su propio conocimiento partiendo de lo que yasabe mediante la interacción con otros. En este nivel educati-vo es muy importante la interacción que se propicia en el aulaentre el profesor y los alumnos y entre los propios alumnos. Elpapel del profesor debe centrarse sobre todo en la búsqueday proposición de situaciones de problema interesantes quefavorezcan la aparición de las ideas intuitivas que los estu-diantes tienen sobre los contenidos a tratar, para que despuésde que las expongan y las confronten, seo el profesor el quese encargue de explicitar el contenido aceptado como válido.

Otras características importantes de esta materia son suamplio horario (cuatro sesiones semanales) y el hecho deque no es objeto de examen en la prueba de selectividad.Aunque los contenidos son amplios, creemos que no se tratade profundizar en ellos y que pueden abordarse si se huyede las dificultades (que todos podemos buscar, si nos lo pro-ponemos, en cualquier contenido matemático). Este proble-ma es accesible si se tienen en cuenta las formulacionesgenerales presentes en el DCB, que lo dotan del suficientegrado de flexibilidad para que cada profesor pueda adap-tado a la realidad de su aula y a sus necesidades.

los alumnos de los Bachilleratos de Ciencias de la Salud y deTecnología que elijan cursar esta materia como una de lasoptativas de 22 de bachillerato pueden beneficiarse en variosaspectos. Si se trata de alumnos que también cursanMatemáticas 11, de la que posiblemente tendrán que exami-narse en las pruebas de acceso a la Universidad, la ventajaes la de tener ocho horas semanales de clase de Matemáticascon contenidos que en parte se repiten en la asignatura opta-tiva. Si se trata de alumnos que no cursan Matemáticas 11porque posiblemente piensen seguir un itinerario de estudiosposterior relacionado con las Ciencias de la Salud(Medicina, Biología, Geología, Farmacia, Enfermería, etc.)la ventaja también es clara al poder introducirse en temasque serán centrales en el primer año de sus respectivascarreras. Nos parece que cualquier estudiante que quieraseguir una carrera universitaria vinculada a las opciones deselectividad científico-técnica o de ciencias de la salud oalguno de los ciclos superiores de la formación profesional,

Page 7: iES'l - sgapeio.es · Bachilleratos. Un Guia en Cómic cara a ... nuevo Bachillerato se estructura en cuatro modalidades: Ciencias de la Naturaleza y ... se en el estudio de situaciones

no debería dejar pasar un año sin seguir un curso de

Matemáticas. Creemos que la materia Métodos estadísticos ynuméricos puede servir a este propósito para aquellos estu.

diantes que no desean examinarse de Matemáticas en las

pruebas de acceso. Teniendo en cuenta que casi la mitad de

los miembros de la Sociedade Galega para a Promoción da

Estatística e da Investigacións de Operacións son profesores

de enseñanza secundaria animamos a todos ellos, y ofrece-

mos nuestra colaboración, para que esta materia esté pre-

sente en sus centros y en la mayoria de los Institutos de

Bacherelato de la Comunidad Autonoma Gallega.

Apéndice 1:

Consellería de Educación. Xunta de Galicia. Deseño

Un Guia en Cómic cara a Estatística

Por Pilar Gorda Soidán. Universidade de Vigo.

Un Guía en Cómic cara a Estatística

The Cartoon Guide to Statistics{7993)Autores: Larry Gonick e Woollcott Smith.Editorial: HarperCollins Publishers. 10 East 53rd Street, NewYork, NY 10022.Algunha vez tes buscado P-valores ao mercar nunSupermercado ou pensache que a desviación típica é un deli-to criminal castigado polos países da Cominidade Europea?De ser así, Larry Gonick e Woollcott Smith recomendan-te aleitura de este libro con obxecto de te familiarizar con a ter-minoloxia, contido e aplicacións da Estatística. The CartoonGuide to Statistics fica escrito en inglés e abarca os conceitosbásicos da Estatística moderna, a través de divertidas ilustra-cións e utilizando unha linguaxe simple e clara, que fanamena a leitura de este libro.Os autores son conscientes de que no mundo actual se perci-be unha certa desconfianza cara as "estatísticas", en xeral: 2de cada 3 médicos recomendan non crer os estudos quecomenzan coa frase: 2 de cada 3 médicos... . Sen embargo,consideran que na medida en que se pode obter máis infor-mación sobre a nosa realidade cotian, non é unha mala ideafacer uso da Estatística e ésta é a razón fundamental que osmotivou a escreber este libro.

O plantexamento inicial é que en moitas ocasión s debemostomar decisións baseadas nunha información incompleta:Debo tomar sopa neste restaturante? 27 de cada 36 veces

Métodos Estatísticos eCurricular Base de Bacharelato.Numéricos. Santiago. 1994.

Consellería de Educación.Desenvolvemento Curricular.Numéricos. Santiago. 1996.

Apéndice 11:

de Galicia.Estatísticos e

XuntaMétodos

Relación del número de centros y de alumnos en los que se

ProvinciaCoruña

LugoOrensePontevedra

NQ de alumnos

44491634

que a tomei estaba boa, pero hoxe é luns e o cociñeiro habi-

tual ten o seu día libre... Neste sentido, o que caracteriza áEstatística é a sua habilidade para cuantificar a incerteza,

dun xeito preciso: Pedirei a sopa, xa que teño unha seguran-

Page 8: iES'l - sgapeio.es · Bachilleratos. Un Guia en Cómic cara a ... nuevo Bachillerato se estructura en cuatro modalidades: Ciencias de la Naturaleza y ... se en el estudio de situaciones

za do 95% de que a sopa, esta noite, teña unha probabilida-de entre o 73% e o 77% de estar realmente deliciosa.

Non obstante, a utilidade da Estatística'non se limita a unhasimple elección gastronómica; de feíto, hoxe en dio empre-gen-se técnicas estatísticas para o estudo de cuestións moidiversas, as cuais se reAicten neste libro, e que van desde son-daxes eleitorais, enquisas de opinión, control de cualidade oude pulución, até as probas médicas e tamén para resolvercuestións de carácter legal. A través de estas aplicacións, osautores introducen os conceitos básicos, apresentando-os de

Estimados lectores, dirixo-me a vos para pedir unha vez máisa vosa participación e contribución ao INFORMEST. Esta vezen duas seccións novas: "Cartas ao Director' e "A Estatística

na Rede".

"CARTAS AO DIRECTOR"INFORMEST invita aos seus lectores a manifestar as suas opi-nións ou os seus comentários sobre contidos da revista ououtros temas estatísticos. Os textos destinados a esta secciónnon deben exceder de 30 liñas meconografiadas. E impres-cindible que estean asinados e que neles haxa constáncia dodomicilio, teléfono de contacto e número de DNI. Podedes

Universidade da Coruña.

Segundo o informado no última Asemblea Xeral da SGA-PElO, celebrada en Pontevedra, están-se a celebrar os cur-sos sobre Paquetes Estatísticos no Aula de Informática da

Universidade da Coruña 00 longo de este ano 1997.

Segundo información enviada a membros da SGAPEIO aosque esta n enfocados ditos cursos, as datas de celebración

dos mesmos son:- Statgraphics para DOS: sábados 5, 12 e 19 de abril.- Statgraphics para Windows: primeira semana de xullo.- SPSS para Windows:

. Curso 1: do 15 ó 19 de setembro, de 16:30 a 20:30 h.

. Curso 2: 23, 25/ 26 de setembro, de 10:30 a 14:00 a

16:00 019:10.A duración dos cursos será de 20 horas e os asistentes rece-

berán certificados de participación expedidos polo

xeito gráfico e intuitivo, e incluen contidos de Estatística

Descritiva, Calculo de Probabilidades e Inferéncia Estañstica,

facendo referéncia até a Análise Multivariante de Datos ou os

precedimentos de Remostraxe.

O único que fai falta para afrontar a leitura de este libro é

unha pequena dose de paciéncia, reflexión e toleráncia para

as fórmulas necesárias para a aplicación das técnicas estatís-

ticas. En treca, os autores aseguran que nunca cometeremos

o erro de pedir unha distribución de Poisson nun restaurante

francés.

envialos por correo ordinário, electrónico ou Fax:

José Vicente Novegil SoutoE.U.E.T. Forestal (Pontevedra). Campus A Xunqueira s/n

e-mail: [email protected]. Fax.: 986-801907

l/A ESTATlSTlCA NA REDEl/.Con esta sección pretende-se informar de sítios Web, de inte-

rese básicamente estatístico así como dos seus con ti dos, na

rede Internet. Como xa podedes comprobar en algunha nova

do presente número figura algún enderezo na rede. A todos

aqueles que utilicen este vía de comunicación solicitaria-lIes a

sua colaboración para tal fin.

Universidade da Coruña. A cota de inscripción é de

10.000 pts. por curso, non comtemplando-se, nun princi-

pio, a participación de persoas alleas á SGAPEIO.

Para máis información podedes dirixir-vos a:

Ricardo Cao.Opto. de Matemáticas. Faculdade de Informática.

Campus de Elviña. 15071 A Coruña. Fax: 981-132736.3!! Edición de la 11 Applied Statistics Weekll.

Entre o 24 de xuño e o 3 de xullo

Teléfono de contacto: 93-5421803

NGUS '97IV International Meeting of Multidimensional Data AnalysisBilbao. September 10- 11 - 1 2, 1997

Fax. 34-4-4797554

e-Mail: [email protected]

Page 9: iES'l - sgapeio.es · Bachilleratos. Un Guia en Cómic cara a ... nuevo Bachillerato se estructura en cuatro modalidades: Ciencias de la Naturaleza y ... se en el estudio de situaciones

Oposicións ao e orpo

Continuando coa información aparecida nos números 1 e3 do INFORMEST , están-se a desarrollar as probas selecti-vas para a cobertura de 10 prazas de Estatístico Facultiativoconvocadas por arde Ministerial de 3 de maio de 1996,BOE de 14 de maio.

Para esta convocatória apresentaron-se 112 solicitudes, 34menos que na derradeira convocatória de 1994, aproban-do o primeiro exercício 51 opositores. Á hora de elaboraresta información esta a desarrollar-se o segundo exercício,de exposición oral.

A modo de resumo, a información da Oposición 00 Corpode Estatísicos Facultativos que foi aparecendo en INFOR-MEST, figuran a seguir, as datas das sucesivas convocatóriase o número de prazas convocadas, solicitudes apresentadas

Seminario de Inferencia No Paramétrica

Organizado por: Departamento de Estadística eInvestigación Operativa. Universidad de Santiago de

Compastela.Lugar: Aula del Departamento. Facultad de Matemáticas.

PROGRAMA:

SESiÓN DE MAÑANA: "Nuevas Vías de Investigación 1"Moderador: Prof. José Manuel Prada Sánchez (Universidadde Santiago)10.00: Profesor Germán Aneiros Pérez (Universidad de

Vigo) "Suavización tipo núcleo en modelos parcial-mente lineales con errores dependientes".

11 .00: Prof. Tomás Cotos Yáñez (Universidad de Vigo)"Modelos de predicción parcialmente lineal.

e opositores aprobados. A respeito da última oposición, onomeamento foi publicado no BOE do 5 de Abril de 1997.É de destacar que do primeiro ao segundo exame pasáron28 opositores, do segundo ao terceiro pasáron 10 e do ter-ceiro ao cuarto pasáron finalmente os 10 aprobados.

Aplicaciones a datos medioambientales".

12:30: Dña. Graciela Estévez Pérez (Universidad de

Santiago) "Análisis de observaciones influyentes en

modelos de regresión: lineal, no paramétrico y par-

cialmente lineal".

SESiÓN DE TARDE: "Nuevas Vías de Investigación 11"

Moderador: Prof. Manuel Febrero Bande (Universidad de

Santiago)16.30: Dña. María José Lombardía Cortiña (Universidad de

Santiago) "Estimación de la función de distribución en

poblaciones infinitas".

17.30: Dña. Ana Pérez González {Universidad de Santiago}

"Estimación de la función de regresión con observa-

ciones faltantes o mal clasificadas".

~

Page 10: iES'l - sgapeio.es · Bachilleratos. Un Guia en Cómic cara a ... nuevo Bachillerato se estructura en cuatro modalidades: Ciencias de la Naturaleza y ... se en el estudio de situaciones

SESiÓN DE MAÑANA: 11 Análisis de Supervivenciall

Moderador: Prof. Ricardo Cao Abad (Universidad de A

Coruña)10.00: Prof. Wenceslao González Manteiga (Universidad de

Santiago) "Estimación de la función de densidad en

modelos con censura proporcional. Elección del paró-

metro de suavizado".11.00: prof. Jacoba de Uña Álvarez (Universidad de Vigo)

"Estimación de funciones en modelos con censura

proporcional y presencia de covariables".12:30: Prof. Carmen Iglesias Pérez (Universidad de Vigo)

"Estimación generalizada de la función de distribu-ción con censura, truncamiento y covariables:

Propiedades asintónicas".

Departamento de Estatística da-

o Departamento de Estatística e Investigación Operativo daUniversidade de Santiago de Compostela ten desde haitempo paxina Web na rede Internet. O seu enderezo é:

http://eio.usc.esNa mesma podedes acceder á seguinte información:Membros do DepartamentoMatérias do DepartamentoSociedade Galega para a Promoción da Estatística da

Investigación de Operacions.Cursos e Conferéncias organizados polo Departamento:

Seminario Internacional sobre Estimación Funcional

LUNES 17 DE MARZO:

APLICACIONES AL ANÁLISIS MULTIVARIANTE y A LATEORíA DE LA REGRESiÓN. I17-18 horas: Prof. Ricardo Fraiman (Universidad deMontevideo) "Some Multivariate Depth Applications "

18-19 horas: Prof. Miguel Delgado (Universidad Carlos 111)"Consistent specification testing quantile regression models"

MARTES 1 8 DE MARZO:

ANÁLISIS CON DATOS CENSURADOS11-12 horas: Prof. Ricardo Cao (Universidad de La Coruña)"Relative Density Estimation with Censored Data"

12-13 horas: Prof. Winfried Stute (Universidad de Giessen)

COMIDA

SESiÓN DEProblemasModerador:

TARDE: "Elección del Parámetro Suavizado en

Notables y Aspectos Computacionales"Prof. Wenceslao González Manteiga

(Universidad de Santiago)10.00: Prof. María Ángeles Saavedra González

(Universidad de Vigo) "Elección bootstrap de la ven-

tana para la estimación de la densidad marginal de

los procesos MA( 1 )".

11.00: Prof. Jacobo de Uña Álvarez (Universidad de Vigo)

"Estimación de funciones en modelos con censura

proporcional y presencia de covariables".

12:30: Prof. Carmen Iglesias Pérez (Universidad de Vigo)

"Estimación generalizada de la función de distribu-

ción con censura, truncamiento y covariables:

Propiedades asintónicas".

"Model checks for type 11 Censored Data"

MIÉRCOLES 19 DE MARZO:

APLICACIONES AL ANÁLISIS MULTIVARIANTE y A LA

TEORíA DE LA REGRESiÓN 1117-18 horas: Prof. Hira Koul (Universidad de Michigan)

I/Asymptotics of Robust Estimators and Sequential Empiricals

of Residuals in Nonlinear Time Seriesl/

18-19 horas: Prof. Regina Liu (Universidad de Rutgers)

I/Multivariate Analysis by Data Depth: Characterization,

visualization and Inference. Parto 11/

JUEVES 20 DE MARZO:

APLICACIONES AL ANÁLISIS MULTIVARIANTE17-18 horas: Prof. Antonio Cuevas (Universidad Autónomade Madrid) "Multivariate Spacings and Convergence Rates in

Support Estimation"18-19 horas: Prof. Regina Liu (Universidad de Rutgers)"Multivariate Analysis by Data Depth: Characterization,visualization and Inference. Port. 11"

VIERNES 21 DE MARZO:ANÁLISIS CON DATOS DEPENDIENTES17-18 horas: Prof. Hira Koul (Universidad de Michigan)IISecond arder Asymptotics of M-Estimators under Long

Memory"

Page 11: iES'l - sgapeio.es · Bachilleratos. Un Guia en Cómic cara a ... nuevo Bachillerato se estructura en cuatro modalidades: Ciencias de la Naturaleza y ... se en el estudio de situaciones

18-19 horas: Prof. Winfried Stute (Universidad de Giessen)"Model Checks in Time Series"

Estancias de profesores visitantes:Miguel Delgado - Universidad Carlos 111

Visitará el Departamento de Estatística e 1.0. del 17 al 21 de

Marzo de 1997.Ricardo Fraiman - Universidad de Montevideo

Visitará el Departamento de Estatística e 1.0. del 17 al 21 de

Marzo de 1997.Regina Liu - Universidad de Rutgers

Visitará el Departamento de Estatística e 1.0. del 17 al 21 de

Marzo de 1997.Winfried Stute - Universidad de Giessen

Visitará el Departamento de Estatística e 1.0. del 17 al21 deMarzo de 1997.Antonio Cuevas - Universidad Autonoma de Madrid

Visitará el Departamento de Estatística e 1.0. del 19 al 21 deMarzo de 1997.

111 Congreso Galego de Estatística

Sede do CongresoOs días 6, 7 e 8 de novembro do presente ano vaise cele-

brar na cidade de Lugo, no auditorio da Facultade de

Veterinaria, o terceiro congreso galego de estatística e

investigación de operación s que, promovida pola

Sociedade Galega para a Promoción da Estatística e da

Investigación de Operacións (SGAPEIOL está organizando

o Departamento de Estatística e Investigación Operativa da

Universidade de Santiago de Compostela.

Presentación de comunicaciónsNo congreso poderán participar os investigadores quedesenvolvan ou utilicen técnicas estatísticas ou de investiga-ción de operacións en calquera campo de actividad e, asícomo os profesionais do ensino, da administración e daempresa que empreguen na súa actividade estas materias.

Os participantes no congreso poderán presentar comunica-cións orais ou en forma de póster sobre metodoloxías e apli-

Hira Koul - Universidad de Michigan

Visitará el Departamento de Estatística e 1.0. del 19 al 21 de

Marzo de 1997.

cacións da estatística e da investigación de operacións. Poreste motivo o comité organizador considera de grande inte-rese a participación no congreso dos profesionais do ensi-no, da empresa, da administración pública, do sector agro-alimentario e forestal, da medicina,etc.

o prazo para presentar comunicacións está aberto ata odía 19 de setembro de 1997. As persoas que desexen pre-sentar algunha comunicación deberán enviar ó comitéorganizador, antes desa data, dúas copias do traballo com-pleto (respectando as normas de mecanografiado expostasna folla que se acompaña): unha impresa, e outra en dis-kette de 3,5 pulgadas ou por correo electrónico como"attachment" ó enderezo [email protected].

Os traballos deberán escribirse en formato Word 6.0 (ouanterior) ou en La Tex.

ProgramaAcompáñase un programa provisional das conferencias e

mesas redondas. O programa definitivo, no que se incluirán

as sesións de comunicacións e as actividades culturais e

sociais complementarias, enviarase proximamente:

Page 12: iES'l - sgapeio.es · Bachilleratos. Un Guia en Cómic cara a ... nuevo Bachillerato se estructura en cuatro modalidades: Ciencias de la Naturaleza y ... se en el estudio de situaciones

Cotas de inscrición / Forma de pagamento

Desde España:

o pagamento da cota de inscripción deberá realizarse

mediante ingreso ou transferencia á conta corrente nQ 2091-

0152-20-3040057258 de Caixa Galicia, oficina principal,

Praza Maior nQ 16, E-27oo1 Lugo, en concepto de cota deinscripción - 111 Congreso SGAPEIO.

Desde Portugal:

O pagamento da conta de inscrición deberá realizarse

l/Comentarios sobre a Teoría

de Xogos e as súas aplicaciónsl/

(data provisional: xoves 6, ás 10:30 da mañán)

Conferenciante: Ignacio Gorda Jurado

Departamento de Estadística e Investigación Operativa

Universidade de Santiago de Compostela

l/A estatística oficial na actualidade:

problemas e posibles solución sI/

(data provisional: sábado 8, ás 12 da mañán)Conferenciante: Pilar Martín GuzmánPresidenta do Instituto Nacional de Estatística

I/Deseño de experimentos eficientesl/(data provisional: ven res 7, ás 4 do serán)

Tema de discusión:

A organización territorial da estatistica oficial

(data provisional: sábado 8, ás 10 da mañán)

Moderador: José Manuel Colmenero Álvarez Delegado

Provincial do INE en Lugo

Participantes:Lidia Barreiros. Eurostat. (en xestións)

José Antonio Campo Andión. Director do Instituto Galego

de Estatística

Pilar Martín Guzmán. Presidenta do Instituto Nacional de

Estatística

mediante cheque nominativo en pesetas a nome da SGAPEIO- 111 Congreso.

Inscrición

Enviar por correo o boletín de inscrición que se acompaña e

unha fotocopia do xustificante do pagamento da cota de ins-

crición a:

Luis Alberto Ramil Novo. 111 Congreso SGAPEIO

Dpto. de Estatística e 1.0. Facultade de Ciencias

Campus Universitario. 27002 Lugo

Os asistentes ó congreso recibirán unha certificación que

acredite a súa participación no mesmo e o certificado de

presentación de comunicación ós que corresponda.

Calquera información adicional poderá solicitarse no

teléfono:982 - 223996 (extensión 24057 ou 24061 l.

Conferenciante: Pilar Martín Guzmán

Presidenta do Instituto Nacional de Estatística

"Novos métodos de control deprocesos con criterios económicos"

(data provisional: ven res 7, ás 10:30 da mañán)

Conferenciante: Albert Prat

Departament d'Estadística i Investigació Operativo

Universitat Politécnico de Catalunya

"A Quimiometría, un paradigma de ciencia flexible"

(data provisional: xoves 6, ás 4 do serán)

Conferenciante: Luis Antonio Sarabia Peinador

Departamento de Matemáticas y Computación

Universidad de Burgos

Jordi Oliveras i Prats. Director do Institut d'Estadística de

CatalunyaTema de discusión:As grandes bases de datos estatísticos e as autoestradasda información (data provisional: xoves 6, ás 12:30 da

mañán)Moderador: Luis Enrique Gago González Departamento deEconometría e Métodos Cuantitativos.Universidade de Santiago de Compostela

Participantes:José Cabanelas ami!. Director científico do Proxecto

Page 13: iES'l - sgapeio.es · Bachilleratos. Un Guia en Cómic cara a ... nuevo Bachillerato se estructura en cuatro modalidades: Ciencias de la Naturaleza y ... se en el estudio de situaciones

ARDAN (Organismo do Consorcio Zona Franca de Vigoque xestiona unha grande base de datos con informaciónsobre as empresas de Galicia e España)José Casco Robledo. Subdirector de asistencia técnicaestatística do Institut d'Estadística de CatalunyaPedro Díaz Muñoz. Subdirector xeral de difusión estatísti-ca do Instituto Nacional de EstatísticaEnrique Fernández Pérez. Director de sistemas de CESA-

TEL (Centro de Servicios Avanzados de

Telecomunicaciones de Galicia, S.A. con sede na Coruña)

Tema de discusión:

o ensino da estatística e da investigación de operaciónsno novo bacharelato (data provisional: ven res 7, ás 6 da

mañán)Moderador: Juan Vilar Fernández Departamento de

Datas Provisionais:Xoves 6, ás 6.30 do seránVenres 7, ás 9 da mañán

AEDEMO. Asociación Española de

Recentemen te foi elixido responsable territorial de AEDE-MO para Galicia José Gabriel Vázquez, Director de

Sondaxe e membro da SGAPEIO.

AEDEMO unha asociación que reúne a empresas de estu-

dos demoscópicos. Está formada por socios individuais per-

tencentes a diversas persoas.

A Galega é a 39 delegación territorial despois de Sevilla e

Valencia. o seu obxecto é a promoción de todos os aspec-

tos de in terese para os Estudos de Mercado, Marketing e

Opinión entre os cuais figura ESTATíSTICA. Destacando a

organización de cursos, foros de debate, seminários e dis-

tintas actividades de interese para a AEDEMO. Calquera

que teña interese por algún aspecto dos anteriores pode

dirixir-se a:

Sondaxe. José Gabriel VázquezR/ Concepción Arenal 11- 1315006 A Coruña

Coordinador de Matemáticas 1. Departamentode Matemáticas. Universidade da Coruña.

Participantes:Xenaro García Suárez. Profesor de Bacharelato no

Instituto "Álvaro Cunqueiro" de Vigo.José Ramón Pereiro Rodríguez. Inspector de ensinomedio. Consellería de Educación Universitaria da Xunta

de Galicia.Miguel Angel Rodríguez González. Profesor de

Bacharelato no Instituto "Anxel Fole" de Lugo e profesorasociado na Universidade de Santiago de Compostela.Modesto Salgado Seco. Coordinador de Matemáticas 11.

Profesor do Departamento de Xeometría e Topoloxía da

Universidade de Santiago de Compostela.

Data Provisional:

Ven res 7, ás 7.30 do serán

~~~~

,

~~

Page 14: iES'l - sgapeio.es · Bachilleratos. Un Guia en Cómic cara a ... nuevo Bachillerato se estructura en cuatro modalidades: Ciencias de la Naturaleza y ... se en el estudio de situaciones

,

Como moitos de vos xa sabedes o IGE ten o seguinte ende-rezo en na rede InternetURL: http://www.xunta.es/auto/ige.Na paxina Web do mesmo podedes encontrar a seguinteinformación:

GALlCIA EN CIFRAS. Anuario 1995

Territorio e Climatoloxía. Poboación e movemento da poboa-

ción. Vivenda e habitat. Traballo. Agricultura, Gandería e

Pesca. Enerxía, industria e construcción. Educación e cultura.

Sanidade e Seguros sociais. Transportes e Comunicacións.

Comercio e Turismo. Finanzas, Seguros. Administración

Pública. Macromagnitudes económicas. Xustiza, Rexistros e

Notariado. Eleccións. Galicia no Unión Europea. Anexo,

Datos Municipais.Comercio Exterior: Avance de datos 1995 e 1996.

Datos básicos e resume por áreas xeográficas. Por grandes

grupos de productos.Principais productos (Importacións e

Exportacións). Por paises e áreas económicas (lmportacións,

Exportacións, Taxas de cobertura). Orixe das importacións.

Destino das exportacións. Distribución provincial do comercio

exterior.Edificación e Vivenda Novembro 1996

Datos Novembro 1996. Datos básicos 1990-1993. Datos

básicos por provincias 1993.Prezos e índices de prezos agrarios. Decembro 1996Prezos do leiteDecembro 1996. Novembro 1996. Outubro 1996. Setembro1996. Serie histórica (táboa e gráfico)Variacións nos índices de prezos de consumo. Marzo 1997índice xeral do IPC Variación porcentualVariacións porcentuais dos 8 grupos sobre o mesmo mes do

ano anterior: [Galicia] [España]Variación s porcentuais dos 8 grupos sobre o mes anterior:

[Galicia] [Espoña]

Catálogo de publicacións do IGEOutros institutos estatísticos españois:A seguir se relacionan as derradeiras publicacións do IGE- Enquisa de Poboación Activa. 12 trimestre 1995.- Prezos e índices de Prezos Agrarios. Leite. Xuño 1994.- Boletín de Series Estatísticas de Galicia. Indicadores socioe-

conómicos de conxuntura. 42 trimestre 1994 (pvp 1.000).- Enquisa Mensual de Ocupación Hoteleira de Galicia. Xullo

1995.

- Nacementos. 1993.- Contas das Administracións Públicas Galegas. 1991.- Clasificación Nacional de Actividades Económicas. CNAE

93. Tomo 11 Notas explicativa (Traducción).- Contabilidade Rexional de Galicia. 1991.- Estatística de Comercio Exterior. 1993. Galicia (pvp

2.500).- Constitución do Con sello Galego de Estatística 1988- 1995- Galicia en Cifras. Anuario. Anual. 3.000 ptas- Anuario Estatístico Galicia-Norte de Portugal. 1995.- Galicia. Datos Estatísticos Básicos (Folleto divulgativo

anual). 200 pta.- Boletín de series estatísticas de Galicia. Indicadores

Socioeconómicos de Coxuntura. Trimestral. 1.000 pta.- Proxección da poboación de Galicia 1991-2026. TOMO I- Proxección da poboación de Galicia 1991-2026. TOMO 11- Estatísticas do mercado de traballo.

Anuario. Anual. 3.000 pta.- Enquisa de poboación activa en Galicia. Trimestral.- Estatística de Comercio Exterior. Ga/icia. Anua/. 2500 pta.- Estatística de Comercio Exterior. Galicia. (Folleto anual de

avance de datos ou cifras provisionais).- Censo de poboación e vivendas 1991. Galicia

Page 15: iES'l - sgapeio.es · Bachilleratos. Un Guia en Cómic cara a ... nuevo Bachillerato se estructura en cuatro modalidades: Ciencias de la Naturaleza y ... se en el estudio de situaciones
Page 16: iES'l - sgapeio.es · Bachilleratos. Un Guia en Cómic cara a ... nuevo Bachillerato se estructura en cuatro modalidades: Ciencias de la Naturaleza y ... se en el estudio de situaciones

Sociedade, serán advertidos de que, de non xustifica-Io seudereito a esta condición, se considerarán incluidos na cate-goría de membros non estudiantes. Para os aduais membros

Novos socios de SGAPEIO

o. Claudio Alonso GardaOno. Ana Belén Alvarez Alvarezo. Andrés Arias ArnosoOno. Esperanza Arias ArnosoOno. Patricio Augusto RúaOno. María Barral VarelaO. Francisco J. Barriuso NoyaOno. Milagros Bascoy RodríguezOno. Cristina Blanco CastroOno. Beatriz Boan FernándezO. Víctor Calvar PousadaO. Manuel CandallglesiasO. Gerardo Casar Urcera.Ono. María Castellano MéndezO. José Ramón Chantada Acostao. Valentín Tomás Castellano MéndezOno. Rita Castiñeiras FragaO. José Oe Lis FernándezO. Jesús Manuel Oíaz LópezO. Joaquín Oomínguez MariñoOno. M9 Isabel Oorrego Iglesias

Baixas de SGAPEIO

D. Senén Adán AriasD. Antonio Alonso NúñezD. Luis Anxo Arias Gómez

da SGAPEIO coa condición de estudiante, a efectos de apli-cación deste acordo, considerarase como data de ingreso naSociedade o 1 de Xaneiro de 1997.

D. Carlos Pérez Iglesias

Dna. Begoña Pérez VeráD. José Polo Viaño

Dna. Mónica E. Garrido CimadevilaD. Pablo Espin AriasDna. Luda Fachal PereiraDna. Mónica Feijóo PiñeiroDna. Angela MQ Fernández DíazD. Bruno Fernández LópezDna. Ana María Ferrín GordaDna. MQ Pilar Figueroa VázquezDna.Covadonga Gorda-Losa RodríguezDna. Montserrat Giráldez MeiriñoD. Javier González TouzaDna. Susana MQ Hermo FigueiraD. Carlos M. Lago CasabellaDna. MQ Luisa Lires RodríguezDna. Ana María López LagoDna. Emma Martínez FernándezD. Xosé Alfredo Naz FernándezDna. Mercedes Nieto Novais

Dna. M9 Gabriela Porto Arias

Dna. María José Rego LojoD. Marcos Regueiro VidalDna. M9 del Carmen Rey Pozos

Dna. María Rodríguez BlanquerDna. Ana Mercedes Rodríguez Mirás

Dna. Josefa Rubal Monedero

Dna. Cristina Sande SuárezDna. María Sanmiguel Suárez

Dna. María C. Santos Bea

Dna. Concepción Soage PreciadoDna. María Sira Valeiras González

Dna. M9 Belén Vázquez Morandeira

D. Francisco lo Vázquez VizosoDna. M9 del Pilar Vieites González

Dna. Estefanía Villar ChedaDna. Rebeca Villaverde López

Dna. Nuria Orois BasteiroDna. María Otero IglesiasDna. Victoria Peinó Díaz

D. Luciano Méndez NayaDna. María del Carmen Muñoz TrasancosDna. Flora Seoane Pernos

D. José Luis Dominguez SalgueiroDna. Ana Isabel Gorda GestosoD. Francisco Luaces Lijo