Lectio VIIIPassivum I grupa czasów (praesens, imperfectum, futurum I)

acc duplex, nominativus duplex

NCI – nominativus cum infinitivo

Końcówki osobowe

Singularis Pluralis

1.2.3.

- r- ris- tur

- mur- mini- ntur

Koniugacja (Praesens)

I II III IV

Singularis

1.2.3.

laud – orlauda – rislauda – tur

mone – ormone – rismone – tur

mitt – ormitt – e – rismitt – i – tur

audi – oraudi – risaudi – tur

Pluralis

1.2.3.

lauda – murlauda – minilauda – ntur

mone – murmone – minimone – ntur

mitt – i – murmitt – i – minimitt – u – ntur

audi – muraudi – miniaudi – u - ntur

Koniugacja (imperfectum)

I II III IV

Singularis

1.2.3.

lauda – ba – rlauda – ba – rislauda – ba – tur

mone – ba – rmone – ba – rismone – ba – tur

mitt – e – ba – rmitt – e – ba – rismitt – e – ba - tur

audi – e – ba – raudi – e – ba – risaudi – e – ba - tur

Pluralis

1.2.3.

lauda – ba – murlauda – ba – minilauda – ba - ntur

mone – ba – murmone – ba – minimone – ba - ntur

mitt – e – ba – murmitt – e – ba – minimitt – e – ba – ntur

audi – e – ba – muraudi – e – ba – miniaudi – e – ba - ntur

Koniugacja (futurum I)

I II III IV

Singularis

1.2.3.

lauda – b – orlauda – b – e – rislauda – b – i - tur

mone – b – ormone – b – e – rismone – b – i – tur

mitt – armitt – e – rismitt – e – tur

audi – araudi – e – risaudi – e – tur

Pluralis

1.2.3.

lauda – b – i – murlauda – b – i – minilauda – b – u – ntur

mone – b – i – murmone – b – i – minimone – b – u – ntur

mitt – e – murmitt – e – minimitt – e – ntur

audi – e – muraudi – e – miniaudi – e – ntur

Koniugacja

I II III IV

lauda - ri mone – ri mitt – i audi - ri

Infinitivus

ImperativusSingularis

2. lauda – re! mone – re! mitt – e – re! audi – re!

Pluralis

2. lauda – mini!mone – mini!

mitt – i – mini! audi – mini!

Sposób tłumaczenia passivum znacznie częściej niż w języku polskim:

1. Ego ab amico moneor – Jestem upominany przez przyjaciela.

2. Terra movebatur – Ziemia drżała. Ziemia trzęsła się.

3. Semper bella gerentur – Zawsze będą trwać wojny. Ciągle będzie prowadzić się wojny. Ciągle wojny będą prowadzone.

Zmiana strony czynnej na bierną bierzemy pod uwagę trzy elementy zdania:

podmiot orzeczenie dopełnienie bliższe

Magister pueros laudat.podmiot dopełnienie bliższe

Pueri a magistro laudantur.

po czasownikach puto, habeo, duco, apello, nomino (i innych tego typu)

dopełnienie bliższe oraz jego określenie w acc. np. Uważam Marka za dobrego lekarza.

Puto Marcum bonum medicum. np. Rzymianie uważali Eneasza za swojego przodka.

Romani Aeneam proavum suum putabant .

Accusativus duplex (podwójny accusativus)

po tych samych czasownikach (puto, habeo, duco, apello, nomino i innych) w stronie biernej może wystąpić N. dupelx

podmiot oraz orzecznik w N. np. Uważa się Marka za dobrego lekarza.

Putatur Marcus bonus medicus. np. Eneasz był uważany przez Rzymian za swojego przodka.

Romani Aeneas proavus suus putabantur .

Nominativus duplex (podwójny nominativus)

NCI (w następnym odcinku)