miinistry of education junior primary … of education junior primary phase ... omuhongwa keshe e...

40
NIED Syllabus: Arts Junior Primary Phase 2014 Republic of Namibia MIINISTRY OF EDUCATION JUNIOR PRIMARY PHASE FOR IMPLEMENTATION: 2015 ARTS SYLLABUS GRADES 1 3 OSHIKWANYAMA VERSION

Upload: lamduong

Post on 17-May-2018

376 views

Category:

Documents


9 download

TRANSCRIPT

Page 1: MIINISTRY OF EDUCATION JUNIOR PRIMARY … OF EDUCATION JUNIOR PRIMARY PHASE ... omuhongwa keshe e limonena meumbo, kovakwanedimo vaye, momudingonoko, nomekwatafano laye …

NIED Syllabus: Arts Junior Primary Phase 2014

Republic of Namibia

MIINISTRY OF EDUCATION

JUNIOR PRIMARY PHASE

FOR IMPLEMENTATION: 2015

ARTS SYLLABUS

GRADES 1 – 3

OSHIKWANYAMA VERSION

Page 2: MIINISTRY OF EDUCATION JUNIOR PRIMARY … OF EDUCATION JUNIOR PRIMARY PHASE ... omuhongwa keshe e limonena meumbo, kovakwanedimo vaye, momudingonoko, nomekwatafano laye …

NIED Syllabus: Arts Junior Primary Phase 2014

Ministry of Education National Institute for Educational Development (NIED) Private Bag 2034 Okahandja Namibia © Copyright NIED, Ministry of Education, 2014 Arts Syllabus Grades 1 - 3 ISBN 978-99945-2-054-1 Printed by NIED Website: http://www.nied.edu.na Publication date: 2014

Page 3: MIINISTRY OF EDUCATION JUNIOR PRIMARY … OF EDUCATION JUNIOR PRIMARY PHASE ... omuhongwa keshe e limonena meumbo, kovakwanedimo vaye, momudingonoko, nomekwatafano laye …

1 NIED Syllabus: Arts Junior Primary Phase 2014

OSHIKALIMO

1. Etwalemo 1

2. Omakanghameno 1

3. Omalalakano 1

4. Ehovakanifohongo (mwa kwatelwa naavo ve na omaupyakadi melihongo) 2

5. Ekwatafanifo noilongwa ikwao noitavakani/noikambami 2

6. Omukalo wokulonga nokulihonga 3

7. Omifika delihongo 5

8. Oshikalimo neshikulafano lasho mOndodo ya tetekela oprima fiyo omOndodo 3 6

5. Oshikalimo shelihongo 6

10. Etaloshiivo 23

10.1 Oishonekwa yetaloshiivo 23

10.1.1 Omaludi etaloshiivo 23

10.1.2 Omafatululo oitwa (eendodondjele) 24

10.2 Omifindalandu domoule detaloshiivo (tali) la twikilafana 24

10.2.1 Etaloshiivo tali twikile ina li sheywa /longekidwa 25

11. Omusholondodo woitya nomafatululo ayo 26

Page 4: MIINISTRY OF EDUCATION JUNIOR PRIMARY … OF EDUCATION JUNIOR PRIMARY PHASE ... omuhongwa keshe e limonena meumbo, kovakwanedimo vaye, momudingonoko, nomekwatafano laye …

1 NIED Syllabus: Arts Junior Primary Phase 2014

1. Etwalemo Omufindahongo ou otau ulike nokuyelifa osho sha nuninwa okulongwa nokulihongwa nosho yo etaloshiivo mEhongo lOunghulungu (mOshikwanyama) meendodo dopehovelo 1-3 (mehongo lEeprima dopetameko). Ehongo lOunghulungu ongoshilongwa, otali lihongwa she likolelela kewapalo olo li li oshitukulwa sha fimana mehongo lounghulungu pamufindalandu welongo, ashike oli na yo okulongwa patema mekwatafano noilongwa ikwao imwe momufindalandu.

Omalalakano, oilalakanenwa yelihongo nomapyokoko oo a andjanekwa pokati koilongwa oo amwe omeemhumbwe dehongo momufindalandu aushe. Apa sha dulika,, oshilongwa eshi osha pumbwa eetundi di li 2 (mEendodo 1-2) neetundi di li 3 (mOndodo 3) moshivike. NIED okwa dimina omufindalandu u talululwe konima youlefimbo wonhumba. Omudo wa tengenekelwa okutula moilonga omufindalandu weendodo doprima yopetameko wa talululwa tau ka shikula oo 2021. 2. Omakanghameno

Ehongo lOunghulungu otali xumifa komesho eyokomesho lihe na olwaamambinga, onghalafano neyambulepo lounghulungu womuhongwa wokudula okweeta po sha. Oshilongwa eshi otashi mbwalangadjeke nokuyambula po elitungilouumbo lomuhongwa nosho yo okuholola omadiladilo aye mwene. Moshilongwa omu ovahongwa otave likonakona nokushiiva oukwatya wavo vene womeni, omudingonoko wavo nokunongela omakwatafano a ningwa okupitila moikundaneki younghulungu Omufindahongo wElongo lOunghulungu wEendodo dOprima yOpetameko otau lalakanene okuyandja eudeko lopehovelo moshilongwa shElongo lOunghungu, okuxumifa komesho omhepo yokuninga omapulapulo nomalolelo, okuxumifa komesho owino wokukonakona nounghulungu wokueta po sha, osho yo okunghonopaleka owino, eshiivo nomaliudo moitukulwa imwe po yomomufindalandu. Omufindahongo ou otau yandje owino wa mbwalangadja woshilongwa shElongo lOunghulungu kovahongwa aveshe.

Oukwatya wo vene wElongo lOunghulungu paendodo edi owa kanghamekelwa keshiivo eli kutya Elongo lOunghulungu oshilongwa tashi xumu komesho inashi hanga efikilo. Eshi omuhongwa ta xumu komesho nowino woku ulika oungulungu waye owa yuka komesho. Nonande oshi li shidjuu na inashi pumbiwa okuulika exumokomesho lolela lela, ope na ounghulungu weewino, eshiivo nomaliudo oo e na okupewa omuhongwa mondododo keshe yoprima yopehovelo. Nomolwaasho, ehongo lopambelewa loshilongwa eshi inali pingena po nande okulitongomona mo mwene osho yo ounghulungu womuhongwa. Pamufika ou, osha fimana lela okukaleka po nokuxumifa komesho ohokwe yovahongwa yokulitongomona mo vo vene okupitila moshilongwa eshi (Elongo lOunghulungu). Ovahongwa otava nongonona omaludi aeshe ounghulungu pamwe okumona osho tava hokwa osho yo omalihumbato.

3. Omalalakano

Omalalakano Elongo lOunghulungu oo:

Okukwafela ovahongwa va kufe ombinga mexumifokomesho loikwashiwana moNamibia;

Okuyambula po eudeko loikwashiwana ya yooloka;

Okuyambulapo eshiivo netambuleko loikwashiwana;

Okuxwaxwameka elitungilouumbo nounghulungu movahongwa stimulate learners’ imagination and creativity;

Okutwa omukumo eliyelifomwene, elineekelomwene nokuninga omakwatafano navakwao;

Okutwa omufindo elipangelomwene, oinakuwanifwa nelongelo kumwe;

Oku eta po exumifokomesho lokulongifa ounghulungu ongomukalo wokuliyelifa;

Okuxwepopaleka owino wokukitakanununa omikundu.

Page 5: MIINISTRY OF EDUCATION JUNIOR PRIMARY … OF EDUCATION JUNIOR PRIMARY PHASE ... omuhongwa keshe e limonena meumbo, kovakwanedimo vaye, momudingonoko, nomekwatafano laye …

2 NIED Syllabus: Arts Junior Primary Phase 2014

4. Ehovakanifohongo (mwa kwatelwa naavo ve na omaupyakadi melihongo)

Ehovakanifohongo olo oufemba womuhongwa keshe nohali yambula po ekufombinga mehongo, ile okumona omhito meeprogalama dihapu dehongo da adjakana nomomayakulo oo haa yandjiwa mehongo lomeefikola daavo vehe na omaupyakadi. Ola tungilwa komilandu dokuyambidida nokutambula ko oulili/omayooloko hau hangika mokati kovahongwa AVESHE nokukufa po oingabeki/oimbide AISHE yelihongo.

Ehongo lopetameko otali longekida oshiwana/omudingonoko, ngaashi shi li sha teelelwa mondjodifaneko yaNamibia yomudo wo 2030, dokuyambulula po ehovakanifohongo. Ovahongwa tava mono oiimbi/omashongo nosho yo eemhumbwe dimwe melihongo lavo, navo otava ka tulwa meefikola daaveshe, neemhumbwe davo otadi ka ungaungwa nado tashi pitile mokulongifa oikwafifohongo tai wapalele. Ovahongwa ava ve na omaunghundi manene noitava dulu okulikola sha meefikola daaveshe, otava ka kwafelwa she likolelela keemhumbwe davo meetundi deyambididohongo, ongudu ile eefikola de likalekelwa fiyo efimbo olo tava dulu okuya meefikola daaveshe apa tashi dulika. Omufindalandu, omikalohongo noikwafifohongo oya longekidilwa owina okuwapalela ovahongwa vomoiputudilohongo ei. Omukalo wehongo lomuhongwa ta dana onghandangala mehongo (LCE) otau wapalele neenghono ovahongwa ovo ve na omaunyengwi mokulihonga, shaashi ohali diinine kwaashi ovahongwa ve shi nale noku va kwafela va likole / va mone eshiivo nounongo mupe. Omutungilo womufindalandu wehovakanifohongo owa tofa mo omapyokoko oo e na okuhangwa kovahongwa ve na eemhumbwe da yooloka mokulihonga. Omafanekondunge eyambididohongo loohandimwe oku na okulongekidwa opo a kwafele etalongushu momukokomoko welihongo loohandimwe ovo va pumbwa eyambididohongo. Omilandu da wedwa po dokulongekida okulonga nokulihonga meengulu dehovakanifohongo otadi dulu oku hangika momutungilo womufindahongo wehongo la hovakanifwa (2012). Omilandu edi otadi ka kwafa ovahongwa AVESHE va mone eshiivo, ounongo neenghedi oku va kwafela va findane mounyuni wonena wa kitakana, womalunduluko, womaunongononi, womautekenika, omakwatafano nomauyelele mahapu. Ehongo leendodo dopetameko otali yandje eemhito di fike pamwe kovalumenhu novakainhu notashi etifa opo ovahongwa va dule okukufa ombinga moinyangadalwa shi fike pamwe. Ovahongi nava shiive nokuuda ko nhumbi ve na okuyakula ovahongwa shi fike pamwe, noikwafifohongo aishe tai longifwa nai kale tai yambidida oipambele youkakwashike ko okanhu pauyuuki.

. Oipambele youkashike ko okanhu hayo ashike oshipalanyole tashi ungaungwa nasho mokuholola ounghulungu, ndele otashi pitile yo momukalo omo oilonga ya unganekwa. Ovamati noukadona ove na omikalo da yooloka dokutala ko nokulihumbata koinima oyo ye va dingonoka mounyuni. Onghee ngeenge otava longele kumwe moikwaunghulungu, otava yambapalekafana pamikalo dokuudako nokulitongomona vo vene.

5. Ekwatafanifo noilongwa ikwao noitavakani/noikambami

Oikambami melihongo oya kwatela mo elihongo lomudingonokohongo, oHIV noAIDS, ehongo lomuvalu wovakwashiwana, ehongo loufemba womunhu noudemokoli, omauyelele nomakwatafano pautekenika, neameno lomeendjila. Aishe ei oya etwa momufindalandu, shaashi keshe shimwe shomuyo, otashi ungaunga nomaupyakadi, omashongo nomalunduluko moshiwana shaNamibia. Ovahongwa vetu aveshe ova pumbwa oku:

uda ko onghalo yomaupyakadi nomashongo aa

uda ko nhumbi omaupyakadi nomashongo aa taa kumu oshiwana

Page 6: MIINISTRY OF EDUCATION JUNIOR PRIMARY … OF EDUCATION JUNIOR PRIMARY PHASE ... omuhongwa keshe e limonena meumbo, kovakwanedimo vaye, momudingonoko, nomekwatafano laye …

3 NIED Syllabus: Arts Junior Primary Phase 2014

uda ko nhumbi omaupyakadi nomashongo aa taa dulu okupalamenwa moitukulwa yavo

Omaupyakadi nomashongo a didilikwa oo aa:

Efiloshisho nekwato-nawa leedjo detu dopashitwe

Oilanduli ya etwa koHIV noAIDS

Omikundu dopaukali-nawa tadi etwa kekakeko lewangadjo, komikalo dii dokuungaunga

noundjuwo noyeekelwashi

Omakuyunguto opa ghalafano a etifwa kokuhe na oufikepamwe mokupangela oko haku

li-dimbike oufemba noinakuwanifwa

Eduliko keemhango deameno lomeendjila la nghundipala

Omaupyakadi oo twa taalela mounyuni

Oilongwa imwe otai wapalele okukwatela mo oikambakani. Momufindahongo omu omu na oihopaenenwa ihapu yomakwatafano noikambakani, ndele oshihopaenenwa ashike shimwe moshikambakani keshe sha yandjwa apa.

Elihogo lomudingonokoho-ngo

Ehongo loHIV noAIDS

Ehongo lomavalulo opashiwana

Ehongo loufemba womunhu noudemokoli

Eshiivo lokulongifa omauyelele nomakwata-fano opaute-kenika

Eameno lomeendjila

Ondodo 1 Oungulungu u wetike-owino womafano: okutala ouyelele kombinga yefo noku u longifa okufaneka efo

Ondodo 3 Omusika: Okuetapo ouiimbilo vanafangwa kombinga yokufila oshisho ovanaudu

Ondodo 2 Oinyandwa: Okuhopae-nena ehokololo tali ulike oilonga yefiku keshe yovanhu vokomikunda

Ondodo 3 Oinyandwa: Okuetapo onghalo omo omuhongwa ta ti ‘ahawe’ komakwatafa-no nomunhu mukwao inaa pumbiwa.

Eendodo 1-3 Omusika: okukwata ouiimbilo wavo vene wopamusika nokuulongifamokuetao sha

Ondodo 2 Oungulungu u wetike Okuninga oupopifa nokuulongifa mokuulika omukalo muwa wokutauluka ondjila ina oyeendifo ihapu

6. Omukalo wokulonga nokulihonga

Omukalo wokulonga nokulihonga owa kanghama kehongo lomuhongwa oye ta dana onghandangala ngaashi sha fatululwa pamilandu dOuministeli nomomifindalandu dehongo lomuhongwa oye ta dana onghandangala. Omukalo ou otau etifa ehongo nelihongo longushu ngeenge omilandu edi tadi tulwa moilonga. Sha wedwa po, omukalo wokulonga patema nelongelomumwe leewino olo oshishonekwa mokuhonga nomokulihonga mehongo leendodo doprima yopetameko.

Page 7: MIINISTRY OF EDUCATION JUNIOR PRIMARY … OF EDUCATION JUNIOR PRIMARY PHASE ... omuhongwa keshe e limonena meumbo, kovakwanedimo vaye, momudingonoko, nomekwatafano laye …

4 NIED Syllabus: Arts Junior Primary Phase 2014

Elalalakano olo okuxumifa komesho elihongo neudeko, eshiivo, owino nomikalo tadi kwafele mexumifo komesho loshiwana. Ehongo nelihongo nali hovelele kounongo nokonghalafano oyo omuhongwa keshe e limonena meumbo, kovakwanedimo vaye, momudingonoko, nomekwatafano laye nomudingonoko. Ehongo mofikola nali kwatele mo, nali tungile ko, nali wede ko nokutula koshiyelekifo osho omuhogwa e shii nale. Ovahongwa ohave lihongo nawa nendjangumuko ngeenge tava kufa ombinga moinyangadalwa nomokueta po sha. Omuhongwa keshe oku lilile, e na eemhumbwe dopaumwene, nomikalo daye dokulihonga, e na eshiivo laye naashi ta dulu okupondola. Omuhongi na kale ta dulu okuyandja ekwafo tali wapalele eemhumbwe dovahongwa aveshe nokuyukifa elihongo lovahongwa ngaashi tashi wapalele. Eenghatu nomikalo dokuhonga odi na ku kala da yooloka, ashike nadi kale tadi dulu okulundululwa nokuwapalela otundi. Omuhongi na tokole, she likwatelela koilalakanenwa yelihongo nokomapyokoko taa hangikwa, kutya onaini sha wapala okuhonga nawa-nawa oshikalimo shOmudingonokohongo; onaini sha wapala oku efa ovahongwa ve li kongele omauyelele vo vene; onaini va pumbwa okuhongwa komuhongi; onaini va pumbwa ekwafo nefindilomo; nonaini va pumbwa omawedelepo mokulimonena ounongo nomauyelele oo va pumbwa okulandula. Okuhonga ovahongwa moungudu, momapando, koumwe nooumwe, ile mongudu aishe moinyangadalwa yotundi yElongo lOunghulungu nashi kale sha longekidwa nosha shonekwa nawa. Eshi ovahongwa tava xumu komesho mowino wopauhandimwe, panghalafano nopamakwatafano, otava pewa oinakuwanifwa ya wedwa po va kufe ombinga mokuninga omalongekido nomokutala ongushu yoilonga yavo vene noyavakwao, tashi ningwa metonatelo lomuhongi. Ope na eemhito dihapu dokulongela Elongo lOunghulungu mumwe noilongwa ikwao, ngaashi; ovahongwa otava dulu okulongifa eudeko lavo lOmwaalu lomalupe okuetapo omafano, oinyolomwa noihongwafano. Ovahongi otava dulu okuhoolola oinyangadalwa ya yooloka nokuweda ko koshikalimo apa tashi pumbiwa. Moinyangadalwa ihapu ya yooloka ya fanekwa, ovahongi otava dulu okuhoolola mo oyo tai wapalele exumokomesho lovahongwa, naayo ve wete kutya otava dulu okuliwilika vo vene, ashike ove na okumana ko omapyokoko aeshe. Mukeshe shimwe shoitukulwa oyo ine noipalanyole, naku hovelwe alushe noinyangadalwa ei yanafangwa/ipu mOndodo 1 nokuenda nee taku twikilwa noinyangadalwa ei idju odula nodula. Elongo Lounghulungu otali dulu okuunganekwa onga eetundi mbali da ndaabula moshivike meendodo 1 no 2, neetundi mbali da ndaabula notundi imwe ye likalekelwa moshivike mOndodo 3. Kakele ngeenge ope na owino wonhumba kondadalunde u na okulongwa momukalo wa yukilila (ngaashi omaimbilo), oilonga oi na okuunganekwa paenghatu nhatu: onghatu yotete, omo ovahongwa tava kundafa kombinga yaasho shi na okuningwa nonghee tashi ningwa; onghatu onhivali, omo ovahongwa tava longo nokueta po ounghulungu (u wetike, oshinyandwa, ondaanisha, omusika); onghatu onhinhatu, omo okangudu keshe otaka eta po sha komesho yongudu, oilonga yopaunghulungu tai yalwa nomatyekosha ile oshidjemo tashi yandjwa kwaava va pwilikina/va tala. Eeprojeka odo da kwatela mo ounghulungu ngaashi omaulikilo nomapopifa ile eendaanisha noinyandwa yovanhu ve lituvika komesho nosho yo oidjalomwa yanafangwa mokuninga omaulikili nai tuwe omukumo. Naku dimbulukiwe yo kutya Elongo lOunghulungu haalushe la pumbwa otundi younghulungu ye likalekelwa, shaashi ounghulungu otau dulu ashike okulongelwa mumwe noilongwa ikwao ihapu. Ounghulungu oshinima osho tashi liholola sho vene mokuninga oyeetwapo kovadali nokoshiwana. Ovahongwa nava hololele yo ovahongwa vakwao mongudu ounghulungu wavo, ashike inava fiminikwa opo ve shi ninge. Elongo lOunghulungu otali yandje yo eemhito dihapu dokueta eenghulungu/omanyakwa omaunongo e lili noku lili mofikola ile oku ka talelapo eenghulungu domomudingonoko edi di shiivike nawa, opo ku yandjwe omhito kovahongwa va

Page 8: MIINISTRY OF EDUCATION JUNIOR PRIMARY … OF EDUCATION JUNIOR PRIMARY PHASE ... omuhongwa keshe e limonena meumbo, kovakwanedimo vaye, momudingonoko, nomekwatafano laye …

5 NIED Syllabus: Arts Junior Primary Phase 2014

tale eenghulungu tadi dana/etapo sha.

Omufindahongo ou otau longo onga odokumende oyo tai wilike panghalo yaNamibia, kwa tulwa momadiladilo omufika womadeulo moshilongwa keshe, oikwafifohongo tai monika, onakudiwa yovahongwa nomudingonoko wofikola. Omulandu wokuputuda tashi pitile mElongo lOunghulungu oo u na okudengwa omufindo, ndele ha moyeetwapo yopaunghulungu yo vene. Ovahongi nava didilike kutya omapyokoko inaa ngabeka omadiladilo ovahongi ile ofikola nomunhu ota dulu okuya komesho shi dulife pomapyokoko a yandjwa.

7. Omifika delihongo Okuya mOndodo 1 moPrima yopetameko, ovahongwa aveshe ova teelelwa va kale ve lilongekida okutameka elongo lopambelelwa/lofaafaa panghalafano, pamaliudo, pamadiladilo nopalutu yo. Oivike itano yopetameko mOndodo 1 nai kale ya nuninwa oinyangadalwa yokulilongekidila ofikola.

Kexulilo lOndodo 3 Elongo lOunghulungu moPrima yopetameko, ovahongwa ova teelelwa va kale tava dulu okuulika oinima tai shikula:

Ounghulungu u wetike Ovahongwa otava hovele okulongifa omakonakono avo vene nokulitungilouumbo okulongifa oilongifo ya yooloka yopaunghulungu, omilandu nomikalo dokueta po oilonga younghulungu u wetike vo tava twikile nokuxumifa komesho owino wavo wopamalinyengo olutu. Omusika Ovahongwa tava kufa ombinga mokwiimba nomoinyangadalwa yomalinyengo mwa kwatelwa okweetapo omawi a yooloka nolutu nokuetapo omawi a yooloka to longifa oilongifomwa imwe mokweetapo sha. Otava hovele okuimba pamawi avali taa diminafana nokudimbulukwa oilongifo yopamusika ngaashi oulefimbo (lile/lixupi), omadengo, enyanhuko (meendelelo/ kanini) omitono (pombada/pedu), nomutungilo (ongovela ya faafana/ongovela ya yooloka). Okunyanda Ovahongwa otava eta po nokunyanda omahokololo oo va ikilila nounyolwa vanafangwa tava longifa elitungilouumbo, elaka tali wapalele, ewi,omalinyengo nemanguluko. Tava longifa oyoongalele yopainyandwa ngaashi okulitula meenghaku domunyandi wonhumba nokulongifa omutungilo woshinyandwahokololo oo u na etameko, pokati nexulilo eshi tava nyanda. Okundanisha/okututula Ovahongwa tava eta po ondunge yokundanisha neendanisha da xwepopalekwa, tave shi ningi mongudu tava longifa oilongifo yeudeko lolutu, omifika,eenghono,ekunguluko nefimbo. Okukufombinga Ovahongwa tava ulike eewino dounghulungu dopaumwene nodopanghalafano ngaashi okukundafana omadiladilo nokulonga memanguluko. Tava longifa omalideulo opaunghulungu a amenwa, nokuninga oyoongalele nomalixumbato onhumba ngaashi okulongulula oilongifo yonhumba noku i fila shisho. Okutambulako Ovahongwa tava ningi omatalongushu nomatalululo kombinga younghulungu wavo vene pakupopya kombinga yongushu yomikalo odo va longifa nokuulika omikalo odo tadi wapalele okweeta po exwepopalo. Otava komenda yo pamukalo tau tungu nokutwa vakwao omukumo kounghulungu wavo osho yo okuyandja omafaneko a nhumbi vakwao tava dulu okulundulula.

Page 9: MIINISTRY OF EDUCATION JUNIOR PRIMARY … OF EDUCATION JUNIOR PRIMARY PHASE ... omuhongwa keshe e limonena meumbo, kovakwanedimo vaye, momudingonoko, nomekwatafano laye …

6 NIED Syllabus: Arts Junior Primary Phase 2014

8. Oshikalimo neshikulafano lasho mOndodo ya tetekela oprima fiyo omOndodo 3

Opo ku ulikwe eyokomesho meewino, meshiivo nomonghalafano okupitila moPrima yopetameko oshikalimo neshikulafano lasho eshi tashi shikula osho mOndodo ya tetekela oPrima fiyo Ondodo 3. Nonande ongaho, oshikalimo shelihongo shOndodo ya tetekela Oprima inashi kwatelwa mo modokumende ei, otashi monika momufindahongo wOndodo ya tetekela oPrima.

OTEMA : OKUKUFOMBINGA

ONDODO YA TETEKELA OPRIMA

ONDODO 1 ONDODO 2 ONDODO 3

ELONGELOKUMWE, EFIMANEKAFANO, NELONGIFO LOMADEULO A AMENWA NOYOONGALELE

Okuulika eewino dounghulungu wopaumwene nowopanghalafano ngaashi okulipa omalufo, okupwilikina kuvakwao nokutukulilafana

Okuulika eewino dounghulungu wopaumwene nowopanghalafano ngaashi okupwilikina kuvakwao, okuudako vakwao nokulongela kumwe.

Okuulika eewino dounghulungu wopaumwene nowopanghalafano ngaashi okutukulilafana, okulonga pauyuki, okuudako vakwao nokulongela kumwe

Okuulika eewino dounghulungu wopaumwene nowopanghalafano ngaashi okulonga pauyuki, okuninga omatokolo opamuhanga nokulonga memanguluko

Okulongifa omalideulo a amenwa ngaashi okudjala oikutu yokuliamena ngeenge tava painda

Okulongifa omalideulo a amenwa ngaashi okupula ekwafo

Okulongifa omalideulo a amenwa ngaashi okuamena omudingonoko woilonga

Okulongifa omalideulo a amenwa ngaashi okufila oshisho oilongifo

Okuulika omalihumbato opaunghulungu ngaashi okushunifa ko outuviko voukende wongha

Okuulika omalihumbato opaunghulungu ngaashi okukosha oulongifo vokupainda

Okuulika omalihumbato opaunghulungu ngaashi okuulika ohokwe muvakwao ngeenge tava eta po sha

Okuulika omalihumbato opaunghulungu ngaashi okuninga omalideulo okulongulula oilongifo yopaunghulungu

Page 10: MIINISTRY OF EDUCATION JUNIOR PRIMARY … OF EDUCATION JUNIOR PRIMARY PHASE ... omuhongwa keshe e limonena meumbo, kovakwanedimo vaye, momudingonoko, nomekwatafano laye …

1 NIED Syllabus: Arts Junior Primary Phase 2014

OTEMA/EXUKU: OKUETAPO SHA

OMIFINDA DOUNGHULUNGU U WETIKE, EEMHATOLONA, OMALUVALA, OMALUPE, OMUTUNGILO NONHELE

ONDODO YA TETEKELA

OPRIMA

ONDODO 1 ONDODO 2 ONDODO 3

Okulongifa omifinda domaludi a yooloka okuetapo efano la kalela po oshinima shonhumba nokuulika omaliudo ngaashi ehandu

Okulongifa omifinda domaludi a yooloka okuetapo omalupe a kalela po oinima, nokuulika kutya oumufinda vanini ova kalela po odula inini

Okulongifa omifinda domaludi a yooloka okuulika eengenge nokuulika kutya omifinda da fa omakufikufi onda kalela po efuta.

Okulongifa omifinda domaludi a yooloka okuulika eengenge, nokuholola kutya omifinda da ngolyauka oda kalela po omhepo

Tava endulula meemhatolona va faneke omafano

Tava endulula meemhatolona va faneke omafano

Tava longifa omaendululo omalupe va ete po omafano

Tava longifa omaendululo eemhatolona odo di li momudingonoko vaete po omafano

Okuninga omaulikilo omalolelo nomaluvala

Okulundulula omaluvala pakuweda mo omaluvala amwe

Okutula mumwe omaluvala avail manene va ete po omaluvala manini

Okutula mumwe omaluvala manene a yoolokafana va ete po omaludi omaluvala manini

Okuetapo omalupe eembinga mbali oo a ikililwa opamuvalu

Okuetapo omalupe eembinga mbali oo a ikililwa opamuvalu, eemhatolona nomadidiliko omalupe ngaashi omutima nonyofi

Okuetapo omalupe eembinga mbali oo a ikililwa opamuvalu, eemhatolona nomadidiliko omalupe ngaashi omadidiliko omeendjila

Okuetapo omalupe eembinga mbali opamuvalu, eemhatolona nomadidiliko omalupe ngaashi etango kepandela laNamibia

Okuetapo omalupe oo ehe fi opamuvalu ngaashi edidiliko leke

Okuetapo omalupe oo ehe fi opamuvalu tava longifa oinima oyo ya ningwa naayo yopaushitwe

Okuetapo omalupe oo ehe fi opamuvalu tava longifa oinima oyo ya ningwa naayo yopaushitwe

Okuetapo omalupe oo ehe fi opamuvalu tava longifa oinima oyo ya ningwa naayo yopaushitwe

Okuetapo omitungilo tava longifa elova, eembapila, noilongifo ikwao ya yooloka

Okuetapo omitungilo tava longifa oinima yomomudingonoko

Okuetapo omitungilo tava longifa oinima yomomudingonoko

Okuetapo omitungilo tava longifa oinima yolela

Page 11: MIINISTRY OF EDUCATION JUNIOR PRIMARY … OF EDUCATION JUNIOR PRIMARY PHASE ... omuhongwa keshe e limonena meumbo, kovakwanedimo vaye, momudingonoko, nomekwatafano laye …

2 NIED Syllabus: Arts Junior Primary Phase 2014

ONDODO YA TETEKELA OPRIMA

ONDODO 1 ONDODO 2 ONDODO 3

Okutula po eemhito/eemwaka pokati komalupe noku di longifa va ulike oule

Okutula po eemhito/eemwaka pokati komalupe noku di longifa va ulike oule

OUNGHULUNGU U WETIKE – OKUHOPAENENA NOKUTUNGA SHA

Okuninga oihongwafano yanafangwa yomalupe eembinga nhatu tava longifa oinima ya longululwa naai ya dja momudingonoko

Okuninga omitungilo domalupe eembinga nhatu tava longifa owino wokutunga, okupombola, okuteta, okutonya nokunateka

Okuninga omitungilo domalupe eembinga nhatu tava longifa eewino da yooloka nokulongulula oinima

Okuninga omitungilo domalupe eembinga nhatu tava longifa eewino da yooloka noilongifo ya longululwa.

Okuninga eengaba neengodi

Okuninga eengaba neengodi

Okuhondja oungodi vanini koiyata va ete po eemhatolona

Okuhondja oungodi vanafangwa vomaludi koiyata va etepo omutungilo wonhumba

Okuulika owino wokuninga omalupe, okuteta, okualangatifa, okukwatakanifa nokuninga omadidiliko tava longifa elova

Okuulika owino wokuninga omalupe, okuteta, okualangatifa, okukwatakanifa nokuninga omadidiliko va ete po oilanda nomawe elova

Okuninga oihongomwa yoinamwenyo/ovanhu tava longifa omalupe, ouyelele nomitungilo

Okuninga oihongomwa yoinamwenyo/ovanhu tava longifa omalupe, ouyelele, omitungilo, oukwatya noidjalomwa

OUNGHULUNGU U WETIKE– OMAFANO

Okulingifa okudimbulukwa, okudiladila nokulitungila ouumbo onga odjo yomukumo wokufaneka

Okulingifa okudimbulukwa, okudiladila nokulitungila ouumbo onga odjo yomukumo wokufaneka

Okulingifa okudimbulukwa, okudiladila nokulitungila ouumbo onga odjo yomukumo wokufaneka

Okulingifa okudimbulukwa, okudiladila nokulitungila ouumbo onga odjo yomukumo wokufaneka

Okulongifa ouyelele wakwalukeshe va ete po omafano

Okulongifa ouyelele wakwalukeshe va ete po omafano

Okufaneka va didilike eshi va konakona

Okufaneka va didilike eshi va konakona

Okueta po omafano tava longifa opainda youkwatya wa yooloka, omafano e va kelela po nounyolwa vanafangwa vominwe nomake

Okueta po omafano tava longifa oluvala li liwetikile komafano a dofa, okuninga onduba yomafano nounyolwa vanafangwa vomomudingonoko

Okueta po omafano pakulongifa opainda ya yula okuetapo omafano omutungilo wedu nooimeno

Okuetapo omafano oinima in a omwenyo tava longifa opainda ya pama naai ya yula

OMUSIKA – OLWIIMBO ( OULEFIMBO, EDENGO,ENYANHUKO, OMUTONO, OMUKWELENGEDJO , OMUTUNGILO NEENOTE)

Okuhovela okudimbulukwa omawi nelimweneneno (oulefimbo),

Okudimbulukwa omawi male /maxupi (moulefimbo), nokulongifa ewi okuninga omawi opombada lela

Okudimbulukwa omawi malenomaxupi (moulefimbo), nokwiimba omaimbilo pamawi opombada nopedu;

Okudimbulukwa omawi male /maxupi (moulefimbo),nokwiimba omaimbilo taa pula omadengo opombada

Page 12: MIINISTRY OF EDUCATION JUNIOR PRIMARY … OF EDUCATION JUNIOR PRIMARY PHASE ... omuhongwa keshe e limonena meumbo, kovakwanedimo vaye, momudingonoko, nomekwatafano laye …

3 NIED Syllabus: Arts Junior Primary Phase 2014

PRE-PRIMARY GRADE 1 GRADE 2 GRADE 3

nokulongifa ewi okuninga omadengo opombada /pedu nomawi omokule/pauxupi Okweendulula omhatolona yongovela yanafangwa lela (pamutungilo)

/pedu unene nomawi omokule unene/pauxupi unene Okweetapo ongovela pakuxulifa omhatolona yongovela yanafangwa ya xulila ondjilakati(omutungilo)

okuimba ewi tali i mokule nopauxupi Okweetapo ongovela pakuxulifa omhatolona yongovela yanafangwa ya xulila ondjilakati (pamutungilo)

noopedu noomokule nopouxupi Okweetapo ongovela pakuxulifa omhatolona yongovela yanafangwa ya xulila ondjilakati (pamutungilo)

Okwiimba omaimbilo oo a ikililwa meendelelo nosho yo okweenda kanini (panyanhuko)

Okwiimba omaimbilo oo a ikililwa meendelelo nosho yo okweenda kanini (panyanhuko)

Okwiimba omaimbilo tava endeleko mokweendelela/okweenda kanini osho yo ngeenge va pewa etameko (pamutungilo)

Okwiimba omaimbilo oo e na oitukulwa tai pumbwa okweendelela nokweenda kanini(panyanhuko) osho yo opo oitukulwa yeimbilo tai liendulula (pamutungilo)

Okweetapo omaimbilo opaiwana/opamufyuu-lulwakalo, ouiimbilo udano melaka looina tava imbi pangovela yonhote imwe

Okweetapo omaimbilo noudanoimbilo Melaka looina, momalaka amwe Oshinamibia nOshiingilisha, tava imbi pamadengo avali taa diminafana

Okweetapo omaimbilo melaka looina, momalaka amwe Oshinamibia nOshiingilisha, tava imbi pamadengo avali taa diminafana

Okwiimba omaimbilo madjuu moungudu, nokweetapo omadengo avali taa diminafana melaka looina, momalaka amwe omoNamibia, mOshiingilisha nomomalaka amwe okondje yoshilongo

Okwiimba eimbilo lopashiwana

Okwiimba eimbilo lopashiwana momutwe

Okwiimba eimbilo lOukumwe waAfrika

Page 13: MIINISTRY OF EDUCATION JUNIOR PRIMARY … OF EDUCATION JUNIOR PRIMARY PHASE ... omuhongwa keshe e limonena meumbo, kovakwanedimo vaye, momudingonoko, nomekwatafano laye …

1 NIED Syllabus: Arts Junior Primary Phase 2014

OMUSIKA – OKWEETAPO OMAWI OMADENGO A YOOLOKAFANA (OULEFIMBO, OMADENGO, ENYANHUKO, OMIKWELENGEDJO NOMUTUNGILO

Okuhovela okudimbulukwa omawi nelimweneneno (oulefimbo), nokuninga omawi omadengo opombada /pedu nomawi omokule/pauxupi

Okudimbulukwa omawi male /maxupi (moulefimbo), nokulongifa ewi okuninga omawi opombada /pedu nomawi omokule unene/pauxupi unene

Okudimbulukwa omawi male /maxupi (moulefimbo), nokulongifa ewi okuninga omawi opombada /pedu nomawi omokule unene/pauxupi unene

Okudimbulukwa omawi male /maxupi (moulefimbo), nokulongifa ewi okuninga omawi opombada /pedu nomawi omokule unene/pauxupi unene

Okuhovela okuulika ‘omadengo’ ‘nomalinyengo omadengo’opamusika

Okuulika ‘omadengo’nomalinyengo omadengo’opamusika

Okuulika eyooloko pokati ‘komadengo’ nomalinyengo omadengo opamusika ‘rhythm’

Okuulika eyooloko pokati “komadengo” nomalinyengo omadengo opamusika’ ‘rhythm’

Okweendulula omhatolona yedengo lanafangwa (omutungilo)

Okumana omhatolona yanafangwa inai xula (pamutungilo)

Okweetapo etwalemo leimbilo (pamutungilo)

Okweetapo eemhatolona domadengo okutameka nokuxulifa eimbilo noku di longifa pokati keevelishe (pamutungilo)

Okudana omadengo opalutu pefimbo lomusika (enyanhuko)

Okudana omadengo opalutu pefimbo lomusika (enyanhuko)

Okudanaukifa oilongifo to endelele/to ende kanini (enyanhuko)

Okudanaukifa oilongifo to endelele/to ende kanini (enyanhuko)

Okuhovela okuwaimina omaimbilo to longifa eemhatolona tadi leendulula

Okuwaimina omaimbilo to longifa eemhatolona tadi liendulula (ostinati)

Okuwaimina omaimbilo to longifa eemhatolona tadi leendulula nokulongifa oilongifo imwe yomusika ngaashi omadengo,

Okuwaimina omaimbilo to longifa eemhatolona da kitakana tadi liendulula nokulundulula eemhatolona, nokulongifa oilongifo yomusika ngaashi omadengo,

OKUNYANDWA – OKULINYENGA OKUPITILA MOKUHOPAENENA

Page 14: MIINISTRY OF EDUCATION JUNIOR PRIMARY … OF EDUCATION JUNIOR PRIMARY PHASE ... omuhongwa keshe e limonena meumbo, kovakwanedimo vaye, momudingonoko, nomekwatafano laye …

2 NIED Syllabus: Arts Junior Primary Phase 2014

ONDODO YA TETEKELA

OPRIMA

ONDODO 1 ONDODO 2 ONDODO 3

Okuhovela okuulika omalinyengo olutu, oku a kondolola, oku a lundulula, okuulika omadidiliko, osho yo omalinyengo okoshipala

Okuhovela okuulika omalinyengo olutu, oku a kondolola, oku a lundulula, okuulika omadidiliko, osho yo omalinyengo okoshipala

Okuulika omalinyengo olutu, oku a kondolola, oku a lundulula, okuulika omadidiliko, osho yo omalinyengo okoshipala

Okuulika omalinyengo olutu, oku a kondolola, oku a lundulula, okuulika omadidiliko sha pitilila, osho yo omalinyengo okoshipala

Okuhopaenena ito longifa ewi omalinyengo omunhu efiku keshe

Okuhopaenena ito longifa ewi omalinyengo oinamwenyo

Okuhopaenena ito longifa ewi oilongaifano yovanhu

Okuhopaenena ito longifa ewi omadiladilo

OSHINYANDWA – OKUDANA OSHINYANDWA

Okweetapo onghalo yanafangwa to longifa okapopifa

Okweetapo onghalo yanafangwa to longifa okapopifa

Okulongekida nokuulika onghalo yonhumba to longifa omapopifa

Okulongekida nokuulika onghalo yonhumba to longifa omapopifa

Okudanauka ovanyandi meenghalo da yooloka

Okudanauka ovanyandi meenghalo da yooloka

Okudanauka ovanyandi meenghalo da yooloka

Okudanauka ovanyandi meenghalo da yooloka

OSHINYANDWA– OMUTUNGILO WOSHINYANDWA (EHOKOLOLO)

Okushikulafanifa oiningwanima yomahokololo a ikililwa pakanya

Okuweda komahokololo

Okweetapo onghalo yanafangwa

Okweetapo onghalo yanafangwa

Okweetapo etameko nexulifo lanafangwa loshinyandwa (pakuhokolola)

Okweetapo etameko nexulifo loshinyandwa (pakuhokolola)

Okweetapo etameko pokati nexulifo (lishambula ile loluhodi) loshinyandwa (pakuhokolola)

OKUNYANDA – OKWEETAPO SHA

Okuhovela okuulika nghee to longifa onhele, eyambidido nomikalo danafangwa doshinyandwa , osho yo okuulika

Okuulika nghee to longifa onhele, eyambidido nomikalo danafangwa doshinyandwa , osho yo okuulika ongushu yovapwilikini

Okuulika nghee to longifa onhele, eyambidido nomikalo danafangwa doshinyandwa , osho yo okuulika ongushu yovapwilikini

Okuulika nghee to longifa onhele, eyambidido nomikalo danafangwa doshinyandwa , osho yo okuulika ongushu yovapwilikini

Page 15: MIINISTRY OF EDUCATION JUNIOR PRIMARY … OF EDUCATION JUNIOR PRIMARY PHASE ... omuhongwa keshe e limonena meumbo, kovakwanedimo vaye, momudingonoko, nomekwatafano laye …

3 NIED Syllabus: Arts Junior Primary Phase 2014

ongushu yovapwilikini

Okudana oinyandwa kovahongwa vokeengudu dimwe nokovadali

Okudana oinyandwa kovahongwa vokeengudu dimwe nokovadali

Okudana oinyandwa kovahongwa vokeengudu dimwe, kovadali nokofikola aishe

Okudana oinyandwa kovapwilikini vahapu ngaashi omudingonoko/oshitukulwa

OKUNDANISA – OITUKULWA YOKUSHIIVA OLUTU , OMIFIKA, EENGHONO, EKUNGULUKO NEFIMBO

Okulinyenga memanguluko komusika to longifa oitukulwa yolutu ya yooloka nomifika (pedu/pombada)

Okulinyenga memanguluko komusika to longifa oitukulwa yolutu ya yooloka nomifika (pedu/pokati/pombada)

Okulinyenga memanguluko komusika to longifa oitukulwa yolutu ya yooloka nomifika (pedu/pokati/pombada)

Okulinyenga memanguluko komusika to longifa oitukulwa yolutu ya yooloka nomifika (pedu/pokati/pombada)

Page 16: MIINISTRY OF EDUCATION JUNIOR PRIMARY … OF EDUCATION JUNIOR PRIMARY PHASE ... omuhongwa keshe e limonena meumbo, kovakwanedimo vaye, momudingonoko, nomekwatafano laye …

4 NIED Syllabus: Arts Junior Primary Phase 2014

ONDODO YA TETEKELA OPRIMA

ONDODO 1 ONDODO 2 ONDODO 3

Okutameka okuulika eshiivo lolutu okupitila momalinyengo mapu naa a kitakana, ombaadilila naao taa twikile, a yelakana naao taa longele kumwe

Okutameka okuulika eshiivo lolutu okupitila momalinyengo mapu naa a kitakana, ombaadilila naao taa twikile, a yelakana naao taa longele kumwe

Okutameka okuulika eshiivo lolutu okupitila momalinyengo mapu naa a kitakana, ombaadilila naao taa twikile, a yelakana naao taa longele kumwe

Okutameka okuulika eshiivo lolutu okupitila momalinyengo mapu naa a kitakana, ombaadilila naao taa twikile, a yelakana naao taa longele kumwe

Okweendaa paembinga da yoolokafana nomalunduluko meenghono nomoupu

Okweendaa paembinga da yoolokafana nomalunduluko meenghono npmoupu

Okweendaa pakulongifa eshikulafano leembinga nomalinyengo taa lundulula eenghono noupu

Okweendaa pakulongifa eshikulafano leembinga nomalinyengo taa lundulula eenghono noupu

Okukalekapo ekanghameno nonhapo eshi to linyenge (efimbo)

Okulongifa eenhapo da yooloka eshi to linyenge (efimbo)

Okutulamumwe eenhapo da yooloka eshi to linyenge (efimbo)

Okutulamumwe eenhapo da yooloka eshi to linyenge (efimbo)

OKUNDANISHA/OKUTUTULA – OKWEETAPO SHA

Okutameka okuulika ongushu yovapwilikini, onhele nomikalo danafangwa dokulideula po ngaashi okuyamo nokudjamo

Okuulika ongushu yovapwilikini, onhele nomikalo danafangwa dokulideula po ngaashi okuyamo nokudjamo

Okuulika ongushu yovapwilikini, onhele nomikalo danafangwa dokulideula po ngaashi okulideula omalinyengo

Okuulika ongushu yovapwilikini, onhele nomikalo danafangwa dokulideula po ngaashi okulideula oitukulwa idjuu yondaanisha

Okweetapo eendaanisha dopamufyuululwakalo, da xwepopalekwa nokuulika nhumbi oshidano hashi danwa kovahongwa vokeengudu dimwe nokovadali

Okweetapo eendaanisha da kitakana dopamufyuululwakalo, da xwepopalekwa nokuulika nhumbi oshidano hashi danwa kovahongwa vokeengudu dimwe nokovadali

Okweetapo eendaanisha da kitakana dopamufyuululwakalo, da xwepopalekwa nokuulika nhumbi oshidano hashi danwa kovahongwa vokeengudu dimwe, kovadali nokofikola aishe

Okweetapo eendaanisha da kitakana dopamufyuululwakalo, da xwepopalekwa nokuulika nhumbi oshidano hashi danwa kovapwilikini vahapu ngaashi komudingo-noko/koshitukulwa

Page 17: MIINISTRY OF EDUCATION JUNIOR PRIMARY … OF EDUCATION JUNIOR PRIMARY PHASE ... omuhongwa keshe e limonena meumbo, kovakwanedimo vaye, momudingonoko, nomekwatafano laye …

5 NIED Syllabus: Arts Junior Primary Phase 2014

EXUKU: OKUTAMBULAKO

ETALONGUSHU NELITALULULO LOUNGHULUNGU WOPAUMWENE NOWAVAMWE

Okuhokolola ile okufaneka omafano okuulika omaliudo nokuninga omakonakono kombinga younghulungu wavo nowavakwao

Okuhokolola nokufatulula omaliudo nokuninga omakonakono kombinga younghulungu wavo nowavakwao

Okuhokolola, okufatulula nokuyandja oshidjemo kombinga younghulungu wavo nowavakwao

Okuhokolola ounghulungu wavo nowavakwao pakufatulula oukwatya, okulongifa oitya yonhumba , okuulika omahalo avo nokuhokolola oidjemo osho yo okuninga omatokolo

Page 18: MIINISTRY OF EDUCATION JUNIOR PRIMARY … OF EDUCATION JUNIOR PRIMARY PHASE ... omuhongwa keshe e limonena meumbo, kovakwanedimo vaye, momudingonoko, nomekwatafano laye …

6 NIED Syllabus: Arts Junior Primary Phase 2014

9. Oshikalimo shelihongo

Ovahongqa vOndodo 1 ova teelelwa va kale va pewa oinyangadalwa yelilongekido lofikola oule woivike itano yopetameko loshikako

EXUKU: OKUKUFA OMBINGA

OSHIPALANYOLE ONDODO 1 ONDODO 2 ONDODO 3

Elongelokumwe, efimaneko, omalideulo a amenwa nokwoongala pamwe

Elalakano lelihongo Ovahongwa tava longele kumwe moungudu, tava fimaneke eemhumbwe davakwao nokulongifa omalideulo noyoongalele ya amenwa.

Omapyokoko Ovahongwa va dule oku:

Omapyokoko Ovahongwa va dule oku:

Omapyokoko Ovahongwa va dule oku:

ulika owino wopaumwene nowopanghalafano okupitila mounghulungu u wetike, omusika, oinyandwa nondaanisha

ulika ounghulungu wopanghalafano hop, okuninga omalufo, okuudako vakwao nokulongela kumwe navakwao

okulongifa omalideulo a amenwa, hop, okupulwa ekwafo, okutala omuhongi ta ningi omaulikilo, te lindjangeke omanga ina hovela okweetapo omilandu dondanisha

ulika omikalondjikilile hop. okuwapaleka okakombe kokupaindifa omanga ino longifa ombapa imwe ilili, okukaka omutumba e lilongelela eshi vakwao tava eta pos ha

ulika owino wopaumwene nowopanghalafano okupitila mounghulungu u wetike, omusika, oinyandwa nondaanisha

ulika ounghulungu wopanghalafano hop.okutukulilafana oinakuwanifwa, okupwilikina nokukundafana omadiladilo aeshe, okuudako vakwao, okukala ovayuuki nokulongela kumwe navakwao

okulongifa omalideulo a amenwa, hop, okulongifa okakombe noukeka, okwaamena onhele opo tapa longelwa, nokulindjangeka omanga inava hovela okweetapo omilandu dondanisha

ulika omikalondjikilile hop. okweefa oilonga i kukute omanga inai tuvikilwa/ulikwa, okuulika ohokwe eshi vakwao tava eta pos ha

ulika owino wopaumwene nowopanghalafano okupitila mounghulungu u wetike, omusika, oinyandwa nondaanisha

ulika ounghulungu wopanghalafano hop, okutukulilafana oinakuwanifwa, okupwilikina nokukundafana omadiladilo aeshe, okukala ovayuuki, okuninga etokolo lopamuhanga nokulonga memanguluko

okulongifa omalideulo a amenwa, hop, okufiloshisho oilongifo, nokulindjangeka omanga inava hovela okweetapo omilandu dondanisha

ulika omikalondjikilile hop. okulongululula oilongifo yopaunghulungu opo ku keelelwe okuhepifa, okuulika ohokwe eshi vakwao tava eta pos ha

Page 19: MIINISTRY OF EDUCATION JUNIOR PRIMARY … OF EDUCATION JUNIOR PRIMARY PHASE ... omuhongwa keshe e limonena meumbo, kovakwanedimo vaye, momudingonoko, nomekwatafano laye …

7 NIED Syllabus: Arts Junior Primary Phase 2014

shotete ofimbo elongo lolela inali tameka. Tala modokumende yedina ‘A School Readiness/Preparatory Programme ‘(oivike 5), ya nyanyangidwa ku NIED mo 2011.

EXUKU: OKWEETAPO SHA

OSHIPALANYOLE ONDODO 1 ONDODO 2 ONDODO 3

OUNGHULUNGU U WETIKE Omifinda, omhatolona, omaluvala, omalupe, omutungilo nonhele

Oilalakanenwa Ovahongwa va ulike elongifo lomufinda, omhatolona, oluvala, omalupe, omutungilo nonhele

Omapyokoko Ovahongwa va dule oku:

Omapyokoko Ovahongwa va dule oku:

Omapyokoko Ovahongwa va dule oku:

ulike elongifo lomufinda: wa ondoka, wa utama, wa ukilila, wa ngolyauka, tau twikile ile wa tokauka

- okweetapo olupe la kalela po oshinima shonhumba, hop. ‘ei ombwa yange’

- okuulika eholokepo, hop.

omifinda da utama okuulika odula inini

eemhatolona de liendulula okweetapo efano,hop. omangolyo e liendulula

okulundulula omaluvala pakuweda mo omaluvala amwe e lili, hop. oluvala lishunga nalitilyana la tulwa mumwe noluvala lilalandje

- okutukula omaluvala

meengudu, hop. oluvala litilyaana ‘olapupyala’, lingeline ‘olitalala’

ulike elongifo lomufinda: wa ondoka, wa utama, wa ukilila, wa ngolyauka, tau twikile ile wa tokauka

- okuulika omungenge, hop. ‘onda

longifa omifinda da yukilila okuulika omutwe weumbo’

- okuulika eholokepo, hop. omifinda inadi ukilila okuulika omakufikufi efuta

okulongifa omalupe tae liendulula, hop. omusholondodo womalupe opamwaalu tae liendulula

okulumbakanifa omaluvala macula avail u ete po oluvala linini, hop. oluvala litilyaana nalishunga _lilalandje) litilyaana na limbulau (omudiwekwakwa), lishunga na limbulau (lingeline)

- okutula omaluvala meengudu, hop. omaludi angapi a yooloka to dulu okumona moluvala lingeline?

ulike elongifo lomufinda: wa ondoka, wa utama, wa ukilila, wa ngolyauka, tau twikile ile wa tokauka

- okuulika omungenge, hop. ‘onda longifa omifinda da ngolyauka okuulika omalududi onghoshi;

- okuulika eholokepo, hop. omifinda da ngolyauka okuulika oshilanduli shomhepo

okulongifa eemhatolona odo tadi monika momudingonoko tadi de liendulula, hop. okutapa omhatolona yomapeta ongolokosha

okutula mumwe omuvalu womaluvala manene mumwe u ete po omaludi omaluvala manini

- okutukula omaluvala meengudu, hop. oinima ingapi imbulau i li mongulu yofikola?

Page 20: MIINISTRY OF EDUCATION JUNIOR PRIMARY … OF EDUCATION JUNIOR PRIMARY PHASE ... omuhongwa keshe e limonena meumbo, kovakwanedimo vaye, momudingonoko, nomekwatafano laye …

8 NIED Syllabus: Arts Junior Primary Phase 2014

OSHIPALANYOLE ONDODO 1 ONDODO 2 ONDODO 3

okweetapo omalupe opamuvalu eembinga mbali , eemhatolona nomadidiliko omalupe hop. eengonga, eembine,eeLee neehukenhatu, omalupe omutima nonyofi

okweetapo omalupe ehe fi opamwaalu tava longifa oinima ya ningwa kovanhu naai yopaushitwe hop. omanyolo kefo

okweetapo omitungilo tava longifa oinima yomomudingonoko ngaashi omamanya, omalwenya, omafo

okweetapo omalupe opamuvalu eembinga mbali , eemhatolona nomadidiliko omalupe hop. eengonga, eembine,eeLee neehukenhatu, nomadidiliko omeendjila

okweetapo omalupe ehefi opamwaalu tava longifa oinimaya ningwa kovanhu naai yopaushitwe ngaashi omanyolo koihakautu

okweetapo omitungilo tava longifa oinima yomomudingonoko hop. oinima italala, ikukutu, inomufenu, inai yelakana, italala,, yah onga

okweetapo eemwaka: - pokati komalupe hop. okukwatakanifa eengonga di ete po osho tashi monika sha fa okawe shi na eemwaka pokati - okuulika okuya moule kwefano ngaashi eumbo li na oikulundudu konima yalo

okweetapo omalupe opamuvalu eembinga mbali , eemhatolona nomadidiliko omalupe ngaashi eengonga, eembine,eeLee, ongonga yei neehukenhatu, etango kepandela laNamibia

okweetapo omalupe ehefi opamwaalu tava longifa oinimaya ningwa kovanhu naai yopaushitwe ngaashi

okweetapo omitungilo tadi hopaenene oinima yolela hop. okuninga omadidiliko taa monika a fa olududi lokambishi

okweetapo eemwaka: - pokati komalupe hop. ope na eemwaka pokati koinima i li mefano nokonima yefano - okuulika okuya moule kwefano

hop. oinima ei i li kokule mefano oinini nomafimbo amwe oi li mombada(odila)

Page 21: MIINISTRY OF EDUCATION JUNIOR PRIMARY … OF EDUCATION JUNIOR PRIMARY PHASE ... omuhongwa keshe e limonena meumbo, kovakwanedimo vaye, momudingonoko, nomekwatafano laye …

9 NIED Syllabus: Arts Junior Primary Phase 2014

OSHIPALANYOLE ONDODO 1 ONDODO 2 ONDODO 3

OUNGHULUNGU U WETIKE Okuhopaenena nokutunga sha

Elalakano lelihongo Ovahongwa nava ulike owino wokuhopaenena nokutunga sha

Omapyokoko Ovahongwa nava kale tava dulu oku:

Omapyokoko Ovahongwa nava kale tava dulu oku:

Omapyokoko Ovahongwa nava kale tava dulu oku:

ninga omitungilo deembinga 3 tava longifa owino wokutunga, okupombola, okuteta, okutonya nokunateka, hop, oumate vopoitaafula, oupopifa voikaifino,oinima yokutuvikila oshipala

- longifa eeshiivo lomalupe eembinga 3

ninga omitungilo deembinga 3 tava longifa eewino da yooloka noinima ya longololwa hop. oukalata nomaano

- longifa eeshiivo lomalupe eembinga 3

ninga omitungilo deembinga 3 tava longifa eewino da yooloka noinima ya longololwa hop.oilinyengi, oihongwafano yomalova, nokufeweka oivilo

- longifa eeshiivo lomalupe eembinga 3

ninga eengaba pakuhodila hop. eemwiya deenghaku,eengodi nosho tuu

olupe, okuteta, ongonga, okukwatelifa kumwe nokudidilika

ninga omawe noilanda tava longifa elova lokomulonga noilongifo ya nafangwa yokuteta

okuhondja omihondjo dakula koshiyata okweetapo omhatolona

ninga oihongomwa yoinamwenyo novanhu va tula momadildilo omalupe, ouyelele we lixwa po nomitungilo

- longifa elova lokomulonga, omalungula, eengodi nosho tuu.

okuhondja oumuhondjo vanafangwa va yooloka koshiyata va ete po omutungilo

ninga oihongomwa yoinamwenyo novanhu va tula momadildilo omalupe, ouyelele we lixwa po nomitungilo, oukwatya noidjalomwa - longifa elova lokomulonga,

omalungula, eengodi nosho tuu.

Page 22: MIINISTRY OF EDUCATION JUNIOR PRIMARY … OF EDUCATION JUNIOR PRIMARY PHASE ... omuhongwa keshe e limonena meumbo, kovakwanedimo vaye, momudingonoko, nomekwatafano laye …

10 NIED Syllabus: Arts Junior Primary Phase 2014

OUNGHULUNGU U WETIKE Omafano

Elalakano lelihongo Ovahongwa nava ulike owino womafano

Omapyokoko Ovahongwa nava kale tava dulu oku

Omapyokoko Ovahongwa nava kale tava dulu oku

Omapyokoko Ovahongwa nava kale tava dulu oku

okulongifa okudimbulukwa nokulitungila ouumbo onga odjo yokuxwaxwameka okufaneka, hop. okuetapo efano laasho hava tyapula okuninga

okulongifa ouyelele tau hangikwa meshito, hop. okutala komifinda, omalupe, eemhatolona nomaluvala omafo omanga inave a faneka

okulongifa okudimbulukwa nokulitungila ouumbo onga odjo yokuxwaxwameka okufaneka, hop. okukundafana nokufaneka oshiningwanima sha ningwa mefudo

okufaneka nokudidilika osho va mona, hop. motundi yomudingonoko, okutala ongala manga inave i faneka

okulongifa okudimbulukwa nokulitungila ouumbo onga odjo yokuxwaxwameka okufaneka, hop. okukundafana oiningwanima mehokololo nokuetapo efano

okufaneka nokudidilika osho va mona, hop. okulongifa eshipili va tale oukwatya woshipala manga inava faneka efano lavo vene.

Oshipalanyole Ondodo 1 Ondodo 2 Ondodo 3

okufaneka omafano: - okulongifa eembapa domaluvala e

liwetikile okufaneka, hop. ovaneumbo letu

- okuma efano pakukanyatelifa oinima ya yooloka tava longifa oilongifo yopaushitwe naai ihe fi yopaushitwe okuetapo omafano,hop. omanyolwakalata, omundele, oshiyata, ongha, outi,omawe, oulenga, nosho tuu

- okuetapo efano lanafangwa tava longifa oinima yomomudingonoko,hop. omafo, eengala, oimaliwa

okulongifa oilongifo ya lumbakanifwa mumwe,hop. pakulumbakanifa mumwe eepena deembapa nopainda okuetapo efano

- okuninga omalolelo tava longifa oilongifo nomilandu da yooloka, hop. okupainda tava longifa okakombe, ominwe, outi, omalwenya nosho tuu

okufaneka omafano: - okulongifa opainda ya yula,hop.

onghanga - okuma efano pakukanyatelifa

oinima ya yooloka tava longifa oilongifo yopaushitwe naai ihe fi yopaushitwe okuetapo omafano ngaashi edu, omafo, eenhi,ongha

- Okuetapo omadidilikofano anafangwa oikwambidi,hop. oihakautu

okulongifa oilongifo ya lumbakanifwa mumwe,hop. okulongifa oilongifo ya yooloka nomikalo da yooloka okuetapo omalupe neemhatolona

- okuninga omalolelo tava longifa oilongifo nomilandu da yooloka ngaashi okupainda oinima ya yooloka ngaashi oihakautu, okushitapo omafano neekrayona pakushanga meembapila domaluvala

okufaneka omafano: - okulongifa opainda ya pama naai ya yula - okuma efano pakukanyatelifa oinima ya

yooloka tava longifa oilongifo yopaushitwe naai ihe fi yopaushitwe okuetapo omafano kombinga yexuku ile ediladilo lonhumba

- Okuetapo oifanekomwa pakulongifa eestombe da tetwa nokunateka oinima kokapelende; okufaneka paku tula ombapila kefo ndee to i kunghile nopena yekala/eepena deembapa

okulongifa oilongifo ya lumbakanifwa mumwe, hop. okutula mumwe oilongifo nomikalo da yooloka to longifa eembapa nomaluvala a yooloka

- okuninga omalolelo tava longifa oilongifo nomilandu da yooloka, hop. okutula opainda koshiyata sha tulwa ongha shi ete po omitungilo da yooloka okulongifa efumika koiyata; okushitapo omafano neepena deembapa pakulongifa eembapila domaluvala

Page 23: MIINISTRY OF EDUCATION JUNIOR PRIMARY … OF EDUCATION JUNIOR PRIMARY PHASE ... omuhongwa keshe e limonena meumbo, kovakwanedimo vaye, momudingonoko, nomekwatafano laye …

11 NIED Syllabus: Arts Junior Primary Phase 2014

OSHIPALANYOLE ONDODO 1 ONDODO 2 ONDODO 3

Omusika Okwiimba (oulefimbo, omadengo, omitono, omikwelengedjo,enyanhuko nomutungilo)

Oilalakanenwa yelihongo Ovahongwa otava dulu okuulika exwata lomaimbilo tava longifa oilongifo yopamusika (oulefimbo , edengo,eenote, omifindo, enyanhuko,omukwelengedjo, nomutungilo

Omapyokoko Ovahongwa nava kale tava dulu oku

Omapyokoko Ovahongwa nava kale tava dulu oku

Omapyokoko Ovahongwa nava kale tava dulu oku

okuyandja omhito va: - dimbulukwe omawi male nomaxupi

ngeenge tava imbi (oulefimbo) - okulongifa ondaka okuninga ewi li li

pombada unene ile pedu unene (omadengo)

- okulongifa ondaka okuninga ewi li li mokule unene ile pouxupi unene. Okwiimba omaimbilo oo ve shi mokule unene nopedu unene (omikwelengedjo)

Okuxwepopaleka ongovela pakuxulifa eemhatolona dongovela yanafangwa inai xula ya imbwa komuhongi (omutungilo), hop. Omuhongi ota imbi epulo ta longifa ongovelai shiivike, Oshi li ngaipi nena? Omuhongwa ta nyamukula pakumanifa ongovela “oshi li nawa lela,” tangi.

Okwiimba eimbilo li shiivike ta endelele unene nokweenda kanini unene (onhapo)

okuyandja omhito va: - dimbulukwe omawi male

nomaxupi ngeenge tava imbi (oulefimbo)

- okuimba omaimbilo pamadengo opombada nopedu

- okwiimba omaimbilo taa endeleko okuya pombada nopedu (omikwelengedjo)

Okuxwepopaleka ongovela pakuxulifa eemhatolona dongovela yanafangwa inai xula ya imbwa komuhongi (omutungilo) hop. Omuhongi ota imbi epulo ta longifa ongovelai shiivike, Oshi li ngaipi nena? Omuhongwa ta nyamukula pakumanifa ongovela “oshi li nawa lela,” tangi

Okwiimba omaimbilo: ta endele ko ta endelele ile ta ende kanini (onhapo) opo etwalemo la yandjwa (omutungilo)

okuyandja omhito va:

- dimbulukwe omawi male nomaxupi ngeenge tava imbi (oulefimbo)

- okuimba omaimbilo pamadengo opombada nopedu

- okwiimba omaimbilo oo taa pumbwa oshitukulwa shomokule nopedu (omikwelengedjo)

Okuxwepopaleka ongovela pakuxulifa eemhatolona dongovela yanafangwa inai xula ya imbwa komuhongi (omutungilo), hop. Omuhongi ta imbi: ‘Oikulya ei u hole oilipipo? Omuhongwa ta nyamukula pakumanifa ongovela ‘Ondi hole o ice cream

Okwiimba omaimbilo: oo taa pumbwa oitukulwa tai endelele nokweenda kanini (enyanhuko) opo oitukulwa yeimbilo tai endululwa, hop. okakorasa

Page 24: MIINISTRY OF EDUCATION JUNIOR PRIMARY … OF EDUCATION JUNIOR PRIMARY PHASE ... omuhongwa keshe e limonena meumbo, kovakwanedimo vaye, momudingonoko, nomekwatafano laye …

12 NIED Syllabus: Arts Junior Primary Phase 2014

OSHIPALANYOLE ONDODO 1 ONDODO 2 ONDODO 3

Okwiimba omaimbilo nouimbiloudano melaka loomeme, momalaka amwe omoNamibia nomOshiingilisha

- Okwiimba omawi e na oitukulwa ivali

yanafangwa (eenote) -

Okwiimba eimbilo lopashiwana

Okwiimba omaimbilo nouimbiloudano melaka loomeme, momalaka amwe omoNamibia nomOshiingilisha

- Okwiimba omawi e na oitukulwa

ivali yanafangwa (eenote)

Okwiimba eimbilo lopashiwana momutwe

okwiimba omaimilo oo a fa madjuu mongudu tava imbi melaka loomeme, momalaka amwe omoNamibia, mOshiingilisha nomomalaka amwe okoilongo yopoushiinda

- okwiimba omaimbilo e na oitukulwa ivali yanafangwa (eenote)

Okwiimba eimbilo lOukumwe waAfrika

OMUSIKA Omadengo (oulefimbo, edengo, rhythm, pitch, tempo, dynamics and form)

Elalakano lelihongo Ovahongwa nava ulike owino wopamadengo tava longifa oilongifo yopamusika ya yooloka (oulefimbo, edengo, rhythm, pitch, tempo, dynamics and form)

Omapyokoko Ovahongwa nava kale tava dulu oku:

Omapyokoko Ovahongwa nava kale tava dulu oku:

Omapyokoko Ovahongwa nava kale tava dulu oku:

Okupewa omhito va longife omadengo oku:

- Okudimbulukwa omawi male namaxupi (oulefimbo)

- Va ninge omawi e li mokule/pedu (omadengo)

- Va ninge omalolelo omawi e li moule nopauxupi (omikwelengedjo)

- Va ninge omalolelo noilongifo ya yooloka yopaushitwe okumona omawi a yooloka, hop. okufudila, okukakama, okufefenga noupenda

Okupewa omhito va longife omadengo oku:

- Okudimbulukwa omawi male namaxupi (oulefimbo)

- Va ninge omawi e limokule/pedu - Okwiimba tava endele ko okuya

mokule/pauxupi (omikwelengedjo)

- Va ninge omalolelo noilongifo ya yooloka yopaushitwe okumona omawi a yooloka ngaashi okudenga ongoma nominwe nopo nee oku i denga nomake,

Okupewa omhito va longife omadengo oku:

- Okudimbulukwa omawi male namaxupi (oulefimbo)

- Va ninge omawi e limokule/pedu - Va ninge omalolelo noilongifo ya

yooloka yopaushitwe okumona omawi a yooloka,hop. okudenga kekopi lomeva li na omeva a xulila peenghatu da yooloka

Page 25: MIINISTRY OF EDUCATION JUNIOR PRIMARY … OF EDUCATION JUNIOR PRIMARY PHASE ... omuhongwa keshe e limonena meumbo, kovakwanedimo vaye, momudingonoko, nomekwatafano laye …

13 NIED Syllabus: Arts Junior Primary Phase 2014

OSHIPALANYOLE ONDODO 1 ONDODO 2 ONDODO 3

- okuulika ‘edengo’ nomalinyengo opamadengo’

okuninga omalinyengo taa wapalele tava longifa omalutu ile omadengo oilongifo yanafangwa oku:

- xulifa omhatolona yomadengo inaa

xula (omapulo/omanyamukulo) a ningwa komuhongi /kovahongwa (omufolomo)

-

okulongifa omadengo ngaashi okweenda tava dingonoka onduda nomusika ya kwatwa mokakwatimawi/tava imbi

- okwiimba omaimbilo tava longifa eemhatolona danafangwa tadi liendulula (ostinati)

- okulongifa olutu (okupandula,

okukapula) , oilongifo oyo va mona po (oukola neembuto) noilongifo imwe(oungoma, omahakashala)

- okuulika eyooloko pokati ‘kedengo noomalinyengo opamadengo olutu’

okulongifa omadengo tava pandula ile tava longifa outi

- okweetapo etwalemo leimbilo

tava longifa omadengo (omufolomo)

okulongifa oilongifo yopamusika tava endeleko tava endelele/tava ende kanini

- okwiimba omaimbilo tava longifa

eemhatolona danafangwa tadi liendulula (ostinati) okulongifa oilongifo imwe yopamusika, hop. omalinyengo opamadengo nomikwelengedjo

- okulongifa olutu (okupandula, okukapula) , oilongifo oyo va mona po (oukola neembuto) noilongifo imwe(omahakashala, oungoma)

- okuulika eyooloko pokati ‘kedengo nomalinyengo opamadengo olutu’

okulongifa omadengo opalutu (okupandula ile omadengo anafangwa (outi)use body

- okweetapo eemhatolona domadengo

okutameka nokuxulifa eimbilo nokulongifa eevelishe(omufolomo)

okulongifa oilongifo yopamusika tava endeleko tava endelele/tava ende kanini

- okwiimba omaimbilo tava longifa

omaendululo a katakana nokulundulula eemhatolona (ostinati) tava longifa oilyo yomusika ngaashi enyanhuko, omadengo nomutungilo

- okulongifa olutu (okupandula,

okukapula) noilongifo oyo ya monika po (oukola, eembuto, oungoma, omahakashala neengodi)

Page 26: MIINISTRY OF EDUCATION JUNIOR PRIMARY … OF EDUCATION JUNIOR PRIMARY PHASE ... omuhongwa keshe e limonena meumbo, kovakwanedimo vaye, momudingonoko, nomekwatafano laye …

14 NIED Syllabus: Arts Junior Primary Phase 2014

OKUNYANDA Okuyandja omaliudo avo pakuhopaenena pehe na ewi

Elalakano lelihongo Ovahongwa va dule okuulika omaliudo avo opalutu okupitila mokuhopaenena

Omapyokoko Ovahongwa nava kale tava dulu oku:

Omapyokoko Ovahongwa nava kale tava dulu oku:

Omapyokoko Ovahongwa nava kale tava dulu oku:

okuulika eudeko lolutu, elunduluko nefiloshisho, hop. okuholola omaliudo pakupingakanifa omake neemhadi mokunhuka

okuulika owino wokuliudako mwene mekwatafano noinima ikwao, hop. okushikula ondjila yonhumba okudja kondungu imwe fiyo okuikwao

okuulika omalinyengo olutu nomalinyengo okoshipa, hop. okuulika oshipala sha hafa, sha nyika oluhodi naashi sha handuka

okuulika nolutu omalinyengo oinamwenyo, hop. omalinyengo, omalihumbato

okuulika eudeko lolutu, elunduluko nefiloshisho,hop. okudana va shikula omuwiliki tava longifa omalinyengo a yooloka

okuulika owino wokuliudako mwene mekwatafano noinima ikwao,hop. okulinyenga momhepo ino kuma nande olye

okulongifa omalinyengo olutu nomalinyengo oshipala, hop. ve li oovavali va taalelafana, umwe ota ningi elinyengo loshipala ye mukwao ta tale

okuulika nolutu omaifano ovanhu, hop. omuhongi, ndokotola

okuulika eudeko lolutu, elunduluko nefiloshisho, hop. okuninga elinyengo tava ende kanini

okuulika owino wokuliudako mwene mekwatafano noinima ikwao, hop.okushikula ondjila yonhumba okudja kondungu imwe fiyo okuikwao to longifa omalinyengo a yooloka

okuulika omalinyengo oo a ikililwa,hop. okumolola neke, okuminikafana nokuulika oshipala sha ngunya

okuulika nolutu omadiladilo, hop. omhepo, omundilo, oshikungulu, elimweneneno

OKUNYANDA Okudana ounyandwa

Elalakano lelihongo Ovahongwa nava ulike okulongekida nokudana oinyandwa

Omapyokoko Ovahongwa nava kale tava dulu oku:

Omapyokoko Ovahongwa nava kale tava dulu oku:

Omapyokoko Ovahongwa nava kale tava dulu oku:

OSHIPALANYOLE ONDODO 1 ONDODO 2 ONDODO 3

Page 27: MIINISTRY OF EDUCATION JUNIOR PRIMARY … OF EDUCATION JUNIOR PRIMARY PHASE ... omuhongwa keshe e limonena meumbo, kovakwanedimo vaye, momudingonoko, nomekwatafano laye …

15 NIED Syllabus: Arts Junior Primary Phase 2014

OSHIPALANYOLE ONDODO 1 ONDODO 2 ONDODO 3

okweetapo onghalo yanafangwa tava longifa oupopifa ngaashi okapopifa taka hokolola ehokololo kombinga yako vene (Edina, onhele apa haka kala, oikulya oyo ke hole)

okulongekida nokunyanda onghalo tava longifa oupopifa ngaashi eenghundafana da nafangwa pokati koupopifa vavali kombinga yefiku lavo kofikola

okulongekida nokunyanda onghalo tava longifa oupopifa ngaashi eenghundafana da nafangwa pokati koupopifa vavali kombinga yefiku lavo kofikola

okudana ovanyandi meenghalo da yooloka, hop. omuhongi/omuhongwa, ookaume/ovatondi, meme/okaana

- okudana oshinyandwa ta longifa oukwatya wewi nomalinyengo, hop. okulitula membale lomunambelewa omupolifi

- okuninga omalolelo newi ngaashi okulundulula ewi, omadengo nenyanhuko

okudana ovanyandi meenghalo da yooloka, hop. omuhongi/omuhongwa, ookaume/ovatondi, meme/okaana

- okudana oshinyandwa ta longifa oukwatya wewi nomalinyengo, hop. okukufa oshixupulo noku shi longifa

- okuninga omalolelo nomilandu dewi ngaashi okutula ewi mokule nomadengo opo ewi li udike nokonima yongulu

okudana ovanyandi meenghalo da yooloka, hop. omuhongi/omuhongwa, ookaume/ovatondi, meme/okaana

- okudana oshinyandwa ta longifa oukwatya wewi nomalinyengo ngaashi okulesha eenghundana koNBC

- okuninga omalolelo nomilandu dewi ngaashi okutula ewi mokule nomadengo opo ewi li udike nokonima yongulu

OKUNYANDA Omutungilo woshinyandwa

Elalakano lelihongo Ovahongwa nava ulike eudeko langhee ehokololo la tunga po oshinyandwa

Omapyokoko Ovahongwa nava kale tava dulu oku:

Omapyokoko Ovahongwa nava kale tava dulu oku:

Omapyokoko Ovahongwa nava kale tava dulu oku:

okuweda komahokololo ngaashi omuhongwa umwe ota yandje etumbulo, ta ti ‘opo nee’ okaana ka shikula ko taka weda ko etumbulo likwao, osho ngoo nee tashi twikile ngaho

okweetapo etameko nexulilo lanafangwa lehokololo, hop. opo nee otwa pendunga, ndee hatu i keumbo, exulilo

okweetapo onghalo ya nafangwa ngaashi okuninga etokolo kombinga yonghalo yonhumba nokukonakona osho sha ningwa po tete naashi sha ka ningwa konima

okweetapo etameko nexulilo lehokololo

okweetapo onghalo ya nafangwa ngaashi okuninga etokolo kombinga yonghalo nokukonakona nghee onghalo keshe ya ya yambidida etokolo

okweetapo etameko, pokati nexulilo lehokololo (oshidjemo shishambula ile shi nyikifa oluhodi)

Page 28: MIINISTRY OF EDUCATION JUNIOR PRIMARY … OF EDUCATION JUNIOR PRIMARY PHASE ... omuhongwa keshe e limonena meumbo, kovakwanedimo vaye, momudingonoko, nomekwatafano laye …

16 NIED Syllabus: Arts Junior Primary Phase 2014

OSHIPALANYOLE ONDODO 1 ONDODO 2 ONDODO 3

OKUNYANDA Okudana

Elalakano lelihongo Ovahongwa nava kale tava dulu okweetapo sha nolutu pehe na ewi, okudana,okunyanda ile okulongifa omapopifa nonghalolupe osha yo omutungilo

Omapyokoko Ovahongwa nava kale tava dulu oku:

Omapyokoko Ovahongwa nava kale tava dulu oku:

Omapyokoko Ovahongwa nava kale tava dulu oku:

okuulika omilandu dokunyanda, hop. okuuyamo nokudja mo

- okuulika nghee to longifa onhele,

hop. okulinyenga opo omalinyengo ovakufimbinga a monike oo a udike

- okuulika eudeko lovapwilikini, hop.okukomona komutwe kexulilo losheetwapo

okudana oshinyandwa kuvamwe, hop.kongudu ikwao, kovadali

- okulongifa oilongifo noinima okuyambidida oshinyandwa ngaashi oshilongifo shonhumba osho tashi ulike omunyandi kutya olye

okuulika omilandu dokunyanda, hop. okweendulula oitya nomalinyengo opo ve a dimbulukwe noupu

- okuulika nghee to longifa onhele, hop.okulinyenga opo omalinyengo ovakufimbinga a monike oo a udike

- okuulika eudeko lovapwilikini, hop. okukomona komutwe kexulilo losheetwapo

okudana oshinyandwa kuvamwe, hop. kongudu ikwao, kovadali, kofikola aishe

- okulongifa oilongifo noinima okuyambidida oshinyandwa ngaashi okushukashuka eembuto di li mokakwatelwa konhumba ka ninge ewi lodula tai loko

okuulika omilandu dokunyanda, hop.okuya moitukulwa yoshinyandwa oyo ya pumbwa elideulo

- okuulika nghee to longifa onhele, hop. okulinyenga to dingonoka opo oshinyandwa shi kale shi hokwifi

- okuulika eudeko lovapwilikini, hop. okumwena po manga ovanhu va yole opo vaha kanife nande osha inave shi uda

okudana oshinyandwa kovapwilikini vahapu, hop. omudingonoko, oshitukulwa ashishe

- okulongifa oilongifo noinima okuyambidida oshinyandwa ngaashi oule woshiyata shimbulau shi ete po omakufikufi

Page 29: MIINISTRY OF EDUCATION JUNIOR PRIMARY … OF EDUCATION JUNIOR PRIMARY PHASE ... omuhongwa keshe e limonena meumbo, kovakwanedimo vaye, momudingonoko, nomekwatafano laye …

17 NIED Syllabus: Arts Junior Primary Phase 2014

OSHIPALANYOLE ONDODO 1 ONDODO 2 ONDODO 3

OKUNDANISHA Oilyo yeudeko lolutu, eendodo, eenghono, ekunguluko, efimbo

Elalakano lelihongo Ovahongwa nava ulike ondunge yokundaanisha nowino wokundaanisha tava longifa oilyo yeudeko lolutu, eenghatu, eenghono, ekunguluko nefimbo

Omapyokoko Ovahongwa nava kale tava dulu oku:

Omapyokoko Ovahongwa nava kale tava dulu oku:

Omapyokoko Ovahongwa nava kale tava dulu oku:

okulinyenga memanguluko tave linyengifa oitukulwa yolutu ya yooloka neenghat ngaashi okuyowa mefuta koshi/kombada

okuulika eudeko lomalinyengo olutu paku:

- ekunguluko/omalinyengo a kwatafana hop. okunhuka nokunyanya

- omalinyengo ombaadilila hop okunyanda

- omalinyengo omaludi e lili nokulili

hop. okudingonokifa omaako e li kumwe ile a tukuka

- onhengelela nokuulu kumwe ye ta

lundulula eenghatu hop. pombada pedu ile mominghulo

- elongelokumwe lomake/eemhadi

hop tava longifa eke lokolumosho nomhadi yokolulyo mokunhuka nokunyanya

okulinyenga memanguluko tave linyengifa oitukulwa yolutu ya yooloka neenghat ngaashi okulinyenga ngaashi omhepo mombada/pokati/kedu

okuulika eudeko lomalinyengo olutu paku:

- lumbakanifa mumwe omalinyengo ekungululuko noku a kaleka po efimbo lile,hop. okunhuka ndee ta nyanda

- omalinyengo omaludi e lili nokulili

hop. okunanununa omaako mombada noku a tonya a dingonoka olutu

- okuninga onhengelela ta longifa

outukulwa yolutu ya yooloka ongekanghameno

- elongelokumwe lomake neemhadi

hop. okweenda nomaako a ninga eemhatolona donhumba

okulinyenga memanguluko tave linyengifa oitukulwa yolutu ya yooloka neenghat ngaashi okualangata panghatu yopedu , okweenda neexulo dominwe ponghatu yopombada lela nokonima to ya pedu

okuulika eudeko lomalinyengo olutu paku:

- elumbakanifo mumwe lomalinyengo ekungululuko noku a kaleka po efimbo, hop. okunhuka ta dingonoka a yelufa omaoko mombada

- omalinyengo omaludi e lili nokulili,

hop. okutula eke lokolulyo kongolo yokolumosho nokutula eke lokolumosho kongolo yokolulyo

- okuninga onhengelela ta longifa

outukulwa yolutu ya yooloka ongekanghameno

- elongelokumwe lomake neemhadi hop okweenda nomaako a ninga eemhatolona donhumba

Page 30: MIINISTRY OF EDUCATION JUNIOR PRIMARY … OF EDUCATION JUNIOR PRIMARY PHASE ... omuhongwa keshe e limonena meumbo, kovakwanedimo vaye, momudingonoko, nomekwatafano laye …

18 NIED Syllabus: Arts Junior Primary Phase 2014

OSHIPALANYOLE ONDODO 1 ONDODO 2 ONDODO 3

okweenda meembinga da yooloka nokulundulula eenghono nekunguluko, hop. okweenda keembinga da yooloka noda tetafana, to kanghama ombaadilila nokulundulula ombinga

longifa eenghatu da yooloka eshi to linyenge (efimbo), hop. to ende kanini ile to endelele

- to linyenge pamadengo omusika

(to nhuka, to ende, to lotoka to pandula)

- okuulika omalinyengo to longifa

ouyelele tau popiwa komuhongi, hop. lotoka to valula fiyo okuhetatu, kala wa mwena to valula fiyo okuhetatu

- shikula omalombwelo omuhongi

okutameka okulinyenga, hop. lilongekida... inda

okweenda to longifa eshikulafano leembinga nomalinyengo, to lundulula eenghono nekunguluko, hop. to lotoka mominghulo tonhuka pangonga nokunyanya wa finda komesho

lumbakanifa eenhapo eshi to linyenge (efimbo), hop. to linyenge to endelele ndee to ende kanini ndee to endelele vali shi dulife

- to linyenge pamadengo omusika to

lundulula omalinyengo ndee to mwena po, hop. to ende oikando ivali to mwena po lwomavalulo avali

- ulika eshikulafano lomalinyengo oo

taa lunduluka eshi to linyenge nokuvalula, hop. lotoka lwomavalulo ane, mwena po lwomavalulo ane, lotoka lwomavalulo ahetatu, mwena po lwomavalulo ahetatu

- shikula omalombwelo omuhongi

okutameka okulinyenga, hop. 1, 2, 3, inda

okweenda to longifa eshikulafano leembinga nomalinyengo, to lundulula eenghono nekunguluko, hop. taalela komesho ndee to linane wa yuka mombada, taalela konima ndee to litonyene pedu, taalela momungulo ndee to nhuka mombada

lumbakanifa eenhapo eshi to linyenge (efimbo), hop. to ningi omalinyengo taa endelele nopo nee taa ende kanini nolwaxuuninwa taa endelele vali shi dulife tete

- to linyenge pamadengo omusika

to lundulula omalinyengo, hop. to ende wa finda komesho lwoikando ine, to fanga nokuulu kwokolulyo, to ende wa finda monima lwoikando ine, to dungu omaako, to fanga nokuulu kwokolumosho lwoikando ine

- ulika eshikulafano lomalinyengo

oo taa lunduluka eshi to linyenge nokuvalula, hop. lotoka lwomavalulo ane, mwena po lwomavalulo ane, nhuka lwomavalulo ahetatu, linana wa yuka mombada lwomavalulo ane, mwena po lwomavalulo ahetatu

- shikula omalombwelo omuhongi

okutameka okulinyenga, hop.1, 2, 3, inda

Page 31: MIINISTRY OF EDUCATION JUNIOR PRIMARY … OF EDUCATION JUNIOR PRIMARY PHASE ... omuhongwa keshe e limonena meumbo, kovakwanedimo vaye, momudingonoko, nomekwatafano laye …

19 NIED Syllabus: Arts Junior Primary Phase 2014

OSHIPALANYOLE ONDODO 1 ONDODO 2 ONDODO 3

OKUNDANISHA Omalinyengo maxupi nomashikulafano okundanisha

Elalakano lelihongo Ovahongwa nava ulike omalinyengo maxupi nomashikulafano okundanisha komusika

Omapyokoko Ovahongwa nava kale tava dulu oku:

Omapyokoko Ovahongwa nava kale tava dulu oku:

Omapyokoko Ovahongwa nava kale tava dulu oku:

okuulika omikalo dokuliendululifa po, hop. okuuyamo nokupitamo

- okuulika nghee tava longifa onhele, hop. okulinyenga monhele yaye mwene eshi ta eta po sha

- okuulika efimaneko lovapwilikini, hop. okunyekula komutwe konima yokweeta po sha

okudana eendanisha da longekidwa nawa noda xwepopalekwa dopamufyuululwakalo kuvakwao vokeengudu dimwe nokovadali:

- eendanisha delihongwa muvakwao vokeengudu dimwe, enyakwa lomomudingonoko ile meedjo dopaungoba

- okutala komuhongi e va wilike - okulongifa oidjalomwa

yanafangwa okuyambidida ondanisha

- okuxumifa komesho owino womalinyengo pamadengo eshi tava ndanisha

- okulongifa omidjalo dopamufyuululwakalo

okuulika omikalo dokuliendululifa po, hop. omalinyengo tae liendulula opo ve shi ninge shipu okudimbulukwa

- okuulika nghee tava longifa onhele, hop. okulinyenga monhele yaye mwene eshi ta eta po sha

- okuulika efimaneko lovapwilikini, hop. okunyekula komutwe konima yokweeta po sha

- okudana eendanisha da longekidwa nawa noda xwepopalekwa dopamufyuululwakalo kuvakwao vokeengudu dimwe, kovadali nokofikola aishe:

- eendanisha delihongwa muvakwao vokeengudu dimwe, enyakwa lomomudingonoko ile meedjo dopaungoba

- pe na ile pehe na ewiliko lomuhongi

- okulongifa oidjalomwa yanafangwa okuyambidida ondanisha

- okuxumifa komesho owino womalinyengo pamadengo eshi tava ndanisha

- okulongifa omidjalo dopamufyuululwakalo

okuulika omikalo dokuliendululifa po, hop. okweendulula moitukulwa yondanisha oyo ya pumbwa elideulo lihapu

- okuulika nghee tava longifa onhele, hop. okuya peemhito neenhele dimwe mongudu

- okuulika efimaneko lovapwilikini, hop. okunyekula komutwe konima yokweeta po sha

okudana eendanisha da longekidwa nawa noda xwepopalekwa dopamufyuululwakalo kovapwilikini vahapu, ngaashi omudingonoko, oshitukulwa:

- eendanisha delihongwa muvakwao vokeengudu dimwe, enyakwa lomomudingonoko ile meedjo dopaungoba

- pe na ile pehe na ewiliko lomuhongi

- okulongifa oidjalomwa yanafangwa okuyambidida ondanisha

- okuxumifa komesho owino womalinyengo pamadengo eshi tava ndanisha

- okulongifa omidjalo dopamufyuululwakalo

Page 32: MIINISTRY OF EDUCATION JUNIOR PRIMARY … OF EDUCATION JUNIOR PRIMARY PHASE ... omuhongwa keshe e limonena meumbo, kovakwanedimo vaye, momudingonoko, nomekwatafano laye …

20 NIED Syllabus: Arts Junior Primary Phase 2014

EXUKU: OKUTAMBULAKO

OSHIPALANYOLE ONDODO 1 ONDODO 2 ONDODO 3

Etalongushu netalululo

Elalakano lelihongo Ovahongwa nava tale ongushu nokutalulula ounghulungu wavo vene pakunyamukula komikalo da yooloka komapulo omuhongi

Omapyokoko Ovahongwa nava kale tava dulu oku:

Omapyokoko Ovahongwa nava kale tava dulu oku:

Omapyokoko Ovahongwa nava kale tava dulu oku:

okuhokolola nokufatulula omaliudo nomakonakono kombinga younghulungu wavo

- okuhokolola oukwatya

wounghulungu u wetike noilongifo yonhumba kondadalunde, hop. efano lovaneumbo. Onda longifa eepena deembapa nopainda

- hokolola eshiivo lopamusika

pakudimbulukwa nokutukulilafana omadiladilo, hop. ondi hole okudenga nouti. Osha li shiyolifi okudana to endelele

- okuhokolola nokudimbulukwa

oinyangadalwa ya pamba oshinyandwa, hop. onda dana shimbungu. Onda popya newi li li ngaha...

okuhokolola, okufatulula, nokupopya sha kombinga younghulungu wavo

- okuhokolola oukwatya wounghulungu nomikalo donhumba, hop. efano leumbo lange . oudila onde va ninga vanini shaashi ove li kokule

- hokolola eshiivo lopamusika

pakudimbulukwa, hop. onda nyakukwa eshi nda imba kokonseta. Ovanhu aveshe ova pandula omake, ohandi diladila kutya eimbilo ove li hokwa

- okuhokolola nokudimbulukwa

oinyangadalwa yoshinyandwa nomatumwalaka, hop. oshinyandwa shetu osha li kombinga yokakadona oko ka vaka oimaliwa. Kexulilo okwa ka kwatwa. Ino vaka

okuhokolola ounghulungu wavo pakufatulula oukwatya, pakulongifa eeterme donhumba,okuninga omahoololo opaumwene, okuhokolola oidjemo nokuninga omatokolo

- okuhokolola oukwatya wounghulungu nokutala ongushu yomikalo, hop.efano la ningwa neengodi. Ohandi diladila kutya inali wapala, olufo tali shikula itandi longifa eengodi dihapu

- hokolola eshiivo lopamusika tava longifa eeterme donhumba, okuyandja omahoololo opaumwene nokufatulula oukwatya, hop. ohandi diladila kutya osheetwapo shetu okwa li shixupi unene. Okwa lit u na okwiimba okakoras oikando ivali

- okuhokolola oinyangadalwa yoshinyandwa noilanduli yayo, hop.oshidano shetu shomapopifa osha li kombinga yokukaleka ofikola yetu ya yela. Paife ohandi diladila kutya keshe umwe ote i kaleke ya yela

Page 33: MIINISTRY OF EDUCATION JUNIOR PRIMARY … OF EDUCATION JUNIOR PRIMARY PHASE ... omuhongwa keshe e limonena meumbo, kovakwanedimo vaye, momudingonoko, nomekwatafano laye …

21 NIED Syllabus: Arts Junior Primary Phase 2014

OSHIPALANYOLE ONDODO 1 ONDODO 2 ONDODO 3

- okuhokolola nokudimbulukwa omalinyengo neshiivo lokundaanisha ngaashi onda ninga loupe lopombada nolopedu ngaashi ngaha...

- okuhokolola omalinyengo neshiivo lokundaanisha nomikalo donhumba ngaashi otwa hovela kanini nakanini opo nee hatu endelele nokweendelela nokulidenga po

- okuhokolola omalinyengo neshiivo lokundaanisha pakufatulula okuninga omatokolo ngaashi otwa Tameka hatundaanisha mongonga ndele inashi longa nopo nee otwa lundulukila mokundaanisha tu li momukweyo

Etalongushu netalululo

Elalakano lelihongo Ovahongwa nava tale ongushu nokutalulula ounghulungu wavakwao pakunyamukula pamikalo da yooloka komapulo omuhongi

Omapyokoko Ovahongwa nava kale tava dulu oku:

Omapyokoko Ovahongwa nava kale tava dulu oku:

Omapyokoko Ovahongwa nava kale tava dulu oku:

okuhokolola nokufatulula omaliudo naasho sha monika po kombinga younghulungu wavamwe:

- okutala oilonga yeenghulungu

domomudingonoko, ovaetipo sha novaningi voihongomwa

- okuninga eekomenda tadi tungu

koilongifo yonhumba younghulungu u wetike, hop. omaluvala aeshe mefano okwa fa outa wodula

- okuhokolola eshiivo lopamusika pakudimbulukwa nokutukulilafana, hop. inandi hokwa oitukulwa oyo ya enda kanini onda hokwa oyo ya endelela

okuhokolola, okufatulula nokuninga etokolo kombinga younghulungu wavakwao:

- okutala oilonga yeenghulungu

domomudingonoko, ovaetipo sha novaningi voihongomwa

- okuninga eekomenda tadi tungu koilongifo yonhumba younghulungu u wetike, hop. ondi hole omalududi omulenge wonghoshi . otaa monika ashike a fa onghoshi

- okuhokolola eshiivo lopamusika

pakudimbulukwa nokuninga omatokolo, hop. aveshe okwa li tave limomaifa shaashi ohandi diladila kutya ove hole okwiimba eimbilo olo

okuhokolola ounghulungu wavakwao pakufatulula oukwatya, tava longifa eeterme donhumba kondadalunde nokuninga omahoololo opaumwene , okuhokolola oshilanduli nokuninga omatokolo:

- okutala oilonga yeenghulungu domomudingonoko, ovaetipo sha novaningi voihongomwa

- okuninga eekomenda tadi tungu koilongifo yonhumba younghulungu u wetike, hop. oshiima shotete nda mona osha li oxukenhatu ya kula itilyana mokati kefano. Kakwa li vali handi dulu okutala kusha, ohandi diladila kutya osho osho kwa li a hala nda ninga osho

- hokolola eshiivo lopamusika tava longifa eeterme donhumba, okuyandja omahoololo opaumwene nokufatulula oukwatya, hop. ondi

Page 34: MIINISTRY OF EDUCATION JUNIOR PRIMARY … OF EDUCATION JUNIOR PRIMARY PHASE ... omuhongwa keshe e limonena meumbo, kovakwanedimo vaye, momudingonoko, nomekwatafano laye …

22 NIED Syllabus: Arts Junior Primary Phase 2014

OSHIPALANYOLE ONDODO 1 ONDODO 2 ONDODO 3

hole ngeenge tava imbi pedu ndee tava imbi mokule pexulilo. Osho osho tu na okuninga eshi hatu ka imba olufo tali shikula.

- okuninga ekwatafano pokati koshinyandwa neshiivo lavo vene, hop. okutokola ngeenge eenghalo da nyandwa otadi dulu okuningwa monghalamwenyo yolela

- okuyandja omaliudo avo kombinga yoshinyandwa, hop. okuninga edidiliko/efano okuulika omunyandi oo a fimana unene

- okuhokolola nokudimbulukwa omalinyengo neshiivo lokundanisha, hop. 'onda ninga olupe lopombada ndee handi ningi lopedu ngaashi ngaha...’

- okuninga ekwatafano pokati koshinyandwa neshiivo lavo vene, hop. okuulika enene xuku nokumona oihopaenenwa imwe meenghalamwenyo davo okuyandja omaliudo avo kombinga yoshinyandwa, hop. okuninga omafaneko oinima ivali oyo ve hole nokuninga efaneko limwe langhee tali xwepopalekwa

- okuhokolola omaliudo neshiivo lokundanisha nomikalo dimwe kondadalunde, hop. ‘otwa hovela hatu ende kanini nopo nee hatu endelele nokweendelela ndee hatu lidenge po’

- okuninga ekwatafano pokati koshinyandwa neshiivo lavo vene, hop. okutala kutya omolwashike tu hole ovanyandi vamwe fye katu hole vakwao

- okuyandja omaliudo avo kombinga yoshinyandwa, hop. okulitula mewapalelo loshinyandwa , omutungilo wehokololo, okulongifa omawi nomalinyengo

- okuhokolola omaliudo neshiivo lokundanisha pakufatulula nokuninga omatokolo, hop. ‘otwa hovela hatu ndanisha mongonga, ashike inashi longa, opo nee otwa lundulula tu ndanishe momukweyo’

Page 35: MIINISTRY OF EDUCATION JUNIOR PRIMARY … OF EDUCATION JUNIOR PRIMARY PHASE ... omuhongwa keshe e limonena meumbo, kovakwanedimo vaye, momudingonoko, nomekwatafano laye …

NIED Syllabus: Arts Junior Primary Phase 2014

10. Etaloshiivo

Opo omapyokoko mahapu a yooloka noopaendodo da yooloka a dule kudidilikwa, omikalo da yooloka detaloshiivo la twikilafana oda pumbiwa meendodo dopetameko opo ku yandjwe efano lelixwa po kombinga yeyokomesho lomuhongwa. Etaloshiivo la twikilafana (CA) nali kale la yela, la fatuka, tali dulu okupondolwa nole likolelela komilandu neenghedi domuhongwa oye ta dana onghandangala.

Omapyokoko omomufindahongo otaa tongo eudeko neewino odo omuhongwa e na okuulika, nota ka konakonwa muo. Ashike, oshilalakanenwa osho omufindahongo u kale tau wilikwa kelihongo, ndele hakekonakono.

10.1 Oishonekwa yetaloshiivo

Elalakano letaloshiivo la twikilafana okuulika ouyelele u shi okulineekelwa nou na oshilonga u ulke nghee ovahongwa va pondola omapyokoko. Ouyelele ou nau longifwe u yandje oidjemo kovahongwa kombinga yeenghono nomaunghundi avo mehongo. Openi va ninga nawa, openi va pumbwa okulundulula notave shi ningi ngahelipi. Ovadali nava shivifilwe luhapu momushangwahokololo wofikola wopambelewa kombinga yeyokomesho lovana. Nava tuwe omukumo va kale hava yandje omapapa ngeenge ovana va pondola nawa, nokuyambidida ehongo lovana vavo.

Etaloshiivo la twikilafana ohali kwafele yo ovahongi va xwepopeke okuhonga kwavo ndee tava yandje elihongo liwa kovahongwa. Oshishonekwa shetaloshiivo nashi talike ko onga etaloshiivo opo ku lihongwe, ndee hataloshiivo laashi she lihongwa. Ovahongi nava konakone opo va mone oukwatya wolela womuhongwa keshe nghee ta hange omapyokoko opo ku shiivike nghee elihongo lomuhongwa li na okutwikila, nghee omuhongi e na okuyandja omayambididohongo nonghee e na okukonakona omikalo daye dokuhonga. 10.1.1 Omaludi etaloshiivo

Omikalo dEtaloshiivo inali sheywa /inali longekidwa: omuhongi oku na okukonakona nawa nhumbi omuhongwa keshe a hanga omapyokoko oo a hokololwa momufindahongo wOshikwanyama, ndele ta mono nhumbi omuhongwa ta i komesho. Unene, eshi otashi dulu okuningwa momukalo inau sheywa tashi dilile mokukonakona eyokomesho lomuhongwa keshe melihongo, nokulideula momikalo donhumba manga tava konakona, tava fatulula oiningwanima, tava longifa eshiivo, tava kwatafana, tava ningi omakonakono nekufombinga lavo moinima yakwalukeshe.

Eshi otashi ti okunongonona elihongo lomuhongwa nelalakano loku va konakona eshi hatu hongo nokudidilika eshi tu wete. Ovahongi ohava nongonona ovahongwa aveshe momukokomoko woshilongwa shOshikwanyama. Ohava didilike ou e litula mo naao ine litula mo, olyelye ha dulu okulonga sha memanguluko naao ta nane noudjuu ngeenge ta longo sha kuye mwene. Pakupula omapulo, ohava mono ou a uda ko oshihongwa naao ina uda ko. Mokutalela oinyangadalwa, otava dulu okudidilika kutya olyelye ta dulu okumana oshinyangadalwa nokulongifa ounongo neshiivo, naao ita dulu. Ekufombinga, elitulemo nomawedelepo omuhongwa moilonga youngudu nalo ohali nongonowa. Ponghatu keshe yelihongo, omuhongi na kwashilipaleke kutya ovahongwa otava hange omapyokoko.

Omikalo dEtaloshiivo la sheywa /la longekidwa: Etaloshiivo eli ola kwatela mo oku eta po eenghalo dokukonakona ngaashi oukonakono vounongo pafiyafano (ouquizzes), oukonakono vaxupi, okakonakono kopakanya, neembapila dokulongela Eembapila dokulongela ohadi kwafa unene notadi dulu okulongifwa koshipelende ile mombapila. Osha

Page 36: MIINISTRY OF EDUCATION JUNIOR PRIMARY … OF EDUCATION JUNIOR PRIMARY PHASE ... omuhongwa keshe e limonena meumbo, kovakwanedimo vaye, momudingonoko, nomekwatafano laye …

24 NIED Syllabus: Arts Junior Primary Phase 2014

fimana ovahongi va unganeke nokulongekida melandulafano opo va konakone ovahongwa ndee tava yandje oitwa koshiyelekifo shoitwai- 6.

Elongifo lomakonakono opambelewa, pakushanga nopakanya otali dulu ashike ku konakona omapyokoko amwe po, onghee inali pumbwa okulongifa efimbo lihapu. Oukonakono vaxupi nava ningilwe motundi yelaka lotete (Oshikwanyama) ndele tava talika ko onga oinyangadalwa yelaka.

10.1.2 Omafatululo oitwa (eendodondjele)

Omufika womuhongwa wokupondola mekwatafano nomapyokoko oo e li momufindahongo wOshikwanyama okwa ulikwa momadidilikondada/eendodondjele. Ngeenge eendodondjele tadi yandjwa, oshi li sha fimana kutya otadi hololifa nokuyandja omufika wolela womuhongwa wokupondola kwaye mekwatafano nomapyokoko. Meendodo edi 1-3, omadidilikondada/eendodondjele aa okwa kwatafana kumwe noshiyelekifo shoitwa ihamano. Ekwatafano pokati keyandjo lomadidilikondada/eendodondjele nomapyokoko osha ulikwa ngaashi tashi landula:

Ondodo % onhalelo yeepelesenda (ondodo

1-12)

Efatululo lomapyokoko

A 80% Okwa hanga omapyokoko aeshe nawa kuhe na vali. Omuhongwa nokwa hanga omapyokoko aeshe nawa kuhe na vali

B 70-79% Okwa hanga omapyokoko aeshe nawa unene. Okupondola kwomuhongwa oku li pombada lela yoitwa yopokati ya pumbiwa, ye okwa funda moitukulwa ihapu yomomapyokoko

C 60-69% Okwa hanga omapyokoko nawa. Omuhongwa okwa deuka momapyokoko sha wana

D 50-59% Okwa hanga omapyokoko sha wana. Okupondola kwomuhongwa otaku tu kumwe noitwa yopokati ya pumbiwa. Omuhongwa otashi shiiva a pumbwa eyambididohongo moitukulwa imwe po.

E 40-49% Okwa hanga ashike imwe po yomomapyokoko a talike ko onga a pyokoka. Omuhongwa i na hanga omapyokoko aeshe, ashike epondolo lomuhongwa ola wana okukoya omapyokoko opedu. Omuhongwa okwa pumbwa eyambididohongo moitukulwa ihapu yelihongo

U 0-39% I na hanga ondodo yasha. Omuhongwa i na dula okuhonga omapyokoko opamufika wopedu, nonande okwa kwafelwa lela komuhongi. Omuhongwa okwa pumbwa lela eyambididohongo

10.2 Omifindalandu domoule detaloshiivo (tali) la twikilafana

(Omafatululo aa otaa dulu okumonika mOmufindalandu wOpashiwana wEhongo lopetameko) Etaloshiivo oli na okukala oshitukulwa shomelongekido loshihongwa neenghedi da yela dokukonakona nadi tulwe po. Pefimbo lotundi yoshilongwa nomangha ovahongwa tava ningi oinyangadalwa yomongulu, omuhongi ota ningi etaloshiivo la twikilafana la sheywa naalo

Page 37: MIINISTRY OF EDUCATION JUNIOR PRIMARY … OF EDUCATION JUNIOR PRIMARY PHASE ... omuhongwa keshe e limonena meumbo, kovakwanedimo vaye, momudingonoko, nomekwatafano laye …

25 NIED Syllabus: Arts Junior Primary Phase 2014

inali sheywa momapyokoko aeshe a yooloka moilongwa aishe. Meendodo dopedu, etaloshiivo ole likolelela koiyelekifo. kanghamekwa komakanghameno. Ngee oitwa yomadidilikondada/yeendodondjele ya yandjwa, osha fimana i ulike lela ondodo yepondolo lomuhongwa mekwatafano nomapyokoko.

10.2.1 Etaloshiivo tali twikile ina li sheywa /longekidwa

Etaloshiivo inali sheywa otali ningwa tashi pitile menongonono loukeka nomoididilikwa ya shangwa (tala oshihopaenenwa ko 10.4.3). Eshi otashi ti kutya, mangha ovahongwa ve lipyakidila noinyangadalwa yoshihongwa, omuhongi ota didilike omapondolo nomaunyengwi mombapila yomusholondodo wovahongwa nhumbi tava konakonwa. Osho sha didilikwa otashi ka wilika elongekido loileshwa yokomongula, eemhumbwe deyambididohongo nonhumbi taku tukulilwa oitwa yetaloshiivo la twikilafana la sheywa. Inashi pumbiwa ku shangwe omafatululo /omawedelepo asha kombinga yepyokoko keshe, okangobe ashike ka ulike kutya omuhongwa okwa likola ounongo/owino. Ashike ngeenge omuhongwa ota nyengwa nokwa pumbwa eyambididohongo la wedwa po, oumbangi tau ulike ounyengwi waye owa pumbiwa.

10.4.2 Etaloshiivo tali twikile la sheywa /longekidwa

Etaloshiivo la sheywa /la longekidwa ohali ningwa konima yexulifo lenenediladilo /oshipalanyole ile ngeenge oshikalimo shonhumba sha pumbwa ekonakono mangha oshileshwa shipe inashi etwa po. Ovahongi otava dulu okuyandja oukonakono vaxupi vopakanya ile vopakushanga ile oukonakono vounongo pafiyafano (quizes) momukokomoko woshikako. Omuhongi oha yandje oitwa yo ko 10.

Momataloshiivo/omakonakono mahapu a ningwa, etaloshiivo/ekonakono ashike limwe la sheywa tali didilikwa. Etaloshiivo nali ningwe pefimbo leetundi doihongwa. Eshi otashi ti KAKU NA ovahongwa veendodo dopetameko (meendodo 1-3 tava ka kala ve na “oshivike shokakonakono” ile “elandulafano lefimbo lomakonakono” olo ovahongwa tave lihongele okukonakonwa. Oitwa yetaloshiivo la sheywa ohai didilikwa meefoloma dokudidilika etaloshiivo la twikilafana. Kexulilo loshikako, oitwa yoshihongwa keshe ohai wedwa kumwe mokakololo “koitwa aishe kumwe”. “Oupokati” owo omuvalu woitwa ya wedwa kumwe wa tukulwa nomuvalu womataloshiivo a yandjwa, omipambulwavalu nado nadi ulikwe, ng: 3.2. Omipambulwavalu otadi kolekwa ndee tadi ningi ondodo/oshitwa ngaashi sha ulikwa mo 10.3 ng: 2.8 = 3 nsh.t

Page 38: MIINISTRY OF EDUCATION JUNIOR PRIMARY … OF EDUCATION JUNIOR PRIMARY PHASE ... omuhongwa keshe e limonena meumbo, kovakwanedimo vaye, momudingonoko, nomekwatafano laye …

26 NIED Syllabus: Arts Junior Primary Phase 2014

11. OMUSHOLONDODO WOITYA NOMAFATULULO AYO

Didilika: Omafatululo oitya a yandjwa apa otaa longo ashike monghalo yomufindahongo ou ndele ha meenghalo dimwe di lili Aesthetic ewapalo, ewaneno/ ewapalelo Choreography omukalo/ondunge yokundaanisha Collage efano la ningwa nokukanyatelifa okalapi, oupambu veembapila, omafano

osho yo oinima ya yooloka kokapelende Collagraph omukalo wokufaneka to longifa okapelende ka natekwa oinima ka ete po

omutungilo wa yeluka wa longwa moukwatya wa yooloka. Okapelende aka otaka dulu okuningwa moinima ya yooloka, eembapila dikukutu, oiyata, omafo, eelaima naikwao ihapu.

Competencies owino oo wa pumbiwa mokweetapo oshipewalonga shonhumba Conducted group ongudu yovaimbi oyo tai wilikwa komuhongi ile komuhongwa Diversity ominghoko da yooloka, mwa kwatelwa yo eyooloko paliko

nopaukakwashike-kookanhu mongudu, momudingonoko ile moshiputudilo

Embedded sha kanyatela momadiladilo ile mouluvi Globalisation ehanganifo lounyuni aushe nexumokomesho la etwa koungoba

nokomakwatafano, fimbo limwe osha etwa kokukanifa oukwashiwana woohandimwe

Imprinting (Imprint) okufiya omhatolona, efano, edidiliko koshinima shonhumba paku li findila

ko na sha Inclusivity onghalo yokukwatela mo keshe umwe Incremental subject oshinima shonhumba osho owino neshiivo lasho tali hapupala Integration elumbakanifomumwe loitukulwa ile oinima yonhumba i longele kumwe nawa Inter-cultural okutukulilafana omayooloko pokati komifyuululwakalo da yooloka Learning standards omatumbulo a nyolwa aasho ovahongwa ve na okushiiva naasho tava

dulu okuninga onga oshidjemo shelihongo lavo oulefimbo lonhumba hop. kexulilo leendodo dopetameko. Ohashi ifanwa yo ‘omufika woshikalimo’. Omifika delihongo otadi fatulula osho omuhongi e na okuhonga naasho ovahongwa ve na okulihonga

Mainstream schools eefikola odo da wanifa po eemhumbwe dovahongwa ovo ve he na

eemhumbwe de likalekelwa. Ofikola keshe oyo ihe fi yovanaulema

Page 39: MIINISTRY OF EDUCATION JUNIOR PRIMARY … OF EDUCATION JUNIOR PRIMARY PHASE ... omuhongwa keshe e limonena meumbo, kovakwanedimo vaye, momudingonoko, nomekwatafano laye …

27 NIED Syllabus: Arts Junior Primary Phase 2014

Melodic pattern ongovela yeliendulula Mixed media paunghulungu u wetike, otashi ti oilonga younghulungu ya lumbakanifa

mumwe oilongifo yomaludi a yooloka ngaashi opainda, eepena deembapa neepena domakala

Ostinato ongovela ile edengo lixupi tali endululwa Perception eudeko loshinima noilyo yomaliudo Percussion okweetapo ewi pakudenga kusha Props oilongifo hai longifwa mokudana tai yambidida ediladilo ile etumwalaka,

hop. omuhongwa ta dana onga omunambelewa omupolifi a djala embale loupolifi

Repertoire omaludi oiimbo noishikomwa aishe omo omunhu ta dulu okukufa

ombinga Rhythmic pattern eemhatolona dopamusika di na omadengo Rigid sha pama noitashi dulu okulundululwa Round oshilongifo shopamusika osho omawi avali ile e dule po taa imbi naanaa

ongovela ya faafana notaa twikile okweendulula mo pehe na olufuwo, ndele ewi keshe otali tameke pefimbo la yooloka longovela opo oitukulwa ya yooloka yongovela i shakene momawi a yooloka, ashike nande ongaho oya twa kumwe nawa paenote.. ‘Row, Row, Row Your Boat’ oshihopaenenwa

Safe practices omukalo wokuninga sha ito liyehameke mwene ile vakweni hop.

okupushula po omeva a tikila pedu motundi younghulungu School Readiness/Preparatory Programme – opoloholama ya nuninwa Ondodo 1 yovalihongi

Ovanamibia okudimbulukwa kutya ovahongwa vamwe inava longekidilwa ofikola omanga inava tameka ofikola. Oya nuninwa owina okukwafa ovahongwa ovo va mone omadiladilo nowino wa pumbiwa mokulihonga kwolela

Spatial awareness owino wokuliudako mwene. Owino wokutalela oinima ivali ile i dulife po

mekwatafano nayo vene nasho vene. Thematic links omakwatafano omadiladilo a faafana ile efaafano moipalanyole

moilongwa ya yooloka Three-dimensional (3D) oshinima osho shi na oule, omutamo nokuya moule, ngaashi

oshinima keshe sholela. Two-dimensional (2D) olupe olo li na ashike eembinga mbali (ngaashi omutamo noule

ndele kamu na ounene

Page 40: MIINISTRY OF EDUCATION JUNIOR PRIMARY … OF EDUCATION JUNIOR PRIMARY PHASE ... omuhongwa keshe e limonena meumbo, kovakwanedimo vaye, momudingonoko, nomekwatafano laye …

NIED Syllabus: Arts Junior Primary Phase 2014

The National Institute for Educational Development Private Bag 2034 Okahandja NAMIBIA Telephone: +64 62 509000 Facsimile: + 64 62 509033 E-mail: [email protected] Website: http://www.nied.edu.na © NIED 2014