journal of behavioral science vol. 21 no. 1 january 2015...

Journal of Behavioral Science Vol. 21 No. 1 January 2015 ISSN 1686-1442

วารสารพฤตกรรมศาสตร ปท 21 ฉบบท 1 มกราคม 2558 ลขสทธโดย สถาบนวจยพฤตกรรมศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ | 39

Phenomenon Patterns and Conceptual Model of Retailers in Rural Areas Affecting Casual Factors in Selling Tobacco Products to Youth1

Chakkraphan Phetphum2

Narongsak Noosorn3 Piyarat Nimpitakpong4

Sunsanee Mekrungrongwong5

Received: May 13, 2014 Accepted: October 9, 2014 Abstract This qualitative research aims to understand and explain the phenomenon, pattern and conceptual model of retailers in a rural community, which affect casual factors in selling tobacco products to minors. Methods of the study in collecting data are semi-structured interviews, participant observations and non-participant observations. Key informants are 12 retailers who have been selling tobacco products to minors. The quantitative data analysis is descriptive statistics and the qualitative data analyses are content analysis and thematic analysis. The findings reveal the following three results. First, the level of phenomenon of 12 key informants have the behavior of selling tobacco to minor consumers with 7 characteristics: neglect to check the age of the buyers of the tobacco products, display the tobacco products at the point of sale, selling tobacco to minors by self-service, selling single cigarettes or small packages to minor consumers, hide the sign saying their shops sell no tobacco products to children under 18, provide lighters for minor consumers without charge, and provide a smoking area for consumers. Second, these patterns consist of three sub-patterns, which are the pattern for constructing a typology of minor customers, the pattern for selling tobacco the minors, and the pattern of buying the tobacco products among minors. Third, the level of the conceptual model are the economic value and motivation of income from selling tobacco products to minor consumers, perception of law and misuse of rules, the definition of a minor that distorts the legal norm, and the flexibility of the behavior of selling tobacco product to the reference group. The result is useful for the development of an approach for rural retailers’ behavioral change concerning tobacco sale to minors in the next phase. Keywords: tobacco products, retailers, selling tobacco products to minor

1 This research is the part of the thesis title “A Community of Practices (COPs) Approach for Rural Retailer

Behavioral Change Concerning Tobacco Sale to Minor, this study was funded by Tobacco Control Research and Knowledge Management Center (TRC) and Graduate school of Naresuan University.

2 Lecturer at the Faculty of Public Health, Naresuan University.e-mail: [email protected]. tel.: 083-9524531.

3 Associate Professor at the Faculty of Public Health, Naresuan University. 4 Assistant Professor at the Faculty of Pharmaceutical Sciences, Naresuan University. 5 Lecturer at the Faculty of Public Health, Naresuan University.


40 | วารสารพฤตกรรมศาสตร ปท 21 ฉบบท 1 มกราคม 2558 ลขสทธโดย สถาบนวจยพฤตกรรมศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

ปรากฏการณ แบบแผน และภาพจ าลองทางความคดของพฤตกรรมการจ าหนายผลตภณฑยาสบใหเยาวชนของผประกอบการรานคาปลกในชมชนชนบท1

จกรพนธ เพชรภม2 ณรงคศกด หนสอน3

ปยะรตน นมพทกษพงศ4 ศนสนย เมฆรงเรองวงศ5

บทคดยอ การวจยเชงคณภาพนมวตถประสงคเพอท าความเขาใจ และอธบายปรากฏการณ แบบแผน และภาพจ าลองทางความคดของพฤตกรรมการจ าหนายผลตภณฑยาสบใหเยาวชนของผประกอบการรานคาปลกในชมชนชนบทสนามวจย คอ ชมชนชนบทแหงหนงของจงหวดพจตร ผใหขอมลหลก คอ ผประกอบการรานคาปลกทมประสบการณการจ าหนายผลตภณฑยาสบใหเยาวชนจ านวน 12 คนด าเนนการเกบรวบรวมขอมลดวยวธสมภาษณแบบกงมโครงสราง การสงเกตแบบมสวนรวมและการสงเกตแบบไมมสวนรวม และวเคราะหขอมลเชงปรมาณดวยสถตเชงพรรณนา และวเคราะหขอมลเชงคณภาพดวยการวเคราะหเชงเนอหารวมกบการวเคราะหแกนสาระ

ผลการศกษาพฤตกรรมการจ าหนายผลตภณฑยาสบใหเยาวชนของผประกอบการรานคาปลกในชมชนชนบทสามารถท าความเขาใจและอธบายได3 ระดบ ไดแก 1) ระดบปรากฏการณ พบวา ผใหขอมลหลกทง 12 คนมพฤตกรรมการจ าหนายผลตภณฑยาสบใหเยาวชนใน 7ลกษณะ คอไมมการตรวจสอบอายของผซอกอนจ าหนายผลตภณฑยาสบวางโชวผลตภณฑยาสบ ณ จดจ าหนาย จ าหนายผลตภณฑยาสบโดยใหเยาวชนสามารถเขาถงไดดวยตนเองแบงจ าหนายบหรแบบแยกมวน ไมตดปายรานคานไมจ าหนายผลตภณฑยาสบใหกบเดกทมอายต ากวา 18 ป มบรการทจดบหรสบใหเยาวชนโดยไมคดมลคาและมการจดสถานทไวใหบรการเยาวชนส าหรบนงสบบหร 2) ระดบแบบแผน พบวา ผใหขอมลหลกมแบบแผนการจ าหนายผลตภณฑยาสบใหเยาวชนประกอบดวย 3 แบบแผนยอย คอ แบบแผนการจ าแนกกลมลกคาเยาวชน แบบแผนการจ าหนายผลตภณฑยาสบใหเยาวชนและแบบแผนการซอผลตภณฑยาสบของเยาวชนและ 3) ระดบภาพจ าลองทางความคด พบวา ภาพจ าลองทางความคดของพฤตกรรมการจ าหนายผลตภณฑยาสบใหเยาวชน ประกอบดวยการมคานยมทางเศรษฐกจ และมแรงจงใจดานรายไดจากการจ าหนายผลตภณฑยาสบใหเยาวชน การรบรกฎหมาย และมาตรการบงคบใชกฎหมายทคลาดเคลอน การนยามค าวาเยาวชนทบดเบอนไปจากขอบญญตทางกฎหมาย และการคลอยตามพฤตกรรมการจ าหนายผลตภณฑยาสบใหเยาวชนของกลมอางองซงผลการวจยทไดเปนประโยชนตอการพฒนาแนวทางการปรบเปลยนพฤตกรรมการจ าหนายผลตภณฑยาสบของผประกอบการรานคาปลกในชมชนชนบท

ค าส าคญ: ผลตภณฑยาสบ ผประกอบการรานคาปลก การจ าหนายผลตภณฑยาสบใหเยาวชน 1 บทความวจยนเปนสวนหนงของดษฎนพนธ เรอง แนวทางการปรบเปลยนพฤตกรรมการจ าหนายผลตภณฑยาสบใหเยาวชน ของผประกอบการรานคาปลกในชมชนชนบทดวยชมชนปฏบตการดานการเรยนร, ไดรบทนสนบสนนจากศนยวจยและจดการความรเพอควบคมการบรโภคยาสบ (ศจย.) และบณฑตวทยาลยมหาวทยาลยนเรศวร

2 อาจารย ประจ าคณะสาธารณสขศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร e-mail: [email protected], Tel.: 083-9524531 3 รองศาสตราจารย ประจ าคณะสาธารณสขศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร 4 ผชวยศาสตราจารย ประจ าคณะเภสชศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร 5 อาจารย ประจ าคณะสาธารณสขศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร



ความเปนมาและความส าคญของปญหา สถานการณการจ าหนายผลตภณฑยาสบใหเยาวชนทม อายต ากว า กฎหมายก าหนดของผประกอบการรานคาปลกในชมชนก าลงเปนปญหาส าคญในหลายประเทศทวโลก(Warren et al.,

2008)ซงมผลการวจยยนยนวาพฤตกรรมดงกลาวมผลท าให อตราการเขาถงผลตภณฑยาสบของเยาวชนเพมสงขน(Leatherdale & Strath, 2007)

และกระทบตอไปถงการเพมขนของอตราการบรโภคยาสบของเยาวชนทงแบบครงคราวและแบบประจ า(Dent & Biglan, 2004) ซงกอใหเกดความสญเสยทางเศรษฐกจทงในระดบบคคล ครอบครว และสงคม รวมทงเปนภาระส าคญของระบบสขภาพในระดบประเทศอกดวย (WHO, 2011)

ประเทศไทยมรานคาปลกทขนทะเบ ยนจ าหนายผลตภณฑยาสบจากกรมสรรพสามตจ านวนมากกวา570,000รานคา (กรมสรรพสามต, 2554)

โดยรานคาปลกเหลานถกระบวาเปนแหลงซอหาผลตภณฑยาสบทส าคญทสดของเยาวชนไทย(ศรณญา เบญจกล, มณฑา เกงพานช, และลกขณา เตมศรกลชย, 2551)นอกจากนผประกอบการรานคาปลกสวนใหญยงมพฤตกรรมแอบแฝงทมจดมงหมายเพอสงเสรมและสนบสนนใหเกดการจ าหนายผลตภณฑยาสบใหเยาวชนอกอยางนอย 3ลกษณะ คอ การไมสอบถามอายของผซอ การวางโชวหรอโฆษณาผลตภณฑยาสบ ณ จดจ าหนายและการจ าหนายบหรแบบแบงเปนมวน (บปผา ศรรศม แ ล ะ คณ ะ , 2555) ซ ง พ ฤ ต ก ร ร ม ด ง ก ล า ว มความสมพนธทางบวกกบอตราการละเมดกฎหมายการห ามจ าหนายผลตภณฑยาสบให เยาวชน(Celebucki & Diskin, 2002) อตราการเขาถงผลตภณฑยาสบของเยาวชน (Slater, Chaloupka,

Wakefield, Johnston, and O'Malleyet al.,

2007) และอตราการบรโภคยาสบของเยาวชน

(Lovato, Hsu, Sabiston, Hadd, and Nykiforuk,

2007)

ปจจบนแมวาจะมความตนตวในการศกษาพฤตกรรมการจ าหนายผลตภณฑยาสบใหเยาวชนของผประกอบการรานคาปลกในชมชนเปนจ านวนมาก แตจากผลการศกษาดวยระเบยบวธวจยการทบทวนวรรณกรรมอยางเปนระบบ (Systematic

Review) ของผวจยและคณะ (Phetphum,

Nimpitakpong, Surit, and Dhippayom, 2012)

พบวา ยงขาดองคความรทจะน ามาใชอธบายหรอท าความเขา ใจ เก ยวกบพฤตกรรมการจ าหน ายผลตภณฑยาสบของผประกอบการรานคาปลกในระดบท ล กซ งและรอบดานตามแนวคดว ธคดกระบวนระบบ (Systematic thinking) (พชรนทรสรสนทร, 2552) ทใหความส าคญกบการศกษาพฤตกรรมทครอบคลมท งพฤตกรรมภายนอก (Overt behavior) และพฤตกรรมภายใน (Covert

behavior) ทเรยงซอนกนตามระดบความยากงายในการมองเหนและการท าความเขาใจตงแตระดบปรากฏการณ (Phenomenon)ระดบแบบแผน (Pattern) และระดบภาพจ าลองทางความคด (Conceptual model) โดยเฉพาะองคความรเกยวกบพฤตกรรมการจ าหนายผลตภณฑยาสบของผประกอบการรานคาปลกในชมชนชนบททมอยอยางจ ากดทงทมขอมลยนยนวาเปนพนททประสบปญหาเกยวกบประสทธผลของมาตรการควบคมยาสบและมสถานการณการระบาดของการบรโภคยาสบของเยาวชนสงกวาชมชนเมองมาตงแตอดตถงปจจบน (ศรวรรณ พทยรงสฤษฏ และประภาพรรณ เอยมอนนต, 2554)ซงผวจยมสมมตฐานวาหากสามารถท าความเขาใจถงกระบวนการดงกลาวไดอยางถองแทแลวจะท าใหไดทรพยากรความรส าคญในการน าไปใชพฒนาแนวทางเพอแกไขพฤตกรรมทเปนปญหาดงกลาวตอไป



ดงนน ผวจยจงมความสนใจด าเนนการวจยเรอง ปรากฏการณ แบบแผน และภาพจ าลองทางความคดของพฤตกรรมการจ าหนายผลตภณฑยาสบใหเยาวชนของผประกอบการรานคาปลกในชมชนชนบท โดยเจาะจงใชระเบยบวธการวจยเชงคณภาพ (Qualitative methodology) เพราะเปนการศกษาปรากฏการณทเกดขนตามธรรมชาตในโลกแหงความเปนจรงทกมต และใหความสนใจกบขอมลดานความรสกนกคด และคานยมของบคคล โดยศกษาจากประสบการณชวตของผประกอบการรานคาปลกในชมชนสนามวจยทเกบรวบรวมขนมาจากจดก าเนดหรอระดบฐานรากของปรากฏการณดวยวธการอปมาน ( Induction method)โดยประยกตใชแนวคดกระบวนการเกดพฤตกรรม (Behavior process) ในระดบบคคลทครอบคลม การรบร (Perception) และการคด (Cognition)

(สรพล พยอมแยม, 2545) รวมกบแนวคดอทธพลของพฤตกรรมทางสงคม (Social behavior) ทมอทธพลตอความรสกนกคดและการแสดงออกทางพฤตกรรมของบคคล (Spatial behavior) (O'

Leary, 1984) จ าแนกตามระดบปรากฏการณ ระดบแบบแผน และระดบภาพจ าลองทางความคดมาใชเปนกรอบแนวคดการวจยซงอยในรปแบบของสมมตฐานชวคราว (Working hypothesis) ซงมความยดหยนและพลวตตามขอคนพบใหมๆ จากแหลงก าเนดปรากฏการณจรง (ดงภาพประกอบ 1)

ผลการวจยทไดจะเปนประโยชนอยางยงตอการพฒนาแนวทางการปรบเปลยนพฤตกรรมการจ าหนายผลตภณฑยาสบของผประกอบการรานคาปลกในชมชนชนบทซงเปนการศกษาในระยะตอไปของผวจย

กรอบแนวคดการวจย

หมายเหต กรอบเสนปะหมายถง กรอบแนวคดการวจยซงอยในรปแบบของสมมตฐานชวคราว (Working hypothesis)

ภาพประกอบ 1 กรอบแนวคดการวจย

วตถประสงค เพอท าความเขาใจ และอธบายปรากฏการณ แบบแผน และภาพจ าลองทางความคดของพฤตกรรมการจ าหนายผลตภณฑยาสบใหเยาวชนของผประกอบการรานคาปลกในชมชนชนบท

ค าจ ากดความทใชในการวจย 1. ผลตภณฑยาสบ (Tobacco products)

หมายถง สนคาทกชนดทมสวนประกอบของสารนโคตนทมไวใชเสพไมวาดวยวธการใดๆ มจ าหนาย ณ รานคาปลกในชมชนชนบททเปนสนามวจย



2. ผประกอบการรานคาปลก (Retailer)

หมายถง บคคลทมผลตภณฑยาสบไว เ พอการจ าหนายเปนอาชพในลกษณะจ าหนายโดยตรงกบผซอ มสถานทจ าหนายผลตภณฑยาสบทเปนหลกแหลงมนคงถาวร 3. เยาวชน (Minor) หมายถง บคคลทมอายไมครบสบแปดปบรบรณ 4. ชมชนชนบท (Rural area) หมายถ ง ชมชนหมบานทถกจ าแนกตามเขตการปกครองสวนทองถนโดยตงอยในพนทนอกเขตเมองหรอนอกเขตเทศบาลของจงหวดพจตร 5. พฤตกรรมการจ าหนายผลตภณฑยาสบใหเยาวชน (Sale tobacco to minor behavior)

หมายถง การกระท าใดๆ มจดมงหมายเพอใหเกดการจ าหนายผลตภณฑยาสบ ให เยาวชนของผประกอบการรานคาปลกในชมชนชนบทท งทางตรงและทางออม โดยสามารถจ าแนกพฤตกรรมได 3 ระดบ ไดแก

5.1 ระดบปรากฏการณ(Phenomenon)

หมายถ ง การศกษาพฤตกรรมการจ าหน ายผลตภณฑยาสบใหเยาวชนทสามารถสงเกตเหนไดจากภายนอก 5.2 ระดบแบบแผน (Patterns) หมายถง การศกษาพฤตกรรมการจ าหนายผลตภณฑยาสบใหเยาวชนทมการปฏบตเปนประจ าจ าแนกเปน3 แบบแผน คอ (1) แบบแผนการจ าแนกกลมลกคาเยาวชน (2) แบบแผนการจ าหนายผลตภณฑยาสบใหเยาวชน และ (3)แบบแผนการซอผลตภณฑยาสบของเยาวชน

5.3 ระด บภาพจ า ลองทา งความค ด (Conceptual model) หมายถง การศกษาปจจยภายในบคคล ไดแก การรบร การคด และความรสกทเชอมโยงกบพฤตกรรมการจ าหนายผลตภณฑยาสบใหเยาวชน

วธด าเนนการวจย การวจยเชงคณภาพนเปนสวนหนงของดษฎนพนธเรองแนวทางการปรบเปลยนพฤตกรรมการจ า ห น า ย ผ ล ต ภ ณ ฑ ย า ส บ ใ ห เ ย า ว ช น ข อ งผประกอบการรานคาปลกในชมชนชนบททผานการรบรองจากคณะกรรมการพจารณาจรยธรรมการวจยในมนษย มหาวทยาลยนเรศวร และการศกษาครงนไมไดรบทนสนบสนนจากองคกรหรอบรษททด าเนนธรกจเกยวกบยาสบโดยมวธด าเนนการวจยดงน สนามวจย คอ ชมชนชนบทแหงหน งในอ าเภอวชรบารม จงหวดพจตรทคดเลอกดวยวธการเจาะจงเลอก (Purposive sampling) ซงผานเกณฑการเลอกสนามวจยเชงคณภาพ (ศรพร จรวฒนกล ,

2552) ครบทง 3 ขอคอ 1) ผวจยไดรบการยอมรบจากคนในชมชนสนามวจย เน องจากเคยเปนคณะกรรมการพฒนาระบบสขภาพของชมชนสนามวจยมากอนจงเปนทรจกและสามารถเขาถงขอมลเชงลกไดในระยะเวลารวดเรว 2) มปรากฏการณการจ าหนายผลตภณฑยาสบ ให เยาวชนของผประกอบการรานคาปลกจ านวนมากพอท าใหไดรบขอมลทลกซง และ3) ผวจยไดรบการยนยอมจากผใหญบานและเจาหนาทสาธารณสขในพนทใหสามารถด าเนนการวจยในสนามวจยได ผใหขอมลหลก คอ ผประกอบการรานคาปลกในสนามวจยทคดเลอกดวยวธการเจาะจงเลอก (Purposive sampling) โดยก าหนดเกณฑการคดเลอก (Inclusion criteria) จ านวน 3 ประการ คอ 1) มประสบการณการจ าหนายผลตภณฑยาสบใหเยาวชน 2) อนญาตใหผวจยเกบรวบรวมขอมลไดจนเสรจสนการวจย และ 3) มวถชวตและด าเนนกจการอยจรงในสนามวจยตลอดระยะเวลาทด าเนนการวจย โดยมผใหขอมลหลกทผานเกณฑการคดเลอกทง 3 ขอ จ านวน 12 คน และมเกณฑ



การคดเลอกออก (Exclusion criteria) คอ ระหวางด าเนนการศกษาผใหขอมลหลกไมยนยอมใหขอมลหรอตองการถอนตวออกจากการเปนผใหขอมลหลก ทงนตลอดระยะเวลาทด าเนนการวจยพบวาไมมผใหขอมลหลกรายใดถกคดเลอกใหออกจากการศกษาครงน วธการเกบรวบรวมขอมล แบงออกเปน 3 ระยะ ไดแก

ระยะท 1 กอนการ เกบรวบรวมขอมลประกอบดวย 2 ขนตอน คอ

1) ขนทบทวนแนวคด ทฤษฎ และงานวจยทเกยวของกบการท าความเขาใจพฤตกรรมการจ าหนายผลตภณฑยาสบของผประกอบการรานคาปลกในชมชนชนบท เพอพฒนาองคความรฐานของผวจยใหมความไวเชงทฤษฎ (Theoretical

sensibility) ประกอบดวย (1) แนวคดเรองพฤตกรรม (Behavior) (2) แนวคดเรองวธคดกระบวนระบบ (Systematic thinking) และ (3)

แนวคดและระเบยบวธการวจยเชงคณภาพ

2) ขนศกษารวบรวมขอมลทวไปของสนามวจยเพอท าความเขาใจอยางรอบดานเกยวกบลกษณะทางกายภาพ สงคมวฒนธรรม สถานะสขภาพและสขภาวะ ตลอดจนศกษาผลกระทบทเกดขนจากการด าเนนนโยบายการปองกนการเขาถงผลตภณฑยาสบใหเยาวชนโดยสบคนจากเอกสารแผนท และสอบคคลทเกยวของ ระยะท 2 การเข าถ งชมชนสนามวจย มจดประสงคเพอสรางปฏสมพนธในระยะแรกเรมกบสมาชกในชมชนสนามวจย ประกอบดวย 2 ขนตอน คอ 1) ขนคดเลอกผน าทางหรอบคคลทสามารถน าพาผวจยเขาสสนามวจยไดอยางราบรน (Significant friend approach) โดยคดเลอกอาสาสมครสาธารณสขประจ าหมบาน (อสม.) เพศหญง อาย 52 ปเปนผน าทางเพราะเปนบคคลทม

ประสบการณการท างานดานการพฒนาชมชนในสนามวจยมานานกวา 15 ปจนเปนทยอมรบนบถอของสมาชกในชมชน

2) ขนเปดตวผวจยสสนามวจย เพอชแจงจดมงหมาย และอธบายขนตอนการด าเนนการวจยตอบคคลส าคญและผใหขอมลหลก ประกอบดวย ผใหญบาน เจาหนาทสาธารณสขประจ าโรงพยาบาลสงเสรมสขภาพต าบลอาสาสมครสาธารณสขประจ าหมบาน (อสม.) และผประกอบการรานคาปลก ระยะท 3 การเกบรวบรวมขอมล ผวจยด าเนนการเกบรวบรวมขอมลดวยตนเอง ตงแตเดอนมกราคม ถง มถนายน พ.ศ. 2556 รวมระยะเวลา 6 เดอน ซงมแนวทางการเกบรวบรวมขอมล ดงน 1) การเกบรวบรวมขอมลดวยการสมภาษณแบบกงมโครงสราง(Semi-structured

interview) โดยกอนเรมตนการสมภาษณทกครงผ ว จ ย ได ขออนญาตบนท กข อม ลด วย เคร อ งบนทกเสยงและสะทอนกลบ (Reflexivity) ผลการวเคราะหขอมลท ไดจากการสมภาษณครงกอนเพอใหผใหขอมลหลกไดตรวจสอบความถกตองไปพรอมๆ กบการทบทวนตนเองกอนการใหสมภาษณครงใหม การสมภาษณในแตละครงใชเวลา 60-90 นาท จ านวน 5-7 ครงตอผใหขอมลหลก 1 คน โดยใชรานคาปลกเปนสถานทด าเนนการสมภาษณ ชวงเวลาในการสมภาษณ คอ 10.30 น.-12.00 น. หรอ 13.30 น.-15.00 น. เพราะเปนชวงเวลาทผประกอบการรานคาปลกวางจากการปฏบตภารกจสวนตวและมลกคามาซอสนคาจ านวนไมมาก 2) การเกบรวบรวมขอมลดวยการสงเกตแบบมสวนรวมในฐานะผสงเกต (Participant

as observation) ดวยการประยกตใชเทคนคการจดสรรเวลา (Time-allocation approach) โดยการสงเกตพฤตกรรมการจ าหนายผลตภณฑยาสบ



ควบคไปกบการมสวนรวมในกจกรรมทเกยวของกบการจ าหนายสนคาของผประกอบการรานคาปลกในรอบ 1 วน ตงแตเวลา 07.00 น. – 17.00 น. รวม 10 ชวโมงตอวน จ านวน 2-5 วนตอรานคาปลก 1 แหง 3) การเกบรวบรวมขอมลดวยการส ง เ ก ต แบบ ไม ม ส ว น ร ว ม ( Non-Participant

observation) แบบสงเกตโดยไมใหผถกสงเกตรตว ดวยการประยกตใชเทคนคการจดสรรเวลา (Time-

allocation approach) โดยสงเกตพฤตกรรมการจ า ห น า ย ผ ล ต ภ ณ ฑ ย า ส บ ใ ห เ ย า ว ช น ข อ งผประกอบการรานคาปลกตามชวงเวลาอยางตอเนอง (Consecutive direct observation)

ตงแตเวลา 06.00 น. – 19.00 น. รวม 13 ชวโมงตอวน จ านวน 1 วนตอรานคาปลก 1 แหง

เครองมอทใชในการศกษา ประกอบดวย แบบโครงสรางค าถามส าหรบก า ร ส ม ภ าษณ แ บบก ง ม โ ค ร ง ส ร า ง ( Semi-

structured interview) แบบโครงสรางการสงเกตแบบมสวนรวมในฐานะผสงเกต (Participant as

observation) และแบบโครงสรางการสงเกตแบบไมมสวนรวม (Non-Participant observation) ทผานการตรวจสอบคณภาพเบองตนโดยอาจารยทปรกษาวทยานพนธจ านวน 3 คน และผเชยวชาญดานพฤตกรรมศาสตร และการวจยเชงคณภาพ จ านวน 2 คน เพอพจารณาความครอบคลมและความเหมาะสมของเนอหาตามโครงสรางทก าหนด และน าไปทดลองใชกบผประกอบการรานคาปลกในชมชนชนบทของอ าเภอวชรบารมทไมใชผใหขอมลหลกจ านวน 3 คน พบวาโครงสรางค าถามส าหรบการสมภาษณแบบกงมโครงสรางยงไมครอบคลมประเดนแบบแผนการซอผลตภณฑยาสบของเยาวชน จงด าเนนการปรบแกไขเพมเตม และเสนอ

ใหอาจารยทปรกษาวทยานพนธตรวจสอบอกครงกอนน าไปใชจรง

การวเคราะหขอมล เนองจาก “นกวจย” คอเครองมอหลกในการด าเนนการวจยเชงคณภาพ (ศรพร จรวฒนกล ,

2552) ดงนน การศกษาครงน ผวจยจงมการเตรยมความพรอมดวยการพฒนาทกษะทเกยวของ คอ (1) เขารบการศกษาเกยวกบแนวคด ทฤษฎ และงานวจยทเกยวของกบการวจยเชงคณภาพในวชาระเบยบวธวจยชนสง หลกสตรสาธารณสขศาสตรดษฎบณฑต มหาวทยาลยนเรศวร (2) เขารวมอบรมเชงปฏบตการหลกสตรการวเคราะหขอมลเชงคณภาพทจดโดยบณฑตมหาวทยาลยนเรศวร และ (3) เปนผชวยนกวจยในการเกบรวบรวมขอมล สงเกตการณ บนทกขอมล และวเคราะหขอมลเชงคณภาพร วมกบอาจารยท ป ร กษาจ านวน 2 โครงการ จนกระทงสามารถด าเนนการวจยเชงคณภาพไดดวยตนเอง ผวจยด าเนนการวเคราะหขอมลอยางเปนระบบควบคกบการเกบรวบรวมขอมลภาคสนามในแตละวน โดยจ าแนกการว เคราะหขอมลตามประเภทของขอมล ประกอบดวย 1) การวเคราะหขอมลเชงปรมาณ (Quantitative data analysis)

ดวยสถตเชงพรรณนา (Descriptive statistics)

ไดแก จ านวน รอยละ คาสงสด และคาต าสด และ2)

การวเคราะหขอมลเชงคณภาพ (Qualitative data

analysis) ดวยวธการวเคราะหเชงเนอหา (Content analysis) โดยประยกตใชวธการของ Cohen, Kahn, and Steeves (2000)

ประกอบดวย 4 ขนตอน ไดแก (1) ขนสรางดชนโดยการอานขอมลทไดจากการถอดเทปค าใหสมภาษณของผใหขอมลหลกทงหมดหลายรอบจนมองเหนภาพรวมพฤตกรรมของผประกอบการรานคาปลกใน



ระดบบคคลและอานซ าเกบรายละเอยดอกครงเพอท าความเขาใจถอยค า วล ประโยค และจบประเดนทส าคญ เพอก าหนดเปนดชนและใหรหสกบขอมลยอยๆ ในเหตการณเหลานน (2) ขนจ าแนกหมวดหม โดยการคดรวมขอมลยอยๆ ให เปนหมวดหม โดยใชตารางเมทรกซชวยในการดความหนาแนนของดชนและหมวดหมของขอมล (3) ขนเชอมโยงขอมลโดยบรณาการหมวดหมของขอมลใหเปนเรองราวทมความหมายดวยวธการสรางแผนทความคดรวมกบการประยกตใชการวเคราะหแกนสาระ (Thematic analysis)เพอตรวจสอบความหมายและก าหนดชอใหหมวดหมเรองราวทได และ (4) ขนหาขอสรปและตความเพอหาความสมพนธและสรางขอสรปทเปนปจจยเชงเหตของการจ าหนายผลตภณฑยาสบใหเยาวชนโดยการสรางมโนทศนและกลมมโนทศน

การตรวจสอบและยนยนความเปนจรงเชอถอไดของขอมล เพอยนยนวางานวจยเชงคณภาพนมความนาเชอถอและไววางใจไดจงมความเขมงวดในการวจย 2 ดาน คอ 1) ดานขอมล ด าเนนการตรวจสอบความนาเชอถอของขอมลท เกบรวบรวมไดดวยการตรวจสอบสามเสาดานขอมล (Data triangulations)

ประกอบดวย 3 ดาน คอ (1) การตรวจสอบการเกบขอมลทใชหลายวธ ไดแก การสมภาษณแบบกงมโครงสราง การสงเกตแบบมสวนรวมในฐานะผสงเกต และการสงเกตแบบไมมสวนรวม (2) การตรวจสอบดานแนวคด และทฤษฎท เก ยวกบพฤตกรรมศาสตร วธคดกระบวนระบบ และการวจยเชงคณภาพ และ (3) การตรวจสอบจากแหลงขอมลทหลากหลาย ดวยการสมภาษณบคคลแวดลอมของผใหขอมลหลก ประกอบดวย ลกคา

ผประกอบการรานคาสง เจาหนาทสาธารณสข และ อสม. รวมจ านวน 15 คน

2) ดานการวเคราะหขอมล ดวยการเขมงวดกบการขจดอคตภายใตทศนะและขอสรปเชงทฤษฎ (Bracketing) ของผวจย และตรวจสอบความไวใจได (Credibility) ของขอมลดวยวธการใหผใหขอมลหลกเปนผตรวจสอบ (Member checking) โตแยง และสามารถยนยนผลการวเคราะหขอมลไดตลอดระยะเวลาการศกษา รวมถงการตรวจสอบความสอดคล องของการว เ คราะห ข อม ลด วยการตรวจสอบความคดเหนรวมกบอาจารยทปรกษาวทยานพนธ จ านวน 3 ท าน จนได ข อสร ปทสอดคลองตรงกน

ผลการวจย ขอมลทวไปของสนามวจย พบวา ชมชนชนบทแหงนเปนหมบานทถอก าเนดขนมานานกวา 60 ป จากการอพยพยายถนฐานของหลายชาตพนธทมาจบจองทดนท ากนเปนของตวเองประกอบดวยคนไทย คนไทยทรงด า และคนไทยอสาน ปจจบนมประชากรประมาณ 1,560 คน และมรานคาปลกทจ าหนายผลตภณฑยาสบ จ านวน 12 รานคาซงสวนใหญตอเตมหรอใชรวมกบอาคารทเปนบานพกอาศย โดยมท าเลทตงกระจายไปตามแนวถนนสายหลกของหมบาน และกระจกตวบรเวณโดยรอบวดในสนามวจย

ขอมลทวไปของผใหขอมลหลกทง 12 คน พบวา สวนใหญอยวยกลางคนคอนไปทางสงวย (43-76 ป)เปนเพศหญง (11 คน) มสถานภาพสมรส (9 คน) อานหนงสอไมออกและเขยนหนงสอไมได (5 คน) มภมหลงชวตทยากจน มประสบการณในการด าเนนกจการรานคาปลกในสนามวจยมานานกวา 10 ป (8 คน) และมหนสนประมาณ 10,000.00 -

200,000.00 บาท (10 คน) นอกจากนพบวารานคา



ปลกทง 12 รานคา ไดจดทะเบยนพาณชยและไดรบใบอนญาตจ าหนายผลตภณฑยาสบท งบหรและบหรมวนเองจากหนวยงานทเกยวของอยางถกตองและเปนปจจบน

ผลการศกษาเกยวกบปรากฏการณ แบบแผน และภาพจ าลองทางความคดของพฤตกรรมการจ า ห น า ย ผ ล ต ภ ณ ฑ ย า ส บ ใ ห เ ย า ว ช น ข อ งผ ประกอบการร านค าปลก ในชมชนชนบทมรายละเอยดดงน

ระดบปรากฏการณ พบวา ผประกอบการรานคาปลกทง 12 คน มพฤตกรรมการจ าหนายผลตภณฑยาสบใหเยาวชนอยางนอย 1 ครงตอวน (ต าสด 1 ครง, สงสด 8 คร ง ) โดยจ าแนกเปนปรากฏการณยอยได 7 ลกษณะ คอ

1) ไมมการตรวจสอบอายของผซอกอนจาหนายผลตภณฑยาสบ พบวา ผใหขอมลหลกทกคนไมมการสอบถามอายและไมมการตรวจสอบบตรประจ าตวประชาชนของผซอกอนการจ าหนายผลตภณฑยาสบ

2) วางโชวผลตภณฑยาสบ ณ จดจาหนาย พบวา ทกรานคาปลกมการวางจ าหนายยาเสน และกระดาษมวนยาเสนอยางเปดเผยในต าแหนงทเยาวชนสามารถสงเกตเหนไดงาย และมจ านวน 5 รานคาปลกทวางโชวบหร ณ จดจ าหนายเชน วางบหรเรยงใสตกระจกใสและ/หรอวางไวบนโตะจ าหนายสนคาแตไมพบการโฆษณาผลตภณฑยาสบทางตรง (Direct advertising) ในชมชนสนามวจย (ดงภาพประกอบ 2)

3) จาหนายผลตภณฑยาสบใหเยาวชนแบบใหเขาถงจดจาหนายไดดวยตนเอง พบวา มจ านวน 5 รานคาปลกทอนญาตใหเยาวชนสามารถเขาถงจดจ าหนายผลตภณฑยาสบไดจากการสงเกต

พบวาเยาวชนทเปนลกคาประจ าสามารถจดจ าต าแหนงและเดนเขาไปเลอกหยบผลตภณฑยาสบตามทตองการไดดวยตนเองอยางคนเคย

4) แบงจาหนายบหรแบบแยกมวน พบวาทกรานคาปลกมการจ าหนายบหรแบบแยกมวนใหเยาวชนตามความตองการซอหรอศกยภาพดานการเงน (จ านวนมวนบหรนอยทสดทจ าหนายไดคอ1 มวน) จากการสงเกตพบวา ผประประกอบการรานคาปลกน าบหรทแยกจ าหนายเปนมวนบรรจในซองพลาสตกใสท ไม ไดแสดงฉลากผลตภณฑ รปภาพหรอขอความเกยวกบโทษหรอพษภยของผลตภณฑยาสบก ากบไว (ดงภาพประกอบ 2)

5) ไมมการแสดงปายรานคานไมจาหนายผลตภณฑยาสบใหกบเดกทมอายตากวา 18 ป พบวา ทกรานคาปลกไมมการแสดงปาย “รานคานไมจ าหนายบหรใหกบเดกทมอายต ากวา 18 ป”

ท งนแมว าบางรานคาปลกยงสามารถพบเหนรองรอยของการตดปายดงกลาวตดอยเหนอประตทางเขารานคาแตกซดจางจนไมสามารถสงเกตเหนขอความหรออานไดโดยงาย

6) ใหบรการทจดบหรสบโดยไมคดมลคาพบวา มจ านวน 5 รานคาปลกทมไฟแชคส าหรบจดบหรไวใหบรการเยาวชนกลมนกสบโดยไมคดมลคาอยางนอย 1 จด โดยวางไวใกลๆกบจดจ าหนายบหรบางรานคาปลกผกเชอกมดไฟแชคไวกบขอบโตะเพอปองกนการสญหายซงจากการสงเกตพบวาเยาวชนบางคนมพฤตกรรมการจดบหรสบทนทหลงจากไดรบสนคาโดยจดไฟจากจดบรการทร านค าปลกได เตร ยมไว ให อย า งค น เคย (ด งภาพประกอบ 2)

7) จดสถานทไวใหบรการลกคาสาหรบนงสบบหร พบวา มจ านวน 8 รานคาปลกทมการจดสถานทนงไวใหบรการลกคาเชนโตะหนออนโตะไมเกาอพลาสตกเปนตน ไวส าหรบนงสนทนาและ



ร บ ป ร ะท า น อ า ห า ร จ า ก ก า ร ส ง เ ก ตพบ ว า ผประกอบการรานคาปลกยนยอมใหเยาวชนทเปนลกคาประจ าสามารถนงดมเครองดมแอลกอฮอลและ/หรอนงสบบหรในสถานททจดไวใหบรการดงกลาวดวย (ดงภาพประกอบ 2)

ระดบแบบแผน (Patterns) พบวา ผประกอบการรานคาปลกทง 12 คนมแบบแผนการจ าหนายผลตภณฑยาสบใหเยาวชนท คลายคลงกน โดยสามารถจ าแนกออกเปน 3 แบบแผนหลก (ดงภาพประกอบ 3) คอ 1) แบบแผนการจาแนกกลมลกคาเยาวชน พบวา ผใหขอมลหลกทงหมดมแบบแผนการจ าแนกกลมลกคาเยาวชนทมาซอผลตภณฑยาสบจาก

ร า น ค า ปล ก โ ด ย พ จ า รณาจ า กม มมอ ง แ ล ะประสบการณของตนเองแลวคดว เคราะห เ พอจ าแนกลกคากลมเยาวชนทมาซอผลตภณฑยาสบออกเปน 3 กลมหลก คอ (1) กลมเยาวชนทเปนลกคาผลตภณฑยาสบรายใหมหรอมสถานภาพเปนนกเรยน (2) กลมเยาวชนทเปนลกคาผลตภณฑยาสบรายเกาหรอไมไดมสถานภาพเปนนกเรยนซงสวนใหญเปนเยาวชนทมพฤตกรรมทไมเหมาะสม เชน โดนไลออกจากโรงเรยน มวสมดมเหลา เลนการพนน และเสพยาเสพตด ฯ และ (3) กลมเยาวชนทถกผปกครองใชใหมาซอผลตภณฑยาสบเปนประจ าสวนใหญเปนนกเรยนระดบชนอนบาล-ประถมศกษาตอนตน

ทมา: จากการสงเกตของผวจยในชมชนสนามวจยตงแตเดอนมกราคม ถง มถนายน พ.ศ. 2556

หมายเหต หมายเลข 1 แสดงการวางโชวผลตภณฑยาสบ ณ จดจ าหนาย, หมายเลข 2 แสดงการแบงจ าหนายบหรแบบแยก มวน, หมายเลข 3 แสดงการจดสถานทไวใหบรการลกคาส าหรบนงสบบหร และหมายเลข 4 แสดงการใหบรการทจดบหรสบโดยไมคดมลคา

ภาพประกอบ 2 ปรากฏการณการจ าหนายผลตภณฑยาสบ 2) แบบแผนการจาหนายผลตภณฑยาสบใหเยาวชน พบวา แบบแผนการจ าหนายผลตภณฑยาสบใหเยาวชนมลกษณะทผนแปรไปตามแบบแผนการจ าแนกกลมลกคาเยาวชนโดยม 2 แบบแผนยอยคอ

2.1) แบบแผนการจ าหนายผลตภณฑยาสบใหเยาวชนแบบมเงอนไข สวนใหญเกดกบกลม

เยาวชนทเปนลกคาผลตภณฑยาสบรายใหมหรอมสถานภาพเปนนกเรยน โดยเงอนไขกอนการจ าหนายผลตภณฑยาสบใหเยาวชนม 2 ลกษณะ คอ (1) มการซกถามขอมลทวไป เชน ประวตครอบครว และเหตผลการซอผลตภณฑยาสบ และ (2) มการวากลาวตกเตอนหรอใหความรเกยวกบพษภยจากการบรโภคยาสบ ซงเงอนไขทง 2 ประการนจะถก

1 2 3 4



ใชซ ากบลกคาคนเดมเพยง 1-2 ครงเทานน หลงจากนนลกคาเยาวชนดงกลาวกจะถกจดเปนลกคารายเกาพรอมกบการปรบเปลยนพฤตกรรมการจ าหนายผลตภณฑยาสบจากแบบมเงอนไขไปสการจ าหนายผลตภณฑยาสบใหอยางงายดาย 2.2) แบบแผนการจ าหนายผลตภณฑยาสบใหเยาวชนอยางงายดาย สวนใหญเกดกบกลมเยาวชนทเปนลกคาผลตภณฑยาสบรายเกาหรอไมไดมสถานภาพเปนนกเรยน และกลมเยาวชนทถกผปกครองใชใหมาซอผลตภณฑยาสบเปนประจ าซงมลกษณะส าคญ 2 ประการ คอ (1) มการเรยนรและจดจ า “รสนยม” ของเยาวชนเปนรายบคคลไดแก ประเภท ยหอ และจ านวนของผลตภณฑยาสบทซอเปนประจ า และ (2) มการพฒนาความสมพนธและความไว เนอเชอใจระหวางผประกอบการรานคาปลกกบเยาวชนในระดบลกซงมากขน เชน การอนญาตใหไปหยบผลตภณฑยาสบไดดวยตนเอง และการจ าหนายผลตภณฑยาสบแบบเงนเชอเปนตน

3) แบบแผนการซอผลตภณฑยาสบของเยาวชน ตามค าบอกเลาของผประกอบการรานคาปลกระบวาเยาวชนสวนใหญมความตองการซอผลตภณฑยาสบประเภทบหรมวนส าเรจมากกวายาเสน ยหอบหรทนยมซอมากทสด 3 อนดบแรก คอ วนเดอรรสเมนทอล กรองทพย 90 และเอสเอมเอสรสเมนทอล ตามล าดบลกคากลมเยาวชนเกอบทงหมดซอบหรในลกษณะแบงซอแบบแยกมวน จ านวน 3-5 มวนตอครง และมมลคาการซอในแตละครงประมาณ 8.00-10.00 บาท โดยเยาวชนท

ภาพประกอบ 3 แบบแผนการจ าหนายผลตภณฑยาสบใหเยาวชน

เปนลกคาประจ าจะซอบหรประมาณ 2-5 ครงตอวน โดยสวนใหญเปนชวงเวลาหลงเลกเรยน (16.00 น. -19.00 น.) และมกซอดวยเงนสดหรอถาเปนเงนเชอจะคางช าระไมเกน 2 วน ทงนพบวา เยาวชนทเปนลกคาประจ ามแบบแผนในการซอผลตภณฑยาสบดวยการสอสารอยางตรงไปตรงมา ในขณะทเยาวชนทเปนลกคารายใหมมกมพรธดวยการพดเสยงเบาหรอเดนวนเวยนอยในรานคาปลกหลายรอบและมกใชกลวธการกลาวอางวาตนถกบคคลอนใชใหมาซอผลตภณฑยาสบ

ร ะ ด บ ภ า พ จ า ล อ ง ท า ง ค ว า ม ค ด (Conceptual model) พบวา ภาพจ าลองทางความคด ไดแก การรบร การคด และความรสกทเชอมโยงกบพฤตกรรมการจ าหนายผลตภณฑยาสบ ให เยาวชนของ



ผ ป ร ะกอบกา รร า นค าปล ก ใ นช ม ชนชนบทประกอบดวย 4 ภาพจ าลองทางความคดคอ

1) การมคานยมทางเศรษฐกจ และมแรงจงใจดานรายไดจากการจาหนายผลตภณฑยาสบใหเยาวชน

พบวา ผใหขอมลหลกทง 12 คนมคานยมจดหมายปลายทาง(Ends) เปนแบบคานยมทางเศรษฐกจท เนนการแสวงหาผลประโยชนดานทรพยสนเงนทอง เพราะเชอวาจะน าไปสความสขสบายและความมนคงในบนปลายชวตโดยคานยมทางเศรษฐกจนมอทธพลตอตอการก าหนดคานยมวถปฏบต (Means) ในการจ าหนายผลตภณฑยาสบ 3 ลกษณะ คอ (1) ท าใหเกดการพฒนากลวธในการจ าหนายผลตภณฑยาสบใหเยาวชนเพอใหสามารถจ าหนายไดและมผลก าไรเพมขน ไดแก การแบงจ าหนายบหรเปนมวนตามศกยภาพดานการเงนของเยาวชนการอนญาตใหเยาวชนสามารถเขาถงจดจ าหนายผลตภณฑยาสบไดโดยตรงเพอเลอกซอผลตภณฑยาสบตามตองการและการเพมความสะดวกสบายโดยมบรการใหยมไฟแชคส าหรบใชจดบหร (2) ท าใหเกดการอะลมอลวยไมเครงครดตอการปฏบตตามกฎหมายฯเพอใหไดรายไดจากการจ าหนายผลตภณฑยาสบให เยาวชนไดแก การจ าหนายบหรใหเยาวชนทมอายต ากวากฎหมายก าหนด การจ าหนายผลตภณฑยาสบใหเยาวชนทถกผปกครองใชใหมาซอ และ(3) การหลกเลยงความขดแยงทอาจเปนสาเหตท าใหสญเสยลกคาและรายไดไดแก การจ าหนายผลตภณฑยาสบแบบเงนเชอ นอกจากนคานยมทางเศรษฐกจยงเปนแรงผลกส าคญทท าใหผประกอบการรานคาปลกมความตองการดานรายได ซงการจ าหนายผลตภณฑยาสบใหเยาวชนสามารถตอบสนองตอความตองการดงกลาวใน 4 ลกษณะ คอ(1) ผลตภณฑยาสบเปน

สนคาทสรางรายรบและใหผลก าไรด พบวา ในแตละวนรานคาปลกทกแหงมรายรบจากการจ าหนายผลตภณฑยาสบใหเยาวชนประมาณ 53.83 บาท และเมอหกตนทนแลวจะเหลอผลก าไรประมาณ 18.05 บาท (2) เยาวชนมความตองการซอผลตภณฑยาสบ พบวา ในแตละวนรานคาปลกทกแหงจะมเยาวชนมาขอซอผลตภณฑยาสบจ านวน 1-

8 ครงและจะเพมขนเปนเทาตวในชวงเทศกาลงานประเพณตางๆของชมชน (3) ผลตภณฑยาสบชวยดงดดเยาวชนใหมาซอสนคาอนๆ ในรานคาปลก พบวา เยาวชนทมาซอผลตภณฑยาสบสวนใหญจะมความตองการซอสนคาประเภทอนๆ รวมดวย เชน เครองดมแอลกอฮอล ดงนนจงท าใหรานคาปลกมรายไดเพมขนจากการจ าหนายสนคาอนๆ ดวย และ (4) ผลตภณฑยาสบชวยสรางฐานลกคาประจ า พบวา เยาวชนทเรมซอผลตภณฑยาสบครงแรกสวนใหญก าลงศกษาอยระดบชนมธยมศกษาปท 1-2 และเมอไดรบการตอบสนองดวยการจ าหนายผลตภณฑยาสบใหอยางงายดายกจะเกดความจงรกภกดเปนลกคาประจ าของรานคาปลกดงกลาวไปอยางตอเนอง (ดงภาพประกอบ 4)

2) การรบรกฎหมายและมาตรการบงคบใชกฎหมายทคลาดเคลอน

พบวา ผใหขอมลหลกทง 12 คนมการรบรวาประเทศไทยมกฎหมายเกยวกบการหามจ าหนายผลตภณฑยาสบให เดกทมอายต ากวา 18 ป แตอยางไรกตามมกลมขอมลยอยทบงชวาการรบรกฎหมายและมาตรการบงคบใชกฎหมายฯในสนามวจยทเชอมโยงกบพฤตกรรมการจ าหนายผลตภณฑยาสบใหเยาวชนใน 3 ประเดน (ดงภาพประกอบ 5) คอ



ภาพประกอบ 4 ภาพจ าลองทางความคดเกยวกบคานยมทางเศรษฐกจ และแรงจงใจดานรายไดทเชอมโยงกบพฤตกรรมการจ าหนายผลตภณฑยาสบใหเยาวชน

ภาพประกอบ 5 ภาพจ าลองทางความคดเกยวกบการรบรกฎหมาย และมาตรการบงคบใชกฎหมายท

คลาดเคลอนทเชอมโยงกบพฤตกรรมการจ าหนายผลตภณฑยาสบใหเยาวชน

2 . 1 ) ม ก า ร ร บ ร เ น อ ห ากฎหมาย ทคลาดเคลอน พบวา ผใหขอมลหลกทกคนมการรบรเนอหากฎหมายทไมถกตองเกยวกบนยามของค าวาผลตภณฑยาสบทไมครอบคลมผลตภณฑยาเสน และไมรบรเกยวกบบทก าหนดโทษส าหรบผกระท าผดกฎหมายการหามจ าหนายผลตภณฑยาสบใหเยาวชนตามพระราชบญญตควบคมผลตภณฑยาสบ พ.ศ. 2535

2.2) ไมมประสบการณเกยวกบมาตรการบงคบใชกฎหมายในพนทพบวา ผใหขอมลหลกทกคนไมมประสบการณเกยวกบมาตรการบงคบใชกฎหมายในพนททงทเปนการรบรจากประสบการณตรงของตนเอง และการรบรผานประสบการณของผประกอบการรานคาปลกคนอนๆในชมชน จงท าใหไมรบรถงโอกาสเสยงในการถกสมตรวจ จบ ปรบ หรอถกด าเนนคด



2.3) มทศนคตดานลบตอมาตรการบงคบใชกฎหมายในพนท ผใหขอมลสวนใหญมความเหนวามาตรการบงคบใชกฎหมาย เกยวกบการหามจ าหนายผลตภณฑยาสบให เยาวชนเปนเรองเลกนอยเกนกวาจะมหนวยงานใดมาใหความส าคญ ด าเนนการเฝาระวง สมตรวจสอบ และด าเนนคดกบผกระท าผดไดอยางตอเนองและจรงจง รวมทงผใหขอมลหลกบางสวนมความเชอมนวาอ านาจเงนและอ านาจอทธพลสามารถใชซอความถกตองกลบคนมาจากกระบวนการทางกฎหมายได

3) การนยามคาวาเยาวชนทบดเบอนไปจากขอบญญตทางกฎหมาย

พบวา ผใหขอมลหลกทกคนมการใหค านยามค าวา “เยาวชน” ทบดเบอนไปจากพระราชบญญตควบคมผลตภณฑยาสบ พ.ศ. 2535 ทก าหนดไวอยางชดเจนวาหมายถง บคคลทมอายไมครบ 18 ปบรบรณ โดยใหนยามค าวาเยาวชนขนใหมจากมมมองและประสบการณของตนซงมขอบเขต

ความหมายทเจาะจงเฉพาะเยาวชนทมสถานภาพเปนนกเรยนเทานนทสมควรไดรบการปกปองดแลตามเจตนารมณทกฎหมายก าหนด ซงมผลท าใหผใหขอมลหลกมรปแบบการจ าหนายผลตภณฑยาสบใหเยาวชนทมสถานภาพเปนนกเรยนเปนแบบมเงอนไข ดวยการซกถามขอมล และตกเตอนหรอใหความรกอนการจ าหนายผลตภณฑยาสบ

ในขณะทหากเปนบคคลทมอายต ากวา 18 ปแตมลกษณะไมเขาขายตามนยามทก าหนดไว คอไมมสถานภาพเปนนกเรยน มงานท าหรอมรายไดเปนของตวเองมครอบครวหรออยกนกบคนรกฉนทสามภรรยา และ/หรอ มพฤตกรรมทไมเหมาะสมตามบรรทดฐานของคนในสนามวจย เชน โดดเรยน เสพยาเสพตด และเลนการพนน ผ ใหขอมลหลกมรปแบบการจ าหนายผลตภณฑยาสบใหเยาวชนทมลกษณะดงกลาวอยางงายดาย โดยไมมการสอบถามอายและไมมวากลาวการตกเตอนกอนการจ าหนายผลตภณฑยาสบ (ดงภาพประกอบ 6)



4) การคลอยตามพฤตกรรมการจาหนายผลตภณฑยาสบใหเยาวชนของกลมอางอง พบวา กลมอางองหรอบคคลทมอทธพลตอความคด คานยม และความเชอของผใหขอมลหลกจนเกดการคลอยตามพฤตกรรมการจ าหนายผลตภณฑยาสบใหเยาวชน (ดงภาพประกอบ 7)

ประกอบดวย

4.1) กลมอางองทเปนผประกอบการรานคาปลกในชมชนสนามวจยพบวา สาเหตทท าใหผใหขอมลหลกเกดการคลอยตามพฤตกรรมการจ า ห น า ย ผ ล ต ภ ณ ฑ ย า ส บ ใ ห เ ย า ว ช น ข อ งผประกอบการรานคาปลกรายอนๆ ในชมชนม 3 ประการ คอ (1) ใชพฤตกรรมการจ าหนายผลตภณฑยาสบของผประกอบการรานคาปลกคนอนๆในชมชนเปนบรรทดฐานทางสงคมเปนขออางเ พ อลดค ว า ม ข ด แ ย ง ห ร อ ค ว า ม ร ส ก ผ ด ใ นกระบวนการคดของตนในลกษณะ “ใครๆกท า”

(2) ใชผลประโยชนทคาดวาจะไดจากการจ าหนายผลตภณฑยาสบใหเยาวชนเปนแรงจงใจในการแสวงหาผลประโยชนดานรายไดในลกษณะ “ถาไมท ากเสยผลประโยชน”และ (3) ใชพฤตกรรมทางสงคมเปนเงอนไขในการปรบเปลยนพฤตกรรมการ

จ าหนายผลตภณฑยาสบในอนาคตของตนเองในลกษณะ“ถาไมท ากตองไมท าเหมอนกน”

4.2) กลมอางองทเปนสมาชกในชมชนสนามวจยทอยในฐานะ “ลกคา” พบวา สาเหตทท าใหผใหขอมลหลกเกดการคลอยตามพฤตกรรมการจ าหนายผลตภณฑยาสบใหเยาวชนของลกคา ม 2 ประการ คอ (1) ลกคาสวนใหญมกเมนเฉยหรอการไมแสดงปฏกรยาตอบโตตอพฤตกรรมการจ าหนายผลตภณฑยาสบใหเยาวชนและ (2) ลกคาบางสวนเกดการยอมรบและเปนสวนหนงของพฤตกรรมการจ าหนายผลตภณฑยาสบใหเยาวชน ดวยการจาง วาน หรอใชใหเยาวชนมาซอผลตภณฑยาสบจากรานคาปลกซงผใหขอมลหลกทกคนระบสอดคลองกนวาพฤตกรรมการจ าหนายผลตภณฑยาสบใหเยาวชนกลายเปนเรองปกตธรรมดาทคนเคยของสมาชกในชมชน

อภปรายผล ผลการศกษาปรากฏการณ แบบแผน และภาพจ าลองทางความคดของพฤตกรรมการจ าหนายผลตภณฑยาสบของผประกอบการรานคาปลกในชมชนชนบทในครงนไดชวยยนยนถงสถานการณ



การจ าหนายผลตภณฑยาสบในชมชนชนบทวายงคงเปนปญหาอยางตอเนองและมความรนแรงไมแตกตางไปจากสถานการณในระดบประเทศทพบวาร านค าปลก ในชมชนเปนแหล ง ในการซ อหาผลตภณฑยาสบทส าคญทสดของเยาวชนไทย (ศรณญา เบญจกล, มณฑา เกงพานช และลกขณา เตมศรกลชย , 2551) นอกจากนพบวามปรากฏการณ และแบบแผนพฤตกรรมการจ าหนายผ ล ต ภ ณ ฑ ย า ส บ ท เ ป น ป ญ ห า อ น ๆ ข อ งผประกอบการรานคาปลกในชมชนชนบททสามารถเชอมโยงไปถงพฤตกรรมการจ าหนายผลตภณฑยาสบใหเยาวชน ไดแกการจ าหนายผลตภณฑยาสบโดยไมตรวจสอบอายของผซอ การแบงจ าหนายบหรแบบแยกมวน และการวางโชวผลตภณฑยาสบ ณ จดจ าหนาย

ขอคนพบใหมทไดจากการศกษาครงนทไมสอดคลองกบผลการศกษาท ผ านมาเก ยวกบพฤตกรรมการจ าหน ายผลตภณฑยาสบของผประกอบการรานคาปลกในชมชน จ านวน 3 ประการ ไดแก 1) ไมมการโฆษณาผลตภณฑยาสบในรานคาปลก ซงขดแยงกบรายงานการส ารวจของเนาวรตน เจรญคา (2549) และ Roeseler,

Feighery and Cruz (2010) และจกรพนธ เพชรภม และปยะรตน นมพทกษพงศ (2556)

พบวารานคาปลกในชมชนสวนใหญถกใชเปนกลยทธทางการตลาดทส าคญของบรษทยาสบในการด า เน นก จกรรมทางการตลาด เ พอ เผยแพรประชาสมพนธสนคาผลตภณฑยาสบ ณ จดจ าหนาย ในหลากหลายกลวธ เชน การมปายโฆษณาทางออมหรอการมอบตโชวสนคาทใช ส และโลโกยหอของผลตภณฑยาสบทเดนชดโดยตงแสดงไวในต าแหนงทลกคาสามารถมองเหนไดจากภายนอก ทงนอาจเนองมาจากความตองการซอผลตภณฑยาสบของกลมลกคานกสบทยงจ ากดอย

กบประเภทและยหอเดมๆ จงยงไมใชพนทเปาหมายในการส ง เสรมการจ าหนายของบรษทยาสบโดยเฉพาะกลมสนคาใหมๆ 2) มการจาหนายผลตภณฑยาสบใหลกคาแบบเขาถงดวยตนเอง โดยพบวาคณลกษณะทส าคญประการหนงของการจ าหนายผลตภณฑยาสบในชมชนชนบทคอมการพฒนาความสมพนธระหวางผประกอบการรานคาปลกกบลกคาเยาวชนกลมนกสบจนเกดเปนความไววางใจและอนญาตใหเยาวชนทเปนลกคาประจ าสามารถเขาถงจดจ าหนายผลตภณฑยาสบไดโดยตรงและ 3) มการอานวยความสะดวกในการซอและเสพผลตภณฑยาสบใหลกคา ใน 4 ลกษณะ ไดแก การจดจ ารสนยมและพฤตกรรมการซอผลตภณฑยาสบของลกคา การบรการไฟแชคไวใหลกคาจดบหรสบโดยไมคดมลคา การจดสถานทไวใหลกคาสบบหรภายในบรเวณรานคาปลก และการจ าหนายผลตภณฑยาสบแบบเงนเชอ ผลการศ กษาเก ย วกบภาพจ าลองทางความคดของผประกอบการรานคาปลกในชมชนชนบทท เช อมโยงกบพฤตกรรมการจ าหนายผลตภณฑยาสบใหเยาวชนประกอบดวย

1) การมคานยมทางเศรษฐกจ มความตองการและแรงจงใจดานรายได ทงน เพราะวาคานยม(Value) มบทบาทส าคญในการก าหนดเปาหมายและแนวทางในการด าเนนชวตของบคคลและเปนแรงจงใจในการแสดงพฤตกรรมของบคคล (ส านกงานคณะกรรมการวฒนธรรมแหงชาต , 2526) ซงพบวาผใหขอมลหลกทง 12 คนมคานยมจดหมายปลายทาง(Ends) เปนแบบคานยมทางเศรษฐกจ (The economic man) ทมงเนนแสวงหาทรพยสนเงนทองและความสขสบายในชวตและสงผลโดยตรงตอคานยมวถปฏบต (Means) ในการจ าหนายผลตภณฑยาสบท าใหมลกษณะยดหยนดวยการมงตอบสนองตอความตองการซอผลตภณฑ



ยาสบของเยาวชนถงแมวาจะรบรดวาพฤตกรรมดงกลาวมลกษณะเบยงเบนไปจากบรรทดฐานทางกฎหมายทก าหนดซงขอคนพบดงกลาวไมแตกตางไปจากผลการศกษาเกยวกบคานยมโดยรวมของคนไทยทพบวามกใหความส าคญกบผลประโยชนสวนตว(Self-centered) มากกวาความถกตองหรอผลประ โยชน ท า ง ส ง คม ( Society-centered)

(สพตรา สภาพ, 2536; สมบรณ ตนยะ, 2542)

และสอดคลองกบ นราไพร ปกษนและคณะ (2550)

ทพบวาความตองการดานรายไดของผประกอบการรานคาปลกในจงหวดก าแพงเพชรเปนแรงผลกส าคญในการตดสนใจจ าหนายผลตภณฑยาสบใหเยาวชน 2) การรบรกฎหมายและมาตรการบงคบใชกฎหมายทคลาดเคลอน แมวาในเบองตนขอคนพบทไดจะมความสอดคลองกบผลการศกษาในอดตทพบวา ผประกอบการรานคาปลกสวนใหญมการรบรเกยวกบกฎหมายการหามจ าหนายผลตภณฑยาสบใหเดกทมอายต ากวา 18 ป (ลคนา เงนอยและคณะ,

2549) แตการศกษาเชงคณภาพในครงนท าใหทราบถงรายละเอยดเชงลกวาผประกอบการรานคาปลกในชมชนชนบท สวนใหญมการรบรกฎหมายทคลาดเคลอนใน 2 ประเดนเกยวกบ การรบรนยามของค าวาผลตภณฑยาสบทไมครอบคลมยาเสนและการไมรบรบทก าหนดโทษส าหรบผกระท าผดกฎหมายการหามจ าหนายผลตภณฑยาสบใหเยาวชน นอกจากนพบวาผประกอบการรานคาปลกในชมชนชนบทเกอบทงหมดไมมประสบการณเกยวกบมาตรการบงคบใชกฎหมาย และมทศนคตดานลบตอมาตรการบงคบใชกฎหมายในพนท ซงความคลาดเคลอนดงกลาวเปนขอจ ากดทางดานปจจยเกยวกบตวผรบร (Factor in the perceiver)

(Robbins, 2003) ซงอาจมความเชอมโยงถง

กระบวนการคดและเปนแรงผลกทท าให เกดพฤตกรรมการจ าหนายผลตภณฑยาสบใหเยาวชน

3) การใหนยามคาวาเยาวชนทบดเบอนไปจากขอบญญตทางกฎหมาย ผลการศกษาครงน สามารถอธบายไดวา ล าพงมตการรบรกฎหมายฯเพยงอยางเดยวอาจไมพอทจะใชท าความเขาใจหรออธบายพฤตกรรมการจ าหนายผลตภณฑสบใหเยาวชนไดทงหมด ทงนเนองจากผประกอบการรานคาปลกในชมชนชนบทสวนใหญไดสรางนยามค า ว า “เ ย า ว ชน ” ข น ใ หม โ ด ยม ข อบ เ ขตทเฉพาะเจาะจงไปทบคคลทมอายต ากวา 18 ปทมสถานภาพเปนนกเรยนเทานนทสมควรไดรบการปกปองและดแลตามเจตนารมณของกฎหมายในขณะทหากเปนบคคลทมอายต ากวา 18 ปแตมลกษณะหรอพฤตกรรมทไมเหมาะสมทจะเรยกไดวาเปนเยาวชนตามบรรทดฐานของคนในชมชนสนามวจยบคคลดงกลาวกไมสมควรไดรบการปกปองและดแลตามท เจตนารมณของกฎหมายก าหนด ซงนยามค าวาเยาวชนดงกลาวถกสรางขนจากมมมองตามประสบการณชวตตามแนวคดวธคดกระบวนระบบ (Systematic thinking) (พชรนทร สรสนทร, 2552) ทเกดจากการเรยนรและท าความเขาใจระบบชวตของสมาชกคนอนๆ ในชมชนทตนเองเปนสมาชกอยดงนนการนยามค าวา “เยาวชน” ภายใตแนวคดดงกลาวจงมลกษณะบรณาการ ยดหยน และเคลอนไหวไปตามการรบรสถานภาพและพฒนาการทเปนอยจรงของเยาวชนในชมชนนนๆ ในระดบปจเจกบคคลซงแตกตางไปจากนยามตามขอบญญตทางกฎหมายทไมเชอมโยงเขากบระบบชวตจรงในชมชนและไมมพลวต

4) การคลอยตามพฤตกรรมการจาหนายผลตภณฑยาสบของกลมอางอง พบวา บคคลหรอกลมบคคลทมอทธพลตอคานยม และแนวปฏบตทท าใหผใหขอมลหลกเกดการคลอยตามประกอบดวย



2 กลม คอ กลมผประกอบการรานคาปลกในชมชน และกลมสมาชกในชมชนทอยในฐานะของลกคาโดยมอทธพลตอความรสกนกคดและการกระท าของผใหขอมลหลกใน 3 ลกษณะ (O’ Leary, 1984)

คอ1) ท าใหเกดการคลอยตามบรรทดฐานของกลมอางอง (Conformity) เนองจากการจ าหนายผล ตภณฑยาสบ ให เย าวชน เปนพฤต กรรมทผประกอบการรานคาปลกทกคนในชมชนถอปฏบตเปนระยะเวลานานและทผานมาไมมสมาชกในชมชนทกทวงหรอเรยกรองใหเกดการเปลยนแปลงพฤตกรรมในขณะทสมาชกบางสวนเกดการยอมรบและเปนสวนหนงของปญหาจนท าใหพฤตกรรมทมลกษณะเบยงเบนไปจากบรรทดฐานทางกฎหมายนกลายเปนพฤตกรรมทยอมรบไดตามบรรทดฐานทางสงคมของคนในชมชนสนามวจย2) ท าใหเกดการแขงขนเพอชวงชงทรพยากรระหวางผประกอบการรานคาปลกดวยกนเอง(Competition) ทงนเพราะการจ าหนายผลตภณฑยาสบใหเยาวชนท าใหเกดรายไดและผลก าไร ดงนนสวนใหญจงพยายามตอบสนองตอความตองการซอผลตภณฑยาสบของเยาวชน เพอเปนการสรางและรกษาฐานลกคาประจ าไมใหเปลยนใจไปซอผลตภณฑยาสบจากรานคาปลกรายอนๆในชมชน และ3) การท าใหเกดความรวมมอกน (Co-operation) โดยใชเปนเงอนไขทน าไปสการเปลยนแปลงพฤตกรรมการจ าหนายผลตภณฑยาสบในอนาคตซงผใหขอมลหลกสวนใหญระบสอดคลองกนวาการปรบเปลยนพ ฤ ต ก ร ร ม ด ง ก ล า ว จ ะ เ ก ด ข น ไ ด ต อ เ ม อผประกอบการรานคาปลกในชมชนทกคนยอมรบและยดถอปฏบตเปนบรรทดฐานเดยวกน

ขอเสนอแนะเพอการน าผลการวจยไปใชและขอเสนอแนะเพอการวจยครงตอไป ขอเสนอแนะเพอการนาผลการวจยไปใช 1. เนองจาก พบวา ผประกอบการรานคาปลกในชมชนชนบทสวนใหญมการรบรทไมครบถวนและไมถกตองเกยวกบเนอหาพระราชบญญตควบคมผลตภณฑยาสบ พ.ศ. 2535 ใน 3 ลกษณะ คอ 1) ความเขาใจผดเกยวกบนยามของค าวาผลตภณฑยาสบทคดวาจ ากดอยเพยงบหรโรงงานแตไมครอบคลมถงยาเสน 2)การไมรบรถงมาตรการหรอบทก าหนดโทษทผประกอบการรานคาปลกจะไดรบหากฝาฝนหรอไมปฏบตตามกฎหมายและนโยบายทก าหนด และ 3) การนยามค าวาเยาวชนตามขอบญญตทางกฎหมายก าหนดคอบคคลทมอายต ากวา 18 ป บรบรณ ดงนนจงควรมการเพมมาตรการดานการรณรงคเผยแพรขอมลขาวสารและความร ท เ ก ย ว กบประ เด นด ง กล า ว โ ดยการประยกตใชเทคโนโลยทสอดคลองและเหมาะสมกบขอจ ากดดานการอานและเขยนหนงสอ อายทสงวย และปญหาทางสายตาของผประกอบการรานคาปลก ในชมชนชนบท ควบค ไปกบการพฒนามาตรการการบงคบใชกฎหมายฯในชมชนชนบทอยางตอเนอง และเปนรปธรรม

2. ควรมการปรบปรงแกไขขอบญญตทางกฎหมาย ในเรองการหามแบงจ าหนายบหรแบบแยก มวนจ าหนายใหมความชดเจน เปนรปธรรม และสามารถน าไปใชเปนเครองมอทมประสทธภาพในกา รควบค ม ป อ ง ก น และด า เ น น คด ก บผประกอบการรานคาปลกทแบงจ าหนายบหรแบบแยกมวนไดโดยตรงซงปจจบนยงท าไดเพยงโดยออมตามมาตราท 13 เกยวกบการหามมใหผใดจ าหนายผลตภณฑยาสบทมไดแสดงฉลากตามทก าหนดไวหรอเปนหามการจ าหนายบหรทไมมภาพค าเตอนเ ท า น น ร ว ม ท ง จ ด อ อ น ด า น เ น อ ห า ข อ ง



พระราชบญญ ต ย าส บ พ .ศ . 2509 เก ย ว ก บขอก าหนดหามแบงจ าหนายยาเสนไวในมาตราท 22 ทมขอจ ากดเกยวกบค านยามของค าวา “ยาเสน” ทไมครอบคลมถงบหรโรงงาน

ขอเสนอแนะเพอการวจยครงตอไป

การศกษาครงนด าเนนการเกบรวบรวมขอมลจากผประกอบการรานคาปลกในชมชนชนบท แหงหนงของจงหวดพจตรจ านวน 12 คน ดงนนจงเสนอแนะใหการศกษาครงตอไปควรมการขยายขอบเขตดานจ านวนคณลกษณะของผใหขอมลหลก แล ะบร บทขอ งช ม ชนสนาม ว จ ย ใ ห ม ค ว า มหลากหลายและควรมการศกษาดวยระเบยบวธวจยเชงปรมาณ โดยเรมตนจากการวจยเชงส ารวจภาคตดขวาง (Cross-sectional survey) เพอศกษาสถานการณ และน าไปสการทดสอบทางสถตเพอว เคราะหปจจ ยทม อทธพลตอพฤตกรรมการจ า ห น า ย ผ ล ต ภ ณ ฑ ย า ส บ ใ ห เ ย า ว ช น ข อ งผประกอบการรานคาปลกในชมชน ซงขอคนพบทไดจะเปนประโยชนในการวางแผนควบคม ปองกน เฝาระวง และตรวจสอบการปฏบตตามกฎหมายการหามจ าหนายผลตภณฑยาสบให เยาวชนของผประกอบการรานคาปลกไดอยางมประสทธผลตอไป

เอกสารอางอง กรมสรรพสามต. (2554). รายงานผลการจดเกบคา

ใบอนญาตยาสบประจ าป พ.ศ. 2554. สบคนเมอ 12 มนาคม 2555 , จาก http://

edweb.excise.go.th

จกรพนธ เพชรภม และปยะรตน นมพทกษพงศ. (2556). พฤตกรรมการจาหนายบหรของผประกอบการรานคาปลกในชมชนโดยรอบมหาวทยาลยแหงหนงในเขตภาคเหนอตอนลาง

ของประเทศไทย. วารสารสาธารณสขศาสตร มหาวทยาลยขอนแกน, 6(2), 101-106.

นรา ไพรปกษน, ประวทย นวมอนทร, เยาวลกษณ กาวน า, วรดา คมม, สมมาตร สมาลา, และออละ ไพร ว ไ ล ว ร รณ . ( 2 549 ) . ป จ จ ย ท มความสมพนธกบการจาหนายบหรแกเดกอายตากวา 18 ป ของรานคาจาหนายบหรในเขตตาบลคลองลานพฒนา อาเภอคลองลาน จงหวดกาแพงเพชร ป 2550 . วทยานพนธปรญญาสาธารณสขศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร.

เนาวรตน เจรญคา.(2549). สรปผลการวจยเรองโฆษณาบหร ณ จดขาย. กรง เทพฯ:คณะสาธารณสขศาสตร มหาวทยาลยมหดล.

บปผา ศรรศม, ทวมา ศรรศม, จรมพร โหล ายอง, อาร จ าปากลาย, ปรยา เกนโรจน และธรนช กอนแก ว . (2555) . รายงานการส ารวจระดบประเทศเรอง ผลกระทบนโยบายควบคมการบรโภคยาสบในประเทศไทยกลมวยรนรอบท 4 (พ.ศ. 2552) ภายใต โครงการ International Tobacco Control Policy-

Southeast Asia. นครปฐม: สถาบนวจยประชากรและสงคม มหาวทยาลยมหดล.

พชรนทร สรสนทร. (2552). ชมชนปฏบตการดานการเรยนร แนวคด เทคนค และกระบวนการ. กรงเทพฯ: โรงพมพจฬาลงกรณมหาวทยาลย.

ลคนา เงนอย, วนย สดใจ, วฒชย วงศแสงวฒนา, สทธกร เจยนศรจนดา, และอภชาต กนกสงห. (2547). ความสมพนธระหวางการรบรกฎหมายกบพฤตกรรมการจาหนายบหรแกเดกอายตากวา 18 ปของรานคาเขตเทศบาลตาบลพรานกระตาย อาเภอพรานกระตาย จงหวดกาแพงเพชร ป 2549. วทยานพนธปรญญา



สาธารณสขศาสตร คณะสาธารณสขศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร.

ศรณญา เบญจกล, เกงพานช, มณฑา และลกขณา เตมศรกลชย. (2551). การสารวจพฤตกรรมการสบบหรของประชากรไทยอาย 15 ปขนไป พ.ศ. 2534-2550.กรงเทพฯ: ศนยวจยและจดการความรเพอควบคมการบรโภคยาสบ.

ศรพร จรวฒนกล. (2552). การวจยเชงคณภาพดานวทยาศาสตรสขภาพ . กร ง เทพฯ: บรษทวทยพฒนจ ากด.

ศรวรรณ พทยรงสฤษฏ และประภาพรรณ เอยมอนนต. (2554). สรปสถานการณการควบคมการบรโภคยาสบของประเทศไทย พ.ศ. 2554. ศนยวจยและจดการความรเพอควบคมการบรโภคยาสบ, กรงเทพฯ: เจรญดมนคงการพมพ.

สมบรณ ตนยะ. (2542). คานยมทางการศกษาของไทย: อดต ปจจบน อนาคต. กร ง เทพฯ: ส านกงานคณะกรรมการวจยแหงชาต.

ส านกงานคณะกรรมการวฒนธรรมแหงชาต . (2526). คมอคานยม. กรงเทพฯ: กราฟกอารต.

สพตรา สภาพ. (2536). สงคมและวฒนธรรมไทย : คานยม ครอบครว ศาสนา ประเพณ, พมพครงท 8. กรงเทพฯ: ไทยวฒนาพานช.

Celebucki, C.C., & Diskin, K. (2002). A

longitudinal study of externally visible

cigarette advertising on retail

storefronts in Massachusetts before

and after the Master Settlement

Agreement. Tobacco Control, 11(Suppl

2), ii47-53. Phetphum, C.,Nimpitakpong, P.,Surit, P., and

Dhippayom, T. (2012). The Relationship

between tobacco retailer factors and

tobacco use among adolescent

students: A Review. Asia Journal of

Public Health, January-April Vol.3 No.1,

22-31. Cohen, M., Kahn, D., & Steves, R. (2000).

Hermeneutic phenomenological

research. A practical guide for nurse

researchers. Thousand Oaks, California:

Sage.

Dent, C., & Biglan, A. (2004). Relation

between access to tobacco and

adolescent smoking. Tobacco Control,

13(4), 334-338. Leatherdale, S.T. & Strath J.M. (2007).

Tobacco retailer densitysurrounding

schools and cigarette access behaviors

among underagesmoking students.

Annals of behavioral medicine, 33(1), 105-111.

Lovato, C.Y., Hsu, H.C., Sabiston, C.M., Hadd,

V. & Nykiforuk, C.I. (2007). TobaccoPoint-of-Purchasemarketing in

school neighbourhoods and school

smoking prevalence: a descriptive

study. Canadian journal of public

health, 98(4), 265-270. O'Leary, K.D. (1984). The image of behavior

therapy: It is time to take a stand.

Behavior Therapy, 15(3), 219-233. Robbins, S.P. (2003). Organizational

behavior.(10thed.). NJ: Prentice-Hall.



Roeseler, A., Feighery, E.C. and Cruz, T. B.

(2010). Tobacco marketing in California

and implications for the future.

Tobacco Control, 19(Suppl 1), i21-i29. Warren, C.W., Jones, N.R., Peruga, A.,

Chauvin, J., Baptiste, J.P. and Costa de

Silva, V.(2008). Global youth tobacco

surveillance, 2000-2007. Morbidity and

mortality weekly report Surveill

Summ, 57(1), 1-28.

World Health Organisation. (2011). WHO

Report on the global tobacco

epidemic, 2011: Warning about the

dangers of tobacco. Geneva,

Switzerland: World Health Organization.

journal of behavioral science vol. 21 no. 1 january 2015...

Documents