E D I T I O N C O N F E R E N T I A L

TOTO SUPER LE 18VE CONFERENTIA INTERNATIONAL DE INTERLINGUA IN GERMANIANovas, reportages, notas e multissime photos del successose conferentia que face le motor de

interlingua rolar de novo a alte velocitate. Paginas 1-28!

ISSN 0903-2932

JULIO-AUGUSTO 2009 ÷÷÷÷ ANNO 22 ÷÷÷÷ NUMERO 4 ÷÷÷÷ PRECIO: 2,50 €

PHOTO: ALBERTO MARDEGAN

Interlingua es normal ... e extraordinariINTERLINGUA ES PRO le vita quo-tidian, un lingua toto natural e nor-

mal – ma con personas extraordinari,qui lo usa e promove.

Isto esseva dicite e deveniva multo clardurante le successose conferentia in Ger-mania (vos haberea debite esser la!!!).

Pro isto nos naturalmente debe incontrarle personas natural e normal in le stratas. Enos videva clarmente durante un horaintensive in le stratas pedestre de Mainz lereactiones multo positive del germanos, quirecipeva – sovente con surrisos – le folioinformative super interlingua. Esseva amu-sante e inricchiente participar como “ho-mine de sandwich” (al copertura: SvenFrank, Antonio Ruiz Castellanos e io)!

Contactos international non solmente esnatural e normal hodie. Illos es essential.E quando on pote haber los in un manierasi facile como per interlingua, nihil potestoppar le communication sin frontieras,como es le motto del UMI desde 1997.

Le participantes parlava de esser in le

Pais de Interlingua. Como un altere Atlan-tide illo move e reappare al minus omneduo annos in le annos impar pro le con-ferentias international de interlingua, masovente plus per le incontros nordic deinterlingua in omne annos par. Desde 2010,il potera haber un incontro iberic in leprimavera e altere incontro franco-german(forsan anque -nederlandese) durante leautumno. Dunque ancora plus de vita!

Grandissime gratias a Sven Frank, leinfatigabile secretario general del UMI, sinqui le conferentia non haberea potite esserrealisate. E gratias de un simile grandor alsorores francese, Madeleine Mahé e AlixMahé-Potet, cuje curso pro comenciantesdeveniva un immense successo e vermenteeducava excellente parlatores nove deinterlingua. Vos es admirabile!

A revider – non in duo annos ma tosto,multo tosto. Forsan in le stratas?

Thomas Breinstrup

E D I T O R I A L

pan ramaIN INTERLINGUA

Periodico in le international lingua auxiliar interlingua. Le prime edition appareva in januario 1988.

Editor: Union Mundial pro Interlingua. Redactor in chef: Thomas Breinstrup. Coredactores: Scientia:Brian C. Sexton (Grande Britannia). Enigmas: Peter Gopsill (Grande Britannia). Chronica: Pierre Humbert(Francia). Illustrator: Henrik Breinstrup (Danmark). Consulente typographic: Bent Andersen (Danmark).Corrector: Bent Andersen (Danmark). Collaboratores e correspondentes in tote le mundo.

Redaction: Kirkeholmen 10, DK-2630 Taastrup, Danmark. E-posta: panorama@interlingua.com.Administration: Alberto Mardegan, Taivaanvuohentie 2 A 2, FIN-00200 Helsinki, Finlandia. E-posta:administration@interlingua.com. Conto de banca: Numero IBAN: FI18 1820 3000 0163 29. NumeroSWIFT: NDEAFIHH. Abonamento: annualmente 15 €. Abonamento duple (= 3 ex.) 30 €. Abonamentotriple (= 5 ex.) 45 €. Impression: Drukkerij Goudkuil vof, Zonnegloren 30, NL-7361 TL Beekbergen,Nederland.

Internet: www.interlingua.com/panorama

Appare omne duo menses in formato A5 con information international in interlingua pro tote le familia.Un “Instruction concernente manuscriptos” es inviate gratis e es trovabile in www.interlingua.com/panorama. Compra libros in interlingua directemente de www.interlingua.com/libros

Copyright © 2009 PanoramaEs permittite reproducer le contento de Panorama solmente pro uso in le inseniamento e documentation de interlingua in le mundo.

panorama in interlingua • julio-augusto 2009 13

A U D I T E E V I D I T E

# Finalmente se incon-trava pro le prime vicele ancian e le nove Ra-dio Interlingua. Simonae Florin Ôunel de Ro-mania (in centro e adextere) startava in1999 le radio per Inter-net, ma le accesso gene-ral a registrar audiomancava, e veniva sol-mente duo emissiones.In 2008, Péter Kovácsde Hungaria (a sinistre)assumeva le carga como redactor. Ille ha usque ora producite un emission catamense in www.interlingua.com/radio. Plures de illos ha essite discargate 3.000-5.000 vices. Photo: Thomas Breinstrup

MARTIJN DEKKER, active nederlandesevolante, esseva prendite al arrivata in leaeroporto de Frankfurt per Sven Frank,secretario general del UMI. On naturalmen-te habeva accordate incontrar se in un locointernational. Isto deveniva ... McDonald’s!

LENNART ÅBERG (a dextere), ophtalmologopensionate e organisator de un gruppo destudio de interlingua in su urbe Kalmar inSvedia, esseva durante un session hypnoti-sate per Sven Frank (a sinistre), secretariogeneral del UMI e hypnotherapista profes-sional, pro parlar interlingua plus fluente-

mente. Ille non esseva secur del resultato.

KATHRINE BREINSTRUP, juvene daneseactive e creative, habeva facite un film de17 minutas con multissime photos del 11meincontro nordic de interlingua in le estate2008. Le film esseva monstrate duo ve-speres al humor e applauso del spectatores.

LENNART ÅBERG, svedese humoristic, sepresentava durante le prime session e narra-va, como ille audiva pro le prime vice superinterlingua in le radio svedese. Ille finivaper dicer que “io es un specialista de inter-lingua – specialmente de sudoku”!

MARTINA SCHRÖCK, jornalista freelancegerman, visitava le conferentia pro un totedie pro scriber un reportage super illo. Illa,qui antea ha scribite super interlingua pro lejornales regional, recipeva como le partici-pantes un emblema con le parolas “Io parlainterlingua”. Durante un visita al urbe, illasubito esseva salutate per un homine, quirecognosceva le emblema, a saper le burgo-maestro Klaus Hartmüller.

14 julio-augusto 2009 • panorama in interlingua

Petyo Angelov al schermo directemente deBulgaria, co-cantante con le conferentia.

Florin Patras, Donald Gasper e Marga-reta Åberg canta.

In supra a sinistre:Vera Barandovská-Frank describe ininterlingua poetic leconferentia. – In su-pra: Presentes delparticipantes a SvenFrank pro haber or-ganisate le conferen-tia. – A sinistre: Om-nes canta e marcha a“Boogie-Woogie”.

Ingvar Stenström face imitationes lingualin interlingua. Christina Breinstrup inter-viewa.

PHOTOS: ALBERTO MARDEGAN, KATHRINE E TH. BREINSTRUP

FESTA FINAL

24.07.09

panorama in interlingua • julio-augusto 2009 21

Le secretario general del UMI, Sven Frank(a sinistre), e le vice-burgomaestro de Kirch-heimbolanden, Peter Stumpfhäuser, aperi leconferentia. Photo: Alberto Mardegan

Benvenite al mundoGERMANIA – Kirchheimbolanden essevafelice de hospitar le conferentia internatio-nal, diceva le vice-burgomaestro al aperturaofficial le 25 de julio.

“Io vos saluta de plen corde, e io esfelice que le dece-octave conferentia inter-national es realisate in nostre parve urbecharmante. Le gaudio commun del linguamundial interlingua conduce omne le parti-cipantes a hic,” diceva Peter Stumpfhäuser.

Ille substitueva le burgomaestro deKirchheimbolanden, Klaus Hartmüller, quirecentemente habeva un operation e debevarecuperar se. Illes justo habeva essite eligitepro ancora cinque annos.

“Interlingua se comprende como linguamundial e trova sempre plus de usatores.Linguas in general es le comprension leplus successose inter homines. Illo es leforma le plus successose de communica-tion. Io trova interessante que al latere deanglese como lingua mundial existe plus delinguas, que es parlate inter specialistas intote le mundo, como interlingua,” ille conti-nuava.

“Ex le programma on pote vider, quevos desira intensivar vostre cognoscentiasin gruppos de labor differente. Totevia, ilha bastante spatio pro le vita social. Io vosdesira dies interessante e plen de eventos innostre parve residentia,” esseva le desirospro le conferentia.

DEL BLOCO DE NOTAS

PRESENTATIONES DEL DIE: Il habevaplure breve presentationes del die pro leparticipantes del conferentia. MartijnDekker (Nederland) narrava super edemonstrava le encyclopedia libere inInternet, le Wikipedia in interlingua(http://ia.wikipedia.org), que actualmen-te contine 4.800 articulos. Martijn Dek-ker ha mesme traducite tote le interfaciedel Wikipedia in interlingua e contribueanque con proprie articulos. Le articuloses scribite per le usatores, e plure perso-nas adjuta con le correction lingual delarticulos. Thomas Breinstrup (Danmark)demonstrava como usar le programmagratuite Audacity pro registrar e redigeraudio, p.ex. pro Radio Interlingua (www.interlingua.com/radio). On pote regi-strar su voce, combinar le registrationcon altere registrationes e adder musica,como on anque pote remover passages,p.ex. si alcuno tussi durante le registra-tion.

BON VENDITA DE LIBROS: Un large selec-tion de titulos in interlingua poteva esservidite e comprate durante le conferentia.Le Union Danese pro Interlingua facevaun parve stand, que rapidemente deveni-va popular. Multe libros – recente e plusancian – esseva vendite al participantes,qui naturalmente obteneva un reduction,proque le porto postal esseva sparniate.Ci Mathilde Breinstrup recipe monetadeAlberto Mardegan (Finlandia).

22 julio-augusto 2009 • panorama in interlingua

Le littera-tura in in-terlinguaes grande.Photo:PéterKovács

Litteratura debe esser digitalisateGERMANIA – Le multe libros de interlin-gua publicate in le passato debe esser digi-talisate, assi que illos de novo es a disposi-tion pro le mundo interlinguaphone.

“Es importante transferer tote le stockde libros in formato digital – quanto plus delibros, tanto melior,” explicava MartijnDekker, Nederland, qui con Piet Cleij hodiegere le vendita de libros del Servicio deLibros UMI (www.interlingua.com/libros).

Plure titulos ha essite exhaurite, alteresdebe esser stimulate in le vendita. Pro isto,le UMI intende usar plus le casa editorialdigital Lulu, que ja ha imprimite un longeserie de libros recente. Le exposition public

assi va stimular le vendita in general, e lefacto que non se imprime un large stocksignifica que p.ex. dictionarios pote sempreesser actualisate con plus de parolas (eminus de errores). Manuales importanteessera parte del processo de digitalisation.

Plus de incontrosnational in 2010Al minus duo, ma forsan tres, gran-de incontros de interlingua va aug-mentar le nivello de activitates.

GERMANIA – Le movimento de interlin-gua va vermente mover se in 2010, ubiplure incontros national e international deinterlingua es sub planification.

Un incontro espaniol-portugese potesperabilemente esser realisate durante leprimavera. Le secretario general del UMI,Sven Frank, va viagiar al Peninsula Ibericpro visitar le universitates in Cádiz e Gra-nada, ubi il ha contactos de interlingua. Conle contactos portugese, il es le spero que unincontro iberic pote devenir le resultato inle primavera, ante que le calor vermenteveni.

Pro le 12nde vice, le quatro organisatio-nes nordic de interlingua – in Danmark,Norvegia, Svedia e Finlandia– arrangiara leincontro nordic de interlingua in le ultimeseptimana de julio de mercuridi a dominica.

“Le intention es retornar a Svedia delsud,” diceva Ingvar Stenström, secretariodel Societate Svedese pro Interlingua.

Le incontros nordic ha desde 1988habite loco omne duo annos, in le annospar, ubi il non ha conferentias internationalde interlingua. Le urbe pro 2010 ancora nonha essite fixate. Isto va occurrer tosto.Como sempre il habera cursos intensive demercuridi a venerdi e incontro nordic devenerdi a dominica.

E durante le autumno – plus precisemen-te le tertie fin de septimana in octobre, devenerdi a dominica – habera loco le primeincontro franco-german, que forsan anquedevenira nederlandese. Le nove Union Ger-man pro Interlingua (UGI) ha ja reservate lecentro in Kirchheimbolanden pro le incontro.On spera que in 2011 le incontro pote haberloco in Francia.

“In ultra, il forsan essera possibile orga-nisar un incontro est-europee o balkanic – ealora il ha le mensual incontros in Göteborge Kalmar in Svedia, in Copenhagen in Dan-mark e le Café Interlingua in Weinheim,Germania,” dice Sven Frank, gaudente delinitiativas a venir pro fortificar le activitatesde interlingua.