mof spresentation

43
Héi chøng suy ®a phñ t¹ng Héi chøng suy ®a phñ t¹ng Bs Vò ThÕ Hång Bs Vò ThÕ Hång Bé m«n HSCC-§HYHN Bé m«n HSCC-§HYHN

Upload: hung-pham-thai

Post on 26-May-2015

374 views

Category:

Documents


2 download

TRANSCRIPT

Page 1: Mof spresentation

Héi chøng suy ®a phñ t¹ngHéi chøng suy ®a phñ t¹ng

Bs Vò ThÕ HångBs Vò ThÕ Hång

Bé m«n HSCC-§HYHNBé m«n HSCC-§HYHN

Page 2: Mof spresentation

®¹i c ¬ng®¹i c ¬nglÞch sölÞch sö

1973-Tilney: 1 bÖnh nh©n tö vong sau mæ AAA víi biÕn chøng suy thËn, ARDS, rèi lo¹n ®«ng m¸u

1975-Baue: 3 bÖnh nh©n tö vong t¹i khoa §TTC do suy nhiÒu phñ t¹ng

Nguyªn nh©n ban ®Çu: chÊn th

¬ng, nhiÔm trïng

Page 3: Mof spresentation

§¹i c ¬ng§¹i c ¬ngKKh¸i niÖmh¸i niÖm

SIRS-systemic inflammatory response syndrome = Héi chøng ®¸p

øng viªm hÖ thèng 2/4 tiªu chuÈn:

NhiÖt ®é > 38 hoÆc < 36

M¹ch >90

Thë >20 hoÆc PaCO2 <32

B¹ch cÇu >12.000, hoÆc < 4.000

Page 4: Mof spresentation

§¹i c ¬ng§¹i c ¬ngKh¸i niÖmKh¸i niÖm

Sepsis: SIRS + nhiÔm khuÈn

Severe sepsis: sepsis + rèi lo¹n

chøc n¨ng ë c¸c t¹ng

Septic shock: sepsis + sèc

kh«ng ®¸p øng víi bï dÞch

Page 5: Mof spresentation

§¹i c ¬ng-§¹i c ¬ng-Kh¸i niÖmKh¸i niÖm

Page 6: Mof spresentation

§¹i c ¬ng§¹i c ¬ngKKh¸i niÖmh¸i niÖm

MODS-multi organ dysfunction

syndrome: Héi chøng rèi lo¹n chøc

n¨ng ®a phñ t¹ng

MOSF- multi organ system failure:

héi chøng suy ®a phñ t¹ng

Suy = cã hoÆc kh«ng

Rèi lo¹n chøc n¨ng: mét qu¸ tr×nh

liªn tôc tõ nhÑ ®Õn nÆng (suy)

Page 7: Mof spresentation

§¹i c ¬ng§¹i c ¬ngTÇn xuÊt MOSFTÇn xuÊt MOSF

n %MOSF

Zimmerman 17440 14 Moore 45715 Spanier 113 27 Haire 199 22 Knaus 5815 15 ECMO 490 15 Bell 84 47

Page 8: Mof spresentation

Sinh bÖnh häcSinh bÖnh häc

T¸c nh©n ban ®Çu g©y SIRST¸c nh©n ban ®Çu g©y SIRS

NhiÔm trïng

§a chÊn th ¬ng

Sèc

Viªm tuþ cÊp

Báng nÆng

Page 9: Mof spresentation

Sinh bÖnh häcSinh bÖnh häcGi¶i phãng c¸c ho¸ chÊt trung gianGi¶i phãng c¸c ho¸ chÊt trung gian

§¹i thùc bµo

TNF, IL-1

HÖ thèng miÔn dÞch

HÖ thèng ®«ng m¸u, tiªu sîi huyÕt

Bæ thÓ

Eicosanoids

Page 10: Mof spresentation

Sinh bÖnh häcSinh bÖnh häc

Page 11: Mof spresentation

Sinh bÖnh häcSinh bÖnh häc

Page 12: Mof spresentation
Page 13: Mof spresentation

Sinh bÖnh häcSinh bÖnh häc C¸c yÕu tè g©y viªm t¸c ®éng liªn C¸c yÕu tè g©y viªm t¸c ®éng liªn

tôctôc

§ êng tiªu ho¸

Tæn th ¬ng chøc n¨ng b¶o vÖ (ruét, gan)

Vi khuÈn + §éc tè vµo m¸u

BiÖn ph¸p

SDD(selective digestive

decontamination)

Nu«i d ìng ® êng ruét, glutamine

Page 14: Mof spresentation

Sinh bÖnh häcSinh bÖnh häc-Vai trß cña ruétVai trß cña ruét

Page 15: Mof spresentation

Sinh bÖnh häcSinh bÖnh häc PhæiPhæi

Th«ng khÝ ¸p lùc d ¬ng, ARDSTh«ng khÝ ¸p lùc d ¬ng, ARDS

Vt , PEEP : microbarotrauma do hiÖn t îng ®ãng më phÕ nang- SIRS

VAP, nhiÔm khuÈn: VK + §éc tè vµo m¸u

Protective lung ventilatory strategyProtective lung ventilatory strategy Vt thÊp, PEEP tèi u

Page 16: Mof spresentation

Sinh bÖnh häc

Page 17: Mof spresentation

L©m sµng cña MOFSL©m sµng cña MOFS C¸ch ®¸nh gi¸C¸ch ®¸nh gi¸

NhiÒu b¶ng ®iÓm = ch a thèng nhÊt

Organ equivalence (+)

TÇm quan träng cña tõng t¹ng (-)

Modified APACHE II, MODS, LODS,

SOFA score

Page 18: Mof spresentation

Modified APACHE IIModified APACHE II

Tim m¹ch (1/4)

NhÞp tim 54

HuyÕt ¸p trung b×nh 49

NhÞp nhanh thÊt/rung thÊt

pH 7,24/ PaCO2 40 mmHg

HuyÕt häc (1/3)

BC 1000/ml

TC 20 000/ml

Ht 20%

Page 19: Mof spresentation

Modified APACHE IIModified APACHE II

H« hÊp (1/4)

NhÞp thë 5 hay > 49 /phót

PaCO2 50 mmHg

(A-a) O2 350 mmHg

Phô thuéc m¸y thë/CPAP

Gan (2/2)

Bilirubin > 6 mg%

Prothrombin > 4 gi©y so víi chøng

Page 20: Mof spresentation

Modified APACHE IIModified APACHE II

ThËn (1/3)

N íc tiÓu 479 ml

Ure 36 mol/l

Creatinine 310 mol/l

ThÇn kinh (1/1)

Glasgow 6

Page 21: Mof spresentation

SOFA (sequential organ failure SOFA (sequential organ failure assessment) scoreassessment) score

SOFA score 1 2 3 4

H« hÊp <400 <300 <200 <100

Maó <150 <100 <50 <20

Gan 20-32 33-101

102-204

>204

Page 22: Mof spresentation

SOFA (sequential organ failure SOFA (sequential organ failure assessment) scoreassessment) score

SOFA score 1 2 3 4

TuÇn hoµn MAP<70

Dopa<5

Dopa>5

Dopa>15

ThÇn kinh 13-14 10-12 6-9 <6

ThËn(Creatinine)

110-170

171-299

300-440

>440

Page 23: Mof spresentation

L©m sµng cña MOFS-L©m sµng cña MOFS-DiÔn biÕnDiÔn biÕn

Page 24: Mof spresentation

L©m sµng cña MOFSL©m sµng cña MOFSYÕu tè nguy c¬YÕu tè nguy c¬

APACHE II >20

ChÊn th ¬ng nÆng ISS >20

NhiÔm khuÈn

Tuæi trªn 65

SIRS

HuyÕt ¸p thÊp sau 24 giê vµo ICU

Page 25: Mof spresentation

L©m sµng cña MOFSL©m sµng cña MOFSYÕu tè nguy c¬YÕu tè nguy c¬

Gi¶m vËn chuyÓn « xy ®Õn tæ chøc, t¨ng lactate m¸u

Cã tæ chøc chÕt §¹i phÉu KÑp ®éng m¹ch chñ >1,5 giê

trong CPB TiÒn sö cã rèi lo¹n chøc n¨ng gan NghiÖn r îu m·n tÝnh

Page 26: Mof spresentation

L©m sµng cña MOFSL©m sµng cña MOFSChÈn ®o¸n ph©n biÖtChÈn ®o¸n ph©n biÖt

BiÓu hiÖn cña bÖnh lý m¹n tÝnh: §ît cÊp cña suy thËn m¹n tÝnh

BÖnh lý ban ®Çu do ®iÒu trÞ kh«ng ®óng hoÆc biÕn chøng cña ®iÒu trÞ: NhiÔm trïng æ bông sau mæ ®a chÊn th ¬ng, nhiÔm khuÈn tiÕt niÖu g©y suy thËn trªn mét bÖnh nh©n sèc nhiÔm khuÈn, suy thËn do thuèc ®iÒu trÞ.

Page 27: Mof spresentation

L©m sµng cña MOFSL©m sµng cña MOFSChÈn ®o¸n ph©n biÖtChÈn ®o¸n ph©n biÖt

Tæn th ¬ng lan to¶ hÖ thèng néi m¹c cÊpTæn th ¬ng lan to¶ hÖ thèng néi m¹c cÊp

HÝt ph¶i dÞch vÞ, viªm tuþ cÊp, say nãng, viªm m¹ch hÖ thèng, bÖnh hÖ thèng, viªm néi t©m m¹c, TTP.

Lao toµn thÓ, u tuû tt, u nhÇy nhÜ, APS, ngé ®éc cÊp

NhiÔm khuÈn: rickettsia, malaria, vibrio vulnificus.

Page 28: Mof spresentation

L©m sµng cña MOFSL©m sµng cña MOFSHHËu qu¶Ëu qu¶

MOSF cã t ¬ng quan víi tû lÖ tö vongMOSF cã t ¬ng quan víi tû lÖ tö vong

Sè l îng t¹ng suy

Møc ®é suy t¹ng

Thêi gian suy t¹ng

KÐo dµi ngµy n»m viÖn, nhiÔm trïng KÐo dµi ngµy n»m viÖn, nhiÔm trïng

bÖnh viÖn.bÖnh viÖn.

Page 29: Mof spresentation

L©m sµng cña MOFSL©m sµng cña MOFSHËu qu¶HËu qu¶

Nghiªn cøu Sè bÖnhnh©n

1 2 3

Zimmerman 17440 30-60 20-80 80-100

Spanier 113 20 20 80-100

Knaus 5815 40 60 100

ECMO 490 40 55 80-100

Bell 84 40 54 80-100

Page 30: Mof spresentation

§iÒu trÞ vµ dù phßng§iÒu trÞ vµ dù phßngNguyªn t¾c chungNguyªn t¾c chung

§¶m b¶o cung cÊp « xy cho tæ chøc

trong t×nh tr¹ng c êng chuyÓn ho¸

Lo¹i trõ c¸c t¸c nh©n cã t¸c ®éng

liªn tôc lµm ph¸t triÓn MODS

§iÒu chØnh c¸c rèi lo¹n chuyÓn ho¸

Page 31: Mof spresentation

§iÒu trÞ vµ dù phßng§iÒu trÞ vµ dù phßng§¶m b¶o cung cÊp « xy tæ chøc sím§¶m b¶o cung cÊp « xy tæ chøc sím

DO2 = CO. CaO2

CaO2 = 1,34. SaO2. Hb

TiÒn g¸nh: CVP = 8-12 mmHg

HËu g¸nh: gi·n m¹ch nÕu cÇn

Co bãp c¬ tim: trî tim (dobutrex..)

TruyÒn m¸u khi thiÕu m¸u (Hb=10)

Page 32: Mof spresentation

§iÒu trÞ vµ dù phßng§¶m b¶o cung cÊp « xy tæ chøc sím

NEJM 345:1368-77

Page 33: Mof spresentation

§iÒu trÞ vµ dù phßng§¶m b¶o cung cÊp « xy tæ chøc sím

NEJM 345:1368-77

Nhãm ®iÒu trÞ sím t¹i khoa cÊp cøu

Tö vong gi¶m gÇn 33% (30,5 vs 46,5%)

Rèi lo¹n chøc n¨ng ®a phñ t¹ng gi¶m râ rÖt (APACHE II: 13 vs 16)

SvO2 cao h¬n ( 70,4 vs 65,3 %)

Lactat m¸u thÊp h¬n ( 3 vs 3,9)

BE gi¶m ( 2 vs 5,1 )

pH cao h¬n ( 7,4 vs 7,36)

Page 34: Mof spresentation

§iÒu trÞ vµ dù phßng§iÒu trÞ vµ dù phßnglo¹i trõ æ viªmlo¹i trõ æ viªm

æ nhiÔm khuÈn: lo¹i trõ & dïng kh¸ng sinh ®óng

Phßng & ®iÒu trÞ nhiÔm khuÈn bÖnh viÖn

T¸c ®éng vµo rèi lo¹n ®«ng m¸u-ph¶n øng viªm

Protective lung ventilation strategy

Nu«i d ìng ® êng tiªu ho¸

SDD? antioxydants?

Page 35: Mof spresentation

§iÒu trÞ vµ dù phßng lo¹i trõ æ viªm NEJM 344:699-709

Th e P row ess s tu d y

P rotein C ho¹ t ho¸24 m cg/k g/giê

T rong vßng 4 ngµy ®Çu

§ iÒu trÞ th êng quy

1690 bÖnh nh©nN hiÔm k huÈn nÆng

Page 36: Mof spresentation

§iÒu trÞ vµ dù phßng§iÒu trÞ vµ dù phßng lo¹i trõ æ viªmlo¹i trõ æ viªm NEJM 344:699-709NEJM 344:699-709

Nhãm dïng activated protein C (APC)

Tö vong sau 28 ngµy gi¶m 20%

(24,7 vs 30,8%)

Nång ®é IL-6 gi¶m

D-Dimere gi¶m

Ch¶y m¸u cã khuynh h íng cao h¬n

Page 37: Mof spresentation

§iÒu trÞ vµ dù phßng§iÒu trÞ vµ dù phßng lo¹i trõ æ viªmlo¹i trõ æ viªm NEJM 344:699-709NEJM 344:699-709

The ARDS Network Study861 bÖnh nh©n

ALI, ARDS

Vt= 6 ml/kgPpl = 30 cmH2O

Vt= 12 ml/kgPpl= 50 cmH2O

Page 38: Mof spresentation

§iÒu trÞ vµ dù phßng§iÒu trÞ vµ dù phßng lo¹i trõ æ viªmlo¹i trõ æ viªm NEJM 344:699-709NEJM 344:699-709

Nhãm Vt thÊp cã gi¶m râ rÖt vÒ

Tû lÖ tö vong gi¶m 25% ( 31 vs

39,8 %)

Nång ®é IL-6 trong m¸u

Sè ngµy cã MODS

Ngµy thë m¸y

Page 39: Mof spresentation

§iÒu trÞ vµ dù phßng§iÒu trÞ vµ dù phßng ChÕ ®é dinh d ìngChÕ ®é dinh d ìng

Calo 25 cal/kg/ngµy

Protein Nhu cÇu t¨ng trong SIRS/MODS 1,5 ®Õn 2,0 g/kg/ngµy

Gluxit 3- 5 g/kg/ngµy

Page 40: Mof spresentation

§iÒu trÞ vµ dù phßng§iÒu trÞ vµ dù phßngChÕ ®é dinh d ìngChÕ ®é dinh d ìng

Lipid

Dung dÞch mì th«ng th êng cã nguy

c¬ lµm t¨ng shunt phæi, SIRS, øc

chÕ miÔn dÞch

1 g/kg/ngµy, 3 lÇn/tuÇn

Dçu c¸ (Omega-3) cã t¸c dông lµm

gi¶m viªm

Page 41: Mof spresentation

§iÒu trÞ vµ dù phßng§iÒu trÞ vµ dù phßngRèi lo¹n chuyÓn ho¸ Rèi lo¹n chuyÓn ho¸

NEJM 345:1359-67NEJM 345:1359-67

In ten s ive in su lin th e rap y

§ êng m ¸ u 80-110 m g%B »ng insulin T T M

§ êng m ¸ u 180-200 m g%B »ng insulin T T M

1548 bÖnh nh©nSau m æ ®iÒu trÞ t¹ i I C U

Page 42: Mof spresentation

§iÒu trÞ vµ dù phßng§iÒu trÞ vµ dù phßngRèi lo¹n chuyÓn ho¸ Rèi lo¹n chuyÓn ho¸

NNEJM 345:1359-67EJM 345:1359-67

Nhãm ® îc kiÓm so¸t chÆt chÏ ® êng m¸ucã gi¶m:

Tû lÖ tö vong chung gÇn 50% (4,6 vs

8%)

Tö vong do MODS cã æ nhiÔm trïng (8

vs 33%).

Tû lÖ nhiÔm trïng m¸u, suy thËn cÊp,

bÖnh lý thÇn kinh ngo¹i biªn

Page 43: Mof spresentation

MOFS-KÕt luËn!

Xin ch©n thµnh c¸m ¬nXin ch©n thµnh c¸m ¬n

sù theo dâi cña sù theo dâi cña

c¸c anh, chÞ ®ång nghiÖpc¸c anh, chÞ ®ång nghiÖp