investicia janmrtel momavalsiinvesticia janmrtel momavalsi saqartvelos narkopolitikis samoqmedo...
TRANSCRIPT
investicia janmrTel momavalSiinvesticia janmrTel momavalSiinvesticia janmrTel momavalSiinvesticia janmrTel momavalSiinvesticia janmrTel momavalSi
saqarTvelos narkopolitikis samoqmedo gegma
mkurnalobisa da riskis minimizaciis sferoSi
2007-2009 wlebisTvis
jozef radimecki, daviT oTiaSvili, vano cercvaZe
kavSiri alternativa jorjia
zianis Semcirebis saqarTvelos qseli
praRa, Tbilisi
2006
avtorebi:
jozef radimecki _ damokidebulebis centri, praRis Carlzis universitetis pirveli samedicino fakultetis fsiqiatriis klinika
daviT oTiaSvili _ damokidebulebis kvlevis centri, kavSiri alternativa jorjia
vano cercvaZe _ damokidebulebis kvlevis centri, kavSiri alternativa jorjia
ibeWdeba fond ,,Ria sazogadoeba – saqarTvelos’’ finansuri mxardaWeriT naSromSi gamoTqmuli mosazrebebi SesaZlebelia ar emTxveodes fond ,,Ria sazogadoeba – saqarTvelos’’ pozicias
3
Sinaarsi:
1. madlierebis gamoxatva 4
2. winasityvaoba 5
3. saqarTveloSi narkotikebis moxmarebasTan dakavSirebuli situaciis mokle analizi 6
4. narkotikebis moxmarebis problema 7
5. narkopolitikis kompleqsuri modeli 7
6. mTavari problemebi, miznebi da zomebi, romlebic saqarTvelos narkopolitikaSi unda gatardes 8
7. SemoTavazebuli zomebis Rirebuleba da sargebeli 10
7.1. opiaturi CanacvlebiTi mkurnaloba 10
7.2. nemsebisa da Spricebis gacvlis programa 10
7.3. narkotikebis momxmareblebis mkurnaloba 11
7.4. narkotikebis moxmarebis depenalizacia da momxmarebelTa dasjasTan dakavSirebuli ziani 11
8. narkopolitikis mTavari moqmedi/dainteresebuli mxareebi da maTi roli 12
9. moqmedebis struqturirebuli gegma 13
9.1. koordinacia 13
9.2. monitoringi da kvleva 14
9.3. narkotikebis momxmareblebis mkurnaloba 15
9.4. riskis minimizacia 16
9.5. profesiuli ganaTleba 16
9.6. dafinanseba 17
10. danarTi 18
10.1. mkurnalobisa da zianis Semcirebis samsaxurebis minimaluri qseli 18
10.2. narkopolitikis koordinaciis SemoTavazebuli sistema 19
10.3. erovnuli narkopolitikis fondidan saqmianobis dafinansebis SemoTavazebuli sistema 21
10.4. narkopolitikis samoqmedo gegmis ekonomikuri efeqturoba 22
10.5. samoqmedo gegmis detaluri biujeti 26
11. gamoyenebuli literatura 37
4
1. madlierebis gamoxatva
avtorebi madlobas vuxdiT yvela im adamians, romelTa daxmareba da konsultaciebi
mniSvnelovani iyo warmodgenili dokumentis SemuSavebisas. eseni arian:
giorgi WuaZe – iuristi, kavSiri alternativa jorjia
zurab danelia _ aRmasrulebeli direqtori, afxazeTis konfliqtis Sedegad
dazaralebul pirTa kavSiri Tanadgoma; zianis Semcirebis saqarTvelos qselis
gamgeobis wevri
nikoloz RambaSiZe _ aRmasrulebeli mdivani, klinika uranti
akaki GgamyreliZe – sazogadoebrivi jandacvis departamentis ufrosis moadgile,
Sromis, janmrTelobis da socialuri dacvis saministro
amiran gamyreliZe – qveynis programis koordinatori, jandacvis msoflio organizaciis
evropis ofisi
Tamar gamsaxurdia – profesori, ekonomikis fakulteti, javaxiSvilis saxelobis
saxelmwifo universiteti
kaxaber gogaSvili – iuristi, wamebis sawinaaRmdego erovnuli komiteti
jana javaxiSvili – narkotikebze sainformacio sistemis proeqtis menejeri, samxreT
kavkasiis antinarkotikuli programa; Sromis, janmrTelobis da socialuri dacvis
ministrTan arsebuli narkopolitikis ganmsazRvreli sabWos wevri
giorgiAarsoSvili – monitoringis, reformebis da samedicino zedamxedvelobis
departamentis ufrosi, iusticiis saministro
gvanca firaliSvili – mkvlevari, wamaldamokidebulebis kvlevis centri, alternati-
va jorjia
zurab sixaruliZe – gamgeobis Tavmjdomare, klinika uranti; zianis Semcirebis
saqarTvelos qselis gamgeobis wevri
aleqsi SoSikelaSvili – iuristi, konstituciuri uflebebis dacvis centri; zianis
Semcirebis saqarTvelos qselis gamgeobis wevri
Tamar sirbilaZe – gamgeobis Tavmjdomare, sazogadoebrivi gaerTianeba bemoni; Sromis,
janmrTelobis da socialuri dacvis ministrTan arsebuli narkopolitikis ganmsazRv-
reli sabWos xelmZRvaneli
xaTuna TodaZe – samecniero direqtori, narkologiis samecniero-kvleviTi instituti;
Sromis, janmrTelobis da socialuri dacvis ministrTan arsebuli narkopolitikis
ganmsazRvreli sabWos wevri
maia cincaZe – eqimi-konsultanti, infeqciuri paTologiis, Sidsis da klinikuri
imunologiis samecniero praqtikuli centri; zianis Semcirebis saqarTvelos qselis
gamgeobis wevri
dali uSariZe – gamgeobis Tavmjdomare, centri axali gza; zianis Semcirebis saqar-
Tvelos qselis gamgeobis wevri
laSa zaaliSvili – direqtori, sazogadoebrivi jandacvis programa, fondi “Ria
sazogadoeba _ saqarTvelo”
kavSiri alternativa jorjias TanamSromlebi: marina WavWaniZe, naTia Tofuria da
irma kirTaZe.
5
2. winasityvaoba
saqarTveloSi narkotikebis moxmarebasa da masTan dakavSirebuli problemebis irgvliv
situacia bolo aTi wlis ganmavlobaSi mniSvnelovnad gauaresda. es garemoeba ara marto
eqspertebma, aramed sazogadoebis didma nawilmac SeniSna. Tumca, amasTan dakavSirebiT
adeqvaturi zomebi ar gatarebula. rogorc Cans, am sferoSi momuSave specialistTa
mcirericxovanma jgufma ver SeZlo politikosebis yuradReba mieqcia iseTi socialuri
da janmrTelobasTan dakavSirebuli safrTxeebisTvis, rogoricaa narkotikebis moxmareba
da, Sesabamisad, informireba arsebuli mdgomareobisa Tu problemebis gadawyvetis gzebis
Sesaxeb.
aqve unda aRiniSnos, rom am mimarTulebiT ramdenime mcdeloba mainc ganxorcielda
_ amJamad SemuSavebulia narkostrategiis ori samuSao varianti, Tumca konkretuli da
dasrulebuli samoqmedo gegma mainc ar arsebobs.
narkotikebisa da wamaldamokidebulebis evropis monitoringis centri narkostrategias
gansazRvravs, rogorc im instrumentTa da meqanizmTa erTobliobas, romelic narko-
politikis principebs miznebisken mimarTavs. narkopolitikis samoqmedo gegma am strategiis
ganxorcielebis Semdgomi nabijia. es is instrumentia, romelic miznad isaxavs strategiis
ganxorcielebas, sadac miznebi, amocanebi, resursebi da pasuxismgebloba, mkafiod da detalu-
rad struqturirebulia, da drois garkveul monakveTTan aris mibmuli (EMCDDA 2002).
am gansazRvrebis Tanaxmad, kavSirma alternativa jorjiam SeimuSava da warmoadgina
konkretuli, naTeli da struqturirebuli samoqmedo gegma, romelic narkotikebis moxma-
rebasTan dakavSirebuli mtkivneuli problemebis gadaWriskenaa mimarTuli. misi mizania
daarwmunos politikosebi SeTavazebuli saTanado moqmedebis aucileblobaSi, rac Cvens
Svilebs, ojaxebsa da sazogadoebas, narkotikebTan dakavSirebuli saSiSroebisgan daicavs
da janmrTel momavals Seuqmnis.
ori mizezi arsebobs imisa, Tu ratomaa mniSvnelovani koncentrireba mkurnalobaze,
reabilitaciasa da zianis Semcirebaze: pirvelia is, rom pirveladi prevenciis samoqmedo
gegma ganaTlebis saministros mier unda momzaddes, xolo narkotikebis mowodebis
SemcirebasTan dakavSirebuli gegma _ Sinagan saqmeTa saministros mier; meore, SezRuduli
dafinansebis pirobebSi SeuZlebelia narkotikebTan dakavSirebuli problemebisa da narko-
politikaSi arsebuli xarvezebis erTianad aRmofxvra. yovelive amis gaTvaliswinebiT
Cven gTavazobT narkopolitikis iseTi strategiis danergvas, romelic aqcentirebuli
iqneba prioritetebze _ Cveni Svilebisa da sazogadoebisTvis potenciurad yvelaze metad
zianismomtan sferoebze.
es samoqmedo gegma da misi ganxorcieleba wliurad 4 355 343 lars moiTxovs, rac erT
adamianze gadaangariSebiT 146.2 laria. saerTaSoriso gamocdilebisa da kvlevebis
gaTvaliswinebiT SegviZlia davaskvnaT, rom es, dRes Cadebuli danaxarji, momavalSi
saqarTvelos janmrTel momavals uzrunvelyofs da yvela CvenTagans Segvinaxavs milionobiT
lars, romelic narkotikebis moxmarebiT gamowveuli socialuri da janmrTelobis
problemebis gadasaWrelad dagvexarjeba momavalSi.
daviT oTiaSvili
kavSiri alternativa jorjias
gamgeobis Tevmjdomare
6
3. saqarTveloSi narkotikebis moxmarebasTan dakavSirebuli
situaciis mokle analizi
evrosabWoSi wamaldamokidebulebis fenomeni sazogadoebis erT-erTi mTavari sazrunavia,
rac evropuli sazogadoebis usafrTxoebisa da janmrTelobisadmi seriozuli saSiSroebiT
aris gamowveuli (evrosabWo 2005w). msgavsad amisa, 2005 wels ganxorcielebulma sazoga-
doebrivi azris kvlavam saqarTveloSi (sirbilaZe da sxvebi, 2005w, javaxiSvili da sxvebi,
2006w) Semdegi ram daadgina:
narkotikebis moxmarebas sazogadoeba qveynis rigiT meore problemad miiCnevs (gamo-
kiTxvis Tanaxmad pirveli problema umuSevrobaa) gamokiTxulTa 90% adasturebs, rom
sazogadoebaSi narkotikebis moxmarebisTan dakavSirebuli situacia 2004 wlis ganmavlobaSi
mniSvnelovnad gauaresda. gamokiTxulTa 83%-s sjera, rom narkotikebTan dakavSirebuli
problemebis gadasaWrelad, TiToeulma moqalaqem Tavisi wvlili unda Seitanos. sazoga-
doebis azrs mniSvnelovnad mxars umagrebs mecnieruli kvlevebi _ narkotikebis sakiTxTan
dakavSirebuli situaciis yovelwliuri angariSis avtorebi (javaxiSvili da sxvebi, 2006).
miuxedavad imisa, rom am angariSSi narkotikebis moxmarebis gavrcelebasTan, bunebasTan da
SedegebTan dakavSirebuli monacemebis simcire igrZnoba, Semdegi damafiqrebeli faqtebi
iqna dafiqsirebuli:
• qveyanSi narkotikebis xelmisawvdomoba Zalian maRalia, xolo axalgazrdebis 75%
narkotikebis Sovnas advilad miiCnevs.
• magram, sxva qveynebis msgavsad, saqarTvelos Zalovani struqturebi kontrabanduli
gziT Semotanili ukanono narkotikebis mxolod mcire nawilis amoRebas axerxeben.
• axalgzrdebi haSiSis gamoyenebas 13-14 wlis askidan iwyeben, xolo sxva narkotikebs
(magaliTad, eqstazisa da heroinis) _ 15 wlis asakidan.
• magram, TiTqmis ar arsebobs pirveladi prevenciis programebi, romelic aswavlis
adamianebs Tu rogor aicdinon, gadaavadon moxmarebis dawyeba an minimumamde daiyvanon
moxmarebiT gamowveuli riskebi.
• saerTaSoriso eqspertTa azriT, qveyanSi 200000 _ 275000 narkotikebis momxmarebelia.
2004 wels erovnuli monacemebis safuZvelze, registrirebuli iyo 24000 momxmarebeli,
romelTagan 14 400 opioidebis ineqciuri gziT momxmarebelia. saqarTveloSi aseTi adamianebi
kriminalebad iTvlebian da damalvas amjobineben. aqedan gamomdinare, gasakviri ar aris,
rom realurad ufro meti narkotikebis momxmarebelia da, Sesabamisad, ineqciuri gziT
momxmarebelic sinamdvileSi ufro metia, vidre daregistrirebuli.
• magram, amavdroulad, qveyana mkurnalobis saSualebis simcires ganicdis, gansakuT-
rebiT dabali socialuri klasis warmoadgenelTaTvis, romelTac mkurnalobisTvis safa-
suris gadaxda ar SeuZliaT. 2005 wels mxolod 603 wamaldamokidebulma gaiara mkurnaloba,
Tumca udaoa, rom mkurnalobaze moTxovna mniSvnelovnad gaizrdeboda, is rom ufaso
yofiliyo. mkurnalobis magivrad wamaldamokidebulebs cixeSi agzavnian, sadac isini
kvlavac ganagrZoben narkotikebis miRebas, magram ufro sarisko gziT da sarisko garemoSi.
• narkotikuli saSualebebis ineqciuri moxmareba sazogadoebrivi jandacvisTvis
yvelaze seriozul problemas warmoadgens, rac narkomomxmareblebsa da aramomxmarebel
sazogadoebas Soris sisxliT gadamdebi daavadebebis gavrcelebis riskiT aris ganpiro-
bebuli. es imiTac dasturdeba, rom aiv-is registrirebuli SemTxvevebis 63,9% narkotikebis
ineqciur moxmarebasTan aris dakavSirebuli.
• magram, am sferoSic zianis Semcirebis programebis simcire SeimCneva. aseTi progra-
mebis mizania janmrTelobisa da socialuri riskis prevencia an minimizacia, rogorc
calkeuli momxmareblisTvis, aseve aramomxmarebeli sazogadoebisTvis. arsebuli narkolo-
giuri programebi moZvelebulia, xolo alternatiuli, mtkicebulebebze damyarebuli mkurna-
loba saerTod ar arsebobs.
• iusticiis saministros informaciis Tanaxmad, narkotikebis moxmareba, maT Soris
maRali riskis ineqciuri moxmareba, farTod aris gavrcelebuli sasjelaRsrulebis dawe-
sebulebebSi.
• magram, cixeebSi ar arsebobs mkurnalobis an zianis Semcirebis programebi, romelTa
mizani narkotikebTan dakavSirebuli infeqciuri daavadebebis _ aiv/Sidsi an hepatitebis _
epidemiis gavrcelebis riskis prevencia an minimizaciaa.
es seriozuli naklovanebebi, bolo aTi wlis ganmavlobaSi narkologiisTvis gaTva-
liswinebuli biujetis mkveTri Semcirebis Sedegia. saxelmwifo dafinaseba, romelic
prevenciis, mkurnalobis, reabilitaciis, zianis Semcirebisa da kvlevisTvis iyo gamoyofili,
430 000 laridan 1997 wels, 2006 wels 50 000 laramde (22 400 ) Semcirda. ilustraciisTvis,
Semcirebuli TanxiT mxolod 35 wamaldamokidebuli adamianis detoqsikaciaa SesaZlebeli
(Semdgomi mkurnalobis gauTvaliswineblad) (javaxiSivli da sxvebi, 2006).
7
nax. #1
j.radimecki
4. narkotikebis moxmarebis problema
narkotikebis moxmarebis problema Tavisi potenciuri zemoqmedebiT gansakuTrebul
safrTxes warmoadgens sazogadoebrivi jandacvis, usafrTxoebisa da socialuri uzrunvel-
yofisTvis. is gansakuTrebiT mavne Sedegis momtania qarTuli sazogadoebis ganviTarebis
iseT sferoebSi, rogoricaa socialuri, jandacvis, kriminaluri, usafrTxoebisa da ekono-
mikuri sferoebi. ufro farTo socialur konteqstSi, narkotikebis moxmarebis problema
mavne gavlenas axdens pirovnebis, adgilobrivi sazogadoebisa da mTlianad janmrTeli
sazogadoebis ganviTarebaze, miuxedavad imisa, aris is narkotikebis momxmarebeli Tu ara
(CexeTis mTavroba 2005).
jandacvis msoflio organizaciis mier gamoqveynebul dokumentSi “janmrTeloba
yvelasTvis XXI-e saukuneSi” (1998w.), narkotikebis ineqciuri moxmareba sazogadoebrivi
janmrTelobisTvis mTavar safrTxes warmoadgens. aseTi daskvnis safuZvels gvaZlevs is,
rom ineqciuri gziT narkotikebis moxmareba xels uwyobs sisxliT gadamdebi daavadebebis
gavrcelebas, rogoricaa aiv/Sidsi, B da C hepatitebi. aRsaniSnavia, rom saSiSroeba arsebobsara mxolod Tavad narkotikebis momxmareblebisTvis, aramed mTeli sazogadoebisTvisac
(rogorc, magaliTad, es moxda samxreT aziis qveynebSi an ruseTSi (UN AIDS 2003).aqedan gamomdinare, narkotikebis ineqciuri momxmareblebis sarisko qceva da am qcevasTan
dakavSirebuli janmrTelobisTvis miyenebuli zianisa da socialuri riskis minimizacia
narkopolitikis prioritetebs warmoadgens msoflios masStabiT.
es sulac ar niSnavs, rom narkotikebis moxmarebis prevencia da mis Sesamcireblad
gansaxorcielebeli zomebi ugulvebelyofilia an ar xorcieldeba. magram prioritets
unda warmoadgendes narkotikebis moxmarebasTan dakavSirebuli yvelaze seriozuli riskis
Semcireba, da Semdeg, nabij-nabij, unda ganxorcieldes narkopolitikis sxva zomebi, rogoricaa
pirveladi prevencia da narkotikebis mowodebis Semcireba.
samoqmedo gegmis mTavari mizani _ Tanaxmad yovelive zemoTqmulisa da Tanamedrove
narkopolitikis principebisa, aseve saqarTvelos narkopolitikis strategiis gaTvaliswinebiT,
romelic kavSir altenativa jorjias mier aris warmodgenili _ Semdegia:
narkotikebis gamoyenebasTan dakavSirebuli potenciuri riskisa
da mavne Sedegebis Semcireba, yoveli calkeuli pirovnebisa da mTeli
sazogadoebis sakeTildReod
5. narkopolitikis kompleqsuri modeli
narkotikebis moxmarebasTan dakavSirebuli mravalmxrivi problemebi, moiTxovs
kompleqsur, dargTa Soris, departamentTa Soris, seqtorTa Soris dabalansebul midgomas,
raTa moxdes narkotikul saSualebebze moTxovnis Semcireba da ganxorcieldes narkotikebis
mowodebis SemcirebisTvis aucilebeli zomebi.
8
aqedan gamomdinare aSkaraa, rom politikam ara mxolod narkotikebis warmoebasTan,
mis kontrabandasTan da gamoyenebasTan dakavSirebuli zomebi unda gansazRvros, aramed
aseve naTeli unda gaxados meTodebi da saorganizacio garemo _ magaliTad, iseTi, rogoric
aris koordinacia da dafinanseba. ufro naTeli warmodgenisTvis, narkopolitika SeiZleba
saxls mivamgvanoT, romelic sxvadasxva, TiTqos erTmaneTTan SeuTavsebeli komponentebis
(zomebi da intervenciebi) mTeli kompleqsisgan Sedgeba. sabolood ki viRebT erT mTlians,
romelmac garkveuli standartebi unda daakmayofilos. am saWiro komponentebidan erTi
mainc Tu dagvaviwyda (magaliTad, fundamenti an saxuravi), namdvilad ver avaSenebdiT iseT
saxls, romelic Semdgom sacxovreblad gamodgeboda. (ix. nax. #1)
definicia: _ narkopolitika prevenciuli, saganmanaTleblo, samkurnalo, socialuri,
maregulirebeli, makontrolebeli da sxva zomebis kompleqsuri da koordinirebuli
moqmedebaa, romelic aseve Zalovan RonisZiebebsac gulisxmobs da saerTaSoriso, erovnul,
regionalur da adgilobriv doneebze xorcieldeba. misi mTavari mizani, narkotikebis
gamoyenebasTan dakavSirebuli potenciuri riskisa da mavne Sedegebis Semcirebaa, TiToeuli
adamianisa da mTeli sazogadoebis sakeTildReod.
aRsaniSnavia, rom am mizans iziarebs Tanamedrove narkopolitikis sami mTavari mimar-
Tuleba _ narkotikebis mowodebis Semcireba, narkotikebze moTxovnis Semcireba da narko-
tikuli saSualebebis gamoyenebiT gamowveuli zianis Semcireba. zogjer am strategiebs
erTmaneTTan SeuTavseblad miiCneven, rac sinamdviles ar Seesabameba. imisda miuxedavad,
rom TiToeuli maTgani sxvadasxva zomebsa da intervenciebs efuZneba, samive erT mizans
emsaxureba. es mizani narkotikebis moxmarebis Sedegad gamowveuli potenciuri zianis
Semcirebaa, TiToeuli pirovnebisa da zogadad sazogadoebis usafrTxoebisa da janmrTe-
lobis dasacavad.
6. saqarTveloSi arsebuli mTavari problemebi, miznebi da
misaRebi zomebi 2007-2009 wlisTvis
narkotikebTan dakavSirebuli viTarebis analizis safuZvelze SegviZlia davaskvnaT,
rom mTavar sirTules warmoadgens problemebis masStabisa da simwvavis aRqmis nakleboba.
amis Sedegia konkretuli seriozuli problemebi, romlebic qarTuli sazogadoebisa da
politikis ganmsazRvrelebis winaSe dgas. cxrilSi warmodgenilia problemebi da miznebi,
romelsac unda emsaxurebodes miRebuli gadawyvetilebebi da am miznebis gansaxorcielebeli
zomebi. agreTve aRniSnulia, Tu romeli saministrosa Tu uwyebis kompetenciaSi moeqceva
esa Tu is zoma. (ix. cxrili momdevno gverdze)
strategia Dnarkotikebis
mowodebis Semcireba
Dnarkotikebze
moTxovnis Semcireba
Hzianis minimizacia
mTavari
maxasiaTebeli
narkotikebis
organizebul
warmoebasTan da
kontrabandasTan
brZola
prevencia, narkotikebis
momxmareblebis
mkurnaloba da
reabilitacia
ganaTleba, Spricebisa
da nemsebis gacvliTi
programebi da
CanacvlebiTi
mkurnaloba
pirveladi
mizani
narkotikebis
mowodebis Semcirebis
gziT narkotikebis
moxmarebis Semcireba
narkotikebze
moTxovnis Semicirebis
gziT narkotikebis
moxmarebis Semcireba
narkotikebis
moxmarebasTan
dakavSirebuli riskis
Semcirebis gziT
narkotikebiT
gamowveuli
janmrTelobisa da
socialuri mavne
Sedegebis Semcireba
saboloo
mizani
narkotikebis moxmarebasTan dakavSirebuli potenciurad mavne Sedegis
Semcireba, TiToeuli pirovnebisa da mTeli sazogadoebisTvis.
9
#
dadgenili problema
mizani
gansaxorcielebeli zomebi
pasuxismgebeli organo
1.
narkotikebis maRali xelmisawvdomoba
narkotikebis xelmisawvdomobis
SezRudva
narkotikebis warmoeba _ gavrceleba _ kontrabandis
organizebul danaSaulTan brZola
Sinagan saqmeTa saministro
2.
narkotikebis eqsperimentul
momxmarebelTa raodenobis mudmivi
zrda
narkotikebis eqsperimentul da
rekreaciul momxmarebelTa
raodenobis zrdis SeCereba
saskolo prevenciuli programebis SemuSaveba da
danergva
ganaTlebis da mecnierebis
saministro
3.
mkurnalobis dabal
i xelmisawvdomobis
pirobebSi narkotikebis problemuri da
ineqciuri momxmareblebis ricxvis zrda
mkurnal
obis xelmisawvdomobis
gazrdis meSveobiT
narkotikebis problemuri da
ineqciuri momxmarebl
ebis
ricxvis zrdis SeCereba
saqarTvelos sarisko regionebSi da sasjelaRsrul
ebiT
dawesebulebebSi inovaciuri da monacemebze
dafuZnebuli samkurnalo programebis minimaluri
qselis ganviTareba
Sromis, janmrTelobis da
socialuri dacvis saministro
4.
sisxliT gadamdebi infeqciuri
daavadebebis maRali procenti
narkotikebis momxmarebelTa Soris, rac
sazodagoebrivi janmrTelobisaTvis
seriozul safrTxes warmoadgens
narkotikebis ineqciuri
moxmarebiT gamowveul
i
riskebis/zianis Semcireba
saqarTvelos sarisko regionebSi da sasjelaRsrul
ebis
dawesebulebebSi dafuZnebuli samkurnalo programebis
minimal
uri qselis farglebSi zianis Semcirebis
momsaxurebis ganviTareba
Sromis, janmrTelobis da
socialuri dacvis saministro
5.
disproporcia jandacvis
kanonmdeblobasa (wamaldamokidebul
eba
aris daavadeba) da sisxlis samarTlis
kanonmdeblobas Soris (narkotikebis
moxmareba danaSaulia) – efeqturi da
dabal
ansebuli narkopolitikisken
mTavari barieria
narkotikebis moxmarebasTan
dakavSirebuli jandacvis da
sisxlis samarTlis
kanonmdebl
obis disproporciis
aRmofrxva
narkotikebis moxmarebis xelSemwyobi socialuri da
jandacvis faqtorebis gaTviTcnobiereba. narkotikebis
moxmarebisaTvis sisxl
is samarTlis pasuxismgebl
obis
gauqmeba da mkurnal
obisaTvis upiratesobis miniWeba.
prioritetis gadatana organizebul danaSaul
Tan
brZolisken
iusticiis saministro
6.
narkotikebis moxmarebis dargSi
moRvawe samTavrobo da arasamTavrobo
organizaciebis arakoordinirebuli
moqmedeba
narkopolitikis
koordinirebuli da
monacemebze dafuZnebuli
zomebis gatarebis
uzrunvel
yofa
narkopolitikis erovnuli sakoordinacio sabWos
daarseba, romelic iqneba prezidentis saTaTbiro
organo da pasuxismgebeli iqneba politikis
gansazRvraze, ganxorcielebaze, dainteresebuli
saministroebis koordinirebasa da samkurnal
o
programebis dafinansebaze
prezidentis ofisi, mTavroba,
narkopolitikis erovnuli
sakoordinacio sabWo
7.
narkopolitikis ZiriTadi zomebisa da
intervenciebisaTvis saWiro
dafinansebis nakleboba
narkopolitikis zomebis
stabiluri da xarjTefeqturi
dafinansebis uzrunvelyofa
prezidentis kancelariasTan dafuZndes narkopol
itikis
erovnuli fondi, romelic granteebis formiT
daafinansebs mkurnalobis da zianis Semcirebis
programebs, muSakTa treinings, monitoringsa da
kvl
evebs.
prezidentis ofisi, mTavroba,
narkopolitikis erovnuli
sakoordinacio sabWo
8.
narkotikebis moxmarebis gavrcel
ebis
tendenciebisa da Sedegebis Taobaze
monacemebze dafuZnebuli informaciis
nakl
eboba
narkotikebis moxmarebis da mis
Sedegebis Taobaze kompl
eqsuri
informaciis mopoveba
narkotikebze sainformacio sistemis dafinanseba da
daval
ebis micema, raTa moxdes narkotikebis
moxmarebasTan dakavSirebuli srulyofili monacemebis
Segroveba da wliur angariSSi asaxva, rogorc amas
narkotikebisa da wamaldamokidebulebis evropis
monitoringis centris gaidlainebi iTvaliswineben
prezidentis ofisi, mTavroba,
narkotikebze sainformacio sistema,
narkopolitikis erovnuli
sakoordinacio sabWo
9.
narkologiis dargSi momuSave
maRal
kval
ificirebuli
profesionalebis nakleboba
narkol
ogiis dargSi momuSave
profesionalebis Tanamedrove
codnisa da maRal
i
kvalifikaciis uzrunvelyofa
mkurnal
obisa da zianis Semcirebis programebSi
momuSave profesionalebis sawyisi treiningi da maTi
Semdgomi ganaTlebis sistemis ganviTareba da
ganxorcieleba
Sromis, janmrTelobis da
socialuri dacvis saministro,
narkopolitikis erovnuli
sakoordinacio sabWo
problemebi, miznebi da am miznebis misaRwevad gansaxorcielebeli zomebi
10
7. SemoTavazebuli zomebis Rirebuleba da sargebeli
7.1. opiaturi CanacvlebiTi mkurnaloba
metadoniT mkurnaloba yvelaze farTod danergili opiaturi CanacvlebiTi Terapiaa
(Hall et al 1998). metadoni warmoadgens mkurnalobis saSualebas im adamianebisaTvis, romelTa
cxovrebaze maT mier heroinisa da sxva opiatebis moxmareba paTologiur gavlenas axdens
an romlebic am nivTierebebze damokidebulni xdebian. aseT adamianebs “narkotikebze
damokidebulis” (amerikis fsiqiatrTa asociacia 1994) an, rac igivea, “damokidebulebis
sindromis~ diagnozs usvamen (WHO 1192). CanacvlebiTi Terapiis miznebi SeiZleba Semdeg-
nairad SevajamoT:
� davexmaroT pacients janmrTelobis SenarCunebaSi _ saTanado mzrunvelobiTa da
mxardaWeriT maT SeuZliaT narkotikebisgan Tavisufal cxovrebas miaRwion.
� pirovnebis mier ukanono, daniSnulebis gareSe narkotikebis gamoyenebis Semcireba.
� narkotikebis moxmarebasTan dakavSirebuli problemebis mogvareba.
� narkotikebis moxmarebasTan dakavSirebuli riskebis Semcireba. (magaliTad iseTebis,
rogorebicaa Warbi dozis miRebiT gamowveuli sikvdilianoba, aiv-i, B da C hepatitebida sxva sisxliT gadamdebi infeqciuri daavadebebi, romlebic saziaro SpricebiT
ineqciis Sedegad vrceldeba).
� narkotikebis moxmarebis epizodebis xangrZlivobisa da momavali recidivebis
SesaZleblobis Semcireba.
� narkotikebis SesaZenad saWiro finansebis mosaZieblad, kriminaluri saqmianobis
Semcireba.
� saWiroebis SemTxvevaSi, pacientis stabilur mdgomareobaSi moyvanis mizniT, aRkveTis
sindromis Semsubuqeba.
� pirovnuli, ojaxuri da socialuri funqciebis gaumjobeseba
metadonis CanacvlebiTi mkurnalobis xarjTefeqturoba
mecnieruli mtkicebulebis Tanaxmad, metadonis CanacvlebiTi mkurnaloba, mTeli rigi
Sedegebidan gamomdinare, sakmaod efeqturia, xolo misi xarjTefeqturobis dasadgenad
Catarebulma gamokvlevam cxadhyo, rom “metadoniT mkurnaloba xarjTsargebliania, yovel
SemTxvevaSi, gadamxdelTa Tvalsazrisidan, rac kriminalisa da narkotikebis moxmarebis
SemcirebiT aris ganpirobebuli~ (Goldschmidt 1976; Harwood et al 1988, Gerstein et al 1994).
did britaneTSi Catarebulma gamokvlevam sxvadasxva samkurano programis, maT Soris
metadonis CanacvlebiTi mkurnalobis xarjTefeqturoba Seamowma (Gossop et al 2001). miRebuli
Sedegi Semdegi saxisaa: “yoveli damatebiTi 1 girvanqa sterlingiT, romelic wamaldamo-
kidebulebis mkurnalobas moxmarda, 3-5 girvanqa sterlingi daizoga”. dazogili Tanxa
mkurnalobis Sedegad miRebuli erTaderTi sargebeli ar aris. savaraudod, Rirebulebisa
da sargebelis Tanafardoba Seicvleba, Tuki mkurnalobis Sedegad narkotikebis momxma-
reblebSi naadrevi sikvdilianoba iklebs. aqedan gamomdinare, metadonis CanacvlebiTi
mkurnaloba fulis dazogvis sagrZnoblad ukeTesi gzaa, vidre narkotikebis momxmareblebis
bedis anabara mitoveba an maTi cixeSi Casma.
jandacvis msoflio organizaciis Tanaxmad, narkotikebis momxmareblebSi, romlebic
metadonis CanacvlebiT mkurnalobas gadian, eqvsjer naklebia imis albaToba, rom isini
aiv-virusiT arian inficirebulebi, im pirebTan SedarebiT, romlebic ar mkurnaloben.
amasTan, narkotikebis momxmareblebSi, romlebic metadonis CanacvlebiT mkurnalobas gadian,
sikvdilianoba oTxjer naklebia, vidre mkurnalobaSi aramyof momxmareblebs Soris. TiTo-
euli dolari, romelic metadoniT mkurnalobas moxmardeba, sisxlis samarTlis da sasjel-
aRsrulebis xarjebis Semcirebis meSveobiT 7 dolars zogavs. xolo im SemTxvevaSi, Tu
jandacvis sistemis danazogsac daviangariSebT, Tanafardoba kidev ufro gaizrdeba da 12 :
1 gaxdeba (WHO, UNODC, UNAIDS, 2004).
7.2. nemsebisa da Spircebis gacvlis programebi
msgavsi programebis mTavari mizani, aiv/Sidsisa da sisxliT gadamdebi sxva infeqciebis,
magaliTad, C da B hepatitebis sxva pirovnebaze gadadebis prevenciaa. es daavadebebi narko-tikebis ineqciur momxmareblebs Soris gadaicema, romlebic saziaro ineqciur instrumentebs
iyeneben. amas garda, es programebi aseve emsaxureba msgavsi daavadebebis gadadebis albaTobis
Semcirebas, ufro farTo, narkotikebis aramomxmarebel sazogadoebaSi (Moss 1987). gacvliTi
11
programebis garda, romelTa mizanic mimoqcevaSi arsebuli Spricebis raodenobis gazrda da
maTi dabrunebis da usafrTxo ganadgurebis waxalisebaa, msgavsi programebi uzrunvelyofen:
� informirebasa da ganaTlebas (magaliTad, rogor gaukeTdes dezinficireba gamoyene-
bul Spricebs/nemsebs);
� samkurnalo dawesebulebebis, jandacvisa da socialuri samsaxuris advil xelmi-
sawvdomobas;
� dafarul, Znelad misawvdom narkotikebis momxmareblebTan “autriCis” meTodiT
dakavSirebas (jandacvis msoflio organizacia 2003).
zianis Semcirebis programebi mimarTulia ara mxolod narkotikebis moxmarebis mavne
Sedegebis Semcirebisaken, rogorebic aiv/Sidsi an hepatitebia, aramed aseve abscesebis,
sisxlZarRvebis dazianebis an Warbi doziT sikvdilianobis Semcirebisaken. nemsebisa da
Spricebis gacviTi programis erT-erTi mizani imaSic mdgomareobs, rom ineqciuri
narkotikebis momxmareblebi mkurnalobis programebSi CarTos da maTi socialuri aqtivoba
gazardos (Hunt et al 2003).
nemsebisa da Spricebis gacvlis programis Rirebuleba da xarjTefeqturoba
arsebobs myari safuZveli vivaraudoT, rom nemsebisa da Spircebis gacvliTi programa
sakmaod efeqturia sisxliT gadamdebi virusuli infeqciebis prevenciisTvis, xolo ramdenime
kvlevam (Gold et al 1997; Lurie and Drucker 1997; Holtgrave et al 1998; Laufner 2001) isic cxadhyo, rommsgavsi programebi aseve xarjTefeqturicaa. magaliTisTvis, axal zelandiaSi erT-erTma
damoukidebelma mkvlevarTa jgufma daiangariSa, rom 1 axalzelandiuri dolari, romelic
nemsebisa da Spricebis gacvliTi programisTvis daixarja, 20 axalzelandiur dolars
dazogavs (zianis Semcirebis centri, 2002). xolo avstraliaSi Catarebuli kvlevis Sedegad
dadginda, rom “nemsebisa da Spricebis gacvliTi programebi aiv/Sidsis gavrcelebis Semci-
rebis efeqturi gzaa da amave dros warmoadgens saxelmwifos mier ganxorcielebul efeq-
tur finansur investicias” (jandacvisa da asakovanTa Tanamegobrobis departamenti 2002).
7.3. narkotikebis momxmarebelTa mkurnaloba
zemoT xsenebuli kvlevis msgavsad, kidev erTma amerikulma kvlevam _ DATOS Seafasanarkotikebis momxmareblebis samkurnalo programebis efeqturoba da xarjTefeqturoba.
kvlevis Sedegad damtkicda, rom TiToeuli dolari, romelic narkotikebis momxmarebelze
daixarja, 5-7 dolars dazogavs. winaaRmdeg SemTxvevaSi, es Tanxa, romlis gamoyofac
saxelmwifo saxsrebidan gaxdeboda saWiro, im kriminalis dafarvas moxmardeboda, romelsac
narkomomxmareblebi Cadian, an narkotikebis moxmarebis iseTi mavne Sedegebis mkurnalobas
dasWirdeboda, rogorebicaa aiv/Sidsi da B da C hepatitebi. kvlevam aseve daaskvna, rom
ambulatoriuli Tu stacionaruli mkurnalobis efeqturobas Soris arcTu ise didi
gansxvavebaa. Tumca stacionaruli mkurnaloba narkotikebis xangrZlivi momxmareblebisTvis
ufro efeqturi aRmoCnda.
7.4. narkotikebis moxmarebis depenalizacia da momxmarebelTa dasjasTan
dakavSirebuli ziani
depenalizacia an dekriminalizacia gulisxmobs “sisxlis samarTlebrivi da krimi-
naluri sanqciebis gauqmebas im qmedebebis mimarT, romlebic TavisTavad akrZalulia da
arasisxlissamarTlebrivi regulaciebisa da sanqciebis dakisrebas iwvevs (magaliTad,
administraciul sanqciebs: jarima, sazogadoebrivi samuSao an samkurnalo dawesebulebaSi
mkurnalobis dawyeba) (narkotikebis prevenciisa da kriminalis prevenciis evrosabWos
ofisi 2000).
depenalizacia SesaZloa iyos “de iure~ da moiTxovs kanonier statusSi cvlilebis
ganxorcielebas, an “de faqto~. aseT SemTxvevaSi kanoni ucvleli rCeba, Tumca is, Tu rogor
moqmedebs policia praqtikaSi, administraciuli instruqciebiT regulirdeba. “de faqto”
sasjelis gauqmeba SesaZloa gulisxmobdes arasisxlissamarTlebriv akrZalvas an nawilob-
riv akrZalvas. es ukanaskneli guslisxmobs, rom narkotikebis Senaxva da gamoyeneba ukanonod
iTvleba, Tumca aseT SemTxvevaSi ara kriminaluri, aramed samoqalaqo sasjeli gamoiyeneba.
gacilebiT mZime sanqciebi ki ufro narkotikebis didi raodenobiT warmoebisa da kont-
rabandis SemTxvevaSi gamoiyeneba.
miuxedavad gavrcelebuli azrisa, msoflios sxvadasxva qveynebis magaliTebma cxadhyo,
rom narkotikebis moxmarebis SesaCereblad, moxmarebis depenalizacia mkacr akrZalvaze
uaresad ar muSaobs. xolo socialuri danaxarji mniSvnelovnad mcirea. magaliTisTvis,
evrosabWos qveynebis didi umravlesoba piradi moxmarebisTvis narkotikebis Senaxvis
12
mimarT sakmaod lmobieria. gansxvavebas warmoadgens amerikis SeerTebuli Statebi, sadac
narkotikebis piradi moxmareba mkacrad isjeba. Sedegad, evrosabWos qveynebSi narkotikebis
problemuri momxmareblebis ricxvi mTeli mosaxleobis daaxloebiT 0,5%-ia, xolo aSS-Si
daaxloebiT 2,4%. (zabranski 2001). aseve, evropisgan gansxvavebiT, amerikaSi cixeebSi myof
narkotikebis momxamrebelTa ricxvma sagrZnoblad imata. am ubralo SedarebiT naTelia,
rom patimrobis magivrad narkotikebis momxareblebis mkurnaloba da zianis Semcirebis
programebis ganxorcieleba, ara marto efeqturi, aramed xarjTefeqturicaa.
dawesebuleba
pasuxismgebloba
kompetencia
mTavroba
usafrTxoebisa da sazogadoebrivi
janmrTelobis dacvis mizniT, efeqturi
narkopolitikis ganviTarebisa da
ganxorcielebis uzrunvelyofa
narkopolitikis sakiTxebTan
dakavSirebiT, strategiuli
gadawyvetilebis miReba.
pirovnebis/organos daniSvna,
romelic narkopolitkis
ganxorcielebasa da koordinaciaze
iqneba pasuxismgebeli
narkopolitikis
erovnuli
sakoordinacio
organo
narkopolitikis strategiis/samoqmedo
gegmis samuSao variantis, informaciisa
da winadadebebis miwodeba mTavrobisTvis,
monacemebis Segroveba, analizi,
informaciis miwodeba
profesionalebisTvis/sazogadoebisTvis
wamyvani pirebisa da saqmianobebis
koordinireba erovnul da
adgilobriv doneebze, samoqmedo
gegmis Sesrulebis kontroli.
programebis dafinanseba, mTavrobis
narkopolitkis biujetidan
ganaTlebis
saministro
skolebsa da saswavlo dawesebulebebSi
narkotikebis prevenciis koncefcia da
koordinacia, aseve dafinanseba
pirveladi prevenciis momsaxurebis
xarisxisa da efeqturobis
kontroli da licenzireba
Sromis,
janmrTelobis da
socialuri dacvis
saministro
mkurnaloba, socialuri momsaxureba,
narkotikebis momxmareblebis
reabilitacia da riskis minimalizacia
jandacvisa da socialuri
momsaxurebis xarisxisa da
efeqturobis kontroli da
licenzireba
Sinagan saqmeTa
saministro
narkotikebis mowodebis Semcireba,
Zalovani RonisZiebebi
policiis xelmZRvaneloba da
koordinireba narkotikebTan
dakavSirebul sakiTxebze
iusticiis
saministro
sisxlis samarTlis kodeqsSi cvlilebebi.
sagamoZiebo da sasjelaRsrulebis
sistemaSi, maT Soris probaciis
samsaxuris gaTvaliswinebiT, narkotikebis
momxmarebelebisaTvis Sesabamisi
momsaxurebis uzrunvelyofa
sisxlis samarTlis kodeqsSi
sakanonmdeblo cvilebebis Sesaxeb
winadadebebis SeTavazeba
Tavdacvis
saministro
jarsa da samxedro skolebSi
narkotikebTan dakavSirebuli sakiTxebis
prevencia, maT Soris dafinanseba
jarsa da samxedro skolebSi
prevenciuli saqmianobis
koordinireba
finansTa
saministro
saxsrebis gamoyofa narkopolitikisaTvis,
da am saxsrebis xarjvis kontroli
gaTvaliswinebul Tanxebze
ekonomikuri kontrolis daweseba
sagareo saqmeTa
saministro
narkopolitikaSi saerTaSoriso
TanamSromloba
saxelmwifos warmomadgenloba,
narkotikebTan dakavSirebul
sakiTxebze orientirebul
saerTaSoriso dawesebulebSi
adgilobrivi
municipaliteti
adgilobrivi prevenciis, mkurnalobis,
reabilitaciisa da zianis Semcirebis
programebis Tanadafinanseba
narkotikebis moTxovnis Semcirebis
sferoSi adgilobrivi saagentoebis
kontroli
arasamTavrobo
organizaciebi
samizne sazogadoebisTvis prevenciis,
mkurnalobis, reabilitaciisa da zianis
Semcirebis momsaxurebebis mowodeba
narkopolitikasTan dakavSirebuli
strategiisa da samoqmedo gegmis
SemuSavebaSi monawileobis miReba
8. narkopolitikis mTavari moqmedi/dainteresebuli mxareebi da maTi roli
narkotikebis moxmarebis problemis rTuli bunebidan gamomidinare, narkopolitikis
formulirebasa da ganxorcielebaSi sxvadasxva dawesebulebebi da organizaciebi unda
monawileobdnen. TiToeuli maTgani narkopolitikis SemuSavebaSi Tavis funqcias Seasrulebs,
raTa sabolood miRweuli iyos saqarTvelos narkopolitikis mTavari mizani: Semcirdes
narkotikebis moxmarebasTan dakavSirebuli potenciuri riski da misi mavne Sedegebi.
mTavari dainteresebuli pirebis konkretuli valdebulebebi qvemoT aris moyvanili.
13
9. mkurnalobisa da zianis Semcirebis dargSi gasatarebeli RonisZiebebis struqturirebuli gegma
9.1. koordinacia. mTavari mizani: Seiqmnas koordinirebis, rogorc vertikaluri aseve horizontaluri, efeqturi sistema, rac
samoqmedo gegmis miznebis Sesrulebas Seuwyobs xels
specifiuri
amocanebi
RonisZiebebi/aqtivobebi
Bbiujeti
(lari)L
sargebeli
vadebi
kompetencia/pasuxism
gebloba
miRweuli Sedegis verifikacia
1. efeqturi d
a dab
alansebuli
nar
kopo
litikis
daner
gvis/gat
arebi
s uzrunvel
yofa
1. narkopolitikis strategiis
da samoqmedo gegmis ganxilva
da damtkiceba
damatebiT
dafinansebas
ar saWiroebs
arsebuli dawesebulebis
adamianuri da finansuri
resursebis efeqturi
gamoyeneba
XII/2006
prezidenti/mTavroba/
parlameni
prezidentis an mTavrobis
gadawyvetileba narkopolitikis
strategiisa da samoqmedo gegmis
Taobaze
2. narkopolitikis
ganxorcielebisa da
koordinirebis Taobaze
samTavrobo gankargulebisa an
kanonis momzadeba da
damtkiceba
damatebiT
dafinansebas
ar saWiroebs
arsebuli dawesebulebis
adamianuri da finansuri
resursebis efeqturi
gamoyeneba
VI/2007
mTavroba/parlamenti,
narkopolitikis
erovnuli
sakoordinacio sabWo
narkopolitikis ganxorcielebis
da koordinirebis Taobaze
samTavrobo gankarguleba an kanoni.
mTavari moqmedi/d
ainteresebuli
mxareebis movaleobebis da
pasuxismgeblobis gansazRvreba
3. prezidentis ofisTan
narkopolitikis erovnuli
sakoordinacio sabWos daarseba.
es saSualebas mogvcems
vuzrunvelyoT kompleqsuri
saministroTaSoriso midgoma
da ganvaxorcieloT monacemebze
dafuZnebuli intervenciebi
61 965GEL
arsebuli dawesebulebis
adamianuri da finansuri
resursebis efeqturi
gamoyeneba
XII/2007
P
prezidenti/mTavroba/
parlamenti,
narkopolitikis
erovnuli
sakoordinacio sabWo
narkopolitikis erovnuli
sakoordinacio sabWo
oficialurad dafuZnda da Seudga
saqmianobas
4. narkopolitikis regionaluri
koordinatorebis qselis
dafuZneba
46 800 GEL
narkopolitikis zomebis
efeqturi miwodeba da
adamianuri da finansuri
resursebis gamoyeneba
erovnul, regionalur da
adgilobriv doneebze
XII/2008
prezidenti/mTavroba/
parlamenti/
adgilobrivi
xelisufleba
narkopolitikis regionaluri
samoqmedo gegmebi.
narkopolitikis regionaluri
koordinatorebis Sexvedrebi
narkopolitikis erovnuli sabWos
wevrebTan
2. nar
kopo
litikis
ganxorciel
ebis
efeqturi
koordinac
ia
1. narkopolitikis
saministroTaSoriso komitetis
regularuli Sexvedrebi
(Sedgeba narkopolitikis
ganxorcielebaSi CarTuli
saministroebis
warmomadgenlebisgan)
dafarulia
danaxarjebiT
aqtivobebSi
1.3.-Si
narkopolitikis zomebis
efeqturi miwodeba da
adamianuri da finansuri
resursebis gamoyeneba
erovnul, regionalur da
adgilobriv doneebze
mudmivad,
3-4 jer
weliwadSi
P
prezidenti/mTavroba/
narkopolitikis
erovnuli
sakoordinacio sabWo
narkopolitikis samomavlo
ganviTarebis Taobaze
gadawyvetilebis miReba
2. E2007-09 narkopolitikis
samoqmedo gegmis Sefaseba da
misi asaxva 2010wlis samoqmedo
gegmaze
dafarulia
danaxarjebiT
aqtivobebSi
1.3.-Si
narkopolitikis zomebis
efeqturi miwodeba da
adamianuri da finansuri
resursebis gamoyeneba
erovnul, regionalur da
adgilobriv doneebze
VI/2009
mTavroba,
narkopolitikis
erovnuli
sakoordinacio sabWo
2007-09 narkopolitikis samoqmedo
gegmis Sesrulebis angariSi.
ganaxlebuli 2010 wlis samoqmedo
gegma damtkicebulia prezidentis
da mTavrobis mier
14
9.2. monitoringi da kvleva. mTavari mizani: Seiqmnas erovnuli monitoringis sistema da gaumjobesdes misi SesaZleblobebi raTa
mopovebuli iqnas monacemebze dafuZnebuli informacia, rac aucilebelia efeqturi narkopolitikis dagegmvisa da ganxorcielebisaTvis.
specifiuri
amocanebi
ARonisZiebebi/aqtivobebi
biujeti
(lari)L
sargebeli
vadebi
kompetencia/pasuxismgebl
oba
miRweuli Sedegis
verifikacia
3. narkotikebis
moxmarebis gavrcelebis
da tendenciebis
Taobaze kompleqsuri
monacemebis Segroveba
1. narkotikebisa da wamal-
damokidebulebis evropis
monitoringis centris
gaidlainebis Sesabamisad
mosaxleobis gamokiTxva
narkotikebis moxmarebis
Taobaze
30,000 GEL
XII/2007 + da
mudmivad
yovel 3-4
weliwads
saqarTvelos Sromis,
janmrTelobis da socialuri
dacvis saministro,
narkotikebze sainformacio
sistema, narkopolitikis
erovnuli sakoordinacio
sabWo
Catarda gamokiTxva,
Segrovili monacemebis
analizi, Sedegebi
warmodgenilia da
gamoyenebuli narkopolitikis
samomavlo gegmis
SesamuSaveblad
2. alkoholisa da narkotikebis
moxmarebis evropuli saskolo
gamokiTxvis Catareba (E
SPA
D)
2007, fokusiT narkotikebis
moxmarebaze saSualo da
umaRlesi saswavleblebis
studentTa Soris
15,000 GEL
wvlili Seaqvs
narkotikebis
moxmarebasTan
dakavSirebuli
problemebis da qveynis
saWiroebebis
Seswavlis saqmeSi
XII/2007 +
mudmivad
yovel 4
weliwadSi,
sxva
evropul
qveynebTan
erTad
saqarTvelos Sromis,
janmrTelobis da socialuri
dacvis saministro,
narkotikebze sainformacio
sistema, narkopolitikis
erovnuli sakoordinacio
sabWo
Catarda gamokiTxva,
Segrovili monacemebis
analizi, Sedegebi
warmodgenilia da
gamoyenebuli narkopolitikis
samomavlo gegmis
SesamuSaveblad
4. narkotikebze, maT
moxmarebaze, gamowveul
Sedegebsa da sapasuxo
zomebze kompleqsuri,
obieqturi da sando
informaciebis mowodeba
1.narkotikebze sainformacio
sistemis Camoyalibeba
45,705
VI/2007
prezidenti,
Sromis, janmrTelobis da
socialuri dacvis saministro
narkotikebze sainformacio
sistema oficialurad
dafuZnda da Seudga
saqmianobas
2. gadawyvetilebis mimRebi
adamianebisaTvis da
mosaxleobisaTvis
narkotikebTan dakavSirebuli
informaciis miwodebis
orwliani gegmis SemuSaveba
dafarulia
danaxarjebiT
aqtivobebSi 4.1.-Si
XII/2007
narkotikebze sainformacio
sistema, narkopolitikis
erovnuli sakoordinacio
sabWo
informaciis miwodebis gegma
Setanilia prezidentTan da
mTavrobaSi da damtkicebulia
3. qveyanaSi narkoviTarebis
wliuri angariSis momzadeba da
gamoqveyneba
dafarulia
danaxarjebiT
aqtivobebSi 4.1.-Si
ganaxlebuli da
monacemebze
dafuZnebuli
informaciebi efeqturi
RonisZiebebis
dagegmvisa da
ganxorcielebisaTvis
yovelwliur
ad
oqtomberSi
narkotikebze sainformacio
sistema, narkopolitikis
erovnuli sakoordinacio
sabWo
gamoqveynebuli angariSi
5 narkotikebTan
dakavSirebiT
sazogadoebrivi codnis
amaRleba
1. profesiuli Tematuri
naSromebis da presrelizebis
momzadeba da gamoqveyneba
dafarulia
danaxarjebiT
aqtivobebSi 4.1.-Si
sazogadoebis
narkotikebTan
dakavSirebul
codnaSi/SegnebaSi
wvlilis Setana
mudmivad
narkotikebze sainformacio
sistema, narkopolitikis
erovnuli sakoordinacio
sabWo
gamoqveynebuli Tematuri
naSromebi da presrelizebi
2. profesionalebisaTvis da
mosaxleobisTvis informaciis
miwodebis mizniT Tematuri veb-
gverdis Seqmna
2,000
wvlili Seaqvs
profesionalTa
SesaZleblobebis da
sazogadoebis codnis
amaRlebis saqmeSi
VI/2008
narkotikebze sainformacio
sistema, narkopolitikis
erovnuli sakoordinacio
sabWo
veb-gverdi Sesabamisi
informaciiT xelmisawvdomia
profesionalebisTvis da
sazogadoebisTvis
3. veb-gverdis regularuli
ganaxleba
dafarulia
danaxarjebiT
aqtivobebSi 3.1.-Si
wvlili Seaqvs
sazogadoebis codnis
amaRlebis saqmeSi
mudmivad
narkotikebze sainformacio
sistema, narkopolitikis
erovnuli sakoordinacio
sabWo
veb-gverdze qveyndeba
ganaxlebuli informacia
15
9.3.
wamaldamokidebulTa mkurnaloba. mTavari mizani: saqarTvelos sarisko regionebSi narkotikebis momxmarebelTa yvela jgufisTvis
mkurnalobaze xelmisawvdomobis gazrdis meSveobiT narkotikebis problemuri/ineqciuri momxmareblebis raodenobis stabilizacia an
Semcireba
specifiuri amocanebi
ARonisZiebebi/aqtivobebi
Bbiujeti
(lari)L
Bsargebeli
Dvadebi
kompetencia/pasuxismgebloba
miRweuli Sedegis
verifikacia
6. saqarTvelos sarisko
regionebSi mkurnalobis
da zianis Semcirebis
minimaluri qselis
dafuZneba (6a + 3b tipis
dawesebuleba)
1. saqarTvelos sarisko regionebSi
mkurnalobis da zianis Semcirebis
minimaluri qselis (6a
ambulatoruli + 3b stacionaruli
tipis dawesebuleba, naxe Tavi 10.1 )
dafuZnebisaTvis da
saqmianobisaTvis saWiro Tanxebis
gamoyofa
4 087 160
XII/2006
prezidenti/mTavroba/
narkopolitikis erovnuli
sakoordinacio sabWo
saxelmwifo biujetSi
momsaxurebis minimaluri
qselis dafuZnebisaTvis
saWiro saxsrebis
gaTvaliswineba
2. Atenderis gamocxadeba
konkretul regionSi mkurnalobis
da zianis Semcirebis momsaxurebis
gawevis msurveli
dawesebulebebisaTvis/
organizaciebisTvis
500
III/2007
narkopolitikis erovnuli
sakoordinacio sabWo
tenderis oficialuri
gamocxadeba
3. ESemotanili ganacxadebis
Sefaseba
1 500
VI/2007
narkopolitikis erovnuli
sakoordinacio sabWo
tenderis Sedegebi
4. saxsrebis gadaricxva da
mkurnalobis da zianis Semcirebis
programebis mosamzadebeli
samuSaoebi
43 122
VIII/2007
narkopolitikis erovnuli
sakoordinacio sabWo
Tanxebi gadaricxulia
momsaxurebis mimwodebelTa
angariSebze
5. Omkurnalobis da zianis
Semcirebis momsaxurebis dawyeba da
programebis sruli amoqmedeba
damatebiT
dafinansebas
ar saWiroebs
I/2008-dan
narkopolitikis erovnuli
sakoordinacio sabWo +
momsaxurebis mimwodebeli
programebi dakompleqtebuli
da aRWurvilia, momsaxureba
dawyebulia
6. mkurnalobis da zianis
Semcirebis programebis
standartuli muSaoba da wliuri
angariSebis miwodeba narkotikebze
sainformacio sistemisaTvis
4 134 865L
mudmivad/
yovel
Tebervals
narkopolitikis erovnuli
sakoordinacio sabWo +
momsaxurebis mimwodebeli
namkurnalev momxmarebelTa,
miwodebuli momsaxurebis
raodenoba da sxva
statistikuri monacemebi
7.sasjelaRsrulebis
dawesebulebebSi
mkurnalobis da zianis
Semcirebis momsaxurebis
xelmisawvdomobis
uzrunvelyofa
1. sasjelaRsrulebis erT-erT
dawesebulebaSi mkurnalobis da
zianis Semcirebis piloturi
programis ganxorcieleba
dagegmilia
globaluri
fondis mier
XII/2007
iusticiis saministro,
Sromis, janmrTelobis da
socialuri dacvis saministro,
SidsTan, tuberkulozTan da
malariasTan brZolis
globaluri fondi
programa dakompleqtebuli da
aRWurvilia, momsaxureba
dawyebulia
2. mkurnalobis da zianis
Semcirebis piloturi programis
standartuli muSaoba da wliuri
angariSis miwodeba narkotikebze
sainformacio sistemisaTvis
VI/2008
iusticiis saministro,
Sromis, janmrTelobis da
socialuri dacvis saministro
namkurnalev momxmarebelTa,
miwodebuli momsaxurebis
raodenoba da sxva
statistikuri monacemebi
3. dadgenili saWiroebebis
Sesabamisad mkurnalobis da zianis
Semcirebis momsaxurebis
gafarToeba sxva dawesebulebebSi
aSS-Si da did
britaneTSi
Catarebuli
kvlevebis
Sesabamisad,
mkurnalobaSi
Cadebuli yoveli 1
lari zogavs 3-
7 lars, romelic
daixarjeboda
narkotikebTan
dakavSirebul
danaSaulze,
sagamoZiebo da
sasjelaRsrulebiT
sistemaSi da/an
narkotikebis
moxmarebiT
gamowveuli
samedicino
Sedegebis
mkurnalobaze
XII/2009
iusticiis saministro,
Sromis, janmrTelobis da
socialuri dacvis saministro
namkurnalev momxmarebelTa,
miwodebuli momsaxurebis
raodenoba da sxva
statistikuri monaceme1bi
16
9.4.
riskis/zianis Semcireba. mTavari mizani: narkotikebis ineqciur moxmarebasTan dakavSirebuli riskebis/zianis Semcireba rogorc
pirebisaTvis, aseve mTeli sazogadoebisaTvis
9.5. profesiuli ganaTleba/momzadeba. mTavari mizani: wamaldamokidebulebis dargSi uaxlesi monacemebis Sesabamisad, narkologiis dargSi
momuSave profesionalebis SesaZleblobebis, mecnieruli codnis da praqtikuli unarebis amaRleba
specifiuri amocana/-
bi
ARonisZiebebi/aqtivobebi
Bbiujeti
(lari)L
Bsargebeli
Dvadebi
kompetencia/pasux
ismgebloba
miRweuli Sedegis
verifikacia
8. sarisko qcevis Secvlis
mizniT narkotikebis
problemuri/ineqciuri
momxmareblebis
maqsimaluri raodenobis
CarTva zianis Semcirebis
programebSi
1. saqarTvelos sarisko
regionebSi zianis Semcirebis
da „autriC“ momsaxurebis
minimaluri qselis dafuZneba
dafarulia
danaxarjebiT
9..3. tabulaSi
axal zelandiaSi
Catarebul
i kvlevis
Tanaxmad, yovel
i dolari
Cadebuli Spricebis
gacvlis programebSi
aisaxeba sicocxlis
ganmavlobaSi
mkurnal
obisaTvis
dazogil 20 dolarSi
SeniSvna: zianis Semcireba da „autriC“ momsaxureba iqneba
SeTavazebuli rogorc narkotikebis momxmarebel
Ta
mkurnal
obis orive tipis momsaxurebis Semadgeneli nawili
(a+b). amitom, maTi ganviTarebisaTvis aucilebeli RonisZiebebi
gaTvaliswinebul
ia 9..3. tabulaSi CamoTvl
il aqtivobebSi.
Sesabamisad, zianis Semcirebis da „autriC“ momsaxurebis
ganviTarebisaTvis saWiro xarjebic Cadebulia mkurnalobis
da zianis Semcirebis programebis biujetSi
specifiuri
amocana/-bi
ARonisZiebebi/aqtivobebi
Bbiujeti
(lari)L
Bsargebeli
Dvadebi
kompetencia/pasuxismgebl
oba
miRweuli Sedegis verifikacia
9. mkurnalobis da
zianis Semcirebis
dargSi momuSave
profesionalebis
adeqvaturi
SesaZleblobebis da
codnis uzrunvelyofa
1. dawyebiTi sabaziso treiningi
mkurnalobisa da zianis Semcirebis
minimaluri qselis dawesebulebis
TanamSromlebisaTvis (5-10 dRiani
saswavlo programa TiToeuli
jgufisaTvis – narkologebi,
fsiqologebi, socialuri muSakebi,
savele muSakebi „autriCorkerebi“)
12,590 GEL
VII-X
II/2007
Sromis, janmrTelobis da
socialuri dacvis
saministro/ narkopolitikis
erovnuli sakoordinacio
sabWo
gadamzadebuli profesionalebis
raodenoba,
saswavlo kursis damTavrebis
damadasturebeli sertifikatebi
2. mkurnalobisa da zianis Semcirebis
programebSi momuSave profesionalebis
ganaTlebis samomavlo erovnuli gegmis
da kurikulumis SemuSaveba
3,000
IX/2007
Sromis, janmrTelobis da
socialuri dacvis
saministro/ narkopolitikis
erovnuli sakoordinacio
sabWo
mkurnalobisa da zianis Semcirebis
programebSi momuSave
profesionalebis ganaTlebis
erovnuli gegma da kurikulumi
3. mkurnalobisa da zianis Semcirebis
programebSi momuSave profesionalebis
Semdgomi ganaTlebis kursebis
ganxorcieleba (3-4 dRiani kursi
weliwadSi TiToeuli jgufisaTvis)
ar aris
gaTvaliswi
nebuli
mocemul
gegmaSi
maRali
kvalifikaciis
muSakebi, xarjT-
efeqturi
momsaxureba,
momsaxurebis
fasi
mudmivad
gegmis
mixedviT
Sromis, janmrTelobis da
socialuri dacvis
saministro/ narkopolitikis
erovnuli sakoordinacio
sabWo
gadamzadebuli profesionalebis
raodenoba,
saswavlo kursis damTavrebis
damadasturebeli sertifikatebi
4. mkurnalobis da zianis Semcirebis
profesionalebisaTvis srulyofili
erovnuli saswavlo masalebis
momzadeba
ar aris
gaTvaliswi
nebuli
mocemul
gegmaSi
XII/2008
Sromis, janmrTelobis da
socialuri dacvis
saministro/ narkopolitikis
erovnuli sakoordinacio
sabWo
saxelmZRvaneloebi mkurnalobis da
zianis Semcirebis profesionalebis
individualuri jgufebisaTvis
17
9.6. dafinanseba. mTavari mizani: narkologiis dargSi prevenciis, mkurnalobis, reabilitaciis da zianis Semcirebis programebis, aseve
profesionaluri kadrebis ganaTlebis, situaciis monitoringis da kvlevis dafinansebis uzrunvelsayofad narkopolitikis saxelmwifo
fondis dafuZneba
specifiuri
amocana/-bi
ARonisZiebebi/aqtivobebi
Bbiujeti
(lari)L
Bsargebeli
Dvadebi
kompetencia/pasuxism
gebloba
miRweuli Sedegis
verifikacia
10. moxdes
mkurnalobis
sistemis danergva da
monacemebze
dafuZnebili
narkopolitikis
zomebis gatarebis
uzrunvel
yofa
1. narkopolitikis erovnuli
fondis daarseba, raTa
uzrunvelyofili iqnas
mkurnal
obis da zianis
Semcirebis momsaxurebis
xelmisawvdomoba problemuri
da ineqciuri narkotikebis
momxmarebelTa
umravlesobisaTvis
4 355 343
XII/2006
prezidenti, finansTa
saministro,
narkopolitikis
erovnuli
sakoordinacio sabWo
gegmis gansaxorcieleblad
aucil
ebeli saxsrebi
gamoyofilia
2. gegmaSi CamoTvlili
RonisZiebebisaTvis tenderis
gamocxadeba
dafarulia
danaxarjebiT
aqtivobebSi 6.2.-Si L
I-III/2007
narkopolitikis
erovnuli
sakoordinacio sabWo
tenderis procedurebi
dadgenilia da damtkicebuli
prezidentis/mTavrobis mier,
tenderi gamocxadebulia
3. Eganacxadebis Sefaseba
dafarulia
danaxarjebiT
aqtivobebSi
6.3.-Si
GEL
VI/2007
narkopolitikis
erovnuli
sakoordinacio sabWo
satendero ganacxadebi
Setanilia, tenderis Sedegeb
gamocxadebulia
4. saxsrebis gadaricxva da
samkurnalo da zianis
Semcirebis programebis
momzadeba da pilotireba
dafarulia
danaxarjebiT
aqtivobebSi 6.4.-Si
GEL
VIII/2007
narkopolitikis
erovnuli
sakoordinacio sabWo
Tanxebi gadaricxulia
momsaxurebis mimwodebelTa
angariSebze
5. O mkurnal
obis da zianis
Semcirebis programebis
standartuli muSaoba
damatebiT
dafinansebas
ar
saWiroebs L
rogorc 7.3 da 7.4
punqtebSi
ganvixileT,
wamaldamokidebul
e
bis mkurnalobaSi
da zianis
SemcirebaSi
Cadebuli
investiciebi 5-20-
mag dazogvas
iZleva im saxsrebis
gaTvaliswinebiT,
rac daixarjeboda
narkodanaSaul
is,
sagamoZiebo da
sasjelaRsrul
ebis
sistemis da
saziano samedicino
Sedegebis
mkurnal
obaze....
I/2008- dan
narkopolitikis
erovnuli
sakoordinacio sabWo +
momsaxurebis
mimwodeblebi
programa dakompleqtebuli d
aRWurvil
ia, momsaxureba
dawyebul
ia
18
samkurnalo programis tipi A A–ambulatoriuli klinikebi B–stacionaruli klinikebi
miwodebuli momsaxureba profesionaluri konsultacia profesionaluri konsultacia
ambulatoriuli detoqsikacia ambulatoriuli detoqsikacia
fsiqo-socialuri konsultacia da
reabilitacia
fsiqo-socialuri konsultacia da
reabilitacia
autriCi, nemsebisa da Spricebis
gacvliTi programa
autriCi, nemsebisa da Spricebis
gacvliTi programa
metadonis CanacvlebiTi mkurnaloba metadonis CanacvlebiTi mkurnaloba
- stacionaruli detoqsikacia
nebayoflobiTi konsultireba da
testireba
nebayoflobiTi konsultireba da
testireba
sul programaTa raodenoba 6 3
proeqtSi monawile beneficiantTa raodenoba
momsaxureba beneficiarTa
raodenoa
weliwadSi 1 AA/BB tipis centrSi
centrebis
raodenoba
weliwadSi
beneficiarTa
raodenoba
profesionaluri konsultacia 1200 9 (6A+3B) 10800
ambulatoriuli detoqsikacia 150 9 (6A+3B) 1350
fsiqo-socialuri konsultacia
da reabilitacia
1500 9 (6A+3B) 13500
autriCi, nemsebisa da Spricebis
gacvliTi programa
350 9 (6A+3B) 3150
metadonis CanacvlebiTi
mkurnaloba
70 9 (6A+3B) 630
stacionaruli detoqsikacia 120 3 (3B) 360
sul 29790
nebayoflobiTi konsultireba da testireba 15000 (aRniSnuli 29790-dan) beneficiars gaeweva
Pprofesia/Tanamdeboba TanamSromelTa
raodenoba
samuSao drois % TanamSromelTa
raodenoba
samuSao drois %
mTavari eqimi 1 1.0 1 1.0
Nnarkologi 2 2.0 3 3.0
Pfsiqologi 2 1.5 3 1.5
soc-muSaki 2 1.0 2 1.0
NeqTani 2 2.0 4 4.0
Mmenejeri/buRalteri 1 1.0 1 1.0
damlagebeli 1 0.25 4 1.0
dacva 2 2.0 2 2.0
farmacevti 1 1.0 1 1.0
OautriC muSaki 2 2.0 2 2.0
mzareuli - - 2 1.5
TanamSromelTa raodenoba erT
programaSi
16 13.75 25 19.0
danaxarjebi lari centrebis
raodenoba
sul
A a tipis centri 308 932 6 1 853 597
B b tipis centri 744 511 3 2 233 563
narkopolitikis sakoordinacio
sabWo
108 765 - 108,765
narkotikebze sainformacio
sistema
45 705 - 45 705
treningebis, kvlevisa da sxva
xarjebi
70 590 - 70 591
moTxovnili finansebi 4 355 343 1% bankis
momsaxureba
programebis adgilmdebareoba 1 TbilisSi, 1 baTumSi, 1 gorSi, 1
quTaisSi, 1 zugdidSi, 1 TelavSi
1 TbilisSi, 1 quTaisSi, 1 baTumSi.
10. danarTi
10.1. mkurnalobisa da zianis Semcirebis samsaxurebis minimaluri qseli
narkotikebis ineqciuri momxmareblebis ricxvi rom dastabilurdes an Semcirdes,
aucilebelia mkurnalobis xelmisawvdomobis gazrda, gansakuTrebiT dabali Semosavlis
mqone fenisTvis. aqedan gamomdinare, samoqmedo gegma, minimum 9 novatorul da monacemebze
dafuZnebul samkurnalo programaTa qselis daarsebis winadadebiT Semodis. am programebis
amoqmedeba saqarTvelos yvelaze sarisko regionebSi, erTis ki _ cixeSic igegmeba. qseli
Semdegi struqturis mixedviT unda daarsdes.
19
10.2. narkopolitikis koordinaciis SemoTavazebuli sistema
narkotikebis moxmarebas da masTan dakavSirebul problemebs mniSvnelovnad gan-
sazRvravs sazogadoebrivi cxovrebis sxvadasxva aspeqtebis _ kulturis, istoriis, socialuri
mdgomareobis, ganaTlebis, jandacvis sistemis, ekonomikis, usafrTxoebisa, da sxva _ gavlena.
am yvelaferze mavne gavlenas axdens narkotikebis moxmarebis gavrceleba. aqedan gamomdinare,
narkotikebis moxmarebis mimarT saTanado zomebis miReba kompleqsuri xasiaTis unda iyos
da prevenciis, ganaTlebis, mkurnalobis, socialuri, kontrolisa da aseve Zalovani
RonisZiebebis koordinirebul ganxorcielebas moicavdes. msgavsi midgoma moiTxovs
sxvadasxva gamocdilebis, codnis, praqtikis mqone mTavari moqmedi/dainteresebuli mxareebis
CarTulobas. maTi saqmianoba erTmniSvnelovnad mimarTuli unda iyos TanamSromlobisaken
da ara urTierT Sejibrebisken. gTavazobT koordinirebis Semdeg sistemas:
zemoxsenebul samkurnalo programaTa ganlageba naCvenebia ruqaze:
A_ ambulatoruli klinika
B_ stacionaruli klinika
20
narkopolitikis saministroTaSoriso komisias uxelmZRvanelebs prezidenti/premier-
ministri, xolo komisiis SemadgenlobaSi Sevlen dainteresebuli saministroebis warmomad-
genlebi (ministri/ministris moadgile). es saministroebia Sromis, janmrTelobisa da
socialuri dacvis saministro, ganaTlebis saministro, Sinagan saqmeTa saministro, iusticiis
saministro, Tavdacvis saministro, finansTa da sagareo saqmeTa saministroebi.
komisia weliwadSi 3-4-jer Seikribeba da narkopolitikis sakiTxebTan dakavSirebiT
mTavar gadawyvetilebebs miiRebs. es gadawyvetilebebi erovnuli narkopolitikis sakoor-
dinacio sabWos ganacxadebis safuZvelze ganixileba. strategiuli gadawvetilebis Sem-
TxvevaSi, komisia Tanxmobas prezidentis, mTavrobisa da parlamentisgan miiRebs.
narkopolitkis erovnuli sakoordinacio sabWo prezidentis samuSao kabinetTan
axlos ganTavsdeba. amis mizezi, Sesabamisi saxelmwifo dawesebulebebis kompleqsuri da
saministroTaSorisi midgoma da monacemebze dafuZnebuli zomebisa da intervenciis ganxor-
cielebaa, erovnul da adgilobriv doneebze. sabWo 3-5 TanamSromlisgan dakompleqtdeba.
es adamianebi narkotikebTan dakavSirebul sakiTxebSi, proeqtis menejmentisa da koordini-
rebis eqspertebi unda iyvnen. sabWo ganixilavs narkotikebTan dakavSirebul sakiTxebs,
narkosituaciasTan dakavSirebul sakiTxTa ganviTarebas, narkopolitikaSi ganxorcielebul
zomebsa da maT zegavlenas. amis safuZvelze sabWo moamzadebs gansaxorcielebeli zomebisa
da saqmianobis Sesaxeb garkveul informacias da winadadebebs. aseve momzaddeba narkopo-
litikis strategia da samoqmedo gegmebi, romlebic sabolood prezidents, mTavrobasa da
parlaments gadaecema gansaxilvelad.
sabWo koordinirebas gauwevs mTavari dainteresebuli mxareebis warmomadgenlebs
Semdeg doneebze: erovnul (saministroebi, romlebic narkopolitikasa da narkotikebze
sainformacio sistemis, saministroTaSoris komisiaSi arian CarTulni), regionalur (regi-
onuli narkopolitikis koordinatorebi da komisiebi), da adgilobriv (adgilobrivi muni-
cipalitetebi da momsaxurebis momwodeblebi).
narkotikebze sainformacio sistema warmoadgens damatebiT saagentos, romelic
monacemebs Seagrovebs narkotikebis gavrcelebaze, maT bunebasa da gavlenaze. amisTvis
gamoiyeneba narkotikebisa da wamaldamokidebulebis evropis monitoringis centris mier
momzadebuli gaidlainebi da standartuli procedurebi. maTi daxmarebiT SesaZlebeli
gaxdeba arsebuli situaciis yovelmxrivi aRwera da analizi. es sistema pasuxismgebeli
iqneba wliuri erovnuli angariSis momzadebaze, romelic narkotikebTan dakavSirebul
sakiTxebs Seexeba da gadawyvetilebis mimRebebs, eqspertebsa da zogadad sazogadoebas,
informacias miawvdis narkotikebis sferoSi arsebul mdgomareobaze.
Sesabamisi saministroebis warmomadgenelTa komiteti Sedgeba warmomadgenlebisgan,
romelTa kandidaturas niSnaven im saministroebis xelmZRvanelebi, romlebic narkopoli-
tikis saministroTaSoriso komisiis wevrebi arian. maT daematebaT regionuli narkopo-
litikis komitetis koordinatorTa 1 da momsaxurebis momwodebelTa 2 warmomadgeneli.
komitets koordinirebas gauweven erovnuli narkopolitikis sakoordinacio sabWos Tanam-
Sromlebi da komiteti TveSi 1-2-jer Seikribeba.
aRniSnuli komitetis mTavari amocana iqneba, im konkretuli sakiTxebis ganxilva, rac
mis yoveldRiur saqmianobasa da wamoWril problemebs daukavSirdeba. komitetis mTavari
mizani am problemebis gadasaWrelad garkveuli winadadebis SemuSaveba da maTi narkopoli-
tikis saministroTaSoriso komisiis winaSe gansaxilvelad wardgenaa.
TiToeuli saministro pasuxismgebeli iqneba maTze dakisrebuli mTavari amocanisa
da aseve, konkretuli davalebis Sesrulebaze, romelic narkostrategiis an samoqmedo
gegmis mixedviT iqneba gansazRvruli. saministroTa da sxva saagentoTa warmomadgenlebi
Sesrulebuli samuSos Sesaxeb angariSs sakoordinacio sabWos warudgenen, xolo narko-
tikebze sainformacio sistemas yovelwliurad im monacemebs gadascemen, romelsac es
ukanaskneli moiTxovs. es yovelive wliuri angariSis mosamzadeblad aris saWiro. erovnuli
narkopolitikis sakoordinacio sabWos zedamxedvelobiT, saministroTa warmomadgenlebi
minawileobas miiReben informaciisa da angariSebis momzadebaSi, romelTac saerTaSoriso
dawesebulebebi moiTxoven da monawileobas miiReben strategiebisa da samoqmedo gegmis
samuSao variantis momzadebasa da SefasebaSi.
komiteti ganixilavs Semosuli ganacxadebis dafinansebis sakiTxs, xolo Semdgomi
ganxilvisTvis ganacxadebs narkopolitikis saministroTaSoris komisias warudgens. sabo-
loo gadawyvetilebas narkopolitikis saministroTaSorisi komisia iRebs.
21
komiteti dafinansebis sakiTxebis gansaxilvelad wlis ganmavlobaSi erTxel an
saWiroebis SemTxvevaSi metjer ikribeba. komitetis mier gakeTebuli daskvnebi winadadebebis
an rekomendaciebis saxiT momzaddeba, xolo saboloo daskvnis gamosatanad narkopolitikis
saministroTaSoriso komisias gadaecema.
regionuli narkokoordinatorTa komiteti Sedgeba regionuli narkopolitikis
koordinatorTagan (isini regionis xelisuflebis mier iqnebian arCeulni), xolo zedamxed-
velobas narkopolitikis saministroTaSorisi komisia gauwevs. komisia daexmareba gadawyveti-
lebebisa da movaleobebis gadacemas erovnuli donidan, regionul an adgilobriv doneebze.
aseve komisiis amocana iqneba narkomoxmarebis an erovnuli narkopolitikis ganxorcielebis
irgvliv arsebuli situaciisa da problemebis ganxilva, romlebmac SesaZloa Tavi iCinon
adgilobriv/regionul doneebze.
aRniSnuli komitetis mTavari amocana, im konkretuli sakiTxebis ganxilva iqneba, rac
mis yoveldRiur saqmianobasa da problemebs daukavSirdeba. misi mTavari mizania am
problemebis gadasaWrelad garkveuli winadadebis SemuSaveba da maTi narkopolitikis
saministroTaSorisi komisiis winaSe gansaxilvelad wardgena.
regionuli narkopolitkis koordinatorebi, maT mier ganxorcielebuli saqmianobis
Sesaxeb angariSs skoordinacio sabWos warudgenen, xolo narkotikebze sainformacio
sistemas yovelwliurad im moTxovnil monacemebs warudgenen, romelic wliuri angariSis
mosamzadeblad aris saWiro.
regionuli narkopolitikis koordinatorebi warmodgenilni iqnebian regionuli
xelisuflebis mier, xolo maTi mTavari funqcia erovnuli narkopolitikis sakoordinacio
sabWos msagavsi iqneba, im gansxvavebiT, rom es ukanaskneli regionul doneze ganxor-
cieldeba. aqedan gamomdinare, maT unda moagrovon informacia arsebuli situaciis Sesaxeb.
kerZod, narkosituaciasTan dakavSirebuli mdgomareobis ganviTarebis, ganxorcielebuli
narkopolitikis zomebisa da maT konkretul regionSi narkotikebis zegavlenis Sesaxeb.
mopovebuli monacemebis safuZvelze, koordinatorebi moamzadeben gansaxorcielebeli
zomebis Sesaxeb saTanado informaciasa da winadadebebs. momzaddeba regionuli strategiebi
da samoqmedo gegma, romlebic gansaxilvelad regionul ofiss/mTavrobas gadaecema.
regionuli koordinatorebi zedamxedvelobas gauweven, regionuli/adgilobrivi
dawesebulebebisa da saagentoebis warmomadgenlebis saqmianobas. es adamianebi sxvadasxva
sferodan _ magali-TisTvis, sazogadoebrivi jandacvis, ganaTlebis, policiis, da sxva _
iqnebian warmodgenilni. am miznisTvis regionuli/adgilobrivi ofisis/mTavrobis
xelmZRvanelma unda Seqmnas dargTaSorisi komisia, romelic narkotikebTan dakavSirebul
sakiTxebSi, misTvis mrCevlis organos funqcias Seasrulebs.
10.3.erovnuli narkopolitikis fondidan, saqmianobebis dafinansebis
SemoTavazebuli sistema
mkurnalobis momsaxurebis ar arsebuli qselis dafuZnebisa da misi ganviTarebis
uzrunvelsayofad da narkopolitikis sxva monacemebze dafuZnebuli zomebis gansaxorci-
eleblad, gamovdivarT erovnuli narkopolitikis fondis daarsebis winadadebiT.
saWiroa tenderis procedurebis SemuSaveba, romlis safuZvelzec potenciur ganmcxa-
deblebs SeeZlebaT TavianT ganacxadebze dafinansebis moTxovna.
fondi dafuZndeba prezidentis kabinetis TaosnobiT, raTa uzrunvelyofili iyos
dargTaSorisi midgoma. fondis marTva narkopolitikis erovnul sabWos daekisreba. man
unda moamzados satendero procedurebis ganacxadebi, romlebic saboloo damtkicebisTvis
gadaegzavneba prezidents, an saministroTaSorisi komisiis Tavmjdomares.
organizaciuli struqtura, Tanmimdevruli nabijebiT, Semdegnairad gamovsaxeT (ix.
sqema momdevno gverdze):
22
tenderi, misi procedurebi da ganacxadis formebi xelmisawvdomi unda iyos yvela
potenciuri momsaxurebis momwodeblisTvis.
tenderis gamarjvebuls dagegmili programis gansaxorcieleblad moTxovnili granti
gadaecema. gamarjvebuli Tavis Tavze valdebulebas iRebs, rom kvartalSi erTxel sakoordi-
nacio sabWos Sesrulebuli samuSaos angariSs warudgens.
saukeTeso gzad migvaCnia 2008 wlidan da Semdgom, ganacxadebis Cabarebis bolo vadad
gamocxaddes seqtemberi _ sakoordinacio sabWos, dafinansebis komitets, prezidentsa da
saministroTaSoris komisias, wlis bolomde yvela ganacxadis SefasebisTvis sakmarisi
dro eqneba.
10.4 narkopolitikis samoqmedo gegmis ekonomikuri efeqturoba
mokle Sinaarsi
saqarTveloSi 50000 narkotikebis ineqciuri momxmarebelia. imis gaTvaliswinebT, rom
ar arsebobs saTanado mkurnaloba da zianis Semcirebis programebi, SesaZloa, momaval
wels 400-dan 500-mde narkotikebis ineqciuri momxmarebeli aiv/SidsiT dainficirdes, xolo
1250 C hepatitis matarebeli gaxdes. amJamad arsebul narkotikebis ineqciur momxmareblebs,
romlebic am daavadebebiT ukve arian inficirebulni, wliurad, mkurnalobisTvis 370 milioni
lari sWirdebaT.
2004-2005 wlebSi ganxorcielebuli kvlevebis Sedegad gamovlinda, rom yovelwliuri
ekonomikuri ziani, romelic narkotikebis momxmareblebis gamo Cven sazogadoebas adgeba,
123 milion lars Seadgens. es xarjebi ukavSirdeba infeqciuri daavadebebis gavrcelebas,
mwarmoeblurobis klebas, zedozirebiT gamowveul sikvdilianobas, narkotikebis miRebasTan
dakavSirebuli sxvadasxva zianis SemTxvevebs, sasjelaRsrulebisa da sakanonmdeblo sistemis
xarjebs, Sav bazarsa da sxva. aqedan gamomdinare, mTlianobaSi narkotikebis moxmarebis
Sedegad gamowveulma zianma 2003 wels 493 milioni lari Seadgina. savaraudod, es cifri
kidev ufro gaizrdeba.
SedarebisTvis, mkurnalobisa da zianis Semcirebis programebis SemoReba, romelTac
Cven gTavazobT, wliurad 4 355 343 lari eRireba.
CanacvlebiTi Terapiisa (630 monawile _ 650 000 lari) da Spricebis gacvliTi programis
(3150 monawile _ 750 000 lari) Sedegad miRebuli ekonomikuri efeqti pirvel wels 2.23
milion lars Seadgens. Tu CanacvlebiTi Terapia da Spricebis gacvliTi programa
grZelvadian dafinansebas miiRebs, ekonomikuri efeqti ZiriTadad miiRweva aiv/Sidsisa da
C hepatitis SemTxvevebis, da Sesabamisi samkuralo xarjebis minimumade dayvaniT.
23
diskusia
Cvens mier 2004-2005 wlebSi Catarebuli kvlevis Sedegad dadginda, rom ekonomikurma
zianma, romelic Tan axlavs narkotikebis gamoyenebas, 2003 wlisTvis Seadgina 123 mln.
lari. imis gaTvaliswinebiT, rom saqarTveloSi narkotikebis momxmarebelTa saerTo
raodenoba iyo 150 aTasi, maT Soris ineqciuri momxmarebli _ 50 aTasi1.
saqarTvelos infeqciuri paTologiis, Sidsisa da klinikuri imunologiis samecniero
praqtikuli centris monacemebis Tanaxmad, saqarTveloSi yoveli meore narkotikebis
ineqciuri momxmarebeli C hepatitis virusis matarebelia.2 Tu monacemebis Sesabamisobis
mizniT, daveyrdnobiT Cveni ekonomikuri kvlevis 2003 wlis statistikur monacemebs, sadac
gaTvlebi gakeTebulia 50 000 narkotikebis ineqciur momxmarebelze (da ara 2004 wlis
narkoviTarebis analizs samxreT kavkasiaSi, romlis mixdviTac saqarTveloSi aris 80 000
ineqciuri momxmarebeli), gamodis rom saqarTveloSi aris 25 000 C hepatitiT daavadebuli
narkotikebis problemuri momxmarebeli. TiTqmis yvela C hepatitiT daavadebuls esaWiroeba
mkurnaloba, romlis Rirebulebac damokidebulia virusis genotipze. pirveli genotipis
mkurnalobis xarji weliwadSi 21 000 laria, xolo meore da mesame genotipisTvis
naxevarwliani mkurnalobis kursi 10 500 lari3. CrdiloeT amerikasa da evropaSi, maT
Soris ruseTSi ZiriTadad gavrcelebulia C hepatitis pirveli genotipi, (60-80%), xolo
meore-mesame genotipis gavrceleba 15-35%-is farglebSi meryeobs. am infeqciis mkurnalobas
saqarTveloSi wliurad, narkotikebis ineqciur momxmarebelTa Soris, esaWiroeba daaxloebiT
370 mln lari4 . es aris mkurnalobis Rirebuleba, romelic normaluri dafinansebis
pirobebSi unda xorcieldebodes.
sxvadasxva statistikuri informaciis analizisa da eqspertebis Sefasebebis mixedviT
SeiZleba iTqvas, rom saqarTveloSi bolo wlebSi SeiniSneba aiv/Sidsis registrirebuli
SemTxvevebis 20-28%-iani zrdis dinamika5. 2004 wels SeiniSneboda C hepatitis registrirebuli
SemTxvevebis 5%-iani zrda6. am maCveneblebis mixedviT, yovel wels, Sesabamisi prevenciis
ararsebobis SemTxvevaSi, mosalodnelia, rom 400-dan 500-mde narkotikebis ineqciuri
momxmarebeli daavaddeba aiv/SidsiT da 1250-mde – C hepatitiT.
saqarTvelos infeqciuri paTologiis, Sidsisa da klinikuri imunologiis samecniero
praqtikuli centris informaciis mixedviT aiv/Sidsis mkurnaloba pirveli rigis
preparatebiT weliwadSi 2500 lari jdeba, xolo ufro garTulebul SemTxvevebSi 19000
lari. saqarTveloSi Sidsis mkurnalobas amJamad gadis 207 adamiani, romelTagan 195-s
mkurnaloba utardeba pirveli, xolo 12 maTgans _ meore rigis preparatebiT. Sesabamisi
saSualo procentuli gadanawilebiT, SeiZleba iTqvas, rom 2007 wels Sidsis mkurnaloba
pirveli rigis preparatebiT damatebiT dasWirdeba 32 adamians, xolo meore rigis prepa-
ratebiT _ 2 adamians. mkurnalobis xarji am SemTxvevaSi iqneba:
32 * 2500lari + 2 * 19000lari = 118000lari.
rac Seexeba C hepatits, narkotikebis ineqciur momxmarebelTa Soris savaraudod
yovelwliurad dafiqsirdeba 1250 axali SemTxveva, romelTa Soris pirveli genotipiT
daavadebuli 750 adamianis samkurnalod saWiro iqneba 15 mln lari, xolo meore-mesame
genotipiT daavadebulTaTvis 2.5 mln.lari. maSasadame, axladaRmocenebuli daavadebebis
mkurnalobis xarji Seadgens daaxloebiT 18 mln lars.
amrigad, saerTo jamSi, 2003 wels saqarTveloSi narkotikebis moxmarebiT gamowveuli
ekonomikuri ziani Seadgenda 493 mln. lars, rasac yovel wels Tan sdevda potenciuri
1 gardamavali periodis safinanso-ekonomikuri problemebi, saqarTvelos finansTa saministro,
finansebis samecniero-kvleviTi instituti.tomi VIII, 2005, gv. 361-385. es Sedegi miRebuli iqna iseTi
maCveneblebis gamoTvlis safuZvelze, rogoricaa mwarmoeblurobis dakargva, samarTalaRsrulebiTi
sistemis danaxarjebi, jandacvis fasebi, Sav bazarze narkotikebis brunva da a.S. gayiduli narkotikebi
2 Í àðêî ñèòóàöèÿ íà Þæ í îì êàâêàçå, 2004, ãî ä î âî é îò÷åò. ISBN 99940-0-758-0, ñò. 46 http://www.scadgeorgia.org/newsletter/gfx/news/Caucasus_Russ.pdf
3 mkurnalobis fasebi moyvanilia infeqciuri paTologiis, Sidsisa da klinikuri imunologiis
samecniero praqtikuli centris informaciis mixedviT
4 monacemebi daTvlilia pirveli genotipis gavrcelebis 60%-iani, da meore-mesame genotipis 20%-
iani gavrcelebis mixedviT.
5 Javakhishvili, J., Kariauli, D. , Lejava, G., Stvilia, K., Todadze, Kh. and Tsintsadze, M. (2006)Drug Situation in Georgia - 2005. Tbilisi, Georgia: Southern Caucasus Anti-Drug Programme. ix. agreTve http://aidscenter.ge/epidsituation_geo.html saqarTveloSi gamovlenili aiv-infeqciis axal
SemTxvevaTa dinamika wlebis mixedviT
6 http://www.ncdc.ge/publikaciebi/B%20da%20%20C%20hepatitebi%202004.htm
24
xarjebis zrda 18 mln. laris odenobiT axladaRmocenebuli infeqciuri SemTxvevebis
samkurnalod (procentulad zrda Seadgens 3.6%-s). savaraudod axlad aRmocenebuli
infeqciuri daavadebebis samkurnalod saWiro xarjebi gacilebiT metia, vinaidan momdevno
wlebSi es xarji kidev ufro gaizrdeba narkosituaciis gauaresebis gamo.7 gamoTvlili
ekonomikuri maCveneblisa (493 mln. lari) da narkotikebis ineqciuri momxmareblebis
populaciis raodenobis (50000) Sefardebis safuZvelze, yovel momxmarebelze weliwadSi
modis daaxloebiT 9800 laris ekonomikuri ziani.
rogorc msjeloba gviCvenebs narkotikebis moxmarebiT gamowveul ekonomikur xarjSi
meti wili ukavia infeqciuri daavadebebis aiv Sidsisa da C hepatitis gavrcelebasa da
maTi mkurnalobis xarjebs (mTliani xarjis 76% - ix. diagrama 1). am tipis xarjs
yovelwliurad emateba 3.6% (ixileT meore diagrama 10-wlian dinamikaSi). diagrama 2-dan
Cans, rom narkotikebis moxmarebis arsebuli tendenciebis SenarCunebis SemTxvevaSi, 10
wlis ganmavlobaSi dramatulad moimatebs narkotikebis gamoyenebiT gamowveuli ekonomikuri
ziani, rac ZiriTadad aiv/Sidsisa da C hepatitis gavrcelebis xarjze moxdeba. diagrama 1-
dan Cans, rom aRniSnuli 493 mln. laridan daaxloebiT 8 mln lars (0.59%) Seadgens
mowodebis da moTxovnis Semcirebis RonisZiebebis dafinansebaze gamoyofili Tanxebi,
maT Soris, samarTlaRsrulebiTi sistemis – 6.53 mln. lari (1.3%), jandacvis sistemisa –
0.94 mln. lari (0.19%), prevencia-kvlevebisa - 0.69 mln. lari (0.14%).
Tu narkotikebis moxmarebiT gamowveul ekonomikur xarjSi ZiriTadi wili (daaxloebiT
370 mln. lari _ mTliani xarjis 76%) modis infeqciuri daavadebebis mkurnalobaze, dRis
wesrigSi dgeba aiv/Sidsisa da C hepatitis prevenciaze agebuli narkopolitikis amoqmedeba,
romlis muSaoba ZiriTadad jandacvis sistemam unda warmarTos. aseTi sistemis efeqturoba
grZelvadiani perspeqtivaa, vinaidan jerjerobiT arc aiv/Sidsi da arc C hepatiti armiekuTvneba gankurnebad daavadebebs. amitom prevenciaze agebuli nabijebis ZiriTadi
mizani unda iyos aRniSnuli infeqciuri daavadebebis gavrcelebis minimumamde dayvana,
rac Seamcirebs axali daavadebebis SemTxvevebis aRmocenebas.
7 ”saqarTveloSi 2004 wlis bolos narkologiis samecniero institutis monacemTa bazaSi
registrirebuli iyo 24000 piri, maT Soris 14400 opoidebis ineqciuri momxmarebeli, anu problemuri
momxmarebeli. Tumca eqspertuli monacemebiT qveyanaSi momxmareblebi da narkomanebis raodenoba
ufro metia. saeqserto SefasebiT saubaria 200-240 aTas narko-momxmarebelze, romelTa Soris 80
aTasi problemuri momxmarebelia. aqve unda aRiniSnos, rom aSS-s saxelmwifo departamentis cnobiT
saqarTvelolSi 2004 wels iyo 275 aTasi momxmarebeli. momxmarebelTa aseTi mkveTri zrda wina
welTan SedarebiT ganapiroba subuteqsis moxmarebam. Í à ð êî ñèòóàöèÿ íà Þæ í îì êàâêàçå, 2004, ãî ä î âî éî ò÷åò. ISBN 99940-0-758-0, ñò. 34 http://www.scadgeorgia.org/newsletter/gfx/news/Caucasus_Russ.pdf.
diagrama 1. ekonomikuri ziani xarjebis warmomavlobis mixedviT
samarTaldamcavi
sistema
1.32%
jandacva
0.19%
prevencia,
kvlevebi da sxv
0.14%
mwamroeblurobis
dakargva
3.12%
Savi bazari
20.26%
Sidsisa da C
hepatitis
mkurnalobis
xarji
74.96%
mwamroeblurobis
dakargva
samarTaldamcavi sistema
jandacva
prevencia, kvlevebi da
sxv
Savi bazari
Sidsisa da C hepatitis
mkurnalobis xarji
C
C
25
diagrama 2. narkotikebis gamoyenebis ekonomikuri
xarjis zrdis dinamika 3,6%-iani zrdis pirobebSi
0
100
200
300
400
500
600
700
800
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
wlebi
mln lari
opiaturi CanacvlebiTi mkurnalobis da Spricebis gacvlis programebis efeqturoba
2004 wels jandacvis msoflio organizaciisa da gaeros Sesabamisi uwyebebis mier
gamocemul saxelmZRvaneloSi miTiTebulia, rom CanacvlebiT mkurnalobaSi myof
narkotikebis ineqciuri momxmareblebis aiv-inficirebis riski eqvsjer mcirdeba, xolo
sikvdilianobis maCvenebeli _ oTxjer. CanacvlebiT mkurnalobaSi investirebuli yoveli
dolari Svid dolars zogavs kriminalisa da sasjelaRsrulebis sistemis danaxarjebis
SemcirebiT. Tu amas jandacvis sistemaSi dazogil saxsrebsac davumatebT, maSin es proporcia
12 : 1 iqneba.8
rogori iqneba ekonomikuri efeqti saqarTveloSi aiv/Sidsisa da C hepatitis prevenciazeagebuli sistemis amoqmedebis SemTxvevaSi?
metadoniT mkurnalobis SemTxvevaSi SesaZlebelia Tavidan acilebul iqnes: gadamdebi
daavadebebis (aiv/Sidsisa da C hepatitis) gavrceleba; mwarmoeblurobis dakargva sikvdi-
lianobiTa da avadobiT; sxvadasxva danaSauliT gamowveuli ziani; samarTalaRsrulebiTi
sistemis xarjebi, Savi bazari da sxv.
Cveni proeqtiT 9 centrSi metadoniT erTi wlis ganmavlobaSi gaTvaliswinebulia
630 beneficiaris mkurnaloba (mTliani samizne populaciis 1.2%). mxolod metadonis
Rirebuleba wlis ganmavlobaSi Seadgens 562.5 aTas lars (ix. cxrili #8.4. da 9.4. danarTi
10.4), rac erT sulze wlis ganmavlobaSi Seadgens daaxloebiT 900 lars. Tu amas davumatebT
Sesabamis samkurnalo xarjebsac (personalis xelfasi, ofisis xarji), erTi adamianis
mkurnaloba, savaraudod, 1026.3 lari dajdeba (Cveni proeqtiT metadonis preparatebis
gareSe gaTvaliswinebulia 3.79 mln lari daaxloebiT 30 000 beneficiarisTvis. erT sulze
es xarji Seadgens 126.3 lars weliwadSi, rasac emateba metadonis fasi 900 laris ode-
nobiT). 630 adamianze es xarji Seadgens 0.65 mln lars. es xarji Caenacvleba yvela sxva
xarjs (mwarmoeblurobis danakargi, danaSauli, Savi bazari da a.S.), garda beneficiarebSi
ukve arsebuli infeqciuri daavadebebis mkurnalobis xarjisa. saerTo procentulobis
mixedviT, savaraudod 630 beneficiaridan mosalodnelia rom 315 maTgani dainficirebuli
iyos C hepatitiT, xolo 25 aiv/SidsiT, romelTa mkurnalobisaTvis saWiro iqneba 4.6 mln
lari9.
maSasadame metadonis programaSi CarTuli 630 beneficiaris samedicino mkurnalobis
saerTo xarji 5.26 mln. lars miaRwevs. rogorc zemoT gvqonda aRniSnuli, narkotikebis
erT ineqciur momxmarebelze, modis 9800 laris zarali, maSasdame 630 pacientis CarTva
mkurnalobaSi dazogavs 6.17 mln lars. ekonomikuri sargebeli anu dazogili zarali
metadonuri programis ganxorcielebis pirvel wels, Tanxobrivad Seadgens 0.91 mln lars.
aqve gasaTvaliswinebelia, rom moxerxdeba C hepatitisa da aiv/Sidsis axali SemTxvevebis
Tavidan acileba, rac Seadgens 0.22 mln laris ekonomias. saboloo jamSi metadonuri
programis xarjTefeqturoba pirveli wlis bolos iqneba 1.13 mln.lari.
8 Substitution maintenance therapy in the management of opoid dependence and HIV/AIDS prevention : position paper / WHO,UNODC, UNAID) 2004 p.21
9 rogorc aRniSnuli gvqonda C hepatitis mkurnaloba SeiZleba sruliadac ar dafinansdes aseTi
moculobiT. aq naCvenebia Tu ra iqneba realuri da aucilebeli xarji C hepatitis samkurnalod
normaluri dafinansebis pirobebSi..
26
Spricebis gacvlis programis efeqturoba, aseve sayovelTaodaa aRiarebuli zianis
Semcirebis sakiTxSi. am programis ganxoricielebiT mniSvnelovnad mcirdeba infeqciuri
daavadebebis gadadebis albaToba. am programiT SesaZlebeli gaxdeba Tavidan acilebul
iqnas mxolod gadamdebi daavadebebis (aiv/Sidsisa da C hepatitis) gavrceleba, amitom misi
efeqturoba daiTvleba imis mixedviT, Tu ra raodenobis Tanxa daizogeba infeqciuri
daavadebebis gavrcelebis Tavidan acilebis Sedegad. Spricebis gacvlis programa Cveni
proeqtiT moicavs 3150 beneficiars (mTliani samizne populaciis 6.2%) erTi wlis
ganmavlobaSi. es servisi daaxloebiT 0.75 mln lari dajdeba (mxolos Sesabamis samedicino
komponentebze erT centrSi ixarjeba daaxloebiT 43000 lari (cxrili 6.5 da 7.5), danarCeni
modis xelfasze, komunalur da sxva xarjebze). erT sulze es xarji Seadgens 240 lars.
3150 beneficiarSi mosalodnelia, rom iyos 1500-mde C hepatitiT da 120-mde aiv/SidsiT
daavadebuli adamiani. Spricebis gacvlis programiT SesaZlebeli xdeba gamoiricxos aiv/
Sidsis daaxloebiT 33 da C hepatitis daaxloebiT 75 axali SemTxveva, rac Sesabamisad
mogvitans 1.1 mln. laris ekonomias Tavidan acilebuli mkurnalobis Rirebulebis xarjze.
10.5. samoqmedo gegmis detaluri biujeti
cxrili 1. biujeti 2007 weli (lari)
1 Sromis anazRaureba 973,350
maT Soris
xelfasi 651,600
premia 321,750
2 sxva xarjebi 2,808,271
3 kapitaluri xarji 530,600
4 sabanko momsaxureba (1%) 43,122
sul 4,355,343
cxrili 2.1 narkopolitiks erovnuli sakoordinacio sabWos xelfasi (lari)
# Statis dasaxeleba saStato erT. erTeulis
xelfasi TveSi
xelfasi TveSi
Statis raodenobis
mixedviT
xelfasi weliwadSi
Statis raodenobis
mixedviT
1 mTavari koordinatori 1 1,000 1,000 12,000
2 TanaSemwe 2 800 1,600 19,200
3 regionaluri
koordinatori
6.5 400 2,600 31,200
sul 9.5 5,200 62,400
Sromis anazRaureba
cxrili 2.2 narkopolitiks erovnuli sakoordinacio sabWos premia (xelfasis 50%)
# Statis dasaxeleba saStato erT. premia TveSi premia TveSi Statis
raodenobis
mixedviT
premia weliwadSi
Statis raodenobis
mixedviT
1 mTavari koordinatori 1 500 500 6,000
2 TanaSemwe 2 400 800 9,600
3 regionaluri
koordinatori
6.5 200 1,300 15,600
sul 2,600 31,200
cxrili 2.3 narkopolitiks erovnuli sakoordinacio sabWos Sromis anazRaureba (lari)
# TveSi weliwadSi
3.1 xelfasi 5,200 62,400
3.2 premia 2,600 31,200
sul 7,800 93,600
27
cxrili 3.1 narkotikebze sainformacio sistemis xelfasi (lari)
# Statis dasaxeleba saStato erT. erTeulis
xelfasi TveSi
xelfasi TveSi
Statis raodenobis
mixedviT
xelfasi weliwadSi
Statis raodenobis
mixedviT
1 xelmZRvaneli 1 800 800 9,600
2 TanaSemwe 2 600 1,200 14,400
sul 3 2,000 24,000
cxrili 3.2 narkotikebze sainformacio sistemis premia (xelfasis 50%)
# Statis dasaxeleba saStato erT. premia TveSi premia TveSi Statis
raodenobis
mixedviT
premia weliwadSi
Statis raodenobis
mixedviT
1 xelmZRvaneli 1 400 400 4,800
2 TanaSemwe 2 300 600 7,200
sul 1,000 12,000
cxrili 3.3 narkotikebze sainformacio sistemis Sromis anazRaureba (lari)
# TveSi weliwadSi
3.1 xelfasi 2,000 24,000
3.2 premia 1,000 12,000
sul 3,000 36,000
cxrili 4.1 A dawesebulebis xelfasi (lari)
# Statis dasaxeleba saStato
erT.
daqiravebulTa
raodenoba
erTeulis
xelfasi TveSi
xelfasi TveSi Statis
raodenobis mixedviT
xelfasi weliwadSi Statis
raodenobis mixedviT
1 mTavari eqimi 1 1 500 500 6,000
2 eqimi narkologi 2 2 450 900 10,800 3 fsiqologi 1.5 2 450 675 8,100
4 soc. muSaki 1 2 250 250 3,000 5 auTriCi 2 2 250 500 6,000 6 mT. eqTani 1 1 200 200 2,400 7 eqTani 1 1 150 150 1,800 8 buRalteri/menejeri 1.00 1 400 400 4,800 9 damlagebeli 0.25 1 200 50 600 10 dacva 2 2 500 1,000 12,000 11 afTiaqis gamge 1 1 250 250 3,000 sul 13.75 16 4,875 58,500
cxrili 4.2 A dawesebulebis premia (xelfasis 50%)
# Statis dasaxeleba saStato
erT.
daqiravebulTa
raodenoba
premia TveSi premia TveSi Statis
raodenobis mixedviT
premia weliwadSi Statis
raodenobis mixedviT
1 mTavari eqimi 1 1 250 250 3,000
2 eqimi narkologi 2 2 225 450 5,400
3 fsiqologi 1.5 2 225 337.5 4,050
4 soc. muSaki 1 2 125 125 1,500
5 auTriCi 2 2 125 250 3,000
6 mT. eqTani 1 1 100 100 1,200
7 eqTani 1 1 75 75 900
8 buRalteri/menejeri 1.00 1 200 200 2,400
9 damlagebeli 0 1 100 25 300
10 dacva 2 2 250 500 6,000
11 afTiaqis gamge 1 1 125 125 1,500
sul 2,437.5 29,250
cxrili 4.3 A dawesebulebis Sromis anazRaureba (lari) 1 centrisTvis
1 xelfasi 58500
2 premia 29250
sul 87750
cxrili 4.4 A dawesebulebis Sromis anazRaureba (lari) 6 centrisTvis
1 xelfasi 351000
2 premia 175500
sul 526500
28
cxrili 5.1 B dawesebulebis xelfasi (lari)
# Statis dasaxeleba saStato
erT.
daqiravebulTa
raodenoba
erTeulis xelfasi
TveSi
xelfasi TveSi
Statis raodenobis
mixedviT
xelfasi weliwadSi
Statis raodenobis
mixedviT
1 mTavari eqimi 1 1 500 500 6,000 2 eqimi narkologi 3 3 450 1,350 16,200 3 fsiqologi 1.5 3 450 675 8,100 4 soc. muSaki 1 2 250 250 3,000
5 auTriCi 2 2 250 500 6,000
6 mT eqTani 1 1 200 200 2,400
7 eqTani 3 3 150 450 5,400 8 buRalteri/menejeri 1 1 200 200 2,400 9 damlagebeli 1 4 200 200 2,400 10 dacva 2 2 500 1,000 12,000 11 afTiaqis gamge 1 1 250 250 3,000 12 mzareuli 1.5 2 250 375 4,500 sul 19 25 5,575 71,400
cxrili 5.2 B dawesebulebis premia (xelfasis 50%)
# Statis dasaxeleba saStato
erT.
daqiravebulTa
raodenoba
premia TveSi premia TveSi Statis
raodenobis mixedviT
premia weliwadSi
Statis raodenobis
mixedviT
1 mTavari eqimi 1 1 250 250 3,000
2 eqimi narkologi 3 3 225 675 8,100
3 fsiqologi 1.5 3 225 337.5 4,050
4 soc. muSaki 1 2 125 125 1,500
5 auTriCi 2 2 125 250 3,000
6 mT. eqTani 1 1 100 100 1,200
7 eqTani 3 3 75 225 2,700
8 buRalteri/menejeri 1 1 100 100 1,200
9 damlagebeli 1 1 100 100 1,200
10 dacva 2 2 250 500 6,000
11 afTiaqis gamge 1 1 125 125 1,500
12 mzareuli 1.5 2 75 75 900
sul 19 2,788 34,350
cxrili 5.3 B dawesebulebis Sromis anazRaureba (lari) 1 centrisTvis
1 xelfasi 71,400
2 premia 34,350
sul 105,750
cxrili 5.4 B dawesebulebis Sromis anazRaureba (lari) 3 centrisTvis
1 xelfasi 214,200
2 premia 103,050 sul 317,250
29
cxrili 6.1 narkopolitiks erovnuli sakoordinacio sabWos ofisis xarji
# dasaxeleba specifikacia erTeulis
Rirebuleba
raodenoba sul
sakancelario masalebi
1 standartuli sakancelario
saqoneli treningisTvis
kompleqti 45.00 3 135.00
2 dafa sadgamiT 1,5X1m 100.00 1 100.00
3 markeri white board 20.00 2 40.00
4 printeris kartriji LazerJet 1300 105.00 1 105.00
5 skrepi saSualo zomis 0.05 20 1.00
6 skrepi didi zomis 0.10 20 2.00
7 qaRaldi 80 gr. A4/500 7.00 6 42.00
8 rveuli Jurnalis tipis, ujriani, 100 furcliani 1.00 10 10.00
9 burTuliani kalami burTuliani Savi da lurji feris 0.20 10 2.00
10 faili celofanis, furclebis Casadeba, 100 calis
Semcveli Sekvra
6.00 2 12.00
11 bainderi didi zomis 1.60 5 8.00
12 saqaRalde damWeriT 1.40 5 7.00
13 saqaRalde muyaos 0.20 10 2.00
14 stepleri patara 1.00 2 2.00
15 stepleri didi 4.00 2 8.00
16 swrafCamkeri didi 1.40 5 7.00
17 swrafCamkeri Txeli 0.20 10 2.00
18 saofise magidis
aRWurviloba
standartuli, nakrebi 7.00 5 35.00
19 kalkulatori 7.00 1 7.00
20 plafoni erT naTuriani 8.00 3 24.00
ofisis mosavleli saSualebebi
21 naTura 60w
50.00 10 500.00
22 nagvis yuTi 10.00 3 30.00
23 cocxi 5.00 3 15.00
teqnika
24 mtversasruti 100.00 1 100.00
25 zafxuli-zamTari sistemis
kondencioneri
1000.00 1 1000.00
26 telefoni Rilakebiani 30.00 3 90.00
27 faqsi PANASONIC/ PLAIN PAPER, KX-FP143RU 400.00 1 400.00
aveji
28 kompiuteris magida ganyofilebebiT da TaroebiT 80.00 3 240.00
29 kompiuteris magidis skami mbrunavi, amortizaciiT 40.00 3 120.00
30 wignebis karada SuSebiT, TaroebiT da Camketi kariT 170.00 3 510.00
31 saofise magida 3-4 ganyofilebiT, sasurvelia Camketi
mowyobilobiT
80.00 1 80.00
32 skami Cvelebrivi 25.00 15 375.00
33 sakidi dasadgamiT 30.00 1 30.00
34 telefonis xazis gayvana 200.00
sul 4,241
sxva xarjebi da momsaxureba
cxrili 6.2 komunaluri xarji # erTeuli TveSi xarji weliwadSi xarji erTeulis fasi sul
1 eleqtroenergia kvt.sT 100 1,200.00 0.18 216
sul 216
cxrili 6.3 sakomunikacio xarji # saabonento gadasaxadi TveSi weliwadSi
1 telefoni 4 48
2 saqalaqTaSoriso da mobilurze saubrebi 50 600
3 interneti 50 600
sul 1,248
cxrili 6.4 samivlinebo xarji # centrebis raodenoba gza dRiuri xarji dReebis raodenoba mivlinebis sixSire sul 1 7 50 40 2 6 5,460
cxrili 6.5 sul xarji 6.1 4,241
6.2 216
6.3 1,248
6.4 5,460
sul 11,165
30
cxrili 7.1 narkotikebze sainformacio sistemis ofisis xarji (lari)
# dasaxeleba specifikacia erTeulis
Rirebuleba
raodenoba sul
sakancelario masalebi 1 standartuli sakancelario
saqoneli treiningisTvis
kompleqti 45.00 3 135.00
2 dafa sadgamiT 1,5X1m 100.00 1 100.00
3 markeri TeTri dafis 20.00 2 40.00
4 printeris kartriji LazerJet 1300 105.00 1 105.00
5 skrepi saSualo zomis 0.05 20 1.00
6 skrepi didi zomis 0.10 20 2.00
7 qaRaldi 80 gr. A4/500 7.00 6 42.00
8 rveuli Jurnalis tipis, ujriani, 100 furcliani 1.00 10 10.00
9 burTuliani kalami burTuliani Savi da lurji feris 0.20 10 2.00
10 faili celofanis, furclebis Casadeba, 100 calis
Semcveli Sekvra
6.00 2 12.00
11 bainderi didi zomis 1.60 5 8.00
12 saqaRalde damWeriT 1.40 5 7.00
13 saqaRalde muyaos 0.20 10 2.00
14 stepleri patara 1.00 2 2.00
15 stepleri didi 4.00 2 8.00
16 swrafCamkeri didi 1.40 5 7.00
17 swrafCamkeri Txeli 0.20 10 2.00
18 saofise magidis
aRWurviloba
standartuli, nakrebi 7.00 5 35.00
19 kalkulatori 7.00 1 7.00
20 plafoni erT naTuriani 8.00 3 24.00
ofisis mosavleli saSualebebi
21 naTura 60w
50.00 10 500.00
22 nagvis yuTi 10.00 3 30.00
23 cocxi 5.00 3 15.00
teqnika
24 mtversasruti 100.00 1 100.00
25 zafxuli-zamTari sistemis
kondencioneri
1000.00 1 1000.00
26 telefoni Rilakebiani 30.00 3 90.00
27 faqsi PANASONIC/ PLAIN PAPER, KX-FP143RU 400.00 1 400.00
aveji
28 kompiuteris magida ganyofilebebiT da TaroebiT 80.00 3 240.00
29 kompiuteris magidis skami mbrunavi, amortizaciiT 40.00 3 120.00
30 wignebis karada SuSebiT, TaroebiT da Camketi kariT 170.00 3 510.00
31 saofise magida 3-4 ganyofilebiT, sasurvelia Camketi
mowyobilobiT
80.00 1 80.00
32 skami Cvelebrivi 25.00 15 375.00
33 sakidi dasadgamiT 30.00 1 30.00
34 telefonis xazis gayvana 200.00
sul 4,241
cxrili 7.2 komunaluri xarji erTeuli TveSi xarji weliwadSi
xarji
erTeulis fasi sul
1 eleqtroenergia kvt.sT 100 1,200.00 0.18 216 sul 216
cxrili 7.3 sakomunikacio xarji # saabonento gadasaxadi TveSi weliwadSi
1 telefoni 4 48
2 saqalaqTaSoriso da mobilurze
saubrebi
50 600
3 interneti 50 600
sul 1,248
cxrili 7.4 sul xarji 6.1 4,241
6.2 216
6.3 1,248
sul 5,705
31
cxrili 8.2 komunaluri xarji
erTeuli TveSi xarji weliwadSi
xarji
erTeulis
fasi
sul
eleqtroenergia kvt.sT 500 6,000.00 0.18 1080 bunebrivi airi m.kub 30 360.00 0.32 115.2 nagavi 1 gatana 1.2 14.40 1 14.4 wyali m.kub 3.6 43.20 3.6 155.52 sul 1365.12
cxrili 8.3 sakomunikacio xarji
saabonento
gadasaxadi
TveSi
weliwadSi
telefoni 4 48
saqalaqTaSoriso da mobilurze saubrebi 50 600
interneti 50 600
dacvis CarTvis momsaxureba 200 2,400
sul 3,648
cxrili 8.1 A dawesebulebis sxva saqoneli da momsaxureba ofisis xarji (lari) # dasaxeleba specifikacia erTeulis
Rirebuleba
raodenoba sul
sakancelario masalebi
1 standartuli sakancelario
saqoneli treiningisTvis
kompleqti 45.00 3 135.00
2 dafa sadgamiT 1,5X1m 100.00 1 100.00
3 markeri TeTri dafis 20.00 2 40.00
4 printeris kartriji LazerJet 1300 105.00 1 105.00
5 skrepi saSualo zomis 0.05 40 2.00
6 skrepi didi zomis 0.10 40 4.00
7 qaRaldi 80 gr. A4/500 7.00 6 42.00
8 rveuli Jurnalis tipis, ujriani, 100 furcliani 1.00 10 10.00
9 burTuliani kalami burTuliani Savi da lurji feris 0.20 20 4.00
10 faili celofanis, furclebis Casadeba, 100 calis
Semcveli Sekvra
6.00 2 12.00
11 bainderi didi zomis 1.60 5 8.00
12 saqaRalde damWeriT 1.40 5 7.00
13 saqaRalde muyaos 0.20 10 2.00
14 stepleri patara 1.00 2 2.00
15 stepleri didi 4.00 2 8.00
16 swrafCamkeri didi 1.40 5 7.00
17 swrafCamkeri Txeli 0.20 10 2.00
18 saofise magidis
aRWurviloba
standartuli, nakrebi 7.00 5 35.00
19 kalkulatori 7.00 2 14.00
20 plafoni erT naTuriani 8.00 3 24.00
ofisis mosavleli saSualebebi
21 naTura 60w
50.00 40 2000.00
22 nagvis yuTi 10.00 5 50.00
23 cocxi 5.00 3 15.00
24 pirsaxoci 2.00 4 8.00
25 vedro 10l-ani plastmasis saxuraviT 5.00 2 10.00
26 saponi xelis 0.80 28 22.40
teqnika
27 mtversasruti 100.00 1 100.00
28 zafxuli-zamTari sistemis
kondencioneri
1000.00 1 1000.00
29 telefoni Rilakebiani 30.00 6 180.00
30 faqsi PANASONIC/ PLAIN PAPER, KX-FP143RU 400.00 1 400.00
31 generatori 1-1.5kv 900.00 1 900.00
aveji
32 kompiuteris magida ganyofilebebiT da TaroebiT 80.00 5 400.00
33 kompiuteris magidis skami mbrunavi, amortizaciiT 40.00 5 200.00
34 wignebis karada SuSebiT, TaroebiT da Camketi kariT 170.00 5 850.00
35 saofise magida 3-4 ganyofilebiT, sasurvelia Camketi
mowyobilobiT
80.00 5 400.00
36 skami Cvelebrivi 25.00 30 750.00
internetis instalireba 0.00
dacvis sistemis dayeneba 400.00 sul 8,478.40
32
cxrili 8.5 sul A tipis 6 dawesebulebis sxva saqoneli da momsaxureba
7.1 ofisi 50,870.40
7.2 komunaluri 8,190.72
7.3 komunikacia 21,888.00
7.4 medikamentebi 1,157,648.34
sul 1,238,597.46
cxrili 8.4 medikamentebi, reaqtivebi, Spricebi da sxva samedicino saxarji masalebi
# dasaxeleba specifikacia erTeulis
Rirebuleba
raodenoba sul
Spricebis gacvla - 350 beneficiari weliwadSi samedicino saxarji masalebi
1 erTjeradi Sprici 2 ml, 24-26 G 0.08 16875 1,350.00 2 erTjeradi Sprici 5 ml, 24-26 G 0.10 16875 1,687.50 3 insulinis Sprici 1ml 0.08 16875 1,350.00 4 erTjeradi Sprici 10 ml, 21-24G 0.08 4218 337.44 5 mowyobiloba venaSi sisxlis gadasaxmelad
(e.w. pepela)
steriluri, erTjeradi,
26-27 G
0.08 5625 450.00
6 erTjeradi Spricebi (2ml, 5 ml, 10ml,
insulinis 1 ml, pepela)
steriluri, erTjeradi
G
0.17 144000 24,480.00
7 spirtiani tamponi erTjeradi, paketSi 0.04 56718 1,985.13 8 spirtiani tamponi erTjeradi, paketSi 0.04 144000 5,040.00 9 rezinis xelTaTmanebi samedicino,
arasteriluri
0.56 500 280.00
10 niRabi samedicino, qaRaldis,
erTjeradi
0.35 83 29.05
11 konteineri gamoyenebuli Spricebis
ganadgurebisaTvis
erTjeradi, muyaos,
ganyofilebiT
SpricebisaTvis da
saxeluriT
12.40 32 396.80
12 prezervativebi 0.26 8000 2,080.00 medikamentebi da reaqtivebi 13 wyalbadis peroqsidi 3% -100 ml 0.28 2500 700.00
14 iodis xsnari 5% -10 ml 0.21 833 174.93
15 heparinis malamo 25gr 0.70 500 350.00 16 HIV test (rapid) eqspres testi sisxlSi
aivis antisxeulebis
gansasazRvravad/martiv
i meTodi
2.10 350 735.00
17 HBsAg Test (rapid) eqspres testi 2.27 350 794.50 18 Anti-HCV test (rapid) eqspres testi 2.27 350 794.50 VCT - 1500 beneficiari weliwadSi - samedicino saxarji masalebi 19 rezinis xelTaTmanebi samedicino,
arasteriluri
0.56 1500 840.00
20 Stativebi 5-9 ml sinjarebisaTvis,
TiTo yuTSi - 75 c
29.20 46 1,349.04
21 sinjarebi centrifugis,
plastmasis, 10 ml-iani
0.08 1500 120.00
medikamentebi da reaqtivebi
22 HIV test (rapid) eqspres testi sisxlSi
aivis antisxeulebis
gansasazRvravad/martiv
i meTodi
2.10 1500 3,150.00
23 HBsAg Test (rapid) eqspres testi 2.27 1500 3,405.00
24 Anti-HCV test (rapid) eqspres testi 2.27 1500 3,405.00 25 HBsAg Test elisa 2.10 1500 3,150.00
26 Anti-HCV test elisa 3.50 1500 5,250.00 sadiagnostiko RonisZiebebi 100 150 15,000.00
samkurnalo saSualebebi naloqsoni da sxva 200 150 30,000.00
sxva saxarji masala 80 150 12,000.00
CanacvlebiTi Terapia - 70 beneficiari weliwadSi - samkurnalo saSualebebi
metadoni Aventis Pharma Deutschland GmbH L-Polamidon®
dRiuri doza dRiuri
dozis fasi
beneficiarTa
raodenoba
sul wlis ganmavlobaSi
26 dasalevi xsnari 100 mg 2.45 70 62,597.50
vaqcinebi soc muSakebisaTvis mTeli personalisTvis weliwadSi
ramdenjer
hepatiti B 16 148.75 3 7,140.00
gripi 16 52.50 3 2,520.00
sul 192,941.39
33
cxrili 9.1 B dawesebulebis sxva saqoneli da momsaxureba (lari) ofisis xarji # dasaxeleba specifikacia erTeulis
Rirebuleba
raodenoba sul
sakancelario masalebi 1 standartuli sakancelario saqoneli
treiningisTvis
kompleqti 45.00 3 135.00
2 dafa sadgamiT 1,5X1m 100.00 1 100.00
3 markeri TeTri dafis 20.00 2 40.00
4 printeris kartriji LazerJet 1300 105.00 1 105.00
5 skrepi saSualo zomis 0.05 40 2.00
6 skrepi didi zomis 0.10 40 4.00
7 qaRaldi 80 gr. A4/500 7.00 6 42.00
8 rveuli Jurnalis tipis,
ujriani, 100
furcliani
1.00 10 10.00
9 burTuliani kalami burTuliani Savi da
lurji feris
0.20 20 4.00
10 faili celofanis, furclebis
Casadeba, 100 calis
Semcveli Sekvra
6.00 2 12.00
11 bainderi didi zomis 1.60 5 8.00
12 saqaRalde damWeriT 1.40 5 7.00
13 saqaRalde muyaos 0.20 10 2.00
14 stepleri patara 1.00 2 2.00
15 stepleri didi 4.00 2 8.00
16 swrafCamkeri didi 1.40 5 7.00
17 swrafCamkeri Txeli 0.20 10 2.00
18 saofise magidis aRWurviloba standartuli, nakrebi 7.00 5 35.00
19 kalkulatori 7.00 2 14.00
20 plafoni erT naTuriani 8.00 3 24.00
ofisis mosavleli saSualebebi
21 naTura 60w
50.00 40 2000.00
22 nagvis yuTi 10.00 5 50.00
23 cocxi 5.00 3 15.00
24 pirsaxoci 2.00 4 8.00
25 vedro 10l-ani plastmasis
saxuraviT
5.00 2 10.00
26 saponi xelis 0.80 28 22.40
27 sarecxi saSulebebi WurWlis 3.50 12 42.00
28 sarecxi saSulebebi TeTreulis 2.75 60 165.00
teqnika
29 mtversasruti 100.00 1 100.00
30 zafxuli-zamTari sistemis kondencioneri 1000.00 1 1000.00
31 telefoni Rilakebiani 30.00 5 150.00
32 faqsi PANASONIC/ PLAIN PAPER, KX-FP143RU
400.00 1 400.00
33 generatori 1-1.5kv 900.00 1 900.00
34 sarecxi manqana avtomaturi 700.00 1 700.00
aveji
35 kompiuteris magida ganyofilebebiT da
TaroebiT
80.00 6 480.00
36 kompiuteris magidis skami mbrunavi, amortizaciiT 40.00 6 240.00
37 wignebis karada SuSebiT, TaroebiT da
Camketi kariT
170.00 6 1020.00
38 saofise magida 3-4 ganyofilebiT,
sasurvelia Camketi
mowyobilobiT
80.00 8 640.00
39 skami Cvelebrivi 25.00 30 750.00
40 divani samadgiliani 300.00 2 600.00
41 sakidi dasadgamiT 30.00 1 30.00
stacionaris aveji
42 sawoli erTkaciani 50.00 20 1000.00
43 karada tansacmlis 100.00 20 2000.00
44 skami Cveulebrivi 25.00 20 500.00
45 magida sasadilo 100.00 20 2000.00
46 tumbo ujrebiT 40.00 20 800.00
samzareulos mowyobiloba
47 gazqura 600.00 1 600.00
48 macivari 800.00 1 800.00
49 wylis gamaTbobeli 600.00 1 600.00
50 karada 500.00 1 500.00
51 niJara 300.00 1 300.00
52 magida 300.00 2 600.00
53 skami 25.00 3 75.00
abazana-tualeti – gaTvaliswinebulia saremonto samuSaoebSi
telefonis xazis gayvana 250.00
internetis instalireba 0.00
dacvis sistemis dayeneba 400.00 sul 20,310.40
34
cxrili 9.2 komunaluri xarji
erTeuli TveSi xarji weliwadSi
xarji
erTeulis
fasi
sul
eleqtroenergia kvt.sT 2000 24,000.00 0.18 4320 bunebrivi airi m.kub 1500 18,000.00 0.32 5760 nagavi 1 gatana 1 12.00 1.2 14.4 wyali m.kub 12.00 3.6 43.2 sul 10137.6
cxrili 9.3 sakomunikacio xarji # saabonento gadasaxadi
TveSi
weliwadSi
1 telefoni 4 48
2 saqalaqTaSoriso da mobilurze saubrebi 50 600
3 interneti 50 600
4 dacvis CarTvis momsaxureba 200 2400
sul 3648
cxrili 9.4 medikamentebi, reaqtivebi, Spricebi da sxva samedicino saxarji masalebi
# dasaxeleba specifikacia erTeulis Rirebuleba raodenoba sul
Spricebis gacvla - 350 beneficiari weliwadSi samedicino saxarji masalebi
1 erTjeradi Sprici 2 ml, 24-26 G 0.08 16875 1350.00 2 erTjeradi Sprici 5 ml, 24-26 G 0.10 16875 1687.50 3 insulinis Sprici 1ml 0.08 16875 1350.00 4 erTjeradi Sprici 10 ml, 21-24G 0.08 4218 337.44 5 mowyobiloba venaSi
sisxlis
gadasaxmelad (e.w.
pepela)
steriluri,
erTjeradi, 26-27 G
0.08 5625 450.00
6 erTjeradi Spricebi
(2ml, 5 ml, 10ml,
insulinis 1 ml,
pepela)
steriluri,
erTjeradi G
0.17 144000 24480.00
7 spirtiani tamponi erTjeradi, paketSi 0.04 56718 1985.13
8 spirtiani tamponi erTjeradi, paketSi 0.04 144000 5040.00 9 rezinis xelTaTmanebi samedicino,
arasteriluri
0.56 500 280.00
10 niRabi samedicino,
qaRaldis,
erTjeradi
0.35 83 29.05
11 konteineri
gamoyenebuli
Spricebis
ganadgurebisaTvis
erTjeradi, muyaos,
ganyofilebiT
SpricebisaTvis da
saxeluriT
12.40 32 396.80
12 prezervativebi 0.26 8000 2080.00 medikamentebi da reaqtivebi 13 wyalbadis peroqsidi 3% -100 ml 0.28 2500 700.00 14 iodis xsnari 5% -10 ml 0.21 833 174.93 15 heparinis malamo 25gr 0.70 500 350.00 16 HIV test (rapid) eqspres testi
sisxlSi aivis
antisxeulebis
gansasazRvravad/mar
tivi meTodi
2.10 350 735.00
17 HBsAg Test (rapid) eqspres testi 2.27 350 794.50 18 Anti-HCV test (rapid) eqspres testi 2.27 350 794.50 VCT - 1500 beneficiari weliwadSi samedicino saxarji masalebi 19 rezinis xelTaTmanebi samedicino,
arasteriluri
0.56 1500 840.00
20 Stativebi 5-9 ml
sinjarebisaTvis,
TiTo yuTSi - 75 c
29.20 46 1349.04
21 sinjarebi centrifugis,
plastmasis, 10 ml-
iani
0.08 1500 120.00
medikamentebi da reaqtivebi 22 HIV test (rapid) eqspres testi
sisxlSi aivis
antisxeulebis
gansasazRvravad/mar
2.10 1500 3150.00
23 HBsAg Test (rapid) eqspres testi 2.27 1500 3405.00 24 Anti-HCV test (rapid) eqspres testi 2.27 1500 3405.00 25 HBsAg Test elisa 2.10 1500 3150.00
26 Anti-HCV test elisa 3.50 1500 5250.00
cxrilis gagrZeleba
35
cxrili 9.5 sul B tipis sami dawesebulebis sxva saqoneli da momsaxureba
9.1 ofisi 60,931.20
9.2 komunaluri 30,412.80
9.3 komunikacia 10,944.00
9.4 medikamentebi da sxv 1,379,925.42 sul 1,482,213.42
treningebi da kvlevebi
cxrili 10.1 treningebi centrebis TanamSromlebisTvis
samivlinebo paketi, raionebidan Camosuli
personalisTvis
treningi raodenoba xangrZlivoba
(dReebi)
treneris
anazRaureba
trenirebulTa
raodenoba
raodenoba mgzavrobis
Rirebuleba
(ormxrivi)
kveba
sulze/
dReSi
sul
1 eqimebisTvis 1 3 60 30 14 50 5 1,330
2 fsiqologi 1 14 60 18 8 50 10 3,760
3 soc. muSaki 1 10 60 18 8 50 10 2,800
4 auTriCi 1 5 60 18 8 50 10 1,600
5 eqTani 1 5 60 33 16 50 10 2,750
6 afTiaqari 1 1 60 9 4 50 10 350
7 trening masalebis SemuSaveba centrebSi momuSave TanamSromlebisTvis 3,000
sul 15,590
cxrili 10.2 kvlevebi
# kvlevebi raodenoba gamokiTxulTa raodenoba 1 intervius Rirebuleba sul
1 kvleva populaciaSi 1 3000 10 30,000 2 kvleva saswavlo dawesebulebebSi 1 1500 10 15,000 sul 45,000
cxrili 10.3 9.1 15,590 9.2 45,000 sul 60,590
tenderis gamocxadeba da sainformacio teqnologiebi
cxrili 11.1 # RonisZieba lari
1 tenderis gamocxadeba 500 2 satendero ganacxadebis Sefaseba 1500
cxrili 11.2
# IT lari
1 veb-gverdis Seqmna 2000
ambulatoriuli detoqsikacia 150 beneficiari weliwadSi sadiagnostiko RonisZiebebi 100 150 15000
28 samkurnalo saSualebebi naloqsoni 200 150 30000
sxva saxarji masala 80 150 12000
CanacvlebiTi Terapia - 70 beneficiari weliwadSi samkurnalo saSualebebi
metadoni Aventis Pharma Deutschland GmbH L-Polamidon®
dRiuri doza dRiuri
dozis fasi
beneficiarTa
raodenoba
sul wlis ganmavlobaSi
30 Oral Solution 100 mg 2.45 70 62597.5
vaqcinebi soc muSakebisaTvis mTeli personalisTvis weliwadSi
ramdenjer
32 hepatiti B 25 148.75 3 11156.25
33 gripi 25 52.50 3 3937.50
stacionaruli mkurnaloba - 120 beneficiari weliwadSi
sadiagnostiko RonisZiebebi 100 120 12000
samkurnalo saSualebebi 200 120 24000
sxva saxarji masala 80 120 9600
kveba
dRiuri xarji TveSi weliwadSi beneficiari
34 5 150 1800.00 120 216000.00
sul 459975.14
36
kapitaluri xarji
orgteqnika
cxrili 12.2 orgteqnika # dasaxeleba specifikacia erTeulis
Rirebuleba (lari) raodenoba sul
1 kompiuteri CPU/Intel analogue/P4/2.4 GHz/533 512 KB 478 pin; HDD/IDE 3.5"/80GB/Maxtor Mx6E030L0 7200rpm CD-ROM/IDE/Mitsumi 54x OEM; MONITOR/17" UPS/APC
1,200.00 54 64,800
2 printeri PRINTER/LazerJet 1300 /A4, 400.00 11 4,400 sul 69,200
cxrili 12.3 sul xarji
11.1 kapitaluri xarji 461,400 11.2 orgteqnika 69,200 sul 530,600
cxrili 12.1 kapitaluri xarji (lari) # samuSaos
dasaxeleba 1 m2 fasi A1 m2 A2 m2 A3 m2 A4 m2 A5 m2 A6 m2 B1 m2 B2 m2. B3 m2 sul
1 samRebro
samuSao
8 150 150 150 150 150 150 1000 1000 1000 31,200
2 rkinis
gisosebis
dayeneba
60 10 10 10 10 10 10 100 100 100 21,600
3 rkinis
karis
dayeneba
300 2 2 2 2 2 2 2 2 2 5,400
4 parketi 30 65 65 65 65 65 65 350 350 350 43,200
5 sveli
wertilebis
mowyoba
2000 2 2 2 2 2 2 50 50 50 324,000
6 gaTbobis
sistema
30 0 0 0 0 0 0 400 400 400 36,000
sul 461,400
37
Reference List
American Psychiatric Association (1994) Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (DSM-IV).Washington: American Psychiatric Association.
Ballota, D. & D´Arrigo, L. (2002) Strategies and coordination in the field of drugs in the European Union, Report ofthe European Monitoring Centre for Drugs and Drug Addictions, http://www.emcdda.eu.int
Commonwealth Department of Health and Ageing (2002) Return on Investment in Needle and Syringe Programs inAustralia. Canberra: Commonwealth of Australia.
Czech government (2005) National Drug Policy Strategy for the period 2005-2009, ISBN 80-86734-39-0, Prague:Office of the Government.
DATOS – Drug Abuse Treatment Outcomes Studies, http://www.datos.org
Gerstein DR , Johnson RA, Harwood HJ, Fountain D, Suter N and Malloy K (1994) Evaluating recovery services:The California Drug and Alcohol Treatment Assessment (CALDATA). Sacramento, CA: California Department ofDrug and Alcohol Programs.
Gold M, Gafni A, Nelligan P, Millson P (1997) Needle exchange programs: an economic evaluation of a localexperience. Canadian Medical Association Journal, 157(3). 255-262.
Goldschmidt PG (1976) A cost-effectiveness model for evaluating health care programs: Application to drug abusetreatment. Inquiry, 13, 29-47.
Gossop, M., Marsden, J. and Stewart, D. (2001) NTORS after five years: The National Treatment OutcomeResearch Study. London, United Kingdom.
Hall W, Ward J and Mattick R P (1998) Introduction. In, Ward J, Mattick R P and Hall W (Eds.) MethadoneMaintenance Treatment and other Opioid Replacement Therapies. Amsterdam: Harwood.
Harwood HJ, Hubbard RL, Collins JJ, and Rachal JV (1988) The costs of crime and the benefits of drug abusetreatment: a cost benefit analysis using TOPS data. In Leukefeld CG and Tims FM (Eds.) Compulsory Treatment ofDrug Abuse: Research and Clinic Practice. NIDA Research Monograph 86. Rockville, Maryland: National Instituteon Drug Abuse.
Holtgrave D R, Pinkerton S D, Jones T S, Lurie P, Vlahov D (1998) Cost and cost-effectiveness of increasing accessto sterile syringes and needles as an HIV prevention intervention in the United States. Journal of Acquired ImmuneDeficiency Syndromes & Human Retrovirology, 18(Supp. 1), 133-138.
Hunt, N., Ashton, M., Lenton, S., Mitcheson, L., Nelles, B. and Stimson, G. (2003) A review of the evidence-base forharm reduction approaches to drug use, http://forward-thinking-on-drugs.org/review2-print.html
Javakhishvili, J.D. (Ed.), Kariauli, D., Lejava, G., Stvilia, K., Todadze, K. & Tsintsadze, M. (2006) Annual report on thesituation in drug issues in Georgia in 2005, not published.
Laufer F N. (2001) Cost-effectiveness of syringe exchange as an HIV prevention strategy. Journal of AcquiredImmune Deficiency Syndromes. 2001. 28(3). 273-278.
Lurie P, Drucker E. (1997) An opportunity lost: HIV infections associated with lack of a national needle-exchangeprogramme in the USA. Lancet. 1997. 349. 604-608.
Moss A (1987) AIDS and intravenous drug use: the real heterosexual epidemic. British Medical Journal 294, 389-390.
Radimecky, J. (Ed.) et al. (2004) Coordination of Drug Policy: An Instrument for Implementation of Effective Measures,Zaostreno na drogy (Drugs in Focus) 3/04, ISSN 1214-1089, Prague: Office of the Czech Government.
Stimson, G.V. (2003) Supply reduction, demand reduction and harm reduction – an introduction and review ofconcepts, MSc. Drugs Unit 8, Evidence based prevention and harm reduction, Imperial College London.
The Centre for Harm Reduction (2002) New Zealand Needle and Syringe Exchange Programme Review FinalReport. Wellington: Campbell Aitken.
UN AIDS (2003) Global AIDS epidemics show no sign of abating: Highest number of HIV and deaths ever. UNAIDS Press release.
UNDCP (2000) World Drug Report 2000. United Nations International Drug Control Programme. Oxford: OxfordUniversity Press.
38
WHO (1992) The ICD-10 classification of mental and behavioural disorders: clinical description and diagnosticguidelines. Geneva: World Health Organisation.
WHO, UNODC, UNAIDS (2004) Substitution maintenance therapy in the management of opioid dependence andHIV/AIDS prevention : position paper Geneva: World Health Organisation.
World Health Organisation (1998) Principles for preventing HIV infection among drug users, Copenhagen: WHO.
World Health Organization (1998) Health for All in the 21st. Century, www.who.orgZabransky, T., Mravcik, V., Gajdosikova, H., Miovsky, M. et al (2001) Impact Analysis of the New Czech Drug Legislation– Summary Report, Prague, Office of the Government of the Czech Republic.